12 EN 13 JUNI 2O13 MAASSILO ROTTERDAM
INTERVIEW
Willem Bentinck (ORAM): ‘Project nieuwe zeesluis IJmuiden 100 procent rond’
2
België schiet binnenvaart te hulp
5
DE KWESTIE WEEK 18 | 1-7 MEI 2013 | JAARGANG 26
BLOEMEN VOOR DE PAUS EN DE KONING Een van de grootste logistieke operaties rondom de inhuldiging was het vervoer van de bloemenzee naar de Nieuwe Kerk. Tientallen vrachtwagens vol sierteelt hebben zich de dag voor het Oranje-feest een weg naar De Dam gebaand. Alle bloemen zijn geleverd door FloraHolland. Zuidkoop Natural Products maakte het bloemenplan. De Nederlandse sierteelt is een van de grootste Nederlandse exportproducten en lijkt evenementen van hoogwaardigheidsbekleders optimaal te benutten voor internationale marketing. Dit gebeurt al jaarlijks bij de paus en nu ook bij koning WillemAlexander.
DOSSIER
10
Stripper tilt er niet zwaar aan DE PRAKTIJK
19
WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
Overslag van beladen containers loopt terug NAT MASSAGOED Rotterdam en Antwerpen slaan meer olieproducten over FOTO ECT
Sierteelt profiteert van inhuldiging
Kommer en kwel in Zuid-Europa
ONDERZOEK TEVREDENHEID
8
is het rapportcijfer dat de Nederlandse werknemer die in de sector transport werkt, geeft voor het plezier dat hij in zijn werk heeft. Dat blijkt uit een onderzoek van Integron, een bureau dat tevredenheidsonderzoeken uitvoert. Integron legde 4.400 medewerkers uit een aantal sectoren en branches, waaronder transport, voor de vierde keer een aantal vragen voor over hun betrokkenheid, tevredenheid en loyaliteit.
f PAGINA 15: TRANSPORTSECTOR TEVREDEN
Ridders in transport & logistiek LINTJESREGEN Het heeft Hare Majesteit de Koningin voor het allerlaatst behaagd 3.016 mensen te eren met een Koninklijke onderscheiding. Ook in de sector transport en logistiek werden de versierselen opgespeld, waaronder bij Ad van Goor (emeritus hoogleraar logistiek aan de VU). Hij mag zich nu Officier in de Orde van Oranje Nassau noemen. Frans Van den Boom, directeur van transportbedrijf C. Groenenboom Transport uit Ridderkerk, is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau en transportondernemer Wim van Reenen, oud-directeur van Van Reenen uit Barneveld, is nu Lid in de Orde van Oranje Nassau.
Kunst over dieren in de haven BIOLOGIELES OP TWEEDE MAASVLAKTE De Amerikaanse kunstenaar Fritz Haeg maakt deze zomer een tentoonstelling en een alternatieve route op de Tweede Maasvlakte waarin dieren in de haven centraal staan. Van insecten, padden tot vogels en zeehonden. Haeg verdiept zich wereldwijd in het gedrag van dieren in stedelijke en industriële omgevingen. Hij heeft met biologen gesproken en hij verwerkt ook verhalen van bezoekers van de haven en mensen die er werken. Doel is om verschillende mensen op een andere manier met het havengebied in aanraking te laten FOTO HARALD WEGNER komen.
De containeroverslag in tonnen daalde in Rotterdam in het eerste kwartaal van dit jaar een half procent.
Zowel Rotterdam als Antwerpen heeft in het eerste kwartaal van 2013 containerlading verloren. In beide havens steeg de overslag van olieproducten. Tot voor kort hield de groeiende export de overslag van containerlading op de been. Over heel 2012 boekte de haven van Rotterdam nog een winst van 2% op het gewicht van in containers vervoerde goederen. In de eerste drie maanden van dit jaar leverde Rotterdam ruim een half procent in ten opzichte van dezelfde periode in 2012,
EERSTE KWARTAAL 2013 Overslag in miljoenen tonnen
Totaal Rotterdam Antwerpen
2013
2012
+/-
109 47
110 46
-1% +1,4%
Containers Rotterdam Antwerpen
30 25,5
30,2 27
-0,6% -5,7%
waarbij het verlies in de afvoer groter was dan dat in de aanvoer. In Antwerpen was het verlies aan containerlading nog omvangrijker: een kleine 6%. In de Scheldehaven was die daling vorig jaar al ingezet. De containeroverslag in tonnen geeft een somberder beeld dan in aantallen. In Antwerpen bedroeg de daling in het eerste kwartaal 2,8% tot 2,1 miljoen teu. In Rotterdam was er zelfs een stijging van 4% naar 2,9 miljoen teu, zij het dat het aantal lege containers daarin een groeiend aandeel heeft. Het Havenbedrijf Rotterdam (HbR) verwacht daarin het eerste halfjaar geen verandering, gezien de tegenvallende economische ontwikkeling in Europa. Nat
Opvallend is dat in beide havens de overslag van olieproducten nog steeds flink in de lift zit. Antwerpen dankt zijn stijging van de totale overslag vooral aan de toevoer van nat massagoed (met 37,4% tot 14,2 miljoen ton) , waarin petroleumderivaten ‘de stuwende kracht’ zijn. In Rotterdam nam de overslag van minerale olieproducten met 3% toe tot 20,8 miljoen ton. Dat was overigens niet genoeg om een daling in
de behandeling van ruwe olie te compenseren. Door het grote aandeel van ruwe olie in Rotterdam tikt een verlies van 6,5% hard aan: de overslag daarvan nam met 1,7 miljoen ton af tot 24,2 miljoen ton. Staal
In het eerste kwartaal heeft Antwerpen Rotterdam afgetroefd als staalhaven. De Vlamingen boekten daar een plus van meer dan 6%, terwijl in Rotterdam voornamelijk brammen en andere staalproducten verantwoordelijk waren voor een daling van bijna 20%. Daar staat tegenover dat de overslag van ijzererts en schroot in Rotterdam met bijna 10% steeg, terwijl die in Antwerpen ruim 12% afnam. Beide havens verloren kolen: Rotterdam met -1,8% een beetje, Antwerpen zelfs bijna 70%. Rotterdam rekent dit jaar voor het eerst de overslag in Dordrecht mee, waarvan het havengebied onderdeel is geworden van het Rotterdamse. Dat leverde een half procent meer lading op. President-directeur Hans Smits van het HbR rekent voor de totale overslag over heel 2013 op een ‘bescheiden groei’. FRANK DE KRUIF
NIEUWSBLAD TRANSPORT | POSTBUS 200 | 3000 AE ROTTERDAM | REDACTIE 010 280 1053 |
[email protected] | ABONNEMENTEN 010 280 1016 | ADVERTENTIES 010 280 1025 | WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
2 DEZE WEEK Grenzenloos Europa niet achterhaald De Polder is terug, en ook in de transportsector is dat het geval. Als voorschotje op het Groot Sociaal Akkoord dat werkgevers en werknemers half april sloten, was er in maart al het gezamenlijke standpunt van vakbonden en Transport en Logistiek Nederland (TLN) over de aanpak van de misstanden in het wegvervoer. Nadat eerder al minister Schultz van Haegen haar steun introk voor uitbreiding van de cabotage in Europa, krijgt nu haar collega Lodewijk Asscher van Sociale Zaken de handen op elkaar voor zijn ‘actieplan’ om schijnconstructies via Roemeense dan wel Cypriotische omwegen onschadelijk te maken.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
WILLEM BENTINCK, COMMISSIE SCHEEPSBEWEGINGEN ORAM
‘Project nieuwe zeesluis IJmuiden 100 procent rond’
Geslaagde lobby, lijkt me. Heeft dat veel moeite gekost? Nou, we hebben daar niet heel hard voor hoeven knokken, hoor. Rijkswaterstaat, die het project leidt, heeft steeds open gestaan voor onze inbreng en suggesties. We hebben ze een paar maanden geleden een brief gestuurd, waarin we onze zorg uitspraken dat het soms nogal duurt voordat storingen aan de huidige Noordersluis zijn verholpen. Er zijn situaties waarbij een storingsmonteur niet de goede spullen bij zich had of niet over de juiste tekeningen beschikte. Moest die eerst weer terug om spullen te halen, waardoor het veel langer dan nodig duurde voordat zo’n storing was verholpen. Dat soort situaties willen we voorkomen. Naar aanleiding van die brief zijn we uitgenodigd voor een gesprek en dat heeft geleid tot deze afspraak.
Tot het laatste is alle reden. Regelrechte ontduiking van wet- en regelgeving is illegaal en moet worden opgespoord en bestraft. Of de 35 extra inspecteurs die Asscher aan het werk zet veel zoden aan de dijk zetten, is een ander verhaal, maar het begin is er. Niet alleen voor de inspectie van Asscher is er veel werk aan de winkel, dat geldt ook voor die van Schultz. Maar in plaats van het aantal werkplekken bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) uit te breiden, gaat zij er op bezuinigen. Zo schiet het niet op met de handhaving. Overigens is tekortschietend toezicht geen exclusief Nederlands probleem. Overal in Europa is er een tekort aan geld of aandacht voor een effectieve controle op het wegvervoer, meestal aan beide. Daar profiteren de sjoemelaars van, terwijl de bonafide bedrijven hun concurrentiepositie ondermijnd zien. De roep om een strengere handhaving van huidige regelgeving moge dan terecht zijn, dat is nog iets anders dan het gebrek daaraan aanwenden om verandering van die regels tegen te houden. Toch is dat wat het Nederlandse monsterverbond van overheid, werkgevers en werknemers lijkt te doen.
Wat wilt u bereiken? Dat storingen straks snel en efficiënt worden verholpen. Dat is belangrijk want vertragingen kunnen grote schade opleveren. Zoals een cruiseschip dat een paar uur moet wachten, waardoor een deel van de passagiers zijn vlucht vanaf Schiphol mist. Of de benzinetanker die niet op tijd kan vertrekken, waardoor een ligplaats bezet blijft en de volgende niet tijdig afgehandeld kan worden. Dat levert niet alleen directe financiële schade op, maar ook reputatieschade.
Nog niet zo lang geleden was volledig vrije cabotage een onbetwist aspect van de Europese interne markt. Ook regering en wegvervoerders in Nederland stonden op het standpunt dat verdere liberalisering van het transport al met al zou bijdragen aan economische voorspoed, nationaal en Europees. Dat die lijn nu om pragmatische redenen is verlaten, betekent hopelijk niet dat de visie van een voor het goederenvervoer grenzenloos Europa als achterhaald moet worden beschouwd.
Dat weet ik niet precies. Ik weet alleen dat de nieuwe sluis er in 2019 moet liggen. En dat is dan nog maar net op tijd of eigenlijk een paar jaar re laat. Het nieuwe 56 meter brede Panamakanaal gaat al in 2015 open. Daardoor zal er een nieuwe generatie bredere schepen in de vaart komen, die het Noordzeekanaal nog niet in kan. Daar zullen we een paar jaar op moeten wachten tot wij over de nieuwe sluis kunnen beschikken. Die wordt 65 of 70 meter breed. Liever 70 natuurlijk.
De Amsterdamse ondernemersvereniging ORAM krijgt via de Commissie Scheepsbewegingen invloed op het aanbestedingsproces van de 850 miljoen euro kostende zeesluis. Voorzitter Willem Bentinck, tevens voorzitter van de loodsencorporatie IJmond, licht toe.
Hoe wilt u dat verwezenlijken? Het project zal worden aanbesteed via dbfm-contract, design, build, finance and maintanance. De aannemer wordt voor een lange periode verantwoordelijk voor het on-
Maar is het project eigenlijk wel helemaal rond? Er zit toch nog een gat in de financiering? Nee hoor, het is honderd procent rond, in 2019 ligt ‘ie er. Kan ook niet anders, iedereen in en rond de haven van Amsterdam is van de
‘Als je snelheid wilt, hangt daar een prijskaartje aan, neem ik aan’ derhoud en dus ook voor het oplossen van storingen. Het is daarom zaak dat er een prikkel voor de aannemer in dat contract komt om de impact van storingen zoveel mogelijke te beperken. Wordt het project daar niet duurder van? Tsja, als je snelheid wilt, hangt daar een prijskaartje aan, neem ik aan. Maar als je dat niet doet, ben je penny wise, pound foolish bezig. Zoals gezegd, een simpele storing kan grote gevolgen hebben. Ik ben ervan overtuigd dat zo’n investering zichzelf vele malen terugverdient. Wanneer moet het project eigenlijk worden aanbesteed?
noodzaak overtuigd. En als dat niet zo is, mag je me tegen die tijd weer bellen. Hoe lang bent u al bij het project betrokken? Als Loodswezen al sinds de eerste plannen gemaakt werden, dat is geloof ik al een jaar of vijfentwintig. Hulde wat dat betreft voor Rijkswaterstaat, die steeds samenwerking heeft gezocht, niet alleen met ons maar ook met andere dienstverleners, zoals de agenten en de slepers. Ik heb er zelf mee te maken sinds 2007, toen ik voorzitter van de loodsen werd. ROB MACKOR
POLL Op www.nieuwsbladtransport.nl stemden 456 mensen op de stelling van 24 APRIL
De binnenvaart moet worden beschermd FRANK DE KRUIF
[email protected]
40 % 47 % 7% 6%
Ja, werd tijd Niet eerlijk voor weg en spoor Nadelig voor verladers Anders, namelijk...
Veel reacties: de malaise in de binnenvaart leeft onder onze lezers. Een greep uit de reacties.
ntainers o c k n a t m o t Als he aat! en ser vice g [T] 010-4161167 [F] 010-4380608
[E]
[email protected] [W] www.ntcbv.nl
depots: Moerdijk & Botlek
Ruud Vat: Wat is de werkelijke oorzaak? Overcapaciteit! Idem met deepsea, wegvervoer etc. Wordt daaraan overheidsteun gegeven? Nee, we laten de markt zijn werking doen! Andy Peleman: Spoor is ook al beschermd dus waarom de binnenvaart niet? Het is duidelijk gebleken tijdens
de staking dat het wegvervoer het transport niet aankan. De avondspits in Antwerpen duurde regelmatig tot 20-21 uur. Marino De Cleene: Ja, het werd tijd. En haal die gevaarlijke vrachtwagens van de baan. Binnenvaart is veiliger. Maje: Beschermen? Hoezo? Wie investeert er in een 135x16 mtr zal daarvoor moeten opdraaien. Evenals een bedrijf dat met een lege loods zit.
Dick Binkhorst: Zelfregulering zonder subsidies is het devies! Truus: Wat een onzin! Beschermen? Tegen zichzelf misschien. De markt moet altijd zijn werk doen. Dan vallen de rotte appels er vanzelf tussen uit. (En de rotte appels zijn degene die onder kostprijs werken). H. Beerens: De scheepvaart word al lang genoeg uitgebuit en bestolen door de graaicultuur van tussenpersonen.
NIEUWE POLL: China Shipping bestelt schepen van 18.000 teu Reageer ook! Deze en alle andere reacties op onze polls kunt u vinden op: www.nieuwsbladtransport.nl/poll
DEZE WEEK 3 NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
Banken mogen nog hopen HAVENSCHANDAAL Civiele zaak tegen gemeente Rotterdam over garanties moet over De door het Rotterdamse havenschandaal getroffen banken Residex en Commerz mogen hopen dat zij hun verloren miljoenen alsnog terugzien. De Hoge Raad oordeelde vrijdag dat de zaak van Residex tegen de gemeente Rotterdam opnieuw moet worden behandeld. In de zaak van de Commerzbank tegen het Havenbedrijf heeft de Hoge Raad vragen gesteld aan het Europese Hof. Residex en Commerzbank claimen respectievelijk 10 en 20 miljoen euro van gemeente en Havenbedrijf Rotterdam, die garant stonden voor de leningen van de banken aan het RDM-concern van Joep van den Nieuwenhuijzen. Toen gemeente en Havenbedrijf na het faillissement van RDM weigerden voor de leningen op te draaien, stapten de banken naar de rechter. Die hebben tot nu toe steeds in het nadeel van de banken beslist. In de zaak Residex stelde het Hof in Den Haag eerder dat de garanties nietig waren omdat ze een onrechtmatige steunmaatregel aan het RDM-concern waren. In de uitspraak stelt de Hoge Raad dat het Hof heeft nagelaten te onderzoeken of behalve RDM ook Residex door de garantie een voordeel uit staats-
Gemeente Rotterdam moet misschien toch opdraaien voor havenschandaal.
steun heeft verkregen. Het Hof in Amsterdam moet dat nu vaststellen. De vragen over de zaak Commerz gaan over de uitleg van de Europese regels over staatssteun. De Hoge Raad wil weten of de door de bank aangevoerde omstandigheden, namelijk dat de garanties onbevoegd door de toenmalige directeur Willem Scholten zijn afgegeven, verhinderen om ze als ongeoorloofde staatssteun te kwalificeren. De uitspraak van de Hoge Raad kwam vrijdag op een moment dat
Joep van den Nieuwenhuijzen zich in Rotterdam voor de rechter verantwoordde over zijn rol in het havenschandaal. Zakenvriend
Daarbij ging het vooral om de rol van de Egyptische zakenvriend van Willem Scholten. Die heeft, zo legde Van den Nieuwenhuijzen uit, wel degelijk een rol gespeeld in de pogingen om in Egypte een order te verwerven voor onderzeeërs voor het RDM-concern.
KANAALVERKEER
Met de werkzaamheden van de Egyptenaar, Mohammed Shilbaya, verklaart Van den Nieuwenhuijzen de betaling van 1,2 miljoen euro op de Zwitserse rekening van oud-havendirecteur Scholten. Die zou Shilbaya daarvan betalen zodra Van den Nieuwenhuijzen daartoe opdracht zou geven. Justitie stelt dat nergens aantoonbare en gespecificeerde werkzaamheden van Shilbaya zijn vastgelegd. Die zijn alleen uit de verklaringen van Shilbaya en Van den Nieuwenhuijzen zelf op te maken. Maar volgens de laatste heeft de Egyptenaar in het project op de achtergrond gewerkt, met name op politiek niveau. Omdat de levering uiteindelijk niet doorging, liep Shilbaya een vervolgopdracht van 16 miljoen euro mis, aldus Van den Nieuwenhuijzen. Van den Nieuwenhuijzen beschuldigde verder zijn toenmalige rechterhand Marieke van Groenigen een onjuiste verklaring te hebben afgelegd. Zij heeft destijds de overboekingen naar de rekening van Scholten uitgevoerd, maar in verhoren tegenover Justitie verklaard nog nooit van Shilbaya te hebben gehoord. Zij zou hebben gedacht dat de naam van de bank – Hugo Kahn – de begunstigde was. ‘Te gek voor woorden’, volgens Van den Nieuwenhuijzen. FRANK DE KRUIF
WEGVERVOER
Trans Europa Ferries is Asscher bij chauffeurs failliet verklaard De Belgische kusthaven Oostende verliest haar 175 jaar oude verbinding met Engeland nu Trans Europa Ferries failliet is verklaard.
Omdat er technische problemen waren bij de twee andere schepen die 35 en 37 jaar oud zijn, viel de veerdienst toen al stil. Trans Europa Ferries probeerde nog nieuwe investeerders te vinden, maar toen een Italiaanse kandidaat afhaakte, restte geen andere optie dan een faillissementsaanvraag. Het bankroet van de ferrymaatschappij treft een honderdtal werknemers, waarvan de helft Kroatische en Sloveense bemanningsleden zijn. Een vijftiental havenarbeiders zal in de toekomst wellicht in het dertig kilometer verderop gelegen Zeebrugge kunnen werken. Voor de haven van Oostende is het verlies van de veerdienst een zware klap. Vorig jaar was de ro/ro-dienst nog goed voor een overslag van 1,8 miljoen ton. | STEFAN VERBERCKMOES
Dat zei de minister afgelopen weekeinde bij een bezoek aan vrachtwagenchauffeurs bij wegvervoerder Albert Keijzer in Zaandam. Asscher lichtte daar zijn actieplan toe, die schijnconstructies met vestigingen in Oost- en Zuid-Europa, moet tegengaan. Daarbij ontduiken bedrijven wet- en regelgeving en worden Nederlandse chauffeurs ver-
De 37 jaar oude ‘Larkspur’ zal vermoedelijk worden gesloopt.
drongen door goedkope truckers van elders. De Nederlandse regering is inmiddels tegen verdere uitbreiding van de cabotage in Europa. Omdat de Europese Commissie dat nog niet is, gaan vrachtwagenchauffeurs uit heel Europa op 14 mei demonstreren in Brussel. De actie wordt onder het motto ‘Stop Kallas, stop sociale dumping’ georganiseerd door de Europese Transportarbeiders Federatie (ETF). Volgens de Nederlandse vakbonden FNV en CNV wordt het een actie ‘die Kallas zich nog lang zal heugen’.
Crisis drukt omzet TNT TNT Express heeft in het eerste kwartaal een omzet behaald van 1,67 miljard euro, 4,5% minder dan een jaar eerder. De pakketbezorger kampte met aanhoudend lastige marktomstandigheden in met name Europa. De operationele winst steeg wel fors op jaarbasis, van 54 miljoen euro naar 231 miljoen euro. Dat was echter geheel te danken aan de vergoeding van 200 miljoen euro die branchegenoot UPS heeft betaald omdat de overname van TNT Express door het Amerikaanse bedrijf niet doorging. De nettowinst ging van 15 mil-
Nabuurs gaat in eigen huis verpakken BEDRIJVEN Logistiek dienstverlener Nabuurs gaat in eigen huis consumentengoederen voor zijn klanten verpakken. Het bedrijf uit Haps gaat een nauwe samenwerking aan met NOMI Co-packing, één van de grootste contractverpakkers in de Benelux. De bedrijven hebben een joint venture opgericht met de naam Na-Nomi. Dat is waarschijnlijk het eerste bedrijf in Nederland dat op grote schaal zowel logistieke dienstverlening als verpakking aanbiedt.
Weer minder trucks verkocht in Europa WEGVERVOER De Europese vrachtvoertuigenmarkt is in het eerste kwartaal van 2013 weer achteruitgegaan. Er werden 11% minder nieuwe wagens geregistreerd dan in dezelfde periode een jaar geleden. Behalve het Verenigd Koninkrijk (+6,6%) kregen alle grote markten
rake klappen. Bij de zware trucks (+16 ton) werd in de EU een terugval genoteerd van 16,7%. De bestelwagens doen het met een krimp van 9,9% zo slecht nog niet.
Loonakkoord bij Deutsche Post BEDRIJVEN De vakbond Verdi en Deutsche Post hebben een overeenkomst gesloten over een nieuwe cao. Het loonakkoord volgt op meerdere werkonderbrekingen door personeel van Deutsche Post om de looneisen kracht bij te zetten. De overeenkomst werd bereikt na langdurig overleg tussen beide partijen. De 132.000 werknemers van Deutsche Post krijgen een loonsverhoging in twee stappen, een van 3,1% vanaf augustus en 2,6% vanaf 1 oktober 2014.
Zekiye Yilmaz is Jong Haventalent 2013 SCHEEPVAART
BEDRIJVEN
FOTO PHILIPPE HOLTHOF
Trans Europa Ferries dat onderdeel is van een Sloveense rederij, exploiteerde een veerdienst tussen Oostende en Ramsgate in het Britse graafschap Kent. Begin dit jaar huurde de ferrymaatschappij nog een extra schip van P&O Ferries om de capaciteit te kunnen verhogen naar zes afvaarten per dag en per richting. Hoewel er voldoende lading was om die ro/pax te vullen, kampte Trans Europa Ferries met zware financiële problemen en werden de facturen van P&O Ferries voor de charter niet betaald. De Britten vorderden hun schip daarom op 18 april terug.
Minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) gaat niets doen tegen de concurrentie in het wegvervoer, maar zal er in Den Haag en Brussel alles aan doen om ervoor te zorgen dat het spel eerlijk wordt gespeeld.
KORT
joen euro naar 144 miljoen euro. De aanhoudend zwakke economische omstandigheden in met name Europa blijven TNT Express parten spelen. Het bedrijf ziet veel klanten, met name in de automobiel- en de hightechindustrie, worstelen met de crisis. ‘Wij worstelen met hen mee’, zei interim-topman Bernard Bot. TNT Express kondigde eerder dit jaar een kostenbesparingsprogramma aan waardoor zo’n 4.000 banen verdwijnen. Het bedrijf verwacht dat daardoor de winstgevendheid in alle marktsegmenten zal verbeteren. De reorganisatie kost het bedrijf naar schatting 150 miljoen euro.
De 23-jarige Zekyie Yilmaz is uitgeroepen tot Jong Haventalent 2013. Zij zal het komend jaar de Rotterdamse haven promoten. Yilmaz is werkzaam bij rederij Evergreen. Yilmaz, van Turkse afkomst, wil vooral allochtone jongeren voor de haven winnen. ‘Als iemand ze weet te bereiken, ben ik het.’ In de finale liet ze Lisette van der Pijl, werkzaam bij Port-Able, en Mariëlla Priem van ECT achter zich. Yilmaz volgt Jacob Bac op als Haventalent.
4
DEZE WEEK
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
België ontkent vignetplan
KORT
Kamersteun voor ‘Aanvalsplan’ spoor SPOORVERVOER
FOTO STEFAN VERBERCKMOES
TOL Elektronische kilometerheffing vrachtvervoer in België ‘gaat gewoon door’ Vorige week dacht heel België even dat er een nieuw vignet voor vrachtauto’s zou komen. Het is niet zo: er komt een kilometerheffing. Het bericht verscheen in de serieuze Belgische zakenkrant L’Echo. Het Vlaams, Waals en Brussel gewest willen in 2016 een nieuw vignet invoeren voor vrachtverkeer van 3,5 ton en zwaarder. Het bestaande eurovignet wordt dan in België afgeschaft. Er komt ook geen slimme elektronische kilometerheffing. Tal van andere kranten namen het bericht over; ook persbureau Belga kwam met het grote nieuws. Maar kort erna liet de Vlaamse overheid weten dat er weinig van de berichtgeving klopt. Van het vignetidee waren de gewesten allang afgestapt. Het Vlaams gewest herhaalde wat de Vlaamse minister van Mobiliteit, Hilde Crevits, eind vorig jaar al aankondigde. België voert in 2016 een elektronisch systeem voor het heffen van tol per kilometer in voor het vrachtverkeer. Intrigerend
Toch was het een intrigerend bericht in L’Echo. De krant had gesproken met Sia Partners, een bedrijf dat een ‘gelijksoortig’ systeem voor Frankrijk zei te hebben ontwikkeld. Zou België uit het eurovignet stappen en een eigen vignet invoeren, dan zou dat per jaar bruto tussen de 0,9 en 1,1 miljard euro aan inkomsten opleveren. Na aftrek van kosten resteerde voor de gewesten dan een te verdelen bedrag van 750 miljoen euro per jaar. Er was ook sprake van een mogelijk vignet voor personenauto’s. Die zou zelfs op jaarbasis tussen de 2,5 en 3,5 miljard euro opbrengen. De voorbereidingen voor de invoering van het nieuwe vignet zouden al zijn begonnen. Verder zouden de gewesten al-
ontwikkelen van Europese spoorcorridors en interoperabiliteit’. Staatsecretaris Wilma Mansveld ziet in de motie ‘een ondersteuning van haar beleid’.
‘Strengere normen voor nieuwe schepen’ BINNENVAART
In België geldt nu, net als in Nederland en enkele andere landen, het eurovignet. Dat wordt tegen 2016 afgeschaft.
vast aan het praten zijn over de verdeling van de vignetinkomsten. De Belgische plannen voor tol zijn in de loop der jaren nogal eens gewijzigd. Zo was er in 2011 sprake van
een streep worden gezet, toen in Nederland de VVD in de regering kwam. Deze partij verklaarde zich tegen een kilometerheffing. Eind vorig jaar liet minister Crevits
Kilometerheffing vrachtverkeer wordt in 2016 ingevoerd dat het land al in 2013 over een elektronisch systeem zou beschikken voor de heffing van tol per kilometer voor het zware vrachtvervoer. Door juridische en technische oorzaken moest de invoering worden uitgesteld. Aanvankelijk was er ook sprake van dat België een kilometerheffing zou invoeren samen met Nederland. Door dat plan moest ook
LUCHTVRACHT
weten dat de ‘definitieve’ plannen voor de slimme kilometerheffing begin 2013 al op tafel zouden liggen. Daar is het echter nog niet toe gekomen, zodat het L’Echo-bericht dus voor verwarring kon zorgen. Begin dit jaar zou ook de aanbestedingsprocedure van start gaan voor de selectie van een particuliere partner die het systeem moet ontwikke-
len, financieren, bouwen, beheren en onderhouden. Sluier
Er is in het verleden al eens een tipje van de sluier opgelicht aangaande het te verwachten toltarief. Volgens sommigen zou het maximum in Vlaanderen vijftien cent per kilometer gaan bedragen, in Wallonië twintig cent en in het Brussel gewest vijfentwintig cent. Het prijsverschil zou te maken hebben met de uiteenlopende kosten voor wegenonderhoud in de drie gewesten. België voert ook een tol in voor personenauto’s en vrachtauto’s tot 3,5 ton. Dit wordt echter geen kilometerheffing, maar een elektronisch vignet met een vaste prijs. FOLKERT NICOLAI
De Europese Binnenvaart Unie (EBU) wil dat strengere normen voor uitstoot alleen voor nieuwe scheepsmotoren gaat gelden. De organisatie vindt dat de Europese Commissie, die de nieuwe normen opstelt, de binnenvaart niet anders moet behandelen dan andere modaliteiten. De EBU wijst erop dat ‘het uit concurrentie overwegingen en gezien de economische situatie waarin de binnenvaart zich bevindt, uitgesloten is dat nieuwe emissienormen voor de bestaande vloot zouden worden ingevoerd.’ Het standpunt van de EBU vindt gehoor in de Nederlandse Tweede Kamer.
UPS lijdt geen verlies op mislukte overname TNT LOGISTIEK UPS heeft de overnamepoging van het Nederlandse TNT zonder al te grote financiële kleerscheuren doorstaan, blijkt uit de cijfers over het eerste kwartaal. De geldboete van 136 miljoen euro (na
HAVENS
Lager verlies Cargolux dan eerder verwacht
Nederlandse studie Elbe maakt Duitsers kwaad
De Luxemburgse vrachtmaatschappij Cargolux leed over 2012 met 27 miljoen euro een veel kleiner verlies dan eerder door de maatschappij was voorzien.
In havenkringen in Hamburg is boos gereageerd op een Nederlandse studie die wijst op de risico’s van het uitdiepen van de Elbe.
De vrachtmaatschappij was vorig jaar nog uitgegaan van een aanzienlijk groter verlies van 43,8 miljoen euro, maar door een volumegroei in sterk laatste kwartaal viel het verlies veel lager uit, aldus Cargolux. Overigens was het resultaat over 2012 nog een verdubbeling van het verlies uit 2011 toen Cargolux 14 miljoen euro verloor. De omzet van de Luxemburgse vrachtmaatschappij kwam uit op 1,33 miljard euro, een lichte daling van 130 miljoen euro, terwijl het vrachtvolume over 2012 met 645.759 ton bijna 13.000 ton lager uitviel vergeleken met 2011.
De Tweede Kamer steunt het ‘Aanvalsplan’ waar het spoorgoederenvervoer mee wil komen om het verlies van marktaandeel door de sector een halt toe te roepen. In een motie roept de Kamer het kabinet op dat plan ‘als uitgangspunt te nemen voor het
Cargolux moest begin van dit jaar overeind worden gehouden door een kapitaalinjectie van honderd miljoen euro van de Luxemburgse aandeelhouders, allemaal staatsinstellingen. Daarnaast stootte Qatar Airways het belang van 35% in de maatschappij af en zag de Luxemburgse staat zich gedwongen dit belang ook over te nemen. Prognose
Cargolux doet geen concrete winstvoorspellingen voor 2013 maar is wel ‘voorzichtig optimistisch’ over het verdere verloop van dit jaar. Een terugkeer naar zwarte cijfers voorziet de directie pas in 2014. Of dit zal lukken, hangt voor een groot deel af van de onderhandelingen met de sociale partners over een nieuw sober arbeidsvoorwaardenpakket. | JOHN VERSLEIJEN
Met de studie in de hand verzetten milieuorganisaties zich tegen het plan van de Duitse regering om de rivier op een diepgang van 14,5 meter te brengen, opdat ook de grootste containerschepen de haven van Hamburg kunnen blijven aanlopen. De president van de ondernemingsvereniging in Hamburg, Gunther Bonz, noemt het in de Duitse pers ‘verwonderlijk’ dat de studie net nu - een jaar voor de ingebruikname van de Tweede Maasvlakte - openbaar wordt gemaakt. ‘De milieuorganisaties lopen gevaar zich voor het karretje van de met ons concurrerende havens te laten spannen.’ De suggestie dat de door de Neder-
landse en Vlaamse overheid gefinancierde studie is bedoeld om Hamburg dwars te zitten, noemt opsteller Han Winterwerp van onderzoeksbureau Deltares ‘een foutieve voorstelling van zaken’. Om de risico’s van aanslibbing in de Schelde in kaart tebrengen, zijn historische data van andere getijderivieren - Elbe, Eems en Loire - naast elkaar gelegd. Bij de laatste twee is het kritieke punt waarbij grote ecologische schade wordt aangericht, reeds gepasseerd. Dat dreigt voor Schelde en Elbe ook te gebeuren. Die conclusie is wetenschappelijk en onafhankelijk van welke havenpolitieke overweging dan ook tot stand gekomen, zegt Winterwerp. ‘De boodschap dat die risico’s ook voor de Schelde bestaan, is ons in Vlaanderen ook niet door iedereen in dank afgenomen.’ | FRANK DE KRUIF
belastingen) die de Amerikaanse pakketvervoerder aan TNT moest betalen voor de mislukte overname, werd ruimschoots vergoed door de boekwinst (213 miljoen dollar) op de verkoop van een buitenlandse dochter in het kader van de acquisitie van TNT.
PROGECO HOLLAND
Containers for sale The depot network HOLLAND - BELGIUM - GERMANY - FRANCE
DEZE WEEK
5
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
DE KWESTIE De actievoerende binnenschippers in België hebben gedaan gekregen dat er een wettelijke regeling komt die het varen onder kostprijs verbiedt. België gaat ook, met steun van in elk geval Nederland, de ‘structurele crisis’ in de binnenvaart aankaarten in Brussel.
België schiet binnenvaart te hulp DUMPING Nederland steunt België in strijd om binnenvaart uit ‘structurele crisis’ te halen men om de overcapaciteit in stand te houden. Tankvaart
De acties van binnenschippers in België hebben in zoverre succes gehad dat de Belgische overheid nu met regelgeving paal en perk wil stellen aan ‘prijsafbraak’.
België stapt met steun van Nederland naar de Europese Commissie om de ‘structurele crisis’ in de binnenvaart te laten uitroepen. Met steun uit Den Haag onderneemt België een poging om de problemen in de binnenvaart door de Europese Commissie als een ‘structurele crisis’ te laten bestempelen. Doet Brussel dat, dan is de weg geopend voor onorthodoxe bestrijdingsmaatregelen, zoals oud-voor-nieuw- en sloopregelingen om de overcapaciteit aan te pakken. De Belgische federale staatssecretaris voor Mobiliteit, Melchior Wathelet, broedt de komende twee maanden op eigen wetgeving om
‘dumping’ tegen te gaan. Met dumping wordt bedoeld dat in delen van de markt onder de kostprijs wordt gevaren. Dat wil Wathelet met boetes en zelfs met een ‘beroepsverbod’ voor overtreders te lijf gaan. Dit alles is opgenomen in een ‘protocolakkoord’, waarmee Wathelet en zijn Vlaamse collega Hilde Crevits een einde wisten te maken aan de schippersacties in hun land. Die acties dreigden zelfs even naar Nederland over te slaan, toen zo’n twintig schippers plannen maakten om de Volkeraksluizen te blokkeren. Dat gevaar, de sluizen maken deel uit van de belangrijke verbinding tussen Antwerpen en Rotterdam, werd afgewend door spoedberaad tussen schippers en het ministerie van Infrastructuur en Milieu.
Feitelijk werden de Belgische acties, die dagenlang het verkeer op het Albertkanaal en in de Antwerpse haven hevig bemoeilijkten, vorige week woensdag al beëindigd toen de rechtbank van Eerste Aanleg in Gent beval tot opheffing van de blokkade van de sluis bij Evergem, met een dwangsom per persoon en per uur overtreding van 800 euro. De procedure was door een Nederlandse schipper aangespannen, die schade had geleden doordat hij zijn lading niet tijdig in Duinkerken kon aanleveren en daardoor dus contractbreuk had gepleegd. Actie
Toen een blokkade van de Volkeraksluizen dreigde, kwam minister Melanie Schultz van Haegen van Infra-
Varen onder kostprijs aangepakt België komt met een regeling die het varen onder kostprijs verbiedt. Daarvoor worden ook verladers en tussenpersonen verantwoordelijk.
die controleert of de vrachtprijs de kosten wel dekt. Het antidumpingbesluit werd aan-
komt er ook een werkgroep die de concurrentiepositie van de Belgische vloot gaat vergelijken met die
structuur en Milieu snel in actie. Ze uitte haar begrip voor de opstandige schippers, zegde België steun toe bij de ‘aanmelding’ van de structurele crisis in Brussel en kon verwijzen naar een eerdere Nederlandse poging daartoe in 2009 – waaraan de
‘Er is een structureel onevenwicht tussen vraag en aanbod’ omringende landen toen niet wilden meedoen. Het Belgische ‘protocolakkoord’ spreekt van een ‘structureel onevenwicht tussen vraag en aanbod, verergerd door de economische crisis’. Zo’n onbalans is er momenteel ook in delen van de wegvervoermarkt, maar voor het structurele karakter in de binnenvaart valt, anders dan in het wegvervoer, iets te zeggen. De binnenvaart heeft het afgelopen decennium reusachtig in groot materieel geïnvesteerd, net als bijvoorbeeld de mondiale containerlijnvaart. Prijsafbraak
De Belgische staatssecretaris van Mobiliteit, Melchior Wathelet, heeft een Koninklijk Besluit opgesteld tegen het onder de kostprijs varen in de binnenvaart. Hij wil daarmee een einde maken aan de ‘prijsdumping’ in de bedrijfstak. Opdrachtgevers en tussenpersonen worden medeverantwoordelijk gesteld in ‘het geval dat prijzen toegepast worden die de kosten niet dekken’, zoals Wathelet het formuleert. Er zou ook een onafhankelijke instantie moeten komen
‘Opdrachtgever verantwoordelijk als prijzen de kosten niet dekken’ Melchior Wathelet, Belgisch minister van Mobiliteit
gekondigd in het ‘protocolakkoord’, dat Wathelet en zijn Vlaamse collega, Hilde Crevits, eerder sloten met de Belgische binnenvaartorganisaties. Op grond van dat akkoord
van vloten uit andere landen. Die werkgroep gaat ook onderzoeken welke financiële instrumenten de banksector zoal aan de binnenvaart ter beschikking stelt.| FOLKERT NICOLAI
Het is zeker waar dat voor de crisis uitbrak, financiering voor binnenschepen gemakkelijk te verkrijgen was. Daarbij leek de toenmalige markt de investering in steeds grotere schepen te rechtvaardigen. In de tankvaart kwam daar de eis van dubbelwandigheid bij. Daarin is op grote schaal geïnvesteerd, maar het enkelwandige materieel heeft de markt intussen nog lang niet verlaten. De realiteit is dat de banken, net als de varende ondernemers met hun gebrekkige visie op de korte termijn, op de blaren zitten. Banken vermijden faillissementen van schepen, omdat die schepen onder de veilinghamer voor lage prijzen van de hand gaan en de vrachtprijzen nog verder ondermijnen. Dat kun je gerust een structureel probleem noemen, want het zal zich nog jaren voordoen. Van krachtig marktherstel is immers voorlopig zeker geen sprake. Het echte structurele probleem in de binnenvaart is de enorme versplintering. Daarmee wordt niet gedoeld op de grote variëteit aan binnenvaartorganisaties in zowel België als Nederland, maar op het feit dat de branche, behalve uit een aantal professionele rederijen en ‘operators’, bestaat uit kleine ondernemers, die met één schip de markt bedienen. Een deel van hen doet dat in beurt-
Dat leidde, in combinatie met de crisis, tot prijsafbraak waarvan klanten van de binnenvaart – verladers, bevrachters – logischerwijs gebruik maakten. Volgens Jos Evens, lid van de bond van kleinere binnenvaartondernemers Algemeene Schippers Vereniging, speelden banken bij de hypothecaire financiering van binnenschepen zelfs ‘onder één hoedje’ met verladers. In het blad Schuttevaer stelt hij dat banken ‘technisch failliete schepen’ niet uit de vaart ne-
vaart, met veelal vaste klanten en in meestal vaste diensten. Een ander deel mist de bescherming van een stelsel van op schippersbeursen vastgestelde vrachtprijzen – dat beursstelsel is immers in de jaren negentig afgeschaft, op weg naar liberalisering van de bedrijfstak. Die kleinere ondernemers missen schaalgrootte, wat hun verhindert efficiënter te werken. Samenwerkingsverbanden
Daarop doelt ook Roland Kortenhorst, voorzitter van Binnenvaart Branche Unie (BBU), waar hij pleit voor samenwerkingsverbanden van kleine ondernemers. Als die samenwerken, zijn ze niet volledig overgeleverd aan de marktmacht van bevrachters en andere tussenpersonen. Ze kunnen gezamenlijk hun vervoer slimmer inrichten, hun overhead beperken en hun bedrijfsvoering professionaliseren. Dat is uiteindelijk de enige weg die uit de ‘structurele crisis’ in de binnenvaart leidt. FOLKERT NICOLAI
6
CONJUNCTUUR & MARKT
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
KWARTAALCIJFERS
Vopak Vlissingen groeit in ‘hoge drukopslag’ Tankopslagconcern Vopak breidt zijn terminal in de haven van Vlissingen uit met 36.800 kubieke meter wegens groeiende interesse voor extra capaciteit voor ‘hoge drukopslag’. De toegenomen vraag naar opslag van chemische gassen is volgens het bedrijf een gevolg van uitbreiding van de productie in Europa en een verwachte wereldwijde onbalans van bepaalde gassen. Vopak verwacht onder meer dat de LPG-aanvoer in Vlissingen zal groeien doordat ‘affakkelen’, zoals de olie- en gasindustrie dat nu nog doet, wordt verboden. De uitbreiding bestaat uit zes bovengrondse omwalde zelfdichtende tanks: drie van 7.650 kubieke meter en drie van 4.600 kuub met bijbehorende pijpleidingen en rekken naar spoorlaadstations en een steiger. In de toekomst kunnen nog extra tanks worden bijgebouwd. De extra capaciteit moet eind volgend jaar klaar zijn. De opslagcapaciteit is nu ruim 130.000 kuub. Bedrijfsresultaat
‘Lagere bezettingsgraad komt niet onverwacht’ Jack de Kreij, cfo Vopak
lijn met de verwachtingen. Het is niet eenvoudig om het sterke 2012 te overtreffen’, aldus De Kreij. Verder wees hij er op dat de vraag naar tankopslag in Azië en NoordAmerika in de eerste drie maanden sterk is gebleven. Ook meldt het bedrijf dat de totale capaciteit vorig jaar is gegroeid met 7% naar 30,3 miljoen kubieke meter. Vopak blijft optimistisch over het verdere verloop van 2013. De winstverwachting van het bedrijf op de operationele activiteiten voor dit jaar ligt op 760 en 800 miljoen euro. De prognose voor de gemiddelde bezettingsgraad schommelt rond 90%. | ROB MACKOR
FOTO BERNADET GRIBNAU
Het concern zag het wereldwijde bedrijfsresultaat over het eerste kwartaal met 1% stijgen tot 188,9 miljoen euro. Analisten hadden een iets beter resultaat verwacht. Zij rekenden eerder op een resultaat van 192 miljoen euro.
Vopak zag de bezettingsgraad van de totale tankcapaciteit in vergelijking met vorig jaar met 4 procentpunt afnemen tot 89%. Chief financial officer Jack de Kreij schrijft dat toe aan een zwakkere vraag in Nederland. Overigens had Vopak deze afname zien aankomen. ‘Het is in
Jaar voor grote spelers KWARTAALCIJFERS Vooral in het landtransport gaat het niet best. De meeste Het jaar is voor bedrijven in transport en logistiek matig begonnen. De cijfers over het eerste kwartaal stemmen niet vrolijk. Over de rest van het jaar houden concerns zich op de vlakte. Het goederenvervoer over de weg was de spelbreker bij Eurotunnel. De exploitant van de Kanaaltunnel verwerkte op zijn shuttletreinen 4% meer personenauto’s, bussen, caravans en motoren, maar zag het aantal vrachtauto’s in het eerste kwartaal met 9% dalen. Eigenlijk valt het wel mee, zegt Eurotunnel. Vorig jaar was er in de eerste jaarhelft grote drukte als gevolg van de Olympische Spelen, later dat jaar. De Spelen hebben gezorgd voor zo’n 10.000 extra vrachtautoritten naar de Britse eilanden. Daar kwam het wegvallen van ferrymaatschappij SeaFrance nog eens bij. Dit jaar speelde de lange en strenge winter, die tot verstoringen leidde bij de tunnel, het vervoer over de weg parten. En natuurlijk is van economisch herstel nog niet echt sprake, wat de vrachtvolumes over de weg onder druk houdt. Er werden in de eerste drie maanden van dit jaar ruim 333.000 vrachtvoertuigen met de shuttle vervoerd tussen Frankrijk en Engeland. Dat was dus flink minder dan in dezelfde periode vorig jaar, maar ook 11% meer dan in het eerste kwartaal van 2011.
Het goederenvervoer per spoor door de Kanaaltunnel groeide in de eerste drie maanden in
tunnel en aan het vervoer van staal. Overigens worden goederentreinen die van de tunnel gebruikmaken, aan Franse kant fors extra aangesla-
Omzetten in logistieke dienstverlening stonden in eerste kwartaal onder druk
Meer treinen
De huidige terminal van Vopak in de haven van Vlissingen.
Het aantal goederentreinen door de Kanaaltunnel nam intussen wel toe, met 6% tot 624 stuks. Ze vervoerden 3% meer aan lading, namelijk ruim 323.000 ton. De groei was te danken aan de terugkeer van enkele intermodale diensten naar de Kanaal-
De omzet van Eurotunnel steeg in het eerste kwartaal 8% naar 238,1 miljoen euro. Van de spooroperators die in de tunnel actief zijn, ontving
gen, door Reseau Ferré de France, de beheerder van het Franse spoorwegnet.
Eurotunnel vergoedingen van in totaal 66,2 miljoen euro, wat 2% meer was dan in de eerste drie maanden
OOST-AFRIKA
Chinezen bouwen haven in Kenia Een consortium onder leiding van China Communications Construction Company gaat in de nieuwe haven Lamu drie kades bouwen. Lamu ligt in het noorden van Kenia bij de grens met Somalië op zo’n 250 kilometer boven Mombasa. De afstand naar de hoofdstad Nairobi bedraagt 500 kilometer. De Keniaanse regering spreekt al tientallen jaren over het plan om de haven van Mombasa te ontlasten door een nieuwe diepzeehaven te bouwen. Vorige zomer werd een tender uitgeschreven, die nu door Chinese bedrijven gewonnen is. Er is veel kritiek op het project omdat er in die regio weinig industriële activiteiten zijn. De overheid hoopt via Lamu echter ook Ethiopië en Somalië te bedienen en wil concurreren met de haven van Djibouti, die
een spoorlijn naar die landen laat aanleggen. Volgens de Keniaanse pers wordt binnenkort ook begonnen met de bouw van een tweede containerterminal in Mombasa, die een capaciteit van 1,2 miljoen teu krijgt. De aanleg werd al verschillende keren aangekondigd, maar de werken gingen nog niet van start. Het project kost 327 miljoen dollar. Over een periode van tien jaar wil Kenia twee miljard dollar in zijn havens investeren. De Wereldbank waarschuwde de Keniaanse regering in 2011 al dat de verwachte economische groei in het land gefnuikt zou kunnen worden door onvoldoende en inefficiënte havencapaciteit. Mombasa behandelde toen 770.000 teu. De Wereldbank verwacht dat die overslag er in 2015 zal stijgen tot 960.000 teu. | STEFAN VERBERCKMOES
TRANSPORTINDEX IS BEZIG AAN EEN ‘VOORJAARSRALLY’ 100
80
60
40
20 Nov '12
Dec '12
TransportIndex
Jan '13 Zeevaart
Feb '13 Binnenvaart
Mar '13
Apr '13
Wegvervoer
De laatste weken is de Transportindex aardig opgelopen. Afeglopen zondag kwam de index uit op 93,57, ruim vier punten meer dan een week eerder en ook een vol punt hoger dan de stand van precies een jaar eerder. Alle modaliteiten zitten in de lift naar boven. Het wegvervoer zag de deelindex vorige week met drieëneenhalf punt stijgen tot 98,13. Bijna bij de 1oo dus, maar nog steeds een fractie onder het niveau van twaalf maanden terug, want toen stond de meter op 100,83. De deelindex voor de zeescheepvaart ging ruim twee punten omhoog naar 91,68, ietsje onder de stand van vorig jaar rond deze tijd. De binnenvaart heeft twee goede weken achter de rug, met een totale stijging van tien punten op 94,14. De Transportindex is een initiatief van Nieuwsblad Transport, Wolters Kluwer Transport Services/Teleroute, Royal Dirkzwager, NDW en Panteia/NEA. Volg de Transportindex dagelijks via www.transportindex.nl
7
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
s vrij matig begonnen Danske Fragtmaend in LOGISTIEK
handen van Noorse post
FOTO EUROTUNNEL
bedrijven zijn zeer terughoudend over de rest van het jaar tiepoot, die Norbert Dentressangle de laatste jaren door acquisities en autonome groei aan het uitbreiden is, zag de omzet een fractie stijgen naar 33 miljoen euro. ND behaalt inmiddels 59% van zijn omzet buiten Frankrijk. Het bedrijf heeft 32.000 mensen in dienst, in wereldwijd 26 landen. Geodis
Bij Geodis, de logistieke dochter van SNCF, daalde omzet in de eerste drie maanden met 2,9% tot 2,27 miljard euro. De pijn zat vooral in het landvervoer, met onder meer een omzetdaling van 7% bij het goederenspoorvervoer. In de expeditie van zee- en luchtvracht was er een omzetgroei van 6,8%.
Posten Norge neemt op termijn Danske Fragtmaend over. Het heeft alvast een belang in dit bedrijf genomen van 34%. De twee bedrijven hebben een overeenkomst gesloten op grond waarvan tot ten minste 2015 wordt samengewerkt. De bedoeling is dat de Noorse posterijen na die periode ook de resterende 66% van de aandelen in de Deense logistieke dienstverlener koopt. Poste Norge, het moederbedrijf van de logistieke dienstverlener Bring, wil in de Noordse landen uitgroeien tot de grootste logistieke dienstverlener. De Scandinavische logistieke markt ontwikkelt zich volgens Posten Norge steeds meer als één mark. Dat vraagt om schaalvergroting aan
de kant van de dienstverleners. Via Danske Fragtmaend, een bedrijf dat vorig jaar twee miljard Deense kroon (270 miljoen euro) omzette, wil het bedrijf zijn dochter Bring versterken in Denemarken. Overigens behaalt Bring, met tweeduizend medewerkers, duizend opleggers en 660 distributievoertuigen, nu al meer dan 30% van zijn omzet buiten Noorwegen. Het is ook in Nederland gevestigd. Danske Fragtmaend is eigendom van 82 transportbedrijven, die alle lokaal in Denemarken actief zijn. Het is, met 22 vrachtterminals en 1.500 voertuigen, één van de grootste vervoerders in Denemarken. De 3.300 medewerkers behandelen jaarlijks ruim twaalf miljoen zendingen.
Gefco
n volume met 3%. In het aantal vervoerde vrachtauto’s deed zich een flinke daling voor.
een jaar eerder. De eigen dochterbedrijven in het goederenvervoer per spoor brachten nog eens 55,4 miljoen euro aan omzet binnen. Dentressangle
De Franse logistieke dienstverlener Norbert Dentressangle (ND) moest in de eerste drie maanden genoegen nemen met een omzetdaling van 1%, tot 949 miljard euro. In de logistiek was er een omzetstijging van 3,4%, maar in de divisie transport deed zich een daling voor van 4,1%. Transport, de grootste divisie, kwam
uit op een zakencijfer van precies 500 miljoen euro. De omzetdaling schrijft ND toe aan de extra vrije dagen in het eerste kwartaal van dit jaar vergeleken met dezelfde periode van 2012. Welbeschouwd werd een evengroot vrachtvolume vervoerd als in de eerste drie maanden van vorig jaar. In de logistiek gaan de zaken meer voor de wind. Vooral in het Verenigd Koninkrijk, maar ook Nederland en, verrassend genoeg, Italië. De divisie is goed voor 436 miljoen euro omzet. De veel kleinere expedi-
Gefco, de van oorsprong Franse logistieke dienstverlener aan de autoindustrie, rapporteerde onlangs een licht gedaalde omzet van 3,6 miljard euro over het jaar 2012. Het bedrijf prijst zich gelukkig ‘ondanks de negatieve invloed van de economische crisis toch winstgevend’ te zijn gebleven. Gefco stelt dat het aandeel van grote klanten in de totale omzet vorig jaar is toegenomen van 28 naar 42%. Het bedrijf werkt aan diversificatie, om niet te zeer afhankelijk te zijn van de autoindustrie. De voormalige moeder, de Franse autofabrikant PSA, deed eind vorig jaar een meerderheid van de aandelen in Gefco over aan de RZD, de Russische spoorwegen. Gefco verwacht dat de nieuwe grootaandeelhouder de positie van Gefco in Rusland verder zal versterken en bovendien zal helpen met de financiering van internationale expansie. Het bedrijf heeft zijn aanwezigheid in andere werelddelen de laatste jaren al flink vergroot. FOLKERT NICOLAI
SCHEEPVAART
Bewapende beveiligers op schepen toegestaan Het wordt onder strikte voorwaarden mogelijk om particuliere beveiligers in te zetten op koopvaardijschepen die varen in gebieden waar piraten actief zijn. Minister Jeanine Hennis-Plasschaert (Defensie) zal een wet opstellen om dit mogelijk te maken, meldde zij vorige week vrijdag na de ministerraad. De wet zal gelden voor ‘bepaalde categorieën koopvaardijschepen’. Er wordt later nog bepaald onder welke omstandigheden welke schepen zelf bewakers mogen inhuren, aldus Hennis. Ze zou het liefst zien dat Defensie altijd een team beveiligers levert, maar dit is volgens haar niet in alle gevallen mogelijk. De inzet van particuliere beveiligers
kan bijvoorbeeld aan de orde komen als schepen te klein zijn om een team militairen aan boord te nemen, schrijft Hennis. Of wanneer er sprake is van een transport waar de aankomsthaven pas op het laatste moment bekend is. Het lukt Defensie dan niet om op tijd de papieren voor de militairen te regelen. Tot nog toe moeten reders het doen met de inzet van zogeheten VPD’s van Defensie. Deze teams van militairen zijn echter duur en niet flexibel. De reders vragen daarom al jaren om de inzet van particuliere bewakers. Het kabinet wilde dat niet omdat bewakers geen vuurwapen mogen gebruiken. Het zogeheten geweldsmonopolie hoort bij de Staat. f PAGINA 18: OPINIE
TRANSPORT EN LOGISTIEK EVENT 12 EN 13 JUNI 2O13, MAASSILO ROTTERDAM
Al zijn dit niet de beste jaren voor transport en logistiek, er zijn nog steeds kansen om tegen de stroom in te groeien. Hoe u dat doet? Dat hoort u tijdens de NT Dagen, met
VERLEG GRENZEN
vernieuwde, praktische sessies waarin bedrijfsvoering een centrale rol speelt. Geen herhaaloefening, maar praktische thema’s waar de markt wat mee kan, zoals: GROEIMARKTEN ANNO 2013: Vertegenwoordigers uit Rusland, de Baltisch Staten en Turkije infomeren u over de kansen in deze regio’s. Profiteer ervan! Bekijk het volledige programma op www.ntdagen.nl, schrijf u in, en laat u inspireren.
Speciale korting voor abonnees! Code: NTDRELA
8
DUURZAAM
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
FOTO BERNADET GRIBNAU
Korting voor schone schepen
Ruim tweeduizend schepen krijgen in 23 havens per aanloop een korting op het havengeld omdat hun eigenaren milieuvriendelijk varen. De ‘Cosco Pride’ is het schip met de hoogste ESI-score dat het afgelopen jaar in Rotterdam afmeerde.
H
et containerschip ‘Cosco Pride’ is het duurzaamste containerschip dat het afgelopen jaar Rotterdam heeft aangelopen. Met een korte ceremonie aan boord werd de Environmental Ship Index (ESI) die Rotterdam twee jaar geleden samen met Amsterdam, Antwerpen, Bremen, Hamburg en Le Havre in het leven riep, in het zonnetje gezet. Rederijen die milieuvriendelijke schepen hebben, kunnen die laten opnemen in de ESI. Het World Port Climate Iniative berekent dan twee keer per jaar een score. Er zijn punten te verdienen met motoren die weinig NOx uitstoten. De rederijen moeten ook aangeven welke bunkers ze gebruiken, omdat die de uitstoot van SOx bepalen. Tenslotte zijn er nog extra punten voor schepen die kunnen bezuinigen op brandstof en voor schepen die wal-
Vorig jaar werd de lijst van de duurzaamste schepen die Rotterdam hadden aangelopen, aangevoerd door het autoschip ‘Morning Glory’ van Eukor. Dit jaar staat een containerschip van 13.092 teu bovenaan. Met een score van 51 op de 100 te verkrijgen punten, bleek de ‘Cosco Pride’ net iets schoner dan de coaster ‘Wilson Newcastle’ (0,3 punten verschil). Derde in de lijst is een zusterschip van de ‘Cosco Pride’ dat eigendom is van de Griekse rederij Danaos en als ‘Hyundai Smart’ in charter voor Hyundai Merchant Marine vaart.
terdam aanlopen. Dat niet alle zusterschepen in het klassement staan, heeft te maken met het feit dat de scores erg dicht bij elkaar liggen. ‘Eigenlijk zijn al die schepen zeer milieuvriendelijk’ zegt Van de Laar. Een schip met een nulscore voldoet nog steeds aan alle eisen van de IMO. Wie bij ons voor zijn schip een goede score krijgt, is dus echt heel goed bezig’
STEFAN VERBERCKMOES FOTO’S STEFAN VERBERCKMOES
Fer van de Laar (rechts) reikt een award uit aan Dong Danqi van Cosco Nederland.
Cosco
De eigenaar van de ‘Cosco Pride’ is de Canadese eigenaar Seaspan. Voorzitter Rob Grool van Seaspan Ship Management gaf aan boord grif toe dat de hoge score vooral aan de huurder te danken is omdat die de
De haven van Rotterdam gaf in totaal 600.000 euro korting op havengeld stroom kunnen gebruiken, ook al kan dat nog niet overal. ‘Schepen die bij ons een goede beoordeling krijgen, zitten ver boven de standaard’, zegt Fer van de Laar van het World Port Climate Iniative. Hij is tevreden dat er na twee jaar al meer dan tweeduizend schepen zijn aangemeld. Ook het aantal deelnemende havens groeit en het gaat niet meer alleen om Europese havens. Ook New York en twee havens aan de westkust van Noord-Amerika hebben zich aangesloten. In New York krijgen duurzame schepen een korting van 1.500 dollar per aanloop op het havengeld. In de meeste andere havens bedraagt de reductie gemiddeld 4% van het tarief. In Rotterdam kregen alle duurzame schepen samen in totaal 600.000 euro korting.
Schone scheepsmotoren stoten minder stikstofoxides (NOx) uit.
bunkers koopt. Het feit dat de Chinese rederij zwavelarme brandstof tankt, verklaart de hoge score. ‘We hebben 160 containerschepen in dienst en zijn ons bewust van de impact daarvan op het milieu’, zei Peter den Breejen, directeur van Cosco Container Lines (Netherlands). ‘Daarom lanceerden wij onder de naam ‘green ocean navigation’ een plan om de emissies te beperken.’ De uitvoering van dat plan kost wel geld. De bunkerolie met een laag zwavelgehalte die wordt gebruikt om de haven te naderen (0,5%) en in de haven zelf wordt verbruikt (minder dan 0,1%), kost de helft tot dubbel zoveel als gewone bunkers. De ‘Cosco Pride’ heeft nog zeven zusterschepen en daarvan staan er niet verrassend nog vier in de top-10 van de schoonste schepen die Rot-
TOP-25 VAN DUURZAME SCHEPEN IN ROTTERDAM 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.
‘Cosco Pride’ ‘Wilson Newcastle’ ‘Hyundai Smart’ ‘Cosco Harmony’ ‘Cosco Development’ ‘Cosco Faith’ ‘Cosco Glory’ ‘Diamant’ ‘Oleg Strashnov’ ‘Maran Atlas’ ‘Orcana’ ‘Ghibli’ ‘Robijn’ ‘Clipper Burgundy’ ‘Cosco Excellence’ ‘Clipper Brunello’ ‘MSC Ilona’ ‘Norsky’ ‘MSC Lauren’ ‘Heroic Leader’ ‘Fraternity’ ‘APL Qingdao’ ‘MSC Methoni’ ‘Maersk Lirquen’ ‘Maersk Elba’
De schepen van Cosco nemen zwavelarme bunkerolie aan boord. Die is aanzienlijk duurder is dan een gewone bunker.
DIENSTEN & BESTEMMINGEN
9
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
SOL Continent Lines heeft zijn veerdienst tussen Travemünde en Helsingborg stopgezet. De Zweedse rederij werd in september 2010 actief op de route en zette lange tijd twee ro/ro-schepen in. Door tegenvallende volumes werd sinds maart nog maar één schip ingezet. SOL Continent Lines gooide de handdoek in de ring omdat de totale volumes zijn verminderd en er meer lading via directe spoordiensten tussen Duitsland en Zweden wordt vervoerd. In het wegvervoer ziet de rederij ook een duidelijke trend dat er minder trailers op de ferry worden gezet en dat er nu weer meer begeleid vervoer is. Maersk Line trekt zijn CRXdienst tussen Centraal Amerika en Noord-Europa opnieuw door naar Sint-Petersburg. De Finse haven Kotka zal voor het eerst direct worden bediend. Om dat mogelijk te
maken, wordt de vloot van de dienst uitgebreid van zes naar acht schepen van 2.532 teu met grote reefercapaciteit. In Europa lossen de CRX-schepen eerst in Cork, Tilbury, Rotterdam en Bremerhaven. Na de twee nieuwe aanlopen in de
Kuehne + Nagel opent een vestiging in Vladivostok, in het uiterste oosten van Rusland. De Zwitserse logistiek dienstverlener is sinds 2002 actief in het nabijgelegen Yuzhno-Sakhalinsk. Klanten zijn vooral bedrijven in de olie- en gaswinning. K+N gaat in Vladivostok zee-, lucht- en spoorvracht expediëren. Het bedrijf verwacht dat goederen
voor een toenemend deel van Rusland voortaan aan oostelijke zijde het land zullen inkomen, in plaats van via Europa. Seacon Logistics heeft een kantoor geopend op de multimodale inlandterminal Melzo in Noord-Italië. Seacon is al langere tijd als multimodale ketenregisseur actief in Italië. Melzo fungeert als draaischijf tussen de Italiaanse havens en het Italiaanse achterland en heeft bovendien sterke verbindingen met andere Europese logistieke centra. Melzo onderhoudt goederentreinverbindingen in een vaste dienstregeling met onder meer Venlo, Antwerpen en Rotterdam. In Italië zelf rijden shuttles op Ravenna, Genova en Bari. Rhenus heeft indirect een meerderheidsbelang verworven in de haven van Krems aan de Oostenrijkse Donau. Daartoe heeft Rhenus zijn belang van 26% in Mierka Beteiligungs GmbH verhoogd tot 51%. Mierka is voor 100% eigenaar van de haven van Krems. Rhenus werkt sinds drie jaar samen met Mierka aan de ontwikkeling van trimodale diensten op en langs de Donau. Vorig jaar begonnen ze een gezamenlijke binnenvaartdienst onder de naam Rhenus Mierka Danube Shipping.
De Deense consultant SeaIntel waarschuwt verladers dat ze rekening moeten houden met storingen in hun logistieke keten omdat rederijen weer afvaarten in China zullen gaan annuleren. Tijdens de Global Liner Conference van Containerisation International in Londen voorspelde Lars Jensen, ceo van SeaIntel, dat de tariefvolatiliteit in de lijnvaart alleen nog maar zal toenemen. Hij verwacht dat de zeevrachten op de grote oostwest-routes de komende weken verder zullen blijven dalen. Tussen het Verre Oosten en Noord-Europa was dat vorige week alweer het geval. Voor de zesde week op rij daalden de gemiddelde tarieven op de spotmarkt. Voor het vervoer van een 40’ container van Shanghai naar Noord-Europa werd 1.636 dollar all-in betaald, wat 114 dollar minder was dan de week ervoor. Intussen circuleren er ook al prijzen van minder dan 1.500 dollar voor lading die nog verscheept moet worden. Medio maart werd op deze route voor een westboundtransport nog 2.846 dollar/feu betaald.
FOTO STEFAN VERBERCKMOES
MyFerryLink heeft op de korte Kanaalroute Calais-Dover een groter marktaandeel veroverd. De nieuwe Franse rederij ging vorig jaar op 20 augustus van start met twee ro/pax-schepen en vervoerde vorig jaar 11.417 vrachteenheden. In de eerste drie maanden van dit jaar werden met drie veerboten vijf keer zoveel vrachtwagens (56.795 teu) overgezet. De cijfers zijn afkomstig van Eurotunnel, de eigenaar van de drie schepen die worden ingezet. De forse stijging van de volumes heeft volgens Eurotunnel te maken met het feit dat sommige wegvervoerders vorig jaar nog aan oude contracten gebonden waren.
Baltische Zee keren ze terug naar Bremerhaven om er te laden voor de Mexicaanse havens Veracruz en Altamira. Op de terugreis naar Europa worden containers met bananen en andere lading geladen in Big Creek (Belize), Manzanillo (Panama) en Puerto Moin (Costa Rica).
SeaIntel waarschuwt voor gaten in vaarschema’s
MSC annuleert deze week het vertrek van de Lion Service uit China naar Europa.
eerste helft van 2012 leidde tot een drastische capaciteitsbeperking en een ongeziene tariefdiscipline. SeaIntel denkt dat dit ook nu weer zal gebeuren. Deze week heeft MSC
Er circuleren al prijzen van minder dan 1.500 dollar per 40’ container
Scenario
Een verdere druk op de tarieven kan leiden tot een herhaling van het scenario van eind 2011 en begin 2012, toen de westboundtarieven in de Verre Oosten-trade naar een historisch dieptepunt zakten. De rederijen moesten toen loodzware verliezen incasseren, wat in de
alvast de afvaart van de Lion Service uit China naar Noord-Europa geannuleerd, wat ook de Franse partner CMA CGM treft omdat die dezelfde dienst onder de naam FAL7 verkoopt.
De G6 Alliance heeft op zijn beurt deze week de ‘APL Yanshan’ in het Verre Oosten aan de kant gehouden, waardoor een vertrek van Loop 7 wordt overgeslagen. Dat betekent dat deze alliantie begin juni ook een vertrek minder uit Rotterdam naar het Verre Oosten zal hebben. Lars Jensen denkt dat de forse tariefschommelingen in de lijnvaart niet zullen verdwijnen omdat rederijen schepen van minstens 14.000 teu blijven bestellen. Ze doen dat omdat ze beseffen dat ze niet kunnen blijven varen met eenheden van 8.000 teu, gezien het grote verschil in de kosten per vervoerde container. Dit betekent dat de overcapaciteit structureel zal blijven en dus ook de behoefte aan rationalisaties op het vaargebied. STEFAN VERBERCKMOES
VERRE OOSTEN
CSCL bestelt schepen van 18.000 teu De directie van China Shipping Container Lines (CSCL) heeft het licht op groen gezet voor een order van vijf nieuwe recordschepen van 18.000 teu. Voorzitter Li Shaode had onlangs al verklaard dat de Chinese rederij meer megaschepen wil inzetten in verband met de enorme schaalvoordelen die ze opleveren. Bovendien wil hij profiteren van de relatief lage prijzen die de scheepswerven nu aanbieden. Het filiaal in Hongkong heeft de opdracht gekregen om in Zuid-Korea vijf containerschepen met een capaciteit van 18.000 teu te bestellen die in principe bestemd zijn voor de trade tussen het Verre Oosten en Noord-Europa. De bestelling zal in de eerste helft van mei worden geplaatst. Pas daarna zal de rederij meer details over de order vrijgeven. Het ziet er dus naar uit dat CSCL de tweede rederij zal zijn die schepen van 18.000 teu in de vaart brengt. ‘s Werelds grootste containerrederij, Maersk Line, is nu al aan het aftellen naar de oplevering van de 18.270 teu grote ‘Maersk Mc-Kinney Møller’ op 28 juni. Op de Daewoo werf is intussen ook het eerste zusterschip, de ‘Mary Maersk’, zo goed als helemaal afgebouwd.
FOTO STEFAN VERBERCKMOES
NIEUWS OVER BESTEMMINGEN
CSCL verlengt de charters voor een reeks schepen van 8.468 en 9.580 teu niet.
Het is nog niet duidelijk of CSCL ook bij Daewoo zal bestellen. De acht megaschepen van 14.074 teu die de rederij al in de vaart heeft, zijn gebouwd door Samsung Heavy Industries. Die werf presenteerde eerder ook al een ontwerp voor schepen van 18.000 teu. UASC
De grootste schepen van China Shipping varen nu in gezamenlijke diensten met UASC en CMA CGM. Ook UASC heeft toegegeven met werven te onderhandelen over een bestelling van schepen van 14.000
tot 18.000 teu. Omdat de Chinezen voorlopig slechts vijf recordschepen bestellen, wat onvoldoende is voor een wekelijkse dienst tussen het thuisland en Noord-Europa, mag worden aangenomen dat UASC ook vijf eenheden zal laten bouwen voor een gezamenlijke dienst. CSCL wil ondanks de nieuwe bestelling geen extra overcapaciteit creëren en zal daarom de charter van een reeks schepen van 8.468 9.580 teu niet verlengen en deze very large container ships (vlcs) aan de eigenaars Danaos Shipping en Seaspan terugleveren. | STEFAN VERBERCKMOES
10 DOSSIER Lichtpuntjes en hoop in Zuid-Europa Alles is relatief. Wie zich zorgen maakt over het feit dat onze transportindex nog steeds onder de honderd zit (zie pagina 6), moet maar bedenken dat het nog veel erger kan. Kijk maar naar Spanje. Daar zijn vorig jaar alleen al 5.700 wegvervoerbedrijven over de kop gegaan en is de vrachtwagenvloot met 45.000 geslonken. De werkloosheid heeft onlangs een recordhoogte bereikt van 27 procent. In de meeste andere Zuid-Europese landen is het niet heel veel beter. Daarbij is met name de status van Griekenland niet te benijden. Niet alleen wegens de bekende Europese monetaire problemen en de economische krimp, maar ook wegens het te dure wegvervoer en de onrust als gevolg van aangekondigde veranderingen. Vrachtwagenchauffeur is daar een beschermd beroep en er zijn geen nieuwe vergunningen meer gegeven sinds de jaren zeventig. Voor veel geld worden de vergunningen verhandeld en er zijn plannen om deze markt helemaal vrij te geven. De vrees is dat er net zo’n wildgroei in chauffeurs komt als met de Amsterdamse taxichauffeurs. Het is maar een greep uit de onzekerheden en economische malaise van veel Zuid-Europese landen. Toch zijn er ook lichtpunten. In Spanje bijvoorbeeld, waar het dus faillissementen regent in het wegvervoer, is er een opleving in het shortseavervoer. Spaanse versproducten zoals sinaasappels gaan steeds meer via het water naar Noord-Europa. Italië kampt ook met teruggang in het wegvervoer (weliswaar wat minder dan in Spanje), maar daar beleeft het spoorvervoer juist een opleving. Daar komt bij dat het IMF de komende jaren economische groei verwacht in vrijwel heel Zuid-Europa. Weliswaar slechts een klein plusje en het is nog maar de vraag of die verwachtingen volgend jaar al uitkomen. Maar toch kunnen deze landen er wel degelijk bovenop komen. De Europese ‘trojka’ wil dat onder meer Spanje, Italië, Griekenland en Portugal hun economie hervormen. De Zuid-Europese landen zouden eens naar de Balkan moeten kijken. Want dat zo’n hervorming een prachtig effect kan hebben, bewijst een land als Letland. (zie ook NT, week 16 pagina 19). Daar werd nog maar vier jaar geleden gezucht onder een economische krimp van 20 procent. Maar na een flinke bezuinigingsronde én juist flinke investeringen in infrastructuur, mag het land nu een groei van 5 procent schrijven. Een droompercentage in deze tijd. Zuid-Europa mag daar een voorbeeld aan nemen…
ZUID-EUROPA
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
Groei verwacht Voor alle zwakke broeders in het zuiden van Europa heeft het IMF voor volgend jaar een kleine groei in de boeken staan. Maar structureel hebben landen als Spanje en Italië hun economie nog lang niet op orde.
H
et Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft in zijn World Economic Outlook van april dit jaar een kaart van Europa ingekleurd. Op de kaart zijn de landen ingedeeld naar de mate van economische groei die ze vertonen. De kleur rood staat voor krimp. Die kleur zien we in grote delen van Zuid-Europa – en in Nederland, als enige land in het noorden. Voor groei aan de zuidkant van ons werelddeel moeten we op de Balkan zijn en in Turkije, het land dat al jaren een aardige groei laat zien. Voor Italië voorziet het IMF voor dit jaar een krimp van 1,5%, voor Spanje eentje van 1,6%. De Portugese economie laat een mingroei van 2,3% zien en die in Griekenland krimpt nog maar weer eens met 4,2%. Dit na een krimp in 2012 die uiteenliep van 1,4% in Spanje tot 6,4 in Griekenland. Voor volgend jaar ziet het IMF al deze landen uit de recessie komen, maar voorlopig gaat het dus in de hele Europese Unie al niet best en in de meeste zuidelijke landen bitter slecht. Dat blijkt ook uit de werkloosheidscijfers. In Italië loopt de werkloosheid dit jaar op van 10,6 tot 12% van de beroepsbevolking, in Spanje van 25 naar 27%, in Portugal van 15,7 naar 18,2% en in Griekenland van 24,2 tot 27%.
ander land is de – inderdaad te hoge – staatsschuld voor het overgrote deel in handen van Italiaanse beleggers. Maar Italië wordt door de mondiale financiële sector tot hetzelfde rijtje probleemlanden gerekend als Griekenland, Spanje, Portugal, Ierland en Cyprus, omdat er geen enkel vertrouwen is dat Italië in staat zal zijn het verkalkte staatsbestel te moderniseren. Het land werd in de tijd van premier Silvio Berlusconi niet serieus genomen, en nu, als gevolg van de patstelling die de laatste verkiezingen hebben opgeleverd, eigenlijk nog steeds niet. De hoogbejaarde president, Giorgio Napolitano, heeft nota bene in arren moede voor een nieuwe ambtsperiode moeten bijtekenen omdat de ruziënde politieke kopstukken het niet eens kunnen worden over zijn opvolging. Plusje
Dit Italiaanse politieke gedoe kan de eurozone er eigenlijk niet bij hebben, we praten immers wel over de derde economie binnen die zone. Die economie is de laatste twee jaar cumulatief met 4% gekrompen. In de IMFprognoses voor volgend jaar staat weliswaar een plusje van een half procent, maar het is, zoals ook bij eerdere voorspellingen bleek, helemaal de vraag of die verwachting zal uitkomen. Voor Spanje, Portugal en
De Griekse economie zou volgend jaar na jarenl
erop dat de export van deze probleemlanden heel voorzichtig aantrekt. Dit op een ogenblik waarop de uitvoer van Duitsland juist hapert. Dat zou een eerste teken kunnen zijn dat de economieën in de eurozone naar elkaar toe beginnen te groeien. Maar we moeten niet geloven dat dit
Hard geraakt
HARALD ROELOFS
[email protected]
De economische crisis heeft deze zuidelijke landen onevenredig hard geraakt. De oorzaken van het kwaad lopen uiteen. In Spanje knapte bijvoorbeeld een vastgoedbel, Griekenland zucht onder de voor dit land veel te sterke euro, terwijl Portugal eenvoudig moeite heeft om in de Unie mee te komen. Dat laatste hoeft in principe niet voor Italië te gelden. Het noorden van dat land behoort tot de succesvolle industriële regio’s in Europa en anders dan in menig
CONTAINER INKOOP -VERKOOP -VERHUUR
C O N TA I N E R T R A D I N G | L E A S I N G A N D S P E C I A L B U I L D I N G
WWW.K-TAINER.EU 010-4955453
Zuid-Europa heeft te weinig gedaan aan structurele hervorming van de economie Griekenland wordt een soortgelijke voorzichtige groei verwacht. Wat de zuidelijke landen moeten doen – en dat huiswerk hebben ze van de ‘trojka’ van IMF, Europese Commissie en Europese Centrale Bank ook meegekregen -, is hun economie fundamenteel hervormen. Daar is weliswaar een aarzelend begin mee gemaakt, maar, zo constateert ook het IMF, de landen zijn vooreerst aan het bezuinigen geslagen om maar ten naaste bij te kunnen voldoen aan de opgelegde eisen ten aanzien van staatsschuld en overheidstekort. Het effect daarvan is dat de recessie alleen maar is versterkt. En het grootste gevaar is misschien wel dat als de economie door oorzaken van buitenaf weer aantrekt, van structurele hervormingen niets terechtkomt. Volgens de jongste berichten lijkt het
een blijvende ontwikkeling is. Daarvoor is er in Zuid-Europa nog veel te weinig werk gemaakt van structureel herstel. We mogen echter Turkije niet vergeten, waarvan immers een belangrijk en relatief modern landsdeel in (Zuid-)Europa ligt. De economische groei in dit land bedroeg in 2012 2,6%, zal dit jaar op 3,4% uitkomen en neemt volgend jaar verder toe naar 3,7%. Menigeen ziet Turkije als een nieuwe economische ‘hotspot’ in Europa en, veel belangrijker, in de eigen regio. Het land is immers ook de draaischijf voor de handel met Voor-Azië. Op de economische kaart van Zuid-Europa is gelukkig niet elk land bloedrood ingekleurd.
FOLKERT NICOLAI
11
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
na jarenlange achteruitgang
lange krimp weer iets kunnen groeien. Voor werkelijk herstel zal het land zich minder afhankelijk moeten maken van zijn agrarische sector.
Wegvervoer Spanje krimpt net zo hard als economie Hoe slecht het wel gaat met de Spaanse economie blijkt onder meer uit de zeer sterke krimp van de wegvervoerbranche in dat land.
lijkheden raakt, terwijl het pand ook netjes ‘bewoond’ blijft. Al deze kommer en kwel weerhoudt Dachser er niet van juist op het Iberisch Schiereiland zijn vleugels uit te slaan. Eind vorig jaar kocht het Az-
kar, één van de marktleiders in het Spaanse wegvervoer, een overname waarvoor Dachser onlangs het groene licht kreeg van de mededingingsautoriteiten. En begin dit jaar kwam daar de overname overheen van
Transunion, een zee- en luchtvrachtexpediteur met in Spanje negen kantoren en nog een aantal vestigingen in Turkije, Argentinië, Peru en Mexico. Dachser versterkt daarmee zijn positie in Spanje, waarin
Vorig jaar zijn in Spanje nog eens 5.700 bedrijven over de kop gegaan of bij gebrek aan werk gesloten. Voor 45.000 vrachtauto’s is de licentie geschrapt: 13% van de vloot. Meen niet dat alleen de kleintjes van het toneel verdwijnen. Ook Transports Padrosa, het bedrijf van IRU-vice-voorzitter Pere Padrosa, heeft een punt moeten zetten achter het internationale vervoer. Sinds de crisis in 2008 uitbrak, zijn in Spanje 24.000 ondernemingen in het wegvervoer ter ziele gegaan. Gratis vastgoed
Illustratief is ook dat sommige beheerders van logistiek vastgoed in Spanje hun panden tegenwoordig om niet verhuren. In de regio’s Madrid en Barcelona staat zo’n anderhalf miljoen vierkante meter aan logistieke objecten leeg, ongeveer 17% van het totale aanbod in dat land. Door het pand gratis te verhuren, voorkom je dat de huurder in moei-
In Spanje gingen sinds de crisis in 2008 uitbrak niet minder dan 24.000 transportbedrijven ter ziele.
het een springplank voor ZuidAmerika ziet, aanzienlijk. Shortsea
Het pure wegvervoer in Spanje heeft het zacht gezegd moeilijk, maar voor de andere modaliteiten geldt dat minder. Er is een duidelijke opleving in het shortseavervoer: tegenwoordig worden ook Spaanse versproducten over het water naar de afnemers in noordelijker landen vervoerd. Een leuk voorbeeld is de zogeheten ‘sinaasappelboot’ van Alveis Shipping, die via Huelva fruit naar het noorden van Europa brengt. Verder ondergaat het spoorvervoer een impuls, onder meer door de aansluiting van Catalonië op de in de rest van West-Europa gangbare spoorbreedte. In Italië, waar het wegvervoer er misschien net iets beter voorstaat, geeft de nieuwe Gotthard-basistunnel een impuls aan het spoorvervoer. Combivervoerder Hupac voorziet een sterke groei in het transitovervoer door Zwitserland per spoor en heeft met de Italiaanse spoorwegen afspraken gemaakt over de aanleg van nog eens drie spoorterminals in Noord-Italië, dat er toch al heel wat telt. De terminals moeten komen bij Milaan, Brescia en Piacenza.
12 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
Het is prijsvechten in het wegvervoer op Griekenland Goederenvervoer over de weg tussen Nederland en Griekenland, bestaat dat nog? Ja, het bestaat. De economische crisis, die Griekenland zoals bekend hard heeft getroffen, heeft weliswaar meerdere Griekenland-vervoerders de kop gekost, maar er zijn ook transporteurs die er nog redelijk goede zaken doen.
O
mega International Transport was een van de vooraanstaande logistiek dienstverleners van Griekenland, stelt traffic manager Anton Frauenfelder van Wim Bosman. En dus leek het Wim Bosman in 2009 een goed idee om Omega aan te stellen als partner in Griekenland. Twee jaar later ging het Griekse bedrijf failliet, vertelt hij. ‘Zoals er zoveel bedrijven ten gronde zijn gegaan,’ aldus Frauenfelder. ‘Omega had veel geïnvesteerd in gebouwen en terminals.’ Broekman werkt in Griekenland nu samen met Vianox Svolos, een kleinschaliger bedrijf dan Omega was. ‘Maar er werken nu wat mensen die
vroeger bij Omega zaten, zodat we weer dezelfde contactpersonen hebben die onze ins en outs goed kennen. Vianox Svolos beweegt zich agressief op de markt, we zijn er tevreden over.’ De ‘agressieve’ aanpak waar Frauenfelder het over had, is volgens hem noodzakelijk omdat de concurrentie in het Griekenland-vervoer ‘heftig’ is. ‘Iedereen wil zijn klanten graag behouden en daarom zijn veel vervoerders echte prijsvechters geworden.’ Schifting
De concurrentie wordt volgens Erwin Koghee van de Noord-Hollandse vervoerder Diamantis Transport
juist heviger doordat sommige concurrerende bedrijven zijn weggevallen. ‘Doordat er bedrijven wegvallen, krijg je een versplintering. Want de chauffeurs die voor die bedrijven reden, gaan verder als eigen rijder. Die eigen rijders hoeven aan minder eisen te voldoen en profiteren in de eerste jaren van de zelfstandigenaftrek, waardoor ze onder de prijs kunnen gaan rijden. Het kan daardoor nog een zware tijd worden tot pakweg 2015. Tegen die tijd zien eigen rijders hun startersaftrek aflopen en komen ze erachter dat ze met de Belastingdienst te maken hebben en dat ze in een nogal dure vrachtwagen rijden. Dán komt de echte schifting.’
,UHODQG(QJODQG6FRWODQG)UDQFH6SDLQ3RUWXJDO [SHUZHHN [SHUZHHN [SHUZHHN [SHUZHHN [SHUZHHN [SHUZHHN [SHUZHHN [SHUZHHN [SHUZHHN [SHUZHHN [SHUZHHN
'XEOLQ &RUN %HOIDVW )HOL[VWRZH 7HHVSRUW /LYHUSRRO ,PPLQJKDP 6RXWK6KLHOGV 0RQWRLU%UHVW 'XQNHUTXH $OJHFLUDV/LVERQ /HL[RHV $OJHFLUDV9LJR %LOEDR
De economische crisis heeft al menig Griekenland-vervoerder geveld. Toch is het zeker nog niet zo stil op de route Nederland-Griekenland.
De Griekse (koel)transporteur Olympias, die zich ‘de grootste Griekse logistiek dienstverlener van Europa’ noemt met klanten als Nestlé, Unilever en FrieslandCampina, heeft een poging om in Nederland een bloeiend dochterbedrijf op te bouwen, zien stranden. Strak
Onder de naam K. Kandylis Logistics (Olympias is een familiebedrijf van de Griekse familie Kandylis) werd in Amersfoort omstreeks 2010 een vestiging geopend, die echter vorig jaar al weer failliet ging. Vóór het faillissement zouden er bij K. Kandylis Logistics 25 mensen hebben gewerkt, maar volgens curator Marco Guit (AMS Advocaten) lijken er in werkelijkheid nooit mensen van het bedrijf in Nederland te hebben gewerkt. Ook de vrachtwagens van
den werd hij samen met zijn bedrijf overgenomen door Brinkman Trans-Holland uit Emmen. Op 9 april werd A.A. van Es echter failliet verklaard. Directeur Michaël Brinkman van het Emmense bedrijf wil geen commentaar geven. ‘Ik heb het veel te druk om kranten te woord te staan.’ Een telefoontje naar Van Es Logistics, dat destijds niet werd overgenomen door Brinkman maar dat nu een zusterbedrijf is van De Winter Logistics, levert al even weinig resultaat op. ‘Ik ken die hele Bert van Es niet’, verklaart de medewerkster van Van Es Logistics naar wie ondergetekende wordt doorverbonden. Vervoerders als Diamantis Transport en Wim Bosman zetten hun Griekenland-activiteiten ondertussen met goede moed voort. ‘Een gezonde concurrentie is niet erg’, stelt
‘Doordat bedrijven wegvallen, krijg je een versplintering met veel eigen rijders’
<28&$1$/:$<6&28172186 3RVWEXV -$5RWWHUGDP 3KRQH )D[ 6DOHV#EJIQO ZZZEJIUHLJKWOLQHFRP
het bedrijf zijn ‘kennelijk verkocht’. Een raar aspect van vervoer in Griekenland is dat alles er in cheques wordt betaald, zegt Edwin Atema, als FNV-bestuurder betrokken bij het faillissement van transportbedrijf A.A. van Es. ‘Een chauffeurs die in Griekenland planten aflevert, krijg betaald met een cheque en betaalt later met diezelfde cheque een bootovertocht. Een systeem dat op lucht is gebaseerd.’ Bert van Es van het Aalsmeerse transportbedrijf Van Es kwam in onze krant in het verleden meermaals aan het woord in Griekenland-verhalen, maar twee jaar gele-
Koghee. ‘Als transporteur heb je nu eenmaal altijd te maken met ups en downs; zo zijn de brandstofprijzen in Griekenland onwijs veel hoger geworden. Je moet je routes dus bijzonder strak indelen, wil je wat marge maken.’ Frauenfelder: ‘Ondanks de recessie zijn we in het Griekenlandverkeer geen klanten verloren. Alleen de volumes zijn allemaal wat minder geworden. Waar je vroeger een volle wagen voor een klant had, heb je nu nog tien à twaalf pallets.’
PAUL JUMELET
13
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
‘Het vrachtvervoer op Griekenland moet niet op het taxiverkeer bij ons in Amsterdam gaan lijken’ Ondanks grote druk vanuit de Europese politiek, is het volgens Erwin Koghee van het Nederlandse transportbedrijf Diamantis Transport, gespecialiseerd in koel- en vriesvervoer op Griekenland, tot nu toe nog steeds alleen bij een felle discussie FOTO GREENPEACE
Eén van de talloze redenen waarom in Griekenland de afgelopen jaren staking na staking en protest na protest uitbrak, zijn de plannen om bepaalde beroepen te liberaliseren die in Griekenland altijd een beschermde status hebben genoten. Het beroep van vrachtwagenchauffeur is er daar één van.
gebleven en is de liberalisering van het chauffeursvak in Griekenland nog geen feit geworden. En dat is maar goed ook, vindt Koghee. ‘Het zou jammer zijn als het straks geen beschermd vak meer is. Dan krijg je misschien dezelfde situatie als in het geliberaliseerde taxivervoer in Amsterdam, waar chauffeurs almaar rondjes rijden om een adres te vinden en de toeristen daarvoor de hoge rekening betalen. Als het Griekse systeem in stand blijft, weet je zeker dat chauffeurs goed zijn opgeleid en netjes blijven werken. Wordt de beschermde status afgeschaft, dan je krijg je Nederlandse toestanden. Het transport in Nederland gaat naar de Filistijnen omdat iedereen hier maar mag rijden.’ Heldendaad
Stakingen en protesten zijn in Griekenland bij wijze van spreken dagelijks werk. Ook vrachtwagenchauffeurs hebben wat dat betreft hun duit in het zakje gedaan.
In Griekenland zijn al sinds een jaar of veertig geen nieuwe vergunningen voor vrachtwagenchauffeurs meer uitgegeven. De bestaande vergunningen gaan van hand tot hand en de Griekse chauffeurs betalen er tussen de honderd- en tweehonderdduizend euro voor. Als gevolg van dit systeem, staan Griekse vrachtwagenchauffeurs bekend als dure jongens. In zijn artikel ‘5 ways to transform Greece’s economy now’ duidde senior editor Shawn Tully van Fortune Magazine het wegvervoer aan als een van de vijf gewenste veranderingen. ‘Het kost minder om een appartement vol meubilair vanuit Brussel naar Athene te brengen met een Belgische trucker dan om dezelfde meubels vanuit een Atheens ware-
house af te leveren bij een nieuw onderkomen een paar kilometer verderop.’ Koghee werkt evenwel graag met Griekse chauffeurs. Zijn bedrijf Diamantis Transport, opererend vanuit het dorp Twisk in de Kop van NoordHolland, heeft Nederlandse vrachtwagens en betaalt Nederlandse lonen volgens de Nederlandse cao, aldus Koghee. Halverwege de route tussen Nederland en Griekenland wordt er
‘Het zou jammer zijn als trucker geen beschermd beroep meer zou zijn’ veelal van chauffeur gewisseld en komt er een Griekse chauffeur achter het stuur. Want het is handig als de chauffeur die Griekenland binnen rijdt, de Griekse taal spreekt.’ Een van de Griekse chauffeurs van Diamantis Transport, Zafeirios Kapetanidis, haalde vorig jaar nog het nieuws in Nederland (Hart van Nederland, AD) met een ‘heldendaad’ op de A15. Een Nederlandse chauffeur van een andere truck was op de A15 onwel geworden, Kapetanidis zag hem over zijn stuur hangen en slaagde er in de vrachtwagen af te remmen door ervoor te gaan rijden. De Griekse held rijdt nog steeds voor Diamantis. ‘Hij tuft lekker door,’ aldus Koghee. | PAUL JUMELET
14 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
De ‘Marcel’ is het grootste van de drie eigen schepen die SML inzet tussen Noord-Europa en de westelijke helft van het Middellandse Zeegebied.
Niche voor Belgische carrier Scaldic Med Line heeft zich gespecialiseerd in de bediening van de westelijke helft van het Middellandse Zeegebied voor het vervoer van breakbulk en projectlading.
S
panje en Portugal zijn bestemmingen waarbij exporteurs vaak een beroep doen op het wegvervoer. Transfennica probeert trailers van de weg te halen met zijn ro/ro-dienst tussen Zeebrugge en Bilbao en er zijn tal van feederdiensten naar het Iberische schiereiland
die zowel transshipmentcontainers als shortsea-lading meenemen. Voor degene die lading naar bijvoorbeeld Zuid-Spanje heeft die niet in een vrachtwagen of container past, is het aantal mogelijkheden echter beperkt. De Belgische Scaldic Med Line (SML) heeft zich in die markt-
niche begeven. SML ging in 1993 van start met een Turkse partner en was aanvankelijk vooral op de bediening van Turkije gericht. Toen de partner in 2000 een eigen rederij oprichtte (Normed) waarvoor Boeckmans overigens nog steeds de Belgische agent is, verlegde SML de focus naar de Westmed, waar vooral bestemmingen in Marokko en Tunesië worden bediend. De lijn werkt met een viertal schepen, waarvan er drie tot de groep behoren. Het gaat om de 3.590 dwt metende ‘Marcel’ en de kleinere ‘Mariaburg’ en ‘Marschenland’ van elk ongeveer 2.000 ton, die onder Belgische vlag varen. SML biedt twee
[YHUZWHZZ (U,HZ`[YPWJVTWHU`
Transpass is het servicebureau voor iedere internationale transportondernemer. Wij leveren On Board Units (OBU) voor tolwegen en toltunnels door heel Europa. Ook verzorgt Transpass voor u het terugvorderen van de buitenlandse BTW en Accijnzen.
Transpass biedt u de Ecotax: • Eén interoperabele OBU voor de Ecotax, Franse tolwegen, Spaanse tolwegen en de Liefkenshoektunnel • Een speciaal voor u samengestelde OBU • 10% korting op het Ecotax netwerk
MAKKELIJK, VEILIG EN VOORDELIG DOOR HEEL EUROPA Voor meer informatie: 0031 (0)78-6530604 of bezoek onze website: www.transpass.eu
tot drie afvaarten per maand uit Antwerpen naar Casablanca, maar accepteert ook lading voor andere bestemmingen in de regio. Omdat ook de Marokkaanse markt onder de crisis lijdt, nemen de Belgen steeds meer lading mee voor Spanje of Portugal. Daar vindt SML ook vaak lading voor de terugreis. ‘Vorig jaar hebben we in totaal 72 aanlopen in Spaanse of Portugese havens gehad’, zegt commercieel directeur Erik Adriaenssens. Concurreren
Hij geeft toe dat SML niet kan concurreren met het wegvervoer voor alle lading die in een trailer past. Zelfs voor gewoon staal in kleinere hoeveelheden blijft de truck vaak goedkoper. Zodra de lading echter langer dan vijftien meter of hoger dan vier meter is, wordt een shortsea-transport efficiënter. Voor een stuk van zestig ton is de rederij al bereid om naar een andere haven te varen. Het feit dat SML relatief kleine schepen inzet, geeft een grote flexibiliteit. De twee eigen kleine schepen kunnen als kruiplijncoaster bijvoorbeeld ook Brussel, Willebroek of andere rivierhavens aanlopen. Op de Seine kunnen ze tot Gennevilliers bij Parijs komen. Hoewel de thuishaven Antwerpen ook de basishaven is, bezoeken de schepen van SML regelmatig Nederlandse havens. Vorig jaar waren er aanlopen in Moerdijk, Vlissingen, Terneuzen, IJmuiden, Dordrecht en Rotterdam. Volgens Adriaenssens gaat het om gemiddeld één aanloop voor export en één voor import per maand. Boeckmans heeft een filiaal in Rotterdam dat uiteraard als Nederlandse agent voor de lijndienst optreedt. De inzet van kleine schepen betekent ook dat de havenrechten lager zijn dan die van een groter multi-
FOCUS OP STUKGOED Boeckmans Shipping & Forwarding is in Antwerpen en Rhoon actief als onafhankelijk lijnvaartagent en vertegenwoordigt voornamelijk rederijen die conventioneel stukgoed vervoeren. Tot de principalen behoren Argo Coral Maritime, CNAN (in Nederland), EAS MPV African Services, Gearbulk, Great White Fleet, Normed, Sea Connect, Hugo Stinnes (Nederland), Swire Shipping en Transinsular. Deze laatste biedt ook afvaarten naar Portugal, maar concurreert niet met Scaldic Med Line omdat het een containerdienst is. Transinsular staat als Portugese carrier vooral sterk in de bediening van de Azoren, Madeira en de Cabo Verde via transshipment in Lissabon of Leixoes.
purpose schip. Per aanvraag voor het vervoer van projectlading berekent de rederij de kosten van de extra aanloop om het tarief te kunnen bepalen. Hoewel SML de schepen met breakbulklading voor Marokko graag afvult met projectlading, zet SML geen tonnage met eigen kranen in. ‘De meeste havens waar we komen, zijn uitgerust voor de behandeling van lading tot tachtig of negentig ton’, zegt Adriaenssens. Schepen met sterke kranen zouden meteen ook veel duurder zijn. Bij speciale projecten stuurt SML eigen mensen ter plaatse. Dat gebeurde bijvoorbeeld eind vorig jaar toen de ‘Marcel’ behalve 1.500 ton staal ook twee werkboten van elk 100 ton van Algeciras naar Antwerpen bracht. Ook het vastjorren van de lading werd zelf gedaan. STEFAN VERBERCKMOES
BEDRIJVEN 15 NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
Noordzee: nieuwe scheepvaartroutes http://bit. ly/14INoCD @Rijkswaterstaat Op weg naar gesprek met havenmeester van St.Petersburg even langs bekendste schip van het land gegaan #Aurora pic.twitter.com/ p0eksusqh0 @petervdalen Inzicht in de marktontwikkeling, advies van ervaren curator over don’ts en ten slotte ook nog de do’s: http:// ow.ly/kvXb7 @NTDagen Laatste haven op tourneeavond weer succesvol. In stadsbibliotheek Rotterdam mensen ontmoet die Graag in de haven willen werken. Geweldig! @Hansnjsmits Haven = Kans! Per jaar: 2000 vacatures Moeilijk vervulbaar. Salaris liggen gemiddeld 20% hoger dan elders in #NL @baljeuj Zekiye Yilmaz, succes en natuurlijk heel veel plezier met je nieuwe titel “Jong Haventalent”! pic.twitter.com/ jxOc0MDOx7 @JHT2013 Geen lintjes, wel regen... @rwielemaker DAF klaar voor nieuwe truc http://telegraaf.nl/s/21522467 @dft Video: Bijzonder transport op Schiphol http://www.nationaletransportgids.nl @transportgids Ook met uw tweet in de krant? met #NTnl springt u meer in het oog. Blijf op de hoogte en volg deze krant op www.twitter.com/ntnl
Transportsector tevreden VOLDOENDE Werknemers geven hun werk, hun werkkring en hun baas een aardig rapportcijfer Werknemers in de Nederlandse transportsector geven hun werk een keurige voldoende. Ze zijn vorig jaar zelfs nog iets tevredener geworden. Dat blijkt uit een onderzoek van Integron, een bureau dat tevredenheidsonderzoeken uitvoert onder klanten en medewerkers van het bedrijfsleven. Integron legde 4.400 medewerkers uit een aantal sectoren en branches, waaronder transport, voor de vierde keer een aantal vragen voor over hun betrokkenheid, tevredenheid en loyaliteit. De transportsector scoort, blijkt uit de antwoorden, waar het de tevredenheid van zijn personeel aangaat, zelfs boven het landelijk gemiddelde. Vorig jaar nam vooral de satisfactie over de arbeidsomstandigheden en –voorwaarden toe. Het meest content met het werk en de werkomgeving zijn werknemers in kantoorbanen. Transportwerknemers zijn honkvast: 85% denkt ook over twee jaar bij de huidige baas te werken. De uitkomsten verrassen enigszins, omdat vaak wordt aangenomen dat de sector transport en logistiek op de arbeidsmarkt flink moet concurreren met andere sectoren, die aantrekkelijker werk zouden bieden. Maar daarvan blijkt in dit onderzoek weinig. Op alle fronten doet de transportwerkgever het, in vergelijking met andere werkgevers, heel behoorlijk.
FOTO BERNADET GRIBNAU
NT OP TWITTER
Werknemers in de transportsector hebben zelfs iets meer plezier in hun werk dan het landelijk gemiddelde.
op de tien spant zich nauwelijks in. Het landelijke beeld is veel ongunstiger, want ruim één op de drie doet net wat nodig is of loopt er de kantjes van af. In de transportsector zeggen bovendien twee op de drie werknemers dat
Het meest betrokken voelt zich het kantoorpersoneel. Kantoorwerknemers denken ook vaker gemotiveerd te zijn om het beste beentje voor te zetten. Alweer moet worden gezegd dat wie buiten de deur werkt, gemiddeld zeker probeert het werk zo goed
Slechts één op tien medewerkers spant zich niet erg in voor het bedrijf
Absoluut
Zo zijn zijn medewerkers in het algemeen in sterke mate of zelfs ‘absoluut’ betrokken bij het succes van de organisatie. Dat komt overeen met het landelijk gemiddelde. Bijna vier op de tien werknemers zegt ook ‘absoluut’ het beste uit zichzelf te halen voor het bedrijf. Nog eens bijna 50% doet dat ‘in sterke mate’. Slechts één
ze door hun baas ook bovengemiddeld worden gesteund om een zo goed mogelijke prestatie te leveren. Dat kun je negatief uitleggen, maar uit de rest van het Integron-onderzoek blijkt dat het oordeel over de werkgever, uitzonderingen daargelaten, beslist niet ongunstig is.
mogelijk te doen. De belangrijkste drijfveer om zich in te zetten, is het werk zelf. Daarna volgen de werksfeer, de uitdaging in het werk en de werkzekerheid. Maar in vergelijking met werknemers in andere sectoren stelt de werknemer in het transport ook prijs op goede verdiensten en
secundaire arbeidsvoorwaarden. Geen werknemer in Nederland zegt zoveel plezier in het werk te hebben als die in de sector transport. Dat werkplezier krijgt het rapportcijfer 8. Werknemers zeggen ook in overgrote meerderheid de middelen te hebben om het werk goed te doen (8,1). Bovendien hebben collega’s ‘iets voor elkaar over’ (ook een 8). Tevredenheid is er verder over de veiligheid op het werk (7,8), de interne informatievoorziening (7,9), de integriteit van de directe chef (7,4) en de werkvoldoening (7,6). De tevredenheid met het totale pakket arbeidsvoorwaarden krijgt een 7,2; daar ligt dus nog wel enig verbeterpotentieel, stelt Integron vast.
FOLKERT NICOLAI
Nieuwsblad
ransport
BEDRIJFSNIEUWS
NT OP HET WEB Deze week op Nieuwsbladtransport.nl Nederlandse truck verliest 6000 liter sinaasappelsap op Duitse snelweg 48-uurs staking DB Schenker Rail Blokkade Volkeraksluizen dreigt Belgen: ‘vier op de vijf trucks uit Polen levensgevaarlijk’ Lintjesregen 2013 in transport & logistiek ‘Nederlandse binnenvaart gaat ook staken’
Meer nieuws kunt u vinden op
www.nieuwsbladtransport.nl
Het mobiel internet voor binnenvaartschippers moet de komende maanden verbeteren. Rijkswaterstaat heeft een contract gesloten met telecombedrijf KPN voor het plaatsen van extra zendmasten. Later gaat Rijkswaterstaat op zoek naar een bedrijf dat wifi-hotspots kan aanleggen bij lig- en rustplaatsen. Volgens Rijkswaterstaat is het voor binnenvaartschippers belangrijk om goed internet aan boord te hebben, zodat ze sneller informatie kunnen uitwisselen over lading, reistijden, en problemen die ze onderweg kunnen tegenkomen. FleetRepair breidt zijn truckschadeherstelnetwerk uit met een truckschadespecialist. Na de Beukers Groep en de Dubbel-
dam Groep heeft Ematra Transport Repair zich bij het FleetRepair-netwerk aangesloten. Het truckschadeconcept werd een maand geleden gelanceerd. Curfs Logistics uit het Limburgse Gronsveld rijdt sinds kort met
een nieuwe Scania R 440 Topline Euro 6. Sinds het begin van de jaren zestig transporteert het familiebedrijf vrachten in de Benelux, Duitsland, Frankrijk, Italië en Zwitserland. Al het materieel is uitgerust met telefoon, GPS-satellietverbinding
en een track & trace-systeem. Verder bestaat de vloot naast volumecombinaties uit schuifzeilentrailers, isotherm- en koelcombinaties. De logistieke dienstverlener Logwin heeft in een tweede X-ray scanner geïnvesteerd om luchtvrachtzendingen te kunnen controleren. De X-ray scanner staat in de vestiging van Logwin bij de luchthaven van Stuttgart. Via deze locatie regelt Logwin de meeste luchtvrachttransporten voor zijn klanten door heel Duitsland. Vorig jaar maart nam de expediteur daar zijn eerste
eigen X-ray scanner in gebruik. Kees van Iersel Opleiding & Training komt als beste uit de
bus van de 25 grootste rijscholen van Nederland die opleiden voor het besturen van een vrachtwagen-aanhanger of trekker-opleggercombinatie. Het familiebedrijf uit Heesch scoort landelijk het hoogste slagingspercentage, gebaseerd op CBR-cijfers over 2012. Heeft u ook logistiek of transportnieuws over uw bedrijf? Mail naar:
[email protected]
16 BEDRIJVEN NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
Roep om duidelijkheid FOTO BERNADET GRIBNAU
PERSONALIA
De deelnemers (vooraan, vlnr) Dick Gilhuis, Philippe De Backer, Karla Peijs, Desirée Oen, Jean-Louis Jérôme en Daan Schalck.
Jean-Louis Jérôme, voorzitter van de Europese organisatie van binnenhavens, EFIP, wil snel duidelijkheid over het TEN-T-budget. Dit bepleitte hij tijdens een debat dat zijn organisatie vorige week had georganiseerd in Vlissingen. Volgens Desirée Oen, kabinetsmedewerker van Transportcommissaris Siim Kallas, zou mogelijk eind mei een akkoord bereikt kunnen worden over het TEN-T-budget, zodat een stemming in juni kan plaatsvinden. Europarlementslid Philippe De Backer benadrukte echter dat het voorgestelde budget onaanvaardbaar is en wil dat de inkrimping van 31,7 naar 23,1 miljard euro wordt teruggedraaid. ‘Voor EFIP is het belangrijk dat er een budget is en 23,1 miljard euro is nog steeds meer dan in het vorige budget. Men moet nu echter de discussie afronden zodat we weten met welke middelen we kunnen werken’, zei Jérôme. Karla Peijs, Europees binnenvaartcoördinator, zei dat in de huidige omstandigheden van een redelijk budget gesproken kan worden. De keuze om voor ‘missing links’ te
gaan, noemde ze wijs.De Backer wil een voorstel doorduwen om voor de financiering naar andere instrumenten te kijken zoals privé-kapitaal of projectobligaties. Daan Schalck, ceo van de haven van Gent, gelooft dat EU-financiering nationale financiering efficiënter kan maken, maar zei te vrezen dat de lidstaten het budget zullen aanwenden voor eigen individuele projecten waardoor de toegevoegde waarde verloren gaat. Een gemeenschappelijk Europese strategie biedt volgens De Backer de grootste toegevoegde waarde. ‘Het grootste probleem is dat niet alle lidstaten over een waterwegennet beschikken. De zwakste schakel bepaalt de standaard’, benadrukte Peijs. Seine-Nord
Ook het kanaal Seine-Nord kwam ter sprake. Dick Gilhuis, commercieel directeur van Zeeland Seaports, ziet in het nieuwe kanaal een kans voor verdere groei. Peijs gelooft dat Frankrijk dit project moeilijk kan stopzetten, aangezien Vlaanderen en Wallonië volop investeren in een upgrade van hun waterwegen in het
verlengde van Seine-Nord. Voor de haven van Gent maakt het nieuwe kanaal deel uit van de strategie om het binnenvaartaandeel naar het zuiden te vergroten. Volgens Schalck kunnen overigens alle regio’s van het kanaal profiteren. Wat de samenwerking tussen zee- en binnenhavens betreft, zei Jérôme dat het voor een binnenhaven moeilijk is om met één zeehaven een samenwerkingsovereenkomst te sluiten en niet met andere. ‘Zeehavens zijn een belangrijke schakel in de keten, waarmee we moeten samenwerken.’ Volgens Schalck kan zo’n samenwerking leiden tot efficiënter gebruik van de infrastructuur. In het kader van een discussie over ‘greening of transport’ pleitte Jérôme nog voor een masterplan voor bunkerstations voor lng. Ook Schalck vindt dat niet moet worden overdreven met de beschikbaarheid van bunkerfaciliteiten. Volgens Gilhuis bestaat er momenteel een belangrijke ontwikkeling op het vlak van mobiele lng-bunkering, die meer flexibiliteit biedt.
Hans Smits, president-directeur van het Havenbedrijf Rotterdam, wordt per 1 januari 2014 de nieuwe voorzitter van de raad van commissarissen van de Gasunie. De in 1950 geboren Smits werkte in het verleden onder meer als topambtenaar bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Daarna was hij topman van Schiphol en van Rabobank. In 2005 werd hij president-directeur van Havenbedrijf Rotterdam. Die aanstelling loopt per 1 januari volgend jaar af.
het maritieme bedrijfsleven en was tot 2012 bestuurlijk betrokken bij de vereniging. Zoeteman volgt Mieke BakkerMantjes op. Zij was algemeen directeur in de periode september 2011 tot met april 2013. Na zijn opleiding tot machinist aan de Zeevaartschool in Rotterdam heeft Zoeteman verschillende varende functies bekleed bij P&O Nedlloyd (nu Maersk), Heerema en McDermott. Van 1993 tot 2003 had hij diverse functies bij Wärtsilä in Nederland en Frankrijk.
Oliver Evans, chief cargo officer van Swiss WorldCargo, is de nieuwe voorzitter van de luchtvrachtkoepel TIACA. Enno Osinga (foto), senior VP Cargo Amsterdam Airport Schiphol, wordt ondervoorzitter. Evans volgt Michael Steen op, die de functie de voorgeschreven twee jaar bekleedde. Evans werd in 2005 in zijn huidige functie bij Swiss benoemd. Osinga werkte twintig jaar lang in diverse internationale functies voor KLM en stapte toen over naar DHL Express als gedelegeerd bestuurder voor Nederland.
DAF Trucks heeft een nieuwe algemeen directeur benoemd voor Nederland en een voor Duitsland. In Nederland neemt Jan van Keulen (47, foto) per 1 mei de functie over van Eelco van Veen. Die wordt op dezelfde dag managing director Used Trucks, Fleet Sales & Component Sales bij DAF. In Duitsland wordt van Keulen opgevolgd door Marcel de Vries. De 61-jarige Nederlander is sinds 1982 actief bij DAF.
Peter Zoeteman (52) is sinds 1 mei algemeen directeur van Scheepsbouw Nederland. Hij heeft een brede achtergrond in
Gabriele Del Torchio is de nieuwe ceo van Alitalia. Hij volgt Andrea Ragnetti op, die twee maanden geleden opstapte. De 62-jarige Del Torchio was hiervoor ceo van de motorenfabrikant Ducati.
Bent u iemand? www.nieuwsbladtransport.nl/NTIntelligence/personalia.aspx
KOEN HEINEN, DE LLOYD
TRANSPORT EN LOGISTIEK EVENT 12 EN 13 JUNI 2O13, MAASSILO ROTTERDAM
Al zijn dit niet de beste jaren voor transport en logistiek, er zijn nog steeds kansen om tegen de stroom in te groeien. Hoe u dat doet? Dat hoort u tijdens de NT Dagen, met
INHOUD TELT
vernieuwde, praktische sessies waarin bedrijfsvoering een centrale rol speelt. Geen herhaaloefening, maar praktische thema’s waar de markt wat mee kan, zoals: OPTIMALISEER UW BEDRIJFSVOERING, ORGANISEER NU EEN GEZOND PERSONEELSBESTAND, GELD VERDIENEN MET DOUANEZAKEN, SOCIAL MEDIA IN TRANSPORT EN LOGISTIEK en meer... Bekijk het volledige programma op www.ntdagen.nl, schrijf u in, en laat u inspireren.
Speciale korting voor abonnees! Code: NTDRELA
DE PRAKTIJK 17 NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
WEGVERVOER
PRODUCTNIEUWS Noviteiten in de markt van transport en logistiek zetten we hier voor u op een rijtje. Bent u ook een marktbestormer met een innovatief product? Mail uw productbeschrijving (bij voorkeur voorzien van een hogeresolutie foto) naar:
[email protected] onder vermelding van ‘productnieuws’.
De Westerschelde is een van de drukst bevaren wateren ter wereld, maar ook een uniek en belangrijk beschermd natuurgebied en het ligt in de grensstreek. Drie boeiende ingrediënten voor een boek. Tussen de duinen van Walcheren en de dokken van Antwerpen leeft de bevolking zowel van de havens en de industrie als van toerisme, landbouw en visserij. En vanuit de Randstad gezien is het land achter de Westerschelde een ‘krimpgebied’ in de periferie. Maar wel met een paar Vlaamse steden op een steenworp afstand. Terwijl samenwerking voor de hand ligt, is de Westerschelde al meer dan vier eeuwen middelpunt van conflicten tussen Nederland en Vlaanderen. De recente toestanden rond de Hedwigepolder lijken daarin het zoveelste bedrijf te vormen. De laatste jaren werd schrijver Hans Schoots (historicus en zelfstandig onderzoeker en geboren Zeeuws-Vlaming) niet vrolijk van het meeste dat de landelijke media te mel-
Stromenland – De wereld rond de Westerschelde Hans Schoots, uitgeverij Balans
isbn 978-94-600-3602-6 prijs €18,95
FOTO BERNADET GRIBNAU
Alles over de Westerschelde den hadden over de Westerschelde. Over de rivier contrasteren politiek gedoe, ophef en kant-en-klare meningen met gebrek aan interesse in de zaak zelf en weinig onderzoek. Reden genoeg voor Schoots om te gaan praten met kenners, ervaringsdeskundigen, streekbewoners, activisten en scheepvaartexperts. En hij dook de geschiedenisboeken in. Alle ins-and-outs van het gebied rond de Westerschelde worden belicht.
Buitenlandse vrachtauto’s die straks de Tweede Maasvlakte op willen, moeten zich voorafgaand laten registreren bij de Rijksdienst voor het Wegvervoer (RDW). De RDW controleert dan of deze vrachtauto’s aan de juiste Euronorm voldoen. Er was eerst sprake van dat op de Tweede Maasvlakte per 1 januari alleen Nederlandse vrachtauto’s aan een 100%-controle op Euro-categorie zouden worden onderworpen. Dat zou gebeuren met camera’s, die zouden worden gekoppeld aan het RDW-bestand. Buitenlandse vrachtauto’s, die niet in Nederland staan geregistreerd, zouden alleen periodiek worden gecontroleerd.
Daartegen werd fel geprotesteerd door onder meer de VERN, de organisatie van kleine ondernemers in het wegvervoer. Een bespreking van de organisaties en de gemeente Rotterdam heeft nu geleid tot aanvaardbare oplossing. Als immers elke buitenlandse vrachtauto zich door de RDW moet laten registreren, is ook voor hen sprake van een 100%-controle. ‘Gewenningsperiode’
Camera’s op de Maasvlakte kunnen dan meteen zien of een voertuig wel of niet is geregistreerd. Blijkt dat niet het geval, dan wordt het betrokken voertuig meteen van de weg halen, zo is afgesproken. De regeling kent overigens een ‘gewenningsperiode’ van een half jaar. | FOLKERT NICOLAI
Heisa om hectares
In het boek staat een aantal heikele kwesties voor de regio centraal, die onderling met elkaar samenhangen: de toekomst van de Westerschelde als natuurgebied en scheepvaartroute, de havenpolitiek van Antwerpen en andere zeehavens, de toekomst van het grensgebied, de positie van Zeeuws-Vlaanderen en de betrekkingen tussen Nederland en Vlaanderen. De heisa om de hectares van de Hedwigespolder krijgt zelfs een apart hoofdstuk. Stromenland is het meeslepende verhaal van een van de drukste scheepvaartroutes ter wereld, een van onze belangrijkste natuurgebieden en de dilemma’s van een grensgebied. Minpuntje: voor liefhebbers van de rivier en schepen staan er wat weinig foto’s in het boek. Maar daar leent een pocket zich ook niet erg voor. NATHALIE MONTFOORT
MOBIELE KOELBOX Nauwkeurig de temperatuur beheersen en eenvoudig te verplaatsen. Dat zijn de pijlers van de nieuwe ColdCube koelboxen van Thermo King. De lichtgewicht mobiele koel- en diepvriesunits kunnen eenvoudig worden verplaatst en snel in een standaardbestelwagen of vrachtwagen worden geladen. Stroom ontvangen ze door de accu van het voertuig. Zodra de boxen weer zijn uitgeladen, kunnen ze worden aangesloten op een gewoon stopcontact zodat ze ononderbroken koelen. Er zijn drie maten en elk model is verkrijgbaar in een koel- en een diepvriesuitvoering. De boxen zijn ideaal voor het vervoer van gekoelde en diepvriesproducten in wagens met een gemengde lading of voor startende bedrijven.
Meer info:www.thermoking.com
VOETEN BINNEN BOORD Een van de grootste gevaren in de dynamische magazijnomgeving zijn voetletsels bij truckbestuurders, vaak veroorzaakt door onoplettende bestuurders die hun voeten niet binnen de omtrek van het platform houden. Bij Crown’s WT 3040-elektropallettruck met instap aan de achterkant is dit niet mogelijk. Door een afsluiting met veiligheidsschakelaars, komt de truck onmiddellijk tot stilstand als de bestuurder met zijn voet op de schakelaar gaat staan. In de praktijk betekent dit dat de heftruck pas gaat rijden als de voeten van de bestuurder zich veilig binnen de omtrek van het platform bevinden. Op de vakbeurs IMHX kreeg de elektrische Crown WT 3040-meerijpallettruck er zelfs de Design 4 Safety Award voor. De wedstrijd werd georganiseerd door de British Industrial Truck Association (BITA).
Meer info:www.crown.com
Goede controle op MV2 van buitenlandse trucks
SPOORVERVOER
K+N en VTG willen raillogistiek fuseren Kuehne+Nagel en VTG onderhandelen over een fusie van activiteiten op het gebied van raillogistiek. De logistiek dienstverlener en de wagonverhuurder/spooroperator uit Duitsland hebben een intentieverklaring ondertekend en gaan nu de definitieve contracten opstellen. De bedrijven verwachten dat er in de tweede helft van dit jaar witte rook uit de schoorsteen komt. Kuehne+Nagel en VTG zijn geen vreemden voor elkaar, want ze werken al meer dan twintig jaar samen in de joint venture Transpetrol. Zowel K+N als VTG wil met deze joint venture zijn marktpositie in de Europese spoorlogistiek versterken. Ook vanuit geografisch oogpunt zullen de beide bedrijven door deze
joint venture sterker staan. ‘Samen dekken wij dan het volledige grondgebied van Europa af en zijn we ook aanwezig in de aan belang groeiende markten van Rusland en Turkije’, zo verklaren beide bedrijven. Grote speler
Kuehne+Nagel is met duizend locaties in meer dan honderd landen één van de grootste logistieke -en transportgroepen ter wereld. Met een vloot van ruim 54.000 wagons is VTG één van de grootste particuliere verhuurders van wagons in Europa. Met de eventuele joint venture zou in het spoor, waarop de Europese Commissie zwaar wil inzetten, een speler van bijzonder groot formaat tot stand komen.
OPTIMISME OP SCHIPHOL
Luchtvracht voorziet volumegroei van 35% Een meerderheid van de luchtvrachtbedrijven op Schiphol is optimistisch over de toekomst en verwacht een volumegroei op middellange termijn van gemiddeld 35%. Dat blijkt uit een recente studie van het onderzoeksbureau DirectResearch in opdracht van vastgoedontwikkelaar SADC op Schiphol en brancheorganisatie ACN. Deze groei zal vooral de vraag naar kantoorruimte, crossdocking-faciliteiten en warehousing aanzienlijk laten stijgen. Daar kan op termijn een groei van 40 tot 50% worden verwachting, concludeert DirectResearch. De ontwikkeling van A4 Zone West, het nieuwe logistiek bedrijvenpark van Schiphol, biedt volgens de ondervraagde luchtvrachtonderne-
mers duidelijk meerwaarde. Het gaat daarbij hoofdzakelijk om expeditie-activiteiten. ‘Voor logistiek met een toegevoegde waarde, warehousing en trucking worden door een meerderheid van de ondervraagde ondernemers (60%, ook goede marktkansen gezien, aldus de onderzoekers. Verder wordt door de luchtvrachtbedrijven gewezen op het belang van een concurrerend prijsniveau. Advies
De ondernemingen adviseren verder de vastgoedontwikkelaars vooral ‘down to earth’ te blijven bij de bouw van nieuwe bedrijvenparken. ‘Multimodaliteit is prachtig, maar als je bij Schiphol bouwt, dan gaat het toch in de eerste plaats om luchtvracht’, luidt de raad van veel ondernemers. | JOHN VERSLEIJEN
18 DE PRAKTIJK ‘Strikte voorwaarden’ van minister Hennis Het kabinet is om: het wordt Nederlandse reders ‘onder strikte voorwaarden’ toegestaan om particuliere beveiligers in te zetten op koopvaardijschepen die varen in gebieden waar piraten actief zijn, zo heeft minister Jeanine Hennis-Plasschaert van Defensie laten weten. Daarmee stapt Den Haag af van het dogma dat het geweldsmonopolie, wat dat dan ook precies betekenen mag, bij de overheid ligt.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
Dat werd tijd. Nederlandse rederijen willen al jaren toestemming van Den Haag om hun schepen, lading en mensen afdoende te beschermen als ze door erkend onveilige gebieden varen, zoals de Straat van Malakka en de wateren voor de kusten van West- en Oost-Afrika. Het dossier laat weer eens zien hoe ver de Haagse werkelijkheid soms van de echte werkelijkheid af staat, want in feite behelst de ommezwaai niet veel meer dan een legalisering van de feitelijke situatie. Veel kapiteins en reders piekeren er niet over om zonder een ploeg tot de tanden bewapende beveiligers naar bestemmingen in West- of Oost-Afrika te varen. Dat daarbij de wettelijke beperkingen hier en daar wat worden opgerekt, nemen ze voor lief in de wetenschap dat Den Haag ver weg is en nauwelijks controlemogelijkheden heeft. En dus doen ze wat hun collega’s uit andere Europese landen ook doen: ze bestellen bij daarin gespecialiseerde uitzendbureaus een ploeg beveiligers, veelal oud-mariniers. Mag niet onder de Nederlandse wetgeving, maar blijkt in de praktijk zeer effectief. De ambtenaren van minister Hennis-Plasschaert gaan nu dus een wet opstellen om mogelijk te maken wat al lang gebeurt. Mosterd na de maaltijd dus zou je kunnen stellen, ware het niet dat het wel zo prettig is om binnen wettelijke kaders te kunnen opereren. Vraag is wel of die nieuwe wet voldoende soelaas gaat bieden; de term ‘onder strikte voorwaarden’ doet daarbij het ergste vermoeden. Maar geruststellend is dat die nog bepaald moeten worden, evenals de ‘bepaalde categorieën’ koopvaardijschepen die voor de ontheffing in aanmerking komen. Ze denkt onder meer aan schepen die te klein zijn om een team militairen aan boord te nemen en reizen waarbij de aankomsthaven pas op het laatste moment bekend is. Het feit dat er op detailniveau blijkbaar nog niets vastligt, geeft de rederslobby nog ruime mogelijkheden om de strikte voorwaarden in de gewenste richting bij te sturen. Tot de nieuwe wet van kracht is, mogen reders hun schepen van het kabinet alleen beveiligen met de zogeheten Vessel Protection Detachments van de marine, die in veel gevallen echter veel te duur en niet flexibel genoeg zijn. Mochten schepen toch zelf bewapende beveiligers inzetten, dan zal Justitie niet schromen een onderzoek te starten, maar dat is volgens Hennis tot nu toe nog nooit gebeurd. Natuurlijk niet.
AGENDA Amerikaanse exportcontrole en sancties 15 mei Bij het exporteren van producten naar ieder willekeurig land kan Amerikaanse exportwetgeving gelden. Hierdoor lopen bedrijven mogelijk grote risico’s. Een verkeerde inschatting of onwetendheid kan leiden tot hoge boetes of vermelding op een ‘zwarte lijst’. EVO organiseert samen met Fenedex een awareness bijeenkomst over de Amerikaanse exportwetgeving en sancties, en welke risico’s u kunt lopen. • www.evo.nl/site/evenementen
Dutch Offshore Industry 16 mei Event over de Nederlandse kansen in een wereldwijde offshore-industrie. Onder leiding van Joop Roodenburg (ceo Huisman) komen recente offshore ontwikkelingen aan bod. • www.dutchoffshore.com
Nationale Distributiedag 28 mei Onder de titel ‘Focus on Business; scoren met sectoren’ organiseert NDL/HIDC de 26e Nationale Distributiedag (NDD). Dit jaar vindt het congres plaats in Oss. Tijdens een afwisselend programma krijgt u inzicht in de specifieke eisen en wensen van de supply chain in verschillende sectoren. Wat verwachten buitenlandse producenten van de Nederlandse (logistieke) dienstverleners? Waaróm kozen zij voor Nederland. Wat zijn de voor- en nadelen van Nederland ten opzichte
Construction & Shipping Industry 28 t/m 30 mei • www.evenementenhal.nl
van de buurlanden. En hoe kan de rol van de logistiek in de topsectoren worden versterkt. • www.ndd-congres.nl
Logistiek Platform Nederland 30 mei Met de juiste oplossingen en vooral ook wederzijds vertrouwen kan er nog heel veel lading gebundeld worden bij verladers. Tijdens het event zal hierover gebrainstormd en gedebatteerd worden, samen met Unilever, DSM, Nabuurs, Procter & Gamble, Bavaria en Wim Bosman Group. Kortom, een event over de actuele ontwikkelingen in logistiek Nederland. Waar: Zalmhuis, Rotterdam. • www.nederlandlogistiek.nl
Safety & Security Amsterdam 4 t/m 6 juni Transport & Logistiek: Georganiseerde criminaliteit en ladingdiefstal zijn een grote schadepost in de wereld van transport & logistiek. Nog belangrijker is de veiligheid van chauffeurs en andere medewerkers. Best practices laten zien dat security uiteindelijk geld opbrengt en niet alleen als kostenpost gezien hoeft te worden. • www.safetysecurityamsterdam.nl
krijgt u inzicht in de rol die EVO’s leerstoelhouder Jack van der Veen zal spelen bij het maken van kennis voor de EVO-achterban. Het Jaarcongres wordt afgesloten met een borrel. • www.evo.nl/site/evenemenen
Quick Port Scan 5 juni Speciaal voor jonge managers en aanstormend talent is de Quick Port Scan ontwikkeld als exclusieve introductie in actuele ontwikkelingen in de haven. De Quick Port Scan biedt de mogelijkheid om in zeer korte tijd intensief kennis te maken met de Wereldhaven Rotterdam. Alle relevante actualiteiten komen tijdens de Quick Port Scan aan bod. Dit jaar krijgen thema’s als bereikbaarheid, veiligheid, chemie, ruimte voor groei, nautische dienstverlening, relatie haven en stad en toekomstige ontwikkelingen voor de haven van Rotterdam extra aandacht. De middag wordt afgesloten met een informele vaartocht en een diner aan boord van het schip ms. de ‘Nieuwe Maze’. • www.havenverenigingrotterdam. nl/agenda/programmaquickportscan
Transport Logistic EVO-Jaarcongres
4 t/m 7 juni
5 juni Het thema van het EVO-Jaarcongres, dat dit jaar plaatsvindt op Landgoed Nyenrode, is ‘kennis maken’. Op het Jaarcongres hoort u wat de investeringen in de Topsector Logistiek voor u en uw organisatie betekenen en
Construction & Shipping Industry is drie dagen het trefpunt waar ondernemers en relaties uit de maritieme branche elkaar ontmoeten. Op de vakbeurs zijn producenten vertegenwoordigd, importeurs, constructeurs, groothandelaren en toeleveranciers aan de binnenen zeevaart.
‘s Werelds grootste vakbeurs voor logistiek, mobiliteit, IT en Supply Chain Management: technologieën voor de toekomst, sectortrends, groeimarkten en een uitgebreid conferentieprogramma. • www.transportlogistic.de
The RoRo Shipping Conference 23 en 24 mei The RoRo Shipping Conference vindt plaats in Kopenhagen en is een toonaangevend forum voor RoRo en RoPax professionals. • www. informamaritimeevents.com/ FKT2497DMEM
ROB MACKOR
[email protected]
Klantenevenement Kuiken
31 mei: Projectlading en uitzonderlijk vervoer Adverteren? Bel: 010 280 10 25. Iedere week in Nieuwsblad Transport, altijd online via www.nieuwsbladtransport.nl/dossiers
WMS-dag 22 mei
31 mei en 1 juni Pak de kans om bij Kuiken, distributeur van grondverzeten overslagmachines, de machines te bekijken en uit te proberen.
Met presentaties van sprekers uit de logistiek, inhoudelijke workshops en praktijkcases bent u in één dag weer op de hoogte. • www.logistiek-events.nl
Open Dag STC-Group 5 juni Ontdek welke opleidingen er zijn en kijk wat er zich op de verschillende locatie afspeelt.
• www.kuiken.nl • www.stc-group.nl
DE PRAKTIJK 19 NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
Stripper tilt er niet zwaar aan Dozen uit een container lossen en op een pallet stapelen, kan dat niet automatisch? Jos Schenning ontwikkelde een machine voor dit werk. En Wim Bosman steekt er kapitaal in.
W
ie meent dat Wim Bosman na de verkoop van zijn bedrijf aan Mainfreight, nu twee jaar geleden, op zijn lauweren is gaan rusten, heeft het ernstig mis. De Achterhoeker, die tegenwoordig in België woont, kan het ondernemen niet laten. Zo beheert hij het logistieke vastgoed dat buiten de transactie met Mainfreight bleef, is hij eigenaar van een hotelpand in Den Haag en brengen hij en compagnon Jos Schenning dit jaar een vernuftige machine op de markt die wereldwijd vele duizenden magazijnmedewerkers zal behoeden voor ernstige fysieke klachten. Wim Bosman is voor 51% eigenaar van Copal Development in – wat toevallig – het Gelderse ’s-Heerenberg. Dat is het stadje aan de grens met Duitsland waar hij in 1963 zijn eigen wegtransportbedrijf oprichtte en uitbouwde tot één van de grootste logistieke dienstverleners in Nederland. Schenning, ook een man uit de regio, houdt de overige 49%. Schenning had het idee: een machine die elke gangbare maat container kan binnenrijden om er automatisch in hoog tempo dozen uit te lossen en op pallets te stapelen. Bosman zag net als Schenning de markt ervoor en zorgde voor het kapitaal om het toestel uit te ontwikkelen.
De ‘Container Stripper & Palletizer’ van Copal, ofwel de C1, is een inmiddels gepatenteerd en door certificatiebureau TüV goedgekeurd apparaat dat gemiddeld achthonderd dozen per uur uit een container kan lossen en palletiseren. Het geheel wordt met twee joy sticks bediend door één persoon. Gewoonlijk halen twee medewerkers in één uur zo’n vierhonderd dozen – de ene om de
De markt voor de nieuwe machine is wereldwijd ‘gigantisch’ dozen uit de stapel te halen en de andere om ze op de pallet te zetten. De C1 is dus twee keer zo snel en wordt bediend door de helft van het benodigde personeel. Kostenplaatje
Daar zit natuurlijk een kostenplaatje aan vast, want Bosman en Schenning denken de C1 voor een prijs van ongeveer 250.000 euro te kunnen produceren. Maar Copal claimt dat een bedrijf dat jaarlijks 500 tot 750
Jos Schenning en Wim Bosman heffen het glas op de C2.
containers heeft te deconsolideren, de investering er binnen twee jaar uit kan hebben. Het toestel is immers veel sneller dan pure handkracht, levert exact hetzelfde resultaat – een keurig opgebouwde pallet – en kan ook zwaardere dozen aan dan de 23 kilo die de Arbowet als maximum hanteert. Arbogewicht
Heel wat dozen die wereldwijd worden rondgestuurd, bevatten de nodige kilo’s meer dan dat wettelijk toegestane Arbogewicht. Dat versterkt de ‘business case’ van de C1 des te meer, zegt Bosman. Je wilt het als bedrijf je personeel niet aandoen ineens een doos van 40 kilo van boven uit de stapel te halen. Je wilt het je als ondernemer ook niet aandoen voor de gevolgen daarvan te moeten opkomen. Er is nog een ander voordeel voor de arbeidsveiligheid. Steeds meer containerlading wordt onder gas vervoerd. Het openmaken van de container kan al een veiligheidsprobleem opleveren, laat staan het lossen van de lading. Het gas blijft immers vaak lang in de beperkte ruimte hangen. De automatische los- en palletiseermachine wordt bediend door iemand die rustig in een van de containeratmosfeer afgeschermde bedieningskooi zijn/haar werk kan doen. Copal gaat de C1 de komende maanden in productie nemen. Het bedrijf heeft een aantal leveranciers geselecteerd die onderdelen van het systeem gaan vervaardigen. Die worden daarna in ’s-Heerenberg geassembleerd, in een ruim bemeten hal, waarin aanvankelijk zeven C1’s en drie C2’s worden geproduceerd. De C2 is nog in ontwikkeling en kan ook gemengde lading aan, zoals zakgoederen. Uiteraard komen er ook versies die de omgekeerde procesgang aankunnen: het opstapelen van dozen in de container. In de fase erna zullen er van beide types samen honderd machines worden geproduceerd, voor de assemblage waarvan Copal in ’s-Heerenberg een nieuwe assemblagehal zal bouwen. Maar daarmee is het niet gebeurd, denkt Bosman. Want de markt voor het product is volgens hem, wereldwijd, ‘gigantisch’.
LASER LAAT TOESTEL DOZEN HERKENNEN In de C1, het nieuwe volautomatische systeeem om dozen uit containers te lossen en op pallets te zetten, is een groot aantal bestaande technieken met innovaties geïntegreerd. Dat resulteerde in een machine met een lengte van 8,30 meter, een breedte van 2,25 meter, een dito hoogte en een gewicht van 4200 kilogram. De ‘stripper/palletizer’ wordt door de operator de container ingereden en meet vervolgens door middel van een laserstraal doos voor doos nauwkeurig de afmetingen. De dozen worden vervolgens met zuignappen opgetild en overgebracht op een rollenbaan. Daarbij wordt gebruik gemaakt van perslucht. De rollenbaan voert ze over een korte afstand naar een ander apparaat dat de dozen opstapelt op een pallet. Dat kan een europallet zijn, maar ook een industriepallet van afwijkende afmetingen. De C1 is geschikt voor alle gangbare maten containers. Het vacuümsysteem, met zuignappen, wordt ‘topgrip’ genoemd. Er is ook een versie ontwikkeld met een zogenoemde ‘trekplaat’, waarbij de dozen aan de onderzijde worden ondersteund tijdens hun korte redoor
De C1 in actie. Dozen worden met zuignappen van de stapel gehaald en op een transportband gezet waarna ze op een pallet worden geplaatst.
de lucht. De C1 kan met beide systemen worden uitgerust. De operator zit op afstand van het proces in een comfortabele stoel en beheerst de hele gang van zaken met behulp van twee stuurknuppeltjes. Deze stoel kan in een open kooi worden ingebouwd, maar desgewenst ook in een gesloten cabine, waardoor de operator niet wordt blootgesteld aan containergassen. Het is de bedoeling dat de eerste tien C1-machines binnen een half jaar gereed zullen zijn. Er is al een aanvulling op het assortiment in aantocht, de C2. Deze machine, met uitschuifbaar transportsysteem, kan behalve containers met alleen dozen ook containers met gemengde lading lossen. Er kunnen bijvoorbeeld ook balen mee worden gelost. Op de C2 zijn evenals op zijn broertje patenten aangevraagd. De C2 wordt binnenkort productierijp, zo verwacht Copal.
FOLKERT NICOLAI
COLOFON NT Nieuwsblad Transport is een uitgave van
Hoofdredactie
[email protected] Publishing Manager
[email protected]
Paul Krugerstraat 181, 3072 GJ Rotterdam Postbus 200, 3000 AE Rotterdam T. 01o 280 10 00 F. 010 280 10 05 I. www.nieuwsbladtransport.nl
Redactie
[email protected] [email protected] wegvervoer en marge
[email protected] politiek en beleid
Manager online development
[email protected]
Beeldredactie
[email protected] [email protected] [email protected]
Klantenservice T. 01o 280 10 16 F. 010 280 10 05
[email protected]
Advertentieverkoop T. 010 280 10 25 F. 010 280 10 05
[email protected] Traffic traffi
[email protected]
jaarabonnement
incl. NT e-mail €467,excl. NT e-mail €404,-
half jaarabonnement
incl. excl. kwartaalabonnement incl. excl. introductieabonnement incl.
NT e-mail €253,NT e-mail €216,NT e-mail €149,NT e-mail €124,NT e-mail €15 , -
Prijzen zijn exclusief BTW. Annulering: schriftelijk een maand voor aanvang van de nieuwe abonnementsperiode.
Office Management T. 010 280 10 00 F. 010 280 10 05 Mainport Mail T. 010 280 10 30 F. 010 280 10 05
[email protected]
[email protected] [email protected] Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland © 2013 NT Publishers B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
2013
Managing Director
[email protected]
Eindredactie
[email protected] [email protected]
[email protected] havens, maritiem en spoor
[email protected] wegvervoer, binnenvaart en economie
[email protected] scheepvaart
[email protected] luchtvracht en expeditie
20 MARGE Ondernemers heten Thor Amsterdam, wacht u. Er zijn plannen om de ACT-terminal ‘nieuw leven in te blazen’, en dan weet je het wel. Graaf Dracula rekt zich na zonsondergang eens uit, laat de scharnieren van zijn doodskist knarsen en begeeft zich op bloedjacht. Het monster van Frankenstein zet zich, schokkend in alle ledematen, langzaam in beweging om op zijn toevallige weg maagden de ranke hals om te draaien. Maar misschien moeten we blij zijn met de poging van Thor Shipping & Transport om samen met partners de sinds eind vorig jaar lege containerterminal van ACT (ECT, Hutchison) aan een nieuw bestaan te helpen. Thor is een zus – raar woord, als je Thor heet – van kleinere overslagbedrijven in Amsterdam, Medemblik en Harlingen. De meeste van die bedrijven zijn gespecialiseerd in stukgoed. Dat is ook de natuurlijke marktniche van Amsterdam.
COLUMN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 MEI 2013
Het plan dat Thor met de vroegere Ceres-terminal heeft, is overzichtelijk. Breng bedrijven bijeen die met delen van het terrein wel iets kunnen en die heel verschillende schepen, met heel uiteenlopende lading, aan de kade kunnen behandelen. Toch zie je ook meteen waarom het Thor-plan zal stranden. Toen de gemeente Amsterdam grof geld stak in de ACT-terminal, om er containers over te slaan, hoorde je niemand, omdat containers wel in de buurt van de hoofdstad komen, maar er zelden van of op het schip worden overgeslagen. Maar nu dit megalomane containerproject is mislukt, willen andere stuwadoors in de regio natuurlijk niet dat het terrein in ruil voor een prettig bedragje aan huur in handen komt van concurrenten. Die argwaan en het onvermogen om zelf de activiteiten op gezonde basis uit te breiden, vormen een ellendige combinatie die een haven decennialang van echte vooruitgang kan afhouden. Het mooie van het plan van Thor is de kleinschaligheid. De boel ligt toch braak, begin er dan hier en daar wat activiteiten te ontwikkelen. Trek daarvoor verladers aan en zorg voor goede overslagbedrijven. Die zullen zich trouwens vanzelf wel melden. Zeker, de nieuwe zeesluis aan het einde van het Noordzeekanaal is nodig. Zeker, het is prima dat het Amsterdamse havenbedrijf wordt geprivatiseerd. Maar nu is het tijd ondernemers hun werk te laten doen.
Verjaardagstaart vliegt door de lucht AFRIKA Excentrieke transportopdrachten voor DHL
Als je als logistiek dienstverlener eens heel wat anders wilt, moet je volgens DHL in Afrika zijn.
3
2
Vijfgangendiner
Voor een gezelschap van acht mensen in Zimbabwe moest DHL een volledig bereid vijfgangendiner bezorgen, omdat bepaalde ingrediënten van het diner in het land zelf niet verkrijgbaar waren.
Medische transporten
Een stukje weefsel dat van Zuid-Afrika naar de Verenigde Staten werd vervoerd ten behoeve van de levensreddende operatie van een jongetje, is volgens DHL een voorbeeld van de uiteenlopende medische transporten die je als koeriersbedrijf uitvoert. Een hart van Europa naar Kenia voor een spoedtransplantatie en onderdelen voor de reparatie van belangrijke medische apparatuur zijn andere voorbeelden die DHL in dit verband noemt.
Wilde dieren
QUOTE VAN DE WEEK
Joop Atsma, voormalig staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Joop Atsma, in EVO magazine
Verjaardagstaart
Een Nigeriaanse klant tastte flink in de buidel om DHL een verjaardagstaart per vliegtuig vanuit Abuja naar Lagos te laten brengen. Een koerier reisde met de taart mee in de cabine om ervoor te zorgen dat er geen kloddertje slagroom werd gemorst en de klant betaalde ook nog een toeslag om de taart precies op tijd voor de feestelijke gelegenheid af te leveren.
Er komen excentrieke vervoersopdrachten uit Afrika, heeft de divisie Sub-Saharisch-Afrika van DHL (zetelend in Zuid-Afrika) bekendgemaakt. ‘Van leeuwen tot levers’, een koerier vervoert van alles en nog wat, wil DHL ermee aangeven. De ‘strangest delivery requests’ uit 2012 van DHL op een rijtje gezet.
FOLKERT NICOLAI
[email protected]
‘Wegonderhoud is niet sexy’
1
4
Het transport van drie zeldzame zwarte neushoorns vanuit Groot-Brittannië naar het nationaal park Kilimanjaro in Tanzania was volgens DHL een van de hoogtepunten van vorig jaar. Een Boeing 757 was speciaal voor deze klus aangepast. Voor London Zoo vervoerde DHL twee Sumatraanse tijgers, een uit de VS en een uit Australië, in de hoop dat de twee tijgers samen babytijgertjes gaan maken. In het wild leven nog maar driehonderd Sumatraanse tijgers. PAUL JUMELET
Trucker volgt voorbeeld John Cleese Een beschamender ervaring is voor een vrachtwagenchauffeur nauwelijks denkbaar. Zo erg vast komen te zitten in een zompig boerenweiland, dat je je vrachtwagen uit de modder moet laten trekken door een tractor. Het overkwam onlangs een chauffeur van de Belgische koeltransporteur Trans-Europ. De trucker had zo op zijn gps-systeem vertrouwd, dat hij zich helemaal vast reed in een weiland in de Ardèche in het zuiden van Frankrijk. Landkaart
4 weken voor slechts €15 www.nieuwsbladtransport.nl/probeer
Bel 010 280 10 16 of mail
[email protected]
De vernederende ervaring van de trucker roept herinneringen op aan de Engelse film Clockwise. In die film uit de jaren tachtig heeft hoofdrolspeler John Cleese nog geen last van misleidende gps-systemen, maar vertrouwt de leraar die hij speelt nog gewoon op een oerdegelijke landkaart. Meester Cleese heeft
Een Trans-Europ-chauffeur strandde net als John Cleese (achterin) in de modder.
in de film echter zoveel haast om op een belangrijke afspraak te komen, dat hij een van zijn studentes de weg
laat afsnijden via een drassig weiland, waarna een tractor redding moet komen brengen. | PAUL JUMELET