Postbus 1179 6501 B D Nijmegen
Grondexploitatie Maatschat3pij Waalsprong
Oranjesingel 72
p-
6511 NZ Nijmegen T 024 329 87 00 F 024 329 69 93 KvK10044981
Da'um Nijmegen, 21 apnl 2011
Geachte relatie,
Kenmerk
1^®' genoegen stuur ik u de jaarrapportage 2010 van GEiVl Waalsprong.
11,102/SvV/CB Onderwerp Jaarraportage 2010 GEM Waalsprong E-malladres ),
[email protected]
Een jaar dat werd gekenmerkt door de blijvende zorg op de woningmarkt en bovenal ook een jaar waarin de voorgenomen bouwplannen daadwerkelijk van start gingen. Daarmee geven we een signaal af: 'We bouwen weer in de Waalsprong". In de jaarrapportage treft u ook de geconsolideerde balans en winst- en veriiesrekening over liet verslagjaar 2010. Deze worden in de AVA van juni 2011 vastgesteld. Ik vertrouw erop u liiermee voidoende te hebben geTnformeerd. iViet vriendeiijke groet,
J.P.A. d e ^ / V i i d e / / Directeur (^EM WaaJIfirohg
Jaarrapportage Waalsprong 2010 April 2011
Voorwoord en inleiding Voor u ligt de Jaarrapportage van 2010. In het voorwoord van de jaarrapportage 2009 refereerde ik aan de recessie, het gebrek aan vertrouwen bij de kopers in de woningmarkt en de druk op de prijzen. De woningmarkt lijkt op dit moment een licht herstel te laten zien, maar de recessie van de afgelopen jaren leverde overal in het land zorgelijke situaties op. Deze zorgen zijn ook niet aan ons voorbij gegaan. Het probleem is het grootst bij de financierbaarheid van woningen voor de startersgroep. In het jaar 2010 werden voorzichtige stappen gezet om de woningbouw in de Waalsprong weer in gang te zetten. Het jaar stond voor de Waalsprong - naar buiten toe - in het teken van Laauwik. Een enthousiaste presentatie van de plannen door GEM Waalsprong, ontwikkelaars en corporaties kon op veel belangstelling rekenen. In de maanden erna gingen de eerste projecten in verkoop. Die werden met nieuwsgierige belangstelling door de potentiële kopers ontvangen, toch was de daadwerkelijke verkoop een wisselend succes. De kritische markt toont aan dat we zeer zorgvuldige afwegingen moeten maken in het product dat wij gaan aanbieden. Waar de financiële situatie onder druk staat, is het moeilijk om ambities overeind te houden. Toch blijft het voortdurend onze aandacht houden. We willen immers een stadsdeel realiseren dat in alle opzichten duurzaam is. Dat betekent dat een stadsdeel ook over 25 of 50 jaar nog steeds een prettige, leefbare wijk is waar het goed toeven is. Daarom blijft het noodzaak om te bewaken dat de wijk de tand des tijds kan doorstaan. In de tweede helft van 2010 is de grond bouwrijp gemaakt in Laauwik. De voorgenomen start bouw is door de vroeg intredende vorst uitgesteld tot januari 2011. Daarna komen diverse woningbouwplannen letterlijk van de grond en wordt er weer een nieuwe wijk gerealiseerd. Ook in andere deelgebieden liggen de plannen klaar om gerealiseerd te gaan worden. De trein is in gang gezet en niet meer te stoppen. De Waalsprong komt voorzichtig weer op stoom. Niet in de laatste plaats door de beschikbare kennis te delen en in goede samenwerking met elkaar de routes voor de komende jaren te bepalen. Jan de Wilde Directeur Grondexploitatiemaatschappij Waalsprong C.V. April 2011
2
Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 - Beleidsambities
4
Hoofdstuk 2 - Ontwikkeling per deelgebied 2.1 Visveld 2.2 De Elten 2.3 Laauwik 2.4 Groot Oosterhout 2.5 Het Nijland 2.6 Citadel 2.7 Woenderskamp / Broodkorf 2.8 Veur Lent 2.9 Overige deelgebieden 2.10 Totalen woningbouw
5
Hoofdstuk 3 - Milieu / Energie / Warmtevoorziening 3.1 Lucht en geluid 3.2 Flora- en Faunawet 3.3 Windturbines 3.4 Hybride warmtenet en alternatieven 3.5 Duurzame woningen 3.6 Energiebesparing in woongebieden
11
Hoofdstuk 4 - Ruimte voor de Waal - Dijkteruglegging
13
Hoofdstuk 5 - Korte toelichting gemeentelijke projecten 5.1 Landschapszone 5.2 Stationsgebied en omgeving
13
Hoofdstuk 6 - Infrastructuur 6.1 Openbaar Vervoer / HOV 6.2 Infrastructuur
15
Hoofdstuk 7 - Bovenwijkse voorzieningen 7.1 Hoogspanning
16
Hoofdstuk 8 - Waterhuishoudkundig Inrichtingsplan Waalsprong (WIW)
16
Hoofdstuk 9 - Archeologie
17
Hoofdstuk 10- Nieuwe voorzieningen in de Waalsprong 10.1 Sportpark Oosterhout 10.2 Centrum voor Jeugd en Gezin 10.3 Speeltuinen en speelplekken 10.4 Ziekenhuis
17
Hoofdstuk 11 – Evenementen
18
Hoofdstuk 12 - Gebiedspromotie 12.1 Wooninformatiecentrum Waalsprong 12.2 Communicatie
20
Hoofdstuk 13 - Organisatie en GREX 13.1 Organisatie 13.2 GREX en AvA
23
Hoofdstuk 13 - Financiën
24
3
1. Beleidsambities Voortgang van de woningbouw was in 2010 een belangrijk sleutelwoord voor GEM Waalsprong en haar aandeelhouders. Voorzichtig werden de mogelijkheden in de markt verkend. Gestaag werd gewerkt aan plannen voor realisatie van Laauwik. Deze nieuwbouwwijk met een bouwopgave van 1300 woningen stond volop in de publiciteit met manifestaties en verkoopmomenten. Maar ook achter de schermen werd hard gewerkt aan projectgebieden, waar woningbouw op relatief korte termijn mogelijk kan worden gemaakt. Duurzaamheid in brede zin De in de loop van de jaren uitgesproken ambities blijven onze aandacht houden tijdens de planvorming. Het respecteren van de invloed van de rivier, de unieke kansen die de ontwikkeling van de dijkteruglegging biedt, de historische kenmerken van het gebied; het zijn allemaal elementen die de Waalsprong een bijzonder stadsdeel kunnen maken. De noodzaak tot voortgang dwingt ons te kijken naar de behoefte en vraag in de markt. Deze kan echter niet als énige factor sturend zijn. Om een wijk te realiseren die in álle opzichten duurzaam is, is tevens gekeken naar een goede sociale opbouw van de stedenbouwkundige plannen. Daarnaast heeft GEM Waalsprong een actieve rol in het bevorderen van sociale binding en samenlevingsopbouw. Sponsoring van evenementen, festiviteiten, ontmoetingsmomenten én de Waalsprongprijs leveren daar een bijdrage aan. Ook in termen van ecologische duurzaamheid zijn plannen gemaakt: het onderzoek naar de mogelijkheden voor hybride warmtenet, maar ook een alternatieve route daarvoor zijn onderwerp van gesprek en onderhandeling geweest. Het Thermion in Laauwik is niet alleen een centrale functie voor de wijk, maar zal tevens een voorbeeldfunctie hebben voor duurzaamheid die kan worden toegepast in de woningbouw. Er zijn verder plannen voor ongeveer vijf proefwoningen in Laauwik die CO2-neutraal zijn, of zelfs energie léveren. Keerpunt en startpunt De Waalsprong bevindt zich opnieuw op een startpunt voor de woningbouw. Tegelijkertijd is er ook sprake van een keerpunt. Met een grote betrokkenheid van de aandeelhouders, commitment van alle partijen en een actieve kennisuitwisseling wordt gezocht naar de beste opties om de Waalsprong van plan naar realisatie te brengen. Er zijn in het afgelopen jaar een aantal belangrijke kwaliteiten toegevoegd aan de ontwikkeling. De plannen voor de stadsbrug De Oversteek hebben definitieve vorm gekregen als belangrijke verbinding tussen de stadsdelen. De Graaf Alardsingel is als bouwweg al aangelegd om de realisatie van de brug te kunnen faciliteren, en heeft daarmee tevens de contouren van de Citadel op de kaart gezet. De intensieve werkzaamheden aan de Prins Mauritssingel hebben geleid tot een noordelijke entree van de stad die met recht al stadssingel kan worden ervaren. De inrichtingsplannen voor de dijkteruglegging zijn gepresenteerd aan het Rijk en de schop kan in de grond voor de aanleg van de plassen in de Landschapszone. Stuk voor stuk aanpassingen die voor een verrijking van de Waalsprong zorgen. Consumentgericht bouwen In de huidige marktsituatie lijkt het logisch om de kritische consument tegemoet te komen door meer vraaggericht te ontwikkelen. Onze partners zetten deze trend volop in. Ook GEM Waalsprong heeft daarin een ambitieuze stap gezet. In Het Nijland werd het eerste project in Collectief Particulier Opdrachtgeverschap gestart. Particulieren ontwikkelen daar samen met hun toekomstige buren hun eigen droomhuis. Geheel naar eigen wens en naar passend budget. Verder is in de Waalsprong bijzondere aandacht voor particulier opdrachtgeverschap, de ultieme vorm van tegemoet komen aan de wens van de woonconsument.
4
Waarmaken De woningbouw in Laauwik maakte dit jaar een onomkeerbare stap. In 2010 zijn ook veel plannen gesmeed voor andere ontwikkelingen en daarnaast werd veel in gang gezet voor aan woningbouw gerelateerde onderwerpen. In 2011 worden de plannen verder uitgewerkt en geïmplementeerd. GEM Waalsprong staat daar niet alleen in, maar vertrouwt op de goede samenwerking met en kennisuitwisseling tussen haar aandeelhouders.
2. Ontwikkeling per deelgebied 2.1 Visveld Woningbouw De wijk Visveld is bijna volledig gerealiseerd. Alleen in de noordelijke punt, op de locatie die in het stedenbouwkundig plan benoemd staat als de ‘Dansende Villa’s’, rest nog een kleine ontwikkeling van circa 120 woningen. Deze locatie grenst aan de Landschapszone. Ontwikkelaar Heijmans gaf er de voorkeur aan deze locatie pas te ontwikkelen als de plannen rond de Landschapszone meer duidelijkheid zouden hebben. Die duidelijkheid is er inmiddels en GEM is dan ook in overleg met Heijmans over de (financiële) kaders waarbinnen het bouwplan kan worden ontwikkeld. De partijen streven ernaar om voor de zomer van 2011 met het plan gefaseerd de markt op te gaan. Voorzieningen Proper Stok en potentieel afnemer Talis hebben hun plannen voor een medisch centrum naast voorzieningenhart De Ster afgeblazen. Proper Stok beraadt zich over de herontwikkeling van het terrein. Als tijdelijke invulling wordt dit braakliggend stuk grond, met instemming van Proper Stok, door de gemeente ingericht en beheerd als ‘ravotplek’ voor de jeugd van Visveld. 2.2 De Elten Woningbouw Eind 2009 werd het project Belvedère van AM met 42 grondgebonden woningen opgeleverd. Kort daarna, in januari 2010, is ook het appartementencomplex met 34 woningen in gebruik genomen. Grenzend aan landgoed Oosterhout realiseert bouwcombinatie HMG 19 luxe villa’s in project Notensteyn. Er zijn 13 villa’s opgeleverd, 2 villa’s zijn in aanbouw en 4 woningen zijn nog in verkoop. Er wordt gewacht met start bouw van deze laatste villa’s, totdat een koper is gevonden, om leegstand te voorkomen. Maatschappelijke ontwikkelingen GEM Waalsprong koos in oktober voor samenwerking met Bouwopleiding Regio Nijmegen (BORN) om een houten fietsbrug te realiseren. Onder begeleiding van aannemer KlokBouw verzorgden de leerlingen van de bouwopleiding de voorbereidende werkzaamheden en de aanleg van de fietsbrug. Zij kregen met deze leerwerkplek een prima kans praktijkervaring op te doen. De brug biedt een verbinding van de Weefgewichtstraat met de Gladiusstraat, in de zuidelijke punt van De Elten, en optimaliseert de diverse fietsverbindingen in de wijk. De fietsbrug is eind 2010 gerealiseerd en wordt begin 2011 samen met BORN en de aannemer feestelijk opgeleverd. De GEM is voornemens de samenwerking met BORN de komende tijd te continueren. 5
2.3 Laauwik Bestemmingsplan en bouwrijp maken Het jaar 2010 stond in het teken van bouwrijp maken van de eerste fase (noordelijk deel). Het uitgraven van de watersingel behoorde tot de eerste werkzaamheden. De watersingel is onderdeel van de ‘watermachine’ in de Waalsprong en de aanleg ervan creëert het ‘eiland’, een onderdeel van Laauwik. Door vorstverlet was het net niet mogelijk om de gehele eerste fase van bouwrijp maken in december 2010 af te ronden. Heijmans en AM starten in januari met de bouw.
De werkzaamheden die voor 2010 tekenend waren, zijn: Het doortrekken van de Vrouwe Udasingel en aansluiting op de Prins Mauritssingel. Het kruispunt werd nog voor de zomer van 2010 geopend en in gebruik genomen. Een fietstunnel in het verlengde van de Vrouwe Udasingel, onder de Prins Mauritssingel door, biedt een snelle oost-west verbinding tussen de delen van Lent. De fietstunnel werd betegeld met kunstwerken van leerlingen van het Citadelcollege. De tunnel werd in oktober in gebruik genomen, de feestelijke, officiële opening vond plaats in december. De fietstunnel is tevens het eerste voltooide gedeelte van het RijnWaalpad, de snelfietsroute tussen Nijmegen en Arnhem. RijnWaalpad: De ontwerpfase voor het Rijn Waalpad werd eind 2010 afgerond. Begin 2011 wordt het werk aanbesteed en medio maart start de uitvoering. In 2012 is de gehele route gereed. In 2010 onderzocht GEM de mogelijkheden om het Thermioncomplex zelf te ontwikkelen en te betrekken. Kantoor en informatiecentrum kunnen in het voormalige bedrijvencomplex een plek krijgen in combinatie met maatschappelijke functies, zoals een medisch cluster en daghoreca. Een definitief akkoord op het herontwikkelingsplan wordt in het eerste kwartaal van 2011 verwacht. Project Lenteveld: Wethouder Tankir sloeg op een winterse dag in november de eerst paal voor de tijdelijke uitkijktoren LENTmark1. De bouw wordt uitgevoerd door werkloze jongeren uit de bouwsector. Ze werken met duurzame materialen. De gemeente Nijmegen en ingenieurs- en adviesbureau Royal Haskoning zijn de initiatiefnemers van dit project.
6
Het NVOB Cultuurfonds zorgt met praktische en financiële hulp van diverse sponsors voor de bouw en de professionele begeleiding van de jongeren. GEM Waalsprong sponsort dit project. Marktintroductie en promotie Laauwik De marktintroductie van Laauwik in april, in het Thermioncomplex, verliep succesvol en genoot grote belangstelling. Ontwikkelaars en corporaties lichtten een tip van de sluier van hun toekomstig woningaanbod. Verenigingen en diverse initiatieven uit de wijk presenteerden zich op de manifestatie. Bezoekers van de manifestatie konden bovendien een virtueel bezoek aan de wijk brengen: een 3Dpresentatie maakte het mogelijk al door de toekomstige wijk te wandelen en te ‘vliegen’. Kort na de presentatie in het Thermion, startte Heijmans in mei met de verkoop van de eerste fase van het project “Lentsche Roode”. Op 28 januari 2011 slaat wethouder Jan van der Meer met behulp van kopers van het eerste uur de eerste formele paal van de woningbouw in Laauwik. In november maakte AM al de bouw bekend van 33 huurwoningen voor woningbouwcorporatie De Gemeenschap in de noordhoek van Laauwik. De eerste verkoop in mei werd gevolgd door andere bouwprojecten. In oktober hadden AM, Heijmans en GEM een gezamenlijk verkoopmoment voor woningen en kavels in het Wooninformatiecentrum. SAN Esprit had bovendien een vooraankondiging van het aanbod dat binnenkort in verkoop gaat. In totaal werden ruim 100 woningen en vrije kavels aangeboden. De bouwactiviteiten in Laauwik volgen elkaar in hoog tempo op. In januari 2011 volgt Talis met 80 woningen en appartementen en 450 m2 bedrijfsruimte op de hoek Vrouwe Udasingel en Prins Mauritssingel. Talis verwacht na de zomer van 2011 te kunnen starten met de bouw van circa 50 woningen ten zuiden van de Vrouwe Udasingel. De eerste woningen in Laauwik worden naar verwachting al eind 2011 opgeleverd. Kavelverkoop Laauwik De gemeente Nijmegen heeft de verkoop van de vrije kavels in Laauwik overgedragen aan GEM. Over de formaliteiten ervan was GEM aan het einde van het jaar nog in overleg met de gemeente Nijmegen. Sinds deze zomer zijn door de medewerkers in het WIC verschillende gesprekken gevoerd met belangstellenden die zich in april hadden aangemeld voor vrije kavels. Op 23 oktober is een formeel verkoopmoment gehouden. Inmiddels zijn enkele kavels definitief toegezegd aan kopers en diverse kavels zijn in optie genomen. 2.4 Groot Oosterhout Bestemmingsplanprocedure Op 22 december 2010 deed de Raad van State uitspraak in het kader van bezwaarschriften die tijdens de bestemmingsplanprocedure waren ingediend. Een deel daarvan is ongegrond verklaard, maar bezwaarmakers vanuit het bedrijventerrein aan de noordoostzijde van het plangebied werden in het gelijk gesteld. Om dit te herstellen en de bouw van circa 300 woningen op deze plek mogelijk te maken, wordt een op maat gesneden bestemmingsplan gemaakt en opnieuw in procedure gebracht. Voor de overige 1.500 woningen geldt een onherroepelijk bestemmingsplan. In het jaar 2011 worden diverse voorbereidende activiteiten afgrond; zo wordt momenteel nog gewerkt aan archeologisch onderzoek, worden de
7
komende tijd diverse ontheffingen aangevraagd en realisatieovereenkomsten met ontwikkelaars voorbereid. Verwachting is dat begin volgend jaar gestart kan worden met het bouwrijp maken van het zuidelijk deel van de bouwvelden. De woningbouw start dan eind 2012. Voor de realisatie van het totale aantal van 1800 woningen wordt 5 tot 6 jaar uitgetrokken. Hiermee heeft de Waalsprong – naast Laauwik – een tweede grote bouwlocatie in productie genomen. Groot Oosterhout wordt een ruim opgezet nieuw woongebied. In het zuiden sluit het direct aan op het nog te realiseren natuur- en recreatiegebied Landschapszone. De woonwijk krijgt typische Betuwse kenmerken, die het een groene en landelijke sfeer geven met gevarieerde woonmogelijkheden. Naast de geplande woningbouw komen er een buurtwinkelcentrum, bij de woonsfeer passende bedrijvigheid en diverse maatschappelijke functies. Ook basisonderwijs en kinderopvang krijgen een plek. Overige activiteiten Alle verwervingen voor Groot Oosterhout zijn gedaan. Er is in 2010 gewerkt aan een uitgebreide grondsanering rond de oude locatie van de zoutloods van Provinciale Waterstaat. Er worden nog afspraken gemaakt over financiering van de kosten van die sanering; de verontreiniging bleek groter dan in eerste instantie ingeschat. De saneringswerkzaamheden zijn afgerond, er worden nog afspraken gemaakt over de financiering ervan. GEM is nog in overleg met Houterman (nu gevestigd op de toekomstige aansluiting van de Graaf Alardsingel op de Prins Mauritssingel) voor een locatie nabij de nieuwe locatie voor de zoutloods. 2.5 Het Nijland Woningbouw In Het Nijland zijn circa 300 woningen gepland. De bouw startte in het laatste kwartaal van 2007. De eerste 150 woningen zijn inmiddels gerealiseerd; projectontwikkelaars BAM Vastgoed en WBC Vastgoed hadden in 2009 en 2010 moeite de (restant)woningen, die zij na start bouw nog niet verkocht hadden, af te zetten. De woningen van BAM/AM zijn in 2010 allemaal verkocht, van het project Novio Laguna waren aan het eind van 2010 nog 5 woningen niet verkocht. Een deel van Het Nijland wordt herontwikkeld. Er is onderhandeling met verschillende ontwikkelaars over nieuwe woningbouwplannen, die in 2011 in de markt worden geïntroduceerd. Ook wordt een deel ingezet voor CPO (zie hieronder). De gemeente heeft sinds 2007 vrije kavels in verkoop in Het Nijland. Eind 2010 is – in het kader van het besluit dat GEM kavels gaat verkopen – de helft van de nog niet bebouwde kavels overgedragen aan GEM. Zij zal deze kavels begin 2011 opnieuw in verkoop brengen. De overige kavels blijven bij de gemeente in verkoop. Collectief particulier opdrachtgeverschap In 2010 is – op verzoek van GEM Waalsprong – een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd door adviesbureau Bouwen in Eigen Beheer (BIEB). BIEB is enerzijds een adviesbureau op het gebied van collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO), anderzijds een specialist in ondersteuning van woningbouwprojecten met CPO. In het onderzoek zijn de mogelijkheden bekeken voor CPO in Het Nijland en in Laauwik. Uit de resultaten bleek dat CPO een goede kans van slagen had en dat dit een aanvulling zou zijn op de realisatievormen die tot nu toe in de Waalsprong werden aangeboden.
8
In overleg met BIEB is besloten tot een pilotproject in het noordelijk deel van Het Nijland. Daar is een aantal bouwvelden aangewezen die de mogelijkheid bieden voor realisatie van 20 tot 60 woningen voor CPO. In september en oktober werden samen met BIEB – onder grote belangstelling – informatieavonden georganiseerd. Op 18 november ging de eerste ontwikkelvereniging feestelijk van start. Wethouder Jan van der Meer verrichtte een loting onder de, tot dusver 12 aangemelde, deelnemers. Inmiddels heeft de groep zich BON Apart genoemd en heeft de werving van aanvullende leden overgenomen. Belangstellenden kunnen gedurende het ontwikkelproces nog aansluiten. GEM zal via de website, wooninformatiecentrum en andere berichtgeving aanvullende publiciteit verzorgen. Om financiële risico’s voor de individuele leden te beperken is financiële achtervang en eventueel voorfinanciering wenselijk. Gesprekken zijn hierover gaande. Als de vereniging volgens planning blijft werken, start de bouw van de woningen eind 2011. 2.6 Citadel Eind 2009 heeft het demissionair College van Burgemeester en Wethouders besloten om de besluitvorming over de Citadel over de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2010 heen te tillen. Het college ging wel akkoord om de planvoorbereiding door te zetten. Op 5 februari 2010 maakte de GEM het masterplan Citadel openbaar. Dat ging gepaard met presentaties voor pers, gemeenteraad en inwoners van de Waalsprong.
Daarnaast werd een special van Spronglevend, die helemaal in het teken van de Citadel stond, uitgegeven. Het ontwerp bestemmingsplan werd na de verkiezingen in april aan het nieuwe College aangeboden met het verzoek het plan in procedure te brengen. In het Coalitieakkoord ‘Werken aan een Duurzame Toekomst’ werd opgemerkt dat de ideeën voor de Citadel worden omarmd, hoewel er ook kritische kanttekeningen werden geplaatst bij de ambities van de plannen. In oktober is de Citadel, op initiatief van wethouder Van der Meer, onderwerp geweest in een werkconferentie waarbij vertegenwoordigers van de raadsfracties en enkele maatschappelijke groeperingen aanwezig waren. Ook enkele aandeelhouders en de GEM namen deel aan deze werkconferentie. In het algemeen is waardering voor en vertrouwen in de plannen uitgesproken. Enkele specifieke punten worden verder bestudeerd en leiden wellicht tot aanpassingen. 9
Er werden opmerkingen gemaakt over het borgen van parkeren, minder volume GDV, inrichting van het Waalpark en inpassing van het fort daarin. Begin 2011 zal daarop een reactie komen. Boomgaard Om de Graaf Alardsingel te kunnen realiseren, heeft de gemeente een vergunning verleend voor het verplaatsen van de boomgaard in de Historische Tuin. Tevens verleende het ministerie ontheffing van de Flora- en Faunawet om een nestkast van een steenuil te verplaatsen. Het verplaatsen van de boomgaard is in april in goed overleg met het bestuur van de HistorischeTuin uitgevoerd. Daarmee was het tracé van de Graaf Alardsingel vrij. Graaf Alardsingel In 2010 werd alles voorbereid om in september de werkzaamheden te kunnen starten voor de eerste fase van de aanleg van de Graaf Alardsingel. De werkzaamheden verliepen voorspoedig en werden eind november opgeleverd. De Graaf Alarsingel is in eerste instantie alleen als bouwweg aangelegd om de tweede stadsbrug, De Oversteek, mogelijk te maken. De besteksvoorbereiding voor het definitieve ontwerp wordt in een latere fase afgerond. 2.7 Woenderskamp/Broodkorf In 2009 werd door de GEM, gemeente en ontwikkelaars in diverse atelierbijeenkomsten een eerste aanzet gegeven om te komen tot een stedenbouwkundige invulling van de plangebieden Woenderskamp en Broodkorf. Tijdens de uitwerking daarvan werd het projectteam met een aantal onzekerheden geconfronteerd, waaronder de begrenzing met de westelijke parallelroute en de begrenzing met de Graaf Alardsingel. Daarnaast is tussentijds het programma van eisen aangevuld en gewijzigd. Onder andere door de inpassing van het kindcluster en een dependance van het Citadelcollege. Dat alles leidde ertoe dat de stedenbouwkundige uitwerking lange tijd met onzekere factoren is geconfronteerd. De verwachting is dat begin 2011 helderheid wordt verkregen en dat nog voor het zomerreces van 2011 het schetsontwerp stedenbouwkundig plan kan worden afgerond. Dat vormt uiteindelijk de basis voor een ontwerp-bestemmingsplan. 2.8 Veur Lent De inhoudelijke planvoorbereiding voor het eiland vanuit GEM Waalsprong stond dit jaar op een laag pitje. De GEM wil de inhoudelijke keuze voor de invulling van het eiland niet op korte termijn bepalen, omdat zich wellicht in de loop van de tijd kansen voordoen voor een mogelijke bestemming voor het eiland. In het derde kwartaal legde de gemeente de laatste hand aan het ruimtelijk plan voor de dijkteruglegging dat in november aan staatssecretaris Atsma werd aangeboden, die daar begin 2011 een besluit overneemt. De volgende stap is dat het bestemmingsplan in procedure wordt gebracht. Het gehele eiland Veur Lent krijgt in het bestemmingsplan een waterstaatkundige status. Als in de toekomst door de GEM een stedenbouwkundig plan voor het eiland is ontwikkeld, zal dat in een nieuw bestemmingsplan worden opgenomen. 2.9 Kort overzicht overige gebieden De Stelt Het schetsontwerp moet worden herzien in verband met de grenzen die zijn bepaald in het kader van de dijkteruglegging. Aan bureau Drost en Van Veen is een vervolgopdracht verstrekt om een nieuw schetsontwerp op te stellen.
10
In het kader van de woningbouwopgave 2011-2014 wordt het noordelijk deel van de Stelt naar voren getrokken in realisatie. Het zuidelijk deel kan pas na afronding van de dijkteruglegging worden aangepakt. De Hoge Bongerd In overleg met het projectteam Dijkteruglegging van de gemeente wordt de uitwerking van het schetsontwerp opnieuw ter hand worden genomen. Zorgvuldige afstemming met het inrichtingsplan rondom de dijkteruglegging is noodzakelijk. Aan de gemeente is gevraagd een offerte uit te brengen om het schetsontwerp verder door te ontwikkelen tot een voorlopig ontwerp. Vossenpels Uit de GREX 2009 volgde een taakstelling om verdichting van het aantal woningen te onderzoeken. GEM heeft aan Van Hontem Architecten opdracht gegeven om deze taakstelling te verwerken in de capaciteitsstudie. Deze studie werd voor de zomer afgerond. Daarna is onderzocht, welke ontwikkelingsmogelijkheden voor de Vossenpels op korte termijn mogelijk zouden zijn. Voor het deelgebied Vossenpels-Zuid werd een projectteam opgericht. Samen met de gemeente wordt dit deel uitgewerkt voor alle vormen van particulier opdrachtgeverschap. Daarnaast werd samen met Talis gezocht naar een locatie voor een project waarin ecologisch wonen centraal staat en een project van meer-generatie-woningen, die in vorm van mede-opdrachtgeverschap gerealiseerd zou kunnen worden. 2.10 Totalen woningbouw Totaal realisatie Waalsprong (peildatum 31 december 2010) Opgeleverd aantal woningen 2.938 woningen* * Door het corrigeren van een telfout wijkt dit getal af van het aantal van vorig jaar.
3. Milieu / Energie / Warmtevoorziening 3.1 Lucht en Geluid Geluidsschermen spoor ProRail, gemeente en GEM werken samen aan geluidsschermen bij het spoor. In januari 2010 is een overleg gestart over de realisatie ervan. Het ontwerp is afhankelijk van de locatie: het voorlopig ontwerp voor de schermen langs het spoor ten noorden van station Nijmegen-Lent is afgerond. Het ontwerp voor de schermen ten zuiden van het station wordt meegenomen in het ontwerp van het nieuwe NS-station. Waar mogelijk werd al gewerkt aan het technische ontwerp en aan voorbereidende werkzaamheden. Het concept voorontwerp bestemmingsplan is gereed en wordt in 2011 in procedure gebracht. De aanleg van de geluidsschermen start in 2012 ten noorden van het station. Het totale project is naar verwachting in 2013 afgerond. 3.2 Flora- en Faunawet Inventarisatie Alterra rondde – in opdracht van de GEM – een vernieuwde inventarisatieaf van de flora en fauna in Waalsprong. Dit is gebeurd in het kader van actualisatie van rapporten uit voorgaande jaren. Het rapport bevat tevens een overzicht van behaalde resultaten (compensatiemaatregelen) en adviezen voor de toekomst. Paddenpoel De Elten
Nabij het project Belvedère in De Elten (Oosterhout) is begin 2010 door GEM een poel ingericht voor de rugstreeppad, een bedreigde diersoort. Het voorstel voor het inrichtingsplan werd door gemeente, Waterschap en de Dienst Landelijk Gebied (DLG) goedgekeurd.
11
De aanleg van de poel gebeurde naar aanleiding van de constatering van de rugstreeppad in het – toen nog braakliggende – bouwterrein van AM. Tijdens de bouwwerkzaamheden is rekening gehouden met de habitat van de rugstreeppad en is in de eindfase een definitieve locatie voor deze rugstreeppad. 3.3 Windturbines In de strook langs de A15 worden vijf windturbines geplaatst. De plannen worden afgestemd met de gemeente Overbetuwe, die in het verlengde ervan, eveneens windturbines wil plaatsen. Het College van Burgemeester en Wethouders heeft op 4 maart 2010 het nieuwe ontwerpbestemmingsplan voor de windturbines vrijgegeven voor tervisielegging. Naar aanleiding van vragen uit de gemeenteraad is aanvullend onderzoek uitgevoerd, onder andere vanwege de aanwezigheid van vleermuizen. De resultaten hiervan zijn inmiddels verwerkt in het ontwerpbestemmingsplan, dat in maart 2011 opnieuw aan de raad wordt aangeboden. Als die akkoord gaat, start de bestemmingsplanprocedure. De verwachting is dat in 2011 een definitief besluit volgt. 3.4 Hybride warmtenet en alternatieven Bij de start van bouwrijp maken in Laauwik is besloten om de eerste 560 te bouwen woningen in fase 1 geschikt te maken voor aansluiting op een hybride warmtenet. Bij het hybride warmtenet wordt de restwarmte gebruikt van de ARN ten zuiden van de Waal. Voor het rendabel kunnen uitvoeren van dit hybride warmtenet is gerekend met het grootste deel van de nog te bouwen woningen in de Waalsprong. Met de aanleg van de benodigde infrastructuur in Laauwik werd rekening gehouden met de nog te doorlopen besluitrondes rond de realisatie van het hybride net. De toegepaste systemen kunnen ook worden gebruikt in een collectief warmtesysteem dat bijvoorbeeld op traditionele brandstoffen draait. Er is een proef gestart met verschillende warmtepompen in woningen buiten de Waalsprong, waarin gedurende vier seizoenen de ervaringen worden geregistreerd. Taskforce Duurzame Energie In de Stuurgroep van 7 september is afgesproken een Taskforce duurzame energie voor de Waasprong samen te stellen. In deze gezamenlijke Taskforce worden één of meer alternatieven uitgewerkt. Deze leiden, vergeleken met een collectief-lage-temperatuur-warmtenet (hybride warmtenet) en bij gelijke financiële condities, tot vergelijkbare of betere energieprestaties voor de nog te bouwen woningen in de Waalsprong. De uitkomst van deze studie moet een integraal onderdeel vormen van het raadsvoorstel over het wel of niet definitief toepassen van het hybride warmtenet in de Waalsprong. Het besluit wordt begin 2011 genomen. 3.5 Duurzame woningen In de tweede helft van 2010 werd, samen met de ontwikkelaars in de eerste fase van Laauwik, een project voor de realisatie van duurzame woningen gestart. Het voorstel van de GEM is om naast het Thermioncomplex vier of vijf woningen te realiseren als proeftuin voor duurzaamheid. De woningen worden volledig innovatief ontworpen. De epc-waarde van de woning dient 0 te zijn óf de woning moet ecologisch zeer vernieuwend óf energieleverend zijn. De woningen worden als voorbeeldproject ingezet. De woningen moeten – met respect voor de woonfunctie – op gezette tijden voor publiek toegankelijk zijn. 12
3.6 Energiebesparing in woongebieden Straatverlichting Het gemeentebestuur heeft begin dit jaar besloten om in de nieuw te ontwikkelen plangebieden in de Waalsprong een ander type standaard straatverlichting toe te passen. Het gekozen type leidt niet alleen tot energiebesparing, maar ook tot een CO2-reductie, hetgeen past binnen de doelstellingen van het gemeentelijk klimaatplan. De meer energiezuinige straatverlichting zal mogelijk al vanaf 2011 in de nieuwe woongebieden worden toegepast. Hulpwarmtecentrale Bij uitval van de levering van restwarmte of bij zeer koude weersomstandigheden moet in de Waalsprong een hulpwarmtecentrale als achtervang worden gerealiseerd. In 2010 werd onderzocht op welke plek deze hulpwarmtecentrale zo efficiënt mogelijk kan worden geplaatst. Het studiegebied omvat Woenderskamp, Broodkorf en de Landschapszone. In het eerste kwartaal van 2011 moet de locatie definitief zijn bepaald.
4. Ruimte voor de Waal / dijkteruglegging Voor het projectteam ‘Ruimte voor de Waal’ stond 2010 in het teken van de uitwerking van het inrichtingsplan, het opstellen van een bestemmingsplan en een dijkverleggingsplan. De maatregel is bijzonder ingrijpend. Tegelijk biedt het Nijmegen de kans een uniek stedelijk rivierpark in het hart van de stad te ontwikkelen. De gemeente Nijmegen ontwikkelde een boekje met historische verhalen over Lent en de invloed van de rivier, met daarin een wandel- en fietskaart door het projectgebied. Wethouder Jan van der Meer gidste tijdens een aantal georganiseerde wandeltochten zelf de belangstellenden langs bezienswaardige plekjes. Ook internationaal is veel belangstelling gewekt met deze combinatie van ‘hoogwater-management’, natuur en stedelijke ontwikkeling. Het inrichtingsplan “Ruimte voor de Waal” is aan het eind van het jaar aangeboden aan staatssecretaris Atsma (Infrastructuur en Milieu), die daarover begin 2011 een definitief besluit zal nemen(bij uitkomen van dit rapport is duidelijk dat Atsma groen licht heeft gegeven). Ook wordt nog een besluit genomen over welke partij het project in uitvoering zal coördineren: de gemeente of Rijkswaterstaat. Daarna kan dan in de eerste helft van 2011 de m.e.r. en het bestemmingsplan in procedure worden gebracht. Het is de bedoeling dat in 2015 de nieuwe waterkering en de nevengeul zijn gerealiseerd.
5. Korte toelichting overige gemeentelijke projecten 5.1 Landschapszone De Landschapszone wordt een groot groen en waterrijk natuur- en recreatiegebied in het hart van de Waalsprong. Het gebied gaat de natuurlijke overgang vormen van Lent naar Oosterhout. Het verbindt de Oosterhoutse Waarden met het open landschap van Ressen en Park Lingezegen. Midden in het gebied komen drie grote waterplassen, samen ongeveer 60 hectare groot. Deze worden bestemd voor recreatie en natuurontwikkeling. Daarnaast zijn de plassen een belangrijk onderdeel van het watersysteem van de Waalsprong. De plassen ontstaan na een periode van zandwinning. Ook zal er ruimte zijn voor kleinschalige evenementen en culturele podia. De Landschapszone wordt een gevarieerd groengebied met water, oevers, strand, bos, speelweiden en ongeveer 300 woningen.
13
De Landschapszone is onderdeel van de gemeentelijke exploitatie. Het bestemmingsplan is in december 2009 door raad vastgesteld en werd in het eerste kwartaal van 2010 ter visie gelegd. Tevens is een beeldkwaliteitsplan vastgesteld. In de aanbestedingprocedure werd weg- en waterbouwbedrijf MNO Vervat uit Nieuw-Vennep aangewezen als uitvoerder van dit project. Voor de te realiseren woningen is afgesproken dat deze gerealiseerd worden door de aandeelhouders van de GEM. In de loop van 2011 wordt gestart met de werkzaamheden, afronding daarvan zal tot in 2020 in beslag nemen. 5.2 Stationsgebied en omgeving Ontwikkeling stationsgebied Het NS-station Nijmegen-Lent krijgt een definitieve plek op een iets zuidelijkere locatie dan nu, en wordt geïntegreerd in de plannen voor Citadel en de hoofdinfrastructuur die in die omgeving moet worden aangelegd. Het bestemmingsplan voor ‘Knoop Lent’ gaat begin 2011 in procedure. Het bestemmingsplan beschrijft een verkeerskundige bestemming. Er wordt niet alleen in de verplaatsing van het station voorzien, maar ook in de realisatie van een nieuwe spoorse doorsnijding die noodzakelijk is voor aansluiting van de stadsbrug De Oversteek/Graaf Alardsingel op de Prins Mauritssingel. De ingebruikname van De Oversteek (en daarmee de Graaf Alardsingel) is gepland in eind 2013. Dat betekent dat de andere werkzaamheden zoals de aanleg van een fietsbrug, de spoorse doorsnijding en de bouw van het nieuwe station ook gereed moeten zijn. De gemeente werkt voortvarend aan de
14
plannen in nauwe samenwerking met Prorail. Aan de oostzijde is een (tijdelijk) P+R terrein gepland. Ook is er op lange termijn wellicht vastgoedontwikkeling mogelijk. Citadelcollege, brandweer en sporthal De gemeente presenteerde in 2010 plannen voor een dependance voor het Citadel College, een brandweerkazerne en een sporthal. Deze zijn gepland in de directe omgeving van het stationsgebied en zijn de eerste projecten die het beeld van het nieuwe knoopunt in de omgeving van Station Nijmegen-Lent bepalen. Het ontwerpbestemmingsplan werd voor de zomer aan de gemeenteraad voorgelegd, begin 2011 neemt de gemeenteraad een besluit over de bouw. Ongelijkvloerse kruising/fietspad De gemeente voerde een haalbaarheidsstudie uit voor een ongelijkvloerse kruising voor een fietspad over/onder de Graaf Alardsingel. Dit fietspad is onderdeel van de snelfietsroute Arnhem-Nijmegen. Een weloverwogen keuze is van groot belang voor de verdere invulling van de bebouwing aan beide zijden van het nieuwe station. De gemeente heeft uit de verschillende varianten – in overleg met de GEM – gekozen voor een fietsbrug.
6. Infrastructuur 6.1 Openbaar Vervoer / HOV Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) In december werd duidelijk dat de plannen voor de aanleg van een nieuw hoogwaardig openbaar vervoernet in Nijmegen, inclusief een tramlijn, in de toekomst misschien kan rekenen op steun van het Rijk. De Tweede Kamer stemde unaniem in met een motie om voor dit plan ruimte te maken in het zogeheten Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (Mirt). Nijmegen werkt al geruime tijd samen met de Stadsregio Arnhem Nijmegen aan een nieuw vervoersnet en -plan voor de stad en de regio. De eerste inzet van Nijmegen is het uitwerken van lijn 1 van de Waalsprong naar de binnenstad en campus Heyendaal. Daarna is een uitbreiding naar Bemmel en Elst aan de orde. In 2011 werkt de gemeente het tracé voor de hoogwaardig openbaar vervoerverbinding verder uit. In eerste instantie voor een snelle buslijn, en later een tram. Nijmegen richt zich in eerste instantie op realisering van vrijliggende infrastructuur voor hoogwaardige en schone bussen die in de toekomst geschikt kan worden gemaakt voor de tram. Eind 2011 neemt de gemeenteraad een besluit over het voorkeurstracé, de vervoersmodaliteit en de financiering ervan. Bij een positief besluit zou in 2014 met de aanleg van het vrijliggende HOV-tracé begonnen kunnen worden. 6.2 Infrastructuur Stadsbrug De gemeente Nijmegen gunde de bouw en het 25 jarig onderhoud voor de nieuwe stadsbrug aan de combinatie BAM Civiel B.V., Max Bögl Nederland B.V. en Ney Poulissen Architects & Engineers. De nieuwe boogbrug, die De Oversteek gaat heten, verbindt vanaf november 2013 Nijmegen-West met de Waalsprong. De bouw start naar verwachting eind 2010, begin 2011. Als alles volgens planning verloopt, wordt de nieuwe stadsbrug in het najaar van 2013 in gebruik genomen. 15
Prins Mauritssingel De Prins Mauritssingel werd omgebouwd van snelweg naar stadssingel. De weg werd vanaf het Keizer Augustusplein (Ovatonde) tot aan de Waalbrug omgebouwd tot 50 km-weg. Doel van de aanpassingen is een betere verkeersdoorstroming op de Prins Mauritssingel, waardoor de luchtkwaliteit in Nijmegen-Noord verbetert en er minder geluidsoverlast is. Het hele jaar door werden werkzaamheden verricht. Het kruispunt met de Vrouwe Udasingel werd eind april geopend. Eind 2010 waren de werkzaamheden op de Prins Mauritssingel zo goed als afgerond.
7. Bovenwijkse voorzieningen 7.1 Hoogspanning Bij de start van de Waalsprong werd besloten dat de hoogspanningsmasten in het gebied een doorn in het oog waren van de nieuw te bouwen wijken. GEM, gemeente en de netwerkbeheerder Continuon startten samen een project voor het ondergronds brengen van de hoogspanningslijnen die vaak dwars door de woonwijken liepen. In 2010 is het gehele hoogspanningsnet ondergronds gebracht; begin oktober werd het laatste deel van de ondergrondse lijn in gebruik genomen. Het laatste traject, het afbreken van het bovengrondse net, wordt begin 2011 afgerond door de rechtsopvolger van Continuon, Liandon.
8. Waterhuishoudkundig Inrichtingsplan Waalsprong Waterschap Rivierenland, de gemeente Nijmegen en GEM Waalsprong tekenden in februari een overeenkomst die de gezamenlijke plannen voor een robuust en schoon oppervlaktewatersysteem in de Waalsprong onderschrijft. De plannen, verwoord in het Waterhuishoudkundig Inrichtingsplan Waalsprong (WIW), zijn gericht op de aanleg van een zelfstandig functionerend watersysteem in de Waalsprong. Een zelfstandig functionerend systeem betekent dat in natte periodes teveel aan water wordt opgevangen in de grote waterplassen van de Landschapszone. Dit water wordt in drogere tijden door de watersingels geleid. Het water blijft op deze manier binnen de Waalsprong. Zo voorkomt het systeem onnodige afvoer of aanvoer van water naar en van de rivier de Linge. Daarnaast
16
zorgen de bovengrondse afvoer van hemelwater en de zuivering van dat water in wadi's ervoor dat er weinig vervuilende stoffen in het watersysteem terechtkomen. In het plan is gezocht naar een goede balans tussen doorstroming (circulatie), retentie, de inrichting van de oevers en de ruimte die het water inneemt. In de overeenkomst is afgesproken dat GEM Waalsprong verantwoordelijk is voor de aanleg van de wadi's en singels. De gemeente realiseert de waterplassen in de Landschapszone. Waterschap Rivierenland is verantwoordelijk voor beheer en onderhoud van het water in de Waalsprong. Bij de realisatie van de verschillende woonwijken in de Waalsprong zijn al diverse wadi's en singels aangelegd, zodat deze direct als opvangbekken voor regenwater konden functioneren. De waterplassen zijn nog in voorbereiding (gefaseerd gereed tussen 2012 en 2017) en delen van het watersysteem zullen pas na de dijkteruglegging worden aangelegd. Om de waterkwaliteit al zo optimaal mogelijk te krijgen, wordt waar mogelijk de circulatie van het water nu in een tijdelijke vorm op gang gebracht.
9. Archeologie Een in het verleden uitgevoerde analyse in de Waalsprong toonde diverse interessante vindplaatsen voor archeologisch onderzoek. Op basis van deze analyse wordt ieder te ontwikkelen gebied onderzocht door een archeologisch team. De financiële afspraken die daarover zijn gemaakt én de budgetten die daarvoor waren gereserveerd, bleken toe aan herziening. In 2010 zijn hierover met de gemeente nieuwe afspraken gemaakt. Als bijdrage van de GEM voor archeologie is in de GREX 2009 een lump-sum bedrag van € 13 miljoen opgenomen voor lopende en toekomstige opdrachten. Dat bedrag is taakstellend voor de toekomst. Er zijn goede afspraken gemaakt met de gemeente over de procesafstemming.
10. Nieuwe voorzieningen in de Waalsprong 10.1 Sportpark Oosterhout De Waalsprong heeft er een nieuw multifunctioneel sportpark bij. Voetbalvereniging O.S.C. ontving op 23 januari officieel de sleutel van het nieuwe Sportpark Nieuw Balveren in NijmegenNoord uit handen van toenmalige wethouder Paul Depla. In de zomer van 2010 werd het sportpark, waar inwoners ook kunnen hardlopen, fietscrossen, skaten, spelen en fitnessen, feestelijk geopend door wethouder Tas. Er waren verschillende activiteiten voor alle leden én de wijk. Dit park vervangt de oude thuisbasis van O.S.C. in Oosterhout (gemeente Overbetuwe) en is een bekende ontmoetingsplek in de wijk geworden. Inmiddels is er ook een atletiekvereniging voor kinderen gestart. 10.2 Centrum voor Jeugd en Gezin Op 29 januari opende een van de eerste twee Nijmeegse vestigingen van het Centrum voor Jeugd en Gezin haar deuren in Nijmegen-Noord. Kinderen, jongeren én ouders uit de wijk kunnen daar voortaan terecht voor informatie, cursussen, hulp en advies bij het opgroeien en opvoeden. Op 18 maart vond
17
in voorzieningenhart De Klif het eerste debat plaats in een reeks van vier ‘Klif-debatten’ voor ouders over opvoeden. 10.3 Speeltuinen/speelplekken Nieuwe speelplekken De gemeente richt, als de ontwikkelaars en aannemers de wijk verlaten hebben, samen met de nieuwe bewoners de speelplekken in. In 2010 zijn twee nieuwe plekken voor de jeugd ingericht. In Het Nijland, op de hoek Dillestraat/Kruidenstraat, is klim- en speelmateriaal voor de jongsten in de wijk gerealiseerd. Daarnaast is in het zuidelijkste deel van De Elten een trapveldje aangelegd én een speelplek ontworpen. Ouders, omwonenden en begeleiders van het schippersinternaat hebben eind oktober enthousiast meegedacht over de invulling en daaruit is een plan ontstaan met voor ieder wat wils. De Ster - ravotplek Op het braakliggend terrein naast het voorzieningencentrum De Ster wil de gemeente een ravotplek inrichten. Het gaat hier om het creëren van avontuur en uitdaging, maar ook om het bieden van rustig spel en ontmoeten, gericht op kinderen tot 12 jaar. Het gaat hier om een tijdelijke voorziening, omdat een bouwbestemming op de plek rust. De ravotplek wordt zo snel mogelijk in 2011 ingericht. Park bij Thermion Tijdens de ontwikkeling van het Thermioncomplex is bijzondere aandacht geweest voor de directe omgeving van het gebouw. Aan de oostzijde van het pand wordt een park aangelegd, waarin de thema’s kunst, duurzaamheid en speelvoorzieningen gecombineerd worden. GEM is daarvoor in gesprek met kunstenares Alexandra Kolackova. 10.4 Ziekenhuis Ontwikkelaar ABC Vastgoed heeft de intentie om aan de Carbatinastraat (werkpark De Elten) een zorgboulevard te realiseren. Het CWZ heeft daar al een dependance in een tijdelijke huisvesting, waar bijna alle specialisaties poliklinisch vertegenwoordigd zijn. Tevens is er een prikpost en kunnen er reisvaccinaties worden gehaald. Het CWZ heeft te kennen gegeven zich definitief te willen vestigen in de Waalsprong. Daarnaast hebben een praktijk voor podotherapie en bekkenfysiotherapie zich op de zorgboulevard gevestigd.
11. Evenementen Het aantal evenementen in de Waalsprong is de laatste jaren gegroeid. En ook aan belangstelling mag het niet ontbreken: steeds meer mensen bezoeken de vaak jaarlijks terugkerende festivals en culturele activiteiten. Daarbij blijft het niet bij publiek uit de Waalsprong zelf, ook vanuit stad en regio weten de mensen de verschillende festiviteiten te vinden. GEM Waalsprong steunt veel initiatieven, die vaak door bewoners worden geïnitieerd. Een greep uit de activiteiten in 2010, waarbij een aantal door GEM Waalsprong mede werd gesponsord:
18
Waalsprongfilm Culturele organisatie Pink Sweater realiseerde een film, die door, voor en met bewoners werd gerealiseerd. De acteurs, de catering, de set: alles werd door een club enthousiaste vrijwilligers uit de wijk geregeld. Met behulp van professionele begeleiders maakten bewoners een heuse ‘feel-goodmovie’, die onder veel belangstelling tijdens de Oeverspelen in september in première ging. De film werd zelfs overgenomen door het Nijmeegse fimhuis Lux én de regionale televisiezenders. GEM steunde organisator Pink Sweater Productions financieel en bood gratis vergaderruimte aan voor het productieteam in het Wooninformatiecentrum. Festival de Oversteek Dit festival werd in september voor de tweede keer georganiseerd met muziek en theater op verschillende plekken in de Waalsprong en directe omgeving. Uit de grote belangstelling die het festival trok, mag worden geconcludeerd dat de reputatie ervan snel is gegroeid. Ook dit jaar waren weer diverse optredens in het Wooninformatiecentrum. Lentse Oeverspelen en Kunstsprong De Lentse Oeverspelen in combinatie met de Kunstsprong is inmiddels een vast nummer in Veur Lent en op het Waalstrand. Het massaal toegelopen publiek kon de uitgebreide kunstmarkt bezoeken, genieten van straattheater en deelnemen aan workshops en kinderactiviteiten. GEM Waalsprong steunt de Kunstsprong, een initiatief van cultuurhuis Lux. Avondvierdaagse Een stichting met vrijwilligers organiseerde in juni voor de tweede keer een Avondvierdaagse in de Waalsprong. Het motto is ‘in beweging en in contact’. Vooral ‘jong’ werd vanuit de scholen gestimuleerd mee te doen en dat had tot gevolg dat ook ‘ouder’ zich liet zien bij de sportieve prestatie. In totaal deden meer dan 1.500 lopers mee, en waren 60 vrijwilligers actief. Er kon worden gekozen uit verschillende afstanden die een aantrekkelijke route volgen door Lent en Oosterhout.
19
Uda Exposed In het eerste weekend van juni opende de Vrouwe Udasingel alweer voor de zesde keer haar deuren om te laten zien wat zij in huis heeft! Bezoekers konden een kijkje nemen bij de bewoners van deze kunstzinnige en ondernemende straat in Lent. Kunstenaars en ondernemers openden hun ateliers en bedrijfsruimten. Sommige bewoners stelden hun woning en/of etalages beschikbaar aan gastkunstenaars. Uda Exposed is een intieme setting waarin bezoekers kunnen genieten van muziek, literatuur of theater. Voor het eerst dit jaar pakte de straat ook op zaterdagavond uit met een muzikale avond in De Ster.
12. Gebiedspromotie 12.1 Wooninformatiecentrum Waalsprong (WIC) Het WIC kan nog tot uiterlijk begin 2012 op de huidige locatie worden gehuisvest en zal dan moeten wijken in verband met aanleg van hoofdinfrastructuur van de Waalsprong. Uiteindelijk zal op deze locatie een verbinding komen tussen de Prins Mauritssingel en de Griftdijk/Graaf Alardsingel. In 2009 werd al onderzocht of vestiging van het Wooninformatiecentrum gecombineerd kon worden met het kantoor voor GEM Waalsprong. Het Thermioncomplex is in beeld als nieuwe locatie. Bezoekers Het bezoek aan het Wooninformatiecentrum steeg in 2010 met maar liefst 20%. In 2009 kon het WIC zich nog verheugen op 2.671 bezoekers, in 2010 waren dat er 3.357. Particuliere bezoekers blijken vooral interesse te hebben voor concrete woningbouwplannen, zoals de ontwikkelingen in Laauwik en het CPO-project in Het Nijland. Bijzondere aanleidingen om het wooninformatiecentrum te bezoeken waren: · De presentatie op 5 februari van het masterplan Citadel en de expositie. · Drie informatieavonden in maart en september van Vereniging Eigen Huis. · Festival de Oversteek, diverse optredens op 19 september. · Een verkoopevenement op 23 oktober (bouwplannen Laauwik) · Wandeltochten in november onder begeleiding van o.a. wethouder Van der Meer door het gebied van de dijkteruglegging. Het WIC werd ook regelmatig gebruikt als uitvalsbasis voor medewerkers van de gemeente Nijmegen die een rondleiding kregen door het gebied om te worden bijgepraat. Ook vakbroeders, ontwikkelaars en collega-gemeenten, waaronder gemeente Oss, toonden belangstelling voor de Waalsprong. 12.2 Communicatie Bureaukeuze In mei is gekozen met Dietz Communicatie (specialist in gebiedscommunicatie, corporate communicatie, marketingcommunicatie, interim diensten en coaching) uitwerking te geven aan het
20
marketingplan voor de Waalsprong. Dietz ging in gesprek met meer dan 20 professionals van de ontwikkelaars, corporaties, Gemeente Nijmegen en GEM. Imago-onderzoek Ter ondersteuning van het nieuwe marketingcommunicatieplan werd in de zomer een imagonderzoek uitgevoerd. De vragen werden gebaseerd op eerdere onderzoeken uit 2004 en 2007 aangevuld met vragen over naamgeving en identiteit van de Waalsprong. Daarnaast wilde GEM weten hoe de samenlevingsopbouw wordt ervaren en welke rol GEM Waalsprong daarin kan spelen. Uit de resultaten bleek onder andere dat de naamsbekendheid van de Waalsprong gestegen was, en dat zowel bewoners van de Waalsprong als mensen van daarbuiten positievere gedachten hebben over de Waalsprong vergeleken met voorgaande onderzoeken. Opvallend was dat ook oud-bewoners in het gebied milder zijn gaan denken over de ontwikkelingen. De Waalsprong wordt gekenmerkt als aantrekkelijk woongebied dat erg kindvriendelijk en goed bereikbaar is. Volgens de geïnterviewden ontbreekt het nog aan uitgebreide winkelvoorzieningen. Marketingcommunicatieplan Op basis van de resultaten van het imago-onderzoek en de gesprekken met stakeholders is een marketingcommunicatieplan uitgewerkt. Besluitvorming over het plan vond deels in het laatste kwartaal van het jaar plaats. Aanvullende rapporten worden in het nieuwe jaar beoordeeld. Het marketingcommunicatieplan omvat een visie voor gebiedspromotie voor de komende jaren. Aanvullend wordt een meer marketing gerichte visie uitgewerkt met marktanalyse. Bij de plannen hoort ook de uitwerking van een nieuw logo en nieuwe huisstijl voor de Waalsprong en de site krijgt een make-over. Citymarketing De gemeente Nijmegen werkte dit najaar aan een nieuw plan voor citymarketing, dat in het teken zal staan van de projecten rondom ‘Nijmegen omarmt de Waal’. Het plan is gericht op toerisme, professionals, wetenschappers en Nijmeegs publiek. Belangrijkste onderwerpen zijn de dijkteruglegging en de nieuwe stadsbrug de Oversteek. De gemeente ging in gesprek met Rijkswaterstaat over samenwerking op het gebied van het landelijke project ‘Ruimte voor de Rivier’. Daarnaast werden gesprekken gevoerd in het kader van samenwerking met bijvoorbeeld Waalsprong en Waalfront. Het plan wordt begin 2011 op bestuurlijk niveau vastgesteld. Presentatie masterplan Citadel Op 5 februari werd het masterplan Citadel gepresenteerd aan de pers en de gemeenteraad. In opdracht en onder regie van de GEM lichtte Kees Rijnboutt de plannen toe. Tijdens een drukbezochte informatieavond in De Klif werden bewoners bijgepraat over de nieuwste plannen. Bewoners ontvingen ook een Spronglevendspecial over de Citadel in de brievenbus. In het Wooninformatiecentrum is een expositie te zien met informatiepanelen, een 3Dmaquette en een visualisatie op de fysieke maquette. Het masterplan werd te koop aangeboden in het WIC en vond gretig aftrek na introductie van de plannen. Start promotie Laauwik In het Thermioncomplex presenteerden GEM en ontwikkelaars, tijdens de Landelijke Nieuwbouwdag op 10 april, hun plannen voor Laauwik. Met ruim 500 bezoekers was deze dag een groot succes.
21
Tijdens de manifestatie konden bezoekers een virtueel bezoek brengen aan de wijk in wording: een 3D-presentatie van Laauwik bood de mogelijkheid om door het gebied te ‘lopen’ of met vogelvlucht de toekomstige wijk te beleven. Promotiecampagne CPO in Het Nijland Voor het eerste CPO-traject in de Waalsprong werd een uitgebreide campagne ontwikkeld in het kader van ‘Project Droomhuis – samen bouwen’. Met brochures, een huis-aanhuismailing, advertenties, website, informatiepanelen in het WIC, bouwborden, editorials en free publicity werd het publiek uitgenodigd voor de twee informatieavonden in september. De belangstelling was groot. Meer over het CPO-project leest u in paragraaf 2.5 (pag. 8) over Het Nijland. Waalsprongprijs In januari 2010 werd voor de eerste keer de Waalsprongprijs uitgereikt door GEM Waalsprong. De Waalsprongprijs beloont initiatieven, die de bewoners dichter bij elkaar brengen en hen betrekken bij de ontwikkelingen in de Waalsprong. Een wijk bouwen, is méér dan stenen stapelen. De belangrijkste factor, die een wijk een prettige leefomgeving maakt, is de inwoner zélf. Daarom wil GEM Waalsprong de sociale binding en de ontmoeting in de wijk stimuleren. De Waalsprongprijs over 2009 werd uitgereikt aan de Historische Tuin omdat die een culturele en educatieve rol vervult in de Waalsprong. In oktober 2010 riep GEM bewoners op om kandidaten te nomineren voor de tweede Waalsprongprijs. In januari 2011 wordt de Waalsprongprijs voor 2010 uitgereikt. Spronglevend Spronglevend is een informatiebulletin voor bewoners dat samen met de gemeente Nijmegen wordt uitgegeven. Het wordt in een oplage van 5.600 stuks huis aan huis verspreid in de Waalsprong en informatiecentra zoals Open Huis en Wooninformatiecentrum. Daarnaast is het verkrijgbaar bij supermarkten, voorzieningenharten en andere openbare locaties. In 2010 kwam Spronglevend vijf keer uit. Eén uitgave was de special rondom de Citadel. In de overige uitgaven werd aandacht besteed aan de ontwikkelingen in de Waalsprong, initiatieven van bewoners, evenementen en andere wetenswaardigheden die een levendige blik op de wijk werpen. Digtale maquette/3D De afdeling informatiebeheer heeft stevig ingezet op het ontwikkelen van een 3D-platform, waarin de hele Waalsprong kan worden weergegeven. Het model geeft de gehele Waalsprong weer met detailuitwerkingen van Laauwik, Citadel, delen van Visveld. Het 3D-model is een tool binnen de communicatie met het publiek, maar kan ook goed toegepast worden tijdens de stedenbouwkundige ontwikkeling van een wijk: de 3D-aplicatie geeft goed inzicht in de gevolgen van variaties in dichtheden, stedenbouwkundige massa’s en hoogte. In 2011 wordt de 3D-applicatie ook online beschikbaar gesteld, zodat de virtuele wereld voor het brede publiek te allen tijde te bezoeken is. Om een zo compleet mogelijk beeld van de Waalsprong en de directe omgeving te kunnen weergeven, wordt samenwerking gezocht met de gemeente.
22
13. Organisatie en GREX 13.1 Organisatie Bestuurswisseling Op 23 maart nam GEM Waalsprong tijdens de relatiebijeenkomst afscheid van wethouder Paul Depla, die als wethouder en aandeelhouder nauw betrokken was bij de ontwikkeling van de Waalsprong. Na de verkiezingen brachten de nieuwe raadsleden een bezoek aan het Wooninformatiecentrum en kregen zij toelichting op de ontwikkelingen in de Waalsprong. Tijdens de relatiebijeenkomst in juni in de Historische Tuin werd de nieuwe wethouder Jan van der Meer voorgesteld aan de GEM-relaties. Hij heeft de portefeuille Ruimtelijke Ontwikkeling Waalsprong, Wonen, Klimaat & Energie en Groen & Water, en zal vanuit die portefeuille gemeentelijk aandeelhouder zijn voor GEM Waalsprong. Stuurgroep Omdat GEM een duidelijke scheiding wil tussen primaire verantwoordelijkheid vanuit de GREX en de verantwoordelijkheid voor de opstalrealisatie is sinds mei 2010 een Stuurgroep ingesteld. Hiermee kan de AvA voornamelijk sturen op de financiële zaken en voortgang. De Stuurgroep agendeert onder andere de contingentverdeling, planning en fasering. De Stuurgroep komt acht keer per jaar bij elkaar, waarvan één gezamenlijke bijeenkomst met de AvA. Darvoor werd in juni een excursie georganiseerd naar onder andere Almere, met Collectief Particulier Opdrachtgeverschap als thema. Tempoteam Binnen de gemeente is een speciaal tempo-team ingesteld voor de Waalsprong. Binnen dit team worden tempobelemmerende kwesties besproken en mogelijk versneld opgelost. Met andere woorden: het tempoteam lost knelpunten op. In principe komt het team alleen bij calamiteiten bij elkaar. Kwaliteitsteam Om de kwaliteit van architectuur, stedenbouw, openbare ruimte en de milieuambities in de Waalsprong te waarborgen, wordt een kwaliteitsteam ingesteld. Dit team moet de belangen van de hele Waalsprong overzien inzake twee verschillende disciplines (voorlopig voorstel): ruimtelijke kwaliteit (stedenbouw, landschap, architectuur en vormgeving openbare ruimte) en duurzame kwaliteit (milieu en beheer). Het team wordt ingezet in verschillende fases van het ontwerpproces. Er is een vertegenwoordiging uit de huidige beeldkwaliteitcommissie, zodat de toetsing van de bouwplannen wordt geïntegreerd in de kwaliteitsafweging. 13.2 GREX en AvA GREX Het jaar 2010 stond in het teken van herijking van de GREX; daarbij is een inventarisatie gedaan naar kansen en bedreigingen én er werd gewerkt aan een budgettering en planning van woningbouw. Het concept is in december aan de aandeelhouders gepresenteerd en wordt in het voorjaar 2011 definitief vastgesteld. AvA In de aandeelhoudersvergadering van december 2010 is een afspraak gemaakt dat de focus voor de komende drie jaar ligt op het kunnen afzetten van grondposities voor de realisatie van circa 1.500
23
woningen. Deze woningbouw zal voornamelijk worden gerealiseerd in Laauwik, aangevuld door Groot Oosterhout en al in ontwikkeling zijnde buurten als Het Nijland en Visveld. Er wordt op korte termijn gewerkt aan een contingentenverdeling en afspraken om deze stevige ambitie waar te kunnen maken.
14. Financiën Onderstaand de concept geconsolideerde balans uit het financieel jaarverslag 2010. De goedgekeurde accountantsverklaring op het jaarverslag 2010 wordt in april 2011 verwacht. Het jaarverslag wordt naar verwachting in de AvA van juni 2011 definitief vastgesteld.
CONCEPT Geconsolideerde balans (na winstbestemming) Bedragen X € 1.000,-Passiva
Activa boekjaar omschrijving (in euro’s) Vaste activa - Materiële vaste activa - Financiële vaste activa Vlottende activa - Voorraden - Vorderingen - Liquide middelen
Totaal
2010
1.338 191.458
99.000 2.792 1.732
296.320
boekjaar 2009
omschrijving
Groepsvermogen 1.338 - Eigen vermogen - Aandeel van derden 209.458 Langlopende schulden 55.187 Kortlopende schulden 3.178 - Totaal 307
269.468 Totaal
24
2010
2009
54 545
54 545
219.538
214.538
76.183
54.331
296.320
269.468
CONCEPT Geconsolideerde Winst- & Verliesrekening
boekjaar Omschrijving (in euro’s)
2009
Bedrijfsopbrengsten - verkopen - overige opbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten - verwervingen - grondproductie - inrichting en infrastructuur - plankosten - afdrachten - kosten beheer - bijdragen - diverse kosten - financiële baten en lasten
2009
7.092 4.441
5 154
11.533
159
42.170 5.099 587 4.462
52 2.958
2.230 1.577 4.839 44 40 680 43 1.896
Totaal bedrijfslasten
55.345
11.349
- mutatie voorraden
43.812
11.190
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering voor belastingen
0
0
- belastingen
0
0
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering na belastingen
0
0
17
25
