Pilot verbredingsprogramma klas 3 Schooljaar 2012-2013
Verbredingsprogramma klas 3: Novum, pilot 2012-2013
1
Introductie JvO Novum, Op het JvO zijn we begonnen met een nieuw verbredingsprogramma voor onderbouwleerlingen. Op dit moment is dit een pilot in klas 3 en hopelijk kan dit in de toekomst uitgebreid worden naar de andere jaarlagen in de onderbouw. Dit stuk geeft informatie over Novum in het algemeen en welke eisen er worden gesteld om mee te doen aan Novum in de onderbouw. De Novum-coördinator, Oscar van Son, MSc.
Inhoudsopgave Introductie JvO Novum, .................................................................................................................................................. 2 Inhoudsopgave ................................................................................................................................................................... 2 Achtergrond ........................................................................................................................................................................ 3 Novum in het kort ............................................................................................................................................................ 3 Duur van een Novumperiode .......................................................................................................................................... 3 Studiebelasting .................................................................................................................................................................... 3 Deelname ............................................................................................................................................................................ 4 Aanmelden .......................................................................................................................................................................... 4 Startbijeenkomst ................................................................................................................................................................. 4 Logboek ............................................................................................................................................................................... 5 Onderwerp .......................................................................................................................................................................... 5 Leerdoel ............................................................................................................................................................................... 5 Begeleider en eerste afspraak............................................................................................................................................ 5 Voortgangsgesprekken ...................................................................................................................................................... 6 Planning ............................................................................................................................................................................... 6 Urenverantwoording.......................................................................................................................................................... 6 Vakles inwisselen................................................................................................................................................................ 7 Plaats van werken aan Novumproject ............................................................................................................................ 7 Novumpresentatie.............................................................................................................................................................. 7 Voorwaarden voor succesvol afronden .......................................................................................................................... 7 Doorstarters ........................................................................................................................................................................ 8 Voortijdig stoppen ............................................................................................................................................................. 8 Als laatste ............................................................................................................................................................................ 8 Voorbeelden van projecten .............................................................................................................................................. 8
Verbredingsprogramma klas 3: Novum, pilot 2012-2013
2
Achtergrond Er zijn op het JvO veel leerlingen die meer willen en aankunnen dan dat er nu wordt aangeboden tijdens het gewone programma. Het kabinet heeft ook aangegeven dat scholen ruimte moeten creëren voor deze leerlingen, doormiddel van het Actieplan Beter Presteren, en wij geven dit op het JvO mede vorm in een verbredingsprogramma: Novum. Als je als leerling aan Novum meedoet, krijg je de mogelijkheid je talenten en je zelfverantwoordelijkheid te ontwikkelen. Daarnaast worden de interesses die je op allerlei vlakken hebt, gestimuleerd. Je krijgt de ruimte en de vrijheid om dit binnen schooltijd te doen. Hierover is een aantal afspraken gemaakt, dus: vrijheid in gebondenheid.
Novum in het kort Als deelnemende leerling werk je voor een half jaar aan een zelf-opgezet project. Je kiest zelf het onderwerp en stelt daarna, samen met een begeleidende docent, leerdoelen op. Gedurende het Novumproject werk je zelfstandig op school aan het project en houd je voortgangsgesprekken met de begeleidende docent. Het verbreden vindt plaats tijdens schooluren en je mag daarvoor 1 à 2 vaklessen inruilen per week om aan jouw Novumproject te werken. Het project is afgerond wanneer de leerdoelen door zowel de begeleidende docent als door jou zijn afgetekend. Tijdens een bijeenkomst presenteer je het eindproduct en ontvang je een certificaat voor je werkzaamheden.
Duur van een Novumperiode Tijdens een schooljaar zijn er twee perioden waarin je kunt deelnemen aan Novum. Over het algemeen begint de eerste Novumperiode vier à vijf weken na het begin van het schooljaar en deze duurt 15 weken. De tweede periode begint rond de voorjaarsvakantie en duurt ook 15 weken. Het is mogelijk dat je meerdere keren meedoet aan Novum; in dat geval gelden er soms andere regels. Ook kan je meerdere Novumperiodes werken aan hetzelfde project. Daarbij moeten er wel per Novumperiode nieuwe leerdoelen opgesteld worden.
Studiebelasting Afhankelijk van het feit of je al vaker hebt meegedaan met Novum en dit ook goed hebt afgerond, ligt de studiebelasting tussen 1 en 3 lesuren per week. Leerlingen die voor het eerst meedoen, kunnen 2 uur per week verbreden. De uren die thuis verbreed worden, worden niet meegeteld in de totale tijd die je aan Novum hebt besteed. Kortom: het is de bedoeling dat je alleen op school verbreedt. Een uitzondering hierop is wanneer je op school niet de mogelijkheid hebt aan je Novumproject te werken. In dit geval moet je aan de coördinator toestemming vragen thuis te verbreden middels een schriftelijk verzoek van je ouders (een e-mail volstaat).
Verbredingsprogramma klas 3: Novum, pilot 2012-2013
3
Deelname Dit project is bedoeld voor leerlingen die meer kunnen en willen doen dan in de gewone les mogelijk is. Daarbij willen we ook leerlingen uitdagen om meer uit zichzelf te halen: vandaar dat er geen harde cijfereis gesteld wordt voor deelname aan dit project. Bij de selectie wordt er wel uitgebreid gekeken naar je motivatie om mee te doen en je potentie om zelfstandig en zelfsturend te werken.
Aanmelden Om mee te kunnen doen aan Novum moet je het aanmeldingsformulier invullen, daarbij zijn vooral de onderdelen belangrijk:
Je eigen handtekening Toestemming ouder(s) / verzorger(s)
Daarnaast schrijf je een motivatiebrief waarom je mee wil doen en waarom je denkt dat het meedoen geen invloed zal hebben op je voortgang met betrekking tot de schoolvakken. Nadat je je hebt aangemeld, wordt door de coördinator advies ingewonnen bij je huidige en/of vorige mentor. Vervolgens besluiten de coördinator en de afdelingsleider welke leerlingen toegelaten worden op basis van de beschikbare gegevens.
Startbijeenkomst Wanneer je voor de allereerste keer mee doet met Novum, ben je verplicht de startbijeenkomst bij te wonen. Hier wordt uitgelegd wat Novum precies is en wat je er voor moet doen. Na de startbijeenkomst heb je ongeveer anderhalve week de tijd om alles wat hieronder staat op orde te maken. Wanneer je al vaker mee hebt gedaan met Novum, is het bijwonen van deze bijeenkomst niet nodig. Sterker nog: het volgen van de reguliere les heeft voorrang. Wil je weer mee doen aan Novum, dan meld je je aan bij de coördinator via de e-mail. Niet aanmelden via de e-mail betekent automatisch ook niet verbreden. Voorbereiding voor start werkzaamheden:
Logboek Onderwerp gekozen Leerdoelen opgesteld Eerste planning opgesteld Idee voor eindproduct Idee voor presentatie eindproduct Begeleider gekozen/ toegewezen en eerste afspraak gepland
Verbredingsprogramma klas 3: Novum, pilot 2012-2013
4
Logboek Het logboek is een map of schrift, waarin je alles wat nodig is om te kunnen verbreden, opschrijft en verzamelt. Dit logboek is een heel belangrijk document. Voordat je kan beginnen met jouw Novumproject, moet het logboek ingeleverd zijn bij de coördinator. Aan de hand daarvan bepaalt de coördinator of je daadwerkelijk mag starten. Aan het eind van de Novumperiode moet het logboek weer ingeleverd zijn bij de coördinator. Het in orde zijn van het logboek bepaalt mede of de Novumperiode als voldoende afgesloten kan worden en dus of je een certificaat krijgt. Ook zorg je ervoor dat alle documenten, brieven of e-mails van de mentor, begeleider, coördinator en externen in het logboek komen.
Onderwerp Je bent vrij in het kiezen van een onderwerp, met de volgende beperking: er mag géén onderwerp gekozen worden dat in de gewone lesstof wordt besproken. Wanneer er twijfel bestaat of een bepaald onderwerp toegestaan is, moet je dat vragen aan de betreffende vakdocent en/of de coördinator van Novum. Let op: Het is belangrijk dat je niet te veel hooi op je vork neemt; het project moet binnen de tijd afgerond kunnen worden. Het is wel mogelijk dat je aan één project meerdere periodes werkt; daarbij moeten er wel per periode aparte leerdoelen opgesteld worden. Hiervoor moet je contact opnemen met de begeleidende docent en de coördinator om dit af te spreken.
Leerdoel Wat wil je tijdens Novum leren? Met andere woorden: wat is je leerdoel? Een leerdoel is voor iedere leerling verschillend. Het is zelfs zo dat wanneer je ervoor kiest met een medeleerling aan een project te werken, de leerdoelen van jullie beiden onderling zullen verschillen. De leerdoelen beschrijf je in het startdocument. De leerdoelen moeten bestaan uit zowel inhoudelijke als persoonlijke doelen. De inhoudelijke leerdoelen zijn erop gericht om te beschrijven wat je wil leren over het gekozen onderwerp. Bij de persoonlijke leerdoelen worden vaardigheden beschreven waarin je wil groeien (een voorbeeld is dat je wil leren om goed te communiceren met experts buiten school). Het is dus de bedoeling dat je op zoek naar echte uitdagingen voor jezelf.
Begeleider en eerste afspraak Elke leerling moet een begeleider hebben binnen school. Welke docenten hiervoor beschikbaar zijn, wordt tijdens de startbijeenkomst bekend gemaakt. De begeleider is er om je te helpen met praktische zaken en niet om inhoudelijk te helpen met het onderwerp. Na de startbijeenkomst moet je een eerste afspraak maken met de begeleider om de eerste opzet van het project te bespreken. Wanneer de begeleider en jij beiden tevreden zijn met de opzet van het project, kan je de opzet inleveren bij de coördinator. De coördinator zal kijken of aan alle eisen is voldaan. Op grond daarvan krijg je een "Go" of een "No-Go". Wanneer je een "No-Go" krijgt, bestaat in bijzondere gevallen de mogelijkheid dit nog tot een "Go" om te buigen; in andere gevallen ben je voor één periode uitgesloten van Novum.
Verbredingsprogramma klas 3: Novum, pilot 2012-2013
5
Je kan daadwerkelijk starten wanneer je een Novumpas uitgereikt hebt gekregen. Die zal je, samen met je logboek, van de coördinator of je mentor krijgen. Daarnaast is het de bedoeling dat je geregeld, bijvoorbeeld eens in de twee weken, met de begeleider een afspraak maakt. Daarin bespreek je met je begeleider hoe het project vordert en of er eventueel problemen zijn gerezen. Samen met de begeleider bepaal je dan hoe de problemen opgelost kunnen worden. Je moet het logboek áltijd meenemen!
Voortgangsgesprekken Gedurende een Novumperiode zorg je er voor dat er minimaal vijf keer een contactmoment met de begeleider is. Zo'n contactmoment hoeft niet een heel lesuur te duren. Belangrijk hierbij is dat de begeleider op de hoogte gehouden wordt van de voortgang van Novum.
Planning In het logboek moet een planning staan. Daarin staat wat je gaat doen gedurende de Novumperiode, aangevuld met een tijdsplanning. Naast het werken aan je Novumproject zelf, horen in deze planning de volgende onderdelen te staan:
de Novum-startbijeenkomst. de afspraken met de begeleider. Wanneer je je logboek bijwerkt en ordent. de Novum-afsluitingsbijeenkomst.
Het gaat bij de planning om de grote lijn van je je project. Gedurende het project kan de planning bijgesteld worden, maar dat moet altijd in overleg met de begeleider.
Urenverantwoording Je krijgt een formulier waarop je de bezigheden kan bijhouden. Dit formulier doe je in het logboek. Iedere keer als je aan het werk bent voor Novum, vul je de urenverantwoording in. Je schrijft dus de uren op die op school besteed worden aan Novum, uren die eventueel thuis verbreed worden (deze worden in principe niet meegeteld in de totale tijd) en ook de gemaakte afspraken met begeleiders en/of externen op. Op die manier houd je goed bij hoeveel tijd je aan je project besteed hebt en waar dat plaats heeft gevonden. In de urenverantwoording komt sowieso de tijd te staan, die je besteed hebt aan het maken van het logboek. Wanneer je voor de eerste keer deelneemt aan Novum, schrijf je ook de startbijeenkomst in de urenverantwoording. Deze urenverantwoording(en) moet(en) dus al in het logboek zitten op het moment dat het voorstel tot verbreden bij de begeleider ingeleverd wordt. Het is heel belangrijk, voor jezelf en voor de afronding van je project, dat de urenverantwoording zorgvuldig bijgehouden wordt. Uren die thuis verbreed worden, worden dus in principe niet meegeteld; een uitzondering hierop geldt voor Novumuren die niet op school kunnen plaatsvinden (bijvoorbeeld een interview met een expert). Er zijn twee redenen voor deze regel. Aan de ene kant willen we hiermee voorkomen dat leerlingen extreem veel tijd in het project stoppen en aan de andere kant kunnen we beter controleren of zij ook echt aan het project werken op school.
Verbredingsprogramma klas 3: Novum, pilot 2012-2013
6
Vakles inwisselen In principe mag je tijdens alle vakken werken aan je Novumproject, behalve tijdens mentortijd, bewegingsonderwijs en vakken die maar één uur per week gegeven worden. Als je een uur wil werken aan je project, moet je vooraf toestemming krijgen van de vakdocent. Je vraagt ten minste één dag van te voren aan de docent of je mag werken aan je project. Als de docent toestemming geeft, vul je de urenverantwoording in en vraag je de docent te tekenen. Als je toestemming hebt gekregen, is het jouw eigen verantwoordelijkheid om de gemiste lesstof in te halen, voordat de volgende les begint. Je houdt dus zelf goed in de gaten of er werk gemaakt moet worden. Wanneer er een roosterwijziging is, nadat je toestemming hebt gekregen, mag je tijdens deze les verbreden. Natuurlijk kan je geen toestemming vragen om de les te mogen verlaten als er op dat moment een toets of andere verplichting (bijvoorbeeld een spreekbeurt) is.
Plaats van werken aan Novumproject Werken aan het Novumproject tijdens lestijd gebeurt binnen school. Je moet aan de vakdocent van het te missen uur laten weten waar je gaat werken zodat in geval van een calamiteit de docent weet waar je te vinden bent. Het is niet toegestaan tijdens lestijd ergens buiten het schoolgebouw te werken aan je project, tenzij daar toestemming voor is verleend door de coördinator. Die toestemming moeten je ouders/verzorgers schriftelijk aanvragen. Daarbij beschrijf je duidelijk waarom er niet op school aan het project gewerkt kan worden. Het door de coördinator ondertekende formulier komt in het logboek. Gesignaleerd misbruik van Novum-tijd wordt bestraft. We beschouwen dan de Novum-tijd als spijbelen en verbieden deelname aan Novum voor tenminste één periode.
Novumpresentatie Aan het eind van het schooljaar wordt er een Novumpresentatie georganiseerd. Tijdens de presentatie laat je aan iedereen die geïnteresseerd is, zien wat het resultaat is van jouw Novumproject. Hiervoor werk je gedurende het project naar een eindproduct toe, dat laat zien waar het project over gaat. Meedoen aan de Novumpresentatie is verplicht: dit wordt beschouwd als de afronding van het project.
Voorwaarden voor succesvol afronden
Bijwonen van Startbijeenkomst Kort terugblikken op leerdoelen Compleet Logboek Minimaal 5 keer afgesproken met begeleider Urenverantwoording Handtekening begeleider Eindproduct Presentatie van het eindproduct
Verbredingsprogramma klas 3: Novum, pilot 2012-2013
7
Doorstarters Leerlingen die in een voorafgaande periode al aan Novum hebben meegedaan, maar het project nog niet hebben afgerond, worden doorstarters genoemd. De doorstarters moeten weer aan alle bovenstaande eisen voldoen en zij moeten het project dat zij gestart zijn, afronden.
Voortijdig stoppen Een leerling die meedoet aan Novum kan in principe niet voortijdig stoppen met het project. Met het zetten van de handtekening op het aanmeldingsformulier geef je aan dat je goed begrijpt wat de verwachtingen en verplichtingen zijn voor de deelnemende leerlingen en dat je daarmee akkoord gaat. Van het principe dat een leerling afmaakt waar hij/zij aan begint, kan in één situatie worden afgeweken. Die situatie ontstaat wanneer het, als gevolg van onvoldoendes op het rapport, niet verstandig is dat je doorgaat. In die situatie kan je halverwege een Novumperiode tijdelijk met je Novumproject stoppen. De beslissing om te stoppen ligt bij de mentor, de leerling en de ouder(s)/verzorger(s). In gezamenlijk overleg beslissen deze drie partijen wat voor jou de beste keuze is: tijdelijk stoppen of doorgaan met Novum. Als gekozen wordt voor tijdelijk stoppen, zetten de partijen hun beslissing op papier en ondertekenen dit gedrieën. Wanneer je tijdelijk stopt, kan je aan het begin van een volgende Novumperiode het project hervatten, indien je weer voldoet aan de eisen. Je mag geen ander project beginnen: het gestopte project moet eerst worden afgemaakt.
Als laatste Er zijn dus nogal wat zaken waar je rekening mee moet houden. De eerste twee weken zijn bedoeld om de zaken te regelen en te organiseren. Je moet daarin zorgvuldig zijn, want pas als dit in orde is, begint de "fun" echt. Een geïnteresseerde moet wel bedenken dat wie "A" zegt ook "B" moet zeggen. Beginnen is afmaken. Tussentijds uitstappen is niet mogelijk.
Voorbeelden van projecten Hier volgt een lijstje van projecten die vorig jaar op het JvO zijn uitgevoerd: -
Hoe ontstaan tumoren? - Zelf een kookboek schrijven Alternatieve geneeswijzen - Tienertijdschrift schrijven De ervaringen van asielzoekers in Nederland - Robot bouwen Lesmodule ‘geheimtaal voor basisschool’
Op ’t Baken Trinitas Gymnasium in Almere hebben ze al langer een vergelijkbaar project; hier zijn enkele voorbeelden: -
Boek schrijven Ontwikkelen nieuwe taal Romeins kasteel ontwerpen
- Galajurk ontwerpen - Cursus Grieks voor ouders - Spaans leren
Verbredingsprogramma klas 3: Novum, pilot 2012-2013
8