Postgraduaat Gevorderde Musculoskeletale Revalidatie: Manuele Therapie en Sportkinesitherapie
Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen
Recente maatschappelijke en wetenschappelijke ontwikkelingen binnen het domein van de Musculoskeletale Revalidatie hebben een expliciete nood gecreëerd voor onderwijs op specialistisch niveau. De Afdeling Musculoskeletale Revalidatie van de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen (FaBeR) is op deze nood ingegaan en biedt een éénjarig postgraduaatprogramma Gevorderde Musculoskeletale Revalidatie (Manuele Therapie en Sportkinesitherapie) aan. Na het succesvol beëindigen van de opleiding zal de kinesitherapeut-specialist in het domein van de Musculoskeletale Revalidatie voldoen aan de huidige minimale vereisten om lid te worden van de International Federation of Orthopaedic Manipulative Physical Therapists (IFOMPT) en/of International Federation of Sports Physiotherapy (IFSP).
Doelgroep Deze opleiding kan gevolgd worden door kinesitherapeuten die ofwel: • een vijfjarige opleiding hebben genoten met als afstudeerrichting Musculoskeletale Revalidatie; • een G.G.S. Manuele Therapie of Sportkinesitherapie hebben gevolgd; • reeds diverse relevante cursussen hebben gevolgd binnen het domein van de Musculoskeletale Revalidatie (na voorlegging en goedkeuring van een dossier ter evaluatie).
Specifieke doelstellingen • •
•
• •
academische kinesitherapeuten vormen met specialisatie in het domein van de Musculoskeletale Revalidatie; klinisch redeneren en klinische vaardigheden aanleren, gefundeerd op een doorgedreven wetenschappelijke kennis, waarbij Evidence Based Practice en Best Clinical Practice centraal staan; het onderzoeken en behandelen aanleren van complexe axiale (spinale) en perifere musculoskeletale aandoeningen waarbij de verschillende regio’s (t.h.v. het onderste en bovenste kwadrant) in een biopsychosociaal kader geïntegreerd worden; een klinische casus van een patiënt met een musculoskeletale aandoening (o.l.v. een promotor) wetenschappelijk kunnen rapporteren; kinesitherapeuten specialistisch opleiden om, overeenkomstig de actueel geldende minimum vereisten, een aanvraag in te dienen voor het bekomen van een ‘bijzondere bekwaamheid/beroepstitel in de manuele therapie en/of sportkinesitherapie’ bij de erkenningscommissie.
1
Inhoud programma Het programma bestaat uit een truncus communis en keuzeopleidingsonderdelen (zie figuur 1). Deze keuzeopleidingsonderdelen bieden de mogelijkheid zich meer te verdiepen in de Manuele Therapie en/of de Sportkinesitherapie. Tijdens de stages, de onderzoekscasuïstiek en het klinisch redeneren kan eveneens gekozen worden om de studie meer op Manuele Therapie of meer op Sportkinesitherapie te richten. Het programma wordt normaal in 1 jaar afgewerkt. De mogelijkheid bestaat om het programma te spreiden over 2 jaren. De meest recente informatie kan u steeds vinden op: http://faber.kuleuven.be/onderwijs/.
Truncus communis
Gespecialiseerde revalidatie bij musculoskeletale aandoeningen t.h.v. onderste kwadrant (7sp.)
Gespecialiseeerde revalidatie bij musculoskeletale aandoeningen t.h.v. bovenste kwadrant (7sp.)
Recente ontwikkelingen in de pathologie en gevorderde medische beeldvorming bij musculoskeletale aandoeningen (3 sp.)
Klinisch redeneren bij musculoskeletale aandoeningen aan de hand van casuïstiek (4 sp.)
Mental coaching van patiënt en atleet (3 sp.)
Onderzoekscasus binnen de manuele therapie of sportkinesitherapie (3 sp.)
Seminaries in de Musculoskeletale Revalidatie (3 sp.)
Stage in de Musculoskeletale Revalidatie (3 sp.)
Keuze-opleidingsonderdeel
Selected topics in Manual Therapy (4sp.)
Selected topics in Sports Physical Therapy (4sp.)
Figuur 1: Schematische voorstelling van het programma. Het programma wordt normaal in 1 jaar volledig doorlopen. Indien het programma in 2 jaren doorlopen wordt, dan volgt de student in het eerste jaar de donkerblauw aangeduide vakken en in het tweede jaar de lichtblauw aangeduide vakken. De student kiest één van de 2 keuze-opleidingsonderdelen.
2
Programma in detail Truncus communis Musculoskeletale Revalidatie (33 sp.) •
Gespecialiseerde revalidatie bij musculoskeletale aandoeningen t.h.v. het onderste kwadrant (LQ) (7 sp.) - Mobilisaties - Manipulaties - Oefentherapie - Biomechanische ketens - Neurodynamica - Taping, bracing Doelstellingen: De student is in staat om voor problemen t.h.v. het onderste kwadrant: - de informatie bekomen uit de anamnese te interpreteren en vervolgens een klinisch onderzoek (m.i.v. gespecialiseerde manueel therapeutische en neuro-musculaire evaluaties) op te stellen bij een patiënt met complexe musculoskeletale problemen. - op basis van wetenschappelijke literatuur zijn/haar keuzes in het klinisch onderzoek te onderbouwen. - de informatie bekomen uit het klinisch onderzoek te interpreteren en vervolgens een behandelplan op te stellen, rekening houdende met evidence-based practice (best available evidence en best clinical practice). - wetenschappelijke literatuur te lezen en te interpreteren en de relevantie voor het klinisch redeneren en de klinische praktijkvoering te begrijpen. - gespecialiseerde vaardigheden in klinisch redeneren te ontwikkelen. - complexe musculoskeletale problemen t.h.v. het onderste kwadrant te behandelen (m.i.v. manipulaties en gespecialiseerde oefentherapeutische concepten). - gespecialiseerde evaluatie- en behandelingstechnieken van de manuele therapie (m.i.v. manipulaties) en sportkinesitherapie uit te voeren voor het onderste kwadrant. Examenvorm: schriftelijk en praktijk
•
Gespecialiseerde revalidatie bij musculoskeletale aandoeningen t.h.v. het bovenste kwadrant (UQ) (7 sp.) - Mobilisaties - Manipulaties - Oefentherapie - Biomechanische ketens - Neurodynamica - Handrevalidatie - Temporomandibulaire dysfuncties - Taping, bracing 3
Doelstellingen: De student is in staat om voor problemen t.h.v. het bovenste kwadrant: - de informatie bekomen uit de anamnese te interpreteren en vervolgens een klinisch onderzoek (m.i.v. gespecialiseerde manueel therapeutische en neuro-musculaire evaluaties) op te stellen bij een patiënt met complexe musculoskeletale problemen. - op basis van wetenschappelijke literatuur zijn/haar keuzes in het klinisch onderzoek te onderbouwen. - de informatie bekomen uit het klinisch onderzoek te interpreteren en vervolgens een behandelplan op te stellen, rekening houdende met evidence-based practice (best available evidence en best clinical practice). - wetenschappelijke literatuur te lezen en te interpreteren en de relevantie voor het klinisch redeneren en de klinische praktijkvoering te begrijpen. - gespecialiseerde vaardigheden in klinisch redeneren te ontwikkelen. - complexe musculoskeletale problemen t.h.v. het bovenste kwadrant te behandelen (m.i.v. manipulaties en gespecialiseerde oefentherapeutische concepten). - gespecialiseerde evaluatie- en behandelingstechnieken van de manuele therapie (m.i.v. manipulaties) en sportkinesitherapie uit te voeren voor het bovenste kwadrant. Examenvorm: schriftelijk en praktijk
•
Recente ontwikkelingen in de pathologie en gevorderde medische beeldvorming bij musculoskeletale aandoeningen (3 sp.) - Chronische pijn - Neurochirurgie en revalidatie - Kraakbeenherstel en revalidatie - Medische beeldvorming Doelstellingen: Dit opleidingsonderdeel heeft tot doel de meest recente inzichten aan te bieden aangaande het patho-anatomisch substraat en de medische behandeling van musculoskeletale aandoeningen t.h.v. het onderste en bovenste kwadrant, m.i.v. sportspecifieke aandoeningen. Verder worden in dit opleidingsonderdeel therapeuten bekwaam gemaakt in het beoordelen van de diverse deelaspecten van medische beeldvorming, specifiek gericht op musculoskeletale aandoeningen. Examenvorm: schriftelijk
•
Mental coaching van patiënt en atleet (3 sp.) Doelstellingen: Na het volgen van dit opleidingsonderdeel: - kent en begrijpt de student de mentale toestand van de patiënt of atleet en de mogelijke impact hiervan op het klinische beeld, in het bijzonder wat betreft omgaan met klachten en pijn en therapietrouw.
4
-
kent de student de wijze waarop een gesprek met de patiënt of atleet kan gebeuren, m.i.v. mogelijke valkuilen. heeft de student de competentie om op een professionele manier om te gaan met psychosociale aspecten in het verhaal van de patiënt. heeft de student de competentie om de patiënt of atleet door te wijzen voor mentale begeleiding. heeft de student de competentie om te functioneren in een multidisciplinair team zowel op het niveau van het werken met patiënten als bij atleten.
Examenvorm: schriftelijk
•
Seminaries in de Musculoskeletale Revalidatie (3 sp.) Doelstellingen: Dit opleidingsonderdeel heeft tot doel de studenten een state of the art m.b.t. geselecteerde topics in het domein van de manuele therapie en de sportkinesitherapie aan te bieden. Deze topics worden voorgesteld door gastsprekers met onderzoeks- of klinische expertise rond het bepaald topic. In het totaal worden 4 à 5 lezingen georganiseerd. Examenvorm: schriftelijk
•
Klinisch redeneren bij musculoskeletale aandoeningen aan de hand van casuïstiek (4 sp.) Doelstellingen: Dit opleidingsonderdeel staat in het teken van de integratieve verwerking van eerder verworven kennis en vaardigheden. Gespecialiseerd klinisch redeneren m.b.t. revalidatie bij patiënten met musculoskeletale aandoeningen t.h.v. het bovenste en onderste kwadrant vormt het onderwerp. De biopsychosociale benaderingswijze wordt aan de hand van voorbeelden uit de praktijk toegepast. Naast het oefenen van cognitieve vaardigheden en het expliciet redeneren en argumenteren, is er tijd voor het integraal oefenen van praktische vaardigheden in het kader van het lichamelijk onderzoek en het therapeutisch proces. De studenten krijgen ook de mogelijkheid om praktijkvoorbeelden over patiënten met klachten t.h.v. het bovenste en/of onderste kwadrant te brengen en te bespreken. Examenvorm: beoordeling op basis van videocasus
•
Onderzoekscasus binnen de manuele therapie of sportkinesitherapie (3 sp.) Doelstellingen: Dit opleidingsonderdeel omvat het schrijven van een case-study. De student werkt op basis van een anamnese een onderzoeksstrategie uit die wordt opgebouwd volgens en verantwoord op basis van bestaande wetenschappelijke literatuur. Vervolgens wordt een behandelingsstrategie uitgewerkt op basis van de best available evidence en best clinical practice. Het resultaat van de behandeling wordt geëvalueerd op basis van bestaande wetenschappelijke methodes. Examenvorm: beoordeling op basis van de onderzoekscasus 5
•
Stage in de Musculoskeletale Revalidatie (3 sp.) Doelstellingen: De student is in staat om voor problemen t.h.v. het onderste en bovenste kwadrant: - de informatie bekomen uit de anamnese te interpreteren en vervolgens een klinisch onderzoek (m.i.v. gespecialiseerde manueel therapeutische en neuro-musculaire evaluaties) op te stellen bij een patiënt met complexe musculoskeletale problemen. - op basis van wetenschappelijke literatuur zijn/haar keuzes in het klinisch onderzoek te onderbouwen. - de informatie bekomen uit het klinisch onderzoek te interpreteren en vervolgens een behandelplan op te stellen, rekening houdende met evidence-based practice (best available evidence en best clinical practice). - wetenschappelijke literatuur te lezen en te interpreteren en de relevantie voor het klinisch redeneren en de klinische praktijkvoering te begrijpen. - gespecialiseerde vaardigheden in klinisch redeneren te ontwikkelen. - complexe musculoskeletale problemen t.h.v. het onderste en bovenste kwadrant te behandelen (m.i.v. manipulaties en gespecialiseerde oefentherapeutische concepten). - gespecialiseerde evaluatie- en behandelingstechnieken van de manuele therapie (m.i.v. manipulaties) en sportkinesitherapie uit te voeren voor het onderste en bovenste kwadrant. Examenvorm: beoordeling op basis van de scores door stageleiding en op basis van de stagecasus
Keuzeopleidingsonderdelen Musculoskeletale Revalidatie (4 sp.) •
Selected topics in Manual Therapy (4 sp.) - State of the Art in Musculoskeletal Anatomy - State of the Art in Manual Therapy Aims: After completing this course the student is able to: - critically analyse and interpretate new insights and concepts in manual therapy and to understand their relevance for the clinical reasoning process and clinical practice. - read and interpretate recent scientific literature and to understand its relevance for the clinical reasoning process and clinical practice. Examenvorm: mondeling
en/of •
6
Selected topics in Sports Physical Therapy (4 sp.) - Injury Prevention in Sports - Advanced Principles of Exercise Physiology, Nutrition and Training in Sports
Aims: After completing this course, the student has knowledge on: - advanced aspects of exercise physiology. - aspects of nutrition. - principles of training. - injury prevention in sports, including aspects of primary and secondary prevention and acute interventions. - how to communicate with sport coaches. Examenvorm: mondeling
Docenten De lesgevers zijn professoren en clinical experts in Musculoskeletale Revalidatie van FaBeR en de Faculteit Geneeskunde van de K.U.Leuven. Tevens wordt er samengewerkt met nationale en internationale instellingen die gerenommeerd zijn in het domein van de Musculoskeletale Revalidatie. John Bos Manueel therapeut, Docent Hogeschool Rotterdam – Transfergroep Rotterdam, Hoofdredacteur Tijdschrift Manuele Therapie (Nederlandse Vereniging voor Manuele Therapie) Klinisch redeneren Prof. Simon Brumagne Kinesitherapeut - Afdeling Musculoskeletale Revalidatie K.U.Leuven Afdeling Fysische Geneeskunde en Revalidatie UZ Leuven, afdeling ambulante revalidatie Klinisch redeneren WK, Selected topics in Manual Therapy Peter Brys Radioloog - Afdeling Radiologie UZ Leuven Pathologie: medische beeldvorming
Lic. Kim Daniels Zelfstandig kinesitherapeute (manueel therapeute) Revalidatie: manipulaties wervelkolom en extremiteiten Revalidatie: biomechanische ketens 7
Prof. Wim Dankaerts Kinesitherapeut/manueel therapeut - Afdeling Musculoskeletale Revalidatie K.U.Leuven Revalidatie: oefentherapie UQ Klinisch redeneren UQ Selected topics in Manual Therapy Prof. Philippe Debeer Orthopedisch chirurg Afdeling Orthopedie UZ Leuven Selected topics in Manual Therapy Prof. Bert De Cuyper Sportpsycholoog - Afdeling Bewegings- & Sportpsychologie en Coaching K.U.Leuven Mental coaching (bij sporters) Prof. Christophe Delecluse Bewegingswetenschapper Afdeling Fysieke Activiteit en Gezondheid K.U.Leuven Selected topics in Sports Physical Therapy Prof. Bart Depreitere Neurochirurg - Afdeling Neurochirurgie UZ Leuven Pathologie: neurochirurgie en revalidatie Selected topics in Manual Therapy
8
Lic. Pieter Derycke Zelfstandig kinesitherapeut (manueel therapeut) Revalidatie: mobilisaties wervelkolom en extremiteiten Revalidatie: oefentherapie wervelkolom+LQ Prof. Peter Hespel Inspanningsfysioloog Afdeling Fysieke Activiteit en Gezondheid K.U.Leuven Selected topics in Sports Physical Therapy Dr. Hans Isselee Kinesitherapeut - Afdeling Musculoskeletale Revalidatie K.U.Leuven Revalidatie: temporomandibulair dysfuncties Prof. Frank Luyten Reumatoloog - Afdeling Interne Geneeskunde, Reumatologie UZ Leuven Pathologie: kraakbeen herstel en revalidatie Philip Moulaert Zelfstandig kinesitherapeut (manueel therapeut) Revalidatie: neurodynamica
Prof. Eddy Neerinckx Kinesitherapeut - Afdeling Adapted Physical Activity en Psychomotorische Revalidatie K.U.Leuven Mental coaching (bij patiënten)
Lic. Koen Schoolmeesters Zelfstandig kinesitherapeut (manueel therapeut) Revalidatie: manipulaties wervelkolom en extremiteiten Lesgevers SOMT (Stichting Opleidingen Musculoskeletale Therapie -Nederland) Revalidatie: manipulaties wervelkolom en extremiteiten Lic. Ann Spriet Kinesitherapeute - Afdeling Fysische Geneeskunde en Revalidatie UZ Leuven, afdeling ambulante revalidatie Pathologie: chronische pijn Pathologie: neurochirurgie en revalidatie Prof. Filip Staes Kinesitherapeut - Afdeling Musculoskeletale Revalidatie K.U.Leuven, Afdeling Fysische Geneeskunde en Revalidatie, UZ Leuven, afdeling sportkinesitherapie Revalidatie: oefentherapie LQ Klinisch redeneren LQ Selected topics in Sports Physical Therapy
Prof. Eric Van den Kerckhove Kinesitherapeut - Afdeling Musculoskeletale Revalidatie K.U.Leuven, Afdeling Fysische Geneeskunde en Revalidatie UZ Leuven, afdeling handrevalidatie Revalidatie: handrevalidatie Dr. Peter Van Wambeke Fysisch geneesheer Afdeling Fysische Geneeskunde en Revalidatie UZ Leuven Pathologie: chronische pijn Lic. Styn Vereecken Kinesitherapeut - Afdeling Fysische Geneeskunde en Revalidatie UZ Leuven, afdeling sportkinesitherapie Revalidatie: taping, bracing LQ en UQ Lic. Leen Vervaet Kinesitherapeute - Afdeling Fysische Geneeskunde en Revalidatie UZ Leuven, afdeling ambulante revalidatie (rugscholing) Pathologie: chronische pijn
Lic. Dieter Van Assche Kinesitherapeut - Afdeling Musculoskeletale Revalidatie K.U.Leuven, Afdeling Interne Geneeskunde, Reumatologie UZ Leuven Pathologie: kraakbeenherstel en revalidatie, Revalidatie: oefentherapie kraakbeenletsels
9
Afdeling Musculoskeletale Revalidatie Departement Revalidatiewetenschappen FaBeR Tervuursevest 101 bus 1500 BE-3001 HEVERLEE België
