jetske bömer
PORTFOLIO
CURRICULUM VITAE
ONDERWIJS September 2004 – heden: Master Architecture urban planning and development Technische Universiteit Eindhoven, afstuderende bij de leerstoel ‘Architecture and Urban Cultures’. Afstudeerproject over een asielzoekerscentrum in het stedelijke weefsel. Januari 2006 – Juni 2006: Master Architecture Chalmers University of Technology, Göteborg, Sweden. Deelname aan wee projecten aan de leerstoel ‘housing and the built environment’ in het kader van het Erasmus uitwisselings programma. September 2000 – November 2006: Bachelor building engineering Technische Universiteit Eindhoven, gestudeerd in de richting Architectuur en Stedebouw. September 1999 – September 2000: Technische Bedrijfskunde Universiteit Twente in Enschede September 1993 – July 1999: Middelbare school Sint-Janslyceum in ’s-Hertogenbosch
VAARDIGHEDEN
JETSKE BÖMER (Bsc) Tongelresestraat 58, Eindhoven 16 December 1980
[email protected] 0647520416
Algemeen zeer goede computer en software vaardigheden. Specifiek in AutoCAD, Adobe Illustrator, Adobe Photoshop, Adobe Indesign, Sketchup en kan overweg met 3d studio max en het Corel pakket. Taalvaardigheden: Nederlands (moedertaal) Engels (mondeling en schriftelijk uitstekend) en een basiskennis van Duits, Frans en Zweeds. In het bezit van rijbewijs B
WERKERVARING September 2006 – heden: Studentassistent voor de leerstoel ‘Architecture and Urban Cultures’ aan de Technische Universiteit Eindhoven. Alle voorkomende organisatorische werkzaamheden rondom het vak ‘Strategies and Places’, zoals het voorbereiden van de opgave, contact met studenten en gastdocenten en het samenbrengen van de resultaten. Maart 2005 – heden: Medewerker Printservice, dicatenverkoop en reproshop aan de Technische Universiteit Eindhoven. Algemene bezigheden betreffende verkoop van dictaten, het printen en plotten alsmede het inbinden van dicaten en werkstukken. Maart 2003 - Juli 2007: Mederwerker Nationaal Zwemcentrum de Tongelreep in Eindhoven. Algemene werkzaamheden zoals gasten helpen, problemen oplossen en schoonmaken.
NEVENACTIVITEITEN Internationale workshop INDESEM ‘07 ‘the legacy’ aan de Technische Universiteit Delft. (+expositie) Geselecteerde deelnemer in de workshop over toekomstvisies en het nalatenschap van de hedendaagse architectuur. Internationale workshop ‘Sarajevo, city along the spine’ 2006. Georganiseerd door de Technische Universiteit Delft en Atelier Rijksbouwmeester. (+publicatie) Geselecteerde deelnemer in de workshop in Sarajevo waarbij toekomstscenario’s zijn ontwikkeld voor de ontwikkeling van het naoorlogse Sarajevo.
Internationale workshop Parkstad Heerlen, 2004 (+publicatie) Als deelnemer een plan gemaakt voor de toekomstige ontwikkeling van een voormalige zandwinning nabij het centrum. Deelname aan de UIA 2005 in Istanbul (+expositie en publicatie) Geselecteerde deelnemer en exposant op dit international architectuurcongres met het masterproject School+. Deelnemer (2005 en 2007) en (als team) winnaar van het Cheops 24-uurs project 2005 (+publicatie) Een prijsvraag betreffende de ontmoeting van stad(srand) en het water in Venlo (2005). In 2007 een opgave voor de herinrichting van een overstromingsgebied in Arnhem. Commissielid CHEOPSQAFE (2003-2005) Als lid in de commissie bijgedragen in de organisatie van 3 thematische discussie avonden op de grensvlakken van architectuur, stedebouw en maatschappelijke problematieken. Vrijwilligerswerk voor stichting Internationale Bouworde in Taganrog Rusland, juli-augustus 2006 In een team meegewerkt aan het opknappen van een tehuis voor geestelijk gehandicapte kinderen/jongeren. Medewerker Cultureel Festival Virus 2002 - 2003 - 2004 In de verschillende jaren in verschillende commissies verantwoordelijk voor de sponsoring, faciliteiten , ontwerp en aankleding terrein, PR en marketing.
WORKSHOPS
cheops 24 UP 2007
INDESEM 2007
sarajevo 2006
PET ARCHITECTURE
‘Pets’, zoals deze gbouwtjes worden genoemd in het boek ‘Pet architecture’ van Atelier Bow-Wow, zijn kleinschalige unieke gebouwtjes die zich netselen in de open stukken publiek domein. Zij bestaan alleen vawege de ecomische waarde van deze plekken en kunnen daarom overal worden gevonden waar zij belangrijke kleinschalige economische functies kunnen dragen. Qua schaal passen deze pets tussen de menselijke schaal en de stadsplanning. Normaal gesproken is er eerst het publieke domein zonder menselijk nut, waardoor deze gebouwen zich dan daar nestelen. Echter, in deze opgave wordt er andersom naar de opgave gekeken. Hoe kan je op voorhand de publieke ruimte definieren door het toevoegen van kleinschalige nuttigheden aan het grootschalige stedebouwkundige plan. Door het werken op twee schaalniveaus kan de publieke ruimte en het gewenste gebruik optimaal worden ontworpen. Het bestaande stedebouwkunidge plan voor het Victoriakwartier in Eindhoven is ontworpen door West 8. Door hierin de blokken en accenten net te veranderen en vorm te geven krijgt de publieke ruimte betekenis. Parallel hieraan is er een klein take-away restaurant ontworpen wat aansluit op de ideeen vanuit de grotere schaal. Het restaurant staat op een belangrijke hoek waar het tijdens openingstijden zichzelf net laat zien. Is het restaurant gesloten, dan gedraagd de pet zich daar ook naar: het wordt een robuust stuk straatmeubilair met een geslotener karakter. Het interieur is minimaal en maar vooral ook functioneel vormgegeven.
bevestiginsprofiel bitumen
gedeeltelijk met: Peter Elgersma
SCHOOL+
Een bijzondere locatie zoals de Zuidas in Amsterdam vraagt om een bijzonder programma. Het ontwikkelingsgebied van de Zuidas moet een internationaal karakter krijgen, maar de daarbij horende hoge dichtheden, maar dit kan botsen met de aansluting van de naburige wijken op een meer locaal niveau. In samenwerking met het projectbureau Zuidas en het R.O.C. is de opgave ontstaan om een school in de ruimste zin van het woord te ontwerpen waarbij de twee schaalniveau’s worden overbrugt. In de eerste fase is er een stedebouwkundige visie gemaakt voor de aangrenzende wijk (ten oosten van de RAI) gebaseerd op locale en/of globale uitgangspunten. Vanuit dit plan is komt de rol van de school naar voren; als toevoeging in de wijk, verbindend element en icoon op de Zuidas. Hiertoe is het locale en het globale verenigd in één gebouw. Door gebruik te maken van het bestaande viaduct bij het station Amsterdam RAI, en daar onder- en tussendoor te bouwen ontstaat er twee duidelijk niveau’s. Het niveau onder de infrastructuur is gericht op de locale behoeftes en levert een interessant voorzieningen-pakket aan de buurt. Hier worden de verschillende schoolfuncties verbonden, zowel intern als extern door een boulevard. Op de plekken tussen de infrastructuur ontstaan 4 torens die als containers functioneren voor flexibele (school)functies. Deze zijn transparant richting de wijken en gesloten en massief in de richting van de infrastructuur.
EXTERNAL FACILITY
SPORT FACILITIES DRAMA PRACTICE AND EXPOSITION SPACE
SPECIFIC PRACTICE SPACES CLASSROOMS GROUPWORK SPACES INDIVIDUAL WORKING SPACES
FITNESS SPORTFACILITIES
EXPOSITION AREA
EXPOSITION AREA
SUPERMARKET
SUPERMARKET
AUDITORIUM
FYSIOTHERAPY INDEPENDENT FOOD SERVICE GENERAL OFFICES ROC
MEDIATHEEK
MEDIATHEEK CHILDCARE
ART ON LOAN BICYCLE SHED
BOULEVARD
SHOPS
e e rn te in
d ar ev ul o b
e tre en a
i ud
r to
iu
m
p ex
o
ie sit
-ru
te im
or sp
al th
e te en
ka
er pp
e te en r
tre en
r
k ee th ia ed m
RA I
ijf bl
Ss ta ti o n
r ve
en tre eN
k
ag rd de in
s
e up
ar rm
kt
samen met: Anne Seghers and Jorge Vincentos-des Santos
KARACHI
De Pakistaanse havenstad Karachi is ooit ontstaan aan de uitmonding van de Lyari rivier in de Indische oceaan. Tegenwoordig keert de stad de sterk vervuilde Lyari-rivier steeds meer de rug toe. Het water fungeert als openbaar riool en is daardoor onwenselijk in een woonomgeving. Hierdoor is de rivierbedding een plek geworden waar de informele (krotten)wijken worden gebouwd voor de allerarmsten. Om dit proces tegen te gaan heeft de regering besloten een verhoogde snelweg aan te leggen aan beide zijden van de rivier. De bewoners worden verhuisd naar betere omgevingen, maar ver buiten de stad waar zij geen handel kunnen hebben. In deze opgave is de vraag vooral wat er gedaan kan worden aan deze weg, die wellicht nooit afkomt door sociale weerstand en geldgebrek, en de rivierbedding op één locatie die represenattief kan zijn voor de hele rivier. Door de weg als nieuwe ruine te beschouwen en het iconografische ervan te verbuigen naar een multifunctioneel stadpark, kan je het harde beton laten gebruiken én een grens maken. In de structuur zitten tevens verschillende waterzuiverende installaties zodat het water gezonder wordt en economische rendabel voor de kledingwas-bedrijfjes bijvoorbeeld. Door te varieren met hoeveelheid schaduw, verbindingen, groen en water krijgt dit grote gebaar op elke plek een specifieke functie, zonder het direct vast te leggen.
< 100 meter >
Section A-A’ The urban platforms A‘
Section B-B’ The guiding structure
B
Section C-C’ The backyard
KUNGÄLV
Kungälv is historisch gezien een begrip in heel Zweden, maar het wordt in het dagelijkse leven overschaduwd door het nabijgelegen Göteborg. Hierdoor is het stadje zich teveel op de forens gaan richten. Hierdoor is er weinig sociale binding, en is het oude centrum niet meer als zodanig in gebruik. In samenwerking met de gemeente Kungälv is er een ontwerp gemaakt voor een gebied vlak achter de oude lintbebouwing in het centrum. Door hier gemengde functies te plaatsen zoals wonen en werken, of verschillende doelgroepen te huisvesten kan het centrum een nieuwe impuls krijgen. Daarnaast ligt er als technische opgave het bouwen van meerlaagse woningen in een houtconstructie. Dit is pas weer recent toegestaan in Zweden en derhalve is er nog weinig over nieuwe mogelijkheden bekend. Het ontwerp voor een aantal geschakelde meerpersoonswoningen en een zorgfunctie richt zich op het wonen in verschillende levensfases. De woningen zijn flexibel te gebruiken, kopen en verhuren. Hierdoor kan er bij gezinsuibreiding of verkleining op dezelfde plek worden gewoond. Het trappenhuis heeft nu een cruciale functie omdat deze zowel voordeuren kan verbinden als een verblijfsruimte kan zijn. De configuratie omarmd het binnengebied zodat die ruimte een gezamelijke tuin kan zijn in analogie met de achtertuinen van de oude bebouwing.
LYCKSELE
samen met: Edith Commandeur, Josefine Dahl, en Doreen Todtenhaupt
ane
In het noorden van Zweden kampt men met een dalend inwonersaantal. Zo ook in het Lapse stadje Lycksele. Het meeste werk is in de bosbouw, waardoor veel vrouwen en dus families naar het zuiden verhuizen. In dit dunbevolkte gebied zijn de medische voorzieningen erg schaars, het ziekenhuis in Lycksele bedient een regio ter grootte van Nederland met slechts 100.000 inwoners. In deze opgave staat dit ziekenhuis centraal, als zorgverlener én baangever. Wat is een realistisch toekomstbeeld voor de zorg in dit soort gebieden? Omdat er steeds meer keuze is in verzorging kan het ziekehuis inspelen op de rust en ruim-te waar patienten weldadig en lang kunnen herstellen. Daarnaast dient de staf die vaak maar parttime aanwezig is zo compact en efficitent mogelijk te opereren. Dubbel gebruik van ruimtes maakt het gebouw veel efficiënter. Daarnaast is er een beter aansluiting op de stad en het openbaar vervoer voorzien. Van het bestaande complex blijft het hart; de operatiekamers en de eerste hulp bestaan, de huidige vleugel met long-stay psychische patiënten zal worden getransformeerd naar een verzorgingstehuis voor bejaarden. Het ziekenhuis krijgt dan een efficiente poliklini-sche afdeling en luxere patientenkamers, uitkijkend op het bos
n stria pede ction e conn e city th with
main ce n entra
STOP BUS ark bike p
nd pa grou
r unde
oo
und g
rgro unde
s
om ing ro
relax
tatio
s lance
ambu ature
H
the n
h con
at
ing p
walk
d to necte
emer
y genc
a
n ectio conn use n ia r t o s pede e ederly h th with
ly ho elder ac l +hote
100
00 HC 1:1 e h t into Zoom
to
in Zoom
ence
confer
1: linics c e h t offices
ing
consult room
consult
stora
room wc staff
wc
wc
storag
wc
wc
kitchen
ge
ing consult
ing
room
wc staff
e
wc
wc
loung
e
offices ing
consult room
offices e
storag
wc staff
room
e
kitchen
e privat office
ing consult
storag
storag
e
e
storag e
loung e
storag
offices
snac
e privat office
k
. med ation ar prep om ng ro cleani sterile l centra
ing consult room confer
ce nferen
ge
stora
ing
consult room
ences
co
ng washi room
e
loung wc staff
kitchen ge stora
ation inistr adm
wc
ge
stora
eyes
wc staff
n ceptio
re
wc
wc offices ge
stora
re
ntal ca
toilets
cape lands ces
to the pla ings Open relaxing the and
ing
offices
de
n ratio sepa ras glass me ae in so ence + differ material or in flo
s
ence confer
consult
ology
room
dermat
health
care
center
ology
gyneac n ectio conn rking the pa with
s
shop
R ion RIDOrkCOR s stat Nurse M IN THE pleasant wo a O A RO r space for rant
restau
n ectio conn the river d strian Pede square an to the
g room eet str waitin ds the towar
A large tion ed on ing sta open forest s are e room on th view sting The re t or have ee the str
waiting room towards the street
roat
e/th ear/nos
is dialys
es bridg
yard
s good ery laund food
yard
ery
surg X-ray
ilatio vent
n
ge
stora
n
kitche
very reco
staff rest.
g waitin ER room
s
toilet
hopsyc y therap
re ive ca intens
aces ities sp Activ IAL OASIS te aeras C iva A SO een the pr mmon re
ation habilit
y genc emer
saun
ging chan s room
ion
recept
ation
tw In be patched co library) for , are dis , (internet rs spaces s or visito nt patie
oper
ters
thea
a
staff
pool
0 r 1:30 o o l f nce Entra
room
1:300 r o o l f First
wc staff
e privat office
kitchen
3 Bed-Room
2 Bed-Room
s
Ward 1 Bed-Room
bench
multi-functional shelf moveable table
of units ds 9-be care taken by 1 station nurse-
closed moveable walls sink
balcony
bathroom
foldable chair
daycare-center
Elderly Livin
g
samen met: Jasper Ponjee
CAPSULAIRE ARCHITECTUUR
In het voorbereidende onderzoek van het afstuderen is het begrip ‘capsulaire architectuur’ uitvoerig onderzocht. Aan de hand van begripdefinities en vormstudies in verschillende perioden zijn er parameters uitgekomen die als architectonische hulpmiddel kunnen dienen. Dit specifieke essay gaat over de vraag of: ‘Capsulaire architectuur, als gevolg van het willen creëren van een gecontroleerd artificieel milieu, hetgeen eigen is aan de eeuwige zoektocht van de mens naar houvast, veiligheid en het willen uitsluiten van het onbekende, niet een uniek fenomeen van het moderne tijdperk is.’ Deze stelling verbindt bouwen, het maken van architectuur, met een instinct, een oorsprong. Onze uitgangspositie is de ‘primitieve hut’, is die dan capsulair? Er is sprake van de primitieve hut als idee, zoals Marc Laugier deze bijvoorbeeld gebruikt om zijn architectuur ideologie mee te onderbouwen. Maar door opkomst van sociale wetenschappen, wordt er later steeds meer gekeken naar de hut als vorm: hedendaagse architectuur zonder architecten.
Bestudering hiervan leveren grofweg twee categorieën op: nomadische en sedentaire architectuur. Zij gebruiken en zien de context en het object op fundamenteel andere manieren. De nomadische tent kan gezien worden als supermobiel en flexibel, waar deze bij meer permanente vestiging (begin van de stad) steeds stugger en communicerend wordt, dit is meer het type van de hut. Deze typen (de tent en de hut) werden al door Quatremère gedefinieerd, samen met de grot. Hier voegen wij de boot als nieuw modern type toe. De boot, tent, hut en grot verschillen enorm als objecten op zich, en in hun relatie met de omgeving. De tent is licht en mobiel, de grot is gesloten en introvert. Maar beiden zijn randstedelijk! De hut bemiddelt als gefixeerd object tussen deze twee en de boot is een mobiele hut, of het schip is een mobiele stad. De tent en de grot impliceren collectiviteit en gehoorzaamheid (Al-Qaida bijv.), terwijl de hut in ieder geval een mogelijkheid van keuzevrijheid laat bestaan. Het architectonische middel waarmee we de theorie hebben onderzocht is de wand. De wand kan scheiden, bij elkaar brengen, projecteren en camoufleren en is daarmee het middel bij uitstek om het object op zich en zijn relatie met de omgeving tot stand te brengen. De verschillende woningen laten zien dat de wand op verschillende manieren ingezet kan worden. De schil van de woning is belangrijk in het bepalen van de relatie met de omgeving en de bescherming van het hart van de woning. Als een gemeenschap in zijn functioneren gebruik maakt van milieuvormende middelen buiten de architectuur, dan is de behoefte om architectuur te maken minder aanwezig: architectuur van het gebouw vs. architectuur van het territorium of het object. Dat de mens een eigen milieu wil creëren wil niet zeggen dat alle architectuur capsulair is. Architectuur is namelijk slechts één van de middelen om een milieu te creëren, naast vuur, kleding, existentiële vormimperatieven etc. Architectuur sluit zich hier bij aan. Zij is tegelijkertijd oorzaak en gevolg en kan vele vormen aannemen. Tegenwoordig zijn er nog veel meer middelen om een milieu te creëren: wetgeving, normen en waarden, camera’s, etc. Maar architectuur is wellicht het meest directe, zichtbare, subtiele én banale middel om een milieu te creëren.
villa savoye
azuma house
De villa is een goed voorbeeld van een schip: een letterlijk los van de grond getilde hut.
Het huis gedraagt zich als een grot: een lege ruimte als negatief van de massieve omgeving van de stad Tokyo. Licht komt binnen via de patio en de deur.
R128 W. Sobek
Yurt n.v.t.
Deze woning het extreme schip. Hij maakt zich compleet los van de context en heeft een zeer vrije alles omvattende plattegrond.
De Kazachstaanse yurt hebben we als primitieve tent genomen. Het is een lichte mobiele constructie, gemaakt van natuurlijke plaatselijke materialen. Bovendien is de ruimte eenduidig, vrijwel zonder architectonische middelen, behalve de centrale haard. De rest van het gebruik en indeling volgt uit het regime. Deze kenmerken karakteriseren het type van de tent.
Prairie House F. L. Wright
Prairie house als moderne primitive hut. De haard als middelpunt met daaromheen de ruimtes functioneel geplaatst.
Wenger House H. & P. Wenger
Deze tent ziet er ook echt uit als een tent. Er is een ruimte over twee verdiepingen met slechts drie ontworpen elementen.
Masakin hut n.v.t.
De prototypische Afrikaanse Masakin hut laat ons de globale indeling van een hut zien. De haard in het midden met daarom heen ruimtes vormgegeven door functies, het regime van het gebruik zit al in de architectuur. De schil is massief en claimt de plek, hij beperkt de communicatie met andere plekken.
Löss woning n.v.t.
Deze, uit de grond gegraafde, woning in China laat ons een hedendaagse grot zien. Het is een negatief van de omgeving, en heeft slechts een beperkte toegangkelijkheid. De schil is bijna allesomvattend en communiceerd niet met de context (hij is de context!) Hoe eenvoudiger de eenheid, hoe minder regime, en eenvoudiger de woning.
OPVANG PHILIPSDORP
Van alle vreemdelingen in het land hebben de asielzoekers de laagste status. Zij zijn immers het meest vreemd; niets is zeker wat ze heben meegemaakt, wat hun motivaties zijn en wat hun ambities zijn. Hier zit een hoop kapitaal dat verloren gaat tijdens eindeloze procedures voor er uitsluitsel is over het verblijf. Om een beter en menswaardiger bestaan op te bouwen en ze een rol te geven in de ‘gastheer’-maatschappij is een ander (op-vang)beleid noodzakelijk. Dit beleid is ruimtelijk getoetst in Philipsdorp, een oud arbeiderswijkje in het centrum van Eindhoven. Vanuit de historie reeds gebouwd om vreemden (arbeiders voor de Philipsfabrieken vanuit andere delen van het land) op te vangen, kan het opnieuw dienst doen. De wijk is toe aan een ruimtelijke en programmatische impuls, dat een asiel-zoekersopvang met zich mee kan brengen. De opvang heeft een lineaire en open structuur waarin de functiesaan elkaar geschakeld zijn. In deze lineariteit zitten 3 verdikkingen waar het voorzieningenprogramma zit, op de tussen-liggende gedeelte is het woonprogramma met veel openbare ruimte. De woningen zijn flexibel te gebruiken, ook voor andere doeleinden zoals studenthuisvesting, garagebox, of han-delsruimte. De secundaire structuur inde wijk rijgt de publieke ruimte aan elkaar. De gebouwen staan op een dunne plint waar zij open zijn hierdoor is de overgang minder strict wordt het gebouw op die grens als straatmeubilair. Dit draagt bij aan het low-profile karakter.
etten-leur
ter apel
dronten
musselkanaal
utrecht
sweikhuizen
winterswijk
eindhoven
opvang coördinatiecentrum
wonen (type I)
sportvelden
kinderopvang
restaurant
volkstuinen
wonen type III
mediatheek
schooltuinen
wonen type II
kantoren en informatiepunt COA
infobalie COA en IND
kantoren
kantoren
kantoren
besloten opvang
kantoren
tribune / entree 1e verdieing
kinderopvang
kantoren opslag
keuken opslag schuurtjes entree
restaurant
gezondheidszorg stlteruimte recreatieruimtes
