r e n t r a P voeden p o in Het pedagogisch beleid van Kinderopvang SKAR
Inhoud Dit is Kinderopvang SKAR
Pagina nummers
Stap in je toekomst!
5
Missie en visie
6
Vier basisdoelen
9
Twaalf thema’s 1. Veiligheid en welbevinden
10
2. Ontwikkelen en leren
13
3. Samenwerken met partners
14
4. Omgaan met gedrag en/of problematische ontwikkeling bij kinderen
17
5. Omgaan met diversiteit
17
6. Pedagogische doelen en competenties van kinderen
18
7. Samenwerken in de groep
18
8. Basiscommunicatie
18
9. Stimuleren van spelen en leren
22
10. Indeling en inrichting van buiten- en binnenruimtes
22
11. Dagritme en groepssamenstelling
25
12. Observeren en plannen
25
Nawoord
26
Inleiding Kinderopvang is veel meer dan opvang. Kinderopvang
Zij heeft de communicatietheorie van Thomas Gordon
SKAR kan op basis van ervaring, pedagogische visie
vertaald naar communicatie met baby’s. Malaguzzi, beter
en beleid als een serieuze en deskundige partner in
bekend als Reggio Emilia, het stadje waar hij leefde,
opvoeding beschouwd worden.
doorbrak de tradities op het gebied van activiteiten. Tijdens de activiteit worden de randvoorwaarden steeds
Tijdens het verblijf op de dagopvang, peuteropvang of
aangepast aan de behoeften van het individuele kind of
buitenschoolse opvang ontwikkelt uw kind zich op vele
de groep. Het eindresultaat is niet van belang en staat niet
gebieden: emotioneel, motorisch en zintuigelijk, congnitief,
vast, het proces er naartoe is wat telt. Het kindvolgend
communicatief, creatief en beeldend. Een stevig en
handelen, wordt hierin duidelijk zichtbaar.
duidelijk pedagogisch beleid biedt daarbij houvast. Het dient als leidraad voor het pedagogisch handelen
Tenslotte maakt Vygotsky’s kijk op de ontwikkeling van
van alle medewerkers en de dagelijkse gang van zaken.
kinderen duidelijk dat een kind met behulp van een
Zowel op de locaties, als op het Centraal Kantoor.
pedagogisch medewerker de kloof naar de zone van naaste ontwikkeling kan dichten, op het moment dat een
Binnen Kinderopvang SKAR is niet gekozen voor het
bepaalde cognitieve ontwikkeling bereikt is.
volgen van één pedagogische stroming, maar juist voor de elementen uit de diverse pedagogische stromingen, die
In deze brochure bieden we u een kijkje in de keuken op
samen leiden tot een opvoedende opvang van kwaliteit
het gebied van onze kernwaarden, missie, visie en de
met een meerwaarde voor kinderen. Zo hechten wij net als
thema’s uit het pedagogisch kader; de onderlegger van
Emmi Pikler veel waarde aan een zorgvuldige, aandachtige
ons pedagogisch beleid.
fysieke verzorging en een vrije bewegingsontwikkeling voor baby’s. De inzichten van Aletha Solter betreffende emoties van kinderen en hoe hier door pedagogisch medewerkers mee om te gaan, zijn hier een waardevolle aanvulling op.
pag
2 en 3
, t h c i r e g d n i k , openief, warm en act skundig de
Dit is Kinderopvang SKAR Stap in je toekomst!
Denk daarbij aan themalocaties, vakantieopvang en onze
Kinderopvang SKAR staat open voor ieder kind, ongeacht
programma’s op het gebied van voor- en vroegschoolse
geloof, ras of huidskleur. Open communicatie naar
educatie (VVE).
kinderen, ouders, collega’s en de samenleving vinden we belangrijk. Vanuit betrokkenheid en kennis van zaken
Maar wat is goede opvang? Wij vinden dat die warm,
bieden we opvoedende opvang en zorg. Ons aanbod is
veilig en geborgen moet zijn, op een plek waar uw kind
kindgericht; elk kind verdient de beste kansen om zich
zich thuisvoelt, maar waar u zich ook welkom voelt.
optimaal te ontwikkelen. Daarbij erkennen we ieder kind
Deskundigheid, betrokkenheid en passie voor kinderen zijn
als een individu met een eigen karakter, een kind is de
de eigenschappen die onze medewerkers bieden, elke dag
motor van zijn of haar eigen ontwikkeling.
opnieuw.
Doordat we ons doorlopend actief ontwikkelen, krijgt opvang telkens nieuwe impulsen.
Met de vijf kernwaarden: open, kindgericht, actief, warm en deskundig, laten we zien wie we zijn en wat we willen.
pag
4 en 5
Missie en visie Kinderopvang SKAR biedt kinderopvang aan kinderen van
Wij benaderen elke vraag of ieder probleem vanuit een
0 tot 13 jaar door middel van dagopvang, buitenschoolse
open en positieve grondhouding.
opvang (naschoolse, tussenschoolse, voorschoolse en
Wij streven naar een hoog pedagogisch niveau en een
vakantieopvang) en gastouderopvang.
gedifferentieerd dienstenpakket. Wij bieden een veilige, eerlijke en inspirerende omgeving waarin iedereen gelijk
We zijn een maatschappelijke organisatie en kiezen
wordt behandeld. Want bij Kinderopvang SKAR willen we
bewust voor kinderopvang voor iedereen. Pedagogische
dat iedereen goed in zijn vel zit. Daarom werken wij aan
ontwikkelingen en vernieuwing zijn kritische succesfactoren
de mogelijkheid tot ontdekken, tolereren en incasseren.
binnen onze organisatie, waarbij persoonlijke en sociale
Waardoor we leren, groeien en doelen bereiken als individu
ontwikkeling van het kind een centrale plaats inneemt.
en als groep.
Het draait bij Kinderopvang SKAR om kinderen en hun ouders. Onze pedagogisch medewerkers zijn partners in
Kinderopvang SKAR is een vooruitstrevende en
opvoeding.
toonaangevende, maatschappelijk bewogen organisatie. Wij bouwen continu aan de kwaliteit van onze
We werken met goed opgeleide medewerkers in
dienstverlening, zoeken naar vraaggerichte oplossingen
aantrekkelijk ingerichte locaties met een speelse
en ontwikkelen innovatieve producten en diensten.
buitenruimte. Hier kunnen kinderen al spelend en door deelname aan activiteiten zich vormen. Ieder kind is de
Kinderopvang SKAR biedt kinderen een eigentijdse
motor van zijn of haar eigen ontwikkeling. Wij hanteren
en betrouwbare opvang, in een inspirerende, veilige,
eigentijdse methodieken om actief deze ontwikkeling te
warme omgeving. Vanuit een heldere pedagogische visie,
begeleiden.
stimuleren en versterken onze betrokken medewerkers, een gezonde ontwikkeling voor ieder kind. Met een hoog ambitieniveau en vanuit een grote maatschappelijke betrokkenheid ontwikkelt Kinderopvang SKAR in de regio Midden-Gelderland een vernieuwend en vaak vooruitstrevend aanbod, dat aansluit bij de wensen van ouders en kinderen; veelzijdig, praktisch en in de buurt.
pag
6 en 7
Persoonli sociale on jke en t w i van het kkkeling staat cen ind traal
e d r a a n n e v e r st e opvang best e fronten l l a op
Vier pedagogische basisdoelen Kinderopvang SKAR streeft naar de beste opvang op
3. we bieden kinderen gelegenheid sociale competenties
alle fronten. Opvang waar kinderen zich thuis- en veilig
te ontwikkelen, waarbij ze leren rekening met elkaar
voelen, waar hun ontwikkeling gestimuleerd wordt, waar
te houden, voor zichzelf opkomen, samenwerken,
ze zich ontpoppen tot personen die goed functioneren
anderen helpen, conflicten voorkomen of oplossen,
binnen onze steeds veranderende samenleving. Daarbij
delen, communiceren en sociale verantwoordelijkheid te
is het handelen van onze medewerkers op alle locaties
ontwikkelen.
gebaseerd op vier pedagogische basisdoelen:
4. we geven kinderen de kans zich de normen en waarden van de samenleving eigen te maken; wat mag wel, wat
1. we bieden kinderen emotionele en fysieke veiligheid.
mag niet, hoe moet je je gedragen.
Onze locaties zijn een veilige basis, een thuis waar kinderen zich kunnen ontspannen en zichzelf kunnen zijn. 2. we bieden kinderen gelegenheid hun persoonlijke competenties te ontwikkelen, zoals veerkracht, zelfstandigheid, zelfvertrouwen, flexibiliteit en creativiteit.
pag
8 en 9
Twaalf thema’s De pedagogische doelen gelden als algemene opvoedingsdoelen en zijn uitgewerkt in twaalf thema’s. Zowel in de dagopvang, peuteropvang als buitenschoolse opvang wordt dit toegepast. Hieronder vindt u in het kort een uitwerking van deze 12 thema’s.
1. Veiligheid en welbevinden Mentor
Veiligheid en zorg
Ieder kind heeft een eigen mentor. Hij of zij is contact-
Onze methode voor welbevinden bewaakt de emotionele,
persoon voor de ouders, voert kindgesprekken, zorgt voor
maar ook fysieke veiligheid van kinderen. Medewerkers
observatie en objectieve registratie van het welbevinden
bieden zorg en veiligheid, die past bij een verantwoorde
van uw kind, brengt het eventueel in tijdens werkoverleg
opvang en de ontwikkelingsfase van uw kind. We reageren
of werkbegeleiding, initieert zorggesprekken en houdt
sensitief en adequaat op de signalen van uw kind, waarbij
tenslotte het kinddossier en het logboek bij.
flexibel wordt omgegaan met aanvaardbare risico’s bij zijn ontdekkingstocht in de wereld.
Wennen Kinderen die nieuw komen op de dagopvang of de overstap maken van de dagopvang naar de buitenschoolse opvang, moeten wennen. Dit wordt geleidelijk opgebouwd. Hiervoor worden vooraf afspraken gemaakt.
Vertrouwde relaties Kinderen zijn al vanaf jonge leeftijd in elkaar geïnteresseerd. Vertrouwdheid ontstaat als kinderen elkaar vaker tegenkomen, elkaar leren kennen en samen spelen. Het is belangrijk dat de kinderen in de groep zoveel mogelijk dezelfde kinderen tegenkomen. We werken daarom met stamgroepen, elk met hun vaste pedagogisch medewerkers.
Informatieoverdracht Partners in opvoeden betekent, dat pedagogisch medewerkers en ouders/verzorgers elkaar informeren over het kind. Voor u is het prettig te weten hoe het die dag met uw kind gegaan is, zodat u daar thuis weer op kunt inspelen. Wij willen graag weten of zich thuis bijzonderheden hebben voorgedaan waarmee we rekening moeten houden.
pag
10 en 11
bewaken v emotionelan de fysieke ve e en iligheid
n e e s i n e v e r het stptimaal t a o a m i l k s g n i l e k k i w t on
2. Ontwikkelen en leren Spelend en werkend leren
Ontwikkelings- en activiteitgericht werken
Elk kind heeft een aangeboren drang tot leren en
Er bestaan nogal wat verschillen in het tempo, waarin
ontdekken. Kinderen zijn nieuwsgierig, hebben een enorm
kinderen zich ontwikkelen. Waar de één vlot is met
doorzettingsvermogen. Vallen en weer opstaan, blijven
praten, kan de ander veel eerder fietsen. Wie intensief op
proberen tot iets lukt. Leren doen ze met hun handen,
één gebied leert, houdt minder energie over voor groei
hoofd en hart. Jonge kinderen hebben een combinatie
op andere gebieden. Een kind kan niet alles tegelijk,
nodig van een voorspelbare omgeving en ruimte om te
ieder kind heeft zijn voorkeuren en talenten. Om een
ontdekken. Herhalingen maken de wereld voorspelbaar en
optimaal ontwikkelingsklimaat te scheppen, werken we
veilig. Vaste gewoontes en rituelen dragen daar toe bij.
ontwikkelingsgericht. We kijken waar het kind in zijn ontwikkeling staat, waar het naar toe kan en wil. Niet de
Naast het spelend leren willen kinderen ook werkend leren.
leeftijd, maar het ontwikkelingsniveau en de interesses
Helpen en dingen zelf doen. Jonge kinderen vinden het
bepalen wat we aanbieden. Ons activiteitenbeleid voorziet
geweldig als ze volwassenen mogen helpen met allerlei
in een aanbod met voor elk wat wils!
taken en klusjes, zij zien het als een teken van groot worden. Helpen vergroot het zelfvertrouwen.
pag
12 en 13
3. Samenwerken met partners Ouders
Partners in vrije tijd
Goede zorg is gedeelde zorg. We werken nauw samen
Spelen staat centraal. Vrij spelen en georganiseerde
met ouders/verzorgers, het basisonderwijs en partners
activiteiten vormen de basis van ons aanbod. In de
in het veld van vrije tijd en voorzieningen voor de jeugd.
dagopvang hebben kinderen behoefte aan structuur
Ieder levert vanuit liefde, betrokkenheid en deskundigheid
en maken georganiseerde activiteiten deel uit van het
een bijdrage aan opvoeding en begeleiding naar
dagritme. In de buitenschoolse opvang kiezen kinderen
zelfstandigheid. Door hechte samenwerking sluiten
zelf tussen vrij spelen, meedoen aan georganiseerde
afspraken over opvoeding, educatie en -als dat nodig
activiteiten of helemaal niks doen, een beetje bijkomen
mocht zijn- extra zorg naadloos op elkaar aan.
van de dag. Samenwerken doen we met organisaties die zich gespecialiseerd hebben in sport, dans en kunst.
Basisscholen We werken nauw samen met de basisscholen. Op het
Partners in zorg
gebied van huisvesting, waardoor het mogelijk is aan de
Kinderopvang is dienstverlening, geen hulpverlening,
grote vraag naar buitenschoolse opvang te voldoen, maar
maar wij hebben wel een signalerende functie.
ook om te zorgen voor een goede doorgaande (leer)lijn.
Soms heeft een kind extra zorg of hulp nodig. Dan treedt
Optimale aansluiting tussen dagopvang, voorschoolse
de procedure zorgkinderen in werking, een stappenplan
opvang, de basisschool, tussenschoolse opvang en
waarin ouders, Kinderopvang SKAR en professionals in
naschoolse opvang is in ieders belang.
zorgverlening samenwerken. Goed om te weten is dat er sinds 2009 landelijke Centra voor Jeugd en Gezin (CJG-s) opgezet zijn. Deze centra zijn laagdrempelig. U kunt er met al uw vragen en zorgen over uw kind(eren) terecht.
Partners in Educatie Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) laat kinderen op speelse wijze meedoen aan educatieve programma’s. Deze richten zich op kinderen in de leeftijd van 2 tot 6 jaar met een risico op taal- of ontwikkelingsachterstand. Door hun ontwikkeling te stimuleren, vergroten de kansen voor de toekomst. Kinderopvang SKAR is koploper in Nederland wat betreft het aanbieden van erkende VVE programma’s, juist omdat deze al aan de groep van 0 tot 4 jaar worden aangeboden. Er wordt gewerkt met Kaleidoscoop, Puk & Ko en Startblokken.
pag
14 en 15
vergroot k voor de to ansen ekomst
g n i g i d e o m n a a t , e n h u r e st respect voo en ders-zijn an
4. Omgaan met gedrag en/of problematische ontwikkeling bij kinderen In elke groep zitten kinderen met en achterstand op
Mocht het nodig zijn, dan start de procedure zorgkinderen.
leeftijdsgenoten of kinderen die onvoorspelbaar zijn
Dit gebeurt altijd in nauwe samenwerking met ouders.
in hun gedrag of reacties. ‘Lastig’ of opvallend gedrag
Ondanks alle inspanning en inzet van ouders en
kan verschillende oorzaken hebben, die om maatwerk
pedagogisch medewerkers, kan het gebeuren dat een
in aanpak vragen. De pedagogisch medewerkers zijn
kind zich in de groep niet voldoende kan ontwikkelen
deskundig en ervaren, zij signaleren stoornissen en/of
en ontplooien. Of dat het andere kinderen van de groep
belemmeringen in de ontwikkeling van kinderen snel,
daarin teveel belemmert. Samen met de ouders wordt dan
evenals zorgelijk gedrag. Ze geven het kind op de juiste
gezocht naar een oplossing waarbij het kind deze kansen
momenten steun en aanmoediging en hebben altijd
wel krijgt. Soms kan door begeleiding en training door een
respect voor het anders-zijn.
werkbegeleider een belangrijke slag gemaakt worden.
5. Omgaan met diversiteit Bij Kinderopvang SKAR is iedereen welkom, wordt
uit. Met deze verschillen gaan we respectvol om. Sterker
iedereen gerespecteerd, ongeacht ras, religie en sociale
nog: ze worden zelfs benut om van elkaar te leren. De
achtergrond. Kinderen in een groep verschillen van
keuze van activiteiten, inrichting van de ruimte, maar ook
elkaar, doordat zij thuis andere ervaringen opdoen en
de wijze van omgang met elkaar biedt ruimte aan culturele
verschillende dingen leren. Ook zien we er allemaal anders
verschillen.
pag
16 en 17
6. Pedagogische doelen en competenties van kinderen Ontwikkelen en leren lijken soms vanzelf te gaan. Kinderen
zowel qua tempo als inhoud. Sommige worden nooit
gaan uitdagingen aan, doen elkaar na, willen triomfen
echte wildebrassen, terwijl anderen met veel moeite
delen. Elk kind wordt geboren met een groot vermogen en
de concentratie op kunnen brengen voor een tekening
motivatie om te leren en te ontwikkelen. Voor een deel ligt
of puzzel. Verschillen mogen er zijn! We begeleiden
de loop van de ontwikkeling genetisch vast, maar ouders
deze groei zorgvuldig. We volgen en wachten af, maar
en pedagogisch medewerkers hebben ook grote invloed.
stimuleren en interveniëren tegelijk.
De ontwikkeling van kinderen verloopt heel verschillend,
7. Samenwerken in de groep Opvoeden is teamwork. Dat betekent elkaar steunen,
Ze maken afspraken zodat ze weten wat ze aan elkaar
afspraken maken, overleggen, elkaar aanvullen en
hebben, soepel op elkaar in kunnen spelen. Soms lijkt alles
inspireren. Pedagogisch medewerkers zijn als team (onder
vanzelf te gaan, maar die vanzelfsprekendheid komt door
leiding van de unitmanager) verantwoordelijk voor de
vertrouwde regels, afspraken en gewoontes.
locatie en samen met hun directe collega’s voor hun groep.
8. Basiscommunicatie Door goede communicatie ontstaat er een positieve sfeer
Respect voor de autonomie van elk kind
van betrokkenheid in de groep. Er ontstaan vertrouwde
Een baby is volkomen afhankelijk, maar kan wel
relaties tussen pedagogisch medewerkers en de
gerespecteerd worden door hem niet zomaar uit zijn bedje
kinderen. Kinderen weten dat ze welkom zijn, als persoon
te pakken, maar door tegen hem te praten, oogcontact te
gewaardeerd worden en dat ze kunnen rekenen op de
maken en hem dan pas uit zijn bedje te tillen. Dreumesen
pedagogisch medewerkers.
willen veel zelf doen, maar zijn tegelijkertijd emotioneel nog erg afhankelijk van volwassenen. Zij worden heen en
In onze communicatie zijn vijf aspecten essentieel:
weer geslingerd tussen zelfstandig op onderzoek uitgaan
• sensitieve responsiviteit;
en het opzoeken van de veiligheid die de pedagogisch
• respect voor de autonomie van het kind;
medewerkers bieden. Door kleintjes vrij te laten spelen,
• praten, uitleggen en luisteren;
maar beschikbaar te blijven voor oogcontact, wordt
• grenzen stellen en reguleren;
dit conflict opgelost. Oudere kinderen hebben meer-
• ondersteunen van positieve relaties tussen kinderen.
en andere ruimte nodig dan jongere kinderen. Soms vinden ze het prettig zich even terug te trekken, maar
Sensitieve responsiviteit
samen met een vriendje optrekken is ook leuk. Ze willen
Pedagogisch medewerkers zijn gevoelig voor wat een kind
vaardigheden ontwikkelen, zelf kiezen waarmee ze bezig
bezighoudt. Ze pikken signalen van het kind op en reageren
zijn. Op de buitenschoolse opvang kan het voorkomen dat
hier adequaat op. Ze laten merken, dat ze het kind gezien/
het dagprogramma of de dagelijkse routines aangepast
gehoord hebben, het kind waarderen, rekening houden
moeten worden, zodat ze beter aansluit bij de behoeften,
met het kind en het helpen als dat nodig is. Sensitieve
voorkeuren en het temperament van individuele kinderen.
responsiviteit is belangrijk voor de kwaliteit van elke relatie. Iedereen wil gezien, gehoord en verstaan worden.
pag
18 en 19
een zorgv u l d begeleidin ige g van groei
n a v n e n u e t s r e d on itieve relaties pos n kinderen tusse
Pedagogisch medewerkers van Kinderopvang SKAR Observeren en wachten af hoe kinderen zelf problemen oplossen, in plaats van direct in te grijpen. Ook met praktische zaken, zoals het smeren van een boterham, het dichtritsen van een jas zijn de pedagogisch medewerkers gericht op zelfstandigheid. Zij bieden kinderen keuzes aan, die passen bij hun ontwikkelingsniveau.
Praten, uitleggen en luisteren Jonge kinderen gebruiken weinig of eenvoudige taal, maar
Voor hun eigen veiligheid en die van hun omgeving.
beschikken wel over een scala aan non-verbale middelen.
Het stoppen van het eigen gedrag is voor jonge kinderen
Ze communiceren met gebaren, gezichtsuitdrukkingen en
nog erg moeilijk, maar het gedrag om te buigen door zich
geluid. Ze wijzen, kijken boos, blij of verdrietig, laten iets
op iets anders te richten werkt wel.
zien, doen iets voor en nodigen uit om te imiteren. Het is allemaal communicatie. Vanaf de babytijd is het zowel
Pedagogisch medewerkers geven weinig nee-regels,
voor de taal-/spraakontwikkeling als voor het gevoel van
deze worden alleen gebruikt bij gevaar, elkaar pijn doen en
welbevinden van belang dat pedagogisch medewerkers
dingen kapot maken. Daarnaast wordt een aantal positieve
benoemen wat ze doen en zien. Taal ondersteunt wat
hoofdregels gebruikt zoals: om de beurt, we helpen elkaar
het kind ziet en zo leert het de wereld begrijpen. Als
en weer vrienden maken. Boodschappen in eenvoudige
kinderen ouder worden krijgt communicatie een ander
taal, het liefst telkens hetzelfde geformuleerd.
niveau. Langzamerhand worden kinderen volwaardige gesprekspartners die graag willen discussiëren. Op alle
Oudere kinderen weten al beter wat wel en niet mag.
leeftijden hebben kinderen recht op een uitleg waarom
Het geweten, het besef van goed en kwaad heeft zich
iets wel/niet kan of mag. Ze leren er van.
gevormd. Onder druk van de groep kunnen ze wel kattenkwaad uithalen, ondanks dat ze weten dat het tegen
Kinderen kunnen goed aangeven wat ze willen, met of
de regels is. Ze willen graag bij de groep horen. Nu wordt
zonder woorden. Pedagogisch medewerkers proberen
het belangrijk om samen met de kinderen een beperkt
de gevoelens of behoeften van een kind te verwoorden
aantal regels op te stellen die haalbaar zijn om na te leven
om er achter te komen wat een kind bedoelt of wat er
en waar iedereen achter staat. Deze regels vertellen:
aan de hand is. Er wordt actief geluisterd. Zo ontstaan
zo zijn onze manieren.
begrip en vertrouwen. Soms is het alleen maar nodig om te luisteren zonder woorden: passief luisteren. Daarbij laat de
Ondersteunen van positieve relaties tussen kinderen
pedagogisch medewerker voelen dat zij het kind begrijpt
De belangrijkste reden, waarom kinderen het fijn vinden
en accepteert zoals het is. Pedagogisch medewerkers
om naar een dagverblijf of buitenschoolse opvang te gaan
worden opgeleid om in deze stijl te communiceren, ze
zijn vriendjes en vriendinnetjes. Kinderen zijn gevoelig voor
krijgen begeleiding van de unitmanagers en de werk-
een goede sfeer waarin ze gezien worden. Daarbij hoort
begeleiders van Kinderopvang SKAR.
positieve aandacht voor elk individu. Verjaardagen worden samen gevierd, er is aandacht voor het kind dat een
Grenzen stellen en reguleren
verkeersdiploma gehaald heeft, maar ook voor het kind
Wat mag wel en wat niet? Ouders/verzorgers en peda-
dat verdrietig is omdat zijn ouders gaan scheiden.
gogisch medewerkers sturen het gedrag van kinderen door
Er is aandacht voor elkaar. Pedagogisch medewerkers
‘nee’ te zeggen, alternatieven aan te bieden, rituelen te
zorgen ervoor dat de kinderen zich veilig en vertrouwd met
gebruiken, te vertellen wat wel of niet mag, af te leiden
elkaar voelen. Ze stimuleren verbondenheid in de groep
en te troosten. Het kind neemt stukjes van het gedrag
en een wij-gevoel door rituelen en positieve aandacht voor
(voorbeeldrol) van de opvoeder over. Op het moment dat
alle kinderen. Vriendschappen en het plezier in samen
kinderen gaan lopen en meer bewegingsvrijheid krijgen,
spelen worden gestimuleerd.
moeten ze leren om zich aan bepaalde regels te houden. pag
20 en 21
9. Stimuleren van spelen en leren Pedagogisch medewerkers hebben verschillende middelen
aansluiten bij het spontane spel van kinderen. Daarbij
om spontaan spel en leren te ontlokken. Daarbij spelen
zijn de balans in pedagogische benadering van zowel
inrichting en indeling van de ruimte binnen en buiten een
individuele kinderen als de hele groep, de balans tussen
rol, maar ook groepssamenstelling, het dagritme, het
beschermen en vrijlaten, tussen ingrijpen en zelf laten
stellen van doelen en het maken van plannen. Kinderen
doen, tussen toezicht houden en privacy geven en tussen
leren van elkaar. Het is de uitdaging voor pedagogisch
vrij spel en geleide activiteiten belangrijk.
medewerkers om kansen te grijpen en te creëren die
10. Indeling en inrichting van buiten- en binnenruimtes Een goede indeling van binnen- en buitenruimtes zorgt
De speelomgeving en het materiaal zijn voorzien van
dat kinderen veilig zijn, ongestoord kunnen spelen en
labels in de vorm van tekeningen, foto’s, pictogrammen
met elkaar kunnen zijn. De ruimte moet uitdagend en
of woorden. Materialen liggen op toegankelijke plekken,
stimulerend zijn voor kinderen in alle ontwikkelingsfasen.
zodat kinderen zonder hulp van volwassenen speelgoed kunnen vinden, pakken en weer opruimen. Hierdoor
Binnen
hebben ze al op een jonge leeftijd zeggenschap over hun
We kiezen voor een stimulerende, geordende leer-
omgeving.
omgeving, waarin kinderen zelf keuzes kunnen maken. Er zijn hoeken, zoals de poppenhoek, de bouwhoek,
Buiten
het atelier, de bibliotheek, enz., met materialen die
Ook de buitenruimte is belangrijk. Buitenspelen biedt
uitdagen tot spel en samenspel. Er wordt alleen gespeeld,
andere leerervaringen en ontwikkelingsmogelijkheden,
of met anderen. Speelgoed is gericht op alle leeftijden,
maar draagt ook bij aan gezondheid. Er wordt elke dag
ontwikkelingsgebieden, culturen en interesses.
buiten gespeeld, weer of geen weer. Alle kinderen van alle locaties gaan zo vaak mogelijk, maar minstens één keer per dag naar buiten, ook bij slecht weer. De ruimtes zijn speciaal ingericht om aan alle leeftijdscategorieën voldoende uitdaging te bieden. Van babykruipheuvel tot ontdekbossen. Daarnaast heeft Kinderopvang SKAR een aantal natuur BSO’s en zelfs één BSO, De Wolvenbende, waar kinderen alles buiten doen. Hun motto luidt: slecht weer bestaat niet, slechte kleding wel. Buitenspelen brengt andere risico’s met zich mee. Kinderen vallen eerder (en harder) bij het rennen, een zware tak kan op je tenen vallen, enz. Kinderopvang SKAR vindt buitenspelen een belangrijke leerervaring, de risico`s die buitenspelen met zich meebrengt, zijn aanvaardbaar en zelfs gewenst. Het maakt kinderen zelfstandig en vergroot hun zelfoplossend vermogen. Buitenspelen nodigt uit tot samenwerking wanneer een probleem voor het kind alleen te groot is. Kinderen en pedagogisch medewerkers leren buiten andere kanten van elkaar kennen. Zelfs voor baby's is buiten zijn een verruimende ervaring: de wind langs de wangen, bewegende, ritselende blaadjes boven hun hoofd, kruipen door het gras.
pag
22 en 23
ruimtes m o uitdagend eten stimuleren en d zijn
n a v n j i x l e e d r e ond groep geeft een ouwdheid vertr
11. Dagritme en groepssamenstelling Dagritme en groepssamenstelling zijn belangrijke
de vaste opeenvolging van gebeurtenissen, wordt ook wel
pedagogische middelen om het gedrag van kinderen te
scriptkennis genoemd. Kinderen met scriptkennis weten
beïnvloeden. Ze zorgen voor een evenwichtig programma
precies hoe het verloop van de dag zal zijn, ze kunnen op
waarin elk kind aan bod komt. De dagprogramma’s bieden
de gebeurtenissen vooruitlopen. Dat geeft een gevoel van
ruimte voor individuele verschillen en geven houvast.
vertrouwen en veiligheid.
Jonge kinderen hebben hier veel behoefte aan, oudere kinderen al wat minder. In de buitenschoolse opvang is
De relatie tussen de pedagogisch medewerkers en
structuur wel aanwezig, maar kinderen hebben hier vooral
kinderen wordt sterk bepaald door de continuïteit.
ruimte en vrijheid om zelf te kiezen.
Daarom kiest Kinderopvang SKAR voor vaste pedagogisch medewerkers en stamgroepen. Elk kind heeft maximaal
Bij de dagopvang bestaat het dagritme uit een afwisseling
drie vaste pedagogisch medewerkers. Ieder kind komt
van speel-leeractiviteiten en verzorg-leeractiviteiten,
minimaal één van de vaste pedagogisch medewerkers in
zoals eten, drinken, handen wassen. Spontaan spel wordt
de stamgroep tegen. We kiezen voor stabiele groepen
afgewisseld met activiteiten, binnenspel wordt afgewisseld
waar kinderen elkaar kennen, het kost immers tijd om
met buitenspel. Overgangsmomenten waarin wordt
vertrouwde relaties tussen kinderen op te bouwen.
opgeruimd, kinderen verkleed of de tafel gedekt voor
Als kinderen elkaar niet kennen, gaat veel energie naar
de lunch, vormen voor kinderen een activiteit zoals alle
het begrijpen van wat er allemaal om hen heen gebeurt.
andere activiteiten.
Wanneer kinderen met een vriendje spelen, spelen ze op een hoger niveau. Onderdeel zijn van een groep geeft
Dagritme wordt bij Kinderopvang SKAR uitgebeeld met
jonge kinderen een gevoel van vertrouwdheid. De namen
dagritmekaarten, waarop een draakje te zien is. Dit draakje
van de groepen (de “Kabouters” of “Sterren”) geeft aan
eet, slaapt, speelt, gaat naar huis, enz. De volgorde van
welke pedagogisch medewerkers en welke kinderen bij
de kaarten voorspelt de structuur van de dag. Kennis van
elkaar horen.
12. Observeren en plannen Observeren, kijken naar kinderen; het is één van de
Plannen
belangrijkste pedagogische instrumenten van onze
Observeren en plannen horen bij elkaar. Tijdens
medewerkers. Zij geven kinderen een aanbod van
werkbesprekingen worden de observaties besproken,
ervaringen en kijken wat het kind ermee doet.
conclusies getrokken, besluiten genomen en plannen
Welk spelmateriaal is favoriet, welke hoeken worden
gemaakt. Er kan besloten worden tot kleine of grote
veel of juist helemaal niet gebruikt, hebben alle kinderen
aanpassingen in aanpak, gebruik van ruimte, materiaal,
voldoende materialen die aansluiten bij hun interesse
dagindeling en organisatie van de groep. De uitkomsten
en ontwikkeling, met welke kinderen spelen zij samen,
en plannen van de observaties worden structureel
of spelen zij juist alleen?
besproken en geëvalueerd binnen het team in overleg met de unitmanager en zo nodig de werkbegeleider van Kinderopvang SKAR. Verder wordt het natuurlijk met de ouders van het kind waar het om gaat besproken.
pag
24 en 25
Nawoord Kinderopvang SKAR staat voor hoogstaande pedagogische
Na het lezen van dit pedagogisch beleid bent u op de
kwaliteit binnen alle vormen van opvang. Door opleiding
hoogte van de visie en het pedagogisch handelen binnen
en training wordt doorlopend in kwaliteit en vaardigheid
Kinderopvang SKAR. Dit wordt per opvanglocatie vertaald
van onze medewerkers geïnvesteerd. Samenwerken doen
naar een werkplan voor de praktijk. Details over de
we met diverse collega’s en partners op het gebied van
groepsgrootte, de werkwijze, de maximale groepsgrootte
opvang, zorg, onderwijs, creativiteit, sport en natuur.
en de leeftijdsopbouw van de stamgroepen, maar ook
Intensieve samenwerking met ouders vinden we essentieel
locatiegebonden zaken zoals veiligheid, achterwacht en
voor goede opvang. Uw kind moet zich op de eerste plaats
personeelsbeleid zijn hierin terug te vinden. U kunt dit
thuisvoelen en de beste kansen krijgen zich te ontwikkelen.
werkplan inzien op de locatie.
Heeft u nog vragen over het werkplan of ons pedagogisch beleid, dan kunt u deze stellen aan de unitmanager of teamcoördinator van uw locatie.
pag
26 en 27
observeren , de belang één van r pedagogisijkste instrumenche ten
Kinderopvang SKAR Gele Rijders Plein 13 6811 AN Arnhem T 0900 - 23 57 527 F 026 - 44 57 272 E
[email protected] www.kinderopvangskar.nl
Uitgave Kinderopvang SKAR, afdeling marketing en klantcontact, postbus 5367, 6802 EJ Arnhem, juli 2011, versie 1
ijdse en dt kinderen een eigent Kinderopvang SKAR bie en lige in een inspirerende, vei betrouwbare opvang, gische visie, uit een heldere pedago warme omgeving. Van erkers, n onze betrokken medew stimuleren en versterke ing voor ieder kind. een gezonde ontwikkel te maatveau en vanuit een gro Met een hoog ambitieni opvang SKAR heid, ontwikkelt Kinder schappelijke betrokken end en vaak lderland een vernieuw in de regio Midden-Ge nsen van d, dat aansluit bij de we vooruitstrevend aanbo ktis lzijdig, pra ch en in ouders en kinderen: vee de buurt.
