8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
Checklist Pagina
I n r i c h t i n g va n d e l o k a l e n 8.1.
G r o e p e r e n v a n d e a p p a r a t u u r d i e wa r m t e a f g e e f t b u i t e n d e b u r e a u s
221
S e n s i b i l i s e r i n g va n d e g e b r u i k e r s 8.2. Rekening houden met het energiecriterium bij de keuze van de toestellen 8.3. Uitschakelen van niet gebruikte toestellen
223 225
Computers B i j d e ve r va n g i n g v a n d e t o e s t e l l e n : 8 . 4 . K i e z e n v o o r zu i n i g e r b e e l d s c h e r m e n 8 . 5 . A c t i v e r e n va n d e s t a n d b y m o d e va n h e t b e e l d s c h e r m 8 . 6 . A c t i v e r e n v a n d e s t a n d b y m o d e v a n d e c e n t r a l e v e r we r k i n g s e e n h e i d
227 229 231
Printers 8.7. 8.8.
D e l e n va n d e p r i n t e r s m e t a n d e r e g e b r u i k e r s K i e ze n vo o r e n e r g i e z u i n i g e p r i n t e r s
233 235
Faxtoestellen 8.9.
K i e z e n v o o r e n e r g i e z u i n i g e f a xt o e s t e l l e n
237
Kopieertoestellen 8 . 1 0 . K i e z e n v o o r e n e r g i e zu i n i g e k o p i e e r t o e s t e l l e n
219
239
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
220
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.1
G r o e p e r e n va n d e a p p a r a t u u r d i e w a r m t e a f g e e f t b u i t e n d e bureaus
M MA AA AT TR RE EG GE EL L De apparaten die warmte afgeven plaatsen in een lokaal dat afzonderlijk wordt geklimatiseerd en/of waar een hogere temperatuur wordt aanvaard
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G H e t v o o r d e e l v a n d e z e m a a t r e g e l i s d a t h e t c o m f o r t v a n d e g e b r u i k e r s wo r d t v e r b e t e r d d o o r d a t d e i n t e r n e wa r m t e t o e v o e r i n h u n b u r e a u wo r d t v e r l a a g d … z o v e r m i j d t m e n d e i n s t a l l a t i e va n e e n a i r c o n d i t i o n e r e n … h e t b i j b e h o r e n d e v e r b r u i k .
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G •
C r e ë r e n v a n e e n c o m p u t e r n e t we r k e n d e p r i n t e r s e n s e r v e r s g r o e p e r e n i n e e n l o k a a l m e t n i e t - c o n s t a n t e b e z e t t i n g . Me n k a n d i t l o k a a l d a n a n d e r s b e h a n d e l e n : o er een hogere temperatuur aanvaarden dan in de andere lokalen, o er ventileren met lucht die rechtstreeks van buiten komt, lucht die een groot deel van het jaar frisser is dan de ruimtetemperatuur, om een lagere temperatuur te handhaven o eventueel klimatiseren.
•
E e n r u i m t e i n r i c h t e n vo o r d e k o p i e e r m a c h i n e s , d i e o p d e z e l f d e m a n i e r k a n wo r d e n b e h a n d e l d .
•
De kopieermachines in een gang plaatsen, dichtbij een ve n s t e r o f b i j d e s a n i t a i r e a f z u i g i n g .
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G Me n k a n s t e l l e n d a t h e t t o t a l e ve r m o g e n d a t wo r d t v e r b r u i k t d o o r d e a u t o m a t i s c h e k a n t o o r a p p a r a t u u r i n d e b i n n e n o m g e v i n g wo r d t v e r s p r e i d i n d e v o r m v a n wa r m t e . De zo gevormde interne belasting kan snel leiden tot oververhitting en een gebrek aan c o m f o r t . V a n a f e e n ze k e r e g r e n s p l a a t s t m e n e e n a i r c o n d i t i o n i n g s y s t e e m o m h e t c o m f o r t va n d e g e b r u i k e r s t e g a r a n d e r e n . D i t s y s t e e m v e r b r u i k t e c h t e r o o k v e e l e n e r g i e . Een andere oplossing bestaat erin de bureaus te ontlasten van bepaalde apparaten die wa r m t e a f g e v e n e n d i e n i e t n o o d z a k e l i j k i n h e t b u r e a u z e l f m o e t e n s t a a n . O m e e n i d e e t e g e v e n : d e i n t e r n e wa r m t e t o e v o e r d o o r d e b e z e t t i n g e n d e v e r l i c h t i n g wo r d t r u w g e s c h a t o p 2 0 W / m ² . D e ze t o e vo e r s t i j g t m e t 1 0 W / m ² i n d i e n e l k e g e b r u i k e r b e s c h i k t over een PC, en met nog eens 10 W /m² indien de gebruikers ook beschikken over een l a s e r p r i n t e r . B i j d e z e t o e v o e r m o e t o o k n o g d e z o n i n s t r a l i n g wo r d e n g e r e k e n d . A l g e m e e n g e n o m e n wo r d t d e k l i m a a t r e g e l i n g i n e e n k a n t o o r g e b o u w n o d i g g e a c h t wa n n e e r d e s o m va n d e wa r m t e t o e v o e r 5 0 W / m ² v l o e r o p p e r v l a k t e o v e r s c h r i j d t .
221
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.1
G r o e p e r e n va n d e a p p a r a t u u r d i e w a r m t e a f g e e f t b u i t e n d e bureaus
222
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.2
R e k e n i n g h o u d e n m e t h e t e n e r g i e c r i t e r i u m b i j d e k e u z e va n de toestellen
M MA AA AT TR RE EG GE EL L Bij de aankoop van nieuwe kantoorapparatuur, rekening houden met de energiekwaliteit van de apparaten als een van de keuzecriteria
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G De potentiële besparing hangt af van het gekozen type toestel. (Zie de volgende fiches:…). O p g e m e r k t wo r d t d a t d e b e s p a r i n g t we e v o u d i g i s : i e d e r e l e k t r i s c h v e r b r u i k wo r d t o m g e z e t i n wa r m t e i n h e t g e b o u w. D o o r t e k i e z e n v o o r k a n t o o r a p p a r a t e n d i e m i n d e r v e r b r u i k e n , ve r m i n d e r t m e n d u s o o k d e o v e r v e r h i t t i n g i n d e z o m e r o f h e t v e r b r u i k v o o r d e klimaatregeling!
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G B i j d e a a n k o o p va n n i e u we k a n t o o r a p p a r a t e n wo r d t r e k e n i n g g e h o u d e n m e t v e r s c h i l l e n d e criteria: •
de aankoopprijs
•
de prijs van de benodigdheden zoals inkt, papier, …
•
de prijs voor het onderhoud van het toestel
•
d e ve r wa c h t e l e v e n s d u u r
•
de plaatsinname
•
de prestaties (snelheid, capaciteit, geheugen, …)
•
h e t l a wa a i ,
•
…
Ma a r h o e we l e r o p d e m a r k t a p p a r a t e n z i j n d i e , b i j g e l i j k e p r e s t a t i e s , v e e l m i n d e r v e r b r u i k e n d a n a n d e r e , wo r d t h e t c r i t e r i u m e n e r g i e - e f f i c i ë n t i e m a a r z e l d e n a a n g e h a a l d d o o r d e ve r k o p e r s va n h e t m a t e r i e e l . H e t i s d u s a a n t e b e ve l e n ze l f b i j d e ve r t e g e n wo o r d i g e r s t e i n f o r m e r e n n a a r d e e n e r g i e e i g e n s c h a p p e n va n d e t o e s t e l l e n ( h e t ve r b r u i k i n a c t i e v e s t a n d m a a r o o k s t a n d - b y i n d i e n h e t toestel over een standby mode beschikt) en rekening te houden met dit criterium bij de d e f i n i t i e v e k e u ze .
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G D e ve r a n t wo o r d i n g i s t we e v o u d i g : •
h e t s t r o o m ve r b r u i k h e e f t e e n p r i j s e n m o e t i n a a n m e r k i n g wo r d e n g e n o m e n a l s e e n v o l wa a r d i g c r i t e r i u m ,
•
d e v e r m i n d e r i n g va n h e t e n e r g i e ve r b r u i k i s o o k e e n d o e l o p z i c h u i t h e t o o g p u n t v a n d e milieuzorg.
223
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.2
R e k e n i n g h o u d e n m e t h e t e n e r g i e c r i t e r i u m b i j d e k e u z e va n de toestellen
224
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.3
U i t s c h a k e l e n va n n i e t g e b r u i k t e t o e s t e l l e n
M MA AA AT TR RE EG GE EL L Ertoe aanzetten dat niet gebruikte toestellen worden uitgeschakeld door • de gebruikers te sensibiliseren, • automatische uitschakelsystemen te plaatsen
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G De besparing kan oplopen tot 75% indien men een toestel dat tot dan toe permanent aan b l e e f , ' s n a c h t s e n i n h e t we e k e n d u i t s c h a k e l t .
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G S e n s i b i l i s e r e n va n d e g e b r u i k e r s -
-
o m h u n c o m p u t e r i e d e r e a v o n d u i t t e z e t t e n ( b e h a l v e b i j u i t z o n d e r l i j k e b e we r k i n g ) , de o m o p zi j n m i n s t h u n b e e l d s c h e r m u i t t e d o e n ( g o e d v o o r 2 / 3 van het verbruik) wa n n e e r z i j h u n k a n t o o r v e r l a t e n , b i j v o o r b e e l d o m t e g a a n e t e n , o m h u n p e r s o o n l i j k e p r i n t e r m a a r a a n t e s c h a k e l e n wa n n e e r z i j h e m n o d i g h e b b e n ( d e p r i n t e r wo r d t d o o r g a a n s m a a r h e e l k o r t g e b r u i k t e n d e m o d e r n e l a s e r p r i n t e r s hebben maar ± 30 seconden en 3 W h energie nodig om over te schakelen van uitnaar actieve stand), o m e e n ve r a n t wo o r d e l i j k e a a n t e s t e l l e n d i e d e g e d e e l d e t o e s t e l l e n ( k o p i e e r t o e s t e l , printer, enz.) uitschakelt alvorens het gebouw te verlaten.
Deze sensibilisering kan gebeuren aan de hand van affiches, interne nota's, … O p m e r k i n g : h e t i s b e l a n g r i j k e r d e g e b r u i k e r s o p t e wi j z e n d a t d e t o e s t e l l e n s t a n d - b y o o k ve r b r u i k e n . Z e z i j n n i e t u i t ! Z o r g e n vo o r a u t o m a t i s c h e u i t s c h a k e l i n g va n d e c o l l e c t i e ve t o e s t e l l e n O p g e l e t : e e n g e a u t o m a t i s e e r d e u i t s c h a k e l i n g d r e i g t d e m e n s e n d i e we r k e n b u i t e n d e a l g e m e n e we r k u r e n t e h i n d e r e n . E r m o e t wo r d e n v o o r z i e n i n e e n a f wi j k i n g s m o g e l i j k h e i d . N a e e n d o o r e e n ' u i t zo n d e r l i j k e ' g e b r u i k e r g e v r a a g d e a f wi j k i n g , m o e t d e a u t o m a t i s c h e u i t s c h a k e l i n g a u t o m a t i s c h wo r d e n h e r s t e l d o p g e v a a r a f i e d e r v o o r d e e l t e v e r l i e z e n . Me n k a n v e r s c h i l l e n d e o p l o s s i n g e n o ve r we g e n . •
Een programmeerbare klok plaatsen tussen het stopcontact en de stekker van het toestel O m a f wi j k i n g e n m o g e l i j k t e m a k e n m o e t d e z e , n a a s t d e o n d e r b r e k i n g s p r o g r a m m a ' s , e e n " O N / O F F " - t o e t s h e b b e n . ' s Mo r g e n s g e b e u r t d e a a n s c h a k e l i n g d o o r d e e e r s t e p e r s o o n die het toestel gebruikt. De uitschakeling 's avonds is geprogrammeerd op een vast uur. H e t g e b r u i k va n d e k o p i e e r m a c h i n e b u i t e n d e g e p r o g r a m m e e r d e u r e n i s m o g e l i j k vi a d e " O N / O F F " - t o e t s . V o o r h e t g e v a l m e n d e s c h a k e l a a r v e r g e e t we e r u i t t e z e t t e n , k i e s t m e n b e s t e e n k l o k wa a r m e e v e r s c h i l l e n d e u i t s c h a k e l t i j d e n k u n n e n wo r d e n i n g e s t e l d ( b i j vo o r b e e l d : 2 0 . 0 0 , 2 2 . 0 0 u ) .
•
Voorzien in een gecentraliseerd beheer van sommige stopcontacten In het kader va n een v e r n i e u wi n g van de e l e k t r i c i t e i t s i n s t a l l a t i e o f e e n n i e u we i n s t a l l a t i e , k a n m e n o v e r we g e n o m i n e l k b u r e a u t we e t y p e s stopcontacten te plaatsen: e e n g r o e p ( wi t t e ) s t o p c o n t a c t e n wa a r v a n d e v o e d i n g a u t o m a t i s c h wo r d t a f g e s n e d e n o p h e t einde va n de dag (een getemporiseerde heraanschakeling is mogelijk buiten de g e b r u i k s u r e n d a n k z i j e e n g e wo n e d r u k k n o p ) , een groep (rode) stopcontacten die permanent wo r d e n g e vo e d vo o r uitrustingen zoals koelkasten, servers, …
225
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.3
U i t s c h a k e l e n va n n i e t g e b r u i k t e t o e s t e l l e n
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G B u i t e n d e g e wo n e we r k u r e n i s h e t o n n o d i g d e a p p a r a t e n o n d e r s p a n n i n g t e h o u d e n . W i j denken in het bijzonder aan: -
de computers die sommigen zonder reden permanent aan laten, ook 's nachts en in h e t we e k e n d
-
a a n d e g e d e e l d e t o e s t e l l e n zo a l s k o p i e e r m a c h i n e s , p r i n t e r s o f s c a n n e r s d i e o p h e t e i n d e v a n d e d a g n i e t wo r d e n u i t g e s c h a k e l d o m d a t n i e m a n d e r a a n d e n k t , o f o m d a t men ervan uitgaat dat iemand anders ze nog nodig zal hebben, …
Dit geldt des te meer voor toestellen zonder efficiënte standby mode. D e z e m a a t r e g e l k a n e e n a a n zi e n l i j k e b e s p a r i n g o p l e v e r e n z o n d e r o f m e t e e n z e e r b e p e r k t e i n ve s t e r i n g . Voorbeeld voor een computer Een computer van 150 W die permanent aan blijft verbruikt in een jaar tijd: 150 W x 24 h x 365 d / 1 000 = 1 314 kWh Door hem 's nachts en in het weekend uit te schakelen, wordt het jaarlijks verbruik herleid tot: 150W x 10 h X 240 d / 1 000 = 360 kW h De besparing bedraagt (1 314 – 360) / 1 314 = 73% D o o r h e m o o k 1 u u r p e r d a g , g e d u r e n d e d e m i d d a g p a u ze , u i t t e s c h a k e l e n b e s p a a r t men nog eens 10% op het jaarverbruik. Meting van het verbruik van een beeldscherm voor en na het sensibiliseren van de gebruikers
Voorbeeld voor een laserprinter Het toestel maakt 50 kopieën per dag en heeft hiervoor 17 minuten nodig. Indien het toestel wordt uitgeschakeld na elke kopie, verbruikt het 220 Wh (meting verricht op een typetoestel). Indien het echter de hele dag aangeschakeld blijft (9 u) verbruikt het 690 Wh. Er kan dus 68 % worden bespaard. 226
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.4
K i e z e n vo o r z u i n i g e r b e e l d s c h e r m e n
M MA AA AT TR RE EG GE EL L Bij de aankoop van nieuwe beeldschermen, kiezen voor • LCD eerder dan traditionele schermen, • traditionele schermen o met hoge energieprestaties en met standby mode, o met kleinere afmetingen
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G D e b e e l d s c h e r m e n m e t vl o e i b a r e k r i s t a l l e n ( L C D ) v e r b r u i k e n o n g e v e e r 7 0 % m i n d e r d a n d e traditionele schermen. D e j a a r l i j k s e b e s p a r i n g d o o r h e t s t a n d - b y z e t t e n v a n e e n t r a d i t i o n e e l b e e l d s c h e r m wo r d t g e r a a m d o p 2 5 0 k W h / j a a r vo o r e e n 1 5 i n c h s c h e r m e n 5 0 0 k W h v o o r e e n 2 1 i n c h s c h e r m . Door te kiezen voor een kleiner beeldscherm, kan het verbruik van dat scherm met 20% wo r d e n v e r l a a g d .
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G K i e z e n vo o r L C D - s c h e r m e n D e l a a t s t e j a r e n i s h e t L C D - s c h e r m ( wa a r m e e a l l e p o r t a b l e c o m p u t e r s zi j n u i t g e r u s t ) a l s m a a r c o n c u r r e r e n d e r g e wo r d e n . N a a s t h e t ze e r b e p e r k t v e r b r u i k , b i e d t h e t d e v o l g e n d e v o o r d e l e n : - een minimale plaatsinname (maar ± 1 cm dik), e e n b e p e r k t e wa r m t e a f g i f t e , o o r z a a k v a n o v e r v e r h i t t i n g e n k o e l i n g s ve r b r u i k . Bovendien is het lateraal zicht nu uitstekend. De prijs is nog altijd hoog maar gaat sedert 2000 snel omlaag. Op middellange termijn zouden alle PC's een dergelijk scherm moeten hebben. K i e z e n vo o r e e n e n e r g i e z u i n i g b e e l d s c h e r m m e t s t a n d b y m o d e Opgelet! De energiebesparende stand niet verwarren met schermbeveiliging! De schermbeveiliging of screen saver voorkomt de langdurige w e e r g a v e v a n h e t ze l f d e b e e l d o m d e i n t e r n e c h e m i s c h e bekleding van de kathodische buis te beschermen (scherm m e t b e w e g e n d b e e l d ) . D i t zo r g t v o o r e e n l a n g e r e l e v e n s d u u r van het beeldscherm maar levert bijna geen energiebesparing op. De energiebesparende functie vermindert het elektriciteitsverbruik door gedeeltelijke uitschakeling van het b e e l d s c h e r m ( zw a r t s c h e r m ) .
H e t l a b e l " E n e r g y S t a r " i s e e n g o e d e i n d i c a t o r v a n d e e n e r g i e k wa l i t e i t v a n d e b e e l d s c h e r m e n . I d e a a l g e zi e n m o e t e n z e e c h t e r v o l d o e n a a n d e o n d e r s t a a n d e c r i t e r i a ( Z we e d s e a a n b e v e l i n g e n " N U TE K - TC O " ) :
•
Verbruik in standby mode < 30 W Ma xi m u m h e r s t a r t t i j d t u s s e n 2 e n 1 0 s e c o n d e n .
•
V e r b r u i k i n s l a a p s t a n d < 8 W ( e n k e l d e p r o c e s s o r wo r d t n o g g e v o e d ) . D e h e r s t a r t t i j d , t e ve r g e l i j k e n m e t d e h e r s t a r t t i j d b i j v o l l e d i g e u i t s c h a k e l i n g , b e d r a a g t tussen 15 en 25 seconden.
O p m e r k i n g : h e t ve r s c h i l t u s s e n s t a n d b y - e n s l a a p s t a n d l i g t i n h e t b e h e e r v a n d e Z H S k r i n g ( ze e r h o g e s p a n n i n g ) v a n d e b u i s .
227
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.4
K i e z e n vo o r z u i n i g e r b e e l d s c h e r m e n
I n s t a n d b y m o d e wo r d t d e o p wa r m i n g v a n d e b u i s ( v a n h e t e l e k t r o n e n k a n o n ) n i e t v o l l e d i g u i t g e s c h a k e l d . I n d e s l a a p s t a n d g e b e u r t d i t we l e n wo r d e n e n k e l d e c o n f i g u r a t i e s o p g e s l a g e n . D e b u i s m o e t d u s o p n i e u w wo r d e n v o o r v e r wa r m d ) . O m d e s t a n d b y - f u n c t i e t e k u n n e n g e b r u i k e n wo r d e n , n a a s t e e n c o m p a t i b e l s c h e r m , d e vo l g e n d e e l e m e n t e n ve r e i s t : een compatibele grafische kaart, e e n s t u u r p r o g r a m m a ( s t a n d a a r d o p g e n o m e n i n W i n d o ws 9 5 e n l a t e r e v e r s i e s ) . D e z e e l e m e n t e n z i j n g e k e n d o n d e r d e b e n a m i n g " V E S A - D P MS " , d e s t a n d a a r d vo o r e n e r g i e b e h e e r va n d e b e e l d s c h e r m e n . D a t h e t b e e l d s c h e r m o ve r e e n s t a n d b y m o d e b e s c h i k t i s g e e n g a r a n t i e v o o r e e n z u i n i g e we r k i n g va n d e c o m p u t e r . O p d a t h e t t o e s t e l o o k e f f e c t i e f s t a n d - b y z o u we r k e n , m o e t h e t wo r d e n g e c o n f i g u r e e r d v i a h e t W i n d o ws - m e n u ( z i e f i c h e 8 . 5 ) . D e ze c o n f i g u r a t i e wo r d t v a a k o v e r h e t h o o f d g e z i e n d o o r d e g e b r u i k e r o f d e f u n c t i e wo r d t zo n d e r m e e r a f g e z e t . K i e z e n vo o r k l e i n e r e b e e l d s c h e r m e n . D e g r o o t t e v a n h e t b e e l d s c h e r m wo r d t m e d e g e k o z e n o p b a s i s v a n e r g o n o m i s c h e o v e r we g i n g e n . To c h m o e t m e n b i j d e k e u z e v o o r o g e n h o u d e n d a t h o e g r o t e r h e t s c h e r m i s , h o e m e e r h e t z a l v e r b r u i k e n . Me n m o e t d u s z o r g v u l d i g d e b e h o e f t e n b e p a l e n .
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G V e r g e l i j k i n g va n d e w e r k i n g va n e e n L C D e n e e n C R T scherm D e L C D - s c h e r m e n ve r b r u i k e n ongeveer 70% minder dan de traditionele schermen (LCD: Liquid Cristal Display (vloeibare kristallen); CRT: Cathode Ray Tube (elektronenstraalbuis)) V e r g e l i j k i n g va n d e w e r k i n g va n t w e e 2 1 " s c h e r m e n Zonder stand-by Me t s t a n d - b y De jaarlijkse besparing door stand-by van het b e e l d s c h e r m k a n wo r d e n geschat op 500 kW h.
V e r g e l i j k i n g va n h e t ve r m o g e n i n b e d r i j f va n C R T - s c h e r m e n va n ve r s c h i l l e n d f o r m a a t H e t g e m i d d e l d ve r m o g e n va n d e t r a d i t i o n e l e C R Tschermen bedraagt ongeveer 0,1 W /cm².
Af m e t i n g e n (inch)
Gemiddeld ve r m o g e n
I n d i e n e e n s c h e r m 1 0 u r e n p e r d a g we r k t gedurende 240 dagen per jaar, kan men door te k i e z e n v o o r e e n 1 4 " i n p l a a t s va n e e n 1 5 " s c h e r m , op een jaar:
14
50-70 W
15
60-90 W
17
70-100 W
(75 W – 60 W ) x 10 h x 240 / 1 000 = 36 kW h,
21
110-160 W
of 20% uitsparen op het verbruik van het scherm. 228
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
5.
Ac t i ve r e n va n d e s t a n d b y m o d e va n h e t b e e l d s c h e r m
M MA AA AT TR RE EG GE EL L
De standby mode van het scherm activeren in Windows 2000
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G D e j a a r l i j k s e b e s p a r i n g d o o r h e t s t a n d - b y z e t t e n wo r d t g e r a a m d o p 2 5 0 k W h / j a a r v o o r e e n 1 5 i n c h s c h e r m e n 5 0 0 k W h vo o r e e n 2 1 i n c h s c h e r m .
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G De hier voorgestelde beschrijvingen kunnen variëren naar gelang het type computer of de g e ï n s t a l l e e r d e v e r s i e v a n W i n d o ws . D e a l g e m e n e f i l o s o f i e b l i j f t e c h t e r d e z e l f d e . I n W i n d o ws 2 0 0 0 ( o p v o l g e r v a n W i n d o ws N T) i s h e t m e n u o m h e t b e e l d s c h e r m s t a n d - b y t e z e t t e n t o e g a n k e l i j k vi a h e t p i c t o g r a m " D e ze c o m p u t e r " . K l i k o p "Configuratiescherm", dan op " B e e l d s c h e r m " , k i e s i n d i t ve n s t e r h e t tabblad "Schermbeveiliging" en klik op de knop "Energie".
V u l d e wa c h t t i j d e n i n v o o r h e t s t a n d - b y e n i n slaapstand zetten. Probeer verschillende wa a r d e n u i t t o t u d e m e e s t g e s c h i k t e v i n d t voor elke gebruiker. Om te beginnen kunnen wa c h t t i j d e n wo r d e n i n g e s t e l d :
de
volgende
•
Beeldscherm uitschakelen: tussen 2 en 5 minuten
•
Vaste schijven uitschakelen: tussen 30 minuten en 1 uur
Opmerking: H e t i s n i e t r a a d za a m o m e e n s c r e e n s a v e r t e a c t i v e r e n ( s c h e r m m e t b e we g e n d b e e l d ) wa n n e e r m e n d e " E n e r g y s t a r " f u n c t i e g e b r u i k t , d a a r m e n d e " s l a a p " v a n h e t s c h e r m d r e i g t te verstoren en het vroegtijdig dreigt te heractiveren. (Verschil tussen energiebesparende functie en schermbeveiliging: zie kader fiche
8.5 )
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G Me t d e s t a n d b y m o d e k a n t u s s e n 2 5 0 e n 5 0 0 k W h / j a a r wo r d e n b e s p a a r d , wa t e e n b e d r a g va n o n g e v e e r 2 5 t o t 5 0 € / j a a r v e r t e g e n wo o r d i g t . I n d e W i n d o ws 9 5 o m g e vi n g d u u r t h e t o n g e v e e r 1 m i n u u t o m d e we r k p o s t t e c o n f i g u r e r e n . O p d i t n i ve a u , l e v e r t e e n u u r c o n f i g u r e r e n i n s t a n d b y m o d e 1 5 0 0 t o t 3 0 0 0 € o p !
229
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
5.
Ac t i ve r e n va n d e s t a n d b y m o d e va n h e t b e e l d s c h e r m
230
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
6.
Ac t i ve r e n va n d e s t a n d b y m o d e va n d e c e n t r a l e ve r w e r k i n g s e e n h e i d
M MA AA AT TR RE EG GE EL L Een computer kiezen die stand-by kan worden gezet en die stand activeren
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G D e p o t e n t i ë l e b e s p a r i n g h a n g t i n g r o t e m a t e a f v a n h e t t y p e wa c h t s t a n d g e b o d e n d o o r d e c o m p u t e r , va n d e h e r s t a r t t i j d e n v a n h e t g e b r u i k v a n d e P C . Ze bedraagt tientallen percenten bij niet-continu gebruik.
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G E r b e s t a a n v e r s c h i l l e n d e s t a n d - b y n i v e a u s v a n d e c e n t r a l e v e r we r k i n g s e e n h e i d ( C V E ) , d i e o v e r e e n s t e m m e n m e t e e n ve r s c h i l l e n d r e s t v e r b r u i k , e n e e n " s l a a p s t a n d " ( h e t l a a g s t e " r e s t " ve r b r u i k ) wa a r b i j e e n P C i n z i j n g e h e e l m a a r 5 W m e e r v e r b r u i k t . D e r e a c t i v e r i n g t r e e d t o n m i d d e l l i j k i n . D e t e r u g k e e r n a a r d e n o r m a l e we r k i n g h a n g t a f v a n de specifieke eigenschappen van de vaste schijf. Dit kan gaan van 3 tot 10 seconden (behalve bij "slaapstand"). H e t s t a n d - b y ze t t e n v a n d e c e n t r a l e v e r we r k i n g s e e n h e i d i s d e l i c a t e r d a n h e t s t a n d - b y z e t t e n v a n h e t b e e l d s c h e r m . B i j e e n n i e u we a a n k o o p i s h e t b e l a n g r i j k n a t e g a a n o f d e 3 h i e r o n d e r g e n o e m d e e l e m e n t e n b e s c h i k k e n o ve r e e n A C P M c e r t i f i c e r i n g ( A d v a n c e d C o n f i g u r a t i o n a n d P o we r Ma n a g e m e n t ) e n d u s c o m p a t i b e l z i j n m e t h e t e n e r g i e b e h e e r v a n d e c o m p u t e r s :
•
h e t B i o s ( s e t - u p ) wa a r d e s t a n d b y m o d e k a n wo r d e n i n g e s t e l d ;
•
h e t b e s t u r i n g s s ys t e e m ( W i n d o ws , . . . ) d a t d e b e h o e f t e n v a n d e a p p l i c a t i e s e n d e e n e r g i e b e s p a r i n g a f we e g t : h e t m o e t i n g a a n o p d e o p r o e p e n v a n h e t B i o s v o o r e e n m o d u s ve r a n d e r i n g m a a r m o e t e r o o k o p t o e z i e n d a t d e e n e r g i e b e s p a r e n d e a c t i e s d e lopende programma's niet verstoren;
•
d e a p p l i c a t i e s ( s o f t wa r e e n s t u u r p r o g r a m m a ' s v a n r a n d a p p a r a t e n ) d i e d e r e l e v a n t e g e g e v e n s v e r s t r e k k e n b e t r e f f e n d e h u n b e h o e f t e n e n l o p e n d e b e we r k i n g e n .
D e z e e n e r g i e b e h e e r s t a n d a a r d wo r d t o n d e r s t e u n d d o o r W i n d o ws ( 9 8 , ME ( m i l l e n i u m ) , 2 0 0 0 ) . H i j b e t r e f t h e t b e h e e r v a n d e h a r d wa r e , d e a p p l i c a t i e s e n d e r a n d a p p a r a t e n z o a l s C D - r o m l e ze r s , n e t we r k k a a r t e n , v a s t e s c h i j v e n , p r i n t e r s , m o d e m , . . . O m g e k e e r d k a n e e n a c t i e o p s o m m i g e va n d e ze r a n d a p p a r a t e n ( n e t we r k k a a r t , m o d e m e n o o k t o e t s e n b o r d ) d e PC's automatisch activeren. E r b i j d e ve r k o p e r s o p a a n d r i n g e n d a t z i j d e we r k i n g v a n d e s t a n d b y m o d e d e m o n s t r e r e n !
D e s t a n d b y m o d e k a n h e t g o e d e v e r l o o p v a n s o m m i g e b e we r k i n g e n ( b a c k - u p s , g r o t e afdrukopdrachten, ...) vertragen of verstoren. Denk erom de standby mode te d e s a c t i v e r e n wa n n e e r d e r g e l i j k e o p d r a c h t e n l o p e n z o n d e r d a t i e m a n d b i j d e c o m p u t e r a a n we z i g i s ( g e e n g e b r u i k v a n m u i s , t o e t s e n b o r d , e n z . ) V o o r z i c h t i g h e i d i s o o k g e b o d e n m e t i n n e t we r k g e c o n f i g u r e e r d e s t a t i o n s o f C V E ' s d i e e e n beroep doen op gedeelde middelen (server, gedeelde hard disk, …) en zich houden aan de i n s t r u c t i e s v a n d e s ys t e e m i n g e n i e u r .
231
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
6.
Activeren van de standby mode van de centrale verwerkingseenheid
Ac t i ve r i n g va n d e s t a n d b y m o d e va n d e c e n t r a l e ve r w e r k i n g s e e n h e i d I n W i n d o ws 2 0 0 0 i s h e t e n e r g i e b e h e e r v a n d e c e n t r a l e v e r we r k i n g s e e n h e i d t o e g a n k e l i j k o p d e z e l f d e m a n i e r a l s d a t va n d e b e e l d s c h e r m e n ( z i e f i c h e 8.5 ) . De "slaapstand" is toegankelijk vanaf het tabblad "slaapstand" van het dialoogvenster "Eigenschappen voor energiebeheer".
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G D e c o m p u t e r s wo r d e n n i e t d e h e l e d a g d o o r g e b r u i k t . D e o n d e r s t a a n d e t a b e l g e e f t d e g e b r u i k s wi j z e v a n d e c o m p u t e r s i n e e n k a n t o o r g e b o u w n a a r g e l a n g h e t t yp e a c t i v i t e i t we e r ( e n q u ê t e v e r r i c h t b i j 3 5 0 0 m e n s e n ) : -
Regelmatig gebruik %
Onregelmatig gebruik %
Niet gebruiker %
Directie
45
45
10
Ty p i s t e n
100
0
0
Bedienden
52
33
15
Te k e n a a r s
40
47
13
Boekhouders
78
7
15
Informatici
85
15
0
I n d i e n e e n c e n t r a l e v e r we r k i n g s e e n h e i d b i j g e wo n e we r k i n g 8 0 W , s t a n d - b y 4 0 W e n i n s l a a p s t a n d 5 W ve r b r u i k t , i s h e t d a g e l i j k s v e r b r u i k v a n d e c o m p u t e r s g e l i j k a a n : -
Zonder standby mode Directie Ty p i s t e n
Regelmatig gebruik %
Gemiddeld dagelijks ve r b r u i k
80 W x 9 h =
720 kW h
(45 % x 80 W + 45 % x 40 W + 10 % x 5 W) x 9 h =
490,5 kW h
Besparing %
32 %
80 W x 9 h =
720 kW h
0 %
Bedienden
(52 % x 80 W + 33 % x 40 W + 15 % x 5 W) x 9 h =
500 kW h
31 %
Te k e n a a r s
(40 % x 80 W + 47 % x 40 W + 13 % x 5 W) x 9 h =
463 kW h
36%
Boekhouders
(78 % x 80 W + 7 % x 40 W + 15 % x 5 W) x 9 h =
594 kW h
18%
Informatici
(85 % x 80 W + 15 % x 40 W ) x 9 h =
666 kW h
8%
232
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
7.
D e l e n va n d e p r i n t e r s m e t a n d e r e g e b r u i k e r s
M MA AA AT TR RE EG GE EL L Met verschillende mensen dezelfde printer gebruiken
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G D e b e s p a r i n g k a n o p l o p e n t o t 6 5 % i n d i e n h e t a a n t a l p r i n t e r s wo r d t t e r u g g e b r a c h t v a n 1 printer per persoon tot 1 printer voor 3 personen.
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G D e m o g e l i j k h e i d vo o r ve r s c h i l l e n d e g e b r u i k e r s o m e e n p r i n t e r t e d e l e n m o e t wo r d e n b e s t u d e e r d . E r zi j n o p d e m a r k t t o e s t e l l e n v e r k r i j g b a a r v o o r e e n d e r g e l i j k e a a n s l u i t i n g ( i n d i e n h e t g e h e e l n i e t i n e e n n e t we r k i s g e o r g a n i s e e r d ) m e t m a n u e l e o f a u t o m a t i s c h e o v e r s c h a k e l i n g vo l g e n s d e b e h o e f t e n va n e l k e e n . D o o r d e ze m a a t r e g e l wo r d t d e g e b r u i k s t i j d v a n d e p r i n t e r l a n g e r . V a n a f e e n z e k e r a a n t a l g e b r u i k e r s ( g r o t e " n e t we r k " - p r i n t e r s ) l i j k t d e s t a n d b y m o d e o v e r b o d i g t e wo r d e n d a a r d e p r i n t e r b i j n a c o n t i n u we r k t . Me n m a g e c h t e r n i e t u i t h e t o o g ve r l i e ze n d a t h o e m e e r g e b r u i k e r s e r zi j n , h o e m i n d e r k a n s e r i s d a t ze e r zu l l e n a a n d e n k e n d e p r i n t e r u i t t e s c h a k e l e n o p h e t e i n d e v a n d e d a g o f v a n d e we e k . I n d i t g e v a l i s d e b e s c h i k b a a r h e i d v a n e e n s t a n d - b yf u n c t i e z e k e r g e r e c h t v a a r d i g d . I n h e t s l e c h t s t e g e v a l m o e t e n d e a a n s c h a k e l t i j d e n va n e e n c o l l e c t i e ve p r i n t e r a u t o m a t i s c h wo r d e n a a n g e p a s t a a n d e we r k u r e n m e t b e h u l p v a n e e n p r o g r a m m e e r b a r e k l o k d i e h e t t o e s t e l a a n - e n u i t s c h a k e l t o f alleen uitschakelt. Dit laatste geval vergt uiteraard een sensibilisering van de gebruikers daar iemand zal moeten instaan voor de aanschakeling 's ochtends. Ook voor het gebruik b u i t e n d e we r k u r e n za l e e n m a n u e l e t u s s e n k o m s t wo r d e n v e r e i s t ( a a n s c h a k e l i n g e n v o o r a l uitschakeling).
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G D o o r h e t a a n t a l p r i n t e r s t e v e r m i n d e r e n v o o r h e t z e l f d e a f d r u k v o l u m e , wo r d e n d e t o e s t e l l e n i n t e n s i e ve r g e b r u i k t e n v e r m i n d e r t h e t s t a n d - b y v e r b r u i k .
Voorbeeld Een gebouw waar 240 werknemers elk gemiddeld 25 pagina's per dag printen. Wij vergelijken twee gevallen: 1: elke werknemer heeft een printer Het jaarlijks verbruik wordt begroot op 2 0 3 7 6 k W h / j a a r a l s d e p r i n t e r s l a s e r t o e s t e l l e n zi j n , e n 3 3 6 6 k W h / j a a r a l s h e t i n k j e t p r i n t e r s zi j n . 2: er is 1 printer voor 3 werknemers E r zi j n d u s m a a r 8 0 i n p l a a t s v a n 2 4 0 p r i n t e r s . H e t j a a r v e r b r u i k b e d r a a g t 7 1 8 4 k W h / j a a r a l s d e p r i n t e r s l a s e r p r i n t e r s zi j n , e n 1 1 6 7 k W h / j a a r a l s h e t i n k j e t p r i n t e r s zi j n . Me n b e s p a a r t 6 5 % o p h e t v e r b r u i k d o o r h e t s t a n d - b y v e r b r u i k t e d e l e n d o o r 3 ( h e t verbruik in actieve stand vermindert niet).
233
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
7.
D e l e n va n d e p r i n t e r s m e t a n d e r e g e b r u i k e r s
234
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.
K e u z e va n d e p r i n t e r s
M MA AA AT TR RE EG GE EL L Bij de vervanging van de toestellen • eerder kiezen voor inkjetprinters dan voor laserprinters, • kiezen voor laserprinters met standby mode
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G Voor hetzelfde aantal kopieën kan de besparing met een inkjetprinter ten opzichte van een laserprinter tot 80% bedragen.
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G K i e z e n vo o r e e n i n k j e t - e e r d e r d a n vo o r e e n l a s e r p r i n t e r De laserprinters hebben verschillende voordelen: een hogere afdruksnelheid, betere a f d r u k k wa l i t e i t , d e p r i j s va n d e i n k t p e r p a g i n a i s l a g e r d a n b i j e e n i n k j e t p r i n t e r . Ma a r d e lasertoestellen verbruiken ongeveer 10 x meer in stand-by en 6 x meer per afgedrukt blad. V o o r a l l e we r k e n d i e g e e n h o o g k wa l i t e i t s n i v e a u v e r e i s e n , g e b r u i k t m e n d u s b e t e r e e n inkjetprinter. K i e z e n vo o r e e n l a s e r p r i n t e r m e t s t a n d b y m o d e E e n p r i n t e r wo r d t d o o r g a a n s m a a r g e d u r e n d e h e e l k o r t e t i j d g e b r u i k t . I n d e p e r i o d e n v a n i n a c t i v i t e i t v e r m i n d e r t h e t e n e r g i e ve r b r u i k a a n z i e n l i j k a l s m e n d e t o n e r l a a t a f k o e l e n . D i t i s d e z o g e n a a m d e s t a n d - b ys t a n d . H o e m e e r d e t o n e r a f k o e l t , h o e l a n g e r n a t u u r l i j k d e o p wa r m t i j d v o o r d e p r i n t e r we e r gebruiksklaar is (ongeveer 30 tot 45 seconden). B i j d e k e u z e va n e e n l a s e r p r i n t e r m o e t d u s r e k e n i n g wo r d e n g e h o u d e n m e t d e t we e vo l g e n d e e i g e n s c h a p p e n : energieverbruik stand-by o p wa r m t i j d e n e e n a a n v a a r d b a a r c o m p r o m i s wo r d e n g e z o c h t t u s s e n d e z e t e g e n s t r i j d i g e e i s e n v a n z wa k ve r b r u i k e n s n e l l e h e r s t a r t . Voorbeeld: er bestaat een kantoorprinter die de wachtstand onderbreekt en een blad print i n 1 8 s e c o n d e n . S t a n d - b y v e r b r u i k t d e ze p r i n t e r 5 W . O p t e r m i j n z a l d i t t yp e p r i n t e r g e e n O N / O F F - k n o p m e e r h e b b e n . H i j z a l p a s a a n g a a n b i j d e a f d r u k o p d r a c h t e n d a a r n a a u t o m a t i s c h wo r d e n u i t g e s c h a k e l d .
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G W i j ve r g e l i j k e n d e t we e c o u r a n t s t e p r i n t e r t y p e s o p d e m a r k t : •
uit het oogpunt van het gebruikscomfort:
Afdruktijd / pagina A f d r u k k wa l i t e i t
235
Laserprinter
Inkjetprinter
5-10 sec.
10-30 sec.
Uitstekend
Goed
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
8.
K e u z e va n d e p r i n t e r s
•
uit energetisch oogpunt: Laserprinter Vermogen stand-by G e m i d d e l d ve r b r u i k o m 1 A 4 - b l a d ( t e k s t ) t e p r i n t e n
•
Inkjetprinter
75-100 W
5-10 W
0,6 W h/pagina
0,1 W h/pagina
Laserprinter
Inkjetprinter
0,0075 €c/pag.
0,00125 €c/pag.
1,5-3 €c/pag.
1,2-5 €c/pag.
15-37 €c/pag.
50-92 €c/pag.
(zwart-wit)
(kleur)
van 500 tot 3750 €
van 250 tot 1875 €
uit economisch oogpunt:
Energiekost per afgedrukt A4 blad tekst (aan 0,11 €/kW h)
To n e r / i n k t p r i j s p e r A 4 b l a d t e k s t (5 % bedekt) + 0,87 €c/pag., prijs van standaardpapier)
To n e r / i n k t p r i j s p e r A 4 b l a d i l l u s t r a t i e s (75 % bedekt) + 0,87 €c/pag., prijs van standaardpapier of 1 €/pag., prijs van glanzend papier voor inkjetprinter)
I n v e s t e r i n g ( k a n t o o r e n n e t we r k p r i n t e r )
236
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
9.
K e u z e va n d e f a x t o e s t e l l e n
M MA AA AT TR RE EG GE EL L Bij de vervanging van de toestellen, • eerder kiezen voor thermische en inkjettoestellen dan voor lasertoestellen • kiezen voor lasertoestellen met standby mode
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G •
Ongeveer 80 tot 90% als men een thermisch eerder dan een lasertoestel kiest,
•
meer dan 90% als men een inkjet- eerder dan een lasertoestel kiest.
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G K i e ze n vo o r e e n i n k j e t - o f t h e r m i s c h f a xt o e s t e l e e r d e r d a n v o o r e e n l a s e r t o e s t e l . O m v e r s c h i l l e n d e m o d e l l e n t e ve r g e l i j k e n m o e t m e n k i j k e n n a a r h e t s t a n d - b y v e r b r u i k . E e n f a xt o e s t e l i s g e wo o n l i j k p e r m a n e n t a a n g e s c h a k e l d , 2 4 / 2 4 u u r k l a a r o m b e r i c h t e n t e o n t va n g e n , t e r wi j l h e t v a a k m a a r 5 % v a n d e t i j d e f f e c t i e f wo r d t g e b r u i k t v o o r h e t o n t v a n g e n en verzenden. I n d i e n u k i e s t vo o r e e n l a s e r t o e s t e l m o e t u we t e n d a t t o e s t e l l e n d i e e e r s t h e t v o l l e d i g e b e r i c h t o n t va n g e n a l v o r e n s t e p r i n t e n , m i n d e r v e r b r u i k e n .
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G De fax is eigenlijk een combinatie van 3 toestellen: een scanner, een modem en een printer. D e s c a n n e r l e e s t h e t t e ve r ze n d e n d o c u m e n t , d e m o d e m v e r z e n d t d e g e g e v e n s v i a h e t t e l e f o o n n e t we r k n a a r d e m o d e m v a n d e o n t v a n g e r e n d e p r i n t e r z e t z e o p p a p i e r . D e p r i n t e r i s v e r a n t wo o r d e l i j k v o o r h e t g r o o t s t e v e r b r u i k v a n h e t t o e s t e l . E r z i j n d r i e t y p e s p r i n t e r s d i e o v e r e e n s t e m m e n m e t d r i e t y p e s f a xt o e s t e l : • thermisch, • inkjet, • laser. D e vo o r d e p r i n t e r s g e m a a k t e o p m e r k i n g e n g e l d e n d u s o o k h i e r ( z i e f i c h e 8 . 8 ) . Inkjet Vermogen stand-by V e r b r u i k vo o r v e r z e n d i n g v a n e e n A4 brief Verbruik voor ontvangst en afdruk van een A4 brief
Th e r m i s c h
Laser
4 W
5-10 W
60-70 W
0,3 W h
0,3-0,6 W h
1,4-1,8 W h
0,3 W h
0,3-0,7 W h
2,2-2,6 W h
E e n f a xt o e s t e l i s g e wo o n l i j k p e r m a n e n t a a n g e s c h a k e l d , 2 4 / 2 4 u u r k l a a r o m b e r i c h t e n t e o n t va n g e n , t e r wi j l h e t v a a k m a a r 5 % v a n d e t i j d wo r d t g e b r u i k t ( o n t v a n g e n e n v e r z e n d e n ) . Het stand-by opgenomen vermogen is dus bepalend voor het verbruik van het toestel. A l s g r o o t t e - o r d e k u n n e n we s t e l l e n d a t e e n t h e r m i s c h e f a x 2 5 t o t 1 0 0 % m e e r v e r b r u i k t d a n e e n i n k j e t t o e s t e l , t e r wi j l e e n l a s e r f a x o n g e v e e r 1 5 k e e r m e e r v e r b r u i k t . Te g e n wo o r d i g z i j n e r t o e s t e l l e n o p d e m a r k t m e t e e n z e e r l a a g s t a n d - b y v e r b r u i k ( o n g e v e e r 0 , 0 2 W ) . D e z e f a xt o e s t e l l e n wo r d e n o o k g e k e n m e r k t d o o r e e n s n e l l e r e a c t i v e r i n g b i j : • het indrukken van een toets, • het invoeren van een document, • het ontvangen van een document.
237
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
9.
K e u z e va n d e f a x t o e s t e l l e n
238
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
10.
K e u z e va n d e k o p i e e r t o e s t e l l e n
M MA AA AT TR RE EG GE EL L Bij de vervanging van de toestellen, • de capaciteit van het toestel kiezen volgens de behoeften • kiezen voor toestellen met effectieve slaapstand • de opgenomen vermogens vergelijken
P PO OT TE EN NT TIIË ËL LE EB BE ES SP PA AR RIIN NG G H e t a f d r u k v e r b r u i k k a n 6 0 % ve r s c h i l l e n v a n m o d e l t o t m o d e l , b i j e e n g e l i j k e kopieersnelheid. De slaapstand kan een besparing opleveren tot 65% van het totale verbruik (afdruk en stand-by).
T TO OE EP PA AS SS SIIN NG G K i e z e n va n d e c a p a c i t e i t va n h e t t o e s t e l o p b a s i s va n d e b e h o e f t e n D e k e u ze va n h e t t o e s t e l m o e t e e n c o m p r o m i s z i j n t u s s e n e e n s n e l l e m a c h i n e v o o r h e t we r k c o m f o r t e n e e n t r a g e r e m a c h i n e d i e m i n d e r v e r b r u i k t . K i e z e n vo o r t o e s t e l l e n m e t e e n r e ë l e s l a a p s t a n d Me n m o e t z i c h v e r g e wi s s e n d a t d e s l a a p s t a n d e f f e c t i e f i s : o m r e d e n e n v a n m a r k e t i n g i s h e t mogelijk dat enkel het bedieningbord uitgaat in slaapstand! In dit geval is er geen enkele energiebesparing, … E r b e s t a a n o o k k o p i e e r m a c h i n e s d i e v a n z e l f u i t g a a n wa n n e e r z e n i e t m e e r wo r d e n g e b r u i k t . B i j h e t i n d r u k k e n va n e e n k n o p va n h e t t o e s t e l wo r d t h e t o p n i e u w g e a c t i v e e r d . H e t d u u r t i e t s l a n g e r v o o r d e m a c h i n e we e r g e b r u i k s k l a a r i s i n v e r g e l i j k i n g m e t d e s l a a p s t a n d , m a a r d a n k zi j d e n i e u we t e c h n o l o g i e ë n wo r d t d e o p wa r m t i j d s t e r k v e r k o r t . K i e z e n vo o r e e n z u i n i g t o e s t e l Bij de -
k e u ze va n e e n t o e s t e l m o e t h e t o p g e n o m e n v e r m o g e n wo r d e n g e c o n t r o l e e r d : in slaapstand, stand-by, maar ook in actieve stand.
D i t l a a t s t e c r i t e r i u m i s d e s t e b e l a n g r i j k n a a r m a t e d e k o p i e e r m a c h i n e s m e e r wo r d e n g e b r u i k t ( m e e r d a n 3 0 k o p i e ë n p e r m i n u u t ( c p m ) ) : z e m o e t e n i n p r i n c i p e v r i j c o n t i n u we r k e n e n hebben doorgaans geen slaapstand. D e a a n we z i g h e i d va n e e n t i m e r i s d u s e e n m i n i m u m v e r e i s t e ( z i e f i c h e 8 . 3 s ys t e e m ve r e i s t i e d e r e h e r s t a r t e e n c o m p l e t e v o o r v e r wa r m i n g v a n h e t t o e s t e l . De tabel hiernaast bevat de technische eigenschappen van vi e r o p d e m a r k t v e r k r i j g b a r e t o e s t e l l e n . H e t ve r b r u i k b i j a f d r u k va n h e t l a a t s t e t o e s t e l i s b i j n a 3 maal zo groot als dat van het eerste, voor een iets hoger aantal kopieën per minuut!
) . Me t d i t
Snelheid (cpm)
Vermogen stand-by
Vermogen afdruk
merk w
60
466 W
1 433 W
merk x
60
850 W
2 750 W
merk y
50
300 W
2 000 W
merk z
70
700 W
4 100 W
Opmerking Uit ecologisch oogpunt is de eerste energiebesparing het maken van recto-verso k o p i e ë n . D e e n e r g i e k o s t e n v o o r d e p r o d u c t i e v a n h e t b l a d p a p i e r zi j n i m m e r s v e e l h o g e r dan de energiekosten om dit blad te bedrukken!
239
8 8
K Ka an ntto oo orra ap pp pa arra attu uu urr
10.
K e u z e va n d e k o p i e e r t o e s t e l l e n
V VE ER RA AN NT TW WO OO OR RD DIIN NG G Het verbruik van een kopieertoestel hangt af van m i n u u t o f c p m ) . B i j d e k e u ze va n e e n t o e s t e l m o e t gehouden met de specifieke behoeften. Een te k o s t e n e n o v e r ve r b r u i k m e e b r e n g e n , t e r wi j l e e n t e kan leiden tot een verlies aan productiviteit.
de afdruksnelheid (aantal kopieën per d u s i n d e e e r s t e p l a a t s r e k e n i n g wo r d e n k r a c h t i g e k o p i e e r m a c h i n e za l o n n o d i g e l i c h t e m a c h i n e h e t we r k k a n h i n d e r e n e n
Een kopieermachine die stand-by staat blijft meestal nog vrij veel verbruiken (stand-by v e r m o g e n v a n o n g e ve e r 2 0 0 W vo o r e e n a f d r u k s n e l h e i d v a n m i n d e r d a n 4 0 c p m ) . B i j d e o u d e k o p i e e r m a c h i n e s wa s d i t v e r b r u i k n o d i g o m d e m a c h i n e s g e b r u i k s k l a a r t e h o u d e n . Z e u i t s c h a k e l e n wa s n i e t h a a l b a a r g e zi e n d e l a n g e h e r s t a r t t i j d ( o p wa r m e n v a n d e t o n e r ) d i e e e n e f f i c i ë n t e we r k i n g i n d e we g s t o n d . V a n d a a g z i j n k o p i e e r t o e s t e l l e n ve r k r i j g b a a r o p b a s i s v a n n i e u we t e c h n o l o g i e ë n d i e d e slaapstand mogelijk maken: volledige afkoeling bij niet-gebruik en onmiddellijke herstart bij een opdracht. De kopieermachine verbruikt dan 0 tot 39 W . Voorbeeld Wij vergelijken de energiekosten van een kopie gemaakt door een machine met s l a a p s t a n d e n e e n k o p i e g e m a a k t d o o r e e n m a c h i n e zo n d e r s l a a p s t a n d . Eigenschappen van het toestel: -
-
20 kopieën per minuut Vermogen o actieve stand 496 W o stand-by 194 W o slaapstand 39 W W a c h t t i j d v o o r h e t i n s l a a p s t a n d ze t t e n : 1 0 m i n u t e n
Eigenschappen van de vraag: Aantal kopieën per dag: 400 kopieën Aantal gebruiksuren per dag: 10 h Aantal dagen activiteit per jaar: 260 dagen 1ste geval: slaapstand Het toestel werkt per dag 0,3 h in actieve stand 1 h stand-by en 8,7 h in slaapstand wat een verbruik vertegenwoordigt van 0,3 h x 496 W + 1 h x 194 W + 8,7 h x 39 W = 682,1 Wh voor 400 kopieën, of 1,7 Wh per kopie 2de geval: geen slaapstand Het toestel werkt per dag 0,3 h in actieve stand 9,7 h stand-by wat een verbruik van vertegenwoordigt van 0,3 h x 496 W + 9,7 h x 194 W = 2 030 WH voor 400 kopieën, of 5,08 WH per kopie De gerealiseerde energiebesparing bedraagt meer dan 65 %. Op jaarbasis vertegenwoordigt dit (5,08 – 1,7) Wh/kopie x 400 kopieën/dag x 260 dagen/jaar/ 1 000 = 351 kWh/jaar of 44 €/jaar.
240
