Partij Renkumse Dorpen. De kracht van samen. Verkiezingsprogramma

Partij

De kracht van samen Verkiezingsprogramma 2014 - 2018

“Er zijn geen zekerheden in deze wereld; er zijn slechts kansen.” Douglas MacArthur, 1880-1964 / Amerikaans militair leider.

Inhoudsopgave zie pagina 62 Een verkorte versie van het programma is afzonderlijk verkrijgbaar.

De Kracht Van Samen - Verkiezingsprogramma 2014-2018 - Partij Renkumse Dorpen

Renkumse Dorpen

1

Schematisch weergegeven de drie pijlers waarop het beleid van de Partij Renkumse Dorpen is gericht.

Onderlinge Relaties

De (woon)omgeving

Geel

Groen/Grijs

Sociale Cohesie

Leefbaarheid

Vrijwilligerswerk Verenigingsleven Ouderen(bonden) Dorpsplatforms Jeugd- / jongeren Minima / inburgering

Wisselwerking

Veiligheid Gezondheid Voorzieningen Openbare ruimte Groene Longen Natuur / milieu

Het verblijven

Rood/Blauw

Economie & Wonen

Wisselwerking

MKB (MVO) / ZZP (Water)toerisme Recreatie / musea Evenementen Ruimtelijke inrichting Starters - Woonbeleid

Geel = nadruk op relaties - Groen= nadruk op natuur/milieu - Grijs = nadruk op infrastructuur - Rood = nadruk op wonen/bedrijven - Blauw= nadruk op recreatie/ toerisme


Renkum streeft naar een voortschrijdende duurzame samenleving

2

Voorwoord Ons verhaal in een notendop (schematisch zie pagina 2) Enthousiaste- en gemotiveerde mensen van onze partij staan klaar om tijd en energie te steken in het meewerken aan het verbeteren van de leefkwaliteit van onze gemeente. We houden ons steeds voor ogen, dat wat we doen past in het toewerken naar een meer duurzame samenleving. Het gaat bij duurzaamheid niet alleen over het spanningsveld tussen natuur en productie. Het heeft o.a. te maken met de cultuur en de wijze waarop mensen hun tijd wensen te beleven. Het gaat dus ook om de manier waarop aandacht geschonken wordt aan het kunnen inzetten of ontwikkelen van gaven en talenten van mensen. Daarom vinden we het belangrijk dat zoveel mogelijk burgers, die dat op prijs stellen bij het overheidsbeleid zo goed mogelijk betrokken worden. Een voortgaande democratisering streven we dus nadrukkelijk na. Wij staan graag open voor suggesties, ideeën en vragen vanuit de bevolking!

We houden van duidelijkheid, transparant handelen en willen gemaakte afspraken en toezeggingen nakomen en vinden dat de gemeentelijke overheid vooral dienstbaar hoort te zijn. In ons verkiezingsprogramma 2014-2018 hebben we een aantal onderwerpen concreet beschreven. De slogan ervan is De Kracht Van Samen. Wij willen werken aan een verbeterslag in de relatie gemeente en inwoner. We schenken veel aandacht aan onderlinge contacten. Daarom krijgen het jeugd- en jongerenwerk, vrijwilligerswerk, het verenigingsleven, de ouderen(bonden) en de dorpsplatforms van ons krachtige ondersteuning. Vrijwilligers zijn in onze ogen het cement van de samenleving. Ook proberen we de leefbaarheid binnen de dorpen te vergroten. Daarbij helpt een verstandig economisch beleid. Bedrijven zijn goed voor de werkgelegenheid en hebben middels sponsoring een gunstig effect op het verenigingsleven. Vooral binnen de sectoren natuur, sport, cultuur, recreatie en toerisme liggen kansen. Dat vraagt van de gemeente een pro-actieve opstelling en het nemen van beheersbare risico’s. Enkele concrete aandachtspunten zijn: verbeteren Europaplein Renkum / Dorpsplein Doorwerth en de jachthaven te Oosterbeek. Het bevorderen van de aanleg van glasvezelverbinding, de bouw van meegroeiwoningen, bestrijden van verloedering, geen wozheffing en leges voor verenigingen, herwaardering dorpsplatforms, meer straatmeubilair. Aandacht voor zzp’ers, fietspad langs de spoorbrug over de Nederrijn, pontje met theehuis te Renkum, musea m.b.t. papier, Oosterbeekse School en hedendaagse kunst, bescherming natuur en landschap, goede begeleiding voor mensen in een uitkeringssituatie. Wij zijn blij kandidaten te hebben en uit alle dorpen en van alle generaties. Daarnaast beschikken we over een groep mensen, die op de achtergrond voor de partij actief is. Een partijprogramma stellen we op verzoek graag beschikbaar. Voor meer informatie verwijzen we naar onze website www.partijrenkumsedorpen.nl en voor vragen naar [email protected] of telefoonnummer 0317-314957 (lijsttrekker John Bartels).


Bij het nemen van een besluit willen we telkens drie antwoorden op drie vragen scherp in beeld te hebben: Wat zijn de voordelen? Wat zijn de nadelen? Wegen de voordelen op tegen de nadelen?

3

De waarde van een politieke partij in algemene zin Politieke partijen hebben een zeer belangrijke rol in moderne representatieve democratieën. Ze hebben een belangrijke functie bij verkiezingen en in het formuleren en implementeren van overheidsbeleid. Tijdens verkiezingen mobiliseren politieke partijen burgers om deel te nemen aan het democratische proces. Ze mobiliseren kiezers om op te komen bij de verkiezingen en leden en sympathisanten om deel te nemen aan de verkiezingscampagne. Door in verschillende campagnes heldere en consistente posities in te nemen, kunnen politieke partijen het makkelijker maken voor kiezers om standpunten in te nemen over politieke vraagstukken en een keuze te maken bij verkiezingen: ze kunnen die partij volgen die het altijd voor hun belang opneemt. Daarnaast voorzien politieke partijen kiezers van informatie over politieke vraagstukken. Ze brengen bepaalde vraagstukken onder de aandacht van de kiezers en proberen ze over te halen bepaalde standpunten in te nemen.

Partij Renkumse Dorpen (PRD)

De kleuren groen/blauw komen terug in het logo van de gemeente Renkum. Groen is overigens symbolisch gezien de kleur van de hoop en verwijst naar het groen in onze gemeente. Blauw is symbolisch de kleur van de trouw en verwijst naar de beken en de Rijn. Daarnaast wordt qua kleurstijl aangegeven dat waarde toegekend wordt aan het behoud en versterken van de natuurlijke omgeving. De ligging van de gemeente biedt kansen in het kader van wonen, recreatie en toerisme. Dit zeker bezien vanuit de bosrijke omgeving en het aanwezige water.

Verbeter de gemeente, wacht niet af, zet als burger zelf een stap Allemaal en Niemand, Iedereen en Iemand Dit is het verhaal over vier mensen genaamd: Allemaal en Iemand, Iedereen en Niemand. Er moest eens belangrijk werk verricht worden en Allemaal was er zeker van dat Iemand het zou doen. Iedereen had het kunnen doen, maar Niemand deed het. Daarover werd Iemand heel kwaad, want het was toch de taak van Allemaal? Allemaal dacht dat Iedereen het wel zou doen, maar Niemand realiseerde zich dat Allemaal het niet zou doen. Het einde van het liedje was dat Iedereen Iemand de schuld gaf, omdat Niemand deed wat Iedereen had kunnen doen. Auteur onbekend


De naam laat zien, dat het om een politieke organisatie gaat, die zich inzet voor de belangen van ieder dorp c.q. aandacht heeft voor de sociale cohesie, identiteit en leefkwaliteit van alle dorpen. De verbinding verwijst naar het belang, dat we hechten aan onderlinge betrokkenheid ook wel sociale cohesie genoemd.

4

Partij Renkumse Dorpen (PRD) Doel van de vereniging Het doel als vereniging is om vraagstukken, die zich voordoen in de samenleving aan de orde te stellen, maatschappelijke aangelegenheden op een politieke agenda te krijgen en als partij gericht te zijn op deelname aan verkiezingen om invloed te hebben op overheidsbeleid. We willen oog hebben voor de problemen die zich voordoen. In die zin pogen we realistisch te zijn. Wel is het zo, dat we ernaar streven om te denken in kansen en oplossingen in plaats van telkens maar weer nieuwe beren op de weg te willen zien of te blijven hangen in negativisme. Wij geloven in de kracht van samenwerking, omdat dat leidt tot meer draagvlak, begrip en relatiebevordering.

We houden ons steeds voor ogen, dat wat we doen past in het toewerken naar een optimale duurzame samenleving. Dat vraagt om een beschrijving van het begrip duurzaam.1 Duurzaam wordt vaak omschreven als een kwalificatie van activiteiten en ontwikkelingen, die enerzijds voorzien in de behoefte van de huidige generatie, maar anderzijds niet leiden tot beperkingen voor toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien. Zuinig omgaan met de ons gegeven natuur vinden we belangrijk. Hoe bepalen we in concrete doelstellingen wat het huidige niveau van duurzaamheid in onze gemeente is en hoever we nog verwijderd zijn van volledige duurzaamheid? Het toepassen van een gemeentelijke duurzaamheidsindex is een meetlat en daarvoor een geschikt instrument waarmee je kunt bepalen waar je als lokale overheid staat. De Stichting Duurzame Samenleving heeft een variant op de Sustainable Society Index (SSI) ontwikkeld, die we als gemeente kunnen hanteren. 1

De wereld waarin we leven verandert in meerdere opzichten snel. De toekomst laat zich moeilijk kennen. Misschien is het niet zo handig om "duurzaam" te omschrijven, maar kun je beter vanuit de andere kant redeneren. Wat is vergankelijk of niet-duurzaam? Zo is bijv. gezondheid niet eenvoudig vast te stellen. Ziekte en gebrek zijn eenvoudiger en vollediger te beschrijven. Het gaat bij duurzaamheid niet alleen over verbanden en dilemma's tussen ecologie en economie of eenvoudig gezegd: het spanningsveld tussen natuur en productie. Het heeft ook te maken met de cultuur en de wijze waarop mensen hun tijd en wensen beleven. Het gaat dus ook om de manier waarop aandacht geschonken wordt aan het kunnen inzetten of ontwikkelen van de gaven en talenten van mensen.


Onze Missie

5

Hoe wij ons gedragen We leven in een pluriforme samenleving waarin voor ieder mens een plek is. Het erkennen van verschil van inzichten, zienswijzen, mogelijkheden en behoeften van mensen en organisaties vraagt om een respectvolle benadering naar elkaar, zodat zoveel mogelijk mensen op een plezierige en veilige wijze in onze gemeente kunnen wonen, werken of verblijven. Van onze volksvertegenwoordigers mag je verwachten, dat ze op een fatsoenlijke manier2 met anderen omgaan. Het gaat hierbij niet alleen om uitingen qua lichaamstaal, maar ook de wijze waarop gesproken en geschreven wordt via social media of anderszins.

Mensen zijn niet gelijk, wel gelijkwaardig. Mensen verschillen in gaven en talenten. Wij vinden het belangrijk en stimuleren, dat mensen ongeacht de positie waarin ze verkeren, hun afkomst of hoeveelheid aan capaciteiten zich ook maatschappelijk kunnen ontplooien. Daarom hechten we er waarde aan dat zoveel mogelijk burgers, die dat op prijs stellen bij het overheidsbeleid zo goed mogelijk betrokken worden. Een voortgaande democratisering streven we dus nadrukkelijk na. Mensen komen pas volledig tot hun recht in relatie tot anderen. Op die betrokkenheid met elkaar moeten mensen worden aangesproken. Daarom streven we naar een cultuur van de verantwoordelijke samenleving. Zo doen we ook een beroep op de eigen verantwoordelijkheid van burgers. Ieder mens of organisatie kan op de een of ander manier iets bijdragen aan het verbeteren van de leefkwaliteit van de samenleving of maatschappij. Het principe van “Voor wat hoort wat” 2

Is de vrijheid van meningsuiting onbegrensd of is die gebonden aan normen van fatsoen en respect? Aan de vrijheid van meningsuiting kun je twee grenzen stellen. De ene wordt aangegeven door het recht. De andere wordt gemarkeerd door moraal en fatsoen. In Nederland bestaan nauwelijks meer juridische belemmeringen voor het vrije woord. Dat is in zekere zin mooi, want vrijheid van meningsuiting en een levendig publiek debat zijn onontbeerlijk voor een goed functionerende democratie. Juridisch bestaat een grens voor de meningsuiting, als iemand door een meningsuiting een duidelijk en onmiddellijk gevaar loopt te worden gemolesteerd of (nog erger) geliquideerd. Fatsoen is een begrip dat meerdere betekenissen draagt. Naast de algemene betekenis: het geheel van maatschappelijk nagestreefde omgangsvormen – betekent ‘fatsoen’ ook nog zoveel als ‘aanzien’, ‘maatschappelijke waardigheid’ en ‘eerbaarheid’.


Onze kijk op inwoners

6

onderschrijven we. Een toereikend sociaal beleid heeft daar eveneens mee van doen. Voor zover dat van toepassing is wordt men natuurlijk in staat gesteld om in de samenleving en in maatschappelijke verbanden volwaardig mee te kunnen doen. Mede daarom is het uitermate belangrijk dat mensen en hun maatschappelijke organisaties zich naar hun bedoeling kunnen ontplooien. Vanuit de gedachte van gespreide verantwoordelijkheid hoort een gemeente omstandigheden te scheppen, waaronder mensen en hun maatschappelijke verbanden hun verantwoordelijkheid ook kunnen nemen en onderhouden.

Onze kijk op de lokale overheid Een volksvertegenwoordiger hoort betrouwbaar te zijn. Politiek en overheid mogen geen overmatige verwachtingen wekken bij de burgers. Vertrouwen in de overheid kan niet worden gekocht of afgedwongen, maar wordt verdiend. Daarom mag de overheid haar ambities niet zonder overtuigende grond verbreden ten koste van andere verbanden in de samenleving. Op die terreinen waar zij wél tot optreden geroepen is, verricht zij haar kerntaken betrouwbaar en met kwaliteit. We houden van duidelijkheid, transparant handelen en willen gemaakte afspraken en toezeggingen nakomen. De gemeentelijke overheid hoort vooral dienstbaar te zijn aan haar burgers en organisaties. Dat betekent, dat het beleid in de eerste plaats vraaggestuurd en van onderaf tot stand gebracht wordt. Van ambtenaren en collegeleden mag verwacht worden, dat ze flexibel kunnen zijn, een luisterend oor hebben en integraal kunnen denken en werken. Dat alles op zodanige wijze, dat niet de ambtenaar of het college zelfstandig zonder overleg met de burger bepaalt wat gebeurt, maar binnen de wettelijke mogelijkheden de burger of een externe organisatie het eerst aan zet zou horen te zijn. Wij vinden het belangrijk, dat de gemeente zich onthoudt van activiteiten die kleinere gemeenschappen of individuele burgers zelf kunnen en willen verrichten. Dit subsidiariteitsbeginsel spreekt ons aan.


Bij het beleid kiezen we die instrumenten die burgers en hun maatschappelijke organisaties aanmoedigen om zich rekenschap te geven van gevolgen van hun beslissingen voor zichzelf, de medemensen en hun instellingen. Een rechtvaardige samenleving kan niet zonder burgers en instellingen die zich verantwoordelijk voelen voor de gevolgen van hun daden en zich willen inzetten voor elkaar.

7

De relatie overheid - de burger - onze partij In ons duaal bestel heeft de raad drie rollen te vervullen t.w. een volksvertegenwoordigende rol, een kaderstellende rol en een controlerende rol. De belangrijkste rol van een raadslid is die van volksvertegenwoordiger. Veel tijd en energie hoort uit te gaan naar het onderhouden van contacten met de inwoners om zodoende signalen op te kunnen pakken en die naar behoren te kunnen vertalen naar lokaal beleid. Zowel de overheid als de burger mag van ons verwachten, dat we regelmatig met initiatiefvoorstellen zullen komen waarvan we menen, dat ze in het verlengde liggen van wat er onder de bevolking leeft of die een directe vertaalslag zijn wat burgers of organisaties beogen. Het op een verantwoorde wijze omgaan met publieke middelen spreekt voor zich.

Extra politieke aandacht

In het kader van maatschappelijk initiatief verdient het jeugd- en jongerenwerk, vrijwilligerswerk, het verenigingsleven, de ouderen(bonden) en de dorpsplatforms bijzondere waardering en krachtige ondersteuning. Vrijwilligers zijn in onze ogen het cement van de samenleving. Verder helpt een goed economisch beleid mee tot een betere leefkwaliteit in de dorpen. Vooral binnen de sectoren natuur, sport, cultuur, recreatie en toerisme liggen kansen. Dat vraagt van de gemeente een pro actieve opstelling en het nemen van beheersbare risico’s.

Tenslotte Alles is altijd aan verandering onderhevig. Daarom zijn we niet ideologisch georiënteerd. We geloven niet in het nut van starheid, wel in het stellen van een stip op de horizon, die richting geeft. Ons doen en laten willen we in dit verband dan ook toetsen aan het begrip duurzame samenleving. Op weg naar een samenleving, die in die richting wijst, is het tevens van belang toekomstgericht te zijn waarbij verder wordt gekeken dan de gebruikelijke horizon van vier jaar. In ons verkiezingsprogramma 2014-2018 hebben we een aantal onderwerpen concreet beschreven. De slogan ervan is De Kracht Van Samen. Wij willen in voornoemde raadsperiode werken aan een verbeterslag in de relatie gemeente en inwoner. Vanuit ieders rol en positie is het van belang om krachten te bundelen, samen te werken waar het kan en


Bij politieke keuzes willen we ons niet alleen, maar wel met nadruk laten leiden door te werken vanuit invalshoeken, die te maken hebben met betrouwbaarheid, toekomstgerichtheid, relatiebevorderend, ontplooiing, vrijwilligerswerk, zorg voor elkaar en bedrijvigheid.

8

waar het moet. Dit vanuit het besef, dat op die wijze gewerkt wordt aan een groter draagvlak van beleid, goede oplossingen en meer tevreden mensen, die zich gehoord en begrepen voelen.

De kracht van samen Verkiezingsprogramma 2014 - 2018

De concretisering van het verkiezingsprogramma betreft een groeimodel. Dat betekent, dat verbeteringen en aanvullingen kunnen plaatsvinden. We nemen ons voor de tussentijdse aanpassingen in de vorm van een toevoeging jaarlijks in november te doen.


Wij zien het bestaan van onze partij niet als een doel op zich, maar een prima middel om in gezamenlijkheid tot waardevolle resultaten voor onze dorpen met hun inwoners te komen.

9

Programma 01

Werk & inkomen

Programma 02

Zorg, educatie & maatschappelijke participatie

Programma 03

Ruimtelijke ontwikkeling, bouwen & wonen

Programma 04

Milieu, natuur & duurzaamheid

Programma 05

Veiligheid

Programma 06

Verkeer

Programma 07

Sport, kunst & cultuur

Programma 08

Bedrijvigheid, recreatie & toerisme

Programma 09

Burger, bestuur & organisatie

Programma 10

Financiën


Gemakshalve wordt de indeling van de onderwerpen op dezelfde wijze gehanteerd als die van een gemeentelijke beleidsbegroting (programma’s 01 t/m 09) en is programma 10 toegevoegd, die de gemeente Renkum niet zo noemt, omdat dat in een afzonderlijke Financiële begroting (= Deel II van de begroting) is verwerkt.

1 0

Programma 01

Werk & inkomen

Sociale zaken 

Het begeleiden naar werk in samenhang met wederkerigheid staan wij voor.



De bijstandscliënt wordt begeleid naar werk.

Voor mensen zonder werk of pensioen is de bijstand het laatste vangnet om in leven te blijven. De bijstand is er om basisvoorzieningen te garanderen zoals een woning, voedsel, kleding, gezondheidszorg, water, elektriciteit, gas. Een burger die in de bijstand zit, zit daar niet voor zijn plezier in. De gemeente dient naast het uitkeren van bijstand de bijstandscliënt te helpen (weer) een zelfstandig inkomen te krijgen. Hier is wederzijds respect bij nodig. Daarom is het primaire doel van de gemeenten de bijstandscliënt te begeleiden naar werk.3 Vaak is daarvoor eerst extra en intensief onderwijs nodig. Dit mag verplicht worden opgelegd. Vrijwilligerswerk kan zeker heel nuttig zijn, maar kan niet verplicht worden opgelegd, omdat er dan geen sprake meer is van vrijwilligheid. Vrijwilligerswerk kent in beginsel geen eenduidige definitie, maar het gaat in ieder geval om werkzaamheden die op eigen initiatief worden uitgevoerd, zonder financiële vergoeding en met een maatschappelijk doel. Het is van belang om vrijwilligers te koesteren en het vrijwilligerswerk te promoten. In dit verband verdienen de mantelzorgers ook de nodige aandacht (zie programma 2). 

Bijstand en vrijwilligerswerk gezien in relatie tot structuur en perspectief.

In deze jaren van toenemende werkloosheid is het van belang, dat de gemeente pro actief reageert op burgers, die binnen 1 jaar gebruik kunnen gaan maken van gemeentelijke bijstand. Het UWV biedt werkzoekenden steeds minder mogelijkheden bij het zoeken naar werk. De inzet is gericht op verdere automatisering en zelfdoen. De gemeente Renkum heeft 3

ESF-subsidie kan gebruikt worden om bijvoorbeeld mensen, die geen uitkering ontvangen maar wel op zoek zijn naar een baan te helpen.


In het kader van het zogenoemde work-first-principe en het uitgangspunt van spreiding van verantwoordelijkheid is het van belang dat de gemeente Renkum het verstrekken van een bijstandsuitkering in principe koppelt aan een inspanningsverplichting door betrokkene. Bewezen is, dat een werkprikkel onnodig gebruik van de bijstandsregeling bestrijdt en derhalve de uitgaven kan verminderen. De Inspectie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stelde in haar schrijven van 17 september 2013 vast dat gemeenten bij het verlenen van ontheffingen van de arbeidsplicht te weinig maatwerk bieden, ook komt het veelvuldig voor dat gemeenten Wwb’ers, die geen ontheffing hebben zogezegd met rust worden gelaten. (http://www.inspectieszw.nl/actueel/publicaties).

1 1

het initiatief “Renkum werkt”, maar of dat de werkzoekende in de bijstand voldoende mogelijkheden biedt om aan werk te komen vragen we ons af. Een programma, gericht op scherpe profilering van de werkzoekende ook via sociale media en het aanbieden van mogelijkheden om vrijwilligerswerk te doen is wat ons betreft beperkt. Intensievere samenwerking met werkgevers (bedrijfsleven en maatschappelijke dienstverlening) in de gemeente kan een opstap zijn naar (vrijwilligers)werk in welke vorm dan ook. Het biedt deze mensen structuur, contact met andere mensen en een nuttige bezigheid naast het zoeken van werk. Het kan ook leiden tot een ander perspectief wat betreft hun zoektocht naar werk en tot een verbreding van hun eigen netwerk om aan werk te komen.



Inzetbaarheid van een vrijwilligercoach of een andere vertrouwenspersoon is belangrijk.

Veel mensen die in de bijstand zitten, weten vrijwel niets van de ambtelijke regels waar ze zich aan moeten houden, allerlei subsidie- en kwijtscheldingsregelingen, invullen van formulieren en hulpmogelijkheden. De Sociale Dienst helpt hen niet hierbij. Daarom zou hen de mogelijkheid moeten worden geboden van een vrijwilligercoach die hen daarbij behulpzaam kan zijn. Verschillende vrijwilligersorganisaties kunnen voor dergelijke coaches zorgen. Wanneer een bijstandscliënt voor een gesprek bij de Sociale Dienst wordt uitgenodigd, mag hij/zij zich altijd laten vergezellen door de vrijwilligercoach of een andere vertrouwenspersoon. 

Allochtone vrouwen moet een intensief taalprogramma aangeboden worden. Het nieuwe regeerakkoord wil dat behoeftige mensen die de Nederlandse taal niet machtig zijn geen recht op bijstand meer hebben. Dit kan dramatisch uitpakken voor allochtone vrouwen die door hun allochtone man naar Nederland zijn gehaald, door hun man kort en thuis zijn gehouden, en na scheiding opeens voor zich zelf moeten zorgen maar daar absoluut niet klaar voor zijn.

Ook in onze gemeente wonen allochtone vrouwen die de Nederlandse taal niet machtig zijn. Het is onaanvaardbaar dat deze vrouwen ook nog eens van gemeentelijke zorg en bijstand verstoken moeten blijven. De gemeente zou hen een intensief taalprogramma moeten aanbieden om sneller de Nederlandse taal te leren en tevens aansluitend deelname aan een werkbegeleidingstraject te verplichten.


Vrijwilligerswerk mag echter nooit reguliere arbeid verdringen. Wanneer met werkgevers afspraken worden gemaakt over de inzet van stagiaires of vrijwilligers, moeten deze ook een reëel perspectief hebben op het verkrijgen van een reguliere arbeidsplaats bij die werkgevers. In deze sector is ook aandacht nodig voor de psychosociale problematiek die bij veel bijstandscliënten speelt en een belemmering vormt om weer snel werk te vinden.

1 2

Vrijwilligerscentrale Renkum / vrijwilligerswerk Vrijwilligerscentrale Renkum ondersteunt het vrijwilligerswerk in de gemeente Renkum. De vrijwilligerscentrale ondersteunt enerzijds burgers, (maatschappelijke) organisaties, overheid en bedrijven om hun maatschappelijke betrokkenheid tot uitdrukking te brengen. Anderzijds ondersteunt zij organisaties die met vrijwilligers werken om deze betrokkenheid te benutten. De diensten van de vrijwilligerscentrale richten zich op het promoten van, het bevorderen van en het scheppen van voorwaarden voor actieve deelname aan de samenleving door vrijwilligerswerk. Vrijwilligerscentrale Renkum is onderdeel van Solidez Welzijn in Uitvoering. De vrijwilligerscentrale is een belangrijk instrument in de uitvoering van het vrijwilligersbeleid van de gemeente Renkum.

Vrijwilligerswerk spaart een hoop geld uit. Alleen daarom al dient de gemeente passende subsidieafspraken met de vrijwilligersorganisaties te maken. Voorkomen dient te worden dat het zo noodzakelijke vrijwilligerswerk om financiële redenen op een lager pitje gezet wordt of zelfs stopt.

In het kader van participatiebeleid, de kanteling van de WMO en door krappere budgetten in de zorgen welzijnssector zal in toenemende mate door de gemeentelijke overheid een beroep worden gedaan op vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties. Dit is goed mogelijk doordat de mensen die met pensioen gaan steeds fitter zijn en nog volop in het leven willen blijven staan. Hierdoor kan een win-win situatie ontstaan. Uitbetalingen De gemeente keert de bijstandsuitkering pas een week na het einde van de maand uit. Omdat belangrijke grote betalingen als de huur, de energierekening en de ziekteverzekering op het einde van de maand betaald dient te worden, hebben veel bijstandscliënten op dat moment het geld er niet voor. Dat is frustrerend. Daarom hoort de gemeentelijke uitkering vervroegd te worden naar het einde van de maand. Als iemand meer dan drie jaar in de bijstand zit, heeft hij/zij recht op de jaarlijkse langdurigheidstoeslag. De bijstandscliënt dient hier zelf om denken en zelf aan te vragen. Er zijn cliënten die dit niet weten en de toeslag mis lopen. Daarom dient de Sociale Dienst deze


Wij hechten veel waarde aan het goed functioneren van een vrijwilligerscentrale. We vinden het belangrijk dat jaarlijks verslag gedaan wordt van de effecten etc., zodat we op doelen kunnen bijsturen. De herkenbaarheid van de centrale kan beter. Ook kan men meer gebruik kunnen maken van cruciale locaties. Etalages van (tijdelijk) leegstaande winkelpanden zouden voorzien kunnen worden van oproepen. Ook zou bij of in supermarkten ruimte voor een memobord verzocht kunnen worden. De gemeente kan als subsidieverstrekker randvoorwaarden stellen.

1 3

toeslag automatisch te gaan toekennen als cliënten daar recht op hebben. Bij sommige andere regelingen gebeurt dit al wel. Er zit dus een inconsistentie in het beleid. Schuldenlasten Als uithuisplaatsing door toenemende schuldenlasten dreigt, kan het Renkumse Algemeen Hulpfonds vaak hulp bieden. De gemeente dient zijn bijdrage aan dit Hulpfonds in stand te houden en te bezien of dit Hulpfonds een belangrijker rol kan spelen bij de schuldsanering van haar burgers, die in financiële problemen zijn geraakt. Soms kan een renteloze lening al voldoende zijn voor sanering en om de hete adem van allerlei schuldeisers in de nek te stoppen. Mensen die niet zelfstandig hun schuldenprobleem kunnen oplossen, zouden vrijwillig hun budgetbeheer aan een hulpinstantie moeten kunnen overdragen zodanig dat de betaling van hun vaste lasten als huur, energie en ziekteverzekering gewaarborgd blijft.

Maatschappelijke stage Leerlingen in het voortgezet onderwijs zijn verplicht om minimaal 30 uur aan maatschappelijke stage deel te nemen. Tijdens deze stage doen zij tijdens hun schooltijd aan vrijwilligerswerk en leveren ze zodoende en bijdrage aan de samenleving. Met ingang van 2015 is de stage niet meer verplicht en stopt de bijdrage van het Rijk. We achten het van belang, dat de gemeente Renkum in overleg met het voortgezet onderwijs dit beleid continueert. Bekeken kan worden op welke wijze dat zou kunnen. Het aantal uren is bespreekbaar. Praktisch gezien kun je de stage ook koppelen aan een schoolproject en verdient het aanbeveling om een betere begeleiding vanuit de Vrijwilligerscentrale, te betrekken bij het bespreken van mogelijkheden. Vluchtelingen De gemeente introduceert en stimuleert de inzet van vluchtelingen in het lokale vrijwilligerswerk. Samenwerking met VluchtelingenWerk in specifieke arbeidsprojecten, zoals Startbaan en “Vrouw en Werk” , waarvan de uitvoering altijd lokaal is, vinden wij belangrijk. “Er is nu eenmaal in de mensen een drang tot vernielen, een drang tot doodslaan, tot vermoorden en razend zijn, en zolang de gehele mensheid, zonder uitzondering, geen grote metamorfose heeft ondergaan, zal de oorlog woeden, zal alles wat opgebouwd, aangekweekt en gegroeid is, weer afgesneden en vernietigd worden, om daarna opnieuw te beginnen.” Citaat van: Anne Frank, Joods vluchteling en schrijfster 1929-1945.


Onlangs is het rapport ‘Armoede in Nederland 2013’ uitgekomen, een product van Kerk in Actie. Hierin staan nuttige aanbevelingen aan lokale overheden om toenemende armoede en schuldenproblematiek tegen te gaan. De gemeente kan hier aandacht aan besteden.

1 4

Programma 02


Wij geloven in een doordachte- en interactieve werkwijze waarin verbinding met de omgeving centraal staat. Het zorgt voor meer draagvlak en inhoudelijke verrijking van beleid, maar vooral voor gezamenlijke betrokkenheid. Vanwege de terugtredende overheid wordt de roep om burgerparticipatie en een interactieve werkwijze steeds groter. Vrijwel alle overheden zoeken naar manieren om de maatschappelijke betrokkenheid van burgers, bedrijven en maatschappelijke instellingen te vergroten. De gemeente Emmen heeft een eigen handreiking ontwikkeld over interactieve besluitvorming (Samenwerken met de Samenleving / www.emmenrevisited.nl). Het is de moeite waard om te bezien in hoeverre de handreiking kansen biedt voor de gemeente Renkum. Modern naoberschap gaat over verbinden van mensen en ideeën. Van noaberplicht naar 'noaberkeuze' Vroeger hadden mensen, vooral op het platteland, elkaar hard nodig om te overleven. De één had een paard en de ander had een wagen en beiden hadden land dat bewerkt moest worden. Samenwerken was noodzaak, een ‘noaberplicht’. Maar het platteland uit de tijd van de noaberplicht is langzaam verdwenen door de komst van auto, telefoon en ‘stadse’

4

Sociale en culturele factoren

Door de sterke opkomst van het individualisme na de ontzuiling en het ontstaan van een multiculturele samenleving in de jaren tachtig is de sociale cohesie onderdruk komen staan. Tot de jaren zestig kende Nederland namelijk een verzuilde samenleving waarbinnen de sociale cohesie zeer sterk was, omdat de zuilen gebaseerd waren op geloof en/of maatschappelijke oriëntatie. Een andere reden voor de afname van de sociale cohesie wordt door sommige ook wel toegeschreven aan de opkomst van het socialisme en de wil van velen dat de overheid voor haar onderdanen zorgt. Omdat de overheid deze zorgtaken grotendeels heeft overgenomen, zou de morele plicht om voor elkaar te zorgen sterk ondermijnd worden, wat in die zin weer een negatieve invloed heeft op de sociale cohesie. Nederland is niet het enige land dat kampt met een verminderde sociale cohesie. Alle westerse samenlevingen hebben hiermee te maken.


De overheid wil dat mensen anders met elkaar omgaan. Mensen in een straat, buurt en een gemeente horen zich meer bij elkaar betrokken te voelen. De gemeente dient hiervoor zijn best doen. (Invoering WMO, 2010 / Prestatieveld 1: Bevorderen van de sociale samenhang en leefbaarheid). Sociale cohesie4 is de betrokkenheid van mensen onderling, bij maatschappelijke organisaties, bij andere sociale verbanden en bij de samenleving als geheel. Het is een begrip dat je overal tegenkomt. Het is een dankbaar studieobject voor sociologen en overheden. Verschillende Westerse landen laten dit begrip veelvuldig terugkomen in hun beleidsplannen. Ook bij de gemeente Renkum is dit een jaarlijks terugkerend begrip, de gemeente Renkum streeft namelijk naar bevordering van de sociale cohesie binnen de verschillende kernen en wijken. Om dit te bereiken heeft de gemeente een aantal maatregelen genomen, maar hebben deze maatregelen wel het gewenste effect? Het is aan te bevelen een stand van zaken weer te geven en te inventariseren welke na te streven doelen door de bevolking gewenst worden.

1 5

mensen. De mensen kwamen verder van elkaar af te staan, want de noodzaak tot samenwerken verdween samen met de oude gebruiken en tradities. Modern naoberschap5 is een nieuw netwerk van mensen, gedeeltelijk gebaseerd op de kernwaarden van het ‘oude’ naoberschap. Binnen dit netwerk wil men elkaar helpen om aangenaam te wonen, te werken en te leven. Nieuwe communicatiemiddelen ondersteunen de verbindingen. Gedeelde verantwoordelijkheid, gelijkwaardigheid, wederzijds vertrouwen, talenteninzet en wederkerigheid zijn de nieuwe ongeschreven regels. De gemeente Renkum kan modern naoberschap stimuleren door dit structureel onder de aandacht te brengen.

Wij willen de relatie met onze burgers / kiezers versterken door jaarlijks buurtverenigingen in de dorpen te bezoeken en de vergaderingen van de dorpsplatforms zoveel mogelijk bij te wonen. Meer buurtverenigingen versterken de positie van de burger / onze kiezer. Het contact met de buurtverenigingen is ook van belang om vooral aandacht te krijgen voor de ouderen en hulpbehoevenden in de buurt en of daar aandacht voor is, maar ook uit de buurt te vernemen wat zij belangrijk vinden voor hun buurt en waar wij als lokale partij aandacht voor kunnen vragen. Voor ons is het van belang dat ons partijprogramma dynamisch blijft door jaarlijkse aanvullingen toe te voegen. Dat kunnen we alleen bereiken door een intensief contact met de burger / onze kiezer. Verder zullen wij sociale media benutten om het contact met jeugd en jongeren verder te intensiveren, zodat ook hun belangen niet vergeten worden. Dorpsplatforms kunnen het beste de status van vereniging hebben en horen een waarderingsubsidie te krijgen. Naar voorbeeld van de dorpsvereniging Wolfheze, waarin Oranjevereniging, dorpsplatform en middenstand vertegenwoordigd zijn, willen wij bevorderen dat in alle andere dorpen ook 5

Langzamerhand komen we meer tot de ontdekking dat het toch vaak makkelijker en leuker is om samen te werken. Mensen betalen niet altijd met geld voor elkaars diensten, maar handelen vanuit de gedachte: “We hebben elkaar nodig. Vandaag help ik jou en morgen help je mij.” Een samenwerking die ontstaat vanuit een sterk gevoel van verantwoordelijkheid, gelijkwaardigheid, wederzijds vertrouwen, talenteninzet en wederkerigheid. Het is geen heilig moeten meer, maar een noaberkeuze. Boek Modern Naoberschap. Hype of Houvast? Modern naoberschap wat is het? Wat is het verschil met het oude, traditionele naoberschap? Wat betekent de inzet van naoberschap voor onze toekomst? Wat zijn succesfactoren? Waar kan het mis gaan? Op deze vragen geven Tanja Abbas en Linda Commandeur antwoord in dit boek. Voor iedereen die hier meer over wil weten zie de website modernnaoberschap.nl.


Eigen verantwoordelijkheid naar buurt en samenleving

1 6

een dorpsvereniging ontstaat. Alle burgers van Wolfheze zijn lid van hun dorpsvereniging en bepalen wat zij belangrijk vinden voor hun dorp. Het samenbundelen van activiteiten versterkt de onderlinge band tussen de burgers maar ook de eigen verantwoordelijkheid voor de invulling van hun leefomgeving en biedt een stevig draagvlak naar de gemeentelijke organisatie.

Speerpunt van onze partij is dan ook de relatie tussen burger – buurt – dorpsvereniging en plaatselijke politiek verder te versterken. Als partij zullen wij dan ook lokaal het initiatief nemen om tot dorpsverenigingen te komen. De gemeenteraad is er voor de burgers, niet alleen voor de verkiezingen maar vooral tijdens de 4 jaar dat zij de burgers vertegenwoordigen. Intensivering van het contact met de burgers is van het grootste belang voor onze partij. Ontmoetingsplekken voor wijkbewoners Wij stimuleren initiatieven die kunnen leiden tot openbare ontmoetingsplekken voor wijkbewoners. In overleg met bijvoorbeeld Vivare kan de gemeente bekijken in hoeverre een vrij te komen bestaande woning daarvoor bestemd kan worden. Volwasseneneducatie De Wet Educatie en Beroepsonderwijs is bedoeld om mensen zonder werk voor te bereiden op en toe te leiden naar betaald werk. De rijksgelden die de gemeente voor deze taak ontvangt dienen geoormerkt te worden om uitsluitend te gebruiken voor het doel waarvoor zij bestemd zijn, te weten basiseducatie als eerste stap naar verdere scholing en beroepsopleiding, zodat een minimumstartkwalificatie behaald kan worden. Wat betreft de overige volwasseneneducatie, die niet gerelateerd is aan de Wet Educatie en Beroepsonderwijs, dient het zwaartepunt van het beleid te worden omgebogen in de richting van trainingen voor de kwetsbare doelgroepen, zodat dit hun maatschappelijk functioneren en het zich staande kunnen houden in de maatschappij vergroot. Vooral voor ouderen en nieuwe Nederlanders is het belangrijk dat zij kunnen deelnemen aan trainingen om met computers en internet te leren omgaan. In het algemeen is alertheid geboden dat cursussen niet vanuit een gemakkelijk aanwezig aanbod worden ingekocht, maar zuiver vanuit de vraag die de samenleving zelf stelt.


De huidige dorpsplatforms zijn nu te zeer afhankelijk van de gemeente en kunnen onvoldoende een vuist maken. Een eigen identiteit is vooral van belang om een volwaardige gesprekspartner te zijn en ook te blijven. Ook dient voorkomen te worden, dat plaatselijke goede initiatieven op welk terrein dan ook niet worden bestendigd, omdat de initiatiefnemers ermee stoppen. De dorpsvereniging is er van en voor iedereen. Als inwoner van je dorp wil je aan de leefbaarheid doorgaans een (financiële) bijdrage verlenen.

1 7

Jeugd en Jongeren



 De Hulpverlening Gelderland Midden produceerde al in 2003 een verslag van een onderzoek over gezondheid, welzijn en leefwijze van jongeren in de gemeente Renkum. Opvallend was de constatering, dat een drietal punten specifiek voor de gemeente Renkum aandacht verdienden: lichamelijke mishandeling, ontbijtgewoonten en onveiligheidsgevoelens. Gesteld werd dat het aan vertegenwoordigers van de gemeente is om te bepalen welke onderwerpen op welke manier aangepakt moeten worden. (Pag. 33 betreffende rapport). Dit verdient meer aandacht. Deze zaken dienen geactualiseerd te worden. Gemeentelijk armoedebeleid In 2013 en komende jaren ontvangen we extra gelden voor gemeentelijk armoedebeleid. Hoewel het om niet geoormerkte gelden gaat dienen deze middelen ingezet te worden voor het verkleinen van bedoelde problematiek. Wij zouden kinderen tot specifieke doelgroep van het armoedebeleid maken. Je zou kunnen denken aan kindpakketten, handgeld voor sociale wijkteams of de ondersteuning van organisaties die zich hier specifiek voor inzetten, zoals bijvoorbeeld de Stichting Leergeld. Het mantelzorgcompliment Het mantelzorgcompliment (200 euro per jaar) van de Sociale Verzekeringsbank komt per 1 januari 2015 te vervallen, omdat gemeenten dan verantwoordelijk worden voor het waarderen en erkennen van mantelzorgers. Het budget voor het mantelzorgcompliment wordt t.z.t. toegevoegd aan het gemeentefonds. Wij gaan ervan uit, dat de gemeente Renkum het beleid aangaande het mantelzorgcompliment voortzet.


De jeugd verdient goede aandacht van ons, en niet alleen op het repressieve vlak. Voorkomen is beter dan genezen! Het Jongerencentrum Lijn 50 dient te blijven bestaan en zijn activiteiten voortdurend te ijken aan de behoeften van de jeugd en jongeren. Speciale aandacht is nodig voor de psychische problemen van jeugd, jongeren en jongvolwassenen. Een 18-jarige heet weliswaar volwassen, maar het rijpingsproces kost voor sommige jongeren nog een aantal jaren extra. Juist bij de categorie jeugd en jongeren is goede samenwerking en coördinatie met andere instellingen die zich met jeugd- en/of jongerenzorg bezig houden belangrijk.

1 8

Eenzaamheid In ‘Gezond Verbinden’ de Regionale Nota Gezondheidsbeleid 2012-2014, behandeld in de Renkumse raad van 26 januari 2012 valt bijlage 4 op, getiteld Meest opvallende punten uit de monitors. In de Monitor Volwassenen (2008) staat te lezen, dat 36% van de volwassenen matig of ernstig eenzaam is. Het percentage wijkt niet veel af van het landelijk gemiddelde, maar dat dat wel aanknopingspunten zou bieden om gezondheidswinst te behalen. Verder staat in de nota zelf te lezen, dat een op de drie ouderen regelmatig eenzaam is en dat eenzaamheid een belangrijke risicofactor is voor het verlies aan gezondheid en kwaliteit van leven. Een en ander is te relateren aan de specifiek Renkumse situatie. Wat kan de vertaalslag zijn naar adequaat politiek handelen? Zorghotel

Lokale thuiszorgorganisaties Voor de belangen van kleine thuiszorgorganisaties, zoals Zorgservicethuis (Wolfheze-Oosterbeek) hoort aandacht te zijn. Bij aanbestedingstrajecten dient voorkomen te worden dat bestaande organisaties, zoals hier bedoeld, minder goed of helemaal niet meer kunnen voortbestaan. Aandacht dient er te zijn voor woonruimte als First Housing Veertig procent van alle Nederlanders krijgt in zijn of haar leven te maken met psychische of psychiatrische problematiek. De meeste mensen pakken relatief snel de draad weer op. Er is echter een groep die langdurig kwetsbaar blijft. Zij dient een beroep te kunnen doen op ondersteuning vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) of de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). First Housing staat voor zelfbeheer - voor en door (ex)cliënten - in samenwerking met de ketenzorg. First Housing beoogt het realiseren van woonruimte waarin dak- en thuisloze mensen met een problematiek met drie à vier


In de gemeente Renkum hoort gezien de bevolkingssamenstelling een zorghotel gerealiseerd te worden waar mensen zich in alle rust kunnen herstellen. Een zorghotel is er voor mensen die na een operatie tijdelijk zorg nodig hebben tijdens hun herstel. Of voor mensen die langdurig zorg nodig hebben en voor vakantie of ontlasting van de mantelzorg tijdelijk in het hotel willen verblijven. Zorghotel Veghel is een voorbeeld van hoe het kan werken voor gasten van jong tot oud. De gemeente dient actief een bemiddelingsrol op zich te nemen.

1 9

personen samen een huis kunnen bewonen. De toelating van bewoners in de huizen is laagdrempelig, de duur van het verblijf in de huizen is niet tijdgebonden, autonomie en zelfregie zijn leidend. De benadering van de ondersteuners is gericht op presentie en herstel. Het project heeft een onafhankelijke positie in de zorgketen. Het werkt samen met de ketenpartners en eventuele behandelaars, indien gewenst door de bewoners. Participatie door en voor (ex)cliënten en cliëntenbelangen staan voorop. Samen beslissen de bewoners hoe ze van het huis een thuis maken. Alles beslissen ze zelf, ook wie toch niet in huis blijkt te passen. De basisregels van het huis zijn: huur betalen, geen overlast veroorzaken, ondersteuners/begeleiders toelaten in huis en geen bedrijfsmatige activiteiten ontplooien. De gemeente Renkum hoort aandacht te hebben voor het fenomeen First Housing.

Doordat ouderen en gehandicapten met zorgzwaartepakketten 1 t/m 4 binnen enkele jaren niet meer in verzorgings-/verpleegtehuizen mogen worden opgenomen, zullen de verzorgings-/verpleegtehuizen in de gemeente Renkum steeds leger raken. Het is onverstandig en onverantwoordelijk om ouderen en gehandicapten die reeds in een verzorgings-/verpleegtehuis wonen maar door de nieuwe criteria naar een zelfstandige woning zouden moeten verhuizen hiertoe te verplichten. De gemeente hoort haar uiterste best te doen ervoor te zorgen , dat tenminste twee verzorgings-/verpleegtehuizen in de gemeente open blijven waar deze mensen de voor hen vertrouwde zorg kunnen blijven houden. Voor de zorginstellingen kan dit nieuwe rijksbeleid tot financiële problemen leiden vanwege eerdere investeringen in hun vastgoed. Daarom dienen voor de te sluiten verzorgingstehuizen plannen te worden ontwikkeld voor herbestemmingen. Daarbij kan ondermeer gedacht worden aan jongerenhuisvesting (incl. begeleid wonen) en starterswoningen. Bereikbaarheid bankkantoren In de dorpen (Renkum), Heelsum, Doorwerth en Wolfheze zijn geen bankkantoren meer. Voor hun bankzaken en ook voor de gemeentelijke loketten dienen de inwoners van die dorpen naar Oosterbeek te reizen. Elke reis per bus kost gauw een paar euro. Voor de minima is dit een aanslag op hun vrij besteedbare inkomen. De gemeente zou hen tegemoet kunnen komen door ze een aantal vrijkaartjes voor de buurtbus te geven. De Renkum Card voorziet hier niet in. Overigens moet getracht worden, dat er in Renkum weer een herkenbaar en gunstig gelegen bankkantoor komt. Samenwerking hulpverleners Op de vele initiatieven voor vrijwillige hulporganisaties kunnen we trots zijn. De participatiemaatschappij is in de gemeente Renkum al lang begonnen. Een nadeel is wel dat er zo veel verschillende organisaties zijn, dat de hulpvragers vaak door de bomen het bos niet meer zien. Daarom dient de gemeente te stimuleren dat er meer wordt samengewerkt tussen al deze organisaties en ook tussen deze vrijwillige hulporganisaties en de professionele hulpverleners. Ook bij de professionele hulpverleners schort het wel eens aan goede samenwerking. Goede coördinatie bij hulpverlening is dringend nodig, primair ten behoeve van de hulpvrager, maar ook omwille van efficiency en kostenbesparing.


Verzorgings-/verpleegtehuizen

2 0

De jeugdreclassering De jeugdreclassering biedt begeleiding en hulpverlening aan minderjarigen die verdacht worden van of veroordeeld zijn voor het plegen van een strafbaar feit. Een kind dat een strafbaar feit pleegt als hij twaalf jaar of ouder is, kan strafrechtelijk worden vervolgd. De jeugdreclassering begeleidt de jongere bij de door de rechter opgelegde voorwaarden. Daarnaast kan op verzoek van de kinderrechter, rechter-commissaris, officier van Justitie, de Raad voor de Kinderbescherming of de justitiële inrichting begeleiding en voorlichting door de jeugdreclassering plaatsvinden. Vanaf 2015 wordt de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van jeugdreclassering en lijkt het ons goed om in overleg met Reclassering Nederland tot een beleidsstuk te komen.

De transitie van de jeugdzorg dient één centrale missie: ervoor zorgen dat jeugdigen gezond en veilig opgroeien. Een belangrijk onderdeel van de transitie jeugdzorg is de overheveling van de zorg voor lichtverstandelijk gehandicapte (LVG) jeugdigen naar gemeenten. In de transitie gaat het er juist om deze inhoudelijke slag te maken. Voor deze omslag is jeugdbeleid nodig dat berust op twee pijlers: 1. Kwaliteit van de omgeving: de civil society (burgerorganisaties, vormen waarin mensen samenwerken naast de markt en de overheid) en algemene voorzieningen6 2. Het versterken van een samenhangende zorgstructuur De transitie van de jeugdzorg biedt nieuwe kansen. Gemeenten krijgen de mogelijkheid zorg en ondersteuning op een andere manier vorm te geven. Door het samenvoegen van verschillende financieringsstromen en het laten vervallen van het recht op zorg zijn gemeenten beter in staat om een samenhangend aanbod van toegankelijke hulp en ondersteuning te organiseren en gespecialiseerde vormen van zorg efficiënter in te zetten. Om de nieuwe kansen waar te maken zijn kennis, visie, maar ook durf en vertrouwen nodig en kaders die ruimte bieden. Wij willen meewerken aan besluitvorming die in de voornoemde missie past. 6

Bij de eerste pijler draait het om beleid dat de kwaliteit van de leefomgeving van kinderen en jongeren verbetert. Een goede kwaliteit van het opvoed‐ en opgroeiklimaat voor jeugdigen is een belangrijke, fundamentele waarde in de samenleving. Bovendien hangen problemen als kindermishandeling en jeugdcriminaliteit direct samen met gebreken in deze kwaliteit. In samenhang met maatregelen ter versterking van de civil society, zorg het op peil brengen en houden van algemene jeugdvoorzieningen (o.a. kinderopvang, delen van de jeugdgezondheidszorg, scholen, sportclubs, buurthuizen en vrijwillige inzet) voor een beter opgroeiklimaat en een vermindering van problemen. Deze voorzieningen hanteren als kerndoelen: gezonde ontwikkeling stimuleren, participatie van jeugdigen aan de samenleving, jeugdigen ontwikkelen zicht als verantwoordelijke burgers en jeugdigen groeien op in een veilige en stimulerende omgeving. De gemeente mag als regievoerder ten aanzien van deze voorzieningen eisenstellend optreden en voor zover in de basisvoorziening professionals opereren, moeten de pedagogisch competenties van deze medewerkers op orde zijn.


Jeugdzorg

2 1

Programma 03


Ruimtelijke ontwikkeling

Voor tactisch grondbeleid waarbij een kans wordt aangegrepen dan wel wordt gecreëerd. Op 27 juni 2007 stemde de gemeenteraad van Renkum in met de Nota Grondbeleid. Bij de doelstellingen wordt omschreven, dat het verwerven van gronden (actief gemeentelijk grondbeleid) mogelijk moet zijn. Daarbij wordt niet gedacht aan volledig actief grondbeleid, maar wel aan tactisch grondbeleid waarbij een kans wordt aangegrepen dan wel wordt gecreëerd. Grondbeleid staat immers ten dienste van ruimtelijk beleid, zodat de overheid in staat is voorzieningen te realiseren die (nog) niet door de particuliere sector worden ontwikkeld. Wij staan dit beleid voor.

Zowel voor de eigen inwoners als voor de recreanten en toeristen is het belangrijk dat de dorpscentra aantrekkelijk zijn. In Renkum-dorp heeft het Europaplein en omgeving dringend een nieuwe aanblik nodig en in Doorwerth ontbreekt nog steeds een dorpsplein. Daarom hoort met prioriteit aan integrale-, maar ook reëel haalbare ontwikkelingsplannen voor beide centra gewerkt te worden. Nauwe betrokkenheid en inbreng van de dorpsplatforms en lokale bevolking is daarbij vanzelfsprekend. De Renkumse landgoederen zijn in hun huidige staat al zo aantrekkelijk, dat hier slechts marginale veranderingen aan mogen worden aangebracht. Plannen voor nieuwe gebouwen op oude locaties, waar vroeger ook iets gestaan heeft, dienen in principe te worden afgewezen (in elk geval op landgoed Duno). Als raad hebben we gezegd, dat het behoud en versterken van de bestaande karakteristieke (groen)onderdelen (Groenstructuurplan) belangrijk is voor de leefbaarheid in een woonkern. Geen verstikkingsgevoel, maar aandacht voor randgroene factoren, die lucht, ruimte en overzicht geven! De Raad voor het Landelijk Gebied publiceerde in juni 2008 een helder rapport m.b.t. de samenhang in groen en wijst daarin nadrukkelijk op het grote belang van het zogeheten raamwerkgroen. Het gedeeltelijk terugdraaien van genomen besluiten en het zoeken van (bouw) compensatiemogelijkheden in het kader van raamwerkgroen is voor ons denkbaar. Uiteraard dient met betrokkene te bezien of er een win-win besluit genomen kan worden. Als voorbeeld geldt het volgende: De raad heeft een groenstructuurplan vastgesteld. Op de plankaart Groenstructuur gemeente Renkum (deel 1 / het groen in de hoofdstructuur / januari 2004) is de hoek Hogenkampseweg/ Mr. Van Damweg en de noordzijde Mr. Van Damweg met een vette bruine kleur opvallend ingekleurd. Die kleur betekent Parkstrook. De geplande bebouwing 3B4 zuid is in strijd met het door de raad vastgestelde Groenstructuurplan. Bovendien heeft


Europaplein Renkum / Dorpsplein Doorwerth

2 2

Geen verstikkingsgevoel, maar aandacht voor randgroene factoren, die lucht, ruimte en overzicht geven! De Raad voor het Landelijk Gebied publiceerde in juni 2008 een helder rapport m.b.t. de samenhang in groen en wijst daarin nadrukkelijk op het grote belang van het zogeheten raamwerkgroen. Dat pleit ervoor om het open karakter van met name de hoek Hogenkampseweg / Mr. Van Damweg met terugwerkende kracht in stand te houden en eventueel van wat straatmeubilair te voorzien. Bouwen & wonen

Vanwege de economische crisis is nieuwbouw van woningen in de afgelopen jaren gestagneerd. Veel bouwplannen zijn niet uitgevoerd. In de komende raadsperiode hoort de bestuurlijke aandacht primair gericht te zijn op het alsnog realiseren en afmaken van bestaande plannen zoals Haeghendal in Renkum, het Peltterrein in Oosterbeek en Willemsen-Naaldhout in Wolfheze. Daarnaast dient met spoed een plan te worden ontwikkeld voor de oude Reijenga Mavo aan de Talsmalaan te Oosterbeek. Bij nieuwbouw moet aandacht voor betaalbaarheid, duurzaamheid en levensbestendigheid een voorwaarde zijn. Primaire doelgroepen voor woningbouw zijn jongeren, jonge gezinnen en senioren. Met name in en nabij de dorpscentra moeten appartementen voor senioren en gehandicapten voorrang krijgen. Daarbuiten dient zelfbouw ook een kans te krijgen. Hoewel Vivare een goede naam heeft in de gemeente, moet er ook ruimte zijn voor andere partners op het gebied van sociale huurwoningen. Dat houdt elkaar scherp, net als bij de uitvoering van de WMO. Bovendien wordt er rekening mee gehouden dat Vivare niet altijd aan nieuwe sociale bouwprojecten kan meedoen.


de raad gezegd, dat het behoud en versterken van de bestaande karakteristieke (groen)onderdelen (Groenstructuurplan) belangrijk is voor de leefbaarheid in een woonkern.

2 3

Meegroeiwoningen: een unieke kans op een eigen woning voor starters.

Het bouwen van een meegroeiwoning past in het kader van duurzaamheid. Mensen besluiten ergens te gaan wonen, ze kopen een huis met de mogelijkheid om later groter te wonen. Geen dure verbouwingen waarbij gesloopt moet worden, geen kostbare verhuizing, maar uitbreiding en vergroting van de eigen woning, zonder opnieuw vergunningen aan te vragen. Dat betekent minder bureaucratie en regelgeving. Voor iedereen is een dergelijke woning bereikbaar (sociale woningbouw) en het versterkt de sociale cohesie van de buurt/wijk omdat mensen er blijven wonen. Er zal een mix ontstaan van goedkope en duurdere woningen. Dat geeft een gevarieerd straatbeeld. Het is van belang om de gedachte van meegroeiwoningen op te nemen in de nieuw te komen Woonvisie gemeente Renkum. We vinden dat de gemeente Renkum deze mogelijkheid voor (jonge) starters onder de aandacht dient te brengen en desgewenst mee moet werken om meegroeiwoningen in randvoorwaardelijke zin mogelijk te maken. Het zou goed zijn als het College zich de komende jaren hardmaakt om een dergelijk project binnen de gemeente te realiseren, mits hiervoor uiteraard vanuit de burgers voldoende belangstelling is. Kenmerken van de meegroeiwoning 1. Kopers kopen een gezinswoning, maar beginnen met het bouwen van een eenvoudige basiswoning voor ongeveer €120.000. Daarom is het uitermate geschikt voor starters en is er geen starterslening of -subsidie nodig. 2. Er wordt een bouwvergunning afgegeven voor de complete woning, maar het is mogelijk de uiteindelijke woning in fasen te realiseren. 3. Vooraf is duidelijk op welke manier de woning kan worden uitgebouwd. 4. De koper heeft geen andere verplichting dan het aflossen van zijn hypotheek. 5. De woning kan in eigen beheer gebouwd worden of in collectief particulier opdrachtgeverschap. 6. Het is ook mogelijk om met dit concept vrijstaande woningen of twee-onder-een-kap te bouwen.


Het is een probleem dat in veel kleinere gemeenten voorkomt: jongeren trekken er weg omdat ze er geen betaalbare of kwalitatief goede woning kunnen kopen. Ondanks de vele financiële faciliteiten die veel gemeenten voor starters hebben gecreëerd, blijven starterswoningen vaak te duur. In deze tijden van crisis komt daar nog eens bij dat banken niet scheutig zijn met het verstrekken van hypotheken. Daarom wordt gepleit voor een nieuw concept in de gemeente Renkum: meegroeiwoningen. Een goedkope, betaalbare woning voor starters, die ze zelf kunnen ontwerpen en die uitgebouwd kan worden naarmate de financiën en de behoefte groeien. Het is overigens triest te moeten constateren dat 41% van de starters de gemeente verlaat.

2 4

Huisvesting voor ouderen Huisvesting voor ouderen staat steeds meer in de belangstelling. Dit komt niet alleen doordat ouderen getalsmatig een almaar belangrijker factor in de samenleving vormen. Ook het emancipatiestreven van ouderen, een groeiend verzet tegen institutionele woonvormen en de betutteling die hier vaak mee samenhangt, spelen een rol. Door het emancipatiestreven van ouderen vindt de laatste jaren een verschuiving plaats in de woon- en verzorgingswensen van ouderen. Wij willen experimenteren met innovatieve woonvormen. In dat kader pleiten we met name voor een drietal type woningen:   

de mantelzorgwoning van Hodes, kangoeroewoningen: apart en toch samen, centraal wonen (groepswonen).

Door de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) komen mensen met lichamelijke beperkingen en/of een progressief ziektebeeld in aanmerking voor aanpassingen en speciale voorzieningen voor hun woning. Hodes Bouwsystemen bijvoorbeeld biedt hiervoor diverse oplossingen, waaronder zorgunits (ook wel zorgkamers genoemd), mantelzorgwoningen, uitraaskamers en snoezelruimtes. Mantelzorgwoningen worden ook wel WMO-units genoemd. Deze wordt aan of bij de woning van de mantelzorger of zorgbehoeftigde geplaatst. Zo kunnen mensen met een fysieke beperking of met een progressief ziektebeeld in een vertrouwde omgeving blijven. Een mantelzorgwoning biedt mantelzorgers de onderstaande voordelen:

 Blijven wonen in de vertrouwde omgeving  Alle gewenste voorzieningen in huis  Alles op de begane grond  Snelle plaatsing

Hodes maakt de mantelzorgwoning vooraf. Deze wordt grotendeels in één geheel geplaatst. Zo gaat de plaatsing snel en is er weinig overlast. Kangoeroewoningen: apart en toch samen BBA bv heeft in samenwerking met de TU Delft een onderzoek gedaan naar de kangoeroewoning. Dit is een woonvorm waarbij zorgbehoevenden (ouderen, gehandicapten etc), met behoud van hun zelfstandigheid, deel kunnen uitmaken van het huishouden van


De mantelzorgwoning van Hodes

2 5

naaste familie, vrienden of kennissen. Tevens kan een beroep gedaan worden op de dichtbij wonende familie of vrienden die zorg kunnen bieden. Deze woonvorm, gebaseerd op wonen en zorg, sluit aan op de veranderende woon- en verzorgingswens van ouderen en gehandicapten. Daarnaast sluit de kangoeroewoning aan op het groeiende verzet tegen institutionele woonvormen. De kangoeroewoning komt overigens oorspronkelijk uit Zweden en is in Nederland geïntroduceerd in jaren ’70. De eerste 10 kangoeroewoningen zijn gebouwd in Almere. Op dit moment staan in Nederland meerdere woningen die als kangoeroewoning fungeren. Veel van deze kangoeroewoningen zijn ontwikkeld door particuliere initiatieven. Maar er zijn ook kangoeroewoningen ontwikkeld door woningcorporaties. Deze woningen vallen voornamelijk binnen de sociale huursector en zijn ondermeer gebouwd in Eindhoven, Nijmegen, Rotterdam en Nieuwegein.

Informatie: http://woningen-te-koop.aanbodpagina.nl/kangoeroewoning-bedrijfswoningruime-woning#ixzz2onPF0pkl Differentiatiemogelijkheden m.b.t. groepswonen voor ouderen - Abbeyfieldhuizen Steeds meer ouderen willen zelfstandig blijven wonen, maar liever niet alleen. Ouderen kunnen er dan voor kiezen samen te gaan wonen met andere ouderen. Groepswonen geeft


Met op de begane grond mogelijkheden voor een praktijk aan huis en op de eerste en tweede verdieping royale ruimte om te wonen. Ook gebruik als kangoeroe-woning of voor een groot gezin behoort tot de mogelijkheden.

2 6

meer vrijheid dan bijvoorbeeld een verzorgingshuis. Men bepaalt zelf in wat voor soort woning men wilt wonen (koop- of huur-) en met welke mensen. Er zijn allerlei vormen van groepswonen voor ouderen.7 In de meeste projecten heeft iedereen een eigen, zelfstandige woning en is er een gemeenschappelijke ruimte. De bewoners doen meestal veel activiteiten samen en helpen elkaar als dat nodig is. Voor veel woonvormen moet men 50 jaar of ouder zijn. Een bijzondere vorm van groepswonen is centraal wonen. Bij centraal wonen delen de bewoners meer ruimten en voorzieningen met elkaar. Ze hebben bijvoorbeeld ‘n gemeenschappelijke woonkamer, een gemeenschappelijke keuken, ‘n gemeenschappelijke wasruimte en een gemeenschappelijke tuin. Een andere bijzondere vorm van groepswonen zijn de Abbeyfieldhuizen. Hierin wonen mensen van 55 jaar en ouder die zich moeilijk zelf kunnen redden. Bewoners krijgen veel steun en begeleiding. Uitgangspunten van het idee:

  

Mensen dienen zich veilig te kunnen voelen met zoveel mogelijk behoud c.q. versterking van de eigen zelfstandigheid. Bewonersparticipatie wordt actief bevorderd. Zelfwerkzaamheid en zelfredzaamheid worden nagestreefd. Een evenwicht tussen privacy enerzijds en het samenleven met anderen anderzijds wordt nagestreefd.

Het eigen leefpatroon van de bewoner zal zo optimaal mogelijk worden gehandhaafd en tevens zo worden ingericht dat, naast een aantal gemeenschappelijke voorzieningen, privéleefruimte beschikbaar is voor iedere bewoner, opdat de persoonlijke leefwereld zo volledig mogelijk gestalte krijgt. In 1986 werd Stichting Abbeyfield Nederland opgericht en heeft als doelstelling het promoten van het Abbeyfield-idee in Nederland, onderhoudt de Internationale contacten en zorgt voor de erkenning als Abbeyfieldproject, zodat men gerechtigd is de naam “Abbeyfield” en het logo te voeren. Thans zijn er in Nederland projecten in Hoogezand-Sappermeer, Maastricht en Roosendaal. Tijdsbeperking bouwvergunningen Aan bouwvergunningen hoort een tijdsbeperking meegegeven dienen te worden: als binnen twee jaar na afgifte nog niet begonnen is met de bouw verloopt de vergunning. 7

Meer weten over groepswonen voor ouderen?  

 

Federatie Gemeenschappelijk Wonen. Deze koepelorganisatie richt zich op gemeenschappelijk wonen voor mensen van alle leeftijden. Landelijke Vereniging Gemeenschappelijk Wonen van Ouderen. Deze organisatie geeft informatie over groepswonen van ouderen. Op de website van deze organisatie kunt u een test doen om te kijken of groepswonen iets voor u is. Verder vindt u op deze website adressen van de projecten voor groepswonen in uw buurt; Landelijke Vereniging Centraal Wonen. Deze organisatie behartigt de belangen van mensen die (willen gaan) wonen in een project voor centraal wonen. Stichting Abbeyfield Nederland. Deze organisatie geeft via haar website abbeyfield.nl informatie over Abbeyfield-projecten in Nederland.




2 7

Bassisscholen Renkum-Heelsum Het SKOVV bestuur waar de beide katholieke basisscholen Vita Vera en Don Bosco onder vallen heeft serieuze belangstelling om op 3b4 gehuisvest te kunnen worden. Als neveneffect kan het gebied waar de Don Boscoschool staat ingericht worden met seniorenwoningen, die dan dicht bij het winkelcentrum liggen. De openbare J.P. Thijsseschool kan ondergebracht worden bij de openbare Dr. Albert Schweitzerschool te Renkum. Dit eveneens in de omgeving van de Rijnkom. De gemeente kan voor zover mogelijk en nodig de schoolbesturen enthousiasmeren om daadwerkelijk bedoelde keuze te maken.

Wellicht dient m.b.t. ‘n deel van de grond (Don Boscoschool) overwogen te worden gebruik te maken van de Wet voorkeursrecht gemeenten. Terzijde: het college is op grond van artikel 160 lid 1 van de gemeentewet bevoegd tot het verwerven van grond en wanneer de raad erom vraagt of indien de aankoop ingrijpende gevolgen kan hebben voor de gemeente dient i.v.m. artikel 169 lid 4 van de gemeentewet de raad vooraf geconsulteerd te worden. Artikel 10 van de Wet voorkeursrecht gemeenten luidt: “een verkoper kan eerst tot vervreemding overgaan, nadat de gemeente in de gelegenheid is gesteld het desbetreffende goed te kopen”. De aanleg van glasvezelverbinding voor scholen vinden wij belangrijk. Qua bereik zal dankzij de sterkte en bandbreedte van de glasvezelverbinding ook het Wifinetwerk sterk verbeteren. Werken met een tablet wordt zo ook weer gemakkelijker en prettiger. Met een glasvezelaansluiting zijn scholen bovendien verzekerd van zowel een hoge download- als uploadsnelheid. En die snelheid is van groot belang bij het uploaden van grote bestanden zoals foto’s en video’s. Met een glasvezelverbinding kunnen leraren hun lesmaterialen snel opslaan in de cloud. Op die manier kunnen leerlingen het materiaal ook bekijken als ze niet op school zijn, maar als ze bijvoorbeeld ’s avonds bezig zijn met hun huiswerk. Wanneer verschillende scholen bovendien een gemeenschappelijke cloud delen, kunnen leerlingen zelfs onderwijs volgen dat niet op hun eigen school wordt aangeboden. Zo worden lessen toegankelijk voor alle leerlingen, ongeacht of hun eigen school deze aanbiedt. Wij steunen de herinrichting van het Europlein te Renkum.

Nu

Straks ?


Op de vrij komende gronden kan woningbouw plaatsvinden.

2 8

Programma 04


Bestrijding van zwerfafval, graffitivervuiling en overlast van hondenpoep. Kenmerken op het gebied van verloedering, hinder, bewoningsdichtheid en voorzieningenniveau zijn samengevat in de zogenoemde woonomgevingskwaliteit. Hoe hoger de woonomgevingskwaliteit van de buurt waar mensen wonen, hoe beter hun leefsituatie. Zwerfafval heeft een bewezen negatieve invloed op het welbevinden en het veiligheidsgevoel van mensen (www.nederlandschoon.nl). Structurele bestrijding ervan dient hoog op de agenda te staan.

Zwerfafval is één van de grootste ergernissen van burgers. Veel gemeenten pakken samen met bedrijven en burgers zwerfafval aan met 'Gemeente Schoon', een programma van de VNG. Gemeenten volgen vaak verschillende zwerfafvalprojecten meestal in gemobiliseerde samenwerking met bedrijven, scholen, burgers en maatschappelijke organisaties om zwerfafval rond scholen en winkelcentra aan te pakken. Zo wordt de verantwoordelijkheid van de openbare ruimte gedeeld, met als resultaten minder afval, betrokkenheid en beter gedrag. De afgelopen drie jaar gingen er ruim 650 lokale zwerfafvalprojecten van start. Onlangs kende het landelijke Afvalfonds bijna één miljoen euro subsidie toe aan Gemeente Schoon voor extra aanvragen. Gemeente Schoon voert eveneens samen met gemeenten evaluaties, onderzoek en pilots uit over de aanpak van zwerfafval naast het vinden van innovatieve oplossingen en doen van wetenschappelijke bevindingen. In dit kader wijzen we op de Regeling van de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer van 10 september 2007, nr. SAS/200786089, houdende regels voor het subsidiëren van projecten ter voorkoming en vermindering van zwerfafval (Subsidieregeling aanpak zwerfafval). 

Het structureel tegengaan en verwijderen van graffitivervuiling dient een hoge prioriteit te krijgen.

Sommigen zien graffiti als een vorm van kunst, anderen balen ervan als het op hun eigen voorgevel wordt gespoten. Het verwijderen van graffiti is niet eenvoudig en wordt ook vaak door de gemeente of een professioneel bedrijf opgelost. Een uiterst effectieve hogedruk reinigingsmethode voor de gevelreiniging en gevel stralen is de Hot Aqua Blaster. Deze werkt op basis van de milieuvriendelijke Kokend Heetwater Techniek. Biologisch afbreekbaar zijn middelen als: SoSafe graffitiverwijderaar, HG Graffiti Remover, GRATCH Graffiti Remover en Graffiti Go.




2 9

 

Discriminerende of aanstoot gevende teksten horen kosteloos binnen 24 uur door de gemeente verwijderd te worden. Het hebben van een gemeentelijke schoonmaakregeling vinden wij een goede gang van zaken: dit houdt in dat, wanneer je deelneemt, je de gemeente machtigt om

1. Graffiti op je pand te verwijderen; 2. Aangifte te doen van graffiti op je pand bij de politie; 3. Schade te verhalen op daders.

Volgens het CBS ondervond in 2007 ruim een derde van de Nederlandse bevolking overlast van hondenpoep op straat. Ter bestrijding van deze overlast zijn op diverse plaatsen hondenpoepafvalbakken geplaatst. De hondenbezitters zijn verplicht de hondenpoep op te ruimen, maar velen doen dit niet. Renkum breidt het aantal bakken in verband met de kosten niet uit. Wij vinden dit beleid verwerpelijk. Immers de hondenbelasting brengt genoeg middelen op om een en ander te bekostigen. Daarbij kan gedacht worden aan:  bijhouden en uitbreiden van afvalbakken hondenuitwerpselen,  gratis verstrekken van vuilniszakjes in koker (10 Vuilniszakjes in koker voor hondenpoep! Altijd een hondenuitwerpselenzakje bij de hand! 10 vuilniszakjes in een plastic container met handig haakje – artikelnr. MO7681 / 015 - 310 5758) Bekeken kan worden in hoeverre meer uitlaatplaatsen voor honden gewenst zijn.

Openbare toiletten en drinkfonteinen

Met name voor bejaarde burgers, kleine kinderen (en toeristen) is het prettig dat er in de dorpscentra openbare toiletten zijn. Wij streven naar een mooie combinatie van straat & reclamemeubilair, zoals die van bijvoorbeeld buitenreclame-exploitant en leverancier van straatmeubilair Wall Nederland: een nieuwe generatie toiletten die hygienisch en praktisch zijn.


Het terugdringen van de overlast van hondenpoep betekent in de praktijk vaak het blijven vragen van aandacht voor de gevolgen van de overlast. Wij blijven dit belangrijk vinden. Hondenpoep is een van de grootste ergernissen omdat de stoep, grasvelden en kinderspeelplaatsen niet alleen vervuild worden, maar ook schoeisel, banden van kinderwagens e.d. daarmee geconfronteerd worden en zodoende viezigheid in woonpanden en scholen beland.

3 0

Rolstoeltoegankelijke openbare toiletten

Citypissoir

De gemeente Renkum bestaat uit 6 woonkernen. Zet als teken van verbondenheid op een centrale plaats in ieder dorp een drinkfontein met in de rand de namen van ieder dorp gegraveerd! Ook voor sporters (hardlopers, fietsers) is zo’n voorziening handig. Een moderne variant , een inter-communicatieve fontein waarbij je een ander moet uitnodigen even te helpen met de bediening was de winnende inzending van een BNA (Bond van Nederlandse Architecten)prijsvraag, die in 2000 gerealiseerd werd (zie elders in dit verkiezingsprogramma). Bestrijdingsmiddelen, luchtkwaliteit en geurbeleid Gebruik bestrijdingsmiddelen bij onkruidbestrijding ontmoedigen Het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen is omstreden. Wij volgen de Europese richtlijnen om bepaalde middelen te verbieden. Fijnstofmetingen op verschillende plaatsen in de gemeente Renkum In de gemeente Renkum is op verscheidene plaatsen een hoge verkeersdichtheid. Dit heeft een verhoogde aanwezigheid van stikstofoxiden, ozon en fijnstof tot gevolg die schadelijk zijn voor mens en milieu. Wij willen fijnstofmetingen laten uitvoeren op de risico locaties in de gemeente Renkum (bijv in de buurt van de rijkswegen). Als uit deze metingen blijkt dat er een verhoogde concentratie fijnstof is, dan hoort de gemeente een plan te (laten)maken en uitvoeren om de luchtkwaliteit te verbeteren. Gemeente Renkum streeft immers (aldus de milieunota) naar behoud van luchtkwaliteit binnen haar grondgebied. Afzonderlijk geurbeleid vaststellen voor Parenco Van Parenco zijn ontwikkelingen te verwachten die geurbelasting kunnen veroorzaken. Om die reden dient de gemeente Renkum voor Parenco afzonderlijk beleid op te stellen. Natuur, milieu en dieren De natuur in onze gemeente is als de kip met de gouden eieren. De prachtige natuur en landschap oefenen een grote aantrekkingskracht uit op zowel de eigen inwoners als


Bij de Drielse sluis is een passantenhaven aangelegd voor plezierboten, echter zonder voorzieningen. In elk dorp in het Friese watersportgebied bevindt zich een sanitair gebouwtje met toilet en doucheruimte. De gemeente Renkum loopt hierin achter. Ook bij de Drielse sluis dient een sanitaire voorziening te worden aangelegd, die tevens door de vele daar komende natuurrecreanten gebruikt kan worden.

3 1

recreanten en toeristen. Voor de plaatselijke economie is dit van grote waarde. Daarom worden natuur en landschap gekoesterd en beschermd. Bouwuitbreidingen buiten de bebouwde dorpskommen mogen niet vanzelfsprekend zijn. De landbouw en veeteelt spelen een belangrijke rol in het buitengebied. Ideaal is wanneer de agrarische bedrijvigheid en natuur en landschap elkaar niet in de weg staan, maar elkaar versterken. Te midden van onze kwetsbare natuur is uitoefening van biologische landbouw daarvoor het meeste aangewezen. Het verstrooien van ammoniakrijke mest nabij natuurgebieden is schadelijk voor de natuur. De gemeente dient hierover in gesprek te gaan met agrariërs en natuurorganisaties en hierop beleid te ontwikkelen. Nu de ecoducten over de A12 en A50 klaar zijn, zou de gemeente kunnen blijven meewerken aan de totstandkoming van goede natuurlijke verbindingen naar de Rijn-uiterwaarden. In de gemeente komen wijdverspreid weiden met paarden, koeien en schapen voor. De omstandigheden van deze beesten zijn niet altijd ideaal. Het is wenselijk dat er regels komen dat kuddedieren niet in hun eentje in een wei mogen staan en dat er zomers schaduwplekken zijn waar het vee uit de warme zon kan gaan staan. Toezicht op dierenwelzijn is een humane opdracht en mag geen sluitstuk van beleid zijn.

Groen

Gemeente Renkum ”groenste gemeente van Europa” De gemeente Renkum heeft in 2004-2005 de goudprijs gekregen van Entente Florale, en de gemeente is als ”groenste gemeente van Europa” uitgeroepen. Het groenbeleid is toen ook beoordeeld. Wij willen dit ambitieniveau vast houden en uitbreiden. De gemeente Renkum hoort ook in de toekomst de groenste gemeente van Europa te blijven!


Wij pleiten voor het behoud van een dierenambulance en ondersteunen kinderboerderijen.

3 2

Een voorwaarde om dit te bereiken is een helder bomenbeleid, waarbij enerzijds het behoud en de bescherming van het bestaande bomenbestand centraal staat en anderzijds wordt gewerkt om de groene kwaliteit van de gemeente Renkum te versterken. Wij willen daaraan werken en opkomen voor het behoud van de waardevolle natuur. De natuur is een van de belangrijkste kernwaarden van de gemeente. Het college wilde de afgelopen periode de bomenverordening en daardoor de kapvergunning afschaffen en werken met een zogenaamde bomenlijst. Daar gaan wij niet in mee. Het argument “deregulering” kan er niet toe leiden dat de bomen en het bos vogelvrij worden verklaard. Wij vinden dat juist het behoud van de natuur en de bomen erg belangrijk is en goed beschermd moet worden.

Minder bomen zijn inmiddels al vergunningplichtig en worden met een melding afgedaan, waardoor controle, toezicht op de houtopstand afneemt. Er mag in de gemeente inmiddels meer gekapt worden zonder vergunning. Wij zijn van mening dat door deze ontwikkeling de kans op aantasting van de natuur wordt vergroot en daardoor deze sterke kernwaarde van onze gemeente wordt verzwakt. Wij willen deze dreigende ontwikkeling tegengaan. Door het afschaffen van de bomenverordening valt de bescherming in het bijzonder van de bomen in de particuliere tuinen weg en tevens het handhavend optreden en de herplantplicht is dan niet meer mogelijk. Dit kan natuurlijk niet, omdat het beleid van het Groenstructuurplan dan niet meer gehandhaafd kan worden Wij zijn voor verscherping van de regelingen en willen dat bomen vergunningplichtig zijn vanaf een stamdoorsnede van 15 cm. Het groenbeleid is in 2004-2005 beoordeeld door Entente Florale en heeft toen bijgedragen aan de goudprijs. Waarom het groenbeleid dan onnodig verslechteren, met alle gevolgen van dien? Wij willen terug naar de bomenverordening en het groenbeleid van die periode. Dit in combinatie met een op te stellen bomenbeleidsplan waarin een visie op bomen wordt vastgelegd. Uitgangspunten en richtlijnen horen helder geformuleerd te zijn. Het groenbeheer moet natuurvriendelijk gebeuren. Indien nodig worden deskundigen, zoals biologen en ecologen geraadpleegd. Het is belangrijk, dat beoogde vellingen getoetst worden aan een objectief criterium. Het toetsingskader dient helder en consistent te zijn.


De bomenverordening en daarmee de kapvergunning (oftewel de omgevingsvergunning voor het vellen van bomen) hoort in stand te blijven. Natuur, bomen, flora en fauna zijn een hele belangrijke kenmerk in onze gemeente. Verruiming en versoepeling van de kapvergunning leidt tot minder zorgvuldig omgaan met de bomen en de houtopstand en zelfs tot kaalslag. En dat willen we beslist voorkomen. Bovendien betekent het afschaffen en het beperken van de kapvergunning ook dat het recht van bezwaar, dus de inspraak van de belanghebbende burgers wordt aangetast. Inspraak moet voor de burgers gewaarborgd blijven.

3 3

Wij zijn ook voor een verplichte bomeninventarisatie bij ruimtelijke ontwikkelingen, bouwprojecten en infrastructuur. Door bomen goed in beeld te brengen kunnen bomen in een nieuw ontwerp of inrichtingsplan worden meegenomen en ingepast. Bij de uitvoer van projecten tijdens sloop, bouwen aanleg kunnen ook flora en fauna worden verwijderd, die niet meer terugkeren. Wij willen om die reden een flora en fauna expert inschakelen bij bouwprojecten, zodat in beeld wordt gebracht in hoeverre de biodiversiteit onnodig wordt aangetast. We pleiten voor de herintroductie van de subsidieregeling voor het onderhoud aan particuliere monumentale bomen. Om verdere verschraling van het bomenbestand te voorkomen pleitten we ook voor de herintroductie van de herplantplicht.

Het Bosbeleidsplan Gemeente Renkum 2003-2013 is nagenoeg geschiedenis. We verwachten binnenkort niet alleen een nieuw plan, maar ook een evaluatie van het huidige met daarbij een overzicht wat gedurende de afgelopen tien jaar wel is voorgenomen, maar niet is bereikt en welke zaken nog lopen. We zijn tegen het afstoten van gemeentelijk bosbezit. Het vigerende bosbeleidsplan verdient zeker een bijstelling op het onderdeel recreatieterrein. Ter illustratie: de oppervlakte van bos- en natuurterrein staat tot recreatieterrein verhoudt zich in onze gemeente als 100 staat tot 1. Bos

NatuurTerrein

Recreatie Overig -terrein

Bilderberg/Sonnenberg

121.47

3.95

4.50

Buunderkamp

12.75

8.50

H.Berg, Pietersberg, Oorsprong

38.50

1.65

0.70

9.50

Valckeniersbossen

22.35

0.70

1.95

0.50

Cardanusgronden

76.35

1.10

0.40

Wilhelminapark

9.75

Totaal

281.17

15.90

3.05

14.50

Door het toenemend aantal mountainbikers in de natuurgebieden van de stuwwal ontstaat her en der erosie van de stuwwal. Dit vraagt om beter toezicht en een goede regeling van het gebruik van de stuwwal door mountainbikers. De gemeente heeft, samen met Geldersch Landschap en Staatsbosbeheer, de plicht om dit geologische monument te beschermen.


In de nieuwe Bomenverordening dienen gebieden te worden vastgelegd die binnen de groenstructuur en op basis van het bomenbeleidsplan van belang zijn voor het boskarakter. Vervolgens moeten de particuliere bomen, boomgroepen, laanbomen in deze gebieden onder de werkingssfeer van een strikter kapverbod worden gebracht.

3 4

Opruimen van herfstbladeren langs de wegen begint nu soms al half oktober, terwijl de bladeren pas vanaf eind oktober beginnen te vallen. Daarom pas beginnen met opruimen vanaf 1 november. In de herfst horen veel meer bladkorven langs de straten te worden geplaatst. Daarmee worden particulieren gestimuleerd om meer te doen aan het schoonvegen van hun eigen straatje en hoeven er minder straatveegacties te worden ondernomen.

Onderhoud openbare ruimte Het onderhoud van de openbare ruimte is de laatste jaren alleen maar afgenomen. Het introduceren van onderhoudsniveaus heeft de leefbaarheid niet doen toenemen. Woonomgevingen raken verloederd. De onverschilligheid van de burger voor zijn woonomgeving neemt vervolgens ook toe. Onze groene-, toeristische gemeente vraagt om een investeringsimpuls, maar ook goede afspraken met burger en buurt hoe qua onderhoud daar vervolgens mee om te gaan. Laat de burger mee beslissen over de invulling, maar introduceer ook onderhoudsarme oplossingen, die een buurt toch aantrekkelijker maken. En laat de burger zelf een rol vervullen in het onderhoud. Betrek bedrijven bij de invulling en beloon particuliere initiatieven. De openbare ruimte is een kapitaalgoed. Daar dienen we als gemeente zuinig op te zijn. We zullen kritisch zijn op de inzet van ingehuurde bedrijven, belonen hun specialistische inzet en creativiteit, en hebben aandacht voor de kwaliteit, die geleverd wordt. Vooral de inzet van Permar vraagt wat ons betreft om bijzondere aandacht. De (gesubsidieerde) kosten zijn in verhouding tot de geleverde inzet te hoog. Aandacht voor een dag van de openbare ruimte vinden we de moeite waard. Op een ludieke wijze en gemeentebreed met burgers de handen uit de mouwen steken is niet verkeerd. Gemeentelijk Strooiplan Het strooiplan dient zodanig te worden aangepast dat ook de loop naar een halte van de buurtbus in de winterdag voor ouderen goed te doen is. Extra aandacht voor veilige looproutes in de omgeving waar veel ouderen wonen is op zijn plaats. Dat geldt eveneens m.b.t. de basisscholen en gezondheidscentra.

Voor opmerkingen met betrekking tot duurzaamheid zie de beschreven tekst bij: onze missie op pagina 5.


Aanbevelingen uit de evaluatie milieunota 2009-2012 uitvoeren in de nieuwe milieu nota Uit de evaluatie van de milieunota 2009-2012 blijkt dat de doelstellingen in de milieunota onvoldoende smart zijn geformuleerd, waardoor het de vraag is of de gemeente de doelstellingen heeft gehaald. We willen, dat de doelstellingen in de nieuwe milieunota wel smart worden geformuleerd. Ook zullen de milieuprogramma’s gekoppeld dienen te worden aan de programma’s in de begroting. In de nieuwe milieunota moet ook meer aandacht komen voor de participatie van de burgers. We vinden dat de aanbevelingen uit de evaluatie in de nieuwe milieu nota verwerkt horen te worden.

3 5

Programma 05

Veiligheid

Veilig voelen, veilig zijn. Daar draait het om in onze huidige maatschappij wanneer we het hebben over veiligheid. Er moet een nieuw Veiligheidsplan met een versteviging van de regierol van Renkum op het terrein van lokale veiligheid van kracht worden. We hebben het dan over integraal veiligheidsbeleid. Onder integraal veiligheidsbeleid verstaan wij beleid waarin er zowel op organisatorisch als op inhoudelijk vlak sprake is van een samenhangende aanpak tussen burgers en overheid, en maatschappelijke organisaties en overheid.

Gemeenten kunnen op eigen verzoek hun Integraal Veiligheidsplan (IVP) en/of hun jaaruitvoeringsplan (JUP) laten toetsen door het CCV (Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid). Door het invullen van een vragenlijst door een medewerker van de gemeente, kan door het CCV worden bepaald aan welke criteria het plan voldoet en of het de kernelementen bevat. Wij willen een dergelijke toets. Gemeenten hebben de regierol op het lokaal veiligheidsbeleid. Om op een goede wijze invulling te kunnen geven aan die rol is het Integraal Veiligheidsplan (IVP) voor gemeenten van belang. Het IVP is namelijk het sturingsinstrument van de gemeente als het gaat om lokale veiligheid. De concrete doorvertaling van het IVP vindt plaats in een jaaruitvoeringsplan (JUP). De nieuwe Politiewet (artikel 38b) en het voorstel ‘Wet regierol gemeenten’ bepalen dat gemeenten minimaal eens in de vier jaar (in een IVP) doelen vaststellen die de gemeente op het terrein van veiligheid nastreeft.

Veiligheidsbeleid Door de wijziging van de Gemeentewet wordt de regierol van de gemeente t.a.v. het lokaal veiligheidsbeleid verstevigd. Deze versteviging komt tot uiting in twee maatregelen die onderlinge samenhang vertonen: 1. De gemeenteraad wordt verplicht tot het eens in de vier jaar vaststellen van een integraal veiligheidsplan;


Wij staan een kwaliteitstoets Integraal Veiligheidsplan en Jaaruitvoeringsplan voor.

3 6

2. Invoering van een zorgplicht voor de burgemeester, wat de gezagspositie van de burgemeester bij de totstandkoming en de uitvoering van het veiligheidsbeleid versterkt. Beide maatregelen vergroten namelijk de verantwoordelijkheid van de gemeenteraad (kaderstellend en controlerend) en de burgemeester. Aan andere partners kan een gemeente duidelijk maken dat zij de regie op het lokale veiligheidsbeleid voert. Hierdoor wordt de regisserende rol van gemeenten versterkt. Versterking regierol Om lokaal veiligheidsbeleid te kunnen besturen en om er voor te zorgen dat maatschappelijke problemen werkelijk worden aangepakt en opgelost, is het voor gemeenten noodzaak regie te voeren. Gemeenten dienen daarom verbindend te werken: in dialoog met burgers, bedrijven, instellingen en andere (overheids)organisaties.

De gemeenteraad stelt het integraal veiligheidsplan vast en kan dus thema’s binnen het veiligheidsplan agenderen. Het legitimeert de burgemeester om er vervolgens op toe te zien dat het veiligheidsplan wordt omgezet in concrete afspraken en dat die afspraken worden uitgevoerd. Het integraal veiligheidsplan bevat naast de inspanningen die de gemeente zelf levert, ook de inspanningen die de gemeente van de andere partijen verwacht. Vanzelfsprekend heeft de burgemeester hiervoor ook de wethouders nodig: het maken van de afspraken met de instellingen is immers een taak van de betrokken wethouders en daarmee onderdeel van het collegiale bestuur. De burgemeester zal bewaken dat de betrokken wethouders die afspraken maken en dat zij op de naleving toezien. Daartoe is de zorgplicht voor de burgemeester ingevoerd. Het is aan de burgemeester om op basis van zijn natuurlijk gezag partijen te bewegen mee te werken. De zorgplicht ondersteunt hem daarbij. Het artikel bepaalt dat de burgemeester de rol heeft om het lokaal veiligheidsbeleid, en in het bijzonder de totstandkoming en de uitvoering van het integraal veiligheidsplan, te stimuleren. Hiermee is de burgemeester aanspreekpunt voor de raad over (de kwaliteit van) het lokaal veiligheidsbeleid. Veiligheid wordt niet alleen bereikt door de inzet van de brandweer, politie, justitie etc. maar ook door de taakuitvoering van het gemeentebestuur en de gezamenlijke inspanningen van de gemeentelijke diensten. Ook samenwerking met andere partners, zoals ondernemers, organisaties, instellingen, inwoners, regio gemeenten, Rpc’s (Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing) etc. is noodzakelijk. Veiligheid vergt dat we bereid zijn te investeren in preventie en ook in goede voorbereiding en toerusting van de rampenorganisatie (ter voorkoming van rampen). Wij vinden het van belang dat de gemeente Renkum haar regierol bij veiligheidsvraagstukken goed benut. De rekenkamercommissie heeft in het onderzoeksprogramma 2013 t.a.v het integraal veiligheidsplan diverse vragen geformuleerd, die wij graag in de aankomende periode beantwoord willen zien:


De burgemeester initieert en faciliteert betrokkenheid van andere partners bij het opstellen van het integraal veiligheidsplan. In geval van raakvlakken met portefeuilles van wethouders doet hij dit samen met hen.

3 7

-

hoe wordt intern zicht gehouden op resultaat en effect van onderscheidene deelmaatregelen in het integraal veiligheidsplan? Wat zijn de resultaten en voortgang? Is er een onderlinge (financiële) prioritering en zo ja, op basis waarvan wordt deze gesteld? Hoe verloopt samenwerking op dit terrein, en is daarbij sprake van onderlinge (financiële) verdeling en prioritering?

Keurmerk Veilig Ondernemen invoeren in winkelgebieden Veiligheid is zowel voor winkeliers als voor klanten essentieel in een winkelgebied. De afgelopen periode werd de gemeente Renkum opgeschrikt door de diverse roofovervallen. Denk aan supermarkt Plus in Renkum.

Het promoten van Buurtpreventie en het keurmerk Veilig Wonen vinden wij eveneens belangrijk.

Buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) spelen een belangrijke rol in onze maatschappij. Zij sporen bepaalde strafbare feiten op en vullen zo de politie aan bij het handhaven van de openbare orde en veiligheid. BOA’s hebben officiële opsporingsbevoegdheden die samenhangen met hun functie. Die bevoegdheden zijn altijd beperkt tot één bepaald werkterrein. Denk bijvoorbeeld aan een parkeercontroleur. Sinds 1 april 2010 zijn BOA’s landelijk opsporingsbevoegd. In overleg met de zogeheten lokale driehoek (officier van justitie, burgemeester en politiechef) mogen zij buiten het gebied van hun werkgever optreden. Wel moeten de partijen hun samenwerking schriftelijk vastleggen in een samenwerkingsconvenant. Een voorbeeld van een dergelijke overeenkomst staat in de Circulaire boa. Wij willen bezien in hoeverre er behoefte is aan boa’s m.b.t. de (verkeers)handhaving. Het verdient aanbeveling te bezien in hoeverre de bestuurlijke boete als instrument voor de gemeente om op te treden tegen allerlei “kleine ergernissen” op straat in te zetten. Wanneer de boetes niet in de staats-, maar in de gemeentekas belanden is dat een compensatie voor de investeringen in het handhavingsbeleid. Een van de belangrijkste informatiebronnen voor gemeenten is de projectsite: www.projectveiligegemeenten.nl waarop speciaal voor gemeenten relevante informatie wordt geplaatst die je kan helpen bij het verbeteren van een lokaal veiligheidsbeleid. Veiligheid moslimvouwen Landelijk blijkt, dat moslimvrouwen te lijden hebben aan onderdrukking. Als vrouwen willen onderduiken dan moet de veiligheid gegarandeerd kunnen worden. Daarom pleiten we voor betere beveiliging van opvanghuizen, zoals “blijf van mijn lijf” Moviera in de gemeente Renkum.


Wij willen derhalve Keurmerk Veilig Ondernemen invoeren in de winkelgebieden van gemeente Renkum. Keurmerk Veilig Ondernemen is een samenwerkingsverband tussen ondernemers, gemeente, politie en brandweer, waarbij afspraken worden gemaakt om de veiligheid te verbeteren.

3 8

Programma 06 Verkeer Verkeer is de verplaatsing van mensen en objecten, daarbij kun je denken aan wegverkeer, spoorwegverkeer, andere verplaatsing over land, verplaatsing van schepen en vliegtuigen; ook communicatie met dataverkeer en bijvoorbeeld radiogolven worden ertoe gerekend. Bij fysiek verkeer kun je onderscheiden mensen die zichzelf verplaatsen met of zonder vervoermiddel. In dit programma verstaan we onder verkeer iedereen die van de openbare weg gebruik maakt en dat in fysieke zin. Aandachtsvelden liggen op het terrein van inrichting, capaciteit, bereikbaarheid en onderhoud van wegen inclusief de bermen, veiligheid en voorlichting. Daarnaast spreken we over dataverkeer (glasvezelnetwerk). Bij de inrichting vragen we ons af of een weg voldoet aan de functie, bij capaciteit kijken we naar de belasting. Zijn voorzieningen goed bereikbaar? Wat kan of moet er gedaan worden aan het verbeteren van verkeersgedrag etc.

Het autoverkeer op de Schelmseweg in Oosterbeek heeft de afgelopen jaren een onacceptabele omvang gekregen. Dit schaadt de bereikbaarheid van Oosterbeek in het algemeen en de veiligheid en leefbaarheid van de bewoners van de Schelmseweg in het bijzonder en dat in toenemende mate. Verwacht wordt, dat het probleem met een verkeersgroei van 38% (uit: Taskforce Verkeer gemeente Renkum) in 2020 alleen maar erger wordt. Daarom willen we bekijken in hoeverre boven de sterk verlaagde spoorlijn in Oosterbeek een weg gerealiseerd kan worden, zodat het autoverkeer van Arnhem (Utrechtseweg) naar onze gemeente via de Schelmseweg richting Amsterdamseweg afgevoerd kan worden. Zodoende wordt niet alleen bomenkap of het wegnemen van agrarische grond voorkomen, maar ook horizonvervuiling zoveel mogelijk tegengegaan. Vroegere voorstellen om een noordelijke rondweg om Oosterbeek te maken werden door de bevolking als onwenselijk verworpen. Een andere mogelijke oplossing zou gevonden


Extra aandachtspunten:

3 9

kunnen worden door het doorgaande verkeer naar en van Arnhem te geleiden vanaf de rotonde bij de Oude Herbergh via de Valkenburglaan, Nico Bovenweg en Dreijenseweg naar de Amsterdamseweg vice versa.

Het is om veiligheidsredenen belangrijk, dat bij scholen de infrastructuur zodanig geregeld is, dat ouders hun kinderen op een goede manier met de auto kunnen afzetten en ophalen. Ouders zouden eigenlijk zoveel mogelijk de auto moeten vermijden, maar het is nu eenmaal ook een gegeven, dat veel ouders de auto gebruiken, omdat zij na het wegbrengen van kinderen meteen doorrijden naar hun werk, dat zich vaak buiten de gemeente bevindt. Wij staan 'kiss en ride'-zones voor bij die scholen waar weinig parkeerruimte is en daardoor de veiligheid aantoonbaar verbeterd kan worden. 'Kiss en ride'-zones zijn overigens parkeerstroken bedoeld om passagiers van personenauto's af te zetten of op te halen (o.a. bij treinstations en scholen) en meteen weer verder te rijden. De wettelijke basis voor ‘kiss en ride' ligt in art. 24, 1e lid, deel d van het RVV1990. De infrastructuur met betrekking tot het vervoer dient optimaal te zijn. Alternatieven dienen onderzocht te worden en de wijze van (buurt)bus- en (trein)taxivervoer moeten toereikend zijn. Als uitbreiding van het bestaande denken wij aan:      

het opnieuw in de vaart krijgen van een pontje tussen Renkum en Heteren het aanleggen van een lightrailverbinding tussen Arnhem en Oosterbeek, het doortrekken van de NS Valleilijn over het spoor van Amersfoort via EdeWageningen naar Arnhem, het realiseren van een vaardienst van een fietspendelboot van Rhenen naar Arnhem, het aanleggen van een fietspad langs de spoorbrug over de Nederrijn te Oosterbeek, het vinden van een exploitant, die betaald parkeren onder het raadhuisplein te Oosterbeek mogelijk maakt Voor de verkeersveiligheid dient de route Beeklaan – Seelbeekweg in Heveadorp helemaal een voorrangsweg te worden. Aandacht voor verkeersgedrag van met name jeugdigen in relatie met handhaving van verkeersregels in woonwijken en winkelgebieden is noodzakelijk. In deze context past ook voldoende beschikbaarheid van ‘n agent t.b.v. ‘t Dorenweerd College.


De buurtbus is een groot succes in de gemeente. Wat echter heel vervelend is voor de veelal oudere en gehandicapte passagiers is het grote aantal verkeersdrempels op de route die veel te hoog zijn aangelegd. Veel hobbelen en schudden is het gevolg. De ergste drempels liggen in de volgende straten: Graaf van Rechterenweg (Oosterbeek), Wilgenpas / Van Riessenstraat (Renkum), Parallelweg en Wolfhezerweg (Wolfheze) en Heidesteinlaan (Heelsum). Het zou plezierig zijn als de drempels in deze straten worden weggehaald of in elk geval buurtbusvriendelijker worden gemaakt.

4 0

Fietscontroles op basisscholen door verkeersagenten is belangrijk. Ook dient de wijkagent minstens één keer per schooljaar zijn/haar gezicht in de groepen 7 & 8 te laten zien om met de leerlingen in gesprek te gaan. De agent als lesgever spreekt ons aan. Een integraal plan inzake aanleg, onderhoud en verbetering van wegen inclusief rotondes waarbij nadrukkelijk gekeken wordt naar trottoirs (vanuit de wijkplatforms wordt dit als een urgent punt van aandacht aangedragen) in de gemeente Renkum, hoort jaarlijks voor het licht te worden gehouden.

Het straatmeubilair8 kan ook bedoeld zijn om het autoverkeer af te remmen, zoals bloembakken die op de weg worden geplaatst of obstakels aan een of beide zijden van de weg. Maar er is ook decoratief straatmeubilair, zoals vlaggenmasten en zitbanken. Speciaal voor ouderen horen er meer zitgelegenheden te komen. Wat de parkeernormen betreft gebruikt de gemeente Renkum als norm Publicatie 182 van het CROW (Parkeerkencijfers – basis voor parkeernormering). Omdat het hier gaat om basisnormen is het maar de vraag of je deze gegevens als standaard moet hanteren. Het is goed om eigen parkeernormen op te stellen en in afwachting daarvan de norm Publicatie 182 als indicatief te beschouwen. Bij deze verwijzen we naar de relatie met woningbouw! Als je parkeernormen wilt definiëren zonder alles in een bestemmingsplan te beschrijven, dan is het handig een Nota Parkeernormen te maken. Zo’n nota heeft als voordeel dat deze het hele parkeerbeleid kan dekken. 8

Welkom op de site van Vereniging Straatmeubilair Op deze site vindt u informatie van en over de Vereniging Straatmeubilair, de doelstelling en de leden van de vereniging. De vereniging Straatmeubilair is de branchevereniging op het gebied van straatmeubilair en behartigt de collectieve branchespecifieke belangen van de aangesloten leden. Naast de belangenbehartiging wil de vereniging zich richten op het verzamelen en uitwisselen van kennis op het gebied van Straatmeubilair. Onder Straatmeubilair wordt o.a. verstaan: openbare verlichting, fietsparkeervoorzieningen, park en straatmeubels, abri’s, reclamezuilen, boomroosters en hekken, fietspomppalen etc.


Permanente aandacht voor straatmeubilair, straatverlichting, zichtbaarheid van borden en een goed onderhoud ervan is belangrijk. Onder straatmeubilair of wegmeubilair verstaan we voorwerpen die in de openbare ruimte staan zoals verkeerszuilen, afvalcontainers voor bewoners, afvalbakken voor onderweg, banken, urinoirs, verlichting, parkeermeters en parkeerautomaten. Maar ook een speciale groenvoorziening of portalen met wegaanduidingen en richtingaanwijzers, evenals verkeersborden, praatpalen, fietspomppalen en wegmarkeringen (A1, N310, enz.). De gemeente is verantwoordelijk voor het straatmeubilair in de kommen en op die wegen die binnen haar verantwoordelijkheid vallen. De andere vallen onder Rijkswaterstaat, ANWB en de provincie.

4 1

In principe is betaald parkeren voor ons niet aan de orde, wel het werken met blauwe zones. Verder dienen vrachtwagens niet in woonbuurten geparkeerd te zijn. Bezien dient te worden in hoeverre aan de flanken van winkelgebieden m.n. in Oosterbeek en Renkum extra parkeerruimte gevonden kan worden voor langparkeerders, zoals winkelpersoneel. (Zie de relatie met tactisch grondbeleid). Smalle woonstraten, die aan beide zijden een trottoir hebben zou je wat beter kunnen inrichten door aan één kant het trottoir op te heffen en daar een parkeerstrook van te maken. Op die wijze oogt het allemaal niet alleen wat ruimer, maar verklein je ook de kans op onnodige hinder van verkeersdeelnemers. Aandacht aan verkeersproblemen voor blinden en slechtzienden is belangrijk. Dataverkeer / de nieuwe onlinewereld.

Glasvezel tot in je huis  is buitengewoon betrouwbaar,  geeft dubbel zoveel snelheid,  betekent maximale keuzevrijheid,  is 100% toekomstproof. Met glasvezel haal je de modernste technologie met een enorme capaciteit in huis. Internet heeft de toekomst. Alle apparatuur wordt ermee verbonden. Elk jaar zal 60% meer data worden verstuurd. In 2017 drie keer zoveel als nu. Glasvezel biedt ruimte voor die ontwikkelingen. Het opent deuren voor ongekende mogelijkheden. Met glasvezel ben je klaar voor nu én de toekomst. Met glasvezel gaat up- en downloaden even snel. Je kunt dus supersnel internetten met de hoogste upload. En dat is belangrijk, want uploaden wordt met de dag populairder. We maken meer fotoboeken, online back-ups en websites. We gaan ook meer thuiswerken, bestanden delen, e-mailen en foto’s en video’s sturen. Een eigen glasvezelverbinding hoef je met niemand in de woonomgeving te delen. Dat merk je. Het aansluiten van alle huishoudens in Nederland is een enorme operatie. Waar de meeste interesse ontstaat, komt glasvezel het eerst. De gemeente Renkum hoort te laten weten grote interesse te hebben. De aanleg van een glasvezelnetwerk vraagt om een flinke investering. Een bedrijf als Reggefiber legt glasvezel kosteloos aan en verbindt de woningen met het netwerk. Daarna verzorgt een dergelijk bedrijf vaak ook het beheer en onderhoud van het netwerk. Als ten minste 30% van de huishoudens in het aansluitgebied een glasvezel-abonnement neemt, komt het er ook echt. Heveadorp Al jarenlang is de bereikbaarheid van het mobiele telefoonnetwerk erg slecht in Heveadorp. Plaatsing van een hulpmast bij de Westerbouwing heeft niet geholpen. Daarom dient de gemeente invloed aan te wenden om dit probleem eindelijk opgelost te krijgen.


Wij willen, dat de gemeente Renkum er alles aan doet om de aanleg van een glasvezelnetwerk te bespoedigen. Dit is ook in het belang van het onderwijs, de vrijetijdsbesteding, het bedrijfsleven ( zzp’ers).

4 2

Programma 07


Sport Algemeen Bij sport als doel gaat het om een zinvolle vrijetijdsbesteding. Bij sport als middel wordt sport ingezet om doelstellingen op andere beleidsterreinen te bereiken. Sport is geen op zichzelf staand beleidsterrein. Er zijn raakvlakken met bijvoorbeeld ruimtelijke ordening, welzijn, gezondheidszorg, vrijwilligerswerk, ouderen en onderwijs. Wij geloven sterk in de waarde van sportbeoefening voor de gezondheid. Maar sport heeft ook een opvoedende- en sociale waarde. Geen enkele sector van het maatschappelijk gebeuren telt zoveel deelnemers, activiteiten en structuren als de sportsector. Sport is een bindmiddel. Het is een middel tegen verzuring, bevordert de integratie en brengt mensen dichter bij elkaar. Via sport komen jongeren in contact met belangrijke waarden zoals respect, fair play, doorzettingsvermogen, omgaan met emoties, weerbaarheid, vriendschap en omgaan met regels.

Subsidie / vrijstelling woz-heffing en afdracht legesgelden. Sportverenigingen hebben ‘n grote maatschappelijke waarde. Dat rechtvaardigt dat deze worden vrijgesteld van de woz-heffing. Dat geldt ook met betrekking tot het betalen van de leges. Deze lijn geldt eveneens voor culturele verenigingen; kortom voor alle verenigingen die met vrijwilligers werken. De Subsidieverordening dient met ingang van 2015 bijgesteld te worden. Daarbij is het van belang dat er draagvlak bij de betrokkenen wordt gezocht. Of waarderingssubsidies wel of niet gedeeltelijk of helemaal moeten worden gerealiseerd dient nader bezien te worden. Met de termijn m.b.t. de aanvraag van eenmalige subsidies hoort flexibel te worden omgegaan. De beslistermijn dient normaliter binnen 6 weken plaats vinden. Het is mooi dat sport en bewegen gestimuleerd worden door professionele krachten in dienst van Solidez zolang deze sportcoördinatoren en sportbuurtwerkers betaald worden vanuit externe (niet-gemeentelijke) gelden. Als de externe subsidiestroom voor deze professionals ophoudt, mag geen gemeentelijk geld naar dit werk toevloeien als dit ten koste gaat van de subsidies aan de sportclubs en sportvoorzieningen. Het is belangrijker dat het activiteitenaanbod van de sportclubs in tact blijft dan dat deze professionals betaald blijven worden. Een deel van hun werkzaamheden kan eventueel ook worden overgenomen door (vrijwilligers van) de sportverenigingen.


Zowel de topsport als de breedtesport verdient ondersteuning. Bij topsport gaat het in zijn algemeenheid om grote bedragen voor weinig mensen, maar het is zeker geen elitaire aangelegenheid. Topsport en breedtesport horen bij elkaar en hebben elkaar nodig. Dankzij een brede basis worden jaarlijks veel talenten ontdekt. Tegelijkertijd zetten de prestaties van topsporters anderen aan tot sporten.

4 3

De gunning van het ophalen van herbruikbare zaken als oud papier, kleding, schoenen, plastic etc. dient primair ten goede te komen aan ‘goede doelen’ en non-profit organisaties in de gemeente Renkum. Daarna dient gekeken te worden of bijvoorbeeld de Permar (sociale werkvoorziening) hier baat bij kan hebben. Het mag niet zo zeer gaan om de hoogste opbrengst voor de gemeente, maar om de grootste sociale (neven)effecten.

Sport en onderwijs Schoolzwemmen

Schoolzwemmen helpt mee tot erkenning van buitenbeentjes in de groep, is een belangrijk middel tot het kweken van een hygiënische gewoontevorming en last but not least zijn er weinig kinderen, die geen zin in zwemmen hebben. Onderzoekgegevens wijzen uit, dat bij het wegvallen van schoolzwemmen, veel ouders, vaak om financiële redenen het laten halen van een zwemdiploma niet meer voorstaan. Het schoolzwemmen is een kostelijk wapen in de handen van de preventieve geneeskunde. Er is géén schoolvak dat levenslang zo een gezondheidswaarde heeft als schoolzwemmen.9 We pleiten ervoor om m.n. leerlingen van groep 4 of 5 en leerlingen van een bovenbouwgroep van de basisschool maximaal twee jaar aan schoolzwemmen te laten doen. Het reddingzwemmen hoort ook een punt van aandacht te zijn. De snuffelsportpas Alle leerlingen van alle basischolen, de groepen 3 t/m 8 dienen in de gemeente Renkum in aanmerking te komen voor de Snuffelsportpas, die een jaar geldig is. Met deze pas kunnen kinderen verschillende sporten uitproberen bij sportverenigingen en sportorganisaties in onze gemeente. In de pas komen dan de deelnemende instanties te staan. Als een leuke sport is uitgekozen wordt rechtstreeks contact opgenomen met de organisatie. De gemeente is geen tussenpersoon, maar benadert verenigingen e.d. om deel te willen nemen, regelt de sportpassen en verstekt deze via de scholen. Wisselwerking scholen en verenigingen Wij pleiten ook voor meer wisselwerking tussen scholen en verenigingen, bijv. in de vorm van de jaarlijkse Koningsspelen. Haal tevens coaches naar de scholen en laat de vakleerkrachten naar de clubs gaan. Zo krijg je ook ‘n wisselwerking tussen scholen en clubs en is de kans groot dat kinderen lid worden van een vereniging en structureel gaan sporten. 9

Rapport: schoolzwemmen en zwemvaardigheid, een kwestie van educatie en zorg door dr. Bart Crum.


Leren zwemmen is belangrijk voor kinderen. Het is gezond, goed voor de lichamelijke ontwikkeling, maar vooral ook: belangrijk voor de veiligheid van kinderen. Nederland Waterland: we leven nu eenmaal in een land met heel veel water. Lang niet alle kinderen leren straks in onze gemeente voor hun twaalfde jaar zwemmen. Vergeten wordt, dat het bij het schoolzwemmen niet alleen gaat om het aanleren van basistechnieken, maar ook om vaardigheden als wakzwemmen. Voor ons het eveneens van belang, dat de school een taak heeft met betrekking tot een voorbereiding voor de maatschappij en/of samenleving waartoe zelf recreëren hoort.

4 4

Sportvoorzieningen Indien men een atletiekbaan op het Wilhelminasportpark te Heelsum wil realiseren dan steunen we dat. Wel zou het zodanig moeten zijn, dat de voorziening tevens als ijsbaan is te gebruiken.

Er moet op worden toegezien dat de voortgang van nieuwbouw van het multifunctionele sporten cultuurcomplex MFC 3B4 volgens planning blijft doorgaan. De huidige sporthal Rijnkom en het huidige zwembad Aquarijn zijn dermate verouderd, dat groot onderhoud en renovatie niet meer lonen. Ook biedt het nieuwe sporten cultuurcomplex betere integratiemogelijkheden en voordelen door combinatie met bibliotheek, basisscholen en sociaal-culturele activiteiten van Solidez en ’t Venster. Aandacht voor de voortgang is geboden. In zijn algemeenheid streven wij naar goede- en functionele voorzieningen in onze gemeente.

Kunst en cultuur Kunstenaarskolonie Oosterbeek In 1841 komen de schilders Frederik Hendrik Hendriks en Johannes Warnardus Bilders in Oosterbeek wonen om daar in de natuur te kunnen werken en studeren. Beiden omringen zich met een aantal leerlingen en dit trekt ook andere schilders aan, met name uit het westen van het land. Het dorp Oosterbeek kan daardoor gerekend worden tot de vroegste kunstenaarsdorpen van ons land. Het gevarieerde landschap en de bijzondere natuurschoon van Oosterbeek en Wolfheze maakt dat deze streek erg geliefd is bij deze kleine groep kunstschilders. Rond de charismatische J.W. Bilders kwamen ze bij elkaar en gaven uiting aan hun belangstelling voor het Realisme en de School van Barbizon. Er ontstond een fascinatie voor vluchtige atmosferische lichteffecten en de kleurtonen in de verfbehandeling. De Oosterbeekse School heeft slechts een korte periode van bloei gekend; in 1870 hadden de meeste van deze schilders zich inmiddels in Den Haag gevestigd. Daar vond de ontwikkeling tot het Nederlandse Impressionisme verder plaats. Deze stroming kreeg de benaming "Haagse School". De gemeente zou al of niet in samenwerking met derden middels crowdfunding10 Mariendaal te Oosterbeek kunnen verwerven teneinde daar een museum

10

Crowdfunding is een alternatieve wijze om een project te financieren. Om een project te financieren gaan ondernemers in de meeste gevallen naar de bank om een kredietaanvraag


Bezien dient te worden in hoeverre de aanleg van kunstgrasvelden in de gemeente Renkum bevorderd moet worden. Het onderhoud is gemakkelijker en de velden kunnen in dat geval zelfs bij vorst gebruikt worden. De aanwezigheid van kunstgrasvelden verhoogt activiteiten en is voor de amateurclubs aantrekkelijk. (Kunstgras belicht / Uitg. Institute for Sport & Leisure Universiteit Twente). Het is ons bekend, dat bijvoorbeeld de voetbalvereniging RVW zit te springen om kunstgrasvelden.

4 5

m.b.t. de Oosterbeekse School gerealiseerd te krijgen. De collectie van Pim Kwak past daar naadloos in en kan op bedoelde locatie permanent geëtaleerd worden. Bibliobus In alle dorpen dient een bibliotheekfunctie aanwezig te zijn. Een bibliobus hoort daarbij tot de mogelijkheden.

Bevordering initiatief speelotheek Een speelotheek biedt jonge kinderen de mogelijkheid om kennis te maken met allerlei soorten speelgoed. Door speelgoed te lenen kan men proberen wat het kind echt leuk vindt, zodat en ouder veel bewuster tot aanschaf over kunt gaan. Verder kun je een kind aanmoedigen eens iets anders te proberen. Ook bij het regelmatig oppassen is het lenen van speelgoed een aanrader. De speelotheek is gericht op alle kinderen, maar het materiaal zou zich voornamelijk op kinderen tussen 0-8 jaar moeten richten. Een initiatief dat leidt tot een voorziening als een speelotheek zullen we steunen.

Muziekverenigingen, die zich bezig houden met optochten, het opleiden van jeugdigen en jongeren tot 18 jaar om een instrument te leren spelen verdienen extra steun. Het huidige cultuurmenu van de basisscholen loopt in 2015 af. Als partij zijn wij voorstander van een nieuwe vorm voor het cultuurmenu passend bij de huidige tijd en de wensen van de scholen. Bij voorkeur zien we dit uitgevoerd door een partij binnen de gemeente Renkum. Verenigingsleven algemeen Wij vinden een gezond en actief verenigingsleven erg belangrijk . Daarom willen we in kaart brengen welke zaken een dergelijk streven in de weg staan om vervolgens te bezien in hoeverre de gemeente problemen kan helpen oplossen. We pleiten voor een door de gemeente te houden inventarisatie van zaken, die verenigingen als knelpunten ervaren.

te doen en zo startkapitaal te verkrijgen. Crowdfunding verloopt echter zonder financiële intermediairs, maar zorgt voor direct contact tussen investeerders en ondernemers. Crowdfunding gaat in principe als volgt: Een ondernemer wil een project starten, maar heeft onvoldoende startkapitaal. Om dit kapitaal te verwerven biedt hij of zij het project aan op een platform op Internet en vermeldt het benodigde bedrag erbij. Op deze manier kan iedereen via deze website investeren in het project. Het idee erachter is dat veel particulieren een klein bedrag investeren en dat deze kleine investeringen bij elkaar het project volledig financieren. Dit in tegenstelling tot bankkredieten en grootinvesteerders zoals business angels, waarbij er sprake is van slechts één of enkele investeerders die een groot bedrag inbrengen. Deze kleine investeerders noemt men the crowd het Engelse woord voor de mensenmassa. Op sommige crowdfunding websites gaat het geïnvesteerde geld niet direct naar het project, de ondernemer ontvangt het geld pas als (ten minste) 100% van het bedrag binnen is. Indien deze 100% niet wordt behaald krijgen de investeerders hun geld terug of worden toegezegde investeringen niet geïncasseerd.


Muziekverenigingen en Cultuurmenu Basisscholen

4 6

Programma 08 Bedrijvigheid, recreatie & toerisme Onder bedrijvigheid verstaan wij het werkzaam zijn van bedrijven en mensen. Recreatie heeft betrekking op alle activiteiten die in de vrije tijd plaatsvinden en ontspanning als doel hebben. Toerisme is een vorm van recreatie gericht op het reizen en verblijven buiten de eigen woonomgeving. Daarbij denken we aan mensen, die niet in onze gemeente of in de directe omgeving van onze gemeente wonen (buurgemeenten) . Een toerist komt op een bezienswaardigheid af. Uit de staat “Positiebepaling economische conservering en ontwikkeling van de gemeente Renkum” blijkt weliswaar, dat we het op dat gebied redelijk doen, maar er blijven nog steeds kansen onbenut om de economische ontwikkeling naar een hoger niveau te tillen. Hier ligt nadrukkelijk een taak van belang! Voor de komende raadsperiode dient op de een of andere wijze een ambassadeursfunctie gecreëerd te worden. De betreffende persoon moet actief de boer op om initiatiefnemers van buiten en binnen de gemeente in het kader van recreatie, toerisme en bedrijvigheid te bewegen activiteiten in of voor Renkum te ontplooien. Een ambassadeur is vooral extern en wervingsgericht bezig en een bedrijfscontactpersoon intern (gemeentehuis) en coördinerend. Van beide mensen zou jaarlijks een rapportage naar de raad te dienen geschieden.

Wij vinden, dat de gemeente in de eerste plaats zaken dient te doen met bedrijven, die aan maatschappelijk verantwoord ondernemen (= duurzaam ondernemen) doen. Op die manier krijgt de gemeenschap behalve fiscale inkomsten en werkgelegenheid er meer van terug. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen ( bij kleinere bedrijven) / MVO Waar grote multinationals over MVO spreken, gebruikt het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) meestal de term Duurzaam Ondernemen. De theoretische achtergronden zijn dezelfde, maar de praktische vertaling in het bedrijf is anders. Het MKB richt zich bij het vorm geven aan duurzaamheid in eerste instantie sterk op de interne organisatie (milieu en medewerkers). Vaak wordt pas in een veel later stadium aandacht besteed aan communicatie (duurzaamheidsverslagen) of overleg met stakeholders (klanten en leveranciers), waarbij ook de maatschappelijke kant in beeld komt. Een praktische definitie voor duurzaam ondernemen die in het MKB gehanteerd wordt, is: "Duurzaam Ondernemen is bij alle bedrijfsbeslissingen zowel een hoger bedrijfsrendement nastreven, als de kansen benutten voor een beter milieu en meer welzijn van de medewerkers en de maatschappij. Het gaat om activiteiten die een stap verder gaan dan waartoe de wet verplicht; vanuit maatschappelijke betrokkenheid en een toekomstgerichte visie" Trends & ZZP-ers Een ZZP’er (zelfstandige zonder personeel) wordt gedefinieerd als een bedrijf met slechts één werkzame persoon (of geen werkzame persoon als de zelfstandige minder dan 12 uur


Bedrijvigheid

4 7

werkt). Van 2009 tot 2013 is het aantal eenmansbedrijven in Gelderland met 19.000 gegroeid van 78.230 naar 97.220. De eenmansbedrijven zijn nu goed voor 10 % van de Gelderse werkgelegenheid. In de gemeente Renkum ligt dit percentage flink hoger. Volgens cijfers van de Kamer van Koophandel zijn in onze gemeente meer dan 1700 zzp’ers actief in bijna alle bedrijfssectoren. Dit komt neer op 53 % van het totaal aantal bedrijfsvestigingen en 23 % van het aantal arbeidsplaatsen. Het belang van zzp’ers voor de lokale werkgelegenheid neemt alleen maar toe. Van deze groeiende groep is nog weinig bekend.

In Renkum is de trend waarneembaar van een toenemend aantal inwoners dat een eigen bedrijf vanuit de eigen woning start. Renkum dient beleid te ontwikkelen om de ZZP’ers binnen de gemeente beter te faciliteren en de mogelijkheden te bekijken om de regelgeving te flexibiliseren. Voortdurend dient er aandacht te zijn m.b.t. 1. het stimuleren van het verbeteren van de organisatiegraad van ondernemers, 2. het zich inspannen om bedrijven, die passen bij de gemeente Renkum, zich te laten vestigen in of bij een van onze dorpen, dan wel om te voorkomen dat ze vertrekken. Aanbestedingswet 2013 Op 1 april 2013 is de nieuwe Aanbestedingswet in werking getreden. De wet moet vooral zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) en het midden- en kleinbedrijf betere kansen bieden op overheidsopdrachten. Dit is ingegeven door de wens dat niet alleen grote ondernemers mee (blijven) doen bij aanbestedingen, maar dat ook de kleinere ondernemers een eerlijke kans moeten krijgen om overheidsopdrachten te bemachtigen. Wij vinden dat binnen de gemeente Renkum de Aanbestedingswet zo uitgevoerd moet worden dat maximaal gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheden om lokale zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) en het midden- en kleinbedrijf betere kansen te bieden om overheidsopdrachten binnen te halen conform de bedoelingen van de wet. Hiervoor dienen een aantal richtbedragen opgehoogd te worden. Kort gezegd gaat het om verhogen van de grens waarboven de gemeente zichzelf oplegt openbaar aan te besteden. Beneden die grens kunnen we onderhands aanbesteden: enkelvoudig (rechtstreeks aan één bedrijf in de gemeente) of meervoudig (drie offertes op vragen bij bedrijven in Renkum die we zelf geselecteerd hebben).


Ook is er weinig tot geen beleid dat er op gericht is om zzp’ers te faciliteren binnen de gemeente. Wij willen hier aandacht voor vragen. Innovatie staat hierbij voorop, zoals bijvoorbeeld het concept ‘seats2meet’, dat al twee locaties in Arnhem heeft. Ook onderstreept dit aantal de noodzaak van snelle internetverbindingen (glasvezelkabel).

4 8

Het uitdragen van subsidiemogelijkheden Met betrekking tot het lidmaatschap van de Euregio Rijn-Waal horen we een pro-actief beleid te voeren. Sinds 2010 was de gemeentelijke bijdrage jaarlijks afgerond 9.000 euro. Het is teleurstellend te zien, dat er weinig concrete resultaten zijn aan te wijzen en dat de samenwerking volgens het College nog steeds moet groeien. De vraag doet zich voor in hoeverre er door Renkum prioriteit gegeven wordt aan het benutten van de voordelen. De Progress-microfinancieringsfaciliteit is opgestart door het Europees Parlement en bedoeld als microfinanciering voor startende ondernemers. Het initiatief wil de toegang tot krediet vergroten voor werklozen, mensen, die een baan dreigen te verliezen en mensen met een beperking. Eenieder, maar ook gemeentelijke microkredietverstrekkers kunnen een aanvraag indienen. De gemeente Renkum kent een grote groep starters, die hiervan gebruik zou kunnen maken. We vinden, dat het college hier niet alleen bekendheid aan hoort te geven, maar ook zelf actief moet handelen in het verwerven van middelen. De gemeente kan meer bekendheid geven aan dit soort subsidiemogelijkheden vanuit de Euregio Rijn-Waal.

Gesteld wordt dat leegstand in het winkelgebied van Renkum verholpen wordt wanneer de winkels aan de Europalaan zouden verkassen naar de Dorpsstraat. Dat is een illusie. Er is volop belangstelling van ondernemers om in de Dorpsstraat een zaak te beginnen. Echter, de extreme huurprijzen van sommige eigenaren maken een en ander onmogelijk. Bezien dient te worden in hoeverre leegstand van winkelpanden wettelijk aangepakt kan worden. Op 30 maart 2011 behandelde de raad een amendement betreffende de Economische Visie. Bij de overweging stond dat leegstand van winkels in de Dorpsstraat te Renkum daar waar mogelijk tegengegaan dient te worden. We achten het van belang de leegstand van winkelpanden aan banden te leggen. Daarom zou de modelverordening van de VNG m.b.t. de leegstand ingevoerd moeten worden, zodat we een handhavingsmiddel hebben om eigenaren van winkelpanden te prikkelen maatregelen te treffen. Het behoeft geen betoog, dat het helaas ook voorkomt, dat eigenaren van winkelpanden hun huurprijzen bewust niet laten zakken. Voorts zijn we van mening, dat indien leegstaande kantoor- en winkelpanden, bedrijfsgebouwen, scholen en accommodaties na een onafgebroken jaar nog steeds niet in hergebruik zijn genomen, de gemeente waar mogelijk een andere bestemming kan gedogen voor de periode van maximaal vijf jaar. Wij hebben er bijvoorbeeld geen moeite mee om een Lidl of Aldi in de voormalige bibliotheek te Renkum gehuisvest te hebben. Horeca In Nederland zijn er voor bed & breakfasts (nog) geen landelijke wetten en regels. Iedere gemeente heeft haar eigen beleid op het gebied van bed & breakfasts. De gemeente kan


Leegstand en gedoogd beleid

4 9

t.b.v. het toerisme een flyer maken en zou in overleg met de bestaande voorzieningen in kaart moeten brengen welke verbeteringen in lokale wetgeving gerealiseerd moeten worden. Voorts is het van belang een dergelijke voorziening onder de burgers te promoten. Het is opvallend, dat Renkum/Heelsum slecht scoort als het gaat om toeristisch-recreatieve banen. Tevens moeten de mogelijkheden van deze sectoren binnen de gemeente Renkum actief onder de aandacht van zowel de markt als potentiële ondernemers gebracht worden. Als effectindicator kan het stimuleren van meer Bed & Breakfastvoorzieningen toegevoegd worden aan de groeimeting met betrekking tot het toenemen van toeristische mogelijkheden. De link tussen zorgeconomie en recreatie/toerisme

Wij pleiten voor een Drank- en Horecaverordening Renkum waarbij de modelverordeningen van de BEM (Bureau Eerlijke Mededinging) en STAP (Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid) als aparte paracommerciële verordeningen de nodige input kunnen leveren, omdat in de verordening van de BEM met name artikelen opgenomen zijn die oneerlijke concurrentie door paracommerciële rechtspersonen tegengaan en de verordening van STAP m.n. regels kent omtrent alcoholpreventie en het beperken van verkrijgbaarheid van alcoholhoudende dranken. Een APV gaat met name over de openbare ruimte, alsmede over veiligheid en openbare orde en kent vooral autonome bepalingen. Een Drank- en Horecawet kent veel meer een economisch en een volksgezondheidsmotie en bevat met name gedelegeerde bevoegdheden. In een plaatselijke Drank- en Horecaverordening kan wel maatwerk geleverd worden. Thans is een en ander geregeld in de APV 2013. Artikel 2:34 Regulering paracommerciële rechtspersonen zou geschrapt dienen te worden. Recreatie/Toerisme

De groei binnen de sector Toerisme en Recreatie dient te worden bevorderd. Papiermuseum en/of Activiteitencentrum Papier Het vervaardigen van papier in de gemeente Renkum vindt al ruim vier eeuwen plaats en is daardoor ons oudste culturele erfgoed. Aandacht voor papierhistorie en industrieel erfgoed biedt extra kansen op het gebied van recreatie, onderwijs, toerisme en bedrijvigheid! In de door de raad in december 2010 vastgestelde Strategische Visie 2040 staat, dat aan de papierindustrie in het kader van ons cultureel erfgoed een specifieke plaats wordt toegekend. Voorts staat daarin op pagina 25 klip en klaar, dat realisatie van betere en meer huisvestingsmogelijkheden voor musea een aandachtspunt is. In het coalitieakkoord 20102014 staat letterlijk: onderzoeken van de haalbaarheid van de totstandkoming van een


Zowel bij Zorgeconomie als Toerisme en Recreatie (potentiële groeisectoren) zullen combinaties en bundeling van faciliteiten nodig zijn. Dit binnen de Zorg en Toerisme an sich als tussen Zorg en Toerisme. Er is geen visie op hoe dat gerealiseerd kan worden. De gemeente kan initiërend optreden en dient dus aanjager te worden.

5 0

papiermuseum in Renkum/Heelsum. Het is bestemmingsplantechnisch gezien volstrekt onduidelijk in hoeverre de gemeente Renkum bedoeld museum een kans wil geven. Bij de behandeling van het raadsvoorstel 115823 “kernareaal en onderhoud gemeentelijke gebouwen” werd ingegaan op criteria t.a.v. gebouwen en objecten, zoals het voormalig klooster te Renkum, die op de nominatie staan om verkocht te worden. Een en ander is besloten in de raadsvergadering van 25 september 2013. Het voormalig klooster te Renkum kan eveneens een prima locatie voor een papiermuseum zijn. De Stichting Vrienden van het Papiermuseum en de Stichting Papiergeschiedenis Renkum-Heelsum willen graag in gezamenlijkheid in de gelegenheid gesteld worden met de gemeente Renkum in overleg te treden om voor april 2014 met een plan te komen waarin de aankoop van de locatie Voormalig Klooster Renkum opgenomen wordt. Een verzoek om medewerking heeft men inmiddels ingediend. Wij steunen die ontwikkeling en maken winstmaximalisatie ondergeschikt aan andere maatschappelijke belangen. Voorzieningen bij de Nederrijn

Foto: Camping Jachthaven Oosterbeeks Rijnoever

Als we kijken naar de grootte van de Vrije algemene reserve van Gelderse gemeenten met vergelijkbare inwoneraantallen dan behoort de gemeente Renkum tot de groep van rijke gemeenten (zie bestand van de provincie). Geld is een middel en geen doel op zich. We kunnen ons best wat veroorloven om uit de Algemene Reserve te putten hetgeen overigens een bevoegdheid is van de raad en niet van het college. We pleiten ervoor geldmiddelen af te zonderen voor een Reserve Blauwe Ontwikkelingen.11 De ligging van 11 e

Gemeenten Reserves [euro] 1 semester 2013 Min of meer qua aantal inwoners vergelijkbaar Vrij-aanwendbare reservepositie (totaal) met de gem. Renkum Druten 2.331.000 Duiven

6.740.000

Epe

1.977.000

Ermelo

12.477.000

Geldermalsen

11.923.000

Neder-Betuwe

4.188.000

Nijkerk

6.871.000

Overbetuwe

5.436.000

Putten

4.534.000

Renkum

16.797.000

Wageningen

3.100.000

West Maas en Waal

5.215.000


In het logo van de gemeente Renkum komen de kleuren groen en blauw voor. Groen verwijst naar onze bossen, bomen etc. Blauw verwijst m.n. naar de rivier de Rijn. Dat element komt veel te weinig terug in ons beleid.

5 1

onze gemeente aan de Rijn biedt kansen in het kader van recreatie, toerisme en bedrijvigheid. Of het nu gaat om een jachthaven in Oosterbeek of om een veerpontje met randontwikkelingen in Renkum, de gemeente zal veelal in infrastructurele zin dienen bij te springen. Wat het laatste betreft is het jammer, dat met instemming van Renkum de regie over het veerpontje in handen is gelegd van de gemeente Overbetuwe. Aan Renkumse zijde kan wat ons betreft een theehuis komen en is er ruimte voor aanvullende mogelijkheden. Ontwikkelen van het gebied rondom de Renkumse veerstoep. Te denken valt aan: Voet- en fietsoverzetveertje Aanleg kleine verharde kade t.b.v. aanmeermogelijkheden van o.a. een pelgrimsboot12 Beperkte horeca voorziening (evt. met wat bed & breakfast) Een Passantenhaventje en een sloepenverhuurvoorziening Rivierstrand Nordic Walkingroute / struinroute via Renkumse en Doorwerthse oversteek Beperkte voorziening t.b.v. campers

In algemene zin zijn we van mening, dat er een notitie moet komen waarin mogelijke ontwikkelingen op en langs de Rijn als wenselijk en na te streven opgezet en behandeld wordt. Zaken die al op de rol staan mogen daardoor geen vertraging oplopen.

12

Het Duitse plaatsje Kevelaer, lid van de Euregio Rijn-Waal, heeft met Renkum gemeen, dat beide een bedevaartplaats aan een rivier zijn en dat pelgrims uit zowel Renkum als Kevelaer elkaars kerken bezoeken. Hoewel momenteel de frequentie onregelmatig en de belangstelling wat eenzijdig is geworden biedt het werken aan religieus getint toerisme een kans. In de infobrief nr. 18 van september 2006 (Euregio Rijn-Waal) staat te lezen, dat de Euregio Rijn-Waal en de Euregio Rijn-Maas-Noord een gezamenlijk gefinancierd project in het kader van grensoverschrijdend pelgrimstoerisme opstarten. Het artikeltje is gelardeerd met een foto: de pont over de Maas bij Steyl.


     

5 2

In de gemeente Renkum zouden enkele aanlegplaatsen voor een fietspendelboot13 kunnen komen. Dit naar analogie van de eerste fietspendelboot, “De Drie Provinciën”, die in de provincie Limburg in de vaart kwam. In de Renkumse situatie zou men qua vaarroute kunnen denken aan halteplaatsen bij de woonplaatsen Rhenen, Wageningen, Renkum, Doorwerth en Arnhem. In Arnhem kan vervolgens aansluiting plaatsvinden op de fietsroute langs de Rijn naar Duitsland. Met name ouderen krijgen met behulp van een fietspendelboot meer fietsmogelijkheden krijgen. Terzijde: In december 2010 werd door de raad een amendement aangenomen, dat zei dat er voor het ontwikkelen van de pleziervaart in de regio samenwerking gezocht dient te worden met andere gemeenten langs de Nederrijn. Contouren verdwenen kastelen gemeente Renkum

Aansluitend op het door de gemeenteraad van Renkum in 2005 vastgestelde Landschaps ontwikkellingsplan (LOP) passen de volgende gedachten in de meest geactualiseerde versie daar volgens ons eveneens naadloos in. We pleiten enerzijds voor een bepaalde vorm van herstel van de contouren van Kasteel Grunsfoort en denken daarbij aan de wijze waarop de Uniastate inclusief een klimtoren in het Friese Beers is gerealiseerd. Anderzijds zien we graag een standbeeldje van de Vrouwe van Grunsfoort met betrekking tot de Renkumse legende geplaatst. Gezien het feit, dat nieuw rijksbeleid aandacht vraagt voor kasteelterreinen, kunnen mogelijkheden voor steun gevonden worden bij onder meer de provincie Gelderland en de 13

Refererend aan het werkbezoek van de heer Cornielje, CvdK van Gelderland, heeft het raadslid Bartels op 12 februari 2009 o.a. opgemerkt, dat er in Renkum een aanlegplaats voor een fietspendelboot zou moeten komen. Dit naar analogie van de eerste en op dat moment de enige fietspendelboot, de “De Drie Provinciën”, die in de provincie Limburg in de vaart kwam. Hij vroeg of de Commissaris kansen zag voor provinciale steun, zowel inhoudelijk als financieel. Daarop zei de heer Cornielje letterlijk: De fietspendelboot De Drie Provinciën, die ook door de provincie Gelderland gesponsord wordt, is zeker een goed idee geweest. De mogelijkheden voor eenzelfde soort fietspendelboot voor het door de heer Bartels bedoelde gebied zouden verder opgepakt en verkend moeten worden. Als Renkum het initiatief neemt, wil de provincie zeker meedenken.


In het kader van recreatie, toerisme en bedrijvigheid zou het voormalig kasteelterrein Grunsfoort, gelegen in het Renkumse beekdal, opgewaardeerd kunnen worden.

5 3

Euregio. De tijd lijkt rijp geworden om de hier bedoelde ontwikkelingen in gang te zetten. Met architect Maud Nieraeth - van Banning hebben we qua vormmogelijkheden al van gedachten gewisseld. Kasteel Rosande is een voormalig kasteel en heerlijkheid gelegen ten zuidoosten van het dorp Oosterbeek. Nader dient te worden bezien in hoeverre daar ook extra aandacht aan gegeven kan worden. De prioriteit wordt gegeven aan het voormalig kasteel Grunsfoort. Dit in verband met de geslaagde herinrichting van het beekdal en het bestaan van de legende, zodat het bedoelde gebied echt voltooid kan worden.

Bezuinigen kan ook door nieuwe ontwikkelingen in gang te zetten. Het afstoten van de Renkumse bossen levert geen besparing op. Bij afstoting zou niet alleen het huidige budget vervallen, maar ook de inkomsten betreffende houtverkoop en de rijkssubsidie. Per saldo is dit geen besparing. Beter is het te bezien om een deel van onze bossen in te zetten als speelbos en daarvoor inspiratie op te doen bij het Steinerbos te Limburg. Op die manier werken we in lijn met de vastgestelde strategische en economische visie. We kunnen in principe mensen vanuit de bijstand inzetten wat financieel gunstig is voor de gemeente Renkum. De aanjager/netwerker van EZ zou al kunnen uitvinden of er een exploitant te vinden is. Dit alles heeft natuurlijk alleen maar zin als we nog kunnen beschikken over eigen bosbezit. Herbestemming van agrarische gronden ten gunste van recreatie en toerisme is een goede zaak. Kamperen bij de boer, dat kan natuurlijk ook met de camper. Veel boerencampings in ons land bieden ook volop gelegenheid om er met de camper te staan. Over het algemeen bieden die alle benodigde faciliteiten voor een camper, en hecht men minder waarde aan vaste aankomst- en vertrektijden dan eigenaren van reguliere campings. Omdat het aantal (bus)campers in ons land jaarlijks toeneemt ligt er een kans voor Renkum waar zowel de boer als de gemeente (leges) baat bij heeft. Op dit moment is het in de gemeente Renkum niet toegestaan om met een camper op openbare grond te mogen overnachten. Er dient nieuw en breder beleid op dit gebied ontwikkeld te worden.

Ook buiten de erven

Steinerbos

Openstelling natuurzwembad te Oosterbeek Mogelijk kan zwembad De Oorsprong voor het publiek toegankelijk worden.


Realiseren van een Speelbos naar het voorbeeld van Steinerbos

5 4

Het afwaarderen van wegen , fietspadennet en doorlopende wandelpaden Het afwaarderen van wegen mag niet betekenen, dat minder valide inwoners zonder gemotoriseerd vervoer verstoken blijven van het kunnen genieten van uitzichten van geheel of ten dele afgesloten (landelijke) wegen. Kijk hoe je voorzieningen kunt koppelen aan een fietspadennet. Over fietspaden gesproken: leg een toeristisch fietspad over de Noordberg door de Jufferswaard naar het te komen Renkums voet- en fietsveer aan. Een fietsstrook in Renkum vanaf de Achterdorpsstraat langs het dorpsplein naar de Wilgenpas is t.b.v. de horeca aan te bevelen. Een doorlopend wandelpad langs de Rijnoevers van Oosterbeek (de Rosandepolder) naar Renkum ( Wageningse Berg) is wenselijk. Nieuwe kleinschalige toeristische ontwikkelingen



 

fietsroute met infoborden van minder bekende Historische Plaatsen Gemeente Renkum, zoals aandacht voor een kleine joodse gemeenschap op de plaats waar nu de brug naar Heteren begint; zij waren in de Jufferswaard actief in met name de kleinschalige keramische industrie, het promoten van de bouw van trekkershutten of het laten rijden van een paardentram vanaf het Renkumse dorpsplein via Onderlangs naar de Wageningse markt, een lijndienst met haltes op de zaterdagen in het zomerseizoen.

Kunstroute en locatie hedendaagse kunst De jaarlijkse kunstroute is een fenomeen. Waarom proberen we niet een locatie (museum) met huidige Renkumse kunst te realiseren? Wellicht kan een leegkomend schoolgebouw daarvoor ingericht worden.

Een gemeentelijke app voor recreanten en toeristen Wij zouden graag zien, dat het college van B&W in het kader van recreatie en toerisme overgaat tot het introduceren van een app. We stellen voor gebruik te maken van een aanbod van PinkRoccade Local Government. De iToerist is de eerste app van PinkRoccade Local Government. Het is een app voor Apple-, Android-tablets en smartphones, die bezoekers breed informeert over interessante bezienswaardigheden in de gemeente. Deze toeristische bezienswaardigheden worden gepresenteerd op een handige kaart of in een overzichtelijke lijst.


Formeer een gemeentelijke werkgroep bestaande uit ambtenaren en burgers, die enkele kleine projecten bijvoorbeeld op basis van een eenvoudige notitie ter hand nemen. Dit ter bevordering van recreatie/toerisme. Zo kan gedacht worden aan:

5 5

Programma 9

Burger, bestuur en organisatie

Betrokkenheid van burgers

De Dorpsplatforms vormen een belangrijke actieve vertegenwoordiging van de burgers. Hun rol is echter niet altijd even duidelijk. De gemeente dient het convenant met de Dorpsplatforms van december 2009 strikt na te leven of in wederzijds overleg bij te stellen. De rol en taak van de Dorpsplatforms kan verder worden uitgebreid naarmate meer burgers bij de Dorpsplatforms zijn betrokken. Een verenigingsvorm is te prefereren. Overdracht van budgetten is nodig. Efficiency en voorkomen van geldverspilling is een voorwaarde om zorgvuldig met overheidsgeld om te gaan. Omdat Heveadorp sterk op Doorwerth is aangewezen - zoals er ook een sterke band bestaat tussen Heelsum en Renkum - kunnen de Dorpsplatforms van Heveadorp en Doorwerth samengevoegd worden. Hoe maken we ruimte voor pioniers? Wij zijn voor crowdsourcing. Het is een ontwikkeling om aan te duiden waarin organisaties (overheid, bedrijven, instituten) of personen gebruikmaken van een grote groep niet vooraf gespecificeerde individuen (professionals, vrijwilligers, geïnteresseerden) voor consultancy, innovatie, beleidsvorming en onderzoek. Het vertrekpunt zou niet zozeer moeten zijn hoe de burger kan participeren, maar eerder hoe de gemeente Renkum kan bijdragen aan initiatieven die vanuit de samenleving komen. Van collegeleden en ambtenaren mag je dan ook verwachten, dat ze zich kunnen verplaatsen en luisteren naar initiatiefnemers en in staat zijn om verbindingen te kunnen leggen. Renkum zou publiekelijk de ambitie dienen uit te spreken om innovatieve ideeën te willen bevorderen. Dit moedigt mensen ook aan om met initiatieven naar voren te komen. Samen onderzoeken creëert zogezegd gezamenlijk eigenaarschap. Betrokkenheid leidt daardoor tot meer en betere resultaten. Je zou op de gemeentelijke website een pagina Gemeentelab Renkum kunnen maken. Iedereen kan ideeën aandragen en als het voldoet aan een aantal voorwaarden (bijvoorbeeld kans op realisatie, bij voorkeur snel resultaat, goede onderbouwing,


De gemeente is een overheid die voor haar burgers dingen doet en zaken regelt die collectief kunnen gebeuren. Om dat goed te kunnen doen, is voortdurend contact met de burgers nodig. De belangrijkste input en ‘feedback’ komt van de burgers zelf. Bij belangrijke zaken horen alle burgers de gelegenheid krijgen hun mening te laten horen. Soms is dit wettelijk geregeld, maar niet altijd. Hiervoor zijn inspraakavonden, hoorzittingen en enquêtes bedoeld, maar moderne communicatiemiddelen als internet en sociale media kunnen ook een belangrijke rol vervullen. Wij vinden het belangrijk. Dat bij ingrijpende besluiten de mening van de burger wordt gevraagd. Een referendumverordening is mede daarom noodzakelijk.

5 6

vernieuwend) wordt uit een database de meest geschikte groep burgers benaderd om er in samenspraak met de initiatiefnemer een project(je) van te maken. In de database kunnen mensen zich laten inschrijven, die ergens kennis van zaken van hebben, over een bepaald netwerk beschikken of wat dan ook. Zo’n bestand zou dan moeten werken op basis van gepersonaliseerde profielen. Wil iemand meedenken over een bepaalde onderwerp of meewerken aan een project(je) dan wordt een profiel ingevuld. Bij nieuwe projecten kan een Werkgroep Gemeentelab bestaande uit ambtenaren en burgers een verbindende functie hebben en bekijken op basis van de ingevulde profielen wie er goed bij een bepaald project past.

De gemeente dient naast het uitgeven van een overzichtelijke brochure waarin aangegeven wordt wat de levertijd is voor een te leveren dienst en hoe deze wordt behandeld (voorbeeld Gemeente Rijnwaarden) ook op de gemeentelijke website hiervoor een afzonderlijke pagina in te richten. Een overzicht van wijze van afhandelen en termijnen van door burgers aan de lokale overheid gerichte brieven kan daarbij gevoegd worden. De termijnen van beantwoording dienen nauwgezet nagekomen te worden. De gemeente Renkum hoort volgens vastgestelde tarieven boetes te betalen als ze brieven van burgers te laat beantwoordt. Bestuur en Organisatie Zoals het Rekenkamercommissieonderzoek “Meerjarenbeleidsplan in de dagelijkse raadspraktijk” in april 2012 al aangaf kan de raad het MJB gebruiken om de eigen Raads Thema Agenda of elders LTA genoemd te bepalen. Voor de raad vinden we het sowieso belangrijk om te werken met een Lange Termijn Agenda. Een schitterende op maat gesneden app (www.thorbecke.nl) kan daarbij een goed instrument zijn. Een voordeel van een dergelijk systeem is, dat je in een oogopslag kunt zien wanneer welke beleidstukken etc. aan de orde komen, zodat je daarop kunt anticiperen door het doen van draagvlakonderzoek middels het organiseren van een thema-avond, en onderzoek e.d. Moet Renkum zich uitsluitend richten op samenwerken met andere gemeenten of ligt een fusie op termijn meer voor de hand? Een fusie heeft niet onze voorkeur. Mocht het rijk of de provincie ons daartoe aanzetten, dan is het handig om tijdig feiten op een rij te hebben. De VNG afdeling Gelderland & de Provincie Gelderland kennen sinds juni 2013 het project “Sterk en Toekomstbestendig Bestuur in Gelderland”. Het doel van het project omvat het bevorderen van een krachtig lokaal bestuur, het bieden van een kader/houvast en stimulans voor discussie, afwegingen en besluitvorming over duurzame bestuurskracht in relatie tot een toenemend takenpakket. Het project dient een zestal resultaten/producten opleveren, zoals een bestuurlijk profiel (scan) waarin de sterktes/zwaktes en kansen/bedreigingen voor onze gemeente in beeld worden gebracht. Het is goed om met voornoemd project te


Servicenormen Gemeente Renkum.

5 7

starten. Daarnaast kan het geen kwaad om de gemeente Wageningen en Overbetuwe nu al te polsen in hoeverre men openstaat voor een eventuele gezamenlijke herindeling. Met de Rijn als blauwe slagader vormen deze drie gemeenten geografisch gezien een fraai blok. Ook demografisch gezien is het interessant en historisch gezien hoorde een deel van Heteren ooit bij Renkum. Op basis van de ruimte binnen het rijksbeleid, oriëntatiegegevens, de uitkomsten van een bestuurskrachtonderzoek, inzicht in de financiële gevolgen herindeling versus samenwerkingsverbanden en een draagvlakrapportage m.b.t. de mening van de burger kan een zinvolle afweging gemaakt worden om een helder antwoord te formuleren op de vraag waar het met de gemeente naar toe moet.

In de Gemeentewet is het aantal wethouders dat een gemeente bij een bepaald aantal inwoners mag hebben, geregeld. Voor alle gemeenteklassen is het minimumaantal wethouders twee. Het maximum aantal wethouders is afhankelijk van het aantal raadsleden. Op basis van artikel 36 van de Gemeentewet kunnen gemeenteraden in alle gemeenteklassen per wethouder bepalen of hij voltijds, dan wel in deeltijd wordt benoemd. Bij benoeming in deeltijd dient de deeltijdfactor te worden bepaald. Wettelijk is bepaald, dat de gemeente Renkum minimaal 2 wethouders moet hebben. Het is toegestaan om tijdens een raadsperiode de tijdsbesteding van wethouders aan te passen. Zie voorts: arbeidsvoorwaarden en personeelsbeleid / politieke ambtsdragers VNG. Wij hebben momenteel 3 fte aan wethouders: 3 x 36 uur per week. De totale bruto kosten per jaar bedragen ongeveer 253.419 euro. Dit is inclusief vakantiegeld, eindejaarsuitkering en onkostenvergoeding. Vermindering van 0,6 fte levert structureel 50.684 euro op. Dit zou gedeeltelijk voor de begroting van 2014 of anders m.i.v. de begroting voor 2015 kunnen ingaan. Het aantal wethouders kan dus teruggebracht worden naar 2,4 fte. Het is aan de nieuwe raad te bezien of men bijv. 3 wethouders wil met een omvang van 0,8 fte of een andere verdeling. De burgemeester zou in het kader van de verdeling van portefeuilles meer toebedeeld kunnen worden. Per 1 oktober 2013 werken er 246 medewerkers binnen de organisatie, dat is 214,05 fte. Uiterlijk met ingang van 2016 zou er jaarlijks minimaal 200.000 euro minder uitgegeven moeten worden aan personele lasten. Deze extra taakstelling past vanuit de gedachte om te gaan werken naar een kleinere- en slagvaardige overheid. In Renkum komt het overigens nog steeds voor, dat bij het afstoten van gemeentelijke taken het personeel op een andere wijze in de organisatie aan de bak wordt geholpen. Anders gezegd: de overheadkosten (de fte component) gaan door het afstoten van een gemeentelijke taak niet volledig gepaard met het terugdringen van de formatie. Die kosten


Vermindering van het aantal fte m.b.t. het college en de ambtelijke organisatie

5 8

worden dan gewoon verplaatst. En dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn. Het terugdringen van het aantal fte kan niet alleen door het verminderen van een deel van de overheadkosten.

Het gaat er bij de reductie ook om, dat de ambtelijke organisatie kansen ziet om de lokale dorpen te versterken. Angst om te veranderen verstart de plaatselijke politiek en ontneemt de leefbaarheid in de dorpen de broodnodige impulsen om op te bloeien. Geef burgers de mogelijkheden om hun buurt aantrekkelijk te maken, laat hen deel hebben aan ontwikkelingen binnen hun buurt, luister naar hun ideeën en doe er wat mee. Renkum beschikt over veel deskundige ambtenaren. Van belang is, dat een goede ambtelijke organisatie mogelijk hoort te maken, wat burgers willen. Dat is wat ons betreft het nieuwe element van de participatiesamenleving. Ambtenaren van de burgerlijke stand De gemeente Renkum ziet, dat door de jaren heen er steeds minder mensen zijn, die ervoor kiezen om in de gemeente Renkum te trouwen. Wij zijn dus niet goed in het promoten van onze gemeente om ervoor te zorgen, dat meer mensen de keus maken om in onze gemeente elkaar het ja-woord te geven. Een gevarieerd aanbod aan ambtenaren van de burgerlijke stand is belangrijk, alsmede een goede pr qua locaties en mogelijkheden.

Overige aandachtspunten De openingstijden van Burgerzaken dienen klantvriendelijker te zijn en daarom verruimd te worden. Het aanstellen van een gemeentelijke ombudsman of vrouw is voor ons een punt van aandacht, evenals het invoeren van een Verordening toekenning gemeentelijke onderscheidingen.


Daarom is het natuurlijk ook van belang, dat de personeelsreductie enerzijds hoort te geschieden als onderdeel van een strategie gericht op het continue verbeteren van de prestaties van de organisatie en anderzijds zoveel mogelijk langs natuurlijke weg.

5 9

Programma 10

Financiën

Een begroting hoort sluitend te zijn, het meerjarenbeleidsplan (=MJB), dat betrekking heeft op de eerst komende vier jaren en bij de begrotingsbehandeling aan de orde komt is voor ons voor wat de eerste schijf betreft c.q het eerstkomende jaar bindend en de overige jaarschijven beschouwen we als indicatief en worden derhalve voor kennisgeving aangenomen. Het MJB mag niet als statisch plan gezien worden. Nieuwe ontwikkelingen en nieuwe inzichten kunnen tot het bijstellen ervan leiden. Het MBP omhelst het coalitieakkoord, het continueren van het reguliere beleid en maatregelen als gevolg van te verwachten ontwikkelingen.

In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) wordt bepaald welke paragrafen je verplicht moet opnemen. Het doel van zo’n paragraaf is om onderwerpen die verspreid in de begroting staan gebundeld weer te geven. Met ingang van de begroting 2015 zal voortaan in de begroting een door onszelf opgelegde paragraaf inzake de voortgang Strategische Visie 2010-2040 opgenomen moeten worden. Een gemeente mag geen inkomenspolitiek voeren, maar wel een inkomensafhankelijke eigen bijdrage heffen. We vinden ook dat dat moet kunnen. De legestarieven De hoogte van de leges moeten kostendekkend zijn. Interessant om te weten is wat er nu precies wordt meegenomen in de kosten. Er zijn directe en indirecte kosten, waarbij net zo goed het onderhoud van de gebouwen wordt doorberekend als het salaris van de behandelend ambtenaren. Een transparante doorkijk op de opbouw van de kosten is voor ons vanzelfsprekend. Begraafplaatsen en markten hebben een sociale functie en hoeven in feite daarom qua rechten en gelden voor ons niet kostendekkend te zijn. Bezien dient te worden in hoeverre additionele uitgaven buiten het kostendekkende aspect gehouden kunnen worden. Te denken valt aan onderhoud van monumentale graven. Bekeken dient te worden in hoeverre het zinvol kan zijn om markten te privatiseren. Bij het aangaan van een gemeenschappelijk regeling dient aan de voorkant duidelijk geregeld te worden wat de financiële gevolgen zijn wanneer je je als gemeente t.z.t. wilt terugtrekken. Een gemeenschappelijke regeling is verlengd lokaal bestuur. Dat betekent dat de gemeenschappelijke regeling taken doet die de gemeente in principe ook kan verrichten. Om diverse redenen wordt echter besloten om deze taken gemeenschappelijk met andere


De vastgestelde Strategische Visie 2040 uit 2010 is het hoofdbeleidsdocument waar zogezegd alles aan opgehangen zou moeten worden. Echter waar staan we nu op die ladder? Lopen we in de pas met wat we beogen? Een heldere voortgangslijn waarbij verder gekeken wordt dan de gebruikelijke eerst komende vier jaren ontbreekt. Documenten dienen functioneel en handzaam ingezet te worden willen ze niet verstoffen of verwateren. De crux zit ‘m dus in de uitvoering. In 2014 dient er een monitoring gehouden te worden om te bezien waar we staan en wat nodig is om vlot door te gaan op de ingeslagen weg.

6 0

gemeenten te doen. Die redenen kunnen zijn schaalvergroting met het oog op doelmatigheid en kwaliteit, combinatie van private en publieke taken of ze zijn voorgeschreven door landelijke wetgeving. De aard van de taken is in beginsel uitvoerend en dat is ook de belangrijkste reden om in het bestuur van de gemeenschappelijke regelingen alleen of overwegend collegeleden op te nemen. Dit sluit aan bij de doelstellingen van de dualisering om de raad de sturende en controlerende taak te geven en het college de uitvoerende. Omdat deze uitvoerende taken veelal reguliere taken zijn, zou de beheersing hiervan geen problemen moeten opleveren. Dat dit wel gebeurt komt omdat een gemeenschappelijke regeling zelf ook beleid ontwikkelt of door landelijke wetgeving dan wel rijksmaatregelen hiertoe genoodzaakt is. Dit nieuwe beleid kost meer geld en dit wordt vaak gepresenteerd wanneer de gemeenten hun primaire begroting al gereed hebben.

De beheersbaarheid van de verbonden partijen en met name de gemeenschappelijke regelingen is regelmatig een punt van discussie. Het is van belang er voor te zorgen dat de gemeenteraad de sturende en controlerende taak van gemeenschappelijke regelingen op adequate wijze kan uitvoeren. Daaraan schort het momenteel nog al. Beleid zal moeten worden vormgegeven.

Als je iets goeds ziet, geef dan een compliment. Als je iets fouts ziet, bied dan je hulp aan. Nelson Mandela Zuid-Afrikaans advocaat, politicus en anti-apartheidsstrijder 1918- 2013


Op gemeenteraadsniveau gaat het bij de discussie over Gemeenschappelijke Regelingen met name over verhogingen van de inwonersbijdrage. Bovendien vindt die discussie doorgaans te laat plaats omdat gemeenschappelijke regelingen vlak voor de zomer hun begroting aanleveren. Met behulp van een meetlat kunnen beleidsafspraken worden vastgelegd en zal de informatievoorziening richting de gemeenteraad ook verbeteren. Het is belangrijk, dat andere deelnemende gemeenten eveneens met een meetlat werken.

6 1

Ons verhaal in een notendop De waarde van een partij, uitleg logo, oproep

04 05 t/m 09



Doel



Missie



Gedrag



Visie op burger en overheid



Extra politieke aandacht

Ons verkiezingsprogramma als groeimodel

09 t/m 10

Programma 01

Werk & inkomen

11 t/m 14

Programma 02


15 t/m 21

Programma 03


22 t/m 28

Programma 04


29 t/m 35

Programma 05

Veiligheid

36 t/m 38

Programma 06

Verkeer

39 t/m 42

Programma 07


43 t/m 46

Programma 08

Bedrijvigheid, recreatie & toerisme

47 t/m 55

Programma 09

Burger, bestuur & organisatie

56 t/m 59

Programma 10

Financiën

60 t/m 61

Inhoud

62

Themabijeenkomst Verbondenheid versus Eenzaamheid

63

Kandidatenlijst PRD 2014-2018

64


Ons fundament:

02 t/m 03

6 2

Politieke themabijeenkomst over Verbondenheid versus Eenzaamheid

Om je niet eenzaam te voelen is het belangrijk om voldoende sociale contacten te hebben. Wat voldoende betekent bepaalt iedereen voor zichzelf. Als mensen het gevoel hebben dat hun leven geen zin heeft, dan versterkt dit eveneens het gevoel van eenzaamheid. Bij de emotionele kant van eenzaamheid gaat het om het missen van een hechte band. Een band met iemand kan praktisch gezien ook gevoeld worden door iemand te helpen of door geholpen te worden. In ‘Gezond Verbinden’ de Regionale Nota Gezondheidsbeleid 2012-2014, behandeld in de Renkumse raad van 26 januari 2012 valt ons bijlage 4 op, getiteld Meest opvallende punten uit de monitors. In de Monitor Volwassenen (2008) staat te lezen, dat 36% van de volwassenen matig of ernstig eenzaam is. Het percentage wijkt niet veel af van het landelijk gemiddelde, maar dat dat wel aanknopingspunten zou bieden om gezondheidswinst te behalen. Verder staat in de nota zelf te lezen, dat een op de drie ouderen regelmatig eenzaam is en dat eenzaamheid een belangrijke risicofactor is voor het verlies aan gezondheid en kwaliteit van leven. Een en ander is te relateren aan de specifiek Renkumse situatie.

Onze eerste themabijeenkomst zal zijn op 6 maart 2013:

Verbondenheid versus Eenzaamheid.

Wat kan de vertaalslag zijn naar adequaat politiek handelen?


Stel je eens voor dat je ergens bent, maar niemand ziet je schijnbaar. Niemand begint een praatje met je of groet je hartelijk. In zo’n omgeving zou je niet lang willen blijven. Je wilt wel weg, maar misschien kun je niet omdat je in die omgeving woont met veel mensen om je heen die allemaal hun eigen interesses hebben, maar geen belangstelling hebben voor hun buren of ouderen die vlak bij hen wonen. Zo leven erg veel mensen in Nederland. We spreken van een overbevolkt land, maar ondanks dat er veel mensen wonen is er veel eenzaamheid. Mensen ervaren maar weinig echte belangstelling en liefde. Dat geldt voor ouderen die in eenzaamheid hun laatste dagen slijten, maar geldt even veel voor jongeren, die door hun ouders niet begrepen worden of iets hebben meegemaakt wat ze aan niemand kunnen vertellen. Zij zijn eenzaam en weten soms niet hoe ze verder moeten leven; zij zien geen uitweg. Ook mensen die altijd hard gewerkt hebben en plotseling worden ontslagen of met pensioen gaan, ervaren dat ze er niet meer bij horen en ondervinden binnen korte tijd, dat velen niet meer aan hen denken. Ook dat veroorzaakt gevoelens van eenzaamheid. Men ziet geen licht meer en geen uitkomst in hun situatie.

6 3

1.

2.

John Bartels Renkum

Esmaralda Hegeman Doorwerth

3.

4.

Karin Broekema Oosterbeek

Sayrana Verkuijl Rhenen t.z.t. Heelsum

5.

6.

Margrit Borggreve Wolfheze

Martijn Oomkes Heveadorp

7.

8.

Theo Modderkolk Heelsum

Marius Tegelaar Renkum

9.

10.

Mariska Aalders Doorwerth

Annemiek Nijeboer Wolfheze

En voorts: 11. Paul Reah Oosterbeek 12. Jan Koelewijn Doorwerth

website


Kandidatenlijst Partij Renkumse Dorpen 2014-2018

6 4

Partij Renkumse Dorpen. De kracht van samen. Verkiezingsprogramma

Recommend Documents