GRIP 2016 Deze agenda is van: Naam Adres Postcode / plaats Telefoonnummer E-mail Huisarts Tandarts In geval van nood waarschuwen:
Pagina's om niet te missen...
Colofon
Voorwoord wethouder Mattias Gijsbertsen 5 Projectverantwoordelijke: Anne-Mart Kuipers
6
Het digitale minimaloket en de Stadjerspas
8
Life event? Houd grip op je geld 12
Teksten: Anne-Mart Kuipers, Gea Schonewille, Minou van der Werf
Mijn voornemen 14 4 stappen grip op geld 17 Stap 1 18
Redactie: Paula van Gemen, tekstmodel.nl
Stap 2 20
Design en grafische productie: Vormgeverij Verf en de Buuf, Culemborg www.verfendebuuf.nl
Stap 3 25 Stap 4 26 Verleidingen 28 Mentale boekhouder
40
Tussenstand 1:
ISBN 978-90-8904-082-4
Wat zijn mijn valkuilen en verleidingen
68
Status quo bias
78
Inhoud
Drukwerk: New Energy Drukwerk www.newenergydrukwerk.nl
Groningse Kredietbank
Tussenstand 2: Hoe ga ik mijn gedrag veranderen? © Nibud juli 2015, Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, Utrecht Deze agenda hebben we zeer zorgvuldig samengesteld. Toch kunnen er (druk)fouten of onvolledigheden in staan. We nemen hiervoor geen aansprakelijkheid. Wil je inhoud uit deze agenda hergebruiken? Vraag ons dan eerst om toestemming.
2
108
Quiz 120 Tussenstand 3: Wat is er al merkbaar van mijn gedragsverandering? 146 Wat proeven we echt, prijs of kwaliteit? 170 What the hell!& Latte-factor
186
Eindstand Het jaar is voorbij. Tijd om terug te blikken
187
Meer titels van het Nibud 192
3
Woord vooraf ‘Dat je leven zomaar anders kan lopen geldt voor
geldzaken weer op orde te brengen en te houden. Om te
iedereen. Je partner raakt zijn baan kwijt, je huis raakt
leren omgaan met geld, hebben we een programma voor
niet verkocht, je wordt voor langere tijd ziek, je gaat
alle leeftijden. In de wijken geven we voorlichtingen
scheiden. Het kan ons allemaal overkomen. Vervelende
en cursussen en op scholen geven we gastlessen. De
zaken die je van het ene op het andere moment in een
Groningse Kredietbank heeft elke dag een inloop
totaal andere financiële situatie kunnen brengen.
spreekuur. Op de website van de gemeente staat bij over regelingen, hulp en aanbiedingen om het wat
raken door schulden. Eén op de zes Nederlandse
makkelijker te maken.
huishoudens heeft grote schulden of loopt het risico die te krijgen. Eén op de drie jongeren heeft met schulden
Mocht u in de problemen komen, dan staat u er nooit
of geldproblemen te maken. Dit betekent dat veel mensen
alleen voor. Samen met diverse instellingen in de
behoefte hebben aan hulp hoe om te gaan met geld.
stad ondersteunen we u graag. Schroom niet en maak er gebruik van. We vinden het belangrijk dat inwoners van
Het gaat vaak niet alleen om het oplossen van
Groningen grip op hun financiën krijgen en
geldproblemen, maar om veel meer. Als je schulden hebt,
houden. Deze agenda met de titel ‘Grip
is het lastiger om mee te doen in de samenleving. Elke
op tijd, geld en geluk’ kan daar vast
dag bezig zijn met de vraag: hoe haal ik het eind van de
een steentje aan bijdragen. Ik wens u
dag? Soms zijn er gezondheidsklachten, gaat het minder
veel plezier en wijsheid bij het gebruik
goed met de kinderen op school of is er niet genoeg te
hiervan!
Voorwoord
Kindpakket, Minimaloket en Stadjerspas veel informatie Er zijn helaas steeds meer mensen die in de problemen
eten. Dat gaat mij aan het hart.
4
Maar u staat er niet alleen voor. De gemeente is er om te
Mattias Gijsbertsen
helpen met het oplossen van de schulden. Er is aandacht
Wethouder Sociale Zaken, Jeugd
voor het voorkomen van schulden en er is hulp om de
en Gezondheid
5
De Groningse Kredietbank (GKB)
Online Geldplan Groningen
U kunt bij de GKB hulp vragen als u (dringende) financiële
Geeft u maandelijks teveel geld uit? Wilt u besparen?
problemen hebt of als u een lening wilt afsluiten. Er is
Of een 'appeltje voor de dorst’ opbouwen? Maak dan een
dagelijks een
persoonlijk geldplan. We bieden u de mogelijkheid om
inloopspreekuur van 9.00 tot 12.00 uur.
Wij helpen met informatie, advies en bemiddeling.
dit online te doen. Nieuwsgierig? Ga naar:
De afdeling Preventie geeft
informatie over omgaan met
uw geldplan.
Online Geldplan Groningen
De Groningse Kredietbank
groningen.startpuntgeldzaken.nl en maak anoniem Het Geldplan is een initiatief van
geld en het voorkomen van schulden aan alle inwoners in
o.a. het Nibud. Het is voor iedereen, anoniem
de stad van 0 tot 100 jaar.
en in tegenstelling tot veel vergelijkingssites onafhankelijk.
Hoe doen we dat?
• •
Gastlessen op scholen Voorlichting in de wijkcentra over onderwerpen zoals: - hoe blijft u financieel gezond?
Contactgegevens en openingstijden op werkdagen:
- financiële opvoeding
•
Cursus ‘Rondkomen kun je leren’, waarin u in 4 lessen
Bezoekadres
Harm Buiterplein 1
o.a. leert:
Postcode
9723 ZR GRONINGEN
- Uw inkomsten en uitgaven op een rij te zetten
Telefoonnummer
14 050
- Hoe u schulden kunt voorkomen
E-mail
[email protected]
- Of u recht hebt op extra geld Zonder afspraak
09.00 – 13.00 uur
Voor inloopspreekuur GKB
09.00 – 12.00 uur
Met afspraak
13.00 – 17.00 uur
(bijv. huur- en zorgtoeslag)
Meer informatie en/of aanmelden voor de cursus? Kijk op: gemeente.groningen.nl/gkb of mail naar
6
[email protected].
7
Bespaar veel geld met het digitale minimaloket en de Stadjerspas
Het digitale minimaloket en de Stadjerspas
Hebt u een laag inkomen en woont u in de gemeente Groningen? Maak dan gebruik van de aanbiedingen en regelingen die er zijn voor mensen met een laag inkomen én voor hun kinderen tot 18 jaar die thuis wonen. Digitaal minimaloket In het digitale minimaloket staan alle regelingen en voorzieningen bij elkaar zodat u ze makkelijk kunt vinden. Maak er gebruik van en bespaar veel geld! Zo kunt u extra vergoeding krijgen voor kinderopvang of mag u op kosten van de gemeente kapotte apparaten vervangen. Heeft u kinderen? Kijk dan ook bij het kindpakket. Alle informatie vindt u op de websites: groningen.nl/minimaloket.
ma di wo do vr za zo
Februari
Maart
April
53 01 02 03 04
05 06 07 08 09
09 10 11 12 13
13 14 15 16 17
04 05 06 07 01 08 02 09 03 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04 05 06 07
08 09 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 29 23 24 25 26 27 28
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04 05 06
07 08 09 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31
Mei
Juni
Juli
17 18 19 20 21 22
22 23 24 25 26
26 27 28 29 30
02 03 04 05 06 07 01 08
09 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 30 24 31 25 26 27 28 29
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04 05
06 07 08 09 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30
ma di wo do vr za zo
04 05 06 07 01 08 02 09 03 10
ma di wo do vr za zo
04 05 06 07 01 08 02 09 03 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30
Augustus
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
31 32 33 34 35 ma di wo do vr za zo
01 02 03 04 05 06 07
08 09 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 29 23 30 24 31 25 26 27 28
20 16
Stadjerspas Met een inkomen tot 120% van de bijstand krijgt u via
September
Oktober
November
December
stadjerspas.nl korting. Bijvoorbeeld op een bezoek aan
35 36 37 38 39
39 40 41 42 43 44
44 45 46 47 48
48 49 50 51 52
een zwembad, het openbaar vervoer, de bibliotheek, bij sport- en hobbyclubs en nog veel meer. Sommige dingen zijn zelfs helemaal gratis! Ook voor kinderen hebben we speciale aanbiedingen. Ga voor een gratis abonnement naar stadjerspas.nl of mail:
[email protected].
8
ma di wo do vr za zo
Januari
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04
05 06 07 08 09 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30
ma di wo do vr za zo
03 04 05 06 07 01 08 02 09
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 31 25 26 27 28 29 30
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04 05 06
07 08 09 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 28 22 29 23 30 24 25 26 27
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04
05 06 07 08 09 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31
9
20 17
ma di wo do vr za zo
ma di wo do vr za zo
10
Februari
Maart
April
53 01 02 03 04 05
05 06 07 08 09
09 10 11 12 13
13 14 15 16 17
02 03 04 05 06 07 01 08
09 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 30 24 31 25 26 27 28 29
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04 05
06 07 08 09 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 27 21 28 22 23 24 25 26
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04 05
06 07 08 09 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31
ma di wo do vr za zo
03 04 05 06 07 01 08 02 09
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
Juni
Juli
Augustus
18 19 20 21 22
22 23 24 25 26
26 27 28 29 30 31
31 32 33 34 35
08 09 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 29 23 30 24 31 25 26 27 28
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04
05 06 07 08 09 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30
ma di wo do vr za zo
03 04 05 06 07 01 08 02 09
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 31 25 26 27 28 29 30
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04 05 06
07 08 09 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
Schoolvakanties 2016
1/1
Nieuwjaar
Voorjaarsvakantie
7/2 tm 9/2
Carnaval
> noord - 27/2 t/m 6/3
14/2 Valentijnsdag 25/3
28 29 30 31
> midden/zuid – 20/2 tm 28/2
Goede vrijdag
27/3 Zomertijd
Meivakantie
27/3 en 28/3
> noord/midden/zuid -
Pasen
27/4 Koningsdag
Mei
01 02 03 04 05 06 07
Feest- en gedenkdagen 2016
30/4 tm 8/5
4/5 Dodenherkenning 5/5
Bevrijdingsdag
Zomervakantie
5/5 Hemelvaartsdag
> noord – 16/7 tm 28/8
8/5 Moederdag
> midden - 9/7 tm 21/8
15/5 en 16/5
> zuid – 23/7 tm 4/7
Pinksteren
6/6 Ramadan 19/6 Vaderdag
Herfstvakantie
6/7 Suikerfeest
> noord/midden –
11/9 tm 13/9 Offerfeest
15/10 tm 235/10
September
Oktober
November
December
20/9 Prinsjesdag
> zuid – 22/10 tm 30/10
35 36 37 38 39
39 40 41 42 43 44
44 45 46 47 48
48 49 50 51 52
4/10 Dierendag
04 05 06 07 01 08 02 09 03 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30
ma di wo do vr za zo
02 03 04 05 06 07 01 08
09 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 30 24 31 25 26 27 28 29
ma di wo do vr za zo
01 02 03 04 05
06 07 08 09 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30
ma di wo do vr za zo
04 05 06 07 01 08 02 09 03 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
Bijzondere data
ma di wo do vr za zo
Januari
25 26 27 28 29 30 31
30/10 Wintertijd
Kerstvakantie
11/11
> noord/midden/zuid -
St Maarten
5/12 Sinterklaasavond
24/12 tm 08/01/2017
25/12 en 26/12 Kerstmis 31/12 Oudejaarsdag
11
Life event? Houd grip op je geld In een mensenleven vinden grote en kleinere gebeurtenissen plaats. Vaak gepland, zoals samenwonen, een sabbatical of een kind dat gaat studeren. Maar soms ook onverwacht en ongewenst, zoals plotselinge werkloosheid, ziekte of een faillissement. Juist die onverwachte gebeurtenissen, zorgen voor veel emotie. In alle gevallen geldt dat de ‘life events’ invloed hebben op je financiële situatie. Misschien gaan je uitgaven omhoog. Of vallen je inkomsten (voor een deel) weg. Het is dan belangrijk dat je weet wat je wel en niet meer kunt betalen. Kom snel in actie. Dat is het belangrijkste advies dat we je kunnen geven. Want dan houd je grip op je geld. Maar hoe doe je dat?
12