Pestprotocol CBS Acaciahof
Ieder kind heeft liefde en begrip nodig voor de volledige en harmonische ontplooiing van zijn persoonlijkheid. Beginsel 6 van de universele verklaring van de rechten van het kind.
Acaciahof Pestprotocol
1
Wat is pesten? De definitie van pesten luidt: het systematisch, psychisch en/of fysiek mishandelen van een of meer klasgenoten, die niet in staat zijn zichzelf te verdedigen. Pesten is iets anders dan een enkel plagerijtje. Bij plagen is er sprake van een incident(je), zijn er gelijke machtverhoudingen, kan de geplaagde zich verdedigen en loopt geen blijvende psychische of fysieke schade op. Elk kind wordt wel eens geplaagd, maar wie gepest wordt is altijd het slachtoffer, altijd de verliezer.
Wat is een pestprotocol? Een pestprotocol is een aantal afspraken over het tegengaan van pesten. Afspraken tussen de school, de kinderen en de ouders. De basis voor die afspraken zijn 2 regels: 1. wij pesten niet 2. wij accepteren niet dat er gepest wordt.
Waarom vraagt de Acaciahof aandacht voor pesten? Pesten bestaat helaas op iedere school, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien en wat onze school serieus aan wil pakken. Uit de schoolgids: De Acaciahof is een christelijke basisschool. Op onze school staat het kind centraal in een veilige en uitnodigende leeromgeving. De bouwstenen voor een duidelijke pedagogisch-didactische aanpak zijn geborgenheid, acceptatie, vertrouwen en respect. Acaciahof wil proberen pestproblemen te voorkomen. We hebben enkele jaren geleden de methode PAD (Programma Alternatieve Denkstrategieën) ingevoerd. Wij zijn ervan overtuigd dat leren praten over gevoelens en werken aan gedragsverandering preventief werkt richting pestgedrag.
Acaciahof Pestprotocol
2
Op Acaciahof gebruiken wij de methode PAD. ( Programma Alternatieve Denkstrategieën) Een methode voor sociaal-emotionele ontwikkeling. Wat zijn de onderwijskundige doelstellingen van het PAD-leerplan ? Het PAD-leerplan heeft twee hoofddoelstellingen : • Het bevorderen van de zelfkennis en de sociale vaardigheid van de leerlingen: leerlingen krijgen inzicht in de manier waarop hun emoties invloed hebben op hun eigen functioneren. Daardoor worden ze vaardiger in het omgaan met anderen. • Het bevorderen van onderwijskundige en opvoedkundige processen in de groep. Subdoelen zijn : • De leerlingen ontwikkelen zelfcontrole: zij bezinnen zich voordat ze handelen, ook wanneer ze van streek zijn of geconfronteerd worden met een moeilijke situatie. • De leerlingen versterken hun gevoel van eigenwaarde. Hun zelfvertrouwen neemt toe en ze ontwikkelen vaardigheden als het geven en ontvangen van complimenten. • De leerlingen herkennen (lichamelijke) gewaarwordingen als gevoelens en leren met welke woorden zij die gevoelens kunnen benoemen. • De leerlingen weten dat nare gevoelens tot probleemsituaties kunnen leiden. • De leerlingen kunnen hun gedrag door middel van taal sturen. Zij kunnen zichzelf bijvoorbeeld opdrachten geven als : “Eerst rustig worden en even wachten: tel tot 10”. • De leerlingen kunnen over hun gevoelens communiceren en discussiëren met anderen. • De leerlingen zien en begrijpen verschillen en overeenkomsten tussen gevoelens, reacties en standpunten van henzelf en van anderen. • De leerlingen leren de relatie te zien tussen oorzaak en gevolg, waardoor ze zich meer verantwoordelijk voelen voor hun gedrag. • De leerlingen weten en begrijpen dat hun gedrag anderen beïnvloedt. • De leerlingen leren nieuwe woorden die betrekking hebben op logisch denken en probleemoplossen. Ze begrijpen de woorden en kunnen ze toepassen. • De leerlingen kennen de stappen die nodig zijn bij het oplossen van problemen en kunnen deze toepassen. • De leerlingen herkennen problemen en conflicten in sociale interacties. • De leerlingen ontwikkelen vaardigheden in het voorkomen en/of oplossen van problemen en conflicten in sociale interacties. • De leerlinegn raken gemotiveerder en creatiever: ze worden zich meer bewust van hun positieve gevoelens en eigenschappen, en kunnen deze beter inzetten. In het PAD-leerplan spelen vier thema’s een centrale rol: 1. zelfbeeld: hoe waardeer ik mijzelf en hoe gedraag ik mij tegenover mijn leeftijdgenoten ? 2. zelfcontrole: hoe stem ik mijn gedrag op mijn gevoelens af ? 3. gevoelens: hoe ga ik om met de gevoelens van mijzelf en de ander ? 4. probleemoplossen: hoe kan ik op een prettige en goede manier een probleem oplossen ?
Acaciahof Pestprotocol
3
Uitleg thema 4 : Probleem-oplossen. Dit thema bouwt voort op de Schildpadmethode en de stoplichtmethode. In dit thema oefenen de kinderen op een meer abstract niveau met de vaardigheden die nodig zijn om problemen op te lossen. Dit gebeurt met behulp van de elf stappen van het probleemoplossen : 1. word rustig en denk na. 2. wat is het probleem ? 3. welke gevoelens spelen een rol ? 4. wat is het doel ? 5. welke oplossingen zijn er? 6. wat zijn de gevolgen? 7. kies de beste oplossing! 8. maak een plan. 9. voer het plan uit. 10. werkt mijn plan ? 11. andere oplossingen proberen. Generalisatie en transfer van het thema Probleemoplossen. In het Pad-leerplan gaat het erom dat leerlingen steeds beter begrijpen wat ze in de les geleerd hebben en vooral ook dat ze dit vervolgens toepassen in het (school)leven van alle dag. Het leren oplossen van problemen tijdens speciale lessen heeft immers pas zin als de kinderen dit uiteindelijk ook gedurende de rest van de schoolweek in praktijk kunnen brengen.
Weerbaarheidtraining : Op Acaciahof worden in groep 7 en 8 weerbaarheidtrainingen gegeven. Per groep bestaat dit uit 5 lessen,waarbij de aandacht vooral gaat naar houding, uitstraling en respect. Kinderen leren vaardigheden m.b.t. zelfverdediging. Door deze lessen af te sluiten met een “examen”laten de kinderen zien wat ze geleerd hebben en geeft dit hen zelfvertrouwen. De kinderen krijgen na afloop een diploma.
Acaciahof Pestprotocol
4
Als pesten op Acaciahof plaatsvindt passen wij onderstaande aanpak toe.
5-sporen aanpak 1. Leerkracht: De leerkracht moet de signalen goed interpreteren. Soms ervaart een kind dat er wordt gepest, terwijl dat niet bewust gedaan wordt. 2. Pester: De pester moet worden gestopt. In een gesprek aangeven dat je het gedrag afkeurt. Houden aan afspraken en omgangsregels zoals die bekend zijn. Ingaan op eventuele sancties. 3. Gepeste kind: Het gepeste kind ondersteuning geven; letterlijk naast het kind gaan staan, laten zien: we delen je zorg. De gepeste serieus nemen. Zeggen dat je actie gaat ondernemen en dat ook doen. 4. Zwijgende middengroep: De zwijgende middengroep (toeschouwers/meelopers) zien wij als passieve pesters. Zij zijn medeplichtig,blijven op afstand. Doen niets om het pesten te stoppen. Ze nemen het niet op voor het slachtoffer en lachen met de pester, omdat ze bang zijn op zelf het slachtoffer te worden. Zorg dat dingen bespreekbaar worden. Informatie over pestgedrag valt niet onder ‘klikken’. De groep moet dit duidelijk ervaren. Wijs de groep nog eens op omgang- en gedragregels.(PAD) 5. Ouders: Leerkrachten krijgen te maken met ouders van slachtoffers, pesters en van de zwijgende middengroep. De ouders van de slachtoffers zullen het meest geneigd zijn om de hulp van de school in te roepen, maar ook de ouders van de zwijgende middengroep zullen zich misschien zorgen maken. Pesten beïnvloedt de sfeer negatief in de klas. Voor ouders van pesters kan de mededeling dat hun kind pest soms erg confronterend zijn. Ouders worden actief betrokken bij de gesprekken rond pesten en het oplossen van het probleem. De ouders/verzorgers kunnen niet meer ontkennen dat hun kind pest.
Voor alle betrokken ouders geldt: De ouders nemen contact op met de groepsleerkracht. Als zij zich om welke reden dan ook, niet willen wenden tot de groepsleerkracht, dan nemen zijn contact op met de vertrouwenspersoon en/of directeur.
Acaciahof Pestprotocol
5
Aanpak van pestgedrag op Acaciahof. Wij accepteren niet dat er gepest wordt. Deze regel richt zich nadrukkelijk op leerlingen, leerkrachten en ouders gezamenlijk. Ieder heeft hier zijn eigen verantwoordelijkheid bij het tegengaan van pesten. Preventief werken aan een veilig klimaat binnen de klas/ school : - De leerkracht zorgt voor een veilige omgeving. De kinderen vertrouwen de leerkracht. De leerkracht zorgt voor open communicatie in de groep. Ieder kind wordt gerespecteerd en mag zijn mening geven. - positief gedrag wordt beloond. - er worden complimenten gegeven. - afspraken worden met de groep vastgesteld,zijn duidelijk en hangen zichtbaar in de klas. - afspraken worden door de gehele groep ondertekend. - sancties n.a.v. het niet nakomen van regels zijn bekend en worden door de leerkracht uitgevoerd.
Stap 1 De leerling probeert er eerst zelf een oplossing voor te zoeken (PAD).
Stap 2 Op het moment dat de leerling er niet uitkomt heeft deze het recht en de plicht het probleem aan de leerkracht voor te leggen.
Stap 3 De leerkracht brengt de twee partijen bij elkaar voor een verhelderinggesprek en probeert om samen met hen een oplossing te vinden en afspraken te maken. (Dit hoeft niet altijd direct na het voorval, maar kan ook op een later tijdstip uitgevoerd worden.)
Afspraken kunnen zijn : - een doe-ervaring tussen pester en gepeste. - Een “meiden”vergadering. - Een verslag maken over het gebeurde. - Excuses aanbieden aan gepeste. - Een ( geheim )maatje koppelen aan de gepeste - Afgesproken sancties uitvoeren.( bijv. uitsluiten van pauze, gym e.d. ) - Verslag naar ouders uitbrengen en sancties bespreken.
Acaciahof Pestprotocol
6
Stap 4 Bij (herhaaldelijk) pestgedrag neemt de leerkracht duidelijk stelling en gaat in gesprek met de leerling die pest. Ouders van de pester worden op de hoogte gebracht. Leerkracht en ouders proberen in goed overleg samen te werken aan een bevredigende oplossing. De leerkracht meldt herhaaldelijk pestgedrag en gemaakte afspraken met leerlingen en ouders aan IB-er en directeur. De leerkracht maakt aantekeningen van dit pestgedrag en afspraken in het leerlingendossier. ( Parnassys).
De leerkracht biedt altijd hulp aan de gepeste en begeleidt de pester, indien nodig in overleg met de ouders en/of interne en externe deskundigen. (Schoolbegeleidingsdienst, de schoolarts van de GGD of SchoolMaatschappelijkWerk) De leerkracht maakt hiervan aantekeningen en zet de afspraken in het leerlingendossier (Parnassys)van gepeste en pester. Ook wordt de wijze en het moment van evalueren beschreven. Bij pestgedrag waarbij een groot gedeelte van de groep betrokken is kan besloten worden tot het organiseren van een ouderavond. Dit altijd in overleg met en na goedkeuring van IB-er en directeur. Er kan daarbij hulp ingeroepen worden van experts op het gebied van “moeilijke groepen “ bij het RPCZ. Op deze avond wordt informatie gegeven over de stand van zaken in de groep. Ouders kunnen hun informatie geven en daarna worden afspraken m.b.t. acties thuis en op school met elkaar gemaakt. Deze acties worden na een vastgestelde tijd geëvalueerd/ bijgesteld.
Stap 5 Bij aanhoudend pestgedrag,als veiligheid in het geding is, kan er voor gekozen worden om een leerling tijdelijk in een andere groep te plaatsen binnen de school.
Stap 6 Tot schorsing en /of verwijdering wordt overgegaan als er geen blijk van gedragsverandering bij de pester is opgetreden. Een andere reden kan zijn dat de voortgang van het onderwijs verstoord wordt . Voor de procedure schorsing en verwijdering : zie Schoolgids blz. 19.
Acaciahof Pestprotocol
7
Digitaal pesten : Internet,msn, chatboxen en sms zijn communicatiemiddelen die niet meer weg te denken zijn uit de leefwereld van kinderen. ( dus ook op school ) Het is gemakkelijk om vervelende dingen over iemand anders via deze media te verspreiden. Deze vorm van pesten wordt ook wel digitaal pesten genoemd. Reageren op pesterijen via internet verschilt niet wezenlijk van datgene wat je doet om pesten in het echte leven aan te pakken. Ouders en leerkrachten moeten optreden tegen de daders, praten met alle betrokkenen, en kinderen beschermen om ze weerbaar te maken. Op Acaciahof zijn we bezig de ontwikkelingen rond aanpak sociale media te clusteren. A. Er is een modelprotocol Sociale Media voor de medewerkers van de VCO ontwikkeld. B. 2012-2013 : Op VCO en op schoolniveau wordt binnen de ict-ontwikkelingen gewerkt aan een opzet voor een programma “mediawijsheid” In de groepen 6 en 8 is in het schooljaar 2011-2012 een begin gemaakt met het Diploma Veilig Internet.
En : Digitaal pesten is strafbaar Er zijn verschillende vormen van digitaal pesten die strafbaar zijn. Leerlingen realiseren zich dat vaak niet.
Informatiebronnen : a.Websites : www.bobvandermeer.info.nl www.pestweb.nl www.weerbaar.info/nl/site/pestprotocol www.iksurfveilig.nl http://veilig.kennisnet.nl/
Acaciahof Pestprotocol
8
Acaciahof Pestprotocol
9