o ver v er te ge nw oordiging van m e ns e n m e t e e n ps y chische of psychiatris c h e a a nd o e ning Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
1
2
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
COLOFON Deze folder is opgesteld door Mentorschap Netwerk Nederland, in samenwerking met het Landelijk Platform GGZ en de daarbij aangesloten organisaties, met ondersteuning van Benoé. Concept, vormgeving & productie VaDéHa Communicatie bv, Amsterdam www.vadeha.nl
00
Inleiding Eén van de kenmerken van een psychische of psychiatrische aandoening is dat je (tijdelijk) minder goed voor jezelf kunt zorgen. Het is moeilijk om situaties goed te overzien en beslissingen te nemen, bijvoorbeeld over je geldzaken of over je verzorging en behandeling. Je hebt minder zicht op de gevolgen van je keuzes. Om ervoor te zorgen dat je belangen zijn gewaarborgd, is het mogelijk een vertegenwoordiger te benoemen. Deze persoon helpt je de juiste beslissing te nemen of neemt de beslissingen voor jou als je dat zelf (tijdelijk) niet kunt. Hij of zij komt, uiteraard in overleg met jou, voor jouw belangen op. We noemen dit ook wel rechtsbeschermende maatregelen. In deze folder vind je informatie over de mogelijkheden die er zijn om op verantwoorde manier jouw belangen te behartigen op het gebied van zorg, begeleiding en financiën:
Financiën
De bewindvoerder regelt samen met jou of
Zie hoofdstuk 1, blz. 6
voor jou je (toekomstige) vermogen.
Zorg en welzijn
De mentor neemt samen met jou of voor jou
Zie hoofdstuk 2, blz. 8
beslissingen op het gebied van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding.
Financiën, zorg en welzijn
De curator neemt samen met jou of voor
Zie hoofdstuk 3, blz. 10
jou beslissingen, zowel op financieel als niet-financieel gebied.
4
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
Het is goed om te weten dat je de zaken ook vooruit kunt regelen. Je kunt nu aangeven aan wie je straks jouw belangen toevertrouwt. Dit kun je vast (laten) leggen: •
op een crisiskaart. Meer informatie hierover vind je op
www.crisiskaart.nl.
•
met een testament. Daarvoor neem je contact op met
een notaris.
•
op een handgeschreven brief (codicil) voorzien van datum
en handtekening.
Voor meer informatie kun je contact opnemen met één van de organisaties, die op bladzijde 12 zijn genoemd.
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
5
01
Bewindvoering Er kan een periode komen dat je (tijdelijk) onvoldoende overzicht kunt houden over de financiën en de betalingen. Het is daarom goed om eens stil te staan bij de mogelijkheden die er zijn om je daarin te laten ondersteunen. Dan worden zaken goed geregeld en kan er geen misbruik van je worden gemaakt.
Waarom bewindvoering? De bewindvoerder behartigt jouw belangen op het gebied van financiën en bezittingen en houdt jouw boekhouding bij. De bewindvoerder wordt benoemd door de kantonrechter. De bewindvoerder moet jaarlijks verantwoording afleggen aan de kantonrechter. De kantonrechter controleert het werk van de bewindvoerder.
Wie bewindvoerder kan zijn Iedere meerderjarige persoon kan bewindvoerder zijn, bijvoorbeeld je partner, kind(eren) of een ander familielid. Je kunt één of twee bewindvoerders hebben. Ook een organisatie voor bewindvoering kan bewindvoerder zijn (zie gegevens op blz. 12).
De taken van de bewindvoerder De bewindvoerder maakt een overzicht van je bezittingen, inclusief de eigen woning. De bewindvoerder houdt goed in de gaten hoeveel geld je hebt en kijkt samen met je hoe je jouw geld het beste kunt besteden. Ook houdt de bewindvoerder jouw
6
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
boekhouding bij. De bewindvoerder heeft toestemming nodig van de kantonrechter wanneer het gaat om overboekingen van bedragen van meer dan achthonderd euro. Wanneer je partner bewindvoerder is, kan de grens hoger liggen. Je kunt hierover met de kantonrechter goede afspraken maken.
Vergoeding De bewindvoerder kan jaarlijks een kleine vergoeding krijgen voor de gemaakte onkosten, zoals reiskosten en administratieve werkzaamheden. De kantonrechter bepaalt de vergoeding. Jij betaalt de vergoeding.
Wat je kunt doen De aanvraag voor bewindvoering kun jij (of een ander) indienen bij de kantonrechter in jouw buurt. Je kunt een formulier voor het verzoek aan de rechtbank opvragen bij de griffie van de rechtbank of downloaden van www.postbus51.nl. Je kunt op jouw crisiskaart, testament of codicil aangeven wie je later benoemd wilt zien als bewindvoerder. Het is belangrijk je bewindvoerder zorgvuldig te kiezen, op bladzijde 12 zijn de gegevens van de branchevereniging opgenomen. De kantonrechter zal met je verzoek rekening houden.
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
7
02
Mentorschap Er zijn wellicht periodes dat je niet goed kunt overzien welke verzorging en behandeling voor jou het beste is. Ook is de kans groot dat je de uitwerking van sommige keuzes dan niet goed kunt overzien. Dan is het goed dat je iemand hebt die meekijkt en meebeslist over de verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding.
Waarom mentorschap? De mentor behartigt jouw belangen op het gebied van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. De mentor wordt benoemd door de kantonrechter. De kantonrechter kan de mentor jaarlijks vragen een kort verslag te schrijven over het mentorschap.
Wie mentor kan zijn Iedere meerderjarige persoon kan mentor zijn, bijvoorbeeld je partner, kind(eren) of ander familielid. Je kunt één of twee mentoren hebben. Als er geen familielid of andere persoon in je omgeving is die mentor kan en wil worden dan kan een vrijwilliger benoemd worden als mentor. De stichting mentorschap in jouw regio zoekt, schoolt en begeleidt vrijwillige mentoren (zie blz. 12 voor verwijzing naar de contactgegevens).
8
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
De taken van de mentor De mentor kijkt samen met jou of je goede verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding krijgt. De mentor overlegt regelmatig met je hoe het met je gaat en wat er zoal nodig is. De mentor onderhoudt samen met jou het contact met de zorgaanbieder. De mentor betrekt je zoveel mogelijk bij de beslissingen. Het is belangrijk dat de mentor je kent, zodat hij/zij een besluit neemt dat bijdraagt aan jouw welzijn.
Vergoeding De mentor kan jaarlijks een kleine vergoeding krijgen voor de gemaakte onkosten, zoals reiskosten. De kantonrechter bepaalt de vergoeding. Jij betaalt de vergoeding.
Wat je kunt doen De aanvraag voor mentorschap kun jij (of een ander) indienen bij de kantonrechter in jouw buurt. Je kunt een formulier voor het verzoek aan de rechtbank opvragen bij de griffie van de rechtbank of downloaden van www.postbus51.nl. Je kunt op jouw crisiskaart, testament of codicil aangeven wie je later benoemd wilt zien als mentor. De kantonrechter zal met jouw verzoek rekening houden.
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
9
03
Curatele Stel dat je een psychiatrische aandoening hebt en je beschikt over veel geld. Als je niet goed meer weet wat je aanschaft, schulden opbouwt of grote bedragen overmaakt naar bijvoorbeeld de buurvrouw, dan is er de mogelijkheid om curatele aan te vragen.
Waarom curatele? Curatele is een beschermingsmaatregel waarbij je geen zeggenschap hebt. De curator behartigt jouw belangen op het gebied van financiën en bezittingen én op het gebied van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. De curator wordt benoemd door de kantonrechter. De curator moet jaarlijks bij de kantonrechter verantwoording afleggen op het gebied van geld en bezittingen en de keuzes die worden gemaakt over de verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding.
Wie kan curator zijn? Ieder meerderjarig persoon kan curator zijn, bijvoorbeeld je partner, kind(eren) of ander familielid. Ook een medewerker van een daartoe aangewezen organisatie kan curator zijn. Er is een landelijke registratie voor curatoren.
De taken van de curator De curator is bevoegd om beslissingen voor jou te nemen en betrekt je hier zoveel mogelijk bij. Samen bespreek je of je goede
10
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding krijgt. De curator overlegt met de zorgaanbieder. Het is belangrijk dat de curator je kent, zodat hij/zij een besluit neemt dat bijdraagt aan jouw welzijn. De curator maakt een overzicht van je bezittingen. Hij of zij houdt goed in de gaten hoeveel geld je hebt en kijkt samen met jou hoe je het geld het beste kunt besteden. Ook houdt de curator je boekhouding bij. De curator is bevoegd om overeenkomsten voor jou te ondertekenen. De curator kan niet beslissen over medische ingrepen en levensbeëindiging.
Vergoeding De curator kan een vergoeding krijgen voor de gemaakte kosten en een beloning voor de werkzaamheden. De kantonrechter bepaalt de vergoeding. Jij betaalt de vergoeding.
Wat je kunt doen De aanvraag voor curatele kun jij (of een ander) indienen bij de kantonrechter in jouw buurt. Er is een model verzoekschrift, dat je kunt opvragen bij de griffie van de rechtbank of downloaden van www. postbus51.nl. Je kunt op jouw crisiskaart, testament of codicil aangeven wie je later benoemd wilt zien als curator. De kantonrechter zal met je verzoek rekening houden.
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...
11
04
Heb je vragen? In deze folder is alleen algemene informatie opgenomen. Als je meer informatie wilt of na het lezen van deze folder nog vragen hebt, kun je contact opnemen met:
Postbus 51 Voor meer informatie over curatele, bewindvoering en mentorschap en aanvraagformulieren. www.postbus51.nl Tel. 0800 – 8051 (gratis bereikbaar op werkdagen van 8.00 tot 20.00 uur)
Mentorschap Netwerk Nederland Voor informatie over mentorschap en de contactgegevens van regionale stichtingen mentorschap. www.mentorschap.nl
Branchevereniging voor Professionele Bewindvoerders en Inkomensbeheerders Voor informatie over bewindvoering. www.bpbi.nl Tel. 0180 - 393544
12
Als je tijdelijk niet zelf kunt beslissen...