Overkappingsprothese op implantaten Klikgebit
mca.nl
Inhoudsopgave
Wat is een klikgebit op implantaten ?
3
Klikgebit voor onder- en bovenkaak
4
Wanneer komt u in aanmerking voor een klikgebit op implantaten?
5
Welk resultaat kunt u van de behandeling verwachten?
6
Eén of twee behandelingen?
6
De ingreep
7
Mogelijke bijwerkingen en complicaties
8
Zo houdt u de implantaten goed schoon
9
Nazorg en controle
9
Kosten
9
Samenvatting van de gang van zaken
10
Algemene instructies en leefregels voor goed herstel
10
Uw vragen
12
Notities
13
2
In overleg met uw kaakchirurg krijgt u een overkappingsprothese (klikgebit) op implantaten. Deze behandeling is bedoeld om de problemen met uw gewone gebitsprothese op te lossen. In deze brochure vindt u uitleg over een klikgebit op implantaten voor de onder- en bovenkaak.
Wat is een klikgebit op implantaten ?
Wat is een implantaat? Een natuurlijke tand of kies bestaat uit
Een gewone gebitsprothese zuigt
twee delen: een kroon en een wortel. Een
zich normaal gesproken vast op het
implantaat is een kunstwortel van metaal
mondslijmvlies (figuur 1). Maar als het
(titanium) in de vorm van een schroef.
kaakbot slinkt, krijgt de prothese minder
Deze kunstwortel wordt in het kaakbot
houvast waardoor deze minder goed blijft
geplaatst waar deze stevig in het bot
zitten. Een slechtzittende prothese is voor
vastgroeit.
veel mensen niet alleen een esthetisch probleem, maar kan ook pijnlijke
Wat is een klikgebit?
plekken veroorzaken op het tandvlees.
Een klikgebit is een gebitsprothese die
Een klikgebit op implantaten kan een
kan worden vastgeklikt op drukknopjes
oplossing zijn voor deze klachten.
op implantaten (figuur 2). Soms wordt tussen de implantaten een verbindingsstuk gemaakt waarop de prothese kan worden vastgeklikt (figuur 3). Door het kliksysteem zit de prothese stevig vast in de mond. U hoeft geen kleefpasta (meer) te gebruiken en u kunt zonder problemen eten, lachen en praten. De prothese is goed in en uit de mond te nemen om schoon te maken. Implantaten bevorderen bovendien het behoud van het kaakbot.
Figuur 1: traditionele prothese 3
Overkappingsprothese op implantaten
(figuur 3). Het klikgebit kan op deze staafjes worden geklikt. Uw kaakchirurg overlegt vooraf met u wat in uw geval de beste oplossing is: twee implantaten met drukknopjes of een staafje, of vier implantaten met staafjes. Het klikgebit wordt door de tandarts, tandartsimplantoloog of tandprotheticus gemaakt. Figuur 2: klikgebit voor de onderkaak op twee implantaten
Klikgebit voor de bovenkaak Een klikgebit op implantaten voor de bovenkaak kan een oplossing zijn als: • uw gewone prothese onvoldoende
Klikgebit voor onder- en bovenkaak
houvast meer heeft door slinkend kaakbot;
Een klikgebit op implantaten is zowel voor de onder- als de bovenkaak geschikt. Een voorwaarde is wel dat er geen eigen tanden en kiezen in de kaak aanwezig zijn.
• het dragen van uw gewone prothese pijnlijk is; • als u misselijk wordt van de kunststof plaat tegen uw gehemelte.
Klikgebit voor de onderkaak Voor het vastzetten van het klikgebit in de onderkaak worden meestal twee implantaten geplaatst. Als de onderkaak erg klein is, minder dan tien mm hoog, worden vier implantaten geplaatst. De implantaten zijn na zes weken goed vastgegroeid in het kaakbot. Vervolgens worden de drukknoppen op de implantaten geplaatst. Een andere mogelijkheid is dat de implantaten met staafjes aan elkaar worden verbonden 4
Figuur 3: klikgebit voor de onderkaak op vier implantaten met verbindingsstaafjes
Figuur 4: implantaten in de bovenkaak met verbindingsstaafjes
Figuur 5: klikgebit met hulzen die op de staafjes van de implantaten worden vastgeklikt
Voor het vastzetten van het klikgebit in de
van implantaten. Er is dan eerst een
bovenkaak, worden meestal vier tot zes
bottransplantatie nodig. Meer informatie
implantaten geplaatst. Dit is nodig omdat
vindt u in de brochure ‘Pre-implantologie,
de botkwaliteit in de bovenkaak minder
botopbouw vóór of tijdens implantatie’.
goed is dan in de onderkaak. Met meer implantaten worden de kauwkrachten beter over de bovenkaak verdeeld.
Wanneer komt u in aanmerking voor
Op de implantaten komen drukknoppen
een klikgebit op implantaten?
of tussen de implantaten wordt een verbindingsstuk gemaakt waarop het
Of het plaatsen van implantaten mogelijk
gebit kan worden vastgeklikt (figuur 4).
en verstandig is, hangt van een aantal
Omdat het klikgebit stevig vastzit
factoren af.
op de implantaten, is geen kunststof
• Er moet voldoende kaakbot aanwezig
gehemelteplaat meer nodig. Het gevoel
zijn om implantaten in vast te laten
voor smaak en temperatuur nemen
groeien. Dit kan in de meeste gevallen
hierdoor toe.
worden beoordeeld met röntgenfoto’s. Als de kaak te smal of te laag is, is
Vaak is er onvoldoende kaakbot in de
eerst een operatie nodig om de kaak
bovenkaak aanwezig voor het plaatsen
met een bottransplantatie geschikt 5
Overkappingsprothese op implantaten
te maken voor implantaten. Dit wordt
Welk resultaat kunt u van de behandeling
pre-implantologie genoemd. Meer
verwachten?
informatie vindt u in de brochure ‘Preimplantologie, botopbouw vóór of
De resultaten van een klikgebit op
tijdens implantatie’.
implantaten zijn goed. In de praktijk blijkt
• Het tandvlees van de tanden en kiezen
dat negentig tot vijfennegentig procent
die eventueel nog aanwezig zijn in
van de implantaten na tien jaar nog goed
de tegenoverliggende kaak moet
functioneert. Verder vinden mensen
gezond zijn. Als dat niet zo is, moet
een klikgebit een grote vooruitgang in
het tandvlees eerst worden behandeld
vergelijking met een gewone prothese.
door een mondhygiënist en eventueel
In een enkel geval groeit het implantaat
een parodontoloog. De schadelijke
niet goed vast of laat na verloop van tijd
bacteriën worden met een kweek
los. Het implantaat moet dan worden
aangetoond en behandeld.
verwijderd en het behandelplan moet
• Een absolute voorwaarde voor
worden bijgesteld. Vaak duurt de
een succesvolle behandeling met
behandeling daardoor langer. Dit kan ook
implantaten is uw eigen motivatie.
extra kosten met zich meebrengen.
Verder zijn ook goed onderhoud en goede mondhygiëne essentieel voor succes.
Eén of twee behandelingen?
• Nicotine heeft een negatieve invloed op de gezondheid van de mond en de
Afhankelijk van de situatie is een één-fase-
genezing van wonden. Roken is dan
of een twee-fasen-implantaat mogelijk.
ook een van de oorzaken waardoor het
Een één-fase-implantaat is direct na de
plaatsen van implantaten kan mislukken.
eerste behandeling zichtbaar in de mond.
Wij adviseren u daarom dringend om te
Een twee-fasen-implantaat ligt tijdelijk
stoppen met roken.
onder het tandvlees. Bij een twee-fasenimplantaat is een tweede behandeling nodig waarbij het tandvlees nog een keer open wordt gemaakt. Een twee-fasenimplantaat kan nodig zijn als er tijdens het plaatsen van het implantaat ook bot
6
moet worden aangebracht. Of als er een grotere kans is op een infectie.
Belangrijk! U mag uw prothese twee weken niet dragen
De ingreep U wordt poliklinisch behandeld. U krijgt
Het is voor het ingroeien van de
eerst plaatselijke verdoving. Daarna
implantaten belangrijk dat ze niet
maakt de kaakchirurg een opening in het
worden belast. U mag uw boven- of
tandvlees. Zo nodig wordt een spitse kaak
onderprothese daarom gedurende twee
vlakker gemaakt om het implantaat goed
weken na de behandeling niet dragen.
te kunnen plaatsen. Daarna wordt er een
Daarna mag u de prothese weer dragen,
gaatje geboord in de kaak op de plaats
maar u mag gedurende vier weken nog
waar het implantaat moet komen. Met een
geen stevig of hard voedsel gebruiken.
oplopende doorsnede van de boortjes wordt het boorgat breder gemaakt. Het
Rustperiode en controle
implantaat wordt hierin geplaatst en met
Na het plaatsen van de implantaten volgt
een schroefje afgedekt. Als laatste wordt
een rustperiode waarin de implantaten
het tandvlees gehecht. De behandeling
goed kunnen vastgroeien in de kaak.
duurt een half uur tot een uur. Na de
Voor de onderkaak zes weken, voor
ingreep wordt een röntgenfoto gemaakt
de bovenkaak twaalf weken. In de
om de positie van de implantaten na te
tussentijd komt u voor controle bij uw
gaan en de situatie vast te leggen voor
mondhygiënist of kaakchirurg.
daaropvolgende controles. Tijdens deze controle: • worden de implantaten gecontroleerd; • worden de hechtingen verwijderd; • wordt de onder- of bovenprothese aangepast en van een tijdelijke zachte binnenlaag voorzien; • worden de afdekschroefjes zo nodig verwisseld; 7
Overkappingsprothese op implantaten
• krijgt u poetsinstructie: voor goed
Mogelijke bijwerkingen en complicaties
herstel en een gezonde mond is het belangrijk dat u deze instructies goed
De kans is niet groot, maar het kan zijn
opvolgt.
dat: • het operatiegebied dik en pijnlijk wordt
Na de rustperiode
(soms met een bloeduitstorting): dit
Na zes of twaalf weken kan worden gestart
wordt na twee tot drie dagen vanzelf
met het klikgebit. Maar eerst controleert
minder;
uw kaakchirurg de implantaten. Er wordt
• een implantaat niet goed vastgroeit of
onder andere een röntgenfoto gemaakt.
na verloop van tijd loskomt (roken en
Heeft u een twee-fasen-implantaat? Dan
een slechte mondhygiëne verkleinen de
maakt uw kaakchirurg onder plaatselijke
kans op succes);
verdoving het tandvlees open en plaatst
• bij het plaatsen van implantaten in de
afdekschroefjes op de implantaten. Deze
onderkaak een gevoelszenuw gekneusd
blijven zichtbaar in de mond. Eén of
raakt waardoor het gevoel in de lip
twee weken daarna kan uw tandarts of
verandert: de zenuw heeft enige tijd
prothetist een klikgebit voor u maken.
(soms weken) nodig om te herstellen; • de wond gaat nabloeden: als het een echte bloeding is die niet vanzelf stopt, doe dan een opgevouwen verbandgaasje op de wond en bijt hier een half uur op; • u meer dan 39 graden koorts krijgt (neem dan meteen contact op met uw kaakchirurg); • de wond steeds dikker wordt waardoor u niet meer goed kunt slikken (neem meteen contact op met uw kaakchirurg). Lees ook de algemene instructies en leefregels voor goed herstel achterin deze brochure.
8
Zo houdt u de implantaten goed schoon
Nazorg en controle
Goede mondhygiëne is belangrijk
Het klikgebit en de implantaten worden
voor het behoud van uw implantaten.
bij voorkeur één tot twee keer per jaar
Als voedselresten of plak rond de
door uw tandarts gecontroleerd. Daar-
implantaten niet wordt weggehaald,
naast krijgt u na één, drie en vijf jaar een
ontstaat er tandvleesontsteking. De
oproep voor controle bij uw kaakchirurg.
implantaten verliezen daardoor op den duur houvast. Ze gaan losstaan en kunnen pijn veroorzaken. Volg daarom de
Kosten
onderstaande poetsinstructies goed op: • maak de implantaten schoon met
Vergoeding van de implantaten
een zachte tandenborstel, ragers, een
Het plaatsen van de implantaten wordt in
brugnaald en/of superflosdraad;
de meeste gevallen door uw zorgverzeke-
• poets tweemaal per dag het deel van
raar vergoed. Ook als u geen aanvullende
het implantaat dat boven het tandvlees
tandartsverzekering heeft.
uitsteekt: besteed extra aandacht aan
Uw kaakchirurg moet wel eerst goed-
de overgang van het implantaat naar
keuring aanvragen bij uw verzekering.
het tandvlees;
Dit geldt voor het chirurgische deel van
• maak de ruimte onder het verbindingsstuk schoon met ragers;
de behandeling. U krijgt vervolgens een machtiging voor de kostenvergoeding.
• spoel na het poetsen gedurende een week met een mondspoelmiddel,
Vergoeding van de constructie op de
bijvoorbeeld Chloorhexidine 0,2%
implantaten en het nieuwe klikgebit
of 0,12%: dit is goed voor gezond
De vergoeding van de constructie op
tandvlees.
de implantaten en het klikgebit moet worden aangevraagd door uw tandarts, tandprotheticus of tandarts- implantoloog. Ook deze kosten worden meestal door uw zorgverzekeraar vergoed. Voor het klikgebit betaalt u een eigen bijdrage (net als voor een gewone gebitsprothese). 9
Overkappingsprothese op implantaten
Algemene instructies en leefregels Samenvatting van de gang van zaken
voor goed herstel
1 Afspraak met uw kaakchirurg:
Bijwerkingen
De bijwerkingen van de behandelingen
• onderzoek, röntgenfoto’s en bespreking van mogelijkheden
zijn meestal niet ernstig en gaan na een
en behandelplan;
paar dagen tot maximaal een week van-
• aanvraag van een machtiging bij
• u krijgt recepten mee voor
uw ziektekostenverzekeraar;
zelf over. Denkt u aan een beetje bloedverlies, blauwe plekken op de huid en u kunt uw mond wat minder ver open doen.
pijnstilling, mondspoeling en eventueel antibiotica.
Wat kunt u doen tegen zwelling? De wond in uw mond kan dik worden en
2 Zo nodig parodontale kweek en
pijn doen en uw wang kan dik worden.
instructies voor mondhygiëne via
Houd daarom bij thuiskomst het eerste
de mondhygiënist.
half uur enkele blokjes ijs in een plastic zakje in een washandje tegen de buiten-
3 Plaatsing van de implantaten.
kant van uw wang of lip. De zwelling gaat na twee tot drie dagen vanzelf over.
4 Na twee weken controle en aanpassing van de prothese bij de
Wat kunt u doen tegen pijn?
mondhygiënist of kaakchirurg.
U krijgt een recept mee voor de pijnstillers paracetamol/codeïne, ibuprofen of
5 Controle op ingroei implantaten na
naproxen. Het is voor goed herstel en
de rustperiode:
genezing belangrijk dat u de pijnstillers
• zes weken voor de onderkaak;
volgens voorschrift gebruikt.
• twaalf weken voor de bovenkaak. Antibioticakuur
6 Kort daarna kan het klikgebit worden gemaakt.
Het kan zijn dat u een recept meekrijgt voor antibiotica. Het is belangrijk dat u de kuur afmaakt, ook als u geen klachten heeft.
10
Complicaties: bij welke klachten
daarom op de dag vóór de behandeling
waarschuwt u het ziekenhuis?
met het spoelmiddel waarvoor u een
Neem contact op met uw kaakchirurg als:
recept heeft meegekregen. (Op de dag
• een echte bloeding niet vanzelf stopt
van de ingreep hoeft u niet te spoelen:
(probeer de bloeding eerst zelf te stoppen door een opgevouwen
u slaat dus één dag over.) • Het is voor goede genezing van het
verbandgaasje op de wond te doen
tandvlees en de implantaten belangrijk
waar u een half uur op bijt);
dat er geen druk op komt.
• u meer dan 39 graden koorts krijgt; • de wond steeds dikker wordt waardoor u niet meer goed kunt slikken; • u uw mond na twee tot drie dagen
• Prothese bij implantaten in de onderkaak: u mag uw onderprothese gedurende twee weken niet dragen en de implantaten mogen niet
niet verder dan een centimeter kunt
worden belast. Het tandvlees rondom
opendoen (beperkte mondopening);
de implantaten kan zo ongestoord
• het afdekschroefje losraakt: om te
genezen. Na twee weken wordt de
voorkomen dat het tandvlees over het
onderprothese aangepast en kunt
implantaat groeit, is het belangrijk dat
u deze weer dragen. Maar doe de
het schroefje zo snel mogelijk wordt
prothese nog wel zo veel mogelijk uit.
herplaatst.
U mag uw bovenprothese wel gewoon dragen.
Leefregels • U mag op de dag van de behandeling alleen zacht voedsel gebruiken. • Poets het wondgebied en eventuele
• Prothese bij implantaten in de bovenkaak: u mag uw bovenprothese gedurende twee weken niet dragen en de implantaten mogen niet
afdekschroefjes twee tot drie dagen na
worden belast. Het tandvlees rondom
de behandeling voorzichtig mee. De
de implantaten kan zo ongestoord
rest van uw gebit mag u vanaf de eerste
genezen. De bovenprothese wordt
dag na de behandeling wel gewoon
daarna aangepast. Overleg zo nodig
poetsen.
met uw kaakchirurg over een oplossing
• Voor goede genezing van de wond
als u het heel vervelend vindt om uw
is het belangrijk dat u uw mond en
bovenprothese (tijdelijk) niet te kunnen
de wond goed schoonhoudt. U start
dragen. 11
Overkappingsprothese op implantaten
Uw vragen Heeft u nog vragen, maakt u zich zorgen of ontstaan er problemen? Neem dan gerust contact op met de afdeling mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie (huisnummer 022). Dat kan op werkdagen van 8.00 tot 16.30 uur via telefoonnummer (072) 548 31 60. Buiten kantooruren en bij spoed kunt u contact opnemen met de dienstdoende kaakchirurg via het algemene nummer van MCA (072) 548 44 44. Meer informatie vindt u ook op www.mca.nl/kaakchirurgie.
12
Notities ..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
13
Overkappingsprothese op implantaten
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
14
Colofon Redactie:
afdeling mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie
afdeling communicatie
Vormgeving:
beeldgroep MCA
Oplage:
150 / 1e druk
Druk:
Ricoh
Artikelnummer:
156097 / 2013.02
Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie www.mca.nl of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting. 15
Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar T (072) 548 44 44 mca.nl/kaakchirurgie
mca.nl