Parkeertaken bij gemeenten
Uitbesteden of zelf doen? Door Stefaan Lumen, Senior Projectleider bij Grontmij Parkconsult
Onderzoeksvragen 2
Wat is de kracht van marktpartijen en de gemeente zelf? Welke ervaringen zijn er binnen (andere) gemeenten? Welke keuzemogelijkheden zijn er en wat is de beste strategie voor de wijze van samenwerken met de markt?
Focus 3
Beleid Financieren
Ontwikkelen
Exploiteren
Beheren …van openbare parkeergarages in samenhang met het beleid op straat
Beleid 4
Helikopterview Visie over het parkeerbeleid vanuit het mobiliteitsbeleid – Vraagvolgend of sturend? – Al dan niet betalend – Autoluw centrum of parkeren “onder de Grote Markt”?
Parkeerbeleid is een strategische keuze van de gemeente, en mag niet aan de markt overgelaten worden.
Beleid 5
Autobereikbaarheid van de stad versus leefbaarheid Beleidsvrijheid en kostenbeheersing Politieke kleur van het bestuur Links: minder vraagvolgend en meer sturend, ziet vaker taken als haar eigen verantwoordelijkheid Rechts: Meer vraagvolgend en minder sturend, zoveel mogelijk uitbesteden aan de markt Optimaal exploiteren van het parkeerareaal vraagt om een meer inhoudelijk gemaakte keuze op basis van voldoende financieel inzicht en de invullingmogelijkheden van toekomstig beleid
Financieren 6
Het is voor een gemeente goedkoper om geld te lenen dan voor de private markt De financieringslasten kunnen ver uiteenlopen en zijn zeer bepalend voor het succes van de exploitatie Wie betaalt, bepaalt
Ontwikkelen Parkeergarage 7
Stad als ontwikkelaar. Beschikbare kennis, capaciteit en kosten bepalen keuze zelf doen of laten doen. Bij een beperkt aantal projecten is het weinig zinvol om zelf te gaan ontwikkelen.
Exploiteren en beheren 8
Exploiteren: – Bepalen beleid (tarieven, openingstijden) – Exploitatierisico (investering tegenover inkomsten) – Niet arbeidsintensief
Beheren: – Uitvoerende taken (aanwezigheid, geldafhandeling, onderhoud, schoonmaken) – Management van beheer – Zeer arbeidsintensief
Invloed op exploitatierisico 9
Invloedsfactoren op de risico’s zijn: – – – – –
Alternatieve parkeerplaatsen Straatparkeertarieven Bereikbaarheid Ontwikkeling functies in omgeving garage Kwaliteit handhaving straatparkeren
De gemeente bepaalt zelf het succes van de garage! De markt zal of wil invloed hebben, of haar risico incalculeren in de exploitatie (vb via de restwaarde)
Beheer 10
Er is voor de gemeente in de regel geen strategische reden om het beheer zelf te doen De markt is goed in staat om voor een gunstige kosten/batenverhouding het beheer uit te voeren Kennis wordt hiermee in huis gehaald
Relevante perspectieven 11
Strategisch belang voor de gemeente Maatschappelijke effecten
Strategisch belang van de gemeente 12
Vrijheid om te handelen De gemeente moet niet rijk worden van parkeren, maar ze mag niet achterblijven met een financiële kater. Inzicht in consequenties van maatregelen Voorwaarden om zelf te exploiteren: Voldoende omvang voor twee of meer personeelsleden Opties: – Stad of grote gemeente: zelf exploiteren, beheer uitbesteden – Kleine gemeente: verhuur garage aan exploitant voor beperkte periode – Gemeente zonder grootschalige ontwikkelingen: exploitatie uitbesteden
Strategisch belang van de gemeente 13
Het gemeentelijk parkeerbedrijf – Parkeerareaal voldoende groot en in geval van betaald parkeren – Voordelen : beleid in eigen handen, parkeerinkomsten aan overheidszijde, fiscale voordelen
Intergemeentelijke samenwerking : één parkeerbedrijf voor meerdere gemeenten
Zowel voor een exploitant als voor de gemeente is het interessant als on- en offstreet parkeren in éénzelfde exploitatie is geregeld, om risico’s te spreiden
Strategisch belang 14
En toch… Veel gemaakte redenering dat “de privé” het parkeerprobleem zal oplossingen Garandeert een pps-constructie, waarbij een exploitant zelf zorgt voor de financiering een zorgeloos parkeerbeleid? Goede PPS- bestekken zijn juridische spitstechnologie
Strategisch belang 15
Indien voor een PPS-constructie gekozen wordt :
Zorg voor een helder en haalbaar bestek – het is niet evident dat een ondergrondse parking winst maakt
Hou er rekening mee dat een restwaarde mogelijk is
Niemand is erbij gebaat dat een exploitant zwaar verlies maakt – dit leidt tot rechtzaken waar de gebruiker de dupe van is
Strategisch belang 16
Indien voor een PPS-constructie gekozen wordt :
Maak als gemeentebestuur zelf een kosten-batenanalyse met een referentie opbrengst en referentie kost en dus een referentie Netto-Contante-Waarde voor de gewenste looptijd (vb 40 jaar)
Indien deze NCW waarde negatief is, betekent dit dat de investering niet volledig gedekt is, en dat dus na de looptijd nog een restwaarde voor de parking zal moeten betaald worden
Strategisch belang 17
Indien voor een PPS-constructie gekozen wordt :
Laat de markt concurreren met dezelfde referentie opbrengst maar wel met eigen kost en dus eigen NCW
Leg een formule vast die de restwaarde berekent in functie van gewijzigde inkomsten en laat de markt concurreren over eventuele afbetalingsvoorwaarden
Op die manier blijf je als gemeente baas over tarieven en gebruik van de parking
Maatschappelijke effecten 18
Zeggenschap niet volledig uit handen geven: – Dagtarieven – Gebruik parkeerplaatsen (openingstijden garages)
Maatschappelijke belangen veranderen en zijn moeilijk voorspelbaar en goed te borgen in lange termijn contracten De beleidshorizon is veel korter dan de duur van een exploitatiecontract van 30 jaar
Maatschappelijke effecten 19
Opties: – Zelf exploiteren bij voldoende omvang – Exploitatie uitbesteden met veel sturingsmogelijkheden voor gemeente bij onvoldoende omvang (lage waarde) – Exploitatie voor korte termijnen uitbesteden
Discussie en vragen 20
21
Voor vragen en opmerkingen kunt u contact opnemen met: Stefaan Lumen T +32 2 383 06 40 E
[email protected]