Overzicht Fellows Het Scheepvaartmuseum 20072007-2015 In dit document vindt u een overzicht van onze Fellows uit 2007-2015, die hebben deelgenomen aan de volgende Fellowships: 1.
Dr. Ernst Crone Fellowships
2.
Prof.dr. J.C.M. Warnsinck Fellowships
3.
Mr. Peter Rogaar Fellowship
1. Dr. Ernst Crone Fellowships Fellowships (voor gevorderde onderzoekers) 2007-2008 - Dr. Michiel van Groesen Universitair docent Nieuwe Geschiedenis, Universiteit van Amsterdam Zijn onderzoek richtte zich op de beeldvorming van Brazilië in Nederland tijdens de 17de eeuw. Het betrof een verbreding van de vraagstukken die Van Groesen in zijn proefschrift Representations of the Overseas World in the De Bry Collection of Voyages, 1590-1634 (Leiden-Boston 2008) aan de orde stelde. Publicaties -
The Legacy of Dutch Brazil in the Atlantic World (New York: Cambridge University Press), forthcoming.
-
“A Brazilian Jesuit in Amsterdam: Anti-Spanish and anti-Catholic rhetoric in the Dutch Golden Age, 1624-
-
“A week to remember: Dutch publishers and the competition for news from Brazil, 26 August - 2 September
-
“Officers of the West India Company, their networks, and their personal memories of Dutch Brazil” in: S.
1626”, Archivum Historicum Societatis Iesu 79 (2010) 445-470. 1624”, Quaerendo 40-1 (2010) 1-24. Huigen, J. L. de Jong en E. E. P. Kolfin ed., The Dutch trading companies as knowledge networks. Intersections: Yearbook for Early Modern Studies 14 (Leiden-Boston 2010) 39-58 -
“Herinneringen aan Holland: de verbeelding van de Opstand in Salvador de Bahia”, Holland 41-4 (2009) 291303.
Congresorganisatie -
“The impact and legacy of Dutch Brazil”, internationaal congres i.s.m. Scheepvaartmuseum (januari 2011) met deelnemers uit VS (Yale, Columbia), Groot-Brittannië (London School of Economics), Canada, Brazilië, België en Nederland.
Lezingen -
“Het Nederlandse beeld van Brazilië in de Gouden Eeuw”, Symposium Fellowships Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam, 19 september 2008.
-
“Suiker en slaven in de West: Nederlands Brazilië, 1624-1654”, Nederlanders overzee in de Gouden Eeuw, De Illustere School Amsterdam, 17 maart 2009.
1
-
“The making of Dutch Brazil, ca. 1560- ca. 1720”, Seminar Atlantische Geschiedenis Leiden, 28 oktober 2008.
-
“Claes Jansz. Visscher en het nieuws over de verovering van Salvador de Bahia (1624)”, Congres Woord en beeld als wapen: nieuws en propaganda in de zeventiende eeuw, Werkgroep 17e eeuw Amsterdam, 30 augustus 2008.
2008-2009 - Dr. Maartje van Gelder Universitair docent Nieuwe Geschiedenis, Universiteit van Amsterdam Haar onderzoek was onderdeel van een grotere studie naar de relatie tussen de Republiek en de Barbarijse staten. Publicaties -
“Een verlochend Christen [is] een quaetsten Mahumetaen. Nederlandse renegaten in beeldvorming en praktijk” in: J. Schokkenbroek en J. ter Brugge ed., Kapers & Piraten. Schurken of helden? (Zutphen 2010) 41-55.
-
‘The Republic’s Renegades: Dutch Converts to Islam in Seventeenth-Century Diplomatic Relations with North Africa’, Journal of early modern history 19 (2015) 175-198.
Lezing -
“Naar Barbarije: de Nederlandse contacten met Noord-Afrika in de vroegmoderne tijd”, Symposium Fellowships Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam, 9 december 2009.
2009-2010 - Drs. Ron Brand Conservator Bibliotheekcollecties & Vroegmoderne Periode, Maritiem Museum Rotterdam Hij analyseerde het werk van de vroeg 17de-eeuwse schilder Cornelis Claesz van Wieringen als onderdeel van zijn promotieonderzoek aan de Universiteit Leiden. Publicatie -
artikel [in voorbereiding]
Lezingen -
“Conventies, afspraken en vaste patronen in geschilderde zeeslagen van de Tachtigjarige Oorlog, met name de zeeslag bij Gibraltar (25 april 1607)”, Symposium Fellowships Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam, 30 september 2010.
-
“The Representation of Ships in History Paintings. The case of Cornelis Claesz. van Wieringen and the Battle of Gibraltar”, Jubileumsymposium Nederlandse Vereniging voor Zeegeschiedenis, november 2011; en Congres International Maritime Economic History Association (IMEHA) Gent, juli 2012.
2010-2011 –Dr. Djoeke van Netten Universitair docent Nieuwe Geschiedenis, Universiteit van Amsterdam De tekstanalyse van en paratextueel onderzoek naar 17de-eeuwse Nederlandse zeemansgidsen was onderdeel van haar promotieonderzoek. Paratextueel onderzoek gaat in op de clientèle (gebruikers) van deze gidsen, op de manier waarop de gidsen zijn vormgegeven en op de vraag in hoeverre teksten gekopieerd zijn of juist van elkaar verschillen (en waarom dat is). Publicatie -
‘Een boek als carrièrevehikel. De zeemansgidsen van Blaeu’, De Zeventiende Eeuw, vol. 27, nr. 2 (2011) 214-231
2
-
Koopman in kennis. De uitgever Willem Jansz Blaeu (1571-1638) in de geleerde wereld van zijn tijd. Nieuwe Reeks Bijdragen tot de Geschiedenis van de Nederlandse Boekhandel 15 (dissertatie Universiteit Groningen-Zutphen 2012). In maart 2014 is een bewerking verschenen van haar proefschrift onder de titel Koopman in kennis. De uitgever Willem Jansz Blaeu in de geleerde wereld van zijn tijd (1571-1638).
Lezing -
“Nieuw licht op oude zeemansgidsen (1580-1680)”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 12 januari 2012.
2012 - Vanessa Schmid PhD student Art History, New York University, New York Haar onderzoek naar het belang en de betekenis van portretten van 17de-eeuwse zeehelden op penningen, graftomben, schilderijen, prenten en vele andere dragers vormde een belangrijk bestanddeel van haar proefschrift over beeldvorming van zeehelden. Lezing -
“Negotiating the Image of the Admiral in the Dutch Republic: Artists, the Admiralties, and the Market”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 11 januari 2013.
2013 - Dr. Richard Guy Architect en historicus; gepromoveerd aan Cornell University;Onafhankelijk onderzoeker Zijn onderzoek richt zich op het gebruik van ruimten aan boord van Nederlandse schepen naar Azië in de periode 1850-1950. Hiermee bouwt hij voort op zijn promotieonderzoek over hetzelfde thema ten tijde van de VOC. Guy combineert in deze innovatieve aanpak de twee disciplines waarin hij is opgeleid, architectuur en geschiedenis. Lezing -
“The Social Space of Steamships: an investigation of shipboard spatial order on East Indies steamers, 18701915”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 21 februari 2014.
2014 – Dr. Marianne Eekhout Historica; gepromoveerd aan de Universiteit Leiden; conservator Dordrechts Museum Haar onderzoek heeft betrekking op de materiële cultuur, ontwikkeld en wijd verspreid na de slag bij Doggersbank (5 augustus 1781) gedurende de Vierde Engelse Oorlog (1780-1784). Haar onderzoek is gebaseerd op de vele uiteenlopende voorwerpen in de museumcollectie die een sterke relatie hebben met de slag. Met haar onderzoek heeft Eekhout duidelijk kunnen maken dat heel lang na afloop van de slag nog sprake was van een zekere ‘Doggersbankgekte’ met sterk nationalistische kenmerken. Lezing -
“Hoezee de Brit ruimt zee! Doggersbankgekte in de achttiende-eeuwse Republiek”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 20 februari 2015.
3
2. Prof.dr. J.C.M. Warnsinck Fellowships (voor gevorderde studenten) 2007-2008 - Ton Wegman Oud-redacteur Design van de Waterkampioen Zijn onderzoek was onderdeel van een groter project naar de betrouwbaarheid van beeldmateriaal, in casu van de weergave van schepen en scheepstypen op historische kaarten en plattegronden. Publicaties -
“Kaartscheepjes. Amsterdamse plattegronden als maritiem historische bron”, Amstelodamum 96-1 (januarimaart 2009) 3-12
-
“Zijzwaarden, een zestiende-eeuwse innovatie”, Scheepshistorie 7 (maart 2009) 56-59.
-
“De rede van Zierikzee, Zeeuwse schepen uit de zestiende eeuw in detail”, Scheepshistorie 10 (november 2010) 44-51.
Lezing -
“Kaartscheepjes. Amsterdamse plattegronden als maritiem historische bron”, Symposium Fellowships Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam, 19 september 2008.
2008-2009 - Suze Zijlstra, MA Aio Nieuwe Geschiedenis, Universiteit van Amsterdam Haar onderzoek naar vrouwen in Suriname vormde een belangrijk onderdeel van haar masterscriptie. Onder meer dankzij het HSM fellowship ontving Zijlstra in 2009 een beurs van het University College London. Thans (2014) rondt zij bij de UvA een promotieonderzoek af. Hierin maakt zij een analyse
van de Nederlandse
samenlevingen netwerken in Suriname aan de hand van onder meer het archief Sailing Letters (National Archives in Kew, UK). Publicaties -
“Om te sien of ick een wijf kan krijge, want hebbe deselve seer nootsaeckelijck vandoen”. Migratie, kolonisatie en genderverhoudingen tijdens de Zeeuwse overheersing van Suriname (1667-1682) (ongepubliceerde onderzoeksmasterscriptie Nieuwe Geschiedenis,, Amsterdam 2009).
-
“Slaafse vrouwen in Suriname. De representatie van de verhouding tussen man en vrouw in vroegmoderne reisteksten”, OSO. Tijdschrift voor Surinamistiek 29.2 (2010) 315-330.
Lezing -
“Slaafse vrouwen in Suriname. De representatie van de verhouding tussen man en vrouw in vroegmoderne reisteksten”, Symposium Fellowships Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam, 9 december 2009.
Over het onderzoek van Zijlstra -
Daan de Hulster, ‘Nederlandse reisbeschrijvingen: inheemsen en slaven tijdens conflict omschreven als zwak’, De Ware Tijd (5 januari 2010).
4
2008-2009 – drs Willemijn Lippits Docent geschiedenis Atheneum College Hageveld, Heemstede Haar onderzoek richtte zich op het belang, de betrouwbaarheid en representatie van scheepsmodellen. Publicatie -
“Miniatuurjachten”, Scheepshistorie 14 (Emmen 2012) 107-121.
Lezing -
“Staatsiejachten ten tijde van de Gouden Eeuw”, Symposium Fellowships Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam, 9 december 2009.
2009-2010 - Kim Todt PhD student Early American History, Cornell University Centraal in haar onderzoek stond de analyse van een reisjournaal uit 1636, gehouden aan boord van een Nederlands schip dat uitzeilde naar Noord-Amerika. Todt heeft de onderzoeksresultaten verwerkt in haar proefschrift en in een uitgebreid artikel. Inmiddels is zij als assistant professor of History werkzaam aan de faculteit History and Geography van de University of Louisiana. Publicatie -
“Trading between New Netherland and New England, 1642-1664”, Early American Studies: An Interdisciplinary Journal 9-2 (Spring 2011) 348-378.
Lezing -
“To sail in God’s Name to New Netherland: The voyage of the Rensselaerswyck, 1636 – 1637”, Symposium Fellowships Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam, 30 september 2010.
2010-2011 – Dr. Samuël Kruizinga Destijds promovendus aan het Instituut voor Cultuur en Geschiedenis, Universiteit van Amsterdam Zijn onderzoek was onderdeel van zijn promotie: een analyse van netwerken tussen de Nederlandse bancaire wereld en scheepvaartmaatschappijen aan de vooravond van en tijdens de Eerste Wereldoorlog. Kruizinga is inmiddels gepromoveerd en werkt als universitair docent Nieuwste Geschiedenis aan de UvA. Publicaties -
Overlegeconomie in Oorlogstijd. De Nederlandsche Overzee Trustmaatschappij en de Eerste Wereldoorlog (dissertatie Universiteit van Amsterdam-Zutphen 2012).
-
“‘Wie varen wil, zij onvervaard, doch wake voor gevaar’. Het beleid van de Stoomvaart Maatschappij Nederland en de Rotterdamsche Lloyd tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918)”, Tijdschrift voor SociaalEconomische Geschiedenis (2012) 31-63
-
“Grote gevaren en onverwachte mogelijkheden. De Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij en de Eerste Wereldoorlog (1914-1918)”, te verschijnen in Tijdschrift voor Zeegeschiedenis 2014.
Lezing -
“‘Wie varen wil, zij onvervaard, doch wake voor gevaar’. Het beleid van de Stoomvaart Maatschappij Nederland en de Rotterdamsche Lloyd tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918)”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 12 januari 2012.
5
2012 - Rosanne Baars, MA Promovenda Universiteit van Amsterdam Haar onderzoek bestond uit het voorbereiden van de publicatie van een aantal journalen, gehouden door scheepschirurgijn Johannes Veltkamp aan boord van Nederlandse oorlogsschepen in het Middellandse Zeegebied in het midden van de 18de-eeuw. Later in 2014 zal van haar hand een bewerkte bronnenuitgave over Veltkamp verschijnen. Mede dankzij het HSM Fellowship is Baars toegelaten tot een promotietraject aan de UvA. Publicatie -
Het journaal van Joannes Veltkamp (1759-1764) (Zwolle 2014) - geannoteerde bewerking van de journalen met uitgebreide inleiding.
Lezing -
“Hemelsche gebouwen en lieftallige vrouwen. Het kleurrijke journaal van Johannes Veltkamp, chirurgijn bij de Amsterdamse admiraliteit, 1759-1764”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 11 januari 2013.
2013 - Jos van Lonkhuizen Master student zeegeschiedenis Universiteit Leiden Zijn onderzoek richt zich op de Nederlandse binnenvaart tussen ruwweg 1870-1940. Aan de hand van primaire en secundaire bronnen analyseert Van Lonkhuizen sociale stratificatie, arbeidsmobiliteit, maar ook leef- en werkomstandigheden analyseren (onder meer door gebruik van technische tekeningen). Lezing -
“ Weinig ontwikkeld in een zich snel ontwikkelende wereld: Nederlandse binnenschippers en de stille revolutie, 1880-1930”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 21 februari 2014
2014 – Tim Streefkerk, MA historicus, Universiteit van Amsterdam Streefkerk’s
onderzoek heeft betrekking op een wat onbekendere zeeslag tussen Nederlandse en Engelse
schepen in mei 1781, tijdens de Vierde Engelse Oorlog (1780-1784). Door uiteenlopend bronnengebruik (geschreven en niet-geschreven) heeft hij het verloop van de zeeslag, maar ook het ‘nachleben’ ervan in woorden en materiële cultuur inzichtelijk gemaakt. Lezing -
“30 mei 1781, rebunking van een zeeslag”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 20 februari 2015.
6
Mr. Peter Rogaar Fellowship Fellow ship vanwege de Directie der Oostersche Handel en Reederijen 2013 - Dr. Alexei Kraikovski European University St. Petersburg Zijn onderzoekwas gericht op de Nederlandse invloed op de Russische cultuur in de vroegmoderne tijd. De uitkomsten zullen een hoofdstuk vormen in een grotere studie die naar verwachting in 2014 zal verschijnen. Kraikovski’s verblijf heeft het netwerk van Het Scheepvaartmuseum met Russische counterparts versterkt. Lezing -
“’St. Petersburg will be another Amsterdam’: Dutch technologies and the idea of Russian maritime greatness”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 11 januari 2013.
2014 – ir. Alexander de Vos ingenieur TU Delft; scheepsbouwer en onafhankelijk onderzoeker Het onderzoek van De Vos naar modellen van boeiers valt grofweg uiteen in twee delen – een scheepsbouwtechnisch deel en een maritiem historisch deel. Hij heeft enerzijds zijn aandacht gericht op analyse van de bouw van overnaadse boeiers in Nederland, anderzijds op de achtergronden van een geschenk van Koning Willem I aan Tsaar Alexander I van Rusland bij gelegenheid van het huwelijk (1817) van de latere Willem II met Anna Pawlona, Alexander’s dochter. Door de introductie van nieuwe onderzoekstechnieken (gebruik van CT-scans bijvoorbeeld) heeft De Vos nieuwe onderzoeksgegevens over boeiers naar boven gehaald. Hetzelfde geldt voor diens historisch onderzoek naar de boeier voor de tsaar. Lezing -
“De Boeier van de Keizer. Constructie en historie van een overnaads gebouwde boeier uit 1815”, Symposium Fellowships Scheepvaartmuseum Amsterdam, 20 februari 2015.
7