PASEN 2012
MAANDBLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM
MAANDBLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM 57-ste jaargang Pasen 2012 _______________________________________________________________________________ PASEN Pasen kondigt zich in onze streken aan in de overgang van winter naar voorjaar. Er begint iets nieuws en we voelen dat aan de hogere temperatuur, de langere dagen, het ontluikend groen. Ook in veel tradities en gebruiken schemert deze overgang door. Pasen komt niet ongemerkt zonder veranderingen aan je lichaam of in je omgeving. Ook in het kerkelijk jaar komt Pasen niet ongemerkt. Wie iets aan vasten doet of meeleeft met de thema’s van de veertigdagentijd, merkt dat evengoed aan den lijve. Sobere maaltijden brengen je in aanraking met plekken waar armoede en onderontwikkeling heersen. Wie zelf vast, denkt misschien stiekem ook aan de paar kilo die we wel kunnen missen. De kerkelijke kalender bereidde ons dit jaar al heel vroeg voor op Pasen. In de weken tot Aswoensdag lazen we verhalen uit Marcus, aan het begin van Jezus’ optreden. Dat waren verhalen en daden van Jezus met “verrijzeniskwaliteit”. Hij kwam er over als een man met gezag en wist een dooie boel om te keren. Hij geneest mensen van bezetenheid en drijft de kwade macht uit hen; hij doet de schoonmoeder van Petrus opstaan om haar leven te hervatten waar het verlamd dreigde te worden. Hij geneest de lepralijder die buiten zijn gemeenschap gesloten was en veroordeeld tot een doods isolement. En van een verlamde die gedragen wordt door zijn vrienden in zijn geloof tot voor de voeten van Jezus, die hem zijn belast en verlammend verleden doet vergeten en op doet staan. In al die verhalen staan mensen op, ze komen overeind, ze ontvangen opnieuw het leven. Soms willen ze het wel uitschreeuwen, maar Jezus tempert hun enthousiasme. In die ervaringen begint een geheim door te schemeren van de krachten die Jezus teweeg brengt met zijn optreden, maar Hij weet ook dat die kracht pas echt verstaan kan worden door zijn opstanding. Marcus laat in deze verhalen mensen eigenlijk al delen in het Opstaan van Jezus, alleen kunnen ze dat nog niet weten. Er moet nog veel gebeuren met Hem en met zijn volgelingen voordat ze dat kunnen doorgronden. Pas als je het meegemaakt hebt kun je het snappen. Daarom is het gepast om nog te zwijgen. Maar wij, die zijn kracht intussen kunnen kennen, wij hoeven niet te zwijgen. Wij mogen ons meer dan ooit laten horen. Wij mogen elkaar vertellen van de verhalen in ons leven met verrijzeniskwaliteit. Wat heeft ons geraakt en op doen staan, waar komen wij tot leven? Herkennen we in onze eigen verhalen en ervaringen de kracht van de Levende, delen wij in zijn opstanding? In onze tijd wordt ons geloofsverhaal zo vaak verduisterd, niet verteld uit bescheidenheid of ook uit angst voor de niet zo gelovige omgeving. Of het wordt vertroebeld en overschaduwd door soms ernstige tekortkomingen en zelfs door misdaden in eigen kring. Juist tegen die achtergrond mogen wij de moed opbrengen om ons verhaal te vertellen, ons geloof in het Leven en de doorbraak door verlamming en dood heen. Ons verhaal zou weer beter en meer mogen klinken in de openbaarheid. Daarvoor hebben wij vitaliteit nodig in onze gemeenschappen. En gelukkig is die vitaliteit ook herkenbaar op veel plekken. Soms echter zitten wij ook tegen de grens aan. En dan is het goed om die kracht bij elkaar, bij andere gemeenschappen, te zoeken om samen sterker te zijn. De vieringen in de Goede Week bieden ons die mogelijkheid. Natuurlijk stemt de aanleiding tot het samen vieren in clusters van gemeenschappen verdrietig. Maar anderzijds is het Paasmysterie te belangrijk dan om het binnen de grenzen te houden van kleiner wordende gemeenschappen. Op den duur raakt het dan opgesloten. Zoals gemeenschappen ook opgesloten kunnen raken in zichzelf, en er niet gemakkelijk “vreemdelingen in Jeruzalem” bij kunnen. Juist het samen vieren biedt kansen om nieuw elan te vinden en te ontdekken samen met anderen en zo weer naar buiten te treden, de kring groter te maken, inspiratie vinden bij elkaar. Als pastoraal team zijn wij blij dat de verantwoordelijke mensen in de locaties de uitdaging op zich hebben genomen om samen goede vieringen aan te bieden. Wij hopen dan ook van harte dat u als parochiaan bereid bent ook de vieringen bij te wonen op Witte Donderdag of Paaszaterdag als die niet in uw eigen kerk worden gehouden. Want Opstaan begint met kleine stappen en ook bij u zelf. Juist deze stappen hebben verrijzeniskwaliteit. Jan Olimulder
1
redactie Agenda apr 1 mattheus passie h.schutz mvr kerk 3 lezing hannelieke van de beek, wageningen thema avond verlis en verdriet van kinderen 4 bijeenkomst kathokids paasviering bezoekgroep 5 samenkomst witte donderdag, 17.30u. 7 paasnachtwake rhenen 14 kledinginzameling mensen in nood 15 eerste communie 17 vergadering mvr bestuur mei 5 bisdombedevaart lourdes 15 vergadering mvr bestuur 27 opening rosarea mariae renkum Redactie Inleveren kopij volgend nummer (Pinksteren) tot zondag 6 mei. e-mail:
[email protected] Jos Jansen tel: 0317 415 624 Everlaan 8, 6705 DJ Wageningen Bezorging Wim Klunder tel:
0318 632 518
Inhoud Pasen 1 Uit de parochie 3 Vieringen 3 Mededelingen 4 Palmpasen – peuter & kleuter werkgroep 5 Witte Donderdag en Paaszaterdag 5 Vastenaktie 2012 5 Stiltevieringen in de Goede week 6 In Memoriam 6 Van het MVR bestuur 7 Aan alle vrijwilligers 7 De Week van de Pastor 7 Iets voor u? 9 Kerken gaan voor een fairtrade label 10 Opening van het Rosarium Mariae 10 Uit kerk en samenleving 10 Katholiek Vrouwengilde 10 Kledinginzameling “Mensen in Nood” 11 Verlies en verdriet van kinderen 12 Forum 12 Schoonheid 12 Waar regels meer waard zijn dan de mensen ....................... Ecclesia Bennekom 14 Gezien 14 Tussen Kerk en Kunst 15 Parochie informatie 16
Advertenties Klaas Postma tel: 0318 415 813 e-mail:
[email protected] Redactie, website en nieuwsbrief Katholiek Bennekom Nieuws. Op de website staat een aanmeldformulier voor onze nieuwsbrief. Aanmelden kan ook hier: http://ymlp.com/xgmbwsmugmgb. Theologie. Dichterbij dan je denkt. Ervaar het. Kom naar een Open College Avond. Deelname is gratis. Tijdens een open college-avond krijg je een voorproefje van de studie theologie in een informeel hoorcollege met ruimte voor het stellen van vragen. De colleges worden gegeven door docenten van de School of Catholic Theology en zijn vrij toegankelijk voor allen die nieuwsgierig zijn naar wat theologen bezighoudt. Lees verder op www.tilburguniversity.edu/OCA2012/ Rome via Canossa nog steeds bereikbaar. zegt de Mariënburgvereniging. Lees verder www.marienburgvereniging.nl/21-marienburg/50-brief-eijk.html Nieuwsbrief rk-kerkplein.org. Lees de nieuwsbrief van 24 februari op onze website, met daarin een aantal bijdragen over kerkvernieuwing. Marc van der Post heeft zijn boek: “Schijnbaar onbeduidend, de verrassende kanten van het dagelijks leven in een arme volkswijk van Buenos Aires” op internet voorzien van bijpassende foto’s. Zie hiervoor: fotosbijschijnbaaronbeduidend.shutterfly.com internet: www.rkkerkbennekom.nl, e-mail:
[email protected]
2
____________________________ UIT DE PAROCHIE _____________________________ Vieringen
Overzicht van de vieringen vanaf 1 april t/m 18 mei in de MARIA VIRGO REGINA kerk in Bennekom zondag 1 april, Palmzondag 10.00 uur: woord- en communieviering m.m.v. het kinderkoor voorganger: mevrouw Marian Bolscher intenties: Wim van der Knaap collecte: voor de pastorale zorg maandag 2 april, boeteviering 19.00 uur: viering van boete en vergeving in de Johannes de Doperkerk aan de Bergstraat in Wageningen dinsdag 3 april 14.00 uur: feestelijke paasviering voor ouderen donderdag 5 april, Witte Donderdag 17.45 uur: samenkomst in de parochiezaal en kerk, voorafgaand aan viering Witte Donderdag in Goede Herder kerk in Ede U wordt uitgenodigd gaven voor de Paasattenties voor ouderen en zieke medeparochianen mee te brengen. 19.00 uur: feestelijke Eucharistieviering in de Goede Herder kerk in Ede voorgangers: pater Hans Koenen en pastor Guido Dieteren vrijdag 6 april, Goede Vrijdag 15.00 uur: viering van woord- en gebed m.m.v. het kinderkoor voorganger: pastor Jan Olimulder In deze viering gedenken wij het lijden en sterven van Jezus Christus en brengen een bloemenhulde bij het opgestelde lege kruis. 19.30 uur: viering van woord en gebed m.m.v. ARSIS voorganger: mevrouw Riet Kroes In deze viering gedenken wij het lijden en sterven van Jezus Christus en brengen een bloemenhulde bij het opgestelde lege kruis. zaterdag 7 april, Paaswake 21.30: Eucharistieviering m.m.v.het gemengd koor
voorgangers: pastor Adri van Dijk en pastor Guido Dieteren intenties: Gerard Brummer, Rika Dorfel, Fransje Cotteleer collecte: voor de vastenactie zondag 8 april, 1e Paasdag 10.00 uur: woord- en communieviering m.m.v. ARSIS voorganger: pastor Jan Olimulder intenties: Fransje Cotteleer, Lia Zweekhorst collecte: voor de vastenactie maandag 9 april, 2e Paasdag Geen viering zondag 15 april 2e zondag van Pasen, 1e H. Communie 10.00 uur: Eucharistieviering m.m.v. het kinderkoor voorgangers: pastor Adri van Dijk en pastor Hans Lucassen intenties: Hans Schurgers, Gerard Brummer, Fransje Cotteleer collecte: voor ons MOV project Riber Alta in Bolivia zondag 22 april, 3e zondag van Pasen 10.00 uur: Laudeviering intenties: Fransje Cotteleer collecte: voor de pastorale zorg zondag 29 april, 4e zondag van Pasen 10.00 uur: Eucharistieviering m.m.v. het gemengd koor voorganger: pater Hans Koenen collecte: voor het in stand houden van onze kerk zondag 6 mei, 5e zondag van Pasen 10.00 uur: woord- en communieviering m.m.v. ARSIS voorganger: mevrouw Riet Kroes collecte: voor de Oosterse Kerken zondag 13 mei, 6e zondag van Pasen 10.00 uur: Eucharistieviering m.m.v. de Schola Cantorum voorganger: pastoor Henri ten Have intenties: voor de opleiding van priesters en pastoraal werkers donderdag 17 mei, Hemelvaart Geen viering
3
uit de parochie Kinderwoorddiensten
apr
8 Christianne Marcelis, Karen Fortuin 22 Nynke van der Linden, Iti-Marije Woolthuis-Smits
Kom-in-de-kring vieringen
apr
1 15 29 mei 6 13
Allen Angelique, Miranda vakantie - geen kom in de kring vakantie - geen kom in de kring vakantie - geen kom in de kring
Rij- en assistentiediensten Coordinator A. Meijs, tel: 0318 418 273 Nora Jansen, Johanniterlaan 6, Bennekom, tel 0318 415 381, b.g.g. 0318 414 908 apr 1 Kroes 8 Schrijvers 22 Meijs mei 6 v. Lammeren Janine van Schaijk, Tarthorst 6, Wageningen, tel 0317 421 285 apr 1 Heestermans 8 Breteler 22 De Groot mei 6 De Vocht Mevrouw Snels de Laat, Machtelle afdeling 2D, tel 318 752 413 afdeling 1 apr 1 Schlepers 8 Baks 22 Schlepers mei 6 Beerepoot Rooster vieringen Wageningen (zie ook de website: www.rkwageningen.nl) za.31.03 18.30 pastoor henri ten have zo.01.04 10.00 pastor jan olimulder + parochievoorgangers 12.30 pastoor henri ten have ma.02.0419.00 pastoor henri ten have+pastor yuri saris
4
do 05.04 19.00 pastoor henri ten have+pastor yuri saris vr.06.04 15.00 parochievoorgangers vr.06.04 19.00 pastor jan olimulder za.07.04 19.00 pastor jan olimulder za.07.04 22.00 pastoor henri ten have+pastor yuri saris zo.08.04 05.30 zo.08.04 10.00 pater hans koenen zo.08.04 12.30 pastoor henri ten have ma 09.0412:30 pastoor henri ten have za.14.04 18.30 pastoor henri ten have zo.15.04 10.00 pastor yuri saris 12.30 pastoor henri ten have za.21.04 18.30 pastoor henri ten have zo.22.04 10.30 pater hans koenen+pastor jan olimulder+parochievoorgangers 12.30 pastoor henri ten have za.28.04 18.30 pastoor henri ten have zo.29.04 10.00 parochievoorgangers 12.30 pater eppink za.05.05 18.30 pastoor henri ten have zo.06.05 10.00 pastor yuri saris 12.30 pastoor henri ten have za.12.05 18.30 pater hans koenen zo 13.05 10.00 pater hans koenen 12.30 pastoor henri ten have wo 16.0519.00 pastoor henri ten have do.17.05 09.30 pastor yuri saris 11:30 pastoor henri ten have Mededelingen Ingeschreven in onze geloofsgemeenschap Stefan en Saskia Aarninkhof en hun kinderen Renske, Jesper en Thijs, De Houtwal 6, 6704 AW Wageningen. Overleden Bets Toussaint, overleden 18 februari, viering ten afscheid 23 februari. Rika Dorfel d'Hondt, overleden 24 februari, viering ten afscheid 29 februari. Gerard Brummer, overleden 3 maart, viering ten afscheid 9 maart. Fransje Cotteleer, overleden op 13 maart. Zij was 64 jaar. Ze woonde aan de Gasthuisbouwing 49, Bennekom. Op zaterdag 17 maart hebben we de liturgie ten afscheid gevierd in onze kerk, samen met haar man Frans, familie en vrienden. Aansluitend aan de viering hebben we haar begraven op de katholieke begraafplaats aan de Alexanderweg te Bennekom.
uit de parochie Palmpasen – peuter & kleuter werkgroep Zondag 1 april mogen tijdens de Palmpasen viering de kinderen weer een palmpasen stok versieren in de Torenzaal, waarna er bij mooi weer een tochtje om de kerk wordt gehouden. Bij slecht weer zal dat in de kerk worden gedaan. Meer info bij Angelique Zandstra, tel. 0318 418 992. Werkgroep ‘peuter kleuter kerk’ Witte Donderdag en Paaszaterdag samen vieren in Bennekom en Ede In twee eerdere artikelen heeft u kunnen lezen over de achtergrond van ‘samen vieren op Witte Donderdag en Paaszaterdag’, en over de manier waarop dat in verschillende gemeenschappen van onze Titus Brandsmaparochie gestalte krijgt. Deze keer willen wij graag wat bijzonderheden aangeven. Op Witte Donderdag is de Eucharistieviering voor alle parochianen van Ede en Bennekom in de Goede Herder-kerk, Leeuweriklaan 35 te Ede om 19.00 uur. De cantores zingen en er is een eigen lector. Pater Hans Koenen en pastor Guido Dieteren gaan voor. Tijdens deze viering worden ingezamelde attenties naar voren gebracht die naar zieke medeparochianen gaan. Voorafgaand aan het tafelgebed vindt er een handwassing plaats van 12 leden uit de drie gemeenschappen door de voorgangers: dit is een uitwerking van de bereidheid van Jezus om elkaar te dienen en daarom de voeten van zijn leerlingen te wassen. De communie is onder twee gedaanten. Wie dat wil, kan uit de beker drinken, er wordt geen hostie in de kelk gedompeld. Aan het eind van de viering is er stilte voor aanbidding van het Eucharistisch brood; daarna wordt het bewierookt en naar het zijaltaar gebracht. De viering wordt afgesloten met ontruiming van het altaar en de liturgische ruimte. In de kerk van Bennekom is er voorafgaand aan deze viering om 17.45 uur een maaltijd in de parochiezaal, waarna men gezamenlijk naar Ede reist. De Eucharistieviering in de Paasnacht is voor alle parochianen van Bennekom en Ede in de Maria Virgo Regina kerk, Heelsumseweg 1 te Bennekom, en begint om 21.30 uur. Op deze avond is er ook in de Antonius van Paduakerk om 19.00 uur een Paasgezinsviering. Tijdens de
Paaswake in Bennekom zingt het gemengd koor en ook nu is er een lector uit de eigen kerk. Pastor Adri van Dijk en pastor Guido Dieteren gaan voor. Buiten brandt er vuur. In de donkere kerk wordt met een korte tekst en een lied de overgang gemaakt van de voorgaande dagen naar dit moment. Bij het vuur wordt de Paaskaars ontstoken en daarna feestelijk binnengedragen. Na de Paasjubelzang door de voorganger volgen de lezingen. Na het Paasevangelie en de overweging wordt het doopwater gewijd, belijden wij allen ons geloof en worden we met het water besprenkeld. De communie is onder twee gedaanten, Wie dat wil, kan uit de beker drinken, er wordt geen hostie in de kelk gedompeld. Ook worden aan de vertegenwoordigers uit Ede tijdens de Paaswake het Licht van Pasen en het doopwater aangereikt. Zij zullen dat op Paaszondag in de eigen viering binnendragen, zodat ook zij met deze Paaswake verbonden zijn. In Ede verzamelt men voorafgaand aan de Paaswake om 20.30 uur in de Goede Herderkerk om koffie te drinken, waarna men gezamenlijk naar Bennekom reist. De vieringen op Goede Vrijdag en Paaszondag zijn zoals voorheen in de eigen kerken. Wij hopen op deze wijze waardig het Paastriduum te kunnen vieren en inspiratie en kracht te vinden in het samen vieren. Guido Dieteren Vastenaktie 2012 De Vastenaktie 2012 gaat van start. Vasten is delen met mensen die minder hebben. Dit jaar delen we met sloppenwijkbewoners in Addis Abeba, de hoofdstad van Ethiopië. Door gebrek aan scholing en werk moeten zij overleven van minder dan één dollar per dag. De congregatie Daughters of Charity helpt sloppenwijkbewoners. “We ondersteunen gezinnen in de armste wijken van de stad”, vertelt zuster Brenda. “Wij geven vrouwen een lening om een eigen bedrijfje op te zetten. Ook investeren we in onderwijs voor kinderen en vakopleidingen voor jongeren. Zo helpen we hen een eigen inkomen te verdienen.” Steun dit project in Ethiopie en geef via Vastenaktie! Meer informatie over het project is te lezen in het foldermateriaal dat u binnenkort zal worden aangereikt samen met het bekende vastenzakje. Werkgroep MOV 5
uit de parochie Raad van Kerken – Bennekom
Stiltevieringen in de Goede week In de Goede Week worden op maandag 2, dinsdag 3 en woensdag 4 april in de Oude of Sint Alexanderkerk ’s avonds vespers gehouden. Met zang, lezingen, gebeden, muziek en vooral stilte is er ruimte voor bezinning in deze week waar wij het ritme beleven tussen de intocht in Jeruzalem en de kruisiging op Goede Vrijdag. Korte momenten van bezinning in een zinvolle week. De kerk is iedere avond open vanaf 19.00 uur en de vieringen zelf zijn van 19.30-20.15 uur. Gun jezelf de ruimte om tot rust te komen. De organisatie is in handen van de Raad van Kerken Bennekom. Dagkapel en Parochiewacht De dagkapel is van maandag t/m vrijdag geopend van 10.30 – 11.30 uur. De parochiewacht is gehuisvest in de Torenzaal van onze kerk. Leden daarvan zijn aanwezig op maandag t/m vrijdag van 10.30 – 11.30 uur. (tel. 0318 414 896) Op andere uren kunt u indien nodig uw berichten inspreken op een antwoordapparaat, dat dagelijks wordt beluisterd door de leden van de pastoraatsgroep. Voor noodgevallen kunt u het nummer dat op de band staat bellen. Na de vieringen Na de vieringen op zondag kunnen we elkaar ontmoeten in de Parochiezaal bij een kop koffie of thee en als het moet bij een glaasje limonade. Een vrijwillige bijdrage kunt u in de bus doen op de balie. Pastor van de week In noodsituaties, bediening, handoplegging en ziekenzegen, sterven, wanneer één van de nabijheidspastores voor onze parochie niet bereikbaar is, beschikt de pastoraatsgroep over het mobiele telefoonnummer van de pastor van de week. U belt daarvoor het nummer van de parochiewacht (zie de pagina Parochie-informatie); zie ook info op website ztitusbrandsmaparochie. In Memoriam Bets Toussaint Op 1 maart 1932 werd Bets in Wilhelminaoord geboren. Ze genoot van het opgroeien op het platteland en het buiten zijn. In 1954 trouwde ze met Kees Toussaint. Een liefdevolle relatie met 6
veel ruimte voor elkaar Ze gingen wonen aan de Diedenweg in Wageningen. waar Henriette geboren is. In 1957 verhuisden ze naar de Acacialaan in Bennekom, waar Ad en Niek werden geboren. En later verhuisden ze naar de Marijkelaan. waar ze op 18 februari 2012 in de leeftijd van 79 jaar is overleden. Bets en Kees hebben veel genoten van hun leven samen, van reizen naar Canada en overwintering in Spanje. De kleinkinderen namen naast hun kinderen en echtgenoten een bijzondere plaats in in het leven van Bets en Kees. Na het overlijden van Kees moest Bets alleen verder. Daarin heeft ze haar eigen weg gevonden en er van genoten. Ze wist al lange tijd dat ze ziek was. Haar vertrouwen in God, haar bidden heeft haar gesteund en bemoedigd. De hartverwarmende aandacht van iedereen was haar zeer welkom. Voor onze parochie heeft Bets in haar leven veel gedaan. Ze heeft zeer lang, in haar eentje, de bloemversiering in de kerk verzorgd, bezocht nieuwe parochianen, was bij de Caritas. Het Vrouwengilde, waarvan ze 2 keer voorzitter is geweest, was haar samen met de activiteiten voor Melania dierbaar. Op 23 februari 2012 hebben we afscheid van haar genomen in de kerk. Samen met de kinderen en kleinkinderen, familie, vrienden en bekenden hebben we Bets begeleid naar haar laatste rustplaats bij Kees. Bets was een bijzondere vrouw. Ze had de gave zich aan te passen aan de tijd waarin ze leefde. Liet daarbij iedereen in zijn of haar waarde en had aandacht voor talenten in een ieder. Ze hield de regie over haar eigen leven tot aan het laatste moment. De kinderen en kleinkinderen gaan verder met hun leven met de liefdevolle herinneringen aan haar. Dat Bets, op haar laatste reis bij God de rust mag vinden en verenigd worden met Kees. Rika Hendrika Dörfel-d’Hondt Op 24 februari overleed op 80 jarige leeftijd in Rumah Kita, mevrouw Rika Hendrika Dörfeld’Hondt. Rika is geboren in Togyakarta en is het oudste kind uit een gezin van 8 kinderen. Ze heeft in haar jeugd moeilijke jaren gehad in een Jappenkamp, maar sprak daar nooit over. Op 19-jarige leeftijd kwam zij met haar man Ed Dörfel naar Nederland om een nieuw bestaan op te bouwen. Samen kregen zij 7 kinderen en woonden vele jaren in Bennekom in de Meidoornlaan. Omdat haar man in het leger zat stond ze voor een groot deel alleen voor de
uit de parochie opvoeding van haar kinderen. Dat heeft ze met veel liefde en verantwoordelijkheid gedaan. Ze was zeer gastvrij, niets was te veel en ze zorgde voor veel gezelligheid in huis. In 2004 overleed haar man en moest ze alleen verder. Daar had ze het heel erg moeilijk mee, maar genoot van alle bezoekjes van kinderen, kleinkinderen en kennissen. Enkele jaren daarna werd ze erg ziek maar haar wilskracht en geloof zorgden ervoor dat ze dit overleefde. Vorig jaar begonnen vergeetachtigheid en verwardheid haar parten te spelen. Ze heeft het laatste stukje van haar leven, in vol vertrouwen, in de handen gelegd van haar kinderen. Op woensdag 29 februari hebben zij op een mooie en waardige manier afscheid van haar genomen. Zij was voor hen een fantastische moeder. Verenigd met haar man geloven wij dat zij nu verblijft in de liefde van de Eeuwige. Gerard Brummer Op 3 maart overleed na een periode van ziekte onze medeparochiaan Gerard Maria Antoon Brummer. Gerard was geboren op 15 juni 1927. In zijn kinderjaren was het gezin wegens zijn vaders werk vaak in het buitenland. Gerard moest al heel jong op eigen benen leren staan, en kon dat dankzij een enorm godsvertrouwen. Dat sterkte hem ook in de jaren dat hij als jongeman in de oorlog difterie-patiënten moest verzorgen in een Jappenkamp. Hij voelde zich tot het priesterschap getrokken, maar koos toch voor de marine. Hij trouwde met Ella de Vries en zij ontvingen twee zonen die hun vader als een liefdevol, rechtvaardig man herinneren. Gerard Brummer was principieel en recht door zee. Hij droeg met liefde en overtuiging zijn geloof uit. In de geloofsgemeenschap te Bennekom stond hij klaar voor veel mensen in praktische zin, maar ook gaf hij morele steun aan mensen die een verlies geleden hadden, zeker in de tijd nadat hijzelf zijn geliefde vrouw verloren had. Velen hebben afscheid genomen van hem tijdens de avondwake en de eucharistieviering op 9 maart in onze kerk, waarna we zijn lichaam begraven hebben op de Gemeentelijke Begraafplaats Van het MVR bestuur In de bestuursvergadering van februari zijn onder meer de volgende punten aan de orde geweest:
1. Duurzame kerk. Wij hebben besloten om mee te doen met initiatieven van kerken in Bennekom om duurzaam te zijn. Dit houdt onder meer in dat verantwoord met energieverbruik wordt omgesprongen. Er worden nu metingen verricht rondom het energieverbruik in onze kerk. Verder is besloten om onze kerk Fair Trade te maken. Dat houdt in dat wij daar waar mogelijk gebruik maken van Fair Trade producten (o.a. koffie, thee, papier). Wij beseffen dat dit iets duurder zal uitpakken, maar vinden ook dat de keuze voor een Fair Trade product niet altijd vaststaat. Als een Fair Trade product echt heel veel duurder is, dan wordt hier niet voor gekozen. 2. Verbouwing zaaltjes. De werkgroep verbouwing is flink aan de slag gegaan. Er is onderhandeld met een architect voor het maken van schetsen en voor het nagaan van de noodzakelijke toestemmingen. Het parochiebestuur van de Zalige Titus Brandsma is bij dit proces betrokken. 3. Op zondag 10 juni a.s. zal er een High Tea middag zijn voor alle vrijwilligers van onze geloofsgemeenschap als dank voor hun inzet. Noteer deze datum vast in Uw agenda! Het MVR bestuur Aan alle vrijwilligers Hierbij nodigen we alle vrijwilligers van de Maria Virgo Regina geloofsgemeenschap uit voor een High Tea op 10 juni van 15.00 tot 17.30 uur in de parochiezaal en/of de tuin van de kerk. Op deze manier willen we jullie bedanken voor jullie inzet in het afgelopen jaar. Wellicht ten overvloede, ALLE vrijwilligers, dus iedereen die zich inzet voor onze kerk en natuurlijk ook de leden van koren, zijn van harte welkom! Opgeven vooraf is niet nodig. Iedereen is van harte welkom! Het MVR bestuur
De Week van de Pastor door Guido Dieteren Voor secretariaten en parochiewachten is de ’Pastor van de Week’ intussen een vertrouwde term. Dat is niet de collega die deze week de meeste zieltjes heeft gewonnen, maar met de ‘Pastor van de Week’ regelen we de bereikbaarheid van ons pastoraal team. Deze nieuwe rubriek gaat over iets heel anders. Bij het bestuurlijk overleg kwam Siebe van de Geijn uit Heelsum met het idee om eens te beschrijven 7
uit de parochie hoe onze werkweek er uitziet. Een prima idee! Dus lees mee in de ‘Week van de Pastor’……. Maandag Ik begin mijn werkdagen altijd zo rond 8 uur met het lezen en beantwoorden van mijn e-mail. Dat geeft me een opgeruimd gevoel. Vanochtend zijn er mails bij die een uitgebreider antwoord vragen en daar heb ik nu geen tijd voor. Ik word om 9 uur in Renkum verwacht bij het maandelijks overleg van de pastoraatsgroep. De Alfacursus heeft een regionale aantrekkingskracht en we kijken naar verdere oecumenische samenwerking. De opening van het Mariapark op eerste Pinksterdag krijgt volop aandacht in de media. Zelfs coryfeeën als Antoine Bodar en Jan Peeters (Katholiek Nieuwsblad) komen er voor naar Renkum. ’s Middags ga ik aan de slag met de mails die meer aandacht vragen, maar dat werk wordt ruw onderbroken door een algemene stroomuitval. De maandagnamiddag probeer ik altijd te gebruiken om bij te lezen en daar heb ik nu dus wat meer tijd voor. Ik werk een stapel parochiebladen weg, bestudeer de brief van de bisschop over eucharistie en kom zelfs toe aan een hoofdstuk uit ‘Meer dan hout en steen’, over kerksluitingen. Dinsdag Mijn dag begint vroeg: om 8.15 uur heb ik mijn eerste bezoek. Omdat de pastorie aan een drukke weg ligt, zullen er diverse geluidsaanpassingen plaatsvinden. Alles wordt gesubsidieerd door de overheid. Alleen het verfwerk moet ik straks zelf doen. Vervolgens spoed ik me naar een afspraak in Bennekom en daarna heb ik een uitvaart in Wageningen. De afspraken passen deze ochtend precies. In de kerk nemen we op sfeervolle wijze afscheid van een mevrouw, die 96 jaar is geworden. Menselijkerwijs natuurlijk een mooie leeftijd. Maar het blijft het definitieve afscheid van moeder, oma, overgrootmoeder. ’s Middag heb ik overleg met twee emeriti-collega’s over de viering van Witte Donderdag en de Paaswake in Ede en Bennekom. Hoewel ik de vieringen met de werkgroepen al heb samengesteld, moet er nog het een en ander afgestemd worden met mijn medevoorgangers voordat de liturgieboekjes gedrukt kunnen worden. Aan het einde van de middag heb ik mijn wekelijkse sportuur: lekker uitleven met zaalvoetballen. Ik heb sinds 3 weken nieuwe voetbalschoenen en het scoren gaat nu 8
veel gemakkelijker…. ’s Avonds is er bestuurlijk overleg samen met de voorzitters van alle locatieraden. Ik ben erbij gevraagd omdat het nieuwe beleidsplan op de agenda staat. Onverwacht blijkt de parochiezaal in Doorwerth in gebruik te zijn door mijn collega Toos. Dus verhuizen we met z’n allen naar Heelsum. Door de strakke leiding van onze vicevoorzitter Jack Peerlings sluit de vergadering inderdaad om 22 uur. Woensdag Vanochtend heb ik om 9 uur de viering in Wageningen. Altijd heel speciaal om de dag biddend te beginnen. Ook het koffiedrinken na afloop is heel hartelijk. Daarna ga ik op bezoek bij een oudere dame. Ze deelt haar levensverhaal, haar verdriet met me. Na afloop bedank ik haar voor het mooie gesprek. Later op de dag hebben we feest thuis, want mijn zoon Merlijn wordt vandaag 14 jaar. ’s Avonds moet er toch vergaderd worden, want het belangrijke overleg in Ede wil ik natuurlijk niet missen. We gaan nu dan echt op weg naar één katholiek Ede. Jack Peerlings en ik bespreken met de locatieraden en pastoraatsgroepen welke stappen we willen gaan zetten om de twee geloofsgemeenschappen samen te brengen tot één katholiek Ede. Ondanks de pijn geeft zo’n proces ook veel nieuw elan. Ik heb er zin in. Alleen jammer dat Ede zo ver van Rhenen ligt: ik ben pas na elven thuis. Donderdag Deze ochtend heb ik om 9 uur een huisbezoek. Ik heb er een uur voor uitgetrokken, maar uiteindelijk worden het tweeënhalf uur. Relatieproblemen verdienen gewoon veel aandacht. En het is natuurlijk bijzonder om ook hierin mensen nabij te kunnen zijn. ’s Middags kruip ik achter de computer om het stuk over nieuw uitvaartbeleid te redigeren. Ik heb dit al een tijdje voor me uitgeschoven, maar nu moet het toch echt gebeuren, want m’n collega’s wachten erop. Het herschrijven blijkt nog een hele klus. Toch is er nog wat tijd over om een goede image-file van mijn complete computer te maken. Dat geeft een veilig gevoel, want ik bewaar deze harddisk bij vrienden. ’s Avonds boekt Twente een knappe overwinning op Schalke, maar PSV gaat kansloos ten onder in Valencia. AZ bewaar ik voor morgen.
uit de parochie Vrijdag Er zijn toch nog wat mails blijven liggen deze week. Vanochtend heb ik daar tijd voor. Ook nadert de inleverdatum voor de parochiebladen. Dus moet er geschreven worden. Heerlijk dat de verschijningsdata in onze parochie nu gesynchroniseerd zijn. Zouden we ook ooit één gezamenlijk parochieblad krijgen? Overal om ons gebeurt het, met veel succes. ’s Middags heb ik overleg in Rhenen want het koninklijk bezoek met Koninginnedag kan gelukkig toch doorgaan. Op zondag 29 april willen we daarom een oecumenische Koninginneviering houden, samen met de burgemeester. Het lijkt te gaan lukken. En nadat ik nog de viering van komende zondag heb voorbereid, kan mijn weekend beginnen. Zaterdag De zaterdag is mijn vrije dag. Ik kijk wel nog even naar mijn mail. Gelukkig niets dringends. ’s Avonds zit de kamer vol met chips etende en cola drinkende pubers, die de ene na de andere griezelfilm consumeren. Zondag In de woonkamer liggen de jongeren nog te slapen, dus dat wordt ontbijten in de keuken. Daarna ga ik op weg naar Renkum. Daar heb ik een speciale gezinsviering samen met de basisschool voorbereid. Het Vastenactieproject staat centraal. Omdat het ook een schoolactiviteit is, zitten er veel ouders met hun kinderen in de kerk. Het wordt een bijzondere en inspirerende viering. Na afloop ga ik mee naar school. Daar zijn allemaal kramen waar we de door de kinderen gemaakte werkstukken kunnen kopen. Het is een geslaagde ochtend. En dan zit de werkweek van deze pastor erop! Iets voor u? Hierbij weer een mooi “bedankt” en “oproepjenieuwe-stijl”: Bedankt. Na een periode van meer dan 6 jaar heeft Gerda van Raan afscheid genomen als secretaris van de Commissie van Beheer en Financiën. In die periode was ze verantwoordelijk voor het organiseren en notuleren van de vergaderingen en was tevens de contactpersoon voor de lopers van de Kerkbalans. Zij heeft dit steeds met veel
enthousiasme gedaan en steeds lukte het weer om in januari een grote groep lopers bij elkaar te krijgen om de enveloppen voor de Kerkbalans uit te delen en weer op te halen. Gerda hartelijk dank voor je inzet. We zijn nog op zoek naar een opvolger van Gerda dus we horen het graag als iemand hiervoor belangstelling heeft. Oproepje-nieuwe-stijl. Commissies en wijkcontactpersonen hebben vaak allerlei taken. Soms komt dit met pieken bij elkaar. Het overnemen van één specifieke taak kan daarbij heel verlichtend werken. Wie zou graag zo af en toe berichtjes willen rondbrengen naar zo’n 20 tot 30 parochianen? Verlichtend voor de wijkcontactpersoon en goed voor de beweging op een zomerse avond ;-) Werkgroep Attent op talent (Marian Bolscher, Truus Appelman, José van der Meulen, Miranda Meuwissen) Parochiereis 2012 naar Griekenland Vooraankondiging Ook dit najaar zal ik, pastor Guido Dieteren, vanuit de Titus Brandsmaparochie weer een parochiereis verzorgen. En onze nieuwe reisbestemming kan ik u nu alvast meedelen: we gaan van vrijdag 14 t/m vrijdag 28 september op rondreis door Griekenland! We beginnen natuurlijk in Athene. Van daaruit maken we een rondreis langs steden als Korinthe, Sparta, Olympia, Delphi, Philippi, Mycene en Tessaloniki. Het zijn allemaal plaatsen die we kennen uit de klassieke oudheid en natuurlijk van de reizen en de brieven van de apostel Paulus. Maar we komen ook in rustieke havendorpjes, we bezoeken prachtige kloosters op hoge bergtoppen (Metéora), we rijden met een treintje langs diepe afgronden (Diakofto) en we maken een boottocht langs enige Griekse eilanden. De oecumenische parochiereis 2012 belooft een ware klassieker te worden, heel letterlijk. Want of u nu houdt van overweldigende culturele rijkdom of natuurlijke schoonheid, of u nu op zoek bent naar Bijbelse inspiratie of interreligieuze ontmoetingen, deze parochiereis heeft het allemaal te bieden. Zoals gebruikelijk wordt het weer een complete 15-daagse reis met een op maat samengesteld reisprogramma, waarbij er heel veel te zien en te beleven valt. En waarbij natuurlijk de nadruk ligt op het reizen samen met elkaar vanuit een Bijbels-religieuze achtergrond. De komende periode zal ik het 9
uit de parochie programma verder uitwerken, zodat u in een volgend nummer van het parochieblad hierover meer kunt lezen. Mocht uw interesse gewekt zijn, noteert u dan alvast de informatiebijeenkomst over deze reis: donderdagavond 10 mei in de Gedachtenishal, Herenstraat 82 te Rhenen. Uiteraard kunt u ook voor verdere informatie en een reisprogramma geheel vrijblijvend contact met mij opnemen: pastor Guido Dieteren, telefoon: 0317-619198, email:
[email protected]
vinden met de achterban. Daarom zult u over dit initiatief regelmatig iets lezen in de kerkbladen. Ten derde enkele acties organiseren om fairtrade producten onder de aandacht te brengen. Hierbij kunt u denken aan het toerustings- en bezinningswerk, maar ook aan een fairtrade maaltijd of de verkoop van producten. De Gereformeerde Kerk, de Hervormde Gemeente, de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB en de Rooms Katholieke Kerk streven ernaar om eind 2012 het fairtrade label te ontvangen.
Kerken gaan voor een fairtrade label Wat is fairtrade? Fairtrade zorgt ervoor dat producten onder eerlijke voorwaarden worden geproduceerd en verhandeld met respect voor mens en milieu. De boeren en producenten ontvangen een eerlijke beloning voor hun werk. Men zorgt er ook voor dat er geen discriminatie plaats vindt en dat er gelijke kansen zijn voor vrouwen. Bij fairtrade wordt het recht op vakbonden en het verbod op gedwongen- of kinderarbeid nageleefd. Ook zorgt fairtrade voor langdurige handelsrelaties, zodat boeren en producenten kunnen investeren in zichzelf, in hun familie, en in de gemeenschap waarin zij leven. Daarbij schenken ze bij de keuze voor grondstoffen of productiewijze ook extra aandacht aan het milieu. Er zijn inmiddels 1700 producten die voldoen aan het fairtrade keurmerk. Aan welke eisen moet een kerk voldoen om een fairtrade label te verkrijgen? Op de eerste plaats fairtrade producten kopen. Zo kan er op bijeenkomsten en vergaderingen fairtrade koffie of thee worden geschonken. Ten tweede moet er een goede communicatie plaats-
Opening van het Rosarium Mariae ‘Gelovigen verzetten bergen’ De Locatieraad van de geloofsgemeenschap Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming in Renkum nodigt u hierbij uit voor de feestelijke opening van het Rosarium Mariae. Een uniek meditatie- en wandelpark rondom de beroemde bedevaartskerk in Renkum. De 20 mysteriën van de rozenkrans worden uitgebeeld als iconen, in mozaïek en in keramiek in statig houten kapellen in een oase van groen en rust. Voorafgaand zal, ‘op zijn geheel eigen wijze’, dr. Antoine Bodar een lezing verzorgen over de betekenis van de moderne Maria-devotie, gevolgd door een Vesperviering. Daarna wordt de opening verricht door Mgr. drs. H.W. Woorts, hulpbisschop van het Aartsbisdom Utrecht. Zondag 27 mei 2012, 1ste Pinksterdag. Aanvang 15.00 uur. RK Kerk O.L.V. ten Hemelopneming, Dorpsstraat 1, 6871 AB Renkum, tel. 0317 312 321. (voor kinderopvang is gezorgd).
_____________________UIT KERK EN SAMENLEVING _____________________________
Katholiek Vrouwengilde Wat er intussen gebeurde Donderdag 16 februari: Verdiepingsochtend, met acht dames uit Wageningen. Al met al 10
waren we met 20 dames. Wendela Vuylsteke verzorgde de ochtend, met een inleiding over Hildegard von Bingen. Over deze religieuze en mystica valt heel veel te vertellen. Ze heeft o.a. 150 liederen en gedichten geschreven. En zelf heeft ze muziek voor de gezangen gecomponeerd. We hebben naar een lied van haar geluisterd met de tekst voor ons. Hildegard componeerde muziek om de mens daarmee dichter bij God te brengen. Na veel over deze bijzondere vrouw verteld te hebben krijgen wij, in 3 groepen verdeeld, een aantal vragen. Een mens is niet zozeer een godzoeker, maar God is een
uit kerk en samenleving mensenzoeker is een van de vragen. Wat vindt u ervan? De antwoorden worden later in de volledige groep besproken. Het is een mooie manier, om nader tot elkaar te komen. Het geheel werd afgesloten met een lunch. Vrijdag 2 maart: Wereldgebedsdag. Deze viering werd geheel samengesteld door mensen uit Maleisië. Wist u dat Maleisië voor een deel aan Thailand zit en er nog een ander deel bestaat uit de bovenkant van het eiland Borneo. De Cantorij van de Gereformeerde kerk uit Bennekom o.l.v. Mevrouw E. Meijer zong samen met ons de prachtige liederen. Mensen van “de Passage” collecteren en lezen, kortom een oecumenisch gebeuren. Willemien Brouwer liet na de dienst dia’s zien van Maleisië en vertelde over de projecten waar het geld naar toe gaat. Er waren 37 dames en heren aanwezig. Maandag 5 maart. Tatjana Polman gaf een prachtige lezing met dia’s over de geschiedenis van het Russische klassieke ballet. Deze ballettraditie gaat terug tot de 18de eeuw. Het centrum van cultuur lag in St.Petersburg, waar in 1738 een Keizerlijke Theaterschool werd opgericht. De balletkunst, met name in St. Petersburg, is er een van het hoogste niveau. Deze stad met haar Mariinski Theater is van oudsher het gevestigde cultuurcentrum van Rusland. In dit theater vonden de wereldpremières plaats van meesterwerken van Russische ballet en opera componisten als Glinka, Moessorgski, Tsjajkovski, Borodin, Prokofjev en veel anderen. Vanuit het Mariinski Theater werd de wereld veroverd door de allergrootsten van het ballet: Anna Pavlova, Galina Oelanova, Rudolf Noerejev. Het geheim van de Russische dans: onvoorwaardelijke overgave aan dans, streng regime van balletlessen, discipline en uiteindelijk –uniek talent. Bij de lezing waren 26 K.V.G. leden aanwezig en 3 Russische vriendinnen van Tatjana. Voor aanvang van deze lezing werd een minuut stilte in acht genomen, en een kaars aangestoken, om ons trouwe lid en oud voorzitster Bets Toussaint te herdenken. Ditmaal heeft Beppie Govers de laatste 2 verslagen geschreven. Zo ziet u wat een multifunctionele groep ons bestuur is. Woensdag 14 maart: Koffieochtend. Heel gezellig, er waren wel 20 dames in de nieuwe locatie te Bennekom, aan de Brinkstraat no.22,
geheten “de Eetwinkel”. Een primeur, dit “petit restaurant” is pas sinds 1 maart open. Het was een beregezellige ochtend. Wat er te gebeuren staat Maandag 2 april: komt de heer Jansen, neuroloog uit het Edese ziekenhuis, een lezing geven over wat muziek met onze hersenen doet. De parochiezaal is open om 19.30 uur er is dan koffie en thee, 20.00 uur aanvang lezing. Zaterdag 14 april: Inzamelingsactie van kleding voor Mensen in Nood, voor projecten van Cordaid. De inzameling is van 9.00 -11.00 uur bij onze kerk. Donderdag 19 april: ons jaarlijkse uitje. We hebben nog graag enkele aanmeldingen, dus hebt u een buurvrouw, of vriendin die mee wil: meldt haar aan bij Margreet Barten, tel: 0318 416 675. In het vorige maandblad, genaamd Veertigdagentijd, staat het reisprogramma. Uiterlijk tot 26 maart aanmelden. Maandag 14 mei: Onze slotavond. Ditmaal aanvang 17.30 uur, we beginnen met de innerlijke mens, met iets te eten en daarna komt een “verhalenverteller”. We sluiten af met een glaasje en dat alles in onze parochiezaal. Namens ons hele bestuur, Gea Kleipool, voorzitter K.V.G Kledinginzameling “Mensen in Nood” De stichting Cordaid ”Mensen in Nood” houdt zaterdagmorgen 14 april van 9.00 tot 11.00 uur weer een kledinginzameling in Bennekom. De inzameling wordt gehouden op het plein van onze kerk. In voorgaande jaren was dat achter Beringhem, maar door de verhuizing van Beringhem is dat niet meer mogelijk. Met de opbrengst van de kleding wordt dit jaar door Mensen in Nood speciaal hulp geboden aan de door extreme droogte geteisterde gebieden in de Hoorn van Afrika. Gelukkig is er inmiddels regen gevallen, waardoor aan de ergste nood een einde is gekomen. Om in de toekomst de mensen beter te wapenen tegen de droogte is het “Droogte Cyclus Management Project” opgezet. Het project behelst de mensen te trainen in het verbouwen van gewassen die beter bestand zijn tegen de droogte, het realiseren van waterputten, het aanleggen van waterreservoirs, e.d. Door uw overtollige, nog bruikbare, kleding te brengen, kunt u een 11
uit kerk en samenleving belangrijke bijdrage leveren aan dit project. De ingezamelde kleding wordt verkocht aan sorteerbedrijven. Met het geld dat het opbrengt wordt het project zoals hiervoor genoemd, gefinancierd. Draagt u ook een steentje bij? Wilt u wel graag alles brengen in gesloten plastic zakken. Informatie bij Willemien de Groot, tel: 0318 417 355. Verlies en verdriet van kinderen Thema-avond op 3 april Een pop die in de bus is blijven liggen, een gestorven huisdier, het overlijden van een dierbare of een echtscheiding. Wanneer een kind met een groot of kleiner verdriet te maken krijgt, levert dat voor ouders allerlei vragen op.
Hoe kun je kinderen op een verlies voorbereiden? Hoe kun je ze helpen afscheid te nemen? En op welke manieren kun je samen gedenken? Het catecheseberaad en de identiteitscommissie St. Alexanderschool organiseren samen met Lava (Bureau voor jeugdwerk, opvoeding en onderwijs) op dinsdag 3 april 2012 een bijeenkomst over dit thema op de Alexanderschool. Deze avond is bedoeld voor ouders en belangstellenden vanuit de geloofsgemeenschap en begint om 20 uur. Vanuit het pastoraal team zal pastor Hans Lucassen aanwezig zijn. Iedereen is van harte welkom!
________________________________ FORUM_________________________________ Schoonheid Reeds eerder heb ik een artikel gewijd aan de orde van de Jezuïeten. Een bijzonder lid van deze orde was Pierre Teilhard de Chardin.SJ. In het jaar 1955 verscheen postuum van zijn hand HET VERSCHIJNSEL MENS. Dit boek was door de kerkelijke overheid verboden en kon daarom pas na zijn dood worden uitgegeven. Hij was paleontoloog en de ontdekker van de Peking-mens. Tevens ontwikkelde hij een revolutionaire theorie over de evolutie. Deze theorie ging over de ontwikkeling van het bewustzijn en behelsde de stelling dat de materie niet alleen een buitenkant heeft die je kunt meten en wegen en wetenschappelijk onderzoeken, maar ook een binnenkant die je Geest zou kunnen noemen. Stof en Geest zijn dus niet te scheiden. De evolutie van die twee gaat hand in hand. Alle stof is bezield. Eerste zijsprong Van Rembrandt is bekend dat hij veel leerlingen had. Van de schilderijen die deze stagiaires maakten, werden er vele verkocht, echter met de handtekening van Rembrandt. Hoewel hij er zelf slechts gedeeltelijk of helemaal niet aan had gewerkt, voorzag hij deze werken toch van zijn fiat. Je moet dat zien als een waarmerk, een garantie van echtheid. Rembrandt zag dat het goed was en gaf zijn goedkeuring. Een schilderij waar Rembrandt achter stond kon de verkoop in gaan. Naar onze huidige begrippen, is dit niet helemaal in orde. Wij vinden dat 12
bedrog. Maar het begrip originaliteit had destijds een andere lading. Het was minder persoonlijk. Tweede zijsprong In het scheppingsverhaal uit Genesis zien we iets dergelijks gebeuren. Wanneer de Schepper klaar is met zijn werk, zegt hij tegen zichzelf dat het goed is; dat het zeer goed is. Ik heb deze uitspraak nooit goed begrepen. Zo’n paradijs is de aarde nu ook weer niet. Verder is mij altijd geleerd dat je nooit jezelf moet roemen; dat moet je aan anderen overlaten. Maar wanneer je die eigenroem ziet zoals Rembrandt het zag, krijg je er een andere kijk op. De Schepper geeft hier zijn fiat, zijn goedkeuring. Hij zag dat het goed was, hij herkende het als goed. Dit was dus een schoonheidservaring. Wanneer we een voorwerp of een muziekstuk mooi vinden, is dat een soort herkenning. Ook al horen of zien we het voor het eerst. We herkennen in dat voorwerp het goede. Het is merkwaardig dat wij dat kunnen; iets herkennen wat we wellicht voor het eerst zien. Alsof het allang in onze genen is opgeslagen. Schoonheidservaring is eigenlijk altijd een déja-vue. Toen Teilhard leefde was het DNA nog niet ontdekt. Evenzo bestond de quantumtheorie nog niet. De Franse fysicus Jean Emile Charon en de Nederlander Gerrit Teule (informatica) hebben met die kennis het werk van Teilhard voortgezet en recent een nieuwe theorie ontwikkeld waarin zijn gedachten een wetenschappelijke basis
forum krijgen. Hun werk is gebaseerd op de quantummechanica. Volgens hun theorie is de evolutie een ontwikkeling van het bewustzijn. Het schoonheidsgevoel is van meet af aan in de evolutie ge-integreerd. Het is de meetlat waarmee de evolutie het beste selecteert om te overleven. Schoonheid is vanaf het begin der tijden de stuwende kracht in de evolutie. In plaats van strijd, zoals in de Darwinistische evolutietheorieën, is de Geest in de evolutie aan het werk. Dat is geen magie. In de magische sfeer kunnen dingen betoverd worden. Daarvan is hier geen sprake; alle materiedeeltjes bezitten een korreltje bewustzijn. Geest is een eigenschap van de materie. Het is mij een raadsel waarom het werk van Teilhard destijds verboden moest worden. In het oktobernummer 2011 van dit blad schreef ik over het verschijnsel entropie, die kracht in het heelal die iedere poging tot ordening probeert te torpederen. Ik vroeg me toen af waarom geen enkele theoloog zich hiermee bezig houdt. Inmiddels heb ik het werk van Charon en Teule ontdekt wat ik destijds nog niet kende. Zij zijn geen theologen maar ze hebben de theorie van Teilhard nieuw leven ingeblazen, een leven waar de theologie niet omheen kan. In Teilhards theorie nu is er ook een tegenkracht tegen de entropie in de materie zelf. Een kracht die de entropie tegenwerkt. Een kracht die streeft naar bewustzijn door het scheppen van orde. Hun theorie kan mijns inziens een brug zijn tussen religie en wetenschap. Koos van der Zalm Voor het schrijven van dit artikel heb ik veel gehad aan het boek van Gerrit Teule: Ethiek, schoonheid en eonen.
Waar regels meer waard zijn dan de mensen De vlucht uit Rome zet de daling in. De passagiers maken hun seat belts vast. Een van hen, bescheiden in het zwart gekleed, een blos als een weerschijn van het eervolle rood waarmee hij dezer dagen is bekleed nog op zijn anders zo bleke wangen, bergt zijn papieren in zijn zwarte aktetas. Hij heeft zo juist nog op zijn nieuwe handtekening zitten oefenen, Willem Kard Eijk. Hij heeft het nog geprobeerd met ‛Kardinaal’, voluit, maar de drie hoofdletters, kort achter elkaar stralen meer kracht uit. Een handtekening die staat als een eik. Als hij straks in zijn aartsbisschoppelijk paleis zal zijn aangekomen,
wachten hem belangrijke decreten ter ondertekening. Hij zal daarmee andermaal zijn gezag bevestigen. Het vooruitzicht doet de vage glimlach die zijn knappe en intelligente gelaat bij voortduring siert, zich duidelijker aftekenen. Zeker, hij zal het decreet barmhartig inkleden, als een wijs bestuurder. Zijn eerdere decreet van ontslag van die weerspannige leek van een pastoraal werker en van berisping van diens pastoor die zich op zijn sleeptouw had laten nemen, zou hij, bij nadere overweging, herroepen. Maar ze moeten wel door het stof, door het middeleeuwse lage poortje van nederigheid en excuus. En in de toekomst zal er geen pardon meer zijn. Wie de voorschriften overtreedt gaat er uit. Hebben zijn nieuwe collega’s in Rome hem niet op het hart gedrukt dat rebelse Ollanda nu eens te temmen? Als een generaal, die standvastig voor de verovering van een strategische heuvel de slachtoffers niet telt. Is het Koninkrijk Gods niet alles waard? Bij de broederlijke accolade, waarmee een collega hem met zijn verheffing complimenteerde, had deze hem nog herinnerd aan die legendarische medebroeder uit het zestiende-eeuwse Sevilla. Die wist al dat het geloof van de vrijheid, dat Jezus predikte, voor de elite van de clerus was. Het lekendom kan die vrijheid niet aan, is die vrijheid niet waard. Daarom is het blij dat het zijn vrijheid heeft mogen inleveren voor het wonder, het mysterie en de autoriteit die de kerk hen biedt. Toegegeven, degenen die er blijk van gaven het met deze visie niet eens te zijn, werden wel wat erg hard aangepakt met die brandstapels en zo die alom werden opgericht. Maar waren het ook niet weer de leken die eigenhandig de kolen op het vuur wierpen? Het waren dan ook ruwe tijden, nog niet aangekomen bij de huidige beschaving. De brandstapel hanteren we niet meer en er zijn ook geen leken meer die ons helpen het vuur te stoken. In plaats daarvan hebben we nu wel ons wetboek van canoniek recht. En zoals we in de middeleeuwen leken hadden die ons hielpen de brandstapels te stoken, zo hebben we nu de leken die bij ons overtredingen van de regels komen melden, zodat we kunnen ingrijpen. We moeten pal staan voor onze tradities. Gesterkt door de meditatie waartoe de vlucht hem de gelegenheid bood, verliet hij, popelend van daadkracht om zijn nieuwe taak aan te vatten, het vliegtuig. Relatief jong en sterk als 13
forum hij is zou hij nog veel kunnen bereiken. De boven het eindeloze grijs uitstekende piramide van het zwart, het paars en het rood had hij met succes bestegen. Nu gloorde nog in het verschiet het ultieme wit. Of zou hij nu toch de Heer moeten bidden die verzoeking aan hem voorbij te laten gaan? Timo Harmsen Ecclesia Bennekom De grootouders nog kerkelijk betrokken, de kinderen misschien nog in de kerk getrouwd, de kleinkinderen niet meer gedoopt, – las ik ergens i) –, om aan te geven dat menselijkerwijs gesproken de conclusie gerechtvaardigd is dat over een of twee decennia van de kerk niet meer over zal zijn dan enkele sektarische groepen in de grotere plaatsen. In mijn trouwe ochtendkrant ii) lees ik dat katholieken in Twente voor zichzelf beginnen. “Tientallen rooms-katholieken uit het oosten van Nederland hebben zich verenigd in een eigen oecumenische beweging, de Ekklesia Twente. Op die manier hopen ze te ontsnappen aan de koers van de kerk. Daar is, zo menen ze, voor gewone gelovigen steeds minder ruimte.” Dat onze eigen ruimte wel erg beperkt wordt weten we sedert de beleidsnota ‘pastoraal-liturgisch beleid in het Aartsbisdom’ maar al te goed. De implementatie van het beleid heeft geleid tot een kerkelijk machtsvertoon ten gevolge waarvan we een van de vieringen Witte Donderdag of Paaszaterdag niet meer in de eigen kerk van de lokale geloofsgemeenschap kunnen houden. Het voelt als een beschamende afgang dat in onze bible belt Bennekom op een hoogtijdag als Witte Donderdag de katholieke kerk voor een viering gesloten blijft. Het gaat, mijns inziens, daarbij niet meer om de waarheid van de theologische argumenten, maar om hun bruikbaarheid voor het uitoefenen van macht. Vele theologen van naam hebben zich in de decennia na Vaticanum II uitgesproken over het nieuwe kerk zijn. Niet meer de hiërarchische kerk van de clerus, maar de kerk van het Volk Gods, waarin allen gelijk zijn en een ieder naar de gaven die hem gegeven zijn dienstbaar is aan het heil van de mensen. Het beleid van de kerk wordt bepaald door de concentratie op de macht van de gewijde celibataire priester, wiens taak binnen de geloofsgemeenschap bijna uitsluitend wordt geformuleerd rond de eucharistie. iii) De betrokkenheid van de kerkgemeenschap op het 14
reilen en zeilen van de maatschappij – of, met andere woorden, op het nabij brengen van het Koninkrijk Gods – is in deze visie op de priester geheel verdwenen. Kerkelijke voorschriften en reglementen hebben de grens tussen priester en leek, waartoe uitdrukkelijk ook de pastoraal werker wordt gerekend, afgebakend. Die grens wordt scherp bewaakt. Bij overschrijding van die grens dreigt voor de pastoraal werker ontslag, weten we sinds de brief van 5 maart jl. van de kardinaal aartsbisschop. Het effect van die dreiging op zijn functioneren laat zich raden. Spontaan zoeken de lokale geloofsgemeenschappen hun eigen wegen. En zo ook onze geloofsgemeenschap in Bennekom, waar al veel kon worden bereikt. Ik hoop dat velen er van overtuigd zullen geraken dat wij eucharistisch vieren als wij in Jezus naam bijeen komen om Hem te gedenken, zoals hij op de avond voor zijn lijden aan zijn leerlingen en aan ons allen gevraagd heeft. Bennekom, 17 maart 2012, Timo Harmsen i
) Mariënburg Magazine, jrg 29, nr.2; bl.10 maart 2012 ) Trouw, woensdag 14 maart 2012 iii ) Zie in dit verband ook de brief van de aartsbisschop Mgr. Dr. W. J. Eijk als bijlage bij “Optocht”, Maandblad voor gelovigen in het Aartsbisdom Utrecht, nummer 07 van het jaar 2011. ii
Gezien Daar zat Hernán, onder een boom langs de straat, samen met een kameraad. Hij zag er slechter uit dan ik hem ooit gezien had: zijn bloes openhangend, vuil en duidelijk dronken. Zijn baard, die hij anders zo netjes bijhoudt, was nu al lang niet meer geknipt. Het had me moeite gekost hem te vinden, ik was al een keer of drie langs zijn huis gereden. Maar zijn vader had me gezegd dat ik hem misschien zou aantreffen bij het huis van een vriend, tegenover de lagere school in de wijk. En zo kwam het uit. Hernán was blij me te zien, ontroerd zelfs, omdat ik de moeite gedaan had hem op te zoeken. Gastvrij gebaarde hij me te gaan zitten en stelde me voor aan zijn vriend. We praatten wat over koetjes en kalfjes, tot ik het doel van mijn bezoek uitlegde. Ik wilde Hernán een hoofdstuk van mijn nieuwe boek laten horen, dat bestaat uit een brief aan zijn vader en waarin hij ook voorkomt. In het bewuste fragment komen onder andere zijn problemen met de alcohol ter sprake. Ik wilde weten wat hij
forum daarvan vond en zijn toestemming vragen om het te publiceren. Ik haalde de papieren uit mijn tas en zocht het gedeelte op. Hernán zag er zeer vermoeid uit en ik vroeg me af of hij de concentratie kon opbrengen om de hele brief aan te horen. “Lees ik alleen het gedeelte waar jij in voorkomt?” Nee, gebaarde hij, hij wilde alles horen. En hij was gelijk geboeid, merkte ik. Bij het stuk dat over hem ging, zuchtte hij geraakt. “Daar wil ik een fotokopie van”, zei hij toen het uit was. “Je mag deze uitdraai hebben”, reageerde ik, maar Hernán bleef bij zijn idee van de fotokopie: “Hier om de hoek kan ik er een maken, we gaan er gelijk heen.” Ik begreep dat het maken van de kopie voor hem een symboolfunctie had, een gebaar van goedkeuring en toeeigening tegelijk, dus ik liep met hem mee. Omstandig legde Hernán aan het meisje van de winkel uit wat het geval was. Toen hij wilde vertellen wie ik was, stokte hij en zei: “Dat moet je zelf maar zeggen, dat weet jij beter dan ik.” Hij bleek hier een geziene persoon te zijn, dat maakte het gemakkelijk, ook omdat Hernán geen cent op zak had om de kopieën te betalen, maar daar werd niet over gemaald. We hadden een gezellig praatje en ik nam afscheid. In de weken erop sprak ik een paar keer de vader van Hernán. Die had al gehoord van mijn bezoek. Dat deed me deugd, want Hernán was in geen maanden bij zijn vader langs geweest. Daar leek nu verandering in te zijn gekomen, hij kwam nu weer bijna iedere dag. Vermoedelijk had het voorlezen van de brief daaraan bijgedragen. “Hij ziet er goed uit”, zei de vader. Het klonk haast te mooi om waar te zijn. Marc van der Post Tussen Kerk en Kunst In 2012 bestaat de collectie van het Aartsbisschoppelij k Museum (ABM) 150 jaar. Deze collectie van religieuze (kunst)voorwerpen wordt bewaard en is te zien in Museum Catharijneconvent in het centrum van Utrecht. Om het 150-jarig bestaan van de ABM-collectie
te vieren, worden er in 2012 diverse activiteiten georganiseerd. Zo wordt er in elk van de drie vicariaten van het aartsbisdom een dag gehouden met als motto ‘Tussen Kerk en Kunst’ – een knipoog naar het tv-programma ‘Tussen Kunst en Kitsch’ van de AVRO. Ook is er een speciaal jubileumlogo ontworpen. Tijdens de ‘Tussen Kerk en Kunst’-dagen kunnen mensen maximaal vijf dierbare, mooie of bijzondere christelijke voorwerpen meenemen en door deskundigen laten becommentariëren. Het kan daarbij gaan om antieke boeken, beeldjes, schilderijen, iconen, prenten, edelsmeedwerk, devotionalia en dergelijke. Het voornaamste doel is meer te weten te komen over het verhaal achter het voorwerp. Het gaat dus niet om de financiële waarde, maar om een bespreking van de gelovige waarde van het voorwerp: wat is het precies, uit welke tijd stamt het, welke rol speelt het in de familiegeschiedenis, welke rol speelt het in de katholieke traditie? Dag 1: zaterdag 14 april tussen 13.00 – 16.00 uur: Museum Catharijneconvent, Lange Nieuwstraat 38 in Utrecht (vicariaat Utrecht), waarbij ook kardinaal Eijk aanwezig zal zijn. Dag 2: zaterdag 21 april tussen 13.00 – 16.00 uur: Stefanshof, Grotestraat 207 te Borne (vicariaat Deventer), waarbij ook Herman Finkers aanwezig zal zijn. Dag 3: zaterdag 12 mei tussen 13.00 – 16.00 uur: St. Walburgis schatkamer, Walburgplein 1 te Arnhem (vicariaat Arnhem), waarbij ook Leo Fijen aanwezig zal zijn. Geschiedenis ABM De Utrechtse priester Gerard W. van Heukelum (1834-1910) richtte begin jaren zestig van de negentiende eeuw het Aartsbisschoppelijk Museum te Utrecht op, niet alleen om verwaarloosd kerkelijk erfgoed te behouden, maar ook om originele kunstwerken bijeen te brengen die als voorbeeld konden dienen voor eigentijdse kunstenaars. Kunst gold vroeger als een bron van spiritualiteit en van vakmanschap. Vandaag de dag is kunst ook een belangrijk catechetisch middel. De collectie van het Aartsbisschoppelijk Museum is één van de pijlers van Museum Catharijneconvent, dat mede om die reden vele groepen met scholieren en vormelingen ontvangt. (Uit: Parochiebladenservice april 2012)
15
__________________________ PAROCHIE INFORMATIE ___________________________ Koster Ceremoniaris Riet van der Linden Groenestraat 27, tel. 0318 416 846 Contact nabestaanden Nettie Oegema, Bereklauw 73; tel.: 0318 419 227
Contactpersoon dopen Marian Bolscher, Berkenlaan 18; tel 0318 417 237
Parochie Titus Brandsma
Wijkvertegenwoordiging
De Maria Virgo Regina geloofsgemeenschap is RK en is onderdeel van de Titus Brandsma parochie. Voor informatie over de Titus Brandsma parochie zie de website: www.ztitusbrandsmaparochie.nl
Marian Bolscher, Berkenlaan 18, tel. 0318 417 237
en www.jongtitus.nl. Pastoraal team en profilering
Contact Kerk, Milieu en Samenleving
Diaconie:
J.A.T.M.(Hans) Lucassen J.H.M. (Hans) Lammers Catechese: H.W.M. (Henri) ten Have, pastoor C.J.M.(Toos) Jurrius-Kunnen Liturgie: J.G.M.(Jan) Olimulder Kerkopbouw: G.H.J.V.(Guido) Dieteren Y.J.(Yuri) Saris
Contact Raad van Kerken
Maria Virgo Regina kerk
Gemengd Koor: Antoon Appelman Vossenweg 57, tel. 0318 414 943 ARSIS: Peter Wijngaard Hof van Putten 11, tel. 0318 417 670 Kinderkoor: Gertie Savelkoul Julianalaan 10, tel. 0318 575 965 Dameskoor: Nardie Breteler-klein Breteler Grintweg 303, tel. 0317 415 588 Schola cantorum: Klaas Postma, Selterskampweg 23, tel. 0318 415 813
adres: Heelsumseweg 1, 6721 GP Bennekom internet: www.rkkerkbennekom.nl
Locatieraad
Hans Wilmink (voorzitter), tel. 0318 413 049 Rita van Doesum-Karsten (secretaris) e-mail:
[email protected] tel. 0318 418 025 Arend Jan Nell, (penningmeester) tel. 0318 430 988 José van der Meulen, tel. 0318 430 455 Truus Appelman, tel. 0318 414 943 Miranda Meuwissen, tel. 0318 420 497
Pastoraatsgroep
Marian Bolscher, tel. 0318 417 237 Ruud van der Linden, tel. 0318 419 340 Marianne Thie, tel. 0318 414558 Marialda Kuin, tel. 0318 610 078
Commissie van financiën en beheer Arend Jan Nell (penningmeester), tel. 0318 430 988 Bankrek. algemeen: 30.70.22.250; Bankrek. kerkbijdragen: 15.34.62.043, t.n.v. Par. Z. Titus Brandsma, t.b.v. Maria Virgo Regina Bennekom.
Ledenadministratie Klaas van der Meulen, Korenlaan 32A, tel. 0318 430 455
Parochiewacht Maandag t/m vrijdag 10.30-11.30 uur Torenzaal, Heelsumseweg 1, tel. 0318 414 896 Daarbuiten informatie via antwoordapparaat.
16
Caritas Dominique de Voort Breehoven 13, tel. 0318 416 265 Truus Appelman, tel. 0318 414 943 Hans Westendorp, Alexanderweg 1, tel.: 0318 418 465
Agenda torenzaal en kerkzaal Ton Gommers-Smits, Honingklaver 2, tel. 0318 414 374
Koren
Werkgroep peuter en kleuter/kerk Angelique Zandstra, Algemeer 27, tel. 0318 418 992
Werkgroep kinderwoorddienst Linda Rust, 0318 413 630 Werkgroep gezinsviering Arno de Bruin, Boerenbond 22, tel. 0318 414 097
Werkgroep 1e communie Christianne Marcelis-van Acker Vossenweg 37, tel 0318 418 347
Werkgroep jongerencatechese Hermine Wilmink, Harnsesteeg 3, tel. 0318 413 049 Bezoekgroep Bets Oostrom, Haldereng 17, tel. 0318 416 118 Basisschool St. Alexander Acacialaan 32a, tel. 0318 430 340 In verband met het op de school geldende toelatingsbeleid kinderen erg vroeg opgeven Katholiek Vrouwen Gilde Gea Kleipool-van de Goor
Bosmeesterskamp 2B, tel. 0318 431 810