www.cogdrenthe.nl
nummer 7 - december 2015
November 201 s, net als nove ber 2014, onru tig. Veel mense zijn op de vluc VOORWOORD
MFA Groene Borg in Westerbork feestelijk geopend (Pagina 10)
November 2015 is, net als november 2014, onrustig. Veel mensen zijn op de vlucht voor oorlogsgeweld, natuurgeweld, voor gewelddadige leiders of gewoon door familiegebeurtenissen. We zien in onze wereld en onze eigen leefomgeving veel verdrietige verhalen van vluchtende medemensen.
Een jaar geleden startten we in Oranje onze eerste AZC locatie: De Vaart. Ondertussen draait deze school volop met gemiddeld 135 AZC kinderen. Veel van hen zijn maar heel kort aanwezig omdat ze doorstromen naar andere locaties in Nederland. Met de gemeenten Assen en Aa en Hunze praten we over nieuwe asielzoekerscentra in 2016. Vluchtelingen op onze scholen zijn vanzelfsprekend. Het is geen keuze. Als vluchtelingen hier komen wonen moeten wij de kinderen onderwijs geven. Een school hoort een veilige plek te zijn, waar ze niet worden weggehaald of in spanning hoeven te zitten. Op school moeten ze weer vriendjes maken, die sfeer moeten wij creëren. In zulke moeilijke tijden willen wij met onze scholen voor deze kinderen en hun ouders een herberg zijn. Als christenen en als christelijke basisscholen hebben wij de opdracht er ook
voor deze mensen te zijn om ze te helpen en begeleiden.
Andere maatschappelijke ontwikkelingen komen en gaan met een sneltreinvaart. Bijvoorbeeld de discussie over hoe het onderwijs er in 2032 uit moet zien. Laten wij ervoor zorgen dat wij de kinderen van nu een goede basis meegeven voor hun verdere ontwikkeling. Een zo sterke basis zodat zij over 10 a 15 jaar weer mee kunnen bouwen aan het onderwijs in 2032. lees verder op pagina 2
Ook in deze COGberichten:
2 Samenwerkingsscholen Een en Veenhuizen. 4 Groep 8 De Scharmhof wint reis naar Walibi. Donateursbijdrage. 3D printerproject. 6 Raad van Toezicht blikt betrokken vooruit. 7 Kindcentrum De Eshorst straks in eigen beheer. 8 Met alle respect. 10 MFA Groene Borg Westerbork feestelijk geopend. 12 Een kleuter is geen zittend kind.
1
Vervolg van pagina 1 (Voorwoord) De demografische voorspellingen komen in Drenthe goed uit. De bevolkingsopbouw verandert nog steeds. Het aantal geboorten neemt af, met als gevolg een terugloop van leerlingenaantal. In sommige dorpen en wijken gaat het snel, in andere is de situatie stabiel. Binnen COG Drenthe starten we op 1 januari 2016 met een eigen organisatie voor kinderopvang. Ons doel is dat zoveel mogelijk scholen uitgroeien naar een Kindcentrum. Daar worden voorschoolse educatie, voor-, tussen- en naschoolse opvang en onderwijs verzorgd binnen één organisatie, met één leidinggevende, met één team, in één doorgaande lijn. COG Drenthe wil hiermee inspelen op twee belangrijke denkrichtingen. Voor de ouders komt alles zo veel mogelijk op één locatie en voor kinderen en ouders is er één organisatie die zorgt voor een toonaangevende doorgaande lijn voor de begeleiding en ontwikkeling van kinderen.
Op dorpsscholen slaat de krimp hard toe. Om in de dorpen het basisonderwijs overeind te houden zoeken openbare en christelijke basisscholen elkaar op. Met als resultaat samenwerkingsscholen in Een en Veenhuizen .
Samenwerkingsscholen voor Een en Veenhuizen
Niet hoeven, maar willen In Een gaan De Regenboog en de openbare basisschool De Lindehof vanaf komend schooljaar op in één samenwerkingsschool voor in totaal ruim honderd leerlingen. Met deze “vlucht naar voren” is het dorp weer voor jaren verzekerd van een dorpsschool. Het bijzondere in Een is dat de samenwerkingsschool niet het resultaat is van druk van bovenaf, maar van enthousiasme van onderop. Martin Slootweg, die twee kinderen op De Regenboog heeft, zit als voorzitter van de Medezeggenschapsraad in de projectgroep die de integratie van de beide basisscholen begeleidt. ‘Een paar jaar geleden kwam Plaatselijk Belang met het idee om een multifunctionele accommodatie op te zetten, waarin ook het basisonderwijs een plek zou krijgen.
Al gauw kwam dit neer op een samengaan van de beide basisscholen om zo de problemen als gevolg van de krimp voor te zijn. Het hele dorp stond achter de plannen; de ouders hoefden niet samen, maar wilden.’ Nadenken waar je samen voor staat En zo kon Plaatselijk Belang een gedragen plan voor een multifunctionele accommodatie indienen bij de gemeente. De schoolbesturen zegden toe dat zij het project wilden ondersteunen. Ondertussen ontstond in het dorp ook het initiatief om de peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf een plek in het nieuwe gebouw te geven. De afgelopen twee jaar is hard gewerkt om de organisatorische en juridische knopen door te hakken. Met als resultaat een uitruilregeling waarin ook Veenhuizen is betrokken. De samenwerkingsschool in
Een valt straks onder het bestuur van Openbaar Onderwijs Noordenveld en die in Veenhuizen onder COG Drenthe. Een werkgroep Identiteit ziet erop toe dat de wensen van de ouders in levensbeschouwelijke zaken zo veel mogelijk worden ingewilligd. Annemieke Groeneveld, moeder van Jetse in groep 5 van De Regenboog, stelt als lid van de werkgroep: ‘Het was best een confronterend, maar vooral ook interessant proces. Want het gaat niet alleen om bijbel lezen, maar juist om het gevoel daaronder. Er zijn christelijke en humanistische waarden in het geding. We hebben intensieve discussies gehad met de werkgroep en de ouders. Onze insteek is: hou niet vast aan wat je had, maar denk na over waar je samen voor staat. Alleen dan ga je de huiver voorbij. We gaan er heel pragmatisch mee om. De methode Trefwoord helpt ons daarbij: die heeft bijbels en humanistisch georiënteerde thema’s. We groeien zo langzaam naar elkaar toe.’ IJs en weder dienende opent de multifunctionele accommodatie in augustus haar deuren.
U merkt het: alle medewerkers van COG Drenthe zijn gemotiveerd, geïnteresseerd en actief bezig met hun opdracht in onze scholen. Belangrijk binnen de organisatie is dat de kinderen, die aan ons zijn toevertrouwd, het middelpunt zijn waar wij ons voor inzetten. De kinderen mogen doen wat kinderen horen te doen. Met elkaar gaan we vol vertrouwen naar 2016. Albert Velthuis, voorzitter College van Bestuur
2
3
Groep 8 De Scharmhof wint reis naar Walibi Groep 8 van De Scharmhof werd onlangs verrast met een mooie, leuke en spannende prijs. De leerlingen hebben meegedaan aan de Kinderpostzegelactie en werden beloond met een schoolreis naar Walibi Holland. Best verkopende school Vijfentwintig groepen in Nederland wonnen een prijs. Het gaat om twintig groepen met de hoogste gemiddelde opbrengst per leerling en vijf groepen die de creativiteitswedstrijd hebben gewonnen. De opbrengst van Kinderpostzegelactie 2015 komt ten goede aan projecten in binnen- en buitenland. Groep 8 van De Scharmhof, die bestaat uit 56 leerlingen die zijn verdeeld in twee groepen van 26, viel in de prijzen van de categorie ‘Best verkopende scholen’ en gezien de grote landelijke deelname van scholen aan de kinderpostzegelactie mag dat best een prestatie van formaat worden genoemd.
Donateursbijdrage
€
Ieder jaar in december ontvangt u als donateur bij COG Berichten een verzoek om uw bijdrage over te maken. Met deze bijdragen zijn wij in staat om het christelijk onderwijs nóg beter te profileren in Assen en omstreken. Daarnaast schaffen wij hiermee de identiteitsgebonden afscheidscadeaus aan die de kinderen ontvangen bij het verlaten van de basisschool. Vorig jaar hebben we aangekondigd dat de inning van de contributie niet meer per kalenderjaar maar per schooljaar zou plaatsvinden en dat dit iets eerder in het jaar zou gebeuren. Door het faillissement van ons administratiekantoor Metrium is dit laatste helaas niet gelukt. We zullen de automatische incasso nu begin december laten uitvoeren. Voor degenen die niet via automatische incasso betalen is bij deze COG Berichten een verzoek gevoegd voor uw bijdrage over schooljaar 2015-2016. Natuurlijk verwelkomen wij ook graag nieuwe donateurs. Hoewel de hoogte van de bijdrage vrij is, geven wij als richtlijn een bedrag van minimaal € 10,- per schooljaar. Het aanmeldingsformulier vindt u op onze website www.cogdrenthe.nl onder de knop ‘downloads’. U kunt uw donateurschap altijd weer beëindigen door even te bellen of te mailen met het bestuursbureau. Alvast bedankt! 4
Afgelopen september startte het 3D Printerproject. Leerlingen ontwerpen en printen, en komen zo in aanraking met de wereld van morgen die vandaag al is begonnen. Tekenen, ontwerpen en printen Simon Verstegen, Romana Bruintjes en Lotte Zijnge studeren aan Stenden Pabo. In Emmen doen zij de keuzeminor STEAM. Enthousiast en geduldig leggen ze elfjarige kinderen van de COG-school voor speciaal basisonderwijs De Boei uit hoe ze een sleutelhanger kunnen tekenen én maken. Op een 3D printer! In het kader van een proefsessie van het 3D Printerproject krijgen kinderen van de op een na hoogste groepen van De Boei en de Leonardo-afdeling instructie in 3D printing. Aan de hand van de resultaten van deze proeflessen ontwikkelen Pabostudenten lesmateriaal waarover straks ook andere COG-scholen kunnen beschikken. Net als over het ontwerpprogramma Tinkercad en 3D printers uiteraard. Het 3D Printerproject is ontwikkeld vanuit het project Versterking Samenwerking in Opleiden (VSiO). Bij dit initiatief van Stenden Pabo en COG Drenthe zijn alle vijf locaties van Stenden Pabo en tien schoolbesturen in Noord-Nederland met in totaal 150 basisscholen aangesloten. Wia de Vries van De Boei vertelt: ‘We hebben vanuit VSiO contact gezocht met het Drenthe College. Studenten van het Drenthe College hebben de printers in elkaar gezet. Studenten van Stenden gaan de leerlingen en leerkrachten begeleiden bij het proces van idee tot 3D-print. Daarbij maken zij gebruik van Tinkercad, een webbased programma. Daarmee kan in 3D worden ontworpen. Van dat 3D-ontwerp kan vervolgens een print worden gemaakt.
Sleutelhanger maken Maak een sleutelhanger. Zo luidt de opdracht aan de leerlingen van De Boei. Begeleid door de drie Pabo-studenten beginnen ze met het maken van een schets van hun voornaam in dikke letters die strak tegen elkaar staan, opgeleukt met hartjes, piramides, vraag- en uitroeptekens en andere toevoegingen. Ze hebben al gezien wat een 3D-printer zoal kan: konijntjes en fluitjes maken bijvoorbeeld. Met hun
schets gaan ze achter de computer en loggen in op Tinkercad. Met de muis slepen ze de letters en opleukers aan. En niet te vergeten een lusje om de sleutels aan te hangen. Ze monteren alles aan elkaar vast, mooi op gelijke grootte. En dikte, want we hebben het over 3D. Een eindcontrole van boven, van onderen en aan de zijkanten, hier een daar nog wat aanpassen en klaar is kees. En dan naar de printer. Een half uur later houden de kinderen trots hun sleutelhanger omhoog!
3D Printerproject samen met Stenden Pabo en Drenthe College
Alle betrokkenen zijn enthousiast over de mogelijkheden van de 3D-printer in het onderwijs. De betrokken studenten doen naast de begeleiding op de scholen ook onderzoek naar de effecten van de 3Dprinter op het onderwijs.
3D Printerproject samen me Stenden Pabo en Drenthe Co 5
Raad van Toezicht blikt betrokken vooruit
Net als twee jaar geleden organiseerde de Raad van Toezicht onlangs een thema-avond over de school van de toekomst. Met als resultaat drie vergezichten op de maatschappelijke onderneming, het kindcentrum en de digitalisering. Meer extern gericht Besturen op afstand is voor de Raad van Toezicht (RvT) bepaald niet hetzelfde als passief in de ivoren toren zitten afwachten wat langs komt. Zij is betrokken en toont dit bijvoorbeeld door telkens te vergaderen in een school met als eerste agendapunt “De directeur vertelt”. Daarnaast is zij eens per jaar aanwezig bij het directeurenoverleg en de GMR-vergadering. Ook de organisatie van thema-avonden over de school van de toekomst twee jaar geleden en afgelopen oktober zijn een bewijs van betrokkenheid. RvT-voorzitter Dick de Waard licht toe: ‘We moeten als school kinderen voorbereiden op de toekomst. Niemand kan in de glazen bol kijken, maar we willen er toch alles aan doen om ze zo ver mogelijk te krijgen in acht jaar basisschool. De samenleving verandert. We hebben te maken met krimp, met concurrentie, met een veranderend rijksbeleid.’ Waar gaan we naartoe? Die vraag stelde de RvT twee jaar geleden aan directeuren, adjunct-directeuren, leden van het College van Bestuur, de GMR en de staf, aangevuld met Pabo-studenten en enkele externe relaties. Tijdens de thema-avond kwamen meer dan zeventig ideeën naar voren. ‘Opvallend was dat veel ideeën gingen over de interne gang van zaken. Niet over markten, producten en concurrentie. Omdat we ons echt meer naar buiten willen richten, organiseerden we afgelopen oktober opnieuw zo’n sessie.’
Nuttige bouwstenen “Formuleer drie doelen voor je eigen school en drie voor COG Drenthe”, zo luidde de opdracht. Uit de vele ideeën die in de aanloop van de thema-avond werden ingebracht, kwamen drie duidelijke lijnen naar voren. ‘Op de eerste plaats de school als maatschappelijke onderneming die te maken heeft met markt, concurrentie en de uitdaging om successen te delen. Daarnaast kwam het kindcentrum, een actuele ontwikkeling die wordt gestimuleerd door Den Haag, naar voren. En ten slotte het antwoord van de school op de digitaliserende wereld. Treffend vond ik de opmerking van een van de ouders die blij was dat haar kind op een school zit waar over de toekomst wordt nagedacht.’ De RvT laat zien dat zij de ontwikkelingen binnen COG Drenthe serieus neemt, en hiermee die van de kinderen. ‘We proberen op alle ideeën terug te komen en reiken vanuit de drie hoofdlijnen het College van Bestuur nuttige bouwstenen aan. Wij maken geen beleid, maar blikken betrokken vooruit.’
Kindcentrum De Eshorst straks in eigen beheer Onderwijs en opvang groeien steeds meer naar elkaar toe. Aan de horizon staat een Kindcentrum waarin kinderen van 0 tot 13 jaar onderwijs en opvang krijgen aangeboden. Vanuit één organisatie, één team en één visie. Kinderen staan voorop De Eshorst heeft sinds kort twee van de zeven peuterspeelgroepen onder dak. Hiermee is het aanbod van onderwijs en opvang compleet. Kinderen van 0 tot 13 jaar kunnen er nu terecht van 07.00 tot 19.00 uur voor kinderdagverblijf, voor- en naschoolse opvang, overblijf, peuterspeelzaal en natuurlijk basisonderwijs. Dit arrangement wordt aangeboden door drie organisaties: COG Drenthe, Aska Kinderopvang en Stichting Peuterspeelzaalwerk Midden-Drenthe. De Eshorst en Aska werken al jaren samen.
Schooldirecteur Annemieke Westra vertelt: ‘De samenwerking wordt steeds intensiever. Vier jaar geleden ontwikkelden we samen een visie, in 2013 startten we met voor- en buitenschoolse opvang en vorig jaar kregen we het kinderdagverblijf er bij. Met de peuterspeelzaal hebben we ons aanbod nu compleet. De kinderen staan natuurlijk altijd voorop. Die willen we rust en regelmaat geven. Met zoveel mogelijk dezelfde gezichten, sferen en regels. Ouders ontzorgen we met diverse extra services zodat ze werk en zorg zo goed mogelijk kunnen combineren.’
Zelfde arrangement, andere organisatie Het dagarrangement betekent niet dat het kind de hele dag naar school gaat. Annelies Bezuyen, manager Kinderopvang van Aska, licht toe: ‘We werken weliswaar vanuit één gebouw, maar onderwijs gebeurt in schooltijd en opvang in de vrije tijd. Dat zijn verschillende dingen. Tijdens de opvanguren is er een uitdagend en afwisselend activiteitenaanbod, waar kinderen vrijblijvend aan mee kunnen doen. Uiteraard stemmen we af waar en wanneer we kunnen en zorgen voor een sfeer waarin de overdracht zo vlekkeloos mogelijk plaatsvindt.’ Op dit moment is Bezuyen bezig met het inrichten van een eigen organisatie voor kinderopvang vanuit COG Drenthe. Kindcentra, waarin COG Drenthe en Aska Kinderopvang samenwerken, worden dan met ingang van 1 januari a.s. in eigen beheer van COG Drenthe geëxploiteerd. Het betreft naast De Eshorst de Prinses Beatrixschool en De Schutkampen. ‘We zijn de afgelopen jaren heel organisch naar elkaar toegegroeid. Het arrangement staat en iedereen is tevreden. We willen kijken of we dat bij één organisatie kunnen onderbrengen. De inhoud blijft gelijk, de organisatie wordt anders.’
Nieuw: Kindcentrum De Borg Onlangs opende Maurice Hoogeveen, wethouder van onder meer Onderwijs in Assen, Kindcentrum De Borg. Met de onthulling van een nieuw gevelbord is de samenwerking tussen COG Drenthe, Stichting Peuterspeelzaalwerk Assen en Kinderdagverblijf Pinokkio geformaliseerd in één kindcentrum. Hiermee is de doorgaande lijn van opvang naar onderwijs verstevigd. Leidsters en leerkrachten overleggen en kijken bij elkaar, ze werken zoveel mogelijk met dezelfde thema’s en kinderen van de peuterspeelzaal en Pinokkio spelen samen met kinderen van groep 1.
6
7
Annemieke Westra (links) en Annelies Bezuyen
Met alle respect…
Een paar jaar geleden onderzocht de Rijksuniversiteit Groningen wat Nederlanders als de belangrijkste deugd ervaren. Respect bleek een typische deugd van deze tijd. Maar wat verstaan we onder respect? Zoek je het op in het woordenboek, dan kom je begrippen tegen als waardering, eerbied en ontzag. Respect kan aangeleerd zijn, bijvoorbeeld ouderen met ‘u’ aanspreken. Het kan worden afgedwongen, onder meer door middel van lef, geweld of geld. Ook komt respect voort uit het besef dat alle mensen gelijk zijn: anderen accepteren zoals ze zijn. Zo heeft vandaag de dag het woord 'respect' voor iedereen een andere betekenis.
Van 9 tot 13 november vond in het hele land de Week van Respect plaats. Juist voor COG-scholen was dit een mooie gelegenheid om aandacht te besteden aan normen en waarden vanuit onze christelijke identiteit. Daarom vonden verschillende activiteiten plaats waarin respect voor elkaar, verbinding, ontmoeting en tolerantie centraal stonden.
als je het heilige beroep van juf of meester hebt, dan heb je de mogelijkheid om kinderen mede op te voeden die in staat zijn om naar een ander te luisteren en die vanuit hun hart beslissingen kunnen nemen. Spreken en luisteren naar mensen met verschillende meningen leer je in de klas. Ook voor de kinderen had de rabbijn een belangrijke boodschap. Tegen Julia (11) zei hij: ‘Voordat jij geboren was, was er nooit in de hele wereld iemand als jij. En na je overlijden zal er ook nooit meer een Julia zijn. Dat geldt voor ons allemaal. We zijn zo uniek, dat ieder mens waard is om bewaard te worden. Dat geldt ook voor mensen die nu op de vlucht zijn. Het zijn duizenden Julia’s zoals jij. Zo heeft God ons gemaakt.’ Na afloop vertelde de rabbijn dat hij zelf ook geraakt werd door de kinderen. Een bijzondere ontmoeting die ook de volwassenen niet onberoerd liet.
Patrick van Veen
Van rozen tot posters Onze scholen organiseerden verschillende activiteiten. Van een debat met de burgemeester tot een roos brengen aan alle bewoners van Marturia. En van het maken van respect-posters met alle groepen tot een mooi gesprek van de kinderen van meester Bertus uit groep 7 van Het Krijt met burgemeester Out over hoe ver de vrijheid van meningsuiting gaat. Op vrijdag kwam de burgemeester op De Boei meekijken naar de activiteiten. Alle groepen maakten een respect-poster en gingen hierover in gesprek met de burgemeester.
peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf hebben respect-lampionnen gemaakt. Tijdens de lampionnenshow op 10 november was respect het gesprek van de avond. Op donderdag hebben we de bewoners van de 65 appartementen in het Marturiagebouw een roos gebracht met een kaartje over respect. Wethouder Maurice Hoogeveen ging in gesprek met leerlingen van groep 8 over stellingen die ze zelf hadden aangeleverd. En op vrijdag verzorgden de dominees van De Bron en de Molukse kerk een les over respect voor de verschillende geloven. Al met al een heel zinvolle week.’
Respect op Het Kompas Op Het Kompas vormt respect samen met verantwoordelijkheid en zelfstandigheid de drie kernwaarden van het programma Positive Behaviour Support. Directeur Ellen Sonnemans doet verslag van de activiteiten in de Week van Respect. ‘We zijn op maandag begonnen met de dagopening die in het teken stond van respect. In alle groepen bogen kinderen zich over de vraag wat respect betekent. Dagelijks stond respect centraal in de lessen. Uiteraard hebben we ook Sint Maarten in het teken van respect geplaatst. Alle leerlingen van onze school en de kinderen van de
Wij zijn allemaal Julia’s Een van de hoogtepunten was het bezoek van rabbijn Soetendorp aan Assen. Awraham Shalom Soetendorp (72) is de oprichter van de Respect Education Foundation. De rabbijn vertelde zijn levensverhaal aan zo’n honderd kinderen van de groepen 8 van De Wegwijzer, Het Krijt en Het Octaaf en studenten van de Pabo uit Assen. Als pasgeboren baby moest hij al op de vlucht omdat zijn leven in gevaar was. Aan een Duitse vrouw werd gevraagd of zij de baby in bescherming wilde nemen en zij aarzelde niet. De rabbijn had een belangrijke les voor de Pabo-studenten:
te laten inspireren rondom het thema 'respectvolle ontmoetingen'. Apendeskundige Patrick van Veen liet de overeenkomsten zien tussen de gedragingen van apen en mensen: ‘Het is eigenlijk heel onnatuurlijk dat kinderen op hun vierde jaar uit de veilige sociale structuur van het gezin worden gehaald en met leeftijdsgenoten bij elkaar worden gezet in een vreemde groep. Hoe zorg je dan toch voor een veilig klimaat?’ In de aansluitende workshop beant-
Met alle respect…
woordde Van Veen de vraag hoe pesten kan worden herkend en wat je er vervolgens aan kunt doen. Verder waren er nog een viertal interessante workshops over sociale veiligheid. Een bijzondere week, waarin we hopen dat een ‘respectvolle samenleving’ weer een stapje dichterbij is gekomen. Om met de rabbijn te spreken: als je er in gelooft, is alles mogelijk!
Respect op de apenrots Terwijl de rabbijn zijn weg door Assen vervolgde richting de lunch op het bestuursbureau van COG Drenthe en vervolgens naar CS Vincent van Gogh, kwamen op Pabo de Eekhorst tachtig studenten, docenten en leerkrachten bijeen om zich
Rabbijn Soetendorp 8
9
MFA Groene Borg in Westerbork feestelijk geopend Op vrijdag 9 oktober werd de nieuwe multifunctionele accommodatie in Westerbork geopend. Vanaf de eerste lessen begin dit schooljaar zijn openbare basisschool De Lindelaar en De Wegwijzer er al actief, net als peuterspeelzaal De Börkerdies en de kinderopvang van Aska. De officiële opening ging niet ongemerkt voorbij. 's Ochtends hebben de leerlingen genoten van een voorstelling. In de gymzaal speelde theatergroep Wie Walvis het stuk 'Kraak'. In de hal was hiphopper Andy Ninvalle te gast bij de leerlingen van de bovenbouw. Boven de tribunetrap werd het glaskunstwerk van Edith Benedictus onthuld door wethouder Gert Jan Bent. In de middag verzamelden alle leerlingen en genodigden zich in de gymzaal voor de opening. Tijdens een quiz over het thema van de Kinderboekenweek werden de letters van MFA GROENE BORG verzameld, waarna de wethouder de naam puzzelde. Nadat de leerlingen naar huis waren hebben de genodigden een kijkje genomen in het gebouw. 's Avonds was het druk tijdens het Open Huis: we telden meer dan duizend bezoekers. Het Orkest speelde in de hal. VKW gaf demonstraties van gymnastiek, turnen en freerunning en judovereniging Kubi Nage liet zien hoe mooi judo is. Al met al was het een zeer gezellige en geslaagde dag.
10
11
Gea Hatzmann (De Regenboog, Een):
‘Een kleuter is geen zittend kind, maar leert door te doen.’ Ruim 25 jaar na de afschaffing van de kleuterschool realiseren we ons dat kleuters toch anders zijn dan andere schoolkinderen. COG Drenthe geeft speciale aandacht aan 2- tot 7-jarigen: spelenderwijs leren!
en gingen we daarna in groepen aan de slag. De deelnemers leren zo veel, ook van elkaar, stimuleren elkaar en maken elkaar bewust van het bijzondere van het kleuter-zijn. Ze ontwikkelen lef om de formele methoden eens los te laten en kinderen de ruimte te geven. Kleuters leren driedimensionaal; dus sneller uit de kring en aan het werk of aan het spelen! Zo bieden we ze een stimulerende speelleeromgeving. Een kleuter is geen schoolkind, maar leert in fases en het liefst zo breed mogelijk.’ Spelenderwijs leren, daar hebben kleuters recht op! In Een en op andere COGscholen.
Een kleuter geen zittend kind, maar l door te doen Kleuters in de knel Met het opgaan van de opleiding voor kleuterleidsters (KLOS) in de brede lerarenopleiding voor basisonderwijs (PABO) is de spelenderwijze benadering van 2tot 7-jarigen op de achtergrond geraakt. Gea Hatzmann (groep 1-2-3 van De Regenboog in Een) zag het met lede ogen gebeuren. ‘Ik startte in 1985 niet voor de kleuterklas, maar in groep 1 en 2. In mijn opleiding had ik meegekregen dat jonge kinderen in en door hun spel zichzelf en de wereld ontdekken. Handelend in spelsituaties ontwikkelen ze zich. Veel muziek, drama en fantasie dus. We leerden dat je met kleuters toch anders omgaat dan met kinderen in de midden- en bovenbouw. Dat ze een heel andere aanpak nodig hebben. We kregen inzicht in het ontwikkelingsproces van kleuters en hoe we daar in de klas op in moeten spelen. Met de PABO-aanpak is de nadruk meer komen te liggen op voorbereidend lezen, schrijven en rekenen en niet op de totale ontwikkeling. Dit ging ten koste van het spelend leren; de kleuters kwamen in de knel.’ Loslaten COG Drenthe heeft de signalen opgepikt en vertaald in een visiedocument. Hieruit zijn verschillende initiatieven voortgekomen om kleuters speciale aandacht te geven. Bijvoorbeeld leerkrachten bijscholen via de HBO Plusopleiding Jonge Kind Specialist, een studiemiddag, een thema-
12
bijeenkomst van COG Café en de Specialistenkring Jonge Kind. Hatzmann maakt deel uit van deze Specialistenkring die is bedoeld voor kanalisatie van ideeën vanaf de werkvloer. ‘In de Specialistenkring hebben we voor dit schooljaar drie Doe-avonden opgezet. Leerkrachten uit de onderbouw komen bij elkaar, op een school, om zich te verdiepen in de aanpak van kleuters. Bij het eerste thema over de werkles zijn we begonnen met een theoretische inleiding
