OUD EN AUTONOOM Werkt autonomie in de ouderenzorg?
Datum: Donderdag 4 februari 2016 Locatie: Soeterbeeck, Ravenstein
Toelichting
PAO Heyendael organiseert, samen met de doelgroepcommissie Ouderengeneeskunde op donderdag 4 februari 2016 de cursus:
OUD EN AUTONOOM Werkt autonomie in de ouderenzorg? Oud en autonoom. Op het eerste gezicht lijkt het alsof het hier gaat om twee begrippen die maar matig bij elkaar passen. Om begrippen die misschien wel tegengesteld zijn aan elkaar. Ouderdom komt immers altijd met gebreken? En dat maakt iemand toch minder zelfredzaam en daardoor minder autonoom? Heel kort door de bocht kun je zelfs de vraag stellen of een begrip als autonomie eigenlijk wel werkt in de ouderenzorg. Bij deze nascholing stellen we die vraag hardop. Het programma met informatieve lezingen, een prikkelend forumdebat op basis van filmfragmenten en kleinschalige, praktijkgeoriënteerde workshops biedt u de mogelijkheid tot inhoudelijke verdieping en het aanscherpen van uw eigen visie door in discussie te gaan met collega’s. Hoewel uw werk in de ouderenzorg overloopt van aanknopingspunten om het thema autonomie aan te verbinden, staan er vier invalshoeken nadrukkelijk op de agenda van de dag: de inzet van technologie in de ouderenzorg, vraagstukken rond kwaliteit van leven, euthanasie en dementie, en de lastige combinatie van autonomie en een multiculturele patiëntenpopulatie. Uiteraard zullen we de dag beginnen door nadrukkelijk stil te staan bij het begrip autonomie zelf. In de lezing van Frits de Lange verkent hij verschillende manieren waarop autonomie wordt gebruikt (als zelfredzaamheid, zelfbeschikking, zelfsturing, wellicht ook: zelfwording) en kijken we hoe ze uitwerken in de praktijk van de ouderenzorg. Er zijn vele verschillende benaderingen voor kwaliteit van leven. Debby Gerritsen zal enkele benaderingen voor kwaliteit van leven belichten, en dieper ingaan op de implicaties ervan voor de zorg voor kwetsbare ouderen in het algemeen en mensen met dementie in het bijzonder. De lezing van Maria van den Muijsenbergh gaat over oudere migranten en autonomie. De gastarbeiders die 50 jaar geleden naar Nederland kwamen, vormen een groeiende groep oudere migranten in Nederland. Deze groep is nog geworteld in een collectivitistische cultuur, bestaat uit voornamelijk laag opgeleiden en kampt bovendien vaak met een taalbarrière. De Nederlandse zorg, gebaseerd op de westerse waarde van individuele autonomie sluit hier niet altijd goed op aan. Aan de hand van een discussie met u als deelnemer sluiten we de ochtend af. In de middag staan er 2 workshoprondes op het programma, u hebt de keuze uit drie verschillende workshops, een uitgebreide toelichting vindt u verderop in deze folder.
Programma
09.00 Ontvangst en registratie 09.30 Welkom en toelichting op het programma Gert Olthuis 09.35 Autonomie… ja, maar wat bedoel je? Frits de Lange 10.05 Vragen 10.10 Kwaliteit van leven Debby Gerritsen 10.40 Vragen 10.45 Pauze 11.15 “Vraag dat maar aan mijn dochter, die weet wel wat ik wil” Oudere migranten en autonomie Maria van den Muijsenbergh 11.45 Vragen 11.50 Forumdiscussie Frits de Lange, Debby Gerritsen, Maria van den Muijsenberg, Gert Olthuis en de deelnemers in de zaal 12.45 Lunch 13.45 WORKSHOPRONDE 1 14.45 Pauze 15.00 WORKSHOPRONDE 2 16.00 Conclusies en muzikale omlijsting door Piepschuim 16.30 Informele afsluiting
Workhops
KEUZE UIT DRIE ONDERWERPEN: WORKSHOP 1 Autonomie, euthanasie en dementie Evert Hendriksen I n deze workshop komt euthanasie als fenomeen in Nederland aan bod: criteria, getallen, de Levenseindekliniek en casuïstiek. De stelling wordt geponeerd dat de basis van euthanasie niets anders is dan een optelsom van de ethische en Christelijke waarden autonomie en barmhartigheid. WORKSHOP 2 Oud en autonoom dankzij techniek? Over normerende en normloze zorgtechnologie Alistair Niemeijer Een vergrijzende samenleving, groeiende personeelstekorten, bezuinigingen en een terugtrekkende overheid maken het steeds moeilijker om goede zorg voor (kwetsbare) ouderen te borgen. Nieuwe zorgtechnologie zoals domotica zouden hier een uitkomst kunnen bieden. Tegelijkertijd roept de toepassing van dit soort technologie ook ethische, juridische en praktische vragen op. Tijdens deze workshop worden deze vraagstukken aan de hand van onderzoeksbevindingen, casuïstiek en een ethische inleiding over de inherente normativiteit van technologieën gepresenteerd. WORKSHOP 3 Autonomie in de multiculturele zorg Peronneke Slaats, Ilma Fick een mens is hetzelfde. Voor hulpverleners is dat heel herkenbaar. Toch zijn er binnen G Nederland diverse grote groepen migranten, die zich als groep onderscheiden. Hulpverleners die met deze groepen werken ondervinden regelmatig herkenbare dilemma’s, die vaak worden benoemd als “culturele verschillen”. Ook thema’s zoals autonomie en de wens van de patiënt zijn natuurlijk inherent verbonden aan cultuur, historie, identiteit, religie en familiestructuren. Om cultuurkloven te overbruggen moet de hulpverlener zich bewust zijn van de cultuur van de ander, maar ook van diens eigen cultuur. In deze workshop pretenderen wij niet ‘de oplossing’ te hebben voor alle dilemma’s in de praktijk. Wel delen wij, als specialisten ouderengeneeskunde bij migranten, onze ervaringen en gaan we door middel van casuïstiek, stellingen en vragen samen met jullie op zoek naar bewustwording en inzicht. Hiermee hopen we de hulpverleners handvatten te geven voor de vaak moeilijke worstelingen in de dagelijkse praktijk.
Docenten en voorbereidingscommissie
Drs. J.P. van den Borgh specialist Ouderengeneeskunde De Waalboog, Nijmegen Drs. M. Derhaag specialist ouderengeneeskunde Attent, Dieren
Prof.dr. F. de Lange hoogleraar ethiek Protestantse Theologische Universiteit Groningen Dr. M.E.T.C. van den Muijsenbergh huisarts en senior onderzoeker Radboudumc, Nijmegen
Dr. D. Gerritsen ouderenpsycholoog, senior onderzoeker Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen, Nijmegen
Dr. A. Niemeijer universitair docent Zorgethiek Universiteit voor humanistiek, Utrecht
Drs. I. Fick specialist ouderengeneeskunde Zorggroep Elde, Boxtel
Dr. G.J. Olthuis universitair docent Medische Ethiek IQ Healthcare, Radboudumc, Nijmegen
Drs. E. Hendriksen specialist ouderengeneeskunde SCEN-arts en arts Levenseindekliniek, Laag-Keppel
Drs. P.Slaats specialist ouderengeneeskunde Zorggroep Elde, Boxtel Drs. G.C.M. Claessen projectmanager PAO Heyendael, Nijmegen
Informatie
Doelgroepen
Inschrijving
Specialisten ouderengeneeskunde (io), geriaters (io), huisartsen (io) en verpleegkundig specialisten (io) die met oudere patiënten te maken hebben. Ook is de cursus bedoeld voor physician assisants, psychologen en maatschappelijk werkers.
• Het inschrijftarief bedraagt € 345,• U kunt zich inschrijven en uw betaling regelen via onze website www.paoheyendael.nl/oudenautonoom • Op al onze events zijn onze algemene voorwaarden van toepassing.
Locatie
Contact
De cursus vindt plaats bij vergaderen conferentiecentrum Soeterbeeck te Ravenstein.
Accreditatie / certificaat • P AO Heyendael heeft een instellingsaccreditatie voor huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde. • Accreditatie wordt aangevraagd bij de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG) • Accreditatie wordt aangevraagd bij Accreditatie Bureau Verpleegkundig Specialisten Register en bij de NAPA. • Na afloop van de cursus ontvangt u een digitaal certificaat.
Radboudumc PAO Heyendael / 87 Geertje van Duijnhoven, projectmedewerker Postbus 9101 6500 HB Nijmegen T 024 3610342 E
[email protected] I www.paoheyendael.nl PAO Heyendael werkt volgens de door het NIAZ vastgestelde norm voor medische bij- en nascholing. Deze mailing is verzorgd door PAO Heyendael. Indien uw gegevens onjuist zijn of u in de toekomst geen post meer van PAO Heyendael wenst te ontvangen, kunt u dit aan ons doorgeven.
Voor in uw agenda: Noviteitencolleges ouderengeneeskunde, 21 april 2016 In snel tempo verandert de ouderenzorg. Zowel in de eerste als in de tweede lijn zijn er afgelopen jaren innovaties gepleegd, op evidence gestoeld, die belangrijke gevolgen hebben voor de oudere patiënt. Zo hebben technische veranderingen de samenwerking met de zorgverlener versoepeld, hebben invasieve technieken ervoor gezorgd dat voorheen zware operaties bij ouderen makkelijker uit te voeren zijn, en zorgen robotica voor spectaculaire resultaten bij Parkinsonpatiënten. Tijdens deze noviteitencolleges gaan we dieper in op recente ontwikkelingen binnen de zorg en het zorgaanbod die van invloed zijn op de mogelijkheden voor de oudere patiënt. www.paoheyendael.nl/noviteitenouderen
volg ons: @paoheyendael