■ OVR Nieuws is een uitgave van de Ondernemersvereniging Reimerswaal ■ 8e jaargang, no. 21, juni 2012
In dit nummer: ■ Groeien tegen de stroom in > 1 ■ ING > 3 ■ PWR Trading > 4/5 ■ Lamb Weston / Meijer > 4/5 ■ Techno West Services > 6 ■ Hoogesteger > 7 ■ Nieuws uit de gemeente > 8 ■ Profiel: Hans Mosselman > 8
Groeien tegen de stroom in Agenda Het mogen dan lastige economische tijden zijn, in de gemeente Reimerswaal is volop bedrijvigheid. Op het bedrijventerrein Nishoek bijvoorbeeld, waar heel wat ondernemingen een nieuw pand
bouwen of zelfs starten. Hoe komt het toch dat dergelijke bedrijven ook nu groeien? Zelfs tegen
September: Jongerenactiviteit
de stroom in. In deze OVR Nieuws leest u verhalen van ondernemers die stappen maken,
September: Algemene ledenvergadering
zich ontwikkelen, nieuwe afzetkanalen vinden of telkens weer innovatief durven te zijn.
November: Bedrijfsbezoek
U vindt tussen de regels door veel tips en adviezen en de ING biedt u een uitgebreid rapport waarin allerlei kansen staan waarop u kunt inspelen. Wie weet, kunt u er uw voordeel mee doen. Interessant is het sowieso! We wensen u veel leesplezier!
Kijk voor meer informatie op onze website www.ovreimerswaal.nl
Op stap met de OVR...
Een mooie club ondernemers stapte op donderdagavond 26 april het pand van Autoschadeteam Baarends in Goes binnen.
Met een heerlijk voorgerecht en interessante
gasten zich in speciale overalls en schoeisel om
presentatie werd het OVR-bedrijfsbezoek
stofverspreiding zoveel mogelijk te voorkomen.
hartelijk ontvangen. Daarna volgde een
...met dank aan het team van Baarends!
inspirerende rondleiding door het gebouw
Het bezoek werd afgesloten met een heerlijk
waarbij op deskundige, gedreven wijze allerlei
buffet en gezellige netwerkborrel. Het was
specifieke werkzaamheden werden toegelicht.
een informatieve, leerzame avond die veel
Voor de uitleg over het spuitwerk hesen de
enthousiaste reacties opleverde.
Voorwoord:
Groeien tegen de stroom in Het is heel wat om als bedrijf te blijven staan in deze economisch lastige tijden. Zo’n forse tegenwind hebben we in decennia niet gehad. Ik heb dan ook veel bewondering voor ondernemers die telkens weer manieren vinden om de storm te trotseren. Door kostenbesparingen bijvoorbeeld,
één manier om te investeren, ontwikkeling
maar ook door het vinden van innovatieve
van professionaliteit en deskundigheid
productieprocessen, efficiëntere werkwijzen
een andere. Beide hebben hetzelfde doel:
of nieuwe markten. We hebben allemaal
helemaal klaar zijn voor de betere tijden.
last van de recessie, ook bedrijven die in een
Die vast en zeker komen, daar ben ik van
minder conjunctuurgevoelige sector zitten.
overtuigd. Dus heeft u de ruimte om u
Dat er daarin toch ondernemers zijn die
voor te bereiden? Doen! Want ook dát is:
de durf hebben om juist nu te investeren
‘Groeien tegen de stroom in’!
in de toekomst, dwingt extra respect af. Ik zie dergelijke ondernemers terug in
Rinus van Stee
mijn directe omgeving. Zij nemen nu
Voorzitter Ondernemersvereniging
bewust de tijd en ruimte om zich te
Reimerswaal
ontwikkelen of om hun team extra bij te
www.ovreimerswaal.nl
scholen. Een nieuw pand of machines is
Colofon
OVR Nieuws, 8e jaargang, no. 21, juni 2012
OVR Nieuws is een uitgave van de Ondernemersvereniging Reimerswaal. De periodiek komt drie maal per jaar uit. Wilt u meer informatie over de OVR ? Kijk op www.ovreimerswaal.nl of neem contact op met Rinus van Stee via
[email protected].
Heeft u suggesties voor de redactie van OVR Nieuws? Mail dan naar
[email protected] ■ Redactie: Adriaan Rijk, Wilco Sinke, Cees van Rij, Jacqueline Luijkx, Elise Stroo ■ Tekst: Pink Communicatie, Kruiningen ■ Foto’s: Sumplus Fotografie, Yerseke ■ Druk: Drukkerij Van Velzen, Krabbendijke ■ Productie: Pink Communicatie, Kruiningen OVR Nieuws is mede mogelijk gemaakt door: Lamb Weston / Meijer Lamb Weston / Meijer, Rabobank Oosterschelde, ABN AMRO en ING.
Ondernemen tegen de stroom in Tegen de stroom in roeien is niet overal hetzelfde. Wie in een roeiboot de oversteek maakt naar het Verenigd Koninkrijk weet dat er momenten zijn dat de stroom tegen zit en dat er nauwelijks vooruitgang wordt geboekt. Wie dan afhaakt, zal de overkant niet halen, maar dobbert stuurloos rond. Nog een keer de riemen aanhalen heeft zin, want op termijn zal het beter gaan. Wie vlak voor een waterval tegen de stroom in roeit, weet dat er geen sprake kan zijn van opgeven. Dan is het voorbij. Het is dan roeien voor je leven.
In ondernemend Nederland is tegen de stroom in ondernemen ook niet overal gelijk. De tegenstroom is niet altijd even sterk en niet elke onderneming houdt op te bestaan als er even met de stroom meegedreven wordt. De economie zit niet mee, de tijd
binnenkomt, maar alle leerlingen een I-pad in hun tas hebben. • Internationalisering zorgt voor nieuwe afzetkansen buiten Europa voor exportafhankelijke sectoren zoals transport en de groothandel.
van wind in de rug ligt achter ons. Maar ook in een krimpende
• Nieuwe technieken als bio- en nanotechnologie bieden
economie kunnen bedrijven hun omzet vergroten.
vooral in de industrie kansen.
Door slim in te spelen op de belangrijke trends kunnen ondernemers
En zo zijn er nog talloze voorbeelden te noemen van kansen die
ervoor zorgen dat zij tot de topbedrijven van hun sector behoren.
er ook in een labiele economie zijn voor ambitieuze ondernemers.
Succes van een bedrijf hangt niet alleen af van het mee of tegen zitten van de markt. Het gaat om de juiste strategische keuzes
Kijk voor het rapport Ondernemen naar 2020 op:
waarbij ingespeeld wordt op kansen in de markt. Binnen iedere
www.ing.nl/zakelijk/ing-economisch-bureau/secto-
sector zijn er mogelijkheden om ambities waar te maken.
ren/2012/04/20120420_Ondernemen_naar_2020.aspx
ING helpt u er graag bij om de kansen te benutten. John Heijnsdijk, ING Rayondirecteur Zeeland In het rapport Ondernemen naar 2020 dat in april jl. werd gepubliceerd geven wij allereerst onze visie op de Nederlandse economie in 2020. We selecteren vervolgens vijf trends die in 2020 voor iedere ondernemer van belang zijn: demografische veranderingen, duurzaamheid, internet, technologie en internationalisering. Daarna geven wij voor deze trends voor elke sector kansen aan die u als ondernemer kunt benutten: enerzijds om de omzet te verhogen, anderzijds om te kijken naar de mogelijkheden om efficiencywinst te behalen. Voorbeelden hiervan zijn: • Door demografische ontwikkelingen zoals de vergrijzing komt er een extra vraag naar zorg. Ook de horeca kan hierop inspelen door bijvoorbeeld zorghotels te organiseren. • Duurzaamheid blijft een belangrijke trend. Hier liggen kansen voor de bouwsector om (bestaande) gebouwen energiezuinig te maken. Landbouw kan inspelen op de toenemende vraag naar biologische en duurzame producten. • Internet en E-commerce bieden nog veel kansen voor de detailhandel en voor bijvoorbeeld payment service providers in de zakelijke dienstverlening. De digitale snelweg zorgt voor maatwerk in het onderwijs. Er zijn scholen waar geen boek meer
PWR Trading & Extrusion B.V.
‘Samen bouwen aan de toekomst’ Van mosselvisser tot kunststofrecycling. Het kan verkeren. Armin Huissen werd in 2007 handelaar in kunststoffen. Dit jaar opent hij een recyclingbedrijf aan de Nishoek. Armin Huissen ging bij de bouw niet over één nacht ijs. Hij nam Bouwraadhuis in de hand om het pand te ontwerpen. En gaf vervolgens Hoondert Staalbouw
Grote producenten kunnen het niet meer maken om onzorgvuldig met grondstoffen om te gaan. Bovendien: gerecycled materiaal is over het algemeen goedkoper dan Prime materiaal. De recyclingbranche
opdracht om het geheel uit te voeren. ‘Dat heeft geresulteerd in een mooi en
heeft dan ook een flinke groeistimulans
zeer goed afgewerkt pand. We zijn er erg blij mee.’
gekregen en daar spelen we op in.’
Geavanceerde bewerking
schonen we het verder op in een smeltproces
Bouwen aan de toekomst
PWR koopt reeds vermalen PVC-kozijnen op en
en maken we het homogeen. Dat leidt ertoe
Net als Techno West Services bouwt PWR
bewerkt die verder tot een nieuwe grondstof
dat we onze klanten een nieuwe grondstof
gericht aan de toekomst. ‘Mijn twee oudste
voor de PVC-verwerkende industrie.
kunnen leveren, naar wens.’
zoons gaven op een bepaald moment aan dat ze er voor voelden om in de zaak te
‘De ingekochte materialen ontdoen we, met moderne scheidingstechnieken, van alle
Groeimarkt
komen. Dat gaf mij extra motivatie om al
aanwezige vervuiling zoals siliconen, stukjes glas
Zorg voor het milieu is, zeker de laatste 10 jaar,
bestaande plannen voor het recyclingbedrijf
en houtsplintertjes. Daarna separeren we
sterk opgekomen. ‘Het is niet meer iets
verder uit te werken. De naam van ons bedrijf
het materiaal door middel van kleurenschei-
wat bedrijven erbij doen. Meer en meer is
is dan ook gebaseerd op de namen van onze
ding in Zuiver Wit en Bont. Vervolgens
het echt in productieprocessen ingebakerd.
3 zoons: Pim, Wietse en Ramon. Toevalligerwijs
Lamb Weston / Meijer
Groeien in groen
Groeien is meer dan hoge marktaandelen of mooie financiële resultaten. Groeien betekent ook innoveren, ontwikkelen, toonaangevend zijn. Voor Lamb Weston / Meijer zijn die aspecten nadrukkelijk verbonden met duurzaamheid. De organisatie ‘groeit in groen’.
Geavanceerde bewerking
andere kant moeten we heel goed zorgdragen
Jolanda Soons is als senior manager
voor onze omgeving. Want we willen ook in de
sustainability verantwoordelijk voor de
toekomst kwalitatief goede producten leveren.’
duurzaamheidsstrategie en implementatie
Meer lezen? Op www.lambweston-nl.com vindt u een samenvatting van het duurzaamheidsverslag.
van het duurzaamheidsprogramma. ‘Wij zijn
Letterlijk duurzame waarde creëren
ervan overtuigd dat je als bedrijf geen toekomst
Onlangs bracht Lamb Weston / Meijer haar
hebt als je niet verduurzaamt. Het is nood-
tweede duurzaamheidsverslag uit met daarin
zakelijk om zorgvuldig om te gaan met wat
de eigen visie op duurzaamheid tot 2020.
de aarde ons geeft. Er is berekend dat de
Jolanda: ‘De kern is dat we gezamenlijk
wereldvoedselproductie in 2050 moet
duurzame waarde willen creëren. Voor ons
verdubbelen om aan ieders behoefte te
als bedrijf, onze aandeelhouders en voor
kunnen voldoen. Tegelijkertijd raken
de samenleving. We hebben 6 kernthema’s
grondstoffen uitgeput. Die ontwikkelingen
geselecteerd in onze strategie. Op de eerste
bieden ons als internationale levensmiddelen-
3 willen we leidend zijn in onze branche:
producent enerzijds groeikansen. Aan de
water, energie & emissies en aardappel & afval.
staan deze 3 letters ook voor Plastic Waste Recycling. Onze jongste (Ramon) zit nog op school maar het ligt in de lijn der verwachting dat ook hij op termijn zijn steentje zal bijdragen.’ Vertrouwen Armin Huissen ziet de toekomst vol vertrouwen tegemoet. ‘Ik heb inmiddels veel kennis en ervaring op het gebied van grondstoffen, die ik nu ook als producent in kan gaan zetten. Daar heb ik erg veel zin in en het is mooi om dat samen met mijn zoons te kunnen doen. Zeker op dit terrein: met een mooi nieuw pand, een uitstekende centrale bereikbaarheid en prachtige zichtbaarheid vanaf de A58.’
Water en energie zijn natuurlijke bronnen
aan dat diegene, die dit thema het beste invult
Algenproject als ultiem voorbeeld
waar we zuinig op moeten zijn. Vervuiling
waarschijnlijk deze deal krijgt. Dat geeft ons
Een van de duurzame ambities is om per 2020
door emissies willen we sterk terugdringen
het gevoel dat we klaar zijn voor de toekomst.
het direct watergebruik te reduceren met 50%.
en afval willen we reduceren in de keten en
Want duurzaamheid zat al in onze genen,
Operations manager environmental affairs
voor 100% laten hergebruiken. Aardappelen
we noemden het voorheen alleen anders.
Cees van Rij vertelt: ‘Momenteel loopt er dan
zijn onze belangrijkste grondstof die zo
We zijn er alert op dat we zuinig met
ook een pilotproject voor het zuiveren van ons
efficiënt en duurzaam mogelijk moeten
grondstoffen, water en energie omgaan,
afvalwater door algen. In aardappelen bevindt
worden geteeld. Dat kunnen we alleen
we beheersen onze processen, hebben oog
zich o.a. stikstof, fosfor en kalium dat voor een
bereiken als we samenwerken met andere
voor onze medewerkers en voor het milieu en
gedeelte achterblijft in ons afvalwater. Algen halen
partijen, zowel binnen als buiten onze keten,
leveren lekkere aardappelproducten met een
de stikstof en fosfor eruit en daardoor groeien ze.
zowel met afnemers als toeleveranciers en
superieure service. Met onze duurzaamheids-
Vervolgens dienen ze als voedsel voor schaal-
andere belanghebbenden. Samen andere
strategie bouwen we dit verder uit. We hebben
en schelpdieren. Na nog een zuiveringsstap
paden bewandelen, overleggen en tot
een voorsprong en kunnen anderen helpen
wordt 60% van dit water opnieuw ingezet
innovaties komen waardoor we letterlijk
zich op dit gebied te onderscheiden.
als proceswater. Een ultiem voorbeeld van
nieuwe waarde creëren.’
Transparantie is dan ook een belangrijk
duurzame waarde creëren voor onze eigen regio:
basisprincipe: we willen meer delen met de
minder vervuiling voor de samenleving, nieuwe
Duurzaamheid als tweede natuur
buitenwereld, vertellen wat we doen en welke
voedselbronnen voor telers van schaal- en
De tijd dat de mate van duurzaamheid
mogelijkheden tot samenwerking er zijn.
schelpdieren op korte afstand, een duurzamer
dé succesfactor wordt is heel dichtbij.
Binnen ons bedrijf werken we er dan ook hard
productieproces voor ons bedrijf en indirect
‘De laatste maanden neemt het aantal vragen
aan om onze medewerkers nog beter te
uiteindelijk behoud van banen en welvaart.
over duurzaamheid van zowel afnemers als
informeren en erbij te betrekken. Zij zijn
toeleveranciers toe. Zo kregen we recent een
onze ultieme ambassadeurs; duurzaam
Ondanks subsidies vergt het project nog steeds
vragenlijst over duurzaamheid van een grote
werken moet onze tweede natuur worden,
een flinke investering. Maar onze toekomst is
Nederlandse inkoopgroep. Onze verkoper gaf
dat je dingen als vanzelf duurzaam doet.’
het geld, de tijd en de energie meer dan waard.’
Techno West Services
‘Als je de hele dag gewoon doet, kom je er altijd’ Hij heeft van zijn hobby zijn werk gemaakt. Rien Westrate, eigenaar van Techno West Services, is een bevlogen en eigenzinnig ondernemer. In juli verhuist hij zijn bedrijf van ’s Gravenpolder naar een gloednieuw pand op de Nishoek. ‘Reimerswaal is een hardwerkende gemeenschap. Daar voelen
Tja, door gewoon te doen. Want als je de hele dag gewoon doet, word je
we ons mee verbonden. Bovendien is de Nishoek een toplocatie
toch bijzonder. We werken hard, direct, eerlijk en makkelijk. Je moet goed
met een uitstekende zichtbaarheid en bereikbaarheid. Het pand
naar je klanten luisteren en flexibel zijn. En je als ondernemer niet met
hier wordt te klein, dus de stap is logisch’, vertelt Rien.
details bezig houden. Er zijn zoveel eisen en regels, je zou bijna niet meer aan ondernemen toekomen. Dus schoenmaker blijf bij je leest, zeg maar.’
Doel voor de toekomst Precies 25 jaar geleden startte Rien Westrate zijn eigen onderneming.
Beren op de weg zijn goed
Techno West Services koopt, repareert, verkoopt en verhuurt
‘Tijd om na te denken is belangrijk. Over jezelf, je familie, je bedrijf.
vorkheftrucks en aanverwante machines en onderdelen. Het team
Dan kom je soms tot ingenieuze ideeën en durf je stappen te zetten.
telt 12 medewerkers, waaronder 4 zoons en een schoonzoon. ‘
Ik zag al jaren dat grote braakliggende terrein naast de snelweg.
Allemaal jonge gasten die goed met elkaar kunnen opschieten.
Een geweldige locatie, waar dagelijks honderdduizend mensen voorbij
Mijn eigen jongens hebben elk een specifieke taak, zoals verkoop,
komen. Toen bleek dat we ons daar konden vestigen, hebben we gelijk
buitendienst, verhuur of de werkplaats. Dat zij in het bedrijf zitten
de plannen gemaakt. Nee, dat is geen risico. Het grootste risico is dat
geeft een aanvullende drive aan mijn ondernemerschap. Er zit
1 promille van die reizigers ons bedrijf daadwerkelijk bezoekt.
toekomst in.’
Want dan is het pand gelijk te klein. Het geeft ons betere bereikbaarheid en meer ruimte voor ontwikkeling, bespaart verkopers en geeft
Direct, eerlijk en flexibel Techno West Services groeit elk jaar gewoon door, ook in deze mindere economische tijden. ‘Hoe je dat doet?
kwaliteitsverbetering. Natuurlijk zie ik soms beren op de weg, dat is juist goed. Als je ze ziet kun je je beter op de toekomst voorbereiden en zo’n beest in het juiste kotje steken.’ Het team als succesfactor Lol, enthousiasme, gedrevenheid. Die woorden passen bij Rien Weststrate. ‘Ik kan me kwaad maken over belastingen en overheidsbemoeienis. Als die zo verder doorgaan, valt er niks meer te ondernemen. Maar het ondernemerschap, het werk…dat doe ik enorm graag. De contacten met klanten, kennis overdragen aan onze monteurs, hen enthousiast maken, goed voor ze zijn.
Want dat is de succesfactor:
je team!’
Hoogesteger Verkeersopleidingen
‘Zelfs als het meezit, moet je er wel wat voor doen’ Ondernemers zijn er niet dol op, maar het kan ook in je voordeel werken. Aangescherpte wet- en regelgeving bieden Hoogesteger Verkeersopleidingen mooie groeikansen. En die pakken ze al jaren met beide handen aan. Van bromfiets tot vrachtwagen met oplegger.
kwam er vraag naar luxeartikelen, zoals het
En alles wat daar tussen zit. Sinds de start in 1970
motorrijbewijs. Minstens zo belangrijk is de
is Hoogesteger uitgegroeid tot een rijschool met
toegenomen regelgeving. Het rijbewijs voor
een compleet aanbod verkeersopleidingen.
vrachtwagens is tegenwoordig een echte
In 1995 stroomde Martin Hoogesteger in het
beroepsopleiding, het bromfietsexamen
bedrijf van zijn vader in. ‘Hij begon met 1 auto.
werd verplicht en sinds kort moeten vracht-
Inmiddels hebben we een uitgebreid wagenpark.
wagenchauffeurs zich elk jaar bijscholen.
In de regio rondom Yerseke is Hoogesteger een
Ja, de wetgever is ons gunstig gezind.’ En ieder heeft daarin zijn eigen kracht.
begrip: hele families hebben bij ons hun Je moet er wel wat voor doen
Sommigen zijn goed in spoedcursussen,
Het lijkt bijna alsof het komt aanwaaien,
anderen zijn gespecialiseerd in opleidingen
Groeiend familiebedrijf
maar zo werkt het natuurlijk niet. ‘Je moet wel
voor klanten met een lichamelijke beperking.’
Na Martin sloten ook zijn broers en zus zich bij het
van de ontwikkelingen op de hoogte blijven en
bedrijf aan. ‘Een echt familiebedrijf. We hebben
er tijdig op anticiperen. Door kwalitatief en
Dromen van een nieuwe locatie
een erg leuk beroep, waarin we veel mensen
representatief materieel dat up-to-date is
Hoogesteger heeft nog mooie plannen
ontmoeten. Het is echt onze passie om mensen
bijvoorbeeld, daar hechten we erg veel waarde
voor de toekomst. ‘Een eigen terrein voor de
op te leiden. Daarnaast zijn we ondernemers
aan. Daarnaast moet je bijscholen, je kennis op
motorrijlessen en beroepsleidingen, dat is
waardoor we zelf beslissen en onze eigen
peil houden. Dat geldt voor al onze medewerkers.
onze grote wens. Reimerswaal is een bloeiende
kwaliteit bepalen. Dat bevalt prima. In totaal zijn
Maar zelfs als je dat op orde hebt, draait het
gemeente, zowel qua jeugd als qua welvaart,
we met 9 medewerkers en er zit volop groei in.
uiteindelijk toch om tevreden klanten.
en daar past voor ons een nieuwe locatie bij.
Eind jaren ’90 begon dat al. Door die economische
We proberen telkens weer de omstandigheden
Helaas mochten we niet bouwen in de Nishoek,
hoogtijden groeide de mobiliteitsbehoefte en
te creëren waardoor mensen graag naar ons
omdat we daar als opleider planologisch
komen. Onze medewerkers zijn niet alleen
niet in pasten. We hopen nu op een volgend
goed geschoold, ze kunnen ook met
bestemmingsplan waarin we onze toekomst-
mensen om gaan.
plannen verder kunnen verwezenlijken.’
rijbewijs gehaald.’
Nieuws
vanuit de gemeente Reimerswaal
Er is nog ruimte om te groeien in de Gemeente Reimerswaal! Bedrijventerrein Nishoek
Bedrijventerrein De Poort
Op bedrijventerrein Nishoek is nog één
Op bedrijventerrein De Poort zijn nog twee kavels langs de A58 te koop. Op dit moment
kavel te koop. Alle overige zijn verkocht en
staat er nog een hoogspanningsmast op, maar die verdwijnt in de loop van de tijd.
momenteel is er dan ook volop bedrijvigheid: aan veel loodsen wordt gebouwd of de Burg Machinefabriek B.V. volledig verhuisd
Actualisatie bestemmingsplannen bedrijventerreinen
naar het bedrijventerrein.
Het voorontwerp bestemmingsplan Grootschalige Bedrijventerreinen heeft ter
bouw is nagenoeg gereed. Zo is ook
inzage gelegen. Hierin zijn vier bedrijventerreinen opgenomen: Nishoek, De Poort,
Bedrijventerrein Olzendepolder
Korringaweg en Olzendepolder. De actualisering is gericht op het regelen van de
De onteigeningsprocedure voor de
bestaande situatie met ontwikkelingsmogelijkheden voor actuele behoeften uit
2e herziening van dit terrein is gestart. Naar verwachting duurt het nog zeker twee jaar, voordat deze kavels uitgegeven kunnen worden.
Profiel:
de markt. Doel is de geldende regeling verder te uniformeren, te veralgemeniseren en (waar wenselijk en mogelijk) de toelaatbaarheid, vestigingsmogelijkheden en bouwmogelijkheden van bedrijven te vergroten.
Hans Mosselman
Wie met Hans Mosselman praat merkt gelijk: dit is een bourgondisch ‘mensenmens.’ En een ondernemer in hart en nieren, die trots is op het bedrijf A.C. Mosselman b.v. Het bedrijf in plantuitjes heeft hem, naast de nodige spanningen, levensvreugde en vrijheid gebracht. Prachtig vindt hij het, dat zijn beide kinderen het stokje met evenveel gedrevenheid hebben overgepakt. ‘Mijn vader boerde in akkerbouw, fruitteelt en uitjes. In ‘67 zei hij “ik geloof nooit dat we al deze dingen goed kunnen doen. Wat wil je?”. Praten met bomen kon ik niet, met mensen des
‘Als ik naar Canada vertrok voor een paar weken, had ik wel
te beter. Het werden de plantuitjes. We bouwden het bedrijf
eens tranen in mijn ogen hoor. Je kunt het je niet meer voorstellen,
samen uit. Toen ik contractjes moest opstellen, merkte ik dat ik
maar destijds had je dan helemaal geen contact met je gezin.
nauwelijks kon schrijven. De ULO had ik nooit afgemaakt,
Mijn zoon en dochter waren nog klein en ik miste ze. Want zo druk
ik werkte liever. Ik kon niet onder de Handelsavondschool uit
kon het niet zijn, ik vond het heerlijk om ’s avonds iets met ze te doen.
en concentreerde me op talen. Dat viel niet mee, werken en
Even een potje dammen.’
leren tegelijk!’ Al snel kwamen de buitenlandse contacten. Dan ging ik in Italië lunchen met klanten, want je moet het een
‘Dieter en Wilja draaien de zaak. Ik ben nog wel actief als teelt-
beetje aankleden. En maar praten met handen en gebaren.
toezichthouder. Het is ontspanning, ik kan niet zonder de contacten.
In Oost-Europa deden we al zaken voordat de muur viel. Ik was wel
Alles draait om gezelligheid, om mensen. En om genieten, vooral van
eens bang dat er iets zou gebeuren, want je kon er zomaar worden
de kleinkinderen. Ik heb vroeger hard gewerkt, was vasthoudend,
opgesloten. Toen de export naar Amerika begon, hebben we in
durfde te ondernemen. Maar nu…ik heb alle vertrouwen in mijn
Canada een boerderij gekocht om daar te telen. En veel leergeld
kinderen, ze houden het bedrijf gezond. Mijn vader was A.C. Mosselman,
betaald, want het groeiproces verloopt daar heel anders.’
Dieter ook. Een prachtige cirkel toch?’