PORTFOLIO Rob Wilhelmy Damste selectie van projecten bij architecten van Mourik
CONCEPT
Het Centrum voor wiskunde en informatica is een van de gebruikers van een groot structuralistisch complex uit de jaren 70 in het Science park Watergraafsmeer te Amsterdam. De wens om een compacte uitbreiding te realiseren en de schuine rand van de locatie zorgen voor een driehoekige nieuwbouw van 4 lagen. Deze wordt net als het bestaande gebouw voorzien van een doorgaande vide over de volledige hoogte. Aan deze vide liggen vergaderruimten, kopieerruimten, koffiehoeken, meeting-points , gallerijen, en bibliotheek waardoor een er een open en communicatieve omgeving is ontstaan.
poldercorridor
��������������
HOFGEVEL
perspectief gevel aan hof
van mourik vermeulen architecten
CENTRUM VOOR WISKUNDE EN INFORMATICA AMSTERDAM
noordgevel
��������������
poldercorridor
cwi/sara aflopende “rots”
randen bouwveld �����������
����������������
�������������������
8
De hoofdentree ligt in het oude gedeelte terwijl de secundaire- en personeelsentree in de nieuwbouw ligt. Deze zijn dmv een passage met elkaar verbonden. Aan deze passage liggen de wat grotere, collectieve voorzieningen zoals colloquium zalen, activiteitenruimte, repro, PR-afdeling.
versterken van de randen, min. hoogte 16 m
��������
��������
�������
�������
�����������
groene kamers/inhammen
toegankelijkheid
concept bouwveld 21
nieuwe situatie • compacte uitbreiding
• i.p.v. huidige colloquium- / vergaderzaal
• oud en nieuw in balans
• opwaarderen betekenis atrium
• themaplein aan atrium
• licht en zicht via transparante kantoorzone
22
EXPLODED VIEW Voor het hele kavel is een stedebouwkundige onderlegger ontworpen: Uitgangspunt was om het bestaande, onheldere beeld van het complex (aflopende rots) te verbeteren door eventuele uitbreidingen tegen de randen van het bouwveld te leggen en die randen te verhogen. Tevens zal de gevel aan de rand een ander karakter krijgen dan de gevel aan een binnenhof. (glazig en horizontaal versus steenachtig en vertikaal) De gevel van de nieuwbouw is ontworpen als een volume waarvan de baksteen gevels met de aluminium ramen en horizontale verzinkt stalen UNP-profielen een structuur vormen die zich naar de noordgevel meer opent en meer horizontaal wordt, passend bij bovenstaande stedenbouwkundige uitgangspunten. De horizontale stalen UNP-profielen zijn ook gekozen om aan te sluiten bij de bestaande gevels waar horizontale betonnen randen zijn gebruikt.
bestaand
24
uitbreiding
STEDEBOUWKUNDIGE ONDERLEGGER wcw plein bouwveld 7 Het metselwerk bestaat uit genuanceerd rode ‘loket’ stenen, die verticaal geplaatst en gedraaid een patroon van ‘enen en nullen’ vormen.(wiskundige binaire code) Bij de personeelsentree, de centrale hal en de colloquiumzalen op de begane grond is het baksteen volume opgetild en worden de draagstructuur (kolommen) en de binnenwereld zichtbaar. Een houten balkjes-afwerking op de begane grond van de noordgevel (Oregon Pine) loopt via de personeelsentree en de passage naar binnen door tot aan de hoofdentree en verbindt oud en nieuw. Samen met de CWI-rode wandpanelen en de vloerbedekking van deels gerecyclede rubberkorrels vormen de houten (Syberisch Lariks) balkjes en deurkozijnen de hoofdingrediënten van het frisse, eigentijdse, maar toch warme interieur.
�������������
��������������
���������
�����������
���������
����������������
�������������������
����������������������� �������������
�������������� �����������������������
�������������� ������� �������������
����������� �
CWI + SARA
�������
MASSA
���
�������
���������������� ��������
�������
�������
����
��������� ������������� �������
�����������
�
��� ���
���������� �������
10
�������������� polderkorridor
����������������� ���������� 36
���
�������������
������
���������������
���������
NOORDGEVEL
CENTRUM VOOR WISKUNDE EN INFORMATICA AMSTERDAM
WONINGBOUW TRANSVAAL DEN HAAG
poort De speciale vorm van de identieke plattegronden zorgt ervoor dat waar de beide poortvolumes tegenover elkaar staan er een dramatisch vertikaal effekt is.De doorgang is ook spannend doordat de ruimte tussen de twee volumes op de grond breder is vanwege de bovenbouw van woningen die uitkraagt over de onderbouw van winkels. De gevel aan de parkzijde van de poortvolumes is belevingsvol door het contrasterende samenspel van de kromming van de gemetselde gevel enerzijds met anderzijs de orthogonale evenwijdigheid van ver uit de gevel stekende balkons.De kozijnen met de liggende kantelramen versterken in de gevel de idee van een rondgaande beweging. In de woonkamers zijn de kozijnen vergroot met vast glas onder en boven het kantelraam. Doorvalstangen zijn door het kalf op 85 cm boven de vloer niet nodig. Alle ramen zijn van binnenuit schoon te maken.Bij de woonkamers zorgen de zeer lage borstweringen van 40 cm hoogte voor het open karakter dat past bij de bijzondere woonplek in de stad. gesloten bouwblok De nieuwbouw aan de marktzijde maakt een front naar het park door met een hele ondiepe en hele brede portieketage-typologie het bouwblok dicht te zetten. Door vertikale,horizontale,grote enkleine gevelopeningen bijelkaar toe te passen bestaat de grafiek van de op het park gerichte gevel uit spannend wisselende verschillende rasters. De woonkamers van alle appartementen zijn hoekkamers. De begane grond van het kopblok heeft een hoog plafond en op de hoek,waar je langs loopt als je naar de markt gaat,kan een winkel worden gevestigd. In de stadswoningen heeft de eerste verdieping een hoog plafond en hoge ramen die op het park uitkijken. Op deze “piano nobile ”zijn woonkamer en keuken gesitueerd.Op de begane grond kan de kamer aan de voorkant gebruikt worden om te werken.Aan de achterkant is de begane grond garage.Voor deze opzet is gekozen omdat het binnenterrein achter de stadswoningen niet op de zon ligt en daarom parkeren een betere bestemming is dan tuinen.Op de derde verdieping aan de voorkant een groot dakterras op de zon en met uitzicht op het park is een veel aantrekkelijkere optie.
PLATTEGROND 1e-5e woningen
PLATTEGROND 1e-7e woningen
DOORSNEDE
Twee verschillende locaties In de wijk Transvaal in Den Haag is het maken van een wijkpark eenforse ingreep.Een aantal bouwblokken moest worden geslooptvoor de nieuwe grote open ruimte die de winkelstraat de Paul Krugerlaan verbindt met de Haagse Markt.Vervangende nieuwbouw vindt plaats aan twee kanten van het park.Aan de kant van de markt betreft het de aanheling van een ingekort gesloten bouwblok. Aan de kant van de winkelstraat bestaat de nieuwbouw uit twee losse volumes die samen een poort vormen naar het park.
locatie 2
wijkpark
PLATTEGROND BG winkels
locatie 1
PLATTEGROND KELDER
SITUATIE
WONINGBOUW TRANSVAAL DEN HAAG
FOKKER SERVICES SCHIPHOL
BASIS
De opgave voor een bedrijfsgebouw voor Fokker Services was tweeledig: Enerzijds maatwerk voor Fokker, een bedrijf dat onderdelen repareert voor de nog vliegende toestellen, anderzijds, omdat deze gebruiker het gebouw slechts huurt, de mogelijk voor de opdrachtgever om het gebouw in de toekomst als “standaard verhuurkantoor” aan te bieden aan willekeurige gebruikers.
TRANSFORMATIE
BASIS
TRANSFORMATIE
De basis voor het ontwerp is een vierkant grondvlak gevormd door een 36 modulen van 7200x7200, (bekende maatvoering uit de kantorenbouw) die onder invloed van de stedebouwkundige context op 2 plaatsen schuin aangesneden is, en zo een bijzondere grondvorm heeft gekregen. Het gebouw heeft een staalskelet van 3 bouwlagen, met ronde vrijstaande kolommen in het gebouw, (op een raster van 7200x3600) en vierkante kolommen vlak achter de gevel (h.o.h. 3600) met hoedliggers en betonnen kanaalplaten. De gevel wordt gevormd door horizontale bandramen uit antracietkleurig aluminium, afgewisseld met zilverkleurige horizontale profielplaten. (aansluitend bij de wereld van het vliegen) De begane grond heeft een gevel die van vloer tot plafond bestaat uit glas, afgewisseld met enkele dichte stukken uit prefab antracietkleurig beton. De horizontale zilveren banden hebben 3 verschillende hoogten, maar bovendien is er ook gebruik gemaakt van 3 soorten, voor het project gemaakte platen, met een variabele golfafstand, waardoor het redelijk sobere gebouw toch een rijk en grafische interessant beeld oplevert. Het programma voor Fokker bestaat voor ca. 20% uit kantoorruimte, 20% uit opslag en 60% uit werkplaatsen met diverse test-opstellingen en een grote cleanroom. Grof gezegd bestaat de begane grond uit entree + kantoren, expeditie, chemische opslag en groot magazijn, de eerste verdieping uit een centrale grote cleanroom voor de fijn-mechanische onderdelen, met daaromheen een krans van kleinere ruimten, sluizen, kantoren en kantine en de tweede verdieping met een centrale grote reparatieruimte voor de hydraulische apparatuur, met een krans van kleinere ruimten, kantoren en onderdelen-opslag. Al deze ruimten hebben wat betreft vloer-, wand- en plafondafwerking hun eigen bijzondere eisen, omdat er vaak met chemische agressieve stoffen gewerkt wordt. Voor enkele zeer luidruchtige en trillingopwekkende apparaten is zelfs een apart gefundeerd en akoestisch ontkoppeld gedeelte gebouwd. Ondanks het logistiek ingewikkelde programma is er op elke laag een heldere plattegrond met een minimale hoeveelheid verkeersruimte ontworpen. Voor de (neutrale) gevel maakt het niet uit op welke plek kantoor, werkplaats of opslagruimte zit en bezit zodoende een grote mate van flexibiliteit.
BASIS TRANSFORMATIE
FOKKER SERVICES SCHIPHOL
WONINGBOUW NESSELANDE ROTTERDAM De opdracht bestond uit tot het ontwerpen van een vijftal woonblokken: drie appartementengebouwen en twee blokjes met vier eengezinswoningen. De twee grootste appartementengebouwen vormen aan de kop van de Laan van Avant-Garde letterlijk de entree van de wijk, met uitzicht over Waterwijk en de Zevenhuizerplas. De eengezinshuizen zijn aan de Laan van Avant-Garde in samenhang hiermee ontworpen en versterken deze stedenbouwkundige poort. (De beide blokken zijn gespiegeld) Het derde appartementengebouw, gelegen aan het stroompark, markeert als hoeksteen de wijk. De appartementen, fungerend als bakens in de omgeving, zijn zodanig ontworpen dat maximaal gebruik wordt gemaakt van oriëntatie op de zon en het uitzicht over de omgeving, in samenhang met een uitgekiende plattegrond. De balkons bieden ruim de mogelijkheid voor een eettafel voor vier personen. De balkons zijn zodanig geordend dat elk appartement kan genieten van het panorama over het water. Het parkeren is half verdiept opgenomen in het dijklichaam en vormt als het ware de sokkel van de gebouwen, hetgeen zowel de woningen als ook de omgeving ten goede zal komen. Het complex is op de begane grond uitgewerkt met een gemeenschappelijke buitenruimte op het zuiden. Deze kan als speelruimte dienst doen en bijvoorbeeld als ontmoetingsplek voor de jaarlijkse barbecue. Alle drie de appartementengebouwen zijn op de begane grond voorzien van een woonwerkeenheid, waarmee voorkomen wordt dat op dit punt, direct gelegen aan de entree van het complex, een directe confrontatie zou plaatsvinden tussen openbaar en privé. De toplaag voorziet in een aantal penthouses met ruime dakterrassen en vormt hiermee de bekroning van het blok. De eengezinshuizen bevatten een naar verhouding traditionele opbouw in drie lagen. De ligging aan het water geeft het blok een bijzondere positie in de omgeving. Bijzonder is ook de dubbele deur aan de voorzijde van de woningen, waardoor men direct vanuit de woonkeuken naar buiten kan. Hiermee kan het straatbeeld verlevendigd worden. Aan de achterzijde van de woning zijn ze op de tweede verdieping uitgevoerd met een dakterras; een rustpunt verheven boven de omgeving. De trap, voorzien van licht vanuit de tweede verdieping, vormt de centrale bouwsteen van de woning en is prominent ontworpen. De huid is van baksteen, gevouwen rond een skelet van beton. De balkons steken buiten deze huid en laten het skelet naar buiten treden.
LOCATIE A en B
LOCATIE C
PLATTEGROND 5e
VOORGEVEL lokatie A en B
PLATTEGROND 5e
PLATTEGROND 1e-4e
ACHTERGEVEL lokatie A en B
PLATTEGROND 1e-4e
PLATTEGROND BG
DOORSNEDE A lokatie A en B
PLATTEGROND BG
SITUATIE PLATTEGROND KELDER
ZIJGEVEL lokatie C
PLATTEGROND KELDER
WONINGBOUW NESSELANDE ROTTERDAM
KANTOOR BOELE & VAN EESTEREN RIJSWIJK
identiteit door gevelbehandeling
B
A
samengesteld volume met verschillende identiteit door gevelbehandeling A gladde gevel
entree entree
half verhoogd parkeerdek
half verdiepte parkeergarage
B ruwe gevel
UITBREIDING STADSGEHOORZAAL LEIDEN Het project betreft de uitbreiding van het bestaande Stedelijk Concertgebouw Leiden, gesitueerd in de historische binnenstad van Leiden tussen de Breestraat en de Aalmarkt. De uitbreiding bestaat uit een nieuwe zaal, de Aalmarktzaal (350 plaatsen), een bijbehorende foyer en eigen entree, een inpandige expeditie, keukenvoorzieningen (voor 1200 bezoekers), een foyer voor de bestaande monumentale Stadsgehoorzaal (850 plaatsen), een artiestenfoyer, bijbehorende kantoren en een winkel van ca. 1000 m² aan de Aalmarkt. De opgave bestaat uit het inpassen van de uitbreiding binnen een historische context met twee rijksmonumenten: een aan te passen monumentenpand aan de Aalmarkt (Aalmarkt 7) en de bestaande Stadsgehoorzaal. In het ontwerp is de oude beeldbepalende Aalmarktschoolgevel, die wegens zijn slechte staat gesloopt moest worden, herbouwd. Ter plaatse van de Aalmarktschool is op de begane gronden souterrainniveau een winkel gesitueerd als onderdeel van de doorlopende winkelroute. De 1,5 meter hoge borstweringen onder de ramen van de oorspronkelijke gevel zijn vervangen door ramen tot de grond. Voor deze expeditie is een deel van de “monumentale gevel” beweegbaar gemaakt om het binnenrijden van grote opleggers mogelijk te maken. Via poortjes en een te creëren zogenaamde cultuurtuin is er een alternatieve romantische route door het gesloten bouwblok voorgesteld. De nieuwe Aalmarktzaal voor kamermuziek ligt op de eerste verdieping achter de herbouwde gevel en heeft een volumevergroting gekregen door de toevoeging van een ronde zinken kap. De vorm van het dak en de verhouding en hoogte van de zaal zorgen voor een zeer goede akoestiek. Deze zaal met entree, een foyer en artiestenvoorzieningen kan als onafhankelijk bouwdeel functioneren. Het monumentenpand naast de voormalige Aalmarktschool is tot entree en stijgpunt omgevormd. In tegenstelling tot het historische karakter van de herbouwde Aalmarktschoolgevel hebben de foyers en kantoren aan de cultuurtuin een modern karakter. Door de houten louvres, die als buitenzonwering fungeren, voegt deze gevel zich in schaal en materiaal in de context van de binnentuin. Deze binnentuin fungeert tevens als uitloop van de foyers en heeft een buitenpodium.
publiek
publiek
horeca
horeca
expeditie
expeditie
installatie
installatie
personeel
personeel
artiesten
artiesten
winkel
winkel
begane grond (nivo Breestraat) nivo peil schaal 1:200
tweede verdieping nivo 8410+p schaal 1:200
publiek
publiek
horeca
opslag geluid
expeditie
opslag licht
installatie
opslag microfoons
horeca expeditie installatie
personeel
personeel
artiesten
artiesten
winkel
winkel
publiek
souterrain (nivo Aalmarkt) nivo 2405-p schaal 1:200
publiek
horeca
horeca
expeditie
expeditie installatie personeel artiesten winkel
installatie
eerste verdieping nivo 4440+p schaal 1:200
personeel artiesten winkel
UITBREIDING STADSGEHOORZAAL LEIDEN
BESTAANDE SITUATIE
NIEUWBOUW &DVXDULHVWUDDW %OHLMHQEXUJ
+HUHQJUDFKW
%OHLMHQEXUJ
%OHLMHQEXUJ
&DVXDULHVWUDDW
+HUHQJUDFKW
+HUHQJUDFKW &RQFHSWYLWDOHOLMQ
%HVWDDQGHVLWXDWLH
1LHXZHVLWXDWLH8QLORNDWLH
DOORSNEDE
3ULQVHVVHJUDFKW
De entrees aan de Herengracht en de Casuaristraat maken het mogelijk dat men het binnenterrein kan bereiken voor parkeren en expeditie, zonder dat het overige complex hier hinder van ondervindt. Het restaurant vormt een kruispunt binnen het totale complex. In tegenstelling tot alle andere gebouwen van het complex, is het restaurantvolume niet in steen, maar in staal en hout ontworpen en staat het op kolommen in plaats van direct op het maaiveld. De buitengevels in hout en de bekleding aan de binnenzijde in geperforeerd staal. De “vitale lijn” bindt niet alleen de collectieve binnenruimtes zoals de Koninklijke Galerie, het studenten informatiepunt, de bibliotheek, het restaurant, het auditorium en dergelijke, maar ontsluit ook de buitenruimtes. Deze ruimtes hebben allen een andere functie. De patio aan de Prinsessegracht vormt een binnentuin. Deze wordt gebruikt voor ontspanning, expositie en bijvoorbeeld de uitreiking van de diploma’s. Het binnenplein tussen de Prinsessegracht en het Bleijenburg wordt ingezet als manifestatieruimte met een steeds weer wisselend programma. Deze ruimte kan ook ingezet worden voor openbare manifestaties door de directe ontsluiting vanuit Bleijenburg. Door de introductie van de Vitale lijn en het restaurant ontstaat als het ware het kloppende hart van de Academie.
PLATTEGROND
3ULQVHVVHJUDFKW
3ULQVHVVHJUDFKW
Een jong monument (Buys en Lürssen-1936) en een neoclassicistisch gebouw (1885) zijn in deze opgave voor de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten (KABK) gerenoveerd, verbouwd en uitgebreid met een aantal nieuwbouwvolumes. Het programma beslaat ateliers en lesruimten t.b.v. nagenoeg alle vormen van beeldende kunst; daarnaast zijn er expositieruimten en een centrale bibliotheek, een kantinegebouw, werkplaatsen, kantoorachtige ruimten en een aula. Het gebouw voor de kunstacademie in Den Haag bestaat in feite uit verschillende bestaande gebouwen, twee rijksmonumenten en een gebouw vallend onder beschermd stadsgezicht, die door middel van een nieuwbouw volume met elkaar verbonden zijn. Het nieuwe centrale en verbindende element is gevonden in de vorm van het restaurant. Door de introductie van de “vitale lijn” tussen de entrees aan de Prinsessegracht en het Bleijenburg, is een herkenbare route geïntroduceerd waarlangs alle vitale en collectieve functies geordend zijn. De entree aan de Prinsessegracht vormt hierbij de informele dagelijkse entree voor studenten en bezoekers en de entree aan het Bleijenburg vormt hierbij de formele entree, gericht op de binnenstad.
ROUTE &DVXDULHVWUDDW
KONINKLIJKE ACADEMIE VAN BEELDENDE KUNST DEN HAAG
KONINKLIJKE ACADEMIE VAN BEELDENDE KUNST DEN HAAG
