Pedagogisch beleidsplan Gastouderopvang
BUITENgewoon Espenberg 44 4708 EL Roosendaal T:06-21221747 Email:
[email protected]
KvK: 64430057 ING: NL22 INGB 0007 0640 37 Website: www.buitengewoon-wb.nl
Inhoud Inleiding ....................................................................................................................................... 3 Visie gastouderbureau BUITENgewoon ......................................................................................... 4 Ontwikkeling van kinderen.................................................................................................................. 4 Uitgangspunten en competenties ....................................................................................................... 5 Emotionele veiligheid ..................................................................................................................................... 5 Persoonlijke competenties .............................................................................................................................. 5 Sociale competenties ...................................................................................................................................... 6 Normen en waarden ....................................................................................................................................... 6
Selectiecriteria gastouder ................................................................................................................... 6 Verzorging en veiligheid ...................................................................................................................... 6 Opvang bij ziekte ................................................................................................................................. 7 Risico-inventarisatie en evaluatie ....................................................................................................... 7 Kwaliteit............................................................................................................................................... 7 Aantal kinderen ................................................................................................................................... 8 Vervangende opvang........................................................................................................................... 8 Achterwacht ................................................................................................................................................... 8 Vervanging tijdens ziekte ............................................................................................................................... 8 Vakantieregeling ............................................................................................................................................ 8
Begeleiding gastouders ....................................................................................................................... 8 Begeleidingstraject vraagouders ......................................................................................................... 9 Oudercommissie.................................................................................................................................. 9 Klachtenregeling .................................................................................................................................. 9
2 logo
Inleiding Voor kinderen bestaat er een wereld thuis en een wereld bij de (kleinschalige) kinderopvang. De overbrugging van deze twee werelden moet voor kinderen een natuurlijke stap zijn. Dit pedagogisch beleidsplan is ontwikkeld om ouders inzicht te geven in de dagelijkse gang van zaken bij de gastouders van gastouderbureau BUITENgewoon. Dit plan wordt tijdens de intake met ouders besproken om een goede samenwerking en afstemming tussen vraagouders en de kinderopvang te creëren. Het is opgebouwd uit 4 competenties conform de Wet Kinderopvang en beschrijft 7 belangrijke aspecten in de ontwikkeling van kinderen. Gastouders en vraagouders kunnen op dit beleidsplan terugvallen als het gaat om de uitgangspunten van kleinschalige kinderopvang en de visie van gastouderbureau BUITENgewoon.
3 logo
Visie gastouderbureau BUITENgewoon Onze gastouders hebben de mogelijkheid kinderen op te vangen op of nabij het platteland. De omgeving van het (boeren)erf biedt een unieke kans voor de kinderopvang. Op het platteland zijn kinderen veel buiten en hebben contact met dieren en de natuur. Dit voegt iets bijzonders toe aan het dagelijks ritme van spelen, eten en slapen. Hiermee onderscheidt deze vorm van kinderopvang zich van reguliere kinderopvang. Kinderen hebben van nature een wil om zich te ontwikkelen. Gastouders vormen een belangrijk onderdeel van de (sociale) omgeving van kinderen en zijn van invloed op hun ontwikkeling. De gastouder dient aan te sluiten op de behoefte, wensen en mogelijkheden van elk kind als individu. De kleinschaligheid van gastouderbureau BUITENgewoon maakt het mogelijk om zowel kinderen als ouders persoonlijke aandacht te geven. Andere kernbegrippen van BUITENgewoon zijn: gezellig, knus en wederzijds vertrouwen. Door de combinatie van het buitenleven, dieren, de moestuin en/of de boomgaard, ervaren kinderen rust en ruimte in de natuur. In de gastouderopvang wordt dit vertaalt naar seizoensgebonden thema’s. Daarnaast is gastouderbureau BUITENgewoon voorstander van natuurlijk buitenspelen. Dit houdt in dat de gastouders zo min mogelijk gebruik maken van speelmateriaal ontwikkeld door volwassenen met een vooraf bepaald doel. Een schommel is enkel om te schommelen en wekt weinig creativiteit op. Gastouderbureau BUITENgewoon ziet de buitenspeelruimte graag met veel groen zoals hagen en struiken, gecombineerd met natuurlijke materialen zoals heuvels, houten palen, et cetera. Kinderen kunnen hun creativiteit gebruiken om een betekenis te geven aan deze materialen en een eigen spel verzinnen. Dit prikkelt de fantasie! Het buiten zijn en buiten spelen stimuleert de ontwikkeling van kinderen op meer gebieden dan het traditionele buitenspelen. Van gastouders wordt verwacht dat zij de groene visie van natuurlijk buitenspelen in bepaalde mate doorvoeren. Buiten leven doet kinderen goed! Kinderen mogen bij ons vies, moe, voldaan en gelukkig zijn. Ontwikkeling van kinderen Zoals zojuist benoemd hebben kinderen een natuurlijke behoefte zich te ontwikkelen. Het ene kind doet dit verbazingwekkend snel en de ander in gestaag tempo. Ieder kind ontwikkelt op zijn eigen manier, tempo en volgorde. In de theorie zijn de verschillende ontwikkelingsgebieden uit elkaar te rafelen. In de praktijk zijn deze nauw met elkaar verbonden. De verschillende ontwikkelingsgebieden zijn: Grove motoriek: Dit is het gecontroleerd bewegen van het bewegingsgestel. Dit wordt gestimuleerd tijdens het (buiten)spelen bij het rennen, klimmen, gooien met de bal, kruipen, rollen, et cetera. Fijne motoriek: Dit zijn fijne bewegingen zoals de coördinatie van de handen en ogen. Dit komt tot uiting in het grijpen van voorwerpen en deze naar een vooraf bepaalde plaats te brengen, zoals een rammelaar naar de mond brengen, een puzzelstukje op de juiste plek leggen, tekenen, kralen rijgen, et cetera. Sociaal-emotionele ontwikkeling: Dit houdt in dat kinderen zich bewust worden van wat hun gedrag teweegbrengt bij anderen en welke gevoelens daarbij kunnen horen. Tevens leren zij de betekenis van delen, troosten, helpen, rekening houden met elkaar, conflicten oplossen, et cetera.
4 logo
Emotionele ontwikkeling: Dit is het ervaren van verschillende gevoelens en het herkennen en leren verwoorden van gevoelens van zichzelf en anderen. Dit komt tot uiting in rollenspellen en nabootsen, zoals het spelen met poppen, verkleden, et cetera. Cognitieve ontwikkeling: Dit is de ontwikkeling van het denkvermogen en het begrijpen en spreken van taal. Kinderen leren dit met name door het nabootsen van volwassenen en andere kinderen. Dit onderdeel van de ontwikkeling uit zich in gebruik van correcte taal van volwassenen, zang, taalspelletjes, stellen van open vragen, vertellen en spreken over thema’s en het verwoorden van handelingen. Creatieve ontwikkeling: Dit is de ontwikkeling van het denkvermogen waarbij kinderen gestimuleerd worden om eigen inbreng in hun handelen toe te passen. Dit gebeurt op diverse (bekende) manieren, zoals het gebruik van materialen, water, zand, verf, lijm, et cetera. Deze ontwikkeling wordt ook gestimuleerd tijdens het spelen met de poppenkast of constructiemateriaal, toneel, dans, verkleden, et cetera. Ontwikkeling van de eigen identiteit: Hier worden kinderen zich bewust van hun eigen ik. Gastouders benaderen dit positief en geven kinderen de ruimte hiervoor, om het zelfvertrouwen te stimuleren. Dit komt tot uiting in het spreken in de ik-vorm, het noemen van voor- en achternaam, eigen interesses en voedingsvoorkeuren.
Alle hierboven genoemde aspecten in de ontwikkeling van kinderen zijn dus nauw met elkaar verweven. Door kinderen veel te laten (buiten) spelen en afwisselend verschillende (speel)materialen aan te bieden, wordt hun fantasie geprikkeld en daardoor de ontwikkeling van een creatieve geest gestimuleerd. Daarnaast moet een kind veel positieve ervaringen opdoen om een zo groot mogelijk zelfvertrouwen te krijgen. Gastouders van gastouderbureau BUITENgewoon werken vanuit een positieve benadering. Dat wil echter niet zeggen dat alles toegestaan is! Er is een structuur in de dagindeling en er zijn vaste regels om kinderen duidelijkheid en houvast te bieden. Tevens word ervoor gewaakt dat kinderen niet overvraagd worden. Gastouders bieden aan en vragen van kinderen wat passend is bij hun leeftijd en kunnen. Hierdoor worden kinderen uitgedaagd op hun eigen niveau en doen zij positieve ervaringen op, waardoor het zelfvertrouwen toeneemt. Uitgangspunten en competenties De volgende competenties en uitgangspunten zijn in de praktijk gekoppeld aan de 7 eerder beschreven ontwikkelingsgebieden: Emotionele veiligheid De ontwikkeling van kinderen kan enkel gestimuleerd worden in een omgeving waarin zij zich veilig en vertrouwd voelen. Gastouders moeten daarom in staat zijn om signalen van kinderen op te vangen en hier adequaat op te reageren. Bovendien is de omgeving van de gastouder afgestemd op de gastkinderen en zo ingericht dat het een gevoel van geborgenheid biedt. Daarnaast zijn vraagouders altijd in de mogelijkheid om een wenperiode voor hun kind in te bouwen. Naargelang de behoefte van het kind maakt de gastouder hiervoor passende afspraken met de vraagouder. Persoonlijke competenties Om de persoonskenmerken zoals zelfstandigheid, eigenheid, zelfvertrouwen, flexibiliteit en creativiteit verder te ontwikkelen, zijn naast de emotionele veiligheid ook de kennis en vaardigheden van de gastouder van belang. Van gastouders wordt verwacht dat zij de ontwikkeling van kinderen op alle ontwikkelingsgebieden stimuleren. Het opdoen van positieve ervaringen komt de ontwikkeling van persoonlijke competenties ten goede.
5 logo
Sociale competenties Hierin staat de sociaal-emotionele ontwikkeling en het ontwikkelen van de eigen identiteit centraal. De gastouder speelt hierbij een belangrijke rol, door het tonen van begrip en aandacht bij verdriet, boosheid, teleurstelling en blijheid. Daarnaast verwoordt de gastouder deze gevoelens om de sociale ontwikkeling te stimuleren. Normen en waarden Een kind krijgt te maken met waarden en normen vanuit de basisbehoeften voeding en slaap, maar vooral door middel van aandacht en genegenheid. De gastouder speelt hierbij een belangrijke rol doordat het een voorbeeldfunctie vervult. De gastouder leert het kind bepaalde normen en waarden, zoals respect hebben voor elkaar, eerlijk zijn en afspraken nakomen. Tevens dient de gastouder respect te tonen voor bepaalde levensopvattingen, cultuur en religie en deze in overleg met de vraagouder op elkaar af te stemmen. Selectiecriteria gastouder De gastouder algemeen: is WA verzekerd; heeft bij gebruik van auto een mede-inzittendenverzekering; is bereid minimaal 1 jaar opvang te verzorgen; is bereid opvang te verzorgen voor minimaal 12 uur per week; regelt een verklaring omtrent gedrag voor zichzelf en alle volwassen huisgenoten; heeft een stabiele gezinssituatie; alle inwonende gezinsleden staan positief ten opzichte van gastouderopvang. De gastouder persoonlijk: heeft een pedagogische opleiding zorg en welzijn op minimaal mbo 2 niveau of een door het ministerie aangewezen opleiding; is in het bezit van een geldig kinder EHBO-certificaat; heeft affiniteit met de groene visie van gastouderbureau BUITENgewoon; is in staat de visie van gastouderbureau BUITENgewoon te hanteren en door te voeren in de praktijk; is bereid tot samenwerking met en staat open voor begeleiding en advies van gastouderbureau BUITENgewoon; respecteert de levenswijze en ideeën van de vraagouder; respecteert de privacy van de vraagouder; is in staat problemen bespreekbaar te maken en eventuele afspraken na te komen of indien nodig bij te stellen; beheerst de Nederlandse taal in woord en geschrift; heeft geen lichamelijke en/of psychische/psychiatrische beperkingen. Verzorging en veiligheid Bij gastouderopvang is de opvangomgeving gelijk aan het woonhuis van de gastouder en diens gezin. Bij innovatieve kinderopvang is de opvangomgeving gelegen nabij de woning van de gastouder, zoals een tuinhuis, serre of omgebouwde garage. In beide situaties worden eisen gesteld aan de opvangomgeving. De opvangomgeving: moet voldoende ruimte bieden aan het aantal op te vangen kinderen. Voor zowel de binnenals de buitenruimte is dit 3,5 m2 per kind. biedt een aparte slaapgelegenheid voor kinderen tot 1,5 jaar waarbij tussen de bedjes minimaal 1 meter bewegingsruimte aanwezig is, dit in geval van calamiteiten. 6 logo
de gehele opvanglocatie is altijd rookvrij, ook als er geen kinderen aanwezig zijn. heeft op elke verdieping minimaal 1 brandmelder. biedt jonge kinderen een veilige, rustige plek om te kunnen liggen, zitten en spelen. biedt oudere kinderen voldoende naar leeftijd gerelateerd ontwikkelings- en spelmateriaal. buiten is zodanig afgebakend dat kinderen niet zelfstandig het buitenterrein kunnen verlaten. wordt jaarlijks gecontroleerd op hygiëne en veiligheid.
De gastouder draagt zorg voor een schone leef- en slaapomgeving voor de kinderen. Gastouder en vraagouder maken afspraken omtrent voeding, slaap en andere kind-eigen gewoonten. De gastouder is verantwoordelijk voor de veiligheid van de kinderen gedurende de opvanguren. Het huis en de buitenruimte moeten veilig zijn ingericht en worden jaarlijks gecheckt aan de door de wet op de kinderopvang gestelde normen, de zogenaamde Risico-inventarisatie & Evaluatie. Opvang bij ziekte We ontkomen er niet aan, kinderen zijn allemaal wel eens ziek. Indien kinderen een besmettelijke ziekte hebben wordt in verband met besmettingsgevaar overlegd over de opvangmogelijkheid van het kind. Indien nodig wordt advies gevraagd aan de GGD. Als kinderen ziek zijn, hebben ze extra aandacht en verzorging nodig. Ouders worden zelf in staat geacht om in overleg met de gastouder te bepalen wanneer hun kind te ziek is om naar de gastouder te gaan. Wanneer een kind ziek wordt tijdens de opvanguren, neemt de gastouder contact op met de ouders en wordt in onderling overleg afgesproken of het kind wel of niet wordt opgehaald. Bij calamiteiten wordt de huisarts van het kind gebeld en indien nodig wordt 112 gebeld. De gastouder gaat onder normale omstandigheden niet met kinderen naar de huisarts (bv. controlebezoek). Indien een gastouder medicijnen moet toedienen, zal er voorafgaand aan de eerste toediening altijd een medicijn registratieformulier worden ingevuld en ondertekend. Vraagouders zijn verantwoordelijk voor de medicatie. Risico-inventarisatie en evaluatie Alvorens een gastouder opvang gaat verzorgen, wordt het beleidsplan en de visie van gastouderbureau BUITENgewoon uitvoerig besproken. Bovendien wordt de risico-inventarisatie en evaluatie uitgevoerd om de veiligheid en hygiëne te waarborgen. Gastouderbureau BUITENgewoon houdt twee maal per jaar een evaluatiegesprek met gastouders. De Risico-Inventarisatie en Evaluatie wordt elk jaar opnieuw uitgevoerd. Na het evaluatiegesprek en de risico-inventarisatie, wordt verslag uitgebracht naar de gastouder met daarin eventuele aanbevelingen of verbeterpunten. Daarbij wordt een termijn vastgesteld waarin de gastouder de verbeteringen kan doorvoeren. Na afloop van deze termijn wordt contact opgenomen met de gastouder voor een herkeuring. Indien een gastouder de aangegeven verbeteringen niet binnen de gestelde termijn heeft doorgevoerd, heeft gastouderbureau BUITENgewoon het recht om de samenwerking te beëindigen. Kwaliteit Gastouderbureau BUITENgewoon voldoet aan de eisen die zijn vastgelegd in de Wet Kinderopvang. Dit wordt gecontroleerd door de GGD. Mede door inspraak van de oudercommissie kan gastouderbureau BUITENgewoon het beleid en daarmee samenhangend de kwaliteit afstemmen op wensen van ouders. Elke gastouder dient voor de daadwerkelijke opvang van gastkinderen een verklaring omtrent gedrag te overleggen, die niet ouder is dan 2 maanden. Ook alle inwonende huisgenoten van 18 jaar of ouder dienen een verklaring omtrent gedrag te overleggen. 7 logo
Aantal kinderen Gastouders verzorgen opvang voor maximaal 6 kinderen. Dit zijn maximaal 2 kinderen van 0 jaar gelijktijdig; Maximaal 4 kinderen van 0 en 1 jaar gelijktijdig; Maximaal 5 kinderen beneden de 4 jaar gelijktijdig; Maximaal 6 kinderen beneden de 13 jaar gelijktijdig. Eigen kinderen tot 10 jaar worden in de maximale aantallen meegerekend. Vervangende opvang Achterwacht Bij opvang van 4 of meer kinderen is de gastouder verplicht om minimaal 1 volwassen persoon als achterwacht te hebben om bij calamiteiten te zorgen dat de opvang gewaarborgd blijft. Deze achterwacht moet tijdens de opvanguren telefonisch bereikbaar zijn en binnen 15 minuten aanwezig kunnen zijn. Gastouderbureau BUITENgewoon is verantwoordelijk voor de uitvoering en de kwaliteit van de geboden opvang. Gastouders zijn dan ook verplicht de achterwacht ter goedkeuring voor te dragen aan gastouderbureau BUITENgewoon. Vooraf worden afspraken gemaakt tussen gastouder en achterwacht betreffende het handelen bij calamiteiten. Deze afspraken alsmede de gegevens van de achterwacht worden vastgelegd in het dossier van de gastouder. Mutaties moeten dan ook altijd worden doorgegeven aan het gastouderbureau. Vervanging tijdens ziekte De gastouder heeft de verplichting om met de vraagouder afspraken betreffende opvang tijdens ziekte schriftelijk vast te leggen. Deze opvang kan worden uitgevoerd door de achterwacht maar kan ook worden geregeld met een collega gastouder. Zinvol is ook dat vraagouders achtervang geregeld hebben. Gastouders dienen vraagouders en gastouderbureau BUITENgewoon op de hoogte te brengen over de vervangende opvang. Vakantieregeling De gastouder heeft de verplichting naar vraagouders en gastouderbureau BUITENgewoon om afspraken betreffende vakanties schriftelijk vast te leggen bij aanvang van de opvang. Begeleiding gastouders Voordat de gastouder zich aanmeld, vind een intakegesprek plaats waarbij uitvoerig de visie, het beleid en de selectiecriteria van gastouderbureau BUITENgewoon worden doorgenomen. Indien bemiddelingsmedewerker en gastouder beide positief besluiten, kan de gastouder zich aanmelden. Na aanmelding volgt voor iedere gastouder een begeleidingstraject op maat. Dit omvat: Het aanvragen van opname in het landelijk register bij de gemeente waar de gastouder woonachtig is; Het uitreiken en doornemen van de documentenmap van gastouderbureau BUITENgewoon; Het uitvoeren van de risico inventarisatie veiligheid en gezondheid op locatie; Begeleiding in de eventueel te volgen opleiding voor helpende zorg en welzijn; Begeleiding bij het behalen van het EHBO certificaat gericht op kinderen van het oranje kruis. De jaarlijkse begeleiding geboden door gastouderbureau BUITENgewoon wordt voor elke gastouder op maat aangeboden, afhankelijk van wens en behoefte van bemiddelingsmedewerker en gastouder. Dit omvat: Halfjaarlijks begeleidingsbezoek; Jaarlijkse risico inventarisatie veiligheid en gezondheid; Jaarlijkse evaluatie; Organiseren van een jaarlijkse herhaling EHBO van het oranje kruis; 8 logo
Het voeren van koppelingsgesprekken tussen gast- en vraagouder; Uitvoeren van onaangekondigde controlebezoeken.
Begeleidingstraject vraagouders Indien ouders op zoek zijn naar de juiste vorm van kinderopvang voor hun kind(eren), wordt er geheel vrijblijvend een intakegesprek gepland waarbij wordt ingegaan op de mogelijkheden die gastouderbureau BUITENgewoon te bieden heeft. Tijdens de intake wordt ook de visie en het beleid met de vraagouders doorgenomen. Zodra ouders een keuze hebben gemaakt in kinderopvang, wordt indien van toepassing een koppelingsgesprek gepland bij de gastouder. Als gastouder en vraagouder positief besluiten en overeenkomen de opvang aan te gaan, wordt een aanmeldovereenkomst opgemaakt en ondertekend. Voor getailleerde voorwaarden wordt verwezen naar de algemene dienstverlenings- en betalingsvoorwaarden. Deze zijn op te vragen bij gastouderbureau BUITENgewoon en worden voor aanmelding met de ouders besproken. De geboden gastouderopvang wordt na twee maanden door de bemiddelingsmedewerker geëvalueerd met de gast- en vraagouder. Met vraagouders wordt jaarlijks de gastouderopvang geëvalueerd. Deze evaluatie wordt vastgelegd in een verslag en gebruikt voor de jaarlijkse evaluatie van bemiddelingsmedewerker met de gastouder. Oudercommissie De oudercommissie behartigt de belangen van vraagouders en kinderen. De oudercommissie adviseert ten aanzien van de kwaliteit aangaande het pedagogisch beleidsplan, de risico inventarisaties en de tariefstelling. De oudercommissie bestaat uit minimaal 2 en maximaal 7 personen. De leden van de oudercommissie zijn vraagouders die ingeschreven staan bij gastouderbureau BUITENgewoon en waarvoor BUITENgewoon de bemiddeling verzorgt. Er kan slechts één ouder per gezin in de oudercommissie vertegenwoordigd zijn. Indien u contact wilt met leden van de oudercommissie kunt u bij gastouderbureau BUITENgewoon de contactgegevens opvragen. Voor uitgebreide informatie kunt u het protocol oudercommissie raadplegen Klachtenregeling Gastouders en vraagouders zijn allemaal mensen met verschillende meningen. Als een verschil in mening ontaardt in een klacht, wordt geadviseerd de klacht met de desbetreffende persoon bespreekbaar te maken. Mocht dit niet tot een oplossing naar ieders tevredenheid leiden, kunt u uw klacht voorleggen bij gastouderbureau BUITENgewoon. Gastouderbureau BUITENgewoon heeft conform de wet een klachtencommissie en is tevens aangesloten bij de stichting klachtencommissie kinderopvang (zie protocol klachtenreglement).
9 logo