Patiënteninformatie Ovulatie inductie met clomifeencitraat (clomid ®)
1 2 2a 2b 3 3a 3b 4 5 6
Over ovulatie inductie Over Clomid Wat is de kans op zwangerschap Wat zijn de risico’s en complicaties? Over de behandeling Wat moet u doen voorafgaand aan de ovulatie-inductie? 3b Hoe vindt de ovulatie-inductie plaats? Als u niet zwanger bent na 6 cycli Psychische belasting Vragen
1 Over ovulatie inductie Ovulatie-inductie betekent het opwekken van de eisprong (ovulatie). Indien bij het fertiliteitsonderzoek is gebleken dat er bij u sprake is van een onregelmatig optredende of uitblijvende eisprong kan het zinvol zijn dit met behulp van ovulatie inductie te behandelen. Gemiddeld duurt de menstruele cyclus 28 dagen (van de eerste dag van de menstruatie tot aan de eerste dag van de volgende menstruatie). Vrouwen hebben echter maar zelden een cyclus van precies 28 dagen. Een verlenging van zeven dagen (dus een cyclus van 35 dagen) of een kortere cyclus tot drie weken (dus een cyclus van 21 dagen) worden nog als normaal beschouwd. Een vrouw met een menstruele cyclus tussen de drie en vijf weken heeft per jaar ongeveer dertien keer een eisprong en dus dertien keer per jaar kans op het ontstaan van een zwangerschap. Als een eisprong minder vaak optreedt, is er een verlaagde kans op zwangerschap. Bij een cyclus die gemiddeld langer duurt dan 5 weken (35 dagen) zal uw arts meestal voorstellen te starten met ovulatie inductie.
2 Over clomid ® Clomifeencitraat (Clomid) is vaak het middel van eerste keuze vanwege het gebruiksgemak en de bewezen effectiviteit. Clomid® is geen hormoon, maar zorgt ervoor dat de hersenen (hypofyse) worden gestimuleerd, waardoor er meer FSH (follikelstimulerend hormoon) wordt geproduceerd. Door een verhoging van het FSH worden de eierstokken krachtiger gestimuleerd en kunnen er één, maar soms ook meerdere ei-blaasjes gaan ontwikkelen. Daarom treden bij het gebruik van clomid vaker meerlingzwangerschappen op, vergeleken met de spontane cyclus. 2a Wat is de kans op zwangerschap? Bij de behandeling met Clomid® krijgt ongeveer 80% van de vrouwen een eisprong. Ruim de helft van deze vrouwen wordt zwanger. 2b Wat zijn de risico’s en complicaties? • Bij het gebruik van Clomid® kunnen klachten van opvliegers, hoofdpijn, moeheid,
stemmingsstoornissen, stoornissen in de gezichtsscherpte en gewichtstoename voorkomen. Mocht u klachten hebben, bespreek ze met de fertiliteits verpleegkundige. • Na langer gebruik van Clomid® kan het zijn dat de eierstokken ongevoelig worden en lukt het niet om met alleen Clomid® een eisprong op te wekken. Dit heet Clomid®-resistentie. • De kans op een meerlingzwangerschap is licht verhoogd. 3 Over de behandeling De fertiliteits verpleegkundige is uw aanspreekpunt. Via de mail houdt u contact met haar over het verloop van uw cyclus. 3a Wat moet u doen voorafgaand aan de ovulatie-inductie? • U slikt dagelijks 0,4 mg foliumzuur om de kans op een kind met een open rug (spina bifida) te verkleinen. U start uiterlijk op de eerste dag van uw menstruatie. • U probeert een gezond gewicht te behouden of eventueel enkele kilo´s af te vallen. Dit bevordert de werking van Clomid®.
3b Hoe vindt de ovulatieinductie plaats? • Als u niet spontaan menstrueert doet u zelf een zwangerschapstest in de urine. Als de test negatief is start u met de tabletten Duphaston®. U neemt 1 tablet per dag, gedurende 10 dagen. Enkele dagen na de laatste tablet krijgt u vaginaal bloedverlies. • Op de eerste dag van de menstruatie (dit is de eerste dag wanneer u helder rood bloedverlies hebt) stuurt u de fertiliteits verpleegkundige een email geboortedatum om de datum hiervan door te geven (vermeld daarbij ook uw naam en geboortedatum). Deze eerste dag noemen we cyclusdag 1. • Van cyclusdag 3 tot en met cyclusdag 7 slikt u Clomid® in de dosering die met u is afgesproken. • Als de menstruatie komt stuurt u een mail naar de fertiliteits verpleegkundige om de datum hiervan door te geven (vermeld daarbij ook uw naam en geboortedatum). • Als er op cyclusdag 35 geen menstruatie is gekomen doet u een zwangerschapstest en stuurt u een mail naar de fertiliteits verpleegkundige (vermeld
daarbij ook uw naam en geboortedatum) • De fertiliteit verpleegkundige geeft u advies over de volgende cyclus: zij adviseert u over de dosis Clomid ® in de volgende cyclus en zorgt voor een nieuw recept (clomid kan worden gebruikt tot een maximum van drie tabletten per dag).
het toch optreden van de menstruatie of een negatieve zwangerschapstest kan groot zijn. Als u daarover wilt praten of nog vragen heeft, kunt u terecht bij de fertiliteits verpleegkundige. Informatie en lotgenotencontact wordt ook door Freya op diverse manieren geboden via internet (www.freya.nl).
4 Als u niet zwanger bent na 6 cycli • Na de 6e cyclus wordt een baarmoederfoto (HSG) of kijkoperatie (laparoscopie) afgesproken (zie hiervoor ook de folders: ‘baarmoederfoto’ en ‘kijkoperatie voor vruchtbaarheidsonderzoek’) . Als uit dit onderzoek blijkt dat één of beide eileiders open zijn, gaat u door met Clomid® tot 12 cycli. • Na 12 cycli wordt met u besproken of u op hormooninjecties overstapt.
6 Vragen Mocht u naar aanleiding van deze informatie nog vragen hebben, dan kunt u daarmee uiteraard terecht bij uw behandelend arts of bij de fertiliteitsverpleegkundige.
5 Psychische belasting Een ovulatieinductiebehandeling kost veel geduld en gaat nogal eens met emoties gepaard. Soms kan het enkele maanden duren voordat de eerste eisprong is opgewekt. De teleurstelling bij het lang uitblijven van de eisprong, of
Ruimte voor vragen
Ruimte voor vragen
MC Zuiderzee Ziekenhuisweg 100
8233 AA Lelystad (0320) 271 911 www.mczuiderzee.com
