Ouderenwijzer. AOW: geen vetpot. Neem gratis mee! Ruim 4400 mensen hebben. Krant voor ouderen en gepensioneerden Jaargang 9, Nummer 4, 2012 Inhoud

Neem gratis mee!

FNV Bondgenoten

Ouderenwijzer Krant voor ouderen en gepensioneerden

Jaargang 9, Nummer 4, 2012

Inhoud 2 H  ypocriet, hypocrieter, hypocrietst > Column Willem Banning

2 50PlusBeurs weer succesvol 3 Rutte 2: Later AOW en gammel bruggetje over AOW-gat 4 F  NV Klankbordgroep Zorg: “Solidariteit is voor ons heel belangrijk.” 5 H  ulp bij uw Belastingaangifte Nu ook voor voormalige Duitse grensarbeiders 6 S  ervicepagina 7 O  proep 7 U  itkeringsfraude harder aangepakt dan belastingfraude

Enquête met buizen op de 50PlusBeurs

AOW: geen vetpot Rondkomen van de AOW is niet eenvoudig. Ouderen die van een AOW-uitkering moeten rondkomen, moeten elke maand keuzes maken. Wij hebben de bezoekers van de 50PlusBeurs gevraagd welke keuzes zij zouden maken.

R

uim 4400 mensen hebben aan de AOW-enquête deelgenomen die op de 50PlusBeurs werd gehouden. De deelnemers mochten vijf bestedingsdoelen kiezen uit een totaal van elf. Als ze dat wilden, konden ze één bestedingsdoel ook vaker dan eenmaal uitkiezen. De keuze werd gemaakt door het werpen van muntjes in een glazen koker, met daarop aangegeven het bestedingsdoel. Iedere deelnemer kreeg vijf muntjes. In totaal zijn er ruim 22000 muntjes in de glazen kokers gedeponeerd. Zorgen over de zorg Het overgrote deel van de respondenten vindt een aanvullende zorgverzekering (26,9%

van de muntjes), een elektrische fiets (12,7% van de muntjes) en hobby’s (12,7% van de muntjes) belangrijk. Een rokertje en een drankje, een huisdier en een cruise naar de Cariben scoorden het laagst. Met de enquête wil FNV Bond­ genoten peilen wat de oudere van nu belangrijk vindt. “De meeste ouderen die aan de enquête deelnamen, maken zich zorgen over de kosten die ouderen moeten (gaan) maken voor de zorg,” zegt Willem Banning, FNV Bondgenotenbestuurder Ouderen. “Het eigen risico, hogere premies, geneesmiddelen en behandelingen die niet meer in het pakket zitten, baart de deelnemers zorgen. Vrijwel alle geënquêteerden vrezen

dat de zorg voor ouderen onbetaalbaar wordt. De extra aanvullende verzekering is dan een deel van de oplossing, maar eigenlijk nog onvoldoende om de financiële risico's behoorlijk af te dekken.” Hobby’s Ouderen geven hun geld uit aan noodzakelijke, dagelijkse dingen. Toch scoort ook het item ‘hobby’s’ hoog. “Dat klopt,” zegt Banning, “de meeste bezoekers van de ouderenbeurs vinden dat je vooral actief moet blijven, liefst met de wat leukere zaken in het leven. Dat de campagnes om het roken en drinken (van veel alcohol) te beperken of zelfs geheel daarmee te stoppen ook bij ouderen zijn aangeslagen, blijkt ook duidelijk uit de AOW-test. Ouderen worden steeds gezonder en leven langer. Maar ja, hoor ik de cynici zeggen, dat levert dan weer problemen op met de betaalbaarheid van de AOW.

8 S  preekuur voor vragen over uitkering en AOW 8 Lid worden

Laat ik tegen die mensen zeggen dat ouderen vaak heel veel voor anderen betekenen en daarmee weer gigantische bedragen op de zorg besparen.” Fatsoen De enquête werd door de bonden FNV Kiem, AbvaKabo FNV en FNV Bondgenoten gezamenlijk, onder de titel FNV Plus! gehouden. “De uitkomst van de enquête is voor ons herkenbaar en past in ons beleid om de oudere Nederlanders ook een fatsoenlijk en volwaardig leven te kunnen laten leiden. Dat heeft de huidige generatie ouderen wel verdiend.” <

Hypocriet, hypocrieter, hypocrietst De wethouder Jos van Rey uit Roermond kreeg ‘huisbezoek’. De Politie doorzocht zijn woning en die van twee van zijn kinderen. Hij wordt namelijk verdacht van allerlei frauduleuze handelingen. “Stasi-praktijken”, jammerde Van Rey en “schandalig dat telefonisch afluisteren en die huiszoekingen”, vindt zijn politieke vriendje Dré Peters. “Als ze bij mij proberen binnen te komen, trommel ik wel een aantal potige jongens op die dat voorkomen!” Het was nota bene diezelfde Jos van Rey die in de Eerste Kamer (waarvan hij lid is) stemde vóór de wetgeving die het mogelijk maakt om bij iedereen met een uitkering (ook de kinderbijslag en de AOW) huiszoeking te doen, zonder dat er zelfs maar een vermoeden is van fraude! Mag het een onsje meer zijn De burgers, vooral de beter betaalden, zijn samen met de Telegraaf boos op Rutte 2. Ze moeten nu veel meer gaan betalen voor de zorgverzekering. Het is nog volstrekt niet duidelijk is hoe dat nu precies gaat uitpakken. Toch vinden diezelfde burgers, samen met de Telegraaf, het dan weer wél een goed idee om bijstandsuitkeringen de komende jaren met 14 procent te verlagen. “Ze gaan maar gewoon werken!” Van het hemd en de rok Er zijn weer een heleboel leden van de Tweede Kamer werkloos geworden na de laatste verkiezingen. Zo kan een Kamerlid dat drie maanden in de Kamer heeft gezeten, nog altijd recht op twee jaar wachtgeld doen gelden. En krijgen ze duurbetaalde adviseurs toegewezen om een andere nog beter betaalde baan te vinden. Dat noemen sommige Kamerleden een eerlijke versobering van hun wachtgeldregeling. Maar om twee jaar WW te krijgen, moeten u en ik 24 jaar in loondienst zijn geweest. En de hulp bij het vinden van een andere baan wordt alleen nog maar gegeven door een digitale werkcoach die zelf nooit bereikbaar is! Hypocriet, hypocrieter, hypocrietst, Wie van de drie, u mag het zeggen! Willem Banning, Bestuurder Ouderen FNV Bondgenoten

2 • Ouderenwijzer

Stand van de 50PlusBeurs

50PlusBeurs weer succesvol De 50plusBeurs werd dit jaar voor de twintigste keer georganiseerd. Leden van FNV Bondgenoten, FNV KIEM en ABVAKABO FNV konden er gratis naartoe.

O

nder het motto ‘Vier het leven!’ konden de bezoekers van de 50PlusBeurs in zes hallen van de Utrechtse Jaarbeurs weer genieten van podia met muziek, show, dans en exposities. Kaderleden van FNV Bondgenoten FNV KIEM, Abvakabo FNV stonden er met informatiemateriaal, om mensen te vertellen waarom een slimme oudere lid is van de bond. Bijzonder jaar Herman Blokdijk, kaderlid van FNV Bondgenoten, was er voor de tweede keer bij. “Ieder jaar is anders, zijn er andere mensen die de stand bemannen. Het is heel uitdagend om daar in zeer korte tijd een team van te maken en zo dat iedereen aan het einde van de dag zegt ‘ik vond dit leuk om te doen’. Het bijzondere van dit jaar was dat we met drie in plaats van twee bonden achter de stand stonden. De achtergrond van de mensen verschilde enorm. Het is dan erg leuk om te zien dat deze diversiteit totaal geen invloed heeft op het samenwerken. Een ieder was ervan overtuigd dat FNVplus! (wat nog een werktitel is) een succes werd.”

Dat wist ik niet “Een echtpaar zei heel beleefd: ‘Nee, dank u. Wij gaan binnenkort allebei met pensioen dus hebben we uw blaadje en de bond niet meer nodig’. Mevrouw is lid van Abvakabo FNV en hij van FNV Bondgenoten. Ik heb laten zien dat onze krant is bedoeld voor ouderen en gepensioneerden. En dat verschillende bonden gaan samenwerken voor de ouderen. Dat doen we voorlopig onder de werktitel FNVplus! Toen zeiden ze: ‘Oh, dus de bond doet ook nog wat voor ouderen? Dat wist ik niet! We waren van plan om op te zeggen maar nu blijven we gewoon lid.’ Een opmerking die vaak gemaakt werd was: ‘Meneer ik ben al .... jaren lid dus ik weet er alles van’. Totdat ik ging vertellen dat we er ook voor de gepensioneerden zijn en hun belangen in Den Haag behartigen. Dat weten heel veel mensen gewoon niet. Een ander lid merkte fijntjes op: ‘Ik heb geen cao meer nodig als ik met pensioen ben’. Dat is zo, maar moeten uw belangen voor een goed pensioen en AOW niet behartigd worden? Daar heeft u de bond voor nodig want u kunt dit niet in uw eentje regelen met de regering.” De bond krijgt een gezicht “Of het zin heeft om op zo’n beurs te staan? Jazeker, want

het levert iets op voor de bond. Al is het maar dat de leden op een ontspannen manier met vertegenwoordigers van de bond (kaderleden) kunnen praten. Ze kunnen hun frustraties even kwijt. Mensen krijgen een positiever beeld van de vakvereniging doordat de mensen op de stand direct hulp bieden bij eenvoudige problemen en afspraken maken bij de wat ingewikkeldere. Ze praten met mensen die ze zien en niet met iemand aan de telefoon die gaat regelen dat iemand hun gaat helpen. Een hele verbetering is al dat binnen FNV Kiem en FNV Bondgenoten het Contact Persoon Ouderen project al een paar jaar loopt. (Kijk op de servicepagina, pagina 6.) De CPO’ers handelen al heel veel problemen rond het pensioen af of geven daar voorlichting over. Zij bellen ongeveer een half jaar voor de pensioendatum met het lid en vertellen hen wat er op hen afkomt. 99 procent van deze gesprekken worden als zeer positief ervaren door de leden. Het leuke van de beurs is dan weer dat mensen elkaar in levende lijve tegenkomen waardoor de bond een gezicht krijgt.” “Of ik er weer bij ben, dat weet ik nog niet. Dat ligt er aan of zij mij nog willen. En van mijn kant, als ik het fysiek en mentaal aankan zeg ik graag weer ja.” <

Rutte 2: Later AOW en gammel bruggetje over AOW-gat Als deze Ouderenwijzer naar de drukpers gaat, is het kabinet Rutte 2 bijna rond. Begin oktober werd al bekend dat VVD en PvdA een akkoord hadden bereikt over het invoeren van een overbruggingsregeling voor mensen met een VUT of prepensioen en de versnelde verschuiving van de AOW-leeftijd.

D

e overbruggingsregeling is er voor mensen die op 1 januari 2013 deelnemen aan een VUT- of prepensioenregeling. Voorwaarde is wel dat deelnemers niet meer inkomen hebben dan 150% van het wettelijk minimumloon (ruim 28.000 euro). Ook komt er een partner- en vermogenstoets. Een eigen woning en pensioenvermogen tellen hierbij niet mee. Voldoet u echter niet aan deze voorwaarden, dan kunt u één, twee of zelfs drie maanden uw AOW-inkomen verliezen, wat kan oplopen tot 4200 euro. Met deze overbruggingsregeling vervalt de voorschotregeling in de vorm van een renteloze lening, zoals die per 1 januari 2013 zou worden ingevoerd. Rechtszaak “Voor een beperkt aantal Vutters en mensen met een prepensioen is dit een betere regeling dan de voorschotregeling,” zegt Willem Banning, bestuurder Ouderen van FNV Bondgenoten. “Ze krijgen dan immers een maand eerder een bedrag (dat ze niet terug moeten betalen) in plaats van een voorschot. Afhankelijk van uw inkomen en uw spaartegoeden komt u er wel of niet voor in aanmerking. Er zit ook een

partner- en vermogenstoets in. Als u in 2013 voor de eerste keer AOW krijgt en als u uit een VUTuitkering of een prepensioenuitkering komt, dan komt u mogelijk in aanmerking voor een overbruggingsregeling.” Voor details kunt u het beste kijken op de site van de SVB, www.svb.nl. Banning vindt dat de overheid zich niet opstelt zoals zou moeten en de verschillende groepen burgers verschillend behandelt. “Waarom krijgt een WW’er wel gewoon een uitkering tot de nieuwe ingangsdatum van de AOW, maar een Vutter of geprepensioneerde niet? En erger nog, als wij dat als vakbond willen repareren via het betreffende (pensioen-)fonds van waaruit de uitkering betaald wordt, mogen we dat niet eens als de dekkingsgraad van het fonds onder 105 procent ligt! “En daarom gaan we naar de rechter. Eind november komt er een rechtszaak die we hebben aangespannen tegen de Sociale Verzekeringsbank, als zijnde de vertegenwoordiger van de ­Overheid.” AOW leeftijd sneller omhoog; versnelling vanaf 2016 Een andere verandering die er aan komt, is de versnelde verho-

ging van de AOW-leeftijd. Volgens het deelakkoord van VVD en PvdA gaat de AOW-leeftijd stapsgewijs omhoog naar 66 jaar in 2018 en 67 jaar in 2021. Dat is sneller dan in de wet staat die afgelopen lente is aangenomen door de Tweede en Eerste Kamer. Deze wet uit het Lenteakkoord gaat nog uit van een AOW-leeftijd van 66 jaar in 2019 en 67 jaar in 2023. De geboortedatum is bepalend wanneer men AOW pensioen krijgt. In 2019 wordt bepaald of er een verhoging nodig is van de AOW leeftijd en wat die verhoging is voor de mensen geboren na 31 december 1954. Meer informatie Komt u er niet uit? Dan kunt u een  beroep doen op onze Contact­­ personen Ouderen (CPO’ers). Kijk op de Servicepagina op pagina 6 hoe u in contact kunt komen met een CPO’er. Zorgen om de zorg Maar er zijn meer onderdelen in het regeerakkoord die zorgen baren, vindt Banning. “We maken ons grote zorgen om de eigen bijdragen in de zorg. Daarnaast worden de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) en de tegemoetkoming van het eigen risico in de zorg worden afgeschaft. En tegelijkertijd gaat het eigen risico en de zorgpremies omhoog. Voor veel ouderen is dat een enorme aderlating.” Bijstand Dat de bijstandsuitkeringen in de komende jaren in totaal met 14 procent worden verlaagd, lijkt geen maatregel die voor ouderen van belang is, maar daarin vergissen we ons, zegt Banning. “Er zijn veel ouderen die als volwassene uit het buitenland naar Nederland zijn komen of als Nederlander een tijd in het buitenland hebben gewoond. Voor elk jaar dat zij niet in Nederland hebben gewoond, kunnen zij 2% op hun AOW worden gekort. Dat AOW-gat moet dan vaak met een aanvulling uit de bijstand worden gedicht. Dus voor deze ouderen heeft de verlaging in de bijstand wel degelijk gevolgen.” <

Advies op maat Heeft u vragen die te maken hebben met de zorg? Dan kunt u terecht bij onze Adviseurs Sociale Voorzieningen Zorg. Zij geven advies aan alle leden die op het gebied van de financiële kant van de zorg hulp nodig hebben. De Adviseurs Sociale Voorzieningen Zorg, kortweg ASV’ers Zorg zijn er voor al uw vragen over de financiële kant van de zorg. De dienstverlening van de ASV’ers Zorg staat open voor alle vakbondsleden die vragen hebben over de zorg. De ASV’ers Zorg geven advies aan alle leden die op het gebied van zorg hulp nodig hebben. Paniek Bijvoorbeeld. “Een meneer die thuishulp kreeg belde naar de bond,” vertelt een ASV’er. “Hij was nogal in paniek. Hij was gebeld met de mededeling dat de thuishulp die hij kreeg met een derde werd teruggebracht. Dat werd zo even plompverloren aan de telefoon gemeld. Maar die meneer was helemaal niet herkeurd, dus dan kan zo’n beslissing helemaal niet genomen worden. En als je zo’n beslissing al neemt, dan zet je dat even netjes op papier. Dat doe je niet per telefoon, want je hebt altijd het recht om bezwaar te maken. En ook dat moet je schriftelijk doen. Wij hebben die meneer daarbij geholpen. Met succes. Hij kreeg een paar dagen later een brief: alles bleef bij het oude, de gedane mededeling werd teruggetrokken.” Bel de klantenservice Leden die in contact willen komen met een Adviseur Sociale Voorzieningen Zorg, kunnen bellen met onze ­Klantenservice, op telefoonnummer 0900-9690 tussen 8.00 en 17.30 uur (lokaal tarief). Vertel er duidelijk bij dat u een zorgvraag heeft en in contact wilt komen met een ASV’er Zorg. De ASV’ers Zorg helpen u in principe telefonisch. Zij bezoeken u alleen thuis als dat strikt noodzakelijk is. <

De AOW-leeftijd gaat omhoog. We moeten allemaal langer doorwerken. Ouderenwijzer • 3

FNV Klankbordgroep Zorg:

“Solidariteit is voor ons heel belangrijk.” De vakbeweging onderhandelt met werkgevers over de arbeids­­ voorwaarden van mensen die werken. Ook behartigt de bond de belangen van mensen die hun baan verliezen, arbeidsgehandicapt zijn of met pensioen zijn. Dat leest u regelmatig in de krant. Achter de schermen speelt de vakbond echter ook nog een rol, bijvoorbeeld in de Sociaal Economische Raad (SER).

W

erkgevers en werknemers adviseren het kabinet en het parlement over het sociaal-economische beleid. Dat doen ze in de Sociaal Economische Raad (SER, zie kader). De SER-leden die namens de FNV aan de SER-tafel zitten, worden op hun beurt weer geadviseerd. In de SER-commissie die gaat over de zorg, praat Henk van de Velde namens de FNV mee. Achter Henk staat de Klankbordgroep Zorg. Bert Maas, kaderlid van FNV Bondgenoten, is lid van deze klankbordgroep. Bert: “We zijn dit jaar begonnen met organiseren van een stuk of vijf informatieavonden in het land. Leden konden naar aanleiding van een presentatie over de zorg hun eigen ideeën naar voren brengen

weerstand in het land natuurlijk veel te groot. Heel in het kort gaat de discussie over de vraag: hoe houden we de zorg betaalbaar? En dan met name de ouderenzorg en de gehandicaptenzorg. De regering vroeg zich af of ouderen zelf moeten meebetalen aan hun zorg. Dan heb je het over meebetalen aan woonlasten, aan materialen, dat soort dingen. De discussie over eigen betalingen is onderdeel van de bredere discussie over betaling van de zorg.” Heeft het zin? “De beslissing wordt uiteindelijk niet door ons, maar door het parlement genomen. De beslissing is de SER is een ideologische beslissing. In dit geval hebben wij als FNV Bondgenoten bijvoorbeeld al binnengehaald dat de zorgpremie inkomensafhankelijk wordt. De zorgtoeslag kan dan verdwijnen. Dat gaat het komende kabinet ook uitvoeren. Dat scheelt al een hoop gedoe. In zijn algemeenheid zijn wij voor handhaven van het solidariteitsprincipe, want als het om ziekte gaat heb je niets te kiezen. Dat we keuzes moeten maken, is logisch. Maar de solidariteit is voor ons heel belangrijk.”

"Als het om ziekte gaat heb je niets te kiezen" over hoe zij vinden dat we de zorg moeten inrichten. De vraag ‘hoe houden we de zorg betaalbaar’ is daarbij heel belangrijk.” Breed draagvlak De Klankbordgroep Zorg bestaat nog niet zo heel erg lang. Bert: “Begin dit jaar vroeg de regering de SER om advies over de zorg. Er was nogal wat verschil van mening over. De Adviesgroep SER is naar aanleiding van dat advies opgericht.” Bert zit in de commissie sociale zaken van de bondsraad van FNV Bondgenoten. Het was daarom logisch dat hij ook in de adviesgroep zitting zou nemen. “De regering wil natuurlijk een breed draagvlak creëren voor de plannen die ze hebben. Vandaar dat ze het bij de SER neerleggen. Zonder breed draagvlak is de

Marktwerking “Wij zijn tegen marktwerking in de zorg. Ziekenhuizen maken winst, zorgverzekeraars maken winst, ze moeten klanten winnen en doen dus veel aan dure reclames, de premie wordt dus uitgegeven aan andere dingen dan aan de zorg, reclame, bureaucratie. Dat er iets moet veranderen, dat is duidelijk, maar we moeten ons niet alleen focussen op de uitgaven. Zorg is duur, maar levert

Bert Maas: “De vraag ‘hoe houden we de zorg betaalbaar’ is nu heel belangrijk.”

ook heel erg veel op. Zorg gaat ons allemaal aan, we moeten ons niet zomaar focussen op deelgebieden. Dus niet alleen naar de ouderen kijken, geen stigma’s plakken op bepaalde groepen en ook: we moeten de bezuinigingen op preventie ongedaan maken.” Zelfstandig wonen Voordat we botweg gaan bezuinigen, moeten we eerst kijken of we op een andere manier de zorg betaalbaar kunnen houden, vindt Bert. “Er is bijvoorbeeld veel winst te behalen door zaken anders te organiseren. Bijvoorbeeld: probeer ouderen langer thuis of in een wooncomplex te laten wonen en stel verhuizing naar een tehuis zo lang mogelijk uit. Geschikte behuizing moet dan wel gebouwd worden. In die wooninstellingen helpen mensen elkaar, ze hebben sociale contacten, dat is voor iedereen veel prettiger en het kost ook nog eens minder geld. Als we dan een terugdringende overheid hebben, laat dan de mensen dit soort dingen ook zelf regelen. Die wooncomplexen voor ouderen, mensen organiseren dingen zelf en de onderlinge contacten, met sociale contacten, gaan dan vanzelf. Mensen blijven dan veel langer zelfstandig en dat willen we toch?” <

Wat doet de SER? De Sociaal-Economische Raad (SER) adviseert ­kabinet en parlement over de hoofdlijnen van het te voeren ­sociaal-economisch beleid. Ook voert de SER bestuurlijke en toezichthoudende taken uit. In de SER werken onafhankelijke kroonleden, werkgevers en werknemers samen. De SER is in 1950 bij wet opgericht. Er werd in die jaren heftige gediscussieerd over de sociale en economische orde in Nederland. De discussie ging vooral over de rol die de overheid en maatschappelijke organisaties daarin moesten spelen. De Tweede Wereldoorlog was net voorbij en het was de tijd van de wederopbouw. De zware economische crisis van de jaren dertig lag nog vers in het geheugen. Men was het er in brede kring over eens: de overheid moet zich meer gaan bemoeien met economische groei, werkgelegenheid en sociale zekerheid. Maar ook was duidelijk: de overheid kan dit niet alleen. Ze kan die zware taak slechts waarmaken door het bedrijfsleven (werkgevers en werknemers) blijvend bij het oplossen van deze maatschappelijke vraagstukken te betrekken. Wet Deze grotere betrokkenheid van ondernemers en werknemers bij het sociaaleconomisch beleid is in 1950 vastgelegd in de Wet op de bedrijfsorganisatie. Met deze wet is de SER opgericht. Via de SER krijgt het bedrijfs­ leven (werkgevers en werk­ nemers) een adviserende taak. Ook krijgt het bedrijfsleven bestuurlijke bevoegdheden: zij krijgt dan de mogelijkheid om product- en bedrijfschappen (PBO’s) op te richten. In deze schappen kunnen ondernemers en werknemers gemeenschappelijke zaken regelen die zij belangrijk vinden voor hun eigen sector. Doelstellingen De drie doelstellingen van de SER zijn: een evenwichtige economische groei, passend binnen het streven naar duurzame ontwikkeling: een zo groot mogelijke arbeidsparticipatie; een redelijke inkomensverdeling. < Bron: www.ser.nl

4 • Ouderenwijzer

Hulp bij uw Belastingaangifte

Nu ook voor voormalige Duitse grensarbeiders Heeft u in Duitsland gewerkt? Neem dan contact op met de FNV Belastingservice.

FNV Belasting­ service De FNV Belastingservice is de grootste belastingadviseur van Nederland. De kwaliteit van de dienstverlening wordt door onafhankelijke onderzoekers regelmatig geroemd. Zo’n 6.000 goed geschoolde vrijwilligers vullen samen per jaar ruim 350.000 belastingaangiftes voor FNV-leden in. Gratis en geheel belangeloos. Het invullen van de aangiftes gebeurt in de regel digitaal (met elektronische handtekening, geen DigiD). De aangiftes worden dus gelijk doorgestuurd naar de Belastingdienst. En als u daarna nog vragen hebt, of achteraf nog iets moeten laten invullen, kunt u het gehele jaar terecht bij onze nazorg. De FNV Belastingservice verzorgt ook aangiftes voor FNV-leden die grensarbeider zijn. Grensarbeiders wonen in Nederland, maar werken in Duitsland of België. Ook deze service is gratis. Spreekuur FNV-leden kunnen voor gratis hulp bij het invullen terecht bij een van de 6.000 belastingconsulenten. Die houden spreekuur op ongeveer 600 adressen in heel Nederland. Er is er dus altijd wel een in de buurt. Kijk op de website www.fnv. nl/lidmaatschap/Belasting­ service_nieuw of bel naar 0900-3300 300. Daar kunt u zien waar de spreekuren worden gehouden, waar de nazorgpunten zijn, veel gestelde vragen en nog veel meer. <

Jaarlijks maken duizenden mensen gebruik van de Belastingservice van de FNV. Ook mensen die in Duitsland hebben gewerkt, kunnen bij de FNV Belastingservice terecht.

T

amara Tamis, directie FNV Belastingservice en Gijs van Rooij, coördinator FNV Belastingservice: “Ook het komende voorjaar helpt de FNV u weer met het invullen van uw belastingaangifte. Begin volgend jaar kunt u hier weer een afspraak voor maken met onze FNV belastingservice. Door het gehele land verzorgen onze belastingsconsulenten deze dienstverlening. En dat kan u al snel veel geld besparen of opleveren. Kijk op onze website (www. fnv.nl/lidmaatschap/Belastingservice_nieuw ) of bel naar 09003300 300. Let op, u kunt het hele jaar een beroep doen op de hulp en ondersteuning van onze FNV belastingservice!” Duitse grensarbeiders Jo Aelen en Theo Welbers zijn beiden CPO’er en zijn geschoold in de ‘Duitse renteaangelegenheden’. Jo Aelen: “Wat minder bekend is, is dat werknemers die een aantal jaren in Duitsland hebben gewerkt, ook hulp kunnen krijgen bij de specifieke situaties die zich daarbij kunnen voordoen.” Zo ondermeer bij het aanvragen van de ‘Duitse rente’. Theo Welbers: “De regelgeving hiervoor blinkt niet echt uit in helderheid. Sinds een paar maanden hebben we een aantal van onze Contactpersonen Ouderen (CPO’ers), woonachtig in de (Duitse) grensstreek, geschoold in het helpen bij de aanvraag hiervan. Belangrijk hierbij is, dat dit gelijktijdig gebeurt met de Nederlandse AOW aanvraag. Hebt u hiermee te maken, vraag dan gerust om ondersteuning bij de aanvraag van deze Duitse rente.” Belasting over ontvangen Duitse rente Sinds enige tijd krijgen veel van onze leden die in Duitsland hebben gewerkt en daardoor na eventuele afkeuring of pensionering een Duitse rente ontvangen, ook een Duitse belastingsaanslag vanuit Neubrandenburg. Jo Aelen: “Dit komt omdat Duitsland (van-

Van links naar rechts: Gijs van Rooij, Jo Aelen, Tamara Tamis en Theo Welbers.

wege het internationale fiscale recht) belasting mag heffen over deze inkomsten. Vanaf 2005 moet over de Duitse rente belasting worden betaald aan het Duitse ‘Finanzamt’. In 2010 is het Duitse Finanzamt ook begonnen met het daadwerkelijk innen van deze belasting. En dit wordt nu voortgezet. Dit kan betekenen dat men ineens over vijf of meer jaren Duitse belastingformulieren moet invullen of zoals het de laatste tijd gebeurt, men een belastingsaanslag krijgt opgelegd over het jaar 2005. De reden dat ze nu aanslagen opleggen is dat ook Duitsland maar zeven jaar terug kan gaan met het heffen van belasting. Bij het opleggen van deze aanslagen gaat de Duitse Belastingdienst ervan uit dat de ontvanger van de aanslag beperkt ‘Beschränkt’ belastingplichtig is. In de meeste gevallen is dit juist. En hoeft men verder geen actie te ondernemen. Duitse belastingpapieren “Wat de situatie nog eens compliceert is het gegeven, dat men het invullen van de belastingspapieren als onbeperkt, ‘Ünbeschrankt’ belastingplichtige, bij een Duitse ‘Steuerberater’ zou moeten laten doen. Het is voorgekomen dat men, voor het invullen van de Duitse belastingpapieren bij een Steuerberater, over de laatste vijf à zes jaar, een bedrag moest betalen dat kon oplopen tot meer dan 600 Euro,” aldus Theo Welbers. De FNV Belastingservice heeft mensen opgeleid die weten wat u in deze gevallen moet doen. Zij kunnen u bijstaan bij het invullen

van de papieren of u doorverwijzen naar een Steuerberater als dat nodig is. Bij vragen neemt u contact met de FNV Belasting­service (zie kader). Premies Als u de ‘Aanvraag om een tegemoetkoming in de premiekosten voor de Nederlandse ziektekostenverzekering (Zorgverzekeringswet/AWBZ) die over het Duitse pensioen afgedragen moeten worden’ heeft ingevuld en ingediend, is het sinds enige tijd mogelijk, als u in het verleden al een bijdrage heeft ontvangen, om in Duitsland een voorschot hierover aan te vragen. Deze mogelijkheid is er gekomen, omdat er achterstanden zijn van wel vier jaren. “Dit is echter een ongelooflijk ingewikkelde procedure geworden met het aanvragen van voorschotten en definitieve aanslagen, waarbij de samenwerking tussen de Nederlandse belastingdienst en de Duitse Rente verstrekker ook veel te wensen over laat,” zegt Tamara Tamis. “Vanuit de FNV belastingservice zijn we met de Nederlandse Belastingdienst aan het overleggen hoe dit sneller en eenvoudiger kan. Ik heb dit neergelegd, maar zeker nog niet op overleg niveau omdat niemand schijnt te weten bij wie ik moet zijn. Wij kunnen hierin dan ook nog niet voorzien in hulp.” Heeft uzelf hiermee te maken, neem ook dan weer zo spoedig mogelijk contact op met onze FNV Belastingservice zodat we u daarbij behulpzaam kunnen proberen te zijn. < Ouderenwijzer • 5

Servicepagina FNV Bondgenoten en FNV Kiem maken zich sterk voor de positie van ouderen in onze samenleving. FNV Kiem en FNV Bondgenoten hebben aparte dienstverlening voor ouderen. Zij hebben hiervoor een aparte bedrijfsgroep Uitkeringsgerechtigden en Ouderen (UGO). Ouderen Individuele begeleiding en advies, regionale netwerken, themabijeenkomsten. Maar ook belangenbehartiging, zoals lobby bij rijksoverheid en gemeenten gericht op de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Ook op het gebied van zorg en zorgverzekeringen zijn we actief. De contactpersonen ouderen helpen u op weg. Pensioenen Individuele begeleiding en advies, informatiebijeenkomsten, folders en brochures. De vrijwilligers die u hierbij helpen zijn de pensioenvoorlichters. Leden van FNV Kiem wenden zich direct tot hun eigen pensioenfonds. Medezeggenschap Vertegenwoordiging en afvaardiging van ouderen in het medezeggenschapsorgaan van de SVB (Sociale Verzekeringsbank). Daarnaast hebben gepensioneerde afgevaardigden van FNV Bondgenoten en FNV Kiem ook zitting in de deelnemersraden bij Pensioenfondsen. Daarin zien ze erop toe dat de belangen van gepensioneerden worden niet vergeten. Redenen genoeg om lid te zijn en te blijven Ouderen hebben alle reden om lid te zijn en te blijven. Een paar voordelen van het lidmaatschap: > Informatiebijeenkomsten Vrijwilligers organiseren voorlichtingsmiddagen over actuele thema’s, zoals veranderingen in de AOW, sollicitatieplicht voor oudere werklozen, wijzigingen in de AWBZ, enzovoort. >C  ontactpersonen ouderen Heeft u vragen over uw pensioen of heeft u hulp nodig bij het invullen van formulieren die u voor uw AOW-aanvraag? Wilt u meer weten over de huurtoeslag, of heeft u vragen in het kader van de WMO? Oudere leden kunnen met al hun vragen terecht bij onze Contact Personen Ouderen. Zij helpen u bij het zoeken naar oplossingen

6 • Ouderenwijzer

van problemen. Als de Contact­ personen Ouderen u niet verder kunnen helpen, dan weten zij welke instantie dat wel kan. > Advies bij het aanvragen van financiële bijstand Hiervoor is een bijzonder project ­ontwikkeld, bedoeld voor mensen met een laag inkomen die aanspraak kunnen maken op gemeentelijke potjes en voorzieningen. De Adviseurs Sociale Voorzieningen van FNV Bond­ genoten helpen met de aanvraag. Deze dienstverlening staat ook open voor leden van FNV Kiem. > Informatievoorziening De Kiemkrant verschijnt vier keer per jaar. Het ledenblad FNV B Magazine verschijnt zes keer per jaar. Vier maal per jaar verschijnt voor ouderen deze OuderenWijzer. > Persoonlijk advies over werk en inkomen Voor antwoorden op alle vragen over salaris, cao en eventueel ziekte door werk.

> Rechtshulp Deskundig advies van de juridisch adviseurs van FNV Bondgenoten. Of het nou gaat om arbeids­ conflicten, letselschade of sociale zekerheid. > Hulp bij belastingaangifte Vrijwilligers helpen bij het invullen van belastingpapieren. Zij zijn tevens aanspreekpunt voor alle mogelijke andere belastingvragen. > Aanvullende rechtsbijstandsverzekering Als lid heeft u al recht op juridische hulp bij arbeidszaken. Met een aanvullende rechtsbijstandsverzekering kunt u zich extra verzekeren voor situaties in de privésfeer. Daarnaast biedt Proteq ook een dekking voor huiseigenaren. Kijk op www.proteq.nl/fnv > Kortingen met ledenpas Met uw ledenpas kunt u aantrekkelijke kortingen krijgen. Kijk op www.fnv-voordeel.nl welke voordelen u heeft.

> Korting op de zorgverzekering via de FNV bij Menzis U kiest zelf bij welke maatschappij u uw zorgverzekering onderbrengt. Daarbij kijkt u natuurlijk naar de prijs en naar wat u daarvoor terugkrijgt. Exclusief voor leden biedt de FNV in samenwerking met zorgverzekeraar Menzis een van de beste zorgverzekeringen van Nederland. Gemiddeld bespaart u zo’n 7% op de basisverzekering en 10% op de aanvullende verzekeringen. Kijk op www.menzis.nl/fnv > ANBO-Pakket Oudere leden van FNV Bondgenoten kunnen ook gebruik maken van het dienstverleningspakket van de ANBO, waaronder de goedkopere rijbewijskeuringen voor uw 70ste jaar en mogelijke kortingen op zorgverzekeringen. Kijk voor meer informatie op www.anbo.nl. > Lagere contributie Uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden betalen minder contributie dan werkenden. Ga naar www.fnvbondgenoten.nl of vul de bon op pagina 8 in. > Meer informatie Kijk voor meer informatie over de voordelen van het lidmaatschap op www.fnvbondgenoten.nl/ ouderen of op www.fnv-kiem.nl of bel op werkdagen tussen 08.00 en 17.30 uur de Klantenservice van FNV Bondgenoten 0900-9690 (lokaal tarief) of van FNV Kiem 0900 36 854 36 (lokaal tarief). <

Doe mee!

Schieten met een kanon op een mug

De Contact Personen Ouderen van FNV Bondgenoten en FNV Kiem helpen u bij het zoeken naar oplossingen van problemen. “Het is zeer zinvol werk,” zegt Jan Wit. “En nog heel leuk ook!”

Uitkeringsfraude harder aangepakt dan belastingfraude

Word Contact Persoon Ouderen

FNV Bondgenoten heeft een uitgebreid dienstenpakket dat voor oudere leden zeer interessant is. “U kunt ook actief en betrokken blijven, door in de bond vrijwilligerswerk te doen. Er zijn nog enkele plaatsen vrij op onze opleiding tot Contact Persoon Ouderen.” Serviceverlener De Contact Personen Ouderen worden door de bond opgeleid en gaan na hun opleiding als service­­verlener voor ouderen aan de slag. Ouderen kunnen met allerlei vragen bij de Contact ­Personen Ouderen terecht. Bijvoorbeeld over vragen over de AOW, WMO of huurtoeslag. Doe mee! Er zijn al veel Contact Personen Ouderen aan de slag. Maar geïnteresseerden kunnen zich nog steeds aanmelden. Jan Wit: “Vooral in of rond de steden Amsterdam, Emmen, Heerlen, Maastricht, Utrecht, Rotterdam, Terneuzen of Venray zijn er nog vacatures. Woont u in één van deze regio’s? Meldt u dan aan.” Opleiding Na de aanmelding volgt een gesprek, waarin we beoordelen of u geschikt zou zijn als Contact Persoon Ouderen. Tijdens de opleiding leert u onder andere gespreksvaardigheden, een probleem analyseren, goed luisteren, enzovoort. Behalve theorie, is er ook aandacht voor de praktijk.

Terwijl de formatiemolen in Den Haag op volle snelheid draaide, ging de Eerste Kamer stilletjes akkoord met twee wetten die grote gevolgen hebben voor veel mensen. Vanaf 1 januari 2013 kan de overheid voortaan bij vrijwel iedereen het huis betreden, om de leefsituatie van mensen met AOW-, WW- of bijstands­ uitkering of kinderbijslag te bekijken.

“D

e wet over huisbezoeken geldt niet voor belastingontduikers. Hij geldt wel voor mensen die AOW ontvangen of een WW-, WAO- of bijstandsuitkering hebben en voor mensen die kinderbijslag of een toeslag op de kinderopvang ontvangen,” zegt Maaike Zorgman, bestuurder werkzoekenden van FNV Bondgenoten. “Je moet er toch niet aan denken: een vreemde man in mijn huis, alleen omdat ik kinderen heb. Dit is echt buiten alle proporties.” Open deur intrappen Natuurlijk moeten we fraude bestrijden en bestraffen, vindt Zorgman. “Dat is een open deur intrappen. Frauderen met gemeenschapsgeld, of dat nou belastingfraude of uitkeringsfraude is, dat mag niet en dat doe je dus niet. Punt. Maar wij vinden dat de ene fraude net zo fout is als de andere. Bij belastingfraudeurs mag de controleur alleen binnenvallen als er een verdenking van fraude bestaat. Bij mensen

met een uitkering, AOW of kinderbijslag, is die verdenking niet meer nodig. En wie de controleur niet binnenlaat, wordt gekort op

'Ingrijpend en buiten proportie' de uitkering. Dat is heel ingrijpend en buiten proportie. Zeker als je ziet dat fraude met uitkeringen veel minder vaak voorkomt dan fraude met belastinggeld. Ook de bedragen die ermee gemoeid zijn, liggen bij belastingfraude veel en veel hoger. Met deze maatregel schiet het kabinet met een kanon op een mug.” Sjoemelen Er is nog een ander belangrijk verschil. Zorgman: “Wie belastingfraude pleegt, sjoemelt met gegevens. Uitkeringsfraude is een veel breder begrip. Als je niet

op tijd aangeeft dat je een paar uurtjes uitzendwerk hebt gedaan, dan is dat fraude. Vooral ouderen plegen uitkeringsfraude zonder dat ze dat in de gaten hebben. Voor de AOW kan het al fraude zijn als ze bijvoorbeeld een paar keer per week met een vriend of vriendin samen zijn.” Intimidatie Werkenden die schulden hebben, hebben recht op behoud van een minimaal inkomen om van te leven. De nieuwe wet over fraude­ bestrijding bepaalt dat mensen die van uitkeringsfraude worden beschuldigd, dat recht niet hebben. Zij raken hun AOW, kinderbijslag of uitkering helemaal kwijt en moeten het teveel uitbetaalde bedrag terug betalen. Bij herhaling van fraude volgt bovendien een extra boete. Zorgman weet dat vooral gepensioneerden schrikken als een controleur hun huis betreedt. “Controleurs kijken in je slaap­ kamer, in je badkamer en kijken in je spullen. Voor veel mensen is dat een intimiderende ervaring.” (FNV Bondgenoten onderzoekt momenteel of het mogelijk is om een procedure aan te spannen, bijvoorbeeld bij het Europese Hof voor de Mensenrechten.) <

Tip Zorg ervoor dat u weet wat uw rechten en plichten zijn. De overheid heeft een website gemaakt waarop u deze makkelijk kunt vinden. Komt u er niet uit? Neem dan contact op met onze Klantenservice.

U kunt zich nog aanmelden Bent u geïnteresseerd in de functie Contact Persoon Ouderen? En bent u lid van FNV Bondgenoten? Dan kunt u zich als geïnteresseerde aanmelden. Leden van FNV Bondgenoten kunnen contact opnemen met de Klantenservice (0900-9690, lokaal tarief), of een email sturen naar dhr. J. Wit: [email protected] Leden van FNV Kiem kunnen zich wenden tot Linda Lucassen, [email protected]. <

Meer informatie Klantenservice FNV Bondgenoten: http://www.fnvbondgenoten.nl/werk_en_inkomen/ klantenservice/ Website overheid: www.weethoehetzit.nl “Controleurs kijken in je slaapkamer, in je badkamer en kijken in je spullen. Voor veel mensen is dat een intimiderende ervaring.” Ouderenwijzer • 7

Spreekuur voor vragen over uitkering en AOW In verschillende plaatsen houdt FNV Bondgenoten spreekuur voor mensen met een uitkering. Iedereen die vragen heeft over uitkering of AOW, kan zonder afspraak langskomen.

B

ent u op zoek naar informatie en advies over de werknemers­verzekeringen voor de werkloosheid (WW), arbeidsongeschiktheid (WAO/WIA/Wajong), de Wet Werk en Bijstand (WWB) en de diverse regelingen die er zijn voor burgers met een laag inkomen, dan bent u van harte welkom op de spreekuren sociale zekerheid. Eventuele juridische ondersteuning bij rechtskundige stappen, staat alleen leden voor de leden van FNV Bondgenoten ter beschikking. Bezoekers hoeven geen afspraak te maken voor het bezoek aan het spreekuur.

Spreekuur sociale zekerheid (afspraak maken is niet nodig) Nijmegen Waar: Vakbondscentrum Nijmegen, Steenbokstraat 84, 6531 TH Nijmegen, tel. (024) 355 3448 of 06 1750 5238 (alleen tijdens spreekuren) Wanneer: Iedere woensdag Hoe laat: 10.00 uur – 14.00 uur Roermond Waar: Zalencentrum De Velderie, Prins Berhardstraat 1,

6043 BG Roermond Wanneer: 5 november, 3 december Hoe laat: 13.30 – 16.00 uur Weert Waar: Regiokantoor FNV Bondgenoten, Schepenlaan 6, 6002 EE Weert, tel 040 - 29 61 988 Wanneer: 12 en 26 november, 10 en 24 december Hoe laat: 13.30 – 15.30 uur

Heeft u vragen over AOW en uitkeringen? Kom dan naar de bond. Wij helpen u graag.

Tegelen-Venlo Waar: Vakbondscentrum Venlo, St. Annastraat 43, 5932 BT Tegelen Wanneer: 15 november, 20 december Hoe laat: 13.30 – 16.00 uur

Eindhoven Waar: Vakbondscentrum Eindhoven, Dr. Cuijperslaan 47, 5622 MA Eindhoven Wanneer: Elke woensdag Hoe laat: 10.00 - 15.00 uur

Belangrijk: De spreekuren sociale zekerheid worden nog niet overal in het land aangeboden. In regio's waar nog geen spreekuur wordt gehouden, kunt u contact opnemen met onze ­Contactpersonen Ouderen of onze Adviseurs Sociale Voorzieningen. U kunt hiervoor contact opnemen met onze Klantenservice: 0900-9690 (lokaal tarief). <

!

Direct lid worden? Bel 0900 -36 854(lokaal 36tarief) 9690 Ik word lid en betaal de eerste 4 maanden E25,-* Voornaam:



Tussenvoegsel:

Ik betaal mijn contributie per automatische incasso

Ja Nee

Achternaam:

Rekeningnummer:

E-mailadres: Adres:

Ja, u mag met mij contact opnemen over de producten en diensten van FNV KIEM

Huisnummer:

Datum:

Toevoeging:

Handtekening:

FNV KIEM

Postcode: Woonplaats: Geslacht:

m

v

Telefoon: Soort bedrijf/sector/branche:

* Voor informatie over de tarieven en algemene voorwaarden surft u naar http://www.fnv-kiem.nl/inschrijven-lidmaatschap of belt u 0900 - 36 854 36 (lokaal tarief)

Vijf redenen om lid te worden 1) Gratis juridische hulp 2) Persoonlijk advies 3) Invloed op je arbeidsvoorwaarden 4) Trainingen 5) Gratis belastingadvies

De contributie is afhankelijk van je persoonlijke situatie. Mensen die parttime werken, studeren of even niet werken krijgen korting op hun lidmaatschap. Fulltimers betalen maximaal 16,27 euro per maand. Je betaalt nu de eerste 4 maanden maar 25 euro. Daarna gelden de reguliere contributietarieven. Je lidmaatschap heb je er zo uit Met heel veel werkgevers maken wij afspraken over het inhouden van de contributie voor je lidmaatschap op je brutoloon. Je betaalt dan geen belasting meer over de premie. Daarmee kan het voordeel oplopen tot 40% van het betaalde contributiebedrag. Zzp’ers en freelancers kunnen hun contributie fiscaal aftrekken.

!

0900-9690(lokaal Direct lid worden? Bel 0900-9690 (lokaaltarief) tarief) Voorletters:

Tussenvoegsels:

Achternaam: Geslacht:

m

v

Adres: Postcode:

Woonplaats:

Soort bedrijf/sector/branche: Ik betaal mijn contributie per automatische incasso

Ja

Nee

Rekeningnummer: Ja, u mag met mij contact opnemen over de producten en diensten van FNV Bondgenoten

Geboortedatum:

Datum:

Telefoonnummer:

Handtekening:

OudWij

Mobiel: E-mailadres: Naam werkgever: Adres werkgever: Postcode: Vestigingsplaats:

* Voor informatie over alle lidmaatschapsmogelijkheden en algemene voorwaarden surft u naar www.fnvbondgenoten.nl/contributie of belt u 0900 - 9690 (lokaal tarief) Uw lidmaatschap gaat in op het moment dat de klantenservice van FNV Bondgenoten dit inschrijfformulier ontvangen heeft. Stuur het volledig ingevulde formulier naar FNV Bondgenoten, t.a.v. Klantenservice, Antwoordnummer 101, 3500 ZA Utrecht. Een postzegel is niet nodig.

Ik werf een lid (Op het moment dat het introductielidmaatschap na 4 maanden wordt omgezet in een regulier lidmaatschap, ontvangt u uw wervingspremie.) Voorl.(s) + naam:

E-mailadres:

Adres:

Lidmaatschapsnummer:

Postcode:

Ik ontvang mijn wervingspremie a € 9,-

Woonplaats:

op rekeningnummer:

Dit aanbod is geldig tot 31-12-2011

Ik word lid en betaal de eerste 4 maanden E25,-*

Colofon Redactieraad Rini Bergman, Kees Braat, Rob  Jansen, Rien van Kesteren, Andrea van der Markt, Dick Spijker, Gerard van Veghel, Willem Banning, Irene Helle Tekst Jackie van der Werff Vormgeving FNV Bondgenoten RAAK Grafisch Ontwerp Beeld Jeannette Schols Heeft u een vraag voor de redactie? U kunt hem via email of per post aan ons stellen. Via e-mail [email protected] of via de post FNV Bondgenoten, ter attentie van: Carla van Hapert/Willem Banning, Antwoordnummer 1000, 6000 VB Weert (geen postzegel nodig).