p i >>
a e voor AMBACHTEN
s
s
Omdat jij iets speciaals kunt!
Colofon
Passie voor Ambachten is een uitgave van het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA) Productie Keijzer Communicatie Projectmanagement Thelma Joziasse, Keijzer Communicatie Ontwerp en vormgeving Neerlandsvlak Robert Donderwinkel, ontwerp Wilma Elbert, productiebegeleiding Naomi Marissink, vormgeving Redactie Hoofdbedrijfschap Ambachten Femina Fransman Miranda Post Keijzer Communicatie Bart van der Harst Anouk Temmink Drukwerk SMG-groep, Hasselt Fotografie Martin Hogeboom Oplage 35.000 ex. Rechten Alle informatie uit deze uitgave mag worden overgenomen, onder vermelding van de bron. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden verleend. Op de foto’s berusten de gebruikelijke auteursrechten.
>
00.
i
>
00
Je ambacht, je passie!
Colofon
c f
o o
l n
o
In het ambacht máák je het!
Jij máákt het, met hoofd, hart en handen!
Goed verdienen? Ga voor een ambacht
i u
h
o
Jouw toekomst begint nu!
Je ambacht, je passie!
n d
>
00 Inhoudsopgave
Verliefd op je vak, voor altijd!
Inhoudsopgave
Ambacht. Rijmt op Macht. En Kracht. En dat past heel mooi. Met bijna een miljoen vakmensen is de
>
ambachtelijke sector een machtige en krachtige motor voor de vaderlandse economie. Vakmensen die met hoofd, hart en handen - met passie- staan en
00.
i
gaan voor unieke producten en diensten. Er zijn veel mooie ambachtelijke beroepen, met mooie goede toekomstmogelijkheden. Deze gids helpt je om jouw passie te ontdekken.
Ondernemerschap
6/7
Opleidingen en niveaus
8/9
Cluster afbouw
10/15
Cluster creatief
16/25
20/21
Interview met Everon Jackson Hooi
Cluster gespecialiseerde bouw
26/38
32/33
Interview met Leontien van Moorsel
Cluster gezondheidstechniek
39/48
44/45
Interview met Maik de Boer
Cluster kleding en lederwaren
49/58
54/55
Interview met Victoria Koblenko
Cluster muziekinstrumenten
59/64
Cluster reparatieambacht
65/72
Cluster uiterlijke verzorging
73/82
76/77
Interview met leerling kapper
Cluster versberoepen
83/90
86/87
Interview met leerling slager
Cluster watersport Cluster woonberoepen
91/96 97/102
Wat doet het Hoofdbedrijfschap Ambachten?
103/104
Legenda
105/106
>>
Verliefd op je vak, voor altijd!
Zelfstandig ondernemer
Een dynamisch avontuur
00.
>
i
‘Lekker voor mezelf beginnen’, ‘Mijn eigen bedrijf’, ‘Ik word eigen
Als beginnend ondernemer kun je terecht bij diverse instanties.
baas!’…. Veel mensen spelen wel eens met de gedachte om
Zoals de Kamer van Koophandel, de Belastingdienst, de
zelfstandig ondernemer te worden. Meestal blijft het bij spelen en
Kenniscentra, Brancheverenigingen en - niet te vergeten - bij het
‘onderneemt’ men geen stappen om er - letterlijk - werk van te
Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA). Hier werken diverse speci-
maken, maar als je het serieus overweegt, zijn er goede moge-
alisten ter ondersteuning van ondernemers in de ambachten. Het
lijkheden. Zeker in de ambachtelijke sector. Dat bewijzen de ruim 225.000 zelfstandige bedrijven die dag in dag uit een belangrijke bijdrage leveren aan de samenleving. Zoals de opticien, de dakdekker, de kapper, de straatmaker en de vele andere ambachtelijke specialisten.
HBA kan je onder meer helpen met een praktische handleiding waarmee je in overzichtelijke stappen een ondernemingsplan kunt opstellen. Dit ‘Werkboek voor de Starter’ biedt bovendien handige informatie en inspirerende tips.
Voorbereiding en motivatie Een goede voorbereiding op het ondernemerschap betaalt zich
Goede voorbereiding basis voor succes
absoluut terug én het is gewoon een mooi avontuur! Zeker in de
Zelfstandig ondernemer worden? Natuurlijk komt er wel wat
ambachtseconomie kun je veel kanten op als je voor jezelf wilt
bij kijken en je moet ook zeker een aantal kwaliteiten en eigen-
beginnen. Wat voor jou de beste keus is, hangt natuurlijk af van je
schappen in huis hebben. De beste manier om je mogelijkheden
persoonlijke interesses en kwaliteiten. Waar ligt jouw specialiteit?
als ondernemer te ontdekken is om het avontuur aan te gaan.
Wat zijn jouw sterke punten? Waarmee kun jij je met jouw bedrijf
Een avontuur is het ondernemerschap zeker. Een uitdagend en
onderscheiden van de concurrentie? enzovoort. Als je er dan voor
dynamisch avontuur waar je heel veel voldoening uit kunt halen.
gaat - ‘Ja, ik doe het’ - moet je keuzes maken, beslissingen nemen
Waarbij je leert om kansen te pakken en hoe je zelf steeds verder
over grote zaken en kleine details. Over je bedrijfsnaam, visitekaart-
kunt komen. Het is bovendien een avontuur dat je een mooie
jes en briefpapier. Over de financiering van je bedrijf (bijvoorbeeld
toekomst kan bieden, maar zoals gezegd, je moet er niet zo maar
via een microkrediet met borgstelling) .
even aan beginnen. Als je wilt snowboarden ga je toch ook niet zonder board en helm de piste op. Een goede voorbereiding is de basis voor succes. Het is verstandig om vooraf goed na te denken over de vraag wat het ondernemerschap inhoudt en wat het voor jou en je omgeving betekent. Èn welke praktische zaken en vragen je tegenkomt. Hoe zit het met je inkomstenbelasting als ondernemer? Hoe zit het met je verze-
Kortom, zelfstandig ondernemerschap is een uitdagend avontuur waar je bewust voor kiest. Het vraagt een goede voorbereiding en een stevige motivatie. Dat zijn de belangrijkste voorwaarden voor succes. Heb jij er ook zin in? Join the club!
keringen? Welke vergunningen moet je hebben? Zijn er speciale
5 kerneigenschappen om eigen baas te zijn:
vakopleidingen voor wat jij wilt? Doe je het alleen, doe je het met
> ondernemend en avontuurlijk ingesteld
anderen? Zo zijn er meer belangrijke zaken die je goed op een rij-
> flexibel, geen 9 tot 5 mentaliteit
tje moet zetten. Dat hoef je trouwens niet in je eentje te doen. Één
> onderscheidend vermogen
van je belangrijkste vragen zou moeten zijn: ‘Waar kan ik terecht
> lef en doorzettingsvermogen
voor advies en ondersteuning bij al die zaken die op me afkomen?’
> kennis en vaardigheden binnen je vakgebied.
Werkboek voor de starter > 6.
>
00 Ondernemend
Omdat jij iets speciaals kunt!
Reactie Sandra Frenk Sandra Frenk wil zich vestigen als zelfstandig schoonheidsspecialist. Na een jarenlange ervaring in de detailhandel wil ze eigen baas zijn. Zij wil zelf haar tijd kunnen indelen en werken in een professionele salon aan huis. Sandra heeft zich grondig voorbereid en is planmatig te werk gegaan. “Ik heb eerst gekeken naar de beschikbare opleidingen. Ik ben ook naar een startersdag van de KvK geweest. Daar waren ook sprekers van de belastingdienst met veel nuttige tips. Je kreeg ook een boek
5 voordelen van het zelfstandig ondernemerschap
mee over ondernemerschap en de belasting. Daar had ik het meeste
> vrijheid als eigen baas
aan.” Verder heeft Sandra ook gesproken met het HBA. Ook denkt ze
> eigen werktijden
erover na om zich aan te sluiten bij de brancheorganisatie, Anbos.
> zelf je prijs en voorwaarden bepalen
Dat laatste sluit ook aan bij het advies van het HBA om je als startende
> toekomstperspectief
ondernemer zeker aan te sluiten bij een brancheverenigingen en/of bij
> flexibiliteit
een belangenorganisatie zoals FNV zelfstandigen. Kortom, een gron-
Borgstellingsregeling, ook voor starters Voor beginnende ondernemers is het vaak lastig om een lening te krijgen bij de bank. De overheid wil daar iets aan doen met de borgstellingsregeling. Deze regeling is een combinatie van coaching en kredietverlening, omdat de overheid garant staat, zal de bank het krediet makkelijker verstrekken. Je moet wel een goed ondernemingsplan hebben. Via de borgstellingsregeling kun je maximaal tot € 35.000,- krediet
dige en ‘degelijke’ voorbereiding is van groot belang.
Heeft Sandra een tip voor mensen die zelfstandig ondernemer willen worden? “Als je voor jezelf wilt beginnen, ga dan zeker naar een startersdag van de Kamer van Koophandel. Dat levert veel informatie op! Kan ik iedereen aanbevelen.”
>>
krijgen. Omdat dit voor economische begrippen kleine bedragen zijn, noemen we dit ook wel een microkrediet of microfinanciering. De regeling is landelijk en geldt voorlopig tot 1 januari 2011. De borgstellingsregeling is er niet alleen voor starters, maar ook voor actieve ondernemers die tijdelijk extra krediet nodig hebben, bijvoorbeeld voor uitbreiding of de aanschaf van nieuwe machines e.d. Meer informatie vind je bijvoorbeeld op www.eigenbaas.nl en www.qredits.nl.
Bron: Arjan Cok, Regionaal Bureau Zelfstandigen, Rotterdam
‘Ga naar de startersdag van ‘KVK’ Van droom naar realiteit: Eigen Salon, Eigen Baas.’
Goed verdienen? Ga voor een ambacht
Opleidingen en niveaus
Met hoofd, hart en handen
00.
>
i
Voordat je in een van de ambachtelijke beroepen aan de slag kunt gaan, moet je vaak eerst een opleiding volgen. Dit zijn meestal opleidingen in het kader van het beroepsonderwijs; wordt, terwijl je tegelijkertijd werkt en leert. Daarnaast zijn er ook andere opleidingsconstructies. Informatie hierover kun je krijgen via de contactadressen op pagina 104/105.
Niveaus Een opleiding is ingedeeld op basis van vier niveaus. Deze niveaus komen zowel voor in het BOL- als in het BBL-onderwijs. Het
Jouw toekomst begint nu!
dat wil zeggen dat je voor een bepaald beroep opgeleid
afronden van een niveau geeft recht op doorstroom naar het volgende niveau. De toelatingseisen verschillen per niveau en per opleiding.
Niveau 1: assistentenniveau Dit zijn korte opleidingen die ongeveer een jaar duren. Je wordt opgeleid voor zeer eenvoudige uitvoerende werkzaamheden, waarbij je werkt onder het toezicht van anderen. Voor sommige beroepsgroepen is er geen niveau 1-opleiding. In dat geval begin je gelijk in niveau 2.
Niveau 2: basisberoepsopleiding De basisberoepsopleiding duurt ongeveer twee jaar. Bij deze opleiding ligt de nadruk op uitvoerende werkzaamheden. Je wordt opgeleid tot beginnend beroepsbeoefenaar. Voor de toelating tot dit niveau kunnen eisen gesteld worden aan je vakkenpakket.
Niveau 3: vakopleiding Afhankelijk van je vooropleiding en de vakopleiding duren de opleidingen op dit niveau twee tot vier jaar. Je wordt opgeleid tot zelfstandig beroepsbeoefenaar. Na de opleiding beschik je over een brede vakkennis en ben je in staat zelfstandig het door jou gekozen beroep uit te oefenen. Om tot de vakopleiding toegelaten te worden, is dikwijls een diploma vereist. VMBO-leerlingen zullen een diploma in de kaderberoepsgerichte of theoretische leerweg nodig hebben.
> 8.
Je ambacht, je passie!
>
00
In het ambacht máák je het!
Opleidingen
Niveau 4: middenkaderopleiding Deze opleiding is een lange beroepsopleiding die drie of vier jaar duurt. Op dit niveau ligt het accent op brede inzetbaarheid, organiserende en leidinggevende- en ondernemersschapkwaliteiten, gecombineerd met verdieping van vakkennis. Ook voor dit niveau geldt dat bepaalde diploma’s nodig zijn om toegelaten te worden.
Leerwegen In het middelbaar beroepsonderwijs zijn er twee leerwegen: de
Kenniscentrum
beroepsopleidende leerweg en de beroepsbegeleidende leerweg.
De meeste beroepen binnen het ambacht vallen onder een Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (ofwel KBB).
Beroepsopleidende leerweg (BOL)
Bij dat kenniscentrum kun je terecht voor meer informatie over
Dit is een dagopleiding. De opleiding is beroepsgericht en bestaat
het beroep en de opleidingen die je ervoor kunt volgen. Een
voor circa twintig procent uit stages. Voor het overige deel volg je
kenniscentrum vormt als het ware de schakel tussen onderwijs-
voornamelijk theorielessen. De leerstof is verdeeld in kleinere een-
instellingen, zoals het Regionaal Opleidingen Centrum (ROC) en
heden, de zogeheten deelkwalificaties, die apart worden getoetst.
het bedrijfsleven. Er zijn negentien kenniscentra in Nederland.
Ieder onderdeel dat je met succes afrondt, levert je een deel van het diploma op. De lengte van de opleiding kan sterk verschillen.
Erkend leerbedrijf
Met de school sluit je een praktijk- en onderwijsovereenkomst.
Een leerbedrijf is het bedrijf waar je werkt en waar je begeleid wordt tijdens je opleiding. Je gaat aan de slag op een zogenaamde
Beroepsbegeleidende leerweg (BBL)
leerwerkplek. Erkende leerbedrijven zijn bedrijven die voldoen aan
Bij deze leerweg ga je wekelijks een beperkt aantal uren naar
speciaal vastgestelde kwaliteitseisen. Dit is om zeker te stellen dat
school. Meestal wordt de school één dag per week bezocht.
het bedrijf in staat zal zijn je adequaat te begeleiden en te scholen
Daarnaast werk je bij een leerbedrijf. Dat is een bedrijf dat jou
in het beroep dat je wilt gaan uitoefenen. Voor informatie over
gaat opleiden binnen de praktijk van het beroep waarvoor je de
en adressen van deze erkende leerbedrijven kun je terecht bij de
opleiding volgt. Je mag dus verwachten dat ze jou praktijkgericht
diverse kenniscentra. Ook bij UWV WERKbedrijf kun je terecht voor
scholen in alle vakinhoudelijke bekwaamheden die je nodig hebt
leerwerkplekken. Vraag ernaar bij een vestiging bij jou in de buurt.
om het beroep uit te kunnen oefenen. Met dit bedrijf worden twee overeenkomsten gesloten. Je krijgt een arbeidsovereenkomst, waarin onder andere staat hoeveel uur je werkt en wat je verdient. Daarnaast sluit je een praktijkovereenkomst af. Hiermee bevestigt het bedrijf dat ze je het vak in de praktijk zullen leren. Als leerling beloof je dat je voor theorie- en praktijklessen een opleiding via de beroepsbegeleidende leerweg zult volgen.
Voor informatie over leerwerkplekken, tips, opleidingen en nog veel meer kun je kijken op: www.werk.nl/jongeren
p i >>
a e voor AMBACHTEN
s
s
Omdat jij iets speciaals kunt!
Colofon
Passie voor Ambachten is een uitgave van het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA) Productie Keijzer Communicatie Projectmanagement Thelma Joziasse, Keijzer Communicatie Ontwerp en vormgeving Neerlandsvlak Robert Donderwinkel, ontwerp Wilma Elbert, productiebegeleiding Naomi Marissink, vormgeving Redactie Hoofdbedrijfschap Ambachten Femina Fransman Miranda Post Keijzer Communicatie Bart van der Harst Anouk Temmink Drukwerk SMG-groep, Hasselt Fotografie Martin Hogeboom Oplage 35.000 ex. Rechten Alle informatie uit deze uitgave mag worden overgenomen, onder vermelding van de bron. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden verleend. Op de foto’s berusten de gebruikelijke auteursrechten.
>
00.
i
>
00
Je ambacht, je passie!
Colofon
c f
o o
l n
o
In het ambacht máák je het!
Jij máákt het, met hoofd, hart en handen!
Goed verdienen? Ga voor een ambacht
i u
h
o
Jouw toekomst begint nu!
Je ambacht, je passie!
n d
>
00 Inhoudsopgave
Verliefd op je vak, voor altijd!
Inhoudsopgave
Ambacht. Rijmt op Macht. En Kracht. En dat past heel mooi. Met bijna een miljoen vakmensen is de
>
ambachtelijke sector een machtige en krachtige motor voor de vaderlandse economie. Vakmensen die met hoofd, hart en handen - met passie- staan en
00.
i
gaan voor unieke producten en diensten. Er zijn veel mooie ambachtelijke beroepen, met mooie goede toekomstmogelijkheden. Deze gids helpt je om jouw passie te ontdekken.
Ondernemerschap
6/7
Opleidingen en niveaus
8/9
Cluster afbouw
10/15
Cluster creatief
16/25
20/21
Interview met Everon Jackson Hooi
Cluster gespecialiseerde bouw
26/38
32/33
Interview met Leontien van Moorsel
Cluster gezondheidstechniek
39/48
44/45
Interview met Maik de Boer
Cluster kleding en lederwaren
49/58
54/55
Interview met Victoria Koblenko
Cluster muziekinstrumenten
59/64
Cluster reparatieambacht
65/72
Cluster uiterlijke verzorging
73/82
76/77
Interview met leerling kapper
Cluster versberoepen
83/90
86/87
Interview met leerling slager
Cluster watersport Cluster woonberoepen
91/96 97/102
Wat doet het Hoofdbedrijfschap Ambachten?
103/104
Legenda
105/106
>>
Verliefd op je vak, voor altijd!
Zelfstandig ondernemer
Een dynamisch avontuur
00.
>
i
‘Lekker voor mezelf beginnen’, ‘Mijn eigen bedrijf’, ‘Ik word eigen
Als beginnend ondernemer kun je terecht bij diverse instanties.
baas!’…. Veel mensen spelen wel eens met de gedachte om
Zoals de Kamer van Koophandel, de Belastingdienst, de
zelfstandig ondernemer te worden. Meestal blijft het bij spelen en
Kenniscentra, Brancheverenigingen en - niet te vergeten - bij het
‘onderneemt’ men geen stappen om er - letterlijk - werk van te
Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA). Hier werken diverse speci-
maken, maar als je het serieus overweegt, zijn er goede moge-
alisten ter ondersteuning van ondernemers in de ambachten. Het
lijkheden. Zeker in de ambachtelijke sector. Dat bewijzen de ruim 225.000 zelfstandige bedrijven die dag in dag uit een belangrijke bijdrage leveren aan de samenleving. Zoals de opticien, de dakdekker, de kapper, de straatmaker en de vele andere ambachtelijke specialisten.
HBA kan je onder meer helpen met een praktische handleiding waarmee je in overzichtelijke stappen een ondernemingsplan kunt opstellen. Dit ‘Werkboek voor de Starter’ biedt bovendien handige informatie en inspirerende tips.
Voorbereiding en motivatie Een goede voorbereiding op het ondernemerschap betaalt zich
Goede voorbereiding basis voor succes
absoluut terug én het is gewoon een mooi avontuur! Zeker in de
Zelfstandig ondernemer worden? Natuurlijk komt er wel wat
ambachtseconomie kun je veel kanten op als je voor jezelf wilt
bij kijken en je moet ook zeker een aantal kwaliteiten en eigen-
beginnen. Wat voor jou de beste keus is, hangt natuurlijk af van je
schappen in huis hebben. De beste manier om je mogelijkheden
persoonlijke interesses en kwaliteiten. Waar ligt jouw specialiteit?
als ondernemer te ontdekken is om het avontuur aan te gaan.
Wat zijn jouw sterke punten? Waarmee kun jij je met jouw bedrijf
Een avontuur is het ondernemerschap zeker. Een uitdagend en
onderscheiden van de concurrentie? enzovoort. Als je er dan voor
dynamisch avontuur waar je heel veel voldoening uit kunt halen.
gaat - ‘Ja, ik doe het’ - moet je keuzes maken, beslissingen nemen
Waarbij je leert om kansen te pakken en hoe je zelf steeds verder
over grote zaken en kleine details. Over je bedrijfsnaam, visitekaart-
kunt komen. Het is bovendien een avontuur dat je een mooie
jes en briefpapier. Over de financiering van je bedrijf (bijvoorbeeld
toekomst kan bieden, maar zoals gezegd, je moet er niet zo maar
via een microkrediet met borgstelling) .
even aan beginnen. Als je wilt snowboarden ga je toch ook niet zonder board en helm de piste op. Een goede voorbereiding is de basis voor succes. Het is verstandig om vooraf goed na te denken over de vraag wat het ondernemerschap inhoudt en wat het voor jou en je omgeving betekent. Èn welke praktische zaken en vragen je tegenkomt. Hoe zit het met je inkomstenbelasting als ondernemer? Hoe zit het met je verze-
Kortom, zelfstandig ondernemerschap is een uitdagend avontuur waar je bewust voor kiest. Het vraagt een goede voorbereiding en een stevige motivatie. Dat zijn de belangrijkste voorwaarden voor succes. Heb jij er ook zin in? Join the club!
keringen? Welke vergunningen moet je hebben? Zijn er speciale
5 kerneigenschappen om eigen baas te zijn:
vakopleidingen voor wat jij wilt? Doe je het alleen, doe je het met
> ondernemend en avontuurlijk ingesteld
anderen? Zo zijn er meer belangrijke zaken die je goed op een rij-
> flexibel, geen 9 tot 5 mentaliteit
tje moet zetten. Dat hoef je trouwens niet in je eentje te doen. Één
> onderscheidend vermogen
van je belangrijkste vragen zou moeten zijn: ‘Waar kan ik terecht
> lef en doorzettingsvermogen
voor advies en ondersteuning bij al die zaken die op me afkomen?’
> kennis en vaardigheden binnen je vakgebied.
Werkboek voor de starter > 6.
>
00 Ondernemend
Omdat jij iets speciaals kunt!
Reactie Sandra Frenk Sandra Frenk wil zich vestigen als zelfstandig schoonheidsspecialist. Na een jarenlange ervaring in de detailhandel wil ze eigen baas zijn. Zij wil zelf haar tijd kunnen indelen en werken in een professionele salon aan huis. Sandra heeft zich grondig voorbereid en is planmatig te werk gegaan. “Ik heb eerst gekeken naar de beschikbare opleidingen. Ik ben ook naar een startersdag van de KvK geweest. Daar waren ook sprekers van de belastingdienst met veel nuttige tips. Je kreeg ook een boek
5 voordelen van het zelfstandig ondernemerschap
mee over ondernemerschap en de belasting. Daar had ik het meeste
> vrijheid als eigen baas
aan.” Verder heeft Sandra ook gesproken met het HBA. Ook denkt ze
> eigen werktijden
erover na om zich aan te sluiten bij de brancheorganisatie, Anbos.
> zelf je prijs en voorwaarden bepalen
Dat laatste sluit ook aan bij het advies van het HBA om je als startende
> toekomstperspectief
ondernemer zeker aan te sluiten bij een brancheverenigingen en/of bij
> flexibiliteit
een belangenorganisatie zoals FNV zelfstandigen. Kortom, een gron-
Borgstellingsregeling, ook voor starters Voor beginnende ondernemers is het vaak lastig om een lening te krijgen bij de bank. De overheid wil daar iets aan doen met de borgstellingsregeling. Deze regeling is een combinatie van coaching en kredietverlening, omdat de overheid garant staat, zal de bank het krediet makkelijker verstrekken. Je moet wel een goed ondernemingsplan hebben. Via de borgstellingsregeling kun je maximaal tot € 35.000,- krediet
dige en ‘degelijke’ voorbereiding is van groot belang.
Heeft Sandra een tip voor mensen die zelfstandig ondernemer willen worden? “Als je voor jezelf wilt beginnen, ga dan zeker naar een startersdag van de Kamer van Koophandel. Dat levert veel informatie op! Kan ik iedereen aanbevelen.”
>>
krijgen. Omdat dit voor economische begrippen kleine bedragen zijn, noemen we dit ook wel een microkrediet of microfinanciering. De regeling is landelijk en geldt voorlopig tot 1 januari 2011. De borgstellingsregeling is er niet alleen voor starters, maar ook voor actieve ondernemers die tijdelijk extra krediet nodig hebben, bijvoorbeeld voor uitbreiding of de aanschaf van nieuwe machines e.d. Meer informatie vind je bijvoorbeeld op www.eigenbaas.nl en www.qredits.nl.
Bron: Arjan Cok, Regionaal Bureau Zelfstandigen, Rotterdam
‘Ga naar de startersdag van ‘KVK’ Van droom naar realiteit: Eigen Salon, Eigen Baas.’
Goed verdienen? Ga voor een ambacht
Opleidingen en niveaus
Met hoofd, hart en handen
00.
>
i
Voordat je in een van de ambachtelijke beroepen aan de slag kunt gaan, moet je vaak eerst een opleiding volgen. Dit zijn meestal opleidingen in het kader van het beroepsonderwijs; wordt, terwijl je tegelijkertijd werkt en leert. Daarnaast zijn er ook andere opleidingsconstructies. Informatie hierover kun je krijgen via de contactadressen op pagina 104/105.
Niveaus Een opleiding is ingedeeld op basis van vier niveaus. Deze niveaus komen zowel voor in het BOL- als in het BBL-onderwijs. Het
Jouw toekomst begint nu!
dat wil zeggen dat je voor een bepaald beroep opgeleid
afronden van een niveau geeft recht op doorstroom naar het volgende niveau. De toelatingseisen verschillen per niveau en per opleiding.
Niveau 1: assistentenniveau Dit zijn korte opleidingen die ongeveer een jaar duren. Je wordt opgeleid voor zeer eenvoudige uitvoerende werkzaamheden, waarbij je werkt onder het toezicht van anderen. Voor sommige beroepsgroepen is er geen niveau 1-opleiding. In dat geval begin je gelijk in niveau 2.
Niveau 2: basisberoepsopleiding De basisberoepsopleiding duurt ongeveer twee jaar. Bij deze opleiding ligt de nadruk op uitvoerende werkzaamheden. Je wordt opgeleid tot beginnend beroepsbeoefenaar. Voor de toelating tot dit niveau kunnen eisen gesteld worden aan je vakkenpakket.
Niveau 3: vakopleiding Afhankelijk van je vooropleiding en de vakopleiding duren de opleidingen op dit niveau twee tot vier jaar. Je wordt opgeleid tot zelfstandig beroepsbeoefenaar. Na de opleiding beschik je over een brede vakkennis en ben je in staat zelfstandig het door jou gekozen beroep uit te oefenen. Om tot de vakopleiding toegelaten te worden, is dikwijls een diploma vereist. VMBO-leerlingen zullen een diploma in de kaderberoepsgerichte of theoretische leerweg nodig hebben.
> 8.
Je ambacht, je passie!
>
00
In het ambacht máák je het!
Opleidingen
Niveau 4: middenkaderopleiding Deze opleiding is een lange beroepsopleiding die drie of vier jaar duurt. Op dit niveau ligt het accent op brede inzetbaarheid, organiserende en leidinggevende- en ondernemersschapkwaliteiten, gecombineerd met verdieping van vakkennis. Ook voor dit niveau geldt dat bepaalde diploma’s nodig zijn om toegelaten te worden.
Leerwegen In het middelbaar beroepsonderwijs zijn er twee leerwegen: de
Kenniscentrum
beroepsopleidende leerweg en de beroepsbegeleidende leerweg.
De meeste beroepen binnen het ambacht vallen onder een Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (ofwel KBB).
Beroepsopleidende leerweg (BOL)
Bij dat kenniscentrum kun je terecht voor meer informatie over
Dit is een dagopleiding. De opleiding is beroepsgericht en bestaat
het beroep en de opleidingen die je ervoor kunt volgen. Een
voor circa twintig procent uit stages. Voor het overige deel volg je
kenniscentrum vormt als het ware de schakel tussen onderwijs-
voornamelijk theorielessen. De leerstof is verdeeld in kleinere een-
instellingen, zoals het Regionaal Opleidingen Centrum (ROC) en
heden, de zogeheten deelkwalificaties, die apart worden getoetst.
het bedrijfsleven. Er zijn negentien kenniscentra in Nederland.
Ieder onderdeel dat je met succes afrondt, levert je een deel van het diploma op. De lengte van de opleiding kan sterk verschillen.
Erkend leerbedrijf
Met de school sluit je een praktijk- en onderwijsovereenkomst.
Een leerbedrijf is het bedrijf waar je werkt en waar je begeleid wordt tijdens je opleiding. Je gaat aan de slag op een zogenaamde
Beroepsbegeleidende leerweg (BBL)
leerwerkplek. Erkende leerbedrijven zijn bedrijven die voldoen aan
Bij deze leerweg ga je wekelijks een beperkt aantal uren naar
speciaal vastgestelde kwaliteitseisen. Dit is om zeker te stellen dat
school. Meestal wordt de school één dag per week bezocht.
het bedrijf in staat zal zijn je adequaat te begeleiden en te scholen
Daarnaast werk je bij een leerbedrijf. Dat is een bedrijf dat jou
in het beroep dat je wilt gaan uitoefenen. Voor informatie over
gaat opleiden binnen de praktijk van het beroep waarvoor je de
en adressen van deze erkende leerbedrijven kun je terecht bij de
opleiding volgt. Je mag dus verwachten dat ze jou praktijkgericht
diverse kenniscentra. Ook bij UWV WERKbedrijf kun je terecht voor
scholen in alle vakinhoudelijke bekwaamheden die je nodig hebt
leerwerkplekken. Vraag ernaar bij een vestiging bij jou in de buurt.
om het beroep uit te kunnen oefenen. Met dit bedrijf worden twee overeenkomsten gesloten. Je krijgt een arbeidsovereenkomst, waarin onder andere staat hoeveel uur je werkt en wat je verdient. Daarnaast sluit je een praktijkovereenkomst af. Hiermee bevestigt het bedrijf dat ze je het vak in de praktijk zullen leren. Als leerling beloof je dat je voor theorie- en praktijklessen een opleiding via de beroepsbegeleidende leerweg zult volgen.
Voor informatie over leerwerkplekken, tips, opleidingen en nog veel meer kun je kijken op: www.werk.nl/jongeren
Het fijne werk in de bouw
a n
f d
r e
Jij maakt het áf!
> 10. Met oog voor detail
o n
>
01 Afrondend
Beroepen in de afbouw Afbouwspecialisten zorgen voor de finishing touch bij de bouw van woningen, kantoren en andere gebouwen. Denk aan het aanbrengen van dekvloeren en stucwerk op muren en plafonds.
d
De afbouwspecialist maakt het écht af en maakt mensen blij.
Dekvloerenlegger Plafond- en wandmonteur Stukadoor
>>
>
01
Specialist in vloeren, wanden en plafonds
Als je staat op kwaliteit
Dekvloerenlegger Als je staat op kwaliteit
>
01.
1
Wat doe je als dekvloerenlegger? Als dekvloerenlegger heb je een apart en veelzijdig vak. Vloeren worden gemaakt van allerlei materialen. Dan gaat het niet over parket of vloerbedekking, maar over de harde onderlaag, ofwel: de dekvloer. Als dekvloerenlegger weet je hoe je deze vloeren moet maken en aanbrengen. Je weet ook welke soort dekvloer
Zo word je dekvloerenlegger!
nodig is in welke omgeving, want een hotellobby is natuurlijk heel
Als je dekvloerenlegger wilt worden, kun je de speciale vakopleiding
wat anders dan een fabriekshal. Uiteraard moet elke vloer voldoen
volgen. Tijdens de opleiding kies je dan weer voor een bepaalde
aan strenge normen en eisen, bijvoorbeeld wat betreft draag-
richting, zoals sierbeton, kunststofvloeren, monolietvloeren of
kracht, slijtvastheid, veiligheid, milieu, comfort (vloerverwarming)
cementgebonden en anhydrietgebonden gietdekvloeren.
en uiterlijk. In een garage, fabriekshal of distributiecentrum ligt er niets op de dekvloer. Daar moet een vloer dus zeer slijtvast zijn en
Opleidingen
bestand tegen zware belasting - denk aan vorkheftrucks en auto’s,
Dekvloerenlegger MBO-niveau 2
maar ook olie. Dit soort vloeren wordt tegenwoordig gegoten
Gezel Dekvloerenlegger MBO-niveau 3
(gietdekvloeren). In hotels ligt de nadruk meer op het uiterlijk en de sfeer van de vloer.
>>
Wat voor eigenschappen moet je hebben? Wat moet je kunnen?
Elis ad magnibh exero corper sequat
Kijk voor meer informatie op: www.vaktoppers.nl
> 12.
> je bent flexibel > je kunt goed plannen > je werkt veilig > je kunt tekeningen lezen > je kunt ook goed calculeren (rekenen)
Welke arbeidsomstandigheden kun je verwachten? Je werkt als dekvloerenlegger altijd in teamverband. Je komt op veel verschillende plaatsen en locaties, van fabriekshallen tot magazijnen, van sportcentra tot in chique hotels. Het is dus een veelzijdig en afwisselend vak waarin je veel kanten op kunt.
>
01
Jij maakt het áf!
Afrondend
Plafond- en wandmonteur
Zo word je plafond- en wandmonteur! Als je aan de slag wilt als plafond- en wandmonteur kun je naar de vakopleiding voor monteur systeemwanden en -plafonds. De opleiding volg je via een beroepsbegeleidende leerweg (BBL) waarbij je praktijk en school combineert. Na de basis kun je je ook meer specialiseren in bijvoorbeeld tekening lezen, calculeren of
Spelen met ruimte
werkvoorbereiden en uitvoeren.
Opleidingen Monteur systeemwanden en -plafonds MBO-niveau 2
>
01.
2
Kijk voor meer informatie op: www.vaktoppers.nl >>
Wat doe je als plafond- en wandmonteur? Als plafond- en wandmonteur heb je een veelzijdig vak. Je kunt met wanden- en systeemplafonds heel snel een ruimte opnieuw indelen en de sfeer totaal veranderen. Gebouwen krijgen steeds meer bijzondere vormen. Zoals de autoshowrooms die je langs de snelweg ziet. Dat lijken soms kleine paleizen, waarbij het gebouw bijna meer opvalt dan de auto’s zelf. Hoge, soms golvende plafonds, strakke wanden of wanden met een vreemde vorm, met gedimde verlichting of juist heel fel verlicht. Het moet niet alleen mooi, maar ook veilig zijn (zoals brandwerend). De onderdelen van systeemwanden komen uit de fabriek. Je kunt er snel een wand mee neerzetten, zowel vast als verplaatsbaar, met of zonder ramen en deuren. Als plafond- en wandmonteur weet je precies hoe je zo’n wand moet plaatsen. Dat geldt ook voor systeemplafonds, maar dan monteer je - in plaats van ramen en deuren lichtpunten of roosters voor de luchtafvoer.
Elis ad magnibh exero corper sequat
Wat voor eigenschappen moet je hebben? Wat moet je kunnen? > je hebt veel materiaalkennis > je hebt inzicht in nieuwe ontwikkelingen > je beheerst de technieken > je kent de eisen
Welke arbeidsomstandigheden kun je verwachten? Als monteur van systeemplafonds en -wanden werk je meestal
>>
binnen. Je hebt soms te maken met deadlines, bijvoorbeeld in verband met een geplande opening. Je werkt meestal in teamverband en je hebt veel te maken met andere mensen, zoals klanten en opdrachtgevers.
Strak werk
Stukadoor Strak werk
>
01.
3
Wat doe je als stukadoor? Als stukadoor zorg je voor een mooie afwerking van buitengevels, binnenmuren en plafonds. Door het aanbrengen van een pleisterlaag – het stucwerk – op een gemetselde muur, een plafond of een wand, strijk je alles mooi glad. Je werkt soms ook met fraaie sierpleisters, die je met de hand of machinaal aanbrengt. Je moet redelijk snel kunnen werken, omdat het (pleister)materiaal hard
Zo word je stukadoor!
wordt als het te lang staat. Tijdens de opleiding leer je op welke
Als je stukadoor wilt worden, kun je de vakopleiding volgen op MBO-
manieren je een wand, gevel of plafond strak en stijlvol kunt af-
niveau 2. Na de basis kun je je verder specialiseren als gezelstukadoor
werken. Je leert omgaan met je gereedschap en de grondstoffen.
of restauratiestukadoor.
Als stukadoor heb je altijd eer van je werk. Of het nu gaat om een
Opleidingen
kantoorgevel of een wand in de woonkamer bij mensen thuis. Een
Stukadoor MBO-niveau 2
bijzondere specialisatie is het restaureren van oude, decoratieve
Gezelstukadoor MBO-niveau 3
plafonds. Dat is het vakwerk voor de echte specialist, dan ben je
Restauratiestukadoor MBO-niveau 4
een soort kunstenaar.
Kijk voor meer informatie op: www.vaktoppers.nl
Wat voor eigenschappen moet je hebben? Wat moet je kunnen?
>>
> je kunt goed plannen
Elis ad magnibh exero corper sequat
> 14.
> je kunt het werk goed voorbereiden > je werkt veilig en netjes > je kunt ook goed samenwerken
Welke arbeidsomstandigheden kun je verwachten? Als stukadoor maak je klanten erg blij met het door jou aangebrachte stucwerk. Je maakt als stukadoor ‘flink wat meters’ op een dag. Soms werk je alleen, maar vaak werk je samen met collega’s in kleine teams. Je bent overal inzetbaar, want je gaat van de ene naar de andere ‘klus’. Afwisselend werk dus, met verschillende projecten, geen dag is hetzelfde.
>
01 Afrondend
Spelen met de ruimte
Klein gemaakt, groots gebaar Unieke details, bijzondere materialen
b k
l e
Jij bent een uitblinker
> 16. De nieuwste sieraden van jouw hand
i n
n d
dochter’s oorknopjes voor haar 10e verjaardag. Voor het creëren, repareren en onderhouden van
02
dit soort voorwerpen vertrouwen mensen op de uitblinkende vakspecialist.
Glazenier Goud- en zilversmid Interview met Everon Jackson Hooi Juwelier Keramist Uurwerkmaker
>>
Blinkend
Oma’s gouden broche, grootvaders vestzakhorloge,
>
02
Bijzondere voorwerpen met emotionele waarde.
>
Creatief technische beroepen
Unieke details, bijzondere materialen
Glazenier
Zo word je glazenier! Er zijn meerdere mogelijkheden om het glazeniersvak te leren. Je kunt één van de diverse cursussen volgen en sinds 2008 is er een volwaardige MBO opleiding: Creatief Vakman, niveau 4.
Opleidingen
Een glasheldere uitdaging
Creatief Vakman, afstudeerrichting Glazenier
Kijk voor meer informatie op: www.vaktoppers.nl
>
02.
1
>>
Wat doe je als glazenier? Als glazenier ben je gespecialiseerd in het ontwerpen, maken en restaureren van (gebrandschilderde) glas-in-loodramen. Je werkt voor particulieren, aannemers, glashandelaren en kerkbesturen of overheid. Je bespreekt hoe het eindproduct moet worden. Je begint met een sjabloontekening op karton, als idee of ruwe schets. Met een glassnijder snij je de glasstukken in de juiste soort en kleur. Brandschilderverf moet in een speciale glasoven inbranden op verschillende temperaturen. Daarna plaats je het glas in het loodprofiel en soldeer je de kruispunten. Bij restauratieopdrachten stel je, na vooronderzoek, een restauratieplan op. Uitgangspunt is om het originele glas zoveel mogelijk te behouden en materialen opnieuw te gebruiken. Het is de uitdaging om de restauratie zó vakkundig uit te voeren, dat het niet of nauwelijks opvalt. Naast glas-in-lood kun je ook andere technieken toepassen zoals glas-in-koper, glasappliqué, gebrandschilderd glas-in-lood, fusing, tiffany, glas-in-beton, glasin-epoxy en zandstralen.
Elis ad magnibh exero corper sequat
> 18.
Wat voor eigenschappen moet je hebben? Wat moet je kunnen? > je bent geïnteresseerd in kunst en cultuur > je bent creatief en hebt gevoel voor vorm en kleur > je werkt graag zelfstandig en durft beslissingen te nemen > je werkt verantwoord, nauwkeurig en zorgvuldig > je hebt kennis van materialen
Welke arbeidsomstandigheden kun je verwachten? Als glazenier werk je in loondienst of als zelfstandig ondernemer. Je werkt meestal in een glasatelier, maar sommige restauraties moet je op (een andere) locatie uitvoeren. Omdat je werkt met glas en met glasovens moet je uiteraard zorgen voor goede veiligheidsmaatregelen.
De nieuwste sieraden van jouw hand
>
Goud- en zilversmid
02 Blinkend
Een glanzende toekomst
02.
2
>
Wat doe je als goud- en zilversmid? Als goudsmid maak en repareer je sieraden zoals ringen, hangers, armbanden en broches. Als zilversmid werk je aan grotere (gebruiks)voorwerpen: schalen, kannen, bestek en kopjes. Je repareert ook antieke voorwerpen. Soms maak je objecten vanuit jouw creativiteit, soms gebruik je een ontwerp van een klant. Je gebruikt ook andere metalen en kunststoffen en beheerst diverse technieken: smelten, gieten en graveren. Voor sieraden
Zo word je goud- en zilversmid!
bewerk je metaal op diverse manieren, zoals solderen, vijlen, buigen, slijpen
Als je aan de slag wilt als goud- en/of zilversmid kun je een speciale
en polijsten. Je kunt ook edelstenen in je sieraden verwerken. Je gebruikt
vakopleiding volgen. Met een HAVO of VWO diploma kun je de
speciale gereedschappen zoals hamers, tangen, pincetten en vijlen. Maar
opleiding in drie jaar doen. Je kunt je ook scholen als
ook elektrische of mechanische metaalbewerkingmachines zoals een wals
goudsmid/ondernemer, je leert dan ook het nodige over
en een boormachine. Andere middelen zijn een meetliniaal, metaalknipper
ondernemersvaardigheden.
en soldeerapparaat. Als goud- en zilversmid gebruik je chemicaliën om metalen te reinigen, te vergulden of te verzilveren. Je moet dus rekening
Opleidingen
houden met milieueisen en veiligheidsvoorschriften.
Goud- en zilversmid MBO-niveau 3 Goudsmid ondernemer MBO-niveau 4
Wat voor eigenschappen moet je hebben? Wat moet je kunnen?
Kijk voor meer informatie op: www.vaktoppers.nl
> je hebt gevoel voor vorm en materiaal
Elis ad magnibh exero corper sequat
>>
> je bent creatief en ondernemend > je werkt zorgvuldig en nauwkeurig > je kunt goed met mensen omgaan > je kunt goed zelfstandig werken
Welke arbeidsomstandigheden kun je verwachten? Als goud- en/of zilversmid werk je in een atelier of in de werkplaats bij een (juweliers)winkel. Soms ga je naar een beurs in binnen- of buitenland.
>>
Je werkt meestal zelfstandig. Je kunt ook hobbycursussen verzorgen. De voorwerpen die je maakt, kun je verkopen en/of tentoonstellen. Een andere mogelijkheid is: een eigen zaak/atelier, waarbij je zelf verantwoordelijk bent voor de administratie, in- en verkoop en klantenwerving.
Unieke details, bijzondere materialen
E
v
e
r
o
n
Klein gemaakt, groots gebaar
Jij bent een uitblinker
> 20.
Een glimmende toekomst
Blinkend
>
02
Everon Jackson Hooi
>
Bij ambacht denk ik aan kwaliteit!
02.
i
Geboortedatum en -plaats
Bij ambacht denk ik aan kwaliteit!
Geboren op 30 mei 1982 op Curaçao.
Acteur Everon Jackson Hooi - Bing Mauricius (GTST) - draagt
Toen hij 8 jaar oud was verhuisde hij met zijn moeder naar
álle ambachten een warm hart toe. “Ik ondersteun de ambachten
Dordrecht.
omdat het allemaal unieke beroepen zijn. Echte vakmensen maken producten met liefde en zorg. Als ik aan ‘ambacht’ denk,
Waar ken je Everon van?
dan denk ik aan kwaliteit.”
Hij was voor het eerst op televisie te zien in de rol van Ciro Pietersoon in de succesvolle dramaserie De Erfenis. Daarna
De term duurzaamheid vindt Everon dan ook op zijn plaats.
werd hij echt bekend als Bing Mauricius in Goede Tijden Slechte
“Mensen willen waar voor hun geld en met ambachtelijke
Tijden, een rol die hij nog steeds vertolkt. Zijn debuut op het witte
producten krijgen ze dat. Mocht er iets mis zijn met het artikel dan
doek was in de film Doodeind.
kun je altijd weer terecht bij de vakman. Bij massaproductie is dat lastiger en gelden er allerlei voorwaarden en regels.” Klant is koning, volgens Everon, voor nu én in de toekomst. “Dit statement is een comeback aan het maken. Mensen willen niet meer als een nummertje behandeld worden. Het advies en de tijd die bijvoorbeeld de dorpsdrogist vroeger voor je had, is er nu niet
Wat doet Everon nog meer? Naast zijn acteerwerk ontwikkelt Everon tv formats. Ook heeft hij de wens om te gaan produceren, muziekvideo’s en reclamefilmpjes te regisseren. Zijn studie Audiovisueel Vormgeven (Grafisch Lyceum, Rotterdam) komt daarbij goed van pas.
meer. Met alle gevolgen van dien. Vakmensen geven dat stukje service juist wel!”
Everon is naast ambassadeur voor het Ambacht ook vrijwilliger/ ambassadeur van de Stichting Internationale Kinderhulp.
Omdat Everon dagelijks te zien is in de soap Goede Tijden Slechte Tijden, speelt zijn uiterlijk een belangrijke rol. “Ik draag
>>
graag mooie kleding en sieraden. Kleren maken de man. Een goed gekleed persoon maakt meer indruk dan iemand die minder aandacht aan z’n uiterlijk besteedt. En, een mooi sieraad maakt je outfit af. Het is een belangrijk accessoire, dit detail maakt het plaatje compleet.” Een glanzende toekomst
“Mensen willen waar voor hun geld en met ambachtelijke producten krijgen ze dat”
Fotografie: Bob Hersbach
