Het volgende nummer verschijnt op donderdag 19 februari. Sluitingsdatum inleveren kopij: maandag 9 februari
Pagina 3
Pagina 4
Pagina 5
Pagina 11
Ieder mens heeft een naam
Preek van de Leek
Amnesty International
God in Drenthe
Tussen 22 en 27 januari werden in Herinneringscentrum Kamp Westerbork namen gelezen.
Op zondag 22 februari wordt de Preek van de Leek in de Jozefkerk gehouden door Hilko Folkeringa.
Binnenkort kunt u brieven schrijven voor gevangenen in China en Rusland.
Op 11 februari wordt een zinnige woensdagmiddag georganiseerd in de Jacobuskerk in Rolde.
Kerkblad Veertiendaags informatie-informatieVeertiendaags en opinieblad Protestantse en opinieblad Gemeente AssenProtestantse Gemeente Assen
Het geluk houdt zich groot Ds. Peter van de Peppel
Donderdag 5 februari 2015 24e jaargang nummer 3
Met de titel van dit artikel hebben we direct één van de thema’s van de poëzie van Marjoleine de Vos te pakken. Kun je gelukkig zijn als er in je leven een groot gemis is? In het geval van De Vos gaat het om ongewenste kinderloosheid, maar dat kan natuurlijk ook een ander gemis zijn. Hoe sterk of hoe groot moet geluk zijn om ongeluk te kunnen verdragen?
van kerklidmaatschap. In een interview omschreef ze haar positie als volgt: ‘Ik vind dat er in religies en mythe zo veel belangrijks zit, te veel om dat los te laten. Daar zit mijn probleem. Ik wil het vasthouden, maar ik wil er niet in geloven. Maar je kunt het niet vasthouden als je er niet in gelooft. Alleen de gelovigen houden het in leven. Het gaat niet alleen om levensfilosofische kwesties; de mythe heeft nog meer dan dat. De hele beeldenrijkdom die verwijst naar geheimenissen. Dingen die je niet zult doorgronden en waar die beelden omheen zijn geweven.
Meditatief Zien is kennen over het geluk Het geluk zit bij zonsopgang in de trein en zingt Vivaldi met de kievit fietst langs de waddendijk: een feilloos oog voor wollen schapen, ruime lucht van Hollands blauw. Looft keuken en kamer, leest de krant loopt de straat door om de herfst te prijzen, verliefd op het gouden licht van september lacht het naar oude dames babies leren jacks. Het geluk bezit goed ingelopen wandelschoenen. ‘s Avonds zit het aan tafel met vrienden het drinkt oude jenever, volgt een talencursus doucht elke ochtend warm, zwemt ‘s zomers spetterend door de lauwe zee. Het geluk schrijft lange brieven, eet een haring, heeft een moeder viert Sinterklaas. Het geluk ligt graag in bed. Het is getrouwd heeft tot zijn verdriet geen kinderen maar het geluk houdt zich groot. Marjoleine de Vos (Uit: Zeehond graag, G.A. van Oorschot, Amsterdam 2000)
andere bijbelteksten. Het stelt vragen bij de alomtegenwoordigheid van God. Dat u er altijd was en zult zijn, die eeuwen der eeuwen waarin wij als gras en broodkruimels roepen maar geen antwoord, smeken maar stilte geen taal misschien een teken voor wie wil. Tegen u is praten gemompel van gekken steeds luider in leegte die u bent of niet. (…) vanwaar zal onze hulp komen, niet uit die bergen van je die zwijgen, niet van jou die maar afwacht. We zingen je half tevoorschijn, we schreeuwen om ontferming beloven ons wonderen en soms buigen we ons neder en zeggen: niet zoals wij. U bent maar vorm, een wijze van zeggen, hoopvol wil ik bedanken vervloeken beklagen. Mocht u mij horen ik ben hier op aarde tot in de eeuwen der eeuwen ben ik hier. Maar de gedichten hebben soms ook minder zware thema´s zoals bijvoorbeeld Zeehond graag. Het liefst zou mevrouw Despina zeehond zijn. Springen, poon verschalken, applaus voor uw lenig spek dat overheerlijk de kant op kletst, dik verpakt geraamte, grootogige boksbal vol vis, lekkerbek. Binnenin zat mevrouw Despina, veilig in glad vel, waterafstotend vermomd als onhoekig dier, elegant toegerust voor poolstorm en schotsen. Lachend heft ze haar snor boven water, poseert voor verrekijkers, zont op een zandplaat. Gooit het leven haar juichend de lucht in stuitert ze op zeewaardige kussens haar vrolijk vet maakt elke landing zacht.
Marjoleine de Vos Marjoleine de Vos (1957) debuteert als dichter met Zeehond graag (2000) Later volgen nog drie bundels: Kat van sneeuw (2003), Het waait en Uitzicht genoeg (2013). Naast dichter is ze ook essayist, journalist, kinderboekenschrijver en bloemlezer. Ze schrijft in de NRC over kunst, literatuur en koken en woont tegenwoordig in de provincie Groningen met haar man Tom van Deel. Ze is geïnteresseerd in zingeving en religie en heeft vanuit die interesse jarenlang columns geschreven in de bladen Volzin en Happinez. Tussen geloof en atheÏsme Ze staat tussen geloof en atheïsme in. Bij geen van de twee voelt ze zich helemaal thuis. De Vos heeft veel waardering voor de verhalen, rituelen en mythen van de religies. Na een jarenlange zoektocht waarin ze ook kerkdiensten heeft bezocht zag ze toch af
Ik denk dat het van levensbelang is dat we die beelden redden. Als ze wegraken, verdwijnt daarmee zo veel. Zo veel meer dan het geloof in een almachtige vader, maar ook alle zingeving van eeuwen.’ In haar poëzie schuwt ze de eeuwige vragen dan ook niet en dat is dan ook een van de aantrekkelijke kanten ervan. Haar werk doet denken aan dichters als Herzberg, Kopland en Szymborska. Een criticus (Rob Schouten) omschreef het als volgt: Haar gedichten ‘staan uitgerijpt en stevig in de steigers, met geslepen ellipsen en sierlijk kronkelende formuleringen, heel die prettige mix van lichte praattoon en ernstige boodschap.’ Stijl en thematiek Een voorbeeld van die stijl en de thematiek van de religie is het gedicht Al-Afwezige. Het doet in toon denken aan de psalmen en bevat toespelingen op
In dit gedicht maakt de dichter gebruik van het personage mevrouw Despina. Despina is een Grieks woord dat mevrouw betekent. Er staat dus mevrouw Mevrouw. Ze maakt gebruikt van deze stijlfiguur als een lege huls om daarmee een figuur te scheppen die zich tussen dichter en lezer schuift. En die de lezer onder andere behoedt voor het misverstand dat waar een dichter ik zegt zij altijd zichzelf bedoelt. Dit artikel is veel te kort om recht te doen aan de rijkdom van de poëzie van Marjoleine de Vos. Wie meer wil weten is van harte uitgenodigd op drie dinsdagavonden 17 februari en 3 en 10 maart in De Bron. Op de laatste avond zal ze zelf op bezoek komen om met ons over haar poëzie te spreken.
Kerkblad – 3
Donderdag • 5 februari 2015
Ieder mens heeft een naam Riet Verhoeven
Mathilda Uijekruijer-Citroen: achtenvijftig jaar, Roosje Uijekruijer-Speelman: tweeënvijftig jaar, Elias Uijekruijer: negenenzeventig jaar, Henny Carla Uijenkruijer: zestien jaar, Isaac Uijenkruijer: eenenvijftig jaar, Jacob Gerrit Uijenkruijer: dertien jaar, Marcus Uijenkruijer: negenenveertig jaar, Hanna Uijenkruijer-Meijer: drieënvijftig jaar… ‘Ieder mens heeft een naam’ noemde ik mijn hoofdartikel in de zomer van 2008 toen het thema van het Kerkblad was: Van begroeten naar ontmoeten. Ik koos deze titel uit een gedicht van Zelda, een Israëlisch dichteres die leefde tussen 1914 en 1984. Het eindigt met: Ieder mens heeft een naam… …en hem gegeven door zijn dood.* Deze strofe is de afgelopen weken vele keren door mijn hoofd gegaan toen ik mij voorbereidde op het foutloos lezen van bijna 150 namen in tien minuten tijd. Ik was één van de 700 vrijwilligers die tussen donderdag 22 en dinsdag 27 januari in Herinneringscentrum Kamp Westerbork de Joden, Sinti en Roma herdachten die uit Nederland zijn weggevoerd en naamloos omkwamen. Het noemen van hun voornaam, familienaam en leeftijd maakt dat zij geen abstract getal zijn maar als het ware een gezicht krijgen; het gezicht van een vader, van een moeder, van een oma, van een broer, van een vriend en van een buurman of buur-
Rolf Dirk Ullmann vrouw. Een gezicht kreeg ook de familie Uije(n)kruijer waarvan ik een aantal namen noemde. De database Een Naam en een Gezicht, op initiatief van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork, was voor dit alles de basis. Van heinde en verre Bij die 150 namen, waarvan Mietje Urbach met haar 89 jaar de oudste en Rolf Dirk Ullmann als éénjarige de jongste was, werd ik me ook bewust, nog meer bewust, dat het om hele families gaat, die uitgeroeid zijn. Naast de familienaam zie je steeds dezelfde voornamen terug: Emanuel de Valença: 57 jaar, Emanuel de Valença: 53 jaar, Emanuel de Valença: 51 jaar, Emanuel de Valença: 35 jaar en Emanuel de Valença: 2 jaar. Een kleinzoon die opa’s voornaam draagt? Twee neven vernoemd naar hun grootvader? Ook de diaspora weerklonk tijdens mijn tien minuten: Valença is niet afkomstig van Valencia, maar het is een stadje in Noord Portugal. Daar ligt, gezien hun naam, waarschijnlijk de bakermat van deze Emanuels. Nóg een Emanuel op mijn lijst: Emanuel de Valencia, 14 jaar oud, is waarschijnlijk wél van Spaanse origine. Zijn
voorouders en die van zijn vijf Portugese (voornaam) naamgenoten behoorden hoogstwaarschijnlijk tot de groep vluchtelingen uit het Iberisch Schiereiland, die eind vijftiende eeuw door de Inquisitie hun land moest verlaten en als Sefardische Joden bekend staan. Ook van oorsprong Duitse asielzoekers, de Asjkenazische Joden, zijn in de opsomming vertegenwoordigd. Mietje Urbach heeft wellicht voorvaderen die uit het gelijknamige dorpje komen in de deelstaat Baden-Württemberg en de kleine Rolf heeft (voor)ouders eveneens uit ons buurland. Een foto, een gezicht Naast de database van het Herinneringscentrum is er ook het Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland. In mijn werk voor Stichting Struikelstenen Assen raadpleeg ik deze regelmatig. Omdat de kleine Rolf met zijn één jaar in mijn gedachten bleef, tikte ik zijn naam in en zo kwam er meer informatie op mijn beeldscherm. Namen die ik ook in die 10 minuten uitsprak. De informatie over zijn vader is niet duidelijk. Er wordt ergens vermeld, zonder een naam te noemen, dat hij de oorlog overleefd heeft. Maar er staat ook dat het de eenenvijftigjarige Ernst Uhlmann was, directeur van een meelfabriek. Zijn moeder was Edith Uhlmann-Fleischmann en eenendertig jaar. Zijn zusje heette Ellen Wilhelmina en was vijf jaar. Het gezin woonde aan de Händelstraat 48 te Utrecht. Verder lees ik dat Rolf op 31 maart 1943 in kamp Westerbork werd geboren. Bron is het Register van Geboorteakten, opgesteld op
de hulpsecretarie van de burgerlijke stand in het kamp Westerbork, van de toenmalige gemeente Westerbork. Moeder Edith en Rolf en zijn zusje werden begin oktober 1944 naar Auschwitz getransporteerd. Broer en zus kwamen daar op 8 oktober om. Hun moeder werd een dag later in Birkenau vermoord. Als de vader van Rolf inderdaad Ernst Uhlmann was dan was hij al in 1943 naar Sobibor vervoerd en er op 11 juni van dat jaar omgebracht. Op de het digitale monument staat ook een foto van de kleine Rolf. Bron is een privécollectie. Zo krijgt zijn naam daadwerkelijk een gezicht! Slaapliedje Op het moment dat ik dit schrijf hoor ik op Een Vandaag dat een Italiaanse componist er zijn levenswerk van maakt om muziek, geschreven en gespeeld in concentratie- en vernietigingskampen, ten gehore te brengen. Daar is ook muziek van Kamp Westerbork bij bijvoorbeeld van Johnny en Jones. Ik vraag me af of er ook muziek en zang van Ilse Weber bij is. Zij was een Joods-Tsjechische schrijfster en componiste. Toen zij op de kinderafdeling van het ziekenhuis in Theresienstadt werkte, schreef zij Wiegala. Ilse Weber werd later naar Auschwitz gebracht en daar op 6 oktober 1944 vermoord. De Zweedse mezzo-sopraan Anne Sofie von Otter nam in 2007 dit slaapliedje op CD op. * Zie voor gedicht pag. 11 Wiegala: www.youtube.com/ watch?v=P4A8H7C8WfY
Dansgroep Trianthella
Zoeken naar vormen Kortgeleden ben ik begonnen aan een cursus speksteenbewerken op maandagavond in het wijkgebouw. Het is een heel creatief proces. Wat zie ik in een steen? Welke vormen zie ik er in? Wat valt er van te maken? Ik heb een veel te zwaar brokstuk uitgezocht. Maar goed zo kan ik ook wat weg vijlen. Ik zie er niet direct wat in. Hier en daar maar eens kijken en horen
dagmiddagactiviteit’. Deze dansgroep brengt een gevarieerd programma met dans en muziek uit landen als Bulgarije, Israël, Servië en Roemenië. Het is in Pastoraal Centrum De Duif, op het terrein van Vanboeijen in Assen. De toegang van de culturele zondagmiddagactiviteit is normaal €2, maar in verband met ons jubileum, is het deze keer gratis. U bent van harte welkom ! bij anderen wat zij in hun steen zien of er van maken. Een ervaren iemand zei: “Het komt vanzelf. Ga eerst maar wat vijlen. Het vormt zich wel gaandeweg. Ga met de vorm mee vijlen en dan vind je je eigen weg wel om er wat van te maken.” Tja, dat is het nou juist, wat zal ik er van maken? Ach eerst maar eens vijlen, vijlen en vijlen… Zo ging de avond wel voorbij. Gelukkig onderbroken door een pauze met een bakje thee. Na afloop bleef het me bezighouden, wat zie ik in de steen? Welke vormen? Wat kan ik ervan maken? En ja, al zoekend vond ik wat. En toen was het ook, ja dat ga ik maken. Daar ga ik voor.
Doe maar gewoon…
Op zondag 8 februari is er in De Ontmoeting in Kloosterveen een speciale tienerviering. In deze dienst voor én door de tieners staat het omgaan met elkaar centraal. Net als in het verhaal van Jozef en zijn broers valt er veel te bepraten over pester(s) en slachtoffer(s). Wat kunnen we met dit klassieke bijbelverhaal in onze tijd? In deze dienst met goede muziek, verhaal en film gaan we het, jong & oud, samen ontdekken! Een bijzondere dienst van de Protestantse Gemeente Assen. “We proberen met deze dienst aanknopingspunten te bieden voor het geloof door de week”, aldus medeorganisator Misja de Vries. “Het belooft een inspirerende en toegankelijke dienst voor jong en oud te worden.” We begroeten u/je graag op zondag 8 februari om 10 uur in de MFA van Kloosterveste, Assen. Meer info: www.dedrieklankassen.nl
Kerkdienst WZA Op zondag 8 februari om 10.15 uur wordt er in de vergaderruimte van het Wilhelmina Ziekenhuis een oecumenische viering gehouden voor patiënten en hun familie en belangstellenden. Voorganger is Petra de Kruijf, zij is geestelijk verzorger in het WZA. Achter de piano zit Gonnie Folkeringa. Gastheer is Bert Kuiper. Het thema is: ‘Visser van mensen’.
Bevestiging ds. Altena als stadspredikant
De Duif bestaat twintig jaar!
Op zondag 8 februari vieren we het twintigjarig bestaan van Pastoraal Centrum De Duif op Vanboeijen. ’s Ochtends zal er aandacht aan dit jubileum worden besteed tijdens de viering. Gospelkoor El Elohim zal hieraan meewerken; en ’s middags van 14-15.30 uur zal de dansgroep Trianthella een optreden verzorgen in Pastoraal Centrum de Duif in het kader van de maandelijkse ‘culturele zon-
Tienerviering
Geloof is eigenlijk een soortgelijk proces. Je krijgt wat mee vanuit de traditie waarin je bent groot gebracht. Het vormt je. Je doet er wat mee. Je geloof ontwikkelt zich in de loop van de jaren. Woorden als twijfel, ruimte, vertrouwen, hopen, liefde, omzien, bidden, lezen, stilte en bezinning komen dan naar boven. Of moet ik zeggen komen van boven naar beneden? Het blijft een proces waarin een ieder zijn weg zoekt. Ook als kerk in de samenleving is het zoeken naar nieuwe vormen van kerk zijn in de samenleving. Op welke wijze zijn wij kerk in de samenleving, los van het gebouw? Een voorbeeld is de zwerfkerk in De-
venter. Daar staat elke week een caravan met tent ervoor, waarbij voorbijgangers een kopje koffie of thee kunnen drinken en er van gedachten kan worden gewisseld over allerlei zaken met vrijwilligers van de kerk. De kerk is dan present in de samenleving. De kerk gaat naar buiten, als onderdeel van de samenleving. De inhoud is blijvend, de vormen zijn volop in ontwikkeling! Blijf al zoekend ontdekken, en zo groet ik u/jou, Wim Staal
[email protected]
Op 15 februari zal ds. Bert Altena in een speciale dienst in de Jozefkerk worden bevestigd als (parttime) stadspredikant. Hij zal zich in deze nieuwe functie gaan bezighouden met activiteiten die de gehele PGA betreffen en voornamelijk missionair gericht zullen zijn. Dialoog en samenwerking met andere kerken en levensbeschouwelijke organisaties in Assen spelen daarbij een belangrijke rol. De bevestiging gebeurt in een korte viering vanaf 14.30 uur (inloop vanaf 14 uur) door ds. Harry Harmsen. Vervolgens houdt de heer Rudolf Setz een inleiding over ‘Het evangelie in de stad? Kansen en uitdagingen’, met aansluitend gelegenheid voor een open gesprek met de aanwezigen. De afsluiting is gepland om ca. 15.40 uur, met daarna een receptie. Iedereen die de bevestigingsdienst wil bijwonen is van harte welkom. Bert Smit, scriba AK
Kerkblad – 5
Donderdag • 5 februari 2015
Vrijlating, Saoudi-Arabië, China en Rusland Nannie Schmid
We kunnen dit jaar weer met frisse moed beginnen want er zijn al weer de nodige berichten van vrijlating binnengekomen. Zoals Khaled al-Qazzaz, voormalig medewerker van de Egyptische ex-president Morsi. Hij is op 11 januari vrijgelaten, hij zat meer dan anderhalf jaar zonder aanklacht gevangen. Khaled al-Qazzaz werd in juli 2013 opgepakt in Egypte met de verdreven president Morsi en andere leden van het presidentiële team. Hij werd meer dan vijf maanden op een onbekende locatie vastgehouden. Al-Qazzaz werkte op het ministerie van Buitenlandse Zaken van de regering Morsi, en speelde een rol in het beleid op het gebied van mensenrechten en vrouwen. Amnesty voerde onder meer bliksemacties voor zijn vrijlating. Een tweede is dr. Tun Aung uit Myanmar, vreedzaam activist, arts en islamitisch gemeenschapsleider. Hij kwam maandag 19 januari vrij. In 2012 werd hij op grond van verzonnen aanklachten tot zeventien jaar cel veroordeeld. Hij was vastgezet nadat hij had geprobeerd een menigte tot kalmte te manen tijdens een gewelddadige confrontatie tussen Boeddhisten en Rohingyas in de staat Rakhine. De aanklachten tegen hem waren ongegrond en de rechtszaak was een farce. Amnesty voerde veel ac-
tie voor de vrijlating van dr. Tun Aung, onder meer via de Bliksemacties en de Write for Rights-schrijfacties. Op 10 december 2013 was zijn zaak één van de cases in de Schrijfmarathon. Laat Souad al-Shammary vrij!
De Saudische advocate en vrouwenrechtenactiviste Souad al-Shammary werd op 28 oktober gearresteerd. Na een vier uur durende ondervraging over tweets die ze in 2013 had verstuurd, werd ze vastgezet. Ze is overgebracht naar het vrouwengedeelte van een gevangenis in Jeddah. Souad is een prominente mensenrechtenactiviste. Ze nam onder meer deel aan campagnes tegen het rijverbod voor vrouwen en is medeoprichtster van het Netwerk Saudische Liberalen. Dit netwerk roept op vreedzame wijze om sociale en politieke hervormingen. Teken de petitie voor haar vrijlating op de website van Amnesty: amnesty.nl/actiecentrum/acties/ laat-souad-al-shammary-vrij
China Levenslang voor Oeigoerse criticus Ilham Tohti kreeg op 23 sep-
De Vaart Vakantieweek 2015 Deze vakantie vindt plaats in het Roosevelthuis in Doorn, van zaterdag 6 juni tot zaterdag 13 juni. Een mooie plek in een bosrijke omgeving, waar het goed verblijven is en zich prima leent voor leuke uitstapjes in de buurt. Wie komen voor deze vakantie in aanmerking: - mensen die niet zo gemakkelijk alleen op vakantie gaan en geen of weinig zorg nodig
hebben. Dit zijn veelal mensen die nog zelfstandig wonen, in een aanleunwoning of verzorgingshuis; - ouderen, al dan niet met een haperende gezondheid; - mensen jong en/of oud , die zijn aangewezen op zorg en/ of rolstoel gebonden zijn; - echtparen waarvan man of vrouw zorg nodig heeft en de ander nog vitaal is. Heeft u belangstelling voor
Valentijnsconcert in De Bron Op 14 februari organiseert de Werkgroep Kerk, Kunst en Cultuur een fantastisch valentijnsconcert met het koor Jong Vocaal Groningen onder leiding van Nanny ter Wiel. Ze hebben een repertoire dat varieert van liederen uit de middeleeuwen en de renaissance, van opera tot musical en alles wat verder interessant is om te zingen. Het is een concert van klassiek tot modern met als leidraad Val-
tember 2014 levenslang omdat hij kritiek uitte op de overheid. Hij is academicus en oprichter van de website Uighur Online, en schreef verschillende artikelen over de systematische discriminatie en onderdrukking van de Oeigoeren in de Xinjiang Oeigoerse Autonome Regio (XUAR). Om die reden werd zijn website meerdere keren geblokkeerd. De aanklacht tegen Tohti lijkt politiek gemotiveerd. De Chinese autoriteiten straffen onder de noemer ‘separatisme’ mensen die kritiek hebben op de overheid. Ilham Tohti heeft geen strafbaar feit gepleegd, maar gaf publiekelijk zijn mening over het Chinese overheidsbeleid. Amnesty beschouwt hem daarom als gewetensgevangene. Hij krijgt geen goede behandeling in de gevangenis en heeft mogelijk medische zorg nodig. In uw brief aan de Chinese autoriteiten roept u hen op Ilham Tohti onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten. U vraagt hen ook ervoor te zorgen dat Ilham Tohti de medische zorg krijgt die hij nodig heeft.
af te dwingen. De verklaringen die Rasul Kudaev aflegde werden gebruikt als bewijs in zijn rechtszaak. Dit is een ernstige schending van het internationaal recht. Kudaev diende in november 2005 een klacht in wegens marteling. Er zijn foto’s, getuigenverklaringen en documenten die zijn klacht ondersteunen. Er is echter nog geen onderzoek gedaan naar de beschuldigingen. Rasul Kudaev heeft een klacht ingediend bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. In uw brief naar de openbare aanklager roept u hem op om direct een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de vermeende marteling van Rasul Kudaev en de verantwoordelijken te berechten. U vraagt ook om een eerlijk proces voor Rasul Kudaev. De Amnesty-kerkengroep wil iedereen bedanken die het afgelopen jaar brieven heeft verstuurd voor gevangenen. We hopen dat u daar dit jaar mee door zult gaan! Één van de komende zondagen kunt u weer brieven meenemen in alle Asser en Rolder kerken.
Rusland Rasul Kudaev gemarteld om bekentenis los te krijgen
Kudaev werd op 23 december 2014 veroordeeld tot levenslang voor het organiseren van een terroristische aanval op overheidsinstallaties. Hij beweert onschuldig te zijn en er zijn getuigenverklaringen die dit bevestigen. Tijdens het politieverhoor werd hij gemarteld om een bekentenis deze vakantieweek of kent u iemand die ervoor in aanmerking zou willen komen, geef dit dan door aan één van de onderstaande commissieleden. U kunt zich aanmelden tot 1 maart bij: dhr. A. Blaauw, tel. 341154,
[email protected] mw. A. de Waard, tel. 372023,
[email protected] dhr. P. Ehmen, tel. 345455,
[email protected]
De werkgroep De Vaart, die deze vakantie organiseert, staat onder verantwoordelijkheid van de diaconale Vakantie commissie van het College van Diakenen. Wilt u meer weten? Laat u dan informeren door één van de bovenstaande commissieleden of door de coördinator van de vakantieweek, mw. Ineke Meerman, tel. 0528-278133,
[email protected]
Valentijnsconcert in DE BRON
entijn oftewel de liefde… Als dat geen belofte inhoudt! Zaterdag 14 februari Aaanvang: 20 uur Entrée: €10, inclusief consumptie Een hartelijk welkom voor elk die Valentijn een warm hart toedraagt!
Jong Vocaal Groningen onder leiding van Nanny ter Wiel
Er is een verscheidenheid aan repertoire: liederen uit de
KOOS Perdieping Als (oud)-leraar krijg ik iedere keer wanneer ik zie of lees dat een van mijn oud-leerlingen zich verdienstelijk maakt of heeft gemaakt voor de samenleving een warm gevoel. Onlangs las ik het bericht dat Perdiep Ramesar, die ooit Franse les van mij kreeg, de Divali Award 2014 had gewonnen voor zijn bijdrage aan de emancipatie van de Surinaams-Hindoestaanse gemeenschap. Zijn deskundigheid en zorgvuldigheid werden geprezen. Hij werd een rolmodel en bruggenbouwer genoemd. Redenen genoeg voor mij om hem hiermee te feliciteren. Enkele weken later viel hij van zijn voetstuk. Enkele redacteuren hadden zo hun twijfels over de grote productie van hun jonge enthousiaste collega. Zij konden zijn bronnen en opgevoerde personen niet traceren. Bovendien zou hij zelfs de nodige artikelen verzonnen hebben. Een doodzonde in de journalistiek. Het dagblad Trouw, zijn werkgever, liet een commissie onderzoek doen en hangende dit onderzoek werd Ramesar onmiddellijk geschorst. Een lijvig rapport van 127 pagina’s was het resultaat: de vermoedens bleken waar te zijn. Ramesar werd op staande voet ontslagen. Maar daar bleef het niet bij. Alle artikelen van zijn hand, ruim honderd, werden uit het archief van de krant verwijderd. Door diverse journalisten wordt deze strafmaatregel als geschiedvervalsing aangemerkt. In het rapport gaat echter de hoofdredactie niet vrijuit. Ook zij heeft steken laten vallen. In haar ambitie om ‘misschien wel de beste krant van Nederland’ te zijn, oefende zij grote druk uit op de journalisten om met goede artikelen te komen. En dat was niet aan dovemans oren gezegd bij Ramesar. Hij ging er volop tegenaan. En hij werd erom geprezen. Vermoedens van enkele redacteuren dat hij niet correct werkte, werden door de hoofdredactie consequent genegeerd. De vraag is of je als werkgever, wanneer je ook niet geheel schone handen hebt, en dus niet vrijuit gaat, een personeelslid zo mag behandelen. Hoe verhouden zich, in dat perspectief, overtreding, straf en vergeving met elkaar? Iets voor de Verdieping!
Kerkblad – 9
Donderdag • 5 februari 2015
Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Assen
Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Assen Voorzitter: Henk Rook, Nicolaas Beetslaan 50, 9405 BG Assen, tel. 356339 Pastoraat: Foekje Dijk, Welsummerweg 12, 7722 RS Dalfsen, tel. 0529-435598, e-mail:
[email protected] Secretariaat: Janny van den Pollvan Gerner, Voorstebree 7, 9403 JD Assen,
Wijkberichten in Kerkblad 2 Tot onze spijt is in het vorige Kerkblad de verkeerde kopij voor de wijkberichten VVP geplaatst, nog eens de wijkberichten die al in het eerste Kerkblad van dit jaar zijn verschenen. Onze excuses voor het ongemak. Redactie Kerkblad
leiding over het thema van het jaarprogramma 2015 van de VVP: ‘Inspiratie of verbeelding...’ Heeft u belangstelling om het jaarprogramma eens in te zien, kijkt u dan eens op de website www.vrijzinnig.nl/ assen of vraagt u een exemplaar aan bij het secretariaat.
Agenda 11 feb: 20 uur, Ledenvergadering, De Schulp 19 feb: 14.30 uur, Levenkring, De Schulp 19 feb: 19.30 uur, Leerkring, De Schulp
Op deze website vindt u meer lezenswaardige berichten, onder meer een serie boekbesprekingen van de zes boekjes die uitgegeven zijn door de Remonstrantse Broederschap. De boekjes zijn geschreven door zes theologen die op zoek zijn naar de Goddeeltjes van ons bestaan en de christelijke traditie. Achtereenvolgens komen aan de orde: Mens, God, Jezus, Geest, Kerk en Toekomst. Van de eerste vier titels staat nu een bespreking op de website, geschreven door lezers van de VVP. De bespreking van de twee laatste boekjes volgen nog. Ook kunt u meegenieten van
Ledenvergadering Op woensdag 11 februari wordt de jaarlijkse ledenvergadering van de VVP gehouden in De Schulp aan de Buizerdstraat. Leden en begunstigers hebben de agenda en de andere vergaderstukken reeds ontvangen. Voor de pauze houdt Foekje Dijk een korte in-
Geloof in God Dr. Arjan Plaisier
Het jaar is nog maar net op gang, of we hebben al weer twee onderzoeken die met ‘God en geloof’ te maken hebben achter de kiezen. Het laatste van de twee ging over religie: 63% van de Nederlanders heeft een negatieve associatie bij het woord religie. Ik heb persoonlijk nooit van het begrip religie gehouden. Het is een containerbegrip, waar van alles en nog wat in zit. Ik kan me over de uitslag van dit onderzoek dan ook niet druk maken. Geloof in God Het eerste onderzoek ging over geloof in God. Van de ondervraagde Nederlanders gelooft 17% in God, 25% gelooft dat God niet bestaat, de ‘rest’ zit er tussen: van ietsist (er is iets hogers) tot agnost. Die 17% lijkt me te laag: er zijn 1 miljoen moslims in Nederland en bijna 1 miljoen allochtone christenen. Dan zit je al op 12,5% gelovigen in God. Het overige deel van Neder-
land zou dan op 4,5% komen. Reken daar de leden van ‘gereformeerde en evangelische kerken’ bij, dan komt het erop neer dat in de protestantse kerk nauwelijks nog een gelovige in God te vinden is. Kan dat waar zijn? Kerk in de marge Maar ook al is het wel zo - en reken ik verkeerd - wat moet ik er mee? Ik weet al lang dat de kerk ergens in de marge zit. Ik weet ook al dat geloof in God niet de keuze van de meerderheid van de Nederlandse bevolking is. Ik vind het best dat dit onderzoek is ge-
Thomas Merton: inspiratiebron voor meditatief leven Op 31 januari was het honderd jaar geleden dat Thomas Merton werd geboren. Hij was monnik, dichter en schrijver. Zijn autobiografie Louteringsberg maakte hem in één klap wereldberoemd. Ook na zijn dood in 1968 bleef hij een veelgelezen auteur. Thomas Merton wist de rijke christelijke traditie zo te vertalen dat ze ook voor deze tijd gaat leven. Daarmee
is hij een belangrijke inspiratiebron voor mensen die zoeken naar meditatief leven midden in de wereld. Hij was een pionier van de dialoog met mensen uit andere religies, en verbond zijn contemplatieve levensstijl met een grote maatschappelijke bewogenheid. Het feit dat hij honderd jaar geleden geboren werd is aanleiding om op verschillende manieren aandacht aan hem te besteden. Verschillende boeken van zijn hand zullen
tel. 37 30 50. e-mail vvpassen@ gmail.com Rekeningnummer: NL39INGB0000823139 t.n.v. VVP afd. Assen, Assen Coörd. Contactpersonen: Marian Dikken, Smetanalaan 16, 9402 XD Assen, tel. 343119, e-mail
[email protected] Website: www.vrijzinnig.nl/assen Webmaster: Mariëtte Louis, e-mail
[email protected]
de diverse columns, fotoverslagen van bijeenkomsten, er valt altijd wel een kerkdienst te beluisteren. Kortom, maak eens een uitstapje naar deze site! Heeft u geen computer? Stap gerust eens bij de buren, vrienden of medeleden van de VVP binnen. Samen kijken is wel zo gezellig. Marian Dikken Bron van Kwaad of Goed? Grootschalig onderzoek heeft uitgewezen, dat religieus Nederland voor het eerst meer ongelovigen telt dan gelovigen. Voor velen, die zich ‘gelovig’ noemen een nogal schokkend bericht. Deze uitslag komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Al jaren blijkt uit publicaties van het Sociaal Cultureel Planbureau, dat het geloof in God naarmate de jaren vorderen, steeds meer slinkt. Nu is het voor mij altijd weer de vraag wat mensen bedoelen met het woord ‘geloof’ en daaraan gekoppeld wat het woord ‘God’
daan, maar volgende week ben ik de percentages vergeten, of wordt mijn aandacht weer getrokken door het volgende onderzoek. Laat één ding duidelijk zijn: in de kerk schudden we het geloof in God niet uit de mouw. We komen niet naar de kerk om te vertellen dat wij tenminste nog in God geloven. Maar daar gaat het ook niet om. Afgelopen zondag sloeg een tekst bij mij naar binnen. Het verhaal: Jezus bij de bron, gesprek met een Samaritaanse vrouw over water en een emmer. En dan die ene zin: als u wist wat God wil geven (Joh. 4:10) Als u dat nu eens wist… Ik loop de hele week over die zin na te denken. Of ik in God geloof ? Alsof het een kunstje is dat ik wel of niet flik. Ik en mijn godsgeloof… Maar dan die zin. Die het omkeert. Als je eens wist wat God je geven wil. Wat dan? Dan roep je: geef me water, levend water. En het wordt je geschonken. God is niet een puzzel, een uitkomst van een poll, maar een bron die opspringt in de woestijn en die je leven geeft.
ten diepste betekent. Is het wel mogelijk om een onderzoek te doen naar twee woorden, die bestaan bij de gratie van de individuele invulling? ‘God’ is zo divers te duiden, dat er geen absolute definitie van te geven is. Het woord ‘geloven’ is zo mogelijk nog een graadje moeilijker te definiëren. In hetzelfde onderzoek komt naar voren, dat een ruime meerderheid van de Nederlanders inmiddels van mening is, dat religie meer kwaad dan goed doet. Dit laatste is weliswaar een betrekkelijk nieuwe opvatting, maar het heeft razendsnel post gevat. En toch… Telkens weer bekruipt mij bij deze onderzoeken het bijna ongrijpbare gevoel: waar zijn de vragen, die tot bovenstaande conclusies leiden, op gebaseerd? Als ik dan de geloofsinzichten van de vrijzinnigheid weer eens tevoorschijn haal, lees ik zoveel ruimte, uitdaging en gastvrijheid, dat ik me niet voor kan stellen dat de onderzoekers ook deze vorm van religiebeleving in hun vraagstelling hebben meegenomen. Het gaat daar over geloven als zoektocht, over bronnen van geloof en vormen van geloofsbeleving. Over de geloofsgemeenschap en dus over mens en wereld in de pluriformiteit van de samenleving, maar ook over vormen en variatie. Nergens vaststaande zekerheden. Met deze open wijze van zoeken kan déze vorm van religie onmogelijk een bron van kwaad zijn. Foekje Dijk
een grote meerderheid God niets zegt. ‘Wisten ze maar wat God ze geven wil’, denk ik. Waarom kan ik het ze niet zo vertellen dat het geloofwaardig is en raakt? Waarom slagen we daar als kerk zo matig in? Waarom zoeken tijdgenoten het in de meest exotische spiritualiteit, en wordt het kerkje op de hoek voorbij gelopen? Daar krijg ik de vinger niet achter. Een antwoord op die vragen frommel ik niet nog even in deze column. Ze blijven voorlopig nazingen. Met dank aan het onderzoek. Dr. Arjan Plaisier is scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland Bron: protestantsekerk.nl/actueel
Vragen Kan zo’n onderzoek me niet schelen? Dat zou ik niet willen beweren. Los van percentages raakt het me dat voor
in het Nederlands verschijnen, waaronder het beroemde boek New Seeds of Contemplation, waarin hij over zijn ideeën over en ervaringen met contemplatie schrijft, vertaald onder de titel Zaden van Contemplatie. Drie organisaties hebben de handen ineengeslagen om het gedachtegoed van Thomas Merton onder de aandacht te brengen. Dat zijn de ‘Thomas Merton Vrienden in de Lage landen’, ‘Meditatie vanuit de christelijke traditie’ en ‘Vacare, platform voor meditatief leven in de Protestantse Kerk’. Zij hebben een meditatiegids geschreven onder de titel Mediteren met Thomas Merton die door uitgeverij Narra-
tio in Gorinchem wordt uitgegeven. Het boekje helpt om zich meditatief te verdiepen in Zaden van Contemplatie en is geschikt voor persoonlijk gebruik én gebruik in groepen. Kick Bras emerituspredikant en betrokken bij Vacare Uit: Kerkinformatie januari 2015
10 – Kerkblad
Ontwerp je eigen bijbel De Bijbel in Gewone Taal met een mooie vakantiefoto op de voorkant? Of De Nieuwe Bijbelvertaling met een eigen tekening op de cover? Op www.ontwerpjebijbel.nl van Royal Jongbloed kunt u zelf de favoriete bijbelvertaling kiezen en een persoonlijke omslag ontwerpen. Voor deze gepersonaliseerde Bijbel heeft u de beschikking over verschillende vertalingen, formaten en materialen. Op de website ontwerpjebijbel.nl voegt u makkelijk eigen foto’s of illustraties toe. Of u kiest een achtergrond uit de collectie van de website. Door het toevoegen van persoonlijke teksten en symbolen wordt de Bijbel een uniek exemplaar die helemaal naar eigen wens kan worden samengesteld. De gepersonaliseerde bijbels zijn ook geschikt voor huwelijken, belijdenissen of als afscheidsgeschenk voor leerlingen die de basisschool verlaten. Op ontwerpjebijbel.nl wordt stap voor stap uitgelegd hoe het werkt. Tevreden met het ontwerp? Een eigen unieke bijbel heb je tien dagen na de bestelling in huis. Ontwerpjebijbel.nl is een product van Royal Jongbloed. Naast de Bijbel in Gewone Taal en De Nieuwe Bijbelvertaling zijn ook de Willibrordvertaling en de Herziene Statenvertaling beschikbaar.
Vrouwensynode 8 maart Op 8 maart houdt het bestuur van de Oecumenische Vrouwensynode een middag met als titel: ‘VrouwenVerhalen: zij vertelt, zij anders’. De middag zal in het teken staan van ontmoeting, speciaal tussen jong en oud(er). Het programma begint met een voorstelling van theatermaakster Marijke Kots. Zij stelt actuele onderwerpen aan de kaak en houdt vrouwen graag een spiegel voor. ’s Middags is er ruimte voor ontmoeting en gesprek tijdens een lekkere high tea, verzorgd door een aantal jonge vrouwen. Tijdens de afsluitende viering zal de vrouwenschola van het Vocaal Theologen Ensemble liederen van Hildegard van Bingen zingen. Plaats en tijd: Janskerk, Janskerkhof 26, Utrecht, 14-17.30 uur. Informatie en aanmelding: www. vrouwensynode.nl
Donderdag • 5 februari 2015
In de sjoel Corry Nicolay
In het kader van ‘De kleur van je leven’ zijn we in de sjoel te Leeuwarden. Awram vertelt in de sjoel over de vis en de boom. Veertien mensen gaan mee naar de sjoel/synagoge. Vrouwen en mannen met vijf verschillende religies en levensovertuigingen en ieder hun eigen beleving daarbij. En die eigen beleving geeft kleur aan ieders leven. Eerst lopen we langs de voorkant van de oorspronkelijke grote synagoge. Dat is nu een dansschool. Tijdens de oorlog is de Joodse gemeenschap grotendeels verdwenen omdat veel Joden zijn weggevoerd en in concentratiekampen vermoord. Aan de achterkant van het gebouw is de Sjoel van de orthodox Joodse Gemeenschap Friesland. We worden gastvrij opgewacht. De mannen krijgen een keppeltje. De sjoel is in de vroegere kosterswoning van de synagoge. De inrichting komt grotendeels uit Gorredijk en deze sjoel is in 1982 geopend. Awram is met pensioen en heeft nu tijd om zich te verdiepen in de Thora. Hij leidt nu ook een dienst in de Sjoel. Centraal staat de vraag
wat kleurrijk voor je betekent, ook vanuit het geloof. Voor Awram was het vooraf de eerste keer dat hij hier diep over na heeft gedacht. ‘Dus kort geleden heb ik ontdekt, dat kleurrijk prachtig is’, zegt Awram. Hij legde uit dat kleuren grote invloed hebben op mensen, kijk naar de natuur, de planten. “Wij mensen kunnen de kleurrijke ladder beklimmen waardoor onze kennis kan stijgen”, zegt Awram. “Wat je ziet en onder woorden wilt brengen, is een uitdaging in je leven. Kleurrijk kijken we ook naar elkaar en naar problemen. Een slechte eigenschap is om het ‘ik’ daarbij het belangrijkste te vinden. We laten elkaar vaak niet zo vrij als we bedoelen. Maar als je bedoelingen goed zijn, kun je nooit iets echt verkeerd zeggen. De vraag is dan naar de bedoeling van de ander. We moeten elkaar niet afrekenen op het eens willen zijn met elkaar.” Hierover spreken we met elkaar, ieder vanuit de eigen overtuiging en beleving. Als het wat spannend wordt, zegt Awram: “Veroordeel een vis niet door in een boom te moeten klimmen.” Een vis kan niet iets doen wat niet bij een vis hoort. Dus probeer elkaar eerst te begrijpen. We bekijken de inrichting van de sjoel
Genieten van gezelligheid
Bij het kleurrijk samenleven is voor mij een geloofsadvies belangrijk: Behandel de ander net zo als je zelf behandeld wilt worden. Want: Uiteindelijk gaat het er niet om wat wij van elkaar weten, maar wel om wat wij voor elkaar betekenen.
dansoptreden of een heerlijke (rolstoel)fietstocht maken door de omgeving. Er is ook voldoende ruimte om zelf iets te ondernemen zoals winkelen, een boekje lezen of om juist even helemaal niets te doen.
in Dennenheul (Ermelo), om twee aaneengesloten vakantieweken te reserveren. Is de prijs een bezwaar voor u? Er zijn, onder bepaalde voorwaarden, mogelijkheden voor een tegemoetkoming vanuit het Vakantiefonds van Hetvakantiebureau.nl. Ook als u een vervoersprobleem heeft naar en van uw vakantieadres, zijn er mogelijkheden. Over beide onderwerpen leest u meer in onze Vakantiegids. U mag natuurlijk ook contact met ons opnemen voor meer informatie, voor het reserveren van een vakantie of voor het aanvragen van de Vakantiegids 2015: tel. 0318486610 of via e-mail info@ hetvakantiebureau.nl. Of kijk op www.hetvakantiebureau. nl.
Corry Nicolay is PKN predikant kleurrijke communicatie. (
[email protected] www.kleurrijkgeloven.nl)
Tijdens de ‘Vakanties met aandacht’ staan ervaren en enthousiaste vrijwilligers dag en nacht klaar om de vakantiegasten een heerlijk vakantiegevoel te bezorgen. Zij helpen bij de activiteiten, (persoonlijke) verzorging en bieden een luisterend oor.
Wilt u er eens op uit? Even onder de mensen zijn, vermaakt en verwend worden? U kunt een week onbezorgd genieten in de verschillende vakantieaccommodaties op prachtige plekken in Nederland. Hetvakantiebureau.nl organiseert namelijk meer dan zestig diaconale vakanties voor senioren met geen of weinig zorgbehoefte en voor senioren die in het dagelijks leven wel extra zorg of begeleiding nodig hebben. Alle vakantieweken hebben een open protestants-christelijk karakter. U kunt tijdens de vakantieweek deelnemen
en de thorarollen met koningsmantel en kroon. Met op hun ‘borst’ de davidsster. Een actuele discussie is in de sjoel, om de gordijnen tijdens een plechtigheden wel of niet te sluiten. Angst voor agressie leeft weer bij Joodse mensen. Ze merken dat buiten eenkeppeltje opdoen of zichtbaar een Joods sieraad dragen, ook vervelende reacties oproept. Openheid is belangrijk, maar je bent dan ook kwetsbaar. Zeker de oudere mensen voelen zich trug geworpen op wat tijdens de oorlog is gebeurd. Hierdoor komen we weer terug bij het kleurrijk mogen zijn. Het zou geweldig zijn wanneer ieder open wil staan voor de rijkdom van die verschillende kleuren.
Nieuw dit jaar is de mogelijkheid voor de vakanties voor senioren in De Werelt (Lunteren) en de vakanties voor mensen met een visuele beperking
aan diverse activiteiten zoals een busreis, een creatieve workshop, een muziek- of
Collecten 2014
1e kwartaal
2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
totaal
Pastoraat en eredienst
8.801,70
7.915,60
7.721,07
10.823,78
35.262,15
Onderhoud gebouwen Diaconie Zending Werelddiaconaat Vrije collecte Project Veertigdagentijd Binnenlands diaconaat Wijkdiensten
7.904,14 5.500,20 67,50 1.184,58 2.064,50 4.610,91
7.659,02 7.319,82 72,19 612,01 1.194,26 3.777,81
7.026,53 7.096,77 937,68 1.901,18
8.763,62 6.629,82 1.127,42 958,66 2.834,32
718,58
2.010,67
540,94
786,03 873,24
31.353,31 26.546,61 2.204,79 2.755,25 7.994,26 8.388,72 786,03 4.143,43
Jop Kinderen in de knel TOP 2000 dienst Openluchtdienst-tgv.kerk Openluchtdienst tgv.stiltecentrum WZA Zin in zondag Totaal 2014 Totaal 2013 meer minder
614,35
310,16 534,24 275,54 32.295,67
161,23 31.013,34 33.555,10
25.201,63 22,54
614,35 3.256,63 467,31 310,16 534,24 550,04 125.167,28
3.256,63 467,31
113,27 36.634,10
25.224,17
31.290,24 1.005,43
2.541,76
39.936,30
129.983,27
3.302,20
4.815,99
Kerkblad – 11
Donderdag • 5 februari 2015
Zinnige woensdagmiddag
God in Drenthe Op 11 februari in de Jacobuskerk in Rolde Onderwerp: God in Drenthe (een sociologische benadering) Inleiding door ds. Hans Katerberg Deze middagbijeenkomst biedt ook geïnteresseerden voor wie de avond soms een belemmering is de mogelijkheid om een boeiende inleiding te horen. Dat de titel doet denken aan die van het bekende boek van Geert Mak ‘Hoe God verdween uit Jorwerd’ is niet zo vreemd. In beide gevallen gaat het om een sociologische benadering van een deelaspect van een wat geïsoleerd gelegen gemeenschap. Maar het oude Friese terpdorp is toch wel heel anders dan het Drentse zanddorp. En bovendien, hoe gek het mag
klinken, de God van Jorwerd is toch ook niet de God van Drenthe. Hoe dat zit en vooral ook hoe dat zo gekomen is, daarover gaat de inleiding van Hans Katerberg. Onder Drenthe wordt hier het Drenthe van de zanddorpen verstaan. Deze vormen veel meer dan de later uit allerlei groeperingen samengestelde bevolking in het veengebied van oudsher een stabiele eenheid met herkenbare (geloofs) kenmerken. De bewoners van de zanddorpen, dat zijn de Drenthen van Saksische afkomst. In de moderne tijd zijn die kenmerken zo niet verdwenen dan toch sterk afgevlakt. Maar voor de positie van God zijn deze toch heel belangrijk geweest: de geslotenheid, de achterdocht,het sterke gemeenschapsgevoel,
de nadruk op traditie. Geloof in God als de Schepper was een vanzelfsprekendheid in de Drentse wereld van weleer waar de natuur de gang der dingen bepaalde. Geloof in Jezus als Verlosser, dat was toch wel wat anders. Daarmee heeft de Saks, hier dus de Drent, veel minder. Dat heeft te maken met de eigen cultuur. Die eigenheid is ook te herkennen in de moeizame invoering van het christendom en later die van het protestantisme. Veranderingen kwamen hier maar langzaam tot stand, gematigdheid paste bij de Drentse volksaard. Een echt schokkende verandering, eigenlijk de enige, vond plaats ten gevolge van de Afscheiding van dominee Hendrik de Cock uit Ulrum in 1834 die complete dorpsgemeenschappen verscheurde. Het geloof in de Drentse zanddorpen heeft een eigen
naam gekregen: Drents hervormd. Het is geen eigen geloofsrichting, maar veeleer een vrijzinnige houding ten opzichte van de leer en de gewoonten van de kerk. Op de algemene en theologische achtergronden hiervan wordt in deinleiding nader ingegaan. Bijzondere aandacht wordt ook besteed aan het belang van het gebruik van de Saksische streektaal in het Drentse kerkelijke leven. Ter illustratie zal een Drentse vertaling van een deel van het prachtige Hooglied (7: 1-13) worden voorgelezen. Het belooft een boeiende middag te worden. Na de pauze volgt een nagesprek. Aanvang 15 uur, vrijwillige bijdrage, richtprijs €5, incl. koffie/thee Dolf van der Wal
Herbergdag over pastoraat rond seksueel misbruik Zaterdag 7 maart is er in het Koetshuis van de Herberg te Oosterbeek weer een dag voor predikanten, ambtsdragers en pastoraal werkenden. Dr. A.H. van Veluw uit IJsselmuiden zal een lezing houden met als titel: Seksueel misbruik. Hoe gaan we daar pastoraal mee om. Er is ruimschoots gelegenheid om met hem en elkaar van gedachten te wisselen. Ook kunt u deze dag (opnieuw) kennismaken met het werk van het Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg. De dag begint om 10 uur (vanaf 9.30 uur koffie) en wordt om 13 uur afgesloten met een lunch. De kosten bedragen €12,50 per persoon. Inlichtingen en opgave (uiterlijk 3 maart) bij de Herberg, bij voorkeur per e-mail: herbergdag@ pdcdeherberg.nl of per telefoon (026-3342225).
Beeld en taal Ieder mens heeft een naam Ieder mens heeft een naam hem gegeven door God en door zijn vader en zijn moeder. Ieder mens heeft een naam hem gegeven door zijn gestalte en zijn glimlach en hem gegeven door zijn kleding. Ieder mens heeft een naam hem gegeven door de bergen en hem gegeven door zijn muren. Ieder mens heeft een naam hem gegeven door de planeten en hem gegeven door zijn buren. Ieder mens heeft een naam hem gegeven door zijn falen en hem gegeven door zijn verlangens. Ieder mens heeft een naam
Agenda Passage Assen-Noord Dinsdag 10 februari 19.45 uur, De Valkenhof, Oranjebond 19 Mw. De Ruiter: Gezond van lichaam en geest Info: Mia Reusien-Grit, tel. 355824 … door een Joodse bril: Vergeving Dinsdag 10 februari 19.45 uur, Opstandingskerk Info: ds. Roeland Busschers, tel. 340583 Bibliodrama Dinsdag 10 en 17 februari 20 uur, kapel Adventskerk Info: Auckjen Ridderbos, tel. 350504 Stiltewandeling Woensdag 11 februari 9.30 uur, Adventskerk Info: Berta van der Kolk, tel. 311917
hem gegeven door zijn vijanden en hem gegeven door zijn liefde. Ieder mens heeft een naam hem gegeven door zijn feestdagen en hem gegeven door zijn werk. Ieder mens heeft een naam hem gegeven door de jaargetijden en hem gegeven door zijn blindheid. Ieder mens heeft een naam hem gegeven door de zee en hem gegeven door zijn dood.
Laatste nieuws
Het laatste nieuws van de Protestantse Gemeente Assen vindt u op de website: www.pkn-assen.nl
Zelda, Israëlisch dichteres, 1914-1984 Tekens in Westerbork, Carry van Lakerveld, uitgave Stichting Sobibor en Herinneringscentrum Kamp Westerbork
Foto: Pieter de Roest
God in Drenthe Woensdag 11 februari 15 uur, Jacobuskerk, Rolde Info: ds. Hans Katerberg, tel. 243738
Zo zou je kunnen geloven Maandag 16 februari 19.30 uur, Adventskerk Info: ds. A. Borman,
[email protected]
Levenkring Woensdag 19 februari 14.30 uur, De Schulp Info: Foekje Dijk, tel. 0529-435598
Vrouwenvereniging Monica Donderdag 12 februari 19.45 uur, De Bron Info: Auckje van Houten, tel. 341397
In gesprek met Marjoleine de Vos Dinsdag 17 februari 20 uur, De Bron Info: ds. Peter van de Peppel, tel. 344912
Leerkring Woensdag 19 februari 19.30 uur, De Schulp Info: Foekje Dijk, tel. 0529-435598
Op reis naar Taizé Donderdag 12 februari 20 uur, Parochiehuis, Dr. Nassaulaan 3c Info: Wim Staal, tel. 06232271534 en pastoor Koos Tolboom, tel. 312181 Franciscus van Assisi en de Franciscanen Donderdag 12 februari 20 uur, Ontmoetingshuis, Vries Valentijnsconcert door Jong Vocaal Groningen Zaterdag 14 februari 20 uur, De Bron Entree: €10, incl. consumptie
De Christenvrouw Woensdag 18 februari 19.30 uur, Maranathakerk, Nobellaan 140 Ds. B.L.B. Tramper: Palliatieve zorg Info: Rinske ten Klooster, tel. 374075, e-mail: assen.
[email protected] Hoe een klein rotgodje God vermoordde Woensdag 18 februari 20 uur, Tichelhoes, Rolde Info: ds. Hans Katerberg, tel. 243738
HVG ‘Dient elkander door de liefde’ Donderdag 19 februari 19.30 uur, De Bron Jaarvergadering met bingo Info: mw. J. de Haan, tel. 344670 Oecumenisch Leerhuis Donderdag 19 februari 19.45 uur, De Bron Nieuwe belevingsvormen Ds. Rob Visser Info: Corry van der Molen, tel. 346549 Kosten: €6
Kerkomroep Alle diensten van de Adventskerk, De Bron, De Ontmoeting, de Opstandingskerk en de Jozefkerk zijn te beluisteren via www.kerkomroep.nl. Voor luisteraars die niet beschikken over internet is tegen abonnementskosten een kerkwebontvanger beschikbaar. Informatie: Interkerkelijke Commissie Kerkomroep Assen: J. Spaans, tel. 352424 of H. Hummel, tel. 375921