1
Preek Johannes 7: 37-39a – gemaakt voor themadienst Leven uit de Bron door ds. Peter Hommes, GKV Leerdam
Gemeente van Christus, broers en zussen, jongens en meisjes, Ieder mens heeft dorst. En dan bedoel ik niet zozeer dat je zin hebt in een glas melk of in een beker sap. Nee, ik bedoel dat ieder mens verlangt naar een zinvol leven. Ieder mens heeft dorst naar geluk, naar welzijn, naar vreugde. Vaak is dat een moeilijke zoektocht. Want waar word je nou echt gelukkig van? Waar leeft je ziel van op? Wat zorgt ervoor dat je dorst echt gelest wordt? En dan kunnen we als christenen heel snel zijn door te zeggen: Als je gelooft in God, dan vind je echt geluk! Wij weten wel raad met dorst! Dat is mooi gezegd en goed bedoeld. Maar dan ook een kritische vraag. Wat is jouw eigen dorst? Waar leeft jouw ziel van op? Kan je dat onder woorden brengen? Want je kunt snel zeggen dat Jezus je dorst wil lessen, maar als je geen dorst hebt, dan heb je daar niets aan. Als jij niet onder woorden kunt brengen waar je dorst naar hebt, wat je diepste verlangen is in je leven, waar je naar snakt… dan kan je je dorst ook niet laten lessen. Laat staan dat je anderen daarover kunt vertellen. Drinken bij Jezus is erkennen van dorst In Johannes 7 vinden we Jezus op het Loofhuttenfeest in Jeruzalem. Je kunt het Loofhuttenfeest voor een deel wel vergelijken met Nacht zonder Dak. Onlangs heeft een groot aantal jongeren van onze gemeente daar weer aan meegedaan. Je slaapt een nacht onder de open hemel in een eigengebouwd onderkomen van dozen, om zo te ervaren wat het betekent om helemaal geen huis te hebben. De Joden deden eigenlijk precies hetzelfde met Loofhuttenfeest. Ver voordat Jezus geboren was, was het Loofhuttenfeest een soort wijnoogstfeest, waarbij de Joden gedurende zeven dagen in de wijngaarden sliepen in een eenvoudig hutje. Later vierde men ook dat God het volk uit Egypte had gehaald, uit de slavernij. Het volk trok door de woestijn, waar God zelf hen voorzag van eten en drinken. Juist in de hitte van de woestijn, waar de dood door dorst op de loer lag, gaf God genadig wat nodig was. En als Jezus op dat Loofhuttenfeest is, dan is het groot feest in Jeruzalem, rond de tempel. Tienduizenden Joden stroomden ieder jaar naar de hoofdstad om daar het feest te vieren. En men sliep dan in zelfgebouwde hutjes van bladeren en takken. En ook in onze tijd wordt dit feest nog gevierd door de Joden (1-7 oktober dit jaar)
2
Soms moet je in dichtbevolkt gebied dan creatief zijn in het bouwen van een hut onder de open hemel… Het Loofhuttenfeest duurde zeven dagen, en op de achtste dag was een feestelijke volksvergadering. En iedere dag vond een belangrijk ritueel plaats, de waterprocessie. De priesters schepten dan water uit de Siloamvijver in gouden schalen, en droegen dit dan plechtig maar feestelijk door de stad naar de tempel. In de tempel werd het water onthaald met trompetgeschal, en de priesters goten dan het water met wijn uit over het brandofferaltaar. En zeker op de laatste dag van het feest, het hoogtepunt, werd dit een groot feest. De joden liepen mee dan met een bundel takken in de hand die lekker roken en terwijl het tempelkoor psalm 118 zong zwaaide iedereen met die feestbundel in de hand. Vier feest en ga met groene twijgen, tot aan de horens van het altaar, ps. 118:27. Een uitspraak uit die tijd was: Wie de vreugde bij de waterprocessie niet heeft meegemaakt, die heeft in zijn leven nog nooit vreugde gezien. En als dan het water werd uitgegoten over het altaar, dan werd het volk herinnerd aan zijn dorst. Hoe afhankelijk ze waren van God voor regen en water. Ze dachten terug aan de tijd van hun voorvaderen in de woestijn, toen God water uit de rots deed komen bij Mozes om zo het volk te drinken te geven. En ze dachten eraan terug hoe God het volk door de droge, dorre woestijn had geleid naar het vruchtbare Kanaän, waar ze niet meer bang hoefden te zijn voor dorst. En het water was ook symbool voor Gods beloften, in het bijzonder de belofte van de Messias die zou komen. Men dacht terug en verwachtte de Messias. Je kunt dus zeggen dat met dat waterritueel de joden onder woorden leerden brengen wat hun dorst eigenlijk was, hun diepste verlangen, waar hun ziel van zou opleven. Als God hen zou zegenen, als de Messias zou komen om hen te verlossen! En dan staat Jezus op het hoogtepunt van het feest op in de tempel. En Hij schreeuwt het uit: Laat wie dorst heeft bij mij komen en drinken! Want waar de joden naar verlangen, waarin ze dorst hebben, dat is te vinden bij Hem. Hij is de langverwachte Messias, Hij is de langverwachte Bron van het Leven, Hij is het die Gods zegen kan geven. Jezus laat zien op het hoogtepunt van het feest dat Hij de dorst kan lessen. Dat alles waar dat hele feest om draait bij Hem te vinden is. En de mensen reageren daar verschillend op. Jezus uitroep maakt in ieder geval veel indruk. Sommigen denken dat Hij de beloofde profeet is. Anderen zeggen: Dit is de Messias! Maar er zijn ook sceptische mensen, die het niet willen geloven. Er komt grote verdeeldheid, een schisma onder de Joden, over wie Jezus eigenlijk is. Want op dat moment zet Jezus alles op scherp. Prachtig als je God looft voor zijn zegen, voor zijn beloften. Maar erken je zelf ook dat je dorst hebt?
3
Als je dat erkent, kom dan bij Jezus! Hij kan de dorst echt lessen. Hij kan je ziel weer laten opleven. Hij kan je leven echt zin geven. Want alleen Hij is de Levensfontein. En die oproep aan de Joden op het Loofhuttenfeest geldt ook voor ons. Als je nog geen christen bent, kom naar Jezus toe om bij Hem je dorst te laten lessen! Maar ook als je al lang christen bent, zoek naar je dorst, erken je dorst, en laat je dorst lessen door Christus! Drinken bij Jezus is volstromen met zijn Geest Als je drinkt bij Jezus dan belooft Hij dat Rivieren van levend water zullen stromen uit het hart van wie in mij gelooft, zo zegt de Schrift. Jezus haalt daar niet maar één bepaalde Bijbeltekst aan, maar Hij verwijst naar vele teksten in de bijbel, waar gesproken wordt over het levende, stromende water dat alleen God kan geven. Jesaja 55, wat we met elkaar hebben gelezen, is daar één voorbeeld van. Hierheen! Hier is water, voor ieder die dorst heeft. En Jezus laat zien dat al die teksten, waarin God belooft om het diepste verlangen van het volk te vervullen, gaan over Hem. Rivieren van levend water die stromen, dan bedoelt Jezus zijn Geest. De Geest die Hij geeft aan allen die in Hem geloven. De Geest zorgt ervoor dat jouw dorst van binnen wordt gelest, dat jouw ziel tot rust komt en opleeft, dat je gaat merken dat je leven zin en doel heeft met Christus. Toch vinden we in onze kerken het werk van de Geest vaak lastig aan te wijzen. We vinden de Geest vaak zo ongrijpbaar. En toch is het belangrijk dat we begrijpen wat de Geest van Christus doet in ons leven. Daarom hebben we ook met elkaar Romeinen 5 gelezen. In Romeinen 5 vers 5 staat: Deze hoop zal niet worden beschaamd, omdat Gods liefde in ons hart is uitgegoten door de heilige Geest, die ons gegeven is. Het is de Geest die de liefde van God uitgiet in ons hart. Als je bij Christus je dorst laat lessen, betekent dit dat je volstroomt met Gods liefde. En dat doet de Geest. Het omgekeerde is ook waar. Dorst, dat is een gebrek aan Gods liefde in je leven. Als je onder woorden wilt brengen wat jouw dorst is in je leven, dan moet je zoeken naar de mate van Gods liefde in jouw hart. Als je merkt dat je telkens weer zondigt, dan is er op het moment dat je zondigt een gebrek aan Gods liefde in je hart. Je sluit je op dat moment af voor het werk van de Geest. Dan heb je dorst naar geestelijke groei en overwinning van de duivel, de wereld, en je eigen begeerten.
4
Als je onrustig bent in je leven en je gaat van baan naar baan, of van partner naar partner, dan is dat een gebrek aan Gods liefde in je hart. Dan heb je dorst naar rust en erkenning van God. Als je merkt dat je telkens weer mensen kwetst doordat je rot reageert, dan is dat een gebrek aan Gods liefde in je hart. Dan heb je dorst naar de vruchten van de Geest, van zachtmoedigheid en zelfbeheersing. Als je wel gelooft, maar het geestelijke vuur is eruit, dan heb je een gebrek aan Gods liefde in je hart. Dan heb je dorst naar de bezieling van de Geest van Christus. Zoals we lazen in Jesaja 55,2: Waarom geld betalen voor iets dat geen brood is, je loon besteden aan wat niet verzadigen kan? Luister aandachtig naar mij, en je zult ruimschoots te eten hebben en genieten van een overvloedig maal. Iedereen verlangt naar geluk, naar vreugde. Iedereen wil een zinvol bestaan. Maar je dorst wordt alleen écht gelest als je drinkt bij Christus. Als je je laat volstromen met Gods liefde. Als je de Geest zijn werk laat doen in je hart. Dat betekent dat je naar Christus moet toegaan. Dat je je dorst moet láten lessen. Het klinkt heel vroom om te zeggen: Christus moet het doen, zelf kan ik niets. Het is het werk van de Geest, daar ben ik van afhankelijk. En dat is waar, we zijn van Christus en van zijn Geest afhankelijk. Maar je moet wel naar Jezus toegaan, zoals Hij uitriep: Laat wie dorst heeft bij mij komen en drinken! Wij zijn daarin geen lijdend voorwerp, maar we mogen ontvangen door naar Christus toe te gaan. Vergelijk het maar met geloof in een goede dokter. Het is niet voldoende om zijn adres te weten of te weten dat hij bestaat, maar je moet ook naar hem toegaan om je te laten behandelen en genezen. Dat is een moeilijke stap. Want je erkent dat je dorst hebt naar Gods liefde. Je erkent dat je zondig bent en vergeving nodig hebt. Je erkent voor God dat je van jezelf maar een ziekelijk mens bent, die genezing nodig heeft. Voor veel van de Joden op het Loofhuttenfeest was dit een stap te ver. En misschien heb jij er ook wel grote moeite mee om je zo aan Jezus toe te vertrouwen. Maar als je de stap zet om te gaan geloven, om te ontvangen van Christus, dan laat Hij door zijn Geest jouw hart volstromen met Gods liefde. Dankzij hem hebben we door het geloof toegang gekregen tot Gods genade, die ons fundament is, en in de hoop te mogen delen in zijn luister prijzen we ons gelukkig. Rom. 5:2 Die liefde van God geeft je leven richting, zin en doel. Die liefde van God maakt je ook blij, geeft je vreugde.
5
Ook in ellende en moeiten. Lees thuis het begin van Romeinen 5 nog maar eens na, hoe Gods liefde geluk geeft onder alle omstandigheden. En als je zo leert leven van Gods liefde, als je zo leert drinken bij Christus, dan ga je zelf ook overstromen. Drinken bij Jezuss maakt jou zelf een Levenskanaal Erkennen dat je dorst hebt in je leven, dat maakt van jou een nederig mens. Omdat je weet dat je helemaal van Christus en zijn Geest afhankelijk bent om Gods liefde te ervaren. En dan is het bijzonder hoe Christus het verwoordt op het Loofhuttenfeest: Rivieren van levend water zullen stromen uit het hart van wie in mij gelooft. Dat gaat er dus niet eerst over de stromen van de Geest in jouw eigen hart. Maar het gaat vooral over de stromen van de Geest die uit jouw hart voortkomen. Christus belooft jouw en mijn dorst te lessen, onze ziel tot rust te brengen en ons genade te laten ervaren. Maar dat is maar een tussenstation. Voor onszelf een tussenstation van levensbelang. Maar niet een eindstation. De stromen water van Gods liefde in ons hart moeten doorstromen, vanuit ons hart naar onze omgeving. Rivieren van levend water zullen stromen uit je hart. Daarmee bedoelt Christus de diepste lagen van je leven. Vanuit jouw diepste innerlijk, vanuit jouw ziel, mag het stromen naar buiten toe! Waardoor je anderen mag laten opbloeien en van dienst mag zijn. Christus is de Bron, wij mogen het kanaal zijn. Kanaal voor de liefde van God, kanaal voor zijn vergeving. Via jou mag het doorstromen naar anderen. Daarvoor moet je eerst je eigen dorst onder woorden brengen en leren te drinken bij Christus. Dat doe je door Hem te ontmoeten in de bijbel. Door de bijbel trouw te lezen, elke dag. En door te bidden tot God en tot Christus, te bidden om het werk van de Geest in jouw hart. Spreek maar uit naar God: Almachtige God, lieve Vader, Mijn leven is zonder U zo leeg en zo onrustig. Ik heb dorst naar Uw liefde. Wilt U mij dat alstublieft geven? Dat mijn hart volstroomt met Uw liefde? En leren drinken bij Christus, daarvoor heb je ook de gemeenschap van de heiligen nodig. Zoals we hier met elkaar in de kerk zitten. De ontmoeting met elkaar is zo enorm belangrijk in het drinken uit de Bron. Samen drinken, samen knielen aan het kruis van Christus, samen ons verwonderen over het offer dat Christus voor ons bracht. En dat verandert je. Als je zo vol bent gestroomd van Gods liefde, dan ga je ook overstromen.
6
Dan wordt je een kanaal van Gods liefde voor anderen. Voor je broeders en zusters in de kerk. Maar ook in je eigen omgeving. Wat je elke dag ook doet. Als je in je dagelijks leven dorst voelt naar Christus, dan zal je ook een kanaal van Gods liefde worden in je dagelijks leven. Na de kerkdienst hopen we als gemeente met elkaar verder door te spreken over het Leven uit deze Bron. We zullen dan ook een bijbelstudie doen over de Samaritaanse vrouw. En let er dan op hoe zij eerst haar dorst leert in te zien, hoe ze vervolgens leert te drinken bij Christus, en hoe ze daarna een kanaal wordt van Gods liefde! Misschien klinkt het voor jou te mooi om waar te zijn. Ik een kanaal van Gods liefde? Ik vind zélf geloven al zo moeilijk… Maar dan vergeet je één ding. Het is de Geest die jouw hart doet vollopen en overstromen met Gods liefde. Het is Christus zelf die jouw Levensbron wil zijn en die jou tot een kanaal maakt. Daarvoor heeft Hij zijn leven gegeven aan het kruis. Daarom hoef je gelukkig niet veel te doen voor Gods liefde. Je handen openen voor God is voldoende. Of beter gezegd: je mond openen voor God is voldoende. Om te drinken uit de Levensbron Christus, om te bidden, om te zingen, om te getuigen. Amen. Deze preek is geschreven door ds. Peter Hommes, predikant van GKV Leerdam. Deze preek mag gebruikt worden voor persoonlijke bijbelstudie. Zou u de preek in een ander verband willen gebruiken, bijvoorbeeld om te lezen in een kerkdienst, dan stel ik het op prijs als u mij daarover een email stuurt:
[email protected]. Meer materiaal is te vinden via de website, www.gkvl.org