Vergelijking student company - CE Ondernemerschap opgesteld door Stichting Jong Ondernemen en Kenniscentrum Handel 2 juli 2013 A. Inleiding Veel opleidingen werken al jaren met de programma’s van Stichting Jong Ondernemen waaronder studentenbedrijven. Met de komst van de Certificeerbare Eenheid Ondernemerschap (hierna CE Ondernemerschap) van Kenniscentrum Handel hebben opleidingen behoefte aan duidelijkheid over de inpassing van CE Ondernemerschap in het MBO-programma de student company. In deze gezamenlijke publicatie treft u een vergelijking aan tussen CE Ondernemerschap en de student company bij inzet in het onderwijs en de mogelijkheden bij inzet als toetsinginstrument voor CE Ondernemerschap. B. Toegevoegde waarde De programma’s van Stichting Jong Ondernemen, waaronder de student company, sluiten inhoudelijk goed aan bij de CE Ondernemerschap en kunnen elkaar meerwaarde geven: 1. ze bieden tools om het curriculum in te richten rondom ondernemerschap; 2. in de student company kunnen CE-onderdelen geëxamineerd worden. C. Onderdelen student company In de student company ondernemen deelnemers binnen hun eigen studentenbedrijf. Alle activiteiten doen een appèl op ondernemendheid en ondernemerschap: deelnemers starten het bedrijf, schrijven een ondernemersplan, ontwikkelen en verkopen producten/diensten en beëindigen boekhoudkundig het bedrijf aan het einde van de looptijd (6 of 10 maanden). In dit programma komen alle onderdelen van het zelfstandig ondernemerschap aan bod. De deelnemers ondernemen in een groep, waardoor plannen, organiseren en samenwerken ook een belangrijk onderdeel vormen van het programma. Het stappenplan bestaat uit: 1. Voorbereiden 2. Starten 3. Ondernemingsplan 4. Aandelen 5. Inkopen/produceren 6. Verkopen 7. Afsluiten 8. Doorstarten is niet meegenomen in deze vergelijking, gezien het facultatieve karakter. D. Competenties en vaardigheden in de student company In de student company kunnen deelnemers de volgende competenties ontwikkelen: 1. Vanuit de klant denken/marktgerichtheid 2. Creatief denken 3. Innovatief zijn 4. Problemen oplossen/doorzetten 5. Initiatief nemen 6. Bewust risico nemen 7. Samenwerken 8. Resultaatgericht werken Daarnaast werken de deelnemers binnen het programma aan de volgende vaardigheden: 1. Vergaderen 2. Notuleren 3. Administratie voeren 4. Plannen en organiseren 5. Presenteren en communiceren
Pagina 1 van 7
E. De CE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Werkprocessen CE Ondernemerschap Ondernemerschap bestaat uit zeven werkprocessen: Bepaalt het toekomstbeeld van de onderneming; Geeft de onderneming vorm; Regelt het financiële gedeelte (van het opstarten) van de onderneming; Bewaakt de financiële positie van de onderneming; Positioneert en/of innoveert de onderneming; Koopt in voorde onderneming (producten en/of diensten); Verwerft opdrachten/klanten, stelt offertes op en/of onderhandelt.
F. Aanpak vergelijking Uitgangspunt voor deze vergelijking is de inhoud van het stappenplan in JOffice – de web based leeromgeving van Stichting Jong Ondernemen. De inhoud van het stappenplan is vergeleken met de inhoud van de zeven werkprocessen van de CE Ondernemerschap; Bij deze vergelijking zijn ook de onderliggende kennis, vaardigheden en competenties bij de werkprocessen meegenomen; Naast deze vergelijking wordt tevens ingegaan op de eisen waaraan examinering binnen het student company moet voldoen en welke onderdelen van JO zich goed voor lenen voor het ontwikkelen van de CE Ondernemerschap. G. Informatie Meer informatie vindt u op www.ce-ondernemerschap.nl/docenten/jong-ondernemen of de website van Stichting Jong Ondernemen. U kunt ook contact opnemen met Kenniscentrum Handel of Stichting Jong Ondernemen. Kenniscentrum Handel
[email protected] / 0318-648506 of 0318-698408. Stichting Jong Ondernemen
[email protected] / 070-3490150. H. Conclusies 1. De student company van Stichting Jong Ondernemen biedt een uitstekende aanvulling op het onderwijs. De deelnemers van de student company bedenken concepten, stellen plannen op en starten daadwerkelijk een onderneming op. Met écht geld, echte producten/diensten én échte klanten. Het is learning by doing vanaf dag 1 van het programma. 2. Uit de vergelijking blijkt dat de student company een prima aanvulling biedt in het onderwijs voor werkproces 1, 2, 3 en 5 van de CE Ondernemerschap. Werkproces 4, 6 en 7 komen deels overeen. 3. Voor examinering met de student company biedt werkproces 4, 6 en 7 mogelijkheden. Voor werkproces 1, 2, 3 en 5 zijn aanvullingen nodig om diepgang aan te brengen en individueel te kunnen toetsen. I. en J. Bijlage vergelijking student company – CE Ondernemerschap We wensen u een ondernemend jaar. Kenniscentrum Handel
Stichting Jong Ondernemen
Roelf Jager, directeur Educatieve Dienstverlening
Arko Veefkind, directeur
Pagina 2 van 7
I. Vergelijking competenties-vaardigheden student company en CE Ondernemerschap in het onderwijs Aandachtspunten vergelijking CE Ondernemerschap en student company 1. Voor het aanleren van de CE Ondernemerschap is de student company een prima leermiddel. 2. Voor examinering zijn er extra aandachtspunten (zie hieronder). 3. Niet in alle gevallen biedt de student company voldoende diepgang. Die diepgang kan een opleiding bieden door een individuele opdracht toe te voegen. 4. De competenties ondernemendheid en ondernemerschap in de student company komen vrijwel overeen met de competenties in de CE Ondernemerschap. 5. In de student company komen de vaardigheden samenwerken en afspraken maken nog prominenter naar voren en vormen zeker een meerwaarde. 6. In de vergelijking is te zien dat de zeven werkprocessen ‘gedekt’ kunnen zijn qua vaardigheden en competenties in de student company. 7. De voorwaardelijke kennis/diepgang is aan te brengen in aanvullende theorielessen en deze vervolgens te toetsen. Aandachtspunten examinering binnen de student company Voor examinering gelden verschillende standaarden. We lichten er twee uit die van belang zijn voor de student company: ‘individueel toetsbaar’ en ‘diepgang’ Aan de hand van deze twee criteria bekijkt u per werkproces welke toegevoegde waarde de student company kan hebben: in het onderwijs en/of in de examinering. Individueel toetsbaar Intensief samenwerken is één van de krachten van de student company. Voor examinering is echter vereist dat de individuele prestatie van een deelnemer gemeten moet worden. Sommige prestaties in de student company zijn zonder aanpassingen individueel te beoordelen, denk hierbij aan presenteren en verkopen markt. In sommige gevallen moet een aparte opdracht worden uitgevoerd om te kunnen toetsen of het individu een bepaald onderdeel beheerst, bijvoorbeeld het maken van een financieel plan. Diepgang Starten van een onderneming kan complex zijn: bepalen van een vestigingsplaats, distributie en het assortiment. Onderdelen die in de student company in beperkte mate voorkomen. Als een werkproces wordt getoetst wordt in de student company moet dit met voldoende diepgang gebeuren. De student company biedt ook kansen: deelnemers kunnen veel beter en realistischer netwerken buiten de opleidingsmuren, deelnemers werken met echte geldstromen, echte producten/diensten en echte klanten en leveranciers. Presentaties zijn daarom veel realistischer.
Pagina 3 van 7
student company (CC) 1 VOORBEREIDEN competenties -voorbereiden -vanuit de klant denken/ marktgerichtheid - creatief denken -innovatief zijn -samenwerken
corresponderen met (onderdelen van) werkprocessen van de CE Ondernemerschap werkproces 1 -ideevorming voor starten onderneming -(kleinschalig) marktonderzoek uitvoeren en interpreteren: markt- en doelgroepbepaling, slagingskans product/ onderneming, etc.
toelichting
competenties -creëren en innoveren -ondernemend en commercieel handelen
extra in CE Ondernemerschap zelfreflectie, SWOT-analyse opstellen (o.b.v. marktanalyse, concurrentie, etc.)
werkproces 1 en 2 -beslissen en activiteiten initiëren: besluiten nemen, risico’s inschatten -keuzes maken ten aanzien van de onderneming -administratieve en financiële handelingen uitvoeren
competenties komen overeen
competenties -beslissen en activiteiten initiëren -creëren en innoveren -ondernemend en commercieel handelen -bedrijfsmatig handelen
extra in CE Ondernemerschap ondernemingsvorm en samenwerkingsvorm kiezen De student company fungeert als ware het een BV. Let op: diepgang zelf toevoegen in aanvullende theorielessen over rechtsvormen.
competenties komen overeen extra in CC vaardigheden samenwerken, vergaderen en afspraken maken
vaardigheden -vergaderen -notuleren 2 STARTEN competenties -vanuit de klant denken/ marktgerichtheid -creatief denken -innovatief zijn -problemen oplossen/doorzetten -bewust risico nemen vaardigheden -vergaderen -notuleren -administratie voeren -plannen en organiseren
Pagina 4 van 7
extra in CC vaardigheden samenwerken, vergaderen en afspraken maken
3 ONDERNEMINGSPLAN -vanuit de klant denken/ marktgerichtheid -creatief denken -innovatief zijn -problemen -oplossen/doorzetten -bewust risico nemen -plannen en organiseren -administratie voeren
werkproces 2 opstellen van een ondernemingsplan bewaakt de financiële positie van de onderneming
4 AANDELEN -problemen oplossen/ doorzetten -initiatief nemen -samenwerken -vergaderen -plannen en organiseren -presenteren en communiceren
beperkte correspondentie met werkproces 3 -financiering voor het opstarten van een onderneming verzorgen
5 PRODUCEREN/INKOPEN -creatief denken -innovatief zijn problemen oplossen/ doorzetten -bewust risico nemen -resultaatgericht werken -administratie voeren
werkproces 6 -bepaling van middelen, leveranciers, etc. -afspraken maken met producenten/ leveranciers -realistisch klantbehoefte inschatten
Pagina 5 van 7
competenties beslissen en activiteiten initiëren bedrijfsmatig handelen
competenties -beslissen en activiteiten initiëren -bedrijfsmatig handelen
competenties ondernemend en commercieel handelen Bedrijfsmatig handelen
competenties komen overeen extra JO samenwerken om het ondernemingsplan op te stellen (in teamverband) extra CE Ondernemerschap individualiseer door meer keuzes aan deelnemer te geven bij het opstarten van een onderneming en dus meer diepgang (o.a. vestigingsplaats, financiering, assortiment, etc.) Tip: diepgang aanbrengen m.b.v. een doorstartplan competenties komen deels overeen In de CC werken deelnemers met aandelen en aandeelhouders, de CE Ondernemerschap laat financieringsvormen open.
competenties komen overeen
6 VERKOPEN -vanuit de klant denken/ marktgerichtheid -creatief denken -bewust risico’s nemen -samenwerken -resultaatgericht werken -plannen en organiseren -presenteren en communiceren
7 AFSLUITEN -resultaatgericht werken -administratie voeren
werkproces 5 -presenteren van de onderneming -participeren in netwerken, evenementen, etc. werkproces 7 product/aanbod presenteren aan doelgroep verkoopgesprekken voeren met klanten onderhandelen met klanten competenties beslissen en activiteiten initiëren relaties bouwen en netwerken overtuigen en beïnvloeden creëren en innoveren ondernemend en commercieel handelen werkproces 4 -rapporteren over financiën, conclusies trekken over het succes van de onderneming competenties plannen en organiseren -bedrijfsmatig handelen
8 DOORSTARTEN (optioneel)
Pagina 6 van 7
Werkproces 1 t/m 5 zijn hiermee af te dekken.
competenties komen overeen inhoud van werkproces 5 komt gedeeltelijk overeen: -positionering is qua inhoud en diepgang voldoende -innovatie en aanpassen op marktontwikkelingen is mogelijk te ondervangen door studenten deel te laten nemen aan o.a. innovatie- en duurzaamheidswedstrijden van bijv. St. Jong Ondernemen. Inhoud van werkproces 7 komt ook qua diepgang grotendeels overeen. competenties komen overeen Inhoud van werkproces 4 komt ook qua diepgang grotendeels overeen. Bij de uitvoering van het ondernemingsplan is in de student company veel aandacht voor het bewaken van de geldstromen. Individueel te maken en te toetsen met behulp van een doorstartplan.
J. Mogelijkheden voor examinering CE Ondernemerschap per werkproces in de student company werkproces
mogelijkheden in de student company
1.bepaalt het (toekomst)beeld van de onderneming
6.koopt in voor de onderneming (producten en/of diensten)
+ concepten bedenken en plannen maken - diepgang ontbreekt op onderdelen tip: individualiseer elke opdracht en koppel dit aan het ondernemingsplan en het doorstartplan van de company + (ondernemings)plan opstellen - diepgang ontbreekt op onderdelen tip: individualiseer elke opdracht en koppel dit aan het ondernemingsplan en het doorstartplan van de company + werken met echte financiële middelen - diepgang ontbreekt op onderdelen Tip: individualiseer elke opdracht en koppel dit aan het ondernemingsplan en het doorstartplan van de company + werken met echte financiële middelen, bewaking over langere termijn mogelijk, een echte uitwerking van het ondernemingsplan + individueel te toetsen met bijvoorbeeld een doorstartplan na één jaar + echte netwerken, beslissingen nemen - diepgang ontbreekt op onderdelen, maar is te ondervangen met extra opdrachten of activiteiten individualiseer elke opdracht en koppel dit aan het ondernemingsplan en het doorstartplan van de company + context en handelingen bieden context om het werkproces uit te voeren, werken met echte financiële middelen + individueel te toetsen met individuele opdrachten, bijv. een inventiviteitsproef + deelname aan wedstrijden
7.verwerft opdrachten/klanten, stelt offertes op en/of onderhandelt
+ context en handelingen bieden context om het werkproces uit te voeren, werken met echte financiële middelen + individueel te toetsen door observatie
2.geeft de onderneming vorm
3.regelt het financiële gedeelte (van het opstarten) van de onderneming 4.bewaakt de financiële positie van de onderneming 5.positioneert en/of innoveert de onderneming
Pagina 7 van 7