PETER BUGGENHOUT 12.03.15 >< 31.05.15
PETER BUGGENHOUT
Peter Buggenhout begon als schilder. Zijn aandacht voor de huid van de beelden laat je zien dat hij dat in zekere zin is gebleven. In 1990 stopte hij met schilderen en richtte zich op het maken van beelden. Die ommezwaai kwam voort uit een behoefte om los te komen van iedere vorm van representatie. Hij wil op een analoge manier de complexe wereld weergeven. “Ik ben tamelijk ambitieus en gulzig; ik wil de hele wereld met mijn werk omsluiten. Niet zo één of twee facetten, maar alles pakken. Ik probeer werkelijk om alles rondom me – van de blaadjes aan de bomen in de tuin rond mijn atelier tot de monumentale kranen in de haven van Gent vlakbij – op de een of andere manier in mijn werk te wringen zodat je diezelfde rijkdom aan indrukken, gevoelens en mogelijke reflecties krijgt die je hebt wanneer je ergens rondwandelt, mijmert of thuis in de zetel hangt. Al die indrukken die tegelijkertijd mogelijk zijn, probeer ik in mijn beelden te krijgen.”
MONT VENTOUX
Deze werken behoren tot de reeks ‘Mont Ventoux’. De titel verwijst naar een brief van de schrijver Francesco Petrarca (‘Beklimming van de Mont Ventoux’, 1336). Petrarca dacht vanop de berg de wereld te kunnen overzien en beheersen. Volgens Buggenhout is dit overzicht een illusie: er kan nooit sprake zijn van een overzicht wanneer je ergens middenin staat. De sculpturen uit ‘MontVentoux’ tonen holtes en leegtes, buitenkanten en achterkanten waar niets in zit.
Buggenhouts sculpturen worden gevormd tijdens processen met een open einde. Midden jaren 1990 maakte hij zijn eerste werken met koeienmagen en paardendarmen. Ingewanden bepalen ons lichaam van binnenuit, maar Buggenhout keert deze idee om. Hij trekt de magen en darmen over voorwerpen en assemblages om tot nieuwe beelden te komen. Hij zoekt naar vormen die je niet kunt benoemen of memoriseren.
THE BLIND LEADING THE BLIND
The Blind Leading The Blind is een reeks werken, opgebouwd uit een opeenstapeling van allerlei materialen, zoals oud bouw- en industrieel materiaal, die bedekt worden met huishoudstof. Deze materie is voor de kunstenaar zelf betekenisloos, ze bestaat enkel uit resten. Het materiaal is in staat om objecten te transformeren, door de vorm meer naar de voorgrond te brengen, terwijl kleur en materiaal verdwijnen. Deze assemblages groeien geleidelijk van binnenuit als een accumulatie van materialen en stof. Net zoals de blinden in het schilderij ‘De parabel van de blinden’ van Pieter Bruegel de Oude (1525/1530-1569) weet volgens Buggenhout geen mens waar hij vandaan komt of waar hij naartoe gaat. De sculpturale constructies van Buggenhout verwijzen in die zin naar de onmogelijkheid om de werkelijkheid te begrijpen. Ze zijn net zo complex als onze omgeving. De grote werken hebben een fysieke impact en bepalen zo ook je manier van kijken. De kleinere werken spreken je eerder mentaal aan.
GORGO
De Gorgo-beelden zijn meestal gemaakt met varkensbloed, nog een abject materiaal dat vaak terugkomt in Buggenhouts werk. De kunstenaar drenkt allerlei soorten materiaal in bloed, waardoor de sculpturen het resultaat zijn van een performatieve handeling. De titel van de reeks verwijst naar de mythologische Gorgo of Medusa die door haar onbarmhartige en verschrikkelijk uiterlijk mensen doet verstenen. De bebloede beelden herinneren ook aan voodoo of religieuze objecten. Buggenhout vergelijkt zijn werkwijze soms met beelden die in bepaalde Afrikaanse culturen door een ritueel gebruik steeds nieuwe lagen krijgen. Zowel de vorm als de betekenissen die eraan vastkleven breiden steeds uit. De oorspronkelijke betekenis wordt vervangen door wat gebruikers eraan toekennen. “De reeksen en hun titels spreken over de onmogelijkheid om werkelijk te begrijpen, en over de immense complexiteit van wat ons omgeeft. Het zijn geen verklarende titels: ze duiden op een soort praktisch filosofische benadering van hoe ik de dingen zie.”
VOLSTREKTE AUTONOMIE
Buggenhout wenst alle symboliek uit te schakelen en streeft naar een directe visuele taal zonder referenties naar de wereld rondom ons. Dit uitgangspunt deelt hij met de Minimal Art kunstenaars uit het midden van de jaren 1960. Buggenhout ziet het streven van de Minimal Art als een late exponent van de romantiek. Hij ziet zichzelf binnen dezelfde traditie maar komt uit bij complexe, onvatbare constructies in plaats van een geometrische vormentaal. “De romantiek ontstond initieel als reactie op het 18de-eeuwse rationalisme dat inzag dat de wereld door de menselijke geest onmogelijk te bevatten is. De Minimal Art kunstenaars op hun beurt hebben zichzelf zodanig geminimaliseerd dat ze een zeer voorspelbare, beheersbare taal van lijnen en punten brachten.Wat ik doe kan in zekere zin als een uitloper of verderzetting gezien worden. Ik wil het symbool achterlaten. (…) Ik streef volstrekte autonomie van het pure object na, zonder te verwijzen naar andere dingen.”
NIEUWE PISTES
Dit recente werk uit 2014 toont enkele nieuwe pistes in het werk van Buggenhout, zowel wat betreft materiaalgebruik als in de structuur. In zijn zoektocht naar afgedankt materiaal zonder functie of betekenis, gebruikt de kunstenaar in zijn nieuw werk oude springkastelen die stuk en onbruikbaar zijn. Ze worden verwerkt in de structuren van afgedankt materiaal en opgeblazen. Dit nieuwe element maakt het werk zowel kwetsbaar als dreigend. “Mijn benaderingswijze is tamelijk stabiel.Wel moet elk werk anders zijn dan de vele ervoor, er zich van lostrekken. De laatste jaren is er in mijn werk kleur bijgekomen. Ook waren mijn beelden in het begin meer organisch. Bij dat organische zijn er dan meer lineaire en industriële elementen gekomen.”
ARCHITECTUUR IN ARCHITECTUUR
Deze installatie gevuld met afgedankt industrieel materiaal contrasteert met de strakke, witte museumruimte. Het is als een architectuur in de architectuur van het museum. Tegelijk lijkt het wel een gigantische maquette voor een nog grotere constructie. Je kunt geen afstand nemen. De constructie van gedemonteerde en onherkenbare materialen gaat schuil onder een dikke laag stof. Als je door de ruimte loopt, ontvouwt het werk zich in vele aanzichten en details, zonder dat je echt greep krijgt op de volledige vorm. “Ik ben meestal lange tijd met een werk bezig. Ik laat het liggen, groeien, ga er mee verder, ga verder met een ander werk, kom er bij terug... Dat complex proces zorgt er mee voor dat de beelden niet te vatten zijn.”
BIOGRAFIE Peter Buggenhout (1963), leeft en werkt in Gent, België. Het werk van Peter Buggenhout was recent te zien op de Taipei Biennale 2014, CIAP Vassivière, MoMA/PS1 New York, La Maison Rouge en Palais de Tokyo in Parijs, in Frankfurter Kunstverein, De Pont Tilburg en op TRACK in Gent. Hij wordt vertegenwoordigd door Konrad Fischer Galerie Düsseldorf-Berlijn en Galerie Laurent Godin Parijs.
PUBLICATIE We did it before, we will do it again Samen met de tentoonstelling verschijnt een nieuwe monografie met tal van afbeeldingen van zowel werk van Peter Buggenhout als referenties die voor de kunstenaar belangrijk zijn (gaande van historische kunst tot tempels en natuurbeelden). Teksten van Selen Ansen en William L. Rathje, een uitgebreid interview met M-curator Eva Wittocx en ook fragmenten van eigen teksten van Buggenhout. uitg. Jnf Editions / Editions de l’Amateur (ENG/FR) 400 pag, 200 afbeeldingen, teksten: Frans/Engels
Citaten: ‘Peter Buggenhout in gesprek met Eva Wittocx’, 2015 Alle beelden: (c) Peter Buggenhout M – Museum leuven, zaalzicht, 2015 Photo: Dirk Pauwels M - MUSEUM LEUVEN L.Vanderkelenstraat 28 3000 Leuven +32 (0)16 27 29 29
[email protected]
Open: Ma, di, vrij, za & zon: 11u >< 18u Do: 11u >< 22u | Gesloten: woe
WWW.MLEUVEN.BE