Ouderenonderzoek Drenthe 2007 Tabellenboek Assen
M. Kuilman, epidemioloog N. van Zanden, epidemioloog GGD Drenthe Overcingellaan 19 9401 LA Assen Tel.: 0592 306300
[email protected] [email protected] www.ggddrenthe.nl
Inleiding In dit tabellenboek worden de resultaten gepresenteerd voor de gemeente Assen van het ouderenonderzoek 2007. Voor provinciale cijfers en gegevens naar achtergrondkenmerken wordt verwezen naar het provinciale rapport ‘Ouderenonderzoek Drenthe 2007’ van de GGD Drenthe1. In deze tabellen worden de resultaten van Assen vergeleken met de resultaten van geheel Drenthe. Alleen significante verschillen worden besproken in de tekst bij de tabellen. Significant wil zetten dat het verschil niet meer aan toeval is toe te schrijven. Significante verschillen worden in de tabel weergegeven door een ‘(*)’ achter het onderwerp. Resultaten Opvallende uitkomsten van het onderzoek zijn: - 17% van de inwoners van Assen ervaart de eigen gezondheid als uitstekend tot zeer goed, 58% ervaart de gezondheid als goed. - 13% is licht tot ernstig psychisch ongezond. - 27% heeft een matig tot hoog risico op angst- en depressiestoornissen. - 32% voelt zich matig eenzaam, bijna 8% is (zeer) sterk eenzaam. - 16% heeft diabetes mellitus. - 35% een hoge bloeddruk. - 11% van de inwoners uit Assen heeft overgewicht. Gegevens en figuren uit dit tabellenboek mogen met bronvermelding worden overgenomen.
1
Ouderenonderzoek Drenthe 2007. C.A. Bos, N. van Zanden en N. Campman. GGD Drenthe, herziene versie, april 2008.
1
INHOUDSOPGAVE 1.0
ACHTERGRONDKENMERKEN.................................................................................................................................................................................. 3
2.0
GEZONDHEID ............................................................................................................................................................................................................ 6
VALONGEVALLEN................................................................................................................................................................................................................................ 9 GRIEPPRIK.............................................................................................................................................................................................................................................. 9 3.0
LEEFSTIJL ............................................................................................................................................................................................................... 10
OVERGEWICHT ....................................................................................................................................................................................................................................10 LICHAAMSBEWEGING ........................................................................................................................................................................................................................10 4.0
GEBRUIK VAN ZORG EN ZORGVOORZIENINGEN ................................................................................................................................................ 12
HUISARTSBEZOEK...............................................................................................................................................................................................................................12 OVERIG ZORGGEBRUIK ......................................................................................................................................................................................................................12 MANTELZORG ......................................................................................................................................................................................................................................12 5.0
SOCIALE EN FYSIEKE OMGEVING ........................................................................................................................................................................ 15
6.0
VOORZIENINGEN EN VERVOER............................................................................................................................................................................. 21
VOORZIENINGEN .................................................................................................................................................................................................................................21 VERVOERSPROBLEMEN .....................................................................................................................................................................................................................21 7.0
ASSEN, VERGELIJKING 2007 MET 2002 ................................................................................................................................................................ 23
LICHAAMSBEWEGING ........................................................................................................................................................................................................................23 VEILIGHEID...........................................................................................................................................................................................................................................23 VOORZIENINGEN .................................................................................................................................................................................................................................23 8.0
TOELICHTING OP HET ONDERZOEK..................................................................................................................................................................... 24
2
1.0
ACHTERGRONDKENMERKEN Assen Drenthe
Assen (N=524)
mannen (N=226)
vrouwen (N=298)
65-74 jaar (N=249)
75-90 jaar (N=275)
burgerlijke staat (*) gehuwd/geregistreerd partnerschap samenwonend ongehuwd gescheiden / gescheiden levend weduwe / weduwnaar
66% 2% 4% 3% 26%
64% 2% 3% 6% 25%
80% 2% 2% 6% 10%
53% 2% 4% 6% 35%
71% 2% 3% 7% 16%
56% 2% 3% 4% 35%
samenstelling huishouden alleenstaand, zonder thuiswonende (kind(eren) alleenstaand, met thuiswonende kind(eren) gehuwd / samenwonend, zonder thuiswonend kind gehuwd / samenwonend, met thuiswonend kind inwonend bij kind en zijn/haar gezin anders
29% 1% 64% 2% 1% 2%
33% 1% 64% 1% <1% 1%
17% 1% 80% 1% 1% 1%
44% 2% 52% 1% <1% 1%
27% 1% 71% 1% 0% 0%
39% 1% 56% 1% 1% 2%
etniciteit: percentage allochtonen
2%
3%
2%
4%
3%
3%
4% 19% 18% 22% 9% 7% 12% 3% 6%
3% 9% 20% 21% 13% 7% 16% 5% 7%
4% 27% 17% 23% 6% 7% 8% 2% 6%
3% 13% 21% 23% 9% 7% 16% 4% 5%
4% 27% 14% 22% 9% 6% 7% 2% 9%
hoogst voltooide opleiding (*) geen opleiding (lager onderwijs niet afgemaakt) 7% lager onderwijs (basisschool, speciaal basisonderwijs) 26% lager of voorbereidend beroepsonderwijs 19% middelbaar algemeen voortgezet onderwijs (mulo) 17% middelbaar beroepsonderwijs (zoals mts, meao) 8% hoger alg. voorbereidend wetensch. onderwijs (athen.) 5% hoger beroepsonderwijs 9% wetenschappelijk onderwijs (universiteit) 2% anders 6% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
In de gemeente Assen zijn, in vergelijking met Drenthe, relatief meer ouderen gescheiden en minder gehuwd en heeft een hoger percentage een hogere opleiding voltooid.
3
Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
netto maandinkomen van huishouden (*) minder dan € 900,€ 901,- t/m € 1300,€ 1301,- t/m € 1750,€ 1751,- t/m € 3050,€ 3051,- of meer wil ik niet zeggen
7% 25% 22% 23% 7% 17%
4% 18% 25% 30% 11% 13%
2% 12% 24% 39% 14% 9%
5% 22% 25% 24% 9% 15%
3% 15% 25% 32% 13% 11%
4% 21% 24% 28% 9% 14%
bestaat uw (gezamenlijk) inkomen alleen uit aow? (*) ja
21%
11%
11%
12%
11%
13%
67% 23% 10%
69% 23% 8%
66% 23% 11%
61% 25% 14%
75% 20% 5%
heeft u het afgelopen jaar moeite gehad van uw inkomen rond te komen? (*) nee, geen enkele moeite 59% nee, maar moet wel opletten op mijn uitgaven 30% ja 11% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
Het netto maandinkomen van ouderen in Assen ligt in verhouding tot Drenthe hoger. Minder ouderen hoeven van alleen een AOW-uitkering rond te komen. Een logisch gevolg hiervan is dat het percentage ouderen dat niet rond kan komen van hun inkomen lager is dan in Drenthe.
4
Assen op welke terreinen bezuinigt u wel eens als gevolg van onvoldoende inkomen? auto of kosten voor vervoer uitgaan / vrijetijdsbesteding (sport, hobby’s, e.d.) krant of andere abonnementen huisvesting / reparaties aan woning bezoek aan tandarts / andere medische voorzieningen kapper kadootjes stookkosten telefoneren kleding voeding vakantie anders
Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
4% 5% 7% 2% 1% 4% 5% 4% 4% 6% 1% 8% 1%
4% 5% 6% <1% <1% 4% 3% 2% 2% 6% 1% 7% 1%
3% 5% 4% 0% 1% 1% 1% 1% 1% 5% 1% 4% 1%
4% 5% 8% 1% 0% 5% 5% 2% 4% 6% 1% 9% 1%
6% 9% 10% 1% <1% 6% 4% 3% 4% 9% 2% 10% 2%
1% 1% 2% 0% 0% 1% 2% 0% 1% 2% 0% 3% 0%
1% <1% <1% <1% 1%
1% 0% 0% 0% 0%
1% 1% <1% <1% 1%
1% 1% 0% <1% 1%
0% 0% 1% 0% 1%
percentage ouderen dat het afgelopen jaar een betalingsachterstand had van: huur of hypotheek 1% afbetaling gekochte goederen <1% gas en/of lichtrekening <1% telefoonrekening <1% afbetaling schulden 1% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
5
2.0
GEZONDHEID Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
ERVAREN GEZONDHEID ervaren gezondheid uitstekend / zeer goed goed matig / slecht
17% 54% 29%
17% 58% 25%
21% 61% 18%
14% 56% 30%
23% 61% 16%
11% 54% 36%
PSYCHISCHE GEZONDHEID psychische gezondheid psychisch gezond psychisch licht ongezond psychisch matig ongezond psychisch ernstig ongezond
85% 11% 2% 2%
87% 9% 2% 2%
92% 7% 1% 0%
83% 12% 3% 3%
91% 8% 1% <1%
83% 12% 3% 3%
heeft probleem dat hun dag en nacht bezighoudt
20%
22%
16%
28%
20%
25%
risico op angst en depressiestoornissen weinig of geen risico matig risico hoog risico
72% 24% 4%
74% 24% 3%
80% 20% 0%
69% 26% 5%
79% 20% 2%
68% 28% 4%
61% 32% 6% 2%
66% 28% 4% 2%
57% 35% 7% 1%
64% 30% 3% 3%
58% 33% 9% 1%
eenzaamheid niet eenzaam 58% matige eenzaamheid 35% sterke eenzaamheid 5% zeer sterke eenzaamheid 2% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
6
Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
sociale eenzaamheid2 geen sociale eenzaamheid wel sociale eenzaamheid
71% 29%
72% 28%
74% 26%
71% 29%
72% 28%
72% 28%
emotionele eenzaamheid3 geen emotionele eenzaamheid wel emotionele eenzaamheid
86% 14%
87% 13%
92% 8%
84% 16%
91% 9%
82% 28%
is afgelopen jaar mishandeld geen ouderenmishandeling wel ouderenmishandeling
98% 2%
98% 2%
98% 2%
98% 2%
99% 2%
98% 3%
SLAAP- EN KALMERENDE MIDDELEN % dat slaap- of kalmerende middelen gebruikt (*)
17%
21%
10%
28%
15%
26%
17% 6% 9% 68%
31% 8% 12% 50%
12% 5% 10% 73%
17% 6% 6% 71%
17% 5% 12% 66%
duur gebruik slaap- en kalmerende middelen (N=110) 0 tot 3 maanden 23% 3 maanden tot 1 jaar 7% 1 tot 2 jaar 10% langer dan 2 jaar 61% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
Het percentage ouderen dat slaap- en kalmeringsmiddelen gebruikt is in Assen hoger dan in Drenthe.
2
Sociale eenzaamheid is gekoppeld aan een tekort aan sociale integratie, het ontbreken van contacten met mensen waarmee men bepaalde gemeenschappelijke kenmerken deelt, zoals vrienden. 3 Emotionele eenzaamheid treedt op als iemand een hechte, intieme band mist met een ander persoon, in de meeste gevallen een levenspartner.
7
Assen CHRONISCHE AANDOENINGEN chronische aandoeningen beroerte, hersenbloeding, herseninfarct of TIA diabetes mellitus / suikerziekte hartinfarct andere ernstige hartaandoening (zoals hartfalen) een vorm van kanker migraine of regelmatig ernstige hoofdpijn hoge bloeddruk vernauwing van de bloedvaten in de buik of benen astma, chronische bronchitis of CARA / COPD ernstige darmstoornissen langer dan 3 maanden psoriasis chronisch eczeem onvrijwillig urineverlies (incontinentie) ernstige aandoening van de rug (incl. hernia) gewrichtsslijtage van heupen of knieën chronische gewrichtsontsteking andere ernstige aandoening van de nek of schouder andere ernstige aand. van elleboog, pols of hand andere langdurige ziekte of aandoening
Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
5% 15% 4% 10% 7% 4% 34% 7% 13% 5% 2% 3% 7% 13% 28% 8% 10% 7% 16%
5% 16% 4% 8% 8% 4% 35% 7% 12% 7% 4% 2% 7% 13% 27% 9% 12% 8% 15%
7% 17% 7% 11% 9% 1% 28% 10% 12% 7% 3% 2% 2% 10% 18% 5% 8% 7% 13%
4% 16% 2% 6% 6% 7% 40% 4% 12% 6% 4% 2% 10% 16% 34% 11% 15% 9% 18%
3% 16% 4% 7% 7% 4% 29% 4% 10% 4% 3% 1% 5% 10% 24% 9% 12% 9% 13%
8% 16% 4% 10% 9% 4% 42% 10% 15% 10% 5% 3% 9% 17% 31% 9% 12% 6% 18%
32% 68%
37% 63%
27% 73%
37% 63%
26% 75%
samenvatting chronische aandoeningen geen chronische aandoening 33% minimaal 1 chronische aandoening 67% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
8
Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
wordt bij het uitvoeren van dagelijkse bezigheden belemmerd door chronische aandoeningen niet belemmerd wel belemmerd
29% 71%
33% 67%
40% 60%
30% 70%
39% 61%
27% 73%
BEPERKINGEN functionele beperkingen % mensen met een ADL4 beperking % mensen met een HDL5 beperking % mensen met een mobiliteitsbeperking (*)
17% 39% 30%
14% 35% 22%
9% 31% 12%
18% 38% 30%
8% 18% 12%
21% 55% 35%
VALONGEVALLEN % mensen dat het afgelopen jaar wel eens is gevallen (*) ja nee
29% 72%
24% 76%
21% 79%
26% 74%
22% 78%
27% 73%
Plaats waar men is gevallen (N=112) thuis om het huis elders
38% 20% 43%
31% 16% 54%
31% 19% 50%
31% 13% 56%
28% 20% 53%
35% 12% 53%
% dat lichamelijk letsel heeft opgelopen bij de val (N=115)
36%
43%
37%
46%
42%
44%
85%
84%
86%
81%
91%
GRIEPPRIK 83% % dat afgelopen najaar een griepprik heeft gehad (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
Het percentage ouderen dat een mobiliteitsbeperking heeft, is in Assen significant lager dan in Drenthe. Ook zijn relatief minder ouderen het jaar voor af gaand aan het onderzoek gevallen in Assen.
4 5
ADL = algemeen dagelijkse levensverrichtingen HDL = huishoudelijke dagelijkse levensverrichtingen
9
3.0
LEEFSTIJL Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
OVERGEWICHT lichaamsgewicht ondergewicht (BMI < 18,5 kg/m2) normaal gewicht ( 18,5 ≤ BMI > 30 kg/m2) overgewicht (BMI ≥ 30 kg/m2)
1% 85% 15%
1% 88% 11%
0% 91% 9%
2% 85% 13%
1% 89% 11%
1% 87% 12%
LICHAAMSBEWEGING % mensen dat regelmatig onderstaande sport beoefend fietsen wandelen bewegingsoefeningen zwemmen anders
75% 69% 16% 14% 26%
75% 73% 15% 10% 29%
79% 72% 12% 9% 31%
72% 73% 17% 12% 28%
85% 76% 13% 12% 34%
61% 69% 17% 8% 22%
22% 39% 32% 7%
17% 37% 37% 8%
26% 41% 29% 5%
16% 42% 34% 9%
31% 36% 30% 4%
Hoe vaak doet u aan sport / lichaamsbeweging? 1 uur of minder per week 25% 2-4 uur per week 36% 5-10 uur per week 29% meer dan 10 uur per week 10% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
10
Assen Indien u niet regelmatig sport of aan lichaamsbeweging doet, wat is daarvoor de reden? (N=179) slechte gezondheid financieel niet mogelijk geen tijd geen zin geen mogelijkheden in de buurt anders
Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
26% 5% 11% 35% 2% 21%
17% 4% 15% 37% 3% 25%
17% 1% 19% 44% 0% 19%
16% 7% 12% 32% 5% 28%
11% 7% 26% 32% 4% 21%
22% 2% 4% 42% 2% 27%
19% 57% 23%
22% 53% 25%
18% 60% 22%
20% 59% 22%
19% 56% 25%
Zou u meer willen bewegen? (*) ja 14% nee 57% weet ik niet 29% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe Meer ouderen in Assen dan in Drenthe geven aan dat ze meer zouden willen bewegen.
11
4.0
GEBRUIK VAN ZORG EN ZORGVOORZIENINGEN Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
HUISARTSBEZOEK contact met huisarts in de afgelopen 2 maanden ja nee
59% 41%
61% 39%
61% 40%
62% 38%
59% 41%
64% 36%
OVERIG ZORGGEBRUIK contact met andere zorgverleners in afgelopen jaar medisch specialist tandarts en mondhygiënist diëtist fysiotherapeut thuiszorg (wijkverpleegkundige, Alphahulp) (*) GGZ (instellingen voor geestelijke gezondheidszorg) Maatschappelijk Werk vrijgevestigd psycholoog / psychiater alternatieve genezers (homeopaat, acupuncturist) ouderenadviseur / seniorenadviseur (*) Stichting Welzijn Ouderen (*)
63% 49% 13% 28% 22% 3% 3% 1% 5% 2% 7%
64% 51% 13% 31% 17% 4% 3% 3% 6% <1% 3%
66% 46% 13% 23% 11% 1% 2% 3% 3% 0% 1%
62% 54% 12% 37% 22% 6% 4% 3% 8% 1% 4%
61% 53% 13% 29% 8% 2% 3% 3% 8% 1% 1%
67% 47% 13% 33% 28% 7% 4% 3% 4% 0% 6%
11% 2% 87%
7% 2% 91%
14% 2% 83%
5% 2% 93%
19% 2% 78%
MANTELZORG MANTELZORG ONTVANGEN % mensen dat het afgelopen jaar mantelzorg heeft ontvangen ja, krijg ik nog 13% ja, maar krijg het nu niet meer 2% nee 85% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
Het percentage ouderen in Assen dat contact heeft gehad met de Thuiszorg, de ouderen-/seniorenadviseur en/of Stichting Welzijn Ouderen is lager dan in Drenthe.
12
Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
diegene die mantelzorg krijgen, krijgen het van: (N=57) echtgeno(o)t(te) of partner kinderen andere familieleden buren / vrienden / kennissen
38% 53% 11% 26%
34% 53% 8% 30%
43% 50% 0% 14%
31% 53% 10% 35%
46% 46% 8% 17%
30% 54% 7% 33%
diegene die mantelzorg krijgen, waaruit bestaat het: (N=57) hulp in de huishouding klaarmaken van de warme maaltijden hulp bij persoonlijke verzorging hulp bij medische verzorging gezelschap, troost, afleiding, enz. begeleiding en/of vervoer regeling geldzaken en/of andere administratie
76% 30% 23% 20% 43% 58% 52%
74% 30% 19% 21% 45% 57% 54%
78% 57% 29% 36% 43% 50% 43%
73% 23% 15% 15% 48% 59% 59%
54% 46% 17% 17% 46% 46% 39%
81% 25% 20% 22% 46% 61% 59%
21% 11% 21% 18% 16% 14%
18% 0% 9% 27% 9% 36%
21% 15% 24% 15% 21% 6%
22% 11% 11% 22% 11% 22%
19% 13% 25% 16% 19% 9%
diegene die mantelzorg krijgen, hoeveel uur krijgt u gemiddeld per week (N=46) incidenteel 16% minder dan 2 uur per week 8% 2-5 uur per week 28% 6-10 uur per week 16% 11-20 uur per week 13% 21 uur per week of meer 19% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
13
Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
MANTELZORG GEVEN % mensen dat het afgelopen jaar mantelzorg heeft gegeven ja, ik geef het nog ja, maar geef het nu niet meer nee
12% 4% 84%
14% 5% 82%
13% 4% 83%
15% 5% 81%
17% 3% 80%
10% 6% 84%
diegene die mantelzorg geven, waaruit bestaat het: (N=84) hulp in de huishouding klaarmaken van de warme maaltijden hulp bij persoonlijke verzorging hulp bij medische verzorging gezelschap, troost, afleiding, enz. begeleiding en/of vervoer regeling geldzaken en/of andere administratie
37% 16% 12% 9% 46% 33% 25%
31% 15% 8% 6% 52% 39% 34%
43% 26% 14% 6% 46% 46% 40%
24% 8% 4% 4% 58% 34% 29%
32% 17% 6% 4% 66% 44% 34%
28% 13% 9% 6% 31% 28% 31%
diegene die mantelzorg geven, hoeveel uur geeft u gemiddeld per week (N=36) 1-2 uur per week 3-5 uur per week 6-10 uur per week 11-20 uur per week 21 uur per week of meer
13% 20% 28% 15% 24%
8% 22% 32% 22% 16%
6% 28% 22% 28% 17%
11% 16% 42% 16% 16%
4% 25% 39% 21% 11%
20% 20% 10% 20% 30%
84% 16%
92% 8%
81% 19%
84% 16%
84% 16%
mate van ervaren belasting bij het geven van mantelzorg (N=60) licht belast 90% zwaar belast 10% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
14
5.0
SOCIALE EN FYSIEKE OMGEVING Assen
SOCIALE CONTACTEN lidmaatschap club / vereniging % dat actief lid is van een vereniging of club sociaal kapitaal6 laag gemiddeld hoog onbekend VRIJWILLIGERSWERK doet u vrijwillgerswerk? ja nee hoeveel uur per week doet u vrijwilligerswerk? (N=121) 1 uur of minder per week 2–4 uur per week 5-10 uur per week meer dan 10 uur per week
Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
52%
49%
51%
48%
58%
39%
33% 39% 23% 6%
38% 37% 20% 5%
36% 37% 23% 4%
40% 37% 17% 6%
38% 37% 20% 5%
38% 37% 20% 5%
26% 74%
26% 74%
30% 70%
23% 77%
36% 64%
15% 85%
28% 44% 21% 7%
27% 46% 21% 6%
26% 37% 32% 5%
28% 54% 11% 8%
23% 43% 26% 8%
38% 53% 9% 0%
23% 12% 43% 15% 20% 9% 21%
13% 13% 30% 18% 16% 13% 34%
32% 9% 55% 12% 24% 3% 9%
25% 12% 41% 14% 16% 9% 24%
16% 9% 46% 18% 32% 6% 9%
diegene die vrijwilligerswerk doen: waar? verzorging / welzijnszorg en/of hulpverlening (N=122) 23% sociaal cultureel werk (N=122) 14% kerk, religieuze of levensbeschouwelijke organisatie (N=127) 36% belangen-, politieke-, ideële organisaties (N=124) 16% hobby en/of gezelligheidsvereniging (N=126) 25% kunst, cultuur en/of media organisatie (N=123) 14% sport en/of recreatievereniging (N=124) 21% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe 6
Sociaal kapitaal is een maat voor de ervaren sociale contacten in de buurt en de betrokkenheid van de bewoners met de buurt. Hiervoor zijn een aantal stellingen opgenomen zoals ‘de buurtbewoners zijn te vertrouwen’ en ‘de buurtbewoners hebben een band met elkaar’. Respondenten konden deze beantwoorden op een 5-puntsschaal van zeer eens tot zeer oneens.
15
Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
VEILIGHEID durft u de straat op te gaan als het donker is? (*) ja nee
72% 28%
65% 35%
90% 10%
47% 53%
78% 22%
51% 49%
voelt u zich wel eens onveilig? (*) ja nee weet niet / geen mening
11% 79% 10%
16% 75% 9%
13% 82% 5%
19% 69% 13%
16% 77% 7%
16% 72% 12%
3% 5% 5% 19% 7% 17%
2% 5% 3% 11% 4% 11%
3% 6% 7% 24% 9% 21%
1% 4% 3% 16% 5% 15%
5% 6% 9% 22% 10% 18%
% ouderen dat zich wel eens onveilig voelt overdag binnenshuis 3% overdag buitenshuis 4% ’s avonds binnenshuis 6% ’s avonds buitenshuis (*) 14% ’s nachts binnenshuis 7% ’s nachts buitenshuis (*) 13% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
Relatief meer ouderen in Assen durven niet in het donker de straat op te gaan en/of voelen zich wel eens onveilig in het algemeen, maar ook specifiek ’s avonds of ’s nachts buitenshuis.
16
Assen % ouderen dat bepaalde redenen opgeeft waarom zij zich o.a. buitenshuis wel eens onveilig voelen groepen jongeren (N=109) bang om slachtoffer te worden van een misdrijf (N=105) afwezigheid van toezicht (N=105) verkeersonveiligheid (N=105) berichten over onveiligheid (N=105) overlast van omwonenden (N=103) ik vind het buiten te druk (N=104) te veel rommel / straatvuil (N=104) de krant / tv zegt dat het onveilig is (N=104) te weinig verlichting (N=103) te weinig toezicht politie (N=106) anders (N=103)
Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
51% 40% 25% 19% 27% 5% 6% 8% 15% 19% 45% 15%
59% 50% 32% 18% 26% 4% 3% 9% 15% 18% 53% 9%
71% 52% 38% 18% 18% 6% 0% 12% 9% 15% 56% 9%
55% 49% 29% 20% 30% 3% 4% 6% 18% 20% 51% 9%
58% 46% 32% 20% 29% 4% 2% 13% 11% 26% 58% 11%
61% 54% 32% 16% 22% 4% 4% 4% 20% 10% 46% 8%
54% 29% 2% 9% 2% 1% <1% 1% 1%
63% 26% 1% 5% 3% 1% 1% 0% 2%
47% 32% 2% 13% 2% 1% <1% 1% 1%
65% 23% 3% 5% 1% 0% <1% <1% 2%
40% 37% 1% 14% 4% 2% <1% 1% 1%
WONING EN WOONOMGEVING in wat voor woning woont u (*) eengezinswoning 60% flat / etage / appartement 16% boerderij / woning met tuinderij 9% senioren- of bejaardenwoning 9% serviceflat 1% aanleunwoning bij verzorgingshuis 1% verzorgingshuis 1% woonzorg combinatie 1% anders 2% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
Vergeleken met Drenthe wonen ouderen in Assen vaker in een flat/etage/appartement en minder vaak in een eengezinswoning of boerderij / woning met tuinderij.
17
Assen Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
wilt u binnen twee jaar verhuizen? (*) beslist niet misschien wel beslist wel ik heb al andere woonruimte gevonden weet niet
63% 20% 4% 1% 12%
69% 13% 3% 3% 11%
67% 13% 3% 6% 12%
71% 14% 3% 1% 10%
70% 16% 2% 3% 10%
69% 10% 5% 3% 12%
ouderen die beslist / misschien wel willen verhuizen waarheen zou u willen verhuizen? (*) (N=150) ik wil in mijn huidige woonplaats blijven wonen andere kern binnen gemeente met meer voorzieningen andere gemeente met meer voorzieningen anders
62% 19% 7% 13%
64% 14% 2% 20%
61% 13% 4% 23%
66% 15% 0% 19%
68% 8% 1% 23%
60% 21% 3% 16%
7% 5% 6% 37% 33% 17% 22%
11% 7% 8% 31% 40% 11% 23%
3% 4% 4% 42% 26% 23% 22%
8% 4% 8% 43% 27% 3% 24%
5% 5% 5% 28% 39% 35% 18%
wat is de reden van uw verhuiswens? ik ervaar te veel overlast in mijn buurt (*)(N=131) 3% ik wil dichter bij mijn familie / kinderen wonen (N=131) 8% ik wil dichter bij openbaar vervoer wonen (N=131) 6% ik wil naar een kleiner huis of een huis zonder trap (N=131) 34% ik wil naar een huis dat aangepast is (N=131) 33% ik wil meer verzorging aan huis (N=131) 20% andere reden (N=131) 24% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
Vergeleken met Drenthe geven relatief meer ouderen uit Assen aan dat ze beslist niet willen verhuizen en minder dat ze dit misschien wel willen. Van de ouderen die beslist of misschien willen verhuizen geeft een hoger percentage aan dat ze naar iets “anders” willen verhuizen, vergeleken met Drentse ouderen. Men kon in de vragenlijst niet aangeven welke reden dat dan was. Als reden geven meer ouderen in Assen dan in Drenthe aan dat ze overlast ervaren in hun buurt.
18
Assen onder welke omstandigheden zou u toch in uw huidige woning willen blijven wonen? geen enkele, ik wil in ieder geval verhuizen (*) (N=127) aanpassingen in woning (N=127) meer verzorging aan huis (N=128) alarmering in huis (N=128) meer huishoudelijke hulp of maaltijden aan huis (N=128) er moet halte voor openbaar vervoer dichtbij komen (N=127) andere reden (N=127)
Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
25% 20% 15% 10% 13% 5% 40%
33% 14% 14% 8% 11% 5% 41%
36% 13% 14% 7% 12% 5% 39%
31% 16% 15% 10% 12% 5% 42%
38% 16% 7% 4% 9% 3% 41%
28% 12% 22% 12% 16% 5% 40%
20% 42% 37%
22% 43% 35%
18% 43% 40%
11% 42% 47%
31% 44% 25%
wilt u in uw nieuwe woonsituatie gebruik kunnen maken van diensten van een dienstencentrum, bejaarden- of verzorgingshuis? (N=138) ja 17% ja, ik denk het wel 48% nee 35% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
Een hoger percentage ouderen uit Assen wil onder geen enkele omstandigheid in de huidige woning blijven wonen en in ieder geval verhuizen.
19
Assen Drenthe % ouderen dat aangeeft of bepaalde dienst nodig is om in huidige woning te blijven wonen hulp bij klussen in huis 34% hulp bij onderhoud van de tuin (*) 32% hulp in de huishouding 39% hulp bij persoonlijke verzorging (*) 8% hulp bij de zorg van mijn echtgeno(o)t(e) / partner 8% hulp bij mijn persoonlijke administratie (*) 29% financiële ondersteuning of advies 11% goed bereikbare voorzieningen 35% vervoersmogelijkheden 30% begeleiding bij vrijetijdsbesteding 8% maaltijdvoorziening aan huis 11% hulpmiddelen 19% woningaanpassing (*) 22% dagopvang en/of dagbehandeling 4% bezoek aan huis voor gezelligheid 8% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
34% 23% 36% 5% 6% 23% 9% 37% 30% 6% 10% 15% 16% 3% 6%
26% 17% 26% 4% 8% 15% 4% 32% 22% 4% 9% 10% 11% 2% 4%
40% 28% 44% 7% 4% 30% 13% 40% 36% 7% 10% 20% 19% 4% 8%
28% 20% 22% 2% 4% 15% 9% 26% 20% 7% 5% 4% 9% 1% 4%
41% 27% 54% 9% 9% 34% 10% 51% 42% 4% 15% 29% 24% 5% 8%
Relatief minder ouderen in Assen dan in Drenthe geven voor de volgende diensten aan dat deze nodig zijn om in de huidige woning te blijven wonen - hulp bij onderhoud van de tuin - hulp bij persoonlijke verzorging - hulp bij persoonlijke administratie - woningaanpassing
20
6.0
VOORZIENINGEN EN VERVOER Assen
VOORZIENINGEN weet u waar u moet zijn voor informatie over maaltijdvoorziening (tafeltje-dek-je) vervoersvoorziening (*) woningaanpassing (*) huursubsidie personenalarmering uitleen van verpleegartikelen en hulpmiddelen kwijtschelding van gemeentelijke belastingen bijzondere bijstand (*) vergoeding van woningaanpassing (*) aanschaf van hulpmiddelen pas 65 huisbezoek door vrijwilligers bewegen voor ouderen (MbvO, zwemmen) gezellige activiteiten voor ouderen (bijv. kaarten) vormingsactiviteiten voor ouderen persoonsgebonden budget bij ziekte / zorgbehoefte
Drenthe
Assen
mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
69% 67% 65% 64% 54% 80% 60% 55% 54% 70% 78% 42% 55% 69% 54% 50%
68% 57% 58% 62% 54% 83% 56% 49% 47% 71% 78% 38% 52% 66% 50% 47%
68% 58% 62% 64% 51% 83% 62% 55% 53% 72% 76% 38% 50% 64% 49% 51%
68% 56% 55% 60% 56% 83% 52% 45% 43% 70% 80% 38% 53% 68% 51% 44%
66% 57% 59% 66% 51% 84% 62% 56% 50% 73% 77% 37% 54% 66% 52% 49%
71% 57% 57% 57% 57% 81% 48% 41% 44% 69% 80% 38% 49% 65% 47% 43%
14%
8%
19%
11%
18%
VERVOERSPROBLEMEN heeft u wel eens problemen met vervoer waardoor u ergens niet naar toe gaat, waar u wel naar toe had willen gaan? ja 14% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
In Assen weten minder ouderen dan in Drenthe, waar ze moeten zijn voor informatie over: - vervoersvoorzieningen - woningaanpassing - bijzondere bijstand - vergoeding van woningaanpassing
21
Drenthe
Assen
die ouderen die wel eens ergens niet naar toe gaan door vervoersproblemen: wat is de oorzaak anderen hebben geen tijd om mij te brengen 2% ik durf niet meer zo goed auto te rijden (*) 4% ik durf niet meer te fietsen 6% de bushalte ligt te ver van mijn huis 4% de bus stopt te ver van mijn reisdoel 3% ik vind het openbaar vervoer onveilig 1% ik vind het openbaar vervoer te ingewikkeld 6% ik ben lichamelijk niet in staat te reizen (*) 5% het gebruik van hulpmiddel levert problemen 2% ik moet te lang wachten op de belbus of deeltaxi 2% ik vind de gewone taxi te duur 6% anders 4% (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
2% 1% 4% 3% 3% <1% 5% 3% 2% 1% 7% 4%
Assen mannen
vrouwen
65-74 jaar
75-90 jaar
1% 2% 1% 3% 3% 1% 2% 2% 1% 1% 4% 2%
2% 1% 6% 3% 3% <1% 8% 3% 2% 2% 9% 5%
2% <1% 1% 3% 2% 0% 2% 1% 1% <1% 5% 3%
1% 3% 8% 4% 4% 1% 9% 5% 3% 3% 9% 5%
Niet meer durven autorijden en/of lichamelijk niet meer in staat zijn te reizen, is voor een lager percentage ouderen in Assen de oorzaak voor hun vervoersprobleem in vergelijking met Drentse ouderen
22
7.0
ASSEN, VERGELIJKING 2007 MET 2002
LICHAAMSBEWEGING % mensen dat regelmatig onderstaande sport beoefend fietsen wandelen bewegingsoefeningen zwemmen VEILIGHEID durft u de straat op te gaan als het donker is? ja nee VOORZIENINGEN Weet u waar u moet zijn voor informatie over maaltijdvoorziening (tafeltje-dek-je) vervoersvoorziening woningaanpassing huursubsidie personenalarmering uitleen van verpleegartikelen en hulpmiddelen kwijtschelding van gemeentelijke belastingen bijzondere bijstand vergoeding van woningaanpassing aanschaf van hulpmiddelen pas 65 huisbezoek door vrijwilligers bewegen voor ouderen (MbvO, zwemmen) gezellige activiteiten voor ouderen (bijv. kaarten) vormingsactiviteiten voor ouderen persoonsgebonden budget bij ziekte / zorgbehoefte (*) significant verschil in percentage tussen de gemeente en de provincie Drenthe
23
2002
2007
72% 70% 17% 15%
75% 73% 15% 10%
65% 35%
65% 35%
77% 62% 57% 65% 53% 83% 56% 52% 48% 67% 83% 39% 53% 69% 54% 39%
68% 57% 58% 62% 54% 83% 56% 49% 47% 71% 78% 38% 52% 66% 50% 47%
8.0
TOELICHTING OP HET ONDERZOEK
In dit tabellenboek worden de resultaten van het ouderenonderzoek 2007gepresenteerd voor de gemeente Assen. Ook de percentages van de hele provincie Drenthe staan in de tabellen, zodat een beeld wordt verkregen hoe Assen zich verhoudt tot Drenthe. Voor uitgebreidere provinciale cijfers wordt verwezen naar het provinciale rapport ‘Ouderenonderzoek Drenthe 2007’ van de GGD Drenthe7. Daarin worden ook verschillen tussen mannen en vrouwen, tussen de twee leeftijdsgroepen en naar sociaal economische beschreven. In Assen is aan 726 zelfstandig wonende ouderen tussen 65 en 90 jaar gevraagd de enquête in te vullen en terug te sturen. 524 volledig ingevulde vragenlijsten kwamen retour; dat is een respons van 72% (voor Drenthe totaal is dit 75%). Respons naar leeftijd en geslacht voor de gemeente Assen. Aantal verzonden Aantal vragenlijsten vragenlijsten retour Mannen 316 226 Vrouwen 410 298 65 t/m 74 jaar 414 249 75 jaar en ouder 312 275 Totaal 726 524
Respons (%) 72% 73% 60% 88% 72%
Zoals in de tabel is te zien zijn er verschillen in respons tussen vrouwen en mannen en tussen de twee leeftijdsgroepen. Daarom is er bij de analyses gebruik gemaakt van weging. Bij weging wordt er voor gezorgd dat de respons in het onderzoek een vergelijkbare opbouw krijgt naar geslacht en leeftijd met de werkelijke bevolkingssamenstelling in Assen. Verschillen tussen Assen en Drenthe totaal kunnen dus niet verklaard worden door verschillen in leeftijdsopbouw of geslacht. In de tekst bij de tabellen worden alleen significante verschillen besproken. Significant wil zeggen dat het verschil niet meer aan toeval is toe te schrijven. Significante verschillen worden in de tabel weergegeven door een ‘(*)’ achter het onderwerp. Er is aan het eind van dit tabellenboek een kort hoofdstuk gewijd aan de vergelijking met het vorige ouderenonderzoek uit 2002. Helaas is het maar voor een beperkt aantal onderwerpen mogelijk om de resultaten met elkaar te vergelijken. Reden hiervoor is dat binnen het project ‘lokale en nationale monitor’ landelijke afspraken zijn gemaakt over het gebruik van uniforme standaard vraagstellingen. Hierdoor zijn vraagstellingen voor dit ouderenonderzoek in de meeste gevallen afwijkend van de vraagstellingen uit 2002. Voor de enkele onderwerpen waar het wel mogelijk was, staan de gegevens in hoofdstuk 7 weergegeven.
7
Ouderenonderzoek Drenthe 2007. C.A. Bos, N. van Zanden en N. Campman. GGD Drenthe, herziene versie, april 2008.
24
