Partijprogramma

 

   

  Partijprogramma  2016-­‐2020                 Het  groene  alternatief:   op  weg  naar  een  duurzaam  &  leefbaar  Nederland           Versie  16-­‐12-­‐2015

Voorwoord,  waarom  Nederland  Duurzaam?     Beste  lezer,     Nederland   Duurzaam   is   officieel   geregistreerd   als   politieke   partij   en   is   op   dit   moment   volop   in   ontwikkeling.   Met   ons   partijprogramma   willen   we   bewijzen   dat   economische   ontwikkeling   en   duurzaamheid   prima   samen   kunnen   gaan,   en   dat   ‘groen’   geen   thema   is   dat   alleen   bij   links   in   goede   handen  zou  zijn.  Neemt  u  even  de  tijd  om  mee  te  lezen?     Nederland  Duurzaam  is  zowel  groen-­‐liberaal  als  rechts-­‐conservatief.  De  partij  stelt  zich  ten  doel  op   te   komen   voor   de   belangen   van   de   Nederlandse   burger,   zijn   leefomgeving   en   het   milieu   in   de   ruimste   zin   van   het   woord.   De   partij   gaat   daarbij   uit   van   de   grondbeginselen   van   onze   huidige   democratische   rechtsstaat,   die   historisch   zo   is   gegroeid   vanuit   de   klassieke   Griekse   filosofie,   de   joodse-­‐,   christelijke   en   humanistische   traditie   en   het   verlichtingsdenken.   Daarbij   kiest   Nederland   Duurzaam   vanuit   conservatief   oogpunt   voor   geleidelijke   maatschappelijke   verbeteringen,   waarbij   de  nadruk  ligt  op  bescherming  en  uitbouw  van  de  democratische  rechtsstaat,  het  bevorderen  van   maatschappelijke  samenwerking,  duurzame  economische  ontwikkeling  en  goed  milieubeheer,  met   deugdelijke   verantwoording   naar   de   toekomst.   Conservatisme   staat   in   dezen   dus   ook   voor   goed   rentmeesterschap  van  natuur  en  milieu.     De   wereld   kenmerkt   zich   door   onzekerheid,   conflicten,   sterk   scheef   verdeelde   welvaart,   toenemende  schade  aan  het  milieu  en  afnemende  biodiversiteit.  Er  is  een  strijd  gaande  om  energie   en  grondstoffen.  De  snelle  groei  van  de  wereldbevolking  en  het  veranderende  klimaat  zullen  tevens   gaan  leiden  tot  drinkwater-­‐  en  voedseltekorten.     Doorgaan  op  de  huidige  voet  is  geen  optie.  Aangezien  alle  genoemde  factoren  samenhangen,  is  er   een   complexe   situatie   ontstaan   die   volop   uitdagingen   biedt   voor   onze   toekomstige   welvaart,   veiligheid   en   welzijn.   Dit   vraagt   om   leiderschap   en   een   langetermijnvisie,   terwijl   in   de   gangbare   politiek  de  kortetermijngedachte  juist  troef  is.  Zo  heerst  er  een  grote  onvrede  over  Europa,  de  euro   en  de  financiële  steun  aan  wankelende  Europese  landen.  Maar  hoewel  er  zeker  het  één  en  ander   schort  aan  de  huidige  Europese  samenwerking,  moeten  we  ook  beseffen  dat  Nederland  te  klein  is   om  zichzelf  in  de  wereld  financieel-­‐economisch  staande  te  houden.       Investeren   in   innovatieve   schone   technologieën   is   onontbeerlijk   voor   ons   milieu.   Ook   voor   onze   toekomstige   economie   en   veiligheid   is   dit   noodzakelijk.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   dat   economie   en   ecologie   voortaan   samen   onderdeel   uitmaken   van   elke   besluitvorming.   Met   economische   groei   is   niets   mis,   maar   deze   moet   niet   leiden   tot   onherstelbare   afbraak   van   het   milieu   of   de   samenleving   in   andere   zin.   Nederland   Duurzaam   zal   dan   ook   steeds   een   onderbouwde   afweging  maken  tussen  economische  groei  enerzijds,  en  de  belangen  van  het  milieu  (met  het  oog   op  de  toekomstige  generaties)  anderzijds.    Nederland  Duurzaam  wil  de  rekening  niet  doorschuiven   naar   de   toekomst.   Dit   geldt   in   ons   geval,   zowel   voor   de   economische   als   ook   de   ecologische   rekening.  Tegelijkertijd  waken  wij  ervoor  dat  dit  niet  leidt  tot  onnodige  overheidsbeteugelingen.       De  afgelopen  decennia  hebben  onze  regeringen  veel  belangrijke  zaken  laten  liggen  om  Nederland   rijp   te   maken   voor   de   toekomst.   Zo   is   er   verzuimd   voldoende   te   investeren   in   onze   economie   en   concurrentiekracht.   Er   is   verder   bezuinigd   op   onderwijs,   zorg   en   natuurbeleid.   Ook   hebben   noodzakelijke   hervormingen   in   de   zorg,   de   arbeidsmarkt   en   het   onderwijs   nog   steeds   niet   plaatsgevonden.  De  benodigde  efficiencyslag  in  het  Nederlandse  bestuur  is  nog  niet  gemaakt.  Maar   er  is  vooral  te  weinig  verbeterd  aan  duurzame  energievoorziening.      

2  |  P a g i n a    

Dit  terwijl  er  wel  gemakkelijk  veel  geld  is  uitgegeven  is  aan  financieel  wanbeleid  (denk  hierbij  aan   de  overheidssteun  voor  banken  die  veel  onverantwoorde  risico’s  hadden  genomen  en  de  steun  aan   Griekenland,  waaraan  zonder  goed  toezicht  en  dankzij  dubieuze  transacties  te  grote  sommen  geld   zijn   geleend).   Wij   willen   niet   dat   de   Nederlandse   bevolking   moet   boeten   voor   wanbeleid   veroorzaakt   door   enkelen.   Deze   enkelingen   zouden   derhalve   in   de   toekomst   moeten   kunnen   worden  aangepakt.     Nederland   Duurzaam   wil   mensen   meer   verantwoordelijkheid   geven   en   gaat   primair   uit   van   de   zelfredzaamheid   van   de   Nederlanders.   Dat   maakt   dus   een   kleine   overheid   mogelijk,   met   een   aantal   kerntaken   op   het   gebied   van   (medische   en   sociale)   zorg,   (een   onafhankelijkere)   voedsel-­‐   en   energievoorziening,  infrastructuur,  onderwijs,  leefbaarheid  en  veiligheid.       Nederland   Duurzaam   vindt   het   verder   belangrijk   dat   ieder   voor   zich   het   leven   kan   leiden   dat   hij   verkiest.   Zo   staat   Nederland   Duurzaam   voor   de   vrijheid   van   godsdienst   en   levensovertuiging,   al   vinden   we   het   gepast   dit   met   name   zelf   te   belijden.   Wij   willen   niet   dat   er   vanuit   de   vrijheid   van   godsdienst  en  levensovertuiging  belemmeringen  worden  opgelegd  aan  anderen,  of  dat  zelfs  de  wet   wordt  overtreden.       Nederland   Duurzaam   streeft   dan   ook   naar   een   seculiere   samenleving,   die   uitgaat   van   de   in   Nederland   gedeelde   waarden,   normen   en   gebruiken.   Denk   hierbij   aan   leven,   denken,   geloven   en   spreken   in   vrijheid,   tolerantie,   respect   voor   anderen   en   vreemde   culturen,   gerichtheid   op   het   buitenland  en  gelijkwaardigheid  ongeacht  geslacht,  geloof,  huidskleur  of  geaardheid.     Nederland   Duurzaam   wil   dat   er   stevig   opgetreden   wordt   tegen   intolerant   gedrag   van   mensen   en   groeperingen   die   onze   samenleving   proberen   te   ondermijnen.   Tolerantie   kan   alleen   worden   behouden   door   intolerant   gedrag   een   halt   toe   te   roepen.   Mensen   in   Nederland   moeten   zich   in   vrijheid  en  veiligheid  kunnen  bewegen  en  ontplooien.  De  politie  en  wetgevende  macht  dienen  dan   ook  voldoende  middelen  te  krijgen  om  daadkrachtig  op  te  treden.       Enkele  speerpunten  voor  onze  partij  zijn:     • investeren  in  duurzame  welvaart;     • een  prettige,  veilig  en  seculier  leefmilieu;     • zelfredzaamheid  en  eigen  verantwoordelijkheid;     • een  kleine  overheid  met  duidelijke  kerntaken;     • behoud  van  de  Nederlandse  cultuur.   Nederland  Duurzaam  laat  zien  dat  het  groene  denken  goed  op  zijn  plaats  is  aan  de  rechterzijde  van   het  politieke  spectrum,  waar  wordt  uitgegaan  van  feiten  en  niet  primair  wordt  gehandeld  vanuit   moraal  en  waar  als  uitgangspunt  geldt  dat  economie  en  ecologie  niet  tegengesteld  zijn,  maar  hand   in  hand  moeten  gaan.  Een  duurzaam  leefklimaat  is  tenslotte  belangrijk  voor  iedereen!     Een  duurzaam  leefklimaat  is  belangrijk  voor  iedereen.  Met  de  oprichting  van  Nederland  Duurzaam   is   er   nu   een   duidelijk   groen   alternatief   en   is   er   in   elk   geval   geen   reden   meer   om   niet   groen   te   stemmen!.     Wij  wensen  u  veel  plezier  bij  het  lezen  van  ons  verkiezingsprogramma.     Partij  Nederland  Duurzaam    

3  |  P a g i n a    

Inhoudsopgave     1  

2  

3  

4  

5  

6  

Duurzaam  &  deugdelijk  bestuur  .....................................................................................................  6   1.1   1.2  

Slank  en  daadkrachtig  openbaar  bestuur  .............................................................................  6   Overzeese  koninkrijksgebieden  ..........................................................................................  10  

1.3  

Financiën  .............................................................................................................................  11  

1.4  

Europa  .................................................................................................................................  14  

Duurzame  internationale  samenwerking  .....................................................................................  18   2.1  

Relaties  met  het  buitenland  ................................................................................................  18  

2.2  

Noodhulp  &  Ontwikkelingssamenwerking  ..........................................................................  20  

2.3  

Immigratie  en  Vluchtelingenbeleid  .....................................................................................  22  

2.4  

Defensie  ..............................................................................................................................  25  

Duurzame  welvaart  .......................................................................................................................  27   3.1  

Duurzaam  economisch  beleid  .............................................................................................  27  

3.2  

Ondernemerschap  ..............................................................................................................  30  

3.3  

Duurzame  energievoorziening  ............................................................................................  32  

3.4  

Milieu  ..................................................................................................................................  39  

3.5  

Duurzame  voedselvoorziening  ............................................................................................  41  

3.6  

Landbouw  &  visserij  ............................................................................................................  43  

3.7  

Onderwijs  en  wetenschap  ..................................................................................................  45  

3.8  

Cultuur  &  media  ..................................................................................................................  51  

3.9  

Werk  en  inkomen  ................................................................................................................  52  

Duurzaam  welzijn  .........................................................................................................................  62   4.1  

Gezondheidszorg  ................................................................................................................  62  

4.2  

Jeugdbeleid  .........................................................................................................................  71  

4.3  

Ouderenbeleid  ....................................................................................................................  72  

4.4  

Sport  ...................................................................................................................................  72  

Duurzame  &  leefbare  samenleving  ...............................................................................................  73   5.1  

Religie  .................................................................................................................................  73  

5.2  

Discriminatie  .......................................................................................................................  75  

5.3  

Privacy  .................................................................................................................................  76  

5.4  

Criminaliteitsbestrijding  ......................................................................................................  77  

5.5  

Integratie  ............................................................................................................................  84  

Duurzame  invulling  aan  ruimte  .....................................................................................................  87   6.1  

Wonen  ................................................................................................................................  87   4  |  P a g i n a  

 

6.2  

Natuur  &  recreatie  ..............................................................................................................  89  

6.3  

Infrastructuur  en  mobiliteit  ................................................................................................  90  

                                                                         

5  |  P a g i n a    

1 Duurzaam  &  deugdelijk  bestuur        

1.1 Slank  en  daadkrachtig  openbaar  bestuur   Nederland   Duurzaam   wil   een   gezonde,   toekomstbestendige   en   duurzame   samenleving.   Een   belangrijke   sleutel   hiertoe   is   het   investeren   in   onderzoek   en   innovatie.   Door   meer   innovatieve   nieuwe   producten   en   diensten   op   de   internationale   markt   te   brengen   stroomt   er   meer   geld   naar   Nederland.   Om   de   investeringen   te   kunnen   maximaliseren   heeft   ons   land   een   een   slank   en   daadkrachtig   bestuur   nodig.   Geld   dat   vloeit   naar   onnodig   beleid   en   bureaucratie   kan   niet   meer   besteed   worden   aan   essentiële   innovatie.   We   moeten   daarom   af   van   onnodige   regelgeving   en   overheidsbemoeienis.   Bovendien   moet   de   kiezer   bepalen   wi   er   aan   de   knoppen   zit.   Nederland   heeft   een   professioneel,   democratisch   en   efficiënt   bestuur   nodig   om   duurzame   welvaart   te   bewerkstelligen.     1.1.1 Kerntaken  overheid   Nederland   Duurzaam   wil   een   kleinere   overheid   en   is   voorstander   van   deregulering.   De   overheid   moet   zich   focussen   op   een   aantal   duidelijke   kerntaken.   In   zijn   algemeenheid   wil   Nederland   Duurzaam   dat   de   zogenaamde   nutsfuncties   weer   onder   regie   van   de   overheid   gaan   vallen.   In   de   praktijk   is   gebleken   dat   niet   alles   volledig   aan   de   markt   kan   worden   overgelaten.   Vanuit   het   oogpunt  van  efficiency  en  effectiviteit  is  het  wel  wenselijk  om,  waar  mogelijk,  een  bepaalde  mate     van  marktwerking  toe  te  laten.  Maar  ook  wanneer  publieke  taken  worden  uitgevoerd  door  private   instanties  blijft  de  overheid  verantwoordelijk  voor  de  borging  van  de  publieke  belangen  en  publieke   verantwoordelijkheden.  Het  privatiseren  van  een  bedrijf  of  zorginstellingen  met  een  publieke  taak   betekent  immers  niet  dat  die  publieke  taak  er  niet  meer  is.       Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   overheid   ten   eerste   een   duidelijke   taak   heeft   in   het   beheren,   uitbouwen  en  waar  mogelijk  verduurzamen  van  de  infrastructuur  in  Nederland.  Dit  geldt  voor  het   (vaar)wegen-­‐   en   het   spoornet,   maar   ook   voor   de   levering   van   water   en   energie   (aardolie,   gas   en   elektra).       Een   andere   taak   van   de   overheid   is   zorgen   voor   betaalbare   woonruimte   voor   alle   inwoners.   Verder   het  vasthouden  en  uitbouwen  van  het  kennisniveau  en  de  innovatiekracht  in  Nederland.       Daarnaast  heeft  de  overheid  uiteraard  een  belangrijke  taak  in  het  behoud  en  de  verduurzaming  van   de   goede   zorg   en   sociale   voorzieningen   die   er   in   Nederland   zijn.   Deze   voorzieningen   geven   een   gevoel  van  zekerheid  en  zijn  gestoeld  op  solidariteit.  Het  systeem  is  nu  echter  van  dien  aard  dat  het   van   binnenuit   uitgehold   kan   worden   door   mensen   die  er   misbruik   van   maken,   wat   een   negatieve   uitwerking  heeft  op  de  samenleving  in  het  algemeen.  Nederland  Duurzaam  wil  misbruik  van  sociale   voorzieningen  hard  aanpakken.       Bovendien   heeft   de   overheid   een   belangrijke   rol   in   stimuleren   van   gewenst   gedrag   en   het   corrigeren  van  slecht  gedrag.  De  overheid  dient  dit  te  regelen  middels  voorlichting,  fiscale  middelen   en  wetgeving.       1.1.2 Bestuurlijke  vernieuwing   Nederland  Duurzaam  wil  de  invloed  van  de  kiezer  vergroten,  te  beginnen  bij  de  totstandkoming  van   de   coalitie   en   het   kiezen   van   de   minister-­‐president   en   burgemeester.   Wij   willen   af   van   benoemingen  die  in  achterkamertjes  worden  geregeld.   Tevens   stellen   we   een   wijziging   in   het   kiesstelsel   voor,   waarbij   75   leden   van   de   Tweede   Kamer   worden   gekozen   uit   kandidaten   die   voorgedragen   worden   door   de   partijen   en   75   leden   van   de     Tweede  Kamer  worden  gekozen  uit  kandidaten  uit  lokale  kiesdistricten.   6  |  P a g i n a    

Referendum  over  formatie  en  gekozen  minister-­‐president   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   niet   de   grootste   partij,   maar   de   kiezer   bepaalt   welke   coalitie   wenselijk   is.   Wij   zien   daarom   graag   een   aanpassing   in   de   manier   van   coalitievorming.   Nederland   kent   de   traditie   dat   altijd   2   of   meer   partijen   samen   een   coalitie   vormen.   Er   zijn   geen   duidelijke   regels   welke   partijen   dit   eerst   gaan   proberen.   Er   bestaan   wel   ongeschreven   regels,   maar   het   is   hierbij  onduidelijk  of  de  bevolking  deze  combinatie  ook  als  eerste  ziet  zitten.       Nederland  Duurzaam  wil  daarom  dat  er  toegewerkt  wordt  naar  een  systeem  waarbij  de  kiezers  na   de   verkiezingen   (online)   hun   voorkeur   aan   kunnen   geven   voor   de   te   vormen   coalitie   en   de   minister   president.  Het  zou  hierbij  mooi  zijn  als  de  mogelijke  coalities  (o.b.v.  de  eerdere  verkiezingsuitslag)   op   hoofdlijnen   kunnen   aangeven   waar   hun   regering   naartoe   wil   met   haar   beleid.   Deze   inventarisatie   zou   uiterlijk   3   maanden   na   de   eerste   ronde   moeten   plaatsvinden.   De   uitkomst   bepaalt  de  volgorde  waarin  getracht  wordt  de  coalitie  tot  stand  te  brengen.         Referenda   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   besluiten   zoveel   mogelijk   genomen   moeten   worden   na   ruggespraak   met   specialisten   op   het   vakgebied   waarop   het   besluit   betrekking   heeft.   Nederland   Duurzaam   is   daarom,   buiten   het   hierboven   genoemde   referendum   over   de   keuze   van   de   coalitie,   terughoudend   met   het   houden   van   referenda.We   vinden   dat   het   huidige   systeem   van   getrapte   democratie   redelijk  goed  werkt.  Van  de  mensen  in  het  parlement  mag  worden  verwacht  dat  ze  ingevoerd  zijn  in   de  materie,  en  dat  ze  rekening  houden  met  alle  stakeholders.     Mocht  niettemin  tot  een  referendum  worden  besloten,  dan  verbindt  Nederland  Duurzaam  hier  een   aantal   voorwaarden   aan.   Er   zouden   alleen   referenda   gehouden   moeten   worden   over   onderwerpen   waarvan   het   redelijk   aannemelijk   is   dat   een   groot   deel   van   de   bevolking   zich   hier   met   weinig   moeite  een  goed  beeld  van  kan  vormen.  Ten  tweede  moet  er  een  keuze  kunnen  worden  gemaakt   uit  alternatieven;  Nederland  Duurzaam  is  tegen  ja/nee-­‐referenda.  Zo  was  het  bijvoorbeeld  bij  het   ‘nee’   tegen   de   zogenaamde   Europese   grondwet   een   aantal   jaren   geleden,   niet   duidelijk   op   welke   onderdelen   deze   negatief   werd   bevonden.   Een   voor/tegen   of   ja/nee   volstaat   niet,   omdat   dan   onduidelijk  is  wat  er  eventueel  aangepast  moet  worden  aan  een  voorstel  om  dit  wel  gedragen  te   krijgen.     Nederland  Duurzaam  vindt  dat  het  verder  vooraf  duidelijk  moet  zijn  wat  er  met  de  uitkomst  van  het   referendum  gedaan  wordt.  Geldt  deze  alleen  als  input  voor  de  besluitvorming  of  is  deze  bindend?       Gekozen  burgemeester   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   burgemeesters   door   de   burgers   gekozen   horen   te   worden.   De   gemeenteraad  zorgt  ervoor  dat  er  een  profiel  wordt  opgesteld  met  de  minimale  eisen  en  toetst  de   kandidaten   hier   vervolgens   aan.   Bij   een   dergelijke   verkiezing   dienen   er   minimaal   2   kandidaten   te   zijn.   Zij   hoeven   niet   per   se   lid   te   zijn   van   een   politieke   partij,   maar   er   moet   wel   voorkomen   worden   dat  er  meerdere  kandidaten  uit  eenzelfde  politieke  partij  zijn.     Plaatselijke  initiatieven   De   burgers   moeten   vaker   in   staat   worden   gesteld   om   zich   uit   te   spreken   over   (alternatieven   omtrent)  lokale  plannen.  Dit  kunnen  bijvoorbeeld  plannen  zijn  die  het  stadsbeeld  bepalen.  Burgers   moeten  zo’n  stemronde  ook  zelf  kunnen  initieren.     Meer  openheid  bij  publieke  benoemingen     Belangrijke  openbare  functies  moeten  voor  alle  Nederlanders  via  openbare  sollicitatieprocedures  te   bereiken  zijn  en  niet  alleen  voor  mensen  die  lid  zijn  van  een  politieke  partij.  Er  dient  een  einde  te   komen   aan   de   tijd   waarin   dit   soort   functies   veelal   via   achterkamertjes   verdeeld   worden   tussen   7  |  P a g i n a    

partijleden:   slechts   een   zeer   klein   deel   van   de   bevolking   is   lid   van   een   partij.   De   bekwaamste   kandidaat  moet  de  functie  krijgen.     Sollicitatieplicht  voor  oud-­‐politici   Wij   vinden   dat   politici   het   goede   voorbeeld   moeten   geven   en   dus   moeten   solliciteren   naar   een   volgende  baan.  (zie  tevens  3.9.10)     Tegen  het  stapelen  van  nevenfuncties   Nederland   Duurzaam   wil   dat   het   aantal   bijbanen   voor   politici   beperkt   wordt   tot   maximaal   5.   Het   wettelijk  plafond  van  25  bijbanen  moet  wat  ons  betreft  dus  fors  verlaagd  worden.  Dit  moet  omdat   anders  de  onafhankelijkheid  en  geloofwaardigheid  van  politici  in  het  geding  kan  komen.       Bij  voorkeur  geen  nieuwe  verkiezingen  na  val  kabinet   Nederland  Duurzaam  wil  dat  er  na  een  tussentijdse  val  van  een  regering  in  eerste  instantie  wordt   gezocht   naar   een   andere   coalitie,   binnen   de   ‘oude’   verkiezingsuitslag.   Pas   nadat   alle   opties   onderzocht   zijn   en   er   geen   nieuw   kabinet   gevormd   kan   worden,   zouden   er   nieuwe   verkiezingen   moeten  worden  uitgeschreven,  tenzij  de  kabinetsperiode  dichtbij  het  einde  van  de  termijn  zit.     1.1.3 Een  kleinere  overheid     Minder  ambtenaren   Als  het  aan  Nederland  Duurzaam  ligt  dan  wordt  het  ambtenarenapparaat  flink  teruggedrongen.     Om  de  overheid  kleiner  te  maken,  moet  er  worden  gekeken  naar  de  noodzaak  van  de  verschillende   overheidsorganen,   het   aantal   bestuurslagen   en   naar   de   overhead   binnen   een   bestuurslaag.   Nederland   Duurzaam   wil   met   name   bezuinigen   op   ambtenaren   die   in   het   openbaar   bestuur   werken.  Niet  zozeer  op  uitvoerende  ambtenaren  als  milieuambtaneren,  politieagenten,  leraren  en   belastingambtenaren.       Andere  invulling  Eerste  Kamer   Nederland   Duurzaam   wil   de   Tweede   Kamer   in   haar   huidige   vorm   handhaven   maar   wil   de   grootte   van  de  Eerste  Kamer  terugbrengen  naar  50  leden.   Nederland   Duurzaam   wil   verder   dat   de   Eerste   Kamer   alleen   als   een   soort   van   Raad   van   Toezicht   functioneert.  De  leden  van  de  Eerste  Kamer  behoren  alleen  door  de  Tweede  Kamer  aangenomen   wetsvoorstellen   te   toetsen   op   juridische   toepasbaarheid.   De   laatste   jaren   is   zij   steeds   meer   verworden   tot   een   soort   van   tweede   parlement,   waar   de   besluitvorming   nog   eens   wordt   overgedaan.  En  aangezien  de  Eerste  Kamer  vaak  een  andere  politieke  samenstelling  heeft  dan  de   Tweede   Kamer,   kunnen   voorstellen   stranden   op   politieke   gronden;   niet   zozeer   omdat   ze   niet   voldoen   aan   de   juridische   vereisten.   Besluitvorming   wordt   zo   op   zijn   minst   onnodig   vertraagd,   zo   niet  geblokkeerd.       Nederland   Duurzaam   wil   dat   er   voortaan   gelijktijdige   Kamerverkiezingen   komen,   waarbij   de   senaatsleden  ook  direct  gekozen  worden.  Wat  Nederland  Duurzaam  betreft,  hoeven  de  kandidaat-­‐ senaatsleden   niet   per   se   aangesloten   te   zijn   bij   een   politieke   partij.   Beter   is   het   dat   ze   om   hun   expertise  worden  gekozen.  Om  deze  reden  willen  wij  voorstellen  dat  deze  toetsing  wordt  gedaan   door  een  team  dat  voor  50%  bestaat  uit  aan  te  wijzen  staatskundig  juristen  en  voor  50%  uit  experts   uit  het  veld.  Deze  laatste  groep  wisselt  dus,  afhankelijk  van  het  onderwerp  van  het  wetsvoorstel.        

8  |  P a g i n a    

Clustering  van  ministeries   Om   de   onderlinge   samenwerking   te   vergroten,   de   overhead   te   beperken   en   het   aantal   (beleids-­‐)   ambtenaren  terug  te  brengen,  wil  Nederland  Duurzaam  de  huidige  ministeries  herstructureren  tot   de  volgende  6  clusters:     1. Bestuurlijke   Zaken   (Algemene   Zaken,   Binnenlands   Zaken   incl.   Antillen,   Europese   Zaken,   Financiën,  Informatisering  en  Deregulering);   2. Internationale  Samenwerking  (Buitenlandse  Zaken,  Defensie,  Noodhulp  &  Ontwikkelings-­‐ samenwerking,  Vluchtelingen  &  Migratie);   3. Duurzame   Welvaart   (Economische   Zaken,   Landbouw   &   Visserij,   Energie,   Milieu   &   Natuurbeheer,  Sociale  Zaken,  Werkgelegenheid  &  Inkomen,  Innovatie,  Onderwijs,  Wetenschap,   Cultuur  &  Integratie);   4. Welzijn  (Volksgezondheid,  Voedselkwaliteit  en  Sport);   5. Veiligheid  (Politie  &  Justitie);   6. Ruimte  (Volkshuisvesting,  Ruimtelijke  Ordening,  Verkeer  &  Waterstaat).     Deze   clustering   houdt   niet   per   definitie   in   dat   de   huidige   ministeries   dienen   te   verdwijnen.   Het   zou   echter   op   termijn   wel   tot   minder   ministeries   kunnen   leiden.   Per   cluster   kunnen   er   desgewenst   meerdere   ministers   en   staatssecretarissen   zijn.   Het   gaat   met   name   om   de   beperking   van   de   overhead  en  het  verbeteren  van  de  onderlinge  samenwerking,  zodat  dat  er  binnen  de  clusters  een   beter  afgestemd  beleid  komt.  Zo  is  de  inzet  van  ons  leger  over  het  algemeen  onderdeel  geworden   van   ons   buitenlandbeleid.   Ons   onderwijs   moet   er   onder   andere   voor   zorgen   dat   mensen   in   de   toekomst   een   bijdrage   aan   onze   economie   gaan   leveren,   net   als   innovaties   die   tot   stand   komen   tussen   onze   universiteiten   en   het   bedrijfsleven.   Verder   dienen   economische   en   ecologische   groei   hand  in  hand  te  gaan,  een  belangrijk  speerpunt  voor  Nederland  Duurzaam.     Efficienter  bestuur  door  minder  bestuurslagen     Nederland   Duurzaam   vindt   dat   er   te   veel   bestuur   is   in   Nederland.   Er   zijn   met   name   teveel   bestuurslagen.   En   doordat   deze   vaak   ook   nog   eens   een   verschillende   politieke   samenstelling   hebben,  is  er  van  nature  geen  meewerkende  houding.  Nederland  Duurzaam  wil  daarom  een  zo  plat   mogelijke   organisatiestructuur   van   de   overheid,   waarbij   de   politieke   kleuren   van   de   verschillende   lagen   tijdens   een   bestuursperiode   zoveel   mogelijk   gelijk   zijn.   Dit   kan   door   zoveel   mogelijk   gelijktijdig  verkiezingen  te  organiseren  voor  de  verschillende  bestuurslagen.     Bestuurlijke  provincies  worden  afgeschaft   Nederland   Duurzaam   wil   de   de   bestuurlijke   provincies   afschaffen.   (De   topografische   provincies   blijven  intact).   De   (bestuurlijke)   provincies   hadden   ooit   bestaansrecht.   Inmiddels   hebben   ze   zichzelf   echter   overleefd.  Ze  bestaan  eigenlijk  alleen  nog  bij  de  gratie  van  ruzies  tussen  gemeenten  over  ruimtelijke   ordening.   Maar   dankzij   bestuurlijke   slapte   gaan   er   wel   miljarden   in   om.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   de   taken   van   de   provincies   die   er   wél   toe   doen,   herbeleggen   bij   het   rijk   of   de   (meer   geclusterde)  gemeenten  (annex  stadregio’s).       De   functie   van   Commissaris   van   de   Koningin   blijft   behouden   maar   wordt   ondergebracht   bij   het   Ministerie  van  Binnenlandse  Zaken.  Op  het  moment  dat  er  zich  dan  problemen  voordoen  tussen  de   gemeenten   van   een   (topografische)   provincie   (bijvoorbeeld   op   het   gebied   van   de   ruimtelijke   ordening),  kan  de  Commissaris  van  de  Koningin  optreden  als  mediator.  Daar  is  geen  bestuurslaag   voor  nodig.  Ook  kan  de  Commissaris  van  de  Koningin  blijven  optreden  als  promotor/bepleiter  van   zijn  of  haar  (topografische)  provincie.        

9  |  P a g i n a    

Waterschappen   Nederland  Duurzaam  vindt  niet  dat  waterschappen  politiek  geleide  organisaties  hoeven  te  zijn.  De   waterschappen   worden   wat   Nederland   Duurzaam   betreft   omgevormd   tot   uitvoeringsorganisaties   onder  de  verantwoording  van  Rijkswaterstaat.       Verdergaande  clustering  van  gemeenten     Nederland   Duurzaam   wil   verder   gaande   clustering   van   kleinere   gemeenten   mits   er   sprake   is   van   aantoonbare   efficiencyvoordelen   voor   alle   betrokken   gemeenten.   Bovendien   moet   dit   door   de   lokale   bevolking   gedragen   worden.   Wanneer   het   voornemen   te   fuseren   kenbaar   wordt   gemaakt   aan  de  bevolking,  krijgt  zij  een  termijn  van  2  maanden  voor  het  indienen  van  een  petitie  tegen  het   voorstel.  Wordt  dit  door  minimaal  15%  van  de  bevolking  ondertekend  dan  volgt  er  een  referendum   over  de  voorgenomen  fusie.  De  uitslag  hiervan  is  bindend.     Te   vaak   is   het   in   het   verleden   gebeurd   dat   met   name   de   voorzieningen   en   infrastructuur   van   de   voorheen   kleinere   (plattelands)gemeenten   die   zijn   samengegaan   met   een   grotere   stedelijke   gemeente,   achtergesteld   zijn   ten   faveure   van   de   voorheen   grotere   (stedelijke)   gemeente.   Het   is   daarom   belangrijk   dat   de   karakters   van   de   voormalige   gemeenten   behouden   blijven,   ook   na   een   clustering.       Minder  externen   De  overheid  huurt  op  allerlei  niveaus  dure  consultants  en  andere  externen  in.  Het   komt  voor  dat  dit   ook  gebeurt  voor  permanente  posities.  Nederland  Duurzaam  wil  dat  de  overheid  in  elk  geval  voor   deze   permanente   posities   permanent   personeel   werft.   Ook   moet   beter   worden   bekeken   of   het   nodig  is  externen  in  te  huren  en  tegen  welke  tarieven.  Wat  Nederland  Duurzaam  betreft  kan  hier   makkelijk   op   worden   bezuinigd.   Voor   de   inhuur   van   deze   externen   gaat   een   maximumtarief   gelden   van  ten  hoogste  75%  van  de  Balkenende  norm.       1.1.4 Koningshuis   Nederland   Duurzaam   wil   de   monarchie   behouden.   Ook   de   rol   van   het   koningshuis   hoeft   niet   per   se   te  veranderen.      

1.2 Overzeese  koninkrijksgebieden   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   Antillen,   Sint   Maarten,   Curaçao   en   Aruba   behoren   tot   de   mooiere  delen  van  ons  koninkrijk.  Wat  ons  betreft  blijven  deze  overzeese  koninkrijksgebieden  dan   ook   deel   uit   maken   van   het   Koninkrijk   der   Nederlanden.   Nederland   Duurzaam   bepleit   echter   wel   dat   deze   gebieden   nog   meer   op   eigen   benen   komen   te   staan.   In   de   loop   der   jaren   zijn   deze   gebieden   grotendeels   afhankelijk   geworden   van   financiële   steun   uit   Nederland.   Hier   moet   aan   eind   aan   komen.   Nederland   Duurzaam   wil   slechts   tijdelijk   (financieel)   bijdragen   aan   de   ontwikkeling.   Gelet   op   de   ligging   in   het   Caribisch   gebied   moet   het   niet   moeilijk   zijn   een   zelfstandige   economie   te   ontwikkelen,   gebaseerd   op   toerisme   en   handel.   In   de   praktijk   blijkt   welig   tierende   corruptie   en   criminaliteit  de  fatsoenlijke  ontwikkeling  van  een  aantal  van  deze  eilanden  ernstig  te  belemmeren.   Het  is  cruciaal  dat  dit  krachtig  wordt  bestreden.  Als  concrete  resultaten  uitblijven  dan  moeten  de   Antillen  “onder  curatele”  komen  te  staan  zodat  orde  op  zaken  kan  worden  gesteld.   Nederland  zou  deze  gebieden  kunnen  helpen  door  het  stimuleren  van  het  toerisme  richting  dit  deel   van  het  koninkrijk.  Voor  Nederlanders  moeten  gelijke  rechten  gelden  als  voor  Antillianen.  Ook  zou   het  voor  Nederlanders  net  zo  makkelijk  moeten  zijn  om  te  gaan  wonen  en  werken  in  deze  gebieden   als   dit   voor   Antillianen   is   in   Nederland.   Hierbij   dient   de   bescherming   van   de   natuur   en   het   milieu   in   ogenschouw   te   worden   genomen   en   een   te   grote   bevolkingsomvang   door   immigratie   te   worden   voorkomen.        

10  |  P a g i n a    

1.3 Financiën       1.3.1 Financieel-­‐  en  begrotingsbeleid   Nederland  Duurzaam  wil  een  duurzaam  financieel  beleid  dat  ook  op  de  lange  termijn  houdbaar  is.   In  onze  optiek  hoort  daar  in  aanleg  een  sluitende  begroting  bij.  Dit  voorkomt  dat  er  grote  bedragen   verloren   gaan   aan   rentebetalingen   over   de   staatsschuld.   Nederland   Duurzaam   wil   toe   naar   een   situatie  waarin  er  een  begrotingsoverschot  is  zodat  de  staatsschuld  kan  worden  afgebouwd.  Daarbij   dient   altijd   een   zorgvuldige   afweging   te   worden   gemaakt   over   de   balans   tussen   de   aflossing   van   de   schuld  en  de  mogelijk  remmende  effecten  van  aflossing  op  economische  groei.       Door  nu  naar  aflossing  toe  te  werken  wordt  voorkomen  dat  de  rekening  wordt  doorgeschoven  naar   de  volgende  generatie.  Als  het  aan  Nederland  Duurzaam  ligt  wordt  in  de  grondwet  verankerd  dat   de   overheid   de   plicht   heeft   de   spreiding   van   financiële   welvaart   tussen   de   generaties   te   waarborgen.       Toewerken   naar   een   sluitende   begroting   vraagt   om   een   ijzersterke   discipline   en   het   maken   van   duidelijke   keuzes.   De   noodzaak   hiervan   wordt   urgenter:   momenteel   heeft   Nederland   jaarlijks   nog   miljarden  aan  aardgasbaten  die  in  de  toekomst  zullen  opdrogen  door  uitputting  van  de  voorraad  of   door   wegvallen   van   het   draagvlak.   Dan   zou   tevens   elders   (duurder)   aardgas   moeten   worden   ingekocht.   Vooruitlopend   hierop   moeten   nu   al   alternatieve   inkomsten   worden   gezocht   en   uitgaven   worden   beperkt.   Bovendien   bestaat   de   kans   dat   de   rente   stijgt,   wat   kan   leiden   tot   hoge   extra   kosten  voor  rentebetalingen.       Begrotingstekort  terugdringen   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  het  begrotingstekort  aangepakt  dient  te  worden.  De  inkomsten  voor   de  overheid  moeten  worden  vergroot  en  de  overheidsuitgaven  beperkt.  Nederland  Duurzaam  stelt   wel  als  voorwaarde  dat  het  beleid  sociaal,  economisch  en  ecologisch  verantwoord  blijft.     Het  overheidsinkomen  kan  worden  vergroot  door:   • Investeringen/stimuleringsmaatregelen   om   ervoor   te   zorgen   dat   er   een   behoorlijke   mate   van   economische   groei   wordt   gerealiseerd.   Zo   kunnen   banen   worden   behouden   en/of   ontstaan   door   toegenomen   bedrijvigheid   als   gevolg   van   innovatieve   nieuwe   producten   die   op   de   internationale   markt   kunnen   worden   verkocht.   Deze   investeringen   moeten   met   name   gericht   zijn  op  de  toekomstige  economie.  Hierbij  denken  we  aan  onderwijs,  innovatie,  infrastructuur  en   een  onafhankelijke  duurzame  energievoorziening.     • Activering  van  inactief  arbeidspotentieel,  ook  als  dit  hen  niet  direct  past.   • Stimulering   van   banken   (in   elk   geval   de   banken   met   staatssteun)   om   tegen   normale   rentes   kredieten  te  verstrekken  aan  het  bedrijfsleven.   • Aangezien   de   belastingdruk   in   Nederland   al   hoog   is   en   dit   een   negatief   effect   heeft   op   het   vestigingsklimaat   (en   dus   de   toekomstige   economische   groei)   en   de   consumptieve   bestedingen   (die  invloed  heeft  op  de  economische  groei  op  korte  termijn)  wil  Nederland  Duurzaam  niet  dat   er  naar  ‘belastingwapen’  wordt  gegrepen  en  wordt  gekozen  voor  lastenverzwaringen.     De  overheidsuitgaven  zouden  kunnen  worden  beperkt  door:     • Bezuinigingen   op   onnodige   uitgaven.   Nederland   geeft   nu   geld   uit   dat   er   niet   is   en   moet   dat   lenen.   Alle   overheidsuitgaven   moeten   hiertoe   worden   beoordeeld   op   doelmatigheid,   waarbij   het  van  belang  is  te  kijken  naar  de  kernactiviteiten  van  de  overheid.  Dit  betekent  uitdrukkelijk   ook   dat   de   Nederlandse   overheid   bepaalde   zaken   niet   meer   financieel   zal   ondersteunen.   Het   verlenen   van   subsidies   aan   culturele   instellingen   in   de   entertainmentsfeer   is   één   van   de   dingen   waar  we  kritisch  naar  willen  gaan  kijken.    

11  |  P a g i n a    

•

•

Zaken   anders   en   efficiënter   regelen.   Zo   zijn   er   hervormingen   nodig   op   het   gebied   van   de   woningmarkt,   de   arbeidsmarkt,   de   gezondheidszorg,   het   pensioenstelsel   en   de   kinderbijslag.   Door   nu   te   hervormen/reorganiseren   kan   er   ook   voor   de   langere   termijn   een   structurele   duurzame  groei  ontstaan.   De   bedrijfsvoering   van   de   overheid   goedkoper   maken   door   te   snijden   in   het   aantal   bestuurslagen  en  het  te  grote  apparaat  aan  (beleids-­‐)ambtenaren.   De  “percentage  regeling  beeldende  kunst”  bij  Rijksgebouwen  wordt  afgeschaft.    

•   1.3.2 Belastingen  &  herverdeling  inkomen   Nederland   Duurzaam   wil   ervoor   waken   dat   er   een   te   hoge   belastingdruk   in   Nederland   komt,   ook   om   Nederland   als   vestigingsplaats   aantrekkelijk   te   houden.   Uiteraard   willen   we   dat   er   gezorgd   wordt  voor  de  mensen  die  dit  zelf  niet  kunnen  en  is  het  zaak  inkomen  te  herverdelen.  Nederland   moet   het   rondpompen   van   geld   zoveel   mogelijk   voorkomen   omdat   alleen   dit   proces   al   veel   geld   kost.   Nederland   Duurzaam   vindt   het   bovendien   belangrijk   dat   er   een   vergroening   van   het   belastingstelsel  plaatsvinden.       Door  de  overheid  gehanteerde  belastingbeginselen   De   overheid   hanteert   3   soorten   belastingbeginselen,   die   door   Nederland   Duurzaam   worden   omarmd:   1. het  profijtbeginsel:  naarmate  men  meer  profijt  heeft  van  een  bepaalde  overheidsvoorziening,   moet  men  er  ook  meer  voor  betalen.   2. het   draagkrachtbeginsel:   de   sterkste   schouders   kunnen   de   zwaarste   last   kunnen   dragen.   Dus   hoe  hoger  het  inkomen,  hoe  meer  belasting  men  procentueel  moet  betalen.   3. het  principe  van  'de  vervuiler  betaalt'.       Inkomensverdeling  transparant,  eenvoudig  en  goedkoop     Het  hierboven  genoemde  draagkrachtbeginsel  zorgt  voor  een  rechtvaardige  inkomensverdeling,  die   een   financiële   tweedeling   in   de   samenleving   en   de   daarmee   samenhangende   problemen   moet   voorkomen.  Nederland   Duurzaam  wil  dat  de   verdeling   van   inkomens   transparant   gebeurt   en   wil   dit   daarom   op   slechts   één   plaats   regelen.   Daarmee   kan   het   ook   zo   eenvoudig   en   goedkoop   mogelijk   plaatsvinden.  De  meest  logische  plek  hiervoor  is  de  inkomstenbelasting.  Als  het  aan  ons  ligt,  gaat   deze   op   termijn   omlaag,   maar   ze   zou   op   korte   termijn   mogelijk   kunnen   stijgen   als   er   andere   herverdelings-­‐   regelingen   in   onder   worden   gebracht.   Kortom:   Nederland   Duurzaam   wil   het   draagkrachtbeginsel  verder  nergens  anders  toepassen.       Van  belasting  op  toegevoegde  waarde  naar  belasting  op  onttrokken  waarde   Wat  betreft  het  belastingbeginsel  ‘de  vervuiler  betaalt’  moet  het  huidige  stelsel  dat  uitgaat  van  een   Belasting   op   Toegevoegde   Waarde   (BTW)   waar   mogelijk   worden   omgebogen   naar   -­‐of   aangevuld   met-­‐   een   stelsel   van   Belasting   op   Onttrokken   Waarde   (BOW).   Nederland   Duurzaam   wil   dat   er   meer   nadruk   komt   te   liggen   op   het   belasten   van   zaken   die   afbraak   doen   (het   onttrekken   van   waarde,   denk   aan   vervuiling).   De   primaire   doelstelling   is   het   verminderen   van   schadelijke   activiteiten.   Tevens  kan  dit  de  bewustwording  omtrent  schadelijkheid  van  producten  vergroten.     NB.   Een   dergelijke   consumentenbelasting   verstoort   de   concurrentiepositie   van   het   Nederlandse   bedrijfsleven  niet,  omdat  de  export  vrijgesteld  is  en  de  import  op  een  gelijkwaardige  manier  wordt   belast.  Als  het  aan  Nederland  Duurzaam  ligt,  wordt  milieuvervuiling  duurder  en  arbeid  goedkoper.   De  inkomsten  voor  de  overheid  zouden  ongeveer  gelijk  moeten  blijven.        

12  |  P a g i n a    

Overdrachtsbelasting  moet  verdwijnen   Nederland  Duurzaam  wil  dat  de  overdrachtsbelasting  verdwijnt.  Het  is  goed  voor  het  milieu  en  de   economie   als   mensen   makkelijker   kunnen   verhuizen.   Files   ontstaan   grotendeels   doordat   mensen   niet  op  dezelfde  plek  wonen  als  waar  ze  werken.  Door  te  verhuizen  kunnen  mensen  deze  afstand   verkleinen.       Erfbelasting  afschaffen   Nederland   Duurzaam   wil   ook   de   erfbelasting   afschaffen.   Over   iemands   vermogen   is   al   belasting   betaald  tijdens  zijn  of  haar  leven.  De  nalatenschap  dient  daarom  zonder  erfbelasting  over  te  gaan   op  de  nabestaanden.  Omdat  de  overheid  wel  een  sluitende  begroting  nodig  heeft  betekent  dit  dat   andere  belastingen,  bijvoorbeeld  die  op  vermogen  of  inkomsten  in  de  hoogste  belastingschijf,  iets   verhoogd  zullen  moeten  worden.       Belastingvoordeel  voor  zuinige  auto’s  en  duurzaam  wonen   De   vervuiler   moet   betalen.   Daarom   wil   Nederland   Duurzaam   dat   zuinige   auto’s   en     milieuvriendelijkere   autos   minder   worden   belast.   Zo   bevorderen   we   de   milieubewustheid   van   burgers  en  wordt  milieubewustheid  ook  beloond.       Nederland  Duurzaam  wil  mensen  stimuleren  op  het  gebied  van  duurzaam  wonen.  Niet-­‐  duurzame   investeringen  hiertoe  moeten  vallen  onder  de  in  te  voeren  belasting  op  onttrokken  waarde  (BOW).     Kinderbijslag   Nederland  Duurzaam  wil,  voor  alle  nieuwe  gevallen,  de  kinderbijslag  beperken  tot  2  kinderen.  Gelet   op  de  bevolkingsdichtheid  van  Nederland,  onze  afhankelijkheid  van  buitenlandse  producten  en  de   groeiende   wereldbevolking   vinden   wij   een   stimulans   op   het   krijgen   van   kinderen   meer   dan   2   kinderen   niet   nodig.   Deze   maatregel   levert   op   termijn   >   1   miljard   per   jaar   op   terwijl   ons   land   leefbaarder   wordt.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   export   van   kinderbijslag   naar   buiten   de   EU   stopt.  Dit  geldt  niet  voor  expats.     Gelijkheid  in  gemeentelijke  tarieven   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   tarieven   voor   algemene   documenten   als   paspoort,   identiteitsbewijs   en  rijbewijs  in  alle  gemeenten  gelijk  moeten  zijn.     Afschaffen  BTW-­‐vrij  inkopen  voor  diplomaten   Nederland   Duurzaam   wil   het   BTW-­‐vrij   inkopen   voor   diplomaten   afschaffen.   Een   voorkeursbehandeling  voor  een  bepaalde  groep  is  zeer  onwenselijk.  Voor  zover  afspraken  hiertoe   vastliggen  in  internationale  verdragen,  zouden  deze  hiertoe  opengebroken  moeten  worden.     Niet  bezuinigen  op  belastingambtenaren   Nederland   Duurzaam   wil   het   aantal   belastingambtenaren   dat   zich   specifiek   richt   op   controle   va   aangiften   uitbreiden,   zodat   een   voldoende   groot   aaantal   aangiften   goed   gecontroleerd   kan   worden.  Dit  om  te  voorkomen  dat  de  staat  veel  inkomsten  misloopt.       NB.   op   het   moment   dat   het   belastingstelsel   dusdanig   wordt   aangepast   en   we   stoppen   met   het   rondpompen  van  geld,  kan  er  worden  gekeken  naar  het  verkleinen  van  het  belastingapparaat.        

13  |  P a g i n a    

1.3.3 Beloning  in  de  (semi-­‐)publieke  sector   Beloningen  en  topinkomens  beperken   Voor  de  (semi-­‐)publieke  sector  wil  Nederland  Duurzaam  dat  de  topinkomens  begrensd  worden  op   de   Balkenende-­‐norm.   Dit   wordt   een   harde   eis:   bestuurders   die   dit   salaris   niet   willen   accepteren   komen   niet   voor   de   functie   in   aanmerking.   Draaideurconstructies   waarmee   bestuurders   alsnog   meer   inkomen   verwerven   via   betalingen   die   niet   onder   “salaris”   vallen   zijn   niet   toegestaan.   Iedereen  dient  zich  te  realiseren  dat  de  Balkenende-­‐norm  een  riant  salaris  is.     Bonussen   Voor   de   (semi-­‐)publieke   sector   stelt   Nederland   Duurzaam   dat   er   pas   na   vijf   jaar   een   prestatiebonus   mogelijk   is.   Pas   dan   valt   te   zien   of   bestuursmaatregelen   structureel   succesvol   zijn   geweest.   Bonussen   mogen   voor   deze   periode   dus   niet   meer   uitbetaald   worden.   Bovendien   mogen   bonussen   niet  groter  zijn  dan  een  20%  van  het  jaarsalaris.       Nederland   Duurzaam   doet   ook   een   beroep   op   het   bedrijfsleven   om   in   de   salaris-­‐   en   bonushuishouding  rekening  te  houden  met  de  onrust  die  hierover  leeft  in  onze  maatschappij.  In  elk   geval  wil  Nederland  Duurzaam  dat  bedrijven  met  overheidssteun  nooit  bonussen  uitbetalen.       1.3.4 Toezicht  op  financiële  markten   De   controle   van   het   Ministerie   van   Financiën,   DNB   en   de   AFM   moet   beter.   Er   dient   te   worden   voorkomen   dat   enkelingen   onverantwoorde   financiële   risico’s   kunnen   nemen.   Als   dergelijke   praktijken  zich  in  de  toekomst  zich  toch  weer  voordoen,  dienen  deze  personen  publiekrechtelijk  ter   verantwoording  te  kunnen  worden  geroepen.   Systeembanken  moeten  worden  gesplitst  in  een  publieke  en  een  zakelijke  bank.  Voorkomen  moet   worden   dat   private   schulden   uiteindelijk   publieke   schulden   worden   en   de   burger   voor   de   kosten   opdraait.  Banken  die  vanaf  nu  onverantwoorde  risico’s  nemen,  worden  voortaan  niet  meer  door  de   overheid  ondersteund.      

1.4 Europa   Voor  wat  betreft  de  EU  hanteert  Nederland  Duurzaam  de  slogan:  “EU:  samenwerking  ja,  superstaat   nee”.   Het   grootste   deel   van   onze   export   gaat   naar   Europese   landen.   Europa   is   daarom   van   groot   belang  voor  Nederland.  Er  is  echter  een  verschil  tussen  onze  Europese  buurlanden  en  het  instituut   Europese   Unie.   Regulering   van   diverse   zaken   door   de   EU   is   noodzakelijk   en   samenwerking   op   tal   van  (grensoverscheidende)  onderwerpen  is  essentieel  voor  onze  welvaart  en  vooruitgang.     Nederland  Duurzaam  is  echter  kritisch  ten  opzichte  van  de  Europese  Unie.  De  Europese  hofhouding   moet  kleiner,  goedkoper  en  doelmatiger.  Daarbij  wil  Nederland  Duurzaam  niet  dat  de  Nederlandse   wetgeving  zonder  meer  ondergeschikt  is  aan  de  Europese  wetgeving.     Nederland  Duurzaam  vindt  dat  de  EU  te  snel  gegroeid  is  en  dat  de  grote  (economische)  diversiteit   van  landen  de  samenwerking  binnen  één  monetaire  unie  ernstig  bemoeilijkt.  Daarom  willen  wij  de   komende  jaren  geen  verdere  uitbreiding  van  de  EU.     1.4.1 Een  gezond  financieel  Europa   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   Nederland   zijn   steentje   bij   moet   dragen   om   de   de   economische   situatie  in  Europa  gezond  te  krijgen  en  te  houden.  Nederland  Duurzaam  wil  dat  Nederland  vanuit   een  autonome  krachtige  positie  bijdraagt  aan  de  ontwikkeling  van  de  EU  landen  die  er  minder  goed   voorstaan.   Het   overdragen   van   grote   hoeveelheden   geld   hoort   daar   wat   ons   betreft   niet   bij:   dit   maakt   Nederland   zwakker   maar   die   landen   niet   sterker.   Het   zal   die   landen   tenslotte   niet   aanzetten   om  de  corruptie,  het  clientelisme,  nepotisme,   belastingontduiking  aan  te  pakken.  Deze  misstanden   smoren   initiatief,   innovatie   en   concurrentiekracht:   ook   in   die   landen   moet   voortaan   de   meest   bekwame   kandidaat   de   functie   krijgen.   Alleen   door   dit   te   herstructureren   kan   een   land   concurrerend  worden.  Door  bovenstaande  na  te  streven  moet  het  geheel  van  de  samenwerkende   EU  landen  tezamen  meer  op  gaan  leveren.     14  |  P a g i n a    

Het   kunnen   hanteren   van   een   eigen   monetair   beleid   (rente,   wisselkoersen)   kan   hierbij   flink   helpen.   Het  al  dan  niet  tijdelijk  uit  de  Euro  treden  van  landen  die,  zeker  achteraf  gezien,  nooit  tot  de  Euro   hadden   mogen   toetreden   ziet   Nederland   Duurzaam   dan   ook   niet   als   onoverkomelijk   probleem.   Sowieso   zijn   er   meerdere   EU   landen   met   een   eigen   munt.   Uitstaande   leningen   worden   door   zo’n   stap   met   miljarden   afgewaardeed.   Dat   is   vervelend   maar   tevens   het   logische   gevolg   van   eerdere   misstappen  en  wanbestuur  van  beleidsmakers  bij  de  EU  en  in  de  EU  landen.  Door  hun  misstappen   moeten  hun  kiezers  op  de  (financiële)  blaren  zitten.       Het   is   essentieel   dat   gemaakte   afspraken   met   betrekking   tot   de   overheidsfinanciën   van   alle   deelnemende   landen,   de   3%   norm,   daadwerkelijk   streng   worden   nageleefd.   Zo   niet,   dan   komen   landen   onder   financieel   toezicht,   net   zo   lang   tot   dat   er   weer   aan   de   afgesproken   criteria   wordt   voldaan.     Als   op   lange   termijn   blijkt   dat   een   land   dat   steun   heeft   gekregen   vanuit   de   EU,   herhaaldelijk   en   verwijtbaar   niet   voldoet   aan   de   gestelde   eisen/gemaakte   afspraken,   moet   het   mogelijk   zijn   om   een   land  buiten  de  eurozone  te  plaatsen.     Noord-­‐Europese  Monetaire  Unie   Op  het  moment  dat  duidelijk  wordt  dat  de  Eurozone  niet  te  handhaven  is,  doet  Nederland  er  goed   aan   om   voor   te   sorteren   op   een   Noordelijke   Europese   Monetaire   Unie   met   een   eigen   munt.   Scenario’s   hiertoe   moeten   uitgewerkt   op   de   plank   liggen.   Deze   monetaire   unie   dient   uiteraard   te   blijven  samenwerken  met  de  overige  EU-­‐landen,  zodat  er  vrije  handel  mogelijk  blijft.     Begroting  EU  mag  niet  stijgen   Nederland   Duurzaam   wil   een   uitgavenplafond   voor   de   EU,   bij   gelijkblijvende   omvang   van   de   EU.   Zo   lang   de   Nederlandse   bijdrage   per   inwoner   aan   de   EU   hoger   is   dan   die   in   landen   met   een   vergelijkbare  welvaart,  mag  de  Nederlandse  bijdrage  aan  de  EU  niet  stijgen.  Het  einddoel  is  dat  alle   landen   een   vast   percentage   gaan   afdragen,   dat   afhankelijk   is   van   het   BNP   per   hoofd   van   de   bevolking.   Net   als   alle   Europese   overheden   moet   ook   de   EU   bekijken   waar   zij   zou   kunnen   bezuinigen.       Nederland   Duurzaam   denkt   dat   er   in   elk   geval   kan   worden   bespaard   door   het   Europese   bestuur   efficiënter  te  maken.  Dit  kan  onder  andere  door  het  aantal  zetels  in  het  Europees  Parlement  terug   te  brengen  tot  een  werkbaarder  aantal.  (Momenteel  zijn  dit  er  754)     De   maandelijkse   verhuizing   tussen   Brussel   en   Straatsburg   moet   zo   snel   mogelijk   worden   beëindigd.   Ook   moet   er   gekeken   worden   naar   de   veel   te   hoge   salarissen   en   onkostenvergoedingen   alsmede   belastingvoordelen  voor  EU  ambtenaren.       De  landbouwuitgaven  beslaan  nog  altijd  een  groot  deel  van  de  Europese  begroting.  Een  besparing   hierop   levert   dan   ook   het   meeste   op.   Vooral   Frankrijk,   de   afgelopen   jaren   gesteund   door   Spanje,   Polen   en   een   aantal   andere   recentelijk   toegetreden   lidstaten,   zijn   fel   in   hun   verdediging   van   het   huidige  landbouwbeleid  en  het  daaraan  gekoppelde  budget.     Europese  landbouwsubsidies  afschaffen   In   heel   Europa   ontvangen   boeren   enkele   tientallen   miljarden   euro   aan   inkomenssubsidie.   Nederlandse   boeren   ontvangen   hiervan   ongeveer   0,4%.   Deze   subsidies   zorgen   er   onder   andere   voor   dat   we   onze   producten   tegen   een   lage   prijs   kunnen   exporteren.   Veel   Nederlandse   boeren   zijn   echter   niet   blij   met   deze   subsidies.   Hun   landbouwproducten   verlaten   het   land   vaak   onder   de   kostprijs.   Sommige   producten   komen   terecht   in   de   maalderij   of   worden   verwerkt   tot   kippenvoer.   Veel  subsidiegeld  komt  zelfs  terecht  bij  eigenaren  van  land  waarop  geen  gewas  groeit.  De  subsidies   hebben   dus   niet   het   gewenste   effect;   ze   worden   nu   ingezet   om   een   relatief   kleine   beroepsgroep   te   15  |  P a g i n a    

beschermen   en   houden   daarmee   een   inefficiënte   markt   in   stand.   Zij   zorgen   verder   voor   hoge   voedselprijzen  en  ontnemen  ontwikkelingslanden  de  kans  om  hun  producten  in  Europa  af  te  zetten.   Nederland  Duurzaam  wil  dan  ook  dat  Europese  landbouwsubsidies  afgebouwd  worden.       1.4.2 Taken  en  organisatie  Europese  Unie     Kerntaken  Europese  Unie   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   EU   is   doorgeschoten   in   haar   regelgeving.   Dit   moet   een   halt   worden   toegeroepen.   De   EU   is   opgezet   als   een   economische   unie.   Daarnaast   zien   we   samenwerking   op   gebied   van   bijvoorbeeld   opsporing,   milieu,   onderzoek   en   innovatie   als   noodzakelijk.   Nederland   Duurzaam   ziet   echter   niets   in   een   politieke   unie   en   wil   niet   verder   gaan   dan  een  federatie  van  samenwerkende  staten:  in  Nederland  hebben  wij  veel  zaken  beter  geregeld   dan   in   andere   EU   landen.   Nederland   Duurzaam   voelt   er   dus   niets   voor   om   onze   zaken   over   te   laten   aan  mensen  die  het  zelf  minder  goed  voor  elkaar  hebben.    Bovendien  hechten  talloze  mensen  aan   de  Nederlandse  identiteit.  Ze  voelen  zich  geen  Europeaan  en  hebben  ook  niet  het  gevoel  grip  op  de   EU  te  hebben,  wat  als  onbehagelijk  wordt  ervaren.       Nederland  Duurzaam  vindt  dat  de  kerntaak  van  de  EU  ligt  bij  het  handhaven  en  stimuleren  van  de   vrijemarkteconomie.   Eerlijke   concurrentie   is   daarbij   noodzakelijk.   Hiertoe   dienen   prijsafspraken   tussen  ondernemingen  etc.  hard  aangepakt  te  worden.  Ook  moet  er  scherp  gekeken  worden  naar   de  verlening  van  staatssteun.     Aangezien  het  milieu  niet  bij  onze  landsgrenzen  ophoudt,  vindt  Nederland  Duurzaam  dat  het  een   kerntaak  van  de  EU  zou  moeten  zijn  om  op  dit  vlak  bindende  afspraken  te  maken,  zodat  in  elk  geval   binnen  de  lidstaten  de  huidige  afbraakpolitiek  een  halt  wordt  toegeroepen  en  economie  en  milieu   in  Europa  hand  in  hand  gaan.       Controle  Europese  buitengrenzen  en  verdrag  van  Schengen   Het  Schengenverdrag  in  zijn  huidige  vorm   moet  -­‐tenminste  voorlopig-­‐  worden  opgeschort.  Aan  een   belangrijke   voorwaarde   voor   dit   verdrag,   goede   controle   van   de   Europese   buitengrenzen,   wordt   niet  voldaan.  De  EU  dient  de  bewaking  van  de  buitengrenzen  zeer  serieus  aan  te  pakken  en  moet  er   op   toezien   dat   dit   strikt   wordt   gehandhaafd.   Als   dit   niet   snel   verbetert   dan   moet   Nederland   zelf   weer  grenscontroles  kunnen  uitvoeren.       Aan  potentiele  economische  vluchtelingen  dient  Nederland  en  de  EU  zeer  krachtig  het  éénduidige   signaal  te  geven  dat  zij  zich  niet  in  Europa  kunnen  vestigen.  Als  dit  signaal  niet  wordt  afgegegeven,   dan   zullen   ze   het   blijven   proberen.   Mede   door   de   enorme   bevolkingsgroei   in   Afrika,   waar   veel   mensen  nu  al  weg  willen,  kunnen  de  de  problemen  uiteindelijk  onbeheersbaar  worden.  Nederland   Duurzaam  wil  dat  oorlogsvluchtelingen  worden  ondergebracht  in  (cq  doorgestuurd  naar)  beveiligde   gebieden  in  de  regio.  Tevens  willen  we  dat  er  krachtig  wordt  opgetreden  tegen  mensenhandelaren.     Nederland  Duurzaam  wil  dat  Europa  een  stabiel  continent  blijft  en  vanuit  die  positie  grootschalige   hulp  biedt  in  de  regio.     Vrij  verkeer  van  goederen  prima,  vrij  verkeer  van  personen  aan  banden   Nederland  Duurzaam  moedigt  het  vrije  verkeer  van  goederen  binnen  Europa  (feitelijk  de  landen  die   aangesloten  zijn  bij  het  Schengenverdrag)  volop  aan.       Het   vrije   verkeer   van   personen   kent   -­‐naast   voordelen   voor   vakantiegangers,   zakenlieden   en   handelaren-­‐  ook  een  aantal  nadelen.  Criminelen  en  andere  kwaadwillenden  kunnen  zich  makkelijk   door   Europa   bewegen.   Tevens   leiden   verschillen   in   arbeidsomstandigheden,   salariering   en   sociaal   stelsel  tot  migratie  naar  de  landen  met  de  beste  voorzieningen  en  de  hoogste  minimumlonen.  Dit     leidt   tot   diverse   problemen:   naast   verdringing   op   de   arbeidsmarkt   en   misbruik   van   het   sociale   16  |  P a g i n a    

stelsel   komt   door   het   groeiende   aantal   inwoners   het   milieu,   de   natuur,   het   leefklimaat   en   onze   infrastructruur  nog  verder  onder  druk  te  staan.       Nederland   Duurzaam   wil   de   instroom   naar   Nederland   in   eigen   hand   houden:   buitenlandse   werkzoekenden   worden   pas   tot   de   Nederlandse   arbeidsmarkt   toegelaten   zodra   de   Nederlandse   werkzoekenden   aan   het   werk   zijn   geholpen.   Buitenlandse   werkzoekenden   krijgen   een   visum   met   een   beperkte   geldigheid.   Zonder   verlenging   daarvan   zijn   ze   nadien   verplicht   Nederland   weer   te   verlaten.  Ze  dienen  in  elk  geval  niet  zomaar  een  Nederlands  burgerschap  te  kunnen  krijgen  of  recht   op  een  Nederlandse  bijstandsuitkering.  Bij  het  structureel  veroorzaken  van  overlast  of  vertonen  van   crimineel   gedrag   dienen   zij   het   land   te   verlaten.   (Meer   over   migratie   en   kennismigranten   vindt   u   in   hoofdstuk  2.3  en  hoofdstuk  3.9.8).     Als   de   toevoer   van   buitenlandse   criminelen,   economische   vluchtelingen   en   werkzoekenden   in   de   nabije  toekomst  niet  kan  worden  gekeerd,  dan  willen  wij  het  Schengenakkoord  dat  het  vrije  verkeer   van  personen  regelt,  definitief  opzeggen.       1.4.3 Geen  verdere  uitbreiding  van  de  Europese  Unie   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  de  EU  voorlopig  niet  uitgebreid  kan  worden.  Er  dient  eerst  orde  op   zaken   te   worden   gesteld.   Nederland   Duurzaam   wil   daarnaast   dat   economische   criteria   voor   toetreding  strenger  toegepast  en  nageleefd  worden.       Turkije   Nederland   Duurzaam   erkent   de   bijzondere   positie   van   Turkije,   een   land   dat   een   duidelijke   brugfunctie   heeft   tussen   de   vrijere   en   democratischere   westerse   landen   en   de   minder   vrije   Arabische   landen.   Wij   vinden   daarom   dat   Nederland   en   de   EU   goede   relaties   moeten   betrachten   met  Turkije,  bijvoorbeeld  op  het  vlak  van  vrije  handelsverdragen.  Nederland  Duurzaam  vindt  echter   expliciet   dat   Turkije   geen   deel   moet   uitmaken   van   de   Europese   Unie.   Reden   hiervoor   is   in   eerste   instantie   dat   wij   zoals   gezegd   vinden   dat   de   EU   voorlopig   helemaal   niet   uitgebreid   zou   moeten   worden  en  ten  tweede  het  feit  dat  Turkije  grotendeels  in  Azië  ligt  en  er  grote  verschillen  zijn  tussen   de  Europese  culturen  en  de  Turkse  cultuur.      

 

17  |  P a g i n a    

2 Duurzame  internationale  samenwerking   De   aarde   en   de   mensen   en   dieren   die   hierop   leven   zijn   vaak   slachtoffer   van   conflicten   binnen   en   tussen   landen.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   een   krachtige   internationale   aanpak   van   conflicten,  mensenrechtenschendingen  en  roofbouw  op  de  aarde.  Nederland  heeft  bovendien,  met   het   oog   op   een   duurzame   welvaart,   baat   bij   een   gezonde   wereldeconomie   en   internationale   veiligheid.      

2.1 Relaties  met  het  buitenland     Onze  welvaart  hebben  wij  voor  een  groot  deel  te  danken  aan  handel  met  het  buitenland.  Voor  het   behouden   van   onze   welvaart   is   het   essentieel   om   goede   handelsrelaties   met   het   buitenland   te   onderhouden.       2.1.1 Inspelen  op  de  veranderende  wereldhandel   De   laatste   jaren   is   meer   dan   ooit   duidelijk   geworden   dat   de   economische   situatie   van   landen   in   vrij   korte   tijd   drastisch   kan   veranderen.   Met   het   oog   op   toekomstige   handel   en   de   toegang   tot   grondstoffen   is   het   van   belang   om   goed   betrekkingen   aan   te   gaan   met   landen   die   zich   kunnen   ontwikkelen  tot  stabiele  handelspartners.     NB.   Bij   handel   met   autocratieën   of   oligarchieën,   waar   de   meeste   bedrijven   in   handen   van   de   overheid   zijn   (zoals   Rusland   en   China),   is   de   rol   van   de   Nederlandse   overheid/het   ministerie   van   Duurzame  welvaart  veel  groter.  Dergelijke  staten  doen  namelijk  liever  zaken  met  andere  staten  dan   met  kleinere  bedrijven.       Ook   kan   het   lonen   de   banden   te   verbeteren   met   onze   voormalige   koloniën   Indonesië   en   Suriname.   In  tegenstelling  tot  Groot-­‐Brittannië  en  Frankrijk  heeft  Nederland  nog  steeds  een  moeizame  band   met   de   meeste   voormalige   koloniën.   Veelal   laten   we   ons   in   ons   buitenlands   beleid   veroordelend   of   wantrouwend   uit   tegen   deze   landen.   Denk   bijvoorbeeld   aan   de   blokkade   van   de   tankdeal   aan   Indonesië,   die   ons   nu   geld   heeft   gekost,   maar   die   ook   de   relatie   met   Indonesië   verder   heeft   verslechterd.     2.1.2 Eerlijke  wereldhandel   Nederland  Duurzaam  streeft  een  zo  eerlijk  mogelijke  wereldhandel  na.  Binnen  Europa  kennen  we   inmiddels  weinig  belemmeringen  meer.  Nederland  Duurzaam  breidt  dit  graag  verder  uit.     Nederland   Duurzaam   vindt   het   belangrijk   dat   producten   die   afkomstig   zijn   uit   ontwikkelingslanden,   vrij  verhandelbaar  zijn.  Alleen  met  een  eerlijke  wereldhandel  kunnen  we  arme  landen  echt  uit  het   slop  helpen.  Hiertoe  dienen  dan  ook  dat  de  Europese  landbouwsubsidies  afgeschaft  te  worden.  Zij   zorgen  voor  hoge  voedselprijzen  en  ontnemen  ontwikkelingslanden  de  kans  om  hun  producten  in   Europa  af  te  zetten.     2.1.3 Internationale  milieu-­‐aanpak   Aangezien   het   milieu   niet   stopt   bij   onze   landsgrenzen   moeten   er   op   internationaal   niveau   goede   afspraken   worden   gemaakt   over   schaarse   goederen   en   over   manieren   om   verstandig   om   te   gaan   met   de   aarde.   Dit   geldt   zowel   met   landen   binnen   de   EU,   als   met   landen   daarbuiten.   Nederland   Duurzaam   staat   dan   ook   voor   dat   er   binnen   gremia   als   de   EU,   de   G8   en   VN   afspraken   gemaakt   worden.     Bij   het   aangaan   van   handelsbetrekkingen   met   zich   ontwikkelende   landen   is   het   ook   van   belang   direct   goede   afspraken   te   maken   op   milieugebied.   Door   kennis   op   het   gebied   van   duurzaamheid   te   delen  met  de  industrieën  en  overheden  van  deze  landen  kan  worden  voorkomen  dat  zij  eenzelfde  

18  |  P a g i n a    

leertraject  door  moeten  maken  als  de  westerse  wereld  tijdens  de  industriële  revolutie  en  kan  grote   milieuschade  worden  voorkomen.     2.1.4 Terugdringen  groeiende  wereldbevolking   De   sterk   groeiende   wereldbevolking   ligt   aan   de   basis   van   talloze   van   de   grootste   problemen   op   aarde:   conflicten,   honger,   ongewenste   migratiebewegingen,   watertekorten,   uitputting   van   grondstoffen,   overbevissing,   uitsterving   van   soorten   en   vernietiging   van   de   natuur   in   zijn   algemeenheid.       Internationaal   en   lokaal   beleid   is   doorgaans   slechts   gericht   op   symtoonbestrijding.   Nederland   Duurzaam   is   van   mening   dat   iedereen   zich   actief   moet   inzetten   om   de   dieper   liggende   oorzaak,   bevolkingsgroei,   te   stoppen.   Dit   is   makkelijker   gezegd   dan   gedaan   en   ook   niet   zomaar   door   Nederland  te  regelen.  Bovendien  kan  Nederland,  als  zeer  dicht  bevolkt  land,  moeilijk  anderen  de  les   gaan  lezen.         Nederland   Duurzaam   vindt   de   situatie   echter   dusdanig   alarmerend   dat   dit   internationaal   geagendeerd  moet  worden.    Het  taboe  om  over  de  omvang  van  de  (wereld)bevolking  en  de  afname   daarvan  te  praten,  moet  worden  doorbroken.  Religieuze,  financiele  en  culturele  barrières  moeten   in   kaart   worden   gebracht   en   geslecht.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   het   stoppen   van   de   bevolkingsgroei   hoog   op   de   internationale   agenda’s   wordt   geplaatst.   Nederland   kan   zelf   invulling   geven   aan   het   beperken   van   de   bevolkingsgroei   door   hiermee   te   sturen   bij   het   verlenen   van   ontwikkelingshulp  en  de  kinderbijslag  tot  2  kinderen  te  beperken.       2.1.5 Mensenrechten   Over  het  algemeen  zijn  de  mensenrechten  in  Nederland  op  adequate  wijze  verankerd.  Ondanks  dat   komt   het,   ten   gevolge   van   mensensmokkel,   ook   in   Nederland   voor   dat   er   mensenrechten   geschonden   worden.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   een   uitbreiding   van   het   breed   samengestelde  team  bij  de  Unit  Mensensmokkel.     Door   regelmatig   actief   deel   te   nemen   aan   internationale   vredesresoluties,   waar   nodig   met   een   militaire   bijdrage   zet   Nederland   zich   ook   in   voor   een   wereldwijde   bescherming   van   de   mensenrechten.  Nederland  Duurzaam  ondersteunt  dergelijke  inzetten.       2.1.6 Israël  en  Palestina   Israël   is   in   het   Midden   Oosten   een   van   de   weinige   landen   met   een   democratische   regering   en   daarmee  een  vooruitgeschoven  post  van  de  westerse  samenleving.  Dit  land  ligt  in  een  gebied  met   veel   vijandschap   over   en   weer.   Nederland   heeft   een   lange   vriendschappelijke   band   met   Israël.   Nederland  Duurzaam  vindt  het  belangrijk  deze  goede  betrekkingen  te  blijven  onderhouden.     Naast   het   onderhouden   van   de   contacten   met   de   Israëlische   autoriteiten   vindt   Nederland   Duurzaam  het  van  belang  op  goede  voet  te  staan  met  de  Palestijnse  autoriteiten.       Door   goede   contacten   met   beide   autoriteiten   zou   Nederland   een   rol   kunnen   spelen   in   een   bemiddeling   om   te   komen   tot   een   de-­‐escalatie   van   het   geweld   en   de   achtergestelde   situatie   van   het   Palestijnse   volk,   waarbij   het   van   belang   is   dat   fundamentalisten   buiten   spel   worden   gezet.   Juist   vanwege   deze   achtergestelde   situatie   en   de   vrije   rol   die   de   fundamentalisten   nu   kunnen   spelen,   groeit  de  voedingsbodem  voor  verzet.   Als  het  aan  Nederland  Duurzaam  ligt,  komt  er  snel  een  2-­‐natieoplossing,  waarbij  er  zowel  plaats  is   voor  een  Israëlische  staat  als  voor  een  Palestijnse.  Dit  conform  de  afspraken  die  zijn  vastgelegd  in   de   Oslo-­‐akkoorden   uit   1993   (Palestijnse   staat   behelst   de   autonome   gedeelten   van   de   Westelijke   Jordaanoever  en  de  Gazastrook).  Volgens  deze  verdragen  tussen  de  PLO  en  de  Israëlische  regering   blijven  de  nederzettingen  of  koloniën,  Israëlische  dorpen  en  steden  die  sinds  1967  in  deze  gebieden   19  |  P a g i n a    

zijn   gebouwd,   voorlopig   onder   Israëlisch   gezag.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   er   absoluut   geen   nieuwe   nederzettingen   bij   mogen   komen,   en   dat   de   Israëlische   regering   aangemoedigd   moet   worden  om  de  kolonies  naar  ‘eigen’  grondgebied  te  verplaatsen.  Onderhandeling  met  terroristische   organisaties,  zoals  Hamas  of  Hezbollah,  is  in  de  ogen  van  Nederland  Duurzaam  uit  den  boze.        

2.2 Noodhulp  &  Ontwikkelingssamenwerking   Het  doel  van  de  ontwikkelingshulp  is  dat  landen  zich  kunnen  ontwikkelen  zodat  ze  uiteindelijk  op   eigen   benen   kunnen   staan.   Na   decennia   van   ontwikkelingshulp   blijkt   dit   doel   geenszins   te   zijn   bereikt:   over   het   algemeen   zijn   de   BNP’s   van   deze   ontwikkelingslanden   naar   beneden   gegaan   en   het  aantal  arme  mensen  is  groter  dan  ooit.  Het  is  duidelijk  dat  ontwikkelingshulp  in  de  tot  nu  toe   geleverde  vorm  niet  het  gewenste  effect  heeft  en  op  de  schop  dient  te  worden  genomen.       Nederland  heeft  op  het  gebied  van  ontwikkelingssamenwerking  internationaal  afspraken  gemaakt:   de   bijdrage   bedraagt   0,7%   van   het   BNP.   Nederland   Duurzaam   wil   niet   direct   tornen   aan   deze   budgettaire   afspraak.   Dit   omdat   armoede   in   Nederland   een   relatief   begrip   is   vergeleken   met   de   situatie  in  de  ontwikkelingslanden.  De  hulp  dient  echter  wel  effectiever  te  worden  ingezet,  zodat  de   bijdrage  in  de  toekomst  kan  worden  afgebouwd.       Nederland  Duurzaam  ziet  een  aantal  nadelen  in  de  huidige  aanpak:   1. Landen   ontvangen   nu   geld   zonder   een   gerede   tegenprestatie.   Dat   werkt   inactiviteit   in   de   hand;   er   ontstaan   afhankelijkheidseconomieën.   Deze   landen   leren   hierdoor   niet   op   eigen   benen   te   staan,   waardoor   donorlanden   continu   tekorten   moeten   blijven   aanvullen.   Zo   is   er   sinds   1970   al   meer  dan  300  miljard  euro  aan  de  ontwikkelingslanden  gegeven,  zonder  dat  dit   heeft  geleid  tot   ontwikkeling.   Sterker   nog:   de   landen   zijn   armer   geworden   (in   de   periode   1970   –   1998   is   het   armoedecijfer   in   Afrika   gestegen   van   11%   naar   66%)   en   de   groei   is   vertraagd   in   deze   zelfde   periode  (de  groei  in  deze  periode  -­‐/-­‐0.2%).   2. De   organisatie   van   ontwikkelingshulp   is   door   het   grote   aantal   (overheids-­‐)instanties   en   instellingen  in  meerdere  landen  inefficiënt.   3. Veel  ontwikkelingsgeld  komt  niet  terecht  op  de  plaats  waarvoor  het  bestemd  is.  Te  vaak  blijft  er   geld  aan  de  strijkstok  van  corrupte  politici,  of  nog  erger:  milities  hangen.  Ook  blijft  er  door  het   grote   aantal   NGO’s   en   soms   hoge   salarissen   van   vooral   directeuren,   veel   geld   bij   dergelijke   organisaties  zelf  hangen.     4. In  Nederland  is  de  inkomstenverdeling  over  alle  inwoners  goed  geregeld.  Ontwikkelingshulp  is   er  niet  om  mensen  te  compenseren  in  landen  waarin  dit  niet  goed  is  geregeld.  Ook  komt  het  nu   voor   dat   er   ontwikkelingshulp   gaat   naar   landen   waar   continu   conflicten   of   mensenrechtenschendingen   zijn.   Helaas   lukt   het   dergelijke   landen   zeer   slecht   om   zich   te   ontwikkelen.   Hier   zal   eerst   een   einde   aan   de   strijd   moeten   komen   (al   dan   niet   geholpen).   Helaas   is   verder   gebleken   dat   ontwikkelingshulp   de   afgelopen   jaren   vaak   heeft   geleid   tot   corruptie  en  conflict.   5. Door   de   budgettaire   koppeling   aan   het   BNP   is   er   in   hoogconjunctuur   meer   geld   beschikbaar   en   in   laagconjunctuur   minder.   Dit   terwijl   er   in   laag   conjuncturele   tijden   meer   geld   nodig   is   en   in   betere  tijden  minder.   6. Naast  de  landelijke  overheid  doen  ook  provincies  en  gemeenten  aan  ontwikkelingshulp.     De  aanpak  moet  dus  anders:     • In   de   eerste   plaats   wil   Nederland   Duurzaam   dat   ontwikkelingshulp   beperkt   blijft   tot   de   Nederlandse   landelijke   overheid,   waarbij   de   aansturing   valt   onder   de   Minister   voor   Internationale  handel/samenwerking.   • Het  beschikbaar  gestelde  budget  moet  worden  gestort  in  een  ontwikkelingsfonds,  dat  niet  per   definitie  elk  jaar  op  hoeft.  Zo  kan  er  worden  gespaard  voor  ‘slechtere’  periodes.     20  |  P a g i n a    

  •

Het  ontwikkelingsfonds  kan  worden  aangewend  voor  verschillende  doeleinden:   a. noodhulp  (met  nadruk  op  opvang  in  de  regio);   b. medisch  onderzoek  naar  tropische  ziekten;   c. aanleg  van  rioleringen  en  waterputten;   d. seksuele  voorlichting,  anticonceptie  en  andere  vormen  van  geboortebeperking;   e. compensatie  van  agrariërs  bij  natuurrampen;   f. studiebeurzen  voor  veelbelovende  studenten;   g. micro-­‐  en  macrokredieten;   h. investeringen   op   basis   van   business   case   (dus   geen   gift),   in   samenwerking   met   het   Nederlandse  of  lokale  bedrijfsleven  (bij  voorkeur  gericht  op  onderwijs,  infrastructuur  of   duurzaamheid);   i. eventuele  humanitaire  inzet  van  leger  of  politie;   j. stimulering   van   democratisch   staatrechtelijke   instituties   (alsook   de   organisatie   van   eerlijke  verkiezingen).   k. herbeplantingsprojecten  in  droge  gebieden.  Zo  wordt  CO2  vastgelegd  en  tevens  voedsel   geproduceerd.  

  Nederland   Duurzaam   wil   dus   dat   er   naast   noodhulp   en   een   aantal   andere   zaken   die   te   maken   hebben  met  ziekten  en  natuurrampen,  niet  zonder  meer  geld  wordt  gegeven.  Het  zoveel  mogelijk   geven   van   hulp   in   natura   maakt   de   kans   op   misbruik   van   geld   kleiner   en   is   tevens   goed   voor   de   werkgelegenheid   in   Nederland.   Hiertoe   kan   Nederland   kennis   of   in   Nederland   geproduceerde   goederen   leveren.   Het   puur   geven   van   geld   stimuleert   de   ontwikkeling   sowieso   niet.   Met   het   beschikbaar   gestelde   budget   kunnen   er   in   ontwikkelingslanden   investeringen   worden   gedaan,   al   dan   niet   in   samenwerking   met   het   Nederlandse   bedrijfsleven   of   lokale   overheden   of   bedrijven.   Pas   na   het   opstellen   van   een   sluitende   business   case   kan   er   worden   geïnvesteerd.   Dergelijke   investeringen   zullen   leiden   tot   werkgelegenheid   ter   plaatse   en   zullen   het   lokale   opleidingsniveau   doen  stijgen.  De  (eventuele)  return  on  investment  kan  dan  na  een  bepaalde  (wellicht  lange)  periode   terugvloeien  in  het  fonds.  Het  spreekt  voor  zich  dat  er  hier  niet  direct  sprake  hoeft  te  zijn  van  een   winstoogmerk.   Een   en   ander   moet   gaan   gebeuren   onder   de   aansturing   van   een   Minister   voor   Internationale  handel/samenwerking.     Nederland   Duurzaam   vindt   het   met   name   belangrijk   dat   er   geïnvesteerd   wordt   in   opleidingsprogramma’s,   infrastructuur   en   duurzame   energieprojecten.   Dit   laatste   om   ervoor   te   zorgen  dat  de  stappen  die  de  westerse  wereld  heeft  doorlopen  tijdens  de  industriële  revolutie  en   die   vaak   slecht   waren   voor   mens   en   milieu,   kunnen   worden   overgeslagen.   Het   is   verder   sowieso   van   groot   belang   dat   ontwikkelingslanden   in   de   toekomst   hun   eigen   energievoorziening   kunnen   regelen   en   dat   deze   duurzaam   is.   Milieurampen   bij   het   exploiteren   van   fossiele   brandstoffen   kunnen  zo  worden  voorkomen.  Aangezien  er  volop  zon  is  in  deze  landen,  kunnen  investeringen  in   duurzame  energie  op  termijn  mogelijk  zelfs  leiden  tot  energie-­‐exporten.       Betere  controle  op  effectiviteit   Nederland   Duurzaam   wil   dat   het   Nederlandse   ontwikkelingssamenwerkingsbeleid   de   komende   jaren  jaarlijks  wordt  getoetst  op  effectiviteit,  zodat  dit  kan  worden  bijgesteld  op  het  moment  dat   het   niet   effectief   blijkt.   Dit   zou   er   op   termijn   ook   toe   kunnen   leiden   dat   het   door   Nederland   beschikbare  budget  wordt  bijgesteld.     Criteria  voor  ontwikkelingshulp   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   er   geen   ontwikkelingshulp   moet   worden   verstrekt   aan   landen   in   oorlog  of  die  zich  niet  houden  aan  de  mensenrechten.  Bovendien  dient  er  geen  ontwikkelingshulp   te  worden  gegeven  aan  landen  waar  er  wel  rijkdom  is,  maar  deze  niet  of  slecht  verdeeld  wordt.  Is   21  |  P a g i n a    

er  sprake  van  een  van  voorgenoemde  situaties,  dan  kan  er  uiteraard  wel  politieke  (of  waar  nodig   militaire)  druk  worden  uitgeoefend  om  de  situatie  te  verbeteren.       Nederland   Duurzaam   wil   dat   landen   serieus   werk   gaan   maken   van   geboortebeperking   om   in   aanmerking   te   komen   voor   ontwikkelingshulp:   door   de   ongekende   bevolkingsgroei   stijgt   het   aantal   arme   mensen,   de   natuur   wordt   vernietigd   en   soorten   sterven   uit.   Ontwikkelingshulp   heeft   deze   problematiek  alleen  maar  verergerd.       Het  is  aanzienlijk  beter  om  de  natuurlijke  hulpmiddelen  van  een  land  te  verdelen  over  een  beperkt   aantal   inwoners,   dan   het   aantal   inwoners   zo   sterk   te   laten   groeien   dat   er   per   persoon   niks   meer   overblijft.   Er   dient   een   einde   te   komen   aan   het   zieligheidsdenken   dat   geen   oog   heeft   voor   bevolkingsgroei  en  uiteindelijk  zal  leiden  tot  een  catastrofe  voor  mens  en  natuur.  Een  totale  omslag   in  het  denken  over  ontwikkelingshulp  is  noodzakelijk.       Vrije  toegang  tot  wereldmarkten   De   ontwikkelingslanden   zouden   een   vrij   toegang   moeten   hebben   tot   internationale   obligatiemarkten   opdat   ze   hun   eigen   financiering   kunnen   gaan   opzetten.   Tevens   moeten   zij   hun   (met  name  landbouw)  producten  vrijelijk  kunnen  gaan  verkopen  op  de  wereldmarkt,  zonder  daarbij   gehinderd  te  worden  door  import  barrières.     Meer  lijn  in  hulp   Er   bestaat   momenteel   een   wildgroei   aan   NGO’s.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   noodhulp   en   ontwikkelingshulp   zoveel   mogelijk   in   VN-­‐verband   dient   te   worden   georganiseerd.   Door   dergelijke   steun   meer   via   deze   erkende   instantie   te   laten   regelen   is   er   een   betere   controle   mogelijk   op   een   eerlijke   besteding   en   doeltreffendheid   van   de   steun.   Ook   kunnen   de   organisatie   en   de   mate   van   bureaucratie  zo  beter  worden  gemonitord.  Ook  zou  er  in  VN-­‐verband  meer  gedaan  moeten  worden   met  de  verstrekking  van  microkredieten.     Makkelijker  geld  doneren  aan  ontwikkelingslanden   Particulieren   moeten   makkelijker   en   voordeliger   geld   kunnen   doneren   aan   initiatieven   in   ontwikkelingslanden.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   een   vereenvoudiging   van   de   Nederlandse   belastingwetgeving,   zodat   giften   aan   non-­‐gouvernementele   organisaties   belastingvrij   kunnen   worden  gedaan.     ‘Balkenende-­‐norm’  voor  NGO-­‐directie   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  de  ‘Balkenende-­‐norm’  ook  voor  directeuren  van  NGO’s  moet  gaan   gelden.      

2.3 Immigratie  en  Vluchtelingenbeleid   Nederland   Duurzaam   wil   immigratie   naar   ons   land   maximaal   beperken.   Ons   motto   is:   “Immigratie?   nee,  tenzij…”.  Nederland  gebruikt  meerdere  keren  haar  eigen  oppervlakte  in  andere  landen  om  in   onze   behoeften   te   kunnen   voorzien,   vaak   onder   slechte   omstandigheden.   We   zijn   mede   daarom   van  mening  dat  Nederland  vol  is.  Nederland  Duurzaam  wil  de  leefbaarheid  voor  mens  en  dier,  de   natuur   en   het   milieu   in   ons   land   verbeteren   en   verduurzamen.   Wij   vinden   dat   de   Nederlandse   overheid,   in   tegenstelling   tot   de   Deense,   gefaald   heeft   door   geen   opt   out   van   de   Europese   immigratiewetgeving  af  te  spreken.  Wij  vinden  dat  Nederland  zeggenschap  moet  hebben  over  het   inwoneraantal  in  ons  land.  Met  het  oog  op  duurzame  leefbaarheid  in  ons  land  willen  wij  dit  punt   daarom  alsnog  wijzigen  in  bestaande  verdragen,  desnoods  éénzijdig.          

22  |  P a g i n a    

Nederland   Duurzaam   vindt   dat   Nederland   zelf   moeten   kunnen   beslissen   wie   er   in   ons   land   mag   komen  wonen.  Omdat  immigratie  de  hoofdoorzaak  van  de  aanhoudende  bevolkingsgroei  is  willen   we  de  immigratie  beperken  tot  huwelijksmigranten,  en  kenniswerkers  die  noodzakelijk  zijn  om  ons   land  draaiend  te  houden.     Naast  motieven  die  samenhangen  met  de  (ecologische)  duurzaamheid  is  Nederland  Duurzaam  ook   van   mening   dat   ons   land   slechts   een   beperkt   aantal   mensen   uit   andere   culturen   kan   opnemen   zonder   dat   de   stabiliteit   en   leefbaarheid   van   onze   maatschappij   in   gevaar   komt.   Ondanks   goede   bedoelingen   van   velen   zijn   we   van   mening   dat   het   het   netto   effect   van   enkele   decennia   van   immigratie  van  kansarme  allochtonen  te  negatief  is:  het  kost  miljarden  en  leidt  tot  onbehagen  en   grote  maatschappelijke  problemen  op  tal  van  beleidsterreinen.       Ook  wat  dit  betreft  is  Nederland  Duurzaam  van  mening  dat  de  maat  vol  is  en  onze  grenzen  gesloten   moeten  worden.  Nederland  Duurzaam  wil  dat  de  mensen  die   nu  in  ons  land  zijn  –van  allochtone  en   autochtone   origine-­‐   eerst   op   harmonieuze   wijze   met   elkaar   gaan   samenleven,   elkaar   vrijlaten   en   elkaar  respecteren.  Dit  kan  mogelijk  nog  enkele  generaties  duren.       Huwelijksmigratie   Eén   van   de   manieren   om   een   Nederlands   paspoort   te   krijgen   is   het   huwen   van   Nederlander.   De   huwelijkspartner  krijgt  dan  na  3  jaar  een  Nederlands  paspoort.  Door  steeds  na  3  jaar  de  relatie  te   verbreken   en   een   nieuw   huwelijk   aan   te   gaan   met   iemand   uit   het   thuisland   zijn   aanzienlijke   aantallen   allochtonen   ons   land   binnengesluisd.   Deze   route   dient   te   worden   geblokkeerd.   Naar   Deens   voorbeeld   wil   Nederland   Duurzaam   dat   de   termijn   waarop   een   huwelijkspartner   de   Nederlandse  nationaliteit  krijgt  wordt  opgerekt  naar  8  jaar.       Immigranten  moeten  de  taal  beheersen   Immigranten   die   de   Nederlandse   nationaliteit   aanvragen,   moeten   de   Nederlandse   taal   leren   en   gaan  beheersen.  Zij  zullen  een  toets  met  Nederlandse  grammatica  en  spelling  moeten  afleggen  en   onze   kernnormen   en   waarden   moeten   accepteren   en   onderschrijven.   Slagen   zij   niet   voor   deze   toets,  dan  zal  de  Nederlandse  nationaliteit  niet  worden  verleend.     Asielzoekers/vluchtelingen   Nederland  Duurzaam  wil  primair  dat  vluchtelingen  worden  opgevangen  in  de  regio  van  het  land  van   herkomst.   Dit   maakt   terugkeer   naar   het   land   van   herkomst   eenvoudiger.   Dergelijke   opvang   dient   gefaciliteerd   en   gefinancierd   te   worden   door   de   VN   en   naar   draagvlak   te   worden   doorbelast   aan   deelnemende   landen.   Opvang   in   de   regio   is   ook   goedkoper   zodat   voor   dezelfde   hoeveelheid   geld   meer  mensen  kunnen  worden  geholpen.  Bovendien  scheelt  het  veel  problemen  in  Nederland.     Voor  asielzoekers  die  toch  naar  Europa  komen  wil  Nederland  Duurzaam  dat  in  EU-­‐verband  wordt   bekeken   welke   landen   in   aanmerking   komen   voor   opvang.   Criteria   hiervoor   zijn   bevolkingsdichtheid,   het   aantal   reeds   aanwezige   hoeveelheid   asielzoekers   en   het   BNP.   Nederland   Duurzaam   wil   voorkomen   dat   nog   meer   asielzoekers   naar   ons   land   komen.   We   willen   toewerken   naar   een   systeem   waarbij   minder   dicht   bevolkte   Europese   landen   een   vergoeding   kunnen   krijgen   vanuit  de  rijkere    of  dichtbevolktere  Europese  landen.     Alleen   asielzoekers   (let   wel:   geen   economische   vluchtelingen,   maar   mensen   die   gevaar   lopen   en/of   vervolgd  worden  in  eigen  land)  voor  wie  opvang  in  eigen  regio  niet  mogelijk  is,  omdat  zij  ook  daar   gevaar  lopen,  komen  ervoor  in  aanmerking  hun  asielprocedure  in  Nederland  af  te  wachten.   Voor   hen   wil   Nederland   Duurzaam   een   consequent   vluchtelingenbeleid   met   kortdurende   procedures.   Binnen   een   jaar   moet   een   asielaanvrager   uitsluitsel   moeten   krijgen.   Wij   willen   maximaal  1  beroepsmogelijkheid.       23  |  P a g i n a    

Asielzoekers   die   geen   identiteitspapieren   kunnen   overleggen,   of   om   een   andere   reden   hun   identiteit  niet  kunnen  aantonen,  of  hierover  liegen,  worden  niet  opgenomen  in  de  asielprocedure.   Mensen   die   zonder   paspoort   uit   het   vliegtuig   stappen   (en   die   dit   bij   het   instappen   dus   nog   wel   hadden),  mogen  het  land  niet  betreden  en  moeten  direct  terug.  Ook  vindt  Nederland  Duurzaam  dat   asielzoekers   die   tijdens   hun   procedure   een   misdrijf   plegen   waarvoor   in   de   Nederlandse   wet   een   gevangenisstraf   staat,   na   uitzitting   van   deze   straf   direct   teruggestuurd   moeten   worden   naar   het   land  van  herkomst.     Nederland   Duurzaam   wil   dat   asielzoekers   tijdens   de   procedure   een   tijdelijke   werkvergunning   krijgen,  zodat  ze  kunnen  gaan  werken.  Onder  de  huidige  wetgeving  mogen  zij  dit  namelijk  niet.  Dit   leidt   aan   de   ene   kant   tot   verveling   (en   mogelijk   crimineel   gedrag),   aan   de   andere   kant   staan   asielzoekers  stil  in  hun  ontwikkeling.  Werk  geeft  ze  een  voorsprong  doordat  ze  de  Nederlandse  taal   en  cultuur  leren  kennen.  Verder  kunnen  asielzoekers  op  deze  manier  enigszins  zelf  voorzien  in  hun   onderhoud.     Illegaliteit  aanpakken   Ons   uitgangspunt   is   dat   illegalen   moeten   worden   uitgezet   naar   het   land   van   herkomst.   Illegaliteit   is   strafbaar   en   medeplichtigheid   hieraan   ook.   Gemeentelijke   ongehoorzaamheid   met   betrekking   tot   het  uitzettingsbeleid  wordt  bestraft  met  een  boete.       Gezinshereniging   Nederland  Duurzaam  wil  de  huidige  wetgeving  rondom  gezinshereniging  handhaven.  Verder  moet   er  strenger  toezicht  op  schijnhuwelijken  komen.  Het  arrangeren  van  gedwongen  huwelijken  wordt   strafbaar.       Criminele  immigranten  mogen  niet  het  Nederlanderschap  behouden   Indien   iemand   binnen   de   eerste   tien   jaar   van   zijn   verblijf   in   Nederland   een   misdaad   begaat   waarop   gevangenisstraf   staat,   zal   deze   persoon   na   het   uitzitten   van   de   straf   zonder   pardon   worden   uitgezet.  De  uitzetting  volgt  direct  na  de  detentie,  zodat  hij  niet  in  de  illegaliteit  verdwijnt.     NB.  Om  dit  te  kunnen  doen  is  het  van  belang  dat  een  immigrant  (in  elk  geval)  in  de  eerste  10  jaar   zijn  oude  paspoort  behoudt.     Inburgeringseisen  stellen  in  EU-­‐verband   Nederland   moet   er   in   EU-­‐verband   voor   zorgen   dat   we   inburgeringseisen   kunnen   stellen   aan   EU-­‐ migranten.  Het  is  onacceptabel  dat  vele  EU-­‐migranten  in  ons  land  wonen  en  werken,  maar  niet  de   taal  beheersen.  De  EU  moet  onder  geen  beding  zeggenschap  krijgen  over  het  aantal  op  te  nemen   immigranten.       Kinderpardon   Nederland   Duurzaam   is   tegen   het   zogenaamde   kinderpardon.   Hiermee   willen   meer   toekomstige   ‘slachtoffers’  voorkomen.  Door  een  dergelijk  pardon  zal  er  een  precedentwerking  optreden  die  we   willen  voorkomen.       Stagelopen  is  geen  werk.   Nederland  Duurzaam  ziet  dat  het  lopen  van  stage  behoort  tot  het  onderwijs  en  classificeert  dit  niet   als   werk.   Minderjarige   (uitgeprocedeerde)   asielzoekers   zouden   dan   ook   gewoon   stage   moeten   kunnen   lopen   om   hun   opleiding   af   te   ronden.   Deze   ervaring   kunnen   zij   dan   meenemen   naar   het   land  van  herkomst,  om  deze  aldaar  in  te  zetten.    

24  |  P a g i n a    

2.4 Defensie   Er   zijn   ingrijpende   geopolitieke   veranderingen   gaande,   leidend   tot   mondiaal   verschuivende   machtsverhoudingen  en  instabiliteit.  Door  de  deze  gewijzigde  omstandigheden  en  de  noodzaak  van   het   verkrijgen   van   toegang   tot   schaarser   wordende   grondstoffen   worden   geopolitieke   zaken   als   machtsdenken   en   militarisering   helaas   weer   belangrijker.   In   Nederland   zijn   de   uitgaven   aan   defensie   geminimaliseerd.   Dit   maakt   het   lastig   om   economische   belangen   te   beschermen   en   om   ons  aan  te  passen  aan  de  nieuwe  situatie.     Nederland   maakt   deel   uit   van   een   internationaal   systeem,   waarin   het   belangrijk   is   je   positie   te   behouden  en  waar  nodig  uit  te  bouwen.  Internationale  instituties  als  de  VN  (met  Veiligheidsraad),   de  NAVO  en  de  EU  zijn  daarbij  van  absoluut  belang.     Nederland   Duurzaam   vindt   een   goed   defensieapparaat   van   absoluut   belang.   Ten   eerste   om   een   bijdrage   te   leveren   aan   de   handhaving   van   een   stabiele   internationale   rechtsorde.   Verder   om   veilige  handelsroutes  en  stabiele  afzetmarkten  te  garanderen.  Het  is  om  deze  redenen  van  belang   dat   er   een   zekere   mate   van   zelfbeschermingscapaciteit   voorhanden   blijft.   Nederland   Duurzaam   vindt  het  dan  ook    gerechtvaardigd  dat  er  niet  verder  op  defensie  bezuinigd  wordt.     2.4.1 Herinvoering  dienstplicht     Nederland  Duurzaam  wil  de  dienstplicht  herinvoeren.  Jongeren  moeten  ervoor  kunnen  kiezen  om   deze  tijd  als  militaire  dienstplicht  of  als  sociale  dienstplicht  uit  te  voeren.  Het  idee  is  dat  jongeren   gedurende   een   periode   rond   zijn/haar   19de   levensjaar,   zich   nuttig   maken   ten   behoeve   van   de   maatschappij.  Dit  kan  zijn  in  verzorgingstehuizen  voor  ouderen,  culturele  instellingen  (musea  etc.),   dierenopvang  etc.       2.4.2 Interne  organisatie  en  internationale  samenwerking   Dat   Nederland   Duurzaam   niet   verder   wil   bezuinigen   wil   niet   zeggen   dat   er   niet   hoeft   te   worden   gekeken  naar  manieren  om  de  organisatie  van  de  legeronderdelen  efficiënter  te  maken.  Ook  moet   er   worden   gekeken   naar   het   aantal   mensen   in   de   organisatiepiramide.   Zo   heeft   defensie   momenteel   een   waterhoofd.   Er   zijn   te   veel   (hoge)   officieren   ten   opzichte   van   het   aantal   personeelsleden    dat  zij  aansturen.     Naast  een  betere  samenwerking  binnen  het  Nederlandse  leger  moedigt  Nederland  Duurzaam  ook   militaire  samenwerking  binnen  de  Benelux  aan.  Vooral  waar  het  aankomt  op  faciliteiten,  zouden  de   3  naties  volledig  moeten  gaan  samenwerken.  Bekeken  dient  te  worden  of  deze  samenwerking  niet   verder   met   andere   EU-­‐landen   of   geheel   in   EU-­‐verband   kan   worden   uitgebreid.     2.4.3 NAVO   Nederland  Duurzaam  ondersteunt  de  uitgangspunten  van  de  NAVO,  dat  de  wederzijdse  verdediging   en  samenwerking  van  de  legers  van  de  westerse  landen  regelt.       Nederland  voldoet  met  de  huidige  defensie-­‐uitgaven  niet  meer  aan  de  NAVO-­‐afspraken.  Nederland   Duurzaam   vindt   dit   zorgwekkend   en   meent   dat   Nederland   moet   blijven   voldoen   aan   de   met   de   NAVO   gemaakte   afspraken.   Er   moet   voor   worden   gewaakt   dat   Nederland   niet   als   een   ‘free   rider’   gezien  gaat  worden.  Dit  zou  op  termijn  consequenties  voor  onze  veiligheid  kunnen  opleveren.       Nederland   heeft   een   aantal   keer   op   halfslachtige   wijze   deelgenomen   aan   internationale   missies   met  alle  negatieve  gevolgen  van  dien  (slachtoffers  en  internationaal  aanzien).  Nederland  Duurzaam   is   van   mening   dat   geweld   zoveel   mogelijk   moet   worden   voorkomen   maar   is   niet   per   definitie   tegen   inzet  van  geweld.  Nederland  Duurzaam  is  van  mening  dat,  als  het  Nederlandse  leger  elders  wordt   ingezet,  onze  manschappen  dit  met  mandaat  en  adequate  toerusting  dienen  te  doen.       25  |  P a g i n a    

Nederland   Duurzaam   is   tegen   verdere   uitbreiding   van   de   Navo   naar   voormalige   landen   van   het   Warschaupact.     2.4.4 Piraterij   Nederland  Duurzaam  wil  dat  koopvaardijschepen  in  risicogebieden  beter  beschermd  worden  door   onze   marine   en   indien   nodig   tijdelijk   uitgerust   worden   met   mariniers.   Nederland   Duurzaam   vindt   dit  primair  een  taak  voor  defensie  zo  lang  het  geweldsmonopolie  bij  de  overheid  ligt.       2.4.5 Kernwapens   Nederland   Duurzaam   is   voor   de   verdere   afbouw   van   het   kernwapenarsenaal   in   de   wereld.   Het   is   hierbij   belangrijk   dat   dit   een   gelijkmatige   afbouw   is   van   de   arsenalen   van   de   verschillende   kernwapen   voerende   landen.   Voorkomen   dient   te   worden   dat   meer   landen   kernwapens   gaan   voeren.       2.4.6 Veteranen   Veteranendag  moet  blijven  bestaan.  Dit  geeft  oude  dienstkameraden  de  kans  om  elkaar  weer  te   ontmoeten  en  is  tevens  een  gebaar  van  waardering  en  respect  voor  veteranen.  Er  moet  ook  meer   aandacht  komen  voor  goede  nazorg  en  ondersteuning  van  veteranen.      

 

26  |  P a g i n a    

3 Duurzame  welvaart   De   mate   van   welvaart   is   erg   bepalend   voor   het   welzijn   in   een   land.   Is   er   een   relatief   hoge   welvaart,   dan  is  er  financiële  ruimte  voor  zaken  als  goede  sociale  voorzieningen,  een  goede  gezondheidszorg,   onderwijs  en  milieuzorg.  De  welvaart  moet  versterkt  worden  zonder  de  aarde  verder  uit  te  buiten;   alleen  dan  kan  er  sprake  zijn  van  een  duurzame  welvaart.   Een   dergelijke   duurzame   welvaart   kan   worden   bereikt   door   een   integrale   aanpak   van   het   beleid   op   het  vlak  van  economie,  milieu,  energie,  onderwijs  en  werk  &  inkomen.        

3.1 Duurzaam  economisch  beleid   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   Nederland   gebaat   is   bij   een   verstandige   economische   groei,   waarbij   geen   afbreuk   wordt   gedaan   aan   ons   leefmilieu.   De   relatie   tussen   economie   en   ecologie   mag   dan   ook  nooit  meer  worden  losgelaten.     3.1.1 Nederland  exportland   Nederland   is   in   één   van   de   grootste   exportlanden   ter   wereld.   Een   groot   deel   van   onze   export   is   afkomstig   uit   de   doorvoer   van   goederen   via   de   Rotterdamse   haven   en   Schiphol.   Toch   blijft   de   Nederlandse  maakindustrie  een  belangrijke  aanjager  van  de  Nederlandse  export.       Constructief  en  solidair  handelsbeleid   Om   het   wegzakken   van   onze   maakindustrie   tegen   te   gaan,   is   het   van   belang   in   deze   industrie   te   investeren.  Hiertoe  is  al  het  zogenaamde  topsectorenbeleid  opgezet.  Dit  moet  verder  uitgebouwd   worden.  Daarnaast  is  het  van  belang  nieuwe  markten  aan  te  boren.       Onder   economieën   in   Azië,   Oost-­‐Europa   en   Latijn   Amerika   bevinden   zich   autocratische   economieën.   Het   aangaan   van   banden   met   dergelijke   landen   vereist   een   andere   aanpak   dan   we   gewend  zijn.  Omdat  de  meeste  bedrijven  in  handen  van  de  overheid  zijn,  is  bij  handel  de  rol  van  de   Nederlandse   overheid   veel   evidenter.   Nederland   Duurzaam   pleit   ervoor   een   Minister   voor   Internationale   handel/samenwerking   te   benoemen   die   een   constructief   en   solidair   buitenlandbeleid  gaat  voeren  met  de  bedoeling:  het  promoten  van  Nederland  als  vestigingsplaats   voor  buitenlandse  investeerders  en  het  verstevigen  van  onze  exportpositie.  Een  goede  reputatie  en   goede  betrekkingen  met  onze  exportlanden  zijn  hierbij  van  groot  belang.       3.1.2 Versterken  economie   Nederland   Duurzaam   staat   achter   het   Nederlandse   topsectorenbeleid   waarin   gewerkt   wordt   aan   het   versterken   van   de   sectoren   waarin   Nederland   wereldwijd   uitblinkt.   Het   uitgangspunt   van   het   topsectorenbeleid   is   om   de   ondergenoemde   sectoren   nog   sterker   te   maken.   Om   dat   te   bereiken   werken  overheid,  bedrijfsleven,  universiteiten  en  onderzoekscentra  samen  aan  kennis  en  innovatie.   De  volgende  sectoren  worden  in  het  topsectorenbeleid  onderkend:   -­‐Agri  &  food       -­‐Creatieve  industrie         -­‐Energie   -­‐Chemie     -­‐Water         -­‐Logistiek   -­‐High  tech     -­‐Life  sciences  &  health     -­‐Tuinbouw     Naast   bovengenoemde   sectoren   zijn   er   nog   aandachtsgebieden   benoemd:   ICT,   nanotechnologie   en   biobased   economy,   die   meerdere   topsectoren   tegelijk   aangaan.   Ook   is   er   apart   aandacht   voor   de   vestiging  van  hoofdkantoren  in  Nederland.  Eén  van  de  uitgangspunten  van  het  topsectorenbeleid  is   verder   om   te   komen   met   oplossingen   voor   de   maatschappelijke   uitdagingen   van   onze   tijd.   Nederland   Duurzaam   zou   graag   zien   dat   er   meer   geld   wordt   vrijgemaakt   voor   investeringen   in   innovatie.      

27  |  P a g i n a    

3.1.3 Invoering  circulaire  economie   Door   de   waarschijnlijke   invloed   van   de   mens   op   de   klimaatsverandering   en   de   schaarsheid   van   fossiele  brandstoffen  en  andersoortige  grondstoffen  is  het  nodig  om  tot  een  snelle  vergroening  van   onze   economie   en   samenleving   over   te   gaan.   Schaarsheid   van   energie   en   grondstoffen,   zoals   aardmetalen,  zal  leiden  tot  kostenstijgingen  en  zal  dit  de  concurrentiepositie  van  het  Nederlandse   bedrijfsleven  schade  toebrengen  als  we  niet  ingrijpen.  Nederland  zou  dan  ook  moeten  uitgaan  van   het   principe   van   de   circulaire   economie,   dat   gericht   is   op   het   effectiever   omspringen   met   natuurlijke   hulpbronnen   door   verspilling   tegen   te   gaan   en   grondstoffen   waar   mogelijk   te   hergebruiken.     Nederland  Duurzaam  wil  de  economie  en  maatschappij  op  een  nieuw,  duurzaam  spoor  zetten.  Als   het   aan   Nederland   Duurzaam   ligt,   gaat   Nederland   hierin   een   voortrekkersrol   spelen,   zodat   de   ontwikkeling  van  duurzame  producten  en  methodieken  een  exportproduct  wordt.       De   verwachting   is   dat,   alleen   al   tijdens   de   transitiefase   tot   2020,   het   circulair   maken   van   de   economie  in  Europa  tussen  de  380  en  630  miljard  euro  oplevert.  Economische  verduurzaming  kan   dus   voor   Nederland   veel   banen   opleveren,   met   nieuwe   zakelijke   activiteiten   en   innovaties   die   wereldwijd   op   de   markt   gebracht   kunnen   worden.   Met   andere   woorden:   het   verduurzamen   van   de   economie  levert  naast  een  schoner  milieu  ook  een  sterkere  Nederlandse  economie  op.       Groen  overheidsbeleid   Om   tot   bovenstaande   te   komen   wil   Nederland   Duurzaam   dat   de   ingezette   weg   in   het   topsectorenbeleid,  om  met  maatschappelijke  oplossingen  te  komen,  veel  meer  tot  speerpunt  van   het  gehele  beleid  benoemd  wordt.  De  topsectoren  moeten  nog  meer  worden  uitgedaagd  om  met   oplossingen   te   komen   voor   de   mondiaal   dreigende   energie-­‐,   grondstoffen-­‐   ,   voedsel-­‐   en   drinkwaterschaarste.   Nederland   Duurzaam   verwacht   uiteindelijk   dat,   juist   wanneer   het   Nederlandse  bedrijfsleven  komt  met  oplossingen  voor  dergelijke  problemen,  dit  de  meeste  ‘boost’   zal  geven  aan  onze  export  en  economie.     Nederland  Duurzaam  moedigt  verder  de  huidige  aanpak  van  Green  Deals  aan,  waarbij  de  overheid   burgers,   bedrijven,   organisaties   en   andere   overheden   helpt   bij   het   realiseren   van   duurzame   initiatieven  die  moeilijk  van  de  grond  komen.       Nederland   Duurzaam   wil   verder   dat   naast   de   reeds   benoemde   aandachtsgebieden   als   ICT,   nanotechnologie   en   biobased   economy   ook   recycling   als   apart   aandachtsgebied   wordt   benoemd.   Nederland  is  op  het  gebied  van  recycling  nu  al  een  redelijke  koploper.  De  reeds  aanwezige  kennis   en   positie   op   dit   vlak   moeten   dan   ook   volop   benut   worden   en   verder   worden   uitgebouwd.   Innovatie   op   dit   vlak   dient   gestimuleerd   worden.   In   combinatie   met   de   Rotterdamse   haven   zou   Nederland  de  grondstoffenrotonde  van  de  wereld  moeten  worden.  Afval  uit  de  hele  wereld  wordt   afgevoerd  naar  Nederland,  hier  gerecycled  en  vervolgens  weer  als  grondstoffen  geëxporteerd.  Dit   levert  zowel  een  verbetering  van  de  concurrentiepositie  op,  als  een  grotere  onafhankelijkheid  van   energie  en  grondstof  leverende  landen.  Het  onlangs  opgestarte  initiatief  om  aardmetalen  terug  te   winnen   uit   oude   apparatuur.   Het   zogenaamde   ‘urban’   of   ‘landfill   mining’,   sluit   hier   bij   aan.   Vanzelfsprekend  moedigt  Nederland  Duurzaam  initiatieven  op  dit  gebied  van  harte  aan.     De   overheid   kan   verder   bijdragen   aan   het   vergroenen   van   onze   economie   door   het   verlenen   van   startsubsidies  of  het  optreden  als  (eerste)  klant  voor  startende  duurzame  ondernemers.  Verder  kan   zij  producenten  verplichten  een  substantieel  deel  van  nieuwe  producten  uit  gerecyclede  materialen   te  laten  bestaan.  Bij  haar  inkoopbeleid  kan  de  Nederlandse  overheid  verder  bijdragen  door  zoveel   mogelijk  duurzame  of  gerecyclede  producten  te  kopen.    

28  |  P a g i n a    

Ook   kunnen   fiscale   maatregelen   bijdragen.   Denk   hierbij   aan   het   verhogen   van   de   belasting   op   grondstoffen   en   milieuvervuiling   en   het   verlagen   van   de   belasting   op   arbeid.   Door   beide   te   doen   blijven   de   inkomsten   voor   de   schatkist   gelijk,   blijft   de   koopkracht   behouden   en   neemt   de   werkgelegenheid   toe.   Verder   geeft   dit   een   prikkel   om   effectiever   en   efficiënter   met   grondstoffen   om  te  gaan.     Nederland   Duurzaam   zou   verder   graag   zien   dat   de   overheid   bedrijven   aanmoedigt   naast   een   financieel  jaarverslag  ook  een  maatschappelijk  jaarverslag  uit  te  brengen.     Compensatie  voor  onttrokken  waarde  in  de  Derde  Wereld   De  Nederlandse  overheid  zou  er  internationaal  op  moeten  aandringen  dat  er  beleid  komt  dat  leidt   tot   voorkoming   of   in   ieder   geval   afname   van   de   productie   van   milieuschadelijke   of   maatschappelijk   onaanvaardbare   goederen   in   minder   welvarende   landen.   Denk   hierbij   bijvoorbeeld   aan   de   productie   van   kleding   door   kinderen   of   de   kap   van   het   oerwoud   in   het   Amazonegebied   ten   faveure   van   de   uitvoer   van   tropisch   hardhout.   Dit   laatste   levert   op   termijn   zelfs   problemen   op   voor   de   gehele  wereldbevolking.       Het   zou   dan   ook   goed   zijn   als   er   internationaal   beleid   komt   dat   ervoor   gaat   zorgen   dat   internationaal  gestimuleerd  wordt  dat  afbrekende  activiteiten   zoveel  mogelijk  worden  voorkomen,   en   indien   dit   nog   niet   mogelijk   is,   dat   deze   in   ieder   geval   juist   geprijsd   worden   om   daarmee   milieucompensatie   te   bieden.   In   het   geval   van   het   Amazonegebied   moet   worden   gezocht   naar   alternatieven   voor   tropisch   hardhout   en   moet   ervoor   worden   gezorgd   er   door   herplanting   kan   worden   voorkomen   dat   dit   gebied   op   termijn   te   klein   wordt   om   nog   als   longen   van   de   aarde   te   kunnen  dienen.       Nederland   Duurzaam   staat   achter   de   afspraken   van   de   Convention   on   Biological   Diversity,   zoals   bijvoorbeeld  het  Nagayo  protocol.  Dit  beschrijft  de  toegang  tot  genetische  bronnen  en  het  eerlijk   delen   van   de   opbrengsten   die   voortvloeien   uit   het   gebruik   hiervan.   Nederland   Duurzaam   wil   niet   alleen  dat  er  afspraken  worden  gemaakt  maar  dat  deze  ook  worden  nageleefd.     3.1.4 Investeren  in  kennis  en  innovatie   Nederland  is  een  kennisland  en  moet  dit  ook  blijven.  In  vergelijking  met  andere  landen  investeert   Nederland  de  afgelopen  jaren  echter  weinig.  Dit  kan  tot  gevolg  hebben  dat  lucratieve  innovaties  in   andere   landen   plaatsvinden   en   de   revenuen   daarvan   aan   Nederland   voorbij   gaan.   Nederland   Duurzaam  vindt  daarom  dat  kennisgroei  en  innovatie  meer  gestimuleerd  dient  te  worden.  Alleen  zo   kan  Nederland  zijn  welvaart  behouden.     Dit  begint  bij  kwalitatief  goed  onderwijs,  dat  uiteindelijk  goed  moet  aansluiten  op  het  bedrijfsleven.   Veel  ondernemers  klagen  dat  er  een  gebrek  is  aan  goed  technisch  geschoold  personeel.  Dit  heeft   een   negatieve   invloed   op   de   maakindustrie   en   daarom   moet   goed   technisch   onderwijs   prioriteit   krijgen.   Maar   ook   na   hun   studie   moeten   mensen   uitgedaagd   worden   hun   kennis   te   vergroten   en   deze  uiteraard  te  delen.       Betere  samenwerking  tussen  kennisinstellingen  en  bedrijfsleven   Het   is   van   belang   dat   er   een   optimale   samenwerking   ontstaat   tussen   kennisinstellingen   en   het   bedrijfsleven.   Hiertoe   zijn   Technology   Transfer   Offices   opgezet   bij   de   kennisinstellingen   als   universiteiten.  De  innovatieve  kennis  die  wordt  ontwikkeld  door  de  kennisinstellingen  kan  worden   getoetst  bij  het  bedrijfsleven  en  nadien  in  productie  worden  genomen.       Om   innovatie   en   groei   te   stimuleren   wil   Nederland   Duurzaam   een   staatssecretaris   aanstellen   die   zich  enkel  en  alleen  met  groei  en  innovatie  bezighoudt.     29  |  P a g i n a    

Particuliere  investeringen  in  innovatie   Nederland  Duurzaam  wil  particuliere  investeringen  in  innovatie  in  Nederland  stimuleren.  Nederland   Duurzaam  wil  dat  het  makkelijker  en  aantrekkelijker  wordt  voor  (buitenlandse)  investeerders  om  te   investeren  in  innovatieve  bedrijven  in  Nederland.       Subsidiering  wetenschappelijk  onderzoek.   Een   deel   van   het   wetenschappelijk   onderzoek   is   niet   direct   toepasbaar.   Ook   voor   dit   (fundamentele)   onderzoek     dient   aandacht   en   budget   te   zijn   omdat   het   de   basis   is   voor   toekomstige  innovaties  en  producten  waarvan  we  het  bestaan  nu  nog  niet  kunnen  vermoeden.       Nederland   Duurzaam   wil   dat   een   maximale   hoeveelheid   geld   aan   onderzoek   wordt   besteed.   Tenslotte   worden   daar   de   (mogelijk   vermarktbare)   resultaten   geboekt.   Wij   willen   daarom   een   eenvoudige,   minimaal   bureaucratische   manier   van   subsidieverstrekking.   Heldere   eenvoudige   regels,   zoals   bijvoorbeeld   NWO   die   hanteert,   leiden   tot   een   eenvoudige   administratieve   afhandeling   waardoor     de   kennisinstellingen   relatief   weinig   personele   inzet   hoeven   te   hebben   voor   de  afhandeling  van  deze  subsidies.  Nederland  Duurzaam  pleit  ervoor  dat  overheidssubsidies  altijd   zulke  eenvoudige  en  eenduidige  regels  hebben  en  dat  er  steeksproefsgewijze  controles  komen.       Europese   subsidieregels   zijn   veelal   complexer   en   de   administratieve   last   is   aanzienlijk   hoger   dan   Nederlandse   subsidies.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   EU   subsidies   eenvoudiger   en   eenduidiger   worden.   Zeker   de   regelgeving   rondom   bijvoorbeeld   EFRO   subsidies,   subsidies   waarbij   EU   bureaucratie  zich  vermengd  met  provinciale  bureaucratie,  moet  aanmerkelijk  eenvoudiger.       Omdat   corruptieniveaus   nogal   uiteenlopen   tussen   de   diverse   EU   landen   dienen   de   accountantscontroles  daar  rekening  mee  te  houden.       Slagingskans  onderzoeksvoorstellen   De   slagingskans   van   wetenschappelijke   onderzoeksvoorstellen   is   gering.   Talloze   wetenschappers   besteden   samen  zeer   veel   tijd   aan   het   schrijven   van   voorstellen   waar   uiteindelijk   niks   mee   wordt   gedaan.   Dit   is   zonde   van   de   tijd.   Enerzijds   hangt   dit   samen   met   de   beperkte   beschikbaarheid   van   geld  voor  onderzoek.     Anderzijds   is   het   zo   dat   een   kleine   groep   wetenschappers   het   overgrote   deel   van   de   onderzoekssubsidies   binnenhaalt.   Er   wordt   gestuurd   op   kwaliteit   en   die   kwaliteit   wordt   mede   afgemeten  aan  het  aantal  subsidies  dat  in  het  verleden  is  binnengehaald.  Er  geldt  dus  “geld  maakt   geld”.  Het  is  niet  noodzakelijkerwijs  zo  dat  de  kwaliteit  van  de  afgewezen  subsidievoorstellen  niet   goed  is:  veelal  krijgen  zulke  voorstellen  ook  (zeer)  goede  beoordelingen.  Nederland  Duurzaam  wil   dat   er   onderzoek   wordt   gedaan   naar   andere,   meer   voorspelbare   vorm   van   de   verdeling   van   de   onderzoeksgelden  waarbij  de  kwaliteit  geborgd  blijft  maar  voorkomen  wordt  dat  zoveel  uren  als  nu   verloren  gaan  aan  het  schrijven  van  voorstellen  die  niet  gehonoreerd  worden.      

3.2 Ondernemerschap   Er   dient   een   gunstiger   ondernemingsklimaat   te   komen,   waarbij   maatschappelijk   verantwoord   en   duurzaam  ondernemen  centraal  dient  te  staan.     Momenteel   faciliteren   we   ondernemers   onvoldoende.   Vooral   door   de   hoge   regel-­‐   en   belastingdruk   en   het   aanmoedigen   van   inactiviteit.   Ondernemers   zijn   van   groot   belang   voor   een   gezonde   economische  toekomst.  Zij  bedenken  nieuwe,  innovatieve  concepten,  brengen  deze  op  de  markt  en   zorgen   daarmee   voor   banen   en   economische   groei.   Dat   moet   zo   blijven   en   verder   worden   gestimuleerd.   Ondernemers   moeten   niet   belemmerd   worden   door   overbodige   regelgeving   en   langdurige,   ingewikkelde   procedures.   Ook   moet   de   overheid   voorzien   in   soepele   immigratieregelingen  voor  buitenlandse  kenniswerkers  en  een  goede  integratie  van  deze  mensen.   30  |  P a g i n a    

Tot  slot  moet  er  gewerkt  worden  aan  een  duurzame,  onafhankelijke  energievoorziening  en  dient  de   kredietverstrekking   aan   het   bedrijfsleven   te   worden   gestimuleerd.   Zeker   in   het   geval   van   staatsbanken  kan  de  overheid  hier  drempels  wegnemen.     3.2.1 Versterken  van  regio’s,  clustering  en  lokaal  vestigingsbeleid     Buitenlandse  investeerders  aantrekken   Nederland   Duurzaam   wil   dat   buitenlandse   bedrijven   zich   makkelijker   kunnen   vestigen   in   ons   land   waardoor   de   werkgelegenheid   zal   toenemen.   Om   dit   te   realiseren   zullende   vestigingsregels   en   vergunningen   zo   gunstig   mogelijk   moeten   blijven   en   waar   nodig   ten   positieve   aangepast   moeten   worden.   Dit   laat   overigens   onverlet   dat   Nederland   Duurzaam   de   plannen   voor   een   Europese   winstbelasting  voor  bedrijven  ondersteunt:  de  winst  van  een  multinational  moet  worden  belast  in   het  land  waar  de  winst  daadwerkelijk  wordt  gemaakt.  Dit  voorkomt  dat  honderden  miljarden  aan   belasting  niet  terecht  komen  in  de  landen  waar  deze  belasting  eigenlijk  thuis  hoort  als  inkomst  voor   de  staat.     3.2.2 Schaduwkanten  outsourcing  naar  het  buitenland   Het   outsourcen   van   functies   naar   landen   met   lagere   lonen   heeft   een   nadelig   effect   op   zowel   de   kennis   als   de   werkgelegenheid   in   ons   land.   Over   het   algemeen   betreft   dit   werkgelegenheid   voor   lager   opgeleiden.   Dit   is   nu   net   een   groep   die   al   oververtegenwoordigd   is   binnen   de   groep   van   werklozen.   Zeker   in   tijden   van   toenemende   werkloosheid   zou   de   overheid   bedrijven   moeten   ontmoedigen   afdelingen/functies   te   outsourcen   naar   het   buitenland,   in   elk   geval   door   hen   op   deze   maatschappelijke  consequentie  te  wijzen.     3.2.3 ZZP'ers  beter  ondersteunen   Er  komen  in  Nederland  steeds  meer  zelfstandigen  zonder  personeel  (ZZP’ers)  bij.  Zij  voorzien  in  hun   eigen  inkomen  en  ontwikkelen  zich   soms  tot  succesvolle  ondernemers.  Veelal  zijn  ZZP’  ers  echter   een   vorm   van   verborgen   werkloosheid   en   zijn   mensen   ZZP’er   geworden   na   een   ontslag.   Vaak   ontbreken  de  inkomsten  voor  een  goede  verzekering  of  pensioenvoorziening.  Nederland  Duurzaam   staat   op   zich   niet   negatief   tegenover   deze   vorm   van   ondernemen   omdat   dit   bijdraagt   aan   de   flexibilisering  van  arbeid.       Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   overheid   om   de   tafel   gaat   met   ZZP-­‐vertegenwoordigers   om   de   problemen  in  kaart  te  brengen  en  het  beleid  daarop  aan  te  passen.       Nederland  Duurzaam  wil  verder  dat  regelingen  rondom  sociale  zekerheid,  pensioen  en  hypotheek   voor   ZZP‘ers   worden   vergemakkelijkt   en   dat   de   overheid   het   proces   hier   naartoe   faciliteert.   De   sociale   zekerheid   voor   deze   groep   is   grotendeels   geprivatiseerd   en   door   gebrek   aan   schaalvoordelen   te   duur.   De   overheid   zou   ervoor   moeten   zorgen   dat   ZZP’ers   aan   de   sociale   zekerheid   kunnen   deelnemen   door   het   inleggen   van   een   reële   maandpremie,   waarna   ze   vergelijkbare  rechten  krijgen  als  mensen  in  loondienst.       Een   alternatief   zou   kunnen   zijn   dat   indien   mensen   besluiten   van   een   loondienstverband   over   te   gaan   naar   zelfstandig   ondernemerschap,   zij   nog   minimaal   10   jaar   aangesloten   kunnen   blijven   bij   hun   pensioenfonds.   De   overheid   zou   ZZP‘ers   verder   moeten   ondersteunen   bij   de   verkrijging   van   een  hypotheek.       3.2.4 Verruiming  openingstijden  /  Koopzondag   Nederland  Duurzaam  wil  dat  bedrijven  en  winkels  zelf  kunnen  beslissen  of  zij  hun  zaak  op  zondag   openen   of   niet.   Wij   pleiten   voor   een   maximum   aantal   openingsuren   per   week,   tussen   07:00   en   22:00  uur.         31  |  P a g i n a    

Hierbij  dient  in  het  achterhoofd  te  worden  gehouden  dat  ruimere  openingstijden  en  koopzondagen   niet  tot  meer  besteedbaar  geld  bij  de  consument  leiden.  Zeer  ruime  openingstijden  hebben  daarom   tot   gevolg   dat   er   meer   moet   worden   gewerkt   voor   dezelfde   omzet.   Kleine   zelfstandige   winkeliers   worden  zo  gedwongen  om  meer  te  werken,  om  niet  nog  meer  van  het  broodnodige  marktaandeel   te   missen.   Lokaal   beleid,   in   overleg   met   de   retailbedrijven,   zou   moeten   leiden   tot   afspraken   over   een   na   te   streven   gelijktijdigheid   van   de   openingsuren   en   het   al   dan   niet   houden   van   koopavonden   en  -­‐zondagen.       Voor   supermarkten   zou   een   ruimer   aantal   open   uren   moeten   gelden   dan   voor   overige   winkels.   Horecagelegenheden   worden   uitgezonderd   van   deze   regels:   door   geen   vaste   sluitingstijd   te   hanteren   gaan   bezoekers   gespreider   naar   huis   wat   de   kans   op   overlast   en   problemen   op   straat   verkleint.       3.2.5 Handhaving  rookverbod  in  cafés   Nederland   Duurzaam   ziet   graag   dat   mensen   gezonder   gaan   leven.   Met   name   roken   en   ongezond   eten   lijken   een   voorname   rol   te   spelen   bij   veel   medische   klachten   en   aandoeningen.   Dankzij   het   rookverbod   zijn   er   minder   mensen   gaan   roken   en   er   is   al   aangetoond   dat   het   aantal   hartklachten   is   afgenomen.       Bij  roken  speelt  verder  nog  een  rol  dat  ook  mensen  die  zelf  niet  roken  maar  in  de  buurt  verkeren   van   rokers,   ongewild   meeroken.   Hiervan   is   uit   onderzoeken   gebleken   dat   ook   dit   schadelijke   gevolgen   heeft   voor   de   gezondheid.   Jaarlijks   sterven   circa   tweehonderd   mensen   aan   de   gevolgen   van  meeroken.  Alle  reden  dus  om  middels  een  meldpunt  het  anti-­‐rookbeleid  streng  te  handhaven.     Vrij  ondernemerschap  versus  rookverbod   Nederland   Duurzaam   is   voor   een   zo   vrij   mogelijk   ondernemerschap,   maar   we   vinden   voorgenoemde   argumenten   dusdanig   zwaarwegend,   dat   wij   voor   een   handhaving   van   het   rookverbod  zijn.  Om  te  voorkomen  dat  er  te  veel  overheidsgeld  naar  de  handhaving  hiervan  gaat,   pleit   Nederland   Duurzaam   voor   een   meldpunt   via   internet,   zodat   bij   veel   klachten   maatregelen   genomen  kunnen  worden.     Nederland  Duurzaam  vindt  wel  dat  kleinere  cafés,  die  worden  gerund  door  de  eigenaar,  zelf  mogen   kiezen   of   zij   wel   of   niet   rookvrij   willen   zijn,   omdat   deze   gelegenheden   te   klein   zijn   om   een   apart   rokersgedeelte   te   creëren   en   er   geen   werknemers   zijn   die   in   de   rook   hoeven   te   werken.   Burgers   kunnen  dan  zelf  beslissen  of  ze  wel  of  niet  een  ‘klein’  rokerscafé  willen  bezoeken.     Nederland  Duurzaam  wil  promoten  dat  de  grotere  horecagelegenheden  daadwerkelijk  overgaan  tot   het  creëren  van  een  apart  rokersgedeelte,  om  te  voorkomen  dat  rokers  buiten  gaan  staan  roken  en   op  die  manier  overlast  veroorzaken  voor  de  omgeving.  Bovendien  wordt  hiermee  voorkomen  dat   de  horeca  op  grote  schaal  (energie  vretende)  terraswarmers  inzet.    

3.3 Duurzame  energievoorziening   Nederland   loopt   ten   opzichte   van   andere   Europese   landen   achter   met   verduurzamen   van   de   energievoorziening.   De   kosten   voor   fossiele   brandstoffen   lopen   op   en   de   productiekosten   voor   duurzame   energie   worden   lager,   waardoor   het   omslagpunt   voor   duurzame   energie   vanuit   economisch   oogpunt   in   zicht   is.   Door   het   gebruik   van   duurzame   energiebronnen   te   stimuleren   wordt   voorkomen   dat   latere   generaties   dit   in   hun   portemonnee   gaan   voelen   én   de   prijs   moeten   betalen   voor   milieuvervuiling   en   klimaatverandering.   Ook   heeft   Nederland   dan   minder   te   maken   met   geopolitieke   kwetsbaarheid   die   de   afhankelijkheid   van   fossiele   brandstoffen   met   zich   meebrengt.       32  |  P a g i n a    

3.3.1 Fossiele  brandstoffen  zijn  vervuilend  en  worden  schaars   Fossiele   brandstoffen   zijn   duur,   behoorlijk   vervuilend   en   vaak   in   handen   van   minder   democratische   landen,  waar  Nederland  Duurzaam  niet  afhankelijk  van  wil  zijn.     Vraag  naar  energie  groeit   Door   ontwikkeling   en   een   groeiende   wereldbevolking   groeit   de   vraag   naar   energie,   grondstoffen,   voedsel  en  drinkwater.  Het  zal  in  de  toekomst  moeilijker  worden  om  in  de  vraag  te  voorzien.       De   fossiele   brandstoffen   zijn   aan   het   opraken.   Door   schaarste   worden   de   prijzen   uiteindelijk   hoger.   Het  rijke  Westen  heeft  nu  nog  niet  meteen  een  probleem  maar  er  kan  wel  een  probleem  ontstaan   als   de   aanvoer   van   olie   beperkt   wordt.   Door   mondiale   machtsverschuivingen,   bevolkingsgroei   en   conflicten   kan   schaarste   op   de   markt   nog   worden   versterkt.   In   de   huidige   wereld   staan   energie-­‐   en   grondstofarme   democratieën   vaak   tegenover   energie-­‐   en   grondstofrijke   autocratieën,   dictaturen   en  conflictgebieden.       Nog  aanwezige  gas-­‐  en  olievoorraden  in  Nederland   Nederland  heeft  veel  van  zijn  huidige  welvaart  te  danken  aan  vooral  de  gasvoorraden.  Nog  altijd  is   er   veel   gas   en   in   mindere   mate   olie   te   vinden   in   de   Nederlandse   aardbodem.   De   gasinkomsten   vormen  een  onmisbaar  deel  van  de  overheidsinkomsten.  Nederland  Duurzaam  vindt  het  echter  een   slechte   zaak   dat   de   overheid   structurele   uitgaven   doet   uit   deze   niet-­‐structurele   inkomsten.   Helemaal  nu  blijkt  dat  de  winning  van  aardgas  tot  schade  aan  huizen  in  de  winningsgebieden  leidt  is   dat  een  risico  voor  onze  welvaart.     Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   bewoners   die   schade   ondervinden   van   de   aardgaswinning   moeten   worden   gecompenseerd.   Een   route   die   we   willen   verkennen   is   dat   met   aardgasbaten   de   huizen  in  getroffen  gebieden  desgewenst  worden  opgekocht  tegen  een  normale  marktwaarde  (de   waarde  alsof  het  geen  risicogebied  is)  waarna  ze  kunnen  worden  terugverhuurd  aan  de  bewoners.       De  winning  van  het  resterende  aardgas  kan  vooralsnog  niet  worden  gestaakt  maar  zal  wel  op  een   lager  niveau  moeten  omdat  de  omschakeling  naar  alternatieven  enige  tijd  zal  kosten.  Tevens  moet   worden   onderzocht   of   het   mogelijk   is   om   aardbevingen   te   voorkomen,   bijvoorbeeld   door   injectie   van   andere   gassen   op   plekken   waar   aardgas   wordt   onttrokken.   Nederland   Duurzaam   wil   geen   nieuwe  contracten  afsluiten  met  andere  landen  voor  de  levering  van  aardgas.  Ons  laag-­‐calorische   gas   is   van   goede   kwaliteit   en   we   willen   dit   voor   Nederland   beschikbaar   houden.   Inkopen   in   het   buitenland  zal  leiden  tot  hogere  kosten.     Daarnaast   dient   bij   het   winnen   van   gas   te   worden   gekeken   naar   een   zo   schoon   mogelijke   vorm   van   winning,   waarbij   de   natuur   zoveel   mogelijk   gespaard   blijft.   Als   het   aan   Nederland   Duurzaam   ligt,   blijven  we  daarom  met  onze  handen  af  van  de  Waddenzee.       Kolencentrales   Gelet  op  de  zeer  hoge  mate  van  CO2–uitstoot  en  de  hoge  mate  aan  afval  wil  Nederland  Duurzaam   dat   onze   kolencentrales   op   termijn   worden   uitgefaseerd.   Er   mogen   in   ieder   geval   geen   nieuwe   kolencentrales   meer   worden   bijgebouwd.   Nederland   Duurzaam   zou   verder   graag   zien   dat   kolencentrales,  waaronder  de  in  aanbouw  zijnde  centrale  in  de  Groningse  Eemshaven,  omgebouwd   worden   tot   milieuvriendelijker   biomassa-­‐   of   gascentrales.   Graag   ziet   Nederland   Duurzaam   een   onderzoek  naar  de  financiële  en  technische  haalbaarheid  van  deze  plannen.     Energiebesparing  en  alternatieve  energiebronnen  zijn  nodig     De   conclusie   uit   deze   paragraaf   is   dat   de   voorraden   gas   en   olie   en   de   toegankelijkheid   hiervan   beperkter  zijn  geworden.  Het  is  daarom  van  groot  belang  voor  Nederland  om  zuiniger  met  energie   om   te   gaan   en   te   kiezen   voor   alternatieven   voor   de   fossiele   brandstoffen.   Om   de   uitstoot   van   broeikasgassen   tegen   te   gaan   dienen   deze   zo   schoon   mogelijk   te   zijn.   Met   het   oog   op   de   33  |  P a g i n a    

toegankelijkheid   dient   dit   zoveel   mogelijk   in   eigen   beheer   plaats   te   vinden.   Een   duurzame,   onafhankelijke  energievoorziening  is  dus  noodzakelijk  vanwege  de  milieuaspecten,  maar  ook  omdat   de  economie  en  veiligheid  hierbij  gebaat  zijn.       3.3.2 Energiebesparing   Bij  een  dreigend  tekort  en  het  duurder  worden  van  energie  is  het  in  eerste  instantie  van  belang  dat   individuen  en  bedrijven  zich  bewust  worden  van  hun  energieverbruik.  Op  het  moment  dat  iedereen   zich  bewust  is  van  zijn  huidig  verbruik,  de  bijbehorende  kosten  en  ecologische  gevolgen,  is  het  de   verwachting  dat  mensen  zuiniger  met  energie  zullen  omgaan.  Als  mensen  een  goed  inzicht  in  hun   verbruik  hebben,  kunnen  deze  veranderingen  direct  meetbaar  zijn.     Door  betere  voorlichting  over  energiebesparingen  zou  er  nog  zuiniger  met  energie  kunnen  worden   omgegaan.   Iedere   burger,   ondernemer   en   de   overheid   moet   worden   aangemoedigd   energie   te   besparen.  Vooral  de  laatste  heeft  een  voorbeeldfunctie.  Door  panden  beter  te  isoleren  en  lampen   die   veel   warmte   afstralen   te   vervangen,   kan   er   al   veel   worden   gewonnen.   Bovendien   zou   apparatuur  alleen  aan  moeten  staan  wanneer  deze  gebruikt  wordt.       Naast   het   goede   voorbeeld   geven   kan   de   overheid   nog   voor   verdere   energiebesparingen   zorgen   door  fiscale  maatregelen  te  nemen  die  hiertoe  leiden.  Zo  heeft  de  overheid  door  het  stimuleren  van   dubbel   glas   en   het   aanbrengen   van   andere   isolatie   in   het   verleden   al   veel   energie   bespaard.   Ook   zou  de  overheid  bedrijven  kunnen  ontmoedigen  energie  te  verspillen.  Denk  hierbij  bijvoorbeeld  aan   grote   bedrijventerreinen   die   hun   lichtreclames   de   hele   nacht   aan   laten   staan.   De   overheid   kan   hierop  inspelen  door  dit  tussen  bepaalde  tijden  te  verbieden.     3.3.3 Groene  energie   Een   groot   voordeel   van   groene   energie   als   alternatief   voor   fossiele   brandstoffen   is   dat   deze   minimaal  belastend  is  voor  het  milieu.  Dat  komt  omdat  groene  energie  uit  onuitputtelijke  bronnen   komt   en   vervuilende   uitstoot   (CO2,   NOX   en   SO2)   minimaliseert.   Om   deze   reden   is   Nederland   Duurzaam  een  voorstander  van  biobased  economy.     Er   zijn   verschillende   soorten   van   groene   energie   die   kunnen   dienen   ter   vervanging   van   fossiele   brandstoffen.  De  winning  van  energie  uit  zonlicht,  wind,  biomassa,  waterkracht  en  aardwarmte  zijn   de  bekendste.  Daarnaast  zijn  er  nog  allerlei  minder  bekende  initiatieven  die  nog  verder  onderzoek   vergen.  Hieronder  volgen  enkele  voorbeelden:   • initiatieven  rondom  energiewinning  vanuit  het  principe  van  warmte-­‐  en  koudebronnen;   • initiatieven   om   energie   te   winnen   vanuit   de   wisselwerking   tussen   zoet   en   zout   water   en   getijdestromingen.  Voordeel  bij  het  laatste  is  dat  het  tij  continu  in  beweging  is;     • energiewinning   vanuit   de   landbouw.   Door   biogasinstallaties   is   het   bijvoorbeeld   mogelijk   koeienmest  om  te  zetten  in  elektriciteit  en  warmte;   • energiewinning  uit  afval.     Er  kleeft  helaas  ook  een  aantal  nadelen  aan  de  exploitatie  van  groene  energie.  Het  is  goed  hier  bij   stil  te  staan  zodat  deze  kunnen  worden  meegewogen.  Enkele  nadelen  zijn:   • Groene   energie   levert   veelal   geen   constante   energie,   aangezien   er   vaak   een   afhankelijkheidsrelatie  is  met  de  hoeveelheid  zon  of  wind.  Het  lukt  niet  altijd  om  het  aanbod  te   matchen   met   de   vraag   naar   energie   (of   vice   versa)   en   het   is   lastig   is   deze   groen   opgewekte   energie  zonder  veel  verlies  op  te  slaan.  Om  tegemoet  te  komen  aan  deze  ‘mismatch’  moet  er   daarom   altijd   een   soort   van   back-­‐upcapaciteit   achter   de   hand   gehouden   te   worden   van   andersoortige  bronnen  die  een  meer  constant  karakter  hebben  en  enigszins  schaalbaar  zijn.    

34  |  P a g i n a    

De   winning   van   duurzame   energie   vergt   investeringen   en   innovatie.   De   aanschafkosten   van   bijvoorbeeld   zonnepanelen   en   windmolens   zijn   hoog   (al   worden   ze   door   massaproductie   langzaam  goedkoper).  Hierdoor  is  groene  energie  vaak  nog  duurder  dan  fossiele  energie.   • Door   groene   energiewinning   kan   hinder   of   andere   ongewenste   neveneffecten   optreden.   Mensen   die   dicht   in   de   buurt   wonen   van   windmolens   klagen   bijvoorbeeld   over   uitzichtbeperking,  geluidsoverlast  en  slagschaduw.  Anderen  vinden  dat  windmolens  de  horizon   vervuilen.     • Duurzame   energie   kan   de   natuur   aantasten.   Per   jaar   vliegen   er   ruim   20.000   vogels   in   op   windmolens.   Vissen   die   bij   hun   tocht   een   waterkrachtcentrale   passeren,   overleven   dat   vaak   niet.     • Productie   van   biobrandstoffen   uit   planten   levert   directe   concurrentie   voor   de   voedselvoorziening   op.   Dit   geldt   niet   alleen   als   het   gaat   om   het   gebruik   van   maïs,   koolzaad,   oliepalm   en   soja.   Ook   als   het   om   andere   gewassen   gaat   dan   zouden   de   productiemiddelen,   zoals  landbouwgrond,  water  en  kunstmest,  ook  kunnen  worden  gebruikt  voor  voedsel.       3.3.4 Kernenergie   Een   alternatief   voor   fossiele   brandstoffen   zou   kernenergie   kunnen   zijn.   Kernenergie   heeft   een   aantal  voordelen:   • Het  is  een  relatief  schone  energiebron.  Bij  de  opwekking  van  elektriciteit  uit  kernenergie  komt   geen  CO2  vrij.     • Een  kernreactor  levert  een  constante  stroom  energie  en  is  deze  schaalbaar.   • De   prijs   van   kernenergie   is   redelijk   gelijk   aan   de   prijs   van   stroom   geleverd   door   een   gasgestookte  centrale.  De  verwachting  is  echter  dat  de  gasprijs  omhooggaat.   • In   tegenstelling   tot   kolencentrales   kent   een   kerncentrale   een   klein   volume   aan   afval,   al   is   dit   wel  hoog  radioactief.  Door  gebruik  te  maken  van  de  nieuwste  technologie  in  nieuwere  reactors   neemt  de  hoeveelheid  nucleair  afval  af.     • Het   aantal   doden   per   opgewekte   Terawatt   is   bij   kernenergie   het   laagste   van   alle   energievormen.     De   nadelen   van   kernenergie   met   uranium   isotopen   zijn   echter   breed   bekend.   Nederland   Duurzaam   is   niet   per   definitie   tegen   kernenergie   op   basis   van   uranium,   maar   vindt   dat   er   in   Nederland   niet   meer  van  zulke  centrales  gebouwd  zouden  moeten  worden.       Het   gebruik   van   thorium   als   brandstof   voor   kerncentrales   is   een   recentere   ontwikkeling   die   momenteel   in   China   en   India   in   een   hoog   tempo   operationeel   wordt   gemaakt.   Thoriumcentrales   kennen   de   nadelen   van   uraniumcentrales   niet,   of   in   veel   mindere   mate.   Zo   is   kernsmelting,   het   gevaarlijkste   risico   van   een   uraniumcentrale,   onmogelijk   en   kennen   resterende   radioactieve   isotopen   een   veel   kortere   halfwaarde   tijd.   Nederland   Duurzaam   volgt   deze   ontwikkeling   met   interesse.     Naast   kernsplijting   wordt   er   wereldwijd   gewerkt   aan   kernfusie.   Dit   is   een   moeilijk   proces   maar   potentieel  veelbelovend  door  de  schoonheid  van  de  energie  en  de  enorme  hoeveelheid  brandstof   die  voorhanden  is.  Nederland  Duurzaam  wil  dit  onderzoek,  dat  ook  in  Nederland  plaatsvindt,  dan   ook  graag  intact  houden.       3.3.5 Energietransitie   Het   spreekt   voor   zich   dat   Nederland   Duurzaam   groene   energie   als   voornaamste   alternatief   ziet   voor   fossiele   brandstoffen.   Zolang   er   echter   nog   problemen   zijn   met   de   kosten   en   het   constante   aanbod   van   groene   energie,   zou   dit   kunnen   worden   aangevuld   door   gascentrales   en   met   kernenergie   (als   een   vorm   van   ‘back-­‐upcapaciteit.’)   Het   eerste   vanwege   de   nog   aanwezige   gasreserves   in   Nederland.   Wat   betreft   (uranium)kernenergie   moet   het   duidelijk   zijn   dat   deze   •

35  |  P a g i n a    

aanvulling  van  tijdelijke  aard  is.  Nucleair  opgewekte  stroom  kan,  zover  we  het  niet  zelf  produceren,   worden  ingekocht  in  bijvoorbeeld  Frankrijk.  Het  is  verstandig  hiervoor  nu  al  langdurige  contracten   aan   te   gaan,   voordat   de   prijzen   van   fossiele   brandstoffen   gaan   stijgen.   De   ontwikkeling   van   goedkopere   groene   energie   en   het   koppelen   van   groene   energie   aan   het   energienetwerk   mag   ondertussen  geen  strobreed  in  de  weg  worden  gelegd.       Nederland  Duurzaam  wil  dat  de  overheid,  wetenschappelijke  instituten  en  het  bedrijfsleven  meer   gaan   samenwerken   om   ervoor   te   zorgen   dat   Nederland   in   2035   de   helft   van   zijn   energie   uit   duurzame   bronnen   haalt,   om   uiteindelijk   in   2055   alleen   nog   gebruik   te   maken   van   duurzame   energie.   Dit   dient   daarom   te   worden   ingebed   in   het   eerder   genoemde   topsectorenbeleid.   Nederland  Duurzaam  wil  dat  hierbij  de  volgende  ijkpunten  als  doelstelling  worden  meegenomen:   • 2025:      30%  duurzaam;   • 2035:      50%  duurzaam;   • 2045:      75%  duurzaam;   • 2055:  100%  duurzaam.    

Nederland   Duurzaam   ziet   een   voorname   rol   voor   de   overheid   in   de   regievoering   van   de   energietransitie.  De  overheid  kan  namelijk  op  meerdere  manieren  bijdragen  om  het  bedrijfsleven   en   particulieren   te   overtuigen   de   overstap   van   fossiele   brandstoffen   naar   duurzame   energie   te   maken.   Belangrijk   hierbij   is   om   de   eerder   genoemde   nadelen   weg   te   nemen,   waarbij   het   niet-­‐ constante  aanbod  en  de  kosten  van  groene  energie  de  belangrijkste  zijn.     Keuze  voor  groene  energievorm   Nederland   Duurzaam   wil   de   keuze   voor   een   bepaalde   groene   energietechnologie   zoveel   mogelijk   aan   de   markt   laten.   Nederland   Duurzaam   pleit   er   echter   wel   voor   dat   de   overheid   een   onafhankelijk,   objectief   onderzoek   laat   uitvoeren   naar   de   exploitatie   en   opbrengsten   van   de   verschillende   soorten   groene   energie,   zodat   er   vervolgens   kan   worden   ingezet   op   de   juiste   vorm   van  groene  energie.       Het   is   verder   verstandig   op   meerdere   technologieën   tegelijk   in   te   zetten.   Diversificatie   in   de   energievoorziening  leidt  namelijk  tot  minder  afhankelijkheid  van  andere  landen.  Bovendien  kunnen   hiermee   fluctuaties   in   het   aanbod   worden   opgevangen.   Hierdoor   wordt   de   eigen   economie   minder   kwetsbaar  en  wordt  de  politieke  invloed  van  energieleveranciers  verkleind.     Gezien   de   eerder   genoemde   nadelen   van   windmolens   dienen   deze   wat   Nederland   Duurzaam   betreft   zo   ver   mogelijk   bij   woningen   vandaan   te   worden   geplaatst:   op   (zee)dijken,   industrieterreinen,   langs   snelwegen   buiten   de   bebouwde   kom,   op   zee,   enz.   De   beïnvloeding   van   een  grote  concentratie  aan  windmolens  op  het  weer  dient  nader  onderzocht  te  worden.  Als  het  aan   Nederland   Duurzaam   ligt   worden   er   bovendien   in   elk   geval   geen   biobrandstoffen   gebruikt   voor   energiewinning   die   ook   als   voedsel   dienen,   of   op   een   andere   manier   concurreren   met   voedsel.   Het   beste  is  hiertoe  bijproducten  of  afvalproducten  zoals  cacaoschillen  te  gebruiken,  of  biobrandstoffen   uit  de  derde  generatie,  zoals  algen.     Gasbaten  gebruiken  om  te  verduurzamen   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   Nederlandse   gas-­‐   en   oliebaten   niet   meer   moeten   worden   gebruikt   om   de   overheidsfinanciën   zo   veel   mogelijk   sluitend   te   krijgen.   Zij   moeten   worden   aangewend   om   de   transitie   naar   een   onafhankelijke,   duurzame   energievoorziening   op   gang   te   helpen.  Verder  kan  dit  geld  worden  aangewend  voor  andere  duurzame  investeringen/innovaties.     Het  beprijzen  van  niet-­‐duurzame  energie   De  beperkte  beschikbaarheid  en  prijs  van  groene  energie  zijn  de  oorzaken  dat  er  nog  veel  gebruik   wordt  gemaakt  niet  van  niet-­‐duurzame  energie.  Doordat  de  ontwikkeling  van  groene  energie  (zoals   36  |  P a g i n a    

de   productie   van   zonnecellen   en   windmolens)   nog   relatief   nieuw   is,   zijn   er   door   innovatie   en   massaproductie   nog   voordelen   te   behalen.   Dit   zal   deze   productie   goedkoper   maken.   Anderzijds   worden  fossiele  brandstoffen  op  termijn  schaarser  en  duurder.  De  verschillen  worden  dan  ook  op   termijn  kleiner.       Fossiele   brandstoffen   zijn   vooral   goedkoper   omdat   de   maatschappelijke   kosten   van   fossiele   bronnen   onvoldoende   terugkomen   in   de   kostprijs.   De   overheid   zou   er,   vanuit   het   principe   ‘de   vervuiler   betaalt’,   voor   kunnen   zorgen   dat   de   onttrokken   waarde   wel   wordt   meegenomen   in   de   beprijzing   van   fossiele   brandstoffen.   Hierdoor   ontstaat   er   een   gelijker   speelveld   en   wordt   het   relatief  voordeliger  groene  energie  aan  te  schaffen.       Minimale  CO2-­‐prijs   Het   uit   het   Kyoto-­‐protocol   (1997)   had   tot   doel   de   uitstoot   van   CO2   te   beprijzen   en   zodoende   te   verminderen.  In  theorie  is  emissiehandel  een  efficiënte  beleidsmaatregel.  Doordat  er  een  overschot   aan   emissierechten   is   ontstaan   werkt   dit   systeem   echter   niet   naar   behoren:   de   kosten   van   het   uitstoten   van   CO2   zijn   laag   waardoor   bedrijven   niet   geprikkeld   worden   om   hun   uitstoot   te   verminderen.   Nederland   Duurzaam   pleit   daarom   voor   een   minimale   CO2-­‐prijs,   zolang   de   CO2-­‐markt   niet   goed   werkt.   Een   versnelde   verlaging   van   het   totale   uitstootplafond   zou   de   situatie   kunnen   verbeteren,   maar   hiervoor   is   onvoldoende   politiek   draagvlak.   Nederland   Duurzaam   pleit   er   daarom   voor  dit  thema  hoger  op  de  agenda  van  de  EU  te  plaatsen  om  dit  systeem  werkend  te  krijgen.       Fiscale  vergroening   De   overheid   kan   ook   door   fiscale   maatregelen   een   rol   spelen   in   het   verleggen   van   prikkels   zodat   er   sneller  gekozen  wordt  voor  groene  energie.  Door  dit  op  een  ander  vlak  te  compenseren,  zoals  door   het   verlagen   van   de   arbeidskosten,   kan   dit   voor   het   bedrijfsleven   redelijk   budgetneutraal   verlopen.   Ook  voor  de  overheid  kan  dit  budgetneutraal.  De  overheid  zal  bij  een  mindere  afname  van  fossiele   brandstoffen   accijns   mislopen.   Dit   zal   echter   worden   gecompenseerd   doordat   er   door   het   goedkoper   worden   van   arbeid   minder   werklozen   zullen   zijn,   wat   leidt   tot   minder   uitgaven   aan   werkloosheidsuitkeringen.       De   overheid   kan   verder   bijdragen   aan   het   terugbrengen   van   het   energieverbruik   door   huishoudens   en   bedrijven   in   het   algemeen   te   stimuleren   tot   het   nemen   van   energiebesparende   maatregelen   door  deze  in  het  lagere  BTW-­‐tarief  onder  te  brengen.       Geen  fiscale  voordelen  meer  voor  (grootverbruik)  fossiele  energie   Momenteel   zijn   bepaalde   bedrijfstakken   en   grootverbruikers   vrijgesteld   van   accijnsheffing   op   fossiele   brandstoffen,   of   ze   krijgen   korting   hierop.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   er   aandachtig   gekeken  wordt  naar  deze  regelingen  zodat  prikkels  verlegd  worden.  Zij  zouden  enkel  nog  moeten   blijven   bestaan   als   de   overstap   naar   groene   brandstoffen   gemaakt   wordt.   Hierbij   dient   de   concurentiepositie   niet   uit   het   oog   te   worden   verloren   zodat   bovenstaande   bij   voorkeur   in   Europees  verband  geregeld  gaat  worden.    Voor  fossiele  brandstoffen  moeten  deze  regelingen  in  elk   geval   worden   afgebouwd.   Alleen   voor   bedrijfstakken   waarvoor   nog   geen   volwaardige   schonere   alternatieven   zijn,   zoals   de   vliegtuigindustrie,   zouden   deze   regelingen   (nog)   in   stand   gehouden   kunnen  worden.       Uitgangspunt   is   dat   Nederland   Duurzaam   uiteindelijk   helemaal   af   wil   van   subsidies   of   belastingkortingen   op   de   afname   van   fossiele   brandstoffen.   De   opbrengsten   uit   deze   maatregel   moeten  ten  gunste  komen  aan  de  economie  door  de  belasting  op  arbeid  te  verlagen.     Overheidssteun  voor  energie-­‐innovatie   Nederland   Duurzaam   is   geen   groot   voorstander   van   het   verstrekken   van   subsidies,   zeker   niet   als   ze   structureel  van  aard  zijn  of  bedoeld  zijn  om  een  niet-­‐sluitende  exploitatie  sluitend  te  maken.  Wel   37  |  P a g i n a    

vindt  Nederland  Duurzaam  dat  het  beleid  rondom  subsidies  een  grotere  continuïteit  moet  krijgen,   zodat   de   spelregels   niet   tijdens   het   spel   veranderd   worden.   In   de   afgelopen   jaren   zijn   subsidieregelingen   rondom   duurzame   energie   zo   vaak   gewijzigd,   dat   mensen   niet   weten   waar   ze   aan   toe   zijn   en   er   geen   gebruik   gemaakt   wordt   van   deze   subsidieregelingen,   waardoor   het   gewenste  effect  uitblijft.  Op  dit  vlak  zou  Nederland  een  voorbeeld  aan  Duitsland  kunnen  nemen.       Nederland   Duurzaam   wil   dat   subsidies   er   met   name   op   gericht   zijn   de   groene-­‐energiewinning   middels  innovaties  goedkoper  te  maken.  Regelingen  waarbij  subsidies  worden  verstrekt  ter  dekking   van  niet-­‐sluitende  exploitaties  moeten  zo  snel  mogelijk  worden  afgebouwd.  Groene  energie  moet   namelijk   op   (korte)   termijn   zonder   subsidies   kunnen   wedijveren   met   de   fossiele   brandstoffen.   Eventueel   kunnen   subsidies   worden   verstrekt   ter   overbrugging   van   de   startperiode   bij   de   exploitatie  van  een  nieuwe,  groene  vorm  van  energiewinning.  Nederland  Duurzaam  pleit  er  echter   meer  voor  dat  de  overheid  hiertoe  zachte  leningen  verstrekt  en  optreedt  als  (eerste)  klant.     Toevoer  van  particuliere,  decentraal  opgewekte  energie  aan  het  netwerk   De   Nederlandse   overheid   zou   decentrale   opwekking   van   energie   door   particulieren   meer   moeten   stimuleren.   Zij   kan   dit   doen   door   de   aanschaf   van   middelen   hiertoe   in   het   lagere   BTW-­‐tarief   te   plaatsen   en   het   makkelijker   verstrekken   van   vergunningen   om   dergelijke   middelen   te   plaatsen   (denk   bijvoorbeeld   aan   het   plaatsen   van   windturbines   of   zonnepanelen   op   dak   of   erf).   Daarnaast   zou  de  overheid  zich  sterk  moeten  maken  om  het  voor  mensen  en  bedrijven  makkelijker  te  maken   energie  die  ze  zelf  hebben  opgewekt,  toe  te  voegen  aan  het  netwerk.  Dit  moet  dan  uitmonden  in   een  saldering  van  de  energierekening.  Bovendien  kan  de  overheid  een  rol  spelen  in  de  voorlichting   van  decentrale  energieopwekking.  Mensen  en  bedrijven  zullen  door  deze  maatregelen  uiteindelijk   sneller  overgaan  op  eigen  energieopwekking.     Vergroenen  elektriciteitsnetwerk   De   aanlevering   van   de   meeste   duurzame   energiesoorten,   zoals   wind-­‐   en   zonne-­‐energie,   is   niet   constant  van  aard.  Het  aanbod  is  zelfs  moeilijk  voorspelbaar.  Ook  gaat  er  veel  energie  verloren  bij   het  transport.       Door  de  onregelmatige  toevoer  van  groene  energie  is  het  voor  de  netbeheerders  lastig  om  vraag  en   aanbod   op   het   net   in   balans   te   houden.   Dit   zal   nog   moeilijker   worden   als   in   de   toekomst   steeds   meer   consumenten   zelf   stroom   aan   het   net   gaan   leveren   door   bijvoorbeeld   zonnecellen     op   hun   dak   te   plaatsen   of   door   het   gebruik   van   micro-­‐warmtekrachtkoppelingen.   Dit   betekent   dat   netbeheerders,   producenten   en   consumenten   steeds   sneller   zullen   moeten   anticiperen   op   fluctuaties  in  het  aanbod.     Om  het  elektriciteitsnet  met  de  toenemende  onvoorspelbaarheid  van  het  elektriciteitsaanbod  om   te   laten   gaan,   worden   er   nu   zogenaamde   smart   grid-­‐technologieën   ontwikkeld.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   uiteindelijk   zoveel   mogelijk   particulieren   die   decentraal   energie   opwekken,   gekoppeld   worden   aan   dergelijke   smart   grids.   Ook   zou   dit   particuliere   decentrale   aanbod   als   het   aan   Nederland   Duurzaam   ligt,   zoveel   mogelijk   voorrang   moeten   krijgen   op   het   andere   aanbod   naar   het  elektriciteitsnet.     Door   uiteindelijk   zoveel   mogelijk   groene-­‐energienetwerken   te   koppelen,   kan   het   nadeel   van   het   niet-­‐constante  aanbod  van  groene  energie  zo  goed  mogelijk  worden  ondervangen,  omdat  dan  het   gebied   waar   de   zon   schijnt   of   de   wind   waait   voldoende   groot   is,   waardoor   er   toch   een   constant   aanbod   van   groene   energie   mogelijk   is.   Dit   is   een   belangrijke   voorwaarde   om   in   2050   100%   duurzame  energie  te  kunnen  genereren  en  afnemen.       38  |  P a g i n a    

3.4 Milieu     3.4.1 Relatie  bevolkingsaantal  en  milieu.   Er  is  een  sterk  verband  tussen  het  aantal  inwoners  in  een  land,  de  uitstoot  van  schadelijke  stoffen   en   de   hoeveelheid   natuur.   Nederland   is   één   van   de   dichtstbevolkte   landen   ter   wereld.   We   gebruiken   meerdere   malen   ons   eigen   oppervlakte   in   het   buitenland   om   in   onze   behoeften   te   kunnen  voorzien.  In  ons  eigen  land  staat  -­‐ondanks  de  hoge  stand  van  de  techniek-­‐  de  kwaliteit  van   de  lucht,  oppervlaktewater  en  bodem  onder  flinke  druk.  Echte  natuur  is  er  nauwelijks  nog,  visquota   zijn  nodig  om  de  vispopulatie  te  laten  overleven  en  intensieve  landbouw  is  noodzakelijk  om  in  onze   behoeften  te  voorzien.  Nederland  Duurzaam  wil  een  einde  aan  deze  roofbouw.     Nederland   Duurzaam   is   van   mening   dat   een   lager   bevolkingsaantal   sterke   voordelen   biedt   voor   mens  en  dier,  de  levenskwaliteit,  de  biodiversiteit  en  het  milieu.  Omdat  immigratie  de  belangrijkste   oorzaak  van  bevolkingsgroei  is  wil  Nederland  Duurzaam  de  immigratie  naar  ons  land  een  halt  toe   roepen.  Meer  hier  over  vindt  u  in  hoofdstuk  2.3.     3.4.2 Klimaatverandering   De   temperatuur   op   aarde   is   de   afgelopen   decennia   met   een   paar   tiende   graad   gestegen.   Een   groot   deel   van   de   huidige   klimaatwetenschappers   stelt   dat   de   opwarming   sterk   is   beïnvloed   door   een   verhoogde   concentratie   aan   broeikasgassen   in   de   atmosfeer.   Deze   verhoogde   concentratie   aan   broeikasgassen   is   het   gevolg   van   menselijke   activiteiten.   Door   het   broeikaseffect   warmt   de   aarde   sneller  op.     De   conclusie   dat   de   mens   invloed   heeft   op   het   klimaat   is   onderwerp   van   discussie   omdat   een   causaal   verband   moeilijk   wetenschappelijk  te   bewijzen   is.   Dit   verband   wordt   wel   ondersteund   door   het   Intergovernmental   Panel   on   Climate   Change   (IPCC)   van   de   VN.   Doordat   het   IPCC   de   broeikastheorie  ondersteunt  wordt  deze  theorie  door  het  grootste  deel  van  de  wereld-­‐community   redelijk  aanvaard.     Nederland  Duurzaam  denkt  dat  het  zonder  grootschalig  betaalbaar  alternatief  reeël  is  dat  fossiele   brandstoffen  nog  lang  gebruikt  zullen  worden,  wellicht  tot  ze  op  zijn.  Dat  maakt  de  discussie  of  de   mens   door   de   uitstoot   van   CO2  wel   of   geen   invloed   heeft  op   het   klimaat,   van   minder   belang:  het   risico  is  te  groot  om  doelloos  af  te  wachten  wat  er  gaat  gebeuren.       In   zo’n   speelveld   is   het   in   elk   geval   zaak   zo   goed   mogelijk   om   te   gaan   met   de   consequenties   van   de   klimaatverandering  en  na  te  gaan  of  dit  ten  goede  te  keren  is.       De     veranderingen   die   wel   in   de   invloedsfeer   van   de   mens   liggen   dienen   in   elk   geval   zo   snel   mogelijk   te   worden   beperkt.   Vermoedelijk   zullen   deze   maatregelen   geld   kosten.   Daarom   moeten   afspraken  worden  gemaakt  met  zoveel  mogelijk  landen  om  te  voorkomen  dat  er  veel  landen  komen   die  een  concurrentievoordeel  krijgen  omdat  zij  zich  niet  aan  deze  afspraken  houden.  Een  maatregel   om  dit  te  bewerkstellingen  kan  het  instellen  van  een  importheffing  op  producten  die  op  schadelijke   manier  zijn  geproduceerd  zijn.     Naast  het  nemen  van  maatregelen  die  de  klimaatverandering  afremmen  is  het  overigens  zaak  om   nadere   afspraken   te   maken   met   de   wereldgemeenschap   over   gedragswijzigingen   van   de   mensen   die  tot  een  verduurzaming  van  de  aarde  kunnen  leiden.  Er  moet  een  verandering  worden  ingezet   om  te  zorgen  dat  er  in  de  toekomst  voor  iedereen  voldoende  voedsel  en  energie  zal  zijn.  Het  roer   moet  duidelijk  om.    

39  |  P a g i n a    

3.4.3 Gevolgen  klimaatverandering   De  ijskappen  in  de  poolgebieden  en  op  de  hoger  gelegen  bergketens  in  de  wereld  smelten  sneller   dan   voorheen.   Dit   kan   leiden   tot   overstromingen   en   leidt   uiteindelijk   tot   stijging   van   de   zeespiegel.   Voor   het   laaggelegen   Nederland,   waar   ook   nog   een   paar   grote   rivieren   doorheen   lopen,   is   het   daarom  van  belang  alle  dijken  en  waterkeringen  op  orde  te  brengen.  Al  een  paar  keer  hebben  we   het   laatste   decennium   meegemaakt   dat   een   aantal   rivierdijken   het   overtallige   water   niet   afdoende   kon  keren.  Gelukkig  zijn  onze  zeeweringen  tot  nu  toe  afdoende  gebleken.  Veel  kansberekeningen   zullen   echter   opnieuw   gedaan   moeten   worden   en   waar   nodig   zullen   versterkingen   moeten   worden   aangebracht.  Nederland  moet  in  elk  geval  letterlijk  het  hoofd  boven  water  blijven  houden.       Verder  gaat  de  klimaatverandering  gepaard  met  extremere  weersomstandigheden.  Tot  echt  grote   issues   heeft   dit   in   Nederland   niet   geleid.   Deze   extreme   weersomstandigheden   kunnen   naast   (tijdelijke)  evacuaties  leiden  tot  mislukte  oogsten  en  problemen  met  de  drinkwatervoorziening.  In   Azië   en   de   Verenigde   Staten   zijn   al   enkele   keren   grote   voedseloogsten   mislukt.   Dat   heeft   geleid   tot   stijgende  prijzen  en  soms  tot  voedselschaarste.  Het  is  dan  ook  zaak  om  de  voedselproductie  meer   te  spreiden  en  door  innovatie  te  proberen  deze  minder  afhankelijk  van  het  klimaat  te  maken.       3.4.4 Milieumaatregelen   Belastingvoordeel  voor  zuinige  auto  moet  blijven   Nederland   Duurzaam   wil   dat   het   belastingvoordeel   voor   zuinige   auto’s   en   elektrische   auto’s   blijft   bestaan.   Zo   bevorderen   we   het   milieubewustzijn   van   burgers   en   wordt   milieubewustzijn   ook   beloond.     Energieneutraal  bouwen   Nederland  Duurzaam  wil  dat  nieuwe  gebouwen  zoveel  mogelijk  energieneutraal  gebouwd  worden,   en   dat   bestaande   gebouwen   zoveel   mogelijk   energieneutraal   gemaakt   worden.   De   overheid   zou   hierin  het  goede  voorbeeld  moeten  geven  door  hier  zelf  zo  snel  mogelijk  mee  te  starten.  Als  verder   ook  de  woningbouwverenigingen  hun  woningen  gaan  voorzien  van  warmte-­‐isolatie,  zonnepanelen   en  de  zogenaamde  groene  daken  is  al  een  groot  deel  van  de  gebouwen  energieneutraal.     Stelsel  statiegeld  handhaven  en  uitbreiden   Nederland  Duurzaam  is  voor  de  handhaving  van  statiegeld  op  petflessen  en  bierflesjes.  Sterker  nog:   Nederland   Duurzaam   wil   dit,   zoveel   mogelijk   naar   het   voorbeeld   van   Duitsland,   uitbreiden   naar   blikjes   en   kleine   (plastic)   flesjes.   Al   het   afval   langs   de   weg   is   Nederland   Duurzaam   een   doorn   in   het   oog.     Onderzoek  naar  niet-­‐conventionele  energiebronnen   In   het   verleden   zijn   er   diverse   initiatieven   geweest   om   op   onconventionele   wijze   energie   op   te   wekken.   Een   voorbeeld   daarvan   was   het   energieopwekkend   astfalt.   Nederland   Duurzaam   staat   achter  dit  soort  initiatieven  en  wil  serieuze  pogingen  naar  vergelijkbare  alternatieven  die  mogelijk   rendabel  zijn  onderzoeken.  De  overheid  kan  rendabele  alternatieven  stimuleren  door  bijvoorbeeld   op  te  treden  als  eerste  klant.       Accijns  op  vuurwerk   Met  oud  en  nieuw  wordt  veel  vuurwerk  afgestoken.  Naast  ongelukken  leiden  de  harde  knallen  en   flitsen   tot   angst   en   stress   bij   dieren.   Door   het   vuurwerk   komen   er   veel   schadelijke   stoffen   in   de   lucht  en  het  grondwater  terecht.  Vuurwerk  zorgt  de  eerste  2  uur  van  het  nieuwe  jaar  voor  pieken  in   de   concentraties   fijnstof,   soms   wel   40   keer   zo   hoog   als   normaal.   Deze   fijnstof   bevat   vaak   zware   metalen  en  dringt  diep  door  in  de  longen.     Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   overheid   extra   accijns   gaat   heffen   op   de   verkoop   van   vuurwerk.   Tevens  moet  er  in  de  voorlichting  omtrent  het  gebruik  van  vuurwerk  ook  aandacht  worden  besteed  

40  |  P a g i n a    

aan  de  vervuiling  die  dit  oplevert.  De  opbrengsten  van  de  accijns  kunnen  dan  worden  aangewend   aan  deze  voorlichting  en  aan  het  opruimen  van  het  afgestoken  vuurwerk  op  nieuwjaarsdag.     3.4.5 CO2-­‐opslag   De   ondergrondse   opslag   van   CO2   is   wat   ons   betreft   een   goede   ontwikkeling,   mits   deze   (kosten)effectief  en  veilig  is.  De  effecten  ervan  moeten  verder  onderzocht  worden  en  ondertussen   moeten  we  ons  bezighouden  met  het  terugdringen  van  de  CO2-­‐uitstoot.  Bovendien  willen  wij  niet   dat  CO2  wordt  opgeslagen  onder  dichtbevolkte  gebieden.      

3.5 Duurzame  voedselvoorziening  

Net   zoals   bij   energie   dreigt   er   een   nijpend   tekort   aan   voedsel   en   drinkwater   voor   de   continue   groeiende   wereldbevolking.   Tegelijkertijd   speelt   mee   dat   voedseloogsten   mislukken   door   o.a.   extreem  weer.  Door  een  verhoogde  vraag  en  een  verminderd  aanbod  dreigt  er  een  steeds  grotere   schaarste  te  ontstaan  aan  voedsel  en  drinkwater.  Om  ook  in  de  toekomst  alle  monden  te  kunnen   blijven  voeden  zal  er  het  nodige  moeten  veranderen.  Anders  zullen  de  tekorten  alleen  maar  groter   worden  en  uiteindelijk  leiden  tot  conflicten  en  een  hoger  sterftecijfer.     3.5.1 Voedselverspilling  tegengaan   Gelet  op  dit  dreigende  voedseltekort  moeten  we  er  in  de  eerste  plaats  voor  zorgen  dat  er  minder   voedsel  verspild  wordt.       Wereldwijd,   maar   met   name   in   de   westerse   wereld   wordt   er   veel   voedsel   weggegooid.   Ook   in   Nederland   is   dit   het   geval.   Veel   supermarkten   gooien   met   name   verswaren   te   vroeg   in   de   vuilcontainer,  terwijl  ze  nog  goed  geconsumeerd  kunnen  worden.  Dit  gebeurt  vaak  om  redenen  van   cosmetische   aard   en/of   imago.   Nederland   Duurzaam   wil   de   supermarktketens   aanpreken   op   hun   verantwoordelijkheid  op  dit  vlak.     Ook   binnen   huishoudens   wordt   er   veel   voedsel   weggegooid.   Dit   heeft   vaak   te   maken   met   verkeerde   interpretaties   van   de   houdbaarheidsaanduidingen   op   de   verpakkingen.   Ook   komt   het   voor   dat   fabrikanten   willens   en   wetens   een   verkeerde   houdbaarheidsdatum   op   hun   producten   zetten,  zodat  burgers  het  product  weggooien  en  een  nieuw  kopen,  terwijl  het  dus  nog  goed  is.  De   overheid   moet   dan   ook   scherper   toezien   op   een   juiste   houdbaarheidsaanduiding   op   voedselproducten.       3.5.2 Promotie  flexitarisme  (=  parttime  vegetarisme)   Het   eetpatroon   van   mensen   heeft   invloed   op   het   milieu.   Met   name   in   westerse   landen   is   de   vleesconsumptie   hoog.   Er   gaat   door   de   vleesproductie   veel   plantaardig   voedsel   verloren.   De   vleesindustrie   consumeert   namelijk   veel   meer   (plantaardig)   voedsel   dan   ze   uiteindelijk   aan   vlees   voortbrengt.   Bovendien   is   er   voor   de   vleesproductie   veel   water   nodig.   Nederland   Duurzaam   wil   bewustwording  hiervan  stimuleren.       Mensen  hebben  niet  elke  dag  vlees  nodig.  Minder  vlees  eten  is  daarom  niet  alleen  prima  mogelijk,   maar   uiteindelijk   ook   noodzakelijk.   Nederland   Duurzaam   wil   het   consumeren   van   minder   vlees   promoten  en  meer  mensen  stimuleren  om  flexitariër  te  worden.       Uit  verschillende  onderzoeken  komt  naar  voren  dat  consumenten  beperkt  rationeel  zijn  en  dat  het   prijsverschil  tussen  het  duurzame  en  het  niet-­‐duurzame  product  een  belangrijke  factor  is  voor  het   beslissingsgedrag   van   de   consument.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   dat   niet-­‐duurzame   producten   duurder   worden.   Om   die   reden   wil   Nederland   Duurzaam   het   BTW-­‐tarief   voor   niet-­‐ biologisch   vlees   optrekken   naar   12%,   een   nieuw   BTW-­‐tarief.   Het   tarief   voor   biologisch   geproduceerd  vlees  blijft  op  6%.   41  |  P a g i n a    

Nederland   Duurzaam   wil   verder   dat   eventuele   subsidies   die   nog   worden   verstrekt   aan   de   promotie   van  vlees  per  direct  worden  afgeschaft.     3.5.3 Regionale  voedselproductie   De   Nederlandse   landbouw   en   onze   voedselvoorziening   zijn   in   grote   mate   afhankelijk   van   de   wereldmarkt.   Veel   landbouwproducten,   zoals   soja,   suiker   en   maïs,   maar   ook   dieren   en   dierlijke   producten,  worden  geïmporteerd.  De  vele  transporten  die  hiervoor  nodig  zijn,  creëren  dierenleed   en   zijn   slecht   voor   het   milieu.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   naar   een   meer   regionale   voedselproductie,   het   liefst   zo   onafhankelijk   mogelijk.   De   nadruk   bij   deze   regionale   voedselproductie  moet  komen  te  liggen  op  gezond,  milieu-­‐  en  diervriendelijk  voedsel.  Dit  houdt  dus   ook   in   dat   er   een   einde   komt   aan   de   bulkproductie   en   schaalvergroting   in   de   voedselproductie;   plofkippen  horen  wat  Nederland  Duurzaam  betreft  niet  thuis  in  de  Nederlandse  supermarkten  en   ook  niet  in  de  Nederlandse  landbouw.       3.5.4 Genetische  manipulatie  van  voedsel   Door   kruising   en   selectie   kweken   mensen   al   lange   tijd   zo   optimaal   mogelijke   planten-­‐   en   dierenrassen.  Sinds  enkele  decennia  kunnen  bepaalde  eigenschappen  door  middel  van  genetische   modificatie   veel   directer   en   sneller   veranderd   worden.   Dit   biedt   kansen   om   rassen   dusdanig   bestendig   te   maken   tegen   bijvoorbeeld   droogte   en   ziekteverwekkers   zodat   er   minder   oogsten   mislukken.  Dit  kan  bijdragen  aan  het  oplossen  van  hongersnoden  in  de  (derde)  wereld.  Nederland   Duurzaam   bepleit   voorzichtigheid   en   zorgvuldigheid   bij   de   toepassing   van   een   dergelijke   modificatie,   waarbij   zoveel   mogelijk   moet   worden   voorkomen   dat   niet-­‐soort   specifieke   genen   gaan   rondzwerven   binnen   de   soort.   Bij   het   gebruik   van   genetische   bronnen   moet   “access   and   benefit   sharing”  gelden  waarbij  het  originele  bronland  van  de  genetische  bron  meeprofiteert  van  eventuele   winsten  of  andere  positieve  effecten  van  het  gebruik  van  hun  bron.         Gezien   de   vaak   enorme   investeringen   in   nieuwe   rassen   is   het   noodzakelijk   dat   kwekers   van   zulke   rassen  de  mogelijkheid  houden  om  deze  investeringen  terug  te  verdienen  via  bescherming  van  het   door  hen  gecreërde  nieuwe  product.  In  verband  met  het  algemeen  belang  mogen  er  tegelijkertijd   geen  situaties  ontstaan  waarbij  cruciale  schakels  in  de  voedselketen  onder  het  monopolie  van  een   bedrijf  komen.     Verplichte  vermeldingen  van  genetisch  gemanipuleerdop  producten     In   een   groot   deel   van   de   producten   in   de   winkelschappen   zijn   genetisch   gemanipuleerde   ingrediënten   verwerkt   (30   tot   40%).   De   consument   is   daar   echter   veelal   niet   van   op   de   hoogte,   omdat   het   niet   verplicht   is   om   dit   op   de   producten   te   vermelden.   Veel   mensen   zouden   deze   producten   wellicht   niet   aanschaffen   als   zij   hiervan   wél   op   de   hoogte   zouden   zijn   geweest.   Nederland   Duurzaam   wil   dan   ook   dat,   wanneer   er   in   voedsel   gebruik   is   gemaakt   van   genetische   gemanipuleerde  ingrediënten,  dit  verplicht  op  het  etiket  vermeld  wordt.  De  consument  kan  zo  een   bewuste  eigen  keuze  maken.     3.5.5 Eten  van  ongezond  voedsel  afremmen     Nederland  Duurzaam  wil  het  eten  van  gezond  voedsel  stimuleren  en  het  eten  van  minder  gezond   eten   afremmen.   Evenzo   wil   Nederland   Duurzaam   de   consumptie   van   minder   duurzaam   geproduceerd  voedsel  (denk  aan  vlees)  afremmen.  Nederland  Duurzaam  pleit  er  derhalve  voor  om   de  BTW  op  gezond  en  duurzaam  geproduceerd  voedsel  te  laten  op  het  huidige  niveau  van  6%,  en   de  BTW  op  ongezond  en  niet  duurzaam  geproduceerd  voedsel  te  verhogen  naar  12%.      

 

42  |  P a g i n a    

3.6 Landbouw  &  visserij   De   landbouw   en   visserij   zijn   onmisbaar   voor   onze   voedselvoorziening.   Door   de   groei   van   de   wereldbevolking  zullen  deze  sectoren  ook  belangrijker  worden.  Een  flink  deel  van  de  Nederlandse   export   komt   ook   uit   deze   sector,   hoewel   de   rol   van   deze   sectoren   in   Nederland   de   laatste   jaren   naar   de   achtergrond   is   gezakt.   Zoals   al   eerder   bepleit   wil   Nederland   Duurzaam   een   meer   onafhankelijke  Nederlandse  voedselvoorziening.       3.6.1 Duurzame  landbouw   Landbouw,   met   de   veehouderij   op   kop,   legt   een   onevenredig   zwaar   beslag   op   onze   natuurlijke   hulpbronnen  en  het  milieu.  Zo  wordt  volgens  de  FAO  18%  van  de  wereldwijde  broeikasgasuitstoot   veroorzaakt   door   de   veehouderij.   Ecosystemen,   lucht,   bodem   en   water   worden   overal   ter   wereld   ernstig   uitgebuit   en   vervuild.   De   veehouderij   legt   wereldwijd   beslag   op   80%   van   de   landbouwgronden,  en  is  verantwoordelijk  voor  30%  van  de  mondiale  afname  in  biodiversiteit.     Nederland   Duurzaam   wil   daarom   een   omschakeling   naar   duurzame   landbouw,   waarbij   milieu,   klimaat  en  natuur  ontzien  worden  en  dieren  niet  langer  uitgebuit  worden  en  biodiversiteit  niet  uit   het   oog   verloren   wordt.   Bij   deze   duurzame   landbouw   wordt   er   gestreefd   naar   een   zo   duurzaam   mogelijke   bedrijfsvoering,   met   aandacht   voor   de   3   P’s.   Samengevat:   De   agrarische   activiteiten   mogen   geen   blijvende   schade   veroorzaken   aan   de   planeet   (planet),   er   moet   voldoende   voedsel   geproduceerd   worden   om   alle   monden   te   voeden   (people)   en   de   ondernemer   moet   een   redelijk   inkomen  verdienen  (profit).     Om   deze   transitie   te   bereiken   wil   Nederland   Duurzaam   dat   de   overheid   duurzame   innovaties   op   het  platteland,  zoals  biologische  landbouw  en  energieleverende  kassen  alsmede  het  vergroten  van   de   biodiversiteit   beter   gaat   ondersteunen   met   behulp   van   startsubsidies,   onderzoeksgelden,   tijdelijke  subsidies  en  zachte  leningen  bij  het  in  de  markt  zetten  hiervan.       3.6.2 Agrarische  sector   Wereldwijde  vrije  landbouwsector   Nederland  Duurzaam  wil  een  wereldwijde  vrije  landbouwsector,  waarbij  alle  agrariërs  een  eerlijke   prijs  krijgen  voor  hun  producten.  Nederland  Duurzaam  wil  daarom  dat  er  geen  landbouwsubsidies   meer  worden  verstrekt  en  er  (onterecht)  verschillende  eisen  aan  productie  en  producten  worden   gesteld,  zodat  er  uiteindelijk  geen  concurrentievervalsing  meer  is.     Nederland   Duurzaam   wil   bovendien   dat   de   Nederlandse   overheid   zich   verder   inzet   voor   het   afschaffen  van  Europese  subsidies  voor  de  export  van  overschotten  van  landbouwproducten,  zodat   er  geen  dumping  meer  plaats  kan  vinden  op  lokale  markten  in  ontwikkelingslanden.     Nederland  Duurzaam  ondersteunt  echter  wel  tijdelijke  ondersteuningsmaatregelen  (in  de  vorm  van   zachte  leningen  of  giften)  op  het  moment  dat  de  sector  door  natuurrampen  in  zwaar  weer  raakt.   Nederland  Duurzaam  vraagt  hiervoor  terug  dat  er  fatsoenlijk  met  dieren  wordt  omgegaan.     Energie  door  landbouw   Nederland  Duurzaam  wil  dat  de  overheid  agrariërs  en  ondernemers  helpt  een  bedrijf  op  te  starten   in  de  productie  van  biomassa  uit  restproducten  (via  vergisting)  voor  energieopwekking,  met  behulp   van  zachte  leningen.       Dieren  inenten,  maar  geen  preventief  gebruik  van  antibiotica   Nederland   Duurzaam   wil   dat   landbouwdieren,   als   er   een   goed   werkzaam   vaccin   beschikbaar   is,   ingeënt  worden  tegen  ziektes  als  vogelgriep  en  MKZ  zodat  grootschalige  ruimingen  niet  nodig  zijn.     43  |  P a g i n a    

Nederland   Duurzaam   wil   het   preventieve   gebruik   van   antibiotica   in   de   veehouderij   per   direct   verbieden,   liefst   in   Europees   verband.   Aan   het   toedienen   van   antibiotica   zonder   medische   indicatie   zijn   zeer   grote   risico’s   verbonden   voor   de   gezondheid   van   mens   en   dier.   De   invoer   van   vlees   dat   met  antibiotica  is  behandeld  wordt  verboden.  Helaas  lijkt  dit  de  enige  manier  te  zijn  waarmee  de   ernst  van  deze  problematiek  duidelijk  kan  worden  gemaakt.       3.6.3 Visserij   Nederland   Duurzaam   wil   dat   Nederland   zich   houdt   aan   het   huidige   EU-­‐beleid   op   het   gebied   van   de   visserij.   Nederland   Duurzaam   pleit   verder   voor   het   verbieden   van   destructieve   vangsttechnieken,   zoals   boomkorvisserij.   Er   bestaan   voldoende   alternatieve   vangstmethoden   waarmee   wordt   voorkomen  dat  zeezoogdieren  komen  vast  te  zitten  in  de  vissersnetten.       Nederland  Duurzaam  wil  verder  een  verbod  op  diepzeevisserij  en  is  tegen  visserijsubsidies.  Onder   restricties  –bijvoorbeeld  inzake  antibioticumgebruik-­‐  kunnen  er  wel  viskwekerijen  bestaan.     (Tijdelijk)  verbod  op  de  vangst,  aanlanding  en  verkoop  van  kabeljauw  en  paling   Met   het   oog   op   behoud   van   vispopulaties   en   biodiversiteit   verantwoord   is   moet   het   oordeel   van   onafhankelijke   populatiebiologen   leidend   zijn   bij   het   vaststellen   van   vangstquota   voor   bijvoorbeeld   kabeljouw  en  paling.  Bij  overbevissing  kan  dit  ertoe  leiden  dat  de  vangst  tijdelijk  wordt  stilgelegd.     3.6.4 Dierenwelzijn   "The  greatness  of  a  nation  can  be  judged  by  the  way  its  animals  are  treated."   ~  Mahatma  Gandhi  (born:  1869-­‐10-­‐02  died:  1948-­‐01-­‐30)     Vrij   vertaald   naar   Gandhi   kun   je   de   beschaving   van   een   natie   aflezen   aan   de   manier   waarop   ze   met   dieren  omgaan.  De  omgang  met  dieren  door  mensen  heeft  iets  paradoxaals:  enerzijds  is  het  vangen   en  doden  van  dieren  voor  de  consumptie  onderdeel  van  de  veelal  wrede  natuur.  Anderzijds  is  de   mens,  die  onderdeel  is  van  diezelfde  natuur,  ook  als  geen  ander  wezen  in  staat  om  zich  het  hierbij   optredende   leed   te   beseffen.   Nederland   Duurzaam   vindt,   bovenstaande   in   het   achterhoofd   houdend,  dierenwelzijn  belangrijk  en  wil  dit  zowel  in  Nederland  als  op  Europees  niveau  hoger  op  de   agenda  zetten.       Verbod  op  dieronvriendelijke  ingrepen   Nederland  Duurzaam  wil  dat  er  een  verbod  komt  op  niet  noodzakelijke  dieronvriendelijke  ingrepen,   zoals  het  castreren  van  biggen  en  het  onverdoofd  ritueel  slachten.     Bio-­‐industrie   Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   bio-­‐industrie   aan   banden   wordt   gelegd   en   op   termijn   wordt   afgebouwd.  Dit  leidt  tot  een  lagere  productie  die  bovendien  meer  kost,  maar  die  wel  duurzamer  en   diervriendelijker  is.       Dierproeven   Nederland  Duurzaam  wil  dierproeven  beperken  tot  medisch-­‐  en  populatiebiologisch  noodzakelijke   onderzoeken   met   maatschappelijke   of   wetenschappelijke   relevantie.   Hiervoor   moet   gelden   dat   het   onontkoombaar   is   om   proefdieren   in   te   zetten.   Dierproeven   in   het   kader   van   het   testen   van   cosmetica  vinden  wij  uit  den  boze.     Pelshouderij   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   het   fokken   en   doden   van   dieren   uitsluitend   voor   hun   bont   in   aanleg   zou   moeten   worden   verboden.   In   andere   landen   worden   echter   wel   dieren   gefokt   voor   het   bont   onder  soms  uiterst  slechte  omstandigheden.  Een  éénzijdig  fokverbod  in  Nederland  brengt  dan  ook   het   risiso   met   zich   mee   dat   de   fok   zich   naar   andere   landen   verplaatst   waardoor   het   dierenleed   44  |  P a g i n a    

alleen   maar   toeneemt.   Om   deze   reden   is   Nederland   Duurzaam   van   mening   dat   er   ofwel   een   Europees  fok-­‐,  verkoop-­‐  en  draagverbod  moet  komen,  ofwel  dat  dat  de  fok  door  kan  gaan  waarbij   de   leefomstandigheden   van   de   dieren   op   voldoende   niveau   qua   dierenwelzijn   gewaarborgd   worden.   Alle   in   de   handel   gebrachtte   bont   moet   te   herleiden   zijn   naar   bedrijven   die   deze   levensstandaarden  hanteren.       Eisen  aan  vee-­‐verblijven  &  transport   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   er   hoge   eisen   aan   dierverblijven   en   -­‐transportmiddelen   moeten   worden   gesteld.   Transporteren   van   (slacht)dieren   over   lange   afstanden   wordt   verboden   in   verband   met  de  dier-­‐  en  milieuonvriendelijkheid  hiervan.     Verbod  op  gebruik  van  wilde  dieren  in  entertainment   Nederland  Duurzaam  wil  dat  vermaak  en  sport  met  dieren,  waarbij  aantoonbaar  is  dat  het  welzijn   van  de  dieren  ernstig  wordt    geschaad,  verboden  wordt.       Dierenmishandeling  en  milieuovertredingen  harder  aanpakken   Nederland   Duurzaam   wil   dat   geweld   tegen   dieren   harder   wordt   aangepakt.   Wij   willen   hiertoe   hogere   straffen   voor   dierenmishandeling   en/of   -­‐verwaarlozing.   Deel   van   de   strafmaat   is   een   administratieve   boete,   die   door   de   overheid   wordt   aangewend   voor   de   bestrijding   van   dierenmishandeling.   Ook   willen   wij   dat   mensen   die   dieren   mishandelen,   een   houdverbod   voor   dieren  krijgen.       Naast   dat   dierenmishandelingen   steviger   worden   bestraft,   wil   Nederland   Duurzaam   ook   hogere   straffen   voor   milieuvervuiling.   Wat   Nederland   Duurzaam   betreft   komt   er   een   gespecialiseerde   afdeling  bij  de  politie  voor  milieu-­‐  en  dierenzaken,  vergelijkbaar  met  de  voormalige  veldpolitie.       Jacht  en  (sport)visserij   Het   vangen   en   bejagen   van   wilde   dieren   is   zo   oud   als   de   mens   zelf.   Het   overgrote   deel   van   deze   vangst   is   vervangen   door   landbouw   en   bioindustrie.   Veel   van   deze   dieren   hebben   een   slechter   leven   dan   een   wild   dier   dat   een   vrij   leven   heeft   gehad.   Nederland   Duurzaam   heeft   dan   ook   geen   principieel   bezwaar   tegen   het   jagen   van   dieren.   Wel   verbinden   we   hier   voorwaarden   aan:   dieren   mogen   alleen   binnen   bepaalde   quota   geschoten   worden   voor   de   consumptie   of   in   het   kader   van   wildstandbeheer.  Schutters  dienen  goed  te  zijn  opgeleid  en  een  proef  van  bekwaamheid  te  hebben   afgelegd.     Nederland  Duurzaam  wil  dat  houders  van  een  Nederlands  paspoort  strafbaar  worden  als  zij,  waar   ook  ter  wereld,  op  zeldzame  en  met  uitsterven  bedreigde  dieren  jagen.  Dit  ongeacht  of  dit  in  het   betreffende   land   is   toegestaan   of   niet.   Er   dient   een   lijst   met   dieren   te   worden   opgesteld   waarop   zulke  dieren  komen  te  staan.       Ook   het   vangen   van   vissen   behoort   tot   oorspronkelijke   voedselvoorziening   van   de   mens.   Vissen   geschiedt   vandaag   de   dag   niet   alleen   voor   de   consumptie:   honderdduizenden   Nederlanders   gooien   wel   eens   een   hengeltje   uit   waarna   de   vis   doorgaans   wordt   teruggezet.   Hoewel   Nederland   Duurzaam  dit  accepteert  vanuit  het  perspectief  van  het  natuurlijke  gedrag  van  de  mens  willen  we   wel  dat  de  belasting  voor  de  vis  zo  minimaal  mogelijk  wordt  gehouden.  De  inkomsten  van  visaktes   dienen  ten  goede  te  komen  van  het  watermilieu,  vistrappen  en  de  visstand.      

3.7 Onderwijs  en  wetenschap   Nederland   dreigt   qua   economie   en   kennisniveau   internationaal   weg   te   zakken.   Goed   onderwijs   is   de  basis  van  de  door  Nederland  geambieerde  kenniseconomie.  Er  is  al  jaren  een  trend  gaande  dat   leerlingen  en  studenten  zelf  steeds  meer  betalen  voor  hun  eigen  onderwijs.  Daarnaast  neemt  het  

45  |  P a g i n a    

bedrag  dat  in  Nederland  per  persoon  wordt  uitgeven  aan  onderwijs  af.  Nederland  blijft  op  dit  punt   in  Europa  achter  bij  landen  als  Polen  en  Estland.     Nederland   Duurzaam   staat   daarom   voor   dat   er   extra   geïnvesteerd   wordt   in   onderwijs   en   wetenschappelijk  onderzoek       Nederland   Duurzaam   is   van   mening   dat   mensen   zoveel   mogelijk   in   staat   moeten   zijn   om   zichzelf   te   ontplooien,  in  het  bijzonder  in  die  vakgebieden  waar  de  maatschappij  behoefte  aan  heeft.     Onderzoek   moet   onafhankelijk   plaatsvinden,   resultaten   mogen   niet   gekocht   worden.   Het   is   een   taak  van  de  overheid  om  hier  op  toe  te  zien.       3.7.1 Basis-­‐  &  middelbaar  onderwijs     Kleinere  scholen   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   er   in   de   afgelopen   jaren   te   grootschalige   basis-­‐   en   middelbare   scholen  zijn  ontstaan.  Tot  een  bepaalde  mate  leidt  schaalvergroting  tot  efficiency.  Als  je  dit  echter   te  ver  doorvoert,  ontstaan  er  onpersoonlijke  kolossen.  Nederland  Duurzaam  wil  de  menselijke  maat   weer   terug   in   het   onderwijs.   Wij   willen   daarom   dat   er   een   halt   wordt   toegeroepen   aan   de   doorgeschoten  schaalvergroting  in  het  onderwijs.     Nederland   Duurzaam   stelt   voor   basisscholen   te   begrenzen   op   maximaal   250   leerlingen.   De   grens   voor  een  brede  scholengemeenschap  komt  te  liggen  op  maximaal  1500  leerlingen       Verder   willen   we   inzetten   op   kleinere   klassen   (maximaal   25   leerlingen),   zodat   er   veel   individuele   aandacht   is   en   er   eventueel   extra   individuele   ondersteuning   kan   worden   gegeven.   Alleen   zo   kan   de   kwaliteit  van  ons  onderwijs  gegarandeerd  worden.       Op  school  in  de  eigen  buurt   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  leerlingen,  indien  mogelijk,  in  de  eigen  wijk  of  in  het  dorp  waar  ze   wonen,   naar   de   basisschool   moeten   gaan.   Op   het   moment   dat   de   woonwijken   voldoende   gemêleerd  zijn,  kan  op  deze  wijze  het  ontstaan  van  zogenaamde  ‘zwarte  en  witte  scholen’  zo  veel   mogelijk  worden  bestreden.  Ook  werkt  dit  de  integratie  in  de  hand.       Stoppen  met  experimenten   Nederland   Duurzaam   wil   stoppen   met   experimenten   zoals   het   studiehuis,   de   1000-­‐urennorm,   de   doorgeslagen  ‘maatschappelijke’  stages,  enzovoort.  Deze  zaken  hebben  enorm  veel  geld  gekost  en   hebben   niets   opgeleverd.   Sterker   nog:   de   basiskennis   die   nodig   is   voor   sommige   universitaire   studies  wordt  niet  meer  opgedaan  in  het  voortgezet  onderwijs.       Nederland   Duurzaam   wil   qua   onderwijs   weer   terug   naar   de   basis.   Terug   naar   uitdagend   en   goed   onderwijs   waarbij   leerlingen   de   noodzakelijke   kennis   gegarandeerd   weer   meekrijgen.   Het   budget   dat   voor   onderwijs   gereserveerd   is,   gaat   Nederland   Duurzaam   investeren   in   het   opleiden   van   docenten,  in  lesmateriaal  en  waar  nodig  in  schoolgebouwen.     Kwaliteit  waarborgen   Slecht  presterende  scholen  moeten  verplicht  worden  snel  de  situatie  te  verbeteren.  Verbetert  deze   niet,   dan   moet   de   school   onder   curatele   komen.   In   het   ergste   geval   kan   een   school   worden   gesloten.   Bestuursleden   van   slecht   presterende   scholen   mogen   geen   nieuwe   scholen/filialen   stichten   of   uitbreiden.   De   procedure   om   slecht   presterende   scholen   te   sluiten   moet   worden   versneld.   NB.   Uiteraard   moet   de   Onderwijsinspectie   bij   de   beoordeling   van   de   prestaties   van   scholen   goed   letten  op  scholen  die  kunstmatig  hun  cijfers  ophogen  om  beter  te  scoren.  Deze  fraude  dient  hard  te   worden  aangepakt  en  zou  direct  tot  sluiting  van  een  dergelijke  school  moeten  kunnen  leiden.   46  |  P a g i n a    

Veiligheid  verbeteren   Scholen   met   relatief   veel   probleemleerlingen   moeten   regelmatig   door   de   politie   gecontroleerd   te   worden   op   wapenbezit   of   het   bezit   van   andere   verboden   zaken   door   leerlingen.   Ook   gewone   scholen  moeten  minimaal  eens  per  jaar  zo’n  controle  krijgen.     Spijbelen  en  wangedrag  bestraffen   Nederland   Duurzaam   wil   een   betere   handhaving   van   de   leerplicht.   Ouders   van   kinderen   die   structureel   spijbelen   of   wangedrag   vertonen   worden   gekort   op   hun   kinderbijslag   en,   als   dit   niet   helpt,   beboet.   Zo   worden   ouders   geprikkeld   om   hun   kind   beter   op   te   voeden.   Verder   kan   voor   structurele   spijbelaars   worden   gedacht   aan   weigering   van   een   uitkering   in   de   eerste   5   jaar   na   schoolverlaten.     Aanvullende  onderwijs  voor  degene  die  het  nodig  heeft     Er   zijn   nog   steeds   veel   leerlingen   die   taalachterstanden   hebben.   Deze   achterstand   willen   wij   wegwerken   door   extra   taalonderwijs,   bijlessen   en   huiswerkbegeleiding.   Dit   het   liefst   voordat   kinderen  beginnen  aan  het  basisonderwijs.       Nederland   Duurzaam   vindt   verder   dat   ouders   die   geadviseerd   zijn   om   gebruik   te   maken   van   dit   aanvullende  onderwijs  en  die  toch  moedwillig  afzien  van  alle  aangeboden  faciliteiten,  zelf  moeten   worden  aangeslagen  voor  de  kosten  van  de  benodigde  bijscholing  achteraf.     Vakinhoudelijke  scholen  in  ere  herstellen   Er   is   de   laatste   jaren   een   ontwikkeling   gaande   die   ervoor   zorgt   dat   steeds   meer   kinderen   zich   inschrijven  voor  algemene,  meer  theoretische  opleidingen.  Dit  werkt  ten  nadele  van  vaktechnische   studies.  Het  (technische)  bedrijfsleven  kan  hierdoor  soms  moeilijk  aan  geschikt  personeel  komen.     Ook   is   in   het   onderwijs   het   verschil   tussen   theoretische   en   praktische   opleidingen   verkleind.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   scholen   als   de   technische   school,   de   ambachtsschool   en   de   huishoudschool  in  ere  worden  hersteld.  Zo  worden  er  ook  voor  mensen  die  vooral  goed  met  hun   handen  zijn,  goede  kansen  gecreëerd.       Natuur-­‐  en  milieueducatie   Nederland   Duurzaam   wil   kinderen   laten   kennismaken   met   de   natuur  en   respectvol   leren   omgaan   met   het   milieu   door   een   uitgebreid   verplicht   aanbod   van   natuur-­‐   en   milieueducatie   voor   basisschoolleerlingen  van  alle  leeftijden.  De  universiteiten  van  Utrecht  en  Wageningen  hebben  op   basis   van   wetenschappelijk   onderzoek   geconcludeerd   dat   natuur-­‐   en   milieueducatie   op   basisscholen   een   significant   positief   effect   heeft   op   de   latere   houding   en   het   gedrag   van   mensen   ten  opzichte  van  hun  leefomgeving.     Nederland   Duurzaam   wil   dit   onderwijs   gepaard   laten   gaan   met   de   adoptie   van   volkstuinen   door   scholen.  Elke  school  zou  de  mogelijkheid  moeten  krijgen  om  een  schooltuin  in  te  richten,  zodat  ook   kinderen  uit  stedelijke  gebieden  in  aanraking  komen  met  groen.       3.7.2 Passend  onderwijs   Nederland  Duurzaam  wil  dat  kinderen  met  een  lichamelijke  handicap,  ziekte,  gedragsprobleem  of   die  moeilijk  leren,  door  passend  onderwijs  zoveel  mogelijk  meedraaien  in  het  reguliere  onderwijs.       Een  veelgehoorde  klacht  is  dat  er  teveel  kinderen  onterecht  passend  onderwijs  krijgen  en  er  geld   verspild   wordt   aan   bureaucratie.   Uiteraard   moet   hier   werk   van   gemaakt   worden,   maar   het   kind   mag  niet  met  het  badwater  weggegooid  worden.    

47  |  P a g i n a    

Naast   het   terugdraaien   van   de   bezuinigingen   op   het   passend   onderwijs   moeten   ook   de   bezuinigingen   op   de   jeugdzorg   en   de   achterstandsscholen   worden   heroverwogen.   Als   deze   niet   worden   omgebogen,   bestaat   het   risico   dat   het   aantal   leerlingen   in   het   speciaal   onderwijs   zal   toenemen,  wat  uiteindelijk  duurder  is.       Nederland  Duurzaam  vindt  verder  dat  ook  hoogbegaafde  leerlingen  in  aanmerking  kunnen  komen   voor  passend  onderwijs.  Het  is  zaak  dat  deze  kinderen  voldoende  worden  uitgedaagd,  zonder  dat   ze   één   of   meerdere   klassen   overslaan.   Dit   laatste   leidt   in   de   praktijk   vaak   tot   problemen,   omdat   hun   emotionele   ontwikkeling   dan   vaak   achterloopt   bij   klasgenoten   en   zij   gescheiden   worden   van   oude  vrienden  van  dezelfde  leeftijd.     Dan   is   er   nog   de   groep   van   de   enkele   duizenden   zogenaamde   ‘thuiszitters’   die   teruggedrongen   moet  worden.  Deze  jongeren  zitten  momenteel  niet  op  school,  omdat  geen  enkele  school  ze  (meer)   wil   hebben.   Ook   voor   deze   jongeren   zal   er   binnen   het   passend   onderwijs   een   oplossing   moeten   komen.       3.7.3 Hoger  onderwijs     Studiekeuze  begeleiden   Er  is  op  een  aantal  vlakken  geen  goede  afstemming  tussen  het  bedrijfsleven  en  het  onderwijs.  Dit   leidt  tot  de  situatie  dat  toekomstige  studenten  bij  hun  studiekeuze  niet  goed  weten  of  er  na  hun   studie  werk  voor  hen  is  en  anderzijds  tot  een  tekort  aan  capabel  opgeleid  personeel.  De  overheid   moet  hier  dan  ook  de  helpende  hand  bieden  door  een  raming  te  maken  van  het  benodigde  aantal   studenten  per  studie,  met  behulp  van  het  bedrijfsleven.  Uiteraard  is  dit  geen  eenvoudige  opgave.       Verder   dient   voor   een   student   bij   de   inschrijving  inzichtelijk   te   zijn   hoeveel   mensen   zich   al   voor   die   studie   hebben   ingeschreven.   De   aankomende   student   kan   op   dat   moment   nog   bepalen   of   het   wellicht   verstandiger   is   om   voor   een   andere   studie   te   kiezen.   Ook   kan   worden   overwogen   om   voor   een  aantal  ‘populaire  studies’  waar  in  de  praktijk  minder  behoefte  aan  is,  het  aantal  studenten  te   maximeren   zodat   werkloosheid   wordt   voorkomen.   Uiteraard   dient   dit   zorgvuldig   te   worden   afgewogen  zodat  er  in  de  toekomst  geen  tekorten  ontstaan.     Verder  kan  de  overheid  overwegen  het  inschrijfgeld  voor  bepaalde  opleidingen  te  verlagen,  zodat   meer   mensen   hiervoor   kiezen.   Momenteel   wordt   er   bijvoorbeeld   erg   weinig   gekozen   voor   technische  opleidingen  terwijl  het  bedrijfsleven  zit  te  springen  om  technische  specialisten.     NB.   Als   het   aan   Nederland   Duurzaam   ligt,   bepaalt   de   overheid   en   niet   de   reguliere   onderwijsinstellingen  de  hoogte  van  de  collegegelden  en  de  toegangscriteria.       Een  kostendekkende  studiefinanciering   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   Nederland   moet   investeren   in   onderwijs   om   ook   in   de   toekomst   concurrerend  te  kunnen  zijn.     We   zien   echter   dat   de   Nederlandse   onderwijsprestaties   het   laatste   decennium   achterblijven   ten   aanzien   van   de   decennia   ervoor,   ook   in   vergelijking   met   andere   westerse   landen.   Het   is   daarom   noodzakelijk  het  onderwijs  zo  laagdrempelig  mogelijk  te  houden:  het  moet  niet  uitmaken  hoeveel   je   ouders   verdienen.   Iedereen   met   leervermogen   zou   de   kans   moeten   krijgen   om   te   studeren.   Verder  willen  we  ervoor  zorgen  dat  het  loont  om  te  studeren  en  de  student  dus  niet  meteen  met   huizenhoge  studieschulden  opzadelen.     Om  ervoor  te  zorgen  dat  studenten  snel  op  niveau  waarde  gaan  toevoegen  aan  de  maatschappij  is   het  zaak  de  studieduur  zo  kort  mogelijk  te  houden  en  tegelijkertijd  de  kwaliteit  op  peil  te  houden.   48  |  P a g i n a    

Ook   studenten   dienen   zich   te   beseffen   dat   onderwijs   veel   geld   kost   en   dat   zij   hun   best   moeten   doen  om  de  tijd  die  docenten  aan  hun  opleiding  besteden  niet  wordt  verspild.  Studenten  hebben   wat  dit  betreft  ook  een  inspanningsverplichting.       Nederland  Duurzaam  ziet  de  volgende  oplossingen:     1. De   studiebeurzen   wordt   opnieuw   ingevoerd.   Deze   moet   kostendekkend   zijn   voor   de   studiekosten  en  primair  levensonderhoud.  Het  zou  niet  nodig  moeten  zijn  dat  studenten  naast   hun   studie   werken:   de   studietijd   is   bedoeld   om   te   studeren   en   niet   om   werk   onder   je   niveau   te   doen,  dat  ook  door  lager  opgeleiden  kan  worden  opgepakt.     2. Universiteiten   en   hogescholen   moeten   vaker   examens   aanbieden.   Als   het   aan   Nederland   Duurzaam   ligt,   moet   het   straks   mogelijk   zijn   in   elke   periode   voor   elk   vak   examen   te   doen.   Door   zelfstudie  moet  het  dan  voor  studenten  zelfs  mogelijk  zijn  sneller  dan  nominaal  af  te  studeren.   Hierbij   dient   uiteraard   wel   een   maximum   aan   het   aantal   pogingen   te   worden   verbonden.   Tevens   moet   een   prikkel   worden   ingebouwd   om   te   voorkomen   dat   studenten   uit   laksheid   onnodig  meerdere  malen  tentamen  doen.     Voordelen  van  bovengenoemde  oplossingen  zijn:   1. Studenten  kunnen  sneller  afstuderen,  waardoor  zij  eerder  op  arbeidsmarkt  komen  en  daardoor   sneller  op  niveau  bijdragen  aan  de  Nederlandse  economie.   2. Studenten  die  sneller  afstuderen  kosten  de  overheid  minder.     3. Doordat   de   studiebeurs   wederom   wordt   ingevoerd   kan   het   aantal   mensen   met   een   hoger   opleidingsniveau  in  Nederland  stijgen.   4. Door   de   hogere   studiebeurs   hoeven   studenten   niet   naast   hun   studie   een   studentenbaan   te   nemen.  Dergelijke  banen  kunnen  dan  worden  ingevuld  door   lager  opgeleiden,  wat  kan  leiden   tot   minder   werkloosheid.   Bijbaantjes   voor   studenten   moeten   worden   ontmoedigd   door   inkomsten  uit  het    werk  te  korten  op  de  studiebeurs,  zodra  dit  boven  een  bepaald  bedrag  komt.   NB.  Werkloosheidsuitkeringen  zijn  hoger  dan  studiebeurzen,  dus  dit  levert  geld  op.  Zo  activeer   je  dus  aan  2  kanten.       Studiebeurs  ontkoppelen  van  inkomen  ouders   Nederland   Duurzaam   wil   de   studiebeurs   in   ere   herstellen,   onafhankelijk   van   het   inkomen   van   de   ouders.  Kinderen  met  arme  ouders  moeten  net  zo  goed  toegang  tot  onderwijs  hebben  als  kinderen   met  rijke  ouders.       Duur  van  de  studiebeurs   Voor   het   verkrijgen   van   een   studiebeurs   stelt   Nederland   Duurzaam   strenge   eisen   aan   de   studenten   wat  betreft  de  periode  waarbinnen  de  studie  afgerond  dient  te  worden.  Ernstige  studievertraging   betekent   bij   Nederland   Duurzaam   echter   niet   het   uitdelen   van   een   langstudeer-­‐boete.   Wel   worden   op  dat  moment  de  studiefinanciering  en  OV-­‐studentenkaart  stopgezet  of  kan  de  eerste  desgewenst   worden  omgezet  in  een  sociale  lening.       Als   het   aan   Nederland   Duurzaam   ligt,   is   de   duur   van   de   studiebeurs   gelijk   aan   de   nominale   studietijd.  Wordt  de  studie  niet  afgerond,  dan  wordt  de  gehele  beurs  omgezet  in  een  sociale  lening.   Studenten  moeten  de  kans  krijgen  om,  als  zij  toch  een  verkeerde  studiekeuze  hebben  gemaakt,  na   1   jaar   hun   studierichting   te   wijzigen.   De   kosten  die   samenhangen  met   deze   extra   studietijd   moeten   geleend  worden  als  de  student  geen  eigen  middelen  heeft  om  dat  te  kunnen  betalen.       Voor   bepaalde   functies   in   het   studie-­‐/studentenleven   moet   het   wel   mogelijk   zijn   één   jaar   extra   beurs   te   vergaren.   Deze   posities   moeten   in   overleg   met   de   universiteit   worden   vastgesteld.   Ook   studenten   die   topsport   beoefenen   of   aantoonbaar   langdurig   ziek   zijn,   moeten   een   aanvullende   beurs  kunnen  krijgen.     49  |  P a g i n a    

Studentenhuisvesting   De   kamernood   is   nog   steeds   hoog   in   veel   grote   steden.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   studenten   voor   een   normale   prijs   een   goede   kamer   kunnen   krijgen.   Er   moet   daarom   meer   aandacht   komen   voor  studentenhuisvesting  bij  het  vaststellen  van  nieuwe  bestemmingsplannen  in  de  grote  steden.   Ook  kunnen  bedrijfspanden  en  kantoorruimten  tijdelijk  gebruikt  worden  voor  studentenbewoning   of   helemaal   verbouwd   worden   voor   permanente   studentenbewoning.   Huisjesmelkers   moeten   beboet  kunnen  worden  als  de  kamers  die  zij  verhuren  niet  aan  de  norm  voldoen.  Verder  moeten   het   puntensysteem   met   betrekking   tot   maximale   kamerhuurtarieven   ook   gaan   gelden   voor   particulieren.     OV  studentenkaart   Nederland   Duurzaam   wil   het   huidige   studentenreisrecht   in   stand   houden.   Door   dit   reisrecht   ervaren   studenten   tevens   dat   het   prima   reizen   is   in   het   openbaar   vervoer.   De   geplande   vervanging   door  een  kortingskaart  in  2015  moet  worden  teruggedraaid.  Dit  voorkomt  tevens  dat  studenten  in   oude  vervuilende  autos  gaan  rijden  alsmede  parkeerproblemen.       3.7.4 Wetenschappelijk  onderzoek   Nederland  streeft  ernaar  een  van  de  beste  kenniseconomieën  ter  wereld  te  worden.  De  praktijk  is   echter  dat  Nederland  op  dit  gebied  begint  weg  te  zakken  en  weinig  investeert.  Door  te  investeren   in   wetenschappelijk   onderzoek   en   in   samenwerking   tussen   de   universiteiten   en   het   bedrijfsleven   wordt  innovatie  gestimuleerd.  Voor  de  toekomstige  welvaart  van  Nederland  is  dit  onontbeerlijk.       3.7.5 Leraren   Leraren   en   andere   mensen   binnen   het   onderwijs   moeten   meer   invloed   krijgen   op   inhoudelijke   besluitvorming,  om  te  waarborgen  dat  er  geen  rare  experimenten  meer  plaatsvinden.       Geen  onbevoegde  leraren   Scholen   die   onbevoegde   leraren   aannemen,   moeten   een   boete   krijgen   als   zij   die   leraren   niet   dwingen  tot  het  behalen  van  hun  bevoegdheid.  Onbevoegde  leraren  in  het  onderwijs  moeten  snel   verleden   tijd   zijn.   Wel   moet   er   gekeken   worden   of   voor   bepaalde   vakopleidingen   gerelateerde   vakmensen  sneller  om-­‐  of  bijgeschoold  kunnen  worden  tot  leraar.     3.7.6 Vrijheid  van  onderwijs  (vs.  integratie)   Nederland   kent   momenteel   een   duaal   onderwijsstelsel   dat   bestaat   uit   openbare   scholen   en   bijzondere  scholen.     Er  zijn  2  soorten  bijzondere  scholen:   1. scholen  met  een  religieuze  of  levensbeschouwelijke  grondslag   2. scholen  met  een  onderwijskundige  grondslag     Bijzondere   scholen   met   een   religieuze   of   levensbeschouwelijke   grondslag   mogen   leerlingen   met   een  afwijkende  religie  of  levensbeschouwing  weigeren.  Nederland  Duurzaam  vindt  dat  dit  in  strijd   is   met   het   gelijkheidsprincipe   uit   de   grondwet.   Bovendien   houden   scholen   met   een   dergelijke   grondslag   de   integratie   tegen.   Als   het   aan   Nederland   Duurzaam   ligt,   wordt   daarom   de   wet   op   de   vrijheid   van   onderwijs   (artikel   23   van   de   Grondwet)   hierop   aangepast,   waardoor   er   geen   grond   meer  is  voor  scholen  met  een  religieuze  of  levensbeschouwelijke  grondslag.     Invoering  algemene  Nederlandse  basisschool   Als   alternatief   ziet   Nederland   Duurzaam   dat   iedereen,   ongeacht   culturele   achtergrond   of   religie,   naar   dezelfde   school   gaat.   Omdat   religie   wel   een   belangrijk   thema   is   in   de   maatschappij,   moeten   deze   scholen   invulling   geven   aan   een   verplicht   vak   ‘Wereldbeschouwingen’,   waarin   alle   gangbare   wereldreligies   en   andersoortige   beschouwingen   aan   bod   komen.   (Hiermee   moet   al   in   de   50  |  P a g i n a    

onderbouw  van  het  basisonderwijs  worden  begonnen  en  worden  doorgegaan  in  de  bovenbouw  en   het   vervolgonderwijs.)   Als   mensen   meer   van   elkaars   gedachtegang   kunnen   begrijpen,   ontstaat   meer   verdraagzaamheid,   wat   van   groot   belang   is   voor   het   slagen   van   de   integratie.   Voor   de   gelovigen  moet  het  overigens  wel  mogelijk  zijn  om  facultatief  op  reguliere  basis  religielessen  (naar   keuze)  te  volgen.     Recente  ontwikkingen  rondom  groeiend  religieus  extremisme  zijn  voor  Nederland  Duurzaam  mede   aanleiding  tot  bovenstaand  voorstel  te  komen.  Het  bieden  van  tenminste  één  objectief  informatie   kanaal  voor  kinderen  is  niet  slechts  wenselijk,  maar  noodzakelijk.     We  zijn  van  mening  dat  als  segregatie  zowel  thuis  als  op  school  plaatsvindt,  de  kans  op  éénzijdige   (religieuze)   indoctrinatie   vergroot   wordt.   Dit   is   een   risicofactor   bij   het   ontstaan   van   extremisme.   Een  stabiele  en  veilige  samenleving  begint  met  het  samen  met  elkaar  laten  opgroeien  van   kinderen   van  alle  religieuze  gezindten,  in  plaats  van  naast  of  tegenover  elkaar.     Bijkomend  voordeel   van   deze   aanpak  is   dat  er  een  kostenbesparing  behaald  kan  worden  doordat   de  huidige  openbare  en  religieuze  scholen  kunnen  worden  samengevoegd.        

3.8 Cultuur  &  media     3.8.1 Nederlands  cultuurbeleid   Nederland  Duurzaam  vindt  de  Nederlandse  cultuur  belangrijk,  vooral  waar  het  aankomt  op  het  in   stand   houden   van   ons   nationale   erfgoed.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   dat   musea,   monumenten   en   archieven   rondom   dit   erfgoed   in   stand   worden   gehouden,   waar   mogelijk   met   particulier   initiatief   en   anders   met   steun   vanuit   de   overheid.   Wij   willen   dat   het   Nederlands   cultuurlandschap,   zoals   gebieden   met   oude   forten,   intact   wordt   gehouden.   In   een   aanzienlijke   omtrek   hiervan   mogen   wat   ons   betreft   geen   wegen,   woningen   of   andere   bouwwerken   worden   aangelegd.     Nederland   Duurzaam   is   een   voorstander   van   de   totstandbrenging   van   een   Nationaal   Historisch   Museum.   Wij   pleiten   er   verder   voor   een   jaarlijks   museumbezoek   deel   te   laten   uitmaken   van   het   Nederlandse   onderwijs.   Het   spreekt   voor   zicht   dat   het   Nationaal   Historisch   Museum  hierbij   zeker   een  keer  bezocht  kan  worden.     Uiteraard   moeten   verder   het   Nederlandse   historische   erfgoed   en   het   leren   van   het   Nederlandse   volkslied   aan   bod   komen   in   de   geschiedenis-­‐   en   maatschappijlessen   tijdens   het   basis-­‐   en   middelbare  onderwijs.     3.8.2 Cultuursubsidies   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  de  overheid  terughoudend  moet  zijn  bij  de  verstrekking  van  kunst-­‐   &   cultuursubsidies.   Wat   Nederland   Duurzaam   betreft   moeten   kunstenaars   en   culturele   instanties   zoveel  mogelijk  zelfvoorzienend  zijn.  Nederland  Duurzaam  vindt  dat  als  er  voldoende  vraag  is  naar   orkesten,  kunstenaars,  podiumkunsten  enz.,  er  vanzelf  een  bestaansrecht  wordt  gecreëerd.   Nederland   Duurzaam   vindt   wel   dat   startende   kunstenaars   of   instanties   bij   de   overheid   zachte   leningen  moeten  kunnen  krijgen,  uiteraard  met  duidelijke  terugbetalingsafspraken.     3.8.3 Publieke  omroep  en  media   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   er   voldoende   aanbod   van   zenders   op   radio   en   tv   is.   Wij   vinden   daarom   dat   het   publieke   omroepbestel   kan   worden   teruggebracht   naar   2   televisiezenders   en   3   radiozenders   (actualiteit,   pop   en   klassiek).   Wij   willen   niet   dat   omroepen   gaan   fuseren   omdat   dan   het   idee   van   de   publieke   omroep   verloren   gaat,   namelijk   het   bedienen   van   specifieke   doelgroepen.   De  salarissen  van  omroepbazen  en  presentatoren  bij  de  publieke  omroep  worden  begrensd.      

51  |  P a g i n a    

3.8.4 Reclame     Reclames  aan  banden   Nederland  Duurzaam  wil  zo  veel  mogelijk  vrijheden  aan  de  burger  laten.  Daarnaast   willen  wij  dat   mensen  er  een  zo  gezond  mogelijke  levensstijl  op  nahouden.  Nederland  Duurzaam  wil  daarom  dat   reclames   die   een   ongezonde   of   onwenselijke   levensstijl   in   de   hand   (kunnen)   werken,   zo   veel   mogelijk   gepaard   gegaan   met   reële   waarschuwingen.   Ook   moet   goed   gekeken   worden   naar   het   tijdstip  waarop  bepaalde  reclames  worden  uitgezonden.  Zo  vinden  wij  bijvoorbeeld  dat  snoep-­‐  en   frisdrankreclames   niet   tijdens   kinderprogramma’s   uitgezonden   moeten   worden,   omdat   kinderen   minder  in  staat  zijn  afgewogen  keuzes  te  maken.     Een   ander   voorbeeld   van   reclames   die   vergezeld   zou   moeten   gaan   van   een   duidelijke   waarschuwing,   zijn   leenreclames.   Het   is   nu   eenmaal   over   het   algemeen   beter   geen   geld   uit   te   geven  als  je  het  niet  hebt.    Nederland  Duurzaam  streeft  naar  een  samenleving  waarin  schulden  zo   veel   mogelijk   worden   afgelost   en   er   meer   gespaard   wordt.   Vanuit   deze   optiek   willen   wij   dat   de   drempel  om  te  kunnen  lenen  voor  consumptiegoederen,  niet  te  laag  komt  te  liggen.       3.8.5 Internet  en  digitale  vrijheid     Veiligheid  van  persoonsgegevens  op  het  internet   De   overheid   en   bedrijven   weten   veel   meer   over   internetgebruikers   dan   veel   mensen   vermoeden.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   vrijheid   en   veiligheid   van   burgers   op   het   internet   gewaarborgd   worden   en   dat   de   overheid   openheid   geeft   over   de   aard   van   informatie   die   zij   over   burgers   verzamelt.       3.8.6 Auteursrecht   Nederland  Duurzaam  ziet  films,  muziek  en  software  als  producten  waar  de  gebruiker  voor  dient  te   betalen   aan   de   makers   van   de   producten.   Nederland   Duurzaam   vindt   dan   ook   dat   consumenten   deze  producten  van  legale  (betaalde)  downloadsites  dienen  af  te  nemen.  Illegale  aanbieders  dienen   in   onze   optiek   te   worden   aangepakt.   Om   een   signaal   af   te   geven   moeten   ook   consumenten   in   aanleg  beboet  kunnen  worden   maar  deze  boete  mag  niet  excessief  zijn.   Nederland  Duurzaam  wil   daar   echter   niet   actief   op   gaan   controleren.   Omdat   illegaal   gebruik   lastig   uit   te   bannen   is,   is   Nederland  Duurzaam  voorstander  van  kopieertoeslagen  op  data-­‐dragers     3.8.7 Bibliotheken   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   lezen   laagdrempelig   moet   zijn   en   de   mogelijkheden   daartoe   gefaciliteerd   worden.   Bijvoorbeeld   voor   ouderen   die   slecht   ter   been   zijn   en   minder   goed   kunnen   zien.   Nederland   Duurzaam   wil   geen   grote   kostbare   bibliotheken   ten   nadele   van   kleinere   buurtbibliotheken.        

3.9  Werk  en  inkomen     3.9.1 Werkgelegenheid   Tot   voor   kort   kenden   we   in   Nederland   (zowel   nominaal   als   relatief)   een   zeer   lage   werkloosheid.   De   verwachting   is   zelfs   dat   we   op   de   langere   termijn   door   de   vergrijzing   een   tekort   aan   arbeidskrachten   krijgen.   Momenteel   zijn   bedrijven   echter   in   nood,   en   is   de   werkloosheid   hoger   geworden  en  komen  veel  schoolverlaters  en  afgestudeerden  niet  aan  een  baan.       Nederland   Duurzaam   wil   zich   sterk   maken   voor   het   behoud   van   bestaande   banen   en   het   creëren   van  nieuwe  banen.  Dit  alles  in  het  besef  dat,  naast  de  overheid,  het  bedrijfsleven  de  voornaamste   52  |  P a g i n a    

speler  is  die  werkgelegenheid  biedt.  De  overheid  kan  in  economisch  moeilijke  tijden  vinger  aan  de   pols   houden   door   bedrijven   te   ondersteunen   met   tijdelijke   leningen   en   het   naar   voren   halen   van   investeringen   op   het   gebied   van   duurzaamheid   en   infrastructuur.   Dit   om   de   bedrijven   van   opdrachten   te   voorzien.   Zo   wordt   werkgelegenheid   gegarandeerd   of   zelfs   gecreëerd,   waardoor   werkloosheid   wordt   voorkomen   en   kennis   en   vaardigheden   voor   onze   economie   behouden   blijven.   Aangezien   we   op   termijn   een   tekort   aan   arbeidskrachten   gaan   krijgen,   hoeft   er   slechts   een   afzienbare  tijd  te  worden  overbrugd.       Ook   zou   de   overheid   ervoor   moeten   zorgen   dat   het   teveel   aan   bureaucratische   regelgeving   voor   bedrijven   wordt   teruggedrongen,   waardoor   ondernemerschap   lonender   wordt   en   Nederland   interessanter  wordt  als  vestigingsplaats  voor  bedrijven.     Daarnaast   wil   Nederland   Duurzaam   werklozen   stimuleren   om   actief   bij-­‐   of   omscholing   te   zoeken,   zodat  zij  hun  kansen  vergroten  en  niet  lang  langs  de  kant  hoeven  te  blijven  staan.     3.9.2 De  vergrijzende  arbeidsmarkt   De  Nederlandse  arbeidsmarkt  kenmerkt  zich  door  een  arbeidsaanbod  dat  aan  het  vergrijzen  is.  In   2009  was  de  gemiddelde  werknemer  40  jaar  en  al  circa  25%  van  de  beroepsbevolking  was  boven  de   55.  De  verwachting  is  dat  dit  percentage  in  2040  43%  is.       Onder   de   werklozen   is   het   percentage   55+‘ers   erg   hoog   en   slechts   weinig   vacatures   worden   ingevuld  met  een  55+‘er.  Ouderen  komen  dus,  als  ze  eenmaal  werkloos  zijn,  bijna  niet  meer  aan  de   bak.   Met   het   optrekken   van   de   pensioensleeftijd   naar   67,   zijn   ze   ook   nog   eens   2   jaar   langer   werkloos.   Op   dit   moment   is   het   bovendien   zo   dat   jongeren   die   uitstromen   uit   het   onderwijs   moeilijker   aan   een   baan   komen.   Zij   krijgen   een   gat   in   hun   CV   dat   na   verloop   van   tijd   nauwelijks   meer  te  dichten  is  doordat  jongeren  die  later  uitstromen  de  voorkeur  hebben  op  de  arbeidsmarkt.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   dat   de   pensioenleeftijd   gekoppeld   wordt   aan   de   situatie   op   de   arbeidsmarkt.  Bij  grote  (jeugd)werkloosheid  willen  wij  de  pensioenleeftijd  niet  verder  verhogen  of   zelfs  wat  verlagen.  Andersom  kan  bij  krapte  op  de  arbeidsmarkt  de  pensioenleeftijd  wat  omhoog.       Nederland   Duurzaam   wil,   zodra   de   situatie   op   de   arbeidsmarkt   daar   om   vraagt,   investeren   in   de   inzetbaarheid  en  de  kansen  van  ouderen  op  de  arbeidsmarkt.  Hiertoe  moeten  belemmeringen  die   een  verdere  arbeidsparticipatie  van  ouderen  in  de  weg  staan  op  het  vlak  van  kosten,  inzetbaarheid,   productiviteit   en   beeldvorming,   worden   opgeheven.   Nederland   Duurzaam   ziet   enkele   punten   waarop  we  ons  dan  kunnen  richten:   1. Het  investeren  in  duurzame  inzetbaarheid  van  werknemers  staat  nog  onvoldoende  centraal  in   het  sociale  beleid  en  het  personeelsbeleid  van  bedrijven.   2. Voorkomen  dat  veel  ouderen  de  arbeidsmarkt  voor  hun  65-­‐e  verlaten.   3. Verbeteren  van  de  gebrekkige  arbeidsmarkt  voor  ouderen     Verklaringen  voor  de  hoge  en  langdurige  werkloosheid  onder  ouderen  kunnen  worden  gezocht  in   de  geringe  mobiliteit,  de  relatief  hoge  loonkosten,  een  verwacht  minder  leervermogen,  een  kortere   terugverdienperiode   voor   investeringen   en   het   feit   dat   bedrijven   bang   zijn   niet   makkelijk   van   medewerkers  af  kunnen  komen  als  ze  niet  goed  zouden  functioneren.       Nederland   Duurzaam   wil   dat   het   UWV   zich   in   zijn   dienstverlening   specifieker   richt   op   de   werkgelegenheid   van   50-­‐plussers,   door   bemiddeling/het   overtuigen   van   werkgevers   van   de   kwaliteit   en   waarde   van   deze   groep   werkzoekenden,   door   het   aanbieden   van   coaching   en   het   geven   van   training   aan   50-­‐plussers   zelf.   Ook   zouden   oudere   werknemers   die   een   eigen   bedrijf   willen  opzetten,  beter  ondersteund  moeten  worden  door  het  UWV.      

53  |  P a g i n a    

Naast  het  scheppen  van  de  juiste  voorwaarden  moet  er  ook  iets  veranderen  aan  de  beeldvorming.   De   overheid   kan   hiertoe   bijdragen   door   in   haar   communicatie   naar   het   bedrijfsleven   het   nut   van   het  aanstellen  van  oudere  werknemers  te  belichten.       3.9.3 Arbeidsparticipatie  van  vrouwen,  allochtonen,  ouderen  en  gehandicapten     Positieve  discriminatie   Nederland   Duurzaam   van   mening   is   dat   een   goede   mix   van   mannen,   vrouwen   en   mensen   met   diverse   achtergronden   goed   is   voor   veel   organisaties,   en   integratie   in   zijn   algemeenheid.     Nederland  Duurzaam  ziet  echter  niets  in  positieve  discriminatie.  Er  moet  gekozen  worden  voor  de   persoon   die   het   beste   bij   de   functie   past   en   het   moet   niet   uitmaken   of   dat   nu   een   man,   een   vrouw   of  een  allochtoon  is.     Nederland   Duurzaam   wil   dit   dus   niet   afdwingen.   Vrouwen   en   allochtonen   weten   steeds   beter   de   weg   naar   boven   te   vinden.   Wij   vinden   dat   een   goede   ontwikkeling   en   willen   dit   proces   ondersteunen  door  barrières  weg  te  nemen,  maar  vinden  niet  dat  de  overheid  dit  moet  sturen  door   positieve  discriminatie.       Arbeidsparticipatie  van  vrouwen   Om   meer   vrouwen   in   het   arbeidsproces   te   betrekken   is   het   van   belang   dat   er   flexibel   omgegaan   wordt  met  zwangerschappen,  kinderopvang  bij  ziekte,  enz.  Nederland  Duurzaam  erkent  uiteraard   dat  waar  het  kinderopvang  betreft,  de  man  net  zo  goed  een  rol  kan  spelen.  Gelukkig  hebben  al  veel   bedrijven   goede   afspraken   met   medewerkers,   die   bijvoorbeeld   parttime   kunnen   werken,   met   2   personen  1  functie  invullen  of  deels  thuiswerken.  Nederland  loopt  hierin  zelfs  voorop,  maar  het  kan   uiteraard  nog  beter,  en  lang  niet  alle  bedrijven  zijn  hier  vooralsnog  toe  geneigd.         Nederland   Duurzaam   staat   voor   dat   net   als   in   Duitsland   het   zwangerschapsverlof   ook   deels   kan   worden   omgezet   in   een   vaderschapsverlof.   De   ouders   kunnen   dan   naar   eigen   inzicht   de   zorg   verdelen.   Het   moet   verder   voor   mannen   net   zo   makkelijk   zijn   om   parttime   te   werken   als   voor   vrouwen,   zodat   de   zorg   voor   de   kinderen   ook   na   de   zwangerschapsverlofperiode   naar   eigen   inzicht   verdeeld  kan  worden/blijven.     Kinderopvang   Over  enkele  jaren  wordt  een  tekort  aan  arbeidskrachten  voorzien.  Het  is  op  dat  moment  van  belang   dat   iedereen   die   kan   werken,   ook   daadwerkelijk   gaat   deelnemen   aan   het   arbeidsproces.   De   zorg   voor  kinderen  mag  hier  dan  niet  al  te  veel  een  obstakel  zijn.       Om  deze  reden  is  het  van  belang  dat  er  betaalbare,  kwalitatief  hoogwaardige  kinderopvang  komt,   die   niet   alleen   toegankelijk   is   voor   werkenden,   maar   eventueel   ook   voor   studerenden.   Zo   kan   de   zorg  voor  kinderen  goed  worden  gecombineerd  met  werk  of  studie.       Er   zijn   meerdere   vormen   van   kinderopvang.   Zo   kan   er   naast   de   reguliere   opvang   bijvoorbeeld   worden   gekozen   voor   gastouderopvang.   Maar   ook   nieuwe   initiatieven   op   dit   gebied   moeten   worden   bekeken.   Zo   is   er   een   vorm   van   kinderopvang   waarbij   ouders   zelf   participeren   door   op   hun   verlofdag,   naast   op   hun   eigen   kind   te   passen,   ook   op   andere   kinderen   passen,   al   dan   niet   in   een   specifieke  kinderdagverblijf.     Nederland  Duurzaam  vindt  dat,  indien  beide  ouders  werken,  de  ouders  zelf  moeten  bepalen  welke   vorm   van   kinderopvang   zij   kiezen   door   hun   een   kindgebonden   budget   beschikbaar   te   stellen.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   dit   budget   moet   voorzien   in   de   vergoeding   van   1   dag   reguliere   opvang  per  week,  met  een  beperking  tot  2  kinderen  per  huishouden.  NB.  Noch  de  keuze  voor  de   vorm   van   kinderopvang,   noch   de   hoogte   van   de   inkomens   van   de   ouders   heeft   invloed   op   de   hoogte  van  de  vergoeding.     54  |  P a g i n a    

Nederland   Duurzaam   is   van   mening   dat   er   bij   hogere   werkloosheid   minder   budget   voor   kinderopvang  ter  beschikking  moet  worden  gesteld.       Arbeidsparticipatie  van  mensen  met  een  beperking   Mensen  met  een  beperking  moeten  zo  goed  mogelijk  mee  kunnen  doen  in  onze  samenleving,  met   de  benodigde  hulp.  Hierom  moeten  allereerst  het  OV,  de  openbare  ruimten,  openbare  gebouwen   en   zo   veel   mogelijk   andere   gebouwen   toegankelijk   worden.   Voor   nieuwbouw   mogen   in   elk   geval   geen   bouwvergunningen   worden   verstrekt   als   niet   het   gehele   gebouw   rolstoeltoegankelijk   is;   bij   bestaande   bouw   moeten   waar   mogelijk   voorzieningen   worden   getroffen   die   de   toegankelijkheid   bevorderen  (zoals  het  aanbrengen  van  hellingbanen  en  kleine  ramps  voor  deuren).       Indien   de   werkgevers,   zoals   ze   onlangs   hebben   beloofd,   er   niet   in   slagen   om   op   korte   termijn   (uiterlijk  2014)  het  percentage  werkende  (arbeids-­‐)gehandicapten  aanzienlijk  te  verhogen,  gaat  de   overheid   dit   alsnog   afdwingen   met   behulp   van   een   quotum.   Werkgevers   die   dit   quotum   niet   halen,   worden   hiervoor   beboet;   dit   geld   komt   rechtstreeks   ten   goede   aan   de   ‘employablity’   van   gehandicapten.   Nederland   Duurzaam   is   over   het   algemeen   geen   voorstander   van   positieve   discriminatie,  maar  realiseert  zich  dat  met  name  gehandicapten  zonder  enig  drukmiddel  niet  aan  de   slag  komen.     Het   UWV   dient   beter   te   worden   toegerust   gehandicapten   te   bemiddelen.   Op   dit   moment   krijgen   zelfs   werkgevers   die   expliciet   vragen   naar   een   werknemer   met   een   beperking,   vaak   geen   enkele   kandidaat  voorgesteld;  dat  moet  anders.  Ook  een  digitale  databank  behoort  tot  de  mogelijkheden.     Verder  moeten  werkgevers  voor  een  periode  van  ten  minste  5  jaar  vrijgesteld  worden  van  het  risico   om   2   jaar   te   moeten   doorbetalen   bij   uitval   van   een   gehandicapte   werknemer;   dit   risico   wordt   door   de  overheid  gedragen.  Ook  blijven  de  subsidies  voor  aanpassing  van  de  werkplek  intact.     Tot   slot   is   een   verandering   in   de   beeldvorming   rondom   gehandicapten   belangrijk:   veel   mensen   beschouwen   rolstoelers   of   mensen   met   andere   beperkingen   als   ‘zielig’,   of   op   z’n   minst   als   heel   speciaal.  Dat  beeld  klopt  niet:  het  zijn  gewoon  mensen  die  zich  op  een  andere  manier  redden  in  het   leven  dan  anderen,  omdat  hun  lichaam  of  geest  anders  functioneert.     Ook   overheidswebsites   en   -­‐diensten   moeten   beter   toegankelijk   worden   gemaakt   voor   mensen   met   een  beperking.     Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   sociale   werkplaatsen   blijven   bestaan   cq   in   ere   worden   hersteld   voor   mensen   die   niet   kunnen   deelnemen   aan   de   reguliere   arbeidsmarkt.   We   willen   echter   voorkomen  dat  mensen   te   snel  het  stempel  krijgen  dat  ze  niet  kunnen  deelnemen  aan  het  normale   arbeidsproces.  Bedrijven  zouden  dan  ook  meer  fiscale  voordelen  moeten  krijgen  om  mensen  met   een  beperking  met  een  kleine  aanpassing  in  het  normale  arbeidsproces  te  betrekken.     3.9.4 Woon-­‐werkverkeer   De   afstand   tussen   de   woning   en   de   werklocatie   alsmede   de   reistijd   ertussen   is   een   belangrijk   element   voor   mensen   bij   het   zoeken   naar   en   accepteren   van   een   nieuwe   baan.   Met   name   files   hebben   een   grote   impact   op   de   reistijd.   Om   de   uitstoot   te   beperken   wil   Nederland   Duurzaam   uitdrukkelijke   streven   naar   groener   transport   en   waar   mogelijk   ook   minder   transport.   Dit   valt   echter   niet   op   zeer   korte   termijn   te   realiseren.   Omdat   files   slecht   zijn   voor   het   milieu   en   de   arbeidsproductiviteit   wil   Nederland   Duurzaam   knelpunten   aanpakken,   desnoods   door   (tijdelijk)   meer   asfalt.   Ook   hier   geldt   dat   het   uitdrukkelijke   steven   van   Nederland   Duurzaam   voor   de   iets   langere  termijn  minder  mensen,  minder  verkeer  en  minder  uitstoot  is.  Wij  willen  dit  op  natuurlijke   wijze   realiseren   door   een   immigratiestop   gecombineerd   met   groen   transport   en   verbetering   van   het  openbaar  vervoer.     55  |  P a g i n a    

Tevens  wil  Nederland  Duurzaam  maatregelen  nemen  die  leiden  tot  een  verkleining  van  het  totale   woon-­‐werkverkeer   door   ervoor   te   zorgen   dat   mensen   ofwel   dichter   bij   hun   werk   gaan   wonen,   ofwel  hun  werk  dichter  bij  huis  gaan  zoeken.  Verder  willen  we  het  reizen  buiten  de  spits  stimuleren   en  het  reiskostenforfait  afhankelijk  maken  van  de  uitstoot.       In   het   hoofdstuk   6   van   dit   programma   wordt   verder   ingegaan   op   de   filebestrijding,   het   terugdringen  van  de  totale  woon-­‐  werkafstand  en  het  verbeteren  van  de  infrastructuur.     3.9.5 Harmonisatie  rechtspositie  overheidspersoneel   Nederland   Duurzaam   streeft   naar   een   kleiner   ambtenarenapparaat,   dat   voor   met   name   jonge   werknemers   even   aantrekkelijk   is   als   het   bedrijfsleven.   Het   harmoniseren   van   de   wetgeving   hieromtrent  moet  hierbij  helpen.     Nederland   Duurzaam   wil   in   dit   kader   de   arbeidsverhoudingen   bij   de   overheid   zoveel   mogelijk   gelijkschakelen  met  die  in  de  private  sector.       Veel  materiële  verschillen  tussen  het  private  en  publieke  arbeidsrecht  zijn  al  opgeheven.  Er  blijven   echter   nog   drie   formele   verschillen   aanwezig:   de   (eenzijdige)   aanstelling   van   de   ambtenaar,   die   afwijkt   van   de   tweezijdige   contracten   die   in   de   private   sector   standaard   zijn;   de   rechtsbescherming   voor   ambtenaren   die   nu   verloopt   via   de   bestuurs-­‐   in   plaats   van   de   kantonrechter;   het   arbeidsvoorwaardenoverleg,   dat   afwijkt   van   de   situatie   in   de   private   sector   waarin   (bedrijfstak)cao’s  worden  afgesloten.       Nederland   Duurzaam   vindt   met   name   het   laatste   punt   (zelf   arbeidsvoorwaardengesprekken   te   kunnen   voeren)   belangrijk.   Dit   stelt   ambtelijke   instellingen   in   de   gelegenheid   om   te   kunnen   differentiëren   in   beloningen,   waardoor   goede   ambtenaren   beter   beloond   kunnen   worden   en   zij   daardoor  minder  geneigd  zijn  om  naar  het  bedrijfsleven  over  te  stappen.  Momenteel  worden  er  al   periodieke   beoordelingsgesprekken   gevoerd,   maar   het   is   nu   lastig   daar   financiële   consequenties,   zoals  bonussen  of  het  onthouden  van  een  periodiek,  aan  te  verbinden.     3.9.6 Klokkenluiders  beter  beschermen   Nederland   Duurzaam   wil   dat   klokkenluiders   beter   beschermd   worden.   Er   moeten   een   instituut   komen  waar  burgers  en  werknemers  misstanden  kunnen  melden,  waarbij  zij  goede  voorlichting  en   begeleiding  krijgen.     3.9.7 Inkomensverdeling   Nederland   Duurzaam   ondersteunt   het   principe   van   de   progressieve   inkomensbelasting,   zodat   de   sterkste  schouders  de  zwaarste  lasten  dragen.  Vervolgens  kan  het  in  onze  ogen  echter  niet  zo  zijn   dat   mensen   met   hogere   inkomens   voor   andere   (overheids)zaken   óók   nog   meer   moeten   betalen,   of   niet   meer   in   aanmerking   komen   voor   algemeen   geldende   uitkeringen   zoals   kinderbijslag   of   studiefinanciering.  Door  het  progressieve  belastingstelsel  wordt  er  voldoende  genivelleerd.  Door  dit   ook  op  1  plek  te  regelen  blijft  het  transparant.     3.9.8 Arbeidsmigratie   Nederland   zal   de   komende   jaren   te   kampen   krijgen   met   tekorten   op   de   arbeidsmarkt.   Naast   maatregelen  die  genomen  moeten  worden  om  de  Nederlandse  werklozen  aan  het  werk  te  krijgen,   zullen   tekorten   moeten   worden   aangevuld   met   buitenlandse   arbeidskrachten.   Hierbij   moet   de   nadruk   liggen   op   kennismigranten.   Als   het   aan   Nederland   Duurzaam   ligt,   bepaalt   Nederland   (en   niet   Europa)   welke   arbeidskrachten   we   toe   willen   laten.   Waar   mogelijk   zal   worden   gekozen   voor   tijdelijke   arbeidsmigranten   met   heldere   contracten   zodat   deze   migranten   na   afloop   van   het   contract   ons   land   weer   verlaten.   Feitelijk   betreft   dit   het   herinvoeren   van   het   gastarbeiderschap,   waarbij   de   gast   zich   tevens   als   gast   dient   te   gedragen   en   onze   normen   en   waarden   dient   te   56  |  P a g i n a    

respecteren.   Op   deze   manier   kunnen   eventuele   problemen   gerelateerd   aan   vergrijzing   worden   opgevangen.     3.9.9 Flexibiliseren  arbeidsmarkt  en  ontslagrecht       Groter  scala  aan  arbeidscontracten   Nederland  Duurzaam  wil  dat  bedrijven  een  groter  scala  aan  contracten  zouden  kunnen  aanbieden   aan   hun   personeel.   Momenteel   kan   een   bedrijf   slechts   3   maal   een   flexibel/bepaaldetijdscontract   aanbieden   (binnen   een   maximale   termijn   van   3   jaar)   of   een   (vast)   contract   voor   onbepaalde   tijd.   Nadat   een   bedrijf   3   maal   een   flexibel   contract   heeft   aangeboden,   kan   het   nu   alleen   een   vast   contract  aanbieden.     Momenteel  komen  veel  medewerkers,  veelal  starters,  weer  op  straat  te  staan  nadat  zij  3  keer  een   bepaaldetijdscontract  hebben  gehad,  omdat  werkgevers  vaak  niet  geneigd  zijn  deze  medewerkers   een   contract   voor   onbepaalde   tijd   aan   te   bieden:   ze   willen   zelf   flexibel   blijven,   zeker   in   deze   onzekere  tijden.  De  regeling  van  maximaal  3  flexibele  contracten  en  dan  een  vast,  die  als  doel  had   mensen  aan  een  vaste  baan  te  helpen,  heeft  een  averechts  effect  en  leidt  tot  meer  werkloosheid.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   dat   bedrijven   vaker   een   flexibel   contract   kunnen   aanbieden   en   dat   zij   ook   andere   termijncontracten   kunnen   aanbieden,   zoals   driejaars   -­‐,   vijfjaars-­‐   of   tienjaarscontracten.   Met   dergelijke   contracten   zullen   zij   eerder   geneigd   zijn   in   mensen   te   investeren  zonder  dat  ze  veel  inboeten  aan  flexibiliteit.  Dergelijke  termijnen  zijn  over  het  algemeen   te   overzien   voor   het   bedrijfsleven.   Werknemers   kunnen   de   termijn   van   het   contract   laten   meewegen  bij  hun  keuze  voor  een  werkgever.     Nederland   Duurzaam   onderkent   wel   dat   het   lastig   is   voor   mensen   om   met   een   contract   voor   bepaalde  tijd  een  hypotheek  te  kunnen  krijgen.  Er  dient  dan  ook  gekeken  te  worden  hoe  mensen   met  een  langjarig  contract  toch  een  hypotheek  kunnen  krijgen.     Soepeler  ontslag  bij  structurele  wanprestaties   Nederland  Duurzaam  is  van  mening  dat  het  ontslagrecht  kan  worden  versoepeld  voor  mensen  die   structureel   onderpresteren.   Momenteel   is   het   zo   dat   bedrijven   die   kunnen   aantonen   dat   medewerkers   structureel   niet   presteren,   hierin   gesteund   door   de   kantonrechter,   slechts   ontslag   kunnen   verlenen   op   neutrale   gronden.   Vreemd   genoeg   moeten   bedrijven   dan   echter   nog   steeds   een   behoorlijke   ontslagvergoeding   meegeven,   via   de   zogenaamde   kantonrechtersformule.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   bedrijven   in   dergelijke   gevallen   kosteloos   van   deze   medewerkers   af   moeten  kunnen  komen.     NB.   Uiteraard   dienen   bedrijven   een   procedure   in   acht   te   nemen   waarbij   medewerkers   te   horen   krijgen   wat   er   aan   hun   functioneren   mankeert   en   moeten   zij   tijd   krijgen   zich   te   verbeteren.   De   ontslagprocedure  moet  in  de  ogen  van  Nederland  Duurzaam  via  de  kantonrechter  blijven  verlopen.     3.9.10 Herziening  sociale  regelingen     Gelukkig   kent   Nederland   goede,   permanente   sociale   voorzieningen   voor   mensen   die   zichzelf   niet   (meer)   kunnen   redden   vanwege   arbeidsongeschiktheid,   invaliditeit   of   leeftijd.   Ook   zijn   er   goede   regelingen   voor   mensen   die   (tijdelijk)   de   zorg   voor   kinderen   of   eventuele   anderen   hebben.   Nederland   Duurzaam   vindt   dit   een   groot   goed   en   wil   dat   deze   regelingen   zoveel   mogelijk   onaangetast  blijven.  Voor  deze  mensen  dient  goed  te  worden  gezorgd.       Verder  zijn  er  goede  tijdelijke  sociale  voorzieningen  voor  mensen  die  buiten  schuld  tijdelijk  niet  in   hun  eigen  onderhoud  kunnen  voorzien.  Ook  dit  is  een  groot  goed.  Om  echter  te  bespoedigen  dat   werklozen,   die   dus   wel   kunnen   werken,   zo   snel   mogelijk   weer   aan   het   werk   gaan,   moet   worden   bekeken  of  deze  tijdelijke  ondersteuning  niet  te  royaal  is.  In  elk  geval  staat  buiten  kijf  dat  mensen   57  |  P a g i n a    

die  niet  willen  werken,  hard  moeten  worden  aangepakt,  evenals  mensen  die  fraude  plegen  op  dit   vlak.     WW-­‐uitkering   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   WW-­‐uitkering   een   belangrijke   sociale   zekerheid   is   voor   werknemers,   vooral   in   onzekere   tijden.   We   willen   daarom   voorlopig   niet   tornen   aan   de   hoogte   van   deze  uitkering.  Nederland  Duurzaam  wil  op  termijn  de  duur  van  de  WW  koppelen  aan  de  situatie   op   de   arbeidsmarkt.   Tevens   willen   we   de   duur   van   de   uitkering   koppelen   aan   de   leeftijd   van   de   persoon   omdat   er   een   sterk   verband   is   tussen   (hogere)   leeftijd   en   (verminderde)   kansen   op   de   arbeidsmarkt.   Er   is   een   tijdelijk   vangnet   nodig   voor   mensen   met   een   hypotheek   die   hun   baan   verliezen.       Nederland  Duurzaam  ziet  mensen  die  werkloos  zijn  als  mensen  ‘in  between  jobs’.  De  WW-­‐uitkering   is   een   vangnet   dat   ruimte   moet   geven   om   een   andere   baan   te   vinden   en   moet   niet   leiden   tot   inactiviteit.   Door   deze   uitkeringstijd   te   verkorten   worden   mensen   sneller   bewogen   een   andere   baan  te  vinden/accepteren.     Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   overheid   beter   gaat   toezien   of   wordt   voldaan   aan   de   sollicitatieplicht.   Daarbij   is   het   belangrijk   dat   sollicitanten   reële   sollicitaties   doen,   in   de   zin   dat   zij   solliciteren   op   functies   die   aansluiten   hun   competenties   en  ervaring.  Bij  misstanden  kan  er  worden   gekort   op   de   uitkering.   Waar   nodig   zou   de   overheid   de   helpende   hand   moeten   bieden   door   het   laagdrempelig   maken   van   sollicitatiecursussen   en   bij-­‐   of   omscholingsmogelijkheden.   Sterker   nog:   Nederland  Duurzaam  stelt  voor  dat  het  UVW  beoordeelt  of  het  zinvol  is  of  werklozen  in  aanmerking   moeten   komen   voor   sollicitatietraining,   actieve   sollicitatiebegeleiding,   om-­‐   of   bijscholing.   Na   een   dergelijke  indicatie  zijn  werklozen  verplicht  hieraan  deel  te  nemen,  op  straffe  van  vermindering  van   hun  uitkering.     Ook   moet   er   gekeken   worden   of   werklozen   een   deel   van   de   week   ingezet   kunnen   worden   in   maatschappelijke   functies   (qua   werkzaamheden   kan   hierbij   gedacht   worden   aan   straattoezicht,   hulp  in  ouderencentra,  conciërges  op  scholen,  enz.).  Wij  denken  hierbij  aan  een  maximale  inzet  van   3   dagen,   zodat   er   nog   ruimte   is   voor   sollicitaties.   WW-­‐gerechtigden   die   op   deze   manier   aan   de   slag   gaan,   behouden   hun   werkloosheidsuitkering;   er   zou   zelfs   een   extra   vergoeding   kunnen   worden   uitgekeerd.   Zo   behouden   mensen   die   hieraan   deel   willen   nemen   toch   een   arbeidsritme,   doen   ze   sociale   contacten   op,   dragen   ze   bij   aan   de   maatschappij   en   helpen   ze   de   verzorgingsstaat   betaalbaar  te  houden.  Wel  dient  te  worden  voorkomen  dat  dit  ten  koste  van   ‘normale’  banen  gaat.   Deze  inzet  zou  (aantoonbaar  door  de  werkgever)  on  top  of  de  normale  formatie  moeten  zijn.     Uitkeringen  in  relatie  tot  zelf  gekozen  gedrag   Mensen  die  zich  door  eigen  gedrag  hun  kansen  op  de  arbeidsmarkt  sterk  verkleinen  kunnen  geen   aanspraak  maken  op  de  bijstand.  Hieronder  vallen  mensen  die  zich  sociaal  onaangepast  gedragen   of   zich   anderszins   onmogelijk   maken.   Ook   mensen   die   grote   tatoages   in   gezicht   zetten   of   gelaatsbedekkende  kleding  als  een  boerka  of  nikaab  dragen  vallen  hier  onder.       Wachtgeldregeling  voor  politici   De   wachtgeldregeling   voor   politici   is   in   2012   versoberd.   Nederland   Duurzaam   vindt   de   huidige   regeling   in   aanleg   adequaat,   maar   vindt   de   regels   voor   oudere   politici   te   ruim:   ook   van   hen   verwachten   we   dat   ze   een   baan   zoeken.   Daarom   willen   wij   ook   voor   hen   de   reguliere   maximale   uitkeringsduur.  Een  functie  in  de  politiek  is  zeer  onzeker  en  het  blijkt  in  de  praktijk  voor  veel  politici   geenszins  eenvoudig  om  na  afloop  van  de  politieke  functie  een  nieuwe  betrekking  te  vinden.     Het   is   essentieel   dat   ons   land   geleid   wordt   door   capabele   mensen.   Zij   zullen   hun   baan   om   bovengenoemde   redenen   uitsluitend   op   willen   zeggen   als   er   een   goed   vangnet   voor   hen   is.   Het   58  |  P a g i n a    

spreekt   voor   zich   dat   voormalig   politici   zich   maximaal   moeten   inspannen   om   na   afloop   van   hun   politiek  functie  elders  een  passende  baan  te  vinden.       Passend  werk  accepteren   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   redelijkheid   weer   moet   worden   teruggebracht   in   de   samenleving.   Wij   vinden   dat   iedereen   zijn   bijdrage   dient   te   leveren   aan   de   samenleving   en   dat   mensen   die   dat   niet   doen,   of   anderen   geen   kans   geven   deel   te   nemen   aan   de   samenleving,   aangepakt  dienen  te  worden.  Passend  werk  binnen  een  redelijke  reisafstand  mag  maximaal  1  keer   geweigerd  worden,  bij  een  volgende  weigering  wordt  de  uitkering  stopgezet.  In  sommige  gevallen   is   er   sprake   van   salarisverlies;   dit   kan   tijdelijk   aangevuld   worden,   totdat   de   werknemer   een   ongeveer   gelijkwaardige   baan   heeft   gevonden   of   wanneer   de   duur   van   de   WW-­‐uitkering   is   verlopen.     Bijstand   Nederland   Duurzaam   wil   vasthouden   aan   de   hoogte   van   de   huidige   bijstandsuitkering,   aangezien   dit   niveau   nodig   is   om   minimaal   te   kunnen   bestaan.   Deze   uitkering   dient   periodiek   te   worden   getoetst  en  indien  nodig  te  worden  bijgesteld.       De   opmerkingen   in   de   passage   over   de   WW-­‐uitkering   over   de   sollicitatieplicht,   passend   werk   en   sollicitatie-­‐  en  omscholingsmogelijkheden  gelden  ook  hier.       Op   het   moment   dat   blijkt   dat   mensen   willens   en   wetens   in   de   bijstand   blijven   hangen,   omdat   ze   zich   niet   houden   aan   de   sollicitatieplicht   en   ze   zich   niet   willen   bij-­‐   en/of   omscholen,   moeten   ze   worden  gekort  op  de  uitkering  of  andere  privileges.       Met   betrekking   tot   de   bijstand   vindt   Nederland   Duurzaam   dat   mensen   die   niet   van   origine   de   Nederlandse  nationaliteit  hebben,  hier  pas  voor  in  aanmerking  horen  te  komen  als  ze  minimaal  5   jaar  in  Nederland  hebben  gewerkt  en  ook  de  Nederlandse  taal  beheersen.     NB.   Mensen   die   toch   binnen   de   gestelde   termijn   aanspraak   op   de   bijstand   zouden   willen   maken,   zullen  dan  moeten  terugkeren  naar  hun  land  van  herkomst.     De   huidige   (Europese)   regelgeving   stelt   dat   werknemers   uit   andere   EU-­‐lidstaten   na   1   jaar   in   Nederland  gewerkt  te  hebben,  recht  hebben  op  een  uitkering.  Verder  zijn  er  geen  eisen  gesteld  aan   het   beheersen   van   het   Nederlands.   De   Europese   Commissie   stelt   momenteel   dat   Nederland   ook   geen   “discriminerende”   eisen   mag   stellen   aan   werknemers   uit   andere   lidstaten.   Dit   geldt   zowel   voor  de  taaleis  als  voor  het  pas  verlenen  van  een  uitkering  na  5  jaar  in  plaats  van  1  jaar.     Dit   moet   in   de   ogen   van   Nederland   Duurzaam   worden   aangepast.   Als   de   EU   haar   standpunt   niet   wijzigt,  dan  zien  wij  dit  als  extra  reden  om   hierop  van  toepassing  zijnde  verdragen  op  te  zeggen,  in   elk  geval  als  het  aankomt  op  het  vrije  verkeer  van  personen.       Voedselbanken   In  onze  optiek  zouden  voedselbanken  in  een  welvarend  land  als  Nederland  niet  nodig  hoeven  zijn.   Wel   goed   dat   ze   er   zijn   uiteraard.   In   onze   ogen   is   leven   met   een   bijstandsuitkering   geen   pretje,   maar   zou   deze   uitkering   wel   afdoende   moeten   zijn   om   te   voorzien   in   het   primaire   levensonderhoud.   De   overheid   zou   voor   noodzakelijke   onvoorziene   uitgaven   zachte   kortetermijnleningen  kunnen  verstrekken  om  mensen  uit  de  nood  te  halen  als  er  zich  onverhoeds   financiële   noodsituaties   voordoen.   Hiervoor   bestaat   natuurlijk   ook   al   de   bijzondere   bijstand.   Wij   zien  geen  reden  om  de  uitkering  te  verhogen.        

59  |  P a g i n a    

Uitkeringsfraude  hard  aanpakken   Frauderen  met  uitkeringsgeld  is  diefstal  van  gemeenschapsgeld  en  dient  hard  te  worden  bestraft.   Ook   moeten   onterecht   verkregen   uitkeringen   tot   op   de   laatste   cent   worden   teruggevorderd,   evenals  de  kosten  die  gemaakt  zijn  voor  deze  invordering.     Het   controleapparaat   moet   worden   uitgebreid,   net   als   het   aantal   controlemomenten;   telefonisch   navragen  of  iemand  nog  steeds  arbeidsongeschikt  is,  bijvoorbeeld,  moet  niet  meer  mogelijk  zijn.     Werk  moet  weer  lonen   Nederland   Duurzaam   vindt   de   kloof   tussen   het   inkomen   van   mensen   met   een   bijstandsuitkering   en   mensen   die   voor   een   minimumloon   werken,   te   klein.   Dit   komt   vooral   door   allerlei   compensatieregelingen   waar   mensen   in   de   bijstand   ook   gebruik   van   kunnen   maken.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   het   meer   moet   lonen   om   (weer)   te   gaan   werken.   Wij   vinden   dan   ook   dat   er   eens   goed   naar   alle   compensatieregelingen   gekeken   moet   worden   om   te   bezien   of   deze   moeten   worden  gehandhaafd  en  zo  ja  tegen  welke  voorwaarden?       Nederland   Duurzaam   wil   verder   dat,   om   de   kloof   tussen   het   minimumloon   en   de   bijstandsuitkering   te   waarborgen,   de   bevoegdheid   van   gemeenten   om   de   bijzondere   bijstandsnorm   uit   te   breiden,   afgeschaft  wordt.       3.9.11 AOW     Nederland   Duurzaam   ziet   dat   er   een   noodzaak   is   tot   het   aanpassen   van   de   huidige   AOW-­‐leeftijd.   In   de  eerste  plaats  worden  mensen  steeds  ouder  en  leven  ze  gezonder.  In  de  tweede  plaats  wordt  het   huidige  stelsel,  gelet  op  onder  meer  de  vergrijzing,  moeilijker  te  betalen.  Nederland  Duurzaam  wil   een   koppeling   tussen   de   pensioenleeftijd   en   levensverwachting.   Zoals   in   3.9.2   beschreven   wil   Nederland   Duurzaam   dat   de   pensioenleeftijd   ook   gekoppeld   wordt   aan   de   situatie   op   de   arbeidsmarkt.  De  beschikbare  hoeveelheid  werk  moet  op  eerlijke  wijze  worden  verdeeld  tussen  de   beschikbare   hoeveelheid   arbeidskrachten   en   over   de   generaties.   Het   is   een   slechte   zaak   dat   ouderen   langer   door   werken   als   door   een   veranderende   arbeidsmarkt   of   automatisering   de   jeugdwerkloosheid  sterk  toeneemt.    Als  dit  niet  aan  de  orde  is,  dan  moet  het  mogelijk  worden  om   na  de  eigenlijke  pensioenleeftijd  door  te  werken.         Met   betrekking   tot   de   hoogte   van   de   AOW-­‐uitkering   vindt   Nederland   Duurzaam   dat   deze   bij   economische   groei   weer   mee   kan   stijgen   met   de   groei.   NB.   Mensen   moeten   hun   AOW-­‐uitkering   behouden  als  zij  besluiten  hun  oude  dag  door  te  brengen  in  een  ander  land.     3.9.12 Pensioenstelsel   De   dekkingsgraad   van   de   pensioenfondsen   staat   onder   druk.   De   laatste   tijd   zijn   de   beleggingsrendementen   niet   goed.   Bovendien   wordt   de   lage   dekkingsgraad   in   aanzienlijke   mate   veroorzaakt   door   de   lage   rente,   een   direct   gevolg   van   de   slechte   economische   situatie   in   Zuid   Europa.   De   rent   wordt   laag   gehouden   omdat   dit   voorkomt   dat   die   landen   de   rente   over   hun   schulden   niet   meer   kunnen   betalen.   Feitelijk   betaalt   het   Nederlandse   volk   daar   via   lage   dekkingsgraden  deels  de  rekening  voor.       Ons  pensioenstelsel  behoort  tot  het  beste  ter  wereld,  het  is  echter  niet  gebouwd  voor  een  situatie   zoals   die   zich   nu   voor   doet.   Nederland   Duurzaam   vindt   het   belangrijk   dat   de   overheid   meer   openheid   van   zaken   geeft   over   de   reden   waarom   de   dekkingsgraad   onder   druk   staat.   Burgers   kunnen   beter   afwegen   hoe   ze   tegenover   (solidariteit   in)   Europa   staan   als   ze   over   de   juiste   informatie  beschikken.     Nederland   Duurzaam   is   van   mening   dat   iedereen   verplicht   moet   sparen   voor   pensioen   bij   een   pensioenfonds.  ZZP-­‐ers  die  tenminste  het  minimumloon  verdienen  moeten  daar  aan  meedoen.    

60  |  P a g i n a    

Gezien   de   flexibele   en   onzekere   inkomsten   moeten   ZZP-­‐ers   meer   of   minder   bij   kunnen   dragen   al   naar  gelang  hun  inkomsten.  De  pensioenuitkering  is  gerelateerd  aan  de  inleg.         3.9.13 Aanrechtsubsidie   Nederland  Duurzaam  wil  dat  de  mogelijkheid  tot  toepassing  van  de  algemene  heffingskorting  bij  de   partner,   de   zogenoemde   aanrechtsubsidie,   grotendeels   wordt   afgeschaft,   omdat   hiermee   niet-­‐ werken   wordt   bevorderd.   Wij   willen   dat   iedereen   die   kan   werken,   gaat   werken.   Slechts   voor   mensen  met  kinderen  onder  de  5  jaar  willen  we  deze  regeling  in  stand  houden.      

61  |  P a g i n a    

4 Duurzaam  welzijn   Naast  goede  sociale  voorzieningen  is  het  van  belang  een  goede  en  betaalbare  gezondheidszorg  te   hebben.   Ook   moet   er   voldoende   aandacht   zijn   voor   jeugd   en   ouderen   en   voor   voldoende   lichaamsbeweging   voor   iedereen.   Zorg   is   een   belangrijke   maar   erg   kostbare   sociale   voorziening.   De   zorg  moet  wat  ons  betreft  ook  een  sociale  voorziening  blijven.  Deze  moet  goed,  (kosten)efficient  en   effectief   geregeld   worden.   De   zorg   is   wat   Nederland   Duurzaam   geen   middel   dat   door     aandeelhouders  gebruikt  (of  misbruikt)  kan  worden  in  hun  streven  naar  maximale  winst.    

4.1 Gezondheidszorg   In  2014  ging  er  volgens  het  Centraal  Bureau  voor  de  Statistiek  zo’n  95  miljard  euro  naar  de  zorg.  Dat   is  bijna  30%  van  de  huidige  totale  overheidsuitgaven  een  verdubbeling  van  de  kosten  sinds  2000.       Hoewel   de   groei   van   de   zorgkosten   voor   de   overheid   is   afgeremd   (mede   door   doorschuiven   van   kosten  naar  de  patient)  is  de  verwachting  dat  de  overheidsuitgaven  aan  zorg  verder  zullen  oplopen.   Als   er   dus   geen   veranderingen   in   het   beleid   worden   aangebracht,   wordt   de   zorg   feitelijk   onbetaalbaar.       Analyse  van  de  zorgkosten  en  de  omvang  hiervan   Om  de  juiste  maatregelen  te  kunnen  nemen  is  het  zaak  te  begrijpen  waaraan  de  uitgaven  in  de  zorg   momenteel  besteed  worden.  Verder  bekijken  we  welke  uitgaven  het  snelst  groeien  en  onderzoeken   we  wat  hiervan  de  reden  is.     In   onderstaande   tabel   is   een   uitsplitsing   gemaakt   van   de   gemaakte   zorguitgaven   in   2011   (bron:   CBS).     Ziekenhuizen  /  specialistenpraktijken:   Ouderenzorg:   Gehandicaptenzorg:   Leveranciers  van  geneesmiddelen:   GGZ:   Huisartsenpraktijken:   Tandartsenpraktijken:   Jeugdzorg:   Overig  (o.a.  GGD,  arbodiensten  en  kinderopvang):  

26%   18%   9%   7%   6%   3%   3%   3%   25%  

  Dat   de   zorguitgaven   opmerkelijk   hoog   zijn,   wordt   extra   duidelijk   als   je   ze   afzet   tegen   andere   uitgaven.  Zouden  we  bijvoorbeeld  een  jaar  geen  cultuur  subsidiëren,  dan  is  dat  goed  voor  vijf  dagen   zorg.  Een  jaar  politie  staat  voor  een  maand  zorg.       De  volgende  punten  zijn  debet  aan  de  snelle  kostenstijgingen  in  de  zorg:   • er  zijn  steeds  meer  patiënten  die  langer  leven  en  daardoor  langer  zorg  nodig  hebben;   • veel  mensen  doen  een  beroep  op  zorg  en  hun  kwaliteitseisen  worden  hoger;   • door   medisch-­‐technologische   ontwikkelingen   zijn   er   veel   nieuwe   en   innovatieve   -­‐   maar   wel   vaak  dure  -­‐  behandelingen  mogelijk;   • steeds  minder  ziektes  zijn  dodelijk,  maar  het  gevolg  van  deze  positieve  ontwikkeling  is  wel  dat   er  steeds  meer  chronisch  zieken  zijn  (ook  op  jonge  leeftijd);   • de  marktwerking  en  beprijzing  van  de  zorg  leiden  ertoe  dat  er  veel  overbodige  en  ondoelmatige   behandelingen  plaatsvinden;   • prijs-­‐  en  loonstijgingen  in  de  sector  tellen  uiteraard  mee.    

62  |  P a g i n a    

Hier   bovenop   komt   nog   het   probleem   dat   er   door   de   toenemende   vraag   naar   zorg   in   de   nabije   toekomst   problemen   gaan   ontstaan   op   de   arbeidsmarkt.   Hervormingen   van   het   beleid   en   waar   mogelijk  bezuinigen  lijken  daarom  onvermijdelijk.     Overigens   laat   het   rapport   ‘Strategies   in   Regulated   Markets’   (SiRM,   juli   2012)   zien,   dat   de   Nederlandse  ziekenhuis-­‐  en  specialistenzorg  nog  steeds  tot  de  meest  efficiënte  en  goedkoopste  van   Europa   behoort.   Het   rapport   stelt   dat   er   hier   weinig   ruimte   meer   voor   bezuiniging   is   zonder   de   kwaliteit   direct   te   beïnvloeden.   Hervormen   zonder   de   kwaliteit   aan   te   tasten   is   dus   geen   eenvoudige  opgave.       4.1.1 Preventie  /  nuldelijnszorg     Preventie   Onder   het   motto   ‘voorkomen   is   beter’   dan   genezen   wil   Nederland   Duurzaam   investeren   in   preventie,   middels   voorlichting   en   het   zo   vroeg   mogelijk   opsporen   van   fysieke   en/of   psychische   afwijkingen  en  verwaarlozing.       Hoewel   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   opvoeden   in   de   eerste   plaats   een   taak   voor   de   ouders   is,   willen  wij  dat  er  op  middelbare  scholen  voorlichting  wordt  gegeven  op  het  gebied  van  overgewicht,   drugs,  alcohol,  roken  en  veilige  seks.  Dit  moet  zoveel  mogelijk  door  professionele  instanties  en/of   ervaringsdeskundigen   worden   gedaan,   om   toekomstige   klachten   te   voorkomen.   Nederland   Duurzaam   acht   dit   meer   effectief   dan   de   huidige   tv-­‐campagnes,   met   name   omdat   voorlichtingssessies  op  scholen  interactief  zijn.       Nederland   Duurzaam   onderkent   wel   het   nut   van   dergelijke   tv-­‐campagnes   vanwege   het   grote   bereik,  maar  deze  zouden  meer  op  de  ouders  gericht  kunnen  worden.       Promoten  gezonde  levensstijl   Nederland   Duurzaam   streeft   ernaar   dat   mensen   gezonder   gaan   leven.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   investeren   in   gymnastiek   op   scholen   en   in   meer   voorlichting   over   gezonde   voeding.   Bedrijven   en   scholen   moeten   verder   worden   aangemoedigd   hun   medewerkers/leerlingen   vooral   gezonde  voeding  voor  te  schotelen.  Nederland  Duurzaam  is  in  elk  geval  tegen  de  verstrekking  van   ongezond  eten  op  basis-­‐  en  middelbare  scholen.     Nuldelijnszorg   Nederland   Duurzaam   wil   verder   dat   ook   andere   artsen   dan   huisartsen   in   de   nulde-­‐   of   eerste   lijn   mogen  doorverwijzen  naar  specialisten.  Denk  hierbij  aan  schoolartsen  of  consultatiebureauartsen.   Het  is  onzin  en  kostenverhogend  om  hier  de  huisarts  nog  tussen  te  zetten.       4.1.2 Hervorming  van  de  zorg   Naast  het  inzetten  op  meer  preventie  zijn  structurele  hervormingen  in  de  zorg  noodzakelijk  om  ook   in  de  toekomst  een  toegankelijke,  betaalbare  en  kwalitatief  goede  zorg  te  kunnen  garanderen.  De   stijgende  kosten  van  de  gezondheidszorg  in  Nederland  en  de  toenemende  vraag  naar  zorg  vragen   om   maatregelen   met   het   oog   op   de   toekomst.   Er   moeten   stappen   genomen   worden   om   groeimatiging,  integrale  bekostiging  van  zorg  en  ontwikkelingen  zoals  E-­‐health  mogelijk  te  maken.   Nederland  Duurzaam  wil  flink  investeren  om  deze  omslag  te  maken.       Kwaliteit  van  zorg  verbeteren   Belangrijk  in  de  gezondheidszorg  is  dat  de  kwaliteit  van  de  zorg  goed  is.  De  kwaliteit  moet  dan  ook   worden   gemeten   en   daar   waar   nodig   verbeterd.   Door  de   kwaliteit  te   verhogen  en   bovendien   meer   tijd   per   patiënt   te   besteden,   kunnen   complicaties   worden   vermeden   en   opnames   vanwege   medicatiefouten  worden  voorkomen.     63  |  P a g i n a    

Het   is   echter   onduidelijk   wat   nu   precies   deze   kwaliteit   in   de   zorg   is.   Transparantie   is   zoek.   Informatie   over   de   mate   waarin   patiënten   tevreden   zijn   over   hun   behandelingen,   het   percentage   hersteloperaties   per   behandelaar   en   per   ziekenhuis,   de   slagingspercentages   van   operaties,   zijn   helaas   niet   beschikbaar,   met   name   omdat   niet   alle   instanties   open   kaart   spelen.   De   overheid   zal   dus  aan  tafel  moeten  met  vertegenwoordigers  van  de  consument/patiënt,  de  zorgverleners  en  de   zorgverzekeraars  om  deze  vragen  beantwoord  te  krijgen.     Met  een  dergelijke  klinische  registratie  moet  zo  snel  mogelijk  worden  begonnen.  Op  basis  hiervan   kunnen  vervolgens  kwaliteitsindicatoren  worden  opgesteld.     Een  kritischer  houding  ten  opzichte  van  behandelen   Naast  de  vergrijzing  komt  een  belangrijk  deel  van  de  snelle  groei  van  de  zorgkosten  voort  uit  een   omvangrijke   toename   van   het   aantal   behandelingen.   Als   artsen   afzien   van   overbodige   en   ondoelmatige   behandelingen   bij   patiënten,   kan   jaarlijks   tot   circa   30%   worden   bespaard   op   de   zorgkosten   (€   6   tot   8   mld.   op   jaarbasis).   Dit   blijkt   uit   een   onlangs   door   Booz   en   Company   uitgevoerde   studie.   Afzien   van   overbodige   en   ondoelmatige   behandelingen   is   bovendien   minder   ingrijpend  voor  patiënten.     Budgettering  van  behandelmethoden  en  medicatie   Om   te   voorkomen   dat   er   in   de   toekomst   overbodige   en   ondoelmatige   behandelingen   plaatsvinden,   is   het   van   belang   in   te   grijpen   in   het   stelsel   van   vergoedingen   die   ziekenhuizen   van   de   verzekeraars   krijgen.   Momenteel   krijgen   ziekenhuizen   geld   voor   elke   behandeling   die   wordt   uitgeschreven,   terwijl   een   gesprek   met   een   patiënt   over   het   ontraden   van   een   behandeling   niets   oplevert.   Dit   bevordert  dus  dat  er  meer,  en  vaak  ten  onrechte,  wordt  behandeld.     Momenteel   bepalen   met   name   de   zorgverzekeraars   de   budgeten   voor   behandelmethoden   en   medicatie.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   er   meer   verantwoordelijkheid   gaat   naar   de   betreffende   beroepsgroepen   om   hierover   mee   te   denken.   De   gespecialiseerde   beroepsgroepen   hebben   uiteraard   meer   verstand   van   de   doelmatigheid   van   de   behandeling   en   het   effect   hiervan   op   de   patiënt.   Door   hen   ook   meer   inzicht   te   geven   in   de   kosten   van   de   zorg,   kunnen   er   kwalitatief   betere   beslissingen  worden  genomen.  Het  uitgangspunt  hierbij  moet  uiteraard  zijn  dat  niet  alles  wat  kan   ook  wordt  uitgevoerd.  Het  is  niet  altijd  'de  patiënt  vraagt,  wij  draaien'.  Dit  laatste  wordt  overigens   bevestigd  door  de  richtlijnen  van  de  gezondheidsraad.     Maatschappelijke  discussie  over  maximale  behandelkosten   Nederland   Duurzaam   kan   zich   vinden   in   het   conceptadvies   van   de   het   College   voor   Zorgverzekeringen   (CVZ),   dat   stelt   dat   niet   per   definitie   alle   medicijnen   vergoed   hoeven   te   worden,   zeker  als  onduidelijk  is  of  ze  een  positieve  werking  hebben.  Stel  dat  een  medicijn  de  kans  vergroot   om   2   jaar   langer   te   leven,   maar   dat   dit   wel   5   miljoen   euro   per   jaar   kost,   dan   zijn   kosten   en   opbrengst  niet  met  elkaar  in  evenwicht.  Ook  aan  behandelingen  zitten  grenzen.  De  politiek  en  de   gezamenlijke   zorgverzekeraars   moeten   dan   ook   bepalen   wat   een   behandeling   jaarlijks   maximaal   mag   kosten.   Wat   Nederland   Duurzaam   betreft   wordt   deze   grens   ingegeven   door   de   jaarlijkse   kosten  van  een  nierdialysebehandeling.     Uiteraard   moet   de   Nederlandse   overheid   wel   alles   in   het   werk   stellen   om   medicijnen   betaalbaar   te   krijgen,  door  het  aangaan  van  dialogen  met  medicijnproducenten.     Het  verlagen  van  de  overhead   Niet   al   het   geld   in   de   zorg   wordt   direct   besteed   aan   patiënt,   arts,   verzorgend   personeel   of   onderzoek.  Uiteraard  gaat  er  ook  geld  op  aan  het  beheer  van  de  zorg.  Denk  hierbij  aan  kosten  van   organisaties   als   de   NMa,   de   NZa,   DBC-­‐Onderhoud,   of   aan   het   kantoor   van   de   verzekeraars,   maar   ook  aan  de  managementlaag  in  het  ziekenhuis  die  zorgeuro’s  opsoupeert  ten  koste  van  de  directe   patiëntzorg.   Of   aan   artsen   die   administratieve   handelingen   doen   terwijl   ze   in   die   tijd   ook   patiënten   64  |  P a g i n a    

zouden  kunnen  zien.  Veel  politieke  partijen  stellen  dat  dit  juist  de  factor  is  die  de  zorg  onbetaalbaar   maakt.       Onderzoek  van  adviesbureau  KPMG  Plexus  (rapport  ‘Meer  tijd  voor  de  cliënt’,  2011)  laat  echter  zien   dat   het   wel   meevalt   met   de   stijging   van   de   overheadkosten   in   de   zorg.   De   totale   stijging   van   die   kosten  in  de  periode  2000-­‐2008  worden  door  KPMG  Plexus  geschat  op  470  miljoen  euro  voor  alle   zorgsectoren   (GGZ,   ziekenhuizen,   verpleging,   verzorging,   thuiszorg   en   gehandicaptenzorg).   Dit   bedrag  is  heel  laag  in  vergelijking  met  de  totale  stijging  in  de  zorgkosten  van  grofweg  20  mld.  euro   in  dezelfde  periode.     Het  KPMG  Plexus-­‐rapport  onderkent  drie  vormen  van  beheers-­‐  of  overheadkosten:   1. De   kosten   voor   uitvoer   van   de   Zorgverzekeringswet   en   de   AWBZ,   bijvoorbeeld   bedrijfskosten   van  zorgverzekeraars  of  kosten  gemaakt  op  het  ministerie  van  VWS.     2. De   overhead   binnen   zorginstellingen,   zoals   administratie   en   management.   In   2010   ging   23%   van   alle   loonkosten   op   aan   overhead   en   facilitaire   functies,   goed   voor   een   bedrag   van   5,3   miljard  euro.  Deze  kosten  zijn  toegenomen  in  de  laatste  jaren,  maar  niet  zoveel  als  de  andere   loonkosten.  De  besteding  aan  loon  voor  personeel  in  overheadfuncties  is  in  de  laatste  vijf  jaar   met  15%  toegenomen,  terwijl  de  totale  loonkosten  met  22%  zijn  gestegen.   3. De   tijd   die   medische   professionals   besteden   aan   administratie.   Uit   onderzoek   van   zorgverzekeraar   Menzis   (2010)   bleek   dat   gemiddeld   38%   van   de   zorguren   aan   administratie   wordt  besteed,  althans  in  de  beleving  van  de  zorgprofessional.  In  het  ziekenhuis  is  de  ervaren   administratieve  last  het  hoogst:  46%.  KPMG  Plexus  heeft  geen  cijfers  gevonden  voor  medisch   specialisten.  Voor  huisartsen  zijn  er  cijfers  van  het  Nivel:  de  huisarts  administreert  zo’n  11  tot   13,5  uur  per  week,  de  rest  besteedt  hij  uit.     De  conclusie  wat  betreft  overhead  in  de  zorg:  er  gaat  onnodig  veel  tijd  en  geld  mee  verloren  en  dat   moet  dus  aangepakt  worden,  zodat  er  weer  geld  vrijkomt  dat  daadwerkelijk  aan  zorg  kan  worden   besteed.  Maar  dit  is  niet  de  grote  boosdoener,  zoals  een  aantal  partijen  stelt.         Meer  gespecialiseerde  ziekenhuizen   Het   kabinet-­‐Rutte   I   heeft   een   tendens   ingezet   van   een   grotere   specialisatie   van   ziekenhuizen.   Nederland   Duurzaam   ondersteunt   dit   beleid,   maar   vindt   wel   dat   relatief   eenvoudige   behandelingen/ingrepen/basiszorg   in   elk   ziekenhuis   moeten   kunnen   worden   gedaan.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   verschillende   medische   beroepsgroepen   gezamenlijk   landelijke   afspraken   moeten  maken  over  wat  wel  en  niet  in  kleinere  ziekenhuizen  kan.  Dus  niet  de  zorgverzekeraars.   Voorbeeld:   chirurgen   hebben   in   hun   eigen   beroepsgroep   besloten   dat   zij   minimaal   10   operatieve   behandelingen   bij   slokdarmkanker   per   jaar   moeten   doen   om   hierin   voldoende   bekwaam   te   zijn/blijven.   Haalt   een   chirurg   dat   aantal   niet,   dan   wordt   de   patiënt   verwezen   naar   een   groter   ziekenhuis   of   komt   er   een   chirurg   van   een   groter   ziekenhuis   in   de   buurt,   opereren   in   het   kleine   ziekenhuis.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   overheid   moet   aansturen   op   dergelijke   richtlijnen   voor  elke  beroepsgroep.     Grenzen  aan  schaalvergroting   Over  het  algemeen  kan  er  door  schaalvergroting  gewonnen  worden  aan  efficiency,  maar   hier  zitten   ook   grenzen   aan.   Op   het   moment   dat   instanties   namelijk   te   groot   worden,   wordt   er   steeds   meer   langs  elkaar  heen  gewerkt,  omdat  behandelaars  elkaar  gewoonweg  niet  kennen.  De  belangen  van   de   patiënt   raken   in   het   ongerede   naarmate   een   instantie   te   groot   wordt   en   dat   moet   worden   bestreden.   Net   als   in   het   onderwijs   wil   Nederland   Duurzaam   ook   de   menselijke   maat   terug   in   de   gezondheidszorg.   Daar   waar   schaalvergroting   uiteindelijk   leidt   tot   kwalitatieve   onderprestaties,   moet  deze  worden  teruggedraaid.         65  |  P a g i n a    

Hulpmiddelen  lenen  en  delen   Nederland   Duurzaam   wil   dat   mensen   hulpmiddelen   zoals   een   scootmobiel   en   een   rollator   bij   het   Groene  Kruis  kunnen  lenen  of  huren  in  plaats  van  dat  je  deze  via  de  gemeente  krijgt  of  dat  je  ze  zelf   moet  aanschaffen.  Ook  kunnen  dergelijke  middelen  bij  bejaardencentra  worden  gedeeld.  Zo  wordt   verspilling  tegengegaan.       Ook   moeten   dergelijke   hulpmiddelen   bij   verhuizing   van   de   gebruiker   naar   een   andere   gemeente     mee   mogen   verhuizen,   in   plaats   van   dat   ze   opnieuw   aangevraagd   moeten   worden   in   de   nieuwe   gemeente.     4.1.3 Eerstelijns  zorg  &  thuiszorg   Laagdrempelige  zorg  dicht  bij  huis  is  altijd  goedkoper  dan  gespecialiseerde  zorg  waarvoor  mensen   moeten   reizen.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   dat   de   bezuinigingen   op   de   huisartsenzorg   teruggedraaid  worden.  De  genomen  maatregel  maakt  de  zorg  minder  efficiënt  en  dus  duurder.       Nederland   Duurzaam   wil   dat   huisartsen   genoeg   geld   ‘mogen’   verdienen*   om   daarvan   ook   praktijkverpleegkundigen   in   huis   te   kunnen   halen.   Deze   praktijkverpleegkundigen   ontlasten   de   huisartsen  doordat  ze,  onder  begeleiding  van  diezelfde  huisarts,  een  deel  van  de  zorg  overnemen,   bijvoorbeeld   op   het   gebied   van   diabetes-­‐   en   COPD   zorg.   Zo   kan   er   meer   tijd   aan   deze   patiënten   worden  besteed,  zonder  dat  zij  hoeven  te  worden  doorverwezen  naar  bijvoorbeeld  de  internist.  Dit   is  zowel  fijner  voor  de  patiënt  als  goedkoper  voor  de  gezondheidszorg.     *    Uit  het  inkomen  van  de  huisarts  worden  ook  de  assistenten  en  praktijkondersteuners  betaald.     Zorg  dichter  bij  huis  regelen   Nederland   Duurzaam   wil   er   vooral   voor   zorgen   dat   zorg   dichter   bij   huis   kan   worden   verleend.   Daarom   moet   er   meer   geld   naar   de   wijkverpleging   .   Door   zorg   dichter   bij   huis   te   regelen,   wordt   deze  goedkoper.  Bovendien  voelt  de  patiënt  zich  vaak  veel  prettiger  thuis.     Persoonsgebonden  budget   Nederland  Duurzaam  wil  dat  zorg  zo  veel  mogelijk  in  natura  wordt  verleend.  Voor  wat  betreft  de   invulling   van   het   persoonsgebonden   budget   kiezen   wij   voor   kwalitatief   goede   medische   zorg.   Daarom   pleiten   wij   ervoor   dat   de   zorg   zo   veel   mogelijk   door   professionals   wordt   gegeven.   Bijkomend   voordeel   is   dat   dit   minder   fraudegevoelig   is.   Het   PGB   moet   besteed   worden   aan   medische  zorg,  of  aan  strikt  noodzakelijke  huishoudelijke  hulp  als  de  was  en  afwas.       Nederland  Duurzaam  wil  dat  voor  een  bepaalde  groep  patiënten  die  structureel  aangewezen  zijn  op   thuiszorg   (zoals   lichamelijk   en   geestelijk   gehandicapten,   hulpbehoevende   bejaarden   en   psychiatrische   patiënten),   de   regie   van   de   zorg   zoveel   mogelijk   bij   henzelf   of   bij   hun   wettelijk   vertegenwoordiger  ligt.  Voor  deze  mensen  wil  Nederland  Duurzaam  het  persoonsgebonden  budget   handhaven,   waarbij   we   het   in   elk   geval   willen   begrenzen   voor   persoonlijke   verzorging   door   een   naast   familielid.   Om   de   kosten   te   beheersen   moet   wel   goed   bewaakt   worden   dat   het   PGB   niet   wordt   uitgebreid   naar   groepen   waarvoor   dit   niet   bedoeld   is.   Ook   moet   fraude   met   het   PGB   flink   worden  bestraft.     Zoals  eerder  genoemd  wil  Nederland  Duurzaam  slechts  op  één  plek  aan  inkomensnivellering  doen,   namelijk   via   de   inkomstenbelasting.   Om   deze   reden   willen   we   het   PGB   niet   koppelen   aan   het   inkomen  of  vermogen.        

66  |  P a g i n a    

4.1.4 Marktwerking  en  kostenbeheersing  in  de  zorg   De  overheid  heeft  lange  tijd  geprobeerd  de  zorg  van  bovenaf  te  sturen.  Zij  is  hierin  niet  geslaagd,   wat   wel   blijkt   uit   de   exploderende   kosten   en   lange   wachtlijsten.   Nederland   Duurzaam   is   voor   gedoseerde  vormen  van  marktwerking:  alleen  waar  dat  kan.  Dit  biedt  de  beste  kans  om  de  kosten   beheersbaar  te  houden.  Concessies  aan  de  vrije  artsenkeuze  zijn  daarbij  onvermijdelijk.  Uiteraard   kunnen  patiënten  hun  voorkeur  uit  spreken,  maar  er  is  geen  verplichting  dit  na  te  komen.     Verzekeraars  hebben  momenteel  teveel  macht  en  de  patienten  en  ziekenhuizen  zijn  daar  de  dupe.   Momenteel   moeten   ziekenhuizen   zorg   vooraf   inkopen   terwijl   niet   duidelijk   is   hoeveel   behandelingen   er   in   de   komende   periode   nodig   zijn.   Als   er   meer   behandelingen   nodig   zij   dan   ligt   het   risico   bij   het   ziekenhuis.   Wij   zijn   van   mening   dat   de   verzekeraar   dit   risico   niet   op   de   ziekenhuizen  mag  afwentelen.  Patienten  worden  onnodig  doorverwezen  of  ziekenhuizen  komen  in   de   problemen.   Wij   zijn   van   mening   dat   er   niet   meer   vooraf   ingekocht   moet   worden   maar   dat   de   daadwerkelijke  uitgevoerde  handelingen  vergoed  moeten  worden.       4.1.5 Zorgverzekering     Omgang  met  eigen  risico   Nederland   Duurzaam   wil   een   eigen   risico   300   euro   per   jaar   voor   specialistische   zorg.   De   eerste   3   huisartsbezoeken   zijn   gratis,   daarboven   moet   25   euro   per   regulier   consult   worden   betaald.   De   laagste   inkomens   worden   80%   gecompenseerd.   Dit   om   te   voorkomen   dat   de   tijd   van   artsen   onnodig   in   beslag   wordt   genomen   door   minder   relevante   consulten.   Uitgezonderd   zijn   chronisch   zieken  die  ivm  die  ziekte  regelmatig  op  bezoek  moeten  komen.       4.1.6 Medisch  personeel  en  inspectie     Harmonisering  van  de  specialistensalarissen   Medisch   specialisten   behoren   tot   de   kleine,   (bevoorrechtte)   groep   die   een   lange,   kostbare   en   interessante   opleiding   heeft   mogen   volgen.   Daar   tegenover   staat   een   forse   inspanning   en   (tijds)investering  van  de  specialist  zelf.  Tegenover  het  verantwoordelijke  werk  mag  een  goed  salaris   staan.   Het   rapport   van   de   commissie   Meurs   (2012)   geeft   duidelijk   inzichten   die   als   leidraad   kunnen   dienen  bij  het  maken  van  beleid  omtrent  inrichting  en  beloning  van  specialistische  zorg.     Nederland  Duurzaam  heeft  de  volgende  voorstellen:   1. De  werkweek  van  specialisten  (incl.  studie,  overdrachten,  ‘on  call’  diensten,  etc.)  moet  worden   gemaximeerd  op  40  uur  per  week.  Zo  worden  aan  de  ene  kant  bestaande  specialisten  ontlast,   waardoor  de  kans  op  fouten  afneemt,  en  kunnen  aan  de  andere  kant  werkloze  specialisten  een   baan   krijgen.   De   salarissen   moeten   hieraan   worden   aangepast,   zodat   er   loonruimte   overblijft   voor  de  nieuw  aan  te  nemen  specialisten.     2. Het  salaris  van  de  specialist  in  opleiding  wordt  opnieuw  gewogen,  met  de   mogelijke  uitkomst   dat  dit  wordt  verhoogd.  De  loonruimte  die  hiervoor  nodig  is,  wordt  gehaald  uit  de  loonruimte   van  de  specialisten.     3. De   specialistensalarissen   worden   opnieuw   gewogen.   Historische   verschillen   per   specialisme   moeten  hierbij  worden  losgelaten  als  ijkpunt  voor  het  salaris.   4. Nederland   Duurzaam   wil   verder   dat   de   verschillen   in   salarissen   tussen   perifere   en   academische   ziekenhuizen   wordt   verkleind,   en   onderzoek   beter   betaald   wordt.   Uiteraard   dient   bij   dit   laatste   te  worden  getoetst  dat  het  betreffende  onderzoek  nuttig  is.     5. Ook   bij   perifere   ziekenhuizen   komen   specialisten   in   loondienst.  Er   zullen   overgangsregelingen   getroffen   moeten   worden   met   de   maatschaphouders   wat   betreft   de   zogenaamde   ‘goodwillregeling’  en  pensioenen.     6. Met   in   acht   name   van   bovenstaande   maatregelen   moeten   specialistensalarissen   van   de   best   betaalde  specialisten  gemaximeerd  worden  op  de  ‘Balkenende-­‐norm’.     67  |  P a g i n a    

Tekort  aan  medische  specialisten   De   instroom   van   artsen   in   opleiding   tot   specialist   dient   zorgvuldig   te   worden   afgestemd   op   de   verwachtte  toekomstige  vraag  naar  artsen  met  het  betreffende  specialisme.     Tekort  aan  verzorgend  personeel   Door   vergrijzing   en   ontslaggolven   wordt   de   werkdruk   van   het   resterende   verzorgend   personeel   steeds   groter,   terwijl   de   grenzen   vaak   al   bereikt   zijn.   Uiteraard   leidt   dit   in   de   praktijk   tot   kwalitatief   mindere   zorg   voor   de   patiënt.   Nederland   Duurzaam   vindt   dan   ook   dat   er   meer   verzorgend   personeel  bij  moet  komen.       Nederland   Duurzaam   denkt   verder   aan   ondersteuning   van   het   verzorgend   personeel   door   de   vrijwillige   inzet   van   werklozen,   die   met   behoud   van   uitkering   kunnen   meewerken   of   de   inzet   van   jongeren  die  voor  de  sociale  dienstplicht  hebben  gekozen  (zie  paragraaf  2.4.1     Meer  bevoegdheden  voor  inspectie   Nederland  Duurzaam  wil  dat  de  bevoegdheden  van  de  Inspectie  voor  de  Gezondheidszorg  worden   uitgebreid,  zodat  misstanden  beter  aangepakt  kunnen  worden.     4.1.7 Landelijk  Elektronisch  Patiënten  Dossier   Nederland   Duurzaam   is   voorstander   van   een   goed   beveiligd   en   robuust   landelijk   elektronisch   patiëntendossier  (EPD).  Daarmee  kan  in  een  noodsituatie  iedere  arts  de  medische  historie  van  een   patient  direct  inzien.  Om  de  privacy  te  waarborgen  moeten  burgers  in  staat  zijn:   -­‐af   te   zien   van   volledige   deelname   aan   het   landelijk   EPD.   Hun   medische   gegevens   zijn   dan   alleen   locaal  door  hun  eigen  arts  in  te  zien   -­‐hun  eigen  dossier  in  te  zien   -­‐te  allen  tijde  kunnen  zien  welke  arts  hun  dossier  heeft  bekeken.   Het  bekijken  van  een  dossier  door  een  zorgverlener  zonder  dat  daar  een  medische  noodzaak  voor  is   wordt  gesanctioneerd.       Nederland   Duurzaam   pleit   er   in   elk   geval   voor   dat   enkele   algemene   medische   gegevens,   zoals   bloedgroep,   allergieën   en   medicijngebruik   door   alle   medisch   specialisten   in   te   zien   zijn.   Hiermee   kunnen  levens  worden  gered.     4.1.8 Medisch  onderzoek  bevorderen   Nederland  Duurzaam  stimuleert  onderzoeken,  zoals  stamcelonderzoek,  om  in  de  toekomst  nu  nog   onbehandelbare  ziekten  draaglijker  te  maken  en/of  te  genezen.  Als  wetenschappelijk  aannemelijk   is  gemaakt  dat  er  positieve  resultaten  geboekt  kunnen  worden,  dan  vinden  wij  dat  het  binnen  de   ethische  grenzen  mogelijk  moet  zijn  om  onderzoek  te  verrichten.     Nederland   Duurzaam   vindt   bovendien   dat   embryoselectie   op   medische   gronden   mogelijk   moet   zijn   bijvoorbeeld   bij   de   bestrijding   van   levensbedreigende   ziektes.   Wij   zijn   tegenstander   van   embryoselectie  op  niet-­‐medische  gronden.     Onderzoek  naar  oorzaken  van  Onverklaarbare  Lichamelijke  Klachten.   Naast  onderzoek  naar  bekende  ziekten  waarvoor  nog  geen  behandeling  is  die  leidt  tot  genezing,  wil   Nederland  Duurzaam  dat  er  ook  onderzoek  gedaan  wordt  naar  de  achtergronden  van  klachten  die   leiden   tot   ziektebeelden   waarvan   de   oorzaak   (nog)   niet   verklaard   is   (OLK’s:   “onverklaarbare   lichamelijke   klachten”).   Veel   mensen   hebben   vergelijkbare   ‘vage’   klachten   waarvan   geen   achterliggend   mechanisme   bekend   is.   Soms   worden   deze   mensen   nu   weggezet   als   ‘fantasten’.   Gezien   de   enorme   vooruitgang   in   de   afgelopen   10   jaar   met   moleculaire   technieken   als   genomics,   proteomics   en   metabolomics   moet   het   inmiddels   makkelijker   zijn   om   mogelijke   mechanismen   te   ontdekken.       68  |  P a g i n a    

Electro  Magnetische  Straling     Elektromagnetisme   is   een   natuurverschijnsel   waarmee   energie   zich   kan   verplaatsen.   Elektro-­‐ magnetische  straling  (EMS)  kent  tal  van  natuurlijke  oorzaken  en  wordt  ook  al  tijden  door  de  mens   toegepast   .   De   laatste   eeuw   zijn   er   tal   van   nieuwe   toepassingen   ontwikkeld   op   diverse   gebieden   (medisch,  telecommunicatie,  huishoudelijk,  GPS  enz).       Bij   bepaalde   combinaties   van   golflengte   en   vermogens   zijn   negatieve   gezondheidseffecten   mogelijk.   De   wereldwijde   consensus   van   de   door   overheden   met   deze   materie   belastte   organen,   alsook   de   Wereld   Gezondheidsorganisatie   (WHO)   is   dat   de   huidige   door   consumenten   gebruikte   apparatuur   (als   wifi,   gsm)   geen   schadelijke   effecten   heeft.   Dit   gebaseerd   op   duizenden   onderzoeken  waarbij  de  uitkomst  is  dat  er  geen  duidelijk  verband  aangetoond  kan  worden  tussen   het  gebruik  van  dergelijke  apparatuur  (waarbij  EMS  wordt  toegepast)  en  gezondheidsklachten.     Voor  de  lange  termijn  durft  men  gezondheidsrisico's  niet  per  definitie  uit  te  sluiten,  dit  mede  gelet   op  het  feit  dat  toepassingen  als  GSM  en  WIFI  relatief  nieuw  zijn.     In   een   rapport   van   de   Wereld   Gezondheidsorganisatie   (WHO)   van   oktober   2014   wordt   aangegeven   dat   de   International   Agengy   for   Research   on   Cancer   radio   magnetische   velden   classificeert   als   mogelijk   carcinogeen   voor   mensen,   dit   mede   door   nog   onbekende   lange   termijn   effecten.   In   een   rapport  van  de  Raad  van  Europa  uit  2011  wordt  opgeroepen  tot  lagere  blootstellingslimieten.       Met   oog   op   bovenstaande,   waarover   binnen   bepaalde   groepen   van   de   bevolking   ongerustheid   heerst,   wil   Nederland   Duurzaam   het   voorzorgprincipe   hanteren.   Nederland   Duurzaam   pleit   er   daarom   voor   dat   daar   waar   EMS   door   mensen   wordt   toegepast   vermogens   niet   alleen   veilig   zijn,   maar   dat   deze   ook   niet   hoger   zijn   dan   de   toepassing   in   redelijkheid   nodig   heeft.   Hiermee   wordt   tevens   energie   gespaard.   Tevens   zijn   er   aanvullende   maatregelen   mogelijk,   om   mensen   die   aangeven  electrogevoelig  te  zijn  te  beschermen.       4.1.9 Geestelijke  gezondheidszorg  (GGZ)   Momenteel  schrijft  de  wet  voor  dat  mensen  in  bepaalde  omstandigheden  gedwongen  opgenomen   worden.   Deze   wet   regelt   echter   niet   dat   deze   mensen   ook   gedwongen   behandeld   worden.   Nederland   Duurzaam   wil   graag   dat   deze   maatregel   aan   de   wet   wordt   toegevoegd,   zodat   gedwongen  behandeling  mogelijk  wordt.       De  beschreven  omstandigheden  hebben  te  maken  met  het  criterium  dat  mensen  een  gevaar  voor   zichzelf  of  anderen  zijn.  Nederland  Duurzaam  vindt  dat  het,  ondanks  het  bestaan  deze  wet,  in  de   praktijk  te  lang  duurt  voordat  deze  van  toepassing  wordt  verklaard.       4.1.10 Niet-­‐reguliere  (alternatieve)  zorg   Om   de   ziektekosten   in   de   greep   te   houden   wil   Nederland   Duurzaam   dat   zorg   zonder   bewezen   effecten  niet  standaard  wordt  vergoed  door  de  zorgverzekeraars.  De  kosten  voor  alternatieve  zorg   mogen  de  premieinkomsten  voor  alternatieve  zorg  niet  overstijgen.       4.1.11 Arbowetgeving   Nergens  is  de  wetgeving  rondom  arbeidsomstandigheden  zo  goed  geregeld  als  in  Nederland.  Deze   zogenaamde   Arbowetgeving   voorkomt   zoveel   mogelijk   werkgerelateerde   klachten   en   spaart   dan   ook   gezondheidskosten   uit.   Lang   niet   alle   bedrijven   leven   echter   de   Arbowetgeving   goed   na.   Nederland   Duurzaam   streeft   daarom   naar   een   betere   naleving   van   deze   wetgeving,   bijvoorbeeld   door  het  intensiveren  van  controle  hierop.     Om   te   voorkomen   dat   arbodiensten,   zoals   is   gebleken,   medisch   vertrouwelijke   informatie   van   werknemers  toch  delen  met  hun  opdrachtgevers,  de  werkgevers,  en  om  überhaupt  te  voorkomen   dat   arbodiensten   meer   op   de   hand   van   de   werkgever   dan   op   die   van   de   werknemer   zijn,   pleit   69  |  P a g i n a    

Nederland  Duurzaam  ervoor  om  de  taken  van  de  arbodienst  weer  onder  te  brengen  bij  het  neutrale   UWV.  Dit  heeft  ook  voordelen  wanneer  het  ziekteverzuim  relatief  lang  duurt  en  de  werknemer  hier   toch  al  terechtkomt.     4.1.12 Orgaandonatie   Nederland  Duurzaam  wil  dat  de  overheid  overgaat  op  een  stelsel  van  actieve  donorregistratie,  het   geen  bezwaar  stelsel.  Dit  houdt  in  dat  iedere  Nederlander  automatisch  donor  wordt  vanaf  zijn  18e   levensjaar,   tenzij   hij   anders   aangeeft.   Door   een   wijziging   van   dit   systeem   zal   het   aantal   donoren   flink   toenemen.     Nederland   Duurzaam   vindt   dat   donoren   zelf   mogen   bepalen   of   hun   anonimiteit   gewaarborgd  blijft  of  dat  hun  nabestaanden  gecontacteerd  kunnen  worden.     4.1.13 Euthanasie   Nederland  was  het  allereerste  land  dat  euthanasie  (wat  ‘goede  dood’  betekent)  heeft  gelegaliseerd.   De  Wet  toetsing  levensbeëindiging  op  verzoek  en  hulp  bij  zelfdoding  trad  in  2002  in  werking.  Doel   was  opneming  van  een  strafuitsluitingsgrond  in  het  Wetboek  van  Strafrecht  voor  de  arts  die,  met  in   achtneming   van   de   wettelijke   zorgvuldigheidseisen,   levensbeëindiging   op   verzoek   toepast   of   hulp   bij  zelfdoding  verleent.       Nederland  Duurzaam  vindt  het  belangrijk  dat  mensen  bij  ondraaglijk  en  uitzichtloos  leiden  kunnen   rekenen   op   professionele   ondersteuning   om   te   komen   tot   een   menswaardige   dood.   Nederland   Duurzaam  wil  daarom  de  huidige  Euthanasiewet  minimaal  handhaven.     Euthanasiewet  uitbreiden  met  verwijsrecht   Nederland   Duurzaam   begrijpt   dat   er   artsen   zijn   die   moeite   hebben   met   het   uitvoeren   van   euthanasie.  Nederland  Duurzaam  wil  echter  wel  dat  patiënten  in  dit  soort  gevallen  naar  een  andere   arts  moeten  worden  doorverwezen  of  zelf  op  zoek  mogen  gaan  naar  een  arts  die  de  euthanasie  wel   wil  uitvoeren.     Uitbreiding  euthanasiewet  met  betrekking  tot  een  voltooid  leven   Nederland   Duurzaam   wil   dat   ouderen   die   vinden   dat   hun   leven   voltooid   is,   geholpen   moeten   kunnen   worden   om   op   een   vredige   manier   te   sterven.   De   huidige   euthanasiewet   voorziet   echter   alleen   in   euthanasie   als   sprake   is   van   medisch   ondraaglijk   lijden.   De   rechter   heeft   bepaald   dat   levensmoeheid  hiermee  niet  verward  mag  worden.  Nederland  Duurzaam  pleit  er  daarom  voor  de   euthanasiewet  aan  te  passen  om  de  mogelijkheid  voor  euthanasie  bij  een  voltooid  leven  mogelijk  te   maken.  Het  artikel  met  betrekking  tot  ‘uitzichtloos  en  ondraaglijk  lijden’  zou  daarvoor  moet  worden   verruimd,  c.q.  aangevuld  met  het  begrip  ‘voltooid  leven’.     Nederland   Duurzaam   vindt   dat   deze   vorm   van   euthanasie   alleen   kan   worden   toegepast   op   voorwaarde   dat   aan   een   aantal   eisen   wordt   voldaan   en   de   hulpverlener   een   aantal   belangrijke   stappen   met   de   oudere   heeft   doorlopen.   Voorwaarden   is   allereerst   dat   het   besluit   over   de   zelfgekozen   dood   authentiek,   consistent   en   invoelbaar   is.   Bovendien   dient   de   oudere   die   stervenshulp  vraagt,  wilsbekwaam,  Nederlands  staatsburger  en  70  jaar  of  ouder  te  zijn.     Om  te  beoordelen  of  de  oudere  aan  de  voorwaarden  voldoet,  voert  de  arts  een  serie  gesprekken   met   de   oudere   die   zijn   leven   voltooid   acht   en   waardig   wil   sterven.   Ook   naasten   kunnen   hierbij   worden   betrokken.   Deze   gesprekken   geven   zowel   de   oudere   als   de   arts   de   gelegenheid   de   problematiek  in  alle  rust  te  bespreken.  De  arts  helpt  de  oudere  alle  aspecten  van  zijn  wens  onder   ogen   te   zien   en   probeert     erachter   te   komen   of   er   eventueel   verbeteringen   in   de   leefsituatie   mogelijk  zijn.  Ook  worden  de  wensen  van  de  nabestaanden  meegewogen.  Is  de  arts  er  uiteindelijk   van   overtuigd   dat   aan   alle   voorwaarden   wordt   voldaan,   dan   schakelt   deze   een   onafhankelijke   collega-­‐arts  ter  controle  van  zijn  bevindingen.       70  |  P a g i n a    

Als  ook  deze  arts  van  mening  is  dat  aan  alle  voorwaarden  is  voldaan,  helpt  de  oorspronkelijke  arts   de   oudere   met   sterven.   Dit   doet   hij   door   de   oudere   middelen   te   verstrekken   die   dit   mogelijk   maken.   De   arts   ziet   erop   toe   dat   de   middelen   door   de   oudere   zelf   worden   ingenomen   en   niet   in   verkeerde  handen  komen.  Na  het  overlijden  van  de  oudere  worden  de  al  bestaande  protocollen  die   bij  euthansie  van  toepassing  zijn  gevolgd.       4.1.14 Abortus     Nederland  Duurzaam  wil  in  beginsel  vasthouden  aan  de  huidige  wetgeving  en  procedures  rondom   abortus.   Nederland   Duurzaam   vindt   de   huidige   procedure,   die   het   zelfbeschikkingsrecht   van   de   vrouw   en   de   beschermwaardigheid   van   het   ongeboren   leven   waarborgen,   zorgvuldig   en   kan   zich   vinden  in  de  termijn  van  24  weken  tot  waar  overgegaan  kan  worden  tot  abortus.       Nederland  Duurzaam  pleit  voor  een  verruiming  van  de  strafuitsluitingsgrond  als  het  aankomt  op  de   bijzondere  situatie  dat  er  een  vrouw  onder  de  16  geaborteerd  wil  worden  en  haar  ouders  hier  niet   bij   wil   betrekken.   Dit   speelt   bijvoorbeeld   in   gevallen   van   zwangerschap   na   incest   of   een   verkrachting  door  een  andere  bekende.  Uiteraard  dient  de  arts  hierbij  te  toetsen  of  de  jonge  vrouw   bij  haar  volle  verstand  en  handelingsbekwaam  is.        

4.2 Jeugdbeleid     Ouders  beter  uitrusten   Het   opvoeden   van   kinderen   kan   voor   sommige   ouders   problematisch   zijn.   Nederland   Duurzaam   wil   ouders   ondersteunen   bij   het   opvoeden   van   hun   kind(eren)   door   de   overheid   materiaal   beschikbaar   te   laten   stellen   met   tips   en   trucs   rondom   het   opvoeden   zelf,   en   uitleg   over   de   verantwoordelijkheden  en  plichten  die  het  opvoeden  van  kinderen  met  zich  meebrengt.       Optimaliseren  jeugdhulpverlening   Nederland   Duurzaam   vindt   het   belangrijk   dat   problemen   bij   kinderen   vroegtijdig   worden   gesignaleerd,   zodat   tijdig   kan   worden   ingegrepen   en   adequaat   hulp   geboden   wordt.   Belangrijk   hierbij  is  dat  er  gekeken  wordt  vanuit  het  oogpunt  van  het  kind,  niet  van  de  ouder(s).     Gelet   op   de   vele   incidenten   de   afgelopen   jaren   en   de   lange   wachttijden   lijkt   de   huidige   jeugdhulpverlening  niet  voldoende  toegerust  voor  haar   taken.   De   hulp  in  deze  sector  is  momenteel   versnipperd   en   er   is   veel   bureaucratie.  Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   jeugdzorg   in   de   komende   jaren   structureel   wordt   herzien,   zodat   de   wachtlijsten   weggewerkt   worden   en   kinderen   de   hulp   krijgen  waar  zij  recht  op  hebben.     Voorlichting  voor  de  jeugd   Nederland   Duurzaam   is   voor   een   strenge   handhaving   van   de   leerplicht   en   het   rook-­‐   en   alcoholverbod   voor   kinderen   (tot   18   jaar).   Qua   vestigingsbeleid   van   coffeeshops   moeten   de   gemeenten  erop  letten  dat  er  in  een  straal  van  500  meter  geen  basis-­‐  en  middelbare  scholen  zijn   gevestigd.     Speelgelegenheden   Nederland  Duurzaam  pleit  voor  voldoende  speelgelegenheden  in  de  wijken.  Belangrijk  hierbij  is  dat   ook   wordt   gekeken   naar   gelegenheden   voor   de   wat   oudere   jeugd.   Deze   wordt   nu   vaak   over   het   hoofd  gezien.  Gelegenheden  als  de  Johan  Cruijff  Courts  zijn  hiervoor  prima  geschikt.      

71  |  P a g i n a    

4.3 Ouderenbeleid     Ouderen  terug  de  samenleving  in   Ouderen   hebben   de   samenleving   veel   te   bieden.   De   zestigers   en   zeventigers   van   tegenwoordig   zijn   vaak   fit   en   vitaal   en   hebben   tijdens   hun   (werkzame)   leven   veel   kennis   en   (levens)ervaring   opgebouwd.  Het  is  dan  ook  goed  als  de  samenleving  hier  langer  gebruik  van  kan  maken.       Tot  enkele  generaties  geleden  was  het  nog  zo  dat  later,  als  de  ouders  zorg  nodig  hadden,  dit  door   de  kinderen  werd  opgepakt.  In  vele  arme  landen  werkt  dit  principe  nog  tot  vandaag  de  dag.     In  Nederland  leven  veel  ouderen  in  grootschalige  verzorgingstehuizen.  Doordat  zorg  duurder  wordt   en   de   budgeten   kleiner,   komt   het   steeds   vaker   voor   dat   bewoners   bijvoorbeeld   niet   meer   tijdig   naar   het   toilet   geholpen   kunnen   worden   of   dat   zij   verplicht   moeten   ‘uitslapen’.   Evenzo   komt   het   voor  dat  echtparen  na  decennialang  samen  te  zijn  geweest,  uit  elkaar  worden  gehaald,  als  de  één   meer  zorg  nodig  heeft  dan  de  ander.     Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   opvang   van   ouderen   beter   geregeld   wordt.   Zo   moeten   tehuizen   kleinschaliger  en  terug  de  bebouwde  kom  in,  het  liefst  midden  in  het  dorps-­‐  of  stadcentrum.  Ook   daagt   Nederland   Duurzaam   de   Nederlandse   bouw   uit   om   met   woningen   te   komen   waar   ouders   samen  met  hun  kinderen  kunnen  wonen,  zonder  dat  beiden  veel  hoeven  in  te  boeten  aan  privacy   (meer  generatie  huizen).     Nederland  Duurzaam  zou  verder  graag  zien  dat  gemeenten  en  verenigingen  ouderen  actief  bij  het   sociale   leven   betrekken,   zodat   ze   in   de   samenleving   mee   blijven   doen.   Dit   kan   bijvoorbeeld   door   het  organiseren  van  cursussen  en  overige  activiteiten.    

4.4 Sport   Nederland   Duurzaam   wil   dat   er   geïnvesteerd   wordt   in   sportvoorzieningen,   omdat   sport   en   beweging   belangrijk   zijn   voor   een   gezonde   toekomst.   Sport   bevordert   de   sociale   cohesie,   creëert   structuur   en   is   vooral   belangrijk   voor   de   gezondheid   van   de   burgers.   Overgewicht   komt   steeds   vaker  voor.  Door  meer  te  sporten  kan  dat  bestreden  worden.  Iedereen  zou  minstens  3  kwartier  per   week  moeten  sporten.  Nederland  Duurzaam  wil  dat  alle  schoolklassen  minstens  2  keer  per  week  1   uur  sporten.  Verder  pleiten  wij  voor  een  competitie  voor  schoolteams.     Promoten  topsportcultuur   Nederland   Duurzaam   wil   dat   er   een   echte   topsportcultuur   ontstaat   in   Nederland.   Topsporters   zetten   ons   land   op   de   kaart.   Wij   willen   dat   topsporters   meer   mogelijkheden   krijgen   om   zich   via   aparte,   maar   goede   onderwijsvoorzieningen,   op   te   leiden.   Zo   kunnen   zij   naast   hun   zware   sportprogramma   toch   een   diploma   behalen.   Ook   pleit   Nederland   Duurzaam   voor   het   in   leven   roepen  van  private  studiebeurzen  voor  topsporters.       Tot  slot  willen  wij  dat  de  minister-­‐president  ieder  jaar  ‘de  sporter  van  het  jaar  prijs’  uitreikt,  om  zo   vanuit  de  overheid  topprestaties  en  doorzettingsvermogen  van  sporters  te  eren  en  te  stimuleren.       Sport  in  kleine(re)  kernen   Nederland  Duurzaam  vindt  het  belangrijk  dat  sportvelden  in  buurten  en  dorpen  behouden  blijven.   Dit   levert   een   belangrijke   bijdrage   aan   de   leefbaarheid   en   de   gezondheid   in   die   plaatsen.   Verder   willen  wij  dat  investeringen  van  de  overheid  in  de  topsport  gepaard  gaan  met  investeringen  in  de   amateursport.        

72  |  P a g i n a    

5 Duurzame  &  leefbare  samenleving   Vrijheid  is  een  groot  goed  in  een  moderne,  open  samenleving.  Een  democratische  rechtsstaat  als  de   onze  is  de  enige  staatsvorm  die  garanties  inbouwt  zodat  iedereen  in  een  zo  groot  mogelijke  vrijheid   kan  leven  en  zijn  mening  kan  uiten.       Onze  grondwetsartikelen  inzake  vrijheid  van  menings-­‐  en  godsdienstuiting  stammen  echter  uit  een   tijd   dat   er   nog   geen   sprake   was   van   een   mogelijke   significante   invloed   van   religieus   (islamitisch)   fundamentalisme  in  ons  land.  Bij  het  opstellen  van  deze  artikelen  is  daarom  onvoldoende  rekening   gehouden   met   de   mogelijkheid   dat   er   mensen   in   ons   land   komen   die   lijnrecht   tegenover   alle   vrijheden  en  tolerante  waarden  staan  die  wij  kennen.       Door   de   komst   van   fundamentalisten   zijn   er   nu   echter   mensen   in   ons   land   die   het   liefst   onze   maatschappij   omver   willen   werpen   en   andersgelovigen   willen   onderwerpen   aan   hun   wil.   Onze   huidige,   verouderde   regelgeving,   maakt   het   mogelijk   dat   ook   zulke   fundamentalisten   hun   mening   mogen  ventileren  op  basis  van  deze  regels  omtrent  de  vrijheid  van  meningsuiting.       Dit   brengt   risico’s   met   zich   mee   die   Nederland   Duurzaam   onacceptabel   vindt,   zowel   voor   de   stabiliteit   van   ons   land   als   voor   het   zeer   waardevolle   gevoel   van   vrijheid   dat   de   meeste   Nederlanders   koesteren   als   een   groot   goed.   Wij   willen   de   regels   daarom   moderniseren:   wie   in   Nederland   wil   wonen   dient   onze   tolerantie   op   zijn   minst   te   accepteren   maar   liever   nog   te   omarmen.       Concreet   betekent   dit   dat   politieke   partijen   die   toe   willen   naar   een   totalitair   (religieus)   systeem   waaraan   iedereen   zicht   dient   te   onderwerpen   uitgesloten   worden   van   deelname.   Wij   accepteren   niet   dat   ons   democratisch   stelsel   wordt   misbruikt   door   groeperingen   die   dit   stelsel   omver   willen   werpen.    Zelfs  als  het  om  een  zeer  kleine  groep  gaat  dan  kan  dit  voor  grote  onrust  zorgen.       Nederland   Duurzaam   wil   de   betreffende   grondwetsartikelen   daarom   uitbreiden   met   een   passage   die   aansluit   bij   de   kernwaarde   “vrijheid”   zoals   geformuleerd   door   Nederland   Duurzaam.   Kortom:   deze   wetsartikelen   gelden   slechts   voor   die   mensen   die   andere   mensen   willen   vrijlaten   om   hun   leven   in   te   richten   zoals   ze   willen,   zonder   daarbij   schade   aan   te   richten,   overlast   te   veroorzaken,   of   anderen  ongewenst  hun  wil  op  te  leggen.  Hoewel  er  langdurig  over  de  letter  van  deze  boodschap   kan   worden   gediscussieerd   vinden   wij   de   geest   van   deze   boodschap   glashelder:   accepteer   onze   vrijheid,  en  gun  anderen  ook  de  vrijheid  om  hun  leven  naar  eigen  inzicht  te  leven,  of  vertrek  naar   een  land  waar  het  anders  is  als  dit  je  niet  bevalt.         Nederland   Duurzaam   is   dus   niet   tolerant   tegen   intolerantie:   ook   in   de   toekomst   willen   wij   dat   vredelievende,   tolerante   leden   van   welke   (minderheid)sgroep   dan   ook   vrij   in   ons   land   kunnen   leven.      

5.1 Religie   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   er   in   Nederland   een   plek   is   voor   elke   cultuur   en   godsdienst,   mits   de   Nederlandse   basiswaarden   worden   geëerbiedigd   en   gelovigen   hun   regels   en   gewoonten   niet   opdringen   aan   niet-­‐   of   andersgelovigen.   Deze   basiswaarden   zijn   overigens   over   het   algemeen   ingegeven  vanuit  christelijke,  humanistische  en  joodse  traditie.       Geloven  is  iets  voor  jezelf   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   religie   zoveel   mogelijk   beleden   hoort   te   worden   thuis   of   in   een   geloofsgebouw.   Mensen   die   niet   (of   iets   anders)   geloven,   behoren   geen   hinder   te   ondervinden   van   mensen   die   wel   gelovig   zijn.   Nederland   Duurzaam   wil   geen   versterkte   oproepen   tot   gebed.  

73  |  P a g i n a    

Nederland   Duurzaam   streeft   naar   een   zo   seculier   mogelijke   samenleving,   waarin   er   geen   geloofsdwang  is.       Geen  religieuze  uitingen  bij  overheidspersoneel   Nederland  Duurzaam  wil  dat  overheidsmedewerkers  die  direct  in  contact  staan  met  burgers,  geen   zichtbare  religieuze  uitingen  dragen  (denk  aan:  keppeltjes,  hoofddoeken,  enzovoort).  De  overheid  is   er   voor   iedereen   en   daarom   moet   de   overheid   zo   neutraal   mogelijk   zijn.   Hetzelfde   geldt   voor   onderwijzend  personeel.     Verbod  op  gelaat  bedekkende  kleding/voorwerpen   Zoals   beschreven   in   hoofdstuk   5.4   (Criminaliteitsbestrijding   en   veiligheid)   is   Nederland   Duurzaam   een   voorstander   een   verbod   op   gelaatsbedekkende   kleding,   waaronder   de   boerka   en   nikaab.   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  het  dragen  van  deze  kledingstukken  de  emancipatie  van  vrouwen  in   de   weg   staat.   Omdat   het   onmogelijk   is   om   na   te   gaan   is   of   de   draagster   dit   vrijwillig   doet,   vindt   Nederland   Duurzaam   dat   de   vrouwen   die   dit   kledingstuk   niet   vrijwillig   dragen,   in   bescherming   genomen  moeten  worden,  ten  faveure  van  degenen  die  dit  wel  helemaal  vrijwillig  doen.   Vaak   wordt   aangegeven   dat   een   verbod   op   boerka’s   (of   nikaabs)   een   aantasting   van   de   grondwettelijke   godsdienstvrijheid   zou   zijn.   Het   dragen   van   een   boerka   of   nikaab   wordt   door   sommigen  immers  gezien  als  een  religieuze  uiting.  Het  verplicht  dragen  van  een  boerka  (of  nikaab)   staat   overigens   niet   beschreven   in   de   Koran,   net   zomin   al   het   verplicht   stellen   van   vrouwenbesnijdenis.   Deze   gebruiken   lijken   meer   cultureel   bepaald.   Nederland   Duurzaam   vindt   in   elk   geval   dat   ze   niet   thuishoren   in   de   Nederlandse   cultuur   en   vindt   dat   ze,     alles   overwegend,   bij   wet   verboden   moeten   zijn.   De   vrijheid   van   godsdienst   mag   nooit   een   vrijbrief   zijn   om   de   wet   te   overtreden.     Religieuze  uitwassen  aanpakken   Uitwassen  van  religies  moeten  zoveel  mogelijk  worden  tegengegaan,  al  dient  dit  niet  te  ontaarden   in  fobieën.  In  dit  kader  wil   Nederland  Duurzaam  dat   er   geen   (directe   of   indirecte)   subsidies   worden   verstrekt   voor   segregatie-­‐ideeën   en   -­‐instellingen.   Nederland   Duurzaam   spreekt   zich   verder   uit   tegen  extremistische  organisaties  die  een  bedreiging  voor  de  Nederlandse  vrijheden  vormen.     Verbod  op  salafistische  moskeeën   Salafistische   moskeeën,   die   zich   afzetten   tegen   de   Nederlandse   samenleving   en   die   de   integratie   actief   tegenwerken,   passen   niet   in   onze   samenleving   en   worden   daarom   gesloten.   Salafistische   predikers   zullen   niet   meer   toegelaten   worden   tot   ons   land;   als   ze   hier   al   zijn,   zullen   zij   een   predikverbod  opgelegd  krijgen  en  waar  mogelijk  uitgewezen  worden.       Financiering  en  bestuur  van  gebedshuizen   Nederland  Duurzaam  is  tevens  van  mening  dat  de  financiering  van  gebedshuizen  die  in  Nederland   gebouwd   worden,   aantoonbaar   uit   Nederland   afkomstig   is.   Financiering   uit   bijvoorbeeld   de   golfstaten   wordt   verboden.   Tevens   dienen   bestuurders   van   gebedshuizen   in   Nederland   de   Nederlandse  nationaliteit  te  hebben  en  tenminste  10  maanden  per  jaar  in  Nederland  te  wonen.       Misdaden  vanuit  religieus  oogpunt     Nederland  Duurzaam  wil  dat  religie  en  “schaamtecultuur“  geen  grond  zijn  voor  strafverlichting.  Dit   is   dus   geen   reden   voor   strafverlichting   bij   misdrijven   als   eerwraak   en   genitale   verminking.   Nederland   Duurzaam   vindt   verder   dat   wanneer   een   persoon   die   veroordeeld   is   voor   een   dergelijke   misdaad,  in  Nederland  verblijft  op  basis  van  een  verblijfsvergunning,  deze  na  uitzitting  van  de  straf   niet   meer   in   aanmerking   komt   voor   verlenging   van   deze   vergunning.   Wij   willen   de   regelgeving   bovendien   zo   aanpassen   dat   de   dader,   in   het   geval   van   een   dubbel   paspoort,   het   Nederlandse   paspoort  kwijt  raakt  en  het  land  wordt  uitgezet.     74  |  P a g i n a    

Veroordeling  religieuze  vervolgingen   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  niets  of  niemand  zou  moeten  lijden  uit  naam  van  een  religie,  noch   op   een   andere   manier   nadeel   hiervan   mag   ondervinden.   Het   spreekt   daarom   voor   zich   dat   Nederland   Duurzaam   tegen   elke   vorm   van   religieuze   vervolging   is.   Nederland   Duurzaam   pleit   ervoor  dat  de  Nederlandse  en  Europese  overheid  zich  hiervoor  sterk  maken.     Kritiek  op  religies:  onderdeel  van  de  vrijheid  van  meningsuiting   Nederland  Duurzaam  vindt  het  een  groot  goed  dat  mensen  mogen  zeggen  wat  ze  willen  en  heeft   vrijheid  van  meningsuiting  hoog  in  het  vaandel  staan.  Kritiek  op  religies  hoort  verder  bij  een  vrije   democratische  samenleving.       Verbod  op  ritueel  slachten   Nederland  Duurzaam  is  voor  een  verbod  op  ritueel  slachten  op  het  moment  dat  dit  onnodig  extra   dierenleed  met  zich  meebrengt.  Dit  vloeit  voort  uit  het  standpunt  dat  niets  of  niemand  (extra)  zou   moeten  lijden  op  grond  van  welke  godsdienst  dan  ook.     Andere  invulling  religieus  onderwijs   Voor  het  standpunt  over  (religieus)  onderwijs  zie  de  paragraaf  over  onderwijs.      

5.2 Discriminatie   Nederland   Duurzaam   is   tegen   discriminatie,   inclusief   positieve   discriminatie.   Ook   positieve   discriminatie  kan  namelijk  tot  negatieve  gevoelens  in  de  samenleving  leiden.  Positieve  discriminatie   leidt   daardoor   vaak   niet   tot   een   grotere   emancipatie   of   een   betere   integratie   en   schiet   daarom   haar  doel  voorbij.     Gelijkwaardigheid  van  man  en  vrouw   Mannen   en   vrouwen   zijn   gelijkwaardig.   Wij   vinden   het   daarom   onacceptabel   dat,   veelal   vanuit   religieuze   kring,   het   gescheiden   houden   of   anders   behandelen   van   mannen   en   vrouwen   en   van   jongens  en  meisjes  in  publieke  ruimten  wordt  aangemoedigd.  Nederland  Duurzaam  vindt  dat  hier   een  einde  aan  moet  komen.     Over   het   algemeen   verdient   de   man   nu   voor   precies   dezelfde   functie   en   invulling   meer   dan   de   vrouw.  De  salarissen  van  mannen  en  vrouwen  in  het  bedrijfsleven  (en  waar  aan  de  orde  natuurlijk   ook  bij  de  overheid)  zouden  dan  ook  gelijkgetrokken  moeten  worden.       Echtscheidingen  en  alimentatie   Waar   vrouwen   achtergesteld   worden   in   het   bedrijfsleven,   worden   mannen   achtergesteld   als   het   aankomt   op   de   toewijzing   van   de   kinderen   bij   echtscheidingen.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   hier   een   einde   aan   moet   komen.   Zonder   aanvullende   afspraken   zou   voor   beide   ouders   de   aanspraak   op   de  kinderen  even  groot  moeten  zijn.  Co-­‐ouderschap  moet  de  norm  worden.     Daarnaast   moet   de   pre-­‐emancipatiewetgeving   rondom   de   partneralimentatie   op   de   schop.   Nu   moet   na   een   echtscheiding   de   meestverdienende   partner   bij   een   relatie   van   5   jaar   of   langer,   tot   12   jaar  lang  alimentatie  betalen  aan  de  minstverdienende  partner,  ook  als  er  geen  kinderen  in  het  spel   zijn.  Nederland  Duurzaam  vindt  dat  op  het  moment  dat  er  geen  kinderen  zijn,  er  geen  sprake  kan   zijn  van  partneralimentatie.  Verder  pleit  Nederland  Duurzaam  ervoor  dat  in  de  gevallen  dat  één  van   de   partners   omwille   van   de   zorg   voor   kinderen   (of   eventueel   anderen)   gestopt   is   met   werken,   deze   partner   tot   maximaal   4   jaar   partneralimentatie   kan   krijgen.   NB.   4   jaar   is   de   duur   van   een   gemiddelde   studie,   waarna   iemand   geacht   wordt   in   zijn   eigen   levensonderhoud   te   kunnen   voorzien.   75  |  P a g i n a    

Acceptatie  homoseksualiteit  en  transgenders   In  veel  landen  geldt  het  principe  dat  iedereen  qua  geaardheid  mag  zijn  wie  hij  is,  zolang  hij  dit  maar   niet  laat  zien.  Nederland  Duurzaam  is  er  trots  op  dat  dit  in  Nederland  anders  is.     Homoseksuelen   en   transgenders   zijn   echter   nog   steeds   niet   helemaal   geaccepteerd.   Dat   blijkt   bijvoorbeeld  als  we  kijken  naar  de  grote  hoeveelheden  pesterijen  en  zelfs  geweldplegingen  jegens   homoseksuelen.  Hier  moet  een  einde  aan  komen.   Nederland  Duurzaam  wil  daarom  dat  de  rechten   van  homo’s  en  transgenders  beter  worden  verankerd  in  de  grondwet.  Verder  willen  we  inzetten  op   een  betere  voorlichting  op  scholen  en  een  hardere  aanpak  van  de  zogenaamde  ‘potenrammers’.  De   scholen  zouden  hier  de  samenwerking  kunnen  opzoeken  met  de  plaatselijke  COC’s.     Vooruitlopend   op   een   overgang   naar   openbare   scholen   moet   er   een   einde   komen   aan   de   mogelijkheid  voor  confessionele  scholen  om  homoseksuele  leraren  en  leerlingen  te  weren.  Evenzo   moet   er   een   einde   komen   aan   de   zogenaamde   weigerambtenaren.   Het   is   homoseksuelen   in   Nederland   bij   wet   toegestaan   om   te   trouwen.   In   dat   kader   staat   het   niet   willen   trouwen   van   homoseksuelen   wat   ons   betreft   gelijk   aan   werkweigering.   Scholen   of   ambtenaren   die   homoseksuelen  weigeren  aan  te  nemen  of  te  trouwen,  moeten  in  elk  geval  worden  beboet.       Homostellen   zouden   verder,   net   als   heterostellen   die   voldoen   aan   alle   adoptievoorwaarden,   kinderen  moeten  kunnen  adopteren.  Wij  gunnen  het  ieder  kind  om  op  te  groeien  in  een  liefdevol   en  stabiel  gezin.  Uit  verschillende  wetenschappelijke  onderzoeken  blijkt  dat  opvoeding  door  twee   ouders   van   hetzelfde   geslacht   niet   schadelijk   is   voor   kinderen   en   bovendien   dat   de   ouderschapsvaardigheden   van   homoseksuele   stellen   niet   verschillen   van   die   van   heteroseksuele   stellen.   Kinderen   hebben   in   eerste   instantie   behoefte   hebben   aan   een   stabiel   gezin.   Het   hebben   van  2  vaders  of  2  moeders  maakt  daarbij  geen  verschil.        

5.3 Privacy     Privacy  burgers  garanderen   Nederland   Duurzaam   wil   duidelijke   regels   over   wat   instanties   wel   en   niet   mogen   met   verkregen   klantgegevens.   Met   name   handel   in   klantgegevens   zonder   toestemming   van   de   klant   vindt   Nederland   Duurzaam   een   kwalijke   zaak.   Waar   mogelijk   wil   Nederland   Duurzaam   technische   garanties   die   oneigenlijk   gebruik   van   dergelijke   gegevens   voorkomen,   zodat   de   burger   in   zijn   privacy  beschermd  wordt.  Nederland  Duurzaam  wil  ook  dat  de  overheid  voldoende  geld  uittrekt  om   mensen  die  erop  uit  zijn  gegevens  te  misbruiken,  continu  voor  te  zijn.  Zo  moet  er  duidelijk  paal  en   perk  worden  gesteld  aan  ‘phising’.       Uiteraard   moet   van   tevoren   goed   worden   bestudeerd   of   de   verkrijging   van   bepaalde   privacygevoelige   data   strikt   noodzakelijk   is   voor   het   doel   waarvoor   deze   gebruikt   worden.   Ook   moet  goed  nagedacht  worden  over  de  periode  dat  deze  gegevens  bewaard  moeten  worden.  Verder   mogen  deze  data  wat  ons  betreft  beslist  niet  voor  andere  doeleinden  worden  ingezet.       Goedwillende  hackers  niet  bestraffen   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  goedwillende  hackers  niet  bestraft  zouden  moeten  worden  voor  het   blootleggen  van  gaten  in  de  beveiliging  van  overheidssites.  Zij  zijn  vergelijkbaar  met  klokkenluiders   en  zouden  voor  het  ontdekken  en  melden  van  deze  fout(en)  juist  gewaardeerd  moeten  worden.       Uiteraard   dienen   er   wel   duidelijke   spelregels   te   komen   om   goede   van   kwaadwillende   hackers   te   onderscheiden.       76  |  P a g i n a    

Privacy  van  voortvluchtige  criminelen  ondergeschikt   Nederland   Duurzaam   komt   duidelijk   op   voor   slachtoffers   en   niet   voor   daders.   Als   een   dader   nog   voortvluchtig   is,   mogen   wat   Nederland   Duurzaam   betreft   in   geval   van   zwaardere   delicten   videobeelden   of   foto’s   van   de   daad   en/of   dader(s)   getoond   worden,   zodat   zij   hun   straf   niet   ontlopen.  NB:  dit  geldt  ook  voor  nog  niet  veroordeelde  criminelen  als  onomstreden  vaststaat  dat  ze   ‘dader’  zijn.  Ook  vindt  Nederland  Duurzaam  het  prima  dat  mensen  elkaar  via  internet  waarschuwen   voor   veelplegers   door   het   plaatsen   van   een   signalement.   Wij   pleiten   er   tevens   voor   om   camerabeelden   van   daders   direct   vrij   te   geven   en   niet   na   vele   maanden,   zoals   momenteel   regelmatig  gebeurt.    

5.4 Criminaliteitsbestrijding     Nederland   Duurzaam   pleit   voor   een   harde   aanpak   van   crimineel   gedrag   en   het   veroorzaken   van   overlast.  Wij  willen  zoveel  mogelijk  duidelijkheid  over  wat  wel  en  niet  is  toegestaan,  en  ook  in  de   strafmaat  van  delicten.  De  overheid  is  en  blijft  verantwoordelijk  voor  een  consequent  toezicht  en   handhaving.       Slachtoffer  op  de  eerste  plaats   Nederland  Duurzaam  stelt  de  belangen  van  slachtoffers  boven  die  van  een  dader.  Bij  de  aangifte  en   in  de  rechtspraak  zou  er  meer  aandacht  moeten  zijn  voor  de  bescherming  van  de  slachtoffers  en  de   gevolgen  die  het  gepleegde  feit  heeft  voor  de  slachtoffers  of  de  nabestaanden.  Crimineel  verkregen   gelden   en   goederen   moeten   sowieso   terugvloeien   naar   de   slachtoffers.   Verder   moeten   zij   tegemoetgekomen  worden  in  het  verhalen  van  materiële  en  immateriële  schade  op  de  dader.  Als   de  dader  niet  wil  of  niet  kan  betalen,  moet  er  beslag  worden  gelegd  op  zijn  eigendommen.  Net  als   voor  de  dader  moet  er  verder  goed  worden  gezorgd  voor  nazorg  voor  slachtoffers.       Beschermen  van  lijf  en  eigendommen.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   iedereen   het   recht   heeft   om   eigen   lijf,   gezin   en   goederen   te   verdedigen,  zeker  in  de  eigen  woning.  Het  gebruik  van  proportioneel  geweld  is  daarbij  te  billijken.   De   bewijslast   ligt   bij   de   indringer   en   niet   bij   de   bewoner   of   winkelier.   Niet   de   bewoner   of   de   winkelier  wordt  vervolgd,  maar  de  indringer.     Gedoogbeleid   In   de   eerste   plaats   vindt   Nederland   Duurzaam   dat   regels   duidelijk   moeten   zijn   en   ook   moeten   (kunnen)   worden   gehandhaafd.   Nederland   Duurzaam   is   daarom   tegen   gedoogbeleid.   Het   moet   duidelijk  zijn  of  iets  wel  of  niet  mag,  het  liefst  zo  zwart/wit  mogelijk,  zodat  er  geen  ruimte  is  voor   vrije  interpretatie.       5.4.1 Cybercrime   De   criminaliteit   verschuift   momenteel   steeds   meer   van   de   reële   naar   de   virtuele   wereld.   Volgens   Norton  Security  leidt  Nederland  jaarlijks  zo’n  250  miljoen  euro  cyberschade.  Nederland  kent  zelfs   een   percentueel   hoge   mate   van   cybercrime   in   vergelijking   met   de   ons   omringende   landen.   De   politie   moet   met   deze   verschuiving   meebewegen.   In   2011   waren   er   minder   dan   50   getrainde   agenten   op   dit   vlak.   Nederland   Duurzaam   wil   dan   ook   dat   hierin   behoorlijk   geïnvesteerd   wordt.   Waar   nodig   dient   ook   (verouderde)   wetgeving   te   worden   aangepakt.  Doordat   het   internet   zich   niet   tot  Nederland  beperkt,  moet  ook  op  dit  vlak  de  internationale  samenwerking  worden  gezocht.     5.4.2 Meer  aandacht  voor  fraudebestrijding   Fraude   kost   de   overheid   jaarlijks   vele   miljoenen.   De   politie   en   het   Openbaar   Ministerie   moeten   meer  deskundigen  krijgen  om  dergelijke  criminaliteit  beter  te  bestrijden.       In   verband   met   het   veelvuldig   gebruik   maken   van   valse   kentekens   door   criminelen,   pleit   Nederland   Duurzaam   voor   nieuwe   meer   fraudebestendige   kentekenplaten.   Hierop   kan   een   chip   worden   77  |  P a g i n a    

aangebracht  en  een  manier  van  bevestiging  worden  gekozen,  die  verwijderen  zo  moeilijk  mogelijk   maakt.   Om   deze   kentekenplaten   snel   herkenbaar   te   maken,   wordt   er   tevens   -­‐   naar   Europees   voorbeeld  -­‐  gekozen  voor  een  andere  kleur.     5.4.3 Jongeren  en  overlast     Overlast  aanpakken   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   er   onvoldoende   wordt   opgetreden   bij   overlast,   zoals   veroorzaakt   door   overlastgevende   hangjongeren,   overmatig   lawaai   of   vervuiling.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   mensen  die  herhaaldelijk  overlastgevend  gedrag  vertonen,  een  officiële  waarschuwing  krijgen  van   het  Openbaar  Ministerie.  Als  zij  opnieuw  in  de  fout  gaan,  volgt  strafvervolging.       Om  tegemoet  te  komen  aan  klachten  over  overlast,  zou  meer  gebruik  gemaakt  moeten  worden  van   cameratoezicht.   Ook   moeten   middelen   als   mosquito’s,   gebiedsverboden   en   huisarresten   (met   enkelband)   ingezet   kunnen   worden.   Bovendien   kan   toepassing   van   snelrecht   en   het   verhalen   van   eventuele  schade  op  ouders  bijdragen  tot  het  terugdringen  van  overlast.  Een  goed  voorbeeld  van   overlast   is   ook   het   roekeloos   rijden   met   scooters.   Asociaal   scooterrijgedrag   moet   dan   ook   flink   worden  beboet.  Bij  herhaling  volgt  inbeslagname  van  de  het  voertuig.       Hardere  aanpak  jeugdcriminaliteit   De  delicten  die  jeugdige  criminelen  plegen,  lijken  steeds  zwaarder  te  worden.  Nederland  Duurzaam   vindt   dat   op   het   moment   dat   jeugdige   criminelen   ‘volwassen   delicten’   plegen   (denk   hierbij   aan   gewapende   overvallen,   moord,   doodslag   en   zedendelicten),   zij   ook   volgens   het   volwassen   recht   moeten  worden  vervolgd  en  berecht.     In   het   geval   van   jeugdcriminaliteit   moeten   niet   alleen   de   jeugdige   criminelen   zelf   worden   aangepakt,  maar  ook  de  ouders  harder  worden  aangesproken  op  het  gedrag  van  hun  kind(eren).  Dit   zou  kunnen  in  de  vorm  van  een  verplichte  opvoedcursus.  Uiteraard  moet  ook  hier  de  schade  zoveel   mogelijk  op  hen  worden  verhaald.       Als   er   situaties   zijn   waarbij   bewoners   aantoonbaar   worden   gepest   dan   zullen   de   daders   moeten   verhuizen  en  niet  de  slachtoffers  van  deze  pesterijen.       5.4.4 Politie     Minder  overhead,  meer  agenten  op  straat   De  politie  moet  slimmer  georganiseerd  worden  en  minder  bureaucratisch  worden.  De  omvang  van   de  politie  is  de  afgelopen  jaren  flink  toegenomen,  maar  dit  heeft  amper  geleid  tot  meer  politie  op   straat.  De  overhead  is  wél  flink  toegenomen.  Door  een  betere  automatisering  en  het  aannemen  van   administratieve   krachten   kan   administratief   werk   uit   handen   worden   genomen   van   de   voor   politiewerk  getrainde  politiemensen.  Hierdoor  kunnen  de  politieagenten  weer  sneller  de   straat  op.   Als   het   aanpakken   van   de   bureaucratie   alleen   niet   voldoende   helpt   bij   het   realiseren   van   meer   blauw   op   straat,   zouden   er   meer   agenten   bij   moeten   komen.   Nederland   Duurzaam   wil   dan   ook   investeren  in  de  opleiding  van  meer  agenten.       Het  blauw  op  straat  moet  overigens  niet  alleen  in  de  Randstad  te  zien  zijn,  maar  ook  in  de  landelijke   gebieden.   Iedere   burger   heeft   recht   op   veiligheid   en   bescherming,   niet   alleen   de   inwoners   van   grote  steden.       Meer   blauw   op   straat   zorgt   in   onze   ogen   voor   meer   preventie   van   criminaliteit.   Ook   zou   er   bij   risicoplaatsen  meer  gebruikgemaakt  moeten  worden  van  cameratoezicht.  Nederland  Duurzaam  zou   graag  als  taakstelling  opnemen  dat  agenten  minimaal  50%  van  hun  tijd  op  straat  zijn,  waarbij  dus   78  |  P a g i n a    

meer   administratief   personeel   (dus   zonder   politieopleiding)   wordt   ingezet   en   een   vergaande   automatisering  van  de  administratieve  processen  wordt  ingevoerd.  Verder  zouden  er  de  komende   jaren  veel  meer  strafopleggingen  moeten  komen  voor  gepleegde  delicten.     Politie  weer  de  baas  op  straat   De   politieagent   moet   weer   de   baas   worden   op   straat.   Qua   middelen   delft   hij   het   onderspit   ten   opzichte   van   de   zware   crimineel.   Maar   ook   het   gemiddelde  ‘straatschoffie’   heeft   geen   respect   voor   de   politie.   De   politie   moet   daarom   beter   te   worden   toegerust.   Denk   hierbij   aan   meer   bevoegdheden,  zoals  het  preventief  en  selectief  mogen  fouilleren  en  het  beschikbaar  krijgen  van  de   juiste   middelen   (zoals   cameratoezicht   en   elektronische   middelen.)   Het   kan   niet   zo   zijn   dat   de   gemiddelde  crimineel  beter  toegerust  is  dan  de  politie.       Bij   straatschoffies   moet   de   politie   ook   bij   verbaal   geweld   optreden.   Het   is   niet   wenselijk   dat   de   politie  zich  laat  uitschelden  en  dan  niet  optreedt.     Paal  en  perk  aan  geweld  tegen  dienstverleners   Nederland   Duurzaam   wil   paal   en   perk   stellen   aan   het   geweld   tegen   politieagenten,   hulpverleners   en   ander   openbaarvervoer-­‐   en   overheidspersoneel.   Steeds   vaker   worden   dienstverleners   zelf   slachtoffers.   Geweld   tegen   deze   groep   moet   harder   bestreden   worden,   de   dader   moet   vervolgd   worden  en  worden  bestraft  met  minimaal  1  jaar  gevangenisstraf.     Politie-­‐inzet  bij  evenementen  zoals  voetbalwedstrijden   Nederland  Duurzaam  vindt  het  niet  vanzelfsprekend  dat  politie-­‐inzet  bij  grote  evenementen  gratis   is.   Zeker   als   het   aankomt   op   risicovolle   evenementen   als   voetbalwedstrijden   vindt   Nederland   Duurzaam  dat  er  voor  de  inzet  een  rekening  gestuurd  mag  worden.  Dit  dwingt  voetbalclubs  ook  om   strengere  maatregelen  tegen  hooligans  te  nemen.  De  overheid  zou  een  voorbeeld  moeten  nemen   aan  de  Engelse  voetbalwet.   Deze  wet  heeft  ervoor  gezorgd  dat  de  enorme  problemen  in  het  Britse   voetbal   tot   het   verleden   behoren.   De   wet   voorziet   in   zware   straffen,   waarbij   opgelegde   stadionverboden   gelden   voor   álle   voetbalwedstrijden,   ook   in   het   buitenland.   Wat   Nederland   Duurzaam  betreft  voeren  wij  ook  in  Nederland  een  dergelijke  voetbalwet  in.       5.4.5 Geen  verkeersboetes  om  de  schatkist  te  spekken   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  het  primaire  doel  van  verkeersboetes  het  leveren  van  een  bijdrage   aan   de   verkeesveiligheid   moet   zijn.   Het   spekken   van   de   schatkist   is   wat   ons   betreft   slechts   een   neveneffect.   Er   dient   doelmatig   te   worden   gecontroleerd:   met   name   daar   waar   de   risicos   op   overtreding  of  gevaarlijke  situaties  het  hoogst  zijn.  Mede  daarom  willen  we  dat  er  op  gevarieerdere   plekken  wordt  gecontroleerd  dan  momenteel  het  geval  is.       Wij   willen   tevens   onderscheid   maken   tussen   de   automobilist   die   per   ongeluk   een   keer   een   verkeersbord  over  het  hoofd  ziet  en  de  notaire  overtreder.  We  willen  daarom  dat  de  eerste  boete   voor   een   overtreding   binnen   een   bepaalde   periode,   een   lagere   boete   is   dan   daarop   volgende   boetes   voor   een   vergelijkbare   overtreding.   Kortom:   wie   steeds   te   hard   rijdt,   krijgt   steeds   hogere   boetes  voor  dezelfde  overschrijding.       Tevens  pleiten  we  voor  de  invoering  van  het  puntensysteem  voor  alle  weggebruikers.  Dit  zal  voor   iedereen   verkeersveilig   gedrag   bevorderen.   Voor   overtredingen   krijg   je   voortaan   naast   een   boete   ook  strafpunten  die  een  bepaalde  periode  blijven  staan;  kom  je  boven  een  bepaald  aantal,  dan  raak   je  je  rijbewijs  (al  dan  niet  voor  bepaalde  tijd)  kwijt.       5.4.6 Gevangenisstraf   Boetes  en  straffen  hebben  onder  meer  de  taak  de  samenleving  tegen  overtreders  en  criminelen  te   beschermen,   zeker   als   de   kans   op   herhaling   groot   is.   Boetes   en   straffen   hebben   verder   ook   een   79  |  P a g i n a    

preventieve  functie.   Daarom   vindt  Nederland   Duurzaam   dat,   naast   dat   het   duidelijk   is  of   iets  wel  of   niet   mag,   het   ook   voor   iedereen   duidelijk   moet   zijn   welke   minimale   straf   er   hoort   bij   het   overtreden  van  regels/wetten.       Veel   mensen   zijn   op   de   hoogte   van   de   hoogte   van   boetes   voor   bepaalde   verkeersovertredingen,   maar   hebben   geen   zicht   op   de   straffen   bij   zwaardere   vergrijpen.   Nederland   Duurzaam   is   van   mening  dat  als  de  minimale  strafmaat  bij  potentiele  plegers  bekend  is,  zij  minder  gauw  geneigd  zijn   een  serieus  vergrijp  te  plegen.       Geen  korting  meer  voor  goed  gedrag   Om   de   strafmaat   helderder   te   krijgen   is   Nederland   Duurzaam   van   mening   dat   de   straf   die   de   rechter  uitspreekt,  ook  daadwerkelijk  de  straf  is  die  de  veroordeelde  hoort  uit  te  zitten.  Momenteel   is   het   zo   dat   er   eerst   een   rekensom   wordt   gemaakt,   omdat   er   praktisch   in   alle   gevallen   1/3   strafkorting   vanwege   ‘goed   gedrag’   wordt   gegeven.   Nederland   Duurzaam   wil   naar   een   systeem   waar  er  bij  het  vertonen  van  ‘slecht’  gedrag  strafverzwaring  volgt.  De  hoogte  van  de  straf  zou  al  van   tevoren  bepaald  kunnen  worden.  Qua  systeem  is  dit  vergelijkbaar  met  de  verzwaring  van  een  boete   als   je   niet   op   tijd   betaald.   Het   huidige   systeem   van   vervroegde   vrijlating   is   een   onfatsoenlijk   gebaar   tegenover  de  maatschappij  in  het  algemeen  en  de  slachtoffers  in  het  bijzonder.       Op   het   moment   dat   rechters   voortaan   direct   de   strafmaat   min   1/3   strafkorting   nemen,   zal   schrijnend   duidelijk   worden   dat   vooral   voor   zwaardere   delicten   als   moord,   doodslag   en   zedendelicten   de   strafmaat   wel   erg   laag   is.   Nederland   Duurzaam   pleit   voor   dergelijke   zware   delicten   daarom   voor   de   invoering   van   minimale   straffen.   Als   het   aan   Nederland   Duurzaam   ligt,   worden   de   minimale   straffen   voor   moord,   doodslag   en   zedendelicten   respectievelijk   15,   10   en   8   jaar  (dit  zonder  strafkorting,  en  noodweer  situaties  uitgezonderd).  Nederland  Duurzaam  wil  verder   minimaal  1  jaar  gevangenisstraf  voor  fysieke  overtredingen  jegens  politieagenten,  hulpdiensten  en   ander  overheidspersoneel.     De  laatste  jaren  zijn  er  met  enige  regelmaat  incidenten  geweest  waarbij  op  een  een  weerloos,  vaak   op   de   grond   liggend   slachtoffer,   wordt   ingeslagen   of   geschopt   door   een   agressor.   Dit   is   zeer   risicovol  voor  het  slachtoffer.  Nederland  Duurzaam  wil  dan  ook  dat  dit  voortaan  per  definitie  wordt   gezien   als   poging   tot   doodslag   en   dientengevolge   zwaar   wordt   bestraft,   ook   als   het   slachtoffer   relatief  goed  wegkomt.  We  willen  dat  daders  niet  makkelijk  wegkomen  met  zulke  daden,  omdat  het   toevallig  goed  is  afgelopen.  Betere  afschrikking  vinden  we  daarom  noodzakelijk.       Diplomatieke  onschendbaarheid   Diplomaten   zijn   onschendbaar   en   enkele   daarvan   maken   misbruik.   Nederand   Duurzaam   is   van   mening   dat   ook   diplomaten   zich   aan   de   in   ons   land   geldende   regels   moeten   houden.   Wij   willen   daarom  aanpassing  van  deze  (oude)  regelgeving.  Er  moet  gaan  gelden  dat  diplomaten  boetes  voor   veel  voorkomende  kleine  overtredingen  gewoon  moeten  betalen.       Als   deze   regel   er   niet   door   komt   dan   zouden   diplomaten   die   continue   over   schreef   gaan   op   hun   gedrag   moeten   worden   aangesproken   en   desnoods   tot   ongewenste   vreemdeling   moeten   worden   verklaard.  Nederland  Duurzaam  vindt  het  onbegrijpelijk  dat  landen  mensen  uitzenden  die  de  regels   van   hun   gastland   overtreden   en   hun   gastland   daarmee   schofferen.   Diplomaten   zouden   het   (positieve)  uithangbord  van  hun  land  moeten  zijn.     Stapeling  van  gevangenisstraf  bij  meerdere  delicten   Nederland   Duurzaam   wil   verder   dat   het   plafond   voor   straffen   voor   zware   delicten   wordt   opgeheven,  zodat  er  voor  bepaalde  zware  gevallen  zwaardere  straffen  gegeven  kunnen  worden.  Als   er  meerdere  delicten  gepleegd  zijn  door  1  persoon,  kunnen  deze  qua  strafmaat  gestapeld  worden.     80  |  P a g i n a    

Straf  voor  meerdere  betrokkenen  als  dader  onduidelijk  is   Nederland   Duurzaam   vindt   dat,   als   er   meerdere   mensen   bij   een   criminele   daad   zijn   betrokken,   maar  onduidelijk  is  wie  de  daad  uiteindelijk  gepleegd  heeft  (omdat  ze  elkaar  beschuldigen  of  elkaar   de  hand  boven  het  hoofd  houden),  alle  betrokkenen  in  aanmerking  komen  voor  de  straf  die  staat   voor   het   plegen   van   deze   misdaad.   Het   is   in   het   verleden   al   meerdere   keren   voorgekomen   dat   daders   door   deze   truc   toe   te   passen,   vrijuit   gaan.   De   wet   moet   hierop   dus   worden   aangepast.   Nederland  Duurzaam  is  ervan  overtuigd  dat  de  betrokkenen  na  een  dergelijke  wetwijziging  ineens   veel  meer  openheid  zullen  geven  over  wat  er  nu  echt  heeft  plaatsgevonden.     Omgang  met  zedendelinquenten   Zedendelinquenten,  ongeacht  hun  geaardheid,  maken  misbruik  van  iemand  die  op  dat  moment  in   een  kwetsbaardere  positie  is.  Onze  maatschappij  dient  daartegen  beschermd  te  worden.  Naast  de   al   bestaande   maatregelen   en   behandelmethodes   stelt   Nederland   Duurzaam   de   volgende   maatregelen  voor:   1. nooit  taakstraffen,  maar  altijd  TBR  voor  recidiverende  zedendelinquenten;   2. libido  verlagende  medicatie  en  volgsysteem  voor  zedendelinquenten  die  met  verlof  gaan;   3. serie(kind)verkrachters  en  zedenmoordenaars  krijgen  levenslang  en  geen  TBR;   4. verjaringstermijn  op  zedendelicten  afschaffen;   5. standaard  schadevergoeding  voor  (nabestaanden  van)  slachtoffers  zedendelicten;   6. vrijgelaten  pedoseksuelen  blijven  monitoren;   7. geen  pedoseksuelen  in  kinderrijke  omgevingen  invoeren.   8. verplichte  Verklaring  omtrent  Gedrag  voor  functies  met  kinderen;   9. uitbreiden  landelijke  eenheid  kinderporno  en  inzet  undercoveragenten  op  internet;   10. strafmaxima  voor  fabricage  en  verspreiding  van  kinderporno  verhogen.     Harde  aanpak  racistisch  geweld       Racistisch   geweld   (waaronder   hatecrimes)   worden   zwaarder   bestraft   door   dit   als   een   strafverzwarende  omstandigheid  in  de  strafwet  op  te  nemen.     Steviger  aanpak  thuisovervallen   Door   het   beter   beveiligen   van   bedrijven   en   banken   lijkt   het   criminele   terrein   zich   te   verschuiven   naar   de   burger   thuis.   Burgers   kunnen   zichzelf   echter   minder   beveiligen   of   verdedigen,   deels   omdat   dit   volgens   de   huidige   wet   maar   beperkt   kan.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   mensen   zich   in   hun   eigen   huis   veilig   moeten   kunnen   voelen   en   pleit   voor   meer   aandacht   van   justitie   voor   dergelijke   overvallen.  Ook  pleiten  wij  voor  hogere  straffen  voor  dit  delict.     Taakstraffen  en  meer  personen  in  één  cel   De   meest   lichtgestrafte   criminelen   komen   wat   Nederland   Duurzaam   betreft   in   aanmerking   voor   taakstraffen.  Hierbij  vindt  Nederland  Duurzaam  dat  er  indien  mogelijk  wel  een  directe  link  moet  zijn   tussen   de   taakstraf   en   het   gepleegde   delict,   waardoor   de   veroordeelden   geconfronteerd   worden   met   de   consequenties   van   het   gepleegde   feit.   Taakstraffen   moeten   verder   zoveel   mogelijk   in   de   openbare  ruimte  plaatsvinden.       Het   is   wat   Nederland   Duurzaam   betreft   bespreekbaar,   om   kosten   te   besparen,   meerdere   gevangenen  op  een  cel  kunnen  worden  geplaatst.  Ook  zouden  zij  onder  bepaalde  omstandigheden   hun  straf  thuis  moeten  kunnen  uitzitten,  met  behulp  van  elektronische  hulpmiddelen.       Lijfstraffen  en  doodstraf   Nederland   Duurzaam   is   weliswaar   voor   strengere   straffen,   wij   tegen   elke   vorm   van   lijfstraffen   en   tegen  de  doodstraf.  Nederland  Duurzaam  veroordeelt  elk  persoon,  elk  regime  en  elke  religie  die  dit   wel  voorstaat.     81  |  P a g i n a    

In  geval  van  zeer  ernstige  delicten  (en  in  elk  geval  als  er  drie  keer  een  ernstig  delict  door  dezelfde   persoon   is   gepleegd)   moet   iemand   levenslange   opsluiting   kunnen   krijgen.   Waarbij   levenslang   ook   echt  levenslang  is.     Levenslang   wordt   in   Nederland   zelden   opgelegd.   Er   wordt   vaker   een   straf   met   TBR   opgelegd,   waarbij  daders  dan  in  de  ‘longstay’  een  alternatieve  levenslange  straf  uitzitten.  In  de  praktijk  blijkt   echter   dat   dit   alternatief   lang   niet   altijd   tot   een   levenslange   straf   leidt.   Nederland   Duurzaam   ziet   dan  ook  liever  dat  er  meer  levenslang  wordt  opgelegd  en  minder  vaak  TBS.       TBR   Nederland   Duurzaam   ondersteunt   het   huidige   TBR-­‐beleid,   maar   wil   een   aantal   aanvullingen.   Zo   willen   wij   dat,   ook   als   een   verdachte   weigert   mee   te   werken   aan   een   psychisch   onderzoek,   hij   veroordeeld  kan  worden  tot  TBR,  dan  maar  op  basis  van  observatie  of  informatie  van  buitenaf.     Verder  wil  Nederland  Duurzaam  dat  er  geen  TBR-­‐klinieken  meer  gevestigd  worden  in  woonwijken   en  dat  TBR’ers  bij  verlof  altijd  worden  voorzien  van  een  elektronisch  volgsysteem.       Recidiveperiode  oprekken   Voor   mensen   die   voor   het   eerst   in   aanmerking   met   justitie   komen,   moet   de   straf   primair   gericht   zijn   op   een   terugkeer   in   de   maatschappij   (rehabilitatie).   Daarom   is   het   van   belang   om   mensen   tijdens   hun   straf   zoveel   mogelijk   te   steunen  door   het   aanbieden   van   opleiding   en   werkervaring   (dit   binnen  grenzen  van  de  inrichting).  Verder  moet  er  een  verplichte  nazorg  komen.     Op   het   moment   dat   mensen   na   terugkeer   in   de   maatschappij   opnieuw   met   justitie   in   aanraking   komen,   is   dus   gebleken   dat   de   rehabilitatieaanpak   bij   hen   niet   succesvol   is   geweest.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   strafmaat   voor   deze   recidivisten   moet   worden   verhoogd,   wellicht   zelfs   verdubbeld.    Wij  willen  verder  dat  de  recidiveperiode  van  vijf  naar  tien  jaar  wordt  opgerekt.       Verjaringstermijn  van  het  recht  tot  strafvervolging  afschaffen  voor  misdrijven   Door   het   beschikbaar   komen   van  nieuwe   (DNA)   technieken   kan   na   zeer   lange   tijd   nog   duidelijkheid   komen   omtrent   daders   van   delicten.   Mede   om   deze   reden   wil   Nederland   Duurzaam   de   verjaringstermijn  afschaffen.  De  verjaringstermijn  is  nu  meer  een  beloning  voor  de  dader  om  zich   niet  aan  te  geven:  als  je  een  aantal  jaren  zwijgt,  ontloop  je  je  straf.         Strafverlaging  indien  de  dader  zichzelf  aangeeft.   Het  gebeurt  regelmatig  dat  daders  proberen  hun  straf  te  ontlopen.  Hierdoor  blijft  onduidelijk  wie  er   achter   een   bepaald   misdrijf   zat   en/of   wat   de   aanleiding   is   geweest.   Dit   kan   zeer   zwaar   zijn   voor   slachtoffers  of  hun  nabestaanden.       Om  deze  reden  wil  Nederland  Duurzaam  de  regelgeving  zodanig  aanpassen  dat   de  kans  dat  daders   zichzelf   aangeven   groter   wordt.   Dit   door   hen   dan   een   lagere   straf   te   geven.   Dit   kan   twijfelende   daders   met   wroeging   over   de   streep   trekken   om   hun   daden   op   te   biechten.   Dit   is   een   win-­‐win   situatie.   Voor   liquidaties   in   het   criminele   circuit   zal   dat   uiteraard   minder   effectief   zijn   dan   voor   zaken  die  ongewild  uit  de  hand  lopen,  zoals  bij  doodslag  of  iemand  die  doorrijdt  na  het  veroorzaken   van  dodelijk  ongeluk.     Verbod  op  gelaatsbedekkende  kleding  en  voorwerpen   Nederland  Duurzaam  is  een  voorstander  een  verbod  op  gelaatsbedekkende  kleding/voorwerpen  als   bivakmutsen,  integraalhelmen  en  boerka.  Uitzondering  hierop  vormen  die  momenten  waarop  het   dragen  van  gelaatsbedekking  wettelijk  verplicht  is,  zoals  dit  bijvoorbeeld  het  geval  is  bij  het  dragen   van   een   helm   voor   motorrijders   in   het   verkeer.   Het   dragen   van   allerhande   gezichtsbedekkende   kleding  of  voorwerpen  op  andere  momenten  maakt  inbreuk  op  het  gevoel  van  veiligheid.  Door  het   82  |  P a g i n a    

dragen   van   dergelijke   kleding   wordt   het   vaststellen   van   iemands   identiteit   bemoeilijkt   en   het   opsporen  en  vervolgen  van  daders  van  strafbare  feiten  gefrustreerd.  Kortom:  gezichtsbedekkende   kleding  tast  onze  veiligheid  aan.     5.4.7 Geweld  /  wapenbezit   Nederland   Duurzaam   streeft   naar   een   wapenvrije   maatschappij.   Het   aantal   boetes   voor   illegaal   wapenbezit   lijkt   geen   recht   te   doen   aan   het   aantal   in   omloop   zijnde   ongeregistreerde   wapens.   Wat   Nederland  Duurzaam  betreft  wordt  er  vaker  preventief  gefouilleerd.       Betere  controle  op  wapenvergunningen  en  schietclubs   Omdat   veruit   de   meeste   incidenten   met   vuurwapens   illegale   wapens   betreft   vindt   Nederland   Duurzaam  het  geen  probleem  dat  er  schietverenigingen  bestaan.  Nederland  Duurzaam  wil  wel  dat   er   een   betere   controle   komt   op   het   verlenen   van   wapenvergunningen.   Alvorens   een   vergunning   wordt   afgegeven   moeten   mensen   een   verplichte   psychologische   test   doen   die   met   goed   gevolg   dient   te   worden   afgerond.   Er   dient   een   koppeling   te   komen   waarbij   vanuit   het   Electronisch   Patienten   Dossier   en   signaal   naar   politie   gaat   op   het   moment   dat   iemand   met   psychische   problemen  een  vuurwapevergunning  heeft  of  aanvraagt.       5.4.8 Softdrugs   Het   onderscheid   tussen   softdrugs   en   harddrugs   is   iets   typisch   Nederlands.   De   meeste   andere   landen   kennen   dit   onderscheid   niet;   daar   wordt   het   gebruik   van   alle   drugssoorten   op   één   lijn   gesteld.   Nederland   Duurzaam   wil   dat   Nederland   een   internationaal   pleidooi   houdt   om   dit   onderscheid   wereldwijd   erkend   te   krijgen   en   derhalve   om   wiet   en   hasj   van   de   internationale   lijst   van  verboden  middelen  af  te  krijgen.  Voorwaarde  is  wel  dat  er  perk  en  paal  wordt  gesteld  aan  het   THC-­‐gehalte  in  de  wiet.     Stoppen  met  gedogen   Zoals  eerder  aangegeven  wil  Nederland  Duurzaam  af  van  gedoogbeleid  omdat  dit    onduidelijkheid   in  de  hand  werkt.  Een  van  de  belangrijkste  gedoogzaken  in  Nederland  is  het  bezit  en  gebruik  van   softdrugs.   Om   helderheid   te   scheppen   is   Nederland   Duurzaam   voor   het   legaliseren   van   het   gebruik   van  softdrugs.  De  verkoop  aan  minderjarigen  moet  worden  verboden.  Verkoop  van  alle  drugs  aan   minderjarigen  moet  flink  worden  bestraft.     Nederland   Duurzaam   wil   dat,   op   het   moment   dat   softdrugs   wordt   gelegaliseerd,   ook   de   handel   wordt  gelegaliseerd  en  dat  er  op  softdrugs,  net  als  bij  alcohol  en  tabak,  accijns  worden  geheven.       Wietpas   Nederland  Duurzaam  ziet  niets  in  de  invoer  van  de  zogenaamde  wietpas,  omdat  deze  leidt  tot  een   te  grote  inbreuk  op  de  privacy.  Bij  de  verkoop  kan  echter  wel  om  legitimatie  worden  gevraagd.       Harddrugs  blijven  verboden   Productie,  verkoop  en  gebruik  van  harddrugs  blijft  strafbaar.     5.4.9 Terrorismebestrijding  en  veiligheid   Nederland   Duurzaam   vindt   het   belangrijk   dat   Nederland   blijft   gevrijwaard   van   terrorisme.   Het   terrorisme  dat  de  laatste  jaren  ook  de  westerse  wereld  bedreigt  lijkt  groter  in  omvang  te  worden.   Het   kenmerkt   zich   onder   meer   door   de   ongekende   gewelddadige   potentie,   gericht   op   het   maken   van  veel  slachtoffers,  door  martelaarschap  en  door  gebruik  van  moderne  technologie.  De  bekende   netwerken  zijn  internationaal,  waarbij  er  sprake  is  van  grote  etnische  heterogeniteit.        

83  |  P a g i n a    

Om   nationaal   deze   terrorismedreiging   effectiever   te   kunnen   weerstaan   en   terroristische   misdrijven   te   kunnen   voorkomen   is   een   forse   extra   inspanning   nodi.   Aan   de   veiligheids–   en   inlichtingendiensten   moeten   extra   mankracht   en   middelen   worden   toegekend   en   informatie-­‐ uitwisseling   tussen   de   politie   en   de   diensten   moet   worden   versterkt.   Dit   geldt   ook   voor   Europol.   Ook  moet  de  samenwerking  met  andere  relevante  Europese  diensten  worden  geïntensiveerd.     Terrorismebestrijding   en   privacy   staan   vaak   lijnrecht   tegenover   elkaar.   Biometrische   identificatiemogelijkheden   zijn   onmisbaar   in   de   strijd   tegen   terrorisme   in   de   zin   dat   bekendstaande   terroristen   eerder   gesignaleerd   kunnen   worden.   De   verzameling,   het   beheer   en   gebruik   moeten   wel   onder   de   hoogste   veiligheidsvoorwaarden   geschieden.   Helaas   heeft   de   overheid   hierin   geen   goed  trackrecord.  Hierin  moet  dan  ook  afdoende    worden  geïnvesteerd.     Koppeling  mobiele  telefoonnummers  aan  personen   Nederland   Duurzaam   wil   dat   alle   mobiele   telefoonnummers   die   op   het   Nederlandse   netwerk   actief   zijn,   inclusief   pre-­‐paid   telefoonnummers,   via   een   identiteitsbewijs   aan   een   eigenaar   moeten   zijn   gekoppeld.  Houders  van  bestaande,  anonieme  (prepaid)  GSM  nummers  krijgen  een  periode  van  3   maanden  waarin  ze  het  nummer  op  hun  naam  moeten  laten  zetten.  Alle  nummers  die  daarna  niet   gekoppeld  zijn  aan  een  eigenaar  worden  onbruikbaar  gemaakt      

5.5 Integratie     Integratie  blijkt  een  moeizaam  proces.  Wij  streven  naar  een  land  met  breed  gedeelde  normen  en   waarden   omdat   dit   de   kans   op   onbegrip   en   interne   conflicten   verkleind.   Hoewel   er   talloze   immigranten   uit   andere   culturen   met   goede   bedoelingen   zijn,   laat   dit   onverlet   dat   de   grote   aantallen   mensen   uit   andere   culturen   inmiddels   een   serieus   maatschappelijk   en   financieel   probleem   zijn.   Mede   om   te   voorkomen   dat   de   omvang   van   deze   problemen   groter   wordt   wil   Nederland   Duurzaam   een   zeer   stringent   immigratiebeleid   (zie   hoofdstuk   2.3).   Dit   hoofdstuk   beschrijft  de  zaken  die  volgens  ons  gewenst  –of  noodzakelijk-­‐  zijn  om  de  mensen  in  ons  land  zoveel   mogelijk  zonder  onderlinge  spanningen  met  elkaar  te  laten  samenleven.     Strenge  voorwaarden  stellen   Voorwaarde   voor   een   goede   integratie   is   dat   wij   elkaar   goed   kunnen   verstaan   en   begrijpen.   Nederland   Duurzaam   vindt   daarom   dat   nieuwkomers   (het   liefst   al   voordat   zij   naar   Nederland   komen)   de   Nederlandse   taal   moeten   beheersen.   Het   spreken   van   de   Nederlandse   taal   geeft   toegang   tot   de   arbeidsmarkt.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   in   het   publieke   domein     Nederlands   gesproken   moet   worden.   Daarom   zal   alle   communicatie   vanuit   alle   overheden   voortaan   in   het   Nederlands  gaan.       Naast   het   spreken   van   de   Nederlandse   taal   vindt   Nederland   Duurzaam   dat   nieuwkomers   zich   moeten   conformeren   aan   de   Nederlandse   wet   en   -­‐cultuur,   met   de   bijbehorende   normen   en   waarden.  Nederland  Duurzaam  wil  dat  zij  hiertoe  een  overeenkomst  tekenen  bij  binnenkomst  van   ons   land.   Wat   Nederland   Duurzaam   betreft   kunnen   nieuwkomers   alleen   aan   onze   samenleving   deelnemen   als   zij   de   taal   beheersen   en   zich   grotendeels   aanpassen   aan   de   Nederlandse   samenleving   en   onze   vrije   normen   en   waarden   accepteren.   Wie   niet   kan   of   niet   wil   integreren   mag   van  ons  niet  in  Nederland  blijven.  Nederland  Duurzaam  wil  een  inburgeringscontract  invoeren.  Dit   moet  gelden  voor  mensen  van  buiten  de  EU  hier  komen  wonen,  of  mensen  die  vanuit  een  ander  EU   land  in  ons  land  komen  wonen  maar  minder  dan  5  jaar  een  EU  paspoort  hebben.  Idealitair  wordt   voor   de   gehele   EU   eenzelfde   contract   afgesloten.   Overtreding   van   het   contract   kan,   afhankelijk   van   de  ernst,  tot  gevolg  hebben  dat  de  persoon  in  kwestie  Nederland  of  de  EU  dient  te  verlaten.       84  |  P a g i n a    

Taalachterstanden  in  vroegtijdig  stadium  wegwerken   Om   taalachterstanden   vroeg   te   constateren   wordt   al   op   het   consultatiebureau   een   verplichte   taaltoets   gehouden.   Als   vastgesteld   wordt   dat   een   kind   een   taalachterstand   heeft,   worden   de   ouders   verplicht   om   het   via   voorschoolse   educatie   bij   te   laten   scholen.   Zo   wordt   al   vroegtijdig   voorkomen   dat   kinderen   door   een   taalachterstand   ook   op   andere   vlakken   gaan   achterlopen.   Werken   ouders   hier   niet   aan   mee,   dan   moeten   zij   op   de   kinderbijslag   worden   gekort;   deze   kan   ook   volledig   worden   ingetrokken.   Uiteraard   moet   er   hier   een   uitzondering   te   worden   gemaakt   voor   kinderen  die  om  andere  redenen  (zoals  dyslexie)  een  taalachterstand  hebben  opgelopen.     Inburgering  zelf  financieren  en  afsluiten  met  eed   Mensen   die   in   Nederland   willen   gaan   leven   en   werken,   moeten   verplicht   inburgeren.   Zij   moeten   hun  eigen  inburgeringcursus  betalen,  eventueel  ondersteund  door  een  lening  van  de  overheid.  De   kosten,  waar  nu  de  samenleving  voor  opdraait,  zijn  te  hoog  en  de  opbrengsten  helaas  te  laag.     Nederland   Duurzaam   vindt   het   verder   een   goed   idee   dat   er   ter   afsluiting   van   de   inburgeringsperiode   een   ‘contract’   wordt   ondertekend   en   een   eed   wordt   afgelegd,   waarbij   de   immigrant   aangeeft   dat   zij   het   Nederlands   rechtssysteem   en   onze   normen   en   waarden   zullen   erkennen  en  respecteren.     Toegang  tot  sociale  zekerheid  voor  immigranten  beperken   Nederland   heeft   een   goed   sociaal   stelsel   en   dat   willen   we   zo   houden.   Dit   stelsel   heeft   een   grote   ongewenste   aantrekkingskracht   op   mensen   die   het   economisch   slechter   hebben.   Nederland   Duurzaam   wil   niet   dat   dit   sociale   stelsel   nog   langer   de   reden   is   waarom   immigranten   naar   Nederland  komen.  Immigranten  zijn  daarom  pas  welkom  om  hier  te  komen  werken  op  het  moment   dat   banen   in   Nederland   niet   met   de   Nederlandse   beroepsbevolking   kunnen   worden   ingevuld.   Nederland  Duurzaam  wil  daarom  dat  immigranten  de  eerste  5  jaar  niet  in  aanmerking  komen  voor   welke  uitkering  dan  ook.     Intrekken  Nederlandse  nationaliteit.   Nederland  Duurzaam  wil  de  regelgeving  zo  aanpassen  dat  het  Nederlandse  paspoort  van  personen   die  zowel  de  Nederlandse  als  een  andere  nationaliteit  hebben,  onverwijld  kan  worden  ingetrokken.       Het   intrekken   hiervan,   dat   gepaard   gaat   met   het   vervallen   van   iedere   aanspraak   op   Nederlandse   sociale   voorzieningen,   willen   we   toepassen   op   zulke   personen   die   herhaaldelijk   ernstig   crimineel   gedrag   vertonen.   Hetzelfde   geldt   voor   personen   die   aantoonbaar   een   gevaar   vormen   voor   de   veiligheid  en  vrijheid  in  ons  land.       Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   Nederlandse   nationaliteit   moet   worden   ingetrokken   op   het   moment   dat   mensen   dienen   in   een   ander   leger   dan   de   Nederlandse.   Dit   is   inclusief   niet   officiële   legers   behorende   bij   een   natie,   zoals   guerrillalegers.   In   concreto   willen   wij   het   Nederlandse   paspoort   van   personen   die   zonder   expliciete   schriftelijke   autorisatie   naar   een   conflictgebied   afreizen  te  allen  tijde  intrekken,  ook  als  deze  persoon  geen  tweede  nationaliteit  heeft.     Autorisatie  kan  worden  verstrekt  aan  mensen  met  een  geldige  reden,  bijvoorbeeld  journalisten  en   hulpverleners.    Andere  personen  krijgen  geen  autorisatie.     Nederlanders  die  zonder  autorisatie  toch  willen  gaan  worden  niet  door  de  overheid  tegengehouden   of  vastgezet  maar  direct  na  vertrek  en  zonder  waarschuwing  gedenaturaliseerd  en  tot  ongewenst   vreemdeling  verklaard.  Nederland  Duurzaam  wil  zo  tevens  voorkomen  dat  ons  inlichtingenapparaat   na  een  eventuele  terugkomst  zwaar  wordt  belast  door  personen  die  Nederland  Duurzaam  sowieso   liever  niet  in  onze  maatschappij  heeft.     85  |  P a g i n a    

5.5.1 Dubbele  nationaliteit  mag  gehandhaafd  blijven   Nederland   Duurzaam   vindt   niet   per   definitie   dat   inwoners   een   eventuele   tweede   nationaliteit   zouden   moeten   opgeven,   al   eisen   wij   dat   mensen   met   een   dubbele   nationaliteit   die   een   hogere   ambtelijke   functie   krijgen,   afstand   doen   van   hun   niet-­‐Nederlandse   nationaliteit.   Nederland   Duurzaam   eist   dat   alleen   mensen   met   de   Nederlandse   nationaliteit   dergelijke   functies   bekleden,   met  het  oog  op  voorkoming  van  belangenverstrengeling.       Wat   betreft   de   mensen   die   nog   maar   net   de   Nederlandse   nationaliteit   hebben   gekregen,   vindt   Nederland  Duurzaam  het  zelfs  wenselijk  dat  deze  mensen  ook  nog  de  oude  nationaliteit  hebben.  Bij   ernstig  misdadig  gedrag  zouden  deze  mensen  namelijk  nog  uitgezet  kunnen  worden  naar  het  land   van  herkomst,  waarna  de  Nederlandse  nationaliteit  kan  worden  ingenomen.    

86  |  P a g i n a    

6 Duurzame  invulling  aan  ruimte   Het   is   belangrijk   voor   de   leefbaarheid   van   gebieden   dat   hier   niet   alleen   voldoende   werk   is,   maar   ook  prettig  gewoond  en  gerecreëerd  kan  worden,  en  dat  alle  voorzieningen  bereikbaar  zijn.    

6.1 Wonen     6.1.1 Woningmarkt  /  Hypotheekrenteaftrek   De  hypotheekrenteaftrek  is  er  ooit  gekomen  als  stimulans  om  mensen  een  woning  te  laten  kopen.   Als  er  meer  mensen  een  eigen  huis  hebben,  komt  dit  over  het  algemeen  de  leefbaarheid  ten  goede.   Ook  kan  een  huis  op  latere  leeftijd  een  appeltje  voor  de  dorst  betekenen.   Sinds  de  financiele  crisis  die  in  2007  begon  kunnen  particulieren  niet  meer  de  gehele  aankoopsom   van   hun   woning   gefinancieerd   krijgen.   Op   de   korte   termijn   had   dit   negatieve   gevolgen   voor   de   woningmarkt.  Op  het  moment  van  schrijven  van  dit  stuk  krabbelt  de  woningmarkt  langzaam  weer   uit  het  dal  en  stijgen  de  –doorgaans  gedaalde-­‐  prijzen  weer  langzaam.     Nederland   Duurzaam   is   van   mening   dat   de   strengere   hypotheekeisen   in   aanleg   juist   zijn.   Particulieren   lopen   door   inbreng   van   eigen   geld   en   een   lagere   hypotheek   minder   kans   op   een   restschuld  bij  (gedwongen)  verkoop.  De  huidige  situatie  waarbij   een  eigen  financiële  inbreng  in  een   koopwoning  bij  verkoop  van  die  woning  als  overwaarde  wordt  gezien  dient  te  worden  afgeschaft.       Hervormen  woningmarkt   De  hypotheekrenteaftrekregeling  is  versoberd  door  het  huidige  kabinet.  Nederland  Duurzaam  staat   grotendeels   achter   deze   nieuwe   invulling   waarbij   de   maximale   hypotheekrenteaftrek   langzaam   wordt   afgebouwd   tot   de   derde   belastingschijf.   Een   wijziging   die   Nederland   Duurzaam   zou   willen   zien  is  dat  de  hypotheekrenteaftrek  niet  meer  alleen  van  toepassing  is  op  leningen  die  gedurende   de  looptijd  geheel  worden  afgelost.       Gehele   aflossing   betekent   dat   de   woningeigenaar   nauwelijks   nog   woonlasten   heeft.   Keerzijde   hiervan   is   dat   de   woningeigenaar   tijdens   de   looptijd   meer   geld   kwijt   is   aan   de   aflossing.   Dit   geld   wordt   niet   elders   de   economie   in   gebracht   hetgeen   onnodig   is.   Het   gaat   er   om   dat   de   woningeigenaar   na   het   verstrijken   van   de   periode   waarin   de   hypotheekrente   kan   worden   afgetrokken,   en   na   de   pensionering,   voldoende   inkomen   heeft   om   de   rente   over   de   resterende   lening   te   kunnen   betalen.   Als   dit   zorgvuldig   in   acht   wordt   genomen   dan   is   een   resterende   schuld   geen  probleem  (en  een  deels  aflossingvrije  hypotheek  ook  niet).       6.1.2 Sociale  huursector           Voor   de   sociale   huursector   geldt   wat   ons   betreft   dat   scheefhuurders   op   termijn   moeten   gaan   verhuizen.   Deze   voorziening   is   er   voor   mensen   met   een   beperkt   inkomen.   Ben   je   deze   fase   ontgroeid  en  verdien  je  meer,  dan  moet  je  met  een  bepaalde  opzegtermijn  op  zoek  gaan  naar  een   andere  woning.  Zo  blijven  deze  woningen  beschikbaar  voor  de  mensen  voor  wie  ze  bestemd  zijn:   mensen  met  de  laagste  inkomens.       Uiteraard  moet  de  overheid  aanvullende  afspraken  maken  met  woningcorporaties  om  de  mensen   die   niet   meer   in   aanmerking   komen   voor   sociale   woningbouw,   naar   een   ander   huis   door   te   laten   stromen.  Het  kan  zijn  dat  hiertoe  nieuwe  woningen  gebouwd  moeten  worden.     Salarissen  woningcorporatiedirecteuren   Salarissen   van   directeuren   van   woningcorporaties   mogen   niet   hoger   zijn   dan   de   zogenaamde   Balkenende-­‐norm.  Ze  moeten  verder  mede  afhangen  van  de  grootte  van  de  corporatie.      

87  |  P a g i n a    

6.1.3 Wijkenbeleid   In  de  wijken  moet  een  meer  gemêleerd  aanbod  komen  van  woningen,  waardoor  er  meer  mensen   uit  verschillende  milieus  bij  elkaar  in  de  wijk  komen  te  wonen.  Dit  zal  de  saamhorigheid  vergroten   en  criminaliteit  doen  afnemen.  Ook  komt  dit  tegemoet  aan  de  integratie  van  eventueel  aanwezige   allochtonen,  temeer  als  alle  kinderen  in  deze  wijk  ook  nog  eens  naar  dezelfde  school  gaan.     6.1.4 Kraken  een  strafbaar  feit   Nederland   Duurzaam   is   voor   het   kraakverbod.   Kraken   is   een   inbreuk   op   het   eigendomsrecht   van   pandeigenaren   en   doet   afbreuk   aan   de   maatschappij.   Om   leegstand   toch   zoveel   mogelijk   te   voorkomen  willen  we  dat  het  voor  particulieren  makkelijker  wordt  om  een  tweede  huis  voor  een   contractueel  vastgelegde  (desgewenst  korte)  periode  te  verhuren.         6.1.5 Minder  strikte  scheiding  woningen  en  bedrijven   Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   strikte   planologische   scheiding   tussen   woonbestemmingen   en   bedrijventerreinen   wordt   opgeheven,   zodat   het   makkelijker   wordt   om   meerdere   functies   in   een   bestemmingplan   op   te   nemen,   waardoor   woningen   en   kantoren   makkelijker   van   functie   kunnen   wisselen.       Aandacht  voor  oude  bedrijfspanden   Gezien   de   grote   leegstand   van   kantoren   kan   er   volgens   Nederland   Duurzaam   beter   worden   ingezet   op  de  renovatie  van  oude  kantoren  en  bedrijfspanden.       Op  het  moment  dat  er  sprake  is  van  woningnood,  zou  de  overheid  de  eigenaren  van  deze  panden   kunnen   benaderen   om   er   met   behulp   van   wooncorporaties   tijdelijke   woonruimte   te   creëren.   Uiteraard  moeten  de  bewoners  het  pand  verlaten  op  het  moment  dat  er  een  andere  bestemming   voor  is  gevonden.  De  huurbescherming  zou  hier  dan  niet  moeten  gelden.     Ook   kan   worden   gekeken   of   kantoorgebouwen   permanent   kunnen   worden   verbouwd   tot   woonruimte,  bijvoorbeeld  voor  studenten.     6.1.6 Duurzamer  bouwen   Nederland   Duurzaam   wil   dat   alle   nieuwbouw   in   2025   ten   minste   neutraal   is   qua   energieverbruik.   Ook   willen   wij   dat   per   dit   tijdstip   ook   alle   overheidsgebouwen   zoveel   mogelijk   energieneutraal   zijn.   Zulke  woningen  zijn  duurder,  maar  de  maandlasten  zijn  lager.       Bij   duurzaam   bouwen   kan   worden   gedacht   aan   zeer   goede   isolatie   en   het   energiezuinig   maken   van   gebouwen,   eigen   energieopwekking   middels   zonne-­‐   of   windenergie   en   een   gescheiden   systeem   voor   drinkwater   en   water   voor   toiletspoeling   en   tuinbesproeiing,   waarbij   voor   dit   laatste   gebruik   kan   worden   gemaakt   van   opgevangen   regenwater.   Daarnaast   dient   er   uiteraard   zoveel   mogelijk   gebruikgemaakt  te  worden  van  natuurlijke  –duurzaam  geproduceerde-­‐  materialen.     Om  te  stimuleren  dat  woningen  duurzaam  worden  gemaakt  of  dat  mensen  een  duurzame  woning   kopen,   kunnen   fiscale   maatregelen   worden   getroffen.   Te   denken   valt   aan   het   koppelen   van   de   hypotheekrenteaftrek  aan  de  energie-­‐efficiency  van  het  vastgoed  of  aan  het  verlenen  van  korting   op   de   WOZ.   Energierenovaties   worden   aangemoedigd   door   toepassing   van   een   laag   BTW-­‐tarief.   ofwel  het  door  ons  voorgestelde  BOW-­‐tarief.  Ook  zijn  er  0%-­‐leningen  voor  verbetering  van  energie-­‐ efficiency  van  de  woning.        

88  |  P a g i n a    

Groene  daken   Nederland   Duurzaam   pleit   voor   de   aanleg   van   groene   daken.   Vooral   in   grote   steden   bieden   groene   daken  voordelen  op  het  gebied  van  duurzaamheid,  milieu  en  woongenot.  Zo  dragen  groene  daken   bij  aan  de  waterbufferingscapaciteit,  het  koelen  van  de  stad  in  hete  zomermaanden,  het  verbeteren   van  de  luchtkwaliteit  en  het  vergroten  van  de  biodiversiteit.       Gebouwen  nemen  ruimte  in  en  zorgen  dus  altijd  voor  verlies  van  leefgebied  voor  planten  en  dieren.   Hoewel   groene   daken   geen   volwaardige   vervanging   zijn   voor   een   natuurlijke   habitat,   kunnen   ze   voor  planten  en  dieren  toch  belangrijk  zijn  De  aanschafkosten  zijn  hoger,  maar  daar  staat  tegenover   dat  de  dakbedekking  langer  meegaat  dan  een  traditioneel  dak  en  daarna  gerecycled  kan  worden.       Het  moet  voor  particulieren  makkelijker  en  aantrekkelijker  worden  om  groene  daken  aan  te  leggen.   De   overheid   zelf   moet   hierin   ook   participeren   en   op   zoveel   mogelijk   overheidsgebouwen   groene   daken  aanleggen.     6.1.7 Maatregelen  tegen  krimp   Af  en  toe  lijkt  het  Rijk  alleen  aandacht  te  hebben  voor  de  Randstad;  Nederland  Duurzaam  wil  dat  er   meer   aandacht   uitgaat   naar   gebieden   buiten   de   Randstad   en   kleine(re)   kernen   in   het   algemeen.   Voor   de   leefbaarheid   in   dergelijke   gebieden   is   het   nodig   dat   er   voldoende   werk   is,   goede   huizen,   goede  voorzieningen  en  een  goede  infrastructuur.       In   gebieden   zoals   de   huidige   provincies   Limburg,   Zeeland   en   Drenthe   krimpt   de   bevolking.   Nederland   Duurzaam   vindt   het   een   overheidstaak   om   de   werkgelegenheid   in   deze   gebieden   zoveel   mogelijk   te   waarborgen.   Om   deze   reden   willen   we   dat   bepaalde   overheidsdiensten   (bijvoorbeeld   onderdelen   van   de   belastingdient)   in   zulke   regio’s   worden   geplaatst.   Spreiding   van   dit   soort   diensten   over   het   land   ontlast   tevens   de   overvolle   randstad.   Ook   bedrijven   kunnen   gestimuleerd   worden  om  onderdelen  buiten  de  randstad  te  plaatsen.     Thuiswerken  kan  tevens  een  rol  spelen  bij   het  bevolkt  houden  van  zulke  gebieden.      

6.2 Natuur  &  recreatie   Behalve   dat   de   overheid   ervoor   moet   zorgen   dat   er   overal   voldoende   openbare   voorzieningen   zijn,   heeft  zij  ook  de  plicht  ervoor  te  zorgen  dat  er  voldoende  mogelijkheden  zijn  om  dicht  bij  huis  van   natuur  en  recreatie  te  genieten.     6.2.1 Natuur   Nederland   Duurzaam   wil   niet   dat   er   verder   op   natuur   wordt   bezuinigd.   De   natuur   en   het   landschap   zijn   van   grote   waarde   voor   onze   maatschappij.   Zo   voorziet   de   natuur   ons   van   schone   lucht   en   water,   levert   zij   ons   grondstoffen   en   speelt   zij   een   rol   op   het   gebied   van   kwaliteit   van   leven   en   recreatie.       In  stand  houden  en  verbinden  natuurgebieden   Nederland  Duurzaam  vindt  dat  er  zoveel  mogelijk  van  de  huidige  natuur  in  stand  gehouden  moet   worden.   Verder   moet   er   worden   geïnvesteerd   om   daar   waar   mogelijk   natuurgebieden   zoveel   mogelijk  met  elkaar  te  verbinden.  Nederland  Duurzaam  wil  in  dit  kader  ook  dat  de  ecoducten  die   gebouwd  zouden  worden  onder  het  kabinet  Balkenende  alsnog  gebouwd  worden.       Beschermde  natuurgebieden  in  Waddenzee   Nederland  Duurzaam  wil  dat  er  in  de  Waddenzee  omvangrijke  natuurgebieden  worden  vastgelegd   met  een  beschermde  status,  om  natuurherstel  en  herstel  van  de  visstand  te  bevorderen.  Visserij  is   in   deze   reservaten   niet   toegestaan.   NB.   Uiteindelijk   komt   dit   ook   ten   goede   aan   de   visserij,   aangezien  deze  afhankelijk  is  van  een  gezonde  visstand.     89  |  P a g i n a    

De   Waddenzee   moet   verder   worden   gevrijwaard   van   schadelijke   activiteiten   als   olie-­‐   en   gaswinning.     Walvisjacht   Nederland  wijst  de  jacht  op  bedreigde  walvissoorten  pertinent  af.  De  regering  zet  zich  in  voor  een   totaalverbod   en   treft   maatregelen   tegen   landen   die   het   huidige   moratorium   niet   respecteren.   Hierbij   maakt   zij   geen   uitzondering.   Nederland   moet   er   bij   de   Europese   Unie   op   aandringen   dat   geen   van   de   deelnemende   landen   toestaat   dat   walvisjagende   landen   als   Noorwegen   of   IJsland   gebruikmaakt  van  Europese  wateren  voor  de  jacht  op  walvissen.     6.2.2 Recreatie     Groene  hart  moet  groen  blijven   De  Randstad  moet  aantrekkelijker  worden  om  in  te  wonen  en  te  recreëren.  Nu  werken  veel  mensen   binnen   de   Randstad   en   wonen   erbuiten.   Dit   zorgt   voor   files.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   het   zogenaamde  ‘groene  hart’  behouden  moet    blijven  Als  het  aan  Nederland  Duurzaam  ligt,  blijft  het   groene  hart  groen.  Daarnaast  kan  er  gekeken  worden  of  er  nieuwe  groenvoorzieningen  gecreëerd   kunnen  worden,  bijvoorbeeld  op  (tijdelijk)  leegstaande  bedrijfsterreinen.       Naast   het   genoemde   groene   hart   moeten   ook   andere   basisreserves   aan   ‘echte   natuur’   worden   ontzien.    

6.3 Infrastructuur  en  mobiliteit   Een  goede  mobiliteit  is  voor  onze  maatschappij  en  economie  van  groot  belang.  Gelet  op  de  grote   impact  van  het  gebruik  van  voer-­‐,  vaar-­‐  en  vliegtuigen  en  de  aanleg  van  nieuwe  infrastructuur  op   natuur  en  milieu  stelt  Nederland  Duurzaam  dat  duurzaamheid  hierbij  het  uitgangspunt  moet  zijn.       6.3.1 Schoon  en  veilig  autorijden     Lager  BTW-­‐tarief  voor  schonere  auto’s   Nederland   Duurzaam   wil   dat   de   overheid   weggebruikers   stimuleert   zo   schoon   mogelijk   te   rijden.   In   dat   kader   pleiten   wij   voor   een   lager   BTW-­‐tarief   bij   de   aanschaf   van   schonere   auto’s.   Dit   kunnen   zowel   elektrische   auto’s   zijn   als   auto’s   die   rijden   op   andere   “   groene”   energiebronnen   als   bijvoorbeeld  waterstofgas.     Meer  ‘tankstations’  voor  schone  auto’s   Voor   de   nieuwe   vormen   van   aandrijving   moet   er   een   infrastructuur   komen.   Het   tanken   van   waterstof   is   in   Nederland   vrijwel   niet   mogelijk.   Langzaamaan   komen   er   wel   steeds   meer   oplaadpunten  voor  elektrische  auto’s.       Een  alternatief  voor  het  opladen  van  elektrische  auto’s  zou  kunnen  zijn  dat  berijders  van  elektrische   auto’s   hun   accu’s   kunnen   omwisselen.   In   Israël   is   dit   een   succes.   Uiteraard   vraagt   dit   van   de   elektrische   auto-­‐industrie   dat   er   gewerkt   wordt   aan   standaarden   van   hanteerbare   accu’s,   die   makkelijk  in  en  uit  te  monteren  zijn.       NB.   Zowel   voor   elektrische   auto’s   als   voor   waterstofauto’s   geldt   dat   ze   alleen   zorgen   voor   een   schoner   milieu   als   de   benodigde   energie   zo   groen   mogelijk   geproduceerd   wordt.   Momenteel   gebeurt  dit  nog  veel  met  behulp  van  kolencentrales;  dat  moet  dus  snel  veranderen.       Vervuilende  oude  auto’s  gaan  wegenbelasting  betalen   Nederland  Duurzaam  wil  een  duidelijke  koppeling  tussen  de  hoogte  van  de  wegenbelasting  en  de   vervuiling  die  de  betreffende  auto’s  veroorzaken.   90  |  P a g i n a    

Nederland   Duurzaam   ziet   niet   zozeer   iets   in   het   invoeren   van   milieuzones   voor   oude   auto’s,   omdat   dit  in  de  praktijk  moeilijk  te  handhaven  zal  zijn.     Nederland   Duurzaam   kan   zich   vinden   in   de   huidige   vrijstellingsregeling   voor   oldtimers,   waarbij   auto’s  ouder  dan  40  jaar  vrijgesteld  zijn  van  motorrijtuigenbelasting.     Groene  golven  in  de  bebouwde  kom   Zoals   hierboven   aangegeven   is   het   van   belang   dat   er   een   behoorlijke   mate   van   doorstroming   is.   Door   overal   in   Nederland   in   de   bebouwde   kom   groene   golven   in   te   voeren   op   de   doorgaande   wegen  wordt  de  doorstroming  verbeterd.  Dit  komt  ten  goede  aan  de  economie,  het  milieu  en  de   veiligheid.   Dit   laatste   omdat   het   alleen   zin   heeft   de   geadviseerde   snelheid   aan   te   houden,   aangezien  je  anders  het  volgende  verkeerslicht  op  rood  aantreft.       Overal  schoolzones  invoeren   Een   betere   doorstroming   mag   nooit   ten   koste   gaan   van   de   veiligheid   van   ouders   en   kinderen   rondom   scholen.   Nederland   Duurzaam   wil   daarom   dat   er   bij   alle   scholen   schoolzones   ingevoerd   worden.  Dit  is  al  bij  een  deel  van  de  scholen  een  realiteit,  maar  nog  lang  niet  overal.       Meer  eenduidigheid  in  maximumsnelheden  op  de  snelweg   Nederland  Duurzaam  pleit  voor  meer  eenduidigheid  rondom  de  snelheden  op  autosnelwegen.  Het   is   nu   praktisch   niet   meer   uit   te   leggen   hoe   hard   je   waar   mag.   Om   een   eind   te   maken   aan   het   oerwoud  van  borden  en  de  onduidelijkheid  bij  bestuurders,  pleit  Nederland  Duurzaam  ervoor  dat   er   rond   steden   voortaan   altijd   100   km/u   gereden   mag   worden.   Op   alle   andere   plekken   geldt   130   km/u,  tenzij  anders  wordt  aangegeven  middels  matrixborden.     NB.  Nederland  Duurzaam  was  geen  voorstander  van  de  verhoging  van  de  snelheid  naar  130  km/u.   Deze  verhoging  levert  namelijk  praktisch  geen  economische  winst  op,  maar  scheelt  wel  behoorlijk   qua   uitstoot   en   benzineverbruik,   terwijl   Nederland   Duurzaam   zowel   de   uitstoot   als   het   energieverbruik  wil  terugdringen.  Het  terugdraaien  ervan  is  echter  een  dure  aangelegenheid.     6.3.2 Filebestrijding     Files  zijn  slecht  voor  de  economie,  de  beleving  van  de  automobilist,  de  sociale  omgeving  (aangezien   ze   tijd   consumerend   zijn)   en   uiteraard   voor   het   milieu.   Bij   een   betere   doorstroming   is   er   minder   uitstoot.  Filebestrijding  heeft  dan  ook  voor  Nederland  Duurzaam  prioriteit.     Ontstaan  van  files   Files   ontstaan   doordat   er,   al   dan   niet   tijdelijk,   meer   aanbod   van   verkeer   is   dan   de   weg   aankan.   Naast   te   een   te   kleine   capactitiet   van   de   wegen   kunnen   weersomstandigheden,   wegwerkzaamheden,  ongelukken  of  pieken  in  het  verkeer  ten  grondslag  liggen  aan  files.       Oplossingsrichtingen   Het  weer  hebben  we  niet  in  de  hand,  al  kun  je  door  tijdige  en  juiste  informatie  weggebruikers  wel   beter   voorlichten,   waardoor   er   minder   files   ontstaan.   Door   wegwerkzaamheden   met   name   ’s   nachts  en  in  het  weekend  uit  te  voeren  voorkom  je  veel  hinder.       Door   verder   meer   aandacht   te   besteden   aan   het   voorkomen   van   ongelukken   en   het   sneller   opruimen  van  de  weg  na  ongelukken,  kunnen  files  omwille  van  ongelukken  ook  worden  ingeperkt.   Tevens  kan  het  plaatsen  van  schermen  kijkersfiles  aan  de  andere  kant  voorkomen.     De   belangrijkste   reden   voor   files   zijn   pieken   in   het   verkeer.   De   pieken   worden   voornamelijk   veroorzaakt  door  het  woon-­‐  werkverkeer  in  ochtend  en  avond.  Het  verkleinen  van  het  totaal  aan   woon-­‐   werkverkeer,   zal   derhalve   behoorlijk   bijdragen   aan   het   oplossen   van   de   files.   Net   als   het   91  |  P a g i n a    

beter   spreiden   van   het   verkeer   over   de   dag.   Meer   mensen   met   elkaar   mee   te   laten   rijden   of   mensen   te   overtuigen   dat   ze   met   het   OV   of   de   fiets   naar   het   werk   gaan,   alsook   het   verbeteren   van   de  weg-­‐  en  de  OV-­‐infrastructuur.     Overstap  naar  fiets  of  het  OV   Het   grootste   deel   van   de   werkenden   reist   momenteel   per   auto   naar   het   werk.   Vaak   is   een   kleine   procentuele   afname   van   het   autoverkeer   al   goed   voor   een   stuk   minder   files.   Derhalve   dient   de   overstap  naar  fiets  of  het  OV  actief  gepromoot  te  worden.  Alsmede  ook  de  verbetering  van  het  OV.   Omdat  het  aandeel  van  de  mensen  die  met  de  auto  naar  het  werk  gaan  procentueel  hoog  is,  zal  een   procentueel   kleine   afname   van   het   autoverkeer   er   in   de   praktijk   toe   leiden   dat   het   openbaar   vervoer  procentueel  veel  meer  mensen  moet  gaan  vervoeren.       Het  OV  zal  echter  moeten  worden  verdubbeld  als  slechts  10%  van  de  autogebruikers  met  het  OV   naar  zijn  werk  zou  willen  gaan.  Ons  spoorwegnet  behoort  nu  al  tot  de  drukst  bereden  netwerken   ter  wereld,  waardoor  dit  niet  haalbaar  lijkt.  Het  oplossen  van  het  fileleed  kan  dus  niet  enkel  worden   opgelost  door  mensen  de  overstap  vanuit  de  auto  naar  het  OV  te  laten  maken.  Het  met  deze  reden   verlagen   of   belasten   van   de   woon-­‐werk   vergoedingen   vindt   Nederland   Duurzaam   dan   ook   een   slecht  idee.       Een  beter  OV  is  derhalve  niet  het  hele  antwoord  op  de  filebestrijding,  maar  draagt  zeker  bij.     Geen  kilometerheffing  maar  spreiding  en  voorkoming  van  woon-­‐werkverkeer   Nederland   Duurzaam   is   tegen   de   invoering   van   de   zogenaamde   kilometerheffing.   Dit   systeem   is   veel  te  omslachtig  en  veel  duur  en  zal  in  onze  optiek  niet  leiden  tot  minder  files.  Verder  is  het  in   onze  ogen  een  ernstige  inbreuk  op  de  privacy.       Nederland   Duurzaam   wil   dat   bedrijven   fiscale   voordelen   krijgen   op   het   moment   dat   ze   hun   medewerkers   toestaan   flexibel   met   hun   werktijden   om   te   gaan   of   thuis   te   werken.   Zo   zal   er   vanzelf   een  betere  spreiding  op  de  wegen  komen.       Terugdringen  geheel  aan  woon-­‐  werkverkeer   Nederland  Duurzaam  wil  maatregelen  om  het  geheel  aan  woon-­‐  werkafstand  terug  te  dringen.  Er   daarbij   moeten   worden   gekeken   om   ofwel   het   werk   dichter   bij   de   woning   te   brengen,   ofwel   vice   versa.   Tevens   moeten   voorzieningen   waaruit   reiskosten   van   woon/werkverkeer   (deels)   vergoedt   worden  bij  langere  afstanden,  onder  de  loep  worden  genomen.     Door  de  overdrachtsbelasting  af  te  schaffen  bestaat  ook  de  kans  dat  mensen  sneller  gaan  verhuizen   om  dichterbij  hun  werk  te  gaan  wonen.  In  het  uiterste  geval  zou  je  zelf  mensen  kunnen  belonen  om   dichter  bij  hun  werk  te  gaan  wonen.  Dit  zal  tevens  bijdragen  aan  een  betere  doorstroming  van  de   woningmarkt.     De   overheid   zou   verder   een   website   kunnen   faciliteren   waarop   mensen   kunnen   aangeven   dat   ze   graag  van  baan  willen  ruilen  met  iemand  in  een  andere  plaats  of  regio.  Na  wederzijds  goedvinden   van   beide   werkgevers   zouden   werknemers   zo   van   baan   kunnen   ruilen.   Zo   rijden   er   dagelijks   Amsterdammers  heen  en  weer  naar  het  hoofdkwartier  van  de  Rabobank  in  Utrecht  en  vice  versa:   Utrechters   met   eenzelfde   functie   naar   het   hoofdkantoor   van   de   ABN   Amro   in   Amsterdam.   Iets   dergelijks  is  in  de  jaren  ’70  met  landbouwgrond  gebeurd:  de  zogenaamde  ruilverkaveling.     Beter  benutten  bestaand  asfalt  en  verbreden  wegen   Veel  asfalt  wordt  niet  goed  benut.  Zo  zijn  er  loze  asfaltstroken  en  zijn  wisselstroken  en  zogenaamde   filestroken   delen   van   de   dag   gesloten.   Nederland   Duurzaam   vindt   dit   weggegooid   geld   en   wil   dat   al   het  bestaande  asfalt  optimaal  ingezet  wordt,  in  de  zin  dat  hierop  de  hele  dag  kan  worden  gereden.     92  |  P a g i n a    

Gebleken  is  verder  dat  de  aanleg  van  meer  asfalt  het  fileprobleem  behoorlijk  kan  terugdringen.  Het   aanleggen  van  meer  rijstroken,  het  verlengen  van  in-­‐  en  uitvoegstroken  en  het  onderscheiden  van   lokaal  en  doorgaand  verkeer  is  succesvol  geweest.   Hoewel   het   paradoxaal   genoemd   kan   worden,   is   Nederland   Duurzaam   niet   per   definitie   tegen   meer   asfalt.   Hoewel   meer   asfalt   ten   koste   gaat   van   een   groenstrook,   levert   dit   niet   per   definitie   (meer)   schade   op   aan   het   milieu.   Immers,   wanneer   auto’s   gewoon   door   kunnen   rijden   en   niet   langzaam   rijden   of   steeds   op   hoeven   trekken,   wordt   onnodige  CO2-­‐uitstoot  voorkomen.  Het  beste  is  het  echter  wel  wanneer  er  meer  gebruik  gemaakt   wordt  van  gerecycled  asfalt  of  van  stil  en  lage  temperatuur-­‐asfalt.  Niet  alleen  bij  uitbreiding,  maar   ook  bij  vervanging  van  bestaand  asfalt  zou  er  van  dergelijk  asfalt  gebruik  gemaakt  moeten  worden.       Zoals  gezegd  is  de  scheiding  van  lokaal  en  doorgaand  verkeer  succesvol  gebleken.  In  Nederland  is   dit  gerealiseerd  door  wegen  naast  elkaar  neer  te  leggen;  hiermee  gaat  er  meer  groen  verloren.  Er   zou   ook   gedacht   kunnen   worden   aan   het   boven   elkaar   aanleggen   van   wegen.   In   bijvoorbeeld   Bangkok  is  dit  al  erg  succesvol.       Ter  compensatie  van  het  neerleggen  van  meer  asfalt  zou  verder  gekeken  kunnen  worden  naar  het   planten  van  meer  bomen  langs  de  rijkswegen.       Aanpakken  notoire  linksrijders   Er   zijn   nogal   wat   automobilisten   die   links   blijven   rijden   terwijl   op   de   rechterrijstroken   voldoende   ruimte   is.   Omdat   rechts   inhalen   niet   mag   in   Nederland,   ontstaat   er   ook   na   het   verbreden   van   de   weg   door   notoire   linksrijders   nog   steeds   oponthoud   op   de   linkerbanen.   Dit   onnodig   links   rijden   maakt  het  breder  maken  van  wegen  dus  minder  effectief.  Op  zich  is  het  terecht  dat  rechts  inhalen   wordt  beboet,  aangezien  het  risico’s  met  zich  meebrengt  omdat  mensen  dit  niet  verwachten.  Raar   is  het  echter  dat  de  boete  voor  notoir  links  rijden  maar  op  de  helft  ligt  van  het  niveau  van  de  boete   voor   rechts   inhalen.   Omdat   de   linksrijder   de   veroorzaker   van   het   probleem   is   wil   Nederland   Duurzaam  dat  deze  ook  beboet  wordt.  Er  moet  in  elk  geval  beter  worden  opgetreden  tegen  deze   linksrijders.     6.3.3 Openbaar  vervoer   Veel  mensen  vinden  het  nu  niet  prettig  reizen  met  het  openbaar  vervoer.  Veelgehoorde  klachten   zijn  dat  het  OV  je  niet  van  deur  tot  deur  brengt,  niet  frequent  genoeg  rijdt,  veel  ritten  niet  volgens   de  dienstregeling  verlopen  en  daardoor  aansluitingen  worden  gemist.  Ook  voelt  lang  niet  iedereen   zich   volledig   veilig   in   het   OV   en   klaagt   men   over   de   prijs.   Het   OV   moet   verder   schoon   en   comfortabel  zijn,  Duitsland  kan  daarbij  als  voorbeeld  dienen.  Wat  ons  betreft  hoort  er  een  toilet  in   treinstellen   te   zijn.   Verder   zijn   er   veel   klachten   van   mindervaliden   over   de   toegankelijkheid.   Er   is   dus  veel  werk  aan  de  winkel.     Omdat  het  (groepsgewijs)  reizen  met  het  OV  over  het  algemeen  veel  milieuvriendelijker  is  dan  het   reizen   per   auto,   en   lang   niet   iedereen   een   auto   kan   betalen,   vindt   Nederland   Duurzaam   dat   het   OV   sterk  moet  worden  geoptimaliseerd.       Optimalisatie  OV   In  deze  optimalisatieslag  moet  er  met  name  gekeken  worden  naar  de  frequentie  waarmee  het  OV   rijdt   en   naar   de   aansluitingen   tussen   de   verschillende   vormen   van   OV   en   aanvullende   middelen   om   je  uiteindelijk  van  begin-­‐  naar  eindbestemming  te  brengen.  Bovendien  is  het  hierbij  van  belang  dat   de  rit  eenvoudig  te  plannen  is  (incl.  de  aanschaf  van  kaartjes).  Ook  moet  de  toegankelijkheid  voor   mindervaliden  worden  verbetert.     Belangrijke  voorwaarde  bij  dit  alles  is  dat  het  OV  betaalbaar  blijft.  Sterker  nog:  gelet  op  de  eerder   genoemde   nadelen   ten   opzichte   van   het   autogebruik,   zou   het   uitgangspunt   moet   zijn   dat   het   OV   altijd   goedkoper   is   dan   de   auto.   Nederland   Duurzaam   vindt   echter   niet   dat   het   OV   onder   de   93  |  P a g i n a    

kostprijs  moet  worden  aangeboden.  Verder  is  het  uiteraard  aan  de  mensen  zelf  welk  vervoermiddel   ze  kiezen.     Vervoer  van  deur  tot  deur   De   auto   brengt   je   precies   waar   je   wilt   zijn.   Als   je   met   het   OV   wilt   concurreren   met   de   auto,   dan   moet   je   ervoor   zorgen   dat   er   een   totaalpakket   wordt   aangeboden   van   verschillende   soorten   openbaar   (groeps)vervoer   (zoals   trein,   bus,   metro,   tram,   etc.)   aangevuld   met   meer   individuele   middelen  van  vervoer  zoals  de  OV-­‐taxi,  de  Green  Car  en  de  OV-­‐fiets.  Uiteraard  mag  dit  ook  de  eigen   auto  of  fiets  zijn.  In  die  optiek  is  het  belangrijk  dat  er  voldoende  (betaalbare)  parkeerplaatsen  en   fietsenstallingen  in  de  buurt  van  een  station  of  halte  zijn.       Frequentie  OV  verhogen   Op   het   moment   dat   het   OV   frequenter   rijdt,   zullen   meer   mensen   geneigd   zijn   hiermee   te   reizen.   Omdat   bussen   en   treinen   nu   soms   eens   per   uur   gaan,   moet   je   in   je   dagelijks   handelen   te   veel   rekening   houden   met   deze   tijden.   De   keuze   zal   dan   eerder   op   de   auto   vallen,   die   je   kunt   pakken   wanneer  je  wilt.       Railinfrastructuur  verbeteren   Om   de   frequentie   waarmee   treinen   rijden   te   verhogen   en   aan   de   andere   kant   treinen   sneller   te   laten   rijden,   zal   de   huidige,   drukke   railinfrastructuur   moeten   worden   verbeterd   of   uitgebreid.   Nederland  Duurzaam  wil  bestaand  trajecten  zoveel  mogelijk  geschikt  maken  voor  snellere  treinen.   Als   uitbreiding   nodig   is,   zou   dit   zoveel   mogelijk   gerealiseerd   moeten   worden   door   de   aanleg   van   extra   rails   langs   bestaande   tracés.   Dit   kan   wat   Nederland   Duurzaam   betreft   ook   de   goedkopere   lightrail  zijn.     Ook   zouden   de   treinen   bij   een   beetje   sneeuw   moeten   kunnen   blijven   rijden.   Er   dient   dan   ook   behoorlijk   te   worden   geïnvesteerd   in   het   sneeuwvrij   houden   van   de   wissels.   Bij   toekomstige   aankoop   van   treinstellen   dient   het   functioneren   hiervan   onder   winterse   omstandigheden   een   belangrijk  criterium  te  worden..     Woon-­‐werkverkeer  in  de  Randstad   De  RandstadRail  verbindt  momenteel  al  de  stadscentra  van  Den  Haag,  Rotterdam  en  Zoetermeer  en   ontsluit   de   tussenliggende   woon-­‐   en   werkgebieden.   De   RandstadRail   bestaat   momenteel   nog   uit   drie   lightrailverbindingen   en   een   snelle   buslijn.   Aangezien   OV   per   lightrailverbinding   goedkoper   is   dan   over   ‘normaal’   spoor,   streeft   Nederland   Duurzaam   ernaar   om   de   RandstadRail   verder   uit   te   breiden   naar   de   hele   Randstad.   Dit   zou   op   sommige   trajecten   ten   koste   kunnen   gaan   van   stoptreinen   die   er   momenteel   nog   rijden.   Hiermee   wordt   overigens   meer   ruimte   geschapen   voor   meer  en  sneller  intercityverkeer.       Snelle  OV-­‐verbindingen  grote  provinciale  steden  met  Randstad  via  HSL  of  superbus   Nederland   Duurzaam   wil   dat   er   een   net   van   HSL-­‐lijnen   komt   dat   de   Randstad   verbindt   met   grote   steden   in   de   regio.   Dit   ontlast   de   verkeersdrukte   op   de   weg,   doordat   het   OV   een   aantrekkelijk   alternatief   wordt   voor   forenzen.   Zo   wordt   het   ook   aantrekkelijker   om   vanuit   Groningen   of   Maastricht  te  gaan  werken  in  Amsterdam,  of  vice  versa.  Dergelijke  lijnen,  vergelijkbaar  met  eerdere   plannen  als  de  Zuiderzeelijn,  zullen  bijdragen  aan  het  tegengaan  van  krimp  in  deze  regio’s  en  zullen   ook  de  filedruk  doen  afnemen.     Zoals  later  zal  worden  uiteengezet  pleit  Nederland  Duurzaam  voor  een  uitbreiding  van  Schiphol  bij   Lelystad.  Door  deze  lijn  een  halte  te  geven  bij  de  dependance  van  Schiphol  bij  Lelystad  wordt  er  een   snelle  verbinding  tot  stand  gebracht  tussen  Schiphol  en  haar  dependance.         94  |  P a g i n a    

Betere  afstemming  met  de  buurlanden   Nederland   Duurzaam   vindt   het   wenselijk   dat   er   een   betere   afstemming   over   het   OV   met   onze   buurlanden   komt.   Zo   zijn   op   sommige   trajecten   naar   Duitsland   geen   Nederlandse   dubbeldekstreinen   mogelijk   en   moeten   mensen   overstappen   op   een   andere   trein.   Evenzo   betaalt   Nederland  compensatie  aan  België  voor  het  HSL-­‐verkeer  tussen  Amsterdam  en  Brussel.     Marktwerking  in  OV  anders  invullen   Nederland  Duurzaam  is  van  mening  dat  de  huidige  marktwerking  in  het  OV  te  weinig  heeft  gebracht   en   dat   het   waarschijnlijk   is   dat   deze   het   OV   duurder   heeft   gemaakt.   Bovendien   heeft   de   marktwerking   het   moeilijker   gemaakt   om   met   OV   te   reizen   doordat   reizigers   met   diverse   aanbieders   zaken   moeten   doen.   Nederland   Duurzaam   is   dan   ook   tegen   deze   marktwerking.   Voor   een  spoorwegennet  in  een  klein  land  als  Nederland  is  het  juist  een  voordeel  als  de  klant  met  slechts   1   partij   (de   NS)   zaken   hoeft   te   doen.   De   uitbating   van   het   spoor   moet   wat   Nederland   Duurzaam   betreft   weer   in   overheidshanden   worden   genomen.   De   NS   en   ProRail   kunnen   wat   Nederland   Duurzaam   betreft   weer   worden   samengevoegd,   ter   voorkoming   van   de   huidige   miscommunicatie   en   fouten   bij   de   afstemming   tussen   beide   organisaties.   De   samenvoeging   zal   de   efficiency   vergroten.       In  het  stads-­‐  en  streekvervoer  is  er  meer  competitie:  de  uitvoering  van  het  OV  is  hiertoe  op  basis   van  aanbesteding  bij  (al  dan  niet  particuliere)  OV-­‐aanbieders  terechtgekomen.  Er  zijn  echter  binnen   de  stad  of  regio  geen  concurrerende  aanbieders.       Voor  wat  het  stadsvervoer  betreft  mogen  grote  gemeenten  van  Nederland  Duurzaam  zelf  bepalen   of   zij   het   OV   openbaar   willen   aanbesteden   of   niet.   Op   het   vlak   van   het   regionale   busvervoer   zou   er   wel   meer   marktwerking   kunnen   komen,   waarbij   meerdere   maatschappijen   op   hetzelfde   traject   zouden   kunnen   gaan   rijden.   Hiermee   wordt   het   OV   wellicht   goedkoper   en   wordt   tegemoet   gekomen  aan  de  wens  tot  frequentere  verbindingen.       Ook  als  deze  vorm  van  OV  in  particuliere  handen  blijft,  dan  dient  ervoor  te  worden  gewaakt  dat  ook   onrendabele  lijnen  in  het  kader  van  de  bereikbaarheid  worden  gehandhaafd,  bijvoorbeeld  door  ze   bij  het  verkopen  van  exploitatievergunningen  te  koppelen  aan  rendabele  lijnen.     Duurzaam  OV     Om  de  lucht  in  de  steden  schoon  te  houden  is  het  van  belang  dat  er  zo  min  mogelijk  uitstoot  van   uitlaatgassen  is.  Nederland  Duurzaam  vindt  het  daarom  van  belang  dat  het  OV  zo  schoon  mogelijk   is.  Dit  moet  dan  ook  een  belangrijke  eis  zijn  bij  de  aanschaf  van  OV-­‐middelen  of  de  aanbesteding   van  het  OV.       OV-­‐chipkaart   De   OV-­‐chipkaart   is   de   laatste   tijd   gebruiksvriendelijker   geworden.   Er   zijn   behoorlijk   wat   oplaadpunten  alsmede  in-­‐  en  uitcheckpunten  op  perrons.  Nederland  Duurzaam  zou  graag  zien  dat   gebruikers  online  kunnen  zien  hoeveel  saldo  ze  op  hun  kaart  hebben.  Het  opladen  van  het  saldo  (of   terugstoren   van   het   saldo   naar   de   privérekening)   zouden   idealitair   ook   online   geregeld   moeten   kunnen  worden.  In  bijvoorbeeld  Amsterdam  is  het  voor  de  reiziger  niet  altijd  even  duidelijk  of  hij  in-­‐   of  uitcheckt  bij  het  GVB  of  bij  de  NS.  Dit  moet  duidelijker  worden  aangegeven.       6.3.4 Fiets     Nederland   heeft   mede   dankzij   de   oliecrisis   in   de   jaren   ‘70   prima   fietsfaciliteiten   verkregen.   Nederland   is   vaak   een   voorbeeld   voor   andere   landen   als   het   aankomt   op   de   infrastructuur   voor   fietsers.   Nederland   Duurzaam   is   hier   trots   op   wat   er   op   dit   vlak   bereikt   is   en   wil   deze   faciliteiten   graag   verder   uitbreiden.   Het   kan   namelijk   beter.   We   moeten   blijven   innoveren.   Wij   pleiten  

95  |  P a g i n a    

bijvoorbeeld  voor  haalbaarheidsstudies  naar  fietssnelwegen  en  een  investering  in  een  proeftraject   op  dit  gebied.     Nederland   Duurzaam   vindt   het   verder   een   slechte   zaak   dat   het   belastingvoordeel   voor   de   aanschaf   van  een  “fiets  van  de  zaak”    in  2014  is  geschrapt.  Dit  gaat  lijnrecht  in  tegen  de  groene  doelstellingen   van   Nederland   Duurzaam   en   fietsen   is   tevens   een   gezonde   vorm   van   beweging.   Wij   vinden   daarom   dat  deze  maatregel  zo  snel  mogelijk  terug  moet  komen.       Gezien   het   snelheidsverschil   tussen   bromscooters   en   brommers   ziet   Nederland   Duurzaam   deze   voertuigen  liever  niet  op  het  fietspad.  Electrische  scooters  moeten,  zodra  ze  harder  dan  10  km  gaan   rijden,    een  bepaald  geluid  produceren  zodat  je  ze  aan  hoort  komen.  Voor  scootmobielen  moet  een   vergelijkbare   maatregel   worden   genomen.   Tevens   wil   Nederland   Duurzaam   dat   bij   nieuwbouw   in   de  stad  goed  toegankelijke  fietsenstallingen  worden  gerealiseerd.       6.3.5 Waar  nodig  verzwaren  dijken  en  waterkeringen   Er   is   een   verandering   van   het   klimaat   gaande   die   uiteindelijk   leidt   tot   het   stijgen   van   de   zeespiegel.   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   er   actief   gehandeld   moet   worden   om   de   gevolgen   van   dit   veranderende  klimaat  te  ondervangen.  Alle  achterstanden  op  het  gebied  van  onderhoud  van  dijken   en   waterkeringen   moeten   zo   snel   mogelijk   worden   weggewerkt.   Ook   moeten   er   nieuwe   berekeningen   worden   gemaakt   over   de   sterkte   en   hoogte   van   onze   waterweringen.   Waar   nodig   moeten  deze  verzwaard  worden.  Hierop  mag  absoluut  niet  bezuinigd  worden.  Bescherming  tegen   (zout)  water  is  van  groot  belang.    Zo  loopt  Nederland    enorme  schade  op  als  er  land  onder  water   zou   komen   te   staan.   Bovendien   zal   in   geval   van   overstromingen   vanuit   de   zee,   de   zoetwaterhuishouding  in  een  dergelijk  geval  voor  jaren  worden  verstoord.       6.3.6 Vervoer  over  water  bevorderen   Nederland   Duurzaam   vindt   dat   de   binnen-­‐   en   kustvaart   nog   meer   benut   moet   worden   voor   goederenvervoer.   Hierdoor   kan   het   wegen-­‐   en   railnet   enigszins   ontlast   worden.   Bovendien   is   vervoer  over  water  schoner  dan  vervoer  via  de  weg  of  het  spoor.       Knelpunten  in  vaarroutes  moeten  goed  in  kaart  gebracht  worden  en  daarna  ook  verholpen  worden.   Hierbij   valt   te   denken   aan   verdieping   van   rivieren   en   grote   kanalen.   Dit   is   dus   in   de   eerste   plaats   van  belang  voor  de  scheepvaart,  maar  ook  voor  de  afvoer  van  het  door  de  klimaatverandering  extra   vrijkomende  water.       6.3.7 Luchtvaart     Uitbreiding  Schiphol   Naast   de   Rotterdamse   haven   is   Schiphol   een   belangrijke   motor   voor   de   Nederlandse   economie.   Schiphol   is   met   zo’n   55   miljoen   passagiers   in   2014   de   vijfde   luchthaven   van   Europa.   Om   geen   verkeer   te   verliezen   aan   concurrenten   Frankfurt   en   Londen   Heathrow   is   het   van   belang   tijdig   te   investeren,  zodat  Schiphol  mee  kan  groeien  met  de  andere  grote  Europese  luchthavens     Schiphol  wil  de  komende  jaren  de  luchthaven  uitbreiden  met  een  7e  en  8e  baan  en  is  verder  van   plan   de   capaciteit   van   de   terminals   te   verhogen.   Met   deze   uitbreiding   zou   de   capaciteit   van   de   luchthaven  verder  worden  uitgebreid  naar  65  miljoen  passagiers  en  tussen  de  600.000  en  650.000   vluchten   per   jaar.   Deze   geplande   uitbreiding   van   luchthaven   Schiphol   is   goed   voor   de   werkgelegenheid  en  gaat  minstens  10.000  banen  genereren.          

96  |  P a g i n a    

Aangezien   er   nu   al   overlast   is   onder   de   bewoners   van   de   omliggende   gemeenten   van   Schiphol,   ziet   Nederland   Duurzaam   heil   in   het   verplaatsen   van   (een   deel   van)   de   uitbreiding   van   Schiphol   naar   de   regionale   luchthaven   van   Lelystad.   Op   het   moment   dat   dit   gepaard   gaat   met   de   aanleg   van   een   hogesnelheidsverbinding,  zou  de  afstand  zelfs  voor  transferpassagiers  geen  probleem  moeten  zijn.     Invoering  wereldwijde  vliegtax   Vliegen   is   een   behoorlijk   vervuilende   manier   van   vervoer.   Dit   zal   het   waarschijnlijk   ook   blijven,   aangezien  het  moeilijk  is  vliegtuigen  elektrisch  te  maken.  De  accu’s  zijn  lang  niet  zo  ver  ontwikkeld   dat   ze   een   vliegtuig   lange   tijd   in   de   lucht   kunnen   houden,   zonder   ook   nog   eens   te   veel   ruimte  of   gewicht   in   beslag   te   nemen.   Nederland   Duurzaam   ondersteunt   dan   ook   van   harte   het   onderzoek   naar  een  meer  milieuvriendelijke  manier  van  vliegen.       Totdat  deze  er  is,  zullen  we  echter  een  ontmoedigingsbeleid  moeten  voeren  en  alternatieven  voor   vliegen  moeten  stimuleren.       Vanuit  het  motto  ‘de  vervuiler  betaalt’  pleit  Nederland  Duurzaam  voor  een  wereldwijde  invoering   van   de   zogenaamde   vliegtax,   te   beginnen   bij   alle   vluchten   in,   en   van   en   naar   Europa.   De   opbrengsten   hiervan   zouden   moeten   worden   besteed   aan   het   eerder   genoemde   onderzoek   naar   het  schoner  vliegen  en  verdere  ontwikkeling  van  biofuels.    

97  |  P a g i n a