OVER INTELLIGENCE GROUP Intelligence Group is een arbeidsmarktonderzoeksbureau, opgericht in 2003. In de eerste tien jaar van haar bestaan heeft IG! zich vooral gericht op onderzoek ten behoeve van recruiters. Op basis van het door IG! uitgevoerde Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek (AGO), dat sinds 2003 in principe vier keer per jaar wordt uitgevoerd, hebben we veel informatie over de manier waarop mensen zich bewegen op de arbeidsmarkt. Inmiddels voeren we het AGO in 45 landen uit, zodat we ook internationale kennis in huis hebben. De data die we met ons eigen onderzoek verzamelen, worden gewogen volgens de methode van de Sichting Economisch Onderzoek (SEO) van de Universiteit van Amsterdam. Ze zijn daarmee representatief voor de Nederlandse beroepsbevolking. Daarnaast maken we gebruik van data uit vele andere bronnen, bijvoorbeeld van het CBS, het UWV, Eurostat, CPB, de economische instituten van diverse branches en universiteiten. We weten daarmee tot in detail hoe op alle opleidingsniveaus de verschillende beroeps- en leeftijdsgroepen zich oriënteren, welke arbeidsvoorwaarden ze belangrijk vinden, hoe flexibel ze zijn, wat hun reis- en verhuisbereidheid is etc. We hebben die gegevens over alle beroepsgroepen, alle branches, op vier opleidingsnivaus (vmbo, mbo, hbo en wo), twaalf regio’s (de provincies) en drie ervaringsniveaus (junior, medior, senior). We hebben voor vrijwel alle top-200 bedrijven in Nederland onderzoeken uitgevoerd. Ook de Rijksoverheid, provincies, gemeenten en tal van ZBO’s behoren tot onze klantenkring. Door onze data te combineren met die uit andere bronnen doen we veelvuldig maatwerkonderzoek voor onze opdrachtgevers. In 2013 hebben we een groot aantal databestanden aan elkaar gekoppeld om per beroepsgroep uitspraken te kunnen doen over de schaarste, omdat dat gegeven onmisbaar is bij het opzetten van recruitmentstrategieën. Tijdens het schrijven van het boek ’Schaarste bestaat niet’, o.a. in samenwerking met arbeidseconoom Ronald Dekker en Charissa Freese van Reflect, beiden verbonden aan de Universiteit Tilburg, is de basis gelegd voor de huidige berekeningen. Kort daarop hebben we op basis van dezelfde datakoppelingen de vraag omgedraaid: als we van alle groepen op de arbeidsmarkt weten hoe moeilijk (of makkelijk) het is om ze te werven, dat weten we ook van alle groepen hoe moeilijk of makkelijk ze een baan zullen vinden: de employabilityscore, inmiddels geëvolueerd tot arbeidsmarktkansen.nl.
OVER ARBEIDSMARKTKANSEN.NL Arbeidsmarktonderzoeker Intelligence Group heeft na twee jaar onderzoek en ontwikkeling een innovatief model opgesteld waarmee van elk individu de kansen op de arbeidsmarkt kunnen worden berekend. Na het invullen van een uitvoerige vragenlijst wordt op arbeidsmarktkansen.nl ieders positie op de arbeidsmarkt berekend op een schaal van 0 tot 100 en krijgt elke respondent een uitvoerig rapport over wat die score betekent en hoe die kan worden verbeterd (de technische verantwoording staat verderop). De score geeft per profiel een antwoord op de vraag: Als je morgen werkloos wordt, hoeveel maanden zul je dan moeten zoeken naar een baan? Bij profielen moet je denken aan mbo-productie-Limburg-22 jaar, of wo-rechtenAmsterdam-53 jaar. Van al deze groepen weten we per regio hoe de arbeidsmarkt er voor staat, hoeveel vacatures er zijn en hoeveel mensen met dat profiel op zoek zijn naar een (andere) baan. De berekeningen zijn ook van toepassing op flexwerkers en zzp’ers, voor wie de vraag is: Als je morgen zonder opdrachten zit, hoe lang zul je dan moeten zoeken naar een baan? Uniek is dat we bij het aanbod op de arbeidsmarkt niet alleen kijken naar werklozen/niet-werkenden die op zoek zijn naar een baan, maar juist ook naar de werkenden die actief op zoek zijn naar een andere baan. Hoe meer mensen met een baan óók op zoek zijn naar een andere baan, des te groter de concurrentie op de arbeidsmarkt, des te kleiner de kansen van een werkzoekende, en zeker die van de werkloze werkzoekende. We brengen op die manier in beeld hoe groot de (arbeidsmarkt)concurrentie is als er ergens een vacature is. En daarmee berekenen we de kans die een individu heeft om succesvol op die vacature te solliciteren. Het gaat hierbij om statistiek en kansen: persoonlijke kenmerken van mensen, hun representativiteit en hun motivatie blijven buiten beeld. De een zal het op die punten altijd beter doen dan de ander: dat is aan de recruiters, HR-managers, loopbaancoaches en hypotheekadviseurs. IG is juist op zoek gegaan naar een objectieve meting van de arbeidsmarktkansen per beroepsgroep, naar opleiding, leeftijd, ervaring en regio.
ARBEIDSMARKTKANSEN VOOR WERKNEMERS Werknemers hebben de afgelopen jaren in toenemende mate zelf de verantwoordelijkheid gekregen voor het op peil houden van hun kansen op de arbeidsmarkt. De markt flexibiliseert. Het ontslagrecht is versoepeld. Vaste contracten zijn voor steeds minder mensen weggelegd. Het aantal flexwerkers en zzp’ers is in de afgelopen tien jaar met 50% gestegen. In de leeftijdsgroep 25-34 jaar heeft nu 26% van de beroepsbevolking een nul-uren, een tijdelijk of flexibel contract. Van de ‘stellen’/echtparen voldoet meer dan de helft niet aan de ‘oude’ regels voor hypotheekverstrekking. Steeds meer komt de verantwoordelijkheid voor zijn/haar mate van employability te liggen bij werknemers: het vermogen om door middel van arbeid duurzaam voldoende inkomen te verwerven. En we zien ook dat plotselinge technologische ontwikkelingen beroepen sterk veranderen, en soms zelfs doen verdwijnen.
Zonder te willen overdrijven is onze conclusie dat iedereen voortdurend moet werken aan zijn/haar arbeidsmarktpositie. Als je niets doet, en dat komt ook uit onze test, daalt je arbeidsmarktkans jaar op jaar. Om je kansen op peil te houden draait het – onder gelijkblijvende economische condities - om drie zaken: flexibiliteit, courant arbeidsmarktgedrag en opleidingen. Met arbeidsmarktkansen.nl krijg je de score die past bij jouw profiel, op basis van actuele gegevens over vacatures en werkzoekenden. We betrekken daarbij de arbeidsmarktactiviteit van de totale beroepsbevolking: als binnen jouw regio/beroepsgroep veel mensen die nu een baan hebben ook op zoek zijn naar een andere baan, ondervind je meer concurrentie en duurt het langer voordat je iets vindt. Op basis van economische voorspellingen over de ontwikkeling in beroepen en branches kunnen we berekenen of je kansen de komende twaalf maanden toe- of afnemen. We noemen dat het perspectief. Daarmee geven we aan of jouw kansen het komende jaar kleiner of groter zullen worden. Met een aantal partners in de financiële wereld hebben we een speciale versie gemaakt van arbeidsmarktkansen.nl voor de hypotheekverstrekking. In dat rapport staan alle resultaten die je bij arbeidsmarktkansen.nl krijgt, plus een berekening van de kans dat je de komende vijf jaar langdurig werkloos wordt. Dat rapport wordt vanaf september 2015 gebruikt bij hypotheekverstrekking door partijen die berekening van de kansen op de arbeidsmarkt van hypotheekaanvragers in bepaalde situaties meenemen in hun besluitvorming. De AFM, de Stichting Nationale Hypotheekgarantie, het Ministerie van Wonen, de Nederlandse Vereniging van Banken en de Vereniging Eigen Huis zijn geïnformeerd over dit project. We geven in het rapport aan hoe je je kansen kunt vergroten met meer flexibiliteit: je reis- en verhuisbereidheid, het aantal uren/dagen per week dat je beschikbaar bent, je bereidheid tot het doen van salarisconcessies en de mate waarin je opleidingen volgt of wilt volgen. De scores op dit onderdeel zijn niet van invloed op de score die wordt gebruikt bij hypotheekverstrekking, maar worden wel meegegeven als extra service aan de consument. Daarnaast vragen we iedereen hoe hij/zij zich oriënteert op de arbeidsmarkt. We weten van elke groep welke middelen en kanalen het meest succesvol zijn. Een vergelijking van jouw gedrag met dat van je meest succesvolle collega’s geeft een score voor je arbeidsmarktgedrag, plus een duidelijk advies hoe je dat kunt verbeteren. Ook deze gegevens worden meegegeven als extra service aan de consument. We hebben op basis van onze onderzoeken een methode (boek + online training) ontwikkeld die mensen helpt om veel meer passende vacatures te vinden, om hun CV zodanig te formuleren dat het beter door werkgevers en software wordt gevonden en om voor hun beroep de juiste oriëntatiekanalen te gebruiken. De methode heet Zo vind je een baan! Meer informatie op www.hoevindikeenbaan.com. Iedereen kan vanaf september 2015 zijn/haar eigen rapport over arbeidsmarktkansen maken op www.arbeidsmarktkansen.nl. De kosten daarvan bedragen € 29,95 per rapport. Op die website is ook een voorbeeldrapport te vinden. De uitgebreidere variant die vanaf september door hypotheekverstrekkers wordt gebruikt kost € 60 excl. BTW.
De rapporten waarin we arbeidsmarktkansen berekenen, zijn een aantal keer gebruikt in ontslagzaken. We ontwikkelen momenteel een nieuwe variant die past bij de nieuwe Wet Werk en Zekerheid. Voor opleidingsinstituten kunnen we de opleidingen selecteren die het meest bijdragen aan de verbetering van de arbeidsmarktkansen van elk individu. Het rapport wordt (of zal worden) gebruikt bij de verstrekking van consumptieve kredieten, door verhuurders van woningen, door credit-management- of incassobedrijven, ww-verzekeraars e.d. ARBEIDSMARKTKANSEN VOOR WERKGEVERS Met de data die werkgevers in hun personeelsinformatiesystemen hebben, kunnen we de arbeidsmarktkansen berekenen van grote groepen, afdelingen of van hele organisaties. We hebben dat inmiddels gedaan voor meer dan 50duizend medewerkers van o.a. een grote overheidsorganisatie, een grote gemeente, in de afval- en milieusector en de kabel- en telecomsector en een grote bank. De gegevens worden door de HR-afdelingen van die bedrijven en organisaties gebruikt voor strategische personeelsplanning. Bij reorganisaties en ontslagrondes is met onze rapporten vooraf bekend hoeveel tijd het de medewerkers zal kosten om een nieuwe baan te vinden. In veel gevallen is dat van invloed op de planning voor activering, scholing en ontwikkeling van medewerkers, de kosten van de reorganisatie, de hoogte van transitiebudgetten en de kosten van de WW voor eigen-risicodragers. De scan van een compleet personeelsbestand brengt ook haarscherp in beeld welke afdelingen/groepen/functies zeer hoge kansen hebben op de arbeidsmarkt of juiste zeer kwetsbaar zijn. Degenen met een hele goede positie op de arbeidsmarkt hebben bij wijze van spreken binnen een week een andere baan. Daar is het zaak om na te denken over behoud en binding. TECHNISCHE VERANTWOORDING Voor arbeidsmarktkansen.nl zijn data gebruikt van onder meer het CPB, CBS, UWV, AGO, Jobfeed, e.v.a. Daarmee zijn berekeningen gemaakt over het aanbod van werknemers op de arbeidsmarkt op basis van leeftijd, opleiding, ervaring, regio, beroepsgroep en branche. Op basis van het eigen Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek AGO is per subgroep van de beroepsbevolking in kaart gebracht hoeveel mensen die nu een baan hebben, ook op zoek zijn naar een nieuwe baan. Zij zijn immers geduchte concurrenten van de werklozen die een baan zoeken. De data uit het AGO worden gewogen op basis van CBS data conform een methodiek die is ontwikkeld met behulp van het SEO, gelieerd aan de Universiteit van Amsterdam. In de berekeningen worden aspecten als de vergrijzing binnen beroepen en de instroom vanuit het onderwijs meegenomen. Op basis van prognoses en (bewerkte data) van UWV en CPB worden projecties berekend voor de komende vijf jaar. Bij de berekening van de kansen van pas-afgestudeerden kijken we ook naar het aantal nieuwe concurrenten dat de komende twee jaar vanuit de opleidingen op hun stukje van de arbeidsmarkt komt.
De vraag naar werknemers is in kaart gebracht met data van Jobfeed.nl. Een tool van taaltechnologiebedrijf Textkernel, dat met JobFeed en de toepassing van geavanceerde taaltechnologie vrijwel alle vacatures in Nederland opspoort, analyseert en categoriseert. Voor de beroepen zijn we uitgegaan van de internationale standaard ISCO. Die (4800 beroepen) hebben we gecombineerd met de beroepenlijsten van JobFeed en het CBS. Het UWV hanteert in grote lijnen dezelfde indeling als het CBS. Om per beroepsgroep voldoende N te hebben, zijn de beroepen teruggecodeerd naar 29 functionele hoofdgroepen. Sinds juni 2015 wordt aanvullend onderzoek uitgevoerd en zal dit aantal groeien naar circa 116 functionele hoofdgroepen. De komende maanden zullen nieuwe functionaliteiten aan de rapporten worden toegevoegd. Als eerste stap zullen we een berekening toevoegen van de verdiencapaciteit van elk individu voor de komende vijf jaar. Ook die kan tijdens de pilot met de hypotheekverstrekkers worden gebruikt als acceptatie-criterium. Als extra serice aan de consumenten zullen we daarna aangeven in welke drie regio’s in Nederland hij/zij de meeste kans op een baan heeft. Daarnaast proberen we – maar dit is technisch erg lastig – op basis van een bestand van 44.000 opleidingen te definiëren welke van die opleidingen het meest bijdraagt aan de verbetering van de kansen op de arbeidsmarkt. De pilot die we in september starten met De Hypotheekshop, Huis & Hypotheek en enkele hypotheekverstrekkers, is een pilotproject. Dat wil zeggen dat we onze berekeningen aan elke test onderwerpen die we kunnen bedenken. Dat we het hele proces voortdurend zullen evalueren en waar mogelijk aanpassen. En dat we graag van gebruikers en andere betrokkenen suggesties ontvangen voor verbeteringen.
Intelligence Group Rotterdam, september 2015
[email protected]