Opsporen van visuele verwerkingsproblemen bij jong en oud Het traceren van verwerkingsproblemen bij mensen die dit zelf niet kunnen aangeven
Hans van der Steen, afdeling neurowetenschappen Sanny van der Steen, afdeling research Koninklijke Visio
Opbouw van het programma
§ Voorstellen § Normaal en afwijkend gezichtsvermogen § Rol van de hersenen bij het zien § Opsporen van visuele problemen § Innovatie in diagnostiek § Samenwerking research en revalidatie § Perspectief voor de patiënt
March 8, 2016
Opbouw van het programma
§ Voorstellen § Normaal en afwijkend gezichtsvermogen § Rol van de hersenen bij het zien § Opsporen van visuele problemen § Innovatie in diagnostiek § Samenwerking research en revalidatie § Perspectief voor de patiënt
March 8, 2016
Normaal en afwijkend gezichtsvermogen
§ Zien is dominant § Definitie van slechtziendheid en prevalentie § Oorzaken van slechtziendheid § Vormen van slechtziendheid
March 8, 2016
Gezichtsscherpte
March 8, 2016
Kokervisus (klein gezichtsveld)
March 8, 2016
Nachtblindheid
March 8, 2016
Lichtadaptatie
March 8, 2016
Contrastgevoeligheid
March 8, 2016
Opbouw van het programma
§ Voorstellen § Normaal en afwijkend gezichtsvermogen § Rol van de hersenen bij het zien § Opsporen van visuele problemen § Innovatie in diagnostiek § Samenwerking research en revalidatie § Perspectief voor de patiënt
March 8, 2016
Rol van de hersenen bij het zien
March 8, 2016
Lagere en hogere visuele functies
Lagere visuele functies
Hogere visuele functies
Rol van de hersenen bij het zien
March 8, 2016
Rol van de hersenen bij het zien
March 8, 2016
§
Rol van de hersenen bij het zien
Visuele s(muli hebben verschillende eigenschappen
§ Mo(on
§ Form
§ Contrast
§ Color
Rol van de hersenen bij het zien
§ 40 % van onze hersenen is betrokken bij visuele informatie verwerking § Hersengebieden zijn gespecialiseerd
March 8, 2016
Bewegings zien
Beweging
contrast
§
Rol van de hersenen bij het zien
Beschadiging leidt tot specifieke uitval
March 8, 2016
Hogere visuele functies
Opbouw van het programma
§ Voorstellen § Normaal en afwijkend gezichtsvermogen § Rol van de hersenen bij het zien § Opsporen van visuele problemen § Innovatie in diagnostiek § Samenwerking research en revalidatie § Perspectief voor de patiënt
March 8, 2016
Opsporen van visuele problemen
§ Verschillende type problemen § Traditionele meetmethodes en hun beperkingen
§ Cliënten die niet goed kunnen aangeven
March 8, 2016
Opbouw van het programma
§ Voorstellen § Normaal en afwijkend gezichtsvermogen § Rol van de hersenen bij het zien § Opsporen van visuele problemen § Innovatie in diagnostiek § Samenwerking research en revalidatie § Perspectief voor de patiënt
March 8, 2016
Innovatie in diagnostiek
bij kinderen: van Teller kaart naar eye tracker
March 8, 2016
Innovatie in diagnostiek
§ Voordelen meting met eye tracker • Niet belastend voor het kind • Snel (een complete test duurt 20 minuten) • Methode levert objectieve uitkomstmaten • Vergelijking met leeftijdsgenoten • Meerdere metingen op opeenvolgende tijdstippen
March 8, 2016
Eye tracking & Preferential Looking
Oogbewegingen als maat voor visuele informatie verwerking
Visuele stimuli
Cartoon
Contrast
Form
Motion
Colour
Eye tracking & Preferential Lookingcome parameters
Reactie tijd tot Fixatie (RTF) ~ visuele verwerkingstijd
36
Gaze to target (deg)
24
RTF
12 0 0.0
0.5
1.0
Time (s)
1.5
2.0
§ Hoe lang duurt het voordat een kind kijkt?
§ Gaze y-coordinate
(degrees)
§ 24°
800
RTFmi n (ms)
600 § 12°
400 200
§ 0° § 0°
0 § 15°
§ Gaze x-coordinate
§ 30°
(degrees)
0
1
2
3
4
5
6
7
Age (years)
8
9
10 11 12
Opbouw van het programma
§ Voorstellen § Normaal en afwijkend gezichtsvermogen § Rol van de hersenen bij het zien § Opsporen van visuele problemen § Innovatie in diagnostiek § Samenwerking research en revalidatie § Perspectief voor de patiënt
March 8, 2016
Samenwerking research en revalidatie
§ Meten van oogbewegingen met eyetracking apparatuur § Experimentele toepassing op het lab § Uittesten met patiënten § Gezamenlijke onderzoeksprojecten § Implementatie van deze meetmethode in de praktijk van revalidatie en kliniek
March 8, 2016
Van onderzoek
§ Info:
naar de praktijk
§ Info:
Kinderen met CVI
Kinderen hebben moeite met: § Overzicht houden § Terug vinden van mensen, voorwerpen in een volle ruimte § Inschatten van snelheid § Aanleren van bijv. routes § Herkennen van details of juist overzicht § Doelgerichte bewegingen
March 8, 2016
Kinderen met CVI Hersenschade rond de geboorte kan de visuele informatie verwerking verstoren
kinderen met CVI
Kinderen met CVI Longitudinale studie naar visuele ontwikkeling Inzicht project 2012 – 2015 (3 jaar follow-up in 120 kinderen)
Oogbewegingen Visuele functies Medische gegevens
RTF Baseline
Kinderen met CVI
800
§ Peripheral
700
§ Central
600
§ Nonspecific
500 400 300 200 100 0
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Age at baseline (years)
10
11
12
13
14
Vervolgonderzoek
Waarnemingsproblemen bij ouderen
March 8, 2016
Waarnemingsproblemen bij ouderen
March 8, 2016
Opbouw van het programma
§ Voorstellen § Normaal en afwijkend gezichtsvermogen § Rol van de hersenen bij het zien § Opsporen van visuele problemen § Innovatie in diagnostiek § Samenwerking research en revalidatie § Perspectief voor de patiënt
March 8, 2016
Mogelijkheden voor revalidatie
§ Het trainen van visuele vaardigheden § Het benutten van andere zintuigen zoals gehoor, tast en reuk § Gebruik van hulpmiddelen § Uitwisseling tussen lotgenoten § Aanleren van begeleidingsstijlen aan ouders, leerkrachten, verzorgers etc.
March 8, 2016
Opdracht aan de Erasmuskring
March 8, 2016
