OPLEIDINGEN & DIENSTEN

OPLEIDINGEN & DIENSTEN 2015

Catalogus van opleidingen en diensten CESI | Uitgave januari 2015 Verantwoordelijk uitgever: Roland Vandermeulen, CESI -Konrad Adenauerlaan 8, 1200 Brussel Tel 02 771 00 25 - Fax 02 761 17 04 - [email protected] © Elk volledig of gedeeltelijk dupliceren op om het even welke drager of gebruik van de inhoud van dit document is verboden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van CESI. De inlichtingen in deze catalogus worden te goeder trouw verstrekt, behoudens zet- of drukfouten.

De groep CESI: de ervaring van een onafhankelijke EDPB en de flexibiliteit van een dienstenplatform voor management en human resources De groep CESI brengt expertise op tal van vakgebieden samen en functioneert als incubator voor innovatie op het vlak van gezondheidstoezicht, welzijn op het werk en management. Twee complementaire structuren werken nauw samen om zowel aan uw behoeften op het gebied van de wetgeving omtrent gezondheid op het werk te voldoen als uw managementdynamiek op het vlak van welzijn te verzekeren. De Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk CESI is een onafhankelijke organisatie die zich al 45 jaar lang uitsluitend toelegt op het uitvoeren van alle wettelijke plichten in verband met de welzijnswet. 320 professionele zorgverleners, arbeidsgeneesheren, ergonomen, ingenieurs, wetenschappers, psychologen, kinesitherapeuten en diëtisten vereenvoudigen uw naleving van de wetgeving en dynamiseren uw interne beleidsmaatregelen met analyse, advies, opleidingen en interventies op maat. OneManagement, een consultancy- en opleidingsfirma die al meer dan 20 jaar grote bekendheid geniet op de markt, begeleidt al uw organisatorische ontwikkelingsprojecten met opleidingsprogramma’s op maat, individuele coaching, governance audits en organisatorische audits, teambuildingsessies en HR tools zoals assessment en het ter beschikking stellen van experts in HR.

De groep CESI: een betrokken acteur in regionale ontwikkeling ten dienste van de waardigheid van werkende vrouwen en mannen Door samen te werken met CESI draagt u bij aan het bevorderen van een leefmodel op het werk waarin de efficiëntie van de organisatie berust op respect voor elk individu en de collectieve inzet van alle intelligentie aanwezig in uw onderneming. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is daarbij geen kwestie meer van beleid maar wordt toegepast in de dagelijkse activiteiten.

§ Wij stellen medewerkers tewerk in 19 centra in alle gewesten van ons land. § Wij dragen bij aan wetenschappelijk onderzoek via ons Wetenschappelijk Fonds. § Wij verankeren onze expertise op lange termijn door mee te werken aan onderwijs aan de universiteiten. § Wij investeren in vzw’s die het behoud op het werk bevorderen. § Wij sensibiliseren de werkwereld over managementpraktijken met respect voor het individu. § Wij ontwikkelen tools en benaderingen die een organisatiemodel voorstaan dat het individu centraal stelt binnen de onderneming. § Wij sluiten partnerschappen af met internationale organisaties met sociale doelstellingen. § Wij initiëren projecten voor maatschappelijk verantwoord ondernemen in ondernemingen in België en in het buitenland.

Expertise, eenvoud, respect: de sleutelwoorden voor ons toekomstig partnerschap!

3

Inhoudsopgave

ADVIES

OPLEIDING

GEZONDHEID............................................................................................................................................... 7 Risicoanalyse Industriële EHBO...............................................................................................................................................................................................................................................8 Evaluatie en preventie van cardiovasculaire risico’s........................................................................................................................................................................................................9 Reisgeneeskunde in het kader van het werk .....................................................................................................................................................................................................................11 Gezondheidscheck-up Plus........................................................................................................................................................................................................................................................12 Gezondheidscheck-up Essential ............................................................................................................................................................................................................................................13 Het is nooit te laat om terug op adem te komen.............................................................................................................................................................................................................14 Industriële Hulpverlener.............................................................................................................................................................................................................................................................15 Industriële EHBO: bijscholing...................................................................................................................................................................................................................................................16 industriële EHBO: aangeduide persoon...............................................................................................................................................................................................................................17 Cardiopulmonaire reanimatie (CPR) en het gebruik van een automatische externe defibrillator (AED)................................................................................................18 Nacht- en ploegenwerk................................................................................................................................................................................................................................................................19

VEILIGHEID..................................................................................................................................................... 21 Risicoanalyse volgens de ARIS© methode...........................................................................................................................................................................................................................22 Initiële statusanalyse (ISA)..........................................................................................................................................................................................................................................................24 Ter beschikking stelling van een specialist « veiligheid ».............................................................................................................................................................................................25 Ondersteuning bij de organisatie van de jaarlijkse evacuatieoefening..................................................................................................................................................................26 De machines in overeenstemming brengen met de CE-norm: begeleiding en advies..................................................................................................................................27 Meting en analyse van elektromagnetische hoogspanningsvelden (GSM/WIFI) en elektrische stroom (50Hz)...............................................................................28 Risicoanalyses van een speelterrein en de speeltoestellen........................................................................................................................................................................................29 Evaluatie van de blootstelling aan trillingen.......................................................................................................................................................................................................................30 Preventie en welzijn: de rol van de werknemer................................................................................................................................................................................................................31 Preventieadviseur niveau 3: basisopleiding........................................................................................................................................................................................................................32 Opleiding hiërarchische lijn (module top management)..............................................................................................................................................................................................34 Analyse van ongevallen en incidenten met behulp van de boomstructuur........................................................................................................................................................35 Werken op hoogte.........................................................................................................................................................................................................................................................................36 Theoretische en praktische opleiding over brandgevaar voor leden van het eerste interventieteam....................................................................................................37 Informatiemodule over brandrisico voor het voltallige personeel...........................................................................................................................................................................38

ERGONOMIE.................................................................................................................................................. 41 Ter beschikking stelling van een specialist «ergonomie».............................................................................................................................................................................................42 Risicoanalyse volgens de ARIS© methode .........................................................................................................................................................................................................................43 Participatieve risicoanalyse: gebruik van de DEPARIS-methode.............................................................................................................................................................................44 Risicoanalyse rugletsels en muskuloskeletaleaandoeningen.....................................................................................................................................................................................45 Ergonomie: concept en verbetering.......................................................................................................................................................................................................................................46 Ergonomische inrichting van de beeldschermwerkplek...............................................................................................................................................................................................48 Begeleiding bij de preventie van musculoskeletale aandoeningen: realisatie van diverse ondersteuningen......................................................................................49 Evaluatie van het geluidsniveau...............................................................................................................................................................................................................................................50 Evaluatie van de thermische werkomgeving......................................................................................................................................................................................................................51 Evaluatie van de verlichting.......................................................................................................................................................................................................................................................52 De basiselementen van ergonomie: ontwerp en aanpassing van de werkposten...........................................................................................................................................53 Geef je werkpost een nieuwe look - Beeldschermwerk................................................................................................................................................................................................54 Preventie van risico’s van musculoskeletale aandoeningen (MSA)..........................................................................................................................................................................55 Manueel hanteren van lasten - handelingen en houdingen.......................................................................................................................................................................................56 Manueel hanteren van lasten voor “contactpersonen”................................................................................................................................................................................................58 Technieken voor het verplaatsen van patiënten..............................................................................................................................................................................................................59 Technieken voor het verplaatsen van patiënten voor “contactpersonen”...........................................................................................................................................................61 Werken in een warme of koude werkomgevingen..........................................................................................................................................................................................................62

PSYCHOSOCIALE RISICO’S.................................................................................................................... 65 Ter beschikking stelling van een specialist psychosociale risico’s.............................................................................................................................................................................66 Risicoanalyse volgens de ARIS© methode...........................................................................................................................................................................................................................67 Risicoanalyse m.b.t. de psychosociale risico’s via vragenlijsten.................................................................................................................................................................................69 Participatieve risicoanalyse........................................................................................................................................................................................................................................................71 Conflictpreventie en - beheersing..........................................................................................................................................................................................................................................73

4

Toelichting van het wettelijk kader betreffende de psychosociale belasting van de arbeid........................................................................................................................74 Psychosociale risico’s voor laagdrempelig management.............................................................................................................................................................................................75 Vertrouwenspersonen.................................................................................................................................................................................................................................................................77 Supervisie van vertrouwenspersonen..................................................................................................................................................................................................................................79 Geconfronteerd met verbale en fysieke agressie............................................................................................................................................................................................................81

ARBEIDSHYGIËNE....................................................................................................................................... 85 Risicoanalyse volgens de ARIS© methode...........................................................................................................................................................................................................................86 Analyse van de biologische risico’s ARISbio©.....................................................................................................................................................................................................................88 Staalname en analyse van chemische agentia in de lucht...........................................................................................................................................................................................90 Evaluatie van de binnenluchtkwaliteit..................................................................................................................................................................................................................................92 Risicobeheersing n.a.v. cytostatische en cytotoxische medicatie in ziekenhuisomgevingen......................................................................................................................93 Analyse van bacteriële -en schimmelbesmetting op de werkvloer........................................................................................................................................................................94 Evaluatie van het ventilatiesysteem in niet-residentiële gebouwen.......................................................................................................................................................................95 Opmaak asbestinventaris...........................................................................................................................................................................................................................................................96 Actualisatie asbestinventaris.....................................................................................................................................................................................................................................................98 Voedingshygiëne: ‘HACCP’ en zelfcontrole, opleiding en advies.............................................................................................................................................................................99 Ter beschikking stelling van een specialist «Arbeidshygiëne»...................................................................................................................................................................................100 Asbest: risicobeheersing..............................................................................................................................................................................................................................................................101 Werken met chemische risico’s................................................................................................................................................................................................................................................102 Opleiding biologische risico’s....................................................................................................................................................................................................................................................103 Artikel 25: Sensibilisering en opleiding over de risico’s verbonden aan de blootstelling aan ioniserende straling............................................................................105

WELZIJN........................................................................................................................................................... 107 Advies bij het uitwerken van een preventiebeleid rond verslavingsproblematiek............................................................................................................................................108 CESI Assistance...............................................................................................................................................................................................................................................................................109 CESI Safety Pack.............................................................................................................................................................................................................................................................................110 Ergofit...................................................................................................................................................................................................................................................................................................111 Coaching.............................................................................................................................................................................................................................................................................................113 Burn out: opsporen, begrijpen, handelen............................................................................................................................................................................................................................114 Pesterijen en ongewenst seksueel gedrag..........................................................................................................................................................................................................................116 Stressbeheersing............................................................................................................................................................................................................................................................................117 Burn-out: re-integratie van de medewerkers....................................................................................................................................................................................................................118 Verandering beleven en doen beleven.................................................................................................................................................................................................................................119

INZETBAARHEID.......................................................................................................................................... 121 CAP WORK Entreprise.................................................................................................................................................................................................................................................................122 CAP WORK Man-AGE-ment voor het welzijn van uw 45+ werknemers...............................................................................................................................................................124 United Generations.......................................................................................................................................................................................................................................................................126

MANAGEMENT.............................................................................................................................................. 129 Assessment.......................................................................................................................................................................................................................................................................................130 Outsourcing HR...............................................................................................................................................................................................................................................................................132 Organisatorische audit.................................................................................................................................................................................................................................................................133 Begeleiding van de beleidsontwikkeling in het team.....................................................................................................................................................................................................134 Co-creatie...........................................................................................................................................................................................................................................................................................135 Omgaan met verandering..........................................................................................................................................................................................................................................................136 Absenteïsme.....................................................................................................................................................................................................................................................................................137 Managementopleiding.................................................................................................................................................................................................................................................................138 Doeltreffend delegeren...............................................................................................................................................................................................................................................................139 Functionerings- en evaluatiegesprek....................................................................................................................................................................................................................................140 Mijn vergaderingen resultaatgericht leiden.........................................................................................................................................................................................................................141 Tijdsbeheer en prioriteiten.........................................................................................................................................................................................................................................................142 Assertiviteit........................................................................................................................................................................................................................................................................................143 Mijn projecten beheren................................................................................................................................................................................................................................................................144 Insight to influence........................................................................................................................................................................................................................................................................145 Communicatie.................................................................................................................................................................................................................................................................................146 Onthaal aan de balie en aan de telefoon.............................................................................................................................................................................................................................147 Opleiding van lesgevers...............................................................................................................................................................................................................................................................148

5

6

CESI ADVIES IN GEZONDHEID Voor uw vragen Konrad Adenauerlaan 8 1200 Brussel Tel. 02 761 17 88 Fax 02 761 17 03 [email protected]

7

Productcode Rubriek

A1007 Gezondheid

CESI ADVIES IN GEZONDHEID

FJB

Risicoanalyse Industriële EHBO Thema

Doelstellingen

Risicoanalyse overeenkomstig de bepalingen van het KB van 15 december 2010 betreffende de eerste hulp die verstrekt wordt aan werknemers die slachtoffer worden van een ongeval of die onwel worden. In dit KB wordt bepaald dat er een risicoanalyse uitgevoerd moet worden van de aanwezige noodvoorzieningen en de middelen die de onderneming voorzien heeft om met ongevallen om te gaan. Deze analyse zal de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer toelaten advies te geven en aanbevelingen te doen op verschillende gebieden: D e verzorgingsruimte D e EHBO-kit D e nooduitrusting H et personeel en de minimale kwalificatie van de hulpverleners D e specifieke kwalificaties van de hulpverleners H et tijdsschema voor bijscholingen

Programma

De preventieadviseur van CESI komt naar uw onderneming en voert een specifieke en beschrijvende evaluatie uit van de aanwezigheid en de inhoud van de «EHBOprocedure»: E valuatie van het aantal, de kwalificaties en de opleiding van de hulpverleners in de onderneming: industriële hulpverleners, verple(e)g(st)ers, aangeduide personen H et tijdsschema voor bijscholingen en afwijkingen D e aanwezigheid en de inhoud van het register van toegediende zorgen D e aanwezigheid en de inrichting van de verzorgingsruimte D e inhoud van de EHBO-kit D e algemene en specifieke nooduitrusting A ndere verzorgingsvoorzieningen en specifieke verzorgingsprocedures Afhankelijk van de grootte en de specifieke risico’s van de onderneming kan de risicoanalyse één tot twee uur in beslag nemen.

Methode Doelpubliek Interventieplaats

8

Functionele analyse aan de hand van een vragenlijst / checklist / scoreblad. Werkgever, interne preventieadviseur. Onze preventieadviseurs komen naar uw onderneming toe.

Rubriek FJB

A09 Gezondheid (seminaries + PA AG) - (verpleegster: diëtist-kiné)

Evaluatie en preventie van cardiovasculaire risico’s Thema

Preventief gezondsheidsbeleid, bewustmaking van de individuele risicofactoren op vlak van cardiovasculaire aandoeningen.

Doelstellingen

Het gejaagde ritme van het beroepsleven, stress, gebrek aan beweging, onaangepaste voeding en roken zijn factoren die aanleiding geven tot cardiovasculaire aandoeningen. Het CESI stelt bedrijven een toolbox ter beschikking om deze risico’s te voorkomen.

Programma


Productcode

 Communicatiecampagne: verspreiding van preventieve informatie met de nadruk op de risico’s die cardiovasculaire aandoeningen kunnen veroorzaken. De sensibilisatiecampagne kan op een bepaalde dag worden gestart en verder worden geïntegreerd in een actieweek die in het teken staat van welzijn/wellness. Collectieve maatregelen: T hemaconferentie over cardiovasculaire risico’s: voor een groep van werknemers en in de vorm van een uiteenzetting. De arbeidsgeneesheer overloopt de cardiovasculaire risico’s en geeft uitleg over de nefaste gevolgen ervan voor de gezondheid. Hij/zij legt eveneens uit hoe men cardiovasculaire aandoeningen kan voorkomen. S teun bij het voorbereiden en klaarmaken van een gezonde dagschotel: met de steun van onze diëtist kan uw bedrijf elke dag een andere gezonde schotel aanbieden. Daarbij worden de ingrediënten, de kooktechniek en de omvang van de maaltijd geëvalueerd. De diëtist kan ook tijdens de middag aanwezig zijn om een animatie te leiden over voeding en de impact ervan op de gezondheid van hart en bloedvaten.  L ichaamsbeweging: om uw werknemers te overtuigen van het belang van beweging als preventie van cardiovasculaire aandoeningen zal onze kinesist (of Master Lichamelijke Opvoeding) na een korte theoretische uiteenzetting eenvoudige oefeningen tonen die elke dag uitgevoerd kunnen worden. S toppen met roken: in een themavergadering legt de gespreksleider uit welke de nefaste gevolgen zijn van roken voor de gezondheid in het algemeen en die van hart en bloedvaten in het bijzonder. Hij zal eveneens uitleg verschaffen over verschillende methodes van het stoppen met roken. S tressbeheersing: stress is eveneens een risicofactor voor hart en bloedvaten. Na een korte inleiding over de nefaste gevolgen ervan voor de cardiovasculaire gezondheid zal de gespreksleider de deelnemers uitleggen op welke manier zij met stress kunnen omgaan.  I ndividuele evaluatie van de cardiovasculaire risico’s: op vrijwillige basis voor de werknemer en via een voorafgaande interne communicatie in het bedrijf kan CESI een halve dagprestatie (4 uur) organiseren waarbij één of meerdere verpleegkundigen van het gezondheidstoezicht ter plaatse komen bij de start van de sensibilisatiecampagne. Ook tijdens de volgende dagen van de actieweek kan er voor aanwezigheid van de verpleegkundigen gezorgd worden. • Inhoud van de bespreking ter evaluatie van de gezondheid: vragenlijst voor het vaststellen van eventuele problemen, meten van de bloeddruk, berekenen van de BMI, bloedafname (bepalen glykemie, cholesterolgehalte) en vaststellen van het cardiovasculaire risico. Advies ter voorkoming van de persoonsgebonden risico’s. • Aantal deelnemers: 12 personen per verpleegkundige en per halve dag (max. 48 personen per halve dag). • Duur van de evaluatie: 20 minuten. • Opvolging: de resultaten worden overgemaakt door de arbeidsgeneesheer. De diëtist en kiné kunnen worden betrokken bij deze individuele evaluatie. Brochures cardiovasculaire risico’s kunnen tevens worden voorzien.

9


 Het is mogelijk de gezondheidsevaluatie van de risicowerknemers aan te vullen met een: •P ersoonlijk advies door de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer: consultatie bij de arbeidsgeneesheer ter opvolging van de resultaten van het onderzoek. Indien nodig zal de werknemer worden doorgestuurd naar een behandelende arts. •P ersoonlijk dieetadvies: op basis van een vragenlijst stelt de diëtist een evenwichtig dieet op en geeft daarbij belangrijke tips voor een gezonde voeding. Methode

Doelpubliek Interventieplaats

10

Consultaties, praktische oefeningen, video- en diaprojecties, multidisciplinaire conferenties, individuele evaluaties. Personeelsleden, leden van de hiërarchische lijn, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

A0701 Gezondheid -

Reisgeneeskunde in het kader van het werk Thema

Doelstellingen Programma

Informatieverstrekking, evaluatie van de geschiktheid voor reizen en advies voor het opvolgen van werknemers die beroepsmatig buiten Europa moeten reizen.


Productcode

De gezondheid verzekeren van werknemers die beroepsmatig moeten reizen Collectieve benadering:  Opleidingssessie: 2 uur per groep van maximaal 15 personen.  Benodigde materialen: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist).  Inhoud van de opleiding: • I nformatie voor werkgevers, de hiërarchische lijn en werknemers over de noodzaak en de aanwijzingen om een reis voor te bereiden op gezondheidsvlak •V oorstel voor de inhoud van de EHBO-kit en medische informatie over indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Individuele benadering: • Identificatie en evaluatie van het specifieke risico voor reizende werknemers - De geschiktheid beoordelen voor vliegreizen - De geschiktheid beoordelen voor buitenlandse reizen - Preventieve maatregelen voorstellen - Adviseren over eventuele gezondheidsproblemen in verband met de reis • Aanbevolen inentingen • Raadgevingen voor het vertrek, tijdens de reis en na terugkomst •P ersoonlijke behandeling afhankelijk van de bestemming, omstandigheden en duur van de reis

Methode


Participatieve opleiding met behulp van een Powerpoint. Brochure - informatiefiches, aangepaste vragenlijsten, fiche inhoud medische kit of EHBO doos. Individuele opvolging van werknemers-reizigers. Alle werknemers die reizen in een professioneel kader buiten Europa. Binnen de onderneming voor de collectieve opleiding. In een medisch circuit voor een individuele opvolging.

11

Productcode Rubriek


FJB

A0904 Gezondheid -

Gezondheidscheck-up Plus Thema

Preventief gezondheidsbeleid, sensibilisering m.b.t. de individuele risicofactoren in het kader van cardiovasculaire ziekten en kanker.

Doelstellingen

De cardiovasculaire ziekten en kankers vallen onder de eerste doodsoorzaken in onze Westerse samenleving. Het hoge ritme van het professionele leven, stress, inactiviteit, onaangepaste voeding of ook roken zijn factoren die mensen vatbaar maken voor deze aandoeningen. Wanneer deze ziekten tijdig worden opgespoord, verhogen de kansen op genezing gevoelig.

Programma

 Een samenwerkingsovereenkomst wordt opgesteld, met daarin de praktische modaliteiten die betrekking hebben op de prestatie waarvan de inhoud hieronder wordt beschreven: • Geschiedenis en algemeen klinisch onderzoek •E en biologisch onderzoek (bloed-en urinemonster) • Een onderzoek van de hartfunctie: ECG in rust en tijdens inspanning •E en onderzoek van de ademhalingsfunctie, X-thorax (aangewezenheid wordt door de arts beoordeeld) • Een KNO-onderzoek • Een onderzoek van de gezichtsscherpte • Een tandheelkundig onderzoek • Monitoring van de vaccinatiestatus van de werknemer D e examens vinden in de ochtend plaats. Het ontbijt wordt verstrekt na de bloedname. D e gemiddelde duur van de gezondheidscheck-up bedraagt ongeveer 2 uur.  I n het algemeen wordt de frequentie van de onderzoeken bepaald door de werkgever. Wij adviseren een onderzoek per jaar voor mensen ouder dan 45 jaar.

Methode

 Medische en diëtetiek vragenlijsten worden op voorhand aan de werknemer gestuurd, in te vullen en te overhandigen op de dag van het examen. Deze worden vervolgens geanalyseerd door de arbeidsgeneesheer en de diëtist.  Vertrouwelijk medisch rapport opgesteld door de arbeidsgeneesheer en direct verzonden naar elke deelnemer samen met de volgende documenten: • verslag diëtetiek • dubbel van de bloedtest • dubbel van de ECG  De verzending is binnen 15 dagen, 3 weken (maximum) na de voltooiing van de gezondheidscheck-up.


12

Kaders en bedienden. In een CESI centrum te Brussel Woluwe, Namen, Bergen, Luik, Gent en Antwerpen.

Rubriek FJB

A0604 Gezondheid -

Gezondheidscheck-up Essential Thema

Preventief gezondheidsbeleid, sensibilisering m.b.t. de individuele risicofactoren in het kader van cardiovasculaire ziekten en kanker.

Doelstellingen

De cardiovasculaire ziekten en kankers vallen onder de eerste doodsoorzaken in onze Westerse samenleving. Het hoge ritme van het professionele leven, stress, inactiviteit, onaangepaste voeding of ook roken zijn factoren die mensen vatbaar maken voor deze aandoeningen. Wanneer deze ziekten tijdig worden opgespoord, verhogen de kansen op genezing gevoelig.

Programma

 Een samenwerkingsovereenkomst wordt opgesteld, met daarin de praktische modaliteiten die betrekking hebben op de prestatie waarvan de inhoud hieronder wordt beschreven:


Productcode

• Geschiedenis en algemeen klinisch onderzoek •E en biologisch onderzoek (bloed-en urinemonster) • Een onderzoek van de hartfunctie: ECG in rust en tijdens inspanning •E en onderzoek van de ademhalingsfunctie, X-thorax (aangewezenheid wordt door de arts beoordeeld) • Een onderzoek van de gezichtsscherpte  De examens vinden in de ochtend plaats. Het ontbijt wordt verstrekt na de bloedname.  De gemiddelde duur van de gezondheidscheck-up bedraagt ongeveer 1,5 uur.  In het algemeen wordt de frequentie van de onderzoeken bepaald door de werkgever. Wij adviseren een onderzoek per jaar voor mensen ouder dan 35 jaar. Methode

 Medische en diëtetiek vragenlijsten worden op voorhand aan de werknemer gestuurd, in te vullen en te overhandigen op de dag van het examen. Deze worden vervolgens geanalyseerd door de arbeidsgeneesheer en de diëtist.  Vertrouwelijk medisch rapport opgesteld door de arbeidsgeneesheer en direct verzonden naar elke deelnemer samen met de volgende documenten: • verslag diëtetiek • dubbel van de bloedtest • dubbel van de ECG  De verzending is binnen 15 dagen, 3 weken (maximum) na de voltooiing van de gezondheidscheck-up.


Kaders en bedienden. In een CESI centrum te Brussel Woluwe, Namen, Bergen, Luik, Gent en Antwerpen.

13

Productcode Rubriek

A1202 Gezondheid


FJB

Het is nooit te laat om terug op adem te komen Thema Doelstellingen

Programma

Hulp in de strijd tegen tabaksverslaving. Begeleiding van het bedrijf in het bestrijden van roken op individueel niveau en/of op groepsniveau. Gezondheidsbevordering. Module 1:  Begeleiding van de rokende werknemer door de arbeidsgeneesheer  Rookstopprogramma’s voor het bedrijf met of zonder CPBW  Evaluatie  Sensibilisatie  Gepersonaliseerde informatie Module 2:  Hulp voor de rokende werknemer door een tabacoloog  Rookstopprogramma’s voor het bedrijf met of zonder CPBW  Evaluatie  Sensibilisatie  Gepersonaliseerde informatie

Methode

G roeps- en/of individuele aanpak V olgens de grootte van het bedrijf R espect voor de cultuur en de activiteit van het bedrijf en van de werknemer  I nformatie voor hiërarchische lijn (Power Point presentatie)  I nformatie voor de werknemers (Power Point presentatie) B rochure - posters-informatiefiches: de wet - de bescherming van de werknemers A angepaste vragenlijsten C O test P ersoonlijke adviezen en eventuele motivatiegesprekken

Doelpubliek

Interventieplaats

14

Leden van de hiërarchische lijn, leden van het comité voor preventie en bescherming op het werk, interne preventiedienst, personeelsleden. In het bedrijf zelf voor een collectieve aanpak en in de CESI onderzoekscentra voor een individuele aanpak.

Rubriek FJB

A1001 Gezondheid -

Industriële Hulpverlener Thema Doelstellingen

Eerste zorgen op de arbeidsplaats als onderdeel van het intern noodplan.

CESI OPLEIDING IN GEZONDHEID

Productcode

De elementaire competenties verwerven om snel en doeltreffend te kunnen reageren bij een ongeval in de werkplaats. Opleiding overeenkomstig de bepalingen van het KB van 15 december 2010 betreffende de eerste hulp. Elke opgeleide ‘Industriële Hulpverlener’ moet in staat zijn om efficiënt te reageren bij een onvoorzien arbeidsongeval of bij ziekte van een werknemer. De Hulpverlener moet het slachtoffer in een zo comfortabel mogelijke positie leggen, hij/zij moet in staat zijn om kleine verwondingen te verzorgen en te evalueren op welk moment externe ambulante of medische zorgen nodig zijn. De ‘Industriële Hulpverlener’ moet een preventieve instelling kunnen ontwikkelen en deel kunnen nemen aan de gezondheidsopleiding van de werknemers van zijn onderneming.

Programma

Opleidingssessie: per groep van 8 tot maximaal 12 werknemers. Opleidingsmodule « Formule 18 »: Vijftien theoretische en praktische lesuren, een uur herhaling van de opgedane kennis en twee uur examens: O rganisatie van de hulpverlening in België  Algemene regels voor tussenkomst  Cardiopulmonaire reanimatie  Bewustzijn  Ademhaling  Problemen met hart en bloedsomloop  Bloedingen  Huidverwondingen (brandwonden en wonden)  Bewegingsapparaat (kneuzingen, breuken en ontwrichtingen)  Verwondingen van ruggengraat, schedel en ogen Het brevet van ‘Industrieel Hulpverlener’ heeft niet langer een beperkte geldigheidsdatum. Het blijft geldig op voorwaarde dat de houder een jaarlijkse bijscholing van minimaal 4 uur volgt. Benodigde materialen: een uitgerust lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist). Er moet voldoende ruimte voorzien worden voor het uitvoeren van praktijkoefeningen.

Methode

Hoorcolleges - met projectie van video’s en slides. Praktische oefeningen - casestudy. Specifieke oefenpoppen en didactisch materiaal. Rollenspel afhankelijk van het type onderneming of de activiteit en de daaraan verbonden risico’s.


Werknemers die door de onderneming worden aangeduid om de functie van ‘Industrieel Hulpverlener’ te vervullen. In uw bedrijf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

15

Productcode Rubriek


FJB

A1002 Gezondheid -

Industriële EHBO: bijscholing Thema

Eerste zorgen op de arbeidsplaats als onderdeel van het intern noodplan. Opleiding overeenkomstig de bepalingen van het KB van 15 december 2010 betreffende de eerste hulp.

Doelstellingen

De elementaire kennis en competenties verworven tijdens de opleiding ‘Industriële Hulpverlener’ onderhouden. Efficiënt het hoofd kunnen bieden aan een ongeval in de werkplaats door de basisprincipes en specifieke EHBO toe te passen. Elke opgeleide ‘Industriële Hulpverlener’ moet jaarlijks minimaal vier uren bijscholing volgen om zijn titel en functie van hulpverlener binnen uw bedrijf te kunnen behouden.

Programma

B ijscholingssessie per groep van 8 tot maximaal 12 deelnemers. T ijdens de bijscholing let de opleider op de beheersing van de vereiste handelingen en basisprincipes om slachtoffers van ongevallen of werknemers die onwel worden efficiënt te kunnen behandelen. E lk jaar stelt CESI een herziene en gevarieerde cursus voor die zich concentreert op de vaakst voorkomende incidenten in ondernemingen. Dit jaar ligt de focus op ziektes die samenhangen met bewustzijnsstoornissen in combinatie met een herziening van de technische basishandelingen voor een optimale behandeling van de slachtoffers. H erhaling van de algemene interventieregels. Z iektes die samenhangen met bewustzijnsstoornissen: anatomie en herhaling pathologische fysiologie. E valuatie van de situatie ter plaatse: primaire en secundaire beoordeling. H ouding, stressbeheersing en praktische handelingen van de behandeling. E valuatie van de kwaliteit van de cardiopulmonaire reanimatie en het gebruik van de AED

Methode

Projectie van video’s en dia’s. Praktische oefeningen - casestudy: specifieke enscenering op basis van een jaarlijks herzien thema.


Personen met het brevet van ‘Industriële Hulpverlener’. In uw bedrijf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding). Er moet voldoende ruimte voorzien worden voor het uitvoeren van de praktische oefeningen in een uitgerust lokaal aangepast aan het aantal deelnemers.

16

Rubriek FJB

A1008 Gezondheid -

Industriële EHBO: aangeduide persoon Thema

Doelstellingen

Aanduiding van een contactpersoon in het kader van de eerste hulp op de arbeidsplaats.


Productcode

Deze opleiding voldoet aan de vereisten van het KB van 15 december 2010 dat onder andere de aanwezigheid en opleiding van een «aangeduide (referentie) persoon» vaststelt volgens de resultaten van de risicoanalyse inzake industriële EHBO. Basiskennis en -vaardigheden ontwikkelen bij de werknemer om te reageren en de hulpverlener te helpen als een werknemer een ongeval heeft of onwel wordt. Het verloop van de hulpverlening «van buitenaf» sturen en ondertussen hulp bieden aan de hulpverlener. De efficiëntie van de hulpverlening verbeteren met behulp van de kennis en de toepassing van de algemene interventieregels (AIR).

Programma

 Opleidingssessie: een dag van 6 uur, per groep van 10 deelnemers  Inhoud van de opleiding: • De overlevingsketen • Algemene interventieregels (AIR) • Principes en raadgevingen op het vlak van hygiëne • Hulpverlening: interne en externe oproepprocedure • Evaluatie van de grote vitale functies: bewustzijn – ademhaling – circulatie • Basiselementen van cardiopulmonaire reanimatie en AED • Comfort van de patiënt • De EHBO-kit

Methode

Doelpubliek

Interventieplaats

Hoorcolleges - met projectie van video’s en slides. Praktijkoefeningen - specifieke oefenpoppen en -materialen. Rollenspel afhankelijk van het type onderneming of de activiteit en de daaraan verbonden risico’s. Werknemers en receptiepersoneel, al naargelang de aanbevelingen en risicoanalyse van de PA-arbeidsgeneesheer. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI.

17

Productcode Rubriek


FJB

A1004 Gezondheid -

Cardiopulmonaire reanimatie (CPR) en het gebruik van een automatische externe defibrillator (AED) Thema

Doelstellingen

Opleiding basiselementen van cardiopulmonaire reanimatie en het gebruik van een automatische externe defibrillator. De opleiding heeft tot doel om snel, volgens de richtlijnen 2010 van de Belgische reanimatieraad (BRC) en de Europese reanimatieraad (ERC), de elementaire kennis en vaardigheden bij te brengen die nodig zijn om correct te reageren in geval van een cardiorespiratoire stilstand.  Leren hoe een volledige en snelle primaire beoordeling uit te voeren.  De tekenen en symptomen van de grote vitale functies identificeren en evalueren.  De nodige vaardigheden ontwikkelen om de basiselementen van een doeltreffende cardiopulmonaire reanimatie uit te voeren bij een “volwassene”.  Zich bewust worden van het belang van een automatische externe defibrillator tijdens een reanimatie en deze correct en veilig kunnen gebruiken.  Zich bewust worden van het belang van interne en externe procedures om de hulpdiensten te waarschuwen. Opmerking: De voorgestelde opleiding sluit niet aan bij het Koninklijk Besluit van 15 december 2010 betreffende industriële EHBO.

Programma

 Opleidingssessie: een dag van 6 uur, per groep van 10 deelnemers  Inhoud van de opleiding: • Wettelijke aspecten inzake eerste hulp • De overlevingsketen • Algemene interventieregels (AIR) • Evaluatie van de grote vitale functies: bewustzijn – ademhaling – circulatie • Basiselementen van cardiopulmonaire reanimatie bij een volwassene (CPR) • De automatische externe defibrillator (AED) • De stabiele zijligging (SZL)

Methode

Hoorcolleges - met projectie van video’s en slides. Praktijkoefeningen - specifieke oefenpoppen en -materialen. Rollenspel in een reële situatie.

Doelpubliek

Interventieplaats

18

Alle personen of bedrijven die elementaire kennis over eerste hulp willen opdoen of deze willen vervolledigen. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijven opleiding).

Productcode Rubriek

D0401 Gezondheid

Nacht- en ploegenwerk Thema

Doelstellingen

Programma

Gezondheid en ergonomie. Sensibilisering over de risico’s verbonden aan nacht- en ploegenwerk. Multidisciplinaire aanpak.


FJB

Sensibilisering van de hiërarchische lijn en/of werknemers met risico’s verbonden aan een onregelmatig uurrooster in een industriële of andere omgeving. C ontactname met de interne preventieadviseur om de precieze vraag van het bedrijf en de organisatie van de werkroosters te analyseren.  Opleidingssessie: 2 tot 4 uur, per groep van maximum 15 tot 20 personen.  Benodigd materiaal: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist).  Inhoud van de opleiding: Iinformatie aan de werknemers met behulp van een presentatie die de volgende aspecten behandelt: •D efinities en belang van « onregelmatige uurroosters » in België • Werking van het lichaam (dag en nacht) en de slaapritmes • Effecten op de gezondheid verbonden aan atypische uurroosters (slaapproblemen, verscheidene ziektes, …) • Verbeterstrategieën om volgende zaken te implementeren: Organisatorisch: conceptie van de uurroosters voor beheer van de installaties, … Eigen aan de operatoren: voeding, slaap, … • Wetgeving •M ogelijke maatregelen ter vermindering van de gezondheidsrisico’s • Gezondheidstoezicht De informatie wordt opgesteld in functie van de vraag van het bedrijf. In elk geval vereist de finale aanpassing van deze opleiding de samenwerking met de interne preventieadviseur en de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer die belast zijn met de informatieverstrekking aan de werknemers. Deze aanpak kan gekoppeld worden aan een bevraging met een vragenlijst voor de werknemers en informatieve acties op individueel niveau. In dit geval worden de specifieke gegevens van het bedrijf geïntegreerd.

Methode Doelpubliek

Interventieplaats

Participatieve opleiding met behulp van een PowerPoint presentatie. Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, werknemers in een functie met nacht- of ploegenwerk. In het bedrijf zelf.

19

20

CESI ADVIES IN VEILIGHEID Voor uw vragen Konrad Adenauerlaan 8 1200 Brussel Tel. 02 761 17 88 Fax 02 761 17 03 [email protected]

21

Productcode Rubriek

B0101 Veiligheid

CESI ADVIES IN VEILIGHEID

FJB

Risicoanalyse volgens de ARIS© methode Thema

Doelstellingen

Risicoanalyse overeenkomstig art.8 tot 11 van het Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. De risicoanalyse volgens de ARIS© methode (Integrale en systematische risicoanalyse) heeft meerdere doelstellingen: D e gevaren voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk identificeren. D e risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk definiëren en bepalen. D e risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk evalueren. D e preventiemaatregelen voor elk ontdekt risico definiëren en rangschikken. O pmaak van het globale preventieplan en van het jaarlijkse actieplan. O pmaak van de algemene conclusies ter attentie van de werkgever, de interne preventieadviseur en de leden van het CPBW.

Programma

V oorafgaand bezoek aan de werkplaatsen om de behoeften van het bedrijf in kaart te brengen. B eschrijving van het bedrijf en haar activiteiten. O pmaak van de Initiële Statusanalyse (cfr. « ISA » fiche). D efinitie van de « verschillende populaties » in het bedrijf (werknemers, stagiairs, onderaannemers, …). R isicoanalyse per activiteitengroep (veiligheid, ergonomie, hygiëne en Psychosociale risico’s) – met evaluatie van de risico’s en rangschikking van te nemen acties. O pmaak van het globale preventieplan en van het jaarlijkse actieplan. O pmaak van de algemene conclusies ter attentie van de werkgever, de interne preventieadviseur en de leden van het CPBW. P resentatie van de verkregen resultaten aan de leden van het CPBW (indien gewenst door de werkgever).

22

ARIS© is een risicoanalysemethode die de gevaren identificeert en de risico’s evalueert rekening houdende met volgende disciplines:


Methode

 Veiligheid  Ergonomie  Hygiëne  Psychosociale risico’s  Gezondheid Door toepassing van deze methode beschikt het bedrijf over een globale risicoanalyse op de verschillende vlakken die vereist zijn door de reglementering van het welzijn op het werk. Elke werkpost wordt zeer nauwkeurig beschreven in zijn verschillende deeltaken. In functie van voorafbepaalde taken kunnen gevaren worden ontdekt en gerangschikt volgens een bijzondere classificatie:  Werkomgeving  Werkuitrusting en chemische stoffen  Organisatie van het werk  Mensgericht  Interacties Vervolgens worden de risico’s geëvalueerd om de te nemen acties te rangschikken, m.a.w. de preventiemaatregelen (opmaak van het globale preventieplan en van het jaarlijkse actieplan). Doelpubliek Interventieplaats

Alle bedrijven met minstens 1 werknemer. In het bedrijf (bij elke werkpost).

23

Productcode Rubriek


FJB

B14 Veiligheid -

Initiële statusanalyse (ISA) Thema

Doelstellingen

Programma

Initiële statusanalyse van de werking van de interne preventiedienst gekoppeld aan een structurele doorlichting van het welzijn op het werk in haar totaliteit. Doelstelling Systeemanalyse en statusbepaling op vlak van welzijn op het werk, verbonden aan de wettelijke verplichtingen van de werkgever en werking van de interne preventiedienst. Introductie van een structureel en planmatig welzijnsbeleid in het bedrijf. Tijdsbesteding: 1 halve dag. Inhoud:  Gebruik van de ISA vragenlijst (systematische doorlichting).  Evaluatie van het welzijnsbeleid in het bedrijf.  Bepaling van de prioritaire actiepunten en verwerking in de preventieplanning.  Aanzet tot de (verdere) uitwerking van een dynamisch risicobeheersingssysteem. O pmaak van een interventierapport met advies en voorstellen tot stapsgewijze verbeteringen.

Methode

Ondersteuning en advies door een ervaren ingenieur met een opleiding preventieadviseur niveau 1. Gebruik van de ISA vragenlijst. Opmaak interventierapport.


24

Doelpubliek Werkgever, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek

B06 Veiligheid

Ter beschikking stelling van een specialist « veiligheid » Thema

Doelstellingen

Programma

Hulp en steun aan de interne preventiedienst (IDPBW) door een specialist « veiligheid ».


FJB

De IDPBW helpen, adviseren en steunen in het kader van de uitvoering van haar missies en taken zoals voorzien door het K.B. van 27 maart 1998.  Schatting van de tijd, in overleg met het bedrijf, die nodig en voldoende is om de interventie tot een goed einde te brengen (over het algemeen een aantal dagen / maanden alsook de interventieduur in de tijd).  De logistieke behoeften definiëren (bureau, internettoegang, …).  ‘In situ’ aanwezigheid van de specialist veiligheid met een periodiciteit die met het bedrijf is overeengekomen om de ondersteuningsmissie aan de IDPBW te verzekeren (algemene missies, specifieke interventies).

Methode


Zie methodes m.b.t. de verschillende interventies die de specialist veiligheid kan uitvoeren. Alle bedrijven van het land met een IDPBW. In het bedrijf zelf.

25

Productcode Rubriek


FJB

B0402 Veiligheid -

Ondersteuning bij de organisatie van de jaarlijkse evacuatieoefening Thema

Doelstellingen

Het bedrijf begeleiden en helpen bij de jaarlijkse evacuatieoefening zoals voorzien door art.52.10.6 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming. Alle werknemers instrueren om snel en efficiënt te reageren en zich bij een brand naar een veilige plaats te begeven.  De werknemers vertrouwd maken met het gebruik van diverse evacuatiewegen.  De interventie van de hulpdiensten bij brand faciliteren.  De geldigheid van de brandvoorschriften uittesten om eventuele lacunes te ontdekken.

Programma

Vereisten vooraf:  De aangeslotene moet reeds een evacuatieprocedure voor noodgevallen hebben opgesteld: • de evacuatieplannen moeten uithangen, de werknemers moeten op de hoogte zijn van de evacuatiewegen en van de verzamelpunt(en). • de werknemers hebben instructies gekregen over hoe ze zich bij de evacuatie moeten gedragen. • de aangestelde werknemers voor een evacuatie bij noodgeval hebben bijzondere instructies gekregen (eerste interventieteam, onthaal, evacuatieteam, preventieadviseur)  De nooduitgangen en evacuatiewegen moeten worden vrijgemaakt en met signalisatie aangeduid worden.  Een vertegenwoordiger van het bedrijf heeft de gemeentelijke politie en brandweer verwittigd.  De uitvoering van evacuatieoefeningen moet door het bedrijf worden georganiseerd. Interventie:  Bezoek aan de lokalen (en verzamelpunt(en)) om zich vertrouwd te maken met de omgeving.  Ontmoeting met de aangestelde werknemers om de jaarlijkse evacuatieoefening te organiseren.  Aanvang en observatie van de oefening. N a de oefening, vergadering met de directie, de aangestelde werknemers en de waarnemers om een balans op te stellen van het verloop van de evacuatie.  Opmaak van een rapport met alle observaties en voorstellen ter verbetering.

Methode

Doelpubliek

26

Interventieplaats

Voorafgaand aan de jaarlijkse evacuatieoefening: overdracht van de evacuatieprocedure bij noodgeval ter consultatie (mogelijkheid om reeds maatregelen ter verbetering uit te tekenen). Bezoek aan de lokalen (en verzamelpunt(en)) om zich vertrouwd te maken met de omgeving. Ontmoeting met de aangestelde werknemers en benoeming van « controleurs ». Die krijgen instructies over waar ze precies op moeten letten (ze krijgen een controlelijst). Zij gaan op de kruispunten staan van de evacuatiewegen. Uitvoering en observatie van de evacuatieoefening (een fototoestel of filmcamera kunnen nuttig zijn). Na de oefening, vergadering met de directie, de aangestelde werknemers en de waarnemers om een balans op te stellen van het verloop van de evacuatie. De controlelijsten worden verzameld om gebreken te inventariseren. Voorstellen ter verbetering worden tijdens de vergadering besproken. Opmaak van een rapport met alle observaties en voorstellen ter verbetering van de evacuatieprocedure bij noodgeval. Alle bedrijven met minstens 1 werknemer en met een vaste werkplaats. In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek

B0301 Veiligheid

De machines in overeenstemming brengen met de CE-norm: begeleiding en advies Thema

Doelstellingen

Programma

Veiligheid van de machines en preventie van risico’s bij het gebruik van de arbeidsmiddelen (machines, installaties, uitrusting en apparaten).


FJB

Uitvoeren van een inspectie op de conformiteit van de bestaande arbeidsmiddelen en opstellen van een verslag van indienststelling voor nieuwe of aangepaste arbeidsmiddelen.  Opstellen van een inventaris van de aanwezige arbeidsmiddelen. O bservatie van de arbeidsmiddelen tijdens hun gebruik door competente operatoren met analyse van de gebruikelijke werkmethodes. E valuatie van de arbeidsmiddelen aan de hand van een lijst met 19 minimale voorschriften zoals bepaald in de bijlage bij het KB betreffende het gebruik van de arbeidsmiddelen van 12/08/1993. O pstelling van een verslag van indienststelling als advies aan de werkgever. Deze taak moet verplicht uitgevoerd worden in aanwezigheid van de interne preventieadviseur, een operationele verantwoordelijke en een competente operator.

Methode


Inspectie ter plaatse, observatie en analyse van de werkpost, conformiteitsonderzoek, opstelling van een verslag van indienststelling van het arbeidsmiddel, beschrijving van betrouwbare werkmethode voor de operatoren, advies aan de werkgever (aankoopdienst) met betrekking tot de bestelprocedure van nieuwe arbeidsmiddelen. Werkgever, hiërarchische lijn, interne preventiedienst, werknemers. In het bedrijf zelf.

27

Productcode Rubriek


FJB

B1602 Veiligheid -

Meting en analyse van elektromagnetische hoogspanningsvelden (GSM/WIFI) en elektrische stroom (50Hz) Thema

Evaluatie van elektromagnetische velden van 10MHz ▶ 3 GHz (EMV) in de werkplaats in het kader van de bescherming van werknemers tegen EMV (wettelijke basis: ICNIRP* (werknemers) Europese richtlijn - België (federaal) (bevolking) - Waals Gewest (omzendbrief over goede praktijken)*. Toepassingsgebied: transformatoren, GSM, magnetron, WiFi Evaluatie van elektromagnetische velden van 50Hz (EMV) in de werkplaats in het kader van de bescherming van werknemers tegen EMV (wettelijke basis: Europese richtlijn. Toepassingsgebied: elektrische stroom 50Hz (hoog-, midden- en laagspanning)

Doelstellingen

De EMV (10MHz ▶ 3 GHz) in de werkplaats beoordelen om te controleren of de gemeten waarden onder de waarden blijven die bepaald worden in de verschillende referentieteksten. De EMV (50Hz) in de werkplaats beoordelen om te controleren of de gemeten waarden onder de waarden blijven die bepaald worden in de verschillende referentieteksten.

Programma

 I n samenwerking met de werkgever en de interne preventieadviseur een geografische kaart opstellen van de meetzones. M eting van de EMV (10MHz ▶ 3 GHz) en/of 50Hz in de eerder bepaalde zones. V erwerking van de verkregen resultaten en opstellen van het interventieverslag. Enkel de frequentiebanden waarvoor een signaal gemeten werd, zullen in de vorm van grafieken aan u voorgesteld worden. P resentatie van de resultaten in het CPBW op vraag van de onderneming.

Methode

De metingen gebeuren door middel van: EMV (10MHz -> 3GHz) h et mobiele meetstation ‘FieldCop’, ontworpen voor het meten en controleren van het elektromagnetische radiofrequentiemilieu (RF). Het station werkt met een selectief meetproces dat frequenties tussen 10 MHz en 3 GHz meet. Hieronder vallen de belangrijkste zenders van radiofrequenties.  een software-applicatie die de gegevens digitaal verwerkt. De gegevens worden geregistreerd tijdens een duur en een periode die representatief is voor de werktijd. De gegevens worden achteraf geïnterpreteerd en een verslag wordt opgesteld. EMV (50Hz): d e maschekESM-100, een draagbaar meetinstrument dat de alternatieve EMV onafhankelijk van hun richting meet door zich op een gemeenschappelijk punt te baseren.

Doelpubliek

Interventieplaats

28

De hiërarchische lijn, leden van het comité voor preventie en bescherming op het werk, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

B13 Veiligheid -

Risicoanalyses van een speelterrein en de speeltoestellen Thema

N ationale wetgeving: KB betreffende de uitbating van speelterreinen (28/3/2001, BS 9/5/2001).


Productcode

 Specifieke inspectienormen: •N BN EN 1176-1: Speeltoestellen-Deel 1: algemene veiligheidseisen en beproevingsmethoden. •N BN EN 1176-2: Speeltoestellen-Deel 2: aanvullende bijzondere veiligheidseisen en beproevingsmethoden voor schommels. •N BN EN 1176-3: Speeltoestellen-Deel 3: aanvullende veiligheidseisen en beproevingsmethoden. • NBN EN 1176-7: Speeltoestellen-Deel 7: leidraad voor plaatsing, controle, onderhoud en gebruik. • NBN EN 1177: Speeltoestellen: schokabsorberende bodemoppervlakken van speelplaatsen - Veiligheidseisen en beproevingsmethoden. Doelstellingen

Programma

Het doel is om de naleving van de constructie- en plaatsingsnormen van de speeltoestellen en hun integriteit te beoordelen. De omgeving van het speelterrein wordt ook opgenomen in de analyse.  Gesprek met de verantwoordelijke van het speelterrein om gegevens te verzamelen (leeftijd van de kinderen, identificatiedocumenten ...).  Observatie van het speelterrein in zijn geheel.  Observatie van elk toestel.  Observatie van de mogelijke interacties tussen de verschillende toestellen.  Opstellen van het verslag. Tijdens stappen 2 en 4 worden foto’s genomen en metingen gedaan.

Methode

Betreft de observatie van speelterreinen en elk toestel, met foto’s en metingen. Dit geeft:  een beschrijving van de speelterreinen in zijn geheel  een beschrijving van elk toestel  een meting van elke element en de maximale valhoogtes  een meting van de impactoppervlakken van elk toestel  een observatie van de mogelijke interacties tussen de toestellen  een observatie van elk toestel (integriteit, identificatie, eventuele gebreken, ...)  opmaak van een verslag met een bijlage die de diverse adviezen en informatie weergeeft. Foto’s van de verschillende toestellen en de speelterreinen in zijn geheel worden toegevoegd

Doelpubliek

Interventieplaats

Deze procedure is van toepassing op alle vragen tot risico-evaluatie van speelterreinen, met uitzondering van attractieparken. In het bedrijf zelf.

29

Productcode Rubriek


FJB

D0901 Veiligheid -

Evaluatie van de blootstelling aan trillingen Thema

Doelstellingen

Programma

Risicopreventie bij het rijden met voertuigen of het werken met machines die trillingen veroorzaken (in het hele lichaam en in de handen en armen. Beoordeling en indien nodig meting van de blootstelling aan trillingen van de werknemers. Deze beoordeling en meting zijn een integraal onderdeel van het «dynamisch risicobeheersingssysteem».  Fase 1: Stand van zaken inclusief de werkomstandigheden, trillingsbronnen, duur van de blootstellingen, blootgestelde werknemers en de preventiemaatregelen die getroffen moeten worden (in samenwerking met de interne preventieadviseur.  Fase 2: Beoordeling op basis van de gekende theoretische tabellen of waardes van het risico in verband met trillingen van het hele lichaam of van handen en armen. Het resultaat wordt weergegeven in de vorm van een tabel.  Fase 3: Uitvoeringen van objectieve metingen van de trillingsniveaus voor de voertuigen of machines die in fase 2 gedefinieerd werden als de meest risicodragende. De resultaten worden uitgedrukt in termen van equivalent acceleratieniveau en maximale toegelaten duur van de blootstelling.

Methode

Doelpubliek

Interventieplaats

30

De beoordeling gebeurt aan de hand van de methodes beschreven in de SOBANE-strategie. Dit is een theoretisch overzicht gevolgd door de geschatte equivalente acceleratieniveaus. De metingen worden gedaan met behulp van een trillingsniveaumeter SVAN 948 Sound and Vibration Data Logger, serial number 6515. De personen en/of voertuigen worden uitgerust met de meter en de acceleratieniveaus worden geregistreerd tijdens een duur die representatief is voor hun arbeidstijd. De gegevens worden achteraf geïnterpreteerd en een interventieverslag wordt opgesteld. Iedereen die werkt met machines die trillingen veroorzaken of rijdt met voertuigen die trillingen veroorzaken. In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek

B0702 Veiligheid

Preventie en welzijn: de rol van de werknemer Thema

Doelstellingen

Programma

Kennis en toepassing van de regels van preventie en welzijn op het werk voor de werknemers.

CESI OPLEIDING IN VEILIGHEID

FJB

Opleiding en sensibilisering van de werknemers over hun verantwoordelijkheden en de ‘goede praktijken’ in het kader van welzijn en preventie in de onderneming.  Opleidingssessie: halve dag of 1 dag, groepen van maximaal 15 personen.  Benodigde materialen: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist).  Inhoud van de opleiding: • Opfrissing van de reglementering in verband met welzijn op het werk • De risicoanalyse en de belangrijke preventieprincipes •A rbeidsmiddelen en de machines •P ersoonlijke beschermingsmiddelen • Veiligheidssignalisatie • Gevaarlijke chemische stoffen (en asbest) •V alrisico’s bij hoogtewerk • Risico’s i.v.m. elektriciteit •B rand- en explosierisico’s •V eiligheidsprocedures (verzegeling, vuurvergunning …) De presentatie wordt gevolgde door een vraag- en antwoordsessie.


Theoretische en interactieve opleiding met behulp van een PowerPointpresentatie. Werknemers. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

31

Productcode Rubriek


FJB

B08 Veiligheid -

Preventieadviseur niveau 3 basisopleiding Thema

Basisopleiding «welzijn en preventie niveau 3» voor preventieadviseurs in bedrijven van klasse D (en doorgaans ook van klasse C), en in het algemeen voor alle contactpersonen voor PBW.

Doelstellingen

Opleiding in het kader van welzijn en preventie voor allen die bij de uitvoering van hun werk op basisniveau betrokken zijn bij de organisatie (planning, implementatie, evaluatie en opvolging) van welzijn op het werk.

Programma

 Opleidingssessie: 7 dagen (van 9 u. tot 16.30 u.) in totaal: 6,5 dag opleiding en 0,5 dag voor de organisatie van een eindexamen. Groep van maximaal 15 personen.  Benodigde materialen: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist).  Inhoud van de opleiding: er wordt gebruik gemaakt van een standaard opleidingsprogramma met de volgende modules: • Algemene principes van preventie en veiligheidsmotivatie. • Reglementering van welzijn op het werk. • De preventieactoren en hun verantwoordelijkheden. • Het dynamisch risicobeheersingssysteem (DRBS). • De risicoanalyse: technieken en instrumenten. • Arbeidsongevallen. • Ergonomie. • Beeldschermwerk. • Preventie van rugletsels. • Gevaarlijke producten: risicoanalyse. • Psychosociale risico’s. • Gezondheidstoezicht en organisatie van de eerste hulp. • Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM). • Hygiëne op het werk. • Elektrische risico’s. • Beeldschermwerk. • Brandpreventie. • Werken met derden.

32

Theoretische en interactieve opleiding met een PowerPointpresentatie. Elke deelnemer ontvangt een syllabus (ringmap met kopieën van de slides).


Methode

De 7 opleidingsdagen zullen gespreid worden over meerdere weken. Een eindexamen zal georganiseerd worden tijdens de laatste sessie. De kandidaten die slagen voor dit eindexamen ontvangen een «attest van regelmatige aanwezigheid». Opmerking: De inhoud van de opleiding wordt beschouwd als conform aan de beoogde doelgroep maar geeft geen recht op de «titel» preventieadviseur. Het is een middel om te bewijzen dat aan de wettelijke opleidingsvereisten op het gebied van de reglementering van het welzijn voldaan is en dat de «functie» van intern preventieadviseur met het vereiste bekwaamheidsprofiel voor een bedrijf van klasse D (en doorgaans ook van klasse C) of een contactpersoon voor PBW verzekerd kan worden. De planning van open opleidingen (in de centra van CESI) wordt vermeld in een opleidingskalender. De planning van opleidingen op maat (in het bedrijf zelf) wordt bepaald met wederzijdse instemming en vastgelegd met de werkgever. Alle lesgevers zijn personeelsleden met ervaring op het gebied van welzijn op de arbeidsplaats en bekend met de werking van externe/interne preventiediensten. Over elk behandeld onderwerp wordt kennis en ervaring uitgewisseld met de deelnemers. De behandelde disciplines zijn: veiligheid op het werk (ingenieur niveau 1), ergonomie, arbeidshygiëne, psychosociale risico’s en medisch toezicht. Doelpubliek

Interventieplaats

Interne preventieadviseurs in bedrijven van klasse D (en doorgaans ook van klasse C), en in het algemeen voor alle contactpersonen voor PBW: leden van de hiërarchische lijn, interne vertrouwenspersonen, industriële hulpverleners, leden van het eerste interventieteam, technisch personeel, leden van het comité voor preventie en bescherming op het werk, personen aangesteld voor de administratie van het welzijn… In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

Bijscholing In functie van het K.B. van 29/01/2013 betreffende de diverse bepalingen met betrekking tot de opleiding en bijscholing van preventieadviseurs, voorziet CESI regelmatig bijscholingsprogramma’s van de basisopleiding die preventieadviseurs toelaten om hun verplichtingen na te komen.Deze opleidingen worden vermeld in de opleidingskalender op de site: www.beswic.be Geïnteresseerde personen kunnen zich inschrijven via onze site: www.cesi.be. Een getuigschrift van deelname wordt afgeleverd aan elke deelnemer.

33

Productcode Rubriek

B0701 Veiligheid


FJB

Opleiding hiërarchische lijn (module top management) Thema

Doelstellingen

Programma

Toelichting van de rol van de hiërarchische lijn binnen het welzijns- en preventiebeleid van een bedrijf. Opleiding en sensibilisatie van de hiërarchische lijn met een beschrijving van het wettelijke kader en de rol die de leidinggevenden in het bedrijf hebben in het kader van welzijn en preventie.  Opleidingssessie: halve dag. Groepen van maximaal 15 personen.  Benodigd materiaal: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist).  Inhoud van de opleiding: er wordt gebruik gemaakt van een standaard opleidingsprogramma met volgende onderwerpen: • Welzijnsreglementering • Betrokken actoren • Verantwoordelijkheden, taken, bevoegdheden • Sanctiebeleid • Arbeidsongevallen •A ankoopprocedure van arbeidsmiddelen Na afloop van de presentatie is er gelegenheid voor een vragenronde en interactie met de lesgever.


34

Theoretische en participatieve opleiding met Power Point-presentatie. Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, top management. In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek

B10 Veiligheid

Analyse van ongevallen en incidenten met behulp van de boomstructuur Thema

Opleiding voor analyse van ongevallen en incidenten met behulp van de boomstructuur en op basis van de feiten.

Doelstellingen

Leren de feiten en de oorzaken te ordenen die geleid hebben tot het ongeval of incident en de verbanden ertussen vaststellen zodat een boomstructuur opgemaakt kan worden.

Programma

 Contact opnemen: de secretaris voor risicobeheersing of de preventieadviseur die verantwoordelijk is voor de opdracht neemt contact op met de werkgever om een interventiedatum af te spreken.


FJB

 Theoretische opleiding: uitleggen hoe de feiten te verzamelen (ongewone feiten permanente feiten) de soorten verbanden tussen de oorzaken bepalen.  Praktijkoefeningen: de feiten aantonen en hun oorzaken bepalen tijdens een oefening opstellen van de boomstructuur bepalen van de te nemen maatregelen.  Discussie van de problemen op het terrein.  Duur van de opleiding: een halve dag. De opleiding kan ook afgesloten worden met de analyse van een ongeval dat in de onderneming heeft plaatsgevonden. Methode Doelpubliek Interventieplaats

De boomstructuur is een methodologie ontwikkeld door het INRS. Hiërarchische lijn, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

35

Productcode Rubriek


FJB

B11 Veiligheid -

Werken op hoogte Thema Doelstellingen

Programma

Opleiding werken op hoogte (valrisico’s, veiligheidsharnas ...). Sensibilisering van de werknemers en de hiërarchische lijn over de valrisico’s, de reglementering van de specifieke arbeidsmiddelen voor werken op hoogte, de risico’s in verband met het langdurige gebruik van het veiligheidsharnas (ophanging) en reddende reflexen. D efinitie van werken op hoogte. S tatistieken i.v.m. vallen bij werken op hoogte in België. D e wetgeving over werken op hoogte. D e preventiemiddelen. H oe het harnas correct aantrekken en gebruiken? R isico’s van langdurige ophanging in het harnas. R edding.


36

Interactieve methode gebaseerd op uitwisselingen en ervaringen. De hiërarchische lijn, alle werknemers die werken op hoogte. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

Productcode Rubriek

B0501 Veiligheid

Theoretische en praktische opleiding over brandgevaar voor leden van het eerste interventieteam Thema

Doelstellingen

Programma

Theoretische en praktische opleiding over brandgevaar voor leden van het eerste interventieteam. Deze sessie beantwoordt aan artikel 52.10 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming dat voorschrijft dat ondernemingen die werknemers tewerkstellen een private brandpreventie en -bestrijdingsdienst moeten oprichten die een voldoende groot aantal personen omvat die geoefend zijn in het gebruik van brandbestrijdingsmiddelen.


FJB

Leren wat vuur is en de deelnemers de nodige middelen en kennis verschaffen om snel en veilig tussen te komen bij een beginnende brand. Meewerken aan de dagelijkse beheersing van brandrisico’s binnen het bedrijf.  Opleidingssessie: 3 uur theorie en 1 uur praktijk per groep van maximaal 15 personen.  Benodigde materialen: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist), een plaats om de «fire truck» te parkeren.  Inhoud van de opleiding: • Risico’s verbonden aan brand. • Evolutie van een brand (curves en concrete voorbeelden). • De branddriehoek. • Verschillende brandklassen. • De verschillende manieren om brand te bestrijden. • Rol van de leden van het eerste interventieteam. • Intern evacuatieplan: procedure.


Theoretische en interactieve opleiding aan de hand van een PowerPointpresentatie. Werknemers aangeduid door de werkgever als leden van het eerste interventieteam. In het bedrijf zelf.

37

Productcode Rubriek

B0502 Veiligheid


FJB

Informatiemodule over brandrisico voor het voltallige personeel Thema

Doelstellingen

Programma

Informatiemodule over het brandrisico voor het voltallige personeel. Deze sessie beantwoordt aan artikel 52.10 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming waarbij bedrijven die werknemers in dienst hebben een jaarlijkse evacuatieoefening moeten uitvoeren. In dit verband moet het personeel worden getraind met betrekking tot de te respecteren houding in geval van brand. Leren wat vuur is en de deelnemers de nodige middelen en kennis verschaffen om het gebouw zo snel mogelijk en in alle veiligheid te verlaten. Meewerken aan de dagelijkse beheersing van brandrisico’s binnen het bedrijf.  Opleidingssessie: 3 uur per groep en maximaal 15 personen.  Benodigde materialen: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist).  Inhoud van de opleiding: • Risico’s verbonden aan brand. • Evolutie van een brand (curves en concrete voorbeelden). • De branddriehoek. • Verschillende brandklassen. • De verschillende manieren om brand te bestrijden. • Te respecteren houding bij evacuatie in geval van brand. • Intern evacuatieplan: procedure.


38

Theoretische en interactieve opleiding aan de hand van een PowerPointpresentatie. Werknemers, leden van de hiërarchische lijn, leden van het CPBW. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

39


40

CESI ADVIES OPLEIDING IN ERGONOMIE IN VEILIGHEID Voor uw vragen Konrad Adenauerlaan 8 1200 Brussel Tel. 02 761 17 88 Fax 02 761 17 03 [email protected]

41

Productcode Rubriek

CESI ADVIES IN ERGONOMIE

FJB

D19 Ergonomie -

Ter beschikking stelling van een specialist «ergonomie» Thema

Doelstellingen

Programma

Hulp en steun aan de interne preventiedienst (IDPBW) door een specialist «ergonomie» . De IDPBW helpen, adviseren en steunen in het kader van de uitvoering van haar missies en taken zoals voorzien door het K.B. van 27 maart 1998. S chatting van de tijd, in overleg met het bedrijf, die nodig en voldoende is om de interventie tot een goed einde te brengen (over het algemeen een aantal dagen / maanden alsook de interventieduur in de tijd).  De logistieke behoeften definiëren (bureau, internettoegang, …).  I n situ’ aanwezigheid van de specialist ergonomie met een periodiciteit die met het bedrijf is overeengekomen om de ondersteuningsmissie aan de IDPBW te verzekeren (algemene missies, specifieke interventies).

Methode


42

Zie methodes m.b.t. de verschillende interventies die de specialist ergonomie kan uitvoeren. Alle bedrijven van het land met een IDPBW. In het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

D0101 Ergonomie -


Doelstellingen

Risicoanalyse overeenkomstig art.8 tot 11 van het Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.

CESI ADVIES OPLEIDING IN ERGONOMIE IN VEILIGHEID

Productcode

De risicoanalyse volgens de ARIS© methode (Integrale en systematische risicoanalyse) heeft meerdere doelstellingen: D e gevaren voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk identificeren. D e risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk definiëren en bepalen. D e risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk evalueren. D e preventiemaatregelen voor elk ontdekt risico definiëren en rangschikken. O pmaak van het globale preventieplan en van het jaarlijkse actieplan. O pmaak van de algemene conclusies ter attentie van de werkgever, de interne preventieadviseur en de leden van het CPBW.

Programma

Contact opnemen met de interne preventieadviseur en samenwerking met de arbeidsgeneesheer van het bedrijf om het werk te « begrijpen ». Observatie van de werkpost gedurende meerdere representatieve periodes om de globale ergonomische analyse te voltooien. Discussie met de operatoren om bepaalde ergonomische rubrieken correct in te vullen. Opmaak van een samenvattend verslag met rangschikking van de voorstellen voor het aanbrengen van ergonomische inrichtingen of verbeteringen.

Methode

ARIS© is een risicoanalysemethode die de gevaren identificeert en de risico’s evalueert rekening houdende met volgende disciplines:  Veiligheid  Ergonomie  Hygiëne  Psychosociale risico’s  Gezondheid Door toepassing van deze methode beschikt het bedrijf over een globale risicoanalyse op de verschillende vlakken die vereist zijn door de reglementering van het welzijn op het werk. Elke werkpost wordt zeer nauwkeurig beschreven in zijn verschillende deeltaken. In functie van voorafbepaalde taken kunnen gevaren worden ontdekt en gerangschikt volgens een bijzondere classificatie:  Werkomgeving  Werkuitrusting en chemische stoffen  Organisatie van het werk  Mensgericht  Interacties Vervolgens worden de risico’s geëvalueerd om de te nemen acties te rangschikken, m.a.w. de preventiemaatregelen (opmaak van het globale preventieplan en van het jaarlijkse actieplan).


Alle bedrijven met minstens 1 werknemer. Interventieplaats In het bedrijf (bij elke werkpost).

43

Productcode Rubriek

D0102 Ergonomie


FJB

Participatieve risicoanalyse: gebruik van de DEPARIS-methode Thema Doelstellingen

Programma

Screening van alle risico’s verbonden aan een welbepaalde werksituatie. Participatieve opsporing van de knelpunten verbonden aan een welbepaalde werksituatie in het bedrijf door gebruik van de DEPARIS-methode. Aanzet tot de uitvoering van de risicoanalyse.  Presentatie van de DEPARIS-methode en organiseren van de vergadering(en) met de interne preventieadviseur.  Definitie van een «werksituatie», gevormd door een samenhangend geheel van werkposten en van de groep deelnemers aan de vergadering. Het aantal deelnemers mag niet groter zijn dan 8.  Keuze van het type DEPARIS-methode die gebruikt zal worden (gekozen versie in functie van het beroep of activiteitensector)  Organisatie van de vergadering(en) van de werkgroep. De preventieadviseur van CESI zal de «DEPARIS» vergadering(en) naar wens leiden of u hierbij assisteren.  Tijdens de vergadering(en) zal elke rubriek worden aangekaart volgens een voorafbepaalde volgorde. De bespreking concentreert zich op de concreet te nemen maatregelen om de werksituatie te verbeteren.  Opstellen van een rapport met een afschrift van de vergadering en de voorgestelde verbeterpunten.

Methode

Doelpubliek

Interventieplaats

44

SOBANE-strategie en opsporingsmethode DEPARIS, strategische reeks SOBANE: beheersing van beroepsgebonden/sectorgebonden risico’s (editie FOD WASO). Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, interne preventiedienst, alle personeelsleden. In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek

D0104 Ergonomie

Risicoanalyse rugletsels en muskuloskeletale aandoeningen Thema

Risicoanalyse en preventie van rugletsels, te wijten aan het hanteren van lasten of patiënten of aan repetitieve en onaangepaste bewegingen, en musculoskeletale aandoeningen.

Doelstellingen

Analyse van de werkplek. Voorstellen tot preventieve maatregelen ter verbetering van de werkomstandigheden met als doel de blootstelling aan de risico’s van musculoskeletale aandoeningen, vooral aan de rug en de bovenste ledematen, te verminderen.

Programma


FJB

 Contactname met de interne preventieadviseur en samenwerking met de arbeidsgeneesheer van het bedrijf om de werksituatie te schetsen en een overzicht op te maken van de bestaande klachten.  Observatie van de werkplek: • gedurende een representatieve periode. • met bijzondere aandacht voor de uitgevoerde bewegingen, de aangenomen houding, de geleverde inspanningen, de te hanteren lasten, de te verplaatsen patiënten (zorgsector) … • een lijst opmaken van het gebruikte hulpmateriaal, de aanwending van het materiaal, de toestand van het materiaal, de beschikbaarheid van de werkpost, ... G esprek met de operatoren om een analyse te maken van de klachten die verband houden met de werkplek, de arbeidsmiddelen en/of de werkomgeving en samen naar realistische oplossingen te zoeken. O pmaken van een samenvattend verslag met voorstellen tot een ergonomische inrichting.

Methode


Observatie van de werkplek met gebruik van opnamemateriaal en meetapparatuur (fototoestel, camera, meter…). Afhankelijk van de werkomstandigheden zullen specifieke analysemethodes worden gebruikt, zoals de gids FIFARIM (gids voor het evalueren en voorkomen van risico’s), de KIM, de NIOSH-methode, de observatiemethode MSA SOBANE of verschillende controlelijsten (werk aan een machine in staande positie, OSHA, OWAS, …). Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, werknemers, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

45

Productcode Rubriek

D1001 Ergonomie


FJB

Ergonomie: concept en verbetering Thema

Doelstellingen

Ergonomie in de arbeidssituatie. Ergonomische inrichting van de verschillende werkposten. Werkpostanalyse: bepalen of de inrichting van de werkpost aanvaardbaar is, volgens de noden van de gebruikers, hun omgeving en de werkorganisatie. Voorstellen tot verbetering om de (huidige en toekomstige) werkposten ergonomisch conform te maken. Conceptie van nieuwe en toekomstige werkplaatsen in het bedrijf.

Programma

e ergonoom neemt contact op met de werkgever om een aantal data vast te D leggen voor een bezoek ter plaatse. De werkactiviteit op de overeengekomen dagen moet representatief zijn van de alledaagse werkomstandigheden en het ritme. Indien het over inrichting gaat zal de ergonoom contact opnemen om een bezoek aan de gebouwen te plannen waar de werkposten geïmplementeerd zullen worden. Indien dit niet mogelijk is, zal hij de plannen van het gebouw met de voorziene inrichtingen analyseren. Evaluatie  De ergonoom zal de betrokken werknemer(s) bevragen betreffende de juiste aard van de uitgevoerde taken, het verloop en de taakgebonden eisen.  De ergonoom zal vervolgens de activiteit observeren en zal zich vooral toespitsen op de werkhoudingen, de afstanden van reikwijdte, de werkhoogte, het gebruikt materiaal en de toegankelijkheid ervan, de oriëntatie van de werkpost, ... In functie van de problematiek zullen aangepaste analysemethoden gebruikt worden.  De ergonoom zal zich ook toeleggen op een aantal fysieke omgevingsparameters zoals het geluid, de verlichting, de temperatuur en de ventilatie, aan de hand van een aantal metingen.  In alle gevallen zullen de betrokken werknemers verzocht worden zich uit te spreken over de werkpostenanalyse en de verbetervoorstellen. Opmaak rapport De evaluatie van de werkpostanalyse zal via een gedetailleerd rapport voorgesteld worden met inbegrip van:  De nagestreefde doelstellingen.  Het verloop van de interventie.  De gebruikte methodologie. D e resultaten en de interpretatie van de gegevens indien een specifieke analysemethode gehanteerd werd. D e resultaten van de metingen van de omgevingsparameters (indien van toepassing).  Een aantal algemene aanbevelingen. D e aanbevelingen en verbetervoorstellen, specifiek voor de onderzochte werkposten.

46

 Werkpost observatie U itvoeren van verschillende metingen, foto-shoots, kennis vergaren met betrekking tot de uitgevoerde taken, …


Methode

•O pstellen van een rapport met ergonomische aanbevelingen en mogelijke oplossingen • voorstellen met betrekking op de komende aanpassingen in 3D schema’s •o pzoekingen en voorstellingen in verband met hulpmiddelen, materialen, aangepast meubilairin functie van de aanvraag Doelpubliek Interventieplaats

Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, werknemers, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

47

Productcode Rubriek

D1101 Ergonomie


FJB

Ergonomische inrichting van de beeldschermwerkplek Thema Doelstellingen Programma

Preventie van de risico’s van beeldschermwerk. Juiste inrichting van elke werkplek gebruikt voor beeldschermwerk. e ergonoom neemt contact op met de werkgever om een aantal data vast te D leggen voor een bezoek ter plaatse aan de werkplekken die gebruikt worden voor beeldschermwerk. Evaluatie  De ergonoom bezoekt elke werkplek (afhankelijk van de vraag van de werkgever) en bekijkt de zithouding, de werkorganisatie, het belang van korte pauzes, rekoefeningen en de correcte opstelling van de beeldschermwerkpost. D e ergonoom tracht tijdens het bezoek zelf zo veel mogelijk aanpassingen aan de werkplekken uit te voeren (hoogte van het scherm, instellen van de stoel …) en noteert eventuele bijkomende verbetervoorstellen die moeten gepland worden (verplaatsing van het bureau, aankoop van bepaald materiaal, ...).  I n alle gevallen zullen de betrokken werknemers verzocht worden zich uit te spreken over de werkpostenanalyse en de verbetervoorstellen. Opmaak rapport De evaluatie van de werkpostanalyse zal via een gedetailleerd rapport voorgesteld worden met inbegrip van:  De doelstellingen.  De organisatie en het verloop van de bezoeken aan de werkplekken.  Een aantal algemene aanbevelingen. D e aanbevelingen en verbetervoorstellen, specifiek voor de onderzochte werkposten.

Methode


48

Bezoek ter plaatse. Observatie van de werkpost in aanwezigheid van de betrokken werknemer en de preventieadviseur van het bedrijf. Gebruik van een controlelijst kan nuttig zijn. Gebruik van een geluidsdrukmeter, fototoestel, een rolmeter en een luxmeter zijn noodzakelijk. Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, werknemers, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek

D0103 Ergonomie

Begeleiding bij de preventie van musculoskeletale aandoeningen: realisatie van diverse ondersteuningen Thema

Preventie van risico´s verbonden aan repetitief werk, slechte houdingen, belangrijke inspanningen, ...

Doelstellingen

De werkgever helpen bij de uitvoering van een preventief programma van MSA via verschillende middelen (video, affiches ...).

Programma


FJB

 Te bepalen samen met het bedrijf  Contactname met de interne preventieadviseur en de samenwerking met de arbeidsgeneesheer om een stand i.v.m. de bestaande klachten te maken.  Voorafgaand bezoek aan het bedrijf met de interne preventieadviseur en de arbeidsgeneesheer (van voorkeur)  Realisatie van de verschillende verschillende theoretische en praktische middelen (video, affiches, fotoreportage, ...) met als doel: • de basisprincipes te herhalen van veilige handelingen bij heffen en tillen van lasten • te sensibiliseren m.b.t. de voordelen van fitness en een gezonde levensstijl • sequenties van fysieke activiteit uit te voeren (warming-up, stretching pauzes ...)  Coaching van de contactpersonen die het programma binnen het bedrijf zullen monitoren en opvolgen....

Methode

 Theoretische en praktische benadering  Maken van video sequenties  Maken van illustratieve affiches  ...



49

Productcode Rubriek

D0602 Ergonomie


FJB

Evaluatie van het geluidsniveau Thema

Evaluatie van de geluidsomgeving, topografische kaart van het lawaai, spectrale en statistische analyse van het lawaai, geluidsdosimetrie.

Doelstellingen

Conformiteit met het wettelijke kader: KB betreffende de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de werknemers tegen de risico’s van lawaai op het werk van 16/01/2006.

Programma

Op vaste werkplekken zullen G eluidsmetingen worden uitgevoerd gedurende een periode die representatief is voor het werk. Het gebruikte meettoestel is een integrator-geluidsniveaumeter (van het merk Bruel & Kjaer). D eze geluidsniveaumeter zal worden geplaatst ter hoogte van het oor van de operator, zodat de blootstelling aan lawaai van deze persoon beoordeeld kan worden. Wanneer de operator zich voortdurend verplaatst of wanneer nauwkeurige metingen wijzen op geluidsniveaus tussen 80 en 85 dB(A) Z al de meting van de blootstelling aan lawaai gebeuren met een draagbare geluidsniveaumeter. D e microfoon zal aan de kraag van de operator worden bevestigd en de metingen kunnen eventueel gedurende verschillende dagen plaatsvinden. Het geluidsniveau zal worden gemeten in dB(A) en de gemeten parameters zullen worden uitgedrukt als equivalente waarden (LAeq). H et gaat om waarden die (op gebied van akoestische energie) constant equivalent zijn met het veranderlijke, periodieke of plotse lawaai gedurende een bepaald tijdsinterval. D e interpretatie ervan zal op gebied van de wetgeving aanvankelijk op niveau van persoonlijke blootstelling worden bepaald. Een rapport met de meetresultaten en de preventiemaatregelen of voorstellen ter verbetering van de arbeidsomstandigheden wordt opgesteld teneinde de geluidsniveaus te verlagen.

Methode


50

Metingen van het lawaai en interpretatie van de resultaten van de metingen. Opmaak van een verslag met voorstellen tot preventieve maatregelen en verbeteringen van de arbeidsvoorwaarden met als doelstelling de verlaging van het geluidsniveau. Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, werknemers, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek

D0702 Ergonomie

FJB

Evaluatie van de thermische werkomgeving Thema

Doelstellingen

Programma

Preventie van de risico’s van het werken in een warme of koude omgeving: belasting en/of discomfort


(gebruik van WBGT: 150€ binnen het FJB)

Conformiteit met de bepalingen van het K.B. 04/06/2012 betreffende thermische omgevingen. Evaluatie van de thermische werkomgeving door vaststelling of de thermische omstandigheden (warmte of koude) een vorm van ongemak of fysieke thermische belasting veroorzaken. Voorstellen tot preventieve maatregelen in functie van de resultaten van de evaluatie. Minimale vereisten: D e situatie beoordelen in dezelfde omstandigheden als die waarin de klachten werden gemeld. B epalen of de actuele situatie eerder een vorm van ongemak of fysieke thermische belasting betreft. De evaluatie begint door: O bservatie van de werkplekken en de uitgevoerde opdrachten: raamwerk/vensters/ gordijnen/afzuig- en aandrijfsystemen/plaats van de ventilatieopeningen en beschrijving van de uitgevoerde opdrachten: duur van de activiteit, werkkledij, individuele beschermingsmiddelen en beschrijving van de fysieke activiteiten van de operatoren.  I nstallatie van thermometrische en hygrometrische sondes voor continue metingen. N auwkeurige metingen van de klimatologische parameters (temperatuur, relatieve luchtvochtigheid, luchtsnelheid, stralingswarmte) en in overweging nemen van de index van de werkkledij (Clo) en van de fysieke werkbelasting op de werkpost. A nalyse van de verschillende resultaten, in opvolging van de nauwgezette en continue metingen. O pmaken van een verslag met: • De resultaten van de uitgevoerde metingen. • De interpretatie van de resultaten en de berekening van de thermische comfortindices PMV – PPD. • De berekening van de WBGT indices en, indien nodig, de berekening van de afwisselingen werktijd – rusttijd. •D e oplossingsmogelijkheden betreffende de technische metingen, de werkorganisatie en de te nemen preventie- en beschermingsmiddelen.

Methode

 De evaluatie gebeurt volgens de methodes die zijn beschreven in de SOBANE-strategie.  De metingen in functie van de problemen gebeuren met behulp van: •W arme draadthermo-hygro-anemometer, een schroefthermo-hygro-anemometer en sondes die de temperatuur en de relatieve vochtigheidsgraad meten. •T hermometrische en hygrometrische sondes, data logger. •E en zwarte bolthermometer. • Een computerprogramma voor de computerverwerking van de gegevens. De gegevens worden opgetekend gedurende een bepaalde tijd en een periode die representatief is voor het werk. Ze zullen daarna worden geïnterpreteerd en dan wordt een verslag opgemaakt.



51

Productcode Rubriek

D0502 Ergonomie


FJB

Evaluatie van de verlichting Thema

Doelstellingen

Programma

Preventie van de risico’s verbonden aan een slechte verlichting: intensiteit homogeniteit -reflectieverschijnselen - kleuren. Evaluatie van de werksituatie op gebied van de arbeidsvoorwaarden (in termen van intensiteit, homogene verlichting, reflectie, verblinding, inrichting ten opzichte van de lichtbronnen…), natuurlijke en kunstmatige lichtbronnen, de reële blootstelling van de werknemers (met behulp van metingen). Bepaling van directe technische maatregelen om de risico’ te beperken. De interventie bevat:  De beschrijving van de werksituatie.  Het opmaken van een plan van de verschillende werkplekken met vermelding van: • De oriëntatie van de gebouwen en lokalen (noord-zuid). • De plaatsing van de werkoppervlakken. • De plaatsing van de natuurlijke lichtbronnen. • De plaatsing van de verlichting. •…  De typering van de natuurlijke en kunstmatige verlichting. D e beschrijving van de werkoppervlakken (kleuren, reflecties …) en metingen van de lichtkwaliteit. B ij beeldschermwerk: typering van de verlichting en de plaats van het beeldscherm.  Typering van de omgeving: plafonds en (scheidings-)wanden. O pmaken van een verslag van het bezoek met een samenvatting van de waarnemingen, de resultaten, de plaats van de verschillende metingen en voorstellen tot verbetering.

Methode


52

Bezoek ter plaatse. Observatie van de werkpost in aanwezigheid van de betrokken werknemer en de preventieadviseur van het bedrijf. Gebruik van een controlelijst kan nuttig zijn. Gebruik van een fototoestel en een luxmeter zijn noodzakelijk. Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, werknemers, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek

D10 Ergonomie

De basiselementen van ergonomie: ontwerp en aanpassing van de werkposten Thema Doelstellingen

Programma

Ontwerpergonomie en corrigerende ergonomie

CESI OPLEIDING IN ERGONOMIE

FJB

Sensibilisering van de hiërarchische lijn en/of de projectleiders over de parameters voor het ontwerp of de aanpassing van werkposten aan de gebruikers en de vereisten van hun taken.  Opleidingssessie: 4 uur, per groep van 6 tot maximaal 12 personen.  Benodigde materialen: een lokaal aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist).  Inhoud van de opleiding: Overdracht van informatie met behulp van een presentatie die de volgende aspecten behandelt: Definities • Wat is ergonomie? • Kenmerken • Verschil tussen ontwerpergonomie en corrigerende ergonomie De werkhouding Criteria voor een ontwerpproject • Werkafstanden en -posities • Toegang en verkeer • Perceptie van informatie • Vereisten in verband met tijd • Fysieke factoren: verlichting, geluid, temperatuur • Hanteringen en inspanningen • Keuze materieel Synthese in de vorm van een controlelijst die alle parameters omvat waarmee rekening gehouden moet worden bij een project om werkposten te ontwerpen / corrigeren. De informatie wordt ontwikkeld afhankelijk van de vraag van de onderneming. In alle gevallen vereist de definitieve aanpassing van deze opleiding de medewerking van de interne preventieadviseur en de arbeidsgeneesheer.

Methode


Interactieve opleiding met behulp van een PowerPointpresentatie. Geïllustreerd met casestudies. Werkgever, hiërarchische lijn, projectleiders, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

53

Productcode Rubriek

D1201 Ergonomie


FJB

Geef je werkpost een nieuwe look Beeldschermwerk Thema Doelstellingen

Programma

Preventie van de risico’s verbonden aan het werken met een beeldscherm Sensibilisering van de werknemers over de risico’s die volgen uit het aannemen van slechte houdingen tijdens het werk en/of de slechte inrichting van de werkpost. Nuttige tips om juist en ergonomisch te werken aan een beeldscherm. Het programma bestaat uit 2 modules. Module 1 : Sensibilering (een halve dag, per groep van 6 tot maximaal 12 personen)  Inhoud van de sensibilisering: • De belangrijkste risico’s verbonden aan het werken met een beeldscherm zoals problemen met spieren en beendergestel van de armen en de rug. • Algemeen anatomisch overzicht van de spieren en het beendergestel. • Beschrijving van de slechte werkhoudingen en hun gevolgen en van de mogelijke alternatieve houdingen. • Correcte inrichting van de werkpost en instelling van de meubels: stoelen, bureau, scherm, toetsenbord, muis ... • Opwarmingsoefeningen en sensibilisering over het belang van korte pauzes, beweging, het rechtstaand uitvoeren van bepaalde taken ….  Benodigde materialen: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist), een volledige werkpost met beeldscherm (pc, toetsenbord, muis). Deze module is eveneens het onderwerp van een onafhankelijke interbedrijvenopleiding: Beeldschermwerk : bewustmaking Module 2 : Individuele coaching aan de werkpost (20 minuten per post)  Inhoud van de coaching: Observatie en gesprek met de werknemer over zijn/haar manier van werken, de aangenomen houdingen, de uitgevoerde taken ... De ergonoom brengt de dag zelf de mogelijke aanpassingen aan (schermhoogte, stoel afstellen ...) Er worden foto’s genomen ter illustratie van het verslag. Opstellen van een verslag met daarin: D e beoogde doelstellingen evenals de organisatie en het verloop van de bezoeken aan de werkposten D e algemene ergonomische aanbevelingen in verband met de werkposten D e aanbevelingen en voorstellen voor bijkomende en specifieke verbeteringen van de bezochte werkposten en van degene die niet geanalyseerd konden worden op de dag van de analyse (oriëntatie van een bureau veranderen, specifiek materiaal aankopen ...)

Methode


54

Interactieve opleiding met behulp van een PowerPointpresentatie. Aanwezigheid van didactische materialen is vereist (ruggengraat, luchtkussens, ergonomische toetsenborden en muizen ...). De opleiding wordt gevolgd door een bezoek van de ergonoom aan de verschillende werkposten voor persoonlijke adviezen. Werkgever, hiërarchische lijn, werknemers, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI, tijdens interbedrijvenopleidingen (2 tot 3 keer jaarlijks georganiseerd).

Productcode Rubriek

D0301 Ergonomie

Preventie van risico’s van musculoskeletale aandoeningen (MSA) Thema

Preventie van risico’s van musculoskeletale aandoeningen te wijten aan (inspannend, oncomfortabel) repetitief werk in onaangepaste houdingen of me inspanningen op hoogte van de armen.

Doelstellingen

Bewustmaking van de werknemers van de problematiek rond de musculoskeletale aandoeningen van (voornamelijk) de bovenste ledematen en van de rug. Bespreking van de voornaamste risicofactoren.


FJB

Nuttige tips in verband met de problematiek en de noodzaak tot waakzaamheid rond deze risico’s, vooral aan de werkpost. Programma

 Voorafgaand bezoek aan de werkpost om de werktaken te begrijpen, de aanwezige risico’s te analyseren en om de opleiding aan deze factoren aan te passen.  Opleidingssessie: 1 tot 2 sessies van een halve dag ( te bepalen bij een bezoek), voor een groep van 6 tot 12 personen maximum.  Benodigd materiaal: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist), een wervelkolom, videofilms, ...  Inhoud van de opleiding: • Definitie van de musculoskeletale aandoeningen. • Anatomische uitleg van de aangetaste weke delen. • Belangrijkste risicofactoren en praktijkvoorbeelden. • Beschrijving van onaangepaste werkhoudingen en handelingen, de gevolgen en mogelijke aangepaste houdingen en handelingen. •S ensibilisering rond het belang van het gebruik van hulpmiddelen en ergonomische benadering van de werkpost. • Stretching-oefeningen. • Een praktijkgericht gedeelte aan de werkpost om de problemen concreet aan te pakken en de houdingen van de deelnemers te corrigeren tijdens het uitoefenen van hun taken aan hun werkpost.

Methode

Participatieve opleiding aan de hand van een Power Point presentatie. Aanwezigheid van het benodigde didactisch materiaal. Praktijkoefeningen.



55

Productcode Rubriek

D 1301 Ergonomie


FJB

Manueel hanteren van lasten handelingen en houdingen Thema

Doelstellingen

Programma

Preventie van musculoskeletale aandoeningen (MSA) zoals rugklachten door repetitieve en onaangepaste handelingen, verplaatsingen en manipulatie (heffen en tillen) van lasten. « De ergonomische houdingen ». Bewustmaking van de werknemers van de problematiek van musculoskeletale aandoeningen zoals rugklachten o.a. resulterende uit het heffen en tillen van lasten. Sensibilisering tot het gebruik van aangepaste houdingen en handelingen. Modules van een halve dag, die volgen op een voorafgaande bezoek aan de werkpost om de uit te voeren taken te begrijpen, de risico’s te analyseren en de opleiding aan te passen.  Bezoek en analyse van de werkpost en de arbeidsomstandigheden (halve dag). Inhoud van de module: • Bezoek aan de werkpost om een risicoanalyse uit te voeren en zich vertrouwd te maken met de werkomgeving en het gebruikte material. • Opmaak van een syntheseverslag en aanpassing van de opleidingsmodules.  Basismodule: 1 halve dag, per groep van 6 tot maximum 12 personen. Inhoud van de module: • Theoretische herhaling van de spinale anatomie en perifere spieren. • Studie van de biomechanische bewegingen van de lumbale wervelkolom. • Studie van verzwarende factoren en beroepsmatige spinale aandoeningen. • I nleiding tot de concepten van de ergonomie met als doel een ergonomische werkpostopstelling •P rincipes van fysieke veiligheid en vermindering van inspanningen met het aanleren van specifieke houdingen: In de praktijk brengen van de activiteiten van het dagelijks leven. Het belang van bewegen en van een minimale fysieke conditie wordt aangebracht door middel van een aantal oefeningen. • Aanleren van de basishoudingen. • Ontspanningsoefeningen (stretching) aan het einde van de sessie om spierstijfheid tegen te gaan.  Praktische module: 1 halve dag, per groep van 6 tot maximum 12 personen. Inhoud van de module: •H erhaling van de theoretische noties, indien deze module later wordt gegeven dan voorgaande •H effen en tillen van lasten op maat: gebruik van technische en mechanische hulpmiddelen die door het bedrijf zelf ter beschikking worden gesteld •O pvolging op het terrein met individuele correcties •O ntspanningsoefeningen (stretching) aan het einde van de sessie om spierstijfheid tegen te gaan.  Module praktische lichamelijke beheersing: 1 halve dag, per groep van 6 tot maximum 12 personen. Inhoud van de module: Voornamelijk praktisch, deze module plaatst de deelnemer in min of meer complexe situaties teneinde het lichaam in de ruimte aan te voelen (gebruik van het lichaam als arbeidsmiddel): • « Dynamische » oefening heffen en tillen van lasten • Oefening « aanvoelen - perceptie » • Oefeningen van verlies van evenwicht • Verstevigings- en versoepelingsoefeningen

56


 Benodigd materiaal: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist), technische materiële en mechanische hulpmiddelen door het bedrijf aangereikt. Voor module nr. 4 (module lichamelijke beheersing) is de voorziening van een voldoende grote ruimte nodig (idealiter een sportzaal) en de deelnemers moeten in sportieve outfit zijn. Aan het einde van de opleiding zal de werknemer in staat zijn om: • potentieel gevaarlijke bewegingen te identificeren. • de fundamentele beginselen van de rugbescherming toe te passen. • oefeningen uit te voeren ter versteviging en versoepeling van de rug. • de mate van zijn/haar lichamelijke beheersing en specifieke fysieke conditie te evalueren. Methode

Participatieve opleiding aan de hand van een Power Point presentatie. Aanwezigheid van het benodigde didactisch materiaal. Praktijkoefeningen door klein materiaal te manipuleren.


Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, werknemers, preventiedienst. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

57

Productcode Rubriek


FJB

D1601 Ergonomie -

Manueel hanteren van lasten voor “contactpersonen” Thema

Preventie van de musculoskeletale aandoeningen zoals rugklachten door verplaatsen (heffen en tillen) van lasten. Opleiding in groepsbeheer (“train the trainer”) rond de hantering van lasten en de ergonomie van de houdingen.

Doelstellingen

Bewustmaking van de instructeurs (interne opleiders) van de problematiek rond rugklachten en musculoskeletale aandoeningen van de rug ten gevolge van het hanteren van lasten. Nuttige tips om dagdagelijkse handelingen minder zwaar te maken voor de wervelkolom. Sensibilisering tot het gebruik van de juiste lichaamshoudingen en bewegingen. Voorstellen in verband met didactische en praktische hulpmiddelen om de gelegenheid te bieden de problematiek van het hanteren van lasten (met of zonder mechanische hulpmiddelen) in het eigen bedrijf te observeren, analyseren en verbeteren.

Programma

 Opleidingssessie: module van 3 dagen per groep van maximum 6 personen.  Benodigd materiaal: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist), een wervelkolom, technische materiële en mechanische hulpmiddelen door het bedrijf aangereikt.  Inhoud van de opleiding: • Theoretische benadering van de wervels en perifere spieren. • Biomechanische studie van bewegingen op de rug. • Uitleg over de verzwarende omstandigheden en de professionele rug- en wervelletsels. •P resentatie van ergonomische noties met het oog op een ergonomische inrichting van de werkpost. •B eginselen van fysieke bescherming en inspanningsvermindering door het aanleren van specifieke bewegingen en houdingen: beoefening in dagdagelijkse activiteiten. Het belang om te bewegen en een minimale fysieke conditie te hebben wordt naar voor gebracht met bepaalde oefeningen. • Het aanleren van veilige basishoudingen. •H anteren van lasten op maat: gebruik van technische en mechanische hulpmiddelen die door het bedrijf zelf ter beschikking worden gesteld. • Didactische begrippen in verband met de interne communicatie en het groepsbeheer. •P raktische training van de toekomstige contactpersoon met enkele situationele voorbeelden.  Aan het einde van de opleiding zal de contactpersoon in staat zijn: • om de potentieel gevaarlijke bewegingen te onderscheiden. • tot pogingen om de basisprincipes van rugbescherming op de werkpost toe te passen. • de interne vragen tot sensibilisering te beantwoorden. Een bijscholing van een halve dag, enkele maanden na deze opleiding wordt georganiseerd en sterk aanbevolen.

Methode


58

Participatieve opleiding aan de hand van een Power Point presentatie. Aanwezigheid van het benodigde didactisch materiaal. Praktijkoefeningen. Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, werknemers, preventiedienst. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

Rubriek FJB

D1401 Ergonomie -

Technieken voor het verplaatsen van patiënten Thema

Doelstellingen

Programma

Preventie van muskulo-skeletale aandoeningen ter hoogte van de rug en de bovenste ledematendie kunnen ontstaan bij het vervoer en verplaatsen (heffen en tillen) van lasten en patiënten. Opleiding in de ergonomische aspecten, specifiek voor de zorgsector.


Productcode

Aanleren van technieken om verplaatsingen van patiënten op een veilige manier voor de rug te laten gebeuren.  Opleidingssessie: 1 dag of 2 modules van een halve dag elk, gevolgd door een halve dag bijscholing. Groepen met 6 tot (maximaal) 12 deelnemers. De opleiding omvat een theoretisch gedeelte en een belangrijk praktisch gedeelte in een lokaal met het nodige materiaal in de instelling.  Benodigd materiaal: een lokaal aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist) en praktische oefeningen kan geven. De instelling stelt één of meer bedden, rolstoelen en mechanische of elektrische heftoestellen ter beschikking die door het personeel gebruikt worden.  Inhoud van de opleiding: •T heoretische opfrissing van de anatomische kennis van de wervelkolom en het perifere spierstelsel, de biomechanica van lichaamsbewegingen, de reële behoeften van patiënten om zich te bewegen en de waargenomen pathologische gebreken… • Sensibilisering over preventie van problemen met spieren en beendergestel bij langdurig aangehouden houdingen, repetitieve bewegingen (met of zonder inspanning) en het hanteren van lasten en patiënten. • De principes van fysieke veiligheid en vermindering van inspanningen met specifieke opleiding over bewegingen en daarnaast een praktische toepassing op dagelijkse activiteiten. • Het praktische gedeelte gebruikt de CESI-methode, die gebaseerd is op observatie en reflectie door de deelnemers om technische verbeteringen van hun hanteertechnieken te vinden. Efficiënte faciliteringstechnieken worden voorgesteld om elke beweging te voorkomen die de patiënt of de zorgverstrekker kunnen verwonden. •Z e omvat het aanleren van manuele verplaatsingstechnieken van de patiënten: op een bed, in een stoel, op de vloer, op de trap, naast geïmproviseerde verplaatsingen in moeilijke omstandigheden. •E r wordt ook gefocust op het gebruik van de beschikbare manuele en technische hulpmiddelen. Tijdens de opleiding worden de gewoontes van de instelling gerespecteerd. De deelnemers zullen leren dat het gemakkelijker is om nieuwe handelingen aan te leren in optimale omstandigheden, met de mogelijkheid om de rol van patiënt te spelen om zo de reële hulp te ervaren die aan de patiënten geboden wordt. Elke deelnemer zal een samenvatting ontvangen met de aangeleerde technieken. Een jaarlijkse bijscholing wordt aangeboden ter plaatse om in identieke omstandigheden te werken als het personeel: lokaal, materiaal, patiënt. De opleiding is progressief en vereenvoudigd zodat iedereen de efficiëntie van preventie kan ervaren op zijn of haar werkpost.

59


Methode

Participatieve opleiding aan de hand van een Power Point presentatie. Aanwezigheid van het benodigde didactisch materiaal. Praktijkoefeningen en simulaties. Het onderricht is opbouwend met talrijke praktische situationele oefeningen. Elke deelnemer probeert zich de juiste vragen te stellen:  Hoe beoordeel ik de situatie voor het verplaatsen?  Hoe bereid ik de patiënt optimaal voor op een verplaatsing?  Hoe stel ik me op een veilige manier op? H oe kan ik het ter beschikking gestelde hulpmateriaal op de juiste manier gebruiken?

Doelpubliek

Interventieplaats

60

Verplegend personeel, gespecialiseerde opleiders, helpers voor thuiszorg en animatiepersoneel. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

Productcode Rubriek

D1501 Ergonomie

Technieken voor het verplaatsen van patiënten voor “contactpersonen” Thema

Doelstellingen

Programma

Preventie van rugaandoeningen die kunnen ontstaan bij het vervoer en verplaatsen (heffen en tillen) van lasten en patiënten. Opleiding in de ergonomische aspecten, specifiek voor de zorgsector. Opleiding in groepsbeheer (“train the trainer”).


FJB

Aanleren van technieken om verplaatsingen van patiënten op een veilige manier voor de rug te laten gebeuren. Voorstellen in verband met didactische en praktische hulpmiddelen om de gelegenheid te bieden de problematiek van het vervoer en verplaatsen van lasten en patiënten (met of zonder mechanische hulpmiddelen) in de eigen instelling te observeren, analyseren en verbeteren.  Opleidingssessie: module van 3 dagen per groep van 6 personen maximum. B enodigd materiaal: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist) en praktische oefeningen kan geven. De instelling stelt een of meerdere bedden, rolstoelen, zetels en de door het personeel gebruikte mechanische of elektrische liften ter beschikking.  Inhoud van de opleiding: •N a een rondvraag waarin elke deelnemer zijn individuele projecten en de dagelijks ondervonden moeilijkheden bijdraagt, wordt een theoretische opfrissing gegeven, gebaseerd op de lichamelijke biomechanica, de reële behoeften van patiënten om zich te bewegen en de waargenomen pathologische gebreken. Daarna volgt een sensibilisering over preventie van problemen met spieren en beendergestel bij langdurig aangehouden houdingen, repetitieve bewegingen (met of zonder inspanning) en het hanteren van lasten en patiënten. Een derde deel focust op volwassenenpedagogie en groepsmanagement. • Het praktische gedeelte gebruikt de CESI-methode, die gebaseerd is op observatie en reflectie door de deelnemers om technische verbeteringen van hun hanteertechnieken te vinden. Efficiënte faciliteringstechnieken worden voorgesteld om elke beweging te voorkomen die de patiënt of de zorgverstrekker kunnen verwonden. •D e opleiding is progressief en vereenvoudigd zodat iedereen de efficiëntie van preventie kan ervaren op de werkposten in de instelling. De opleiding wordt afgerond met progressieve praktische ensceneringen rond het reële project ontwikkeld door de nieuwe functionering van de deelnemers. In die ensceneringen leren de deelnemers hun sterke en zwakke punten kennen en worden ze naar een betere overdracht van gegevens begeleid. Progressieve coaching wordt geboden indien CONTACTPERSONEN het voltallige personeel moeten informeren over de preventie van problemen met spieren en beendergestel bij het hanteren. Een jaarlijkse bijscholing is nodig om de CONTACTPERSONEN op de hoogte te houden van nieuwe faciliteringstechnieken en nieuwe efficiënte technische hulpmiddelen en hen te helpen een antwoord te bieden op de problemen die gedurende het jaar ervaren worden.

Methode


Participatieve opleiding aan de hand van een Power Point presentatie. Aanwezigheid van het benodigde didactisch materiaal. Praktijkoefeningen en simulaties. Het onderricht is opbouwend met talrijke praktische situationele oefeningen. Verplegend personeel, leidinggevend personeel in de zorgsector, gespecialiseerde opleiders, helpers voor thuiszorg en animatiepersoneel. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding).

61

Productcode Rubriek

D0701 Ergonomie


FJB

Werken in een warme of koude werkomgevingen Thema

Doelstellingen

Programma

Preventie van risico’s verbonden aan werken in extreem warme of koude omgevingen. Bewustmaking van de hiërarchische lijn en/of personeel over de risico’s van het werken in warme of koude omgevingen. De noties van stress en ongemak met de WBGT index, PMV-PPD worden uitvoerig besproken. De opleiding behandelt ook hoe vroegtijdig de tekenen van ongemak te identificeren en hoe de risico’s verbonden aan deze specifieke thermische omgevingen te voorkomen.  Opleidingssessie: 3 uur, per groep van 6 tot 15 personen maximum.  Benodigd materiaal: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist).  Inhoud van de opleiding: •B eschrijving van enkele noties met betrekking tot de menselijke fysiologie (stofwisseling) en thermische omgeving (temperatuur, luchtvochtigheid, ....). • Herhaling van de wetgeving ter zake. •H erhaling van de notie van comfort/stress en thermisch evenwicht: temperatuur, relatieve luchtvochtigheid, luchtstromen, straling, werklast (tafels), gedragen kleding (om de clo te bepalen ) om de WBGT index te bepalen en om uit te maken of de arbeidsomstandigheden van het type stress of ongemak zijn. • Te respecteren algemene aanbevelingen. • Vroegtijdige tekenen van ongemak.

Methode


62

Participatieve opleiding aan de hand van een Power Point presentatie. Aanwezigheid van het benodigde didactisch materiaal. Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, werknemers, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

63


CESI ADVIES IN PSYCHOSOCIALE RISICO’S Voor uw vragen Konrad Adenauerlaan 8 1200 Brussel Tel. 02 761 17 88 Fax 02 761 17 03 [email protected]

65

Productcode Rubriek

E0701 Psychosociale risico’s

CESI ADVIES IN PSYCHOSOCIALE RISICO’S

FJB

Ter beschikking stelling van een specialist psychosociale risico’s Thema

Doelstellingen

Programma

Hulp en steun aan de interne preventiedienst (IDPBW) door een specialist «psychosociale risico’s». De IDPBW helpen, adviseren en steunen in het kader van de uitvoering van haar missies en taken zoals voorzien door het K.B. van 27 maart 1998. S chatting van de tijd, in overleg met het bedrijf, die nodig en voldoende is om de interventie tot een goed einde te brengen (over het algemeen een aantal dagen / maanden alsook de interventieduur in de tijd). D e logistieke behoeften definiëren (bureau, internettoegang, …).  ‘In situ’ aanwezigheid van de specialist psychosociale risico’s met een periodiciteit die met het bedrijf is overeengekomen om de ondersteuningsmissie aan de IDPBW te verzekeren (algemene missies, specifieke interventies).

Methode


66

Zie methodes m.b.t. de verschillende interventies die de specialist psychosociale risico’s kan uitvoeren. Alle bedrijven met een IDPBW. In het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

E0105 Psychosociale risico’s -


Risicoanalyse overeenkomstig art.8 tot 11 van het Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.

Doelstellingen

De risicoanalyse volgens de ARIS© methode (Integrale en systematische risicoanalyse) heeft meerdere doelstellingen:


Productcode

 De gevaren voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk identificeren.  De risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk definiëren en bepalen.  De risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk evalueren.  De preventiemaatregelen voor elk ontdekt risico definiëren en rangschikken.  Opmaak van het globale preventieplan en van het jaarlijkse actieplan.  Opmaak van de algemene conclusies ter attentie van de werkgever, de interne preventieadviseur en de leden van het CPBW. Programma

e preventieadviseur psychosociale risico’s begeleidt u doorheen de verschillende D stappen van een preventiebeleid inzake de psychosociale risico’s:  Stap 1: De samenstelling van een projectgroep en de sensibilisering van de actoren (werkgever en werknemers). Deze etappe bevat o.a. de begeleiding van de uitwerking van de wettelijke voorschriften: • Aanstelling van een PA PSY, vertrouwenspersoon • Hulp bij het opmaken van een globaal en jaarlijks actieplan • Hulp bij het nadenken over een beleidsverklaring rond welzijn op het werk • Begeleiding bij de uitwerking van procedures • Opleiding en sensibilisering van de personeelsleden (werkgever, directie, hiërarchische lijn, werknemers)  Stap 2: De pré-diagnostiek, onderzoek van de waarschuwingsindicatoren. Deze pré-diagnostiek kan zich baseren op: • De « klachten » (gemeld aan de arbeidsgeneesheer, de vakbondsafgevaardigden, leden van de hiërarchische lijn, …) ; • Een reeks indicatoren betreffende de werking van de ondernemingen en de gezondheid en de veiligheid van de werknemers.  Stap 3: De diepgaande diagnostiek. De keuze van de middelen wordt door de intervenanten gemaakt in functie van de resultaten van de pré-diagnostiek, de historiek en de parameters eigen aan de onderneming (grootte, sector, risico’s, …), alsook de bestaande praktijken binnen de organisatie. De verschillende aanpakken (kwantitatieve en kwalitatieve/participatieve) sluiten elkaar niet uit en kunnen elkaar opvolgen. Risicoanalyse per functie.

67


 Stap 4: De opmaak van een algemeen interventieverslag en de wedersamenstelling van de resultaten. Uitwerking van de algemene conclusies (collectieve en individuele preventiemaatregelen) ter attentie van de werkgever, de preventieadviseur en de leden van het CPBW.  Stap 5: De uitwerking, implementatie en opvolging van het actieplan. Methode

ARIS© is een risicoanalysemethode die de gevaren identificeert en de risico’s evalueert rekening houdende met volgende disciplines:  Veiligheid  Ergonomie  Hygiëne  Psychosociale risico’s  Gezondheid Door toepassing van deze methode beschikt het bedrijf over een globale risicoanalyse op de verschillende vlakken die vereist zijn door de reglementering van het welzijn op het werk. Elke werkpost wordt zeer nauwkeurig beschreven in zijn verschillende deeltaken. In functie van voorafbepaalde taken kunnen gevaren worden ontdekt en gerangschikt volgens een bijzondere classificatie:  Werkomgeving  Werkuitrusting en chemische stoffen  Organisatie van het werk  Mensgericht  Interacties Vervolgens worden de risico’s geëvalueerd om de te nemen acties te rangschikken, m.a.w. de preventiemaatregelen (opmaak van het globale preventieplan en van het jaarlijkse actieplan).


68

Alle bedrijven met minstens 1 werknemer. In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek


Risicoanalyse m.b.t. de psychosociale risico’s via vragenlijsten Thema

Doelstellingen

Programma

Methode

Uitwerken van een kwantitatieve risicoanalyse van psychosociale belasting van de arbeid aan de hand van vragenlijsten.


FJB

Opstellen van een kwantitatieve analyse van de psychosociale risico’s in het bedrijf. Samenwerking tussen het bedrijf en de preventieadviseur, gespecialiseerd in de psychosociale risico’s. Analyse van de verschillende psychosociale risico’s van de werksituatie aan de hand van vragenlijsten. Identificatie van de risicogroepen en -factoren binnen de onderneming. Voorstellen tot preventieve maatregelen die getroffen moeten worden in functie van de evaluatie van de risico’s. Een kwantitatieve analyse van de psychosociale risico’s, gespreid over +/- 3 maanden, verwerking van vragenlijsten (op papier of via computer), nauwkeurig onderzoek, analyse van de resultaten, opmaken van een verslag en voorstelling van de resultaten. Verschillende batterijen vragenlijsten worden geselecteerd volgens de karakteristieken en de doelstellingen van de onderneming, het aantal werknemers, …:  ARIS light De vragenlijst bevat drie delen: • een identificatiefiche • een stressevaluatie in de werksituatie (test Van Houte) • de psychosociale risicoanalyse (Aris light). De test Van Houte bevat twee vragen. De eerste vraag aan de werknemers is om hun stressniveau in de werksituatie te evalueren en de tweede vraag gaat over een inschatting van hun stressbestendigheid. De aanwezige thema’s in de Aris light bevatten: • De werkomgeving • Middelen en materieel • De werkorganisatie (autonomie, inhoud en voorwaarden) • De menselijke aspecten • Interacties (collega’s, teams en hiërarchische lijn) Er wordt aan de werknemers gevraagd deze thema’s één voor één aan te pakken en als volgt te beoordelen: « niet van toepassing », « onvoldoende en dringend te verbeteren», « indien mogelijk te verbeteren » of « bevredigend ». Bijkomend wordt de mogelijkheid aan de werknemers geboden om verbeteringsvoorstellen te doen voor elk item en bijkomende factoren toe te voegen wanneer ze dit pertinent vinden voor de vragenlijst.  Volledige Gezondheidstest (VGT) / Controlelijsten (CL) en werkomgeving: • TGT: Indicator van de psychische stress in 22 eenvoudige vragen. Deze test zorgt ervoor dat eventuele gevolgen van stress op de gezondheid worden onderkend. • Controlelijst van de test op de werkplek (CL): Vragenlijst om de bron van mogelijke stress op het werk te achterhalen. De 32 vragen zijn gebaseerd op de eisen die het werk stelt, de beslissingsmacht, aanwenden van bekwaamheden, arbeidsvoorwaarden en de steun vanwege de leidinggevenden en de collega’s. • Werkomgeving: 14 vragen betreffende de fysieke werkomgeving.

69


 WOCCQ: De WOCCQ (Working Conditions and Control Questionnaire)© is een collectieve diagnosemethode voor psychosociale risico’s op het werk. Ze werd op punt gesteld door de dienst ‘Arbeids- en bedrijvenpsychologie’ van de Universiteit van Luik (Prof. V. De Keyser) door Isabelle Hansez met de steun van de Federale Diensten van Wetenschappelijke, Technische en Culturele Aangelegenheden. De verspreiding ervan wordt sinds 2001 gesteund door de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociale Overleg (FOD WASO) en het Europees Sociaal Fonds. Doelpubliek

 Voor de ARIS light: ondernemingen of instellingen van alle groottes.  Voor de VGT / CL en de werkomgeving: bedrijven met minimaal 100 werknemers.  Voor de WOCCQ: bedrijven met minimaal 250 werknemers.

Interventieplaats

70

De preventieadviseur psychosociale risico’s komt vragenlijsten neerleggen in het bedrijf. Verzameling van de documenten gebeurt op anonieme wijze. Computervragenlijsten komen terecht in een vertrouwelijke mailbox van CESI. De verwerking van de gegevens gebeurt in de lokalen van CESI.

Productcode Rubriek


Participatieve risicoanalyse Thema

Uitwerken van een risicoanalyse van psychosociale belasting van de arbeid volgens een participatieve aanpak.

Doelstellingen

Opstellen van een participatieve analyse van de psychosociale risico’s in het bedrijf. Samenwerking tussen het bedrijf en de preventieadviseur, gespecialiseerd in de psychosociale risico’s. Analyse van de verschillende psychosociale risico’s van de werksituatie. Identificatie van de risicogroepen en -factoren. Voorstellen tot preventieve maatregelen die getroffen moeten worden in functie van de evaluatie van de risico’s.

Programma


FJB

De interventie duurt een halve dag en vereist een bezettingsgraad van minimaal 6 personen. Het bedrijf of de instelling heeft de keuze tussen drie participatieve methodes:  «Psychosociale risico’s» SOBANE 1 preventieadviseur Psychosociale risico’s van CESI (gespreksleider/secretaris)  Participatieve risicoanalyse CESI 2 preventieadviseurs Psychosociale risico’s van CESI, zijnde een gespreksleider en een secretaris.  «CESI © interactieve controlelijst» 1 psychosociale preventieadviseur van CESI (gespreksleider/secretaris)

Methode

SOBANE « Psychosociale risico’s » Het gaat om de «observatie» (tweede fase van de SOBANE-methode), specifiek bedoeld voor de psychosociale knelpunten die werden vastgesteld en die niet werden opgelost tijdens de vaststelling (eerste fase van de SOBANE-methode). Werkgroepen worden geacht zich meer in detail toe te spitsen op de risicofactoren die tijdens de vaststelling al werden opgemerkt, teneinde minder voor de hand liggende oplossingen te herkennen. Daarna zal een verslag worden gestuurd naar de werkgever met voorstellen tot preventieve maatregelen. Participatieve risicoanalyse CESI Hulpmiddel voor de uitvoering van een risicoanalyse van de psychosociale belasting van de arbeid op een participatieve basis, bedacht door het experten team van CESI (werkgroepen die worden geleid door preventieadviseurs psychosociale risico’s). Het is de bedoeling om het bedrijf een analyse te bezorgen van de psychosociale risico’s binnen de gevormde groepen en de werkgever conclusies te bezorgen in een interventieverslag met de risicofactoren en de belangrijkste preventiemaatregelen. Daarna wordt een verslag verstuurd naar de werkgever met voorstellen tot preventieve maatregelen. «CESI © interactieve controlelijst» (light versie of volledig) Een instrument dat a priori een aantal psychosociale risicofactoren definieert. Een representatieve groep werknemers van de verschillende werkposten wordt samengesteld en vergadert. De werknemers worden verzocht elk item van de «CESI © interactieve controlelijst» door te nemen en er anoniem en collectief een gecodeerde score aan te geven. Voor alle geïdentificeerde risicofactoren worden de deelnemers verzocht realistische oplossingsvoorstellen in te dienen. Aan de «CESI © interactieve controlelijst» kunnen de werknemers spontaan nog bijkomende factoren toevoegen. De samenvatting wordt tijdens de vergadering opgemaakt en ter goedkeuring aan de werkgroep voorgelegd.

71


Doelpubliek

Interventieplaats

72

72

Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, interne preventiedienst, leden van het comité voor preventie In het bedvrijf zelf.

Productcode Rubriek


Conflictpreventie en -beheersing Thema Doelstellingen

Conflictpreventie en -beheersing


FJB

De hiërarchische lijn en de werknemers helpen om:  (Terugkerende) relationele problemen op te lossen:  Het eens te worden over wederzijdse verwachtingen  Conflicten te voorkomen  De team spirit te bevorderen / herstellen …

Programma

Coaching in de vorm van individuele gesprekssessies met de aanvrager. Opstelling van een charter in overleg met alle actoren (hiërarchische lijn en team). Zodat  De zaken vanuit een andere invalshoek bekeken kunnen worden  Een onjuiste definiëring van het probleem vermeden kan worden  Begrepen kan worden wie problemen heeft  Een manier van functioneren bepaald kan worden voor iedereen

Methode

Doelpubliek

Interventieplaats

Individueel gesprek en/of overleg in groep: De focus van de interventie ligt op gemeenschappelijk actief nadenken De deelname moet vrijwillig zijn en niet opgelegd worden De methode is gebaseerd op het oplossen van het probleem. Teamleiders: directeurs, managers, coördinatoren, ploegbazen … Werknemers In het bedrijf zelf.

73 73

Productcode Rubriek


CESI OPLEIDING IN PSYCHOSOCIALE RISICO’S

FJB

Informatie over het wettelijke kader van de preventie van psychosociale risico’s op het werk Thema Doelstellingen Programma

Informatie over het wettelijke kader van de preventie van psychosociale risico’s op het werk. Toelichting over het wettelijke kader (KB van 17 mei 2007 - 10 april 2014). Voorstelling van de wijzigingen en nieuwe bepalingen in het KB van 10 april 2014 betreffende de preventie van psychosociale risico’s op het werk en de impact daarvan op de arbeidswereld. ca. 1 uur in een specifieke vergadering of tijdens een sessie van het CPBW: B epalingen van het KB van 17 mei 2007 betreffende de voorkoming van psychosociale belasting veroorzaakt door het werk, waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk.

1. Inleiding: geschiedenis en context 2. Vooraf: belangrijkste wijzigingen 3. Definities 4. Actoren en hun rollen 5. Collectieve preventiemiddelen 6. Interne procedure 7. Conclusies 8. Vragen/opmerkingen V erplichtingen van de verschillende actoren (werkgever, hiërarchische lijn, werknemers ...).  I nterne en externe procedures.  Rol van de vertrouwenspersoon en de preventieadviseur gespecialiseerd in de Psychosociale risico’s.

Methode Doelpubliek

Interventieplaats

74

Gebruik van een interactieve PowerPointpresentatie. Leden van het CPBW, van de hiërarchische lijn en de interne preventiedienst, werknemers en hun afgevaardigden. In de onderneming zelf.

Productcode Rubriek


Psychosociale risico’s voor laagdrempelig management Thema Doelstellingen

Preventie van psychosociale risico’s


FJB

H et begrip PSR en het (wettelijke) kader ervan begrijpen B espreking van de definitie, bepaling van rollen en verantwoordelijkheden, begrijpen van de wettelijke procedures en kennis nemen van de preventieactoren om zo een gemeenschappelijk kader te bieden aan de deelnemers en de denkpistes en acties te coördineren. L eren de psychosociale risicofactoren te identificeren en nadenken over praktische tools. D e oorzaken kunnen identificeren en analyseren en een reeks praktische middelen verzamelen zal de manager toelaten om snel en onbevooroordeeld tussen te komen in het kader van zijn/haar beperkingen en zo de PSR veroorzaakt door het werk in zijn team te voorkomen.

Programma

De opleiding neemt een dag in beslag en behandelt de volgende thema’s:  I. Inleiding: wie is wie & verwachtingen  II. Psychosociale risico’s in theorie 2.1. Juridische evolutie 2.2. Wettelijke definities 2.3. De meest voorkomende psychosociale risico’s  III. Belangrijkste verplichtingen i.v.m. psychosociale risico’s. 3.1. De werkgever 3.2. De leden van de hiërarchische lijn 3.3. De werknemers 3.4. De preventieadviseur gespecialiseerd in psychosociale risico’s (PA-PSY) 3.5. De vertrouwenspersoon  IV. Hoe psychosociale risico’s beheersen? 4.1. Beheer van relationele spanningen • Hoe zichzelf situeren in verhouding tot de wettelijke stappen/procedures? • Hoe als manager tussenkomen in het kader van relationele spanningen? •H oe zichzelf positioneren als rechtstreeks bij relationele spanningen betrokken manager? 4.2. Beheersing van psychosociale risico’s op het niveau van het collectief • Welke tools bestaan er en heb ik ter beschikking?  Optionele thema’s: • Beheersing van verslavingen in de werkplaats • Beheersing van acute gevallen in crisissituaties (PTSD)  Besluiten - keuzemoment

75


Methode

Collectieve en interactieve uiteenzettingen Theorie + praktische oefeningen Deze sensibilisering kan aangepast worden aan de realiteit van elke onderneming (Integratie van bedrijfsspecifieke procedures, kwesties, eigenheden …). In dat geval rekenen wij een halve dag aan voor vergadering en aanpassing van de didactische tools. (Minimaal 8 en maximaal 15 personen om uitwisselingen en praktische oefeningen goed te laten verlopen).


76

Deze module richt zich op (laagdrempelig) management. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI.

Productcode Rubriek


Vertrouwenspersonen Thema Doelstellingen

Opleiding vertrouwenspersoon


FJB

Ontwikkeling van een goed begrip van het kader van de rol van vertrouwenspersoon en van de vaardigheid om doeltreffend te kunnen interveniëren in het kader van het beheer en de preventie van psychosociale risico’s. Kennis verwerven over: het welzijnsbeleid in de onderneming en de preventie van psychosociale risico’s op het werk het Belgische gerechtelijke systeem en de wettelijke bepalingen de verantwoordelijkheden van de verschillende actoren. Kennis verwerven over de definitie en kenmerken van de psychosociale risico’s op het werk: de individuele en collectieve risicofactoren de schade voor het individu, de groep en de organisatie de verschillende soorten relationeel leed op het werk de methodes voor risicoanalyse Door praktische oefeningen de nodige kennis en competentie verwerven om gesprekken te voeren met alle betrokkenen (verzoeker, aangeklaagde, lid van de hiërarchische lijn ...). Door praktische oefeningen kennis en competentie verwerven in verband met de verschillende psychosociale interventietechnieken rekening houdend met de interindividuele, collectieve en organisatorische dimensies van relationeel leed op het werk. In het bijzonder, kennis verwerven over de volgende technieken voor conflictbeheersing: interventie bij een derde persoon, verzoening en bemiddeling.

Programma

5 dagen  Module 1: Wettelijk kader betreffende de rol en het statuut van de vertrouwenspersoon 1. Wettelijke context 2. Definities 3. Toepassingsgebied 4. Actoren in de preventie van psychosociale risico’s 5. Collectieve preventiemiddelen 6. Individuele preventiemiddelen 7. Externe en formele procedures 8. Gekende obstakels  Module 2: Psychosociale risico’s op het werk 1. Psychosociale risico’s - definitie 2. Psychosociale risico’s - hulpbronnen 3. Psychosociale risico’s - factoren 4. Psychosociale risico’s - schade 5. Psychosociale risico’s - analyse

77


 Module 3: Psychosociale interventie: gesprekstechnieken 1. Gesprek met de klager 2. Gesprek met de aangeklaagde 3. Gesprekstechnieken 4. Beheersing van emoties 5. Deontologie voor de vertrouwenspersoon  Module 4: Psychosociale interventie: probleemsituaties beheren 1. Soorten relationeel leed 2. Bemiddeling 3. Verzoek tot formele interventie wegens feiten van geweld, pesten, ongewenst seksueel gedrag 4. Casestudy’s 5. Rollenspelen Deze opleiding van 5 dagen omvat het programma bepaald in BIJLAGE 1 van het KB van 10 april 2014 betreffende de preventie van psychosociale risico’s op het werk. Methode

Collectieve en interactieve uiteenzettingen Theorie + praktische oefeningen (rollenspellen en casestudies). Grootte van de groep: minimaal 8 en maximaal 15 personen om uitwisselingen en praktische oefeningen goed te laten verlopen. Intrabedrijfsopleiding: integratie van interne procedures in de opleiding.

Doelpubliek

Vertrouwenspersonen Interne preventieadviseurs Actoren in HR

Interventieplaats

78

In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding)

Rubriek FJB

E05020 Psychosociale risico’s -

Supervisie van vertrouwenspersonen Thema Doelstellingen

Supervisie/bijscholing voor vertrouwenspersonen


Productcode

De kennis over het wettelijke kader en de interventieprocedures uitdiepen en/of opfrissen. Om de principes en het kader van de interventies te begrijpen, moeten we ze eerst duidelijk afbakenen. Met een gemeenschappelijke definitie kunnen we een gedeeld kader bieden aan alle deelnemers en de reflecties en acties coördineren. De bekwaamheden verbeteren en praktische instrumenten bieden zodat deelnemers op een adequate manier kunnen reageren wanneer ze geconfronteerd worden met een verzoek/probleem op het gebied van psychosociale risico’s. Door ervaringen uit te wisselen en te oefenen voor mogelijke interventies bouwt de vertrouwenspersoon zijn/haar capaciteit op om zelfstandig dossiers af te handelen en snel, efficiënt en kwaliteitsvol te reageren.

Programma

1 dag: theoretisch gedeelte + praktisch gedeelte 1/2 dag: theoretisch gedeelte of praktisch gedeelte Theoretisch gedeelte: W ettelijk kader betreffende de rol en het statuut van de vertrouwenspersoon 1. Wettelijke context 2. Definities 3. Toepassingsgebied 4. Actoren in de preventie van psychosociale risico’s 5. Collectieve preventiemiddelen 6. Individuele preventiemiddelen 7. Externe en formele procedures 8. Gekende obstakels  Psychosociale risico’s in theorie 1. Psychosociale risico’s - definitie 2. Psychosociale risico’s - hulpbronnen 3. Psychosociale risico’s - factoren 4. Psychosociale risico’s - schade 5. Psychosociale risico’s - analyse Praktisch gedeelte: G esprekstechnieken 1. Gesprek met de klager 2. Gesprek met de aangeklaagde 3. Gesprekstechnieken 4. Beheersing van emoties 5. Deontologie voor de vertrouwenspersoon

79


P robleemsituaties beheersen 1. Soorten relationeel leed 2. Bemiddeling 3. Verzoek tot formele interventie wegens feiten van geweld, pesten, ongewenst seksueel gedrag 4. Casestudy’s 5. Rollenspelen Deze supervisie wordt voorzien in BIJLAGE 1 van het KB van 10 april 2014 betreffende de preventie van psychosociale risico’s op het werk. Methode

Collectieve en interactieve uiteenzettingen Theorie + praktische oefeningen (rollenspellen en casestudy’s). Grootte van de groep: minimaal 8 en maximaal 15 personen om uitwisselingen en praktische oefeningen goed te laten verlopen. Intrabedrijfsopleiding: integratie van interne procedures in de opleiding.

Doelpubliek

Vertrouwenspersonen (die de basisopleiding al afgerond hebben) Interne preventieadviseurs Actoren in HR

Interventieplaats

80

In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI (interbedrijvenopleiding)

Rubriek FJB

E17 – D17 Psychosociale risico’s Module visite et analyse: Formation: Module rapport d’analyse:

Geconfronteerd met verbale en fysieke agressie Thema Doelstellingen

Programma

Risicoanalyse en opleiding beheersing van verbale en fysieke agressie.


Productcode

Door analyse van de betreffende werkpost en/of doelfunctie de risico’s opsporen in verband met verbale en fysieke agressie en deze elementen meenemen in de opleiding.  Deel ‘Communicatie’: faciliteren van het verwerven van basiskennis om verbale en fysieke agressie te voorkomen en er efficiënt mee om te gaan.  Deel ‘Fysiek’: het doel van de opleiding is om een instrument voor veilige fysieke beheersing aan te reiken die omgaat met agressieve daden zonder de verbale en non-verbale communicatie te verwaarlozen en met respect voor het wettelijke, institutionele en professionele kader. Een algemeen interventieverslag zal opgesteld worden en de opgespoorde risicofactoren vermelden evenals de return van de opleiding zodat de onderneming deze elementen kan opnemen in haar actieplan en preventieplan. 1. Analyse van de betreffende werkpost en/of doelfunctie 2. De opleiding neemt een dag in beslag en behandelt de volgende thema’s: Deel ‘Communicatie’: Basismodule (1/2 dag)  Inleiding / Definities en processen: agressiviteit - woede - geweld op het werk agressie - frustratie/instrumenteel  Agressiviteit voorkomen en omgaan met agressie: acteurs van de agressiviteit, risicofactoren bij het overgaan tot de daad, verbale en non-verbale communicatie, de behoeftepiramide, de fasen van morele beoordeling, de 9 triggers, modellen van de wereld, triggers in de werkplaats, de gouden principes van de dialoog  De instrumenten: vertrekpositie, empathie en actief luisteren, herformuleren, geruststellen: ERIC, gemeenschappelijke belangen zoeken, weigering met empathie uitdrukken, de confrontatie breken, een derde laten tussenkomen, zelfbevestiging, omgaan met kritiek  Oefeningen (rollenspellen en casestudies) Deze basismodule kan aangevuld worden met de volgende modules: Module emoties beheersen (1/2 dag) Instrumenten voor beheersing van emoties: werken aan fysiologie, constructieve ideeën activeren, leren loslaten, mindfulness, batterijen herladen, sociale ondersteuning, legale bijstand. Module ‘Gezinnen’ (1/2 dag) aangepast aan de sector rusthuizen  I nleiding: rollenspel, wie zijn de derden? Welke relationele problemen? Manifestaties van de agressie van gezinnen - risicomomenten - ervaring van het personeel D elen van ervaringen W erkomgeving E rvaringen van gezinnen: een grote verandering - ‘Ik heb er niet voor gekozen te bestaan’ - de schuld van de gezinnen, parentificatie, urgentie, kost van de behandeling P reventie van de agressie van gezinnen: individuele preventie (methode/limieten), organisatorische preventie, systemische opvang (Thierry Darnaud), de ervaring van een instelling

81


Module ‘Onthaal’ (1/2 dag) aangepast aan de onthaalposten  Definities: onthaal - onthaal van een moeilijk doelpubliek  Agressief gedrag in de context van onthaal begrijpen behoeftepiramide, wereldmodellen, positieve waarde van het individu, overtuigingen in verband met agressief gedrag, machtsverhoudingen  Agressiviteit voorkomen: communicatietools, telefonische communicatie, organisatie van het onthaal, organisatie van de teams Gedeelte ‘Praktisch/Fysiek’: Risicofactoren die tot agressieve handelingen kunnen leiden.  Houding tegenover een agressieve persoon.  Positionering en beheer van de ruimte.  Beheersen van ademhaling en lichamelijke spanning.  Slagen voorkomen of ontwijken.  Verwijderen en overmeesteren van een agressieve persoon.  Wettelijk en institutioneel interventiekader. * Een fysieke perfectioneringsmodule is beschikbaar - zie specifieke fiche. 3. Opstellen en bezorgen van een algemeen interventieverslag Grootte van de groep: minimaal 8 en maximaal 12 personen om uitwisselingen en praktische oefeningen goed te laten verlopen. Methode

 Module inspectie en analyse: tools voor opsporing/analyse van de risico’s en inspectie van de ruimte/werkpost.  Opleidingsdeel ‘Communicatie’: collectieve en interactieve uiteenzetting: theorie, uitwisseling van ervaringen en praktische oefeningen (rollenspellen en casestudy’s). O pleidingsdeel ‘Fysiek’: CAMP-methode (Contrôle de l’Agressivité par la Maîtrise Physique).  Module verslag van de analyse: algemeen interventieverslag.

Doelpubliek

Interventieplaats

82

Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, interne preventiedienst, leden van het comité voor preventie en bescherming op het werk, werknemers blootgesteld aan risico’s op verbale en/of fysieke agressie. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI.

83


CESI ADVIES IN ARBEIDSHYGIËNE Voor uw vragen Konrad Adenauerlaan 8 1200 Brussel Tel. 02 761 17 88 Fax 02 761 17 03 [email protected]

85

Productcode Rubriek

C0101 Arbeidshygiëne

CESI ADVIES IN ARBEIDSHYGIËNE

FJB


Doelstellingen

Risicoanalyse overeenkomstig art.8 tot 11 van het Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. De risicoanalyse volgens de ARIS© methode (Integrale en systematische risicoanalyse) heeft meerdere doelstellingen: D e gevaren voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk identificeren. D e risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk definiëren en bepalen. D e risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk evalueren. D e preventiemaatregelen voor elk ontdekt risico definiëren en rangschikken. O pmaak van het globale preventieplan en van het jaarlijkse actieplan. O pmaak van de algemene conclusies ter attentie van de werkgever, de interne preventieadviseur en de leden van het CPBW.

Programma

De analyse van chemische risico’s beantwoordt specifiek aan een verplichting van het Koninklijk Besluit van 11 maart 2002 betreffende de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de werknemers tegen de risico’s van chemische agentia op het werk en omvat de bescherming van de werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan kankerverwekkende en mutagene agentia volgens het koninklijk besluit van 2 december 1993 en de risicoanalyse in het kader van de bescherming van het moederschap. Zij helpt de werkgever de nodige maatregelen te nemen om de veiligheid en de gezondheid van de werknemers tegen chemische risico’s te garanderen. De risicoanalyse gebeurt volgens een interactieve aanpak met deelname van de interne preventieadviseur, de arbeidsgeneesheer, de werknemers en de hiërarchische lijn. Het interventieprogramma verloopt als volgt: V oorbereidende vergadering voor de praktische organisatie van de risicobeheersing.  Inventaris van de chemische agentia.  Karakterisering en rangschikking van de potentiële gezondheidsrisico’s.  Bepaling van de onderzoeksprioriteiten. V oor de producten die prioritair worden beschouwd, analyse van de arbeidsomstandigheden en evaluatie van het risico.  Preventiemaatregelen.

86

Methode ARIS© is een risicoanalysemethode die de gevaren identificeert en de risico’s evalueert rekening houdende met volgende disciplines:


Methode

 Veiligheid  Ergonomie  Hygiëne  Psychosociale risico’s  Gezondheid Door toepassing van deze methode beschikt het bedrijf over een globale risicoanalyse op de verschillende vlakken die vereist zijn door de reglementering van het welzijn op het werk. Elke werkpost wordt zeer nauwkeurig beschreven in zijn verschillende deeltaken. In functie van voorafbepaalde taken kunnen gevaren worden ontdekt en gerangschikt volgens een bijzondere classificatie:  Werkomgeving  Werkuitrusting en chemische stoffen  Organisatie van het werk  Mensgericht  Interacties Vervolgens worden de risico’s geëvalueerd om de te nemen acties te rangschikken, m.a.w. de preventiemaatregelen (opmaak van het globale preventieplan en van het jaarlijkse actieplan). Doelpubliek Interventieplaats

Alle bedrijven met minstens 1 werknemer. In het bedrijf zelf.

87

Productcode Rubriek



FJB

Analyse van de biologische risico’s ARISbio© Thema

Doelstellingen

Risicoanalyse overeenkomstig de bepalingen in artikel 8 tot 11 van het Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. De risicoanalyse aan de hand van de methode ARIS© (Integrale en Systematische Risicoanalyse) heeft meerdere doelstellingen:  I dentificeren van de gevaren voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.  I dentificeren en bepalen van de risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. B eoordelen van de risico’s voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. D efiniëren en de prioriteit bepalen van de preventiemaatregelen voor elk gedetecteerd risico. O pstellen van het globaal preventieplan en het jaarlijks actieplan. O pstellen van algemene conclusies voor de werkgever, de interne preventieadviseur en de leden van het CPBW.

Programma

De biologische risicoanalyse voldoet aan de specifieke verplichting uit het KB van 4 augustus 1996 betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan biologische agentia op het werk en uit de risicoanalyse in het kader van de moederschapsbescherming. Ze helpt de werkgever om de nodige beschikkingen te treffen om de gezondheid van de werknemers te beschermen tegen biologische risico’s. De risicoanalyse wordt uitgevoerd met een interactieve benadering die de deelname voorziet van de interne preventieadviseur en de arbeidsgeneesheer, de werknemers en de hiërarchische lijn. Het programma van de interventie verloopt als volgt:  Voorbereidende vergadering over de praktische organisatie.  Preanalyse: onderzoek van de naleving van de wetgeving  Inventaris van biologische agentia (en reagentia)  Beschrijving en hiërarchische indeling van de potentiële gezondheidsrisico’s  Bepaling van de onderzoeksprioriteiten V oor de als prioritair beoordeelde biologische agentia (en reagentia): analyse van de werkomstandigheden en evaluatie van het risico  Preventiemaatregelen

88

ARIS© is een methode voor risicoanalyse die de gevaren identificeert en de risico’s beoordeelt op de volgende gebieden:


Methode

 Veiligheid  Ergonomie  Hygiëne  Psychosociale risico’s  Gezondheid Met deze methode kan de onderneming een globale risicoanalyse op de verschillende gebieden uitvoeren zoals vereist door de reglementering van het welzijn op het werk. Met de ARISbio© kunnen de biologische risico’s geanalyseerd worden afhankelijk van de activiteiten en de werkomgeving. Elke werkpost wordt zeer gedetailleerd beschreven om de verschillende taken die er uitgevoerd worden in rekening te brengen. Afhankelijk van deze eerder bepaalde taken kunnen de gevaren opgespoord worden en gerangschikt worden in een specifieke classificatie:  Werkomgeving  Arbeidsmiddelen en biologische agentia (en reagentia)  Arbeidsorganisatie  Menselijk  Interacties Vervolgens worden de risico’s beoordeeld om de prioriteit te bepalen van de vereiste maatregelen, i.e. de preventiemaatregelen die getroffen moeten worden (opstellen van een globaal preventieplan en een jaarlijks actieplan). De biologische risicoanalyse bestaat uit verschillende modules die ingezet kunnen worden naargelang de prioritaire behoeften van de onderneming: de module conformiteit met de wetgeving (aangeboden in de preanalyse), de module inventarisatie en analyse per biologische agens, de module afscherming (algemeen en industrieel), de module activiteiten al dan niet met de intentie om biologische agentia te hanteren, de module vervoer en de module afvalbeheer. Doelpubliek Interventieplaats

Alle ondernemingen die minstens 1 werknemer hebben. In het bedrijf zelf.

89

Productcode Rubriek



FJB

Staalname en analyse van chemische agentia in de lucht Thema

Doelstellingen

Hygiëne op het werk en toxicologie. Evaluatie van de risico’s als gevolg van de aanwezigheid van chemische polluenten in de werkomgevingslucht.  Chemische stoffen in de lucht detecteren en doseren: • Inhaleerbare alveolaire stofdeeltjes - VOS (vluchtige organische stoffen) - Anorganische, organische verbindingen - Metalen - enz.  Blootstelling van de werknemers evalueren  Vergelijken met de grenswaarden van beroepsmatige blootstelling  Aanbevelingen formuleren om de blootstelling van de werknemers te beperken

Programma

Alvorens tot doseringen in de lucht over te gaan zou men idealiter een chemische risicoanalyse moeten voeren om prioritaire acties te bepalen. Als zo’n risicoanalyse niet heeft plaatsgevonden en om een optimale efficiëntie van de georganiseerde metingen te garanderen, is een bezoek vooraf aanbevolen om een meetstrategie te bepalen die rekening houdt met:  de informatie in de veiligheidsinformatiebladen (safety data sheets),  de taken die de werknemers uitvoeren,  de emissieomstandigheden van de producten (lokalisatie, temperatuur, ventilatie),  enz. Vervolgens bepalen wij in samenwerking met de interne preventieadviseur en de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer:  de homogene blootgestelde groepen,  de te doseren stoffen,  het gepaste soort bemonstering,  de lokalisatie en de duur van de uit te voeren bemonsteringen. Tijdens de interventie worden passieve of actieve bemonsteringen genomen in functie van de op te sporen stoffen. Vervolgens worden de stalen voor analyse naar een laboratorium gestuurd. Wij stellen het interventierapport op rekening houdend met de analyseresultaten en de observaties op het terrein, en formuleren aanbevelingen om de luchtkwaliteit op het werk te verbeteren en de blootstelling van de werknemers te verminderen. Tijdens de interventie onderhouden wij nauw contact met de interne preventieadviseur en/of preventieadviseur-arbeidsgeneesheer van het bedrijf om concrete aanbevelingen te formuleren die zijn aangepast aan de situatie op het werk.

90

De bemonsterings- en analysemethoden gebeuren overeenkomstig: H et Koninklijk Bestluit van 11 maart 2002 betreffende de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de werknemers tegen de risico’s van chemische agentia op het werk.


Methode

D e norm NBN 689. Werkplaatsatmosferen – Leidraad voor het evalueren van de blootstelling bij inademing aan chemische stoffen voor vergelijking met grenswaarden en meetstrategie. De grenswaarden van beroepsmatige blootstelling zijn vastgelegd door: Bijlage I van het Koninklijk Besluit van 11 maart 2002 gewijzigd door het Koninklijk Besluit van 20 mei 2011 betreffende de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de werknemers tegen de risico’s van chemische agentia op het werk. Doelpubliek

Interventieplaats

Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, leden van het comité voor preventie en bescherming op het werk, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

91

Productcode Rubriek



FJB

Evaluatie van de binnenluchtkwaliteit Thema

Doelstellingen

Programma

Evaluatie van de binnenluchtkwaliteit (pollutie door chemische producten (VOS screening, meting van formaldehyde), microbiologische pollutie (bacteriën, schimmels…) omgevingsfactoren (temperatuur, vochtigheid, CO …). Het zoeken naar verbetering van de luchtkwaliteit in functie van de resultaten en van de waargenomen situatie. Deze interventie is gericht op het evalueren van de luchtkwaliteit in de nietindustriële werklokalen door meting van bepaalde parameters en rekening houdende met getuigenissen van de werknemers.  Vereisten vooraf: De situatie evalueren in omstandigheden die representatief zijn voor de gemelde klachten.  Inhoud van de interventie in geval van ongemak: •O bservatie van de werkposten en van de uitgevoerde taken: ramen/vensters/ gordijnen, afzuig/blaassysteem, lokalisatie van ventilatieopeningen, fysieke activiteiten van de operatoren, werkruimtes en hun bezetting, werkomgeving (aanwezigheid van planten, tapijt, recent uitgevoerde verbouwingen, nieuwe meubels …). •S creening van chemische agentia of meting van de concentratie van specifieke chemische stoffen. • Microbiologische screening (bacteriën, schimmels, mijten…). •M etingen over een beperkte duur (1/2 dag of meerdere dagen) van parameters zoals temperatuur, relatieve vochtigheid, CO2 concentratie. •S teekproefmetingen van de luchtsnelheid (schatting van de efficiëntie van het ventilatiesysteem). •D e resultaten worden vergeleken met de observaties van de werkomgeving en de klachtenmeldingen van het personeel. • Analyse van de verschillende steekproefresultaten. Opmaak van een rapport met de resultaten en eventuele aanbevelingen.

Methode

De evaluatie van de luchtkwaliteit gebeurt op basis van de resultaten van de diverse uitgevoerde analyses volgens de richtlijnen van de WHO, de ANSES en op basis van referentiedocumenten zoals het « Sick Building Syndrome » van Prof. J. Malchaire. De metingen van de verschillende te onderzoeken factoren worden uitgevoerd door de hygiënist. De hygiënist werkt samen met een analyselaboratorium dat erkend is voor analyses van chemische stoffen en met het WIV (Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid) voor de microbiologische analyses.

Doelpubliek

Interventieplaats

92


Productcode Rubriek

O


F HN O

Risicobeheersing cytostatische en cytotoxische geneesmiddelen in ziekenhuisomgevingen

N H

Thema Doelstellingen

Risicobeheersing cytostatische en cytotoxische geneesmiddelen/Arbeidshygiëne


FJB

Het voorgestelde programma voor risicobeheersing omvat : B eheersing van de risico’s die voortvloeien uit de hantering van cytostatische geneesmiddelen gebruikt in zorgomgevingen. M aatregelen bepalen en evalueren voor preventie en bescherming van de werknemers. D e optimale omstandigheden bepalen voor de hantering van cytostatische geneesmiddelen doorheen hun levenscyclus. D e werknemers opleiden en sensibiliseren over de risico’s van cytostatische geneesmiddelen.  I n overleg met de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer een gepast gezondheidstoezicht voorstellen.

Programma

De beheersing van de cytostatische en cytotoxische risico’s gebeurt door een interactieve benadering die de deelname voorziet van de interne preventieadviseur en de arbeidsgeneesheer, de werknemers en de hiërarchische lijn. De interventie verloopt als volgt :  Voorbereidende vergadering over de praktische organisatie. O bservatie en evaluatie van de risico’s die voortvloeien uit de hantering van cytostatische geneesmiddelen. M onsterneming op oppervlakken van cytostatische geneesmiddelen indien nodig. O p verzoek uitwerking van procedures die een betere beheersing mogelijk maken van de risico’s in verband met blootstelling aan cytostatische geneesmiddelen. O pleidingssessie over risicobeheersing in verband met cytostatische geneesmiddelen.

Methode

Risicoanalyse: de voorgestelde methode van risicoanalyse is een controlelijst die ‘het traject van cytostatische geneesmiddelen in het ziekenhuis’ overloopt. Deze methode houdt rekening met de risico’s verbonden aan cytostatische geneesmiddelen vanaf het moment dat ze in het ziekenhuis aankomen via de samenstelling in de apotheek en de toediening aan de patiënten tot de verwijdering van het afval. Monsterneming op oppervlakken van cytostatische geneesmiddelen indien nodig: Monsterneming en analyse gebeuren in samenwerking met het laboratorium voor industriële toxicologie van de ECL (LTAP). Opleiding: Interactieve uiteenzetting die rekening houdt met de resultaten van de risicobeoordeling en de voorgestelde preventiemaatregelen

Doelpubliek

Alle werknemers die cytostatische geneesmiddelen hanteren (apothekers, verpleegkundigen, artsen, chirurgen) of die onrechtstreeks in contact kunnen komen met deze producten (zorgverstrekkers; schoonmaakpersoneel ...), leden van de hiërarchische lijn, interne preventiedienst.

Interventieplaats

In de onderneming zelf.

93

Productcode Rubriek



FJB

Analyse van bacteriële -en schimmelbesmetting op de werkvloer Thema Doelstellingen

Programma

Hygiëne op het werk. Analyse van de risico’s op microbiologische besmetting De microbiologische en/of schimmelbesmetting evalueren op het werk. Adviseren over te nemen maatregelen om de microbiologische kwaliteit op het werk te verbeteren. Analyse van de biologische oppervlakte- of luchtbesmetting gebeurt in het kader van de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de werknemers. Ons team van hygiënisten neemt contact met u op om de nodige informatie over het probleem op het werk te verzamelen. In functie van de ingewonnen informatie stellen wij dan een interventieprotocol voor. Ons team intervenieert om de nodige stalen te nemen (bemonstering van vloeistof, oppervlakte- of luchtbemonstering); de stalen worden voor analyses naar het laboratorium gestuurd. Na ontvangst van de resultaten stellen wij een interventierapport op met onze eerste aanbevelingen om de situatie te verbeteren.

Methode

Oppervlakte-, lucht- en vloeistofbemonstering overeenkomstig de protocols en richtlijnen die zijn opgesteld door het Instituut voor Volksgezondheid («Validatie van de microbiologische en chemische controlemethodes op de werkvloer» - Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Dr. Nicole Nolard, Dr. Camille Chasseur): E valuatie van de totale luchtbelasting met schimmels  Evaluatie van de totale luchtbelasting met bacteriën  Evaluatie van de totale schimmelbelasting in afgezet fijn stof  Identificatie van de schimmels E valuatie van de microbiologische parameters van bevochtigingswater en proceswater E valuatie van de totale schimmelbelasting in tapijtstof en andere gelijkaardige substraten

Doelpubliek

Interventieplaats

94


Productcode Rubriek


Evaluatie van het ventilatiesysteem in niet-residentiële gebouwen Thema

Doelstellingen

Hygiëne op het werk. Evaluatie van het ventilatiesysteem in niet-residentiële gebouwen.


FJB

V ermindering van de verontreiniging van de werklokalen (door de aanwezigheid van de mens, milieufactoren of specifieke verontreiniging die ontstaat door chemische agentia). V ermindering van de factoren die te maken hebben met ongemakken (vochtigheidspercentage, tocht, thermische factoren, onaangename geuren, ...). E valuatie van de factoren die te maken hebben met de kwalijke symptomen van ongezonde gebouwen. E valuatie van de parameters van de algemene/lokale ventilatie (luchtsnelheid, debiet, verlies, …). B epaling van de technische maatregelen die genomen kunnen worden om het ventilatiesysteem te verbeteren.

Programma

E en bezoek ter plaatse in aanwezigheid van de interne preventieadviseur en een technicus die verantwoordelijk is voor het ventilatiesysteem.  Precieze beschrijving van de werkplek. V aststellen van de oorzaken van de verontreiniging - fysicochemische kenmerken van de verontreinigende stoffen.  Meten van de parameters van de ventilatie (luchtsnelheid, debet, …). A dvies bij het bepalen van de technische oplossing voor het opvangen en de ventilatie, rekening houdend met de aard van de verontreinigende stoffen. O pmaken van een interventieverslag met de samenvatting van de waarnemingen, de resultaten en de voorstellen ter verbetering.

Methode

Doelpubliek

Interventieplaats

Bezoek ter plaatse. Observatie en een meting in functie van de vraag. Het gebruik van een anemometer, thermometer, hygrometer en een nevelapparaat zijn noodzakelijk. Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, leden van het comité voor preventie en bescherming op het werk, interne preventiedienst. In het bedrijf zelf.

95

Productcode Rubriek



FJB

Opmaak asbestinventaris Thema

Doelstellingen

Opmaak van de asbestinventaris in het kader van hoofdstuk II van het Koninklijk Besluit van 16 maart 2006 betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest. De aanwezigheid opsporen van materialen die asbest bevatten in de gebouwen die door het bedrijf zijn betrokken (inclusief werken beschermingsuitrustingen). De inventaris wordt gemaakt teneinde: d e werknemers te beschermen tegen de risico’s van blootstelling aan asbest en om een programma op te stellen voor het beheer van asbesthoudende materialen (visuele inspectie – inkapseling – verwijdering) d e werknemers te beschermen tegen de risico’s van blootstelling aan asbest bij eventuele verbouwings- of afbraakwerken.

Programma

V ooraf wordt informatie ingewonnen over het bouwjaar van de gebouwen en waaruit ze bestaan. B ezoek aan alle gebouwen (onbereikbare zones en elementen worden genoteerd). Men moet zich laten begeleiden door een persoon die de plaatsen zeer goed kent en toegang heeft tot alle lokalen.  Verdachte materialen worden geïdentificeerd, gefotografeerd en bemonsterd.  De stalen worden ter analyse naar een erkend laboratorium gestuurd. H et asbestinventarisrapport wordt opgesteld op basis van het bezoek aan de gebouwen en de analyseresultaten van het erkende laboratorium.

Methode

D e detectie van asbesthoudende materialen gebeurt nauwgezet per: • lokaal • deel van het gebouw • werkuitrusting • beschermingsuitrusting

D e moeilijk toegankelijke zones en elementen die onder normale omstandigheden niet tot blootstelling aan asbest kunnen leiden, worden geïdentificeerd. V erdachte materialen worden geïdentificeerd (toepassing – evaluatie van de staat van het materiaal – activiteiten die tot blootstelling kunnen leiden), gefotografeerd en bemonsterd. E en bemonstering gebeurt enkel en alleen als het verdachte materiaal beschadigd is (niet-destructieve methode). Het staal wordt genomen met inachtname van de preventiemaatregelen zoals voorzien in Bijlage II van het KB van 16 maart 2006 betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest. D e stalen worden hermetisch verpakt. D e stalen worden ter analyse naar een erkend laboratorium gestuurd (identificatie door stereoscopische microscopie, polarisatie en de Mc Crone « kleurdispersie » techniek).

96

•e en algemeen overzicht van het asbest of van asbesthoudende materialen die aanwezig zijn in de lokalen, delen van het gebouw, werkuitrustingen en beschermingsuitrustingen.


O pmaak van een asbestinventarisrapport dat de volgende elementen bevat:

•e en overzicht van de moeilijk bereikbare zones en elementen die onder normale omstandigheden niet kunnen leiden tot blootstelling aan asbest. •e en inventaris per lokaal, deel van het gebouw, werkuitrusting en beschermingsuitrusting:

a) van de toepassing waarin asbest is gebruikt. b) e en evaluatie van de staat van het asbest of van de asbesthoudende materialen. c) van activiteiten die kunnen leiden tot blootstelling aan asbest. • de te volgen aanbevelingen voor alle ontdekte potentieel gevaarlijke situaties. • het advies van de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer. • het analyserapport van het erkende laboratorium.

Doelpubliek

Interventieplaats

Elk bedrijf (werkgever) dat de gebouwen betrekt en/of werken beschermingsuitrustingen gebruikt. In het bedrijf zelf. Alle door het bedrijf betrokken gebouwen inclusief eventuele gemene delen en alles wat er zich bevindt (werken beschermingsuitrustingen).

97

Productcode Rubriek



FJB

Actualisatie asbestinventaris Thema

Jaarlijkse actualisatie van de asbestinventaris in het kader van het koninklijk besluit van 16 maart 2006 inzake de bescherming van werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest.

Doelstellingen

Controleren of de status van asbesthoudende materialen niet is verslechterd (tijd, botsingen, ...). Deze jaarlijkse inspectie wordt visueel uitgevoerd.

Programma

B ezoek aan alle gebouwen (ontoegankelijke zones en elementen worden gerapporteerd) gebaseerd op het initiële inventarisatierapport (aan te leveren indien het niet door onze diensten werd opgesteld). Het is noodzakelijk om te worden begeleid door een persoon met een zeer goede kennis van het terrein en toegang te hebben tot alle lokalen. A sbesthoudende materialen worden visueel geïnspecteerd op eventuele schade. D e actualisatie van het inventarisatierapport wordt opgesteld op basis van visuele waarnemingen.

Methode

 Nazicht van de opvolging van de aanbevelingen in het initiële inventarisatierapport. V isuele inspectie van asbesthoudende materialen om eventuele schade op te sporen. E ventueel geven van nieuwe aanbevelingen aangepast aan de status van asbesthoudende materialen.  Beoordeling van het beheersplan van asbesthoudende materialen. O pmaak van de actualisatie van het inventarisatierapport, welke de volgende elementen bevat: • a ctualisatie van de lijst van asbesthoudende materialen (na verwijdering, werk, ...) • a ctualisatie van de aanbevelingen volgens de visuele waarnemingen • a ctualisatie van het beheersplan voor materialen

Doelpubliek

Interventieplaats

98

Elk bedrijf (werkgever) dat de gebouwen betrekt en/of werken beschermingsuitrustingen gebruikt. In het bedrijf zelf. Alle door het bedrijf betrokken gebouwen inclusief eventuele gemene delen en alles wat er zich bevindt (werken beschermingsuitrustingen).

Rubriek FJB

A1101 – 1102 – 1103 Arbeidshygiëne -

Voedingshygiëne: ‘HACCP’ en zelfcontrole, opleiding en advies Thema

Doelstellingen

Programma

Voedselveiligheid. Analyse van de risico’s en kritieke punten. Basiselementen van HACCP (Hazard Analysis of Critical Control Points).


Productcode

Voorkomen van gevaren gedurende het proces van de productie van voedingsmiddelen. Zich vertrouwd maken met de hygiënische vereisten op niveau van de infrastructuren, de lokalen, de productiezones, de uitrusting en het personeel. Dynamische beheer van de voedingsrisico’s. Het programma bestaat uit verschillende modules die kunnen gebruikt worden volgens uw behoeften en prioriteiten. Ze beantwoorden de wettelijke vereisten op Belgisch en Europees niveau m.b.t. de voedingsmiddelenhygiëne.  Module 1: A1101 - Opleiding voedingsmiddelenhygiëne Onze diëtist werkt samen met u het programma van de opleiding uit om de didactische materialen aan te passen aan de eigenheid van uw onderneming en de kwalificaties van uw personeel. Het programma van de opleiding omvat een overzicht van de wettelijke verplichtingen, de risico’s op besmetting en de methodologie om procedures te implementeren voor risicobeheersing, traceerbaarheid en zelfcontrole.  Module 2: A1102 - HACCP-audit – Implementeren van HACCP-procedures Onze diëtist komt naar de voedingsproductieruimte om een audit uit te voeren van de werkplaats en van de werkmethodes van het personeel. U ontvangt een verslag van deze audit met vermelding van de voor verbetering vatbare punten.  Module 3: A1103 - Advies over voedingsmiddelenhygiëne Of u nu geplande nieuwe installaties of structurele aanpassingen van uw productieruimtes wil laten valideren of correct wil reageren op een punt dat niet voldoet aan de normen, onze diëtist komt naar uw onderneming toe om te voldoen aan elke aanvraag voor ondersteuning en advies in verband met de veiligheid van de voedselketen.

Methode

Doelpubliek

Interventieplaats

Interactieve opleiding aan de hand van een PowerPointpresentatie die gebruik maakt van gevallen uit de actualiteit of concrete ervaring van het keukenpersoneel dat de eerstelijnszorg draagt voor de dynamische naleving van de HACCP-normen. De mogelijkheid bestaat om de opleiding te laten volgen door een bezoek aan de werkplaats als praktische oefening. Werknemers in de voedselproductie en het vervoer van voedingswaren en kwaliteitsverantwoordelijken. Onze diëtist kan naar uw onderneming komen of de lokalen van CESI kunnen ter beschikking gesteld worden.

99

Productcode Rubriek



FJB

Ter beschikking stelling van een specialist «Arbeidshygiëne» Thema

Doelstellingen

Programma

Hulp en steun aan de interne preventiedienst (IDPBW) door een specialist «Arbeidshygiëne». De IDPBW helpen, adviseren en steunen in het kader van de uitvoering van haar missies en taken zoals voorzien door het K.B. van 27 maart 1998.  Schatting van de tijd, in overleg met het bedrijf, die nodig en voldoende is om de interventie tot een goed einde te brengen (over het algemeen een aantal dagen / maanden alsook de interventieduur in de tijd).  De logistieke behoeften definiëren (bureau, internettoegang, …).  ‘In situ’ aanwezigheid van de specialist Arbeidshygiëne met een periodiciteit die met het bedrijf is overeengekomen om de ondersteuningsmissie aan de IDPBW te verzekeren (algemene missies, specifieke interventies).

Methode


100

Zie methodes m.b.t. de verschillende interventies die de specialist Arbeidshygiëne kan uitvoeren. Alle bedrijven van het land met een IDPBW. In het bedrijf zelf.

Rubriek


FJB

Asbest: risicobeheersing Thema

Doelstellingen

Programma

Hygiëne op het werk en industriële toxicologie. Opleiding i.v.m. risicobeheersing bij blootstelling aan asbest.

CESI OPLEIDING IN ARBEIDSHYGIËNE

Productcode

Beantwoorden aan de wettelijke verplichting: Informatie en opleiding van de werknemers die mogelijk aan asbest worden blootgesteld. In overeenstemming met artikel 38 van het koninklijk besluit van 16 maart 2006 betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest. O pleidingssessie: Interactieve uiteenzetting, per groep van 6 tot 15 personen maximum.  Benodigd materiaal: een lokaal dat is aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm zijn vereist), beschermingsmaterialen.  Inhoud van de opleiding: •D e eigenschappen van asbest en de risico’s voor de gezondheid bij blootstelling aan asbest, inclusief het versterkend effect van roken; •D e types producten of materialen die wellicht asbest kunnen bevatten en hun gebruik in installaties en gebouwen; •D e operaties die tot blootstelling aan asbest kunnen leiden en het belang van preventie controles om de blootstelling te beperken; •D e vereisten wat betreft de gezondheidscontrole; • De veilige professionele praktijken en de techniek van maatregelen; •H et dragen en gebruiken van persoonlijke beschermingsmiddelen, inclusief hun rol, de keuze, de beperkingen, het correct gebruik en de praktische kennis voor het gebruik van ademtoestellen; • De noodprocedures, met inbegrip van eerste hulp op de bouwplaats; • De ontsmettingsprocedures ; • Het verwijderen van afval. De algemene inhoud (art. 38 KB 16/03/2006) die wordt voorgesteld, kan aangepast worden aan de onderneming, onder andere door hun eigen procedures en maatregelen toe te voegen. Bijvoorbeeld een specifieke opleiding voor de personen die eenvoudige handelingen uitvoeren of de couveuse zak methode gebruiken voor het verwijderen van asbest.

Methode Doelpubliek

Participatieve opleiding aan de hand van een Power Point presentatie. Aanwezigheid van het benodigde didactisch materiaal. Werknemers die mogelijk worden blootgesteld aan asbest. Bijvoorbeeld tijdens:  Renovatie werken  Aanpassen van electriciteits netwerk  Loodgieterswerk  Reparatie van verwarmingsinstallaties  Onderhoud van verwarmingsketels  etc.

Interventieplaats

In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI.

101

Productcode


Rubriek


FJB

Opleiding chemische risicobeheersing Thema

Doelstellingen

Arbeidshygiëne. Sensibilisering en opleiding over de risico’s in verband met het hanteren van gevaarlijke chemische producten. D e gevaren en risico’s van chemische producten kunnen identificeren D e preventie- en beschermingsmiddelen kennen D e risico’s in verband met het gebruik van chemische producten in de praktijk kunnen beheersen

Programma

Inhoud van de opleiding: 1. Definities 2. Toxicologische begrippen D e manieren van doordringing in het lichaam: via de luchtwegen, de huid, het verteringsstelsel D e effecten op de gezondheid: acute blootstelling, chronische blootstelling, lokale werking, algemene of systemische werking 3. Wettelijk kader 4. Identificatie van gevaarlijke chemische stoffen  I ntroductie nieuwe wetgeving over de indeling van chemische producten (CLP) E tiket  I ndeling van chemische producten V IB: een veiligheidsinformatieblad lezen en interpreteren O efeningen 5. Chemische risicobeheersing  I nventaris en analyse van chemische risico’s H antering en opslag van chemische producten P BM (Persoonlijke beschermingsmiddelen) O efeningen E HBO

Methode


102

Interactieve uiteenzetting per groep van 5 tot maximaal 15 personen. De opleiding kan aangepast worden aan de behoeften van de onderneming en de gebruikte chemische producten. Alle gebruikers van chemische producten en preventie-actoren. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI.

Rubriek

A1401 Arbeidshygiëne

FJB

Opleiding biologische risico’s Thema Doelstellingen

Sensibilisering over biologische risico’s en preventiemiddelen/Arbeidshygiëne


Productcode

Werkt u als thuishelper? Komt u geregeld in contact met begunstigden in verschillende omgevingen? Dan loopt u het risico om besmet te raken door biologische agentia! Het is sterk aan te raden u bewust te worden van de risico’s die u loopt en hygiënische principes en praktijken te leren en aan te nemen om u en uw naasten te beschermen tegen infecties. Er bestaat een opleiding die focust op het infectierisico dat uw beroep met zich meebrengt. B iologische agentia kunnen identificeren en indelen  Situaties met blootstelling aan biologische risico’s identificeren A angepaste preventie- en beschermingsmaatregelen nemen W eten hoe biologische agentia op te slaan en biologisch afval op te slaan en te verwijderen  Kunnen reageren op een ongeval

Programma

 Opleidingssessie: interactieve uiteenzetting van een halve dag, per groep van 6 tot maximaal 15 personen.  Benodigd materiaal: een lokaal aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm vereist).  Twee opleidingsmodules worden aangeboden : Module 1: sensibilisering over de algemene principes van de preventie van biologische risico’s en basishygiëne voor werknemers in thuishulp en rusthuizen. Het programma : 1. Definities en algemene begrippen : • Biologische agens • Overdrachtsketen (reservoir, manieren van overdracht …) • Weerslag op de gezondheid (infecties, allergieën, toxische effecten)) 2. Uitvoering en principes van preventie : • Risicobeoordeling • Eliminatie/beperking van het risico • Voorbeeld van biologische risicopreventie •H ygiëne van de handen, dragen van handschoenen, inentingen (tips en praktijken) •L ichaamshygiëne, kleding- en voedingshygiëne 3. Zwangerschap en biologische risico’s 4. E nkele ziektebeelden: tuberculose, hepatitis B, waterpokken en gordelroos (zona), griep, aids, zoönosen 5. E r wordt een vraag- en antwoordsessie over individuele problemen voorzien.

103


Module 2: voor elke werknemer die ‘bewust’ blootgesteld kan worden aan biologische agentia tijdens de uitvoering van zijn of haar werk: werknemers in ziekenhuizen, onderzoekslaboratoria, microbiologische diagnosestelling, bio-engineering, biotechnologie, verantwoordelijken binnen ondernemingen (preventieadviseurs, technische directeurs, inkoopmanagers, site managers ...). Het programma : 1. Wettelijk kader 2. Theoretische aspecten : a. Wat is een biologisch agens of reagens ? b. Welke manieren van overdracht zijn er ? c. Wat zijn de biologische risico’s (risico op infectie, immuno-allergische, toxine- en carcinogene risico’s) ? 3. Indeling van biologische agentia 4. T echnische fiche of ‘kwaliteit’: gegevens over ‘bioveiligheid’ lezen en interpreteren 5. Hoe omgaan met een biologisch agens of reagens ? a. Labowerk b. Soorten afscherming en collectieve beschermingsmiddelen (bv. veiligheidsinsluitingen) c. P ersoonlijke beschermingsmiddelen (schort, handschoenen, veiligheidsbril …): het dragen en gebruiken van persoonlijke beschermingsmiddelen, inclusief hun rol, selectie, beperkingen en het correcte gebruik 6. P rocedures voor reiniging, desinfectie, ontsmetting, inactiveren en steriliseren 7. Opslag van biologische agentia en reagentia 8. Opslag en verwijdering van biologisch afval 9. Noodprocedures Methode

Doelpubliek

Interventieplaats

104

Interactieve opleiding met behulp van een PowerPointpresentatie. Aanwezigheid van didactisch materiaal noodzakelijk. Alle ondernemingen waar bewuste of onbewuste blootstelling aan biologische agentia bestaat. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI. (interbedrijvenopleiding).

Rubriek


FJB

Artikel 25: Sensibilisering en opleiding over de risico’s verbonden aan de blootstelling aan ioniserende straling Thema

Doelstellingen

Programma

Sensibilisering en opleiding over de risico’s verbonden aan de blootstelling aan ioniserende straling.


Productcode

Informatie en opleiding voor werknemers en personen die blootgesteld kunnen worden aan ioniserende straling. Voldoen aan de wettelijke verplichting (artikel 25, Koninklijk Besluit van 20 juli 2001).  Opleidingssessie: een halve dag, per groep van 6 tot maximaal 15 personen (uit dezelfde of een gelijkaardige dienst).  Benodigd materiaal: een lokaal aangepast aan het aantal deelnemers en waar de lesgever een presentatie kan geven (aanwezigheid van beamer en projectiescherm vereist).  Inhoud van de opleiding: • De gezondheidsrisico’s van het werk en eventuele EHBO. •D e basisnormen betreffende de bescherming tegen blootstelling aan ioniserende stralingen zoals beschreven in Afdeling I van artikel 25. •D e goede praktijken die een effectieve bescherming verzekeren en collectieve en individuele voorzorgsmaatregelen die genomen moeten worden. •D e betekenis van de waarschuwingssignalen, symbolen en gevaarzinnen waarvan het gebruik opgelegd wordt door dit reglement. •H et belang van het naleven van de technische en medische voorschriften. • I n het kader van de moederschapsbescherming wordt er speciaal aandacht besteed aan vrouwen: informatie over het risico dat ioniserende stralingen betekenen voor de embryo en de foetus. •N oodinstructies op het niveau van de werkpost en noodplannen van de onderneming.

Methode


Interactieve opleiding met behulp van een Powerpointpresentatie. Aanwezigheid van didactisch materiaal noodzakelijk. De informatie wordt in schriftelijke vorm ter beschikking van de werknemers gesteld. Een attest van afronding van de opleiding zal aan de werkgever overgemaakt worden na afloop van de opleiding met vermelding van de lijst van aanwezige deelnemers. Werknemers die blootgesteld kunnen worden aan ioniserende straling. In het bedrijf zelf.

105

ADVIES EN OPLEIDINGEN IN WELZIJN Voor uw vragen Konrad Adenauerlaan 8 1200 Brussel Tel. 02 761 17 88 Fax 02 761 17 03 [email protected] [email protected]

107

Productcode Rubriek

A1201 Welzijn

CESI ADVIES IN WELZIJN

FJB

Advies bij het uitwerken van een preventiebeleid rond verslavingsproblematiek Thema

Doelstellingen

Programma

Preventief gezondheidsbeleid en aanpak van slecht functioneren ten gevolge van middelengebruik op de werkvloer. Advies en begeleiding bij het uitwerken van een preventiebeleid inzake verslavingsproblematiek, op maat van uw bedrijf. Voorstel tot een compleet en concreet programma in overeenstemming met de richtlijnen van CAO 100.  I nformatie- en opleidingsmodules: •W ettelijk kader CAO 100: doelstellingen, draagwijdte, betrokkenen, toepassing, grondslag. •V erplichtingen, rol en verantwoordelijkheden van de verschillende actoren: werkgever, hiërarchische lijn, werknemers, preventieadviseurs, arbeidsgeneesheer. •H et verschijnsel verslaving: definitie, pluricausaal verschijnsel, verslavingscyclus, risicofactoren, aandachtsfactoren. •O p eigen kracht de verslaving aanpakken: hoe tussenkomen als collega of als hiërarchische overste? •D e impact van een verslaving op de gezondheid: wijze van consumptie, soort van drugs, graad van schadelijkheid, alcoholgebruik (equivalentie, alcoholgehalte in het bloed, eliminatie, acute of chronische intoxicatie), voornaamste producten en het effect ervan (evenals gezondheidsproblemen en arbeidsrisico’s). D oorsturen naar interne of externe bemiddelaars. A anstelling van en deelname in een multidisciplinaire werkgroep in uw bedrijf om u te helpen bij het uitwerken van een preventiebeleid: •3 vergaderingen van 3 uur zijn voorzien. •D e inhoud van de 3 vergaderingen wordt u voorgelegd. Onze preventieadviseur psychosociale aspecten assisteert de groep en vat de gesprekken samen.  I ndividuele aanpak door de arbeidsgeneesheer aan de hand van vragenlijsten, informatiebladen over alcohol en drugs (voor de werknemer).

Methode

Doelpubliek

Interventieplaats

108

Collectieve uiteenzettingen, deelname van de preventieadviseur psychosociale aspecten en de arbeidsgeneesheer aan de werkgroep die door het bedrijf werd opgericht. Werkgever, leden van de hiërarchische lijn, leden van het comité voor preventie en bescherming op het werk, leden van de werkgroep die in het bedrijf wordt opgericht om te voldoen aan de wettelijke vereisten. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI.

Productcode

E0402

Rubriek

Welzijn - (forfaitaire prijs per persoon op jaarbasis)

CESI Assistance Thema

Zware en onverwachte gebeurtenissen zoals een ontploffing, een zelfmoord, een gijzelneming, een gewapende overval, een werkongeval, die leiden tot zware verwondingen of overlijden, kunnen op het werk voorkomen. Deze traumatische gebeurtenissen destabiliseren vaak de werking van het bedrijf en verstoren de getroffen werknemers of getuigen in hoge mate. Volgende reacties kunnen worden waargenomen: slaapstoornissen, angst, vermijden van alles wat aan de gebeurtenis herinnert, herleven van de gebeurtenis… . Deze gevolgen worden « POSTTRAUMATISCH STRESSSYNDROOM » genoemd.

Doelstellingen

Vóór de gebeurtenis kunnen er in samenwerking met de intervenanten van CESI preventiemaatregelen worden genomen zoals:


FJB

 I nformatie van de werkgever en/of de hiërarchische lijn en/of het CPBW over het optreden en de evolutie van het posttraumatisch stresssyndroom. S ensibilisatie van de werkgever en/of de hiërarchische lijn over de manier van reageren op de slachtoffers of getuigen van de gebeurtenis O pmaak van een interventieplan. Na de gebeurtenis, de slachtoffers van dit syndroom steunen, CESI stelt u zijn dienst voor: CESI ASSISTANCE. Deze dienst geeft elke persoon van het bedrijf die dit soort gebeurtenis van nabij of veraf heeft meegemaakt de mogelijkheid zich te laten helpen door een team van psychologen die gespecialiseerd zijn in het PTSS, op elk moment, dag en nacht, 7/7 d en 24/24 u in 4 talen: Frans, Nederlands, Engels en Duits. Programma

 Contactopname van de persoon met onze dienst 0800 30 777 (gratis). E erste directe telefooncontact met een specialist: mogelijkheid voor het slachtoffer om zich « te ontladen » bij een luisterend oor. T weede telefooncontact met een psycholoog die gespecialiseerd is in PTSS. Deze psycholoog neemt SNEL weer contact op met het slachtoffer. Deze specialist gaat het slachtoffer rechtstreeks helpen om zijn eerste indrukken te overwinnen. Indien nodig wordt een afspraak gemaakt voor een persoonlijke ontmoeting. D erde behandelingsstap van het slachtoffer: een persoonlijke ontmoeting. D eze stap kan zo vaak als nodig worden herhaald – het doel is het slachtoffer gerust te stellen, vertrouwen te geven in zichzelf en in zijn omgeving, inclusief het bedrijf. Surf voor meer informatie naar onze website www.cesi.be

Methode


Individueel gesprek. Het accent van de interventie ligt op de actie en niet op de analyse of op de therapie. Elke persoon die in een traumatiserende situatie is gebracht. Via telefoon en op afspraak.

109

Productcode

B0103

Rubriek

Welzijn


FJB

-

CESI Safety Pack Thema Doelstellingen

Programma

Preventieoplossing voor kmo’s. CESI Safety Pack, een complete en snelle formule aan een vaste all-in prijs! Vindt u dat de preventieverplichtingen ten aanzien van uw werknemers u verhinderen om u op uw werk te concentreren? Heeft u niet voldoende middelen om uw wettelijke verplichtingen na te komen? Het CESI Safety Pack is de oplossing voor u! CESI Safety Pack laat u toe om uw wettelijke verplichtingen na te komen met een minimale inspanning! Dankzij onze uitgebreide expertise in de verschillende gebieden van welzijn op het werk kan CESI u helpen om de prioritaire doelstellingen bepaald door de wetgever te behalen.  Psychosociale risico’s • Risicoanalyse •S ensibilisering over de preventie van psychosociale risico’s •V ertrouwenspersoon: aanstelling, coaching, toezicht • I nstellen van procedures (pestgedrag , ...) • Preventie van verslavingen  Veiligheid •A dministratieve verplichtingen: identificatiedocument, jaarverslag • Risicoanalyse •Z orgen voor conformiteit van de installaties • I nventarisatie asbest •B eoordeling van de elektromagnetische velden met lage frequentie  Ergonomie •P articipatieve of niet-participatieve risicoanalyse • I nrichting en ontwerp van de arbeidsplaats •E valuatie van de fysieke omgevingsfactoren •P reventieopleiding voor RSI’s (industrie-kantoor) •O pleiding agressiebeheersing  Hygiëne – Toxicologie •C hemische risicoanalyse •C ontrole op de blootstelling aan chemische agentia •C hemische producten: opleiding en sensibilisering, conformiteit opslag, interne procedures, ... •A sbest: inventarisatie, opleidingen, opvolging •E valuatie van de binnenluchtkwaliteit •B iologische risicobeheersing

Methode


110

 Dag 1: initiële statusanalyse (ISA) •O pstellen van een globaal preventieplan en van het jaarlijks actieplan. •B epalen van de prioritaire interventies in overleg met de werkgever, de interne preventieadviseur en de arbeidsgeneesheer. •V erdeling van de werkkrachten (6 interventiedagen) over de 4 toepassingsgebieden van welzijn. • Opstellen van de planning van de interventies door de preventieadviseur van CESI.  Dag 2 tot 7: interventies door de preventie-experts •D e preventieadviseur van CESI coördineert de verschillende interventies. •A lle interventies worden bepaald in overleg met de werkgever of de interne preventieadviseur. KMO’s. In het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE029 Welzijn -

Ergofit Thema Doelstellingen

Programma

Gezond op het werk door lichamelijk actief te zijn

ONEMANAGEMENT ADVIES IN WELZIJN

Productcode

ERGO FIT is een fitnessprogramma voor de medewerkers van de onderneming. Onze fysieke coaches helpen hen hun gezondheid te onderhouden. ERGO FIT is veel meer dan een gewoon fitnessprogramma. Het is een onderdeel van uw beleid voor welzijn op het werk. ERGO FIT onderscheidt zich van andere spelers op de fitnessmarkt voor ondernemingen. Het programma biedt fysieke activiteiten die het vermogen van uw werknemers om met de werkbelasting om te gaan versterken. ERGO FIT is een overdracht van gespecialiseerde knowhow aan uw onderneming.  Fit test

2 uur per groep van 8 personen

Met uithoudingsproeven en proeven die kracht en lenigheid testen wordt de fysieke conditie van uw personeel beoordeeld. De resultaten worden meegedeeld in individuele fiches die de werknemers bewust maken van hun fysieke conditie.

 Fit learning

2uur

Sensibilisering van uw werknemers over de rol die hun fysieke conditie speelt in het voorkomen van problemen met spieren en beendergestel en hart en bloedvaten. Opwarming en stretching: de basis voor fysieke training. Theorie en praktijk.

 Fit view

4uur

Videotutorials die de oefeningen voorstellen. Activiteiten aangepast aan uw onderneming die de vooruitgang en de verbetering van fysieke prestaties tot doel hebben. De clips zijn een visuele weergave van de opwarmingsoefeningen, de stretchingpauzes en de trainingen.  Fit Coaching 4uur

Vorming van een coach binnen uw onderneming. De coach neemt het voortouw in de training van uw personeel op basis van de video’s. Wij delen onze knowhow om u onafhankelijk te maken.

 Fit training

1.30 uur per groep van 8 personen 2 of 3 oefensessies onder supervisie van onze trainer in uw onderneming. Deze oefeningen worden in een aangepast lokaal of op de werkplaats uitgevoerd. Onze trainer geeft bij die gelegenheid nuttig advies aan uw coach.

111


Methode

We sluiten een samenwerkingsovereenkomst af met de onderneming, waarin specifieke en praktische afspraken vastgelegd worden over de dienstverlening: A antal werknemers dat deelneemt aan het programma ERGO FIT A antal groepen A antal sessies van Fit Test, Fit Training A antal video’s en hun inhoud


112

Alle ondernemingen. In het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE011 Welzijn - (forfaitaire prijs per persoon op jaarbasis)

Coaching Thema Doelstellingen

Coaching


Productcode

U w natuurlijke manier van werken analyseren en identificeren welke aspecten daarvan de uitoefening van uw functie bevorderen en welke ontwikkeld of gecorrigeerd moeten worden. V aststellen met welke situaties u problemen heeft, zowel op persoonlijk vlak als in uw relatie met anderen, de logica daarachter begrijpen en het gepaste gedragsregister vinden. N adenken over de manier waarop u de bekwaamheden van uw medewerkers beter kan inzetten om zo uw eigen taken beter te organiseren. W erken aan tijdsbeheer. D e belangrijkste partners met wie u constructieve relaties kan opbouwen identificeren en de nodige instrumenten leveren om die relaties op lange termijn te blijven onderhouden.

Programma

Duur: 5 halve dagen D iagnostiek van de diversiteit van de functie en de manier waarop die aangepakt wordt. A nalyse van stresserende situaties die spanningen met zich mee kunnen brengen.  I dentificeren van de beeldvorming die aan de basis ligt van uw gedragingen in dit soort situaties. D e manier waarop ik bij voorkeur functioneer en het effect daarvan op mijn manier van werken en mijn professionele relaties (vertrekkend vanuit HBDI). M ijn werkorganisatie: zones open voor anderen, afgeschermde zones. Hoe deze zones optimaliseren? Hoe de logica achter mijn functionering beter communiceren aan mijn belangrijkste gesprekspartners? Op basis van observaties uit de eerste drie sessies: samenvatting, balans van de effecten, uitdieping van bepaalde situaties.

Methode


Elke sessie werkt rond een specifiek en vooraf bepaald thema en eindigt met het bepalen van acties die vóór de volgende sessie genomen moeten worden. Deze acties worden tijdens de volgende sessie beoordeeld. Met of zonder HBDI. Iedereen die interesse toont in het thema. In het bedrijf zelf of in de lokalen van de OneManagement.

113

Productcode

E0901

Rubriek

Welzijn

CESI OPLEIDING IN WELZIJN

FJB

Burn out: opsporen, begrijpen, handelen Thema Doelstellingen

Preventie van burn-out.  De deelnemers helpen om het fenomeen en de effecten ervan beter te begrijpen Om een fenomeen goed te begrijpen, moeten we het duidelijk afbakenen. Met een gemeenschappelijke definitie kunnen we een gedeeld kader bieden aan alle deelnemers en de reflecties en acties coördineren.  De risicofactoren/oorzaken leren identificeren De specifieke oorzaken of symptomen bij zichzelf of de anderen identificeren laat toe snel en onbevooroordeeld te reageren en de vicieuze cirkel van onbehagen te doorbreken.  De actoren identificeren van de preventie en interventie en praktische tools verwerven om op gepaste manier te reageren wanneer je geconfronteerd wordt met het fenomeen in je omgeving.  Het project/actieplan van mijn onderneming ontdekken

Programma

Het fenomeen leren kennen  Hoe een burn-out definiëren? • Definitie van en verschil tussen ‘uitputting’, ‘stress’ en ‘depressie’ • Symptomen • Gevolgen • Evolutie/proces

 De risicofactoren identificeren • Factoren gelinkt aan de organisatie van het werk • Factoren gelinkt aan de arbeidsvoorwaarden • Factoren gelinkt aan de arbeidsomstandigheden • Factoren gelinkt aan de inhoud van het werk • Factoren gelinkt aan de interpersoonlijke relaties op het werk • Factoren gelinkt aan het individu • Versterkende factoren • Vicieuze cirkels

De actoren en de acties  Wettelijk kader • Verplichtingen van de werkgever • Verplichtingen van de werknemers

114

• De collectieve preventiemaatregelen

CESI OPLEIDING IN WELZIJN

 De actiepistes • De individuele preventiemaatregelen • De primaire maatregelen

- Sensibilisering - Opleiding van de hiërarchische lijn - Risicoanalyse - Communicatie via de beschikbare kanalen • De secundaire maatregelen - Steungroepen - Check-up (opsporing van symptomen) - Ontwikkeling van het stressbeheersend vermogen • De tertiaire maatregelen - Individuele behandeling/ondersteuning - Terugkeer naar het werk

 De actoren • De rol van de hiërarchische lijn • Hoe handelen als betrokken werknemer? • Hoe handelen als collega? • De preventie-actoren - De intern bepaalde actoren (HR, PA, SA, verpleger, hulpverlener, tussenpersoon ...) - De vertrouwenspersoon - De preventieadviseur psychosociale risico’s - De preventieadviseur-arbeidsgeneesheer • De hulpverlenende actoren Communicatie van het actieplan van de onderneming Als uw onderneming een actieplan voor burn-out heeft, stellen wij voor om dit te presenteren en te becommentariëren voor de deelnemers. Deze presentatie kan gegeven worden door onze opleiders of door iemand die uw onderneming hiervoor afvaardigt. Methode

Collectieve en interactieve uiteenzettingen Theorie + praktische oefeningen Omdat deze opleiding/sensibilisering wordt aangepast aan de realiteit van elke onderneming, rekenen wij een halve dag aan voor vergadering en aanpassing van de didactische tools. Sensibilisering: 1/2 dag Interactieve workshop: 1 dag

Doelpubliek

Interventieplaats

Elke werknemer, de werkgever, leden van de hiërarchische lijn, interne preventiedienst, leden van het CPBW. In het bedrijf zelf of in de lokalen van CESI.

115

Productcode Rubriek

ONEMANAGEMENT OPLEIDING IN WELZIJN

FJB

ONE006 Welzijn -

Pesterijen en ongewenst seksueel gedrag Thema

Doelstellingen

Pesterijen en ongewenst seksueel gedrag: hoe pesterijen en ongewenst seksueel gedrag begrijpen, interpreteren en bestrijden. Het koninklijk besluit van 10 april 2014 betreffende de preventie van de psychosociale risico’s op het werk. P loegbazen en managers informeren over hun wettelijke verplichtingen op het vlak van de preventie van pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. H en bewustmaken van de belangrijke impact van dit fenomeen op de efficiëntie van de arbeid en op het merkbeeld van de dienst en van het bedrijf. L eren de verschillende facetten van pesterijen en ongewenst seksueel gedrag te onderkennen en ze te diagnosticeren zonder schuld of verdraagzaamheid. E en preventieve benadering van de problematiek ontwikkelen door de juiste handelingen te stellen en de juiste reflexen te ontwikkelen.

Programma

Duur: 1 dag D e wettelijke basis betreffende psychosociale belasting, waaronder pesterijen, ongewenst seksueel gedrag en geweld op het werk. W at zijn de actiemiddelen en de stappen van een interne procedure? D e rol van de vertrouwenspersoon en preventieadviseur. H oe preventief actie ondernemen om psychosociale risico’s te voorkomen. H et fenomeen pesten en de verschillen met andere soorten psychosociale belasting (conflict, ongepast management ... ) goed begrijpen. H et belang van de context van de organisatie en het bedrijf in het optreden van pesterijen.

Methode

 Eenvoudige documentatie om het fenomeen goed te begrijpen. V ideo: tonen van scènes uit een dvd die het fenomeen illustreren aan de hand van de meest voorkomende werksituaties. D iscussie: Wat gebeurt er op onze diensten? Is onze diagnose juist? Hoe kunnen we het risico detecteren?  Case studies of rollenspelen.  Zonder HBDI.


116

Managers In het bedrijf zelf.

Productcode Rubriek

ONE007 Welzijn

Stressbeheersing Thema Doelstellingen

Leren omgaan met stress.


FJB

 De «mechanica» van stress begrijpen. D e deelnemers maken een «balans» op van hun werking onder stress en de effecten van stress op de kwaliteit van hun werk. G ebruik van «beheersinstrumenten» van teams die aangepast zijn aan de stresserende situaties waarin ze werken. V oorbereiding van «concrete acties» om de stressbeheersing van deelnemers te verbeteren, zowel voor henzelf als voor hun teams.

Programma

Duur: 1 dag  Reeks 1: De dynamiek van stress.  Reeks 2: Identificatie van externe prikkels die stress genereren.  Reeks 3: De perceptie van de externe prikkels.  Reeks 4: Mijn emotionele en gedragsmatige reacties.  Reeks 5: Het besmettende effect van stress.  Reeks 6: Persoonlijke samenvatting.

Methode

 Theoretische uiteenzettingen introduceren elk nieuw cognitief element.  Praktijkoefeningen.  Analyse van situaties.  Debriefings waarin de animator instrumenten aanreikt.  Met HBDI of Talent.


Iedereen die interesse toont in het thema. In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

117

Productcode Rubriek


FJB

ONE028 Welzijn -

Burn-out: re-integratie van de medewerkers Thema Doelstellingen

Reïntegratie van werknemers na burn out.  Burn-out en de effecten ervan beter begrijpen  De verschillende stappen doorlopen  De gesprekken na terugkeer systematiseren  Sensibiliseren over het opvolgen van de werknemer bij zijn reïntegratie P raktische fiches opstellen om de verantwoordelijke te helpen om te gaan met de burn-out (tijdens en nadien)

Programma

Duur: 1 dag  Burn-out leren kennen (presentatie en interactieve discussies)  Hoe contact houden tijdens de afwezigheid?  Het gesprek na de burn-out: er een constructief moment van maken V oorbereiding van het team op de terugkeer van een medewerker na een burn-out  Begeleiding van de werknemer  Synthese van goede praktijken


118

Interactieve discussies en oefeningen met ensceneringen. Module gericht op de hiërarchische lijn. In het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE023 Welzijn -

Verandering beleven en doen beleven Thema

Doelstellingen

Persoonlijke ontwikkeling en teamontwikkeling. Verandering beleven en doen beleven.


Productcode

E en beter begrip ontwikkelen van mijn eigen positie ten opzichte van verandering en de impact daarvan op het management van mijn team.  I dentificatie van mijn motivaties en angsten in verband met verandering. D e verschillende reacties op verandering begrijpen aan de hand van de geprefereerde manieren van informatieverwerking. D iagnostiek van mijn eigen manier van functioneren en het effect daarvan op de manier waarop ik tegen veranderingen aankijk en ermee omga. V erandering communiceren door op meerdere registers in te spelen.

Programma

Duur: 2 dagen Dag 1: Ik en verandering  Mijn spontane voorstellingen bij verandering.  De aard van de veranderingen waar ik mee geconfronteerd word.  Mijn motivaties.  Mijn angsten.  Leren uit het verleden - mijn ervaringen.  Mijn instinctieve reacties op verandering.  Mijn troeven bij verandering. Dag 2: Verandering beleven  We verwerken informatie niet allemaal op dezelfde manier. O ntdekking van mijn profiel en het effect daarvan op mijn manier van reageren op verandering (HBDI). D e belangrijkste reacties op verandering aan de hand van de verschillende denkvoorkeuren. S nel de dominante denkvoorkeur(en) van mijn gesprekspartner herkennen om hem/haar de juiste boodschap te kunnen meegeven.  Leren communiceren in vier dimensies.  De belangrijkste motivaties van de verschillende manieren van werken.  De opvolging individualiseren.

Methode

P ersoonlijke werkgids. C oaching in paren. U itwisselen van ervaringen. P ersoonlijke diagnostische tools. P raktijkoefeningen. M et individueel HBDI-profiel.


Managers, teamleiders. In het bedrijf zelf of in de lokalen van de OneManagement.

119

ADVIES EN OPLEIDINGEN INZETBAARHEID Voor uw vragen Konrad Adenauerlaan 8 1200 Brussel Tel. 02 761 17 88 Fax 02 761 17 03 [email protected] [email protected]

121

Productcode Rubriek

CESI ADVIES INZETBAARHEID

FJB

A13063 Inzetbaarheid -

CAP WORK Entreprise Thema Doelstellingen Programma

Tewerkstelbaarheid - Beheer van de arbeids(on)geschiktheden. Hulp bij het beheer van arbeids(on)geschiktheden, interventie en advies. In 3 opeenvolgende luiken  LUIK 1 : B epaling van het beleid voor werkbehoud en werkhervatting van de onderneming  LUIK 2 : Implementatie van individuele begeleidingsmaatregelen  LUIK 3 : Collectieve beoordeling van de benaderingswijze.

Methode

Oprichting van een Cap Work-comité in de onderneming met interventie van een Cap Work-coördinator van CESI  L UIK 1 : Drie vergaderingen om de ondernemingsstrategie uit te werken •V ergadering 1 : De visie. Bepaling van het ondernemingsbeleid voor werkhervatting. •V ergadering 2 : De inventaris. Beoordeling van de specifieke situatie van de onderneming en van de al ondernomen acties. Presentatie van de benaderingswijze van CESI. •V ergadering 3 : Het actieplan. Vastleggen van concreet genomen maatregelen bij de werkhervatting.

 L UIK 2 : Individuele procedure om de werkhervatting te faciliteren, aangepast aan de aard van de ongeschiktheid (fysieke of psychologische gezondheid) en de organisatorische omstandigheden van de werkhervatting. In alle gevallen zijn er 7 fasen : 1. De aanpak van de werkhervatting aanvangen zodra de eerste administratieve stappen voor afwezigheid genomen worden 2. Het eerste contact met de werknemer nemen 3. De werknemer begeleiden bij zijn of haar herstel 4. De werkpost en de psychosociologische omgeving analyseren 5. E en plan opstellen voor de werkhervatting in samenwerking met de betrokken actoren inclusief de directe hiërarchische oversten van de werknemer 6. De werkhervatting faciliteren door het terugkeerplan uit te voeren 7. De opvolging van de werkhervatting verzekeren en de nodige aanpassingen doen  LUIK 3 • Verzamelen van gegevens, • Analyse, • Uitwerken van preventieve actietrajecten

122

Verzameling van gegevens

1 2 Comité Cap Work

3 4

Werkkader Rollen en verantwoordelijkheden

5

Communicatie en opleiding

7

(Her)evaluatie 6

8 9

ti e rdina Cöo

Doelpubliek

Interventieplaats

Uitwerking van collectieve, preventieve actiepistes


CAP WORK Entreprise

ti e eren Coh

Actieve deelname van actoren in de onderneming

Alle ondernemingen die een strategie willen opstellen voor actie en interventie op het vlak van beheer van arbeids(on)geschiktheden. In de onderneming zelf

123

Productcode Rubriek


FJB

A1305 Inzetbaarheid -

Man-AGE-ment voor het welzijn van uw 45+ werknemers Thema

Doelstellingen

Werkgelegendheidsplan voor « oudere » werknemers - Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO) n°104 Leeftijdsbeheer binnen het bedrijf via 3 actieniveaus: D e gezondheid. D e aangepaste werkomstandigheden. D e gedeelde waardering van competenties binnen uw organisatie.

Programma

Voor de collectieve of individuele acties, 3 interventieniveaus aangepast aan de behoeften van het bedrijf: D e basisaudit, door een risicoanalyse op vlak van ergonomie, gezondheid of psychosociale belasting. D e preventie, toegespitst op de geïdentificeerde risico’s. D e opvolging, om de continuïteit van de acties te garanderen. Duur: 1 tot 2 halve dagen. Voor de basisaudit met interventie van 1 tot 2 experts.

Methode

 Bepaling van de bedrijfsbehoeften en de prioritisering van de acties.  Voorstellen en aanbod volgens de toolkit Man-age-ment. Interventie door CESI en OneManagement.


124

Elke onderneming met meer dan 20 werknemers. Binnen het bedrijf of in de lokalen van CESI/OneManagement.

GEZONDHEID



Opvolging

Gerichte bezoeken aan de werkplaats

PSYCHOSOCIALE BELASTING EN TEAM COACHING GEZONDHEID

ARIS© ergonomie  Analyse van specifieke risico’s: RSI, thermische omgevingsfactoren, nachtwerk en ploegendienst...  Evaluatie van de lichamelijke belasting van het werk  ARIS© psychosociale belasting

ERGONOMIE

Ondernemingsbeleid op het vlak van collectieve restauratie (dieetleer)







Gerichte opleidingen: hantering van lasten, thermische omgevingsfactoren…

Strijd tegen stereotiepen



Keuze ergonomisch materieel



Arbeidsorganisatie



Voorwaarden voor duurzaam werk (MVO)  Plan voor interne mobiliteit  Gerichte opleidingen voor trainers, het management, de teams...  Beleid voor de overdracht van kennis en knowhow

Oprichting van een “multi”cel (HR, IDPB, EDPB)



Gezondheidstoezicht Gezondheidscheck-up (overzicht) beperkt of uitgebreid



Check-up met betrekking tot dieet  Check-up met betrekking tot roken  Cardiovasculaire check-up



 



PSYCHOSOCIALE BELASTING EN TEAM COACHING

INDIVIDUELE ACTIES

A nalyse van het werknemersbestand (leeftijd, beroepsrisico’s)  Analyse van de epidemiologische gegevens (redenen werkonbekwaamheid, gedetecteerde ziektebeelden...) 

Preventie



ERGONOMIE

COLLECTIEVE ACTIES

Audit


De acties van CESI zijn aangeduid in het rood, de acties van OneManagement in het blauw



Analyse van de werkpost

Ontwikkelen van een project voor lichamelijke activiteiten in de onderneming  Dieetleer Strijd tegen het roken

Preventiemodules voor cardiovasculaire risico’s  Ontwerpergonomie / corrigerende ergonomie van de werkpost 

Overzicht van bekwaamheden en motivatie  Persoonlijke oriëntering 





In aanmerking komen voor gerichte federale subsidies voor werknemers 45+ Persoonlijke begeleiding

125

Productcode Rubriek

ONEMANAGEMENT OPLEIDING INZETBAARHEID

FJB

ONE016 Inzetbaarheid -

45+, werken met verschillende generaties Thema Doelstellingen

Communicatie tussen de X- en Y-generaties. Intergenerationele wisselwerkingen analyseren en begrijpen. Het eigen gedrag analyseren en begrijpen. Het gedrag van de ander analyseren en begrijpen.  De sterke punten van elke generatie analyseren.  Een «Think Lab Intergeneration» modereren en creatieve tools gebruiken  De onderneming systemisch en duurzaam bekijken.  Een cultuur van intergenerationele co-creatie ontwikkelen.  De gepaste overdrachtswijzen aansnijden.  Het leerproces efficiënt beheren

Programma

Duur: 2 dagen G eneration Y: een mythe? • Voorstellingen, clichés: analyse van beperkende overtuigingen • Definitie van het begrip ‘generatie’ •G eneraties BB, X, Y, Z: verschillen, modellen, gelijkenissen ... Diversiteit: een dagelijks gegeven in de onderneming •S ensibilisering en inleiding tot systemisch denken Sensibilisering over kennisoverdracht E en «Think Lab Intergeneration» modereren •C ollectieve intelligentie begrijpen en stimuleren • 1 0 elementen voor een beter begrip •D e inhoud van de think tanks toepassen U itvoering: samen een cultuur van intergenerationele co-creatie ontwikkelen en het implementatietraject uittekenen •C hecklist voor leerervaringen •M ogelijke obstakels voor leren •L eren en communiceren •L eren en voorstelling •A specten waarmee rekening gehouden moet worden bij een opleiding

Methode

Doelpubliek

Interactieve methode. Met HBDI. Iedereen die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van HR in de onderneming. Iedereen die betrokken is bij intergenerationele kwesties in de onderneming

Interventieplaats

126

OneManagement maakt deel uit van de Groep CESI

127

ONEMANAGEMENT OPLEIDING INZETBAARHEID

ONEMANAGEMENT ADVIES IN MANAGEMENT Voor uw vragen Konrad Adenauerlaan 8 1200 Brussel Tel. 02 771 94 71 Fax 02 772 03 10 [email protected]

129

Productcode Rubriek

ONEMANGEMENT ADVIES IN MANAGEMENT

FJB

ONE024 Management -

Assessment Thema Doelstellingen

Programma

Selectie van kandidaten voor een bepaalde functie. De opdrachtgever de elementen aanreiken om de capaciteit van een kandid(a)at(e) om de functie waarvoor hij/zij solliciteert uit te oefenen te beoordelen. 2 producten  1. Essential screening •D uur: één dag, verslag inbegrepen (aanwezigheid van een halve dag voor de kandidaat). • Tools: gedragsgebonden vragenlijsten •P rogramma: online vragenlijst, gesprek met de consultant, schriftelijk rapport, mondeling verslag. Tijdens dit gesprek waakt de consultant erover de nodige informatie te verzamelen: • de geprefereerde manier van werken van de kandid(a)t(e) • zijn/haar motivatie en kijk op de functie • de mate waarin hij/zij de bedrijfscultuur en -waarden onderschrijft  2. Screening Plus •D uur: anderhalve dag, verslag inbegrepen (een dag aanwezigheid voor de kandidaat). • Tools: gedragsgebonden vragenlijsten •P rogramma: online vragenlijst, gesprek met de consultant, rollenspel van (ad hoc) scenario’s, schriftelijk rapport, mondeling verslag. De assessment vindt plaats tussen de kandid(a)at(e) en een senior consultant van OneManagement. Een tweede consultant kan tussenkomen tijdens de enscenering van scenario’s. Tijdens de assessment waakt de consultant erover de nodige informatie te verzamelen: • De geprefereerde manier van werken van de kandid(a)at(e) • Zijn/haar motivatie en kijk op de functie •D e geschiktheid van de kandid(a)at(e) voor de functie en de mate waarin hij/zij de bedrijfscultuur en -waarden onderschrijft •H et gedrag van de kandid(a)at(e) in bepaalde situaties, de competenties die hij/zij kan inzetten en zijn/haar geschiktheid om met de situatie om te gaan

130

De assessment steunt op die pijlers, die behandeld worden in beide formules: V ragenlijst over geprefereerde werkwijzen (OPQ of HBDI)

ONEMANAGEMENT ADVIES IN MANAGEMENT

Methode

V erkennend gesprek dat zowel gericht is op technische en strategische aspecten van de functie, als op relationele aspecten en aspecten op managementniveau en gesprek gericht op competenties/gedrag B eoordeling van de motivatie van de kandida(a)t(e) Bij de formule ‘Screening Plus’ kunnen het gedrag en de competenties van de kandidaat ook via de enscenering van scenario’s geëvalueerd worden in een functiespecifieke context. Op verzoek van de klant kunnen ook tests voor verbaal, numeriek en ruimtelijk redeneren toegevoegd worden. Doelpubliek

Interventieplaats

Teamleider, dienst- of departementshoofd, voorafgaand aan benoeming. Nieuwe medewerk(st)er. Idealiter bij OneManagement of in de onderneming zelf.

131

Productcode Rubriek


FJB

ONE025 Management -

Outsourcing HR Thema

Doelstellingen

De HR-expertise van een consultant ter beschikking stellen voor een periode van bepaalde duur. E en tijdelijk gebrek aan personeel/expertise verlichten (vervanging voor bevallingsverlof, uitwerken van een strategisch HR-plan, versterking van expertise in de context van verandering …), door operationele HR-taken te uit te voeren (aanwerving, opleiding, opleidingsplan, Business Partner …). D e opstart van een project verzorgen vanuit het oogpunt van de uitwerking van de strategie of van de operationalisering. D e operationalisering van een project geheel of gedeeltelijk coördineren. H et HR-team versterken/adviseren in een contact van verandering of herstructurering.

Programma

Bepaalde duur, volgens de behoeften van de klant.  Analyse van de situatie en de behoeften van de klant.  Identificeren van de actoren en bepaling van de reikwijdte van het project.  Voorlopige en definitieve evaluaties samen met de klant.  Handover naar interne medewerkers.  Afsluiting van het project.

Methode


132

One Management werkt samen met meerdere onafhankelijke meertalige consultants met HR-expertise op verschillende gebieden (operationele experts, managers, experts in strategie). Afhankelijk van de behoeften van de klant worden profielen aangeboden waaruit de klant de expert selecteert die hij nodig heeft om de taak tot een goed einde te brengen. One Management garandeert de opvolging van de kwaliteit door de klant een uniek contactpunt te bieden (de Account Manager) die de taak superviseert vanuit organisatorisch oogpunt. Elke onderneming die extra HR-expertise nodig heeft. In het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE026 Management -

Organisatorische audit Thema Doelstellingen

Optimalisering van organisatiemodellen


Productcode

F unctionele stoornissen of incoherenties van het bestaande organisatiemodel identificeren O p basis van de analyse van het bestaande organisatiemodel voorstellen doen voor verbetering en optimalisering O rganisaties begeleiden die geconfronteerd worden met organisatorische veranderingen

Programma Methode

Duur: varieert afhankelijk van de behoeften  Analyse van de behoeften in samenwerking met de klant A nalyse van de objectieve gegevens door middel van documentatie gevolgd door kwalitatieve interviews (centrale actoren met betrekking tot de vooraf geïdentificeerde behoeften) S tand van zaken en voorstellen (verslag) voor een besluitvormend en organisatorisch model  Presentatie van voorstellen aan de opdrachtgever

Doelpubliek

Interventieplaats

Bedrijven betrokken in herstructureringen, fusies, kostenbesparende operaties, ondernemingen die hun organisatorische model wensen te optimaliseren. In het bedrijf zelf.

133

Productcode Rubriek


FJB

ONE027 Management -

Begeleiding van de beleidsontwikkeling in het team Thema Doelstellingen

Verbetering van de werking van teams.  Verbetering van de werking van en samenwerking binnen het team C reëren van een groepsdynamiek gebaseerd op de integratie van de diversiteit. Meer specifiek in het kader van de begeleiding van beleidsontwikkeling in het team: B egeleiding van het team bij het uitwerken van strategische oriëntaties en het actieplan

Programma

1 tot 2 dagen afhankelijk van de behoefte  Teamprofilering aan de hand van de HBDI-tool  Analyse van de kracht/zwakheid en de complementariteit binnen het team  Implementeren van ontwikkelingsmaatregelen Meer specifiek in het kader van de begeleiding van beleidsontwikkeling in het team:  Faciliteren van ‘bottom-up’ informatieverzameling  Consolidatie en actieplan met verdeling van rollen en verantwoordelijkheden

Methode

Interactieve methode Met HBDI Consultant: rol van facilitator

Doelpubliek

Interventieplaats

134

Elk team dat zijn werking wil verbeteren, wil nadenken over strategische oriëntatie of eenvoudigweg even afstand wil nemen van de dagelijkse beslommeringen. In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE014 Management -

Co-creatie Thema

Doelstellingen

Programma

Co-creatieve organisatie, collectieve intelligentie, in groep werken, creativiteit, pensée complexe.


Productcode

De HR in en rond het bedrijf optimaliseren om de toegevoegde waarden te verhogen. Duur: 2 of 3 dagen  Systemische visie op de organisatie.  De ‘pensée complexe’ en zijn impact vandaag.  Toekomstige uitdagingen.  Co-creatie en management, co-creatie en strategie, co-creatie en sociale impact.  Gebruik van communicatieplatformen: ISN, ESN  I nstrumenten voor een menselijke en efficiënte co-creatie: HBDI, creatieve hulpmiddelen.

Methode

Doelpubliek

Interventieplaats

Informatief en participatief Met HBDI. Elk bedrijf dat met zijn tijd mee wil gaan en zich wil aanpassen aan de snelle veranderingen die zich vandaag afspelen in de wereld. In de lokalen van OneManagament of in het bedrijf zelf.

135

Productcode Rubriek

ONEMANAGEMENT OPLEIDINGEN MANAGEMENT

FJB

ONE022 Management -

Omgaan met verandering Thema Doelstellingen

Ontwikkeling van de organisatie. Omgaan met verandering. D e belangrijkste fasen in een organisatorisch veranderingsproces identificeren. U w eigen gedragingen situeren aan de hand van deze fasen. V oor uw entiteit de logica bepalen van de acties die ondernomen moeten worden om de verandering tot stand te brengen of te consolideren. D e verschillende reacties op verandering begrijpen aan de hand van de geprefereerde manieren waarop uw gesprekspartners informatie verwerken. D iagnostiek van uw eigen manier van functioneren en het effect daarvan op de manier waarop u tegen veranderingen aankijkt en ermee omgaat. V erandering communiceren door op meerdere registers in te spelen naargelang van uw gesprekspartners

Programma

Duur: 2 dagen Dag 1: Het organisatorische veranderingsproces In 1996 schreef J.P. Kotter «Leading Change», het standaardwerk over organisatorische verandering. Vooraleer tot de praktijk over te gaan, reikt de auteur een parcours in acht stappen aan dat we vrij doorlopen tijdens het seminarie. E en gevoel van noodzakelijkheid creëren. E en voldoende sterke coalitie opbouwen die positief staat tegenover de verandering. E en gedeelde visie ontwikkelen. D e visie communiceren. D e obstakels voor de uitvoering ervan wegnemen. D e resultaten op korte termijn aantonen. D e beweging versnellen en veralgemenen. D e nieuwe manier van werken verankeren in gewoontes. Dag 2: Ik en de anderen geconfronteerd met verandering Aan de hand van de vier «denkvoorkeuren» van Ned Herrmann (HBDI) zal u ontdekken dat er diverse manieren zijn om informatie te verwerken. Deze bijzonder eenvoudig te begrijpen benadering verklaart waarom mensen op verschillende manieren reageren op gebeurtenissen in hun omgeving. We kijken naar vier fundamenteel verschillende manieren van informatieverwerking en hun praktische effect op de manier om verandering te begrijpen.

Methode

Gemeenschappelijke referentiekaders om de benadering van verandering te structureren. C onfrontatie van bestaande praktijken. P ersoonlijk hulpmiddel om de eigen manier van werken en reageren op verandering te diagnosticeren. B egrip van de belangrijkste reacties op veranderingen aan de hand van oefeningen ter illustratie. M et of zonder HBDI.


136

Iedereen die een actieve rol speelt in organisatorische verandering: managers, projectleiders, … In de lokalen van OneManagament of in het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE001 Management -

Absenteïsme Thema Doelstellingen

Het hoofd bieden aan absenteïsme op het werk.


Productcode

 De deelnemers helpen om het fenomeen en de effecten ervan beter te begrijpen. L eren om de specifieke oorzaken in uw bedrijf / afdeling te identificeren en daarop in te spelen met een preventiebeleid. P raktische instrumenten aanreiken om op een adequate manier te reageren wanneer u met dit fenomeen geconfronteerd wordt in uw bedrijf / afdeling.

Programma

Duur: 2 dagen Dag 1: Het fenomeen leren kennen en de bedrijfsspecifieke factoren identificeren  Hoe definiëren we absenteïsme?  Hoe berekenen we de graad van absenteïsme?  Wat kost absenteïsme aan mijn entiteit?  Wat zijn de oorzaken van absenteïsme? Dag 2: Gericht voorkomen en handelen: de zes belangrijkste drijfveren voor actie

 Regels en sancties.  Beheer en organisatie van het werk.  Management.  Sociale dialoog.  Culturele drijfveer.  Gesprek na terugkeer uit afwezigheid.  Samenvatting: ons model van «goede praktijken». Methode


Documentatie. Interactieve methode: casestudy’s. Zonder HBDI. Managers In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

137

Productcode Rubriek


FJB

ONE004 Management -

Managementopleiding Thema

De twee managementsregisters worden bespeeld: h et «operationele» aspect (werkorganisatie, het gebied van uit te voeren en uit te laten voeren taken) h et «socio-affectieve» register (motivering, betrekking, de kwaliteit van interpersoonlijke relaties ...).

Doelstellingen

Programma

De «navigatie» van managers vergemakkelijken door hen bijkomende «kaarten» te geven om zich mee te oriënteren in de echte wereld en hun «interne kompas» te ondersteunen. Duur: 4 opleidingsdagen en 2 dagen intervisie. Het seminarie is gestructureerd rond drie rode draden:  Rollen en de verwachtingen die deze rollen oproepen.  Interpersoonlijke relaties (leadership, maar ook elementen uit groepsdynamiek) T aken en hun uitvoering (delegatie, dashboard met waarschuwingslampjes voor de werkorganisatie, ...)

Methode

In grote lijnen maakt de opleiding gebruik van drie soorten activiteiten: U iteenzettingen - discussies op basis van al dan niet aangepaste theoretische modellen uit de vakliteratuur.  Oefeningen waarin de deelnemers: • bepaalde situaties kunnen «ervaren», beleven en zo op andere niveaus dan het intellectuele begrijpen. • kunnen experimenteren met verschillende handelswijzen; de opleidingsgroep wordt hierbij gebruikt als «laboratorium». E en individuele taak (onderhandeling met de hiërarchie en uitvoering van een concreet actieplan).


138

Diensthoofden / afdelingshoofden, niet lang (enkele maanden) na hun aanstelling. In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE017 Management -

Doeltreffend delegeren Thema Doelstellingen

Doeltreffend delegeren.


Productcode

D e balans opmaken van mijn gedrag inzake leadership en het effect daarvan op de functionering van mijn medewerkers. D e autonomie van mijn medewerkers bevorderen. H un behoeften op het vlak competentie en motivatie herkennen. S amen met hen een bekwaamheidsontwikkelingsplan opstellen. E en gestructureerde strategie inzake delegatie en ontwikkeling van individuele bekwaamheden toepassen in het kader van de vooraf bepaalde behoeften van de dienst.

Programma

Duur: 1 dag  Het verband tussen leadership en delegeren verduidelijken.  Het potentieel van mijn medewerkers identificeren.  Hun motivatie diagnosticeren en aanmoedigen.  Een aangepaste leiderschapstijl kiezen en uw coaching daaraan aanpassen.  Wat kan u delegeren?  Wat zijn de basisprincipes van het delegeren?  De delegatiecyclus.  Communiceren met uw medewerkers over delegatie.  Hoe het procedé formaliseren en opvolgen?

Methode

 Interactieve theorie.  Werken met meegemaakte situaties.  Rollenspelen.  Discussies.  Met of zonder HBDI.


Managers In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

139

Productcode Rubriek


FJB

ONE020 Management -

Functioneringsen evaluatiegesprek Thema Doelstellingen

Functionerings- en evaluatiegesprek. D e verantwoordelijken toelaten om het evaluatiesysteem te situeren binnen het geheel van team management tools waarover ze beschikken. S amen met hen de beste manier uitwerken om deze evaluatiemiddelen te gebruiken bij het objectiveren van de procedure. H un relationele bewustzijn ontwikkelen om de spontaniteit van hun reacties tijdens de gesprekken te verbeteren. H en voorbereiden op de omgang met moeilijk beheersbare situaties.

Programma

Duur: 1 of 2 dag(en) D iscussie over het systeem en het effect daarvan aan het begin van de discussieoefening. B eschrijving van de evaluatieprocedure: van het functioneringsgesprek tot het evaluatiegesprek. W elke plaats neemt het evaluatiesysteem in tussen de andere team management tools? D e hulpmiddelen van het functioneringsgesprek. H oe de respectieve verwachtingen voor de evaluatieperiode bepalen? H et typische verloop van een functioneringsgesprek - structuur van het gesprek: de uitdrukkingsfase en de actiefase. H et verslag van het functioneringsgesprek. O bservaties tijdens de evaluatieperiode formuleren. R ollenspelen op basis van concrete gevallen aangebracht door de deelnemers of – naargelang van de reacties van de groep - op door de lesgevers voorbereide maar aan de context aangepaste case studies. De gevallen die door de deelnemers aangebracht worden handelen niet over personen maar over situaties. C ommunicatietechnieken. M ijn medewerkers aanmoedigen om zich uit te drukken door open vragen te stellen. L uisteren - terugbrengen tot de essentie - herformuleren. P ositieve en negatieve feedback geven. E en houding aannemen die dialoog aanmoedigt. R isicoscenario’s vermijden. E motionele reacties controleren.

Methode

 Gerichte theoretische bijdragen.  Rollenspellen. O efeningen ter illustratie van fenomenen die verband houden met het leerproces en communicatie.  Opdrachten: individueel en in kleine groepjes.  Gebruik van video.  De nadruk zal liggen op situaties die de deelnemers beleefd hebben.  Met of zonder HBDI.


140


Rubriek FJB

ONE019 Management -

Mijn vergaderingen resultaatgericht leiden Thema Doelstellingen

Mijn vergaderingen resultaatgericht leiden.


Productcode

 Presentatiemethodes en vergaderingmethodes integreren met elkaar. C oncrete instrumenten aanreiken waarmee de deelnemers hun benadering kunnen structureren en hun impact op vergaderingen kunnen ontwikkelen.

Programma

Duur: 1 of 2 dag(en) D e modaliteiten van de vergadering definiëren. D e vergadering voorbereiden.  I nteractie genereren en leiden tijdens de vergadering zonder de objectieven uit het oog te verliezen. D e vergadering afsluiten en de opvolging verzorgen.

Methode

 Gerichte theoretische bijdragen.  Rollenspellen. O efeningen ter illustratie van fenomenen die verband houden met het leerproces en communicatie.  Opdrachten: individueel en in kleine groepjes.  Gebruik van video.  De nadruk zal liggen op situaties die de deelnemers beleefd hebben.  Met of zonder HBDI.



141

Productcode Rubriek


FJB

ONE012 Management -

Tijdsbeheer en prioriteiten Thema Doelstellingen

Tijdsbeheer en prioriteiten: 45 taken per dag ... en dan? U w huidig functioneren in het kader van uw werklast en uw tijdsbeheer leren analyseren. L eren te plannen en prioriteiten te bepalen om zo ruimte te creëren voor autonomie.  I nstrumenten voor tijdsbeheer op aangepaste wijze leren kiezen en gebruiken.

Programma

Duur: 1 dag zonder HBDI of 2 dagen met HBDI. H et concept tijd doorheen de geschiedenis en in de cultuur. M ijn manier van functioneren in relatie tot tijdsbeheer analyseren en begrijpen (met HBDI). D e manier van functioneren in relatie tot tijdsbeheer van de anderen analyseren en begrijpen (met HBDI).  I dentificatie van ‘tijdrovers’ (extern en intern).  I dentificatie van weerstand. D efinitie van duidelijke en haalbare doelstellingen. O ntwikkeling van strategieën om de doelstellingen te behalen. H et verschil tussen belangrijk en dringend analyseren en bepalen. H et ABC-instrument om taken te prioriteren. D e kunst van het delegeren. D e 3 D’s. D e instrumenten.

Methode

 Interactief met gedragsanalyse.  Met of zonder HBDI.

Doelpubliek

Interventieplaats

142

Iedereen die zijn/haar tijdsbeheer wil verbeteren en ruimte voor autonomie wil creëren. In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE003 Management -

Assertiviteit Thema Doelstellingen

Programma

Persoonlijke ontwikkeling. Zelfvertrouwen ontwikkelen.


Productcode

Het doelpubliek helpen om zelfvertrouwen te ontwikkelen door zijn/haar sterke punten te identificeren (1) en te ontwikkelen (2). Duur: 1 dag O nderscheid tussen zelfvertrouwen (1), zelfrespect (2) en zelfbevestiging (3):  I dentificeren van mijn belangrijkste ontwijkingscenario’s en hun effect op mijn privé- en beroepsleven; O ntdekking van mijn sterke punten aan de hand van twee methodes: de ene spontaan en speels, de andere op basis van een computervragenlijst;  I ndividueel actieplan om mijn sterke punten te ontwikkelen.

Methode

D e methode is introspectief, ludiek en interactief. Ze maakt gebruik van individuele en collectieve oefeningen. M et HBDI of Talent.



143

Productcode Rubriek


FJB

ONE018 Management -

Mijn projecten beheren Thema Doelstellingen

Mijn projecten beheren. D e organisatorische en tactische aspecten van communicatie: identificatie van sleutelactoren, communicatieplan, aanpassing van de communicatievectoren aan de context en het doelpubliek D e interpersonele dimensie van communicatie: assertief communiceren, maar toch rekening houden met de stijl van mijn gesprekspartner, mijn gesprekspartner beïnvloeden bij onderhandelingen, luisteren om beter te beïnvloeden.

Programma

Duur: 1 of 2 dag(en) Project: proces - scope - sleutelactoren: W at is een project? V an de definitie van de behoeften tot de afsluiting: de verschillende fasen van het project. P rojectfiche / planning van de benadering: de scope van het project structureren.  I dentificatie van de betrokken actoren en hun uitdagingen. H aalbare doelstellingen bepalen. D e risico’s identificeren. D e vereiste kwaliteit evalueren. D e scope van een project valideren. Project: middelen - planning en opvolging - rapportering - eindevaluatie van het project: D e materiële hulpmiddelen en HR middelen identificeren en toewijzen. D eze uitvoering plannen (taken, materiële hulpmiddelen en HR middelen). O perationele opvolging verzekeren tijdens de uitvoering. D e staat van het project voorstellen aan de betrokken actoren. D e uitvoering evalueren: kwaliteit en behaalde doelstellingen. D e opdrachtgever en het stuurcomité duidelijk identificeren. P rojectbeheer met twee. D e prioriteit van het project vaststellen. D e limieten van het project bepalen (binnen en buiten de scope). D e verantwoordelijkheden van de verschillende diensten verduidelijken: • Wie rapporteert wat? • De scope eerbiedigen. • Planning van de testen (technisch - professioneel). • Communicatie en uitvoering. • Opleiding van de gebruikers. • Opvolging van de gebruikers en begin van de implementatie. • Kwaliteitsanalyse en afsluiting van het project.

Methode

Gebruik van case studies. Met of zonder HBDI.

Doelpubliek

Projectleiders, managers.

Interventieplaats

144

In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE008 Management -

Insight to influence Thema Doelstellingen

Programma

Persoonlijke ontwikkeling. Inzicht in beïnvloedingstechnieken.


Productcode

Aanleren hoe de invloed op anderen te verhogen door de argumenten op te bouwen in functie van het denkprofiel van de gesprekspartner(s). Duur: 2 dagen  Mijn eigen doelstellingen voor deze 2-daagse: juiste focus, beter resultaat.  Mijn denkprofiel.  Mijn klassiekers bij beïnvloeding.  Wat en wie mis ik in mijn invloedskring?  Aan de slag met mijn nieuw inzicht: oefenen.  Feedback over de effecten bij de ander.  Extra technieken van beïnvloeding.  Mijn persoonlijk besluit: voortbouwen op mijn sterkten.

Methode

Delen van ervaringen en opstellen van de eigen focus.  Gedragsoefeningen op situaties die de deelnemers zelf aangeven.  Constructief-kritische feedback aan elkaar.  Concrete tips en tricks.  Memo’s en presentatie.  Persoonlijk actieplan.  Met persoonlijk HBDI profiel en integratieoefeningen.



145

Productcode Rubriek


FJB

ONE015 Management -

Communicatie Thema Doelstellingen

De basiselementen van communicatie. A nalyse van uw manier van communiceren en de impact daarvan op de mensen in uw omgeving en vice versa. C ommunicatie-instrumenten op gepaste wijze gebruiken. O p gepaste wijze een boodschap overmaken. G egevens structureren. U aanpassen aan nieuwe situaties. G ebruik van het HBDI-model.

Programma

Duur: 2 dagen A an de hand van het HBDI-model mijn profiel begrijpen om dat van de anderen beter te begrijpen. G ebruik van het HBDI-model toegepast op concrete gevallen aangebracht door de deelnemers. V erbale en non-verbale communicatie. A ctief luisteren en herformuleren. A ssertiviteit: niet over u heen laten lopen, maar ook geen nodeloos defensieve opstelling. D e dynamiek van beïnvloeding.

Methode


146

Interactieve methode. Met HBDI. Iedereen die zijn/haar communicatie wil verbeteren. In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

Rubriek FJB

ONE002 Management -

Onthaal aan de balie en aan de telefoon Thema Doelstellingen

Onthaal aan de balie en aan de telefoon.


Productcode

De opleiding heeft tot doel onthaalmedewerkers bewust te maken van het belang van een kwaliteitsvol onthaal in het bedrijf (1) en de onthaalfunctie te professionaliseren (2) bij private en openbare bedrijven. De doelstellingen zijn: d e basisprincipes van het face-to-face onthaal behandelen. h et belang van een kwaliteitsvol onthaal aan te tonen en de onderdelen daarvan te identificeren (de «zintuigen» van het onthaal: zicht, tastzin, reukzin ...); u w communicatiemethode en de impact daarvan op het publiek te analyseren;  c ommunicatiemiddelen doeltreffend aan te wenden (verbale en niet-verbale communicatie); e en (positieve en negatieve) boodschap op gepaste manier over te brengen; d e assertiviteit van de betrokkenen te ontwikkelen om de uitwisselingen met veeleisende en/of moeilijke klanten vloeiender te laten verlopen.

Programma

Duur: 1 dag (de opleiding kan uitgebreid worden tot twee dagen met een luik «telefonische klachten handelen»). H et communicatieschema van Shannon en Weaver. D e communicatieve functies van Jakobson. H et belang van niet-verbale communicatie bij het onthaal: blikken, handelingen, glimlachen, lichaamsbewegingen. B ewustmaking over de culturele aspecten van communicatie. V ijf houdingen die communicatie vereenvoudigen: zich duidelijk uitdrukken, kunnen luisteren, congruentie, assertiviteit, emotionele betrokkenheid.

Methode

D e methode combineert korte theoretische uiteenzettingen met rollenspellen (die ook gefilmd kunnen worden). S cènes uit een dvd worden tijdens de sessie getoond en becommentarieerd met de deelnemers. Voorbeeld: «De betekenis van het onthaal in de sociale zorgsector». M et of zonder HBDI.

Doelpubliek

Interventieplaats

Allen die een onthaalfunctie uitoefenen in het bedrijf (telefonisten, receptionisten). Iedereen die zijn notie van het onthaal van zijn publiek wil verbeteren. In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

147

Productcode Rubriek


FJB

ONE021 Management -

Opleiding van lesgevers Thema Doelstellingen

Programma

Opleiding van lesgevers (train the trainer). Ontwikkelen van de beheersing van de materie (inhoud van de opleiding), animatietechnieken en zelfvertrouwen. Duur: 3 dagen D e behoeften inzake opleiding bepalen. H et leerproces omkaderen. D e combinatie van verschillende rollen: collega, expert, facilitator, lesgever, verantwoordelijke… D e pedagogische doelstellingen bepalen. E en scenario ontwerpen op basis van de vooraf bepaalde doelstellingen. Z in geven aan de communicatie door die op te bouwen vertrekkend uit de ervaring, het taalgebruik en de voorstellingen van de cursist.  I nspelen op het verloop van het leerproces: fasen van vooruitgang en achteruitgang, rijping en aha-erlebnissen. E en vertrouwensrelatie opbouwen. D e affectieve dimensie in het leerproces onderkennen. V erschillende pedagogische methodes gebruiken. P edagogische hulpmiddelen gebruiken. F aciliterende houdingen aannemen: nieuwsgierigheid, samenwerking, authenticiteit, verantwoordelijkheid, striktheid, veeleisendheid en ondersteuning. D e cursist aanmoedigen om zijn/haar manier van leren in vraag te stellen. O mgaan met groepsdynamiek. O mgaan met moeilijke deelnemers. E en opleidingssessie animeren. O mgaan met weerstand. E en opleidingssessie evalueren.

Methode

P raktijkoefeningen en rollenspellen afgewisseld met debriefings en eigen bijdragen van de lesgever. De oefeningen zullen gefilmd worden om een meer gedetailleerde analyse mogelijk te maken. Elke deelnemer krijgt de gelegenheid om twee oefeningen in een echte situatie te doen. M et of zonder HBDI.


148

Lesgevers (zelfs occasionele lesgevers). In de lokalen van OneManagement of in het bedrijf zelf.

149

CESI OPLEIDING IN MANAGEMENT

NOTA’ S

150

NOTA’ S

151

DOC-COM-105

CESI K. Adenauerlaan 8, 1200 Brussel  [email protected]  [email protected]  www.cesi.be  www.onemanagement.be

OPLEIDINGEN & DIENSTEN

Recommend Documents