PRAKTISCHE HANDLEIDING
2012 - Twynstra Gudde • TransitieBureau
PRAKTISCHE HANDLEIDING
2/8
1. Waarom dit spel? Doel van het spel
Waarom spelen we een spelsimulatie?
Het spel ‘Op Stap’ is bedoeld om gemeentelijke beleid-
Over de decentralisatie van de functie extramurale be-
smakers en aanbieders van zorg en welzijn te helpen
geleiding wordt al veel gesproken en vergaderd. Naast
bij de voorbereiding op hun nieuwe taken in het kader
praten en denken over de veranderende situatie is het
van de decentralisatie van de functie extramurale be-
leerzaam de nieuwe situatie ook alvast te ervaren.
geleiding. Binnen een fictieve gemeente met fictieve
Deze spelsimulatie biedt je de mogelijkheid te oefenen
aanbieders ervaren de deelnemers de gevolgen van de
met de praktijk. De praktijk is immers vaak de beste
nieuwe situatie. Het spel brengt de belangrijkste be-
leermeester.
trokken partijen bij elkaar en laat ze met elkaar ervaren
Een spelsimulatie is een vereenvoudigde weergave van
hoe ze in de toekomst met elkaar moeten gaan samen-
de nieuwe werkelijkheid. Het biedt je lessen die kun-
werken.
nen worden vertaald naar de eigen praktijk. Naast ‘inhoudelijke’ oplossingen, geeft het spel je ook inzicht
Doel van het spel is gevoel te krijgen bij de belangrij-
in het gedrag van de verschillende betrokken partijen.
ke beslismomenten aan de hand van het stappenplan
Het laat je ervaren waarom partijen op een bepaalde
van het TransitieBureau: ‘welke stappen moeten we
manier handelen en waarom samenwerken soms best
doorlopen, waar gaan we tegen aan lopen en waar-
lastig is.
over moeten we beslissingen nemen?’. Het spel laat de deelnemers oefenen met de stappen genomen moeten worden, zodat de deelnemers goed voorbereid zijn op de decentralisatie..
2012 - Twynstra Gudde • TransitieBureau
PRAKTISCHE HANDLEIDING
3/8
2. Hoe speel je het spel? Over het spel
er niet teveel tijd tussen de verschillende rondes zit.
‘Op Stap’ is een spel dat zelfstandig met een groep te
Als je het spel op deze manier speelt dan is het aan de
spelen is. Het wordt gespeeld in drie rondes, elk be-
spelleider om de rode draad en de geleerde lessen in
staande uit drie fases en een korte terugblik. Na deze
het spel goed te bewaken.
drie rondes volgt een nabespreking waarin de deelnemers de geleerde lessen met elkaar bespreken. Eén van
Over de spelleiding
de deelnemers krijgt de rol van spelleider, een externe
De spelleider speelt een belangrijke rol in het spel. Hij
spelleider is dus niet nodig. Met een handleiding wordt
of zij heeft de taak de deelnemers goed door het spel
de spelleider stap voor stap door het spel geleid. De
te begeleiden en met de deelnemers het goede ge-
deelnemers krijgen allemaal werkboekjes waarin dui-
sprek te voeren over de geleerde lessen. Kies daarom
delijk staat aangegeven wat ze moeten doen. Alle spel-
zorgvuldig wie deze rol krijgt. Vaak zal dit de teamlei-
materialen zijn te downloaden van de website van het
der of manager zijn.
TransitieBureau en met de printinstructie verderop in dit boekje zelf te maken.
Gelijkenis met de werkelijkheid Alle beschrijvingen van cliënten, aanbieders en ge-
Deelnemers
meenten zijn door de spelbouwers verzonnen en dus
‘Op Stap’ is bedoeld voor medewerkers van gemeen-
fictief. Elke gelijkenis met de werkelijkheid berust dan
ten en medewerkers van zorg- en welzijnsaanbieders
ook op louter toeval.
die zich voorbereiden op de decentralisatie van de functie extramurale begeleiding. Je kunt dit spel spe-
Vragen?
len binnen de gemeente of aanbieder, maar het is na-
Heb je vragen over het spel of over de instructies?
tuurlijk ook leuk om het met zowel medewerkers van
Neem dan vrijblijvend contact op met Janneke Steijns
de gemeente als van de zorg- of welzijnsaanbieder te
van Twynstra Gudde via
[email protected] of 033-4677601.
spelen. Op die manier leer je elkaar al goed kennen. ‘Op Stap’ is geschikt voor minimaal 5 en maximaal 13
Heb je vragen over de decentralisatie van de functie
deelnemers. Als je het spel met meer mensen wilt spe-
extramurale begeleiding? Neem dan contact op met
len, kun je meerdere spellen parallel spelen. Eén van
het TransitieBureau
de deelnemers is de spelleider. De andere deelnemers
of 070-340 6100. De helpdesk is maandag, dinsdag
worden verdeeld over twee teams: de Gemeente en de
en donderdag van 9.00 uur tot 12.00 en van 13.00 tot
Aanbieders.
16.00 uur telefonisch bereikbaar.
Speelduur ‘Op Stap’ duurt één dagdeel van vier uur. De rondes en de nabespreking duren ieder ongeveer één uur. Het leereffect van het spel is het grootst als je alle rondes en de nabespreking meteen na elkaar doorloopt, binnen één dagdeel. Het kan lastig zijn alle deelnemers gezamenlijk een dagdeel vrij te maken. Echter is het ook mogelijk de rondes apart van elkaar te spelen op verschillende momenten. Het is dan wel belangrijk dat
2012 - Twynstra Gudde • TransitieBureau
via
[email protected]
PRAKTISCHE HANDLEIDING
4/8
3. Voorbereiding Voordat het spel gespeeld wordt, is het belangrijk dat
De deelnemers hebben een bepaalde basiskennis no-
de nodige voorbereidingen worden getroffen. Natuur-
dig van de decentralisatie van de functie extramurale
lijk moeten alle deelnemers uitgenodigd worden voor
begeleiding voordat ze aan het spel beginnen.
de bijeenkomst. Zorg dat de deelnemers vooraf goed
Ook de spelleider moet zich goed voorbereiden. Hij
op de hoogte zijn van het doel van het spel en waarom
moet zich vooraf goed inlezen in zijn rol, en heeft ook
jullie het spel willen spelen. Hierbij kun je eventueel
de taak te zorgen voor de praktische voorbereiding zo-
gebruik maken van de inleidende teksten in de werk-
als het regelen van het spelmateriaal.
boekjes over de beschrijving van het spel.
Hoe moet de spelleider zich voorbereiden?
Hoe moeten de deelnemers zich voorbereiden?
- De spelleider is verantwoordelijk voor de productie
- Zorg dat de deelnemers goed op de hoogte zijn van
van het spelmateriaal en het klaarzetten van alle materialen. De instructie hiervoor vind je in het volgende hoofdstuk: Praktische voorbereiding. - Voorafgaand aan het spel moet de spelleider de Handleiding spelleider goed doorlezen. Zorg dat de spelleider de verschillende rondes en fases in het spel
de decentralisatie extramurale begeleiding. - Laat de deelnemers ter voorbereiding een presentatie en twee filmpjes bekijken, deze zijn te vinden op de site van het TransitieBureau: • presentatie ‘Decentralisatie begeleiding naar gemeenten’: http://bit.ly/TBpresentatie
goed kent en begrijpt. Zorg dat hij goed is voorbereid
• filmpje voor de gemeente: http://bit.ly/TBfilmpje1
op de nabespreking.
• filmpje voor de zorgaanbieders:
- De spelleider moet ook de andere materialen goed
http://bit.ly/TBfilmpje2
bekijken. Als de deelnemers vragen hebben, zullen ze
- Zorg dat alle deelnemers op de hoogte zijn van het
aankloppen bij de spelleider. Zorg dat de spelleider
stappenplan op de site van het TransitieBureau:
daar goed op voorbereid is.
http://bit.ly/TBstappenplan
2012 - Twynstra Gudde • TransitieBureau
PRAKTISCHE HANDLEIDING
5/8
4. Praktische instructies Printinstructie Hieronder volgt de instructie voor het printen van het spelmateriaal.
Documentnaam:
Printinstructie: Printinstructie
Praktische_handleiding.pdf
A4, dubbelzijdig, kleur, 1 keer
Handleiding_spelleider.pdf
A4, dubbelzijdig, kleur, 1 keer
Werkboek_gemeente_ronde1.pdf
A4, dubbelzijdig, kleur, 1 keer *
Werkboek_gemeente_ronde2.pdf
A4, dubbelzijdig, kleur, 1 keer *
Werkboek_gemeente_ronde3.pdf
A4, dubbelzijdig, kleur, 1 keer *
Werkboek_aanbieders_ronde1.pdf
A4, dubbelzijdig, kleur, 1 keer *
Werkboek_aanbieders_ronde2.pdf
A4, dubbelzijdig, kleur, 1 keer *
Werkboek_aanbieders_ronde3.pdf
A4, dubbelzijdig, kleur, 1 keer *
Kaarten_clienten.pdf
A4, kleur, 1 keer, enkelzijdig + knippen
Kaarten_aanbieders.pdf
A4, kleur, 1 keer, enkelzijdig + knippen
Kaarten_gemeenten.pdf
A4, kleur, 1 keer, enkelzijdig + knippen
*P er tafel gebruik je in principe 1 werkboek, indien de groep te groot wordt, kun je naar eigen inzicht meerdere exemplaren uitprinten voor het inlezen.
Hoe moet de spelleider zich voorbereiden?
Hoe moeten de deelnemers zich voorbereiden?
- De spelleider is verantwoordelijk voor de productie
- Zorg dat de deelnemers goed op de hoogte zijn van
van het spelmateriaal en het klaarzetten van alle materialen. De instructie hiervoor vind je in het volgende hoofdstuk: Praktische voorbereiding. - Voorafgaand aan het spel moet de spelleider de Handleiding spelleider goed doorlezen. Zorg dat de spelleider de verschillende rondes en fases in het spel
de decentralisatie extramurale begeleiding. - Laat de deelnemers ter voorbereiding een presentatie en twee filmpjes bekijken, deze zijn te vinden op de site van het TransitieBureau: • presentatie ‘Decentralisatie begeleiding naar gemeenten’: http://bit.ly/TBpresentatie
goed kent en begrijpt. Zorg dat hij goed is voorbereid
• filmpje voor de gemeente: http://bit.ly/TBfilmpje1
op de nabespreking.
• filmpje voor de zorgaanbieders:
- De spelleider moet ook de andere materialen goed
http://bit.ly/TBfilmpje2
bekijken. Als de deelnemers vragen hebben, zullen ze
- Zorg dat alle deelnemers op de hoogte zijn van het
aankloppen bij de spelleider. Zorg dat de spelleider
stappenplan op de site van het TransitieBureau:
daar goed op voorbereid is.
http://bit.ly/TBstappenplan
2012 - Twynstra Gudde • TransitieBureau
PRAKTISCHE HANDLEIDING
6/8
4. Praktische instructies (2) Klaarzetinstructie
spelleider de werkboeken behorende bij de betreffen-
Het meest praktische is dat de spelleider alle materi-
de ronde uit. Aan het begin van fase 1 in elke ronde
alen klaarlegt. De spelleider is verantwoordelijk voor
komen de gemeentetafel en de aanbiedertafel kaarten
het verloop van het spel en moet dus weten welke ma-
trekken. Deze kaarten liggen in stapeltjes (op zijn kop)
terialen beschikbaar zijn. Het spel bevat de volgende
bij de spelleider.
documenten: Op de tafel van de spelleider liggen daarnaast ook • Kaarten gemeente (8 stuks)
nog de volgende documenten ter inzage deze zijn te
• Kaarten aanbieder (16 stuks)
downloaden van de website van het TransitieBureau:
• Kaarten cliënten (2 x 8 stuks)
• Begrippenboek (http://bit.ly/TBbegrippenboek)
• Werkboek gemeente ronde 1
• Stappenplan (http://bit.ly/TBstappenplan).
• Werkboek gemeente ronde 2 • Werkboek gemeente ronde 3
Op elke tafel liggen tevens de volgende hulpmaterialen
• Werkboek aanbieders ronde 1
klaar:
• Werkboek aanbieders ronde 2
• schaar
• Werkboek aanbieders ronde 3.
• lijmstift • nietmachine
Alle documenten liggen bij aanvang van het spel bij
• voldoende pennen
de spelleider. Aan het begin van elke ronde deelt de
• notitieblokjes om aantekeningen te kunnen maken.
Zaalindeling
Tafel: gemeente
Tafel: aanbieders
Tafel: spelleider
LET OP! Voor de dynamiek van het spel is het belangrijk dat de aanbieders, de gemeente en de spelleider elk een aparte tafel hebben!
2012 - Twynstra Gudde • TransitieBureau
PRAKTISCHE HANDLEIDING
7/8
5. Creative Commons Licentie Het spel ‘Op Stap’ is gelicenseerd onder een ‘Creative Commons Naamsvermelding – Gelijk delen 3.0 Nederland’ Licentie (CC BY-SA 3.0). In het kort houd dit het volgende in:
De gebruiker mag: het werk kopiëren, verspreiden en doorgeven remixen – afgeleide werken maken gebruik maken van het werk voor commerciële doeleinden.
Onder de volgende voorwaarden:
Naamsvermelding De gebruiker dient bij het werk de door de maker of de licentiegever aangegeven naam te vermelden (maar niet zodanig dat de indruk gewekt wordt dat zij daarmee instemmen met uw werk of uw gebruik van het werk).
Gelijk delen Indien de gebruiker het werk bewerkt kan het daaruit ontstane werk uitsluitend krachtens dezelfde licentie als de onderhavige licentie of een gelijksoortige licentie worden verspreid.
De volledige licentie is te lezen op: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/nl/legalcode
2012 - Twynstra Gudde • TransitieBureau
Deze simulatie is gemaakt door:
In opdracht van:
2012 - Twynstra Gudde • TransitieBureau