Ieder kwartaal peilen VKW Limburg en Unizo-Limburg naar het aanvoelen van de Limburgse ondernemers en bedrijfsleiders over de economische gang van zaken in de bedrijven. De resultaten van deze bevraging worden verwerkt tot één globaal cijfer: de Polsslag Ondernemend Limburg (POL).
PERSBERICHT
Hasselt, 7 januari 2011
POL jan 2011: +8,4 Herstel Limburgse economie vlakt af 1 op 3 Limburgse ondernemingen al slachtoffer van criminaliteit in voorbije jaren Q4 2010 : globaal beste kwartaal sinds eind 2007 Voor bouw- en productiesector Q4 echter minder gunstig Groothandel en dienstensector blijven sterkhouders Vooruitzichten voor Q1 2011 dalen, maar blijven positief Optimisme daalt vooral bij grotere bedrijven Limburgse bedrijven wierven afgelopen kwartaal volop aan, maar schakelen komend kwartaal versnelling lager *** Bedrijven zien het nieuwe jaar een stuk positiever tegemoet dan jaar geleden Financiële gezondheid bewaren blijft belangrijkste prioriteit Het ingevuld krijgen van vacatures wint aan belang Desastreus rapport voor federaal beleid *** 1 op 3 Limburgse ondernemingen was al slachtoffer van criminaliteit 1 op 10 bedrijfsleiders ondervindt psychologische schade 55% van de getroffen bedrijven is niet tevreden over opvolging aangifte 85% investeerde al in beveiligingsmaatregelen Toch voelt 86% van de Limburgse bedrijven zich veilig
VKW Limburg & UNIZO-Limburg
Persbericht Polsslag Ondernemend Limburg 7 januari 2011
Pagina 1 van 7
POLSSLAG ONDERNEMEND LIMBURG januari 2011 Analyse De POL (Polsslag Ondernemend Limburg) steeg in januari 2011 naar +8,4. Een kleine verbetering t.o.v. oktober 2010, toen de POL nog uitkwam op +8,1. Daarmee lijkt de barometer een afvlakking van het herstel van de Limburgse economie aan te geven. Nochtans verbeterde de evaluatie van het afgelopen kwartaal voor de zevende maal op rij tot +9,3. Daarmee is het vierde kwartaal van 2010 het beste kwartaal sinds eind 2007.
Polsslag Ondernemend Limburg 30 +22,6
20 +18,3
10
+17,4
+8,1 +8,8
+3,5
0 +0,5
-5,2 -7,7
-10
Toch zorgen drie elementen minstens voor enige ongerustheid over het herstel van de Limburgse economie.
jan 2011 +8,4
-20
-30
-29,6
-40 jan 2007 jan 2008 jan 2009 jan 2010 jan 2011 De opnieuw gunstigere jan 2006 beoordeling van het voorgaande kwartaal is immers enkel gebaseerd op sterk gestegen indicatoren voor de evolutie van de tewerkstelling en investeringen. Omzet en export stegen in het vierde kwartaal niet of nauwelijks mee en de winstmarges verbeterden evenmin. Ook blijkt het vierde kwartaal van 2010 door de “creërende sectoren” (bouw- en productiebedrijven) al minder goed beoordeeld te worden dan het derde kwartaal, in tegenstelling tot de algemene beoordeling dus. Bovendien blijven de vooruitzichten voor het komende kwartaal (Q1 2011) met +7,5 weliswaar positief, maar liggen ze lager dan de vooruitzichten drie maanden geleden. De Limburgse ondernemers zien het komende kwartaal dus minder rooskleurig in.
De POL stijgt in januari 2011 tot +8,4. De lichte stijging is te verklaren door aan de ene kant de sterkere evaluatie van het voorbije kwartaal (van +6,4 naar +9,3), maar anderzijds de getemperde vooruitzichten voor het komende eerste kwartaal (van +9,8 naar +7,5). Een opnieuw grotere meerderheid evalueerde het voorbije kwartaal als positief. Met een zevende verbetering op rij, de beste prestatie in drie jaar. Daarmee werden de bij de vorige bevraging geuite verwachting over het laatste kwart van 2010 grotendeels ingelost. Deze stijging is echter vooral het resultaat van een sterke verbetering van de indicatoren tewerkstelling (van +9,3 naar +16,2) en investeringen (van +6,6 naar +14,0). De Limburgse bedrijven wierven in Q4 een stuk meer aan dan verwacht en investeerden ook meer (voorspeld was respectievelijk +13,7 en +8,8). Het POL-cijfer met betrekking tot de omzetevolutie daalde echter licht (+21,7) en de export verbeterde nauwelijks (+9,7). Bovendien kwam de verwachte verbetering van de winstmarges er niet (-14,9). De vooruitzichten voor het eerste kwartaal van 2011 gaan licht achteruit in vergelijking met drie maanden geleden (+7,5). Toch blijven duidelijk meer ondernemers positief dan negatief tegenover de economische evolutie in het komende kwartaal. De tempering van het VKW Limburg & UNIZO-Limburg
Persbericht Polsslag Ondernemend Limburg 7 januari 2011
Pagina 2 van 7
optimisme uit zich vooral op vlak van omzet (+15,9). Bovendien zijn duidelijk minder Limburgse bedrijven geneigd het komende kwartaal aan het zelfde tempo te blijven aanwerven (van +16,2 naar +9,3). De investeringsvooruitzichten stijgen nog verder, maar blijven wel onder het effectief niveau van Q4. Ondanks het status quo in Q4 (-14,9) blijven de bedrijven rekenen op een verbetering van de evolutie van de winstmarges (-7,6) in het eerste kwartaal van 2011. Analyse op basis van sectoren De verdere verbetering die zich in het afgelopen kwartaal aftekende, blijkt niet unaniem gesteund. Q4 was vooral voor de groothandel en de dienstensector (en in mindere mate ook voor de detailhandel) duidelijk beter dan Q3. De productiebedrijven en de bouwsector echter evalueerden Q4 duidelijk minder positief. De bouw kent zelfs als enige sector ook voor het komende kwartaal meer negatief dan positief gestemde bedrijven. De vooruitzichten voor Q1 2011 vallen echter ook bij de productiebedrijven sterk terug (van 17,3 naar +4,1). De groothandel en de dienstensector steken qua optimisme ver boven de andere sectoren uit, terwijl de detailhandel nagenoeg neutraal blijft. De vooruitzichten voor de tewerkstellingsevolutie liggen in elk van de sectoren lager dan in Q4, maar blijven positief. Met uitzondering van de productiebedrijven (prognose van +18,3 naar 0,0), blijven de Limburgse bedrijven dus ook begin 2011 aanwerven, zij het aan een minder snel tempo. De groothandel blijft samen met de diensten de best presterende sector en kende een forse stijging van de investeringen (van +11,1 naar +23,1). Ook de omzetevolutie steeg nog verder tot +51,3. Enkel de evolutie van de winstmarges tempert hier het optimisme (-23,1). De groothandel blijft ook het meest optimistisch gestemd over het volgende kwartaal (+21,5). Mede door het slechte weer en de vele dagen werkverlet, zakt in de bouw ook de evaluatie van het afgelopen kwartaal opnieuw onder nul (-3,5). Ondanks de duidelijke verbetering in het tweede en derde kwartaal, wordt de bouw daarmee opnieuw de minst goed presterende sector. Vooral de nog verslechterende winstmarges wegen op de sector. Tewerkstelling en investeringen bleven nagenoeg stabiel. Ook de vooruitzichten voor Q1 2011 blijven negatief, vooral onder druk van lagere verwachtingen qua omzetevolutie. Het vierde kwartaal was voor de detailhandel iets beter dan het voorgaande, maar bleef net negatief (van -3,4 naar -0,4). Tewerkstelling (van -6,1 naar +8,2) en investeringen (van +3,1 naar +16,3) stegen sterk. Doch omzet en winstmarges gingen achteruit. Voor het komende kwartaal zijn wel net iets meer ondernemers positief gestemd (+1,1), al blijft men duidelijk behoedzaam. Na de terugval in Q3, kende de dienstensector een opvallend sterker vierde kwartaal (van +5,4 naar +19,3). Daarmee voert het de kop aan van alle sectoren. De tewerkstellingaangroei steeg zelfs tot +24,2 (van +14,4). Ook voor het komende kwartaal blijft men duidelijk positief, zij het iets voorzichtiger (+16,5) Voor de productiesector bleek, na zes opeenvolgende stijgingen, Q4 minder gunstig dan Q3 (van +13,7 naar +10,8). De evolutie van de tewerkstelling steeg wel verder tot +17,0. Aan de aanwervingen bij productiebedrijven lijkt echter in Q1 2011 een abrupt einde te komen (0,0). De veel minder gunstige kijk op het komende kwartaal (van +17,3 naar +4,1) is echter algemeen, want ook qua omzet (+38,5 naar +18,3) en export (+26,8 naar +9,8) liggen de verwachtingen sterk lager. Toch verontrustend omdat de productiesector conjunctureel vaak een trendsetter is. VKW Limburg & UNIZO-Limburg
Persbericht Polsslag Ondernemend Limburg 7 januari 2011
Pagina 3 van 7
Analyse op basis van grootte bedrijf Wanneer de we POL-cijfers analyseren op basis van de grootte van de bedrijven, valt een opvallende omkering van zaken op. Het blijken vooral de kleinere bedrijven te zijn waarvoor het 4de kwartaal moeilijker was dan het derde. Voor de middelgrote en grote bedrijven bracht Q4 2010 nog een sterke verbetering. Qua vooruitzichten verwachten de kleine bedrijven daarentegen een béter komend kwartaal, al blijven de kleinste bedrijven (< 5 werknemers) wel als enige globaal negatief gestemd (van -4,0 naar -2,3). De grote bedrijven schatten het komende kwartaal echter veel minder optimistisch in dan drie maanden geleden (gemiddeld van +17,6 naar +7,8). Opvallend is wel dat de grootste bedrijven (meer dan 500 werknemers) deze trend (voorlopig?) nog niet volgen. Zij zijn al vier kwartalen op rij het meest positief ingesteld. De evolutie van de tewerkstelling steeg in Q4 in nagenoeg elke categorie en was bij de grootste bedrijven zelfs uitgesproken sterk (van +9,1 naar +52,6). Vooral grotere bedrijven verwachten echter minder aan te werven in het eerste kwartaal van 2011. Bedrijven tussen de 250 en de 499 werknemers verwachten zelfs een daling van de tewerkstelling. De verbetering van de evolutie van omzet en winstmarges in Q4 deed zich enkel bij de grotere bedrijven voor. De vooruitzichten qua export voor begin 2011 evolueren negatief, met uitzondering van de kleinste bedrijven. De investeringsvooruitzichten voor het komende kwartaal houden dan wel weer stand, hoewel de kleinere bedrijven denken minder te zullen investeren.
VKW Limburg & UNIZO-Limburg
Persbericht Polsslag Ondernemend Limburg 7 januari 2011
Pagina 4 van 7
POL Themabevraging januari 2011:
Outlook 2011 VKW Limburg en UNIZO-Limburg koppelen aan de POL bevraging ook een actualiteitsbevraging. Een korte vooruitblik op 2011 en bedrijfsveiligheid waren dit keer de thema’s. De helft van de Limburgse ondernemers geeft aan dat hun bedrijf het in 2010 beter deed dan het jaar ervoor. Toch zag één op drie achteruitgang. Dit zijn net de tegenovergestelde vaststellingen in vergelijking met de evaluatie over 2009. In 2009 was de detailhandel het meest positief (44%), nu zijn zij de meest pessimistische sector (één op 3 zag vooruitgang). In de groothandel deden de meeste ondernemingen het beter in 2010 (64%), gevolgd door productie (56%). Terwijl deze laatste sector nog het meest negatieve beeld van 2009 hadden (71%). Opvallende trend is dat hoe groter de onderneming is, hoe beter 2010 wordt geëvalueerd. Wat zijn de verwachtingen van de bedrijven voor 2011? De helft van de ondernemers verwacht dat ze het in 2011 even goed (of slecht) zullen doen als vorig jaar. Maar meer dan 1 op 3 bedrijven denkt het béter te doen dan in 2010. De groothandel vormt hier opnieuw de uitschieter met de helft die een beter 2011 verwacht. Ook hier gaat de vaststelling op dat hoe groter de onderneming is, hoe rooskleuriger men 2011 inschat. Opvallend, gezien de uit de POL duidelijk minder positieve verwachtingen over het eerste kwartaal van 2011 bij die grotere bedrijven. Slechts 15% denkt het slechter te zullen doen in 2011, daar waar dit vorig jaar nog een kwart was. De financiële gezondheid van het bedrijf blijft voor bijna de helft van de bevraagden de belangrijkste focus voor 2011. Vooral kleine bedrijven (< 20wns) en de bouw en detailhandel schuiven dit naar voor als prioriteit. Het vergroten van het marktaandeel en de verbetering van de interne organisatie volgen net zoals vorig jaar op ruime afstand. Bedrijven maken zich wel meer zorgen over het niet ingevuld krijgen van vacatures (stijging van 4% naar 7%) en dit voornamelijk in de bouw- en dienstensector. Het blijkt zowat de enige verschuiving in de prioriteitenlijst voor 2011. Tenslotte vroegen we opnieuw om rapport-gewijs het beleid van de federale en de Vlaamse regering in 2010 te quoteren op tien. De Vlaamse regering haalt net geen voldoende (4,97), terwijl ze in 2009 nog net met de hakken over de sloot geraakte (5,03). Het federale niveau krijgt daarentegen, zoals verwacht, een erg stevige onvoldoende. Het uitblijven van een regeringsvorming en de huidige totale politieke impasse ligt hier ongetwijfeld aan de basis. Enkel door een federale regering te vormen, die de structurele maatregelen kan nemen die ons land nodig heeft om de toekomst te verzekeren, zal de concurrentiekracht van onze bedrijven kunnen verbeteren.
VKW Limburg & UNIZO-Limburg
Persbericht Polsslag Ondernemend Limburg 7 januari 2011
Pagina 5 van 7
ng:
POL Themabevraging januari 2011:
Bedrijfsveiligheid Veiligheidsgevoel ligt nog hoog bij de Limburgse bedrijvenK 86% van de geconsulteerde Limburgse ondernemers en bedrijfsleiders ervaart de situatie in de buurt van de eigen onderneming als veilig. Onveiligheid overheerst bij 14% van de ondernemers. Binnen Limburg geven de Noord-Limburgse bedrijfsleiders te kennen zich het veiligst te voelen, ruim 93%. Het onveiligheidsgevoel ligt het hoogst in het Maasland, waar 25% van de respondenten een onveilige ondernemerssituatie ervaart. Gemiddeld geven 1 op 5 van de ondernemers aan dat zij een toename in de criminele feiten ervaren in de afgelopen jaren. In de groothandel spreekt bijna 1 op 3 van een toename; in de productiebedrijven wordt gewag gemaakt van een stijging van “maar” 15%. K maar criminaliteit loert om de hoek Iets meer dan 1 op 3 (37%) van de ondervraagde bedrijven was de voorbije jaren slachtoffer van een of andere vorm van criminaliteit. Over het algemeen kan gesteld worden dat de criminaliteit toeneemt met de grootte van de onderneming: het percentage van de bedrijven die getroffen werden door criminaliteit stijgt van 22% bij kleine ondernemingen (< 5 werknemers) tot gemiddeld 50% bij bedrijven met meer dan 20 werknemers. Groothandel (45%), detailhandel (44%) en productie (44%) worden relatief gezien meer getroffen door criminele feiten dan de bouw (31%) en diensten (29%). Ondanks het hoger veiligheidsgevoel in Noord-Limburg, is dit wel de Limburgse streek waar 43% van de ondernemingen getroffen werd door criminele feiten. Zuid-Limburg kent met 25% het laagste cijfer. Inbraak is met 40% de voornaamste vorm van criminaliteit. Daarachter volgen diefstal (20%), vandalisme (14%), interne fraude of diefstal (12%), oplichting (6%), overval (3%), industriële spionage (3%), afpersing (1%) en andere (1%). De ondernemer mag het puin ruimenK Criminaliteit veroorzaakt in eerste instantie rechtstreekse materiële schade: Bij 1 op 3 ondernemingen worden goederen gestolen; Bij 1 op 4 wordt materiële schade aangebracht aan het gebouw of de omliggende infrastructuur (inclusief machines, omheining, I); 1 op 6 van de ondernemingen kent materiële schade aan goederen; En bij bijna 1 op 7 bedrijven wordt geld en/of waardepapieren gestolen. Daarnaast mag zeker niet de indirecte schade onderschat worden: 1 op 10 bedrijfsleiders vermeldt duidelijke psychologische schade van de criminele feiten! 55% van de bedrijfsleiders die aangifte deden is niet tevreden over de afhandeling hiervan door de politie. Deze ondernemers geven aan dat ze geen opvolgingsinformatie krijgen vanuit de politie, waardoor ze geen zicht hebben op eventuele vooruitgang of acties. VKW Limburg & UNIZO-Limburg
Persbericht Polsslag Ondernemend Limburg 7 januari 2011
Pagina 6 van 7
K en investeert in de veiligheid van zijn bedrijf 85% van de ondernemingen – ongeacht of ze al dan niet slachtoffer waren van criminaliteit – investeerde de afgelopen jaren in beveiligingsmaatregelen. De meeste investeringen gebeuren in een alarminstallatie (28%). Daarachter volgen camerabewaking (16%) en beveiliging van ramen, deuren en poorten (14%), de inschakeling van een bewakingsfirma (8%), sensibilisering van werknemers (8%) en een verscherpte uitof toegangscontrole van leveranciers, klanten en personeel (7%). De ondernemers investeren bewust in een combinatie van maatregelen: slechts weinig ondernemers vermelden maar één specifieke investering. Een aantal bedrijfsleiders melden een pakket van 9 verschillende maatregelen om de onderneming beter te beveiligen. 1 op de 3 ondernemers (34%) plant bovendien nog bijkomende investeringen in beveiliging. Bij de geplande investeringen komt camerabewaking (30%) op de eerste plaats, gevolgd door beveiliging van ramen, deuren en poorten en een alarminstallatie (beide 13%) en een verscherpte toegangscontrole (10%). Samenvattend: 1 op 5 ondernemers zien een toename in de criminele feiten in de afgelopen jaren. Meer dan 1 op 3 ondernemers was de voorbije jaren slachtoffer van criminaliteit. De voornaamste vormen zijn inbraak, diefstal, vandalisme, interne fraude of diefstal en oplichting. De ondernemingen ondervinden in eerste instantie rechtstreekse materiële schade: gestolen goederen, schade aan gebouw of infrastructuur, schade aan goederen en gestolen geld of waardepapieren. 1 op 10 ondervindt psychologische schade. 55% van de ondernemers die aangifte deden, is niet tevreden over het gevolg dat de politie aan de aangifte geeft. 85% van de ondernemingen investeerde al in beveiligingsmaatregelen: in hoofdzaak in een alarminstallatie, camerabewaking en beveiliging van ramen, deuren en poorten. 1 op de 3 ondernemers plant nog bijkomende investeringen. 86% van de Limburgse ondernemers ervaren de situatie voor hun onderneming als veilig. Het veiligheidsgevoel ligt het hoogst in Noord-Limburg en het laagst in het Maasland.
VKW Limburg & UNIZO-Limburg
Persbericht Polsslag Ondernemend Limburg 7 januari 2011
Pagina 7 van 7