2016-2017
voor toekomstige bachelorstudenten
Ontdek jezelf. Begin bij de wereld.
Aalst - Antwerpen - Brugge - Brussel - Diepenbeek - Geel - Gent - Kortrijk - Leuven - Sint-Katelijne-Waver - Oostende
Opleidingen aan de KU Leuven t
KU Leuven … Ontdek jezelf. Begin bij de wereld.
U verwacht misschien van een Leuvense rector dat hij onze universiteit de beste van het land zou noemen. Op zoiets zult u mij niet betrappen. Want het klinkt arrogant. Bovendien zou ik enkel herhalen wat u al lang wist. Dat is niet de taak van de universiteit, en allerminst van de onze. Want de KU Leuven onderschat u niet. Dat is meteen de beste reden om er te gaan studeren. Het onderwijs dat wij aanbieden, is gebaseerd op diepgaand wetenschappelijk onderzoek. Dat voelt u op elk moment. U hoort over onderzoek spreken, u ziet het gebeuren, u wordt erdoor verleid en u neemt er zelf aan deel. Wat dat laatste betreft: misschien. Misschien ook niet. U kiest zelf. Want wie aan de KU Leuven studeert, is tot vrijheid geroepen. Wij vormen niet alleen wetenschappers en vakspecialisten, maar ook mensen die het onbekende niet vrezen en het denken niet schuwen. Onze universiteit is zoals eertijds het huwelijk was: ze is er levenslang, in goede en in kwade dagen. Ze verlaat u ook in het latere leven niet. Wat u er leert, blijft altijd bij. Tegelijk wapent de universiteit u om, voor zover zulks in de handen van mensen ligt, van de meeste dagen in het leven goede dagen te maken. Bij de keuze van een universiteit geldt deze gouden regel: hoe trots zal u later zijn dat u precies daar hebt gestudeerd? Stel u deze en andere vragen. En beantwoord ze zonder angst.
Rik Torfs Rector
Technologiecampus Diepenbeek
Technologiecampus Oostende*
Campus Brugge*
Campus Kulak Kortrijk
Campus Sint-Lucas Brussel
Campus Brussel
Campus Sint-Lucas Gent
Technologiecampus Gent
Technologiecampus Aalst
Technologiecampus Geel
Campus Sint-Andries Antwerpen
Campus Carolus Antwerpen
Technologiecampus De Nayer St.-Katelijne-Waver
Campus Groep T Leuven
Leuven
KU Leuven-bacheloropleidingen per campus
Bachelor in de theologie en de religiewetenschappen (E)
n
p. 9
Bachelor in de wijsbegeerte (E)
n
p. 12
Bachelor in de rechten
n
Bachelor in de criminologische wetenschappen
n
Bachelor in de economische wetenschappen
n
Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen
n
Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur
n
Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica
n
n
n
p. 15 p. 19 p. 22
n
n
p. 24
o
p. 27 p. 31
o n
Bachelor in de handelswetenschappen (E*) Bachelor in het milieu- en preventiemanagement
n
p. 34
n
p. 38
Bachelor in de politieke wetenschappen en de sociologie
n
o
p. 41
Bachelor in de communicatiewetenschappen
n
o
p. 47
Bachelor in de taal- en letterkunde
n
o
n
p. 50
n
o
p. 54
n
Bachelor in de toegepaste taalkunde Bachelor in de taal- en regiostudies
n
Bachelor in de geschiedenis
n
Bachelor in de archeologie
n
p. 72
Bachelor in de kunstwetenschappen
n
p. 74
Bachelor in de musicologie
n
Bachelor in de psychologie
n
o
p. 78
Bachelor in de pedagogische wetenschappen
n
o
p. 81
n
p. 84
p. 58 n
p. 69
p. 76
Bachelor in de onderwijskunde Bachelor in de wiskunde
n
n
p. 87
Bachelor in de informatica
n
n
p. 90
Bachelor in de fysica
n
n
p. 92
Bachelor in de chemie
n
n
p. 95
Bachelor in de biochemie en de biotechnologie
n
o
p. 98
Bachelor in de biologie
n
n
p. 100
Bachelor in de geologie
n
Bachelor in de geografie
n
Bachelor in de ingenieurswetenschappen
n
Bachelor in de ingenieurswetenschappen: architectuur
n
p. 103 p. 105 o
p. 111 n
Bachelor in de industriële wetenschappen (E*)
p. 107
n
n
n
n
n
n
Bachelor in de biowetenschappen
u
p. 113 p. 120
Bachelor in de architectuur
n
n
Bachelor in de interieurarchitectuur
n
n
p. 123 p. 126
Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen
n
o
p. 128
Bachelor in de geneeskunde
n
n
p. 132
Bachelor in de tandheelkunde
n
Bachelor in de biomedische wetenschappen
n
Bachelor in de logopedische en audiologische wetenschappen
n
Bachelor in de farmaceutische wetenschappen
n
Bachelor in de lichamelijke opvoeding en de bewegingswetenschappen
n
Bachelor in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie
n
* In september 2016-2017 verhuist de eerste bachelorfase industriële wetenschappen van Technologiecampus Oostende naar Brugge. In 2017-2018 vestigen de volledige opleidingen en ook de onderzoeksgroepen zich in de nieuwe Campus Brugge.
p. 135 n
p. 138 p. 140
o
p. 142 p. 145 n
p. 147
Master in de theologie en de religiewetenschappen (E)
n
Master in de wereldreligies
n
Research Master: Master of Advanced Studies in Theology and Religion
n
Master in de wijsbegeerte (E)
n
Master in samenleving, recht en religie (E)
n
Master in de criminologische wetenschappen (E)
n
Master in de rechten (E)°
n
Master in de accountancy en het revisoraat
n
Master in de beleidseconomie
n
Master in de economische wetenschappen (E)
n
Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde
n n
Master in de handelswetenschappen (E’)
n n n
Master in het milieu- en preventiemanagement Master in de toegepaste economische wetenschappen (E)
n
Master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur (E’)
n
Master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica
n
Master in de verzekeringen
n
Master in de communicatiewetenschappen
n
Master in gender en diversiteit°
n n
n
n
n
Master in het tolken
n
n
Master in het vertalen
n
n
Master in de journalistiek Master in het overheidsmanagement en -beleid
n
Master in het sociaal werk en sociaal beleid
n
Master in de sociale en culturele antropologie (E)
n
Master in de sociologie
n
Master in de vergelijkende en internationale politiek
n
Master en médiation interculturelle: identités, mobilités, conflits (MITRA)
n
Master in de archeologie
n
Master in de bedrijfscommunicatie
n
Master in de culturele studies (E)
n
Master in de Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven (E)
n
Master in de geschiedenis
n
Master in de geschiedenis van de oudheid
n
Master in de kunstwetenschappen
n
Master in de meertalige communicatie Master in de musicologie
n
Master in de taal- en letterkunde (E, F)
n
Master in de taal- en regiostudies: arabistiek en islamkunde
n
Master in de taal- en regiostudies: japanologie
n
Master in de taal- en regiostudies: Oude Nabije Oosten
n
Master in de taal- en regiostudies: sinologie
n
Master in de taal- en regiostudies: slavistiek en Oost-Europakunde
n
Master in de taalkunde
n
Master in de westerse literatuur (E)
n
Technologiecampus Diepenbeek
Technologiecampus Oostende*
Campus Brussel
Campus Sint-Lucas Brussel
Campus Sint-Lucas Gent
n
n
Master in de internationale bedrijfseconomie en de bedrijfswetenschappen (E) Master in het management
Technologiecampus Gent
n
Master handelsingenieur (E’) Master in het informatiemanagement (E)
Technologiecampus Geel
Campus Sint-Andries Antwerpen
Campus Carolus Antwerpen
Technologiecampus De Nayer St.-Katelijne-Waver
Campus Groep T Leuven
Leuven
KU Leuven-masteropleidingen per campus
n
Master in de pedagogische wetenschappen
n
Master in de psychologie
n
Master of Psychology: Theory and Research
n
Master in de biochemie en de biotechnologie
n
Master in de biologie (E)
n
Master in de chemie (E)
n
Master in de fysica (E)
n
Master in de geografie (E)°
n
Master in de geologie (E)°
n
Master of Biophysics, Biochemistry and Biotechnology
n
Master in de statistiek (E)
n
Master in de sterrenkunde (E)
n
Master in de toegepaste informatica
n
Master in het toerisme°
n
Master in de wiskunde (E)
n
Erasmus Mundus Master of Science in Sustainable Territorial Development°
n
Erasmus Mundus Master of Science in Theoretical Chemistry and Computational Modelling°
n
Master in de ingenieurswetenschappen: architectuur
n
Master in de ingenieurswetenschappen: biomedische technologie (E)
n
Master in de ingenieurswetenschappen: bouwkunde
n
Master in de ingenieurswetenschappen: chemische technologie (E)
n
Master in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen (E)
n
Master in de ingenieurswetenschappen: elektrotechniek (E)
n
Master in de ingenieurswetenschappen: energie (E)
n
EIT-KIC Master in Energy°
n
Master in de ingenieurswetenschappen: materiaalkunde (E)
n
Master in de ingenieurswetenschappen: verkeer, logistiek en intelligente transportsystemen
n
Master in de ingenieurswetenschappen: werktuigkunde (E)
n
Master in de ingenieurswetenschappen: wiskundige ingenieurstechnieken (E)
n
Master in de nanowetenschappen, nanotechnologie en nano-engineering (E)
n
Erasmus Mundus Master of Science in Nanoscience and Nanotechnology°
n
Master in de industriële wetenschappen: biochemie (E*)
Technologiecampus Diepenbeek
Technologiecampus Oostende*
Campus Brussel
n
Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde
Campus Sint-Lucas Brussel
n
Technologiecampus Gent n
n
Technologiecampus Geel
n
Campus Sint-Lucas Gent
Campus Sint-Andries Antwerpen
n
Campus Carolus Antwerpen
Technologiecampus De Nayer St.-Katelijne-Waver
Master in de educatieve studies (E)
Campus Groep T Leuven
Leuven
KU Leuven-masteropleidingen per campus
u n
u u
Master in de industriële wetenschappen: chemie (E*)
n
n
Master in de industriële wetenschappen: elektromechanica (E*)
n
n
n
n
n
u
Master in de industriële wetenschappen: elektronica – ICT (E*)
n
n
n
n
n
u
n
n
n
n
u
Master in de industriële wetenschappen: energie
n
Master in de industriële wetenschappen: kunststofverwerking
u
Master in de industriële wetenschappen: nucleaire technologie
u
Master in de industriële wetenschappen: verpakkingstechnologie Master in de biowetenschappen: land- en tuinbouwkunde
n
Master in de biowetenschappen: voedingsindustrie
n
European Master of Food Science, Technology and Nutrition°
n
* In september 2016-2017 verhuist de eerste bachelorfase industriële wetenschappen van Technologiecampus Oostende naar Brugge. In 2017-2018 vestigen de volledige opleidingen en ook de onderzoeksgroepen zich in de nieuwe Campus Brugge.
Technologiecampus Diepenbeek
Technologiecampus Oostende*
Campus Brussel
Campus Sint-Lucas Brussel n
Technologiecampus Gent
n
n
Technologiecampus Geel
n
Master in de interieurarchitectuur
Campus Groep T Leuven
Master in de architectuur (E)
Leuven
Campus Sint-Lucas Gent
Campus Sint-Andries Antwerpen
Campus Carolus Antwerpen
Technologiecampus De Nayer St.-Katelijne-Waver
KU Leuven-masteropleidingen per campus
Master in de stedenbouw en de ruimtelijke planning Master in de bio-ingenieurswetenschappen: biosysteemtechniek
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: cel- en gentechnologie
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: katalytische technologie
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: landbouwkunde
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: levensmiddelentechnologie
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: milieutechnologie
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: landbeheer
n
Master of Bio-informatics
n
Master of Food Technology°
n
Master of Molecular Biology°
n
Master of Water Resources Engineering°
n
Master of Agro- and Ecosystems Engineering
n
Master of Bioscience: Human Health Engineering
n
Master in de biomedische wetenschappen (E)
n
Master in de geneeskunde
n
Master in de logopedische en audiologische wetenschappen
n
Master in het management en het beleid van de gezondheidszorg
n
Master in de seksuologie
n
Master in de tandheelkunde
n
Master in de verpleegkunde en de vroedkunde
n
Master in de farmaceutische zorg
n
Master in de geneesmiddelenontwikkeling
n
Master in de ergotherapeutische wetenschap°
n
Master in de lichamelijke opvoeding en de bewegingswetenschappen
n
Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (E)°
n
International Master in Adapted Physical Activity°
n
n n n n n n n n n n n n n n n n
Faculteit Theologie en Religiewetenschappen Hoger Instituut voor Wijsbegeerte Bijzondere Faculteit Kerkelijk Recht Faculteit Rechtsgeleerdheid Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Faculteit Sociale Wetenschappen Faculteit Letteren Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Faculteit Wetenschappen Faculteit Ingenieurswetenschappen Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen Faculteit Architectuur Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Faculteit Geneeskunde Faculteit Farmaceutische Wetenschappen Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen
(E) Deze opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. (E*) Deze opleiding wordt op bepaalde locaties ook in het Engels aangeboden. (E’) Deze opleiding wordt vanaf academiejaar 2016-2017 ook in het Engels aangeboden, onder voorbehoud van goedkeuring door de Commissie Hoger Onderwijs en door de Vlaamse Regering. In Brussel wordt de master handelswetenschappen al in het Engels aangeboden. (F) Deze opleiding wordt ook in het Frans aangeboden. ° Interuniversitair programma u De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van UHasselt en KU Leuven. o Deze opleiding kun je starten als doorstroomoptie binnen een andere bacheloropleiding. Je volgt opleidingsonderdelen in Gent, Brussel en Leuven.
Welkom aan de KU Leuven De KU Leuven is een onderzoeks- en onderwijsinstelling met internationale uitstraling. Wie er een opleiding begint, plukt daar mee de vruchten van. De archeologische site Sagalassos, cryptografie, nanotechnologie, fermentatie- en brouwerijtechnologie, stamcelonderzoek en genetisch onderzoek zijn maar enkele voorbeelden van onderzoeksprojecten waarmee de KU Leuven een belangrijke bijdrage levert aan de wetenschappelijke wereld. Door de recente uitbreiding met een aantal opleidingen komt er ook een grotere continuïteit in het onderzoeksspectrum, van heel fundamenteel tot heel toegepast, met alle gradaties daartussen. Onderzoek leidt ook tot ondernemerschap, getuige daarvan de honderd spin-offs, het beheer van een indrukwekkende octrooiportfolio, en een vlot contact tussen de wereld van de wetenschap en het bedrijfsleven. Al die kennis komt jou als student ten goede. Bovendien kun je in heel Vlaanderen profiteren van deze expertise. Je vindt KU Leuven-opleidingen op 11 locaties, verspreid over 15 campussen. Het universitair onderwijs komt zo veel dichter in je buurt, waardoor het voor een grotere groep evidenter wordt om een diploma met een universitair kwaliteitslabel te behalen.
Door de profielen en doelstellingen van de integrerende opleidingen te behouden, zorgt de KU Leuven voor een grote variatie in haar onderwijsaanbod die aansluit bij vele interesseprofielen. Als student droom je van je toekomst. Je kiest een richting, een discipline waarbinnen je die droom wil verwezenlijken. Tijdens je opleiding ontwikkel je zo ‘je disciplinaire future self’. KU Leuven dompelt je onder in een wereld van onderzoek, inzichten en ideeën. Het dagelijkse contact met wetenschappers daagt je uit, prikkelt je nieuwsgierigheid en verlegt je grenzen. Je denkt na over je toekomstige rol in de maatschappij en debatteert hierover met collega-studenten, ook buiten je eigen discipline. Als je afstudeert, heb je alle sleutels in handen om in samenwerking met anderen je kennis en vaardigheden in te zetten in de maatschappij. En voor wie Vlaanderen niet groot genoeg is, brengt de KU Leuven de wereld naar Vlaanderen. Ze verwelkomt elk jaar een groot aantal buitenlandse studenten, doctorandi, gastprofessoren en onderzoekers. In het kader van de uitwisselingen door Erasmus+ krijg je de kans om zelf aan een buitenlandse universiteit te studeren. Een unieke ervaring, waarbij je in een verrassende omgeving andere culturen leert kennen.
6
OOSTENDE
ANTWERPEN
BRUGGE
GEEL GENT
SINT-KATELIJNE-WAVER AALST LEUVEN
KORTRIJK
DIEPENBEEK*
BRUSSEL
Campussen van de KU Leuven n n n n n n n n
Leuven Campus Groep T Leuven Technologiecampus De Nayer, Sint-Katelijne-Waver Technologiecampus Geel Campus Carolus Antwerpen Campus Sint-Andries Antwerpen Technologiecampus Aalst Technologiecampus Gent
n n n n n n n
Campus Sint-Lucas Gent Campus Sint-Lucas Brussel Campus Brussel Technologiecampus Oostende ** Campus Brugge ** Campus Kulak Kortrijk Technologiecampus Diepenbeek *
* De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van UHasselt en KU Leuven. ** In september 2016-2017 verhuist de eerste bachelorfase industriële wetenschappen van Technologiecampus Oostende naar Brugge. In 2017-2018 vestigen de volledige opleidingen en ook de onderzoeksgroepen zich in de nieuwe Campus Brugge.
Ken je deze onderwijstermen al? Opleidingsonderdeel
Master-na-master (manama)
Officiële term voor ‘vak’
Gespecialiseerde masteropleiding waarvoor een masterdiploma bezitten een van de toelatingsvoorwaarden is
Opleiding Een opleiding is een geheel van opleidingsonderdelen (vakken). Er zijn bachelor- en masteropleidingen. Wie alle opleidingsonderdelen van een opleiding met succes aflegt, behaalt het diploma.
Voorbereidingsprogramma Een voorbereidingsprogramma kan worden opgelegd indien jouw academisch bachelordiploma niet rechtstreeks toegang geeft tot de masteropleiding die je wil volgen. Het aantal studiepunten van het voorbereidingsprogramma varieert en is afhankelijk van je vooropleiding.
Studiepunt Drukt de omvang van een opleiding (bv. 60 sp.) of een opleidingsonderdeel (bv. 5 sp.) uit. Het aantal studiepunten staat voor de totale studietijd die een gemiddelde student aan dat opleidingsonderdeel moet besteden om het grondig te verwerken: les volgen, voorbereidingen maken, studeren, opzoekwerk … Eén studiepunt komt overeen met 25 à 30 uur studietijd. Een pakket van 60 studiepunten komt overeen met één jaar voltijds studeren.
Begintermen en toelatingsvoorwaarden Begintermen geven een antwoord op de vraag: ‘ben ik geschikt voor deze opleiding?’ De algemene begintermen gelden voor elke academische bacheloropleiding. Aanvullend vind je per opleiding bij de rubriek ‘profiel’ over welke specifieke vaardigheden, interesses of kennis je het best ook beschikt. 7
Opleidingsfase Een opleiding wordt georganiseerd in opleidingsfases van 60 studiepunten. Schrijf je je voor het eerst in voor een bacheloropleiding, dan volg je de eerste opleidingsfase.
Bacheloropleiding Een opleiding in het hoger onderwijs start met een bacheloropleiding. Elke bacheloropleiding heeft een omvang van 180 studiepunten, opgedeeld in drie opleidingsfases. Aan de universiteit volg je een academische bacheloropleiding, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Je krijgt een brede theoretische vorming. Je diploma van academische bachelor geeft je rechtstreeks toegang tot een masteropleiding.
Masteropleiding De masteropleiding gaat verder en dieper in op wat je tijdens de bacheloropleiding leerde en biedt je de mogelijkheid om je verder te specialiseren. Masteropleidingen hebben een omvang van 60 studiepunten of een veelvoud ervan. Centraal in de masteropleiding staat de masterproef, ook wel eindwerk of thesis genoemd.
De toelatingsvoorwaarden voor een opleiding bieden een antwoord op de vraag: ‘mag ik deze opleiding starten?’ n
Algemene begintermen voor een bacheloropleiding Slagen voor een universitaire opleiding is op zich weinig voorspelbaar. In de algemene begintermen geeft de universiteit aan welke verwachtingen ze heeft ten aanzien van beginnende studenten. Zo beschik je het best over een analytisch en synthetisch vermogen, wat bijvoorbeeld betekent dat je van een tekst een schema kunt maken en dat je de elementen van een redenering kunt herkennen. Naast zulke algemene competenties vereisen sommige studierichtingen domeinspecifieke vaardigheden en kennis. Wie bijvoorbeeld beschikt over een passieve kennis van meerdere moderne talen, kan het televisienieuws in verschillende talen volgen en kranten in verschillende talen lezen. Ben je mathematisch vaardig, dan begrijp je vlot wiskundige redeneringen. Ten slotte worden ook bepaalde attitudes van je verwacht: een kritische houding bijvoorbeeld, waardoor je niet zonder meer accepteert wat ergens wordt geschreven of gezegd en ook daadwerkelijk fouten in redeneringen kunt opsporen. Op de website vind je een volledig overzicht met duidelijke voorbeelden van zowel de algemene als domeinspecifieke competenties en attitudes.
8 www.kuleuven.be/onderwijs/ begintermenbachelor
n
Toelatingsvoorwaarden voor een bacheloropleiding Je kunt aan een bacheloropleiding beginnen als je houder bent van: • een diploma van het secundair onderwijs in de Vlaamse Gemeenschap of een Nederlands VWO-diploma; • een diploma van het hoger onderwijs van één cyclus/ professionele bachelor; • een diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie; • een diploma of getuigschrift dat bij of krachtens wet, decreet, Europese richtlijn of internationale overeenkomst als gelijkwaardig is erkend.
Semester Aan de KU Leuven wordt een academiejaar opgesplitst in twee semesters.* Elk semester bestaat uit een dertiental lesweken, al dan niet onderbroken door enkele vakantieweken. Dat kan verschillen per campus. Een semester wordt afgesloten met een blokperiode en een examenreeks. Wie slaagt, kan genieten van een lange zomervakantie. Wie niet slaagt voor alle opleidingsonderdelen, kan herkansen tijdens de derde examenperiode in augustus en september. Een opleidingsonderdeel valt bijna altijd volledig binnen één semester. * Uitzondering: de opleiding industriële ingenieurswetenschappen in Diepenbeek (een gezamenlijke opleiding van KU Leuven en UHasselt) volgt in de eerste bachelorfase een indeling in drie
Academiejaar In het secundair onderwijs volg je een schooljaar en in het hoger onderwijs een academiejaar. Een academiejaar start in tweede helft van de maand september (de precieze datum kan verschillen van campus tot campus) en eindigt op de dag voor het begin van het volgende academiejaar.
8
trimesters.
8 www.bachelorskuleuven.be/abc
FACULTEIT THEOLOGIE EN RELIGIEWETENSCHAPPEN
Theologie en religiewetenschappen n
Leuven
l
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (E) (180 sp.) Net als vele andere godsdiensten en levensbeschouwingen heeft het christendom in zijn lange geschiedenis en in zijn gevarieerde hedendaagse verschijningsvormen gezocht naar antwoorden op de meest fundamentele menselijke vragen. Waar komen wij vandaan? Wat geeft ons leven zin? Hoe gaan we om met zinloosheid en lijden? De bacheloropleiding in de theologie en de religiewetenschappen wil je helpen die vele antwoorden beter te begrijpen en je uitnodigen om zelf mee naar nieuwe antwoorden te zoeken. Stap voor stap word je in de verschillende theologische en religiewetenschappelijke disciplines ingeleid. De theologische component bestaat uit opleidingsonderdelen die je inleiden in het nadenken over christelijk geloof en traditie in de actuele context, over ethiek, over pastoraal handelen in gezin, gemeenschap en op het publieke forum, over de Bijbel, over de geschiedenis van kerk en theologie … In de religiewetenschappelijke component komen opleidingsonderdelen aan bod die je vertrouwd maken met de verschillende wereldreligies, met interreligieuze dialoog en met diverse religiewetenschappelijke disciplines. Je kunt rekenen op een persoonlijke studiebegeleiding. In de loop van de opleiding krijg je ook heel wat keuzevrijheid zodat je je weg zelf kunt uitstippelen. Zo kun je deelnemen aan de India-studiereis die tweejaarlijks wordt georganiseerd (een maand India voorafgegaan door een uitgebreid programma van acht studiepunten in eigen land).
9
Profiel Je bent geboeid door religie, spiritualiteit en cultuur. Je hebt oog voor het historische aspect van het religieuze en je bent nieuwsgierig naar hedendaagse verschijningsvormen ervan. Je bent geïnteresseerd in wereldreligies. Echte voorkennis, afgezien van een elementaire kennis van de christelijke traditie, is niet vereist, want professoren en assistenten introduceren je stapsgewijs in de wereld van theologie en religiestudie.
Masteropleidingen Ik wilde graag iets doen met mensen, met culturen en met geloven en daarom was deze studierichting de ideale mix van alle dingen die ik interessant vond en graag deed. (Michelle, student master)
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
n
Master in de theologie en de religiewetenschappen (E) (60 sp.) Tijdens de masteropleiding verdiep je je basisvorming van je bacheloropleiding. Dat gebeurt aan de hand van theologische, menswetenschappelijke en religiewetenschappelijke opleidingsonderdelen. Je wordt voorbereid om zelfstandig theologisch of religiewetenschappelijk onderzoek te beoefenen. De opleiding heeft als doel je voor te bereiden op een taak als expert in Kerk en samenleving, als pastor in de zorgsector of op een functie als godsdienstleerkracht in de derde graad van het secundair onderwijs en in het hoger onderwijs.
n
Master in de wereldreligies (60 sp.) Je verwerft via historische, thematische en vergelijkende analyses een brede kennis van de wereldgodsdiensten en krijgt inzicht in de veelkleurige wereld van religie. De studie van concrete vormen van interreligieuze dialoog leert je de dynamiek en hindernissen kennen van het gesprek tussen de religies en je verwerft de vaardigheid en bekwaamheid om professioneel te functioneren in een multireligieuze context. Deze masteropleiding biedt drie specialisatiemogelijkheden aan: de optie wereldgodsdiensten en interreligieuze dialoog, de optie religiestudie en de optie islamitische theologie en godsdienstwetenschappen. Elke academische bachelor of master kan deze masteropleiding starten. Voor de optie islamitische theologie en godsdienstwetenschappen geldt bovendien dat ook professionele bachelors leraar secundair onderwijs met als vak islamitische godsdienst toegelaten kunnen worden. Zij dienen wel eerst een schakelprogramma van 60 studiepunten te doorlopen.
n
Research Master: Master of Advanced Studies in Theology and Religion (120 sp.) Studenten die zich aangetrokken weten tot het wetenschappelijk onderzoek in de theologie en de religiewetenschappen kunnen zich na hun bacheloropleiding inschrijven in deze onderzoeksmaster. Deze masteropleiding van twee jaar bereidt de studenten voor op een onderzoekscarrière. Deze opleiding wordt omwille van haar internationale uitstraling enkel in het Engels aangeboden. Om tot het doctoraatsprogramma te worden toegelaten is het volgen van deze opleiding een noodzakelijke voorwaarde.
10
n
Master-na-master: praktische theologie: academische pastoraatsopleiding Na het behalen van het masterdiploma in de theologie en de religiewetenschappen kun je ervoor kiezen om in één opleidingsfase de academische pastoraatsopleiding te voltooien. Tijdens deze opleiding loop je stage in een pastorale context, schrijf je een masterproef die daarbij aansluit en volg je een aantal specifieke opleidingsonderdelen. Deze opleiding bereidt je specifiek voor op een loopbaan in het pastorale werkveld.
Loopbaan Het grootste deel van de afgestudeerden vindt binnen de drie maanden werk. In het secundair onderwijs en in het hogeschoolonderwijs is er een grote nood aan universitair gevormde godsdienstleerkrachten. Wil je leerkracht worden, dan kun je aan de faculteit de vereiste bijkomende lerarenopleiding volgen. Ook een leidinggevende functie in het (levensbeschouwelijk geïnspireerde) maatschappelijk en cultureel vormingswerk of een baan op een studiedienst of in de samenlevingsopbouw behoort tot de mogelijkheden. Voor de pastorale zorg in ziekenhuizen, woonzorgcentra en parochies is de vraag naar geschoolde mensen de laatste jaren groter dan het aanbod. Ook gevangenissen, scholen en verenigingen zoeken pastors. Als master in de wereldreligies heb je de ideale opleiding genoten om door te stromen naar organisaties die werken rond multiculturaliteit en interreligieuze dialoog, zowel in de publieke als de private sector. Voor wie professioneel van betekenis wil zijn in de moslimgemeenschap is de optie islamitische theologie en godsdienstwetenschappen van deze master een belangrijke troef. Ben je al islamleerkracht, dan biedt deze optie de mogelijkheid je inhoudelijke kennis te verdiepen en een masterdiploma te verwerven.
Studieprogramma bacheloropleiding Het programma van de eerste opleidingsfase wordt jaarlijks georganiseerd. In de tweede en derde opleidingsfase worden een aantal opleidingsonderdelen tweejaarlijks aangeboden. Hiernaast het schema voor wie start in 2016-2017.
Religiewetenschappen is een heel breed studiedomein. We bestuderen niet enkel ‘godsdiensten’ (begrepen als het denksysteem opgebouwd rond een god), maar ook ‘religie’. Dat kan gaan van bantureligies in hartje Afrika, over de religieuze beleving van moslims en joden in België tot fenomenen met religieuze draagkracht zoals een rock-, reggae- of popconcert. (Student)
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n
n n n
5 5 5 5 5 5 4 4 4 5 6 7
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n n n
Inhoud en theologieën van het Oude Testament Dogmatische theologie: christologie en triniteit Christelijke politieke en sociale ethiek Geschiedenis van kerk en theologie: middeleeuwen - nieuwe tijd Liturgie en sacramenten Godsdienstsociologie Nieuwe religieuze bewegingen Inleiding tot de oosterse religies Christendom en islam Grondbegrippen van het kerkelijk recht Methodologie van het wetenschappelijk onderzoek Keuzeopleidingsonderdelen
SP.
5 5 5 5 5 4 4 4 4 4 4 11
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n
n n n n n
Inhoud en theologieën van het Nieuwe Testament Dogmatische theologie: schepping, kerk en heilsgeschiedenis Christelijke seksualiteits-, huwelijks- en gezinsethiek Geschiedenis van kerk en theologie: nieuwste tijd Pastoraaltheologie Methodologie van empirisch onderzoek in de theologie en de godsdienstwetenschappen Inleiding in de religiewetenschappen Christendom en jodendom Scriptie 2 Theologisch practicum Keuzeopleidingsonderdelen
SP.
5 5 5 5 5 4 4 4 5 4 14
KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN Je stelt een keuzepakket van ten minste 32 studiepunten samen, verspreid over de drie fases van het bachelorprogramma. Je kiest minstens: (1) een klassieke taal (inleidend opleidingsonderdeel Latijn, Grieks of Hebreeuws*); (2) een opleidingsonderdeel ‘lezing van theologische teksten’ in een klassieke of moderne taal; (3) een opleidingsonderdeel filosofie. Het programma biedt de mogelijkheid om tot 39 studiepunten opleidingsonderdelen filosofie te volgen. * Studenten die in het secundair onderwijs Latijn en Grieks gevolgd hebben, kiezen Hebreeuws.
THEOLOGIE EN RELIGIEWETENSCHAPPEN
n
Inleiding in het christendom en de christelijke theologie Inleiding Oude en Nieuwe Testament Fundamentele theologie: geloof en openbaring Geloof en ethiek Geschiedenis van kerk en theologie: oudheid Catechetiek Godsdienstige ontwikkelingspsychologie Inleiding tot de islam Inleiding tot het jodendom Fundamentele wijsbegeerte Historische inleiding tot de wijsbegeerte Keuzeopleidingsonderdelen
SP.
11
HOGER INSTITUUT VOOR WIJSBEGEERTE
Filosofie l
n
12
Leuven
INFODAG: 12 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (E) (180 sp.)
Profiel
Filosoferen begint met verwondering. Over de mens, die zowel de mooiste als de meest verschrikkelijke dingen doet, over gelijkheid en verschil tussen man en vrouw, oud en jong, vroeger en nu, onze cultuur en andere culturen, over paradoxen van chaos en orde, pijn en plezier, leven en dood. De filosoof stelt aldoor vragen, maar neemt geen genoegen met een snel en makkelijk antwoord. Hij maakt de mens bewust van het mysterie van het mens-zijn en van het zijn zelf. De filosoof houdt de mens wakker.
Je hebt een open geest en historisch bewustzijn. Je hebt een brede interesse en intellectuele nieuwsgierigheid. Zinvragen intrigeren je. Je houdt van lezen, schrijven en discussiëren. Je (passieve) talenkennis van Frans, Engels en Duits is voldoende om vakliteratuur vlot te begrijpen, of je bent bereid je talenkennis bij te schaven. Je hebt enige interesse in wetenschappen, aangezien filosofie zich ook buigt over wetenschapsfilosofische vragen. Je kunt abstract en conceptueel denken. Je hebt zin voor analyse en synthese. Je staat kritisch tegenover eigen vooroordelen en aangereikte theorieën.
In de bachelor in de wijsbegeerte verwerf je grondige basiskennis van het hele domein van de wijsbegeerte. Je bestudeert niet alleen de geschiedenis van de filosofie, je krijgt ook heel wat opleidingsonderdelen waarin een deelgebied van de filosofie aan bod komt. Daarnaast ligt de nadruk op ‘leren filosoferen’ en op vaardigheden ontwikkelen die nodig zijn om een eigen opinie te vormen en ze te verwoorden. Als filosoof ga je de teksten van de grote denkers niet lezen om de ideeën klakkeloos over te nemen, maar om er zelf over na te denken, ze in vraag te stellen en erover te discussiëren. Op die manier ontwikkel je het vermogen om autonoom te denken en zelf een standpunt in te nemen in actuele wijsgerige en maatschappelijke debatten. De bacheloropleiding heeft ruime aandacht voor de interactie met andere wetenschappelijke disciplines. Het optiesysteem laat je toe om tijdens een derde van je studietijd, verspreid over de drie fases van je bacheloropleiding, opleidingsonderdelen uit een andere studierichting te volgen. Door een optie uit een ander domein te kiezen, kun je na maximaal een jaar bijkomende studie doorstromen naar de masteropleiding van die andere studierichting. Dat betekent een enorme verruiming van je opleiding én van je latere mogelijkheden.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Het interesseert je om te weten wat grote denkers in het verleden aan ideeën hebben ontwikkeld. Je wil meer inzicht verwerven in de actuele maatschappelijke vraagstukken en in de existentiële situatie van de mens. Wel moet je weten dat de antwoorden op al je vragen niet zomaar voor het grijpen liggen. Filosofie houdt zich dikwijls meer bezig met problemen uitdiepen dan met antwoorden geven.
Als student filosofie leer je de wereld op verschillende manieren begrijpen en jezelf en anderen op een andere manier kennen. (Oud-student)
FILOSOFIE
Masteropleiding n
Master in de wijsbegeerte (E) (60 sp.) Tijdens de masteropleiding specialiseer je je in de wijsbegeerte via tekstcolleges, vraagstukkencolleges (grondige studie van een thema binnen een bepaalde deeldiscipline van de wijsbegeerte), een seminarie, keuzeopleidingsonderdelen en een masterproef. De masterproef is het belangrijkste onderdeel van de opleiding. Hiermee toon je je bekwaamheid om een filosofisch probleem uiteen te zetten, teksten te interpreteren en een coherente argumentatie op te bouwen op basis van primaire en secundaire bronnen.
Doorstroom naar de masteropleiding van je optie Via voorbereidingsprogramma’s of verkorte bachelors kun je overschakelen naar masteropleidingen aan andere faculteiten zoals rechten, psychologie, geschiedenis en sociologie. Deze programma’s zijn beperkt in omvang voor wie een optie in de betreffende vakwetenschap heeft gevolgd. Volgde je de optie politieke wetenschappen, dan kun je zelfs rechtstreeks overstappen naar de master in de vergelijkende en internationale politiek. En na de optie economie kun je rechtstreeks starten met de master in de economische wetenschappen. Wil je meer informatie over de overgangen naar andere masters? Raadpleeg dan de bachelorbrochure van de opleiding filosofie op:
8 www.bachelorskuleuven.be/publicaties
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Loopbaan De studie van de filosofie bereidt je niet rechtstreeks voor op een specifiek beroep. Toch biedt je diploma onrechtstreeks een aantal belangrijke troeven. Filosofen beschikken over specifieke vaardigheden en attitudes − analytisch en synthetisch vermogen, communicatievaardigheden, kritische attitude − die bijzonder op prijs worden gesteld in het bedrijfsleven, de ambtenarij, de politiek, de boeken- en perswereld, de socioculturele sector ... In de eerste plaats heb je met je filosofiediploma heel wat mogelijkheden in het onderwijs. Om les te geven, moet je naast de masteropleiding ook de lerarenopleiding met succes hebben afgerond. Heel wat afgestudeerde filosofen proberen via een onderzoeksproject of een beurs aan de slag te blijven in het filosofisch onderzoek. Als je uitstekende resultaten behaalt, is er zeker een kans dat je op die manier binnen je vak een baan vindt. Ook buiten het onderwijs en het onderzoek vind je filosofen, vooral dan in allerlei studiediensten, in de wereld van de media en in de socioculturele sector. Filosofen scoren doorgaans goed op vergelijkende examens in de ambtenarij, ministeries, financiële wereld ... Ook in het bedrijfsleven groeit de belangstelling voor filosofie. Steeds meer bedrijfsleiders zijn op zoek naar kandidaten die niet alleen onderlegd zijn in een bepaald vakgebied, maar ook overweg kunnen met de fundamentele vragen die bij de uitoefening van hun werk aan de orde komen. Voor zulke functies is het echter aangewezen naast filosofie ook nog een tweede opleiding achter de rug te hebben.
13
Studieprogramma bacheloropleiding De bacheloropleiding bestaat uit 180 studiepunten. 120 studiepunten zijn voor iedereen gemeenschappelijk, voor de invulling van de overige 60 studiepunten kies je voor de optie liberal arts of voor een van de vakwetenschappelijke opties. OPTIES: liberal arts n rechten n economie n sociologie n politieke wetenschappen n
n n n n n
psychologie godgeleerdheid en godsdienstwetenschappen geschiedenis Nederlandse taal- en letterkunde fysica
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n
Fundamentele wijsbegeerte Logica, met oefeningen Moraalfilosofie Philosophy of Mind Wetenschapsfilosofie Historische inleiding tot de wijsbegeerte Filosofische vaardigheden: oefeningen PER OPTIE: opleidingsonderdelen uit het aangeboden pakket
SP.
6 6 6 5 4 6 9 18
Tweede fase 14 OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n
Ethiek en maatschappij Metafysica Epistemologie Wijsgerige antropologie Overzicht van de recente Anglo-Amerikaanse wijsbegeerte Geschiedenis van de wijsbegeerte van de oudheid Geschiedenis van de wijsbegeerte van de moderne tijd I PER OPTIE: opleidingsonderdelen uit het aangeboden pakket
SP.
8 8 4 8 4 5 4 19
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n
n
n n
Taalfilosofie Geschiedenis van de wijsbegeerte van de middeleeuwen Geschiedenis van de wijsbegeerte van de moderne tijd II Fenomenologie en hedendaagse continentale wijsbegeerte Scriptie met seminarie Keuze uit volgende domeinen: - logica en analytische filosofie - fenomenologie en wijsgerige antropologie - ethiek, sociale en politieke filosofie - antieke en middeleeuwse filosofie - metafysica en filosofie van de cultuur Filosofische verruiming Keuze uit socio-ethische opleidingsonderdelen (ecofilosofie, media-ethiek, sociale ethiek, rechtsfilosofie, kritische maatschappijtheorie ...) of wereldfilosofieën (Arabische, Chinese, Joodse of Russische filosofie) Religie, zingeving en levensbeschouwing PER OPTIE: opleidingsonderdelen uit het aangeboden pakket
SP.
4 5 4 5 12
4
3 23
FACULTEIT RECHTSGELEERDHEID
Rechten l
n n n
Leuven Campus Brussel Campus Kulak Kortrijk
l
l
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Het recht is er om het maatschappelijk leven op een rechtvaardige manier te ordenen. Recht is dus voortdurend in evolutie en net dat maakt de studie rechtsgeleerdheid zo boeiend en uitdagend. Belangrijke maatschappelijke en politieke debatten, ophefmakende rechtszaken, internationale verhoudingen, bedreigingen door terrorisme, de bankencrisis, milieurampen en hun gevolgen … leidden en leiden tot nieuwe en aangepaste rechtsregels. De voorbije decennia kenmerken zich ook door een snelle technologische evolutie, met nieuwe rechtsregels en nieuwe rechtstakken als gevolg. Nieuwe arbeidsvoorwaarden toetsen, een klacht beoordelen, een internationaal contract opstellen, beleidsbeslissingen voorbereiden... Er is voortdurend nood aan de expertise van juristen.
Eén regel kan immers voor een oneindig aantal concrete problemen, situaties of procedures zijn uitgevaardigd. Of misschien heeft de wetgever een bepaalde situatie net niet uitdrukkelijk genoeg geregeld. Dan moet je op zoek naar een rechtsregel die voor een vergelijkbare situatie werd opgesteld. Recht is een maatschappijwetenschap. Daarom wordt er groot belang gehecht aan een brede maatschappelijke vorming. In Kortrijk en Brussel kun je de eerste en tweede bachelorfase volgen. De derde fase volg je in Leuven. In Brussel kun je naast het Nederlandstalige programma bovendien kiezen voor een tweetalig programma. Je volgt dan een aantal juridische basisopleidingsonderdelen in het Frans aan de Université Saint-Louis (USL).
Profiel Als jurist moet je sterk zijn in het opsporen van de toepasselijke rechtsregel. Daarvoor hoef je geen wetteksten uit het hoofd te kennen. Je leert tijdens je bacheloropleiding wel om snel en efficiënt rechtsregels en andere rechtsbronnen op te zoeken, om ze te interpreteren en toe te passen op een concrete situatie. Omdat rechtsregels (zoals internationale verdragen, Europese regels, federale wetten en Vlaamse decreten) van verschillende instanties uitgaan, ga je ook na hoe die verschillende rechtsregels zich ten opzichte van elkaar verhouden. Daarnaast leer je stevig argumenteren. Daarvoor moet je concrete feiten en omstandigheden herkennen, om ze daarna naar algemene begrippen te vertalen.
•
• • • •
•
•
Rechten studeren is zeker niet vooral gericht op blokken en onthouden. Je volgt een opleiding die je leert om creatief en kritisch te zijn en om verder te denken ‘dan je geheugen lang is’. (Student)
•
•
Je bent geboeid door wat er in de maatschappij leeft en beweegt en door hoe maatschappelijke evoluties zich vertalen in aangepaste rechtsregels. Historische evoluties interesseren je en je volgt de actualiteit op de voet. Je bent nieuwsgierig naar de invloed van de geschiedenis op het huidige maatschappijbeeld en recht. Je voelt belangstelling voor de economische, psychologische en sociologische context van het recht. In conflicten zie je het als een uitdaging om creatief te zijn en om rechtvaardige oplossingen uit te werken en te verdedigen. In maatschappelijke discussies stel je je graag actief op, breng je gefundeerde argumenten aan en probeer je te overtuigen met duidelijke redeneringen. Je kunt je verdiepen in teksten, de interpretatie en de grondslagen ervan. Je speelt graag met taal en je gelooft in de kracht van een correct en helder taalgebruik. Bovendien heb je voorkennis van het Frans en het Engels en ben je bereid die kennis verder uit te diepen. Je scoort op analytisch redeneren en je dringt snel door tot de essentie van een probleem. Tijdens je studie wil je die vaardigheden aanscherpen om zelfstandig juridische probleemstellingen op te lossen.
15
Masteropleidingen n
Master in de rechten (E) (120-130 sp.) Je kiest voor de afstudeerrichting rechten (120 sp.) of voor de onderzoeksmaster (130 sp.). In de afstudeerrichting rechten leer je een probleem juridisch conceptualiseren, juridisch onderbouwde stellingen innemen en verdedigen en maatschappelijk-juridische oplossingen aandragen. Voor de onderzoeksmaster werkt de Faculteit Rechtsgeleerdheid samen met de Universiteit van Tilburg. De nadruk ligt op de methodologische opleidingsonderdelen. In elke opleidingsfase maak je kennis met de werkzaamheden van een onderzoekseenheid binnen de faculteit, waar je deel uitmaakt van een onderzoeksteam. In beide afstudeerrichtingen kun je, dankzij een uitgebreid major-minorsysteem, je opleiding samenstellen volgens je eigen interesses. Naast je gekozen major en minor volg je nog een vast gedeelte en schrijf je een masterproef.
16
n
Master in de criminologische wetenschappen (E) (60 sp.)
p. 19
n
Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde (120 sp.)
p. 24
n
Master in de vergelijkende en internationale politiek (60 sp.)
p. 41
n
Master in het overheidsmanagement en -beleid (60 sp.)
p. 42
Loopbaan Wie als advocaat aan de slag wil, loopt als afgestudeerde master in de rechten een aantal jaren stage bij een advocaat of advocatenkantoor. Tijdens die stage behandel je alle zaken zelfstandig en neem je een aantal pro Deo zaken aan. Naast je stage volg je een aantal opleidingsonderdelen, waarover je examen aflegt. Na je stage kun je aan de slag als zelfstandig advocaat. Als je als notaris wil werken, volg je na je masteropleiding de master-na-master in het notariaat. Tijdens de opleiding krijg je de nodige theoretische bagage mee en loop je stage bij een notaris. Na je opleiding volgt nog een bijkomende stage. Toegang tot het ambt van notaris krijg je pas als je slaagt voor een vergelijkend examen. Als notaris heb je een gevarieerd beroep met verschillende belangrijke taken: je stelt allerlei aktes op, zoals verkoopaktes, huwelijkscontracten en testamenten, en je verleent juridisch advies. Je hebt niet alleen een brede juridische kennis nodig, maar ook goede sociale en commerciële vaardigheden. Traditioneel wordt er een onderscheid gemaakt tussen de ‘staande’ en ‘zittende’ magistratuur. Onder de staande magistratuur verstaat men het Openbaar Ministerie, dat na onderzoek in samenwerking met andere opsporingsdiensten al dan niet een strafvordering instelt.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Ook adviseert het Openbaar Ministerie de rechtbank in sommige burgerlijke zaken. De rechters en raadsheren behoren tot de zittende magistratuur. Zij nemen de voorgelegde zaken onder de loep en vellen een vonnis of een arrest. Als pas afgestudeerde jurist kun je niet onmiddellijk magistraat worden. Na een jaar praktijkervaring binnen het Openbaar Ministerie kun je deelnemen aan een vergelijkend examen. Ieder jaar komt er slechts een beperkt aantal plaatsen vrij. Als je slaagt voor dat examen en in aanmerking komt voor een van de beschikbare plaatsen, start je jouw carrière als substituut-procureur des Konings of substituut-arbeidsauditeur. Na drie jaar kun je worden benoemd tot rechter. Een griffier verzorgt het administratieve luik van het gerechtswerk. Een gerechtsdeurwaarder zorgt ervoor dat personen worden gedagvaard en dat de zaken bij de bevoegde rechtbank worden aangebracht. Hij kan ook beslag leggen op een goed of meubelen openbaar verkopen in uitvoering van een vonnis of arrest. Gerechtsdeurwaarders en griffiers zijn gerechtelijke nevenberoepen. Beiden worden officieel benoemd door de koning. Het ambt van griffier is niet voorbehouden voor juristen. Ook andere diploma’s komen er dus voor in aanmerking. Een juridische opleiding is een goede voorbereiding op een baan bij de overheid. Als jurist kun je aan de slag bij nationale, regionale, provinciale en gemeentelijke administraties en bij tal van andere instellingen. Je komt ook in aanmerking voor een functie als diplomaat of als ambtenaar in een supra- of internationale organisatie. Vooral bij de Europese Unie vinden juristen tal van loopbaanmogelijkheden. De ministeries van Justitie en Financiën zijn dan weer werkterreinen bij uitstek voor bestuursjuristen. Maar ook op andere ministeries is er nood aan juridische experts. Zij bereiden de wetgeving voor en stellen ze op, waken over de juridische implicaties van wat de overheid zegt en doet en volgen de (administratieve) rechtspraak op de voet. In de openbare dienst concurreer je voor allerhande functies wel met verschillende andere masters. Zo dingen de masters uit een economische richting en de masters in de politieke wetenschappen vaak naar dezelfde jobs. Ook bij tal van andere maatschappelijke organisaties (werkgevers- en werknemersorganisaties, consumentenverenigingen, ziekenfondsen, instellingen voor gezondheidszorg of welzijnszorg en allerhande vormingsorganisaties) zijn ze voortdurend op zoek naar juridische experts. Ruim een derde van de afgestudeerde rechtenstudenten vindt een baan in het bedrijfsleven, waar het rechtskundig advies belangrijk is. Je giet allerlei handelingen in een juridisch correcte vorm en waakt erover dat je bedrijf geen wetten overtreedt. Als bedrijfsjurist verweef je dus het geldende recht in de strategie, de beslissingen en de activiteiten van de onderneming. Niet alle juristen in het bedrijfsleven zijn echter bedrijfsjuristen in de enge zin van het woord. Dankzij je veelzijdige opleiding kun je voor verschillende functies immers concurreren met andere universitair geschoolden. Je diploma geeft je bijvoorbeeld vlot toegang tot de personeelsafdeling, het financiële departement en de administratieve of algemene secretariaatsdiensten van een bedrijf.
Studieprogramma bacheloropleiding Aan de start van je bacheloropleiding rechten kies je voor een bepaalde optie. Een optie is een keuze voor een domein waarmee je je programma verbreedt. Welke optie je ook kiest, je studeert aan het einde van de rit af als bachelor in de rechten. n n n n n
Algemene optie Optie politieke wetenschappen Optie economie, recht en bedrijfskunde Optie overheidsmanagement en -beleid Optie criminologische wetenschappen
Leuven, Kortrijk en Brussel Leuven en Kortrijk Leuven en Kortrijk Leuven Leuven
In iedere fase volg je telkens de gemeenschappelijke opleidingsonderdelen aangevuld met de opleidingsonderdelen van je optie. Ga je bijvoorbeeld in Leuven studeren en ben je bijzonder geboeid door politiek, dan volg je de gemeenschappelijke opleidingsonderdelen en de opleidingsonderdelen van de optie politieke wetenschappen. Op de campussen in Kortrijk en Brussel kun je de eerste en tweede bachelorfase volgen. De derde fase volg je in Leuven. In Brussel kun je naast het Nederlandstalige programma bovendien kiezen voor een tweetalig programma. Je volgt dan een aantal juridische basisopleidingsonderdelen in het Frans aan de Université Saint-Louis (USL).
Eerste fase (in Leuven, Kortrijk en Brussel) LEUVEN
GEMEENSCHAPPELIJK GEDEELTE n Inleiding tot de rechtswetenschap n Geschiedenis van het publiekrecht n Verbintenissenrecht n Publiekrecht I. Staats- en administratief recht n Fundamentele wijsbegeerte n Economie n Rechtsgeschiedenis n Filosofie n Sources et principes du droit n Droit des obligations n Droit constitutionnel I
KORTRIJK SP.
n n n n n n
9 6 7 10 6 7
n n n n n n
ALGEMENE OPTIE
n
n
OPTIE POLITIEKE WETENSCHAPPEN
n
n
OPTIE ECONOMIE, RECHT EN BEDRIJFSKUNDE
n
n
OPTIE OVERHEIDSMANAGEMENT EN BELEID
n
OPTIE CRIMINOLOGISCHE WETENSCHAPPEN
n
BRUSSEL SP.
NL
SP.
9 6 7 10 6 7
n
9
n n
7 10
n n n
7 7 6
n
NL /FR
SP.
RECHTEN
OPLEIDINGSONDERDEEL
17
n n n n n n n
7 7 6 8 6 5
Tweede fase (in Leuven, Kortrijk en Brussel) LEUVEN OPLEIDINGSONDERDEEL
GEMEENSCHAPPELIJK GEDEELTE n Goederen- en bijzondere overeenkomstenrecht n Personen-, familie- en familiaal vermogensrecht n Handels-, vennootschaps- en economisch recht, m.i.v. boekhouden n Rechtsmethodiek, werkcollege n Juridisch schrijven, werkcollege n Publiekrecht II. Internationaal en Europees recht n Rechtsmethodiek (werkcollege met kennismakingsstage) n Droit des biens n Droit des personnes et de la famille et des régimes matrimoniaux n Droit des contrats et de la responsabilité civile n Droit consititutionnel II n Droit administratif n Public Law II. International and European Law
18
KORTRIJK SP.
BRUSSEL SP.
NL
SP.
NL /FR
SP.
n n
8 9
n n
8 9
n n
8 9
n n n n
10 4 4 8
n n n n
10 4 4 8
n
10
n
10
n
4
n
5
n
10
n n
10 3
n n n n n
8 6 6 6 8
n
ALGEMENE OPTIE
n
n
OPTIE POLITIEKE WETENSCHAPPEN
n
n
OPTIE ECONOMIE, RECHT EN BEDRIJFSKUNDE
n
n
OPTIE OVERHEIDSMANAGEMENT EN BELEID
n
OPTIE CRIMINOLOGISCHE WETENSCHAPPEN
n
8
n
n
Derde fase (in Leuven) VOOR STUDENTEN DIE OVERSTAPPEN VANUIT KORTRIJK OF BRUSSEL LEUVEN OPLEIDINGSONDERDEEL
KORTRIJK SP.
BRUSSEL SP.
NL
SP.
NL /FR
SP.
9 3 6 8 5 4 3
n n n n n n n
9 3 6 8 5 4 3
n n n n n n n
9 3 6 8 5 4 3
GEMEENSCHAPPELIJK GEDEELTE n n n n n n n
Strafrecht en strafprocesrecht Rechtsvergelijking Gerechtelijk recht Arbeids- en socialezekerheidsrecht Fiscaal recht Juridisch seminarie Juridisch werkcollege 2
n n n n n n n
9 3 6 8 5 4 3
n n n n n n n
ALGEMENE OPTIE
n
n
OPTIE POLITIEKE WETENSCHAPPEN
n
n
OPTIE ECONOMIE, RECHT EN BEDRIJFSKUNDE
n
n
OPTIE OVERHEIDSMANAGEMENT EN BELEID
n
OPTIE CRIMINOLOGISCHE WETENSCHAPPEN
n
n
n
De Campus Kulak Kortrijk biedt ook een volwaardig werkstudentenprogramma aan voor de bacheloropleiding rechten.
8 www.kuleuven-kulak.be/nl/faculteiten/rechten/werkstudenten-portaal
FACULTEIT RECHTSGELEERDHEID
Criminologische wetenschappen n
Leuven
l
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleidingen
De gerichte wetenschappelijke studie van criminaliteit, onveiligheid en de aanpak ervan stellen je in staat om een kritische en concrete bijdrage te leveren aan het criminologische werkveld.
n
Je kiest een van de drie pijlers: criminaliteit en (on)veiligheid, persoons- en gemeenschapsgerichte criminologie, of rechtshandhaving. De pijler criminaliteit en (on)veiligheid beschrijft en verklaart het complexe fenomeen van (on)veiligheid in relatie tot onder meer criminaliteit en criminalisering. Binnen de pijler persoons- en gemeenschapsgerichte criminologie onderzoek je hoe individuen tot grens- en normoverschrijdend gedrag komen en hoe ze zo door de samenleving in de rol van dader of slachtoffer worden geplaatst en/of zichzelf als dusdanig percipiëren. Binnen de pijler rechtshandhaving staan de grensoverschrijdende en internationale aspecten van rechtshandhaving centraal. Je schrijft ook een masterproef.
Als criminoloog bestudeer je conflictsituaties tussen individuen, tussen individu en maatschappij, tussen groepen en tussen culturen ... Je wil achterhalen hoe en onder invloed van welke factoren grensoverschrijdend en schade berokkenend gedrag tot stand komt en hoe het kan voorkomen en bestreden worden. De aanpak kan dus zowel preventief zijn, om criminaliteit te voorkomen, als repressief en gefocust op vervolging, strafuitvoering en nazorg. De combinatie van theorie en praktijk (in de vorm van een stage) maakt je opleiding compleet.
Profiel • • • • • •
• •
Je bent geboeid door wat er in onze samenleving gebeurt en je volgt de actualiteit op de voet. Je bent sterk geïnteresseerd in criminaliteit, onveiligheid en de aanpak ervan. Je werkt graag met mensen samen. Je bent luisterbereid, sociaal en je hebt een scherp opmerkingsvermogen. Je hebt een gezonde portie doorzettingsvermogen. Je bent in staat om grote hoeveelheden informatie te verwerken en problemen op te lossen. Dat doe je met de nodige zin voor kritiek en objectiviteit. Daarbij kun je logisch redeneren en duidelijk je eigen mening formuleren. Je hebt een kritische, leergierige en onderzoekende ingesteldheid. Je beheerst het Nederlands erg goed, zowel mondeling als schriftelijk. Om wetenschappelijke literatuur te verwerken, beschik je over een goede passieve kennis van het Frans en het Engels.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Master in de criminologische wetenschappen (E) (60 sp.)
n
Master in de rechten (E) (120 sp.) na voorbereidingsprogramma en optie rechten in de bacheloropleiding
p. 16
n
Master in de sociale en culturele antropologie (E) (120 sp.)
p. 45
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
n
Master in de seksuologie (120 sp.)
p. 133
19
Loopbaan Binnen het kader van justitie kun je als criminoloog terecht in de sectoren van de rechterlijke orde en van de strafuitvoering. •
•
Binnen de rechterlijke orde werk je enerzijds in slachtofferonthaal bij de parketten en rechtbanken en anderzijds in de strafbemiddeling. Binnen de strafuitvoering bekleed je naast posities als gevangenisdirecteur of stafmedewerker ook posities als hulpverlener-begeleider. Als beleidsfunctionaris zorg je binnen de strafuitvoering voor de uitvoering van maatregelen in vrijheid, zoals probatie en vrijheid onder voorwaarden.
Dankzij nieuwe beleidsontwikkelingen in verband met alternatieve maatregelen en een betere toegankelijkheid van justitie voor de burger zullen er in de nabije toekomst nog meer functies vrijkomen. Ook in de federale overheidsdiensten Binnenlandse Zaken en Justitie zijn criminologen tewerkgesteld. Je werkt er binnen de studieen beleidsdiensten en de diensten voor informatie over criminaliteit, ordehandhaving en criminaliteitspreventie. Heb je een loopbaan bij de politie op het oog, dan oriënteer je je naar de lokale of federale politie. Daar groei je na specifieke opleidingen en proeven door naar het hogere kader. 20
Verder is de bijzondere jeugdzorg, die afhankelijk is van de Vlaamse gemeenschap, een belangrijke afzetmarkt voor afgestudeerde criminologen. In het kader van de jeugdbescherming kun je terecht in gemeenschapsinrichtingen voor jongeren. Je kunt ook aan de slag als consulent bij de sociale diensten van de jeugdrechtbanken en bij de arrondissementele comités voor bijzondere jeugdzorg.
Studieprogramma bacheloropleiding GEMEENSCHAPPELIJK DEEL MET DRIE PIJLERS De bacheloropleiding steunt op drie grote pijlers. Elke pijler draagt bij tot de studie van de criminaliteit, de onveiligheid en de aanpak ervan. n
De eerste pijler maakt je vertrouwd met criminologische theorieën, een basiskennis recht en een aantal hulpwetenschappen, waaronder psychologie, sociologie en filosofie. Die opleidingsonderdelen geven je een stevige basiskennis om als criminoloog te functioneren en crimineel gedrag te verklaren en aan te pakken.
n
De tweede pijler omvat een aantal methodologische opleidingsonderdelen. Je maakt kennis met een aantal statistische methodes en je zet de eerste stappen in het wetenschappelijk onderzoek. Je leert een probleem duidelijk formuleren, bronnen en teksten analyseren en een wetenschappelijke tekst opstellen. Je vertrekt daarbij altijd vanuit een concreet criminologisch probleem.
n
De derde pijler omvat de persoons- en organisatiegerichte interventiemethodes, met vier grote onderdelen: de criminologische diagnostiek, de onderzoeksmethodologie, de juridische en maatschappelijke context en de persoons- en organisatiegerichte interventies. Je leert de basisvaardigheden om als criminoloog in het werkveld te functioneren. Je loopt een aantal weken stage bij de politie, bij jeugdinstellingen, hulpverlening, justitie … Voorzien van die praktische bagage en je academische vorming schrijf je een stagerapport. Daarin reflecteer je over een geobserveerde (aanpak van een) problematiek in het veld. De ethische dimensie is daarbij een expliciet aandachtspunt.
De laatste jaren hebben ook de provinciale en gemeentelijke overheden, vaak onder impuls van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken, initiatieven genomen voor bestuurlijke preventie van criminaliteit. Ook daar kun je als criminoloog aan het werk. Je kunt uiteraard ook deelnemen aan de examens georganiseerd door de overheid. Zo kun je aangeworven worden als bestuurssecretaris voor verschillende ministeriële departementen. Verder kun je als criminoloog in non-profitinstellingen, meestal gesubsidieerd door de overheid, aan de slag. Je vindt er mogelijkheden in de slachtofferhulp, in instellingen voor justitieel werk, in consultatiebureaus, psychiatrische inrichtingen, centra voor geestelijke gezondheidszorg, onthaaltehuizen en huizen voor nazorg en binnen opbouwwerk en vormingswerk. Een groot aantal criminologen vindt zijn weg naar privéondernemingen die zich richten op beveiliging of die zorgen voor de bedrijfsopvang (bv. in het kader van pesten op het werk). Ten slotte werken er ook criminologen in de media.
De criminoloog is naast een doener ook een denker. Hij overdenkt een situatie of fenomeen, stelt er kritische vragen over en komt vervolgens tot een oplossing of actie. Hij heeft aandacht voor zowel het individuele als het structurele. (Student)
TWEE OPTIES Naast het gemeenschappelijke deel kies je voor een optie: de optie criminologie of de optie rechten. Een optie is een keuze voor een domein waarmee je je programma verbreedt. Welke optie je ook kiest, je studeert aan het einde van de rit af als bachelor in de criminologische wetenschappen.
n
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
GEMEENSCHAPPELIJK GEDEELTE n Inleiding in de criminologie n Inleiding in de psychologie en criminologische psychologie n Inleiding in de sociologie en criminologische sociologie n Basisbegrippen statistiek voor criminologen n Inleiding in de filosofie m.i.v. wetenschapsleer
6 10 10 5 6
OPTIE CRIMINOLOGIE Inleiding tot het recht n Inleiding in de antropologie en criminologische thema’s n Methodologie deel 1 met werkcollege
9 5 9
n
OPTIE RECHTEN Inleiding tot de rechtswetenschap n Verbintenissenrecht n Publiekrecht I. Staats- en administratief recht
9 7 10
n
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
GEMEENSCHAPPELIJK GEDEELTE n Juridische en gedragswetenschappelijke aspecten van politie n Gerechtelijke geestelijke gezondheidszorg n Strafrecht en strafprocesrecht n Methodologie deel 2 met werkcollege n Methodologie deel 3 met werkcollege n Persoonsgerichte en organisatiegerichte methoden van de criminologische interventie met werkcollege
Derde fase SP.
6 5 9 8 10
9
OPLEIDINGSONDERDEEL
GEMEENSCHAPPELIJK GEDEELTE n Jeugdcriminologie en jeugd(beschermings)recht n Penologie en penitentiair recht n Victimologie en strafrechtsbedeling n Deontologische problemen uit de criminologische praktijk n Werkcollege vaardigheden persoonsgerichte of organisatiegerichte methoden van de criminologische interventie n Criminologische praktijk n Religie en zingeving
OPTIE CRIMINOLOGIE Sociaal recht voor criminologen n Criminaliteitsvormen en misdrijven n Gerechtelijke geneeskunde en criminalistiek
4 5 4
n
OPTIE RECHTEN Arbeids- en socialezekerheidsrecht n Rechtsmethodiek, werkcollege n Juridisch schrijven, werkcollege
8 4 4
n
n
n
SP.
6 6 5 4
5 19 3
OPTIE CRIMINOLOGIE Global Criminology n Private veiligheidszorg n Keuzegedeelte
4 4 4
OPTIE RECHTEN Publiekrecht II. Internationaal en Europees recht n Gerechtelijk recht
8 6
CRIMINOLOGISCHE WETENSCHAPPEN
In de optie criminologie worden de juridische opleidingsonderdelen ingevuld vanuit een criminologische invalshoek. Daarnaast krijg je extra hulpwetenschappen. Na de bacheloropleiding stroom je door naar de master in de criminologische wetenschappen.
n
Binnen de optie rechten is het aandeel juridische opleidingsonderdelen groter. Je volgt die opleidingsonderdelen samen met de studenten bachelor in de rechten en wordt zo ondergedompeld in een aantal belangrijke rechtsdomeinen. Je volgt daarnaast een aantal werkcolleges waarmee je juridische vaardigheden verwerft en het juridische taalgebruik leert kennen. Na afloop van je bacheloropleiding kun je rechtstreeks doorstromen naar de master in de criminologische wetenschappen of, via een specifiek voorbereidingsprogramma, naar de master in de rechten.
21
FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN
Economische wetenschappen l
n
22
Leuven
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleidingen
Hoe machtig is een multinational zoals Apple of Microsoft? Wat verklaart de extreme armoede in de derde wereld? Hoe kun je voorspellen hoe wisselkoersen zullen evolueren? Is gratis openbaar vervoer een goede zaak? Hoe kunnen de files worden opgelost? Hoe blijven de pensioenen betaalbaar? Wat zijn de voordelen van investeringen in een groene economie? Blijft het belang van China voor de wereldeconomie toenemen?
n
Je gaat verder in op het globale economische denkkader dat je tijdens de bachelorfase hebt verworven. Je leert op een gefundeerde en gestructureerde wijze redeneren over individuele, sociale en maatschappelijke verschijnselen. Je kunt je via je major specialiseren in een bepaald aspect van de economie en maatschappij. Specialisatieopties via major - Financiële economie - Algemene economie
In de opleiding economische wetenschappen bekijk je het volledige plaatje. Je plaatst economische systemen steeds in de ruimere context, vanuit een maatschappelijke, juridische, politieke en sociale invalshoek. Je verwerft inzicht in economisch-maatschappelijke vragen en ontwikkelingen en leert ze doordacht beantwoorden. Een econoom die bijvoorbeeld onderzoekt of gratis openbaar vervoer in een bepaalde regio haalbaar is, moet rekening houden met zowel economische, sociale als ecologische factoren.
Specialisatieopties via major binnen de Master of Economics - Financial Economics - General Economics - Research in Economics Je volgt enkele gemeenschappelijke opleidingsonderdelen en maakt een masterproef (ongeveer een derde van je studietijd). Dat is een eigen wetenschappelijk onderzoek dat je maakt onder begeleiding van een promotor en werkleider en die je mondeling toelicht.
Profiel Je bent geïnteresseerd in economie en maatschappij. Een wetenschappelijke opleiding die je economische vraagstukken leert begrijpen en oplossen, is iets voor jou. Je wil namelijk niet enkel op economische processen binnen een bedrijf focussen, maar ook meer weten over de ruimere context van economie. Je bent benieuwd naar de interactie tussen individuen, ondernemingen en overheden binnen de globale economie en hoe dat zich vertaalt in het beleid. Omdat je inzicht zult moeten verwerven in wiskundige begrippen en technieken en hun toepassingen in de economie, is een vooropleiding van vier uur wiskunde per week aangeraden. Een vooropleiding economie is niet nodig, omdat de economische basisbegrippen in de eerste fase van de bacheloropleiding worden behandeld.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Master in de economische wetenschappen (E) (60 sp.)
n
Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde (120 sp.) na de gepaste optie in het keuzegedeelte (31 sp.) Economie en recht gaan vaak hand in hand in het moderne bedrijfsleven. Heel wat (bedrijfs)economen worden tijdens hun loopbaan geconfronteerd met problemen die ook juridische inzichten vereisen. Deze masteropleiding, die georganiseerd wordt i.s.m. de Faculteit Rechtsgeleerdheid, wil daaraan tegemoetkomen door vraagstukken in verband met strategie, mededinging en bedrijfsfinanciering zowel vanuit een juridisch als vanuit een bedrijfseconomisch perspectief te benaderen. Tijdens de opleiding verwerf je de vereiste juridische, economische en bedrijfseconomische kennis om met succes vanuit bedrijfsjuridische expertise bij te dragen aan goed management van ondernemingen. Zo kun je aan de slag in het bedrijfsleven, bij financiële organisaties en overheidsinstellingen op internationaal en nationaal niveau. Om te kunnen doorstromen naar deze masteropleiding, neem je al tijdens de bacheloropleiding het gepaste traject op.
n
Master in de toegepaste economische wetenschappen (E) (60 sp.)
p. 24
n
Master in de accountancy en het revisoraat (60 sp.)
p. 25
n
Master in het informatiemanagement (E) (60 sp.) p. 25
n
Master in de verzekeringen (60 sp.)
n
Master in het management en het beleid p. 133 van de gezondheidszorg (60 sp.) na de gepaste optie in het keuzegedeelte (24 sp.)
n
OPLEIDINGSONDERDEEL n
p. 25
Master in het overheidsmanagement en beleid (60 sp.) na de gepaste optie in het keuzegedeelte (18 sp.)
p. 42
Master in de vergelijkende en internationale politiek (60 sp.) na de gepaste optie (23 sp.)
p. 41
n n n n n n n n n
Markten en prijzen Accountancy Inleiding tot het economisch recht Sociologie Wiskunde voor economen* De globale economie Economische geschiedenis Seminarie actuele economische problemen Psychologie Keuzeopleidingsonderdeel*
Veel afgestudeerden gaan aan de slag bij de overheid of op politieke kabinetten, waar ze zich toeleggen op de ontwikkeling (voorbereiding, uitvoering en evaluatie) van het sociaal-economische beleid. Andere voeren soortgelijke opdrachten uit in internationale instellingen zoals het IMF, de Wereldbank of de OESO. Heel wat economen gaan ook aan de slag in onderwijs en onderzoek, in financiële instellingen zoals de Nationale Bank, private banken of beursvennootschappen, of bij studiediensten van vakorganisaties of werkgeversfederaties. Ook in het bedrijfsleven zijn ze gegeerd, omwille van hun grondig inzicht in de sociale, financiële en internationale context waarin ondernemingen opereren. Als kersvers afgestudeerde in de economische wetenschappen heb je een gefundeerde visie op de maatschappij verworven. Je bezit een en een . Het zijn die eigenschappen waar talloze instellingen en bedrijven naar op zoek zijn en die garant staan voor een veelbelovende start op de arbeidsmarkt. Dankzij de vele mogelijkheden om een aanzienlijk deel van de opleiding bij buitenlandse partnerinstellingen te volgen, ben je bovendien ook voorbereid op een .
n
n
n n n n n n n
Naast de verplichte gemeenschappelijke kern heb je een grote keuzevrijheid in je studieprogramma. Je kunt kiezen uit een lijst van : economie, bedrijfseconomie, recht, politieke en sociale wetenschappen, kwantitatieve opleidingsonderdelen, talen … In principe kun je een keuze maken uit alle opleidingsonderdelen aan de KU Leuven.
Wiskundige analyse: micro-economische problemen Wiskundige analyse: macro-economische problemen Statistiek voor economisten Wijsbegeerte en ethiek Publieke economie Bank- en financiewezen Gezondheidseconomie Seminarie methoden van economisch onderzoek Keuzeopleidingsonderdelen
SP.
6 6 6 6 6 6 6 6 12
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n
n n
Studieprogramma bacheloropleiding
6 6 6 6 6 6 6 6 6 6
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
Loopbaan
SP.
SP.
Milieueconomie 6 Econometrics 6 Internationale economie 6 Development Economics 6 Labour Economics 6 Industrial Organisation: Theory and Applications 6 Seminarie technieken voor analyse van het economisch beleid 6 Religie, zingeving en levensbeschouwing 3 Keuzeopleidingsonderdelen 15
* Studenten die tijdens de masteropleiding de major ‘Research in Economics’ willen volgen, kunnen tijdens de eerste bachelorfase ‘hogere wiskunde I en II’ opnemen in plaats van ‘wiskunde voor economen’ en een keuzeopleidingsonderdeel.
ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN
n
Eerste fase
23
FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN
Toegepaste economische wetenschappen n n
24
Leuven Campus Kulak Kortrijk
l
l
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleidingen
Hoe smeed ik een goed idee om tot een succesvolle business te komen? Waarom durven klanten bepaalde producten niet online aan te kopen? Hoe wordt een marketingcampagne voor een nieuw product opgezet? Wat maakt dat het ene bedrijf zijn personeel langer kan houden dan andere bedrijven? Onder welke omstandigheden kan een bedrijf het best een beursnotering overwegen? Welke strategie volgt een bedrijf het best in veranderde marktomstandigheden?
n
Je kiest via je major een specialisatie voor het management van processen in een specifiek bedrijfsdomein. Specialisatieopties via major - Accountancy en financiering - Marketing - Personeel en organisatie - Entrepreneurship - International Business, strategie en innovatie
Je ontwikkelt een diepgaand inzicht in de werking en het management van de verschillende domeinen binnen een bedrijf of organisatie: van planning & logistiek, over productie en personeel, tot financiën, sales, marketing en export. Ook aan de afstemming van deze domeinen op de strategie wordt in een business game aandacht besteed. Als bedrijfseconoom bekijk je management en organisatie zowel economisch als vanuit een breder menswetenschappelijk oogpunt. Organisaties zijn immers gebouwd op samenwerking tussen mensen. Ook jouw ondernemingszin wordt aangescherpt. Je krijgt inzicht in het complexe proces van de opstart van een onderneming.
Specialisatieopties via major binnen de Master of Business Economics - Entrepreneurship - Financial Economics - International Business, Strategy and Innovation - Marketing Via de minor kies je ofwel voor verdere specialisatie in het domein van je major, ofwel voor een verbreding naar andere gebieden die voor een bedrijfseconoom interessant zijn: productie en logistiek, informatica voor bedrijfseconomen, Business Research, economie, bedrijfskunde en communicatie.
Profiel Je bent benieuwd naar de werking van het bedrijfsleven en het management van de processen in een bedrijf of organisatie, en je ambieert een loopbaan in het bedrijfsleven. Je hebt een brede interesse in bedrijfseconomie en de maatschappij, en wil leren op een wetenschappelijk onderbouwde wijze strategische beslissingen te nemen. Omdat je inzicht zult moeten verwerven in wiskundige begrippen en technieken en hun toepassingen in de economie en het bedrijfsleven, is een vooropleiding van vier uur wiskunde per week aangeraden. Een vooropleiding economie is niet nodig aangezien de economische basisbegrippen in de eerste fase van de bacheloropleiding worden behandeld. Daarnaast bouw je in de opleiding ook verder op je kennis van het Frans en het Engels uit het secundair onderwijs zodat je klaar bent voor een internationale loopbaan.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Master in de toegepaste economische wetenschappen (E) (60 sp.)
Aansluitend bij je major kun je een bedrijfsproject uitvoeren: een projectgerichte stage waarbij je een specifiek probleem behandelt in een bedrijf. Je maakt ook een masterproef. n
Master in de economische wetenschappen (E) (60 sp.)
p. 22
n
Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde (120 sp.)
p. 22
n
Master in de handelswetenschappen (E) (60 sp.)
p. 34
n
Master in het management en het beleid van de gezondheidszorg (60 sp.) na de gepaste switchmajor (30 sp.)
n
Master in het overheidsmanagement en beleid (60 sp.) na de gepaste major (12 sp.) en een specifiek keuzeopleidingsonderdeel (6 sp.)
p. 133
p. 42
n
Master in de accountancy en het revisoraat (60 sp.)
n
Master in het informatiemanagement (E) (60 sp.) Je krijgt een niet-technische vorming in informatiebeheer of ‘informatiemanagement’. De nadruk ligt niet op de technologie zelf, maar wel op het doelmatig en efficiënt inzetten en beheren van informatietechnologie in een bedrijfscontext. Bijgevolg wordt slechts een basisopleiding in technologie voorzien. De opleiding heeft als voornaamste doel je een aantal vaardigheden bij te brengen voor de analyse van informatiebehoeften, het ontwerp en beheer van informatiesystemen en de afstemming van de informaticastrategie op de bedrijfsstrategie. De nadruk ligt op het traject voor de informatiesysteemontwikkeling. Door middel van de masterproef en de vrije keuze kun je deelaspecten uitdiepen of kiezen voor een multidisciplinaire uitbreiding van je studieprogramma.
n
Voorbeelden van mogelijke beroepen zijn ondernemer, consultant, beursspecialist, beleggingsadviseur, financieel analist, bankier, private banker, marketingmanager, personeelsdirecteur, productieplanner, accountant, fiscalist, bedrijfsrevisor, projectmanager en salesmanager. Maar er zijn er nog veel meer! Een diploma toegepaste economische wetenschappen staat garant voor interessante en uitdagende functies in het management van bedrijven. Als bedrijfseconoom ben je inzetbaar in diverse omgevingen: van de kleinste kmo tot de grootste multinational. Je komt in aanmerking om een leidinggevende functie uit te oefenen op haast alle afdelingen van een bedrijf of organisatie: aankoop, boekhouden, financiën, verzekeringen, marketing, personeel … Je mag zelfs stellen dat in onze moderne maatschappij nog weinig organisaties kunnen functioneren zonder bedrijfseconomisch geschoolde managers. Ook ziekenhuizen, overheidsadministraties, onderwijsinstellingen en social-profitondernemingen kunnen niet zonder. Je vindt dan ook snel een boeiende job en kunt snel doorgroeien naar een leidinggevende functie. Dankzij de vele mogelijkheden om een aanzienlijk deel van de opleiding bij buitenlandse partnerinstellingen te volgen, ben je bovendien ook voorbereid op een internationale loopbaan.
Studieprogramma bacheloropleiding Naast de verplichte gemeenschappelijke kern heb je een grote keuzevrijheid in je studieprogramma.
Master in de verzekeringen (60 sp.) Je krijgt een algemene vorming in het verzekeringswezen. De nadruk ligt vooral op het doelmatig en efficiënt oplossen van problemen die zich binnen deze context voordoen. Omdat de economische omgeving waarin je werkt zeer vlug verandert, is er ruime aandacht voor algemeen toepasbare onderzoeksmethodes, oplossingsmethodes en technieken. Casestudy’s en voorbeelden dienen om de bruikbaarheid van deze algemene technieken binnen de context van het verzekeren te illustreren.
Leuven n
Traject met majors Via twee keuzemajors (elk 12 sp.) kun je een beginnende specialisatie realiseren in een bedrijfsdomein, of verbreden naar andere domeinen in een ruimere bedrijfsomgeving. Je kiest één major 1 en één major 2 (verschillend van major 1). • Major 1: accountancy en financiering • marketing • bedrijfseconomie en strategie • personeel en organisatie • Major 2: accountancy en financiering • marketing • bedrijfseconomie en strategie • personeel en organisatie • productie en logistiek • beleidsinformatica voor bedrijfseconomen • economie • overheidsmanagement • bedrijfskunde en psychologie • filosofische en ethische reflectie • talen Daarnaast heb je via twee keuzeopleidingsonderdelen (in de tweede en derde fase, samen 9 sp.) de mogelijkheid om je nog verder te verdiepen in specifieke bedrijfskundige problemen, je taalvaardigheden verder te ontwikkelen (Frans, Engels, Duits, Spaans), of je kennis uit te breiden naar andere voor een bedrijfseconoom interessante disciplines.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
TOEGEPASTE ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN
Je wordt voorbereid op een loopbaan binnen twee specifieke loopbaangroepen voor een functie als bedrijfsrevisor of accountant. Om deze gereglementeerde beroepen uit te oefenen, moet je een toelatingsexamen afleggen en een stage doorlopen. De masteropleiding master in de accountancy en het revisoraat vergemakkelijkt deze procedure omdat ze tegemoetkomt aan de wettelijke toegangsvereisten. Daarnaast is ook voor heel wat andere functies binnen de accounting- en controleafdelingen van een onderneming een doorgedreven kennis van accountancy noodzakelijk. Je krijgt inzicht in zowel externe als interne rapportering en controle.
Loopbaan
25
n
Trajecten met switchmajor In plaats van twee majors op te nemen, kun je ook kiezen voor de switchmajor naar de master in de economie, het recht en de bedrijfskunde of voor de switchmajor naar de master in het management en het beleid van de gezondheidszorg. Zo kun je een allround basisvorming in bedrijfskunde combineren met een sterke vorming in een andere discipline. • Switchmajor naar master in de economie, het recht en de bedrijfskunde - Verbintenissenrecht (7 sp. - 2e fase) - Goederen- en bijzondere overeenkomstenrecht (8 sp. - 3e fase) - Fiscaal recht (6 sp. - 3e fase) - Rechtsmethodiek, werkcollege (4 sp. - 3e fase) • Switchmajor naar master in het management en het beleid van de gezondheidszorg - Gezondheidseconomie (6 sp. - 3e fase) - Sociaal recht (6 sp. - 3e fase) - Organisatie van de gezondheidszorg (6 sp. - 3e fase) - Capital Investment Policy (6 sp. - 3e fase)
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n n
OPLEIDINGSONDERDEEL n n
n n
In Kortrijk kun je via (elk 12 sp.) opteren voor specialisatie of verbreding. Hiervoor kies je één major 1 en één major 2 (verschillend van major 1): 26 n
n
major 1: innovatie en ondernemerschap en recht bachelorervaringstraject
accountancy
major 2: innovatie en ondernemerschap en recht bachelorervaringstraject
accountancy
n n
n n n
Daarnaast kun je ook kiezen voor het naar de master in de economie, het recht en de bedrijfskunde. Binnen de vrije keuzeruimte kun je dan nog steeds één van bovenstaande majors opnemen.
n
Basismodellen uit operationeel onderzoek Bedrijfsstatistiek Externe financiële verslaggeving Mens en organisatie Managerial Economics Bedrijfsfinanciering Beginselen van productie en logistiek management Beleidsinformatiesystemen Frans II: communicatie in het bedrijfsleven Engels II: communicatie in het bedrijfsleven Keuzeopleidingsonderdeel
SP.
6 6 6 6 6 6 6 6 3 3 6
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
Je hebt ook de mogelijkheid om tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de toegepaste economische wetenschappen de optie handelsingenieur (p. 27) of handelsingenieur in de beleidsinformatica volgen (p. 31).
6 6 6 6 6 6 6 6 6 3 3
Tweede fase
n
Campus Kulak Kortrijk
Markten en prijzen Accountancy Inleiding tot het economisch recht Psychologie Wiskunde voor economen De globale economie Marketing Bank- en financiewezen Grondslagen van de beleidsinformatica Frans I: algemeen economisch Frans Engels I: algemeen economisch Engels
SP.
n n n n n n n n
Arbeidssociologie* Management Accounting Kwantitatieve beleidsmethoden Fiscaal en arbeidsovereenkomstenrecht Wijsbegeerte en ethiek Religie, zingeving en levensbeschouwing Onderzoeksmethodologie* Major 1 Major 2 Keuzeopleidingsonderdeel*
SP.
6 6 6 6 3 3 3 12 12 3
* Indien je de opleiding volgt aan Campus Kulak Kortrijk, volg je in de derde opleidingsfase het opleidingsonderdeel sociologie (6 sp.) in plaats van arbeidssociologie (6 sp.). Het opleidingsonderdeel onderzoeksmethodologie (3 sp.) wordt vervangen door seminariemethoden voor economische analyse (6 sp.). Het keuzeopleidingsonderdeel van 3 sp. vervalt hierdoor. Het volledige Kortrijkse studieprogramma vind je op www.kuleuven.be/ba/btewk
FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN
Handelsingenieur l
n n o
Leuven Campus Brussel Campus Kulak Kortrijk*
l
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Profiel
Is het voor ons bedrijf zinvol om een strategisch partnership met Facebook af te sluiten? Hoeveel stuks van elk product moet een bedrijf aankopen of produceren en in de rekken leggen, terwijl het nog niet weet hoe groot de vraag precies zal zijn? Wat is een doeltreffende marketingmix? Zijn biotechnologieaandelen echt aantrekkelijk om in te beleggen? Welke zijn de voornaamste economische en technologische overwegingen die meespelen bij de oprichting van een windmolenpark in de Noordzee? Het zijn maar enkele voorbeelden van vraagstukken waarmee een handelsingenieur in aanraking komt.
Je hebt interesse in interdisciplinaire vraagstukken in een brede maatschappelijk-economische context en je wil bedrijven en organisaties mee managen en vormgeven.
Handelsingenieur is een opleiding waarin theorie en praktijk nauw samengaan. Je krijgt in de eerste plaats een grondige vorming in bedrijfskunde, waarmee je de klassieke managementtaken kunt uitvoeren. Daarnaast specialiseer je je in de meer kwantitatieve en analytische aspecten van het bedrijfsmanagement. Deze expertise wordt immers steeds belangrijker, niet alleen in een productieomgeving, maar evengoed in de dienstensector (bv. consultancy of ICT). Bovendien bevat de opleiding ook een ingenieurscomponent, die je toelaat technische en technologische systemen in een bedrijfscontext te gebruiken en aan te sturen. Als handelsingenieur ben je binnen een bedrijf of organisatie de ontbrekende schakel tussen (bedrijfs)economische activiteiten en ingenieursactiviteiten. Het bedrijfsleven heeft nood aan mensen met kennis van beide domeinen. Als handelsingenieur ben je overigens geen concurrent van de burgerlijk ingenieur: bouwplannen tekenen, chemische processen aansturen of machines ontwerpen behoren niet tot je taken. Je kunt deze activiteiten wel mee vorm geven door je bedrijfseconomische kennis.
Een vooropleiding economie is niet vereist omdat in de eerste bachelorfase alle basisbegrippen uit de economie uitgebreid aan bod komen. Een vooropleiding met zes uur wiskunde per week is aangeraden. Voor de verschillende technische opleidingsonderdelen in de bacheloropleiding heb je geen specifieke wetenschappelijke voorkennis nodig. De opleiding bouwt ook verder op je kennis van Frans en Engels uit het secundair onderwijs.
De opleidingen in Brussel en Leuven zijn grotendeels gelijklopend (studieprogramma’s p. 29) en leiden tot exact hetzelfde diploma met dezelfde doorstroommogelijkheden. Op de campus in Kortrijk kun je binnen de bachelor in de toegepaste economische wetenschappen kiezen voor de doorstroomoptie handelsingenieur. Om het bachelordiploma van handelsingenieur te behalen volg je de derde fase in Leuven of Brussel.
* Als doorstroomoptie binnen bachelor in de toegepaste economische wetenschappen
27
Masteropleidingen n
Master handelsingenieur 1 (E’) (120 sp.) De masteropleiding tot handelsingenieur kun je op twee campussen volgen: in Leuven en in Brussel. Het programma bestaat uit een vast gedeelte (grotendeels gelijklopend op de beide campussen), aangevuld met majors, minors en keuzeopleidingsonderdelen. Het vaste gedeelte bevat een belangrijke component wetenschappen en toegepaste wetenschappen en voltooit je algemene bedrijfskundige vorming. Met de major kun je je specialiseren in een bepaald aspect van de bedrijfseconomie en het management. In de minor kies je voor een verbreding naar andere gebieden die voor een handelsingenieur interessant zijn. Zo sluit je programma maximaal aan bij je eigen interesses. Je kunt ook kiezen voor een predoctoraal traject als voorbereiding op de doctoraatsopleiding (Leuven). Je sluit je opleiding af met een masterproef. Op de beide campussen kun je de masteropleiding handelsingenieur zowel in het Nederlands als in het Engels (E’) volgen. Je hebt ook de mogelijkheid om via projecten, stages of de masterproef nu al mee te draaien in de bedrijfseconomische realiteit waarin je later zult terechtkomen. En voor wie graag over de grenzen heen kijkt biedt de faculteit heel wat mogelijkheden om een deel van je opleiding aan een buitenlandse partnerinstelling te volgen.
28
In Leuven volg je de kernopleidingsonderdelen, en kies je een major en een minor. Dit programma vul je aan met keuzeopleidingsonderdelen en de masterproef. De majors zijn accountancy en financiering, Marketing Science, productie en logistiek, en kwantitatieve methoden. In Brussel volg je de kernopleidingsonderdelen, en twee majors. Dit programma vul je aan met een minor en de masterproef. De majors die je kunt volgen, zijn Quantitative Data Analytics en Technology & Innovation Management. Master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica (120 sp.) na verkorte bachelor van 27 sp.
p. 32
Master in de toegepaste economische wetenschappen (E) (60 sp.)
p. 24
n
Master in de economische wetenschappen (E) (60 sp.)
p. 22
n
Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde (120 sp.) na een voorbereidingsprogramma van 37 sp. of na de gepaste optie in de bacheloropleiding en een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 22
n
n
1
n
Master in de accountancy en het revisoraat (60 sp.)
p. 25
n
Master in het informatiemanagement (E) (60 sp.)
p. 25
n
Master in de verzekeringen (60 sp.)
p. 25
Deze masteropleidingen kun je volgen in Leuven. n
Master in de handelswetenschappen (E) (60 sp.) p. 34 Deze masteropleiding kun je volgen in Brussel of Antwerpen.
Loopbaan Als afgestudeerde handelsingenieur klim je vaak op naar hogere leidinggevende functies in een ruime waaier van managementdomeinen binnen bedrijven en organisaties. Handelsingenieurs kunnen kiezen uit tal van beroepen zoals business analist, consultant, financieel analist, vermogensbeheerder, marketing- en salesmanager, productieplanner, logistiek manager, bedrijfsrevisor, business development manager, project manager en technical sales engineer. In vergelijking met toegepaste economische wetenschappen of handelswetenschappen komen afgestudeerden handelsingenieur eerder terecht in grotere multinationale ondernemingen. Je optimaliseert productieprocessen, werkt wiskundige modellen voor financiële instellingen uit, brengt een technologische innovatie op de markt … Steeds meer afgestudeerde handelsingenieurs starten, voortbouwend op hun technische kennis, een eigen onderneming. Dankzij de vele mogelijkheden om een aanzienlijk deel van de opleiding bij buitenlandse partnerinstellingen te volgen, kun je je bovendien ook voorbereiden op een internationale loopbaan.
Studieprogramma bacheloropleiding Leuven Naast de verplichte gemeenschappelijke kern heb je een grote keuzevrijheid in je studieprogramma. Via twee keuzemajors (elk 12 sp.) kun je een beginnende specialisatie realiseren, je taalvaardigheden verder ontwikkelen of je kennis uitbreiden naar andere domeinen. Je kiest één major 1 en één major 2 (verschillend van major 1). n
n
Major 1: accountancy en financiering • marketing • productie en logistiek Major 2: accountancy en financiering • marketing • productie en logistiek • bedrijfseconomie en strategie • personeel en organisatie • beleidsinformatica voor handelsingenieurs • bedrijfskunde en psychologie • sociaaleconomische geografie • biotechnologie • recht • talen • economie
In Leuven krijg je het diploma master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur, in Brussel het diploma master handelsingenieur.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. (E') De opleiding wordt vanaf academiejaar 2016-2017 ook in het Engels aangeboden, onder voorbehoud van goedkeuring door de Commissie Hoger Onderwijs en door de Vlaamse Regering.
Eerste fase n n n n n n n n n n n
Hogere wiskunde I Hogere wiskunde II Markten en prijzen De globale economie Accountancy Grondslagen van de beleidsinformatica Bank- en financiewezen: inleiding tot financiële modellen Marketing Inleiding tot het economisch recht Frans I: algemeen economisch Frans Engels I: algemeen economisch Engels
SP.
6 6 6 6 6 6 6 6 6 3 3
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n n n
Lineaire optimalisatie Kansrekenen en beschrijvende statistiek Business Information Systems Conceptuele natuurkunde met technische toepassingen Externe financiële verslaggeving Mens en organisatie Bedrijfsstatistiek Managerial Economics Bedrijfsfinanciering Productie en logistiek management Frans II: communicatie in het bedrijfsleven Engels II: communicatie in het bedrijfsleven
SP.
3 3 6 6 6 6 6 6 6 6 3 3
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n
SP.
Management Accounting 6 Operationeel onderzoek 6 Wijsbegeerte en ethiek 3 Elektrische en elektronische systemen met technische en economische toepassingen 6 Fiscaal en arbeidsovereenkomstenrecht 6 Religie, zingeving en levensbeschouwing 3 Softwareontwerp en programmeren 1 3 Onderzoeksmethodologie 3 Major 1 12 Major 2 12
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de toegepaste economische wetenschappen de optie handelsingenieur of handelsingenieur in de beleidsinformatica volgen. Daarna kun je overschakelen naar de derde bachelorfase handelsingenieur in Leuven of Brussel, of handelsingenieur in de beleidsinformatica in Leuven. Kies je in Kortrijk voor de doorstroomoptie handelsingenieur of handelsingenieur in de beleidsinformatica, dan verschilt je programma voor enkele opleidingsonderdelen. Studieprogramma Kortrijk:
8 www.kuleuven.be/ba/btewk
TOEGEPASTE ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN: HANDELSINGENIEUR
OPLEIDINGSONDERDEEL
29
Studieprogramma bacheloropleiding Campus Brussel Het programma op de Brusselse campus bestaat uit een verplichte gemeenschappelijke kern met opleidingsonderdelen in management, economische wetenschap, onderzoeksmethoden en technologie. Daarnaast kun je je via een keuzetraject van 12 studiepunten in een bepaalde richting specialiseren, je taalvaardigheden verder ontwikkelen of je kennis uitbreiden naar andere domeinen. Je kiest een van de volgende keuzetrajecten: n
traject globalisering: focus op internationaal ondernemen en taalvaardigheid
n
traject milieubeheer en -beleid: focus op duurzaam management
n
traject sujets économiques: je volgt een aantal opleidingsonderdelen in het Frans aan de Brusselse Université Saint-Louis.
n
traject rechten: je volgt een aantal opleidingsonderdelen aan de Faculteit Rechten op de Brusselse campus die je nadien toegang geven tot de master in de economie, het recht en de bedrijfskunde.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n
n n n n n
OPLEIDINGSONDERDEEL n n
n n n n
30
n n n
Handelsingenieur was voor mij de ideale richting omdat er een goede balans was tussen de ingenieursvakken en de economische vakken. De opleiding is een toegangsticket en geeft een uitstekende algemene vorming. (Seppe Herbots, alumnus HIR en Brand Manager The Coca-Cola Company)
Hogere wiskunde I Hogere wiskunde II Markten en prijzen De globale economie Accountancy Basisconcepten ICT Chemie met toepassingen in technologie en duurzaamheid Bank- en financiewezen Marketing Bedrijfsproject: Social Profit Project Frans I Engels I
6 6 6 6 6 3 6 6 6 3 3 3
Tweede fase
n
Je kunt in de plaats van het keuzetraject ook een major opnemen uit de opleiding op de Leuvense campus.
SP.
n n n
SP.
Lineaire optimalisatie Kansrekenen en beschrijvende statistiek Business Information Systems Natuurkunde Industriële processen Externe financiële verslaggeving Mens en organisatie Bedrijfsstatistiek Managerial Economics Inleiding tot het economisch recht Bedrijfsproject: doorlichting van een onderneming Frans II Engels II
3 3 6 6 3 6 6 6 6 6 3 3 3
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n n n
Bedrijfsfinanciering Management Accounting Operations Management Operationeel onderzoek Wijsbegeerte Economie en ethiek m.i.v. RZL Elektriciteit Elektronica Biotechnologie Fiscaal beleid Bedrijfsproject: Small Business Project (SBP) Softwareontwerp en programmeren
KEUZETRAJECT
SP.
6 6 6 6 3 3 3 3 3 3 3 3 12
FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN
Handelsingenieur in de beleidsinformatica
n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk*
l
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Informaticavakken in het secundair onderwijs hebben als doel digitale vaardigheden en ‘mediawijsheid’ aan te scherpen. Daarbij staat het gebruik van de individuele persoon centraal en leer je vlot omgaan met allerhande technologische tools zoals het internet, e-mail, tekstverwerking en Excel. Misschien mocht je ook wat knutselen met elektronica. Je vergelijkt dit het best met leren fietsen of autorijden en het leren van de basisregels van het verkeer. Aan de universiteit bestudeer je informatica als ‘wetenschap’. Dit is erg verschillend van de digitale vaardigheden die je aanleerde in het secundair onderwijs. Informaticawetenschappen bestrijken een groot aantal domeinen zoals hardware, elektronica en het schrijven van software. Om de analogie met verkeer door te trekken, kun je dat vergelijken met het ontwikkelen van nieuwe materialen voor auto's en fietsen. Het domein van de beleidsinformatica daarentegen focust op het gebruik van informatie- en communicatietechnologie (ICT) binnen bedrijven. Of in verkeerstermen: de organisatie van het verkeer, het oplossen van fileproblemen, de wegcode, rekeningrijden, het rijbewijs met punten. Beleidsinformatica combineert bedrijfswetenschappen met ICT, om zo te bestuderen hoe ICT het best kan ingezet worden om de werking van een organisatie optimaal te ondersteunen. De organisatie (bedrijf, overheid, ngo ...) staat dus centraal. Je bestudeert welke technologieën ingezet kunnen worden, hoe dat doeltreffend kan gebeuren en hoe de organisatie voordeel kan halen uit technologie. Voorbeelden zijn het gebruik van ICT voor het creëren van innovatieve producten (bv. smartphone apps), internet advertising (bv. via sociale media), telewerken (bv. videoconferencing) en wereldwijde samenwerking met andere bedrijven (bv. ICT outsourcing partnerships).
31
Profiel Heb je een analytische geest, ben je creatief in het zoeken naar oplossingen, en ben je geïnteresseerd in informaticatoepassingen in het bedrijfsleven, technologie, communicatie en innovatieve ontwikkelingen? Dan vind je in de opleiding handelsingenieur in de beleidsinformatica precies wat je zoekt. Als handelsingenieur in de beleidsinformatica bezit je meer dan alleen technische kennis. Je kunt samenwerken, aansturen en onderhandelen, en bent innovatief, communicatief en sociaal. Aandacht voor economische en maatschappelijke problemen is mooi meegenomen. Gegeven de typische, analytische aanpak bij het oplossen van (bedrijfs)economische vraagstukken in deze opleiding is een wiskundige vooropleiding van zes uur per week aangeraden. Een vooropleiding economie is niet nodig: de (bedrijfs)economische basisbegrippen worden in de eerste fase van je bacheloropleiding behandeld.
Als handelsingenieur in de beleidsinformatica ben je de sleutelfiguur tussen enerzijds de gebruikers van een informatiesysteem en anderzijds de eigenlijke programmeurs, die je ontwerp/plan zullen omzetten in computerprogramma’s.
* Als doorstroomoptie binnen bachelor in de toegepaste economische wetenschappen
Masteropleidingen n
Master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica (120 sp.) De masteropleiding bestaat uit een gemeenschappelijk programma (39 sp.) met de masteropleiding in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur, een gemeenschappelijk informaticaluik (24 sp.), en een vrij keuzepakket (24 sp.). In dit keuzepakket specialiseer je je in een bepaald aspect van ICT. • • • • • • •
Architectuur, infrastructuur en Big Data Data Science Beleidsinformatica en entrepreneurship Beleidsinformatica en mens-machinecommunicatie Beleidsinformatica en productie/logistiek Beleidsinformatica en marketing Beleidsinformatica en Accountancy/Finance
Ten slotte kies je voor 9 studiepunten keuzeopleidingsonderdelen waaronder een bedrijfsproject, een soort stage waarbij je een specifiek probleem behandelt in een bedrijf. Je maakt ook een masterproef (24 sp.). n
Master in de economische wetenschappen (E) (60 sp.)
p. 22
n
Master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur (E) (120 sp.) na verkorte bachelor van 15 sp.
p. 28
n
Master in de toegepaste economische wetenschappen (E) (60 sp.)
p. 24
n
Master in de accountancy en het revisoraat (60 sp.)
p. 25
n
Master in het informatiemanagement (E) (60 sp.)
p. 25
n
Master in de verzekeringen (60 sp.)
p. 25
n
Master handelsingenieur (E) (120 sp.)
p. 28
n
Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde (120 sp.) na een voorbereidingsprogramma van 37 sp. of na de gepaste optie in de bacheloropleiding en een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 22
32
Loopbaan Als beleidsinformaticus ben je in de eerste plaats een handelsingenieur en werk je op de grens tussen technologie en bedrijf. Een aantal typische beroepen zijn Chief Information Officer, Enterprise Architect, Business Information Manager, Business Analyst, ICT Consultant, Account Manager en Systems Analyst. Een handelsingenieur in de beleidsinformatica is iemand die veel met mensen omgaat. Hij moet weten hoe een bedrijf werkt, welke problemen er zijn en zoeken naar creatieve en efficiënte (ICT-)oplossingen die rekening houden met de economische, organisatorische en menselijke aspecten, in overeenstemming met de strategische doelstellingen van de organisatie. Gebeurt dat te weinig, dan kan een project mislukken. Een handelsingenieur in de beleidsinformatica is dus iemand die veelvuldige contacten heeft met collega's en voor hun informatieproblemen een creatieve oplossing uitwerkt.
Studieprogramma bacheloropleiding Naast de verplichte gemeenschappelijke kern kies je in de derde bachelorfase één major waarmee je een beginnende specialisatie kiest in een specifiek bedrijfsdomein, je taalvaardigheden verder ontwikkelt of je kennis uitbreidt naar andere domeinen in een ruimere bedrijfsomgeving: verdiepingsmajor beleidsinformatica • recht • accountancy en financiering • marketing • bedrijfseconomie en strategie • personeel en organisatie • economie • bedrijfskunde en psychologie • sociaaleconomische geografie • productie en logistiek • biotechnologie • talen.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
De inhoud van mijn job is zeer divers en afhankelijk van het project waarop ik ingeschakeld word. Een constante doorheen verschillende projecten is wel het nauwe contact met de klant. Zo voer ik vaak interviews en besprekingen om de huidige situatie en noden van de klant in kaart te brengen. Ik heb altijd geweten dat ik iets met IT wou doen, maar wou niet verzeilen in een richting gedomineerd door programmeren en algoritmes. De studie handelsingenieur in de beleidsinformatica behandelt naast de technische kant ook de bedrijfsrelevante aspecten van IT. (Vincent Bellekens, alumnus HIRB en Senior IT Consultant Ernst & Young)
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n
n n n n
6 6 6 6 6 6 6 6 6 3 3
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n n n
Lineaire optimalisatie Kansrekenen en beschrijvende statistiek Business Information Systems Conceptuele natuurkunde met technische toepassingen Mens en organisatie Bedrijfsstatistiek Managerial Economics Bedrijfsfinanciering Productie en logistiek management Softwareontwerp en programmeren Frans II: communicatie in het bedrijfsleven Engels II: communicatie in het bedrijfsleven
SP.
3 3 6 6 6 6 6 6 6 6 3 3
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n
SP.
Principles of Database Management 6 Systeemsoftware 6 Externe financiële verslaggeving 6 Operationeel onderzoek 6 Onderzoeksmethodologie 3 Computernetwerken 6 Elektrische en elektronische systemen met technische en economische toepassingen 6 Ontwikkeling van bedrijfstoepassingen 6 Religie, zingeving en levensbeschouwing 3 Major 12
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de toegepaste economische wetenschappen de optie handelsingenieur of handelsingenieur in de beleidsinformatica volgen. Daarna kun je overschakelen naar de derde bachelorfase van de respectievelijke richtingen in Leuven of voor handelsingenieur ook in Brussel. Kies je in Kortrijk voor de doorstroomoptie handelsingenieur of handelsingenieur in de beleidsinformatica, dan verschilt je programma voor enkele opleidingsonderdelen. Studieprogramma Kortrijk:
8 www.kuleuven.be/ba/btewk
TOEGEPASTE ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN: HANDELSINGENIEUR IN DE BELEIDSINFORMATICA
n
Hogere wiskunde I Hogere wiskunde II Markten en prijzen De globale economie Accountancy Grondslagen van de beleidsinformatica Inleiding tot het economisch recht Bank- en financiewezen: inleiding tot financiële modellen Marketing Frans I: algemeen economisch Frans Engels I: algemeen economisch Engels
SP.
33
FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN
Handelswetenschappen
l
l
n n
34
Campus Carolus Antwerpen Campus Brussel (E’)
INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 7 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleidingen
Wil je later een bedrijf leiden? Instappen in het familiebedrijf? De marketing en human resources organiseren bij de overheid, een kmo of een non-profitorganisatie? Of zou je liever internationale relaties uitbouwen? Een specialist worden in financieel beleid, fiscaliteit of accountancy?
n
De opleiding handelswetenschappen combineert een wetenschappelijke basis met een uitgesproken bedrijfsoriëntatie en legt daarbij de nadruk op internationaal en bedrijfsgericht denken. Handelswetenschappers zijn bedrijfskundigen die academisch onderbouwde strategische beslissingen nemen als antwoord op economische uitdagingen en opportuniteiten. Je verwerft zowel de vaardigheden om belangrijke bedrijfskundige vraagstukken op te lossen als een grondig inzicht in de concrete uitdagingen van het bedrijfsleven. Met je actuele economische inzichten, je managementcapaciteiten en je talenkennis ben je klaar voor een veelbelovende carrière. In elke opleidingsfase voer je ook een vakoverschrijdend managementproject uit. Zo ontwikkel je via de praktijk specifieke competenties die belangrijk zijn voor een handelswetenschapper: ondernemingszin, probleemoplossend redeneren en kritisch reflecteren. De projecten bevorderen tegelijkertijd je zelfstandigheid en teamspirit. Zo kom je elk jaar een stap dichter bij de bedrijfspraktijk.
Master in de handelswetenschappen (E’) (60 sp.) Je bouwt verder op de inzichten, de kennis en de vaardigheden die je in de bacheloropleiding hebt ontwikkeld. In tegenstelling tot de bacheloropleiding waar alle managementdomeinen aan bod komen, kies je in de masteropleiding voor een specifieke specialisatie of afstudeerrichting. Daarbij ligt de focus op gevorderde kennis en vaardigheden in het gekozen managementdomein. Ten slotte kun je je tijdens je masterproef ook buigen over reële bedrijfsproblemen. Campus Carolus Antwerpen Vijf afstudeerrichtingen • Accountancy & fiscaliteit • Financieel management • Humanresourcesmanagement • Internationaal zakenwezen • Marketingmanagement • Strategic Business Management (E') Je volgt een pakket plichtopleidingsonderdelen dat specifiek is voor een bepaalde afstudeerrichting. Daarnaast kies je aanvullende opleidingsonderdelen uit andere afstudeerrichtingen of uit een lijst van specifieke keuzeopleidingsonderdelen, zoals Supply Chain Management of haveneconomie, transport en logistiek.
Profiel Je bent geïnteresseerd in economie en management. Een (inter)nationale carrière in het bedrijfsleven past bij jou. Je wil graag al tijdens je opleiding op een wetenschappelijk onderbouwde manier proeven van de bedrijfspraktijk. Je bent bereid om je communicatieve vaardigheden in vreemde talen verder aan te scherpen. In het secundair onderwijs volgde je bij voorkeur vier uur wiskunde per week.
(E') De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. Aan Campus Brussel kun je zowel de bachelor als de master in het Engels volgen. Aan Campus Carolus Antwerpen kun je vanaf academiejaar 2016-2017 de Engelstalige masteropleiding volgen, onder voorbehoud van goedkeuring door de Commissie Hoger Onderwijs en door de Vlaamse Regering. In het Engelstalig masterprogramma kunnen niet alle afstudeerrichtingen gekozen worden.
Campus Brussel Acht afstudeerrichtingen
De opleiding handelswetenschappen is zonder twijfel een intensieve, maar ook verrijkende ervaring. Je wordt ondergedompeld in verschillende kennisdomeinen, en leert samenwerken met medestudenten die eenzelfde engagement en ondernemingszin koesteren. Tot op vandaag biedt de samenwerking met de faculteit in het kader van de begeleiding van masterproeven een duurzame meerwaarde.
Dagonderwijs • Bedrijfsmanagement & ondernemerschap (E’) • Humanresourcesmanagement • Marketingmanagement • Accountancy • Fiscale wetenschappen • Finance & Risk Management • Internationale betrekkingen (E’) • Business Information Management (E’) Avondonderwijs • Bedrijfsmanagement en ondernemerschap • Accountancy
(Frederik Heylen, alumnus HW en Human Resources Manager bij Umicore Precious Metals Refining)
Je kunt na je bacheloropleiding in de handelswetenschappen ook doorstromen naar een aantal andere masteropleidingen aan de KU Leuven.
Studieprogramma bacheloropleiding
n
Master in de accountancy en het revisoraat (60 sp.) p. 25
De bacheloropleiding steunt op vijf pijlers:
n
Master in het informatiemanagement (E) (60 sp.)
p. 25
n
n
Master in de verzekeringen (60 sp.)
p. 25
n
Master in de toegepaste economische wetenschappen (E) (60 sp.) na voorbereidingsprogramma van 30 sp.
p. 24
Loopbaan Na het afronden van de bachelor- en masteropleiding in de handelswetenschappen ben je van vele markten thuis. Je beschikt naast je managementkwaliteiten en stevige talenkennis ook over een grondige wetenschappelijke expertise. Dankzij je polyvalente academische en bedrijfsgerichte vorming ben je klaar voor een coördinerende of leidinggevende functie in een kmo, grote onderneming of multinational, profit-, non-profit- en social-profitorganisaties en organisaties uit diverse sectoren (bv. banken, verzekeringen, transport, consultancy, mode, overheid en gezondheid). Wie ondernemend is, kan ook voor een eigen zaak kiezen.
n
n
n
n
management van bedrijfsdomeinen: je ontwikkelt kennis over en inzicht in algemeen management, strategisch management, accountancy en fiscaliteit, financieel management, hrm, marketingmanagement, informatiemanagement en innovatiemanagement; ondernemerszin en professionele inzetbaarheid: je verwerft professionele vaardigheden doorheen een reeks van managementprojecten waarin het oplossen van bedrijfsgerichte vraagstukken centraal staat; economische analyse & internationale oriëntatie: je vergaart kennis over en inzicht in algemene economie, internationale economie, Europese instellingen en multinationals. Je leert Frans en Engels te gebruiken in een bedrijfscontext. Je kunt Duits of Spaans volgen als keuzeopleidingsonderdeel; kwantitatieve vorming, analysetechnieken en onderzoeksvaardigheden: je ontwikkelt onderzoeksvaardigheden en gebruikt daarbij wiskunde en statistiek als ondersteunende disciplines; gedrag, maatschappij & recht: je verwerft inzicht in disciplines die niet (rechtstreeks) tot het domein van de (bedrijfs)economie behoren, maar die belangrijk zijn voor elke manager of ondernemer: recht, filosofie, psychologie, sociologie.
In deze vijf pijlers staat bedrijfsgericht denken centraal. Je krijgt les van onderzoekers en van managers uit het bedrijfsleven. In elke opleidingsfase werk je aan een managementproject en kom je dichter bij de bedrijfspraktijk.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. (E') De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. Aan Campus Brussel kun je zowel de bachelor als de master in het Engels volgen. Aan Campus Carolus Antwerpen kun je vanaf academiejaar 2016-2017 de Engelstalige masteropleiding volgen, onder voorbehoud van goedkeuring door de Commissie Hoger Onderwijs en door de Vlaamse Regering. In het Engelstalig masterprogramma kunnen niet alle afstudeerrichtingen gekozen worden.
HANDELSWETENSCHAPPEN
Je volgt het modeltraject van 60 studiepunten of je kiest voor een flexibel studietraject, dat is afgestemd op jouw persoonlijke situatie.
35
De studieprogramma’s in Antwerpen en Brussel zijn grotendeels hetzelfde. De verschillen zijn te verklaren door verschillende afstudeerrichtingen in de masteropleiding op beide campussen en regionale accentverschillen in het programma.
8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be CAMPUS CAROLUS ANTWERPEN
CAMPUS BRUSSEL
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
MANAGEMENT VAN BEDRIJFSDOMEINEN Algemeen bedrijfsmanagement n Accounting n Bank & beurs
SP.
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
MANAGEMENT VAN BEDRIJFSDOMEINEN n Management n Accounting n Bank & beurs
6 6 6
ONDERNEMERSZIN EN PROFESSIONELE INZETBAARHEID n Managementproject 1
6
6 3 3
ECONOMISCHE ANALYSE EN INTERNATIONALE ORIËNTATIE n Micro-economie voor managers n Frans 1 n Engels 1
6 3 3
KWANTITATIEVE VORMING, ANALYSETECHNIEKEN EN ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN n Wiskunde met bedrijfseconomische toepassingen n Statistiek 1 n Onderzoeksmethoden 1
6 3 3
KWANTITATIEVE VORMING, ANALYSETECHNIEKEN EN ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN n Wiskunde voor bedrijfseconomen 1 n Statistiek voor bedrijfseconomen 1 n Onderzoeksmethoden 1
6 3 3
GEDRAG, MAATSCHAPPIJ EN RECHT Inleiding tot het recht n Psychologie n Filosofie
6 3 3
GEDRAG, MAATSCHAPPIJ EN RECHT Inleiding tot het recht n Psychologie n Filosofie
6 3 3
n
ONDERNEMERSZIN EN PROFESSIONELE INZETBAARHEID n Managementproject 1: Informatie- en communicatievaardigheden ECONOMISCHE ANALYSE EN INTERNATIONALE ORIËNTATIE n Algemene economie n Frans 1 n Engels 1
36
Eerste fase
n
6 6 6
6
n
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
MANAGEMENT VAN BEDRIJFSDOMEINEN n Ondernemingsfinanciering n Personeel en organisatie n Marketing n Financiële rapportering, jaarrekeninganalyse en vennootschapsrecht n Strategisch management en innovatie ONDERNEMERSZIN EN PROFESSIONELE INZETBAARHEID n Managementproject 2: strategie en management van een onderneming
KWANTITATIEVE VORMING, ANALYSETECHNIEKEN EN ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN n Operationele beleidsmethoden n Statistiek 2 n Onderzoeksmethoden 2 GEDRAG, MAATSCHAPPIJ EN RECHT Economische sociologie
n
SP.
6 6 6 6 3
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
MANAGEMENT VAN BEDRIJFSDOMEINEN n Ondernemingsfinanciering n Personeel en organisatie* n Marketing* n Financiële rapportering en analyse n Vennootschapsrecht en -boekhouden n Strategisch management
6 6 6 3 3 3
ONDERNEMERSZIN EN PROFESSIONELE INZETBAARHEID n Managementproject 2
6
ECONOMISCHE ANALYSE EN INTERNATIONALE ORIËNTATIE n Macro-economie en beleid
6
6
3 3 3 3
n n
Frans 2 Engels 2
3 3
3 3 3
KWANTITATIEVE VORMING, ANALYSETECHNIEKEN EN ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN n Wiskunde voor bedrijfseconomen 2 n Statistiek voor bedrijfseconomen 2 n Onderzoeksmethoden 2
3 3 3
3
n
GEDRAG, MAATSCHAPPIJ EN RECHT Economische sociologie
3
3
KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN n Keuzeopleidingsonderdeel
HANDELSWETENSCHAPPEN
ECONOMISCHE ANALYSE EN INTERNATIONALE ORIËNTATIE n Economisch beleid n Bedrijfseconomie n Frans 2 n Engels 2
Tweede fase
37
KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN n Keuzeopleidingsonderdeel
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL
MANAGEMENT VAN BEDRIJFSDOMEINEN n Operationeel management en logistiek n ICT-management n Inleiding tot fiscaliteit en sociaal recht n Management accounting n Internationaal ondernemen
3
Derde fase SP.
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
6 6 6 3 3
MANAGEMENT VAN BEDRIJFSDOMEINEN n Operationeel management n ICT-management n Inleiding tot fiscaliteit n Management accounting n Europese instellingen en multinationals
3 6 6 3 6
3 9
ONDERNEMERSZIN EN PROFESSIONELE INZETBAARHEID n Ondernemerschap en Business Planning n Bachelorproef
3 9
3 3 3
ECONOMISCHE ANALYSE EN INTERNATIONALE ORIËNTATIE n Internationale economie n Frans 3 n Engels 3
3 3 3
KWANTITATIEVE VORMING, ANALYSETECHNIEKEN EN ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN n Onderzoeksmethoden 3
6
KWANTITATIEVE VORMING, ANALYSETECHNIEKEN EN ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN n Onderzoeksmethoden 3
6
n
GEDRAG, MAATSCHAPPIJ EN RECHT Religie, zingeving en levensbeschouwing
3
n
GEDRAG, MAATSCHAPPIJ EN RECHT Economie & ethiek m.i.v. RZL
3
KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN Keuzeopleidingsonderdeel
6
n
KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN Keuzeopleidingsonderdeel
6
ONDERNEMERSZIN EN PROFESSIONELE INZETBAARHEID n Ondernemerschap en Business Planning n Bachelorproef ECONOMISCHE ANALYSE EN INTERNATIONALE ORIËNTATIE n Internationale economie n Frans 3 n Engels 3
n
* Deze opleidingsonderdelen kunnen ook in het Frans gevolgd worden aan de Université Saint-Louis in Brussel.
FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN
Milieu- en preventiemanagement n
38
Campus Brussel
l
INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Profiel
Milieu- en preventiemanagement is een veelzijdige academische opleiding die zich richt op de uitdagingen die zich nu en in de toekomst stellen op het vlak van milieu, veiligheid, welzijn op het werk en duurzaamheid. Je leert werk maken van het milieubeleid van organisaties en zorgen voor veilige en gezonde werkomstandigheden. Je wordt opgeleid tot een manager met een integrale visie en leert vraagstukken rond mens, milieu en organisatie aanpakken op een wetenschappelijke en maatschappelijk verantwoorde manier. Bovendien leer je proactief werken op het vlak van people, planet en prosperity, de drie dimensies van duurzaamheid. Je maakt kennis met alle bedrijfsaspecten die invloed hebben op het leefmilieu en het welzijn van mensen en houdt daarbij rekening met de economische haalbaarheid.
Je wil meewerken aan een bedrijfswereld die zorg draagt voor haar stakeholders. Denk hierbij aan het milieu en de mensen binnen en buiten de bedrijfsmuren. In jouw toekomstvisie speelt duurzaamheid een belangrijke rol. Je hebt interesse voor ecologie, veiligheid, gezondheid en welzijn. Je wil je multidisciplinair ontwikkelen. De combinatie van wetenschappen en (duurzaam) management met sociaalpsychologische opleidingsonderdelen ligt jou. Je ziet jezelf uitgroeien tot een spilfiguur tussen de medewerkers op de werkvloer, het topmanagement en de overheid. Aangezien je voor alle opleidingsonderdelen start met de basis, heb je geen specifieke voorkennis nodig. Actieve kennis van wetenschappen en/of economie is een voordeel.
Je krijgt een stevige wetenschappelijke basis van waaruit je naar de praktijk kijkt. Een aantal opleidingsonderdelen worden gedoceerd door mensen uit het bedrijfsleven. Je trekt regelmatig op bedrijfsbezoek. Tijdens een hele week in het buitenland word je ondergedompeld in duurzaamheidsaanpakken van diverse organisaties. In de tweede opleidingsfase buig je je over milieuproblemen (afvalbeleid, energiebeheer …) en in de derde opleidingsfase behandel je een thema rond welzijn op het werk (stress, brandveiligheid, fysieke overbelasting …). Die ervaringen zijn zeker een extra troef voor je latere beroepsleven. De opleiding milieu- en preventiemanagement is uniek. Je kunt ze enkel volgen aan de Brusselse campus van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen.
Masteropleiding n
Master in het milieu- en preventiemanagement (60 sp.) Tijdens de bachelor nam je de drie dimensies van duurzaamheid – people, planet en prosperity – onder de loep en bouwde je een degelijke kennis op. In de master verdiep je je kennis en leer je bovendien creatief denken (‘out of the box’). Je ontdekt de samenhang tussen de sociale, ecologische en economische dimensie en reflecteert kritisch over de maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven en organisaties in een nationale en mondiale context. Het duurzaamheidskader is het raamwerk van waaruit je problemen en thema’s bestudeert. Je leert bedrijfsgerelateerde vraagstukken op het vlak van duurzaamheid oplossen in een multidisciplinair team. De ultieme test is je masterproef: een concreet onderzoeksproject, in samenwerking met een van de onderzoeksgroepen van de faculteit, een private of publieke organisatie of de overheid.
Studieprogramma bacheloropleiding*
Als master in het milieu- en preventiemanagement heb je een uniek diploma in handen dat je vlot toegang verleent tot de arbeidsmarkt. Afgestudeerden gaan meestal aan de slag als preventieadviseur, milieucoördinator, duurzaamheidsmanager of Quality, Health, Safety and Environment (QHSE) manager. Ze oefenen hun functie uit in ondernemingen, non-profitorganisaties en overheidsinstellingen.
De opleiding milieu- en preventiemanagement is opgebouwd rond vijf leerlijnen die doorheen alle opleidingsfases lopen en fase na fase toenemen in complexiteit. Deze leerlijnen leggen het fundament voor een ruime blik op een duurzame bedrijfsvoering.
Als milieucoördinator volg je de milieuwetgeving op de voet en ben je vertrouwd met technische aspecten en evoluties op het vlak van milieuzorg. Je werkt economisch verantwoorde verbetervoorstellen uit, en dit op vele domeinen (water, lucht, bodem, geluid, energie …). Als preventieadviseur realiseer je een geïntegreerd preventiebeleid met aandacht voor arbeidsveiligheid, gezondheid, ergonomie en psychosociale belasting van werknemers. Persoonlijke en sociale vaardigheden zijn hierbij even belangrijk als technische deskundigheid. Als Quality, Health, Safety and Environment (QHSE) manager en duurzaamheidsmanager verenig je de taken van een milieucoördinator en een preventieadviseur. Je werkt mee aan de integratie van duurzaamheid in het overkoepelende beleid en alle processen van een organisatie.
n
Milieu Je begint met een stevige wetenschappelijke basis die later wordt gebruikt om bedrijfs- en beleidsrelevante aspecten van de milieuproblematiek te bestuderen.
n
Preventie Je bestudeert o.a. ergonomie en arbeidsveiligheid en -psychologie. Naast wetenschap en technologie krijg je ook biomedische wetenschappen en menswetenschappen.
n
Management Via opleidingsonderdelen als arbeidssociologie, psychologie, economie, recht en management krijg je inzicht in diverse aspecten van een organisatie.
n
Duurzaam ondernemen Je reflecteert over de spanningsvelden tussen people, planet en prosperity en je verwerft inzicht in organisaties die op een duurzame manier ondernemen.
n
Onderzoek Je leert met een kritisch-wetenschappelijke blik kijken naar de (bedrijfs)wereld en op een wetenschappelijk verantwoorde manier oplossingen formuleren.
* Dit studieprogramma geldt voor academiejaar 2015-2016. In academiejaar 2016-2017 zal het programma een structurele revisie ondergaan. De inhouden van de opleidingsonderdelen zullen echter grotendeels ongewijzigd aanwezig blijven. Het gewijzigde programma kun je later dit jaar raadplegen op: www.onderwijsaanbod.kuleuven.be
MILIEU- EN PREVENTIEMANAGEMENT
Loopbaan
39
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
MILIEU Inleiding tot milieuwetenschappen n Biologie n Anorganische chemie n Organische chemie
4 6 4 3
MILIEU n Milieutechnologie I n Milieutechnologie II n Energiemanagement n Milieueconomie
3 3 4 3
PREVENTIE Inleiding tot welzijns- en preventiemanagement n Beschrijvende anatomie n Functionele anatomie n Fysiologie n Fysica: mechanica n Fysica: licht en geluid n Energievoorziening
3 3 3 4 3 3 3
MANAGEMENT Psychologie n Burgerlijk recht n Micro-economie n Bedrijfsmanagement
PREVENTIE Welzijns- en preventiemanagement n Ergonomie en biomechanica n Arbeidsfysiologie n Ergonomie: risicobeheersing n Cognitive Ergonomics n Bedrijfsveiligheid n Psychosocial Aspects and Stress at Work n Safety Psychology
3 4 3 3 3 3 3 3
3 4 4 4
n
MANAGEMENT Sociaal recht
3
DUURZAAM ONDERNEMEN n Filosofie m.b.t. duurzame ontwikkeling
DUURZAAM ONDERNEMEN International Project CSR n Economie en ethiek m.i.v. RZL
3 3
3
n
n
n
ONDERZOEK n Onderzoeksmethoden en informatievaardigheden
40
Derde fase
3
SP.
7 3 3 4
PREVENTIE Veiligheid en risicobeheer n Toegepaste materiaalkunde n Recht i.v.m. welzijn op het werk n Fysica: elektromagnetisme n Gevaarlijke producten n Arbeidspathologie
4 3 3 3 3 3
MANAGEMENT Macro-economie n Kostencalculatie en investeringsanalyse n Arbeids- en organisatiepsychologie
3 3 4
n
DUURZAAM ONDERNEMEN Sociologie m.b.t. duurzaam ondernemen
3
ONDERZOEK Statistiek I n Projectwerk milieu
3 8
n
n
ONDERZOEK Statistiek II n Projectwerk preventie/ergonomie
3 10
Extra wettelijke attesten
MILIEU n Milieurecht n Ecologie n Milieumanagement n Milieurapportering n
n
n
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
n
Tijdens je bachelor- en masteropleiding verwerf je – indien je een credit behaalt op bepaalde opleidingsonderdelen – een aantal extra erkende attesten die erg gegeerd zijn op de arbeidsmarkt. Voltooi je je drie bachelorfases met succes, dan ontvang je het attest Milieucoördinator B. In de master komt daar nog het attest Preventieadviseur niveau I of het attest Preventieadviseur ergonomie bij (keuze). Volg je na je master nog enkele extra colleges (20 contacturen) en werk je een extra eindwerk uit, dan kun je het attest van milieucoördinator zelfs naar het hoogste niveau tillen: Milieucoördinator A.
FACULTEIT SOCIALE WETENSCHAPPEN
Politieke wetenschappen l
n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk*
INFODAG: 12 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Vraag je je soms af hoe macht en gezag gebruikt worden? Hoe beleidsbeslissingen lokaal en internationaal tot stand komen? Hoe de overheid en haar maatschappelijke omgeving elkaar beïnvloeden? Wil je weten waarom sommige nietgouvernementele organisaties met meer succes lobbyen dan andere? Hoe een vredesproces op gang komt? Dan is politieke wetenschappen iets voor jou. Je maakt kennis met de politieke wereld in al haar facetten en reflecteert over de rol van de politiek in de samenleving. Je bestudeert de politieke structuren en processen die bepalen hoe vrede, veiligheid en welvaart in een samenleving georganiseerd worden. Je verwerft een diepgaande kennis van instellingen, zoals regeringen, parlementen en partijen. Je verdiept je inhoudelijk in de politieke wetenschappen en de ondersteunende disciplines. Vanaf de eerste opleidingsfase maak je kennis met politicologie en verwerf je dankzij een evenwichtig samengesteld lessenpakket een ruime achtergrondkennis van de humane wetenschappen. In de tweede en derde opleidingsfase neemt het aandeel politiekwetenschappelijke opleidingsonderdelen sterk toe. Je bestudeert de politieke structuren en processen die bepalen hoe een samenleving wordt georganiseerd en hoe vrede, veiligheid en welvaart worden gerealiseerd. Je verwerft een diepgaande kennis van instellingen, zoals regeringen, parlementen en partijen. Ook de studie van macht en machtsverhoudingen, regimevorming, conflictdynamiek en -beheersing zit in je opleiding. Hierbij gaat de aandacht zowel naar het lokale, regionale, deelstatelijke, nationale, Europese als internationale niveau.
Je doet aan zelfontplooiing en bouwt aan een eigen werkveldgerichte profilering. Via de keuzeopleidingsonderdelen kun je je specialiseren. Academisch Frans en Engels behoren eveneens tot je lessenpakket, waardoor je je communicatieve vaardigheden in vreemde talen kunt verbeteren. De opleiding biedt de mogelijkheid om praktijkervaring op te doen via een stage en/of om één semester deel te nemen aan een internationaal uitwisselingsprogramma. Kortom, als student politieke wetenschappen aan de KU Leuven krijg je alle middelen aangereikt om een kritische politieke wetenschapper te worden.
Profiel Je bent geboeid door het politieke en maatschappelijke gebeuren en de machtsverhoudingen tussen de verschillende politieke actoren. Je hebt interesse in de berichtgeving over de nationale en internationale politiek, politieke partijen, Europese integratie en nationale en internationale conflicten. Het lijkt je wel wat om wetenschappelijke studies, statistische gegevens, wetteksten en beleidsnota’s te lezen, verwerken en kritisch te interpreteren. Je wil graag teksten goed en snel analyseren, presentaties maken en problemen formuleren. Bij voorkeur heb je een voorkennis van minstens vier uur wiskunde in het secundair onderwijs. Tot slot wil je graag je actieve kennis van het Frans en het Engels verstevigen en je algemene taalvaardigheid uitbreiden.
Je leert hoe je aan politiekwetenschappelijk onderzoek doet, hoe je resultaten analyseert en ze kritisch interpreteert. Je toetst je kennis aan de praktijk in seminaries waar je methoden en technieken aangereikt krijgt om politiekwetenschappelijk onderzoek te begrijpen, te beoordelen en zelf uit te voeren. Je leert ook beleids- en managementtechnieken, zodat je later doeltreffend beleidsmakers kunt ondersteunen.
* Als doorstroomoptie binnen bachelor in de rechten en bachelor in de geschiedenis
41
Masteropleidingen n
Master in de vergelijkende en internationale politiek (60 sp.) Je krijgt inzicht in de nationale, Europese en internationale politiek en in de manier waarop de politieke besluitvorming op die verschillende niveaus verloopt. De aandacht gaat daarbij naar de rol van politieke instellingen en andere politieke actoren, naar het samenspel tussen politieke besluitvorming en maatschappelijke omgeving, en naar het beleid dat daardoor tot stand komt. Je kunt kiezen uit drie opties: politicologie, internationale politiek en Europese politiek. Naast een reeks verplichte opleidingsonderdelen stel je een eigen (verbredend of verdiepend) keuzepakket samen. In de masterproef kun je zelfstandig onderzoek uitvoeren over een actueel politiek onderwerp van jouw keuze. Zo kun je je kennis en vaardigheden toetsen aan de praktijk.
Stage mogen doen in het hart van de democratie, het mooie Vlaams Parlement, is een unieke kans om de theorie uit de opleiding in de praktijk te ervaren. Als vlieg op de muur krijg je inzicht in de toch wel speciale politieke wereld, en dat vanaf dag één. De informele contacten met parlementsleden en medewerkers zijn een verrijking die je verder meedraagt. Kansen krijg je aan de lopende band, je moet ze enkel nog grijpen. (Student)
8 www.kuleuven.be/ma/mvipl n
Master in het overheidsmanagement en -beleid (60 sp.) Je bestudeert op een kritische manier de overheid en haar kenmerken. Je gaat dieper in op het beleid dat ze voorbereidt, uitvoert en evalueert en de manier waarop haar publieke diensten gemanaged (dienen te) worden. Je leert praktijkgeoriënteerde vaardigheden: hoe je een evaluatierapport beoordeelt en opstelt, hoe je een beleidsnota schrijft en hoe je een aanzet tot een prestatiegerichte begroting maakt. De lessen worden in kleine groepen gegeven, ideaal voor interactieve hoorcolleges, rollen- en simulatiespellen, klassikale discussies, oefeningen, groepspresentaties en -werken waarbij je de theoretische begrippen toepast op de praktijk. De masterproef geeft je de kans om zelfstandig onderzoek uit te voeren naar een onderwerp van jouw keuze. In het kader van je masterproef is het ook mogelijk om stage te lopen in een publieke organisatie.
42
8 www.kuleuven.be/ma/mombl n
Master in de Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven (E) (60 sp.) Je leert actief en kritisch deelnemen aan het debat over de opties en alternatieven waarmee Europa in verleden, heden en toekomst wordt geconfronteerd, zowel in zijn relaties met andere wereldregio’s als door zijn eigen intern gediversifieerde identiteit. Naast een diepgaande kennis over hoe Europa functioneert, verwerf je vaardigheden waardoor je onderwerpen en problemen rond het hedendaagse functioneren van Europa kunt benoemen en beoordelen.
8 www.kuleuven.be/ma/maesl n
Master of Statistics: Quantitative Analysis in the Social Sciences (60 sp.)
p. 45
n
Master in de sociale en culturele antropologie (E) (120 sp.)
p. 45
n
Master in de journalistiek (60 sp.)
p. 55
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Loopbaan Negen op de tien afgestudeerde bachelors in de politieke wetenschappen studeren verder om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Afgestudeerde masters in de vergelijkende en internationale politiek en masters in het overheidsmanagement en -beleid kunnen aan de slag in diverse sectoren: overheden (Vlaams, lokaal, nationaal of internationaal), wetenschappelijk onderzoek (ook buiten de universiteit), de dienstensector en het internationale bedrijfsleven. Voorbeelden van mogelijke beroepen zijn medewerker van de senaat, volksvertegenwoordiger, diplomaat, beleidsmedewerker in stads- en gemeentebesturen, medewerker van een OCMW, wetenschappelijk onderzoeker, medewerker in een internationale of niet-gouvernementele organisatie, ambtenaar in de Vlaamse of federale administratie, medewerker van een studiedienst, job in de welzijns- en gezondheidszorg, duurzaamheidsambtenaar, parlementair medewerker, stafmedewerker, vakbondsverantwoordelijke, bestuurssecretaris, Business Analyst en journalist.
Studieprogramma bacheloropleiding
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n
n n
n
SP.
Politicologie Communicatiewetenschap Sociologie Fundamentele wijsbegeerte Sociale statistiek met oefeningen Sociale psychologie Methoden en technieken van het sociaalwetenschappelijk onderzoek Inleiding tot het recht Geschiedenis van de hedendaagse samenleving Samenleving: feiten en problemen Initiatie in de onderzoekspraktijk: politieke wetenschappen en sociologie
6 6 6 4 8 6 6 4 6 4 4
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
VERPLICHT GEDEELTE n Economie n Data-analyse: analyse van afhankelijkheid AFSTUDEERRICHTING POLITIEKE WETENSCHAPPEN n VERPLICHT GEDEELTE POLITIEKE WETENSCHAPPEN - Politieke geschiedenis van België - Publiekrecht - Inleiding tot de Europese Unie - Bestuurskunde - Internationale politiek sinds 1945 - Vergelijkende politiek - Practicum politieke wetenschappen - Academisch Frans voor politieke wetenschappen n KEUZEGEDEELTE POLITIEKE WETENSCHAPPEN Methodologie: je kiest één opleidingsonderdeel. - Kwalitatieve onderzoeksmethoden met oefeningen - Data-analyse: datareductie
6 6
6 6 4 4 6 6 6 5 5
OPLEIDINGSONDERDEEL
VERPLICHT GEDEELTE n Religie, zingeving en levensbeschouwing n Beleidsanalyse
SP.
3 4
AFSTUDEERRICHTING POLITIEKE WETENSCHAPPEN VERPLICHT GEDEELTE POLITIEKE WETENSCHAPPEN - Politieke sociologie 5 - Overheidsmanagement 4 - Internationale organisatie 5 - Sociologische en politicologische theorieën 6 - Sociale en politieke wijsbegeerte 6 - Academisch Engels voor politieke wetenschappen 5 n KEUZEGEDEELTE POLITIEKE WETENSCHAPPEN 6 Seminarie en stage: je kiest twee seminaries, één per semester. Kies je voor de stage, dan volg je één seminarie. SEMINARIES 10 (5+5) - Internationale betrekkingen 1 - Internationale betrekkingen 2 - Europa 1 - Europa 2 - Politicologie - Bestuurskunde Stage politieke wetenschappen 12 Omkadering: je kiest één opleidingsonderdeel. 5 of 6 - Administratief recht - Mediabeleid - Publieke economie - Internationale economie - Organisatiesociologie n
KEUZEGEDEELTE Je vult je programma aan tot minstens 180 studiepunten.
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de geschiedenis of van de bachelor in de rechten de doorstroomoptie politieke wetenschappen volgen. Daarna kun je overschakelen naar de derde fase van de bachelor in de politieke wetenschappen in Leuven. Studieprogramma geschiedenis Kortrijk:
8 www.kuleuven.be/ba/bgeschk Studieprogramma rechten Kortrijk:
8 www.kuleuven.be/ba/brechk
POLITIEKE WETENSCHAPPEN
n
Derde fase
43
FACULTEIT SOCIALE WETENSCHAPPEN
Sociologie l
n
Leuven
INFODAG: 12 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Worden allochtonen benadeeld op de arbeidsmarkt? Wat doen bedrijven voor de combinatie werk-gezin? Is er gelijke of ongelijke toegang tot gezondheidsvoorzieningen? Waarom mislukken zo veel huwelijken? Is er toekomst voor de sociale zekerheid? Stemt een vrouw anders dan een man? Waarom zijn statistische gegevens in de media vaak niet te vertrouwen? Wil je het antwoord weten op die vragen, dan ben je bij de afstudeerrichting sociologie aan het juiste adres.
44
Je verdiept je inhoudelijk in de sociologie en de ondersteunende disciplines. Je bestudeert het ontstaan, de handhaving en de evolutie van de samenleving en de instituties die er vorm aan geven. Gezin, verkiezingen, religie, organisaties, jeugdbewegingen, vrijwilligerswerk, ziekenhuizen, bedrijven, sociale zekerheid, beleid … worden onder de loep genomen. Je onderzoekt maatschappelijke fenomenen als gezondheid, etnocentrisme, armoede, culturele diversiteit en sociale ongelijkheid. Je krijgt een ruime achtergrondkennis van de humane wetenschappen. Daarnaast maak je je sociologische theorieën eigen om op een gestructureerde wijze individuele gedragingen, interacties tussen individuen en eenvoudige en complexe organisaties te doorgronden. Je leert hoe je aan sociologisch onderzoek doet, hoe je resultaten analyseert en ze kritisch interpreteert. Je wordt geleidelijk aan vertrouwd met verschillende wetenschappelijke methoden en technieken van het sociologisch onderzoek. In het practicum en het seminarie leer je aan de hand van actuele thema’s een volledig sociologisch onderzoek op te zetten, van de probleemstelling tot het beantwoorden van de onderzoeksvragen en formuleren van beleidsaanbevelingen. Je kiest een thematische major om je nog meer te verdiepen in een sociologisch vakgebied dat je bijzonder interesseert: n n n n n
arbeid en organisatie cultuur en religie gezin en bevolking gezondheid sociaal beleid
Je doet aan zelfontplooiing. Je versterkt je vakspecifieke taalvaardigheden, met het oog op rapporteren, presenteren en argumenteren in het Nederlands, Engels en Frans.
Kortom, de opleiding sociologie aan de KU Leuven biedt een evenwicht tussen theorie, methodologie en beleid. Zo vormt ze kritische en veelzijdige sociologen, die beroepshalve heel diverse kanten op kunnen.
Profiel Je wil graag een beter inzicht verwerven in maatschappelijke verhoudingen en dieper ingaan op instituties zoals gezinspatronen, verkiezingen, religie, arbeidsvormen, organisaties, jeugdbewegingen, vrijwilligerswerk, ziekenhuizen, bedrijven en sociale zekerheid. Fenomenen als gezondheid, etnocentrisme, armoede, culturele diversiteit, werkloosheid, globalisering en sociale ongelijkheden boeien je. Je hebt interesse in het ‘maatschappelijke’ als verklarende factor voor veranderingen in die instituties en fenomenen. Je wil wetenschappelijke studies en statistische gegevens kritisch kunnen verwerken en interpreteren. Je kunt grote hoeveelheden informatie verwerken, problemen formuleren en oplossen. Je hebt de nodige zin voor kritiek en objectiviteit. Je bent er graag toe bereid je kennis van het Frans en het Engels te verbeteren en voldoende taalvaardig te worden om op een hoog niveau over je vakgebied te kunnen communiceren.
Masteropleidingen n
Master in de sociologie (60 sp.) Geen sociaal verschijnsel is je nog vreemd na deze masteropleiding. Je beschikt over alle nodige vakkennis en vaardigheden om zelfstandig academisch en toegepast onderzoek uit te voeren, sociale ontwikkelingen of problemen te duiden en beleidsgerichte adviezen te formuleren voor sociale organisaties, overheidsinstanties en bedrijven. Je voelt je misschien nu al meer verbonden met cultuur en religie? Of je ziet jezelf al als gezins- of organisatiesocioloog, of eerder als toekomstige specialist in sociaal beleid of methoden en technieken? De vijf verschillende opties geven je de mogelijkheid om je inhoudelijk te specialiseren in een bepaald sociologisch vakgebied.
Je ontwikkelt het vermogen om vergevorderd te redeneren in de kwantitatieve statistische analyse, die haar oorsprong vindt in de sociale wetenschappen. Op die manier leer je om specifieke problemen van de kwantitatieve analyse van sociale feiten op te lossen.
Door de aanvulling met opleidingsonderdelen uit de keuzepakketten zijn combinaties van verschillende thema’s mogelijk. Daarnaast verdiep je je in een actueel sociologisch verschijnsel door de keuze van je masterproef, waarbij je zelf onderzoek uitvoert. Je ontplooit je dus tot een expert in een sociologisch vakgebied van jouw keuze.
8 www.kuleuven.be/ma/msocl n
8 www.kuleuven.be/ma/mstatel n
Master in de sociale en culturele antropologie (E) (120 sp.)
Deze unieke interuniversitaire masteropleiding biedt een programma aan met inbreng van de vijf Vlaamse universiteiten: KU Leuven, UAntwerpen, UGent, UHasselt en Vrije Universiteit Brussel. De nadruk ligt enerzijds op theorievorming over sociale ongelijkheid en discriminatie en op het internationale onderzoek in het domein van gender en diversiteit. Anderzijds legt de opleiding via een stage een sterke link met de praktijk en het werkveld. Het programma bestaat uit drie verplichte opleidingsonderdelen die op één dag gedurende het eerste semester in Brussel worden georganiseerd en verdiepingsopleidingsonderdelen die je op afstand via teleclassing kunt volgen. Daarnaast zijn er keuzeopleidingsonderdelen en een verplichte masterproef.
Je bent gefascineerd door maatschappelijke, politieke en historische problemen in de ‘eigen’ cultuur en in ‘andere’ culturen? Je wil de interactie tussen culturen onderzoeken met aandacht voor linguïstische, sociale en economische problemen? Je hebt interesse in kolonisatie en etniciteit? Als antropoloog bestudeer je problemen als identiteitsvorming, globalisering, de relatie mens-natuur, kolonisatie of etniciteit. Items die in de opleiding aan bod komen, zijn: •
8 www.kuleuven.be/ma/mgdl n
Master in de vergelijkende en internationale politiek (60 sp.)
p. 41
n
Master in het overheidsmanagement en -beleid (60 sp.)
p. 42
8 www.kuleuven.be/ma/mscanl
n
Master in de Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven (E) (60 sp.)
p. 42
Master in het sociaal werk en sociaal beleid (i.s.m. hogescholen) (60 sp.)
n
Master in de journalistiek (60 sp.)
p. 55
•
Dit is een unieke opleiding in Vlaanderen.
n
Je krijgt inzicht in de onderlinge verwevenheid van het sociaal werk en het sociaal beleid. Centraal staan theorieën en analysekaders die momenteel een rol spelen in de verantwoording en de uitvoering van het sociaal werk. Aan het einde van de opleiding kun je sociale problemen vertalen in beleidstermen en beleidsmaatregelen omzetten in de praktijk. Daarnaast heb je kennis van en ben je bedreven in onderzoek, organisatie, veranderingsmanagement, beleidsplanning en methodiekontwikkeling. Bachelors in de humane wetenschappen kunnen de masteropleiding volgen na een voorbereidingsprogramma, sommige professionele bachelors kunnen dat na een schakelprogramma.
8 www.kuleuven.be/ma/mswsbl n
Master of Statistics: Quantitative Analysis in the Social Sciences (60 sp.) Deze master is een verkort programma binnen de optie Social, Behavioural and Educational Statistics van de Master of Statistics en wordt enkel in het Engels aangeboden. Tijdens de opleiding wordt de methodologische kennis verder ontwikkeld. De master is bedoeld voor studenten die al een master of een bachelor hebben behaald in de sociale of gedragswetenschappen, zoals sociologie, politieke wetenschappen, psychologie, pedagogische wetenschappen en economie.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
SOCIOLOGIE
• • •
basisconcepten en theoretische benaderingen van de antropologie principes en toepassing van kwalitatief onderzoek culturele verscheidenheid en samenlevingsproblemen seminarie in Afrikastudies of in multiculturalisme, migratie en minderheden masterproef: eigen onderzoek
Master in gender en diversiteit (60 sp)
45
Loopbaan De afstudeerrichting sociologie biedt je een rechtstreekse overgang naar de master in de sociologie. Negen op de tien afgestudeerde bachelors in de sociologie studeren verder om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Veel afgestudeerde masters in de sociologie vinden werk in het wetenschappelijk onderzoek en het onderwijs als docent in het hoger onderwijs of als onderzoeker aan een universiteit, in de sociaal-culturele sector en de welzijnssector. Anderen zijn tewerkgesteld bij vormingsdiensten, studiediensten van de overheid, politieke partijen … Je treft sociologen vaak aan bij personeelsdiensten, selectiebureaus, de gezondheidszorg en ook in de handel en de industrie, het bank- en het verzekeringswezen en in mediaen andere communicatiebedrijven. Voorbeelden van mogelijke beroepen zijn wetenschappelijk onderzoeker, commercieel onderzoeker, personeelsmanager, educatief medewerker, consultant, kaderlid, ambtenaar, journalist, redactiemedewerker, vormings- en trainingsmedewerker, docent, stafmedewerker, beleidsmedewerker, marktonderzoeker, veranderingsdeskundige, cultuurbeleidscoördinator, buurtwerker, humanresourcesmanager en medewerker van een OCMW, vakbond, ngo of non-profitbedrijf.
Studieprogramma bacheloropleiding
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n
n n n n
Sociologie Politicologie Communicatiewetenschap Fundamentele wijsbegeerte Sociale statistiek met oefeningen Sociale psychologie Methoden en technieken van het sociaalwetenschappelijk onderzoek Inleiding tot het recht Geschiedenis van de hedendaagse samenleving Samenleving: feiten en problemen Initiatie in de onderzoekspraktijk: politieke wetenschappen en sociologie
Derde fase SP.
6 6 6 4 8 6 6 4 6 4 4
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
VERPLICHT GEDEELTE Economie n Data-analyse: analyse van afhankelijkheid n
46
SP.
6 6
VERPLICHT GEDEELTE AFSTUDEERRICHTING SOCIOLOGIE n n n
n
n
n n n n n n
Kwalitatieve onderzoeksmethoden met oefeningen Inleiding tot de sociale en culturele antropologie Actuele maatschappijdiagnose: theoriegebruik in sociologisch onderzoek Actuele maatschappijdiagnose: moderniteit en postmoderniteit Bevolkingssociologie: concepten en actuele problemen Sociologische en politicologische theorieën Arbeidsrecht Socialezekerheidsrecht Sociale en politieke wijsbegeerte Academisch Frans voor sociologie Practicum
5 4 3 4 6 6 3 3 4 5 6
OPLEIDINGSONDERDEEL
VERPLICHT GEDEELTE n Religie, zingeving en levensbeschouwing n Beleidsanalyse
SP.
3 4
AFSTUDEERRICHTING SOCIOLOGIE VERPLICHT GEDEELTE - Organisatiesociologie 6 - Sociaal beleid 4 - Data-analyse: datareductie 6 - Kritische maatschappijtheorie 6 - Academisch Engels voor sociologie 5 n SEMINARIE SOCIOLOGIE 7 n MAJOR Je kiest één major van twee opleidingsonderdelen, met aansluitend een bachelorpaper. • Cultuur en religie - Cultuursociologie 4 - Godsdienstsociologie 4 • Gezin en bevolking - Gezinssociologie 4 - Gezinspedagogiek 5 • Gezondheid - Gezondheidssociologie 4 - Organisatie van de gezondheidszorg 4 • Arbeid en organisatie - Analyse arbeidsmarktveranderingen 4 - Humanresourcesmanagement 4 • Sociaal beleid - Analyse van sociale voorzieningen 4 - Sociale problemen 4 • Bachelorpaper 3 n MINOR 5 of 6 - Opleidingsonderdeel uit een major - Politieke sociologie - Mediasociologie n
VRIJE KEUZE Je vult je opleiding aan tot 180 studiepunten.
FACULTEIT SOCIALE WETENSCHAPPEN
Communicatiewetenschappen l
n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk*
INFODAG: 12 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) In de bacheloropleiding communicatiewetenschappen bestudeer je de maatschappelijke en strategische rol van media en gemedieerde communicatie. Je verdiept je in onderzoek naar mediacultuur, mediagebruik en -effecten en strategische communicatie. Je bestudeert mediastructuren, communicatietechnologieën, ethische en juridische communicatievraagstukken en bedoelde (wervende) en onbedoelde communicatieprocessen. Daarnaast verwerf je een breed inzicht in de samenleving en de sociale wetenschappen. Je voert zelf communicatiewetenschappelijk onderzoek uit en leert hoe je onderzoeksresultaten kunt terugkoppelen naar beleid en strategie. Je combineert daarbij een stevige basiskennis met kritische reflectie en analytische vaardigheden. Je leert grote hoeveelheden informatie verwerken en je leert individueel en in teamverband projecten efficiënt en effectief uit te voeren. Na de bacheloropleiding beschik je over academische (onderzoeks)competenties en een geïntegreerde expertise in het vakgebied. De opleiding biedt de mogelijkheid tot stage en internationale uitwisseling en laat je vrij om een eigen profilering uit te bouwen via keuzeopleidingsonderdelen, keuze in verschillende onderzoeksmethoden en de keuze tussen twee optietrajecten: media & samenleving en strategische communicatie. Een greep uit de behandelde onderzoeksvragen: • • • • • • •
verandert geweld op tv onze blik op de wereld? wat is de invloed van nieuwe technologieën op organisatiecommunicatie? welke rol spelen videogames in de leefwereld van jongeren? is een creatieve reclamecampagne automatisch effectief? welke strategieën worden in een verkiezingsstrijd gebruikt? wanneer wordt het publiek de mediamaker (bv. YouTube, Facebook)? welke rol spelen slanke modellen in de ontwikkeling van anorexia?
* Als doorstroomoptie binnen bachelor in de taal- en letterkunde
Kortom, de opleiding communicatiewetenschappen aan de KU Leuven biedt je alles om als een veelzijdige expert in de communicatiewetenschappen de arbeidsmarkt te betreden.
Profiel Je bent geboeid door de wereld van media en gemedieerde communicatie. Je wil de maatschappelijke en strategische aspecten van uiteenlopende communicatievraagstukken en -evoluties diepgaand bestuderen. Je bent nieuwsgierig en wil actief nieuwe ontwikkelingen in mediaproductie, marketingcommunicatie, ICT ... op de voet volgen. Je bent kritisch en wil die kritische geest verder ontplooien door wetenschappelijk onderzoek te analyseren en door zelf onderzoek uit te voeren. Wiskundige analyses en grote hoeveelheden informatie analyseren en memoriseren, schrikken je niet af. Je beschikt reeds over goede redactionele kwaliteiten en je beschouwt het als een uitdaging om die kwaliteiten verder te ontwikkelen in een academisch register. Daarnaast ben je bereid je kennis van het Frans en het Engels te verbeteren en kun je nu al geschreven en gesproken Engelse teksten vlot begrijpen. Je bent zelfredzaam en werkt vlot samen met anderen.
47
Masteropleidingen 48
n
Loopbaan
Master in de communicatiewetenschappen (60 sp.) In de masteropleiding kies je een optie. In de optie media en samenleving bestudeer je media en diversiteit, digitale mediaculturen, nieuwsindustrie en journalistieke praktijk, visuele cultuur, mediagebruik en media-effecten. In de optie strategische communicatie bestudeer je reclameeffectiviteit, interne en externe corporate communicatie, de verhoudingen tussen media en politiek en user-centered design. Na de masteropleiding ben je flexibel inzetbaar in diverse communicatievelden als communicatieonderzoeker en -expert.
8 www.kuleuven.be/ma/mcoml n
Master in de sociale en culturele antropologie (E) (120 sp.)
p. 45
n
Master of Statistics: Quantitative Analysis in the Social Sciences (60 sp.)
p. 45
n
Master in de bedrijfscommunicatie (60 sp.)
p. 51
n
Master in de journalistiek (60 sp.)
p. 55
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Afgestudeerde bachelors in de communicatiewetenschappen studeren verder om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. De bacheloropleiding communicatiewetenschappen biedt je een rechtstreekse overgang naar de master in de communicatiewetenschappen. Na deze opleiding kun je aan de slag als communicatieonderzoeker en -expert in diverse functies en sectoren. Als communicatie-expert kun je je expertise en academische (research)competenties inzetten in beleids- en organisatiefuncties binnen diverse communicatiesectoren. Afgestudeerden optie media & samenleving oriënteren zich voornamelijk naar de mediaproductie- en entertainmentsector, redactionele en journalistieke functies, en (overheids)beleidsorganen in mediawijsheid en sensibilisering. Afgestudeerden optie strategische communicatie oriënteren zich voornamelijk naar interne en externe communicatiefuncties, de marketingsector en organisaties op het raakvlak tussen IT en communicatie. Als communicatieonderzoeker kun je aan de slag bij academische onderzoeksinstellingen, marketingbureaus en studiediensten bij media-, overheids- en andere organisaties.
Studieprogramma bacheloropleiding
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
METHODE ALGEMEEN VORMEND - Methoden en technieken van het sociaalwetenschappelijk onderzoek - Sociale statistiek met oefeningen n VERDIEPEND - Initiatie in de onderzoekspraktijk: communicatiewetenschappen
SP.
6 6 6 4 6 4 6
n
ONTPLOOIING ALGEMEEN VORMEND - Fundamentele wijsbegeerte
6 8
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
DISCIPLINE n VERDIEPEND - Media-ethiek 4 - Mediarecht 5 - Communicatiewetenschappelijke beroepsoriëntatie 6 n OPTIE Je kiest één optie en volgt alle opleidingsonderdelen in die optie. 1. Optie media en samenleving - Mediabeleid 6 - Filmgeschiedenis 6 2. Optie strategische communicatie - Marketingcommunicatie 6 - Sociale marketing en voorlichting 6 METHODE SEMINARIES Je kiest twee seminaries, één per semester. - Kwalitatief seminarie - Kwantitatief seminarie - Multimethodisch seminarie
n
4
n
4
ONTPLOOIING ALGEMEEN VORMEND - Religie, zingeving en levensbeschouwing
6+6
49
n
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
DISCIPLINE n ALGEMEEN VORMEND - Inleiding tot het recht - Geschiedenis van de hedendaagse samenleving n VERDIEPEND - Populaire cultuur - Persuasieve communicatie - ICT: technologie en toepassingen - Media-effecten METHODE VERDIEPEND - Mediaonderzoek en innovatie - Kwalitatieve onderzoeksmethoden met oefeningen - Kwantitatieve data-analyse met oefeningen
4 6
n
6 6 6 6
n
ONTPLOOIING n VERDIEPEND - Academisch Frans voor communicatiewetenschappen - Academisch Engels voor communicatiewetenschappen
4 6 6
n n
5 5
3
Je vult je programma aan tot minstens 180 studiepunten met opleidingsonderdelen uit de groepen Stages en talen, Humane wetenschappen en Exacte wetenschappen.
SP.
STAGES EN TALEN Je neemt maximum 20 studiepunten uit de groepen Stages en talen. Stages: je volgt maximum één opleidingsonderdeel. - Hoor- en werkcollege videoproductie 5 - Stage 1 of 2 10 Talen - Frans III: interactie in de professionele wereld 3 - Engels III: interactie in de professionele wereld 3 - Duits II: algemeen economisch Duits 3 - Nederlandse taalbeheersing voor communicatiewetenschappen 5 - Basiscursus Duits 5 HUMANE WETENSCHAPPEN OPLEIDINGSONDERDELEN WETENSCHAPPEN
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je vanuit de bachelor in de taal- en letterkunde via de doorstroomoptie communicatiewetenschappen na de tweede fase overschakelen naar de derde fase van de bachelor in de communicatiewetenschappen in Leuven.
8 www.kuleuven.be/ba/btlk
COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN
DISCIPLINE n ALGEMEEN VORMEND - Politicologie - Sociologie - Sociale psychologie - Samenleving: feiten en problemen n VERDIEPEND - Communicatiewetenschap - Analyse van mediateksten - Mediasociologie
Derde fase
FACULTEIT LETTEREN
Taal- en letterkunde l
n n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk Campus Brussel*
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Je leert je eigen of een vreemde taal tot in de puntjes kennen en perfect beheersen. Je onderzoekt de structuur van een taal, bestudeert de sociale en historische evolutie en ontdekt de literaire wereld en oneindige rijkdom van een taal. Naast een grondige methodologische taalstudie biedt de opleiding inzicht in de cultuur van de gekozen taal, en dit binnen de bredere historische en culturele context.
50
l
Om je actieve talenkennis nog te vergroten, kun je vanaf de derde opleidingsfase tijdens een wat langere periode (bv. een semester) in een land of streek verblijven waar je gekozen taal wordt gesproken, in het kader van internationale uitwisselingsprogramma’s.
INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Campus Kulak Kortrijk Aan Campus Kulak in Kortrijk kun je de eerste en tweede bachelorfase volgen. De derde fase volg je in Leuven. Je kiest twee van de vijf aangeboden talen: Nederlands, Frans, Engels, Duits en Spaans. Bijzonder aan dit bachelorprogramma zijn de twee keuzeopties: communicatiewetenschappen en toegepaste taalkunde. Met zo'n optie blijf je weliswaar binnen de bacheloropleiding taal- en letterkunde, maar bereid je je via specifieke opleidingsonderdelen voor op de derde fase van respectievelijk de bachelor in de communicatiewetenschappen in Leuven of de bachelor in de toegepaste taalkunde in Brussel of Antwerpen.
Je kunt de opleiding volgen op drie locaties: Leuven, Brussel en Kortrijk.
Profiel
Leuven
Je hebt een uitgesproken belangstelling voor talen, literatuur en cultuur. Taal is voor jou een praktisch instrument, maar ook het voorwerp van wetenschappelijk onderzoek en bevraging. De startcompetenties verschillen van taal tot taal, maar gelden voor elke campus waar de taal in kwestie wordt aangeboden.
Je kiest uit negen talen – Nederlands, Frans, Engels, Latijn, Duits, klassiek Grieks, Italiaans, Spaans, Hebreeuws** – een combinatie van twee talen. Het schema op pagina 52 toont je de mogelijkheden. Zo kun je talen en culturen die heel intense contacten onderhouden, samen bestuderen. Die talen kunnen tot verschillende groepen (de Germaanse groep, de Romaanse groep en de klassieke en Semitische talen) en periodes behoren.
Campus Brussel Op Campus Brussel kun je binnen de eerste twee fases toegepaste taalkunde een aangepast traject volgen voor de opleiding taal- en letterkunde. De derde fase studeer je in Leuven waar je een aangepast programma binnen taal- en letterkunde volgt. In de eerste twee fases volg je drie talen (Nederlands, Frans en Engels), waarvan je er twee behoudt in de derde fase.
n n n
n
Hebreeuws***, Italiaans en Spaans: geen voorkennis; Duits: passieve voorkennis; Frans, Engels en Nederlands: actieve taalbeheersing op het niveau einde secundair onderwijs; Latijn en Grieks: kennis van ten minste één taal op het niveau einde secundair onderwijs. Voorkennis van beide talen is niet nodig: voor de tweede taal kun je een inhaaltraject volgen. Als je een klassieke met een moderne taal combineert, is voorkennis van de klassieke taal niet vereist. Je volgt voor de klassieke taal dan het inhaaltraject.
* Als doorstroomoptie binnen de bachelor in de toegepaste taalkunde ** Met ingang van 2016-2017 en onder voorbehoud van goedkeuring door de overheid, wordt het talenaanbod uitgebreid met Hebreeuws. Voor meer informatie hierover kun je de studietrajectbegeleiders van de opleiding taal- en letterkunde contacteren via
[email protected]. *** Vanaf 2016-2017 en onder voorbehoud van goedkeuring door de overheid.
Naast een vermogen tot synthese heb je ook een behoorlijk abstractievermogen. De studie gaat immers in op meer theoretische vraagstukken over taalkundige en literaire fenomenen. Als student wordt van jou een bijzonder actieve houding verwacht, niet alleen bij de individuele uitvoering van een aantal opdrachten (taken, lectuur van cursussen, seminariewerken), maar ook bij de voorbereiding van en de deelname aan colleges.
n
Het hoofdaccent ligt op de wisselwerking tussen theoretische, methodologische en praktische vorming over het begrip cultuur. Je maakt kennis met de hedendaagse opvattingen en debatten en bestudeert de structuur van de culturele sector in Vlaanderen. De studie bereidt je voor op diverse functies binnen de media, podiumkunsten, de festivalwereld, culturele werking … Naast een aantal algemene theoretische en methodologische opleidingsonderdelen zijn er jaarlijks wisselende verdiepende projecten, bijvoorbeeld rond cultuur en nieuwe media (fotografie, beeldcultuur, interculturele communicatie) of erfgoedbeleid, die kunnen aansluiten op het eindwerk. Het eindwerk en de stage nemen samen ruim een derde van je studietijd in beslag.
Ontdek hier alle profielen talen:
8 www.kuleuven.be/profielen
n
n
51
De master in de bedrijfscommunicatie wordt ingericht door de Faculteit Sociale Wetenschappen en de Faculteit Letteren. In een samenwerking tussen taal- en letterkunde en communicatiewetenschappen combineert deze opleiding de expertise van taalspecialisten met de nieuwste wetenschappelijke inzichten over interne en externe communicatie. De opleiding bestaat uit taalopleidingsonderdelen, (bedrijfs)communicatieve opleidingsonderdelen, een stage en de masterproef.
Master in de taalkunde (60 sp.) De wetenschappelijke studie van de taalkunde in haar fundamentele en toegepaste aspecten onderzoekt hoe taalsystemen werken en hoe we ze kunnen gebruiken voor nieuwe vormen van communicatie, bv. om een computer te laten spreken. Verder buigt de taalwetenschap zich ook over de geschiedenis en verandering van een taal. Master in de westerse literatuur (E) (60 sp.) Als cultureel en maatschappelijk verschijnsel is literatuur het resultaat van wisselwerkingen tussen lokale, nationale en bredere internationale tendensen. De studie van de nationale literaturen en hun relatie tot de Europese literatuur behoort dan ook tot de kern van de opleiding. Je leert concrete literaire fenomenen plaatsen in de literaire dynamiek van de West-Europese literatuur. Daarbij ga je na hoe schrijvers, werken, genres en modellen zich positioneren binnen de hen omringende literaire cultuur. Je leert hoe je zelf literaire teksten kunt analyseren. Je kiest uit diverse trajecten, waarbij je je bijvoorbeeld in één of twee nationale literaturen specialiseert, of opteert voor een meer theoretisch-vergelijkende benadering.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
TAAL- EN LETTERKUNDE
Master in de taal- en letterkunde (60 sp.) Je bestudeert de taalkunde én de letterkunde van één of twee talen. Naast een grondige beheersing van de bestudeerde taal of talen, leg je je toe op de kennis van het wetenschappelijk onderzoek, die je in de praktijk toepast in je masterproef. Centraal staan vragen naar de specificiteit van de gekozen taal: haar structuren, dynamiek, varianten en ontwikkeling, haar relaties met andere talen, de eigenheid van haar literatuur en haar relaties met de cultuur en het bredere literaire landschap.
n
Master in de bedrijfscommunicatie (60 sp.) Deze opleiding is geschikt voor wie een uitgesproken affiniteit heeft met communicatieprocessen van organisaties. Je bestudeert deze processen vanuit twee invalshoeken: enerzijds leer je communicatie in een zakelijke context begrijpen en beheersen (in je moedertaal en in minstens één andere taal), anderzijds verwerf je theoretische inzichten in bedrijfscommunicatie en de effectiviteit ervan. Op deze manier ontwikkel je strategisch inzicht in de interne en externe communicatieprocessen van bedrijven. Deze theoretische basis pas je zowel toe tijdens opdrachten als tijdens je stage.
Masteropleidingen n
Master in de culturele studies (E) (60 sp.)
Op de campussen van de Faculteit Letteren in Antwerpen en Brussel kun je ook aansluitende masteropleidingen volgen. n
master in de journalistiek (60 sp.)
p. 55
n
master in het vertalen (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 55
n
master in het tolken (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 55
n
master in de meertalige communicatie (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 55
Loopbaan
Studieprogramma bacheloropleiding*
De dienstensector (communicatie, taaladvies, interculturele relaties, cultuur en media …) binnen de bedrijfswereld, de openbare sector, het onderwijs en het onderzoek vormen het belangrijkste beroepsveld. Veel voorkomende functies zijn communicatiedeskundige, beleids- en marketingmedewerker (voornamelijk in meertalige ondernemingen), voorlichter, redacteur, vertaler (literair of zakelijk), journalist of uitgever. Ook vorming in bedrijven of diensten is een optie. Daarnaast staat ook de culturele sector zeker voor je open.
Het bachelorprogramma is gebaseerd op een aantal principes.
Afgestudeerden die de specifieke lerarenopleiding hebben gevolgd, vinden werk als leraar talen in het secundair onderwijs, het onderwijs voor sociale promotie en aan hogescholen die professionele bachelors aanbieden, zoals een leraren-, secretariaats- of marketingopleiding.
52
Wie wetenschappelijk onderzoek wil doen, werkt in de eerste plaats aan de universiteit en de geassocieerde hogescholen, maar ook in hoogtechnologische bedrijven, vooral dan op het vlak van de taaltechnologie. Ter voorbereiding worden gespecialiseerde master-na-masteropleidingen aangeboden, o.m. in de literatuurtheorie en de taalkunde. De onderzoekseenheden Taalkunde, Vertaalwetenschap en Literatuurwetenschap bieden ook de mogelijkheid om een doctoraat voor te bereiden.
n
n
n
n
n
n
Het programma stoelt op de gelijkwaardigheid van de twee bestudeerde talen, en op het evenwicht tussen de drie basisdisciplines: literatuurwetenschap, taalkunde en taalbeheersing (taal en tekst). Binnen het vastgelegde modeltraject bestaat elke opleidingsfase uit een algemene component en taalspecifieke modules. De opleidingsonderdelen met betrekking tot Duits, Engels, Frans, Italiaans en Spaans worden in deze taal gedoceerd. De andere opleidingsonderdelen worden in het Nederlands gedoceerd. Als je specialisatiemodule en je bachelorpaper (samen 17 sp.) zich binnen hetzelfde domein situeren, kun je in de derde opleidingsfase kiezen voor een prespecialisatie in een discipline: literatuur of taalkunde. De invulling van het vrije keuzepakket laat een nog verdere specialisatie (bv. in één taal of in de algemene taalkunde) toe, maar je kunt ook kiezen voor een initiatie in een derde taal zoals Zweeds, Portugees en Nieuwgrieks. In Kortrijk heb je de keuze uit volgende talen: Nederlands, Frans, Duits, Engels en Spaans. In Brussel volg je drie talen: Nederlands, Frans en Engels.
COMBINATIEMOGELIJKHEDEN
Nederlands Nederlands Frans Engels Latijn Duits Grieks Italiaans Spaans Hebreeuws
• • • • • • • •
Frans • • • • • • •
Engels • • • • • • • •
Latijn • • • • • • • •
Duits • • • • • • • •
Grieks • • • • •
Italiaans • • • • •
Spaans • • • • •
•
•
•
Hebreeuws • • • • • •
In taal- en letterkunde kun je je eigen leertraject samenstellen dankzij het grote aanbod aan keuzeopleidingsonderdelen. Dat is een absoluut pluspunt. De veelzijdige opleiding stimuleert enorm om je creativiteit en zelfstandigheid te ontwikkelen en tot uiting te brengen. (Oud-student)
* Dit is het studieprogramma van de bacheloropleiding in Leuven en Kortrijk. Aan Campus Kulak Kortrijk en aan Campus Brussel (als optie binnen toegepaste taalkunde) kun je de eerste en tweede bachelorfase volgen. De derde fase volg je in Leuven.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n
SP.
Inleiding tot de wijsbegeerte Inleiding tot de studie van de Europese literatuur en cultuur: voor 1800 Inleiding tot de studie van de Europese literatuur en cultuur: na 1800 Algemene taalwetenschap I Algemene literatuurwetenschap I Taalmodule 1 Taalmodule 2
4 4 4 4 4 20 20
STRUCTUUR VAN DE TAALMODULES (IN SP.): Literatuur
Taalkunde
Taal en tekst
6 6 6 7 4 4 7 4 8 4 4
6 6 6 6
8 8 8 4
4 6
8 4
8 4 4
n n
n n n
4 3 3
4 8
4 8
4
Derde fase SP.
Algemene taalwetenschap II Algemene literatuurwetenschap II Heuristiek en methodologie Informatiekunde voor taal- en literatuurstudenten (als je moderne talen volgt) of Tekstkritiek en teksttransmissie (als je Hebreeuws, Latijn en/of Grieks volgt) Keuzeopleidingsonderdeel Taalmodule 1 Taalmodule 2
4 4 4
4 4 20 20
STRUCTUUR VAN DE TAALMODULES (IN SP.): Duits Engels Frans Grieks Italiaans Latijn Nederlands Spaans Hebreeuws
Geschiedenis
3 3
13
OPLEIDINGSONDERDEEL
n
Inleiding
13
Tweede fase n
Taalverwerving
TAAL- EN LETTERKUNDE
Duits Engels Frans Grieks met voorkennis Grieks zonder voorkennis Italiaans Latijn met voorkennis Latijn zonder voorkennis Nederlands Spaans Hebreeuws
Literatuur
Taalkunde
Taal en tekst
6 6 6 8 6 8 8 6 8
6 6 6 6 6 6 8 6 8
8 8 8 6 8 6 4 8 4
OPLEIDINGSONDERDEEL n n n
Religie, zingeving en levensbeschouwing Bachelorpaper Keuzeopleidingsonderdelen
SP.
3 9 8
TAALMODULE 1: n Literatuur n Taalkunde
8 8
TAALMODULE 2: n Literatuur n Taalkunde
8 8
SPECIALISATIEMODULE TE KIEZEN UIT: n Algemene taalkunde n Algemene literatuurwetenschap n Cultuur en geschiedenis van de oudheid
8 8 8
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de taal- en letterkunde ook n de doorstroomoptie communicatiewetenschappen volgen. Daarna kun je overschakelen naar de derde fase van de bachelor in de communicatiewetenschappen in Leuven. n de doorstroomoptie toegepaste taalkunde volgen. Daarna kun je overschakelen naar de derde fase van de bachelor in de toegepaste taalkunde in Brussel of Antwerpen. Aan Campus Brussel kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de toegepaste taalkunde de doorstroomoptie taal- en letterkunde volgen. Daarna kun je overschakelen naar de derde fase van de bachelor in de taal- en letterkunde in Leuven.
8 www.kuleuven.be/ba/bttbx
53
FACULTEIT LETTEREN
l
Toegepaste taalkunde
l
n n o
Campus Sint-Andries Antwerpen Campus Brussel Campus Kulak Kortrijk*
INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 7 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) In de bacheloropleiding toegepaste taalkunde leer je vlot communiceren in het Nederlands en in twee vreemde talen. Praktische taalvaardigheid en kennis van land, volk en cultuur zijn belangrijke pijlers van de opleiding. Mee dankzij de brede academische basis ontwikkel je ook een kritische blik en een scherp abstractievermogen. Je kiest minstens één schooltaal, dus Duits, Engels of Frans, die je met een andere taal combineert: n
n n
in Antwerpen: Italiaans, Spaans, Russisch, Arabisch, Vlaamse Gebarentaal of een andere schooltaal; in Brussel: Italiaans, Spaans, Pools of een andere schooltaal. in Kortrijk: Spaans of een andere schooltaal.
Campus Brussel Op Campus Brussel kun je Frans, Engels of Chinees in de vorm van een keuzeopleidingsonderdeel als derde vreemde taal bijnemen. Uiteraard zijn er ook nog andere keuzeopleidingsonderdelen die je bv. leren ondertitelen, je interculturele competenties aanscherpen of je stage laten lopen bij een Brusselse culturele instelling. Bijzonder aan dit bachelorprogramma is de keuzeoptie taalen letterkunde. Met die optie combineer je drie talen (Nederlands, Frans en Engels) maar voor twee ervan verdiep je je ook in de literatuur van die talen. Voor de derde fase sluit je aan bij de bachelor in de taal- en letterkunde in Leuven.
54
Wat ook je talencombinatie is, Nederlands behoort sowieso tot je pakket. Aan het einde van de bacheloropleiding heb je een hoog niveau van mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid. Hoorcolleges, praktijkseminaries en werkcolleges zijn de belangrijkste werkvormen. De interactie tussen studenten en docenten is groot, ook al omdat vaak in kleine groepen wordt gewerkt. Je kunt de opleiding volgen op drie locaties: Antwerpen, Brussel en Kortrijk. Wie in de derde bachelorfase voor een Erasmusuitwisseling kiest, perfectioneert zijn of haar taalvaardigheid bijna tot op het niveau van een moedertaalspreker.
Campus Sint-Andries Antwerpen Campus Sint-Andries Antwerpen biedt binnen het domein toegepaste taalkunde als enige Arabisch aan. Kennis van het Arabisch maakt het mogelijk om met ruim 280 miljoen mensen in meer dan twintig landen in het Midden-Oosten en NoordAfrika te communiceren. De academische opleiding Vlaamse Gebarentaal (VGT) is uniek in België. Alleen wie Vlaamse Gebarentaal kent, kan de Vlaamse Dovengemeenschap echt ontmoeten.
* Als doorstroomoptie binnen de bachelor in de taal- en letterkunde
Campus Kulak Kortrijk Op Campus Kulak Kortrijk kun je als doorstroomoptie binnen de bachelor taal- en letterkunde de eerste twee fases van de bachelor in de toegepaste taalkunde volgen. Voor de derde fase trek je naar Antwerpen of Brussel.
Profiel Je bent gebeten door de taalmicrobe en communicatie staat in jouw voorkeurlijstje helemaal bovenaan. Je wil een rol van betekenis spelen in de meertalige, multiculturele wereld van vandaag. Je denkt aan een baan als taalspecialist bij een internationale instelling, een internationaal bedrijf of bij de overheid. Het spreekt voor zich dat taalvakken in de secundaire school je heel erg boeien en dat je een meer dan gewone belangstelling hebt voor de politieke, de sociale, de culturele en de economische tendensen in de wereld. Voor Duits, Frans en Engels wordt voorkennis verwacht. Ontdek hier alle profielen talen:
8 www.kuleuven.be/profielen
Masteropleidingen n
Master in het vertalen* (60 sp.) Bij vertalen komt veel meer kijken dan talenkennis alleen. Vertalen vraagt ook kennis van culturele verschillen, van teksten en hun functies, van vertaalstrategieën, van de efficiëntste manier om met bronnen om te gaan. Je leert onder meer websites, multimediaproducten, brochures, literaire en technische teksten en juridische documenten vertalen. Vertalers zijn ook nodig om films te ondertitelen en websites en videogames aan lokale markten aan te passen.
n
Master in de taalkunde (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 51
n
Master in de westerse literatuur (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 51
n
Master in de culturele studies (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 51
De opleidingen toegepaste taalkunde in Antwerpen en Brussel zijn allebei lid van CIUTI, de gerenommeerde internationale raad van universitaire instellingen voor vertalers en tolken. Het lidmaatschap is een kwaliteitslabel dat alleen de beste vertaal- en tolkinstellingen toekomt.
Master in het tolken* (60 sp.)
Master in de meertalige communicatie* (60 sp.) Aan de hand van concrete voorbeelden leer je hoe je je taalvaardigheid strategisch en kritisch inzet in bedrijfscontexten. Je bepaalt deels zelf je pakket opleidingsonderdelen: wil je de nadruk op talen leggen of verkies je bedrijfsopleidingsonderdelen zoals reclame en consumentengedrag? Je kunt je meteen specialiseren of alle opties openhouden.
Loopbaan Velen komen in de particuliere sector terecht: in de vertaal- en tolksector (vaak freelance), waar een nijpend tekort aan professionals heerst, bij banken, in de telecom- en uitzendsector, bij uitgeverijen of in de distributie. Ook de overheid en de media hebben taal- en vertaalexperts en communicatiedeskundigen nodig. Wie een lerarenopleiding heeft gevolgd, kan in het onderwijs aan de slag.
TOEGEPASTE TAALKUNDE
Je krijgt een grondige mondelinge en schriftelijke allround training in drie talen: het Nederlands en twee vreemde talen. Je wordt op de hoge eisen van het tolkberoep voorbereid. Je leert de basistechnieken van het tolken kennen in een brede waaier aan contexten, bv. bedrijfstolken en sociaal tolken, vanuit zowel een wetenschappelijk als een praktisch en marktgericht perspectief. n
n
Enkele concrete beroepen in specifieke sectoren:
55
n
n n
Master in de journalistiek (60 sp.)
n
Deze master leidt journalisten op met een brede algemene vorming, een kritische geest en een grondige talenkennis. Je verdiept je in de journalistieke theorie en onderzoeksmethoden en leert taal en nieuwe media kritisch te analyseren. Je gaat ook op stage op redacties, bij productiehuizen en bij ervaren beroepsjournalisten. Je kunt deze masteropleidingen volgen aan Campus Brussel of Campus Sint-Andries Antwerpen. Naast de vier bovengenoemde masteropleidingen kun je na je bacheloropleiding in de toegepaste taalkunde ook doorstromen naar een aantal andere masteropleidingen in Leuven. n
Master in de bedrijfscommunicatie (60 sp.)
p. 51
n
Master in de taal- en letterkunde: p. 51 Nederlands, Frans, Engels, Latijn, Duits, Grieks, Italiaans, Spaans en Hebreeuws (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
n n n
communicatieverantwoordelijke in de profit- en non-profitsectoren redactiemedewerker bij een tijdschrift freelance journalist gerechtsvertaler redacteur uitgeverij projectmanager in een vertaalbureau
Studieprogramma bacheloropleiding Het programma is gebaseerd op de gelijkwaardigheid van twee vreemde talen en op het evenwicht tussen vier basisdisciplines: taalkunde, taalbeheersing/taalverwerving, taal en cultuur, en vertalen en communicatie. Binnen het vastgelegde modeltraject bestaat elke opleidingsfase verder uit algemene, wetenschappelijke opleidingsonderdelen en uit taalspecifieke opleidingsonderdelen Nederlands. De opleidingsonderdelen met betrekking tot de vreemde talen worden in de vreemde taal gedoceerd. De andere opleidingsonderdelen worden in het Nederlands gedoceerd.
* Deze opleiding kun je volgen aan Campus Sint-Andries Antwerpen en aan Campus Brussel met als talen: Nederlands, Frans, Engels, Duits, Italiaans en Spaans. In Antwerpen worden ook Arabisch, Russisch en Vlaamse Gebarentaal aangeboden; in Brussel kun je ook kiezen voor Russisch.
Studieprogramma bacheloropleiding Antwerpen
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
Derde fase SP.
ALGEMENE OPLEIDINGSONDERDELEN n Algemene taalwetenschap n Filosofie n Europa: geschiedenis en instellingen n Tekstwetenschap I
3 3 3 3
TAALSPECIFIEKE OPLEIDINGSONDERDELEN NEDERLANDS n Taalkunde n Mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid I n Cultuurgeschiedenis I
4 4 4
VREEMDE TAAL 1 Taalkunde I n Cultuurgeschiedenis I n Schriftelijke taalvaardigheid I n Mondelinge taalvaardigheid I
18
VREEMDE TAAL 2 Taalkunde I n Cultuurgeschiedenis I n Schriftelijke taalvaardigheid I n Mondelinge taalvaardigheid I
18
n
ALGEMENE OPLEIDINGSONDERDELEN Religie, zingeving en levensbeschouwing n Wetenschappelijke vorming Je kiest minstens één opleidingsonderdeel. - Communicatie voor overheid en bedrijf - Mediacommunicatie - Vertaal- en tolkwetenschap II n Bachelorpaper n
TAALSPECIFIEKE OPLEIDINGSONDERDELEN NEDERLANDS PLICHT Retorica en argumentatieleer of Nederlands: variatie in taal, spraak en stijl n Schriftelijke taalvaardigheid III KEUZE Mondelinge taalvaardigheid III n Retorica en argumentatieleer of Nederlands: variatie in taal, spraak en stijl n
56
Tweede fase SP.
ALGEMENE OPLEIDINGSONDERDELEN n Tekstwetenschap II n Medialandschap n Vertaal- en tolkwetenschap I n Communicatiewetenschap I
3 3 3 3
TAALSPECIFIEKE OPLEIDINGSONDERDELEN NEDERLANDS n Schriftelijke taalvaardigheid II n Reviseren en formuleren n Mondelinge taalvaardigheid II n Cultuurgeschiedenis II
3 3 3 3
VREEMDE TAAL 1 Taalkunde II n Cultuurgeschiedenis II n Schriftelijke taalvaardigheid II n Mondelinge taalvaardigheid II
18
VREEMDE TAAL 2 Taalkunde II n Cultuurgeschiedenis II n Schriftelijke taalvaardigheid II n Mondelinge taalvaardigheid II
18
n
n
SP.
n
n
OPLEIDINGSONDERDEEL
OPLEIDINGSONDERDEEL
VREEMDE TAAL 1 Keuze uit opleidingsonderdelen als taalkunde, cultuurgeschiedenis, voorbereidend tolken, zakelijke communicatie, schrijven en vertalen
3 3-6
8 6-12 3 3 3 3 3 3 15-18
VREEMDE TAAL 2 15-18 Keuze uit opleidingsonderdelen als taalkunde, cultuurgeschiedenis, voorbereidend tolken, zakelijke communicatie, schrijven en vertalen KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN 0-9 Keuze uit opleidingsonderdelen als sociale media, methoden van corpuslinguïstiek, statistiek, terminologie en ICT, marketing, personeel en organisatie, culturele stromingen, taal en de wereld, lessen van de XXIe eeuw
Ik ging voor toegepaste taalkunde met keuzetalen Engels en Spaans, aangevuld met een master in meertalige communicatie. Die biedt me alle mogelijkheden om later in het bedrijfsleven terecht te komen. De interne of externe communicatie van een bedrijf verzorgen, dat lijkt me wel wat. Maar ook andere jobs zijn mogelijk. Mijn opleiding biedt een brede basis, ik kan er alle kanten mee uit. (Student)
Studieprogramma bacheloropleiding Brussel
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
ALGEMENE OPLEIDINGSONDERDELEN n Algemene taalwetenschap n Recht en (inter)nationale instellingen of Algemene economie n Inleiding tot de filosofie n Europese cultuur en literatuur: 18e-21e eeuw TAALSPECIFIEKE OPLEIDINGSONDERDELEN NEDERLANDS n Taalkunde n Taalbeheersing
Derde fase SP.
3 3 3 3 3
6 6 6 6 3 3
VREEMDE TAAL 2 Taalkunde n Taalbeheersing n Vertaling n Taal & cultuur
6 6 3 3
n
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
ALGEMENE OPLEIDINGSONDERDELEN n Religie, zingeving en levensbeschouwing n Terminologiebeheer n Vertaalwetenschap of Inleiding tot de communicatiewetenschappen of Inleiding tot de journalistiek n Bachelorproef
3 9
TAALSPECIFIEKE OPLEIDINGSONDERDELEN NEDERLANDS n Taalbeheersing
6
VREEMDE TAAL 1 Taalkunde n Taalbeheersing n Vertaling n Taal & cultuur (geschiedenis/literatuur)
3 3 3 6
VREEMDE TAAL 2 Taalkunde n Taalbeheersing n Vertaling n Taal & cultuur (geschiedenis/literatuur)
3 3 3 6
KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN
6
n
n
3 3 3 3
SP.
ALGEMENE OPLEIDINGSONDERDELEN n Informatiebronnen en academische schrijfvaardigheid n Taal en technologie
3 3
TAALSPECIFIEKE OPLEIDINGSONDERDELEN NEDERLANDS n Taalkunde n Taalbeheersing
6 6
VREEMDE TAAL 1 Taalkunde n Taalbeheersing n Vertaling n Taal & cultuur
6 6 3 3
n
VREEMDE TAAL 2 Taalkunde n Taalbeheersing n Vertaling n Taal & cultuur
6 6 3 3
KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN
6
n
SP.
Aan Campus Brussel kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de toegepaste taalkunde ook de doorstroomoptie taal- en letterkunde volgen (p. 54). Daarna kun je overschakelen naar de derde fase van de bachelor in de taal- en letterkunde in Leuven. Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor taal- en letterkunde de doorstroomoptie toegepaste taalkunde volgen. Daarna kun je overschakelen naar de derde fase van de bachelor in de toegepaste taalkunde in Antwerpen of Brussel.
8 www.kuleuven.be/ba/btlk
TOEGEPASTE TAALKUNDE
VREEMDE TAAL 1 n Taalkunde n Taalbeheersing n Vertaling n Taal & cultuur
OPLEIDINGSONDERDEEL
57
FACULTEIT LETTEREN
Taal- en regiostudies: arabistiek en islamkunde, japanologie, Oude Nabije Oosten - egyptologie, sinologie, slavistiek en Oost-Europakunde
n
58
Leuven
l
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Loopbaan
De laatste twintig jaar is de belangstelling voor de niet-westerse talen en culturen spectaculair gestegen. Dat heeft zowel te maken met de grote aantrekkingskracht die uitheemse culturen uitoefenen als met de sterke toename van de contacten tussen West-Europa, Noord-Afrika en de islamitische wereld, en de oosterse en Oost-Europese cultuurgebieden.
Vlaanderen wordt hoe langer hoe meer een multiculturele samenleving. Het is niet langer de Vlaming die de wereld verkent, de wereld is aanwezig in Vlaanderen. Migrantenbeleid en -problematiek komen bijna dagelijks in het nieuws, veel bedrijven hebben Chinese, Japanse of Oost-Europese handelspartners, de Brusselse regio fungeert als zenuwcentrum voor de Europese Unie, de islam is de tweede religie van België en er is dus behoefte aan kennis over deze religie bij o.m. regerings- en maatschappelijke instanties. Dit zijn maar enkele voorbeelden waaruit blijkt dat er steeds meer nood is aan deskundigen inzake politiek, economie, taal en cultuur van die landen. Ook is er een sterk groeiende belangstelling voor het culturele erfgoed van de wereld buiten Europa. Als student taal- en regiostudies word je ingewijd in de vele facetten van de beschaving die je bestudeert.
Aan de KU Leuven krijg je de kans je te verdiepen in de taal en cultuur van die landen, niet alleen vanuit hedendaags maar ook vanuit historisch perspectief. Alle culturen, zowel uit het Nabije en Verre Oosten als uit Oost-Europa, hebben diepgewortelde tradities die ook nu nog als vormende en creatieve factor doorwerken. Zonder inzicht in deze traditionele dimensie kun je nooit een goede kijk krijgen op de hedendaagse samenlevingen. In een opleiding taal- en regiostudies bestudeer je cultuurgebieden in hun totaliteit. Anders dan bij een opleiding taalen letterkunde krijg je hier een volledig beeld geschetst door een combinatie van invalshoeken. Je leert er niet enkel de talen, je bestudeert ook de letterkunde, geschiedenis, economie, recht, religie, filosofie, kunst, sociale en politieke instellingen van je interessegebied. Na de bacheloropleiding kun je de rechtstreeks aansluitende master volgen. Je kunt ook kiezen voor de master in de culturele studies, bedrijfscommunicatie of een ander masterprogramma (eventueel na een voorbereidingsprogramma).
Profiel Voor alle richtingen binnen taal- en regiostudies geldt dat je een bijzondere aanleg hebt voor talen, aangezien je talen (be)studeert die qua structuur en woordenschat sterk van de West-Europese talen verschillen. Verder heb je een sterke en brede interesse voor historische processen, internationale relaties, literatuur en wereldgeschiedenis. Voorkennis van de oosterse of Oost-Europese talen die je gaat studeren, is niet vereist. Een passieve kennis van Frans, Engels en Duits is belangrijk. Ontdek hier alle profielen talen:
8 www.kuleuven.be/profielen
Afgestudeerden vinden werk in de openbare of private sector als vertaler of tolk, of als administratief of commercieel medewerker. Je kunt terecht in bedrijven, in de bank- en verzekeringswereld, in openbare instellingen en administraties. Sommigen bouwen een carrière uit als journalist in de geschreven pers, bij de radio of de televisie. Ook de culturele sector biedt mogelijkheden: culturele vormingscentra, uitgeverijen, tentoonstellingen, musea, archieven, bibliotheken. Of misschien heb je meer interesse voor de toeristische sector (reisbureaus, gidsen …). Steeds meer afgestudeerden werken in diplomatieke diensten en helpen zo mee aan de bevordering van de relaties van België met landen en gebieden van het Nabije Oosten, het Midden- of Verre Oosten of de Slavische wereld. Voorbeelden van zulke diensten zijn Interculturele Betrekkingen, Ontwikkelingssamenwerking, Buitenlandse Zaken en Buitenlandse Handel. Vaak krijg je dan ook de kans om voor je baan zelf naar het buitenland te gaan voor korte of langere verblijven. Verder kun je aan de slag gaan als leerkracht, voornamelijk in het hoger onderwijs of in het onderwijs voor sociale promotie.
FACULTEIT LETTEREN
Taal- en regiostudies: arabistiek en islamkunde n
Leuven
l
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Algemene info over bacheloropleiding, profiel en loopbaan op p. 58
Masteropleidingen n
Master in de taal- en regiostudies: arabistiek en islamkunde (60 sp.)* De opleiding omvat drie centrale componenten: de Arabische taal, de studie van de Arabische wereld in zijn historische en actuele dimensies en de studie van de islam vanuit de invalshoek van cultuur, intellectuele stromingen en religie. Veel aandacht gaat naar taalkundige vorming, specifieke aspecten van de Arabische cultuur en specialisaties binnen de islamkunde.
n
Master in de culturele studies (60 sp.)
p. 51
n
Master in de bedrijfscommunicatie (60 sp.)
p. 51
n
Master in de taalkunde (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 51
Studieprogramma bacheloropleiding Het Arabisch is een van de grote wereldtalen en een van de belangrijkste communicatiemiddelen in een erg uitgestrekt gebied waar de islam geldt als religieus bindmiddel. In dit gebied heerst een transnationale cultuur. In de opleiding arabistiek en islamkunde bestudeer je naast het modern Standaardarabisch, de studie van een gesproken variant (Levantijns) en het klassiek Arabisch ook de historische, doctrinaire, politieke en culturele ontwikkeling van de regio en de islam. Tijdens de eerste opleidingsfase ligt de nadruk op de verwerving van een degelijke actieve kennis van het modern Standaardarabisch. Daarnaast maak je grondig kennis met de politieke en religieuze ontwikkelingen in de Arabische wereld met een nadruk op actualiteit en de studie van het MiddenOosten en Noord-Afrika. Vanaf de eerste fase kies je voor de minor taal, cultuur, geschiedenis en maatschappij of voor de minor in economisch beleid en management. n
n
* Deze master telt vanaf academiejaar 2017-2018 mogelijk 120 studiepunten.
In de minor taal, cultuur, geschiedenis en maatschappij krijg je de kans om de Arabische cultuur in al haar aspecten in een ruim methodologisch, historisch of geografisch kader te plaatsen. In de minor in economisch beleid en management maak je kennis met de diverse aspecten van de economie en het bedrijfsleven, zoals de economische wetenschap, boekhouden en bedrijfseconomie.
59
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
Tweede fase SP.
Inleiding tot de wijsbegeerte
TAAL Modern Standaardarabisch I n Inleiding tot de Arabische letterkunde n Inleiding tot de taalkunde van het Arabisch n
REGIO Geschiedenis van het Midden-Oosten en Noord-Afrika vanaf WOI n Inleiding tot de islamitische geschiedenis tot WOI n Inleiding tot de islam n Hedendaagse islam n Islamic Law and Ficq
4
60
n n
18 4 4
n
MINOR TAAL, CULTUUR, GESCHIEDENIS EN MAATSCHAPPIJ n Je kiest twee opleidingsonderdelen (één van 4 of 5 sp. en één van 6 sp.). - Sociologie - Politicologie - Geschiedenis van de Balkan - Inleiding tot de sociale en culturele antropologie - Inleiding tot het jodendom - Inleiding in de antropologie en criminologische thema’s - Turks I - Inleiding in de antropologische en criminologische thema’s
OPLEIDINGSONDERDEEL
4 4 4 4 4
6 6 4 4 4 6 6
TAAL Modern Standaardarabisch II n Gesproken Arabisch: Levantijns I n Klassiek Arabische teksten n
REGIO Thema’s uit de islamitische geschiedenis n Politieke economie van het Midden-Oosten en Noord-Afrika n Koran en islamitisch religieus denken n
MINOR TAAL, CULTUUR, GESCHIEDENIS EN MAATSCHAPPIJ n Keuzeopleidingsonderdelen
MINOR IN ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT n Economie 6 n Keuzeopleidingsonderdeel 4
3 4 24 4 4 3 4 4
10
MINOR IN ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Accountancy 6 n Keuzeopleidingsonderdeel 4 n
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
Religie, zingeving en levensbeschouwing Bachelorpaper
3 9
TAAL Gesproken Arabisch: Levantijns II n Modern Standaardarabisch III n Sociolinguïstiek van de Arabische wereld
4 20 4
n n
5
Encyclopedie en methodologie in de islamkunde Informatiekunde
SP.
n
REGIO Actualiteit van het Midden-Oosten en Noord-Afrika 4 n Klassieke islamitische geschiedenis (610-945 AD) 4 n
MINOR TAAL, CULTUUR, GESCHIEDENIS EN MAATSCHAPPIJ n Keuzeopleidingsonderdelen
12
MINOR IN ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Mens en organisatie 6 n Marketing 6 n
FACULTEIT LETTEREN
Taal- en regiostudies: japanologie n
Leuven
l
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Algemene info over bacheloropleiding, profiel en loopbaan op p. 58
Masteropleidingen n
Master in de taal- en regiostudies: japanologie (60 sp.)* Je bekwaamt je in taalkundige vorming en verdiept je in de Japanse cultuur. Einddoel is je enerzijds goed voor te bereiden op een verdere loopbaan in het wetenschappelijk onderzoek en anderzijds kritische vaardigheden en intellectuele routines aan te leren die ook buiten het eigen vak nuttig zijn en waarmee je je in het Japanse taalgebied kunt bewegen.
Studieprogramma bacheloropleiding Japanologie stelt de Japanse taal centraal tegenover de achtergrond van de Japanse cultuur, geschiedenis, filosofie, economie en politiek. De major is voor alle studenten japanologie dezelfde. Het belangrijkste onderdeel ervan is de intensieve verwerving van het modern Japans. Daarnaast krijg je nog een inleiding op de diverse aspecten van de Japanse cultuur, maatschappij, geschiedenis, godsdiensten, politiek en recht, en een aantal opleidingsonderdelen van filosofische en wereldbeschouwelijke aard. Naast de major kies je één specifieke minor: de cultuurhistorische of de minor in economisch beleid en management. n
n
Master in de culturele studies (60 sp.)
p. 51
n
Master in de bedrijfscommunicatie (60 sp.)
p. 51
n
Master in de taalkunde (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 51
* Deze master telt vanaf academiejaar 2017-2018 120 studiepunten.
n
In de cultuurhistorische minor krijg je de kans om de Japanse cultuur in al haar aspecten in een ruim methodologisch, historisch of geografisch kader te plaatsen. In de economische minor maak je kennis met de diverse aspecten van de economie en het bedrijfsleven, voornamelijk onderverdeeld in economisch beleid en management.
Je wordt aangemoedigd om tijdens je studies een jaar in Japan te studeren. Daarvoor zijn enkele beurzen beschikbaar.
61
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
Inleiding tot de wijsbegeerte Recht of Sociologie
TAAL n Modern Japans I: taalkunde n Modern Japans I: oefeningen
Tweede fase SP.
4
4
Informatiekunde Methodologie en digitale geletterdheid in Japanse studies
TAAL Modern Japans II: taalkunde n Modern Japans II: oefeningen n Klassiek Chinees I of Koreaanse cultuur n
8 22 6 4 4
CULTUURHISTORISCHE MINOR Inleiding tot de studie van de Europese literatuur en cultuur: na 1800 n Opleidingsonderdeel te kiezen uit sinologie
4 4
n
MINOR ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT n Economie
n n
REGIO Geschiedenis van het moderne Japan n Ruimtelijke organisatie en maatschappij in Japan n Introduction to Japanese Culture and Society n
OPLEIDINGSONDERDEEL
4 10 13
4 6 4 4 4
CULTUURHISTORISCHE MINOR Inleiding tot de sociale en culturele antropologie n Opleidingsonderdeel uit andere discipline
4 4
MINOR ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Economische ontwikkelingen van Japan n Accountancy
4 6
n
62
4
REGIO Geschiedenis van Japan voor 1868 n Japanse godsdiensten n Japanse letterkunde n Binnen- en buitenlandse politiek van Japan n
n
6
SP.
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
Religie, zingeving en levensbeschouwing Bachelorpaper
SP.
3 9
TAAL Modern Japans III: taalkunde n Modern Japans III: taalbeheersing n Grammatica van het klassiek Japans
8 12 4
REGIO Inleiding tot de Oost-Aziatische kunst n Kalligrafie en cursief schrift
4 3
CULTUURHISTORISCHE MINOR Koreaans n Opleidingsonderdelen uit andere discipline
8 8
MINOR ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Mens en organisatie n Marketing n Keuzemodule economie
6 6 4
n
n
n
n
FACULTEIT LETTEREN
Taal- en regiostudies: Oude Nabije Oosten - egyptologie n
Leuven
l
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Algemene info over bacheloropleiding, profiel en loopbaan op p. 58
Masteropleidingen n
Master in de taal- en regiostudies: egyptologie (60 sp.) Aansluitend bij de hoofdaccenten van het Leuvense egyptologische onderzoek biedt de opleiding een verdieping in de archeologie, de funeraire cultuur, en de laat-Egyptische tempelteksten. Via deze invalshoeken komen ook allerlei andere aspecten van de Egyptische taal en cultuur (religie, maatschappij, geschiedenis) aan bod. Bijna alle studenten kiezen voor een onderwijsperiode in Cairo, die hen direct confronteert met de interdisciplinariteit van het vak en met de manieren waarop het in de context van het moderne Egypte wordt beoefend. De opleiding besteedt veel aandacht aan methodes om over vakinhoudelijke aspecten te communiceren.
n
Master in de culturele studies (60 sp.)
p. 51
n
Master in de bedrijfscommunicatie (60 sp.)
p. 51
n
Master in de geschiedenis van de oudheid (60 sp.) na specifieke minor of voorbereidingsprogramma
p. 69
n
Master in de archeologie (60 sp.) na specifieke minor of voorbereidingsprogramma
p. 72
n
Master in de taalkunde (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 51
63
Studieprogramma bacheloropleiding Deze studierichting richt zich op het oude Egypte. Je bestudeert niet alleen de talen, maar ook de geschiedenis, archeologie, kunst, religie en sociopolitieke aspecten van het oude Egypte. Daarnaast krijg je via een aantal opleidingsonderdelen een methodologisch kader aangeboden om je op een academische manier te verdiepen in de wereld van het oude Egypte, met een sterke focus op digitale toepassingen. Je krijgt ook enkele opleidingsonderdelen van filosofische en wereldbeschouwelijke aard. Je kiest een minor in de geschiedenis van de oudheid als je geïnteresseerd bent in de hellenistisch-oosterse mengcultuur die in de late oudheid in het Nabije Oosten ontstond, of een minor in de archeologie, die je opleidt in de archeologische methoden en technieken.
Eerste fase
Tweede fase
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
n
n
REFLECTIE Inleiding tot de wijsbegeerte
4
METHODOLOGIE n Algemene taalwetenschap I n Statistiek voor humane wetenschappen
4 4
MAJOR EGYPTOLOGIE Methodologie I: werkinstrumenten van het egyptologisch onderzoek n Wetenschapsgeschiedenis van de egyptologie n Archeologie en materiële cultuur van Egypte n Geschiedenis van Egypte en haar internationale context n Egyptisch Ia: inleiding in het Middelegyptisch n Egyptisch Ib: lectuur van gevarieerde teksten in het Middelegyptisch n
64
OPLEIDINGSONDERDEEL
3 3 6 4 8 8
MINOR OUDHEID n Oefening oudheid 6 n Geschiedenis van Griekenland en Rome 6 n Klassiek Grieks: initiatie 4 OF MINOR ARCHEOLOGIE n Theorie, methode en praktijk van de archeologie I 10 n Inleiding in de historische archeologie 6 of Inleiding in de archeologie van de pre- en protohistorie 6
Bij de keuze van taal- en regiostudies gaat het om moed. Moed om je gezichtsveld doelbewust te verbreden. Een cultuur van dichterbij bestuderen betekent er een genuanceerder beeld van krijgen zónder je kritisch vermogen uit te schakelen. (Oud-student)
n n
SP.
Informatiekunde Inleiding tot de antropologie Inleiding tot het historisch onderzoek
4 4 4
MAJOR EGYPTOLOGIE Methodologie van het egyptologisch onderzoek II n Egyptisch IIa: Middelegyptische tekstlectuur n Egyptisch IIb: analyse van teksten uit het Nieuwe Rijk n Koptisch I: inleiding in het Sahidische dialect n Vroegchristelijke teksten over de overgang van polytheïsme naar monoitheïsme n Archeologie van Egypte A n Sociale en economische aspecten van het oude Egypte n
KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN Je kiest 10 sp. uit onderstaande lijst. n Inleiding historische archeologie n Inleiding archeologie pre- en protohistorie n Inleiding tot de materiële beeldcultuur n Inleiding tot de osteoarcheologie n Griekse historische teksten A n Geschiedenis van de Griekse literatuur n Griekse taalkunde I n Thema's uit de oudheid: de Griekse stadstaat n Thema's uit de oudheid: het Romeinse wereldrijk n Sociaal-economische geschiedenis van de Grieks-Romeinse oudheid n Geschiedenis van het antiek recht n Mentaliteitsgeschiedenis van de Grieks-Romeinse oudheid n Griekse mythologie en godsdienst n Romeinse godsdienst n Babylonisch n Hebreeuws
4 6 6 6 4 4 4
6 6 4 4 4 4 6 6 4 4 4 4 4 4 10 10
VRIJE KEUZE Je kiest 1 opleidingsonderdeel van 4 sp.
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n
Religie, zingeving en levensbeschouwing Topografie en cartografie Bachelorpaper
SP.
3 4 9
MAJOR EGYPTOLOGIE Egyptisch III: analyse van teksten uit het Oude Rijk n Digitale epigrafie n Demotisch n Archeologie van Egypte B n Religie van het oude Egypte
6 6 8 6 4
MINOR ARCHEOLOGIE Natuurwetenschappen en archeologie n Fieldschool
4 4
MINOR OUDHEID Methodologie van de bronnen (oudheid) n Griekse historische teksten B
4 4
n
n
n
VRIJE KEUZE Je kiest 1 opleidingsonderdeel van 6 sp.
FACULTEIT LETTEREN
Taal- en regiostudies: sinologie n
Leuven
l
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Algemene info over bacheloropleiding, profiel en loopbaan op p. 58
Masteropleidingen n
Master in de taal- en regiostudies: sinologie (60 sp.)* Je bouwt je aangeleerde taalkundige vaardigheden verder uit. Je verdiept je kennis en vaardigheden, ofwel in het domein van de Chinese filosofie en geschiedenis ofwel in een zelf gekozen economische specialisatie. Er gaat ook veel aandacht naar de verwerving van algemene onderzoeksstrategieën, mondelinge en schriftelijke communicatieve vaardigheden, en de specialisatie in een aspect van de Chinese wereld naar keuze.
n
Master in de culturele studies (60 sp.)
p. 51
n
Master in de bedrijfscommunicatie (60 sp.)
p. 51
n
Master in de taalkunde (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 51
* Deze master telt vanaf academiejaar 2017-2018 120 studiepunten.
Studieprogramma bacheloropleiding De Chinese taal staat centraal tegen de achtergrond van de Chinese cultuur, geschiedenis, filosofie, economie en politiek. De major is voor alle studenten sinologie dezelfde. Het belangrijkste onderdeel ervan is de verwerving van het modern Chinees. Je volgt ook klassiek Chinees, een schrijftaal die grote invloed heeft uitgeoefend op de moderne taal. Daarnaast krijg je een inleiding in de diverse aspecten van de Chinese cultuur, maatschappij, geschiedenis, godsdiensten, politiek en recht. Je krijgt ook een aantal opleidingsonderdelen van filosofische en wereldbeschouwelijke aard. Naast de major kies je één specifieke minor: de cultuurhistorische minor of de minor in economisch beleid en management. n
n
In de cultuurhistorische minor krijg je de kans om de Chinese cultuur in al haar aspecten in een ruim methodologisch, historisch of geografisch kader te plaatsen. In de economische minor maak je kennis met de diverse aspecten van de economie en het bedrijfsleven, zoals de economische wetenschap, boekhouden en marketing.
Na de derde opleidingsfase kun je met een beurs een half of heel jaar in China of Taiwan gaan studeren.
65
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
Inleiding tot de wijsbegeerte
TAAL Modern Chinees I: taalkunde n Modern Chinees I: oefeningen n Klassiek Chinees I n
REGIO Inleiding tot de Chinese cultuur n Geschiedenis van China tot 1600 n Chinese religie n
Derde fase SP.
4
n n
16 16 4 4 4 4
n
Religie, zingeving en levensbeschouwing Chinese filosofie / Chinese Philosophy Bachelorpaper
TAAL Modern Chinees III: taalkunde n Modern Chinees III: oefeningen n
6 4 6
MINOR ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Marketing n Mens en organisatie n Keuzeopleidingsonderdeel
6 6 6
4 4
MINOR ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Economie
6
n
SP.
Informatiekunde Encyclopedie van de sinologie
4 6
TAAL Modern Chinees II: taalkunde n Modern Chinees II: oefeningen n Klassiek Chinees II
12 11 4
n n
n
REGIO Geschiedenis van het moderne China n Ruimtelijke organisatie en maatschappij in China n Taal en politiek in China n Kalligrafie en cursief schrift
4 4 4 3
CULTUURHISTORISCHE MINOR Methoden en technieken van het sociaalwetenschappelijk onderzoek n Chinese literatuur
6 4
MINOR ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Accountancy n Economische ontwikkelingen van China
6 4
n
n
n
12 11 4
CULTUURHISTORISCHE MINOR Klassiek Chinees III n Inleiding tot de Oost-Aziatische kunst n Keuzeopleidingsonderdelen uit andere discipline
OPLEIDINGSONDERDEEL
3 4 8
REGIO Modern Chinees recht
n
Tweede fase
SP.
n
CULTUURHISTORISCHE MINOR n Sociologie n Opleidingsonderdeel uit japanologie n
66
OPLEIDINGSONDERDEEL
FACULTEIT LETTEREN
Taal- en regiostudies: slavistiek en Oost-Europakunde n
Leuven
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Algemene info over bacheloropleiding, profiel en loopbaan op p. 58
Masteropleidingen n
l
Master in de taal- en regiostudies: slavistiek en Oost-Europakunde (60 sp.) Je bestudeert de Russische en de Poolse regio. Je kunt je kennis van beide talen verder verfijnen (optie slavistiek) of je specialiseren in een van de twee regio’s (optie Russische studies of Poolse studies). De bedoeling is om enerzijds je kennis van de Russische en/of Poolse taal en regio uit te breiden en anderzijds om je kritische vaardigheden en intellectuele attitudes aan te scherpen.
n
Master in de culturele studies (60 sp.)
p. 51
n
Master in de bedrijfscommunicatie (60 sp.)
p. 51
n
Master in de taalkunde (60 sp.) na een beperkt voorbereidingsprogramma
p. 51
Studieprogramma bacheloropleiding De Slavische wereld vertegenwoordigt een gigantisch cultuurgebied. De Slavische talen, waarvan het Russisch zowel in cultureel, historisch als politiek opzicht de belangrijkste is, vormen de grootste taalgroep in Europa. Sinds de val van het communisme en de ingrijpende politieke veranderingen in Oost-Europa de laatste jaren is de belangstelling voor de Slavische talen sterk toegenomen. De studie slavistiek en Oost-Europakunde concentreert zich op twee regio’s: Rusland, het grootste Slavische land, en Polen, het belangrijkste West-Slavische land en het grootste Slavische lid van de Europese Unie. Je specialiseert je gedurende je bacheloropleiding in de twee talen en de letterkunde, geschiedenis en cultuurgeschiedenis van de beide regio’s. Je krijgt ook een aantal opleidingsonderdelen van filosofische en wereldbeschouwelijke aard. Je kiest één specifieke minor: een minor taal, cultuur, geschiedenis en maatschappij of een minor in het economisch beleid en management.
Anders dan bij de studie van West-Europese talen is slavistiek studeren sowieso een stap in het onbekende. De Slavische talen staan dichter bij ons dan pakweg de oosterse talen, maar hebben een vrij ingewikkelde grammatica die zeker aan het begin van de studie heel wat inspanning en studeerwerk vraagt (temeer omdat geen specifieke voorkennis verwacht wordt). Nadien krijg je dan in het kader van studentenuitwisseling de kans om de opgedane kennis ter plaatse te gaan verdiepen en aan de praktijk te toetsen. Het feit dat de overgrote meerderheid van de studenten deze gelegenheid met succes te baat neemt en met heel wat bijkomende intellectuele en emotionele ‘bagage’ uit Rusland en Polen terugkeert, is ongetwijfeld een van de absolute meerwaarden van de slavistiekopleiding in Leuven. (Oud-student)
67
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
Inleiding tot de wijsbegeerte
TAAL Russisch I n Pools I n
REGIO Geschiedenis van Rusland n Geschiedenis van de Russische letterkunde I n Geschiedenis van Polen n Inleiding tot de Slavische wereld n
MINOR TAAL, CULTUUR, GESCHIEDENIS EN MAATSCHAPPIJ Vrije keuzegroep Je kiest ten minste 8 sp. n Politicologie n Algemene literatuurwetenschap I n Algemene taalwetenschap I n Inleiding tot de studie van de Europese literatuur en cultuur: voor 1800 n Inleiding tot de studie van de Europese literatuur en cultuur: na 1800 n Sociologie n Recht 68
MINOR ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Economie
n
SP.
4 20 12 4 4 4 4
6 4 4 4 4 4 4 6
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
n
Informatiekunde Methodologie van de Oost-Europese talen en culturen: taal- en letterkunde Methodologie van de Oost-Europese talen en culturen: geschiedenis en maatschappij
TAAL Russisch II n Pools II n
REGIO n Geschiedenis van de Russische letterkunde II n Russische hedendaagse maatschappij n Poolse hedendaagse maatschappij n Poolse letterkunde MINOR TAAL, CULTUUR, GESCHIEDENIS EN MAATSCHAPPIJ Keuzegroep slavistiek n Russische teksten Vrije keuzegroep Je kiest ten minste 4 sp. MINOR ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Accountancy n Keuzegroep slavistiek n
n
SP.
4 4 4 12 12 4 4 4 4
Religie, zingeving en levensbeschouwing Bachelorpaper
SP.
3 9
TAAL Diachrone studie van de Slavische talen n Russisch III n Pools III
4 8 8
REGIO Leesseminarie Russische literatuur n Cultuurgeschiedenis van Rusland n Cultuurgeschiedenis van Polen n Oudslavisch
4 4 4 4
MINOR TAAL, CULTUUR, GESCHIEDENIS EN MAATSCHAPPIJ Keuzegroep slavistiek Je kiest 4 sp. n Poolse teksten n Slavische beschaving
6 4
n
n
Vrije keuzegroep Je kiest ten minste 8 sp. 4
MINOR ECONOMISCH BELEID EN MANAGEMENT Mens en organisatie n Marketing n
6 4
6 6
FACULTEIT LETTEREN
Geschiedenis l
n n
Leuven Campus Kulak Kortrijk
l
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Profiel
De opleiding bachelor in de geschiedenis draait niet om data opdreunen, maar om inzicht verwerven. Enerzijds leer je wat andere historici ons over het verleden meedelen, anderzijds schrijf je door bronnen- en literatuuronderzoek zelf geschiedenis. Tijdens de opleiding treed je in dialoog met het verleden: je leert hoe je bronnen ontdekt en hoe je ze kritisch benadert. Zo kom je niet alleen iets over de bron zelf te weten, maar ook over de tijd en de maatschappij waaruit ze dateert.
Een historicus is in de eerste plaats geïntrigeerd door het verleden. Wat is er in de loop van de geschiedenis allemaal gebeurd en waarom? Je gaat op zoek naar bronnen, beoordeelt ze op een kritische manier en probeert er meer over te weten te komen. Je taak heeft dus iets weg van detectivewerk in combinatie met kritisch schrijverschap. Daarom is het ook van belang dat je een kritische geest hebt en dat je van nature nieuwsgierig bent.
De opleiding bestaat uit drie opleidingsfases.
Talenkennis is onontbeerlijk bij een studie geschiedenis. Je grondige beheersing van het Nederlands en een goede passieve kennis van het Frans, Engels en Duits werpen vruchten af bij het verwerken van bronnenmateriaal en historische literatuur. Studeer je geschiedenis van de oudheid, dan komt je basiskennis Latijn en Grieks goed van pas. Heb je geen basiskennis van deze klassieke talen, dan krijg je de mogelijkheid die tijdens je studie te verwerven.
n
n
In de eerste fase staan drie pijlers centraal: vertellen over het verleden, geschiedenis schrijven en meer dan geschiedenis alleen. De eerste twee pijlers brengen je een grondig historisch inzicht en historische vaardigheden bij. De derde pijler geeft je de kans je in andere wetenschappen te verdiepen. Die kunnen een ruimer licht werpen op je onderzoek en geven de KU Leuven-historicus zijn typische brede kijk op de maatschappij. In de tweede en derde opleidingsfase worden de drie pijlers verder uitgediept, zodat je op het einde van je studie je grondige kennis van het verleden kunt toepassen in je taak als historicus: geschiedenis schrijven.
Masteropleidingen n
In deze master specialiseer je je in de historische studie. Je maakt kennis met de grote vraagstukken die bestudeerd worden door historici en doorgrondt de verscheidenheid in het historische metier. Je vindt een brede waaier aan thema’s uit alle tijdvakken en binnen vele specialisaties: economische conjunctuur, cultuurgeschiedenis, politieke en internationale verhoudingen, overzeese geschiedenis, het religieuze leven, vrouwenstudies, wetenschapsgeschiedenis en vele andere terreinen. Alle bachelors in de geschiedenis: afstudeerrichting oudheid tot heden hebben rechtstreeks toegang tot de master in de geschiedenis. Studenten uit de afstudeerrichting oudheid volgen een voorbereidingsprogramma.
Je kunt de opleiding volgen op twee locaties: Leuven en Campus Kulak Kortrijk. Per locatie zijn er verschillen in de structuur en het programma.
Leuven In Leuven biedt de faculteit de totale bacheloropleiding geschiedenis aan, met twee afstudeerrichtingen (oudheid tot heden of oudheid) en alle aansluitende masteropleidingen.
Campus Kulak Kortrijk In Kortrijk kun je de eerste en tweede bachelorfase volgen van de afstudeerrichting oudheid tot heden. De derde fase volg je in Leuven. Bijzonder aan dit bachelorprogramma is de doorstroomoptie politieke wetenschappen. Met deze optie hou je alle mogelijkheden open: je kunt in derde fase in Leuven doorstromen naar politieke wetenschappen, maar je kunt ook de bachelor geschiedenis vervolledigen.
Master in de geschiedenis (60 sp.)
n
Master in de geschiedenis van de oudheid (60 sp.) Je bestudeert de menselijke samenleving vanaf de oudste tijden tot aan de middeleeuwen. Vooral de culturen uit het Middellandse Zeegebied komen ruim aan bod.
69
De opleiding speelt in op de grote diversiteit in het bronnenmateriaal, dat talrijke facetten van de toenmalige samenleving naar voren brengt: je behandelt politieke, economische, godsdienstige, culturele en sociale vraagstukken of je kunt aan de hand van authentieke brieven, testamenten … binnenwandelen in de huiskamer van vele ‘antieke’ gezinnen. Alle bachelors in de geschiedenis: afstudeerrichting oudheid hebben rechtstreeks toegang tot de master in de geschiedenis van de oudheid. Studenten uit de afstudeerrichting oudheid tot heden volgen een voorbereidingsprogramma.
Studieprogramma bacheloropleiding*
n
Master in de culturele studies (60 sp.)
p. 51
De eerste opleidingsfase is gemeenschappelijk. Enkel voor de subgroep tekstopleidingsonderdelen hebben beide afstudeerrichtingen een andere invulling.
n
Master in de taal- en regiostudies: egyptologie (60 sp.) na afstudeerrichting oudheid + voorbereidingsprogramma
p. 63
n
n
Master in de archeologie (60 sp.) na afstudeerrichting oudheid + voorbereidingsprogramma
p. 72
Loopbaan
70
Heb je de afstudeerrichting oudheid gevolgd, dan beschik je bovendien over bijzondere competenties binnen de domeinen Oude Nabije Oosten en de geschiedenis van Griekenland en Rome. Daardoor ben je de geschikte medewerker bij de organisatie van tentoonstellingen, in musea of in het ‘historisch toerisme’.
Tijdens je studies verkende je een brede historischmaatschappelijke horizon. Je kent de basisbegrippen van recht en economie en je kreeg een sterk methodologische vorming (zoekstrategieën, kritische analyse, rapporteringsvaardigheden …). Daardoor ben je goed voorbereid op jobs in het onderwijs, de culturele sector, de journalistiek, bij studiediensten en in de bedrijfswereld.
n
In de afstudeerrichting oudheid tot heden volg je een opleidingsonderdeel Franse, Nederlandse of postklassieke Latijnse historische teksten. In de afstudeerrichting oudheid volg je een opleidingsonderdeel klassiek Grieks: initiatie, in overeenstemming met je kennisniveau (eventueel te vervangen door een initiatie Latijn of door geschiedenis van de Griekse of Latijnse literatuur). Kennis van Grieks en Latijn is binnen deze afstudeerrichting zeer belangrijk voor bronnenstudie. Daarom volg je na de eerste opleidingsfase ook vervolgopleidingsonderdelen Latijnse historische teksten en Griekse historische teksten.
Na de eerste opleidingsfase kun je je binnen de beide afstudeerrichtingen verder specialiseren via specifieke ateliers en verdiepingscolleges. Ook via de keuze van modules kun je je eigen accenten leggen.
* Dit is het studieprogramma van de bacheloropleiding in Leuven. Het programma van de Campus Kulak Kortrijk kan hiervan verschillen, met name in het aanbod van keuzeopleidingsonderdelen en modules. In Kortrijk kun je de eerste en tweede bachelorfase volgen van de afstudeerrichting oudheid tot heden. De derde fase volg je in Leuven.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n
n n n n n n
Inleiding tot het historisch onderzoek Initiatie in de historische praktijk: zoekstrategieën Initiatie in de historische praktijk: oefeningen Tekstopleidingsonderdeel (keuze Frans / Nederlands / postklassiek Latijn / klassiek Grieks) Geschiedenis van Griekenland en Rome Geschiedenis van de middeleeuwen Geschiedenis van de nieuwe tijd Geschiedenis van de nieuwste tijd Inleiding tot de wijsbegeerte Keuzeopleidingsonderdelen
SP.
4 4 8 4 6 6 6 6 4 12
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
Kwantitatieve onderzoeksmethoden en informatiekunde
SP.
6
AFSTUDEERRICHTING OUDHEID TOT HEDEN n Keuze uit onderzoeksmethoden n Keuze uit oefening n Paleografie n Eigentijdse geschiedenis n Geschiedenis van de Nederlanden n Geschiedenis van de geschiedschrijving of Historiografie in de oudheid n Keuzeopleidingsonderdelen uit historische verdieping n Keuzeopleidingsonderdelen uit verschillende modules - Module wereldgeschiedenis - Verbredende module - Module oudheid - Module hedendaagse samenleving
50 12 8 4 6 6
AFSTUDEERRICHTING OUDHEID Onderzoeksmethoden oudheid n Keuze uit onderzoeksmethoden n Oefening oudheid n Latijnse en Griekse historische teksten n Thema’s uit de oudheid: de Griekse stadstaat n Historiografie in de oudheid n Keuze uit historische verdieping n Keuzeopleidingsonderdelen uit verschillende modules - Verbredende module - Minor archeologie - Minor egyptologie
50 6 6 8 8 4 6 8 8
n
6 4 4
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
Geschiedenis voor een breed publiek Bachelorpaper Religie, zingeving en levensbeschouwing Geschiedenis van interculturele contacten
6 9 3 6
AFSTUDEERRICHTING OUDHEID TOT HEDEN History of European Colonization: 1750-2000 n Politieke geschiedenis van België
36 6 6
Keuze uit historische verdieping Keuzeopleidingsonderdelen uit verschillende modules - Module wereldgeschiedenis - Verbredende module - Module oudheid - Module hedendaagse samenleving
8 16
AFSTUDEERRICHTING OUDHEID Thema’s uit de oudheid: het Romeinse wereldrijk n Latijnse en Griekse historische teksten n Keuze uit historische verdieping n Keuzeopleidingsonderdelen uit verschillende modules - Verbredende module - Minor archeologie - Minor egyptologie
36 4 8 8 16
n n n n
n
n
n
GESCHIEDENIS 71
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de geschiedenis de doorstroomoptie politieke wetenschappen volgen. Daarna kun je overschakelen naar de derde fase van de bachelor in de politieke wetenschappen in Leuven.
FACULTEIT LETTEREN
Archeologie l
n
Leuven
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Profiel
Archeologie is de wetenschap die de diversiteit van vroegere menselijke gemeenschappen bestudeert om een fundamentele kennis over onze culturele evolutie op te bouwen. Vertrekpunt zijn de materiële overblijfselen van zowel kleine nomadische groepen uit de verre prehistorie als die van complexe historische maatschappijen. Deze wetenschap heeft raakpunten met zowel de geschiedenis als de antropologie, maar neemt bovenal een geheel eigen positie in binnen de humane wetenschappen. Door haar brede perspectief op tijd en ruimte is de archeologie in staat om diepe regelmatigheden te ontdekken en tot een verklarend inzicht te komen over de menselijke geschiedenis.
Je bent nieuwsgierig, leergierig, reislustig en gepassioneerd door het verleden. Een goede talenkennis is belangrijk: je leest graag, ook in een andere taal (Frans, Engels, Duits) en je kunt je vlot uitdrukken. Tegelijk heb je ook interesse in natuur- en menswetenschappen, veelzijdige disciplines die je verder kunnen helpen bij de reconstructie van het verleden.
72
De archeologie vindt haar basisgegevens op sites die nog in onze huidige landschappen bewaard zijn. Deze sporen brengt ze aan het licht door opgravingen en andere technieken zoals prospectie. Maar dit veldwerk vormt slechts het begin van het archeologisch onderzoek. Om de resten tot getuigen van gedragingen en historische processen te maken, is een verdere analyse vereist die op basis van specifieke theoretische principes wordt ontworpen. De archeologie is bij uitstek een interdisciplinaire wetenschap. Dankzij de samenwerking met onder meer geologen, geomorfologen, milieuwetenschappers, historici en architecten leveren soms erg karige resten een schat aan informatie op. De archeologieopleiding van de KU Leuven volgt de recentste evoluties van de archeologische discipline op de voet. Als student archeologie word je gevormd tot een kritische maar enthousiaste wetenschapper die nadenkt over alle facetten van de discipline. Archeologische kennis is immers het resultaat van veelzijdig onderzoek, waarbij data, vraagstellingen, werkhypotheses en methodologieën een complex kennismodel vormen.
Je ziet samenhang en patronen in tijd en ruimte, zonder de details uit het oog te verliezen. Je kunt logisch redeneren, je hebt een goed ontwikkeld geheugen en een kritische geest. In teamverband functioneer je goed en je schrikt er niet voor terug om de handen uit de mouwen te steken. Je bent dan ook bereid om tijdens de zomer de theorie om te zetten in praktijk op het veld.
Masteropleidingen n
Master in de archeologie (60 sp.) Je krijgt de kans je verder te specialiseren in verschillende studiedomeinen en deel te nemen aan internationaal onderzoek. Daarnaast word je ook verder voorbereid op alle aspecten van de beroepspraktijk op en naast het veld. De opleiding leidt hoogstaande wetenschappelijke projecten gekoppeld aan de twee grote trajecten die centraal staan in het onderwijs: pre- en protohistorie (België, Kreta en Soedan) en historische archeologie (België, Egypte, Turkije en Griekenland).
n
Master in de culturele studies (60 sp.)
p. 51
n
Master in de taal- en regiostudies: egyptologie (60 sp.) na specifieke minor of voorbereidingsprogramma
p. 63
n
Master in de geschiedenis van de oudheid (60 sp.) na specifieke minor of voorbereidingsprogramma
p. 69
n
Master in de geografie (120 sp.) na voorbereidingsprogramma
p. 105
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
n n n n n n n n n n n
Loopbaan
Dankzij je algemene vorming kun je ook je kans wagen in de bedrijfswereld, de administratie of de dienstensector. Je , samen met je vermogen kritisch om te gaan met complexe redeneringen, zijn belangrijke troeven zowel binnen als buiten de archeologische sector.
Studieprogramma bacheloropleiding Je diept trapsgewijs je basiskennis uit in een van de twee archeologische trajecten: pre- en protohistorie en historische archeologie. Ook maak je kennis met de noodzakelijke interdisciplinaire wetenschappen. Je werkt je daarnaast in in de theorie en specifieke methodologie van de archeologie. Ten slotte leer je al je kennis en vaardigheden toepassen op het veld dankzij een fieldschool en begeleide stages in binnen- of buitenland. De keuze van extra archeologische opleidingsonderdelen of een minor staat toe om je studie te verdiepen of te verbreden (bv. via een pakket opleidingsonderdelen uit de opleidingen geschiedenis van de oudheid of taal- en regiostudies: egyptologie). Een studiesemester in het buitenland via het Erasmusprogramma wordt ten zeerste aangeraden.
Inleiding in de archeologie van de pre- en protohistorie 6 Inleiding in de historische archeologie 6 Archeologie en materiële cultuur van Egypte 6 Natuurwetenschappen en archeologie 4 Inleiding tot het historisch onderzoek 4 Inleiding tot de sociale en culturele antropologie 4 Sociologie 4 Inleiding tot de materiële beeldcultuur 4 Inleiding in de ecologie en evolutie 3 Inleiding tot de wijsbegeerte 4 Theorie, methode en praktijk van de archeologie I 10 Fieldschool 4 Heuristiek van de archeologie 3
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
n n n
n n n n n
SP.
Archeologisch traject: pre- en protohistorie of historische archeologie (eventueel met minor) 20 Topografie en cartografie 4 Statistiek voor humane wetenschappen 4 Basisbegrippen van de geomorfologie en de pedologie 7 Inleiding in de osteoarcheologie 4 Wetenschapsfilosofie 4 Theorie, methode en praktijk van de archeologie II 10 Archeologische schrijfoefeningen 3 Informatiekunde 4
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
n n n n n
n
SP.
Archeologisch traject: pre- en protohistorie of historische archeologie (eventueel met minor) 22 Geographic Information Systems 4 Museumkunde en tentoonstellingswezen 4 Religie, zingeving en levensbeschouwing 3 Theorie, methode en praktijk van de archeologie III 10 Practicum archeologie: excursie en opgravingsstage 9 Bachelorpaper 6
ARCHEOLOGIE
Je studies bereiden je voor op een functie als , die aan de slag kan bij elke binnen- en buitenlandse archeologische dienst (openbaar en privé). Naast specifiek archeologisch veldwerk, een groeimarkt in Vlaanderen, kun je met je diploma ook aan de slag in de , o.a. in musea of andere wetenschappelijke instellingen die zich met erfgoed bezig houden. Ook uitgeverijen, het onderwijs, de media en het cultureel toerisme bieden uitwegen.
n
SP.
73
FACULTEIT LETTEREN
Kunstwetenschappen l
n
Leuven
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Kan kunst de wereld redden? Misschien niet (meteen), maar kunst helpt wel om die wereld mooier, boeiender en verrassender te maken. Om kunst te maken, hebben we kunstenaars, maar kunst moet je ook verzamelen en tonen, onderhouden en restaureren, duiden, onderwijzen, uitleggen aan een breed publiek. Dat gebeurt vandaag hoe langer hoe professioneler. De rol van kunstwetenschappers wordt dan ook belangrijker in het onderwijs, het onderzoek, de media, de wereld van de conservatie en de vrijetijdsindustrie.
74
De opleiding kunstwetenschappen maakt van jou zo’n volwaardige kunstprofessional. Als student in de kunstwetenschappen leer je op een zelfstandige, kritische en creatieve manier over kunst denken, spreken en schrijven. Naast een ruim en grondig overzicht van de westerse kunstgeschiedenis krijg je historische, archeologische en filosofische opleidingsonderdelen. Die bieden je een ruim kader om kunstwerken in hun tijd en maatschappij te duiden. Uiteraard besteed je ook veel aandacht aan de kritische en analytische methode die je in je eigen kunsthistorisch onderzoek zult gebruiken. Bovendien vervolmaak je in de derde opleidingsfase je basispakket door te kiezen voor een specialisatie in roerend erfgoed en museologie, architectuur en monumentenzorg, of kunstkritiek. De opleiding biedt een mix van feitenkennis en methodologie. Daarbij worden verscheidene werkvormen gebruikt: hoorcolleges, seminaries, papers, excursies en didactische software.
Profiel Je houdt van kunst en cultuur. Kunst in al haar vormen maakt je enthousiast en prikkelt je nieuwsgierigheid. Een student kunstwetenschappen draagt het virus dat hem/haar levenslang van kunst zal laten genieten. Een uitgesproken zin voor observatie, artistieke gevoeligheid en een sterk visueel geheugen zijn noodzakelijke kwaliteiten. Ook kritische leeslust en nieuwsgierigheid zijn vereist: tijdens je opleiding werk je vaak in bibliotheken en archieven.
Over kunst spreken en schrijven veronderstelt een vlotte pen en een zekere mondelinge taalvaardigheid. Je passieve talenkennis van Frans en Engels komt je goed van pas om vakliteratuur door te nemen. Wil je kunst bestuderen, dan bekijk je ‘the real thing’ ook graag ter plaatse. Reislust is een typisch trekje van kunstwetenschappers.
Masteropleidingen n
Master in de kunstwetenschappen (60 sp.) Je bestudeert beeldvoorstellingen, objecten en gebouwen vanuit een cultuurhistorisch en iconologisch perspectief. Je onderzoekt artistieke conventies en de veranderingen die deze conventies ondergingen. Je specialiseert je in een aantal studiedomeinen en je neemt actief deel aan internationaal onderzoek. Je bereidt je daarnaast ook verder voor op alle aspecten van de beroepspraktijk.
n
Master in de culturele studies (60 sp.)
p. 51
Loopbaan Na je studies ben je met je kennis en onderzoeksvaardigheden stevig uitgerust om van kunst je beroep te maken, en om er levenslang met kennis van zaken van te genieten. De opleiding biedt je een ruime algemene vorming en een brede waaier aan loopbaanmogelijkheden. Bovendien is de kunst- en cultuursector een bijzonder ruim en veelzijdig domein. Zo werken in de nationale, provinciale en gemeentelijke musea wetenschappelijke stafleden (voor onderzoek, aankopen, tentoonstellingsbeleid). Het Bestuur van Monumenten & Landschappen, de administratie Beeldende Kunst en Musea, de provinciale diensten voor het kunstpatrimonium en Vlaamse steunpunten behartigen zowel het onroerend als het roerend erfgoed. In gemeenten zijn tal van cultuurambtenaren aan het werk, en voor grote projecten zijn vaak coördinatoren, curatoren en intendanten actief. In de privésector zijn er de antiekhandels, de kunstgalerijen, de kunstuitgevers en de grote privécollecties. De media doen een beroep op journalisten-kunstcritici. Als je praktischer bent ingesteld, is een studie kunstwetenschappen een goede basis om na een aanvullende opleiding conservator-restaurator te worden. En dan is er nog het onderwijs: secundaire scholen, kunstonderwijs, academies …
Tijdens je opleiding heb je zelfstandig leren opzoeken, analyseren, synthetiseren, rapporteren. Je talenkennis is meer dan behoorlijk, je hebt intensief met de computer gewerkt en je kunt in teamverband werken. Dat zijn belangrijke troeven om ook elders in de openbare en de privésector aan de slag te kunnen.
Studieprogramma bacheloropleiding De eerste en tweede opleidingsfase zijn voor alle studenten kunstwetenschappen. Ze bestaan uit algemene en meer specifieke inleidende opleidingsonderdelen. De historische overzichten geven het referentiekader waarbinnen je de kunsthistorische overzichten moet situeren.
OPLEIDINGSONDERDEEL
KUNSTHISTORISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Kunst van de oudheid n Kostuum en mode n Geschiedenis van de Byzantijnse kunst n Capita selecta: architectuurgeschiedenis B n Capita selecta: artistieke praktijk en visuele cultuur in de middeleeuwen (tot de 15de eeuw) n Capita selecta: aspecten van de Zuid-Nederlandse barokke beeldtaal: van portret tot historiestuk n Capita selecta: hedendaagse kunst
OPLEIDINGSONDERDEEL
KUNSTHISTORISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Inleiding tot de beeldanalyse n Inleiding tot de iconografie n Materialen en technieken van de kunst n Geschiedenis van de beeldende kunsten en architectuur: tot 1600 n Geschiedenis van de beeldende kunsten en architectuur: 1600-1860 n Geschiedenis van de beeldende kunsten en architectuur: vanaf 1860 ONDERZOEKSTECHNIEKEN Heuristiek van de kunstwetenschap n Analyse 1 n Synthese 1 n
HUMANE WETENSCHAPPEN n Inleiding tot de wijsbegeerte n Geschiedenis van de middeleeuwen n Geschiedenis van de nieuwe tijd n Geschiedenis van de nieuwste tijd n Inleiding tot de studie van de Europese literatuur en cultuur: voor 1800 n Inleiding tot de studie van de Europese literatuur en cultuur: na 1800
4 4 4 4 4 4 4
ONDERZOEKSTECHNIEKEN Analyse 2 n Synthese 2 n Historiografie van de kunstgeschiedschrijving n Informatiekunde
6 6 4 4
HUMANE WETENSCHAPPEN Algemene muziekgeschiedenis
4
n
n
Eerste fase
SP.
Derde fase SP.
4 4 4 4 4 4 4 4 6
OPLEIDINGSONDERDEEL
KUNSTHISTORISCHE OVERZICHTEN n Inleiding tot de toegepaste kunsten en design n Capita selecta: architectuurgeschiedenis A n Capita selecta: schilderkunst, beeldhouwkunst en fotografie in de 19de eeuw n Capita selecta: artistieke praktijk en visuele cultuur in de Nederlanden van het begin van de 15de tot het midden van de 16de eeuw n Capita selecta: beeldhouwkunst uit de Spaanse en Oostenrijkse Nederlanden in Europees perspectief ONDERZOEKSTECHNIEKEN Analyse 3 n Bachelorpaper n
HUMANE WETENSCHAPPEN Religie, zingeving en levensbeschouwing
n
4 4 4 4 4 4
SP.
6 4 4
4 4 4 12 3
SPECIALISATIES KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN Iconologie Je kiest een optie n OPTIE I: ROEREND ERFGOED EN MUSEOLOGIE - Technologie der beeldende kunsten: laboratoriumonderzoek - Kunst en economie - Museumkunde en tentoonstellingswezen n
6
5 4 6
n
OPTIE II: ARCHITECTUUR EN MONUMENTENZORG - Architectuurgeschiedenis: methodiek van onderzoek 6 - Theory and History of Urban Design 4 - Architectuurtheorie deel 2: tendensen en vertogen 1965-2000 5
n
OPTIE III: KUNSTKRITIEK - Esthetische theorievorming - Kunstkritiek - Antropologie van de kunst
5 6 4
KUNSTWETENSCHAPPEN
In de derde opleidingsfase kun je je verder verdiepen volgens je eigen interesse via een van de drie en een aantal keuzeopleidingsonderdelen.
Tweede fase
75
FACULTEIT LETTEREN
Musicologie l
n
Leuven
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Muziek wordt natuurlijk gemaakt door componisten en uitvoerders, maar hun werk kan enkel tot stand komen in een context waarbij onderzoek, organisatie en communicatie een belangrijke rol spelen. Daarvoor zijn mensen nodig met een brede kennis en een degelijke intellectuele en muzikale training. Zulke mensen worden binnen de opleiding musicologie in Leuven gevormd.
76
De KU Leuven is de enige universiteit in Vlaanderen met een bachelor- en masteropleiding in de musicologie. Musicologie is de wetenschappelijke bestudering van muziek. Muziekgeschiedenis, muziekanalyse en muziektheorie staan daarbij centraal. Je leert alles over de muziek uit alle periodes van de westerse muziekgeschiedenis. Je krijgt opleidingsonderdelen als muziekrepertoire, partituurlectuur, muzieksociologie, harmonie en instrumentenkunde, naast algemeen vormende opleidingsonderdelen als filosofie, geschiedenis en kunstgeschiedenis. Op die manier wordt wat je studeert in een breder maatschappelijk en cultureel kader ingebed. Muziek leer je pas echt kennen door er veel naar te luisteren, door partituren te bestuderen, door zelf te musiceren, kortom, door er op alle mogelijke manieren mee bezig te zijn. Daarom krijg je niet alleen hoorcolleges, maar ook oefeningen, luisteroefeningen, practica, seminaries, interactiecolleges en papers.
Profiel Je hebt een uitgesproken interesse voor muziek en alles wat daarmee te maken heeft. Je bezit de nodige voorkennis om de studie te kunnen aanvatten. Dat betekent dat je ten minste de volledige notenleercyclus van een muziekschool of academie achter de rug hebt en je het dagelijks contact met de muzieknotatie hebt behouden, bijvoorbeeld door een instrument te bespelen. Bij voorkeur bezit je ook een elementaire kennis van een klavierinstrument, of minstens de bereidheid die kennis bij te spijkeren. Deze vaardigheden vormen geen doel op zich, maar zijn nodig als ondersteuning bij de opleiding. Ook een passieve kennis van Engels, Frans en Duits is aangewezen.
Als je geen uitvoerende musicus wil worden, maar wel alles wil weten over componisten, hun werken, compositietechnieken, instrumentatie en de verschillende stijlen in de westerse muziek, dan is musicologie vast en zeker iets voor jou.
Masteropleidingen n
Master in de musicologie (60 sp.) Je bouwt verder op de basisvaardigheden die je in de bacheloropleiding hebt verworven. Je muziekhistorische kennis, analytische inzichten en theoretische reflectie worden verder verdiept. Daarnaast word je ingeleid in enkele nieuwe musicologische disciplines zoals zoals muziekcultuur en –kritiek en muziekhistoriografie en gaat er veel aandacht naar onderzoeksgebaseerd onderwijs. Ook kun je kiezen om een onderzoeksstage of een stage in de muziekculturele sector te lopen.
n
Master in de culturele studies (60 sp.)
p. 51
Loopbaan Dankzij de grondige studie van de westerse muziek, gecombineerd met een brede culturele vorming, ben je als musicoloog de uitgelezen persoon om artistieke en leidinggevende functies uit te oefenen in de culturele sector. Operahuizen, festivals, symfonische orkesten, culturele centra, concertorganisatoren, muziekuitgeverijen, instrumentenmusea … allemaal zullen ze je kennis en expertise weten te appreciëren. Met je diploma kun je ook in het secundair en hoger onderwijs terecht, of aan conservatoria en muziekacademies. Je kunt ook kiezen voor een carrière in de media.
Studieprogramma bacheloropleiding
Derde fase
In de eerste twee opleidingsfases wordt een algemeen overzicht gegeven van de westerse klassieke muziekgeschiedenis en van de belangrijkste technieken om haar te analyseren. Dit zeer brede fundament biedt de mogelijkheid om in de derde opleidingsfase en in de masteropleiding enkele meer verdiepende opleidingsonderdelen op te nemen. De niet-musicologische opleidingsonderdelen hebben een inleidend karakter en zorgen voor de noodzakelijke achtergrond en het ruime kader van de opleiding.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
NIET-MUSICOLOGISCHE COLLEGES Informatiekunde n Inleiding tot de wijsbegeerte n Inleiding tot de studie van de Europese literatuur en cultuur: keuze n Geschiedenis middeleeuwen / nieuwe tijd / nieuwste tijd: keuze n Geschiedenis van de beeldende kunsten en architectuur I: middeleeuwen tot 1600 n
5 7 7 4 4
MUSICOLOGISCHE COLLEGES n Geschiedenis en analyse van de muziek III: 1750-1830 n Geschiedenis en analyse van de muziek IV: 1830-1900 n Geschiedenis en analyse van de muziek V: 1900-2000 n Geschiedenis en analyse van de muziek VI: vanaf 2000 n Muzieksociologie n Muzieknotatie en editietechniek n Wetenschappelijk schrijven II: scriptie n Oefeningen over muziektheorie, harmonie en partituurlectuur II NIET-MUSICOLOGISCHE COLLEGES Inleiding tot de beeldanalyse n Geschiedenis van de beeldende kunsten en architectuur II: 1600-1860 n Keuzelijst reflectie n
MUSICOLOGISCHE COLLEGES n Geschiedenis en analyse van de muziek capita selecta I: tot 1750 n Geschiedenis en analyse van de muziek capita selecta II: 1750-1900 n Geschiedenis en analyse van de muziek capita selecta III: vanaf 1900 n Muziekpsychologie n Muziekesthetica n Muziekcultuur en repertoire n Wetenschappelijk schrijven III: bachelorpaper n Oefeningen over muziektheorie, harmonie en partituurlectuur III NIET-MUSICOLOGISCHE COLLEGES Geschiedenis van de beeldende kunsten en architectuur III: vanaf 1860 n Religie, zingeving en levensbeschouwing n Keuzemodule
4 4 4
7 7 7 7 4 4 5 9 4
Vanuit mijn opleiding als musicoloog heb ik op verschillende manieren in de muzieksector kunnen werken: als leraar, muziekprogrammator in een cultuurcentrum, audiothecaris bij de VRT, productmanager en later marketing manager classics & jazz bij Universal Music. Geleidelijk aan heb ik mijn kennis en expertise kunnen opbouwen die me nu bijzonder goed van pas komt: ik ken de grote lijnen van de (klassieke) muziekgeschiedenis, ik heb aan de organisatorische kant gestaan, de media leren kennen en gebruiken en de soms harde maar ongelooflijk boeiende kant van de muziekindustrie mogen ontdekken. IIk tracht al deze ervaringen nu ten dienst te stellen van de professionele muzieksector in Vlaanderen. (Oud-student)
4 4
6 6 4 4 3 9 9
4 3 4
77
4 4
SP.
6
n
9 4
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
MUSICOLOGIE
MUSICOLOGISCHE COLLEGES n Inleiding tot de muziekwetenschap n Geschiedenis en analyse van de muziek I: tot 1600 n Geschiedenis en analyse van de muziek II: 1600-1750 n Heuristiek van de musicologie n Wetenschappelijk schrijven I: oefeningen n Oefeningen over muziektheorie, harmonie en partituurlectuur I n Instrumentenkunde
SP.
OPLEIDINGSONDERDEEL
FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN
Psychologie l
n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk*
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
78
Psychologie bestudeert het gedrag van de individuele mens om zo te kijken wat de oorzaak is van het gedrag of hoe het wordt beïnvloed. De werking van het geheugen, onze waarneming, informatieverwerking, ontwikkeling en de verschillen daarbij tussen mensen zijn dan ook maar een kleine greep uit het veelzijdige studiedomein van de psychologie. Je maakt kennis met de wetenschappelijke ontwikkelingen en de theorievorming in die gebieden. Je specialiseert je in een bepaald domein: arbeids- en organisatiepsychologie, schoolpsychologie, klinische en gezondheidspsychologie of theorie en onderzoek. Zo doe je meer specifieke kennis op en leer je die informatie ook integreren en toepassen in verschillende situaties. Je maakt kennis met diagnostiek, begeleiding en interventie. Je bestudeert niet alleen het normale, maar ook het afwijkende gedrag. Je leert wat je kunt doen om problemen te voorkomen en om te helpen wanneer ze zich voordoen. Steeds staan de methodologie van het wetenschappelijk gedragsonderzoek, data-analyse en interpretatie van onderzoeksresultaten centraal. Daarnaast gaat er ook aandacht naar algemene vorming en verwante wetenschappen (sociologie, biologie, filosofie en wetenschapsleer) en naar psychologische opleidingsonderdelen die sterk geïnspireerd zijn door maatschappelijke actualiteit (gezondheidspsychologie en interculturele psychologie).
Hoewel specifieke voorkennis niet nodig is, raden we een wetenschappelijke attitude en een scherp analytisch denkvermogen sterk aan. Ook logisch en formeel kunnen denken is een troef. Een goed wiskundig inzicht en abstract redeneervermogen zijn noodzakelijk. Bij voorkeur had je een vooropleiding met minstens een totaal van negen uur wiskundige en natuurwetenschappelijke opleidingsonderdelen (chemie, biologie, fysica). Verder is een goede passieve kennis van het Engels wenselijk.
Masteropleidingen n
Je krijgt een doorgedreven specialisatie in een van de vier afstudeerrichtingen: arbeids- en organisatiepsychologie, schoolpsychologie, klinische en gezondheidspsychologie, en theorie en onderzoek. Je schrijft een masterproef en tijdens de laatste opleidingsfase loop je ook stage. Geïnteresseerden kunnen ook het theoretische deel van de lerarenopleiding volgen. n
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. * Als doorstroomoptie binnen bachelor in de onderwijskunde
Master of Psychology: Theory and Research (120 sp.) Je wordt opgeleid tot een onafhankelijke onderzoeker in het vakgebied psychologie. Een doorgedreven training in statistiek en onderzoeksmethodologie en een diepgaande studie van de basisdisciplines van psychologie staan daarom centraal.
Profiel De fundamentele vragen van de psychologie handelen over het wat, hoe en waarom van wat mensen doen en zeggen, denken en voelen. Mensenkennis, personeels- en organisatiebeleid, therapeutische begeleiding, opleidingen, vorming, wetenschap, kinderen en jongeren met probleemgedrag, mensen met specifieke noden en sociaal gedrag zijn dus zeker dingen die je boeien en waarover je meer wil weten. Je wil menselijk gedrag, psychologische processen en problemen op een wetenschappelijke manier bestuderen en verder gaan dan de verklaringen die je in de gewone omgang hoort. Ook de biologische en neurologische componenten interesseren je. Daarnaast wil je de nodige communicatieve en begeleidende vaardigheden ontwikkelen waarmee je die theoretische inzichten kunt toepassen in een bepaald specialisatiedomein.
Master in de psychologie (120 sp.)
n
Master in de sociale en culturele antropologie (E) (120 sp.)
p. 45
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
n
Master in de seksuologie (120 sp.)
p. 133
Loopbaan In de richting arbeids- en organisatiepsychologie staat de mens en zijn professioneel functioneren tijdens de loopbaan centraal. Je kunt je eigen focus leggen en verschillende richtingen uitgaan: individuele medewerkers begeleiden, bijvoorbeeld begeleiding en coaching bij stressklachten, timemanagement of problemen met een leidinggevende, selectie en werving, prestatiemanagement, opleiding, verloning en uitstroom van een medewerker; groepen medewerkers begeleiden, bijvoorbeeld bij problemen in de samenwerking en conflicten; vraagstukken oplossen die voor een volledige afdeling of organisatie gelden, bijvoorbeeld een goed werkrooster voor een ziekenhuis opstellen en een bedrijf reorganiseren.
n
n
n
Klinisch en gezondheidspsychologen richten zich op de geestelijke gezondheid en de relatie ervan met de lichamelijk gezondheid. Tijdens de opleiding verwerf je specifieke kennis,
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n
n n n
Gedragsneurowetenschappen, deel 1 Functieleer, deel 1 Ontwikkelingspsychologie, deel 1 Sociale psychologie, deel 1 Psychologie van individuele verschillen, deel 1 Statistiek voor psychologen, deel 1, met practicum Methoden van het wetenschappelijk onderzoek, m.i.v. medewerking aan onderzoek Sociologie Inleiding tot de wijsbegeerte Human Biology
Als je kiest voor de afstudeerrichting theorie en onderzoek, heb je belangstelling voor theoretische en methodologische vraagstukken en onderzoek van psychologische fenomenen. De afstudeerrichting bereidt je voor op een expliciet wetenschappelijke loopbaan in onderzoek aan de universiteit of daarbuiten. Afgestudeerden van deze richting zijn dan ook in zeer uiteenlopende functies werkzaam, zoals aan de universiteit, in het hoger onderwijs, de marketingsector, de informatie- en kennistechnologie of mediasector. Ten slotte kunnen afgestudeerde psychologen met een lerarendiploma ook terecht in het onderwijs.
Studieprogramma bacheloropleiding Je raakt tijdens de eerste twee opleidingsfases van de bacheloropleiding vertrouwd met de basisdisciplines van de psychologie en krijgt een inleiding in enkele aanverwante wetenschappen. De derde opleidingsfase is gericht op een verdere verdieping en biedt een eerste oriëntering naar een van de afstudeerrichtingen in de masteropleiding.
Tweede fase SP.
6 6 6 6 6 8
OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n
9 4 4 4
n n n n n
Ontwikkelingspsychologie, deel 2 Functieleer, deel 2 Sociale psychologie, deel 2 Psychologie van individuele verschillen, deel 2 Gedragsneurowetenschappen, deel 2 Rapporteringsvaardigheden in de psychologie Inleiding tot de psychodiagnostiek, met practicum Practicum methoden van onderzoek Statistiek voor psychologen, deel 2, met practicum Psychopathologie en psychiatrie Geschiedenis van de psychologie Psychologen aan het werk
SP.
4 4 4 4 4 4 8 6 8 6 4 6
PSYCHOLOGIE
Schoolpsychologen bevorderen de ontwikkeling van kinderen en jongeren in een schoolse context. Ze baseren zich daarbij op wetenschappelijke theorieën en onderzoek. Meer bepaald focussen zij op drie domeinen: de leer- en cognitieve ontwikkeling (bv. leerstoornissen), de psychosociale ontwikkeling (bv. gedrag en welbevinden) en de schoolloopbaan en studiekeuzes. Ze worden ingeschakeld bij diagnostiek en bij preventie. Ze begeleiden leerlingen rechtstreeks (bv. faalangstbegeleiding, begeleiding bij heroriëntering van de studiekeuze) of onrechtstreeks (bv. via de ouders), en doen onderzoek en beleidsvoering. Een bevraging van afgestudeerden 2005-2015 toonde een zeer hoge tewerkstellingsgraad in functies op masterniveau die qua inhoud aansluiten bij het diploma.
attitudes en vaardigheden om psychische factoren die samenhangen met gezondheid, vakkundig te beoordelen. Je kunt kiezen om je te specialiseren in volwassenen of kinderen en adolescenten. Gediplomeerde masters in de klinische en gezondheidspsychologie zijn actief in de geestelijke, lichamelijke en preventieve gezondheidszorg en in de gezondheidspromotie: ze houden zich bezig met de diagnose, de begeleiding en de behandeling van mensen met psychologische problemen. Klinisch en gezondheidspsychologen (al dan niet met een psychotherapeutische scholing) kunnen zich ook als zelfstandige vestigen.
79
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n
n
80
Menselijke erfelijkheidsleer Geïntegreerd werkcollege in de basisdisciplines, deel 2 Statistiek voor psychologen, deel 3, met practicum Psychometrie en constructie van psychodiagnostische instrumenten, met practicum Religie, zingeving en levensbeschouwing Gezondheidspsychologie Crossculturele psychologie (m.i.v. psychologische aspecten van de multiculturele samenleving) Beroepsethiek Keuzeopleidingsonderdeel Je kiest één nog niet-gekozen opleidingsonderdeel. - Arbeidspsychologie, deel 1 - Personeelspsychologie, deel 1 - Psychodiagnostiek in de leerlingenbegeleiding - Pedagogische hulpverlening aan personen met een leerstoornis - Psychodynamische psychologie - Leerpsychologie - Gebruik van de computer in de psychologie, met practicum - Psychology, Culture and Society - Inleiding tot de sociale en culturele antropologie - Pedagogiek - Instructiepsychologie en –technologie Optiegedeelte Je kiest een van onderstaande opties. OPTIE A: ARBEIDS- EN ORGANISATIEPSYCHOLOGIE - Arbeidspsychologie, deel 1 - Organisatiepsychologie, deel 1 - Groepsdynamica, deel 1 - Personeelspsychologie, deel 1 - Gethematiseerde bedrijfsbezoeken - Individuele gespreksvoering in arbeidssituaties OPTIE B: SCHOOLPSYCHOLOGIE - Psychodiagnostiek in de leerlingenbegeleiding - Practicum psychodiagnostiek in de leerlingenbegeleiding, deel 1 - Basisvaardigheden voor psychologische gespreksvoering - Pedagogische hulpverlening aan personen met een leerstoornis - Practicum schoolpsychologische begeleiding: training van basisvaardigheden - Schoolpsychologisch werk: basisprincipes en kijkstage
SP.
4 3 3 7 3 4 5 3
4 4 4 4 4 4 5 4 4 4 5
4 4 4 4 3 7 4 3 4 4 of 5 3 8
OPTIE C: KLINISCHE EN GEZONDHEIDSPSYCHOLOGIE - Basisvaardigheden voor psychologische gespreksvoering - Practicum psychologische begeleiding: training van basisvaardigheden - Klinische neuropsychologie - Klinische psychodiagnostiek - Psychodynamische psychologie - Leerpsychologie - Observatiestage in de klinische en gezondheidspsychologie
4 3 4 4 4 4 3
OPTIE D: THEORIE EN ONDERZOEK - Gebruik van de computer in de psychologie, met practicum - Wiskundige propedeuse, deel 1 - Colloquia theorie en onderzoek - Evolutionaire psychologie - Student-onderzoeker - Psychophysics
5 5 4 4 4 4
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste fase van de bachelor in de onderwijskunde de doorstroomoptie psychologie volgen. Daarna kun je overschakelen naar de tweede fase van de bachelor in de psychologie in Leuven. p. 84
FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN
Pedagogische wetenschappen l
n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk*
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) De studie van opvoeding, onderwijs, opleiding en vorming staat centraal. Je leert pedagogische handelingen begrijpen en optimaliseren om individuen, groepen, instellingen en beleidsinstanties te begeleiden. Wat is leren? Hoe komt samenleven tot stand in de verschillende tijden en culturen? Hoe wordt opvoeding beïnvloed door opvattingen over mens en samenleving? Dergelijke vragen komen tijdens je studie aan bod. De methodologische opleidingsonderdelen stellen je in staat het onderzoek daarrond te begrijpen, te analyseren en te evalueren en zelfstandig wetenschappelijke literatuur te verwerken.
Aangezien je vaak in teamverband zult werken, zijn vlot samenwerken en communiceren belangrijk. Je hebt ook een goede basiskennis van een aantal algemene opleidingsonderdelen als talen, geschiedenis en wiskunde nodig. Een abstract redeneervermogen is belangrijk bij de wijsgerige en methodologische opleidingsonderdelen. Je schrikt er niet voor terug om zelfstandig Engels- en Franstalige literatuur door te nemen.
Masteropleidingen n
Je gaat dieper in op de veelzijdige benaderingen van mens en maatschappij, op opvoedings- en vormingsmodellen en op de relatie daartussen. Je krijgt methodes aangereikt om een pedagogisch probleem te definiëren, te situeren en op een wetenschappelijk verantwoorde manier aan te pakken. Naast een pakket gemeenschappelijke opleidingsonderdelen specialiseer je je in één bepaald domein. Je schrijft een masterproef en tijdens de laatste opleidingsfase loop je ook stage. Geïnteresseerden kunnen ook (een stuk van) het theoretische deel van de lerarenopleiding volgen.
Tijdens de eerste twee opleidingsfases krijg je een ruime gemeenschappelijke basisvorming waarbij de verschillende wetenschapsdomeinen aan bod komen vanuit een expliciet pedagogische interesse. Daarnaast wordt de nodige aandacht besteed aan een inleiding in de domeinspecifieke pedagogische disciplines. Praktijk komt in de opleiding onder verschillende vormen aan bod: van voorbeelden en concrete casussen over interviews, observatie-opdrachten en getuigenissen tot een korte stage en/of projectonderwijs in de derde bachelor.
Profiel Centraal in de pedagogische wetenschappen staat de ‘mens in ontwikkeling’. Hoe kun je via pedagogisch handelen (opvoeding, onderwijs, vorming, opleiding) die ontwikkeling stimuleren, optimaliseren, bijsturen ...? Je bent geboeid door die problematiek en je wil zowel een diepgaande theoretische kennis opdoen als vaardigheden ontwikkelen om in de praktijk pedagogische interventies op te zetten, te analyseren en kritisch te evalueren. Je hebt zowel interesse voor de filosofische invalshoek als voor de wetenschappelijke kant. Als pedagoog zul je voortdurend met mensen bezig zijn: een goed inlevingsvermogen, vlotte contactvaardigheid en een scherpe opmerkzaamheid komen zeker van pas. Je bent luisterbereid en staat open voor het maatschappelijke leven.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. * Als doorstroomoptie binnen bachelor in de onderwijskunde
Master in de pedagogische wetenschappen (120 sp.)
n
Master in de educatieve studies (E) (60 sp.) Onderwijs en educatie worden steeds belangrijker in de hedendaagse samenleving. Scholen en leerkrachten staan voor nieuwe opdrachten en uitdagingen. Denk maar aan maatschappelijke veranderingen zoals een stijgende multiculturaliteit en diversiteit en de impact daarvan op groepsdynamieken en het onderwijsleerproces, of aan de uitdaging van technologische vernieuwingen binnen het onderwijs. De master in de educatieve studies aan de KU Leuven leidt niet op tot een bepaald beroep of specifieke functie, maar biedt een theoretische verdieping en leidt tot een onderzoekende houding om klas- en schoolpraktijken te ontwerpen waarin leren voor iedereen zo goed mogelijk kan verlopen. De combinatie van je (professionele of academische) vooropleiding met deze masteropleiding biedt een meerwaarde aan je professioneel handelen in het onderwijs.
81
n
Master in de sociale en culturele antropologie (E) (120 sp.)
p. 45
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
n
Master in de seksuologie (120 sp.)
p. 133
n
Master of Psychology: Theory and Research (120 sp.)
p. 78
Loopbaan Onderwijs en vorming zijn alomtegenwoordig in onze samenleving, het is dus niet verwonderlijk dat onderwijs- en opleidingskundigen een erg divers werkterrein hebben. Ze kunnen onder andere terecht in onderwijsinstellingen (in diverse functies), in CLB’s, in de koepels van inrichtende machten, in centra voor nascholing, op het Departement Onderwijs, in de Vlaamse Onderwijsraad, in opleidingscellen van bedrijven, in de brede educatieve sector (musea, uitgevers ...), op studiediensten van politieke partijen, in de ontwikkelingssamenwerking en in universitaire centra. Daarnaast werken ze ook in bedrijven en socialprofitorganisaties waar ze een vormingsbeleid uitstippelen. Ze worden ingezet als trainer, vormingsconsulent, VTO-coördinator en beleidsadviseur voor de ontwikkeling van het menselijk potentieel (human resources).
82
Sociaal en cultureel pedagogen denken enerzijds na over eigentijdse vormen van educatie en samenleven en worden anderzijds uitgedaagd om educatieve praktijken te ontwerpen die leiden tot reële veranderingen in het persoonlijke en maatschappelijk leven. Ze zijn betrokken bij de vele uitdagingen van de samenleving van vandaag, zoals multiculturaliteit, virtualisering en professionalisering. Ze proberen, vanuit een kritische houding ten aanzien van maatschappelijke ontwikkelingen, bij te dragen tot nieuwe vormen van opvoeding, vorming en onderwijs.
Het werkveld is breed en gevarieerd. Ze worden ingeschakeld als stafmedewerker of als teamcoördinator in het brede werkveld van allerlei educatieve, sociale en culturele organisaties (musea, organisaties van opvoedingsondersteuning, onderwijs, scholen en schoolgemeenschappen, opbouwwerk met mensen in armoede, vereniging- en bewegingswerk met volwassenen en jongeren, vluchtelingen- en migrantenwerk, kunsteducatieve initiatieven, volwasseneneducatie ...). De afstudeerrichting orthopedagogiek bereidt je voor om op basis van een wetenschappelijk onderbouwd orthopedagogisch referentiekader in te staan voor preventie, onderzoek, diagnostiek en interventie van opvoedings-, ontwikkelings-, leer-, gedragsen emotionele problemen en de psychosociale gevolgen ervan bij kinderen, jongeren of volwassenen. Traditioneel zijn veel orthopedagogen werkzaam in de welzijns- en gezondheidssector, bijvoorbeeld in de zorg voor personen met een handicap en hun directe omgeving, in de bijzondere jeugdzorg voor gezinnen in problematische opvoedingssituaties en voor jongeren met psychosociale problemen, bij Kind & Gezin of in de geestelijke gezondheidszorg, de pediatrie en de revalidatiesector. Daarnaast biedt ook het onderwijs tewerkstellingsmogelijkheden, bijvoorbeeld in het buitengewoon of hoger onderwijs, de Centra voor Leerlingenbegeleiding en zorgbegeleiding in scholen.
Studieprogramma bacheloropleiding Het programma van de bachelor- en masteropleiding pedagogische wetenschappen zal vanaf academiejaar 2016-2017 herschikt worden. Bij het ter perse gaan van deze brochure werden de titels en studiepunten van de opleidingsonderdelen nog niet definitief bepaald. Je kunt het gedetailleerde programma raadplegen vanaf 15 juli 2016 op:
8 www.kuleuven.be/ba/bpwl Actieve werkvormen daagden ons uit om geregeld in groep zelfstandig opdrachten uit te voeren en problemen op te lossen. Dat heeft me geleerd zelfstandig te werken en te reflecteren op mijn eigen functioneren. Daarnaast heb ik de kans genomen om zo veel mogelijk mijn eigen accenten te leggen in mijn keuzeopleidingsonderdelen, mijn masterproefonderwerp en bij de keuze van een stageplaats. (Oud-student)
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de bachelor in de onderwijskunde de doorstroomoptie pedagogische wetenschappen volgen. Je kunt na de tweede of derde fase overschakelen naar de derde fase van de bachelor of de eerste fase van de master in de pedagogische wetenschappen in Leuven. De overstap naar pedagogische wetenschappen is afhankelijk van de afstudeerrichting die je kiest. p. 84
PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN
83
FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN
Onderwijskunde l
n
Campus Kulak Kortrijk
INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Profiel Een opleiding waar niet alleen informatie doorgegeven wordt, maar waar je als student uitgedaagd wordt om een actieve rol te spelen in je eigen leerproces. Je verandert als persoon en leert een standpunt innemen in de huidige debatten en psychologische, pedagogische en onderwijskundige praktijken. (Oud-student) 84
Bacheloropleiding (180 sp.) De dialoog tussen de onderwijskundige theorie en praktijk en het bredere kennisgebied van de menswetenschappen staat centraal. Je bouwt een stevige theoretische basis op en ontwikkelt de nodige vaardigheden om in de praktijk onderwijskundige interventies op te zetten of instrumenten daartoe te ontwikkelen, te analyseren en kritisch te evalueren. In de eerste opleidingsfase krijg je een uitgebreide introductie in de verschillende basisdisciplines van de psychologie, aangevuld met een methodologische basisopleiding en een verkenning van de onderwijskundige wetenschap en praktijk. De tweede opleidingsfase focust op de pedagogische basisvorming met een onderwijskundige oriëntatie. Je wordt ingeleid in de verschillende basisdisciplines van de pedagogische wetenschap (onderwijs- en opleidingskunde, sociale en culturele pedagogiek en orthopedagogiek) en de methodologische component wordt verder uitgebouwd. De derde opleidingsfase heeft een uitgesproken onderwijskundige en praktijkgerichte invalshoek. De expertise op het gebied van onderwijstechnologie enerzijds en onderwijseffectiviteit en -evaluatie anderzijds wordt sterk uitgebreid. Je behandelt onderzoeksmatig een praktijkprobleem in de vorm van een integrerende onderzoeksopdracht en verbredende keuzevakken binnen bijvoorbeeld economie of communicatie. Daarnaast loop je stage in scholen, bij bedrijven en/of organisaties. Je krijgt ook de kans om naar Zuid-Afrika te trekken.
Je wil meer te weten komen over de ‘lerende mens in ontwikkeling’: Hoe kun je via onderwijs, vorming en opleiding het leren en de ontwikkeling stimuleren, optimaliseren en bijsturen? Je bent geboeid door het gedrag van de mens, het hoe en waarom van wat mensen doen, zeggen, denken en voelen. Je wil meer leren over de relatie tussen mens en opvoeding en de rol van de maatschappelijke werkelijkheid waarin die ingebed ligt. Om wetenschappelijke literatuur door te nemen, is minstens een passieve kennis van Engels en Frans nodig. Je hebt bovendien een degelijke wiskundige vooropleiding gevolgd, die je een goede aansluiting waarborgt op de methodologische opleidingsonderdelen. In het beroepsleven zul je vooral met mensen bezig zijn: een goed inlevingsvermogen, vlotte contactvaardigheid en een scherpe opmerkingszin komen daarbij goed van pas. Je bent luisterbereid en staat open voor het maatschappelijke leven. Aangezien je vaak in teamverband zult werken, zijn ook vaardigheden zoals vlot samenwerken en communiceren belangrijk.
Aansluitende bacheloropleidingen n
Opstap naar tweede opleidingsfase psychologie Na de eerste opleidingsfase onderwijskunde in Kortrijk kun je vlot overstappen naar de tweede opleidingsfase psychologie in Leuven zonder bijkomende studielast (zie bachelor in de psychologie, p. 78).
n
Opstap naar derde opleidingsfase pedagogische wetenschappen Na de tweede opleidingsfase onderwijskunde in Kortrijk kun je vlot overstappen naar de derde opleidingsfase pedagogische wetenschappen in Leuven zonder bijkomende studielast (zie bachelor in de pedagogische wetenschappen, p. 81).
Masteropleidingen n
Loopbaan
Master in de pedagogische wetenschappen (120 sp.) Na de derde opleidingsfase onderwijskunde heb je rechtstreeks toegang tot de master in de pedagogische wetenschappen. (zie master in de pedagogische wetenschappen op p. 81).
n
Master in de sociale en culturele antropologie (E) (120 sp.)
p. 45
n
Master in de educatieve studies (E) (60 sp.)
p. 81
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
n
Master in de seksuologie (120 sp.)
p. 133
Onderwijskundigen spelen een belangrijke rol in de opleiding en nascholing van leerkrachten. Je ondersteunt scholen en ontwerpt en realiseert het beleid. Onderwijskundigen zijn werkzaam in het fundamenteel onderzoek, universitaire centra, overheidsorganen, onderwijskoepels en provinciale en regionale organisaties, waar instrumenten en materialen worden ontwikkeld ten behoeve van onderwijsondersteuning en onderwijsinnovatie. Bovendien is er een groeiende belangstelling voor onderwijskundigen in bedrijven: vooral om opleidingen te ontwerpen en te verzorgen, en om een opleidingsbeleid uit te stippelen. ICT wordt ook in toenemende mate ingezet bij onderwijs en vorming, waardoor je als onderwijskundige ook in die sector terechtkunt.
ONDERWIJSKUNDE
Als je de opstap hebt gemaakt naar psychologie of pedagogische wetenschappen, heb je eveneens veel verschillende loopbaanmogelijkheden, gaande van de welzijns- en gezondheidssector, het jeugdwerk en de sociaal-culturele sector, tot een zelfstandige praktijk opzetten of een wetenschappelijke carrière uitbouwen. Meer informatie vind je bij de opleidingen psychologie en pedagogische wetenschappen (p. 78 en 81).
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
85
Studieprogramma bacheloropleiding
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
AANVERWANTE BASISDISCIPLINES n Fundamentele wijsbegeerte n Sociologie n Methoden en technieken van het gedragswetenschappelijk onderzoek: deel 1 n Methoden en technieken van het gedragswetenschappelijk onderzoek: deel 2 n Statistiek voor gedragswetenschappers, deel 1 BASISDISCIPLINES PSYCHOLOGISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Geschiedenis van de gedragswetenschappen n Psychologie n Gedragsneurowetenschappen n Ontwikkelingspsychologie ONDERWIJSKUNDIGE OPLEIDINGSONDERDELEN n Instructiepsychologie en -technologie n Beleid en organisatie in het onderwijs*
SP.
6 4 6 3 8
5 6 6 6 7 5
* Als je na de eerste fase onderwijskunde wil doorstromen naar de tweede fase psychologie in Leuven en bijgevolg de doorstroomoptie psychologie volgt, wordt dit opleidingsonderdeel vervangen door differentiële psychologie.
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
Derde fase SP.
AANVERWANTE BASISDISCIPLINES n Statistiek voor gedragswetenschappers, deel 2
86
BASISDISCIPLINES PEDAGOGISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Geschiedenis van opvoeding, onderwijs en vorming n Wijsgerige pedagogiek n Kinderen en jongeren met specifieke noden: een orthopedagogisch perspectief n Opvoedingsproblemen in gezin en school n Neuropedagogiek n Globale en interculturele pedagogiek PSYCHOLOGISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Differentiële psychologie ONDERWIJSKUNDIGE OPLEIDINGSONDERDELEN Onderwijs in relatie tot samenleving en cultuur n Theorie en praktijk van groepswerk n Didactiek van instrumentele vaardigheden: taal en wiskunde n Didactiek van het ervaringsgericht onderwijs n
6
5 5 5 5 4 5 5 5 4 5 5
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
AANVERWANTE BASISDISCIPLINES n Religie, zingeving en levensbeschouwing
3
BASISDISCIPLINES PEDAGOGISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Theorie en praktijk van de volwassenenvorming
5
ONDERWIJSKUNDIGE OPLEIDINGSONDERDELEN Onderwijseffectiviteit en -evaluatie n Educatieve technologie: een onderwijskundige inleiding n Vakdidactische vraagstukken n
5 5 4
ONDERZOEKS- EN PRAKTIJKERVARING Methoden en technieken van het gedragswetenschappelijk onderzoek: Integrerende opdracht 13 n Stage 8 n
VERBREDING Deel A:Je stelt zelf een pakket samen van minstens 16 studiepunten, waarbij je kiest uit onderstaande opleidingsonderdelen: n Mens en organisatie n Humanresourcesmanagement n Inleiding tot de economie n Communicatiewetenschap n Mediasociologie n Media-effecten n Mediabeleid n Politicologie n Nederlandse taabeheersing I n Eigentijdse geschiedenis n Inleiding tot historisch onderzoek n Lessen voor de 21ste eeuw
6 6 4 6 4 4 6 4 4 6 4 4
Deel B: wanneer je voor een internationaal semester kiest, dan neem je 30 studiepunten op waarvoor je gelijkgestelde opleidingsonderdelen volgt aan de buitenlandse partnerinstelling. n Internationaal semester
30
FACULTEIT WETENSCHAPPEN
Wiskunde l
l
Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com
n n
Leuven Campus Kulak Kortrijk
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Wiskunde is eeuwenoud, maar springlevend. Dagelijks creëren tienduizenden wiskundigen over de hele wereld weer een nieuw stukje theorie of werken ze aan een nieuwe toepassing. Iedere tien minuten wordt er ergens op deze planeet een nieuw wiskundig artikel gepubliceerd. Wiskunde is de taal van de wetenschap. Haar kracht en schoonheid zitten in haar abstractie en algemeenheid, want dezelfde methodes en concepten zijn toepasbaar op veel situaties. Een wiskundige kan abstraheren, analyseren en zijn kennis toepassen op heel diverse vraagstukken. Een belangrijk deel van de opleiding bestaat dan ook uit een diepgaande studie van de drie fundamentele pijlers van de wiskunde: algebra, analyse en meetkunde. In de opleidingsonderdelen statistiek, kansrekenen, informatica en fysica leer je de wiskunde toepassen op concrete problemen. Voor studenten met een grote belangstelling voor wiskunde én fysica, is er het TWIN-bachelorprogramma. Met een studiepakket van 210 sp. behaal je op die manier beide bachelordiploma’s. De campussen in Leuven en Kortrijk vullen de opleiding elk op hun unieke manier in.
Leuven In de eerste fase van de opleiding gaat er veel aandacht naar optimale begeleiding en ruimte voor zelfstandigheid. n
n
n
Elk semester bestaat uit vijftien lesweken en twee à drie blok- en examenweken. Per dag heb je één opleidingsonderdeel met maximum vier uur les (college en oefeningen), zodat er voldoende tijd voor zelfstudie overblijft. Bij het studeren kun je een beroep doen op verschillende vormen van begeleiding. Studenten bereiden zich grondig voor zodat er tijdens de interactieve lessen ruimte is voor vragen, discussies en feedback. Naast permanente evaluatie zijn er vier examens per examenperiode.
8 www.wet.kuleuven.be/oase Vanaf de tweede fase kies je een van de volgende minors: fysica en sterrenkunde, IT, economie, onderwijs of Business & Innovation. De minor Business & Innovation is geschikt voor
studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan. In de derde fase kies je nog voor 12 sp. extra wiskundige opleidingsonderdelen.
Kortrijk Je kiest in de bachelor wiskunde ofwel voor de optie wiskunde (die tot het diploma van bachelor in de wiskunde leidt), ofwel voor de doorstroomoptie ingenieurswetenschappen (waarbij je na twee fases de overstap naar de derde fase van de bachelor in de ingenieurswetenschappen in Leuven maakt). In de eerste fase kun je kiezen voor een ingroei-ondersteuning voor wiskunde en fysica.
8 www.kuleuven-kulak.be/ingroei Het programma in Kortrijk bestaat uit een verplicht pakket van 147 sp. en een keuzepakket van 33 sp. Binnen dit keuzepakket kies je een profiel (15 sp.): lerarenopleiding, technologie of economie en management. Je vult je programma verder aan met een pakket opleidingsonderdelen, een projectstage of een studie aan een buitenlandse partneruniversiteit.
Profiel Je hebt een uitgesproken motivatie en interesse voor het wiskundige denken en zoeken. Een grote meerderheid van de studenten heeft dan ook in de derde graad van het secundair onderwijs zes tot acht uur wiskunde per week gevolgd, meestal binnen de richting wetenschappen-wiskunde of Latijn-wiskunde. Sommigen voelen zich eerder aangetrokken door de schoonheid van de zuivere wiskunde, de kracht van een logische redenering en de uitdagende zoektocht naar een creatieve oplossing voor een probleem. Anderen zijn meer geboeid door de antwoorden die wiskunde kan geven op vragen uit de technologie en wetenschap. De ruime keuzevrijheid binnen de opleiding laat je toe deze aan te passen aan jouw specifieke interesses. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
87
Masteropleidingen n
Loopbaan
Master in de wiskunde (E) (120 sp.) Je gaat dieper in op een aantal domeinen van de wiskunde en maakt binnen een van die domeinen een masterproef. Je kunt je specialiseren in de zuivere wiskunde of de toegepaste wiskunde (statistiek, fysisch toegepaste wiskunde en technische wiskunde). Daarnaast kies je voor de optie onderwijs, onderzoek of de professionele optie. De professionele optie bevat opleidingsonderdelen die nuttig zijn voor een loopbaan in de bedrijfswereld.
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.) Je krijgt een brede opleiding in de statistiek. De opleiding heeft een hoog wetenschappelijk niveau en is gefocust op industriële en overheidsstatistiek en statistiek in de biomedische en de menswetenschappen. Je wordt getraind in de theoretische en de praktische aspecten van de statistiek.
88
n
Master in de verzekeringen (60 sp.) na minor economie
n
Master in de fysica (E) (120 sp.) p. 93 na minor fysica en sterrenkunde en een aangepast pakket van inhaalopleidingsonderdelen
n
Master in de sterrenkunde (E) (120 sp.) na minor fysica en sterrenkunde
n
Master in de wiskundige ingenieurstechnieken (120 sp.) na minor IT
p. 109
n
Master of Bioinformatics (120 sp.)
p. 130
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
p. 25
p. 93
Het fundamentele karakter van de opleiding in combinatie met de interdisciplinariteit biedt je een ruime keuze aan loopbaanmogelijkheden. In combinatie met de specifieke lerarenopleiding (die je al grotendeels binnen de master wiskunde kunt volgen) kun je terecht als leraar in het secundair of hoger onderwijs. Er is een grote nood aan leraars wiskunde. Je komt meestal terecht in de ASO-richtingen, maar je kunt ook in het TSO aan de slag. Ook in het bedrijfsleven en de bank- en verzekeringssector stijgt de vraag naar wiskundigen. Daar beheren ze bijvoorbeeld aandelenfondsen of werken ze op de studiedienst. Financiële wiskunde en actuariële wiskunde (verzekeringswiskunde) zijn zo belangrijke toepassingsgebieden geworden. Veel afgestudeerden kiezen voor wetenschappelijk onderzoek. Je volgt een doctoraatsopleiding en je bereidt een doctoraat voor waarin je je onderzoeksresultaten bundelt.
Studieprogramma bacheloropleiding SP. L: studiepunten Leuven SP. K: studiepunten Kortrijk
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n
n n n
Derde fase SP. L
Calculus / analyse en calculus Lineaire algebra (Kansrekenen en) statistiek Bewijzen en redeneren / wiskundig redeneren Technieken voor wiskundige analyse Algebraïsche structuren (Wiskundige) Analyse I Algemene natuurkunde I: mechanica Algemene natuurkunde II: elektromagnetisme, golven en optica Beginselen van programmeren Probleemoplossen en ontwerpen I Wijsbegeerte
SP. K
9 6 6 6 3 6 6
7 5 5 3 3 3 9 6
9 6 3
9 5 3 3
n n n n n n n n n n n n
n n n n n n
Wiskundige inleiding tot de vloeistofdynamica Algebra II Statistical Inference Complexe analyse Numerieke modellering en benadering Wiskundige statistiek Meetkunde II Religie, zingeving en levensbeschouwing Eindproject
SP. L
SP. K
6 6 6 6 6 6 6 3 3
6 7 5 8 6 3 6 3 6 3 -
KEUZEDEEL LEUVEN Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten
n
KEUZEDEEL KORTRIJK Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel, voor een totaal van ongeveer 8 studiepunten
n n
KEUZEDEEL LEUVEN Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten n 12 studiepunten wiskundige opleidingsonderdelen KEUZEDEEL KORTRIJK Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel, voor een totaal van ongeveer 7 studiepunten n Aanvullende keuze (buitenlands studieverblijf, projectstage of keuzeopleidingsonderdelen), voor een totaal van 18 studiepunten
Ik ben als financieel analist verantwoordelijk voor het beheer van de passieve aandelenfondsen en de gemengde retailmandaten (aandelen, obligaties, vastgoed en cash). In totaal beheert mijn groep zo’n vier miljard euro aan vermogen. Het is onze taak dat vermogen op lange termijn zo veel en zo stabiel mogelijk te laten groeien. Daarvoor maken we vooral gebruik van kwantitatieve technieken. Een goed voorbeeld is het gebruik van diverse wiskundige optimalisaties voor risicominimalisering en maximalisering van het ‘nut’ voor de cliënt. (Oud-student)
verschilt je programma van het bovenstaande; volg je in de derde fase het studieprogramma ingenieurswetenschappen in Leuven; worden de opleidingsonderdelen algebraïsche structuren en analyse vervangen door probleemoplossen en ontwerpen II (3 sp.), grondslagen van de chemie (6 sp.) en thermodynamica (3 sp.).
8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be
6 6 6 6 3 6
n
Als je in Kortrijk voor de doorstroomoptie ingenieurswetenschappen kiest n
SP. K
6 6 6 6 6
n
Meetkunde I Algebra I Numerieke wiskunde Differentiaalvergelijkingen Analyse II Meetkunde II Toepassingen van algebraïsche structuren Complexe analyse Inleiding tot de kwantummechanica Kansrekenen en statistiek II Statistische modellen en data-analyse Wetenschapscommunicatie Religie, zingeving en levensbeschouwing
n
n
SP. L
WISKUNDE
n
n
n
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
OPLEIDINGSONDERDEEL
89
FACULTEIT WETENSCHAPPEN
Informatica l
l
Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com
n n
90
Leuven Campus Kulak Kortrijk
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Profiel
Je leert gegevensverwerkende systemen specificeren, ontwerpen, uittesten en beheren met gebruik van computers. Je taak als universitair gevormde informaticus bestaat voor een groot deel uit het beheersen van complexiteit. Dat doe je zowel voor het op te lossen probleem en voor de hulpmiddelen en werktuigen als voor de interface naar de gebruiker. Je ontwikkelt een algemene visie, gebaseerd op de fundamentele wetenschappelijke kennis binnen het vakgebied. Dat stelt je in staat om mee te evolueren in de snel veranderende informaticawereld. Daarnaast heb je ook oog voor praktische realiseerbaarheid, efficiëntie, flexibiliteit, aanpasbaarheid, robuustheid en economische verantwoording. Je leert in groepsverband werken en inzichten en resultaten zowel mondeling als schriftelijk presenteren.
Je hebt interesse en aanleg om problemen te analyseren en oplossingen gestructureerd te ontwerpen. Je kunt je nauwkeurig uitdrukken en methodisch en ordelijk denken en werken.
De campussen in Leuven en Kortrijk vullen de opleiding elk op hun unieke manier in.
Oplossingen zoeken en formuleren vereist ook een wiskundige belangstelling. Daarom is de norm voor de opleiding een pakket van zes uur wiskunde in de derde graad van het secundair onderwijs. Enige voorkennis van informatica is nuttig, maar zeker niet noodzakelijk. Een degelijke kennis van het Engels is aan te bevelen. Je zult tijdens je studies immers heel wat Engelstalige literatuur moeten doornemen en in het beroepsleven zal een actieve talenkennis je ook goed van pas komen. Daarnaast ben je ook in andere wetenschappen geïnteresseerd. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen Leuven De eerste opleidingsfase is voor iedereen gemeenschappelijk, met opleidingsonderdelen uit de informatica, de wiskunde, de fysica en de humane wetenschappen. In de tweede en derde opleidingsfase maak je kennis met meer geavanceerde aspecten van de informatica, zoals besturingssystemen, computernetwerken, methodieken voor het ontwerpen van complexe softwaresystemen en de artificiële intelligentie. Vanaf de tweede opleidingsfase start je ook met een minor verbreding, waarin je je kennis verbreedt in domeinen zoals de economie, de technologie en algemene wetenschappen, of met de minor Business & Innovation. Deze minor is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan.
Masteropleidingen n
Master in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen (120 sp.)
n
Master in de toegepaste informatica (60 sp.) Je wordt voorbereid op een functie in de bedrijfswereld. Je kunt je specialiseren in de ontwikkeling van softwaresystemen in een gedistribueerde context, van multimediale systemen of van systemen met artificiële intelligentie.
n
Master in het informatiemanagement (E) (60 sp.)
p. 25
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
Kortrijk Het Campus Kulak-programma bestaat uit een verplicht pakket opleidingsonderdelen van 144 sp. en een keuzeruimte van 36 sp. Binnen deze keuzeruimte kies je eerst een profiel (15 sp.): technologie of economie en management. Je vult je programma verder aan met keuzeopleidingsonderdelen, een projectstage of een studie aan een buitenlandse partneruniversiteit. In de eerste fase kun je kiezen voor een ingroei-ondersteuning voor wiskunde en fysica.
8 www.kuleuven-kulak.be/ingroei
p. 108
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Loopbaan In de eerste plaats word je voorbereid op de aansluitende masteropleidingen in de toegepaste informatica en in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen. Wie echt wil, kan ook al na de bacheloropleiding zijn kans wagen op de arbeidsmarkt. Als informaticus met een universitair diploma kun je terecht in verschillende sectoren. Vooral bieden je heel wat mogelijkheden. Je werkt er mee aan de ontwikkeling van programmatuur, het ontwerp van informatiesystemen, het management van informatiseringsen automatiseringsprojecten, onderzoek naar nieuwe toepassingen, methoden, concepten, algoritmen … Daarnaast kun je met je diploma ook als in het secundair en hoger onderwijs terecht.
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
n n n n n
Studieprogramma bacheloropleiding
n n n n n
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
n n n n n n n n n n n
n n
SP. L
SP. K
6
6
Beginselen van programmeren Structuur en organisatie van computersystemen Informatica werktuigen Fundamenten voor de informatica Objectgericht programmeren Wiskunde I / analyse en calculus Wiskunde II Technieken voor wiskundige analyse Besturingssystemen Lineaire algebra Wiskundig redeneren Logica voor informatici Natuurkunde voor informatici I (mechanica en elektriciteit) Gegevensstructuren en algoritmen Wijsbegeerte
KEUZEDEEL KORTRIJK n Naast de verplichte opleidingsonderdelen heb je ook een keuzeruimte die je deels kunt invullen met een ingroeimodule (enkel voor studenten die extra ondersteuning voor wiskunde en/of fysica nodig hebben).
Besturingssystemen Toepassingen van meetkunde in de informatica Artificiële intelligentie Fundamenten voor de informatica Gegevensstructuren en algoritmen Informatieoverdracht en -verwerking Gegevensbanken Statistiek en data-analyse Lineaire algebra Numerieke wiskunde Wetenschapscommunicatie Natuurkunde voor informatici II: magnetisme / algemene natuurkunde: elektromagnetisme
SP. K
6
-
6 6 6 3 6 6 3
6 6 6 6 6 5 5 3
3
6
KEUZEDEEL LEUVEN n Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 18 studiepunten
91
KEUZEDEEL KORTRIJK Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel en aanvullende keuze, voor een totaal van 16 studiepunten
n
6 6 6 6 6 3 6
8 6 6 7 3 6 5 3 -
6 6 3
3 3
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n
n n n n
SP. L
Automaten en berekenbaarheid Declaratieve talen Softwareontwerp Computer Networks / computernetwerken Algebraïsche structuren en toepassingen / toepassingen van de algebra in de informatica Kansrekenen Religie, zingeving en levensbeschouwing Bachelorproef / wetenschappelijke vorming Inleiding tot de economie
KEUZEDEEL KORTRIJK Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel en aanvullende keuze, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten
n
SP. K
6 6 6 6
6 6 6 6
6 3 3 9 -
6 3 9 4
KEUZEDEEL LEUVEN Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten
n
INFORMATICA
SP. L: studiepunten Leuven SP. K: studiepunten Kortrijk
SP. L
FACULTEIT WETENSCHAPPEN
Fysica l
l
Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com
n n
Leuven Campus Kulak Kortrijk
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Fysica of natuurkunde zoekt naar een dieper begrip van de fundamentele bouwstenen van materie en hun samenhang, van het kleinste subatomaire deeltje tot het immense van de kosmos. Experimenten en waarnemingen laten fysici toe wetten op te stellen, die op hun beurt de uitkomst van nieuwe experimenten voorspellen. Als die nieuwe experimenten getoetst worden aan de voorspellingen, leidt dat tot een dieper inzicht en tot een nieuwe cyclus in de creatie van kennis, die zo steeds verder doordringt in de materiële wereld. Fysica is dus een wetenschappelijke discipline bij uitstek. 92
Voor studenten met een grote belangstelling voor fysica én wiskunde, is er het TWIN-bachelorprogramma. Met een studiepakket van 210 sp. behaal je op die manier beide bachelordiploma’s. De campussen in Leuven en Kortrijk vullen de opleiding elk op hun unieke manier in.
Leuven In de eerste fase van de opleiding gaat er veel aandacht naar optimale begeleiding en ruimte voor zelfstandigheid. n
n
n
Elk semester bestaat uit vijftien lesweken en twee à drie blok- en examenweken. Per dag heb je één opleidingsonderdeel met maximum vier uur les (college en oefeningen), zodat er voldoende tijd voor zelfstudie overblijft. Bij het studeren kun je een beroep doen op verschillende vormen van begeleiding. Studenten bereiden zich grondig voor zodat er tijdens de interactieve lessen ruimte is voor vragen, discussies en feedback. Naast permanente evaluatie zijn er vier examens per examenperiode.
8 www.wet.kuleuven.be/oase Als Leuvense bachelorstudent in de fysica heb je vanaf de tweede fase de keuze uit minors (30 sp.) in aanverwante disciplines van de wetenschappen, zoals wiskunde, sterrenkunde en informatica, biochemische wetenschappen, onderwijs of Business & Innovation. Je neemt steeds je fundamentele kijk en je wiskundige vaardigheden mee naar je minor, wat interessante wisselwerkingen oplevert. Zo bereid je je optimaal voor op de praktijk, die zich bijna altijd in een multidisciplinaire omgeving zal situeren. De minor onderwijs biedt je de mogelijkheid om je
tijdens je studies voor te bereiden op een loopbaan als leraar. De minor Business & Innovation is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan.
Kortrijk Je kiest in de bachelor fysica ofwel voor de optie fysica (die leidt tot het diploma van bachelor in de fysica), ofwel voor de doorstroomoptie ingenieurswetenschappen (waarbij je na twee jaar de overstap naar de derde fase van de bachelor in de ingenieurswetenschappen in Leuven maakt). In de eerste fase kun je kiezen voor een ingroei-ondersteuning voor wiskunde en fysica.
8 www.kuleuven-kulak.be/ingroei Het Campus Kulak-programma bestaat uit een verplicht pakket van 144 sp. en een keuzepakket van 36 sp. Binnen dit keuzepakket kies je een profiel (15 sp.): lerarenopleiding, technologie of economie en management. Je vult je programma verder aan met een bundel keuzeopleidingsonderdelen, een projectstage of een studie aan een buitenlandse partneruniversiteit.
Profiel Je hebt een sterke interesse voor de wetten van de natuur en de eigenschappen van de materie. Je bent nieuwsgierig naar het hoe en het waarom van atomen, gassen, vloeistoffen, vaste stoffen en plasma’s. Hoe zijn ze opgebouwd? Hoe gedragen ze zich? Wat is de rol van de vier fundamentele krachten? Hoe gaat de ene toestand in de andere over? Wat zijn de wetten van elektriciteit, magnetisme, licht en warmte, beweging? Hoe kunnen we de microscopische wereld beschrijven met de wetten van de kwantumfysica? Hoe zagen de eerste uren van ons universum eruit? Kunnen we artificiële atomen bouwen? Wat is de impact van de ontdekking van het Higgs-deeltje? Analytisch, nauwkeurig en verklarend werken zijn je sterke punten. Een goede wiskundige kennis is een noodzakelijke basis om alle argumentaties rond fysische verschijnselen te kunnen volgen. Een vooropleiding waarin je zes uur wiskunde per week kreeg, is dus aangewezen. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
Masteropleidingen n
Master in de fysica (E) (120 sp.) Zelfstandig leren onderzoeken is het hoofddoel van de opleiding. Je kiest een major (en eventueel ook een minor) die aansluit bij een onderzoeksdiscipline waarin het Departement Natuurkunde en Sterrenkunde internationaal toonaangevend is: fysica van de gecondenseerde materie, theoretische fysica of kernfysica. Daarnaast kun je kennismaken met het beroepsleven door een van de drie opties te kiezen: onderwijs, onderzoek of de professionele optie.
n
Master in de sterrenkunde (E) (120 sp.) Sterrenkundig onderzoek heeft een uitgesproken internationaal en multidisciplinair karakter en beleeft vandaag, in sterke mate dankzij nieuwe technologische ontwikkelingen, een periode van grote bloei. Binnen de opleiding sterrenkunde ligt de nadruk op de ontwikkeling en toepassing van onderzoeksmethodologieën om sterrenkundige waarnemingen in het kader van de astrofysica te vergaren, te analyseren en te interpreteren. Zowel technologische als computationele en theoretische aspecten komen ruim aan bod. Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
n
Erasmus Mundus Master of Theoretical Chemistry and Computational Modelling (120 sp.)
p. 96 p. 130
Volgende masteropleidingen kunnen gestart worden na een minor en/of een individueel aangepast overgangsprogramma. n
Master in de wiskunde (E) (120 sp.) na minor wiskunde
p. 88
n
Master of Biophysics, Biochemistry and Biotechnology (120 sp.) na minor bio-chemische wetenschappen
p. 98
n
Master in de nanowetenschappen en nanotechnologie (E) (120 sp.) na minor bio-chemische wetenschappen
p. 109
n
Master of Bioinformatics (120 sp.) na minor sterrenkunde en informatica of bio-chemische wetenschappen
p. 130
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: milieutechnologie (120 sp.) na minor bio-chemische wetenschappen
p. 130
n
Master of Molecular Biology (120 sp.) na minor bio-chemische wetenschappen
p. 130
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Het fundamentele karakter van de opleiding in combinatie met de interdisciplinariteit staat garant voor gevarieerde mogelijkheden, zowel bij verdere studies als op de arbeidsmarkt. Ongeveer de helft van de afgestudeerde masterstudenten kiest ervoor een doctoraat te maken. Uiteindelijk zal ongeveer een derde van de fysici terechtkomen in het wetenschappelijk onderzoek, in de fysica of daarbuiten. Andere loopbaanmogelijkheden situeren zich in het bedrijfsleven (in allerhande functies en in diverse sectoren zoals de dienstensector en de financiële sector), het secundair en hoger onderwijs, de socialprofitsector (bv. medische sector), de overheid en internationale organisaties.
FYSICA
n
Loopbaan
93
De wegen van natuurkundigen in het bedrijfsleven lopen dikwijls samen met die van burgerlijk ingenieurs, informatici en wiskundigen.
Ik werk als wetenschapsredacteur bij De Standaard. Journalist worden, het lijkt niet meteen een voor de hand liggende beroepskeuze voor een natuurkundige. Maar als het je passie is om over wetenschap te vertellen of te schrijven, of als je mee een brug wil helpen bouwen tussen de wetenschap en de samenleving, of als je gewoon graag van dag tot dag wil volgen wat er beweegt aan het front van de wetenschap, dan is wetenschapsjournalist een job uit de duizend. (Oud-student)
Studieprogramma bacheloropleiding
Derde fase
SP. L: studiepunten Leuven SP. K: studiepunten Kortrijk
OPLEIDINGSONDERDEEL n
n
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
n n n n n n n n n n n n n
n
SP. L
Algemene natuurkunde I: mechanica Algemene natuurkunde II: elektromagnetisme, golven en optica Statistische thermodynamica Calculus Analyse en calculus Technieken voor wiskundige analyse Lineaire algebra Kansrekenen I Statistiek Bewijzen en redeneren / wiskundig redeneren Beginselen van programmeren Grondslagen van de chemie Fysica practicum Probleemoplossen en ontwerpen Wijsbegeerte
SP. K
6
6
9 6 9 6 3 3 6 6 3 3
9 6 7 3 5 5 3 5 6 3 3
SP. L
SP. K
6 6
6 6
6 6 3
4 3
9
8
3 6 -
6 5
n n n n
KEUZEDEEL KORTRIJK Naast de verplichte opleidingsonderdelen heb je ook een keuzeruimte die je deels kunt invullen met een ingroeimodule (enkel voor studenten die extra ondersteuning voor wiskunde en/of fysica nodig hebben).
n n n n
SP. L
SP. K
6 6 9 6 9 3
6 * 6 6 6 6 6 3 6 6 3
Statistical Mechanics / statistische mechanica bij evenwicht Inleiding tot de sterrenkunde Vastestoffysica Fysica van de gecondenseerde materie Kernfysica Elektrodynamica Fysica van fluïda en zachte materie Groepenleer Numerieke modellering en benadering Projectwerk natuurkunde Religie, zingeving en levensbeschouwing
KEUZEDEEL LEUVEN Voor 6 studiepunten keuze uit deeltjesfysica (3 sp.), stochastische processen (3 sp.) en Introduction to General Relativity (3 sp.) n Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten n
KEUZEDEEL KORTRIJK Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel en aanvullende keuze, voor een totaal van ongeveer 6 studiepunten
n
n
94
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
n n
n n n
n
n n
Algemene natuurkunde III: inleiding tot kwantummechanica en fysica vanaf de 20e eeuw Klassieke mechanica Experimentele basistechnieken in de natuurkunde Elektrodynamica Wetenschapscommunicatie Differentiaalvergelijkingen en complexe functies Computergesteund probleemoplossen in de natuurkunde Kwantummechanica Numerieke wiskunde
n
KEUZEDEEL LEUVEN Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten
n
KEUZEDEEL KORTRIJK Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel en aanvullende keuze, voor een totaal van ongeveer 19 studiepunten
n
Als je in Kortrijk voor de doorstroomoptie ingenieurswetenschappen kiest n
n
verschilt je programma van het bovenstaande; worden de opleidingsonderdelen statistische thermodynamica en golven en optica vervangen door probleemoplossen en ontwerpen II (3 sp.) en thermodynamica (3 sp.); volg je in de derde fase het studieprogramma ingenieurswetenschappen in Leuven.
8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be
* Keuzeopleidingsonderdeel
FACULTEIT WETENSCHAPPEN
Chemie l
l
Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com
n n
Leuven Campus Kulak Kortrijk
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Chemie is overal. Terwijl je dit leest, spelen er zich in je lichaam belangrijke processen af waarbij chemische reacties gebeuren. Niet alleen in de natuur, maar ook in het dagelijkse leven zit chemie er altijd wel voor iets tussen. De pen waarmee je schrijft heeft een omhulsel in kunststof, het grootste gedeelte van je fiets is uit een speciale legering gemaakt, je brommer rijdt op benzine, de contactlenzen die je draagt, zijn gemaakt uit kunststof en ga zo maar door. Al die doordeweekse producten zijn het resultaat van chemische kennis en toepassingen. Chemici dringen door in de geheimen van de moleculaire wereld. Met die kennis ontwerpen ze nieuwe stoffen die recycleerbaar, milieuvriendelijker en energiebesparender zijn.
Kortrijk In Kortrijk kun je de bacheloropleiding chemie op verschillende manieren aanvatten. n
n
n
n
De campussen in Leuven en Kortrijk vullen de opleiding elk op hun unieke manier in.
Leuven In de eerste opleidingsfase ligt de nadruk op een brede vorming en volg je een gemeenschappelijk pakket opleidingsonderdelen, waarbij behalve chemie ook fysica, wiskunde, geologie en biowetenschappen aan bod komen. Vanaf de tweede opleidingsfase kun je via een minor je programma aanpassen aan je interesses. Kies je voor toegepaste chemie die gericht is op de industrie, dan is de minor chemische technologie heel geschikt. Wil je eerder een meer uitgebreide wetenschappelijke basis met biochemische accenten, dan kun je de minor biochemie en biotechnologie volgen. Je kunt ook kiezen voor de minor chemie met verbreding. De minor onderwijs is ideaal om je voor te bereiden op een loopbaan in het onderwijs. De minor Business & Innovation is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan.
Je kiest voor de optie chemie en behaalt je bachelordiploma chemie in Kortrijk. Je kiest voor de optie biochemie en biotechnologie en behaalt je bachelordiploma chemie met optie biochemie en biotechnologie in Kortrijk. Daarna kun je rechtstreeks aansluiten op de master biochemie en biotechnologie in Leuven. Je kiest voor de doorstroomoptie farmaceutische wetenschappen en na één fase zet je je studie voort in de bachelor farmaceutische wetenschappen in Leuven. Je kiest voor de doorstroomoptie bio-ingenieurswetenschappen en na twee fases zet je je studie voort in de bachelor bio-ingenieurswetenschappen in Leuven.
Het Campus Kulak-programma bestaat uit een verplicht pakket van 144 sp. en een keuzeruimte van 36 sp. Binnen deze keuzeruimte kies je een profiel (15 sp.): lerarenopleiding, technologie, of economie en management. Je vult je programma verder aan met een bundel keuzeopleidingsonderdelen, een projectstage, of een studie aan een buitenlandse partneruniversiteit. In de eerste fase kun je kiezen voor een ingroei-ondersteuning voor wiskunde en fysica.
8 www.kuleuven-kulak.be/ingroei
95
Profiel Je beschikt over voldoende voorkennis van de basiswetenschappen en hebt een analytisch redeneervermogen. Al vrij vlug leer je ook zelfstandig werken in een laboratorium. Zin voor experimenteren en een goed observatievermogen komen zeker van pas. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: levensmiddelentechnologie (120 sp.) na minor chemische technologie
p. 129
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: katalytische technologie (120 sp.) na minor chemische technologie
p. 129
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: milieutechnologie (120 sp.)
p. 130
8 www.kuleuven.be/profielen
Loopbaan Masteropleidingen n
Master in de chemie (E) (120 sp.) Als chemicus sta je steeds in nauw contact met het wetenschappelijk onderzoek. De masteropleiding laat je toe om die kennis binnen verschillende domeinen te valideren. Tijdens de opleiding kies je een van de drie opties: onderwijs, onderzoek of de professionele optie. Bij deze laatste optie loop je een externe stage in een zelfgekozen onderzoeksinstelling of bedrijf.
n
Erasmus Mundus Master of Theoretical Chemistry and Computational Modelling (120 sp.) Deze Europese masteropleiding focust op de theoretische aspecten van de chemie en op het gebruik en de ontwikkeling van computationele technieken in de moleculaire wetenschappen. Internationale uitwisseling tussen de partneruniversiteiten garandeert een Europese blik op het onderwerp, wat zowel het niveau van de opleiding als de mogelijkheden van tewerkstelling in onderzoekscentra of innovatieve farmaceutische en petrochemische bedrijven ten goede komt.
96
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: milieutechnologie (120 sp.)
p. 130
n
Master in de nanowetenschappen en de nanotechnologie (E) (120 sp.)
p. 109
n
Master in de biologie (E) (120 sp.) na minor biochemie en biotechnologie
p. 101
n
Master in de biochemie en de biotechnologie (120 sp.) na minor biochemie en biotechnologie
p. 98
n
Master of Biophysics, Biochemistry and Biotechnology (120 sp.) na minor biochemie en biotechnologie
p. 98
n
Master of Bioinformatics (120 sp.) na minor biochemie en biotechnologie / chemische technologie
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
p. 88
p. 130
De opleiding chemie staat garant voor gevarieerde loopbaanmogelijkheden. Uiteindelijk zal meer dan de helft van de afgestudeerde chemici terechtkomen in het bedrijfsleven, daarnaast vervullen ze functies in het onderwijs en bij de overheid. Veel afgestudeerden kiezen ervoor om na het behalen van het masterdiploma via een doctoraatsopleiding eerst nog enkele jaren wetenschappelijk onderzoek te doen aan de universiteit. Masters in de chemie kunnen natuurlijk ook direct doorstromen naar wetenschappelijke of technische functies binnen de industrie (chemie, petrochemie, farmaceutische industrie, agrochemie, voedingsindustrie …), de overheid (ministeries, provinciale of stedelijke diensten, internationale organisaties) en wetenschappelijke instellingen van de overheid. Als je aan de slag wil als leraar in het secundair of hoger onderwijs (waar een grote nood is aan gedreven chemieleraren) dan is de combinatie met de specifieke lerarenopleiding die je al grotendeels binnen de master chemie kunt volgen een aanrader.
Studieprogramma bacheloropleiding
Derde fase
SP. L: studiepunten Leuven SP. K: studiepunten Kortrijk
OPLEIDINGSONDERDEEL n n n
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n
n n n n n n n
n
SP. L
Grondslagen van de chemie Wiskunde I / analyse en calculus Algemene natuurkunde I Algemene natuurkunde: elektromagnetisme, golven en optica Wiskunde II / lineaire algebra Celbiologie en biochemie Geologie Bio-organische chemie Industriële en technische chemie Veiligheid en laboratoriumpraktijk Wijsbegeerte
SP. K
9 6 9
9 7 6
6 9 6 6 3 3 3
9 5 3+6 6 6 3 3 -
n n n n n n n n n n n
n n
n n n
SP. L
SP. K
6 6 6 6 6 6 3 6 -
6 6 6 5 6 3 5 5 4 3
Algemene natuurkunde II Analytische basistechnieken Metalen en katalyse Organische chemie Chemische thermodynamica Moleculaire architectuur Wetenschapscommunicatie Practicum: synthese en karakterisatie Statistiek Differentiaalvergelijkingen Wijsbegeerte
KEUZEDEEL LEUVEN n Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten
Als je in Kortrijk voor de kiest n
n
9 6 6 -
6 3
5 6 3
KEUZEDEEL LEUVEN Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten
n
KEUZEDEEL KORTRIJK Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel, voor een totaal van ongeveer 5 studiepunten n Aanvullende keuze (buitenlands studieverblijf, projectstage of keuzeopleidingsonderdelen), voor een totaal van 20 studiepunten n
n n
n
verschilt je programma van bovenstaande; volg je vanaf de derde fase het studieprogramma bio-ingenieurswetenschappen (p. 131) in Leuven; volg je in Kortrijk in de eerste fase de opleidingsonderdelen statistiek, plantkundige biologie II, dierkundige biologie, wijsbegeerte en practicum ICT: technisch wetenschappelijk rekenen.
verschilt je programma van bovenstaande; volg je vanaf de tweede fase reeds het studieprogramma farmaceutische wetenschappen (p. 143) in Leuven; volg je in Kortrijk in de eerste fase de opleidingsonderdelen het geneesmiddel: van ontwikkeling tot aflevering, bio-organische chemie II, methoden in biofarmaceutisch onderzoek: algemene analyse en inleiding tot de genetica.
Als je in Kortrijk voor de optie kiest n n
n
KEUZEDEEL KORTRIJK n Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel, voor een totaal van ongeveer 11 studiepunten
n
6 6 6 6 3 9
Polymer Materials Polymeertechnologie en -materialen Moleculaire herkenning Computationele chemie Kwantummechanica Spectroscopische meettechnieken Statistiek en data-analyse Gevorderde synthese en karakterisatie van moleculen en materialen Practicum chemische materialen Bachelorproef Religie, zingeving en levensbeschouwing
Als je in Kortrijk voor de kiest
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
n
SP. K
n
verschilt je programma van bovenstaande; volg je in de eerste fase het opleidingsonderdeel wijsbegeerte in plaats van industriële en technische chemie; volg je in de tweede fase de opleidingsonderdelen moleculaire biologie, geïntegreerd practicum, dierkundige biologie, plantkundige biologie en dynamische biologie in plaats van differentiaalvergelijkingen, practicum synthese en karakterisatie en metalen en katalyse. Het vak chemische thermodynamica volg je pas in de derde fase; volg je in de derde fase immunologie, bio-informatica en chemische thermodynamica in plaats van practicum chemische materialen, polymeermaterialen en kwantummechanica.
8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be
CHEMIE
KEUZEDEEL KORTRIJK Naast de verplichte opleidingsonderdelen heb je ook een keuzeruimte die je deels kunt invullen met een ingroeimodule (enkel voor studenten die extra ondersteuning voor wiskunde en/of fysica nodig hebben).
n
n
SP. L
97
FACULTEIT WETENSCHAPPEN
Biochemie en biotechnologie l
Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com
n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk *
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) Je bestudeert de structuur, de reacties en de functie van biomoleculen. Je analyseert de processen die er plaatsgrijpen, de celcyclus en de integratie tot organen en organismen. Je leert de technieken beheersen die nodig zijn om biomoleculen te produceren, te analyseren en te manipuleren. De opleiding sluit onmiddellijk aan bij de meest recente ontwikkelingen in de bio-informatica, de computermodellering en de genoom- en proteoomanalyse. Naast een grondige theoretische vorming krijg je ook een degelijke praktische opleiding, zowel in het laboratorium als op de computer.
Je gebruikt databanken en ontwikkelt strategieën om problemen te onderzoeken. Je rapporteert en presenteert problemen en mogelijke oplossingen aan je collega’s. Tijdens de opleiding kies je een van de drie opties: onderwijs, onderzoek of de professionele optie. Bij deze laatste twee opties loop je een externe stage in respectievelijk een zelfgekozen onderzoeksinstelling of bedrijf. n
In deze master krijg je de keuze tussen een grondige vorming in het multidisciplinaire domein van de biofysica of in de moderne biochemie. Vooral de deelgebieden waarin onderzoeksgroepen aan de KU Leuven uitmunten, komen aan bod: de bepaling van moleculaire structuren, de moleculaire en supramoleculaire modellering, de spectroscopie van biomoleculen, de studie van moleculaire interacties en de fysische principes ervan in vitro, in complexe biologische systemen en in de levende cel.
98
Profiel Kies je voor de opleiding biochemie en biotechnologie, dan heb je een degelijke basiskennis op het vlak van de positieve wetenschappen. Bovendien ben je geïnteresseerd in biologische fenomenen op moleculair niveau en heb je belangstelling voor de creatie van nieuwe biologisch relevante moleculen. Je hebt een ruime wetenschappelijke interesse, waardoor je je gemakkelijk in andere disciplines inwerkt. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
Masteropleidingen n
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
n
Master of Bioinformatics (120 sp.)
p. 130
n
Master in de nanowetenschappen en de nanotechnologie (E) (120 sp.)
p. 109
n
Master of Molecular Biology (120 sp.)
p. 130
n
Master in de biologie (E) (120 sp.)
p. 101
n
Master in de chemie (E) (120 sp.) na minor chemie
p. 96
n
Erasmus Mundus Master of Theoretical Chemistry and Computational Modelling (120 sp.) na minor chemie
p. 96
Master in de biochemie en de biotechnologie (120 sp.) Je wordt getraind om zelfstandig problemen in verband met het moleculair-chemische gedrag van levende organismen aan te pakken. Je bestudeert de eigenschappen van biomoleculen, hun activiteiten, hun interacties met andere moleculen in geïsoleerde toestand, hun activiteiten op cellulair en op hoger niveau en hun structuurfunctierelaties. Je bestudeert ook de parallelle analyse van biomoleculen, zoals die wordt toegepast in genoom- en proteoomanalyse.
Master of Biophysics, Biochemistry and Biotechnology (120 sp.)
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. * Als doorstroomoptie binnen bachelor in de biologie of bachelor in de chemie
Loopbaan Als afgestudeerde biochemicus en biotechnoloog kun je terecht in
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
De combinatie met de specifieke lerarenopleiding (die je al grotendeels binnen de master biochemie kunt volgen) is een grote meerwaarde als je aan de slag wil als . Er is een grote nood aan leraars chemie. Er worden maar weinigen concreet hiertoe opgeleid. Maar je kunt ook kiezen om je eerder te specialiseren in het onderwijzen van biologie. Je komt meestal terecht in de ASO-richtingen, maar je kunt ook in het TSO aan de slag.
Studieprogramma bacheloropleiding
n n n n n n n n
Celbiologie en biochemie Grondslagen van de chemie Bio-organische chemie Veiligheid en laboratoriumpraktijk Wiskunde I Wiskunde II Algemene natuurkunde I Genetica Structurele en fysiologische biologie
n n n n n n n
In Kortrijk kun je tijdens de bachelor in de chemie en de bachelor in de biologie de volgen. Daarna kun je rechtstreeks doorstromen naar de master in de biochemie en biotechnologie in Leuven. Ontdek hier het programma doorstroomoptie biochemie en biotechnologie vanuit chemie of biologie te Kortrijk:
8 www.kuleuven-kulak.be/nl/onderwijs/
onderwijsaanbod/biochemie-en-biotechnologie
9 9 6 3 6 6 9 3 9
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
In je eerste opleidingsfase volg je een vast programma. Vanaf de tweede opleidingsfase kies je voor de biologie, chemie, onderwijs, verbreding of Business & Innovation. De minor Business & Innovation is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan.
SP.
n n
Analytische biochemie Moleculaire biologie Dynamische biochemie Geïntegreerd practicum Chemie van natuurproducten Algemene natuurkunde II Microbiologie Wetenschapscommunicatie Wijsbegeerte
99 SP.
6 6 6 6 6 6 6 3 3
KEUZEDEEL n Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 12 studiepunten
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n
Bio-informatica en modellering Immunological Biotechnology Gentechnologie Spectroscopy of Biomolecules Eindproject Chemische thermodynamica Statistiek & data-analyse Religie, zingeving en levensbeschouwing
KEUZEDEEL Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 18 studiepunten
n
BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE
. Een overzicht van biochemische toepassingen: de gezondheidssector (ontwikkeling van antibiotica, vaccins, groeihormonen, insuline, enzymen, kunstbloed, in-vitrofertilisatie ...), de agrarische sector (veredeling van gewassen en rassen, productie van groeiregulatoren, veevoeders en meststoffen …), de voedings- of levensmiddelensector (fermentatie, productie van additieven, vitamines, suikers, gist, bier, yoghurt …), de energiesector (bioconversie van afvalstoffen tot methanol en waterstof, energieconversie van biomassa …), en de milieusector (afbraak van vervuilende stoffen, recuperatie en recyclage van gebruikte materialen of afval, zuivering van water …).
SP.
6 6 6 6 6 6 3 3
FACULTEIT WETENSCHAPPEN
Biologie l
l
Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com
n n
Leuven Campus Kulak Kortrijk
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Kortrijk In Kortrijk kun je de bacheloropleiding biologie op verschillende manieren aanvatten. n
n
100
Bacheloropleiding (180 sp.) Levende wezens in al hun diversiteit, zowel dieren (m.i.v. de mens) als planten en micro-organismen staan hier centraal. Je hebt aandacht voor hun vorm, structuur, gedragingen, ecologie, verwantschap en evolutie en je bestudeert hoe die immense diversiteit van het leven in relatie staat tot de universele moleculaire, biochemische, biofysische en fysiologische wetmatigheden. Je leert observeren, experimenteren, onderzoeksdata statistisch verwerken, wetenschappelijke informatie verzamelen, analyseren en rapporteren aan collega’s.
Je start in de optie biologie en je behaalt je bachelordiploma biologie in Kortrijk. Je start in de optie biochemie en biotechnologie en je kunt na je bacheloropleiding biologie rechtstreeks doorstromen in de master biochemie en biotechnologie in Leuven.
Het Campus Kulak-programma bestaat uit een verplicht pakket van 147 sp. en een keuzeruimte van 33 sp. Binnen deze keuzeruimte kies je een profiel (15 sp.): lerarenopleiding, technologie of economie en management. Je vult je programma verder aan met een bundel keuzeopleidingsonderdelen, een projectstage of een studie aan een buitenlandse partneruniversiteit. Start je je studie in Kortrijk, dan kun je aansluiten in Leuven in de derde studiefase, ofwel na de bacheloropleiding. In de eerste fase kun je kiezen voor een ingroei-ondersteuning voor wiskunde en fysica.
8 www.kuleuven-kulak.be/ingroei
De opleiding omvat ook experimenteel onderzoek naar hoe organismen functioneren en hun relaties met de omgeving. Je krijgt inzicht in de processen die zich afspelen binnen een brede waaier van organisatieniveaus, van cellulaire processen tot het functioneren van hele ecosystemen.
Profiel
De campussen in Leuven en Kortrijk vullen de opleiding elk op hun unieke manier in.
De opleiding bevat een grote brok theorie, maar daarnaast zul je ook een belangrijke hoeveelheid laboratorium- en veldwerk moeten verrichten. Daarbij zijn nauwkeurigheid, observatievermogen en handvaardigheid belangrijk.
Leuven Het programma in Leuven bestaat uit een verplicht pakket van 150 sp. en een keuzeruimte van 30 sp. Vanaf de tweede fase kies je uit de minors biochemie en biotechnologie, geologie, humane biologie, milieu en duurzame ontwikkeling, onderwijs, verbreding of Business & Innovation. De minor Business & Innovation is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan.
Je hebt belangstelling voor het leven in al zijn aspecten. Dat veronderstelt niet alleen een interesse in de biologie, maar ook in de andere exacte wetenschappen.
Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
n
Loopbaan
Master in de biologie (E) (120 sp.) Je krijgt de kans je te specialiseren in ecologie & natuurbehoud, evolutiebiologie & diversiteit, integratieve fysiologie of moleculaire celbiologie. Je kiest voor de optie onderzoek, onderwijs of de professionele optie. Je leert hoe je nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied moet volgen en verwerken. Door nieuwe eigen inzichten en resultaten te presenteren en toe te lichten aan medestudenten, word je getraind voor een carrière in het wetenschappelijk onderzoek, in de industrie of in het onderwijs.
n
Master in de biochemie en de biotechnologie (120 sp.) na minor biochemie en biotechnologie
p. 98
n
Master of Biophysics, Biochemistry and Biotechnology (120 sp.) na minor biochemie en biotechnologie
p. 98
n
Master of Bioinformatics (120 sp.)
p. 130
n
Master of Molecular Biology (120 sp.) na minor biochemie en biotechnologie
p. 130
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: milieutechnologie (120 sp.)
p. 130
n
Master of Water Resources Engineering (120 sp.)
p. 130
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
p. 88
Als bioloog vind je voornamelijk werk in het wetenschappelijk onderzoek, de biotechnologische, farmaceutische en medische sector, het land- en tuinbouwkundig onderzoek, het onderwijs, de wetenschapscommunicatie, de beleidsbepalende overheidsdiensten en geassocieerde maatschappijen (Vlaamse Landmaatschappij, Vlaamse Milieumaatschappij), en de niet-gouvernementele organisaties in de milieu- en natuurbehoudsector. Ook openbare instellingen zoals het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, de Nationale Plantentuin, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, het Bosbiologisch Centrum en de Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde bieden een beperkt aantal plaatsen aan. Biologen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het onderzoek rond duurzame ontwikkeling en rond ontwikkelingshulp in de sector leefmilieu.
BIOLOGIE
Masteropleidingen
101
Studieprogramma bacheloropleiding SP. L: studiepunten Leuven SP. K: studiepunten Kortrijk
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n
n
n n
n n n
SP. L
SP. K
3 9 3 -
3+6 6
8
6
6 8
6 8
5 9 6 3
5 9 6 3
Genetica Celbiologie en biochemie Inleiding in de ecologie en evolutie Geologie Bouw en functie van dieren / dierkundige biologie Bouw en functie van planten / plantkundige biologie I Biofysica Wiskundige methoden voor biomedische wetenschappen Grondslagen van de chemie Bio-organische chemie Wijsbegeerte
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n
n n n n n
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
n
SP. L
SP. K
6 6 6
8 4 6 5
3 6 6 3 3
3 8 5 3 5
102 n n n n n
n n n n
Diversiteit van dieren Genetica Diversiteit van wieren, schimmels en planten Analytische biochemie Geïntegreerd veldwerk biodiversiteit en ecologie Ecologie Microbiologie Wetenschapscommunicatie Statistiek en data-analyse
n n n n n n n
KEUZEDEEL LEUVEN Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 18 studiepunten
n
KEUZEDEEL KORTRIJK Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel en aanvullende keuze, voor een totaal van ongeveer 13 studiepunten
Geïntegreerd practicum moleculaire technieken Geïntegreerd practicum Plant Physiology Fysiologie van planten Fysiologie van dieren Celfysiologie Moleculaire biologie Eindproject: laboratoriumstage Ecologische stage en excursies Vergelijkende ontwikkelingsbiologie Evolutiebiologie Natuurbehoud en -beheer Biologische data-analyse Religie, zingeving en levensbeschouwing
SP. L
SP. K
3 6 6 6 6 3 6 6 3 3 3
5 3 4 5 5 6 3 5 4 4 3
KEUZEDEEL LEUVEN Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 12 studiepunten
n
KEUZEDEEL KORTRIJK Opleidingsonderdelen uit het gekozen profiel voor een totaal van ongeveer 5 studiepunten n Aanvullende keuze (buitenlands studieverblijf, projectstage of keuzeopleidingsonderdelen), voor een totaal van ongeveer 20 studiepunten n
n
Als je in Kortrijk de optie biochemie en biotechnologie kiest n n
n
n
verschilt je programma van het bovenstaande; volg je in de eerste fase ook het opleidingsonderdeel veiligheid en laboratoriumpraktijk (3 sp.). Indien nodig, kun je dat ook in de tweede fase volgen; volg je in de tweede fase reeds moleculaire biologie en geïntegreerd practicum, alsook straling en biofysica en dynamische biochemie in plaats van diversiteit van dieren, ecologie en geïntegreerd veldwerk biodiversiteit en ecologie; volg je in de derde fase chemische thermodynamica, immunologie, spectroscopische technieken en bio-informatica in plaats van fysiologie van dieren, natuurbehoud en beheer, celfysiologie, ecologische stage en ontwikkelingsbiologie.
8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be
FACULTEIT WETENSCHAPPEN
Geologie l
Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com
n
Leuven
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleidingen
Je kiest voor geologie als je geïnteresseerd bent in alles wat zich op en in de aarde afspeelt. Je leert waarom alle elementen van het ‘Systeem Aarde’ zo nauw met elkaar verbonden zijn: de bewegingen van de aardkorst, de vorming van gebergten en vulkanen, het klimaat, maar ook het leven zelf. Je verzamelt brede kennis en zeer specifieke geologische vaardigheden om een bijdrage te kunnen leveren tot een duurzame ontwikkeling van onze leefomgeving, het beheer van de ondergrond en de winning van schaarse natuurlijke rijkdommen zoals ertsen, olie en drinkwater. Met een degelijke kennis van de aardse processen en geschiedenis ben je als geoloog gewapend om oplossingen te vinden voor maatschappelijke problemen van nu en de toekomst.
n
Master in de geologie (E) (120 sp.) In de masteropleiding krijg je de kans om je te specialiseren in een van de volgende deelgebieden van de geologie: Surface Processes and Paleoenvironments of Geodynamics and Georesources. Je kiest verder voor de optie onderzoek (in de Engelstalige opleiding), onderwijs of de professionele optie. Je leert naast verdere vakkennis onder andere hoe je relevante ontwikkelingen in het vakgebied moet volgen en verwerken, hoe je in groep werkt en hoe je inzichten en resultaten rapporteert en presenteert aan je collega’s.
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
n
Master of Bioinformatics (120 sp.)
p. 130
Profiel
n
Master of Water Resources Engineering (120 sp.)
p. 130
Je hebt een ruime interesse voor natuurlijke fenomenen en processen en volgde in het secundair onderwijs een wiskundigwetenschappelijke richting. Voorkennis van geologie is niet vereist. Wel vragen het laboratoriumwerk en de verschillende oefeningen enige technische vaardigheid. Ook zorg en nauwkeurigheid komen daarbij goed van pas. Je vertoeft en werkt graag buiten op het terrein, het natuurlijke laboratorium van de geoloog.
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: milieutechnologie (120 sp.)
p. 130
Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
Loopbaan Geologen vind je in de industrie, in studiebureaus, in overheidsinstellingen en in internationale organen. Ook het secundair onderwijs, universiteiten en wetenschappelijke instellingen werven geologen aan. De belangrijkste industrietakken zijn de aardolie-industrie en de industrie van erts- en industriële mineralen (bij de productie van bakstenen, glas, vezelcement …). Bij studiebureaus worden geologen vooral ingezet op het vlak van milieugeologie, hydrogeologie, prospectie van mineralen en ertsen, en bodemstudie voor openbare werken en waterwinning. In het onderwijs kun je vakken zoals aardrijkskunde en chemie doceren. Heel wat jonge geologen blijven na hun studies nog enkele jaren verbonden aan de universiteit. Ze zijn er wetenschappelijk onderzoeker of bereiden hun doctoraat voor.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
103
Studieprogramma bacheloropleiding De eerste opleidingsfase is voor iedereen gemeenschappelijk. Vanaf de tweede opleidingsfase kies je voor de aarde en leven, aarde en ruimte, aarde en milieu, aarde en onderwijs of Business & Innovation. Deze minors geven je, na een inhaalprogramma, ook toegang tot de master in de biologie (na minor aarde en leven), master in de geografie (na minor aarde en milieu) of master in de sterrenkunde (na minor aarde en ruimte). Met de minor aarde en onderwijs kun je na je master een loopbaan in het onderwijs starten. De minor Business & Innovation is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n n
Geologie Grondslagen van de chemie Wiskunde I Wiskunde II Algemene natuurkunde I Mineralogie Geografische voorstellingen Celbiologie en biochemie Geologische analyse en synthese I Statistiek en data-analyse Wijsbegeerte
Tweede fase SP.
6 9 6 6 9 6 3 6 3 3 3
OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n
Algemene natuurkunde II Paleontologie Optische mineralogie Hydrogeologie Milieuchemie Geologische analyse en synthese II Sedimentologie en sedimentpetrologie Topografie Fysische geografie Wetenschapscommunicatie
SP.
6 6 3 6 4 6 6 3 6 3
KEUZEDEEL n Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 11 studiepunten
104
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n
Igneous & Metamorphic Petrology Bachelorproef Geofysica Analytische geochemie Isotopengeologie en geochronologie Geologie van België Geologische analyse en synthese III Geographic Information Systems Religie, zingeving en levensbeschouwing
KEUZEDEEL Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 19 studiepunten
n
SP.
6 6 6 3 3 3 5 6 3
FACULTEIT WETENSCHAPPEN
Geografie l
Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com
n
Leuven
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleidingen
Onze samenleving wordt er zich steeds meer van bewust dat de draagkracht van de aarde eindig is. Om een antwoord te bieden aan problemen gerelateerd aan niet-duurzaam landgebruik, klimaatsverandering, landdegradatie, sociale segregatie, ongecontroleerde stedelijke groei en migraties, is het van belang diepgaand inzicht te verwerven in interacties tussen samenleving en milieu. In de bacheloropleiding geografie krijg je een degelijke basisvorming om dergelijke interacties op een wetenschappelijke manier te observeren en analyseren. De geografie profileert zich dan ook als een boeiende interdisciplinaire wetenschap die een brug slaat tussen biofysische en sociale wetenschappen.
n
De bacheloropleiding omvat een ruim aanbod aan ondersteunende biofysische en sociale basiswetenschappen. Daarnaast worden een aantal geografische basisvaardigheden aangeleerd, zoals cartografie, geografische informatiesystemen, ruimtelijke analyse, teledetectie en kwalitatieve onderzoeksmethoden. Deze basisvaardigheden laten toe om diepgaande inzichten te verwerven in de deeldisciplines van de geografie, zoals stadsgeografie, economische geografie, geomorfologie en klimatologie. Tijdens de bacheloropleiding wordt ook voldoende tijd besteed aan terreinonderzoek in binnen- en buitenland.
Je verruimt je geografische kennis en kunde in een interdisciplinaire context. Daarnaast specialiseer je in een van de volgende onderzoeksdomeinen: aarde en klimaat, GIS en ruimtelijk modelleren of samenleving, stad en ruimte. Dankzij de gevolgde methode van begeleide zelfstudie kun je de relevante ontwikkelingen in het vakgebied volgen en verwerken. Je kiest voor de optie onderwijs of de professionele optie (beperkt tot de Nederlandstalige opleiding) of voor een verdere inhoudelijke verdieping in een van de onderzoeksdomeinen (enkel in de Engelstalige opleiding). n
Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen (E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Master in het toerisme (60 sp.) na voorbereidingsprogramma (12 sp.) De opleiding heeft als doel studenten de nodige kennis, inzichten en vaardigheden bij te brengen om het fenomeen toerisme op wetenschappelijke en interdisciplinaire wijze te analyseren. De opleiding bestaat uit zes modules: -
Profiel Je hebt een brede interesse voor de wereld rondom je en je bent gemotiveerd om je te verdiepen in zowel biofysische als sociale wetenschappen. Elementaire voorkennis van wiskunde, biofysische en sociale wetenschappen is dan ook een pluspunt. Geografen trachten immers ruimtelijke patronen te verklaren aan de hand van inzichten in de interacties tussen processen in de samenleving en het biofysische milieu. Je wil niet alleen theoretische basiskennis verwerven, maar ook terreinwerk doen om de aangeleerde principes te toetsen aan de werkelijkheid.
Master in de geografie (E) (120 sp.)
internationale dimensie van het toerisme Tourism Marketing Destination Development Tourism Business Development toegepast toerisme masterproef
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
n
Master in de geologie (120 sp.) na minor verbreding, optie aardwetenschappen en inhaalprogramma
p. 103
n
Master of Water Resources Engineering (120 sp.)
p. 130
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: milieutechnologie (120 sp.)
p. 130
105
Loopbaan De opleiding geografie leidt tot een functie in een domein gerelateerd aan . Bij zijn er op verschillende niveaus (Europees, nationaal, provinciaal, gemeentelijk) en in verschillende domeinen (ruimtelijke ordening, mobiliteit, milieu, huisvesting, economie, stedenbeleid, plattelandsbeleid, sociale zaken …) geografen actief. De biedt een waaier van mogelijkheden. Vooral studiediensten voor leefmilieu, stedenbouw, stadskernvernieuwing, regionale ontwikkeling en verwerking van geografische informatie (GIS) zitten in de lift. Dankzij je grondige kennis van het landschap en de economische, sociale en culturele bijzonderheden is de ook een afnemer van afgestudeerde geografen. Als geograaf kun je ook terecht in het (zowel secundair als hoger). Een aantal afgestudeerden kiest voor een carrière in het , ook in het buitenland.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n n n n
Geografie: interactie mens en aarde Weer- en klimaatkunde Geografische voorstellingen Grondslagen van de chemie Algemene natuurkunde I Geologie Geschiedenis van de nieuwste tijd Geografische gegevensverzameling en analyse I Geologische analyses en synthese I Statistiek en data-analyse Wiskunde I Wiskunde II Wijsbegeerte
106
De eerste opleidingsfase is voor iedereen gemeenschappelijk. Vanaf de tweede opleidingsfase kies je voor de wis- en natuurkunde, onderwijs, verbreding (met optie aardwetenschappen of sociaal-economische wetenschappen) of Business & Innovation. Met de minor onderwijs start je al in de bacheloropleiding met een deel van de lerarenopleiding zodat je na je master een loopbaan in het onderwijs kunt starten. De minor Business & Innovation is geschikt voor studenten met een speciale belangstelling voor het maatschappelijk nut van onderzoeksresultaten en/of het commercialiseren ervan.
6 5 3 6 9 6 4 3 3 3 6 3 3
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
Studieprogramma bacheloropleiding
SP.
n n n n n n n n n
SP.
Sociale geografie Fysische geografie Topografie en cartografie Ruimtelijke analysetechnieken Milieuchemie Ecologie Geografische gegevensverzameling en analyse II Bio-economie Wetenschapscommunicatie
6 6 6 6 4 4 6 4 3
KEUZEDEEL n Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n
Economische lokalisatie en regionale ontwikkeling Geomorfologische processen Landschapsanalyse Inleiding tot programmeren in een ruimtelijke context Geologie van België Geographic Information Systems Buitenlandse excursie Geografie: eindwerk Sociologie Religie, zingeving en levensbeschouwing
KEUZEDEEL Opleidingsonderdelen uit de gekozen minor, voor een totaal van ongeveer 15 studiepunten
n
SP.
6 9 6 3 3 6 3 6 3 3
FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN
Ingenieurswetenschappen l
n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk*
INFODAG: 12 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleidingen
Je kunt je geen wereld meer voorstellen zonder ingenieurs. Overal rondom je ontdek je dingen die je het leven makkelijker maken: water uit de kraan, elektriciteit uit het stopcontact, de auto, de gsm, communicatie via internet, medische apparatuur … allemaal bedacht of ontwikkeld door ingenieurs. Als student ingenieurswetenschappen ben je creatief bezig met technologie op het hoogste niveau. Je bouwt innovatief verder op een degelijke wetenschappelijke basis en werkt in een breed multidisciplinair kader.
De opbouw van de bacheloropleiding, met hoofd- en nevenrichtingen, geeft je heel wat mogelijkheden. Er zijn verschillende aansluitende masteropleidingen waaruit je kunt kiezen. n
In deze master staat een hele waaier aan nieuwe ontwikkelingen in de biomedische technologie centraal. Concreet gaat het om onderwerpen als biomechanica, medische beeldvorming en signaalverwerking, biomedische sensoren, biomaterialen, bio-informatica en het gebruik van het internet voor medische toepassingen.
Profiel Je bent de perfecte mix van een wiskunde- en wetenschapsliefhebber en een creatieve doener. Je volgde bij voorkeur een richting met minimaal zes uur wiskunde. Je vindt ingenieursstudies boeiend omdat je technologische problemen behandelt en het hoe en waarom van systemen, machines en installaties bestudeert. Je bent begaan met de maatschappelijke relevantie van de technologie. Een goed wiskundig en wetenschappelijk inzicht, een sterk geheugen en interesse voor technologie kun je tijdens de hoorcolleges, de oefensessies, de laboratoriumzittingen en de ontwerpoefeningen goed gebruiken. Dankzij je leergierigheid, je bereidheid om zelfstandig te werken, je werklust en je doorzettingsvermogen zullen je studies een stuk vlotter verlopen. Je communicatie- en expressievaardigheid (talenkennis, mondeling en schriftelijk rapporteren) en je sociale vaardigheden (bv. medewerkers motiveren) stellen je na je opleiding in staat om in groepsverband te werken, meestal in een verantwoordelijke, leidinggevende functie met een team specialisten/technici onder je. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
Master in de ingenieurswetenschappen: biomedische technologie** (E) (120 sp.)
De masteropleiding speelt in op de maatschappelijke vraag naar betere en tegelijk betaalbare gezondheidszorg. Je leert biomedisch-technologische producten en/of biomedisch informatieverwerkende diensten ontwerpen en produceren. Bekende voorbeelden van medische technologie zijn heup- en knieprothesen, CT- en MRI-scanners, een heel gamma van sensoren voor het opmeten van lichaamsfuncties (hartritme, bloedsamenstelling) en apparaten voor intensieve zorg. n
Master in de ingenieurswetenschappen: bouwkunde** (120 sp.) Als bouwkundig ingenieur realiseer je verschillende soorten projecten, vaak erg zichtbaar en met een grote impact op onze maatschappij. Je buigt je over het ontwerp, de realisatie, het beheer, het onderhoud, de renovatie of de restauratie van bouwwerken, uiteraard rekening houdend met landschapselementen en bebouwde omgeving. Projectonderwijs speelt in deze opleiding dan ook een belangrijke rol.
8 www.kuleuven.be/profielen
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. * Als doorstroomoptie binnen bachelor in de fysica en bachelor in de wiskunde ** Deze master leidt tot de beroepstitel van burgerlijk ingenieur.
107
Daarnaast komen de kennisdomeinen civiele techniek (infrastructuurwerken, waterbouwkunde en verkeerskunde), gebouwentechniek, bouwfysica en in toenemende mate milieutechniek aan bod. Binnen de masteropleiding kies je voor de specialisatie civiele techniek of gebouwentechniek. n
108
n
Master in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen** (E) (120 sp.) Als ‘software-ingenieur’ specificeer, realiseer, test, onderhoud en beheer je softwaresystemen, rekening houdend met eisen als functionaliteit, betrouwbaarheid, beveiliging, aanpasbaarheid, efficiëntie en kostprijs. Je bent expert in de ontwikkeling en het professionele gebruik van computer- en informaticasystemen. Zowel in industriële sectoren (productie, telecommunicatie, financiële sector), bij de overheid en de administratie als voor diverse toepassingen bedoeld voor de eindgebruiker (ontspanning, gezondheidszorg …). Naast een aantal verplichte opleidingsonderdelen kies je een pakket keuzeopleidingsonderdelen in de domeinen gedistribueerde systemen, veilige software, artificiële intelligentie, software engineering, mens-machinecommunicatie en computationele informatica.
Master in de ingenieurswetenschappen: elektrotechniek** (E) (120 sp.) De masteropleiding in de elektrotechniek neemt je mee in de wereld van de elektronica en de signaalverwerking. Je leert creatief werken met micro-elektronische schakelingen en macrosystemen, met de meest moderne telecommunicatietechnieken en met de verwerking van multimedia-informatie. Je ontwerpt chips voor zeer gevarieerde toepassingen zoals computers, auto’s, gsm, gps en (computer)games. Je kunt moderne telecommunicatiesystemen ontwerpen (internet, mobiele telefoon, draadloze computernetwerken, breedband …). Je krijgt inzicht in de beveiligingsproblemen van digitale communicatiesystemen en je leert methoden om ze op te lossen. Bovendien ontdek je hoe je nieuwe technieken kunt ontwikkelen om met de computer spraak te herkennen of om beelden te manipuleren voor de geneeskunde of voor de nieuwste Hollywoodfilms. Kortom, bij elektrotechniek word je een ‘master’ in algoritmen, technologieën, componenten en systemen.
Master in de ingenieurswetenschappen: chemische technologie** (E) (120 sp.) Je voert processen uit waarbij je de aard, de eigenschappen of de samenstelling van grondstoffen wijzigt. Je integreert je kennis van chemische, biochemische en biologische processen met onder meer de basisconcepten van transport van materie en energie, en met scheidingstechnieken voor de ontwikkeling van innovatieve producten en voor de beheersing en verduurzaming van industriële processen. Je bouwt een een sterke chemisch-technologische basis op via één gemeenschappelijk curriculum dat je kunt kleuren met opleidingsonderdelen uit drie opties: chemische en biochemische procestechnologie, producttechnologie of milieutechnologie. Let op: de voertaal voor deze master is het Engels.
n
n
Master in de ingenieurswetenschappen: energie** (E) (120 sp.) Je bestudeert de energievoorziening met al haar technische mogelijkheden en beperkingen. De gevolgen voor het milieu en de economische aspecten van energievoorziening krijgen de nodige aandacht tijdens de opleiding. Na de bacheloropleiding volgen twee gemeenschappelijke semesters waarin, naast algemene opleidingsonderdelen, ook milieueconomische, elektrotechnische en werktuigkundige opleidingsonderdelen aan bod komen. Daarna kun je je specialiseren in thermomechanische energie, elektrische energie of algemene techno-economische energie. Het volledige pakket belicht steeds elk van de drie specialisaties.
n
Master in de ingenieurswetenschappen: materiaalkunde** (E) (120 sp.) Materialen spelen een belangrijke rol in de maatschappij. Denk maar aan de brede diversiteit aan materialen met toepassingen in constructie, machinebouw, gereedschappen, micro-elektronica, auto’s, vliegtuigen, computers, hartkleppen, turbines, kunstheupen, tennisraketten, snowboards … Geavanceerde materialen hebben een nieuwe samenstelling of microstructuur, verbeterde structurele of functionele eigenschappen, of leiden in combinatie met duurzame productietechnieken tot innovatieve toepassingen. Als burgerlijk ingenieur materiaalkunde onderzoek en ontwikkel je nieuwe materialen, ontwerp en beheer je productie-, verwerkings- en recyclageprocessen, en bepaal je het gebruik van materialen in vernieuwende producten en processen.
n
Master in de ingenieurswetenschappen: verkeer, logistiek en intelligente transportsystemen** (E) (120 sp.)
n
Master in de ingenieurswetenschappen: werktuigkunde** (E) (120 sp.) Als burgerlijk ingenieur werktuigkunde ben je verantwoordelijk voor het ontwerp, de bouw en het gebruik van allerlei mechanische systemen (machines, robots, auto’s en vliegtuigen, wasmachines, airconditioning, baggerschepen, technische installaties …). Je kiest in de masteropleiding voor een van de volgende opties: manufacturing en management (fabricagetechnieken, organisatie en leiding van de productie), luchtvaart- en ruimtevaarttechnologie (ontwerp, bouw en uitbating van systemen en producten in lucht- en ruimtevaart), voertuigtechnieken (ontwerp, analyse en productie van auto’s en systemen voor de transportindustrie), thermotechnische wetenschappen (ontwerp, bouw en uitbating van bv. verbrandingsmotoren en compressoren), en mechatronica en robotica (afstemmen van mechanische constructies, aandrijving en besturing van machines). Daarnaast kun je opleidingsonderdelen volgen uit clusters rond technische bedrijfskunde, productontwikkeling, veiligheid en milieu of biomechanica.
n
Master in de ingenieurswetenschappen: wiskundige ingenieurstechnieken** (E) (120 sp.) Heel wat aspecten van het dagelijkse leven zouden onmogelijk zijn zonder wiskundige technieken, zoals Google search, beveiliging van bankgegevens, video streaming en simulaties in de lucht- en ruimtevaart. In deze masteropleiding leer je wiskunde toepassen. Je ontwerpt en implementeert wiskundige modellen, bestudeert statistische methodieken en ontwikkelt numerieke algoritmes. Dat alles in de context van simulatie, monitoring, sturing en optimalisatie van industriële systemen en kennissystemen. Je kiest opleidingsonderdelen uit een aantal hedendaagse ingenieursdisciplines zoals procescontrole, datamining, beeldverwerking, cryptografie en scientific computing. Daarnaast verwerf je heel wat kennis en vaardigheden rond softwareontwikkeling. Via seminaries, casestudies en stages kom je in contact met de industrie en de eindgebruikers.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. ** Deze master leidt tot de beroepstitel van burgerlijk ingenieur.
Master in de nanowetenschappen, nanotechnologie en nano-engineering** (E) (120 sp.) Nanowetenschap is de wetenschap die fenomenen op atomaire en moleculaire schaal bestudeert (een nanometer is één miljardste van een meter). Belangrijke materiaaleigenschappen zoals de elektrische, optische en mechanische eigenschappen verschillen vaak van die op grotere schaal. Nanotechnologie is de toepassing van deze nanowetenschap in nieuwe nanomaterialen en -concepten voor nieuwe componenten, systemen en producten. Dankzij nanotechnologie zal het uiteindelijk mogelijk zijn om aangepaste materialen met welke eigenschap dan ook te creëren. Dit masterprogramma is erg interdisciplinair en combineert opleidingsonderdelen uit de toegepaste biologie, fysica en chemie, uit de materiaalwetenschappen en de elektronica. Het richt zich tot studenten met een brede interesse in basiswetenschappen (fysica, chemie, biochemie) en technologie, en met een actieve belangstelling voor nieuwe toepassingen in de micro- en nanotechnologie, nieuwe materialen en de nanobiotechnologische sector. De komende jaren zullen toepassingen van nanowetenschappen een behoorlijke impact hebben op nagenoeg elke technologische sector en, via een heleboel nieuwe producten, op vele aspecten van ons dagelijkse leven.
INGENIEURSWETENSCHAPPEN
De master VLITS biedt een ingenieursopleiding aan gericht op verkeer, infrastructuur, logistiek en transport. Je focust zowel op de technische aspecten, de planning en het beheer van verkeersstromen, als op de bedrijfseconomische en sociale elementen. Met behulp van hedendaagse technologie wordt speciaal aandacht besteed aan de complexe wisselwerkingen tussen verkeer en logistiek. Naast ruimtelijke ordening en technische infrastructuur komen voertuig- en energiegerelateerde aspecten aan bod. Bovendien worden intelligente transportsystemen en verkeersveiligheid intens bestudeerd. Alle relevante vervoerslogistieke aspecten van de ketenlogistiek (supply chain) worden kritisch in kaart gebracht. De economische problematiek van transport, met aandacht voor duurzaamheid en impact op het verkeer, komt eveneens aan bod.
n
Loopbaan 109
Met je diploma master in de ingenieurswetenschappen ben je voorbereid op een loopbaan in een technisch-industriële omgeving. Je kunt ermee aan de slag in o.a. de bedrijfswereld, het wetenschappelijk en technologisch onderzoek (in industriële onderzoekscentra of aan de universiteit), de wetenschappelijke en technologische dienstverlening en in de consulting. Ook het onderwijs en de overheid zijn mogelijke werkgevers. Ingenieurs vind je, omwille van hun brede vorming, in verschillende sectoren van de bedrijfs- en onderzoekswereld. Ze vervullen een brede waaier aan functies, gaande van hoogtechnologisch specialist tot algemeen directeur. Pas afgestudeerde ingenieurs vind je meestal in technische functies. Ze ontwerpen en ontwikkelen producten en productiesystemen, exploiteren productiesystemen en houden ze in stand of doen kwaliteitscontroles en systeemintegraties. Sommige ingenieurs hebben logistieke en technocommerciële functies of zijn technisch consultant. Heel wat ingenieurs groeien in hun latere carrière door naar beleidsfuncties.
Studieprogramma bacheloropleiding De bacheloropleiding in de ingenieurswetenschappen bestaat uit drie fases (drie academiejaren) of uit twee delen van elk drie semesters. Het eerste deel van drie semesters is gemeenschappelijk voor alle studierichtingen (uitgezonderd ingenieurswetenschappen: architectuur). Tijdens die drie semesters bestaat het opleidingsonderdelenpakket uit basiswetenschappen (wiskunde, energie en materie), inleidingen tot de verschillende ingenieursdisciplines (waaronder informatietechnologie) en algemeen vormende opleidingsonderdelen. In alle opleidingsonderdelen is er een continue aandacht voor multidisciplinair probleemoplossend denken en ontwerpen. In het tweede deel, eveneens drie semesters, kies je een hoofdrichting en een combineerbare nevenrichting. De richtingen waaruit je kunt kiezen, zijn bouwkunde, chemische technologie, computerwetenschappen, elektrotechniek, geotechniek en mijnbouwkunde, materiaalkunde en werktuigkunde. Zowel hoofdals nevenrichting geeft toegang tot een waaier van verdere specialisaties.
110
Naast de keuze uit de hierboven opgesomde mogelijkheden kun je ook kiezen voor de nevenrichting technologie van de levende systemen. In deze richting bekijk je de basisprincipes van biologische systemen vanuit een ingenieursstandpunt. Kies je voor de nevenrichting bedrijfsbeheer, dan leer je over diverse aspecten van bedrijfsbeleid, zoals besliskundige modellen, technische managementaspecten, financieel beheer en project- en productiemanagement. Nadien volg je een master aansluitend op je hoofdrichting of een interdisciplinaire master. Hiernaast vind je een overzicht van de opleidingsonderdelen van de eerste drie semesters. Meer informatie vind je op:
8 www.eng.kuleuven.be/studenten/programma Aan Campus Kulak Kortrijk kun je zowel in de opleiding wiskunde als in de opleiding fysica de doorstroomoptie ingenieurswetenschappen volgen. Na het derde semester kun je overstappen naar de bachelor in de ingenieurswetenschappen in Leuven (alle richtingen behalve ingenieurswetenschappen: architectuur). Ook na het vierde semester kun je nog altijd aansluiten bij de bachelor in de ingenieurswetenschappen in Leuven, maar met een kleine beperking op de doorstroommogelijkheden. Studieprogramma bachelor in de wiskunde Kortrijk:
8 www.kuleuven.be/ba/bwiskk Studieprogramma bachelor in de fysica Kortrijk:
8 www.kuleuven.be/ba/bfysk
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
ENERGIE EN MATERIE n Algemene en technische scheikunde n Toegepaste mechanica, deel 1 n Algemene natuurkunde n Thermodynamica n Inleiding tot de materiaalkunde n Elektrische netwerken
7 5 7 3 3 3
n
INFORMATIE Methodiek van de informatica
6
WISKUNDE Analyse, deel 1 n Analyse, deel 2 n Toegepaste algebra
6 5 5
PROBLEEMOPLOSSEN EN ONTWERPEN Probleemoplossen en ontwerpen, deel 1 n Probleemoplossen en ontwerpen, deel 2
4 3
ALGEMEEN VORMEND OPLEIDINGSONDERDEEL Wijsbegeerte
3
n
n
n
Tweede fase (eerste semester) OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
ENERGIE EN MATERIE n Organische scheikunde n Toegepaste mechanica, deel 2
3 5
INFORMATIE n Informatieoverdracht en -verwerking
5
WISKUNDE n Kansrekenen en statistiek n Numerieke wiskunde n Analyse, deel 3
3 4 3
PROBLEEMOPLOSSEN EN ONTWERPEN n Probleemoplossen en ontwerpen, deel 3
4
ALGEMEEN VORMEND OPLEIDINGSONDERDEEL n Economie
3
FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN
Ingenieurswetenschappen: architectuur n
Leuven
INFODAG: 12 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 5 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleiding
Wie zowel creatieve als wetenschappelijke interesse heeft voor bouwen en wonen ‘van stoel tot stad’ vindt zeker zijn gading in de bacheloropleiding burgerlijk ingenieur-architect. De opleiding omvat het hele domein van de gebouwde ruimte. Wonen wordt beschouwd als een complexe maatschappelijke realiteit met sociale, culturele, economische, technologische, ecologische en ethische dimensies. Dankzij deze ruime benadering liggen, na de gemeenschappelijke bacheloropleiding, alle opties binnen de aansluitende masteropleiding voor je open. Zo kun je je voorbereiden op een brede waaier aan loopbaanmogelijkheden. Het ontwerp, het bouwproces, de technologie van het bouwen, de bouweconomie, het beheer van het gebouwde patrimonium, evaluatie van en beleid rond de gebouwde ruimte, de media van architectuur en bouwen, het wetenschappelijk onderzoek … Het zijn maar een paar voorbeelden. De opleiding vormt ook een goede voorbereiding op een doorgedreven specialisatie in monumentenzorg, stedenbouw en ruimtelijke planning.
n
Profiel Je volgde een studierichting waarin je een exactwetenschappelijke vorming kreeg. Je hebt zin voor beeldende creativiteit en je hebt affiniteit met vorm en vormgeving. Daarnaast heb je een grote wiskundige en wetenschappelijke interesse. Je volgde bij voorkeur een richting met minimaal zes uur wiskunde. Je bent vindingrijk, hebt doorzettingsvermogen en bent bereid je voortdurend bij te scholen. Dat is nodig omwille van de versnelde technologische ontwikkelingen. Of je je nu vestigt als zelfstandige of je werkt in teamverband, je hebt altijd met mensen te maken. Dat betekent dat je kritisch naar anderen moet kunnen luisteren om hun wensen maximaal om te zetten naar de realiteit. Andere belangrijke eigenschappen zijn stiptheid, correctheid en nauwgezetheid. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
l
Master in de ingenieurswetenschappen: architectuur (120 sp.) Na de bacheloropleiding kies je voor een van de aangeboden opties in de masteropleiding. Alle opties bevatten een gemeenschappelijke kern die ongeveer 45 procent van het programma omvat. In de optie architectuurontwerp combineer je je ontwerptalent met de technische en architectuurwetenschappelijke facetten van de opleiding. De optie stedelijk project verkent de interactie tussen architectuurontwerp en stedelijke omgeving. Ze biedt je een geschikte voorbereiding op een doorgedreven stedenbouwkundige vervolgopleiding. In de optie bouwtechnisch ontwerp ontwikkel je vaardigheden om technische en constructieve aspecten te integreren in het ontwerp. De masterproef is een ontwerp of een verhandeling. Wil je je na je studies vestigen als zelfstandig architect-ontwerper, dan moet je een stage van twee jaar doorlopen (32 uren per week) bij een door de Orde der Architecten erkende stagemeester. Tijdens de stage mag je al wel als zelfstandig architect-ontwerper optreden. Deze master leidt tot de beroepstitel van burgerlijk ingenieur.
Loopbaan De belangrijkste loopbaanmogelijkheden zijn architect-ontwerper en raadgevend ingenieur. Burgerlijk ingenieur-architecten werken vaak als zelfstandig architect, alleen of in een architectenbureau. In dergelijke teams kun je werken als specialist in het ontwerpen zelf, in stabiliteit, in installaties, in restauratie en renovatie, in computergesteund ontwerpen, in presentatietechnieken of in project- en werfopvolging. Andere burgerlijk ingenieur-architecten zijn actief als raadgevend ingenieur voor gebouwen, in het domein van stabiliteit, uitrustingen, bouwfysica (warmte- en vochtproblemen, akoestiek …). Dat soort taken is typerend voor een ingenieursbureau. Door je toe te leggen op stedenbouw of ruimtelijke ordening kun je als ingenieurarchitect bij de overheid aan de slag als urbanist en planoloog. Je houdt je onder meer bezig met het beheer van het gebouwde patrimonium en met de evaluatie van en het beleid rond de gebouwde ruimte.
111
Studieprogramma bacheloropleiding
Tweede fase
De bacheloropleiding bestaat uit drie componenten: ingenieursbasiswetenschappen en bouwtechnische wetenschappen, architectuurwetenschappen en ontwerpen. De verdeling is als volgt: ingenieursbasiswetenschappen: wiskunde, scheikunde, natuurkunde, mechanica, informatica, materiaalkunde en bouwtechnische wetenschappen: constructie van gebouwen, bouwmechanica, ontwerpmethodiek en Computer Aided Architectural Design (CAAD), bouwfysica, staal-, hout en betonbouw, vormgeving en materiaalkeuze architectuurwetenschappen: architectuurtheorie, architectuurgeschiedenis, theorie en geschiedenis van de stedenbouw architectuurontwerpen
n
n
n
Het zesde semester wordt afgesloten met een ontwerp dat dient als ‘mini-eindwerk’.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
ARCHITECTUUR- EN MENSWETENSCHAPPEN n Architectuurtheorie, deel 1 n Geïntegreerd seminarie ‘individueel en collectief wonen’ n Architectuurgeschiedenis, deel 1 112
SP.
4 3 6
EXACTE BASISWETENSCHAPPEN n Toegepaste mechanica, deel 1 n Lineaire algebra n Informatica, deel 1 n Informatica, deel 2 n Wiskundige analyse, deel 1 n Wiskundige analyse, deel 2 n Natuurkunde, deel 1
5 3 4 4 3 4 3
n
CONSTRUCTIE Constructie van gebouwen, deel 1a en 1b
8
ONTWERPEN Architectuurontwerpen, deel 1a n Architectuurontwerpen, deel 1b n Architectuurontwerpen, deel 1c n Ontwerpmedia en vormleer, deel 1
4 3 3 3
n
OPLEIDINGSONDERDEEL
ARCHITECTUUR- EN MENSWETENSCHAPPEN n Architectuurgeschiedenis 19e-20e eeuw n Geïntegreerd seminarie: ‘complexe gebouwen’ n Architectuurtheorie, deel 2 ‘tendensen en vertogen 1965-2000’ n Wijsbegeerte
SP.
6 3 5 3
EXACTE BASISWETENSCHAPPEN n Aanvullingen wiskunde n Scheikunde n Inleiding tot de materiaalkunde
3 5 3
CONSTRUCTIE n Constructie van gebouwen, deel 2 n Architectural Computing, deel 1
6 3
BOUWTECHNISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Sterkteleer 1 n Sterkteleer 2 n Constructiematerialen
3 3 3
ONTWERPEN n Architectuurontwerpen, deel 2a n Architectuurontwerpen, deel 2b n Ontwerpmedia en vormleer, deel 2 n Architectuurontwerpen, bouwtechnische aspecten, deel 2c
4 4 3 3
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
ARCHITECTUUR- EN MENSWETENSCHAPPEN n Theorie en geschiedenis van de stedenbouw n Architectuurtheorie, deel 3 ‘de architectuur van de stad’ n Geïntegreerd seminarie: site- en projectanalyse
3 3
EXACTE BASISWETENSCHAPPEN n Natuurkunde, deel 2
6
CONSTRUCTIE n Constructie van gebouwen, deel 3 n Architectural Computing, deel 2 n Ontwerptheorieën en -methoden
6 3 3
BOUWTECHNISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Bouwfysica n Staal- en houtbouw n Beton, deel 1 n Sterkteleer 3/bouwmechanica
6 3 3 6
ONTWERPEN n Architectuurontwerpen, deel 3a n Architectuurontwerpen, deel 3b n Architectuurontwerpen, bouwtechnische aspecten, deel 3c
4
5 6 3
FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN
Industriële wetenschappen
n n n n n n n
l
l
l
l l
l l
l
Campus Groep T Leuven (E) INFODAG: 12 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 Campus Brugge* INFODAGEN: 27 EN 28 FEBRUARI INFOBEURZEN: 25 JUNI EN 26 AUGUSTUS 2016 Technologiecampus Aalst INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 Technologiecampus Diepenbeek** INFODAGEN: 17 FEBRUARI, 5 MAART, 16 APRIL INFOBEURS: 29 AUGUSTUS 2016 Technologiecampus Geel INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 31 AUGUSTUS 2016 Technologiecampus Gent INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 Technologiecampus De Nayer Sint-Katelijne-Waver INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 31 AUGUSTUS 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Profiel
Een smartphone in je broekzak, de brug waarover je fietst, de scanners in een ziekenhuis, de sportdop van een waterfles, nieuwe medicijnen die levens redden, de helpende hand van een robot … Technologie is overal. En overal maakt technologie de wereld duurzamer, veiliger, sneller en interactiever.
Je hebt interesse voor wetenschap en technologie en meer bepaald in hoe, wat en waarom bepaalde toepassingen werken. Je wil abstracte ontwerpen gebruiksklaar maken voor de bedrijfswereld en zo de brug vormen tussen idee en praktijk. Je wil vernieuwend en innoverend werken: nieuwe ideeën ontwikkelen en oude ideeën verbeteren. Je bent bekommerd om het nut en de impact van ontwikkelingen op mens, maatschappij en milieu. Via techniek wil je het verschil maken.
Ben je ook geboeid door toepassingen die het verschil maken? Heb je originele ideeën om onze leefomgeving te optimaliseren? Ben jij een teamspeler die graag oplossingen voor praktische problemen bedenkt? Dan is een opleiding in het gevarieerde domein van de industriële wetenschappen wellicht iets voor jou! Een ingenieur is een probleemoplosser bij uitstek. Een industrieel ingenieur wil ontwikkelen, implementeren en optimaliseren. Daarom combineert de opleiding brede academische en wetenschappelijke basis met talrijke praktijktoepassingen. Je leert om technologische problemen op een methodische manier aan te pakken en op te lossen. Daarvoor kom je in contact met bedrijven en toegepast innovatief onderzoek. De evenwichtige mix tussen theorie en praktijk maakt de opleiding boeiend en concreet. De opleiding kun je starten op een van de zeven technologiecampussen van de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen, verspreid over heel Vlaanderen. Op elke campus volg je eerst een gemeenschappelijk basisdeel en kies je daarna voor een afstudeerrichting. In de tabel (p. 114) lees je welke afstudeerrichtingen je op welke campus kunt volgen.
Bij voorkeur volgde je in het secundair onderwijs een aso- of tso-opleiding met een stevige wetenschappelijke en/of wiskundige basis (minstens vier uur wiskunde per week). Aangezien de instroom in onze opleidingen heterogeen is, worden bijna alle opleidingsonderdelen vanaf de basis opgebouwd. Twijfel je aan je voorkennis, dan kun je deelnemen aan de ijkingstoets of een zomercursus volgen om je kennis op te frissen. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
Masteropleidingen Na je bacheloropleiding heb je de keuze uit een hele waaier van masteropleidingen over de verschillende technologiecampussen heen. De masteropleidingen in industriële wetenschappen onderscheiden zich van andere wetenschapsen ingenieursopleidingen door hun sterk praktijkgerichte karakter: veel labo-uren, projecten en leerbelevenissen, een nauwe samenwerking met bedrijven en ondernemingen en de actieve deelname aan het toegepaste en industriële onderzoek. De masteropleidingen sluiten rechtstreeks aan bij een afstudeerrichting van de bachelor.
(E) De opleiding wordt in Leuven ook in het Engels aangeboden: Industrial Sciences. * In september 2016-2017 verhuist de eerste bachelorfase industriële wetenschappen van Technologiecampus Oostende naar Brugge. In 2017-2018 vestigen de volledige opleidingen en ook de onderzoeksgroepen zich op de nieuwe Campus Brugge. ** De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van KU Leuven en UHasselt.
113
TECHNOLOGIECAMPUS DIEPENBEEK
TECHNOLOGIECAMPUS GEEL
TECHNOLOGIECAMPUS GENT
TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER ST.-KATELIJNE-WAVER
n n n
n n
TECHNOLOGIECAMPUS AALST**
n
CAMPUS BRUGGE*
CAMPUS GROEP T LEUVEN
BACHELOROPLEIDINGEN n Bachelor in de industriële wetenschappen - bouwkunde - chemie - elektromechanica - elektronica - ICT - kunststofverwerking - nucleaire technologie - verpakkingstechnologie n Bachelor of Industrial Sciences - Chemical Engineering - Electromechanical Engineering - Electronics Engineering
n
n n n n n
n
n n n n n
n n n n n
n n n
n n
n n n n n
Een uitgebreide tabel, met zowel de bachelor- als de masteropleidingen per campus, vind je op:
8 www.iiw.kuleuven.be/opleidingen * In september 2016-2017 verhuist de eerste bachelorfase industriële wetenschappen van Technologiecampus Oostende naar Brugge. In 2017-2018 vestigen de volledige opleidingen en ook de onderzoeksgroepen zich op de nieuwe Campus Brugge. ** In Aalst kun je enkel het gemeenschappelijk basisdeel (de eerste 3 semesters) volgen.
114
Twee KU Leuven-teams winnen Ecorace Challenge 2015 In mei 2015 werd op het Albertkanaal in Leopoldsburg de Ecorace Challenge gevaren. Met dit event willen de waterwegbeheerders nv De Scheepvaart en nv Waterwegen en Zeekanaal de binnenvaart promoten als een veilig en milieuvriendelijk transportmiddel. Zes studententeams ontwierpen een ecologische boot waarmee ze deelnamen aan de Challenge. De boten met een alternatieve aandrijving gebouwd door 2 KU Leuven-teams wonnen de verschillende proeven. Het Electric Boat Team Navex won in de categorie non-cargoboten en werd uitgeroepen tot het beste team. Het Ecochallenge Team Haldis was de tweede eindoverwinnaar en werd bekroond met de innovatieprijs. Deze studenten slaagden erin om met hun boot zowel liquide als droge bulk te transporteren. Ook het bachelorteam bleef niet onopgemerkt. Het Junior Cargo Team won met zijn boot ‘Acis 715’ de motivatieprijs.
Projectwerk vormt de rode draad doorheen de opleiding. Je leert in kleine teams en onder intensieve begeleiding van docenten bouwkundige projecten ontwerpen, plannen en beheersen. De stage dompelt je meteen onder in het werkelijke beroepsleven.
Elke campus profileert zich binnen specifieke onderzoeksdomeinen. De masteropleidingen op de verschillende campussen hebben dus elk een eigen gerichte specialisatie. Ze wisselen de expertise uit, maar wie wil kan ook zelf gaan leren en experimenteren op een andere campus. Zo creëer je zelf een opleiding die nauw aansluit bij jouw interesses.
Deze opleiding kun je volgen in Diepenbeek*, Gent, Oostende** en Sint-Katelijne-Waver.
Na de masteropleiding krijg je de beroepstitel van industrieel ingenieur. n n
Master in de industriële wetenschappen: biochemie (E) (60 sp.)
Deze opleiding kun je volgen in Leuven, Diepenbeek*, Gent en Sint-Katelijne-Waver. n
Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde (60 sp.) Je verdiept en verbreedt je technische kennis en kunde met betrekking tot bouwmaterialen, ontwerpprocessen en uitvoeringstechnische aspecten. Kies je voor de afstudeerrichting bouwkunde, dan ligt de nadruk op gebouwen en infrastructuurwerken. In de afstudeerrichting landmeten krijg je voldoende competenties aangeleerd om het beroep van zelfstandig landmeterexpert uit te voeren, krijg je een degelijke opleiding in geomatica en kun je je bouwkundige vorming als extra troef gebruiken in sectoren als de baggerwereld, de wegenbouw en de erfgoedsector.
Deze opleiding kun je volgen in Leuven, Diepenbeek*, Gent en Sint-Katelijne-Waver. n
Master in de industriële wetenschappen: elektromechanica (E) (60 sp.) Elektromechanica zet de wereld in beweging! Van microturbines tot windmolens, van ligfiets tot airbus, van heupprothese tot appelplukrobot, van 3D-printkaak tot biosensor, van micropositionering tot volautomatische koetswerkassemblage. Als ingenieur elektromechanica realiseer je vandaag de producten en processen van morgen. Je gevarieerde opleiding maakt je een zeer gegeerde ingenieur op de arbeidsmarkt. Je bent flexibel inzetbaar in een brede waaier van sectoren met doorgroeimogelijkheden. Afhankelijk van je interesse geef je zelf invulling aan je ingenieursprofiel van technologisch expert tot bedrijfsmanager. De pijlers van de opleiding elektromechanica zijn energieconversie (energie-efficiëntie) en mechanisch ontwerp (van idee naar grafisch ontwerp, via materiaalkeuze en productietechnieken tot afgewerkt product), beide in de breedste betekenis van het woord.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. * De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van KU Leuven en UHasselt. ** De masteropleidingen van Technologiecampus Oostende verhuizen in 2017-2018 naar Campus Brugge.
INDUSTRIËLE WETENSCHAPPEN
Je leert industriële processen op een chemischtechnologisch verantwoorde manier te ontwerpen, uit te voeren, uit te testen en te verbeteren. Je leert nieuwe materialen als polymeren, composieten, metalen en keramieken onderzoeken, ontwikkelen en toepassen. Opleidingsonderdelen als duurzaam ondernemen en bedrijfsbeleid bereiden je voor op leidinggevende functies in de chemische sector (petrochemie, kunststoffen, farmacie …) of daarbuiten. Je kunt namelijk terecht in een breed werkveld waar je als afgestudeerde een boeiende carrière kunt uitbouwen. Verder volg je chemisch-technologische opleidingsonderdelen zoals chemische procestechnologie, industriële processen, toegepaste chemie en oppervlaktechemie. Dankzij een uitgebreid keuzepakket over de campussen heen en de masterproef in onderzoek en/of industriële context kun je je eigen accent leggen.
Je leert leidinggeven en coördineren in industriële productieeenheden, in research-, analyse- en controlelaboratoria, op technisch-commercieel vlak, in administratie en onderwijs. De voedings- en biotechnologische sector, de milieusector, farmaceutische industrie en life sciences vormen een breed werkveld waar je als afgestudeerde een boeiende carrière kunt uitbouwen. Het multidisciplinaire karakter in deze opleiding zorgt ervoor dat de verschillende sectoren aan bod komen. Naast (bio)chemisch-wetenschappelijke basisopleidingsonderdelen volg je sociaaleconomische opleidingsonderdelen (management, bedrijfsbeleid, economie), opleidingsonderdelen rond engineering (scheidingstechnieken, fermentatietechnologie, bioreactorendesign …), biotechnologische opleidingsonderdelen (moleculair biologische technieken, industriële biochemie en microbiologie, milieutechnologie …) en verbredende opleidingsonderdelen (communicatie). Dankzij een uitgebreid keuzepakket binnen de hele faculteit en de masterproef in onderzoek en/of industriële context kun je je eigen accent leggen in het domein dat jou het meest interesseert.
Master in de industriële wetenschappen: chemie (E) (60 sp.)
115
In thermotechniek en elektrotechniek ga je dieper in op respectievelijk thermische en elektrische energiesystemen. Kies je voor automatisering, dan leg je de nadruk op aandrijftechnieken en op het visualiseren, automatiseren en beheersen van systemen en processen.
Afhankelijk van de campus kun je kiezen voor de afstudeerrichtingen elektromechanica (met opties als kunststofverwerking, mechatronica, biomedische technologie, maritieme technieken, computergeïntegreerde productie, Intelligent Mobility, Intelligent Manufacturing, Intelligent Mechanics en Clinical Engineering), automatisering, luchtvaarttechnologie, Automotive Engineering of Manufacturing Engineering.
Deze masteropleiding wil een vlot inzetbare ingenieur afleveren. Daarom gaat er veel aandacht naar praktijk, technologie en veiligheid.
Deze opleiding kun je volgen in Leuven, Diepenbeek*, Geel, Gent, Oostende** en Sint-Katelijne-Waver. n
Master in de industriële wetenschappen: elektronica-ICT (E) (60 sp.)
Deze opleiding kun je volgen in Diepenbeek*, Geel, Gent, Oostende** en Sint-Katelijne-Waver. n
Je verwerft een brede basis aan algemene vaardigheden en technische kennis. Tegelijkertijd voel je je ook thuis in de boeiende wereld van de informatieverwerking. Die wereld speelt een cruciale rol in heel wat maatschappelijke sectoren. Op basis van je kennis van elektronica en informatie- en communicatietechnieken kun je de werking en de impact van de gebruikte technologieën juist inschatten. Je kunt bestaande analoge en digitale elektronische systemen analyseren en nieuwe gelijkaardige systemen ontwerpen en implementeren. Je bent ook in staat om complexe informatie- en communicatiesystemen te analyseren, te ontwerpen en te implementeren. Als industrieel ingenieur elektronica-ICT speel je ook heel vaak een sleutelrol in de ontwikkeling van allerlei toepassingen van digitale media. Van moderne consumentenproducten (positie- en navigatiesystemen, smartphone, digitale audio en video) tot op maat gesneden applicaties die standalone werken of op het web opereren.
116
Afhankelijk van de gekozen afstudeerrichting, elektronica of ICT, kun je meer de nadruk leggen op de hardware- of op de softwareaspecten. Deze opleiding kun je volgen in Leuven, Diepenbeek*, Geel, Gent, Oostende** en Sint-Katelijne-Waver. n
Master in de industriële wetenschappen: energie (60 sp.) Energie en het beheer ervan nemen niet alleen een centrale plaats in onze maatschappij in, ze zorgen ook voor onze huidige welvaart. Door de mondiale bevolkingsgroei, de toenemende economische ontwikkeling, de schaarser wordende energiebronnen en de milieuproblematiek is de ontwikkeling van efficiënte, betrouwbare, duurzame en betaalbare energiesystemen een van de grootste uitdagingen voor onze samenleving. Als industrieel ingenieur energie ontwerp, ontwikkel, beheer en automatiseer je energiesystemen en help je mee die uitdaging te realiseren. De opleiding energie heeft als belangrijkste pijlers: energieproductie en duurzaamheid, intelligente en optimale energieverdeling, efficiënt energiegebruik, automatisering en optimaal energiebeheer. Je kunt kiezen tussen de afstudeerrichtingen thermotechniek, elektrotechniek of automatisering.
Master in de industriële wetenschappen: kunststofverwerking (60 sp.) Hou je van innovatieve productontwikkeling en vormgeving in een jonge industrietak en ben je geïnteresseerd in een combinatie van ontwerp en industriële vormgeving van eigentijdse, kwaliteitsvolle kunststofproducten ondersteund door computersimulaties, dan kun je terecht in de unieke masteropleiding kunststofverwerking. Het opleidingspakket behandelt het totale concept voor de vervaardiging van technische werkstukken, van grondstof tot productontwikkeling, kunststofvormingstechnieken, nabehandeling en productcontrole en recyclage. Wie kiest voor deze master is begaan met het milieu en wil proberen om met duurzame materialen de producten van de toekomst te bepalen. Deze opleiding kun je volgen in Oostende**.
n
Master in de industriële wetenschappen: nucleaire technologie (60 sp.) Zonder dat je het wellicht beseft, hebben we allemaal te maken met straling. Denk maar aan kosmische straling, radon in woonhuizen, röntgenfoto’s en medische scanners. Ook in ziekenhuizen, energiebedrijven, controle-instanties, afvalverwerkingsbedrijven en onderzoekscentra komt straling voor. Als ingenieur in de nucleaire technologie ben je in de eerste plaats een stralingsdeskundige, met verantwoordelijkheid voor de radiologische en nucleaire veiligheid en hygiëne in bedrijven, woningen en het milieu. Voor je specialisatie kun je kiezen tussen nucleaire technieken, medisch-nucleaire technieken en milieutechnologie-radiochemie. Er worden nucleaire technieken gebruikt in de chemie en de elektronica, in de bouw, in de staalindustrie, bij baggerbedrijven, in de medische wereld, in het wetenschappelijk onderzoek, en niet te vergeten in controleorganismen en relevante overheidsdiensten. Kies je voor milieutechnologie, dan bestudeer je onder meer de invloed van (natuurlijke en kunstmatige) radioactiviteit in het milieu en het probleem van radioactief afval. Ook de klassieke chemische en biologische milieuaspecten komen aan bod. Deze opleiding kun je volgen in Diepenbeek*.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. * De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van KU Leuven en UHasselt. ** De masteropleidingen van Technologiecampus Oostende verhuizen in 2017-2018 naar Campus Brugge.
Loopbaan Energiebewuste ondernemende studenten
n
Master in de industriële wetenschappen: verpakkingstechnologie (60 sp.) Verpakkingen vind je overal, maar achter elke verpakking schuilt een hele technologie en industrie. De eisen die aan verpakkingen worden gesteld, zijn niet min. Ze moeten er niet alleen blits, trendy of stijlvol uitzien, ze moeten het verpakte product ook beschermen tegen vocht, bederf, breuk, diefstal ... Als het even kan, willen we ook graag dat verpakkingen recycleerbaar of biologisch afbreekbaar zijn, en dat ze zo weinig mogelijk plaats innemen bij transport. Zowel multinationals als kmo’s zijn dus voor hun verpakkingen voortdurend op zoek naar creatieve oplossingen op technisch en economisch vlak. De verpakkingsindustrie boomt als nooit tevoren en daarvoor zijn voortdurend breed opgeleide, bekwame ingenieurs nodig. Ingenieurs die de technologische ontwikkelingen van materialen, machines en verpakkingsmethodes op de voet volgen, en die op een creatieve, zelfstandige en flexibele manier kunnen inspelen op nieuwe trends. Ingenieurs die weten hoe ze een technisch probleem moeten ontleden en die op een gestructureerde, efficiënte manier op zoek gaan naar de beste oplossing. Deze opleiding kun je volgen in Diepenbeek*.
n
European Master of Food Science, Technology and Business (120 sp.) Dit Europese interuniversitaire programma focust op een heel actueel thema: internationale ontwikkelingen en tendensen in voeding. Deze opleiding start je in Gent. Het traject vervolg je, afhankelijk van de gekozen modules, aan de Hochschule Anhalt of de Universidade Catolica Portuguesa.
Regelmatig duiken alarmerende berichten op rond het tekort aan ingenieurs. Zelfs als je nog niet afgestudeerd bent, zullen er op de arbeidsmarkt veel deuren voor je opengaan. Als industrieel ingenieur ben je gericht op de praktijk en kun je vanuit technische en wetenschappelijke kennis concrete vragen met technologie oplossen. Naargelang je interesse kom je in een managementtraject terecht of een expertentraject. Je hebt toegang tot een heel gevarieerd gamma van functies in heel wat sectoren. In industriële en dienstverlenende bedrijven vind je industrieel ingenieurs terug als onderzoeker naar toepasbaarheid van nieuwe technologieën, ontwerper van nieuwe producten, productieleider, projectmanager, plant-, kwaliteits-, sales- of ICT-manager, preventie- en milieuadviseur … In overheidssectoren komen functies als infrastructuurbeheerder, -planner, -ontwerper, -aankoper, computer- en netwerkbeheerder in aanmerking. Ook als (zelfstandige) ondernemer kun je een boeiende loopbaan uitwerken als raadgevend ingenieur, gerechtsexpert, computerspecialist, bedrijfsleider, brouwer, technisch auditeur, landmeter, machinebouwer, milieuadviseur … Ten slotte komen industrieel ingenieurs ook in het onderwijs terecht als leraar of lector en krijg je met je diploma ook toegang tot de doctoraatsopleiding om onderzoek te verrichten. Deze opsomming is allesbehalve volledig. In de beschrijving van de masteropleidingen heb je wellicht zelf nog andere uitwegen ontdekt.
INDUSTRIËLE WETENSCHAPPEN
Twaalf ondernemende KU Leuven-masterstudenten industrieel ingenieur runnen de coöperatie CORE. De vereniging adviseert bedrijven, scholen en lokale overheden om efficiënt en duurzaam om te gaan met energie. Zo voerden de studenten al een energieaudit uit voor de Alma-universiteitsrestaurants en zijn ze nauw betrokken bij het ambitieuze project Leuven klimaatneutraal 2030. Een ander opgemerkt initiatief is COOPKOT. Studenten en/of hun ouders verenigen zich in een coöperatieve vennootschap en worden op die manier mede-eigenaar van hun studentenhuis. Hun aandelen krijgen ze na hun studie met winst terugbetaald. In mei 2015 lanceerden de COREingenieurs het MobiOne project. Met een prototype van een nieuw stadsvoertuig willen ze komaf maken met verkeersopstoppingen, vervuiling en parkeerproblemen in de binnensteden.
117
Hernieuwbare energie voor iedereen Een tuinslang, een vat, een paar golfplaten en wat isolatie- en ander recuperatiemateriaal. Meer hadden Ann en Jolien, twee studenten industrieel ingenieur elektromechanica, niet nodig om voor de dorpelingen van San Pedro in Peru een supergoedkope zonneboiler te bouwen. Die heeft een capaciteit van 350 liter en verwarmt water tot 60°. Precies wat nodig is om legionellabacteriën uit het drinkwater te halen. En om de kinderen van de lokale school dagelijks een warme douche te laten nemen.
* De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van KU Leuven en UHasselt.
Studieprogramma bacheloropleiding De bacheloropleiding bestaat uit twee delen: je start met een gemeenschappelijk programma om je daarna te specialiseren binnen een van de afstudeerrichtingen. Je kunt dan eventueel ook wisselen van campus, bijvoorbeeld om een afstudeerrichting te volgen die niet op je campus wordt aangeboden (zie tabel p. 114). Op de campussen Aalst, Brugge*, Geel, Gent en De Nayer SintKatelijne-Waver is er een identiek programma voor de eerste drie gemeenschappelijke semesters. Op Campus Groep T Leuven en Campus Diepenbeek** hebben de programma’s een iets andere invulling. In Aalst kun je enkel de eerste drie gemeenschappelijke semesters volgen. In het gemeenschappelijk deel krijg je een stevige portie basiswetenschappen en maak je kennis met de verschillende ingenieursdisciplines. Uiteraard staat de technologie centraal en hecht de faculteit veel belang aan praktische vaardigheden. Al vanaf de eerste fase ben je actief in het labo en word je geconfronteerd met de praktische kant van wat je tijdens de hoorcolleges hebt geleerd. Omdat ingenieurs aandacht moeten hebben voor de wereld rondom zich, zijn er ook een aantal opleidingsonderdelen rond thema’s als ethiek, economie, management en communicatie. In het tweede deel, eveneens drie semesters, zijn de opleidingsonderdelen specifiek afgestemd op de afstudeerrichting van jouw keuze. De richtingen waaruit je kunt kiezen, zijn bouwkunde, chemie, elektromechanica, elektronica-ICT, kunststofverwerking, nucleaire technologie en verpakkingstechnologie. Hieronder vind je een overzicht van de opleidingsonderdelen uit het gemeenschappelijk deel. Meer info over de afstudeerrichtingen vind je op
8 www.iiw.kuleuven.be/opleidingen
Aalst, Brugge*, Geel, Gent en Sint-Katelijne-Waver Eerste fase en eerste semester tweede fase GEMEENSCHAPPELIJK DEEL OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
118
CHEMIE - MATERIAALKUNDE Chemie 1: structuur van materie n Chemie 2: chemische reactiviteit n Chemie 3: bio-organische chemie n Materiaalkunde ELEKTRICITEIT n Elektriciteit 1: elektrostatica en gelijkstroom n Elektriciteit 2: elektromagnetisme en wisselstroom FYSICA - THERMODYNAMICA - FLUÏDUMMECHANICA n Fysica 1: energie en optica n Fysica 2: golven en toepassingen op kwantumfysica n Thermodynamica n Fluïdummechanica MECHANICA - STERKTELEER n Mechanica: statica n Mechanica: dynamica n Sterkteleer INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE n Elektronica n Computers en programmeren n Netwerken en objectoriëntatie WISKUNDE n Algebra n Analyse 1 n Analyse 2 n Statistiek GRAFISCHE INGENIEURSTECHNIEKEN EN PROJECTWERK n Grafische ingenieurstechnieken n Projectwerk ALGEMENE VORMING n Wijsbegeerte n
4 4 3 4 5 6 4 5 3 3 3 4 5 4 4 4 4 4 4 3 3 4 3
Diepenbeek**
Groep T Leuven
Eerste fase en eerste semester tweede fase
Eerste fase en eerste semester tweede fase
GEMEENSCHAPPELIJK DEEL
GEMEENSCHAPPELIJK DEEL
OPLEIDINGSONDERDEEL
CHEMIE - MATERIAALKUNDE n Chemie 1: bouw en naamgeving van anorganische en organische moleculen n Chemie 2: scheidingsmethoden, thermochemie, chemisch evenwicht en reactiesnelheid n Chemie 3: chemische reacties en titraties, polymeerchemie n Materiaalkunde 1
5 3 3 3 6 3
FYSICA - THERMODYNAMICA - FLUÏDUMMECHANICA n Fysica 1: energie, golven en optica 5 n Fysica 2: elektromagnetisme en toepassingen van kwantumfysica 3 n Fluïdummechanica 3 n Thermodynamica 3 MECHANICA - STERKTELEER n Mechanica 1: kinematica en dynamica van puntmassa’s n Mechanica 2: kinematica en dynamica van starre lichamen en statica n Sterkteleer 1 n Vormgevingstechnieken 1
3 4 3
INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE n Analoge elektronica n Digitale systemen n Beginselen van (OO-)programmeren n Grafische applicaties in Java
3 3 3 3
WISKUNDE n Algebra en matlab n Analyse 1: functies, krommen, limieten, afgeleiden en reeksen n Analyse 2: niet-lineaire vergelijkingen, enkelvoudige integralen en functies met meer veranderlijken n Analyse 3: meervoudige integralen en differentiaalvergelijkingen n Statistiek
#
5
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
CHEMIE EN MATERIE n Materiaaltechnologie n Chemie en chemische technologie n Chemie voor polymeren
5 7 3
FYSICA EN ENERGIE n Thermodynamica n Fysica van uitgebreide lichamen n Dynamica van het puntdeeltje n Statica van starre lichamen n Elektriciteit en magnetisme n Elektromagnetisme n Sterkteleer
5 3 5 3 6 4 3
BIOLOGIE EN LEVEN n Biologische en emergente systemen n Biotechnologie
5 3
WISKUNDE EN INFORMATIE n Lineaire algebra en analytische meetkunde n Analyse n Elektronische schakelingen n Computersystemen en databanken
4 6 5 3
INDUSTRIËLE WETENSCHAPPEN
ELEKTROTECHNIEK n Elektriciteit n Elektrotechniek
SP.
119
3 3 3
MANAGEMENT EN COMMUNICATIE n Management 1: inleiding tot management / ingenieur en onderneming n Management 2: marketing en financieel management / Management Game# n Communicatie 1: Aspects of Professional Communication / presenteren n Communicatie 2: wetenschappelijk schrijven / Intercultural Communication# HOLISTIC ENGINEERING EXPERIENCES n Engineering Experiences 2: Introduction to Engineering Design n Engineering Experience 3: Computer-Based Control n Society, Technology and Engineering n Filosofie van technologie en engineering
3 3 3 3
4 4 3 3
3 3
GRAFISCH ONTWERPEN n Grafisch ontwerpen/CAD
3
ONDERZOEK EN COMMUNICATIE n Onderzoek en communicatie 1 n Onderzoek en communicatie 2
6 3
Deze opleidingsonderdelen lopen over de hele tweede fase.
* In september 2016-2017 verhuist de eerste bachelorfase van Technologiecampus Oostende naar Brugge. Alle lessen vinden plaats in Brugge, voor de labo’s ga je een dag per week naar Oostende. ** De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van UHasselt en KU Leuven.
FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN
l
Biowetenschappen
n
Technologiecampus Geel
Bacheloropleiding (180 sp.) Je bent geboeid door al wat leeft. Je houdt van de natuur zoals ze is. Je wil de mechanismen van het leven begrijpen als een wetenschap. Je wil meer weten over de productie van gezond voedsel voor mens en dier, hier en elders.
INFODAGEN: 12 MAART, 23 APRIL, 31 AUGUSTUS 2016
Je interesse in (bio)wetenschappen en technologie en je vermogen tot abstract denken zijn veel belangrijker dan je vooropleiding. Had je wat te weinig wiskunde en/of chemie of wil je die vakken even opfrissen, dan kun je op het einde van de vakantie een veertiendaagse cursus volgen. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
De opleiding biowetenschappen gaat verder dan de studies van pure life sciences. Ze is gegroeid uit een industriële ingenieursopleiding en dat merk je. Een flinke brok technologie ondersteunt de duurzame productie- en beheerprocessen, die je tijdens je opleiding stelselmatig onder de knie krijgt.
120
Je wordt een ingenieur met kennis van biologie én van technologie. Niet te verwonderen dat je zo gegeerd bent in sectoren als natuur en milieu, en niet het minst in de voedingsindustrie en in de land- en tuinbouw. Zowel de overheid als de bedrijfswereld zoekt mensen met jouw diploma. De opleiding tot bachelor en master in de biowetenschappen combineert een brede academische en wetenschappelijke basis met talrijke praktijktoepassingen. Dankzij de vele onderzoeksactiviteiten in samenwerking met andere onderzoeksinstellingen en bedrijven, krijg je de kans om reële problemen op te lossen. Die evenwichtige mix maakt je opleiding boeiend en concreet. Het onderzoek in de biowetenschappen is snel toepasbaar en draait vooral rond functionele voeding, duurzame gewasbescherming, en dier en welzijn. Daarnaast is er nog een onderzoeksgroep actief rond bodemen natuurbeheer.
Profiel Je hebt interesse voor (bio)wetenschappen en technologie. Je bent geboeid door het hoe, het wat en vooral het waarom en je staat graag met beide voeten in de praktijk. Je kijkt uit naar een boeiende en uitdagende job met flink wat doorgroeimogelijkheden in de biosector. Je wil later creatief bezig zijn en bijdragen aan nieuwe ontwikkelingen in de (bio)technologie en in de maatschappij. In het secundair onderwijs volgde je een aso- of tso-opleiding, bij voorkeur met een goede wetenschappelijke basis. Omdat de instroom in de opleiding heterogeen is, bouw je veel van de opleidingsonderdelen vanaf de basis op.
8 www.kuleuven.be/profielen
Masteropleidingen n
Master in de biowetenschappen: land- en tuinbouwkunde (60 sp.) Land- en tuinbouwkunde is een breed en boeiend domein waarin de modernste technologieën worden toegepast. Als ingenieur heb je voortdurend aandacht voor de innovatie en optimalisering van producten, machines en productieprocessen. De opleiding is breed en multidisciplinair met als belangrijke pijlers: biologie, chemie, wiskunde en fysica. Je kunt kiezen tussen vier afstudeerrichtingen. Plantaardige & dierlijke productie: de landbouw is een belangrijke economische sector, gericht op de primaire productie van plantaardige en dierlijke grondstoffen. Om de landbouw als toegepaste biowetenschap te doorgronden is een brede wetenschappelijke kennis nodig. Die gaat van de basiswetenschappen plantkunde en dierkunde tot de toegepaste teeltopleidingsonderdelen en zoötechnie, en van fysica tot klimatisatie en machines. Uiteraard komen ook economische en ecologische aspecten aan bod. Animal Life: dieren zijn belangrijk in ons leven. Ze leveren ons niet alleen voedsel, ze houden ons ook gezelschap en vormen voor velen een hobby. Animal Life bestudeert het diergedrag, het dierenwelzijn, de relatie dier-techniek, de dierenvoeding en de optimale dierlijke productie.
Natuur & milieu: open ruimte is schaars in Vlaanderen. Een verantwoord beheer van natuur, landschappen en openbaar groen vereist daarom een stevige wetenschappelijke kennis over bodem, plant en dier. Allerlei milieutechnologieën helpen het leefmilieu van de mens en andere levende wezens gezond te houden of terug gezond te maken. Tuinbouwkunde: plantenfysiologie, -voeding en -bescherming zijn de bouwstenen voor de ingenieur met specialisatie tuinbouw. Van daaruit bestudeer je de teelt van sierplanten, groenten en fruit. Uiteraard is ook technologie belangrijk, zoals voor serreklimatisatie en tuinbouwmachines. Duurzame concepten, waarbij economie en milieu hand in hand gaan, zijn essentieel. n
Master in de biowetenschappen: voedingsindustrie (60 sp.)
Loopbaan Master in de biowetenschappen is een ingenieursopleiding. Door de ruime wetenschappelijke basis is het werkveld zeer breed. Je vindt masters in de biowetenschappen in technische beroepen, in beleidsvorming en bestuur, in managementfuncties en in sales. Veel afgestudeerden vinden hun weg als zaakvoerder, in onderzoeksinstellingen en productontwikkeling, in dienstverlening en in onderwijs. Ze werken onder andere als kwaliteitsingenieur, veiligheidsingenieur, projectmedewerker, productontwikkelaar en laboverantwoordelijke. Ze worden ook ingeschakeld in planning, grondstoffenanalyse en milieusanering. Na je masteropleiding kun je je ook verder specialiseren via een bijkomende opleiding of een doctoraat.
Studieprogramma bacheloropleiding De bacheloropleiding bestaat uit twee delen. Het eerste deel (vier semesters of twee fases) is gemeenschappelijk. Je volgt basiswetenschappen (wiskunde, fysica, chemie, biologie, verdeeld over verschillende opleidingsonderdelen) en meer toepassingsgerichte opleidingsonderdelen, zoals biodiversiteit, biosystemen, genetica en cel- en gentechnologie. In het tweede deel (derde fase) kies je uit een van de vijf opties: landbouw, tuinbouw, voeding, Animal Life en natuur & milieu. Je volgt dan opleidingsonderdelen die gerichter aansluiten bij jouw interesses. In de masteropleiding vind je dezelfde keuzepakketten terug.
Als groenambtenaar kom ik zelden een collega-ingenieur tegen, wel veel tuinarchitecten. Die hebben in het algemeen betere esthetische inzichten dan ingenieurs en soms meer plantenkennis. Ingenieurs zijn echter breder opgeleid, met de klemtoon op teelttechnische, technologische en economische vaardigheden en daar is het in de praktijk vaak om te doen. (Geert, afgestudeerd als master in de biowetenschappen: land- en tuinbouwkunde)
BIOWETENSCHAPPEN
In deze masteropleiding studeer je af in de voedingsmiddelentechnologie. Voedingsproducten moeten bewerkt en/of verwerkt worden voordat ze geschikt zijn voor consumptie. Precies in de industriële verwerking van levensmiddelen situeert zich het werkterrein van de master in de biowetenschappen, gespecialiseerd in de voedingsindustrie: levensmiddelen veilig en kwaliteitsvol produceren. In de opleiding wordt voeding vanuit chemisch, technologisch, microbiologisch en analytisch oogpunt bestudeerd. Toepassingen uit de veevoederindustrie en de conserveringstechnologie verruimen de opleiding nog meer.
121
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
BASISWETENSCHAPPEN VAN DE INGENIEUR Wiskunde 1 n Wiskunde 2 n Fysica n Algemene chemie n Analytische chemie
5 5 5 7 4
WETENSCHAPPEN VAN DE LEVENDE MATERIE Celbiologie n Dierkunde n Plantkunde
3 4 4
TOEGEPASTE WETENSCHAPPELIJKE OPLEIDING Biodiversiteit n Biosystemen n Informatica n Mechanica: statica n Mechanica: dynamica
3 4 3 3 4
n
n
n
ONDERZOEK EN PROBLEEMOPLOSSEN n Wetenschappelijk project
3
ALGEMENE VORMING Wijsbegeerte
3
n
122
Derde fase
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
BASISWETENSCHAPPEN VAN DE INGENIEUR Wiskunde 3 n Statistiek
4 3
WETENSCHAPPEN VAN DE LEVENDE MATERIE Biochemie n Bio-organische chemie n Ecologie
5 6 3
TOEGEPASTE WETENSCHAPPELIJKE OPLEIDING Bodemkunde n Cel- en gentechnologie n Elektriciteit n Elektronica n Genetica n Informatica n Sterkteleer n Thermodynamica
5 3 6 4 3 5 5 5
ONDERZOEK EN PROBLEEMOPLOSSEN Wetenschappelijk project
3
n
n
n
n
OPLEIDINGSONDERDEEL
GEMEENSCHAPPELIJK n Bedrijfsbeleid n Religie, zingeving en levensbeschouwing n Toegepaste informatica/CAD n Biotechnologie n Stromingsleer n Biostatistiek OPTIE n Optie Animal Life n Optie landbouw n Optie natuur en milieu n Optie tuinbouw n Optie voedingsindustrie
Ik werk in een klein team aan de ontwikkeling van rijstproducten. Als productontwikkelaar ben ik steeds heel creatief bezig met nieuwe producten en concepten. Aan afwisseling is er geen gebrek. Wanneer we op labschaal goede resultaten bekomen, gaan we over tot industriële testen, shelflifetesten en markttesten. Het is enorm leerrijk om die verschillende stadia op te volgen en bij te sturen. Als alle stappen goed doorlopen zijn, volgt de productlancering. (Tania, afgestudeerd als master in de biowetenschappen: voedingsindustrie)
SP.
4 3 4 3 3 3 40 40 40 40 40
FACULTEIT ARCHITECTUUR
Architectuur
l l
n n
Campus Sint-Lucas Brussel Campus Sint-Lucas Gent
Bacheloropleiding (180 sp.) In de opleiding architectuur leer je met een wetenschappelijke onderbouw praktijkgericht en creatief ontwerpen. In het ontwerpatelier komt alles samen wat je in de andere cursussen leert. Je ontwikkelt een reeks competenties op het kruispunt van humane wetenschappen, bouwtechnieken, projectmanagement en vormgeving. De kern van de opleiding architectuur is het ontwerpen, dat je stap voor stap uitbouwt via projecten en ontwerpopdrachten. Als architect bedenk je gebouwen die bouwtechnisch goed in elkaar zitten én tot de verbeelding spreken. Binnen een hele waaier aan maatschappelijke, sociale en technische randvoorwaarden heb je ook de vrijheid om je creatieve kant te ontplooien. Vanaf de start ga je aan de slag met ontwerpopdrachten die geleidelijk complexer worden. Tijdens dit proces leer je ook hoe je ideeën kunt overbrengen. In de opleiding architectuur gaat kunst hand in hand met wetenschap. Het ontwerpen wordt dan ook omkaderd door opleidingsonderdelen uit verschillende artistieke en wetenschappelijke disciplines. De opleidingsonderdelen geschiedenis en theorie geven het creatieve proces een cultuurtheoretische onderbouwing. De opleidingsonderdelen bouwtechnieken geven je technisch inzicht en leren je een gepaste, op stabiliteit gerichte structuur te ontwerpen en conceptueel te dimensioneren. Management en ondernemen introduceert je in het management van een professionele praktijk of van een architecturaal of stedelijk project. De opleidingsonderdelen mixed media dagen je uit om op een exploratieve en expressieve manier om te gaan met (digitale en analoge conventies uit) ontwerp- en kunstdisciplines. De helft van de opleidingsonderdelen is praktijkgericht (ontwerpen en mixed media), een kwart is bouwtechnisch en een kwart beslaat disciplines uit de geschiedenis en theorie van de architectuur. Alle opleidingsonderdelen worden steeds meer geïntegreerd aangeboden en staan uiteindelijk allemaal in dienst van het einddoel: ontwerpen.
INFODAGEN: 16 MAART, 23 APRIL 2016 INFODAGEN: 12 MAART, 27 APRIL 2016
Juist deze brede waaier aan kennis en knowhow maakt de studie architectuur zo interessant. Door al die opleidingsonderdelen samen leer je architecturale problemen analyseren, de juiste beslissingen nemen en het verloop van bouwactiviteiten leiden. De competenties die je aanleert zijn ook in tal van andere sectoren nuttig. Je studeert in een van de twee grootste studentensteden van het land, aan Campus Sint-Lucas in Gent of Campus SintLucas in Brussel.
Profiel 123
Als starter beschik je het best over een goede intellectuele basis en een brede culturele interesse. Je staat open voor ontwerpen en kunst. Uiteraard heb je interesse voor de techniek van het bouwen. De eisen voor ontwerpvaardigheden en kritisch denken liggen hoog. Je hebt voldoende voorkennis wiskunde (driehoeksmeetkunde, elementaire functies, afgeleiden en integralen). Van minstens evenveel belang is een goed ruimtelijk inzicht en zin voor creativiteit. Je getuigt bovendien van een kritische ingesteldheid en toont de nodige durf om in jouw ontwerpen te kiezen voor innoverende en uitdagende oplossingen. Je bent zelfstandig en je kunt een eigen positie innemen, maar dat combineer je steeds met de nodige verantwoordelijkheidszin en bereidheid tot overleg en samenwerking. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
Masteropleidingen Met het bachelordiploma op zak kun je rechtstreeks doorstromen naar de master in de architectuur, de Master of Architecture of de master in de stedenbouw en de ruimtelijke planning. Na het volgen van een voorbereidingsprogramma kun je ook de master in de interieurarchitectuur volgen. n
Master in de architectuur (120 sp.) De kern van de master in de architectuur is zonder twijfel het ontwerpen. Tegelijkertijd vervolmaak je je kennis op het kruispunt van de humane wetenschappen, exacte wetenschappen, projectmanagement en grafische en beeldende vormgeving. Je ontwikkelt een eigen beeldentaal. Voor de opleidingsonderdelen binnen ontwerpen stippel je zelf je traject uit. Elk semester kies je een masterstudio die qua insteek, inhoud en methodologie aansluit bij je eigen interesse. In de masterproef pas je de opgedane kennis en vaardigheden toe in een zelfstandig onderzoek.
n
124
Master of Architecture (120 sp.) Kies je voor de Engelstalige Master of Architecture, dan kun je, afhankelijk van de campus, een andere klemtoon leggen. Op Campus Sint-Lucas Gent kun je kiezen voor de optie Architecture: Resilient and Sustainable Strategies, met de klemtoon op duurzaamheid (met extra input van bouwtechnieken). Op Campus Sint-Lucas Brussel kun je kiezen voor Architecture: Urban Projects, Urban Cultures. De nadruk ligt hier op stedelijke cultuur met input uit de geschiedenis en theorie. De multiculturele dimensie van deze Engelstalige opleiding bereidt je extra voor op een internationale carrière als architect of onderzoeker. Net als in de Nederlandstalige master is het programma samengesteld uit ontwerpmatige en theoretische opleidingsonderdelen uit de domeinen geschiedenis en theorie, bouwtechnieken en management en ondernemen. Je kunt in deze internationale opleiding ook deelnemen aan internationale onderzoeksprojecten.
n
Master in de stedenbouw en de ruimtelijke planning (120 sp.) Je leert omgaan met stedenbouwkundige en planologische uitdagingen. Je analyseert de huidige staat van steden, dorpen en de open ruimte en de evolutie ervan doorheen de tijd. Tevens leer je hoe je alle wettelijke en stedenbouwkundige documenten gebruikt. Via de ontwerpstudio’s leer je zien, analyseren en ontwerpen. Je maakt een analyse van de ruimtelijke toestand, de behoeften en de mogelijkheden. Aan de start van de opleiding gaat het om eerder beperkte projecten waarvan de complexiteit per semester toeneemt. Je eigen profilering als stedenbouwkundige en ruimtelijk planner ontwikkel je verder door keuzeopleidingsonderdelen op te nemen. Via workshops en studiereizen maak je kennis met zowel internationale als nationale stedenbouw en ruimtelijke planning. De masterproef vormt het sluitstuk van je opleiding. De lessen vinden plaats op de drie campussen in Gent, Brussel en Leuven. Door in verschillende steden te werken binnen de Vlaamse en Brusselse context krijg je rechtstreeks voeling met verschillen en gelijkenissen, terwijl je maximaal kunt aansluiten bij verschillende onderzoekstradities en ruimtelijke disciplines, eigen aan elke campus.
Loopbaan Met het diploma van master in de architectuur of Master of Architecture op zak draag je als creatieve vernieuwer en bouwer bij aan de ontwikkeling van de hedendaagse cultuur en maatschappij. Je bepaalt mee hoe mensen leven, werken en wonen. Je staat daarbij vaak aan het hoofd van multidisciplinaire teams met ingenieurs, landschapsarchitecten en kunstenaars. De kwalitatief hoogstaande opleiding met het creatieve denk- en ontwerpproces als kern wordt steeds meer door bedrijven gewaardeerd. Afgestudeerden worden naast zelfstandige architecten ook vaak leidinggevenden in overheidsdiensten, komen terecht in internationaal gerenommeerde ontwerpbureaus of spelen een belangrijke rol als medewerker in lokale of internationale bestuursorganen, ngo’s of instituten. Het diploma van master in de stedenbouw en de ruimtelijke planning bereidt je voor op het beroep of de ambt van stedenbouwkundige en ruimtelijk planner. Als creatieve vernieuwer en ruimtelijk planner draag je bij aan de ontwikkeling van de hedendaagse cultuur en maatschappij. Ook de functionele aanleg en ruimtelijke bepaling van de openbare ruimte en mobiliteit kunnen tot je kerntaken behoren. Afgestudeerden gaan vaak aan de slag als leidinggevenden in overheidsdiensten, gemeentes of intercommunales. Stedenbouwkundigen en ruimtelijke planners werken daarnaast vaak samen met diverse andere disciplines en architecten bij de ontwikkeling van grootschalige projecten. Wettelijk dienen stedenbouwkundigen ook betrokken te worden bij alle grote stedenbouwkundige plan- en besluitvormingen. Veel afgestudeerden spelen een voorname rol in internationale ontwerpbureaus. Na deze opleiding kun je kiezen voor een master-na-master en/of doctoraat. Ook de navormingscycli van ruimtelijk projectmanagement of management van een architectenbureau behoren tot de mogelijkheden.
Studieprogramma bacheloropleiding Je studieprogramma bestaat voor de helft uit praktijkgerichte opleidingsonderdelen en voor de andere helft uit theoretische opleidingsonderdelen.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
Geschiedenis en theorie Bouwtechnieken Mixed media Ontwerpen
Theorie: n 7 opleidingsonderdelen geschiedenis en theorie n 10 opleidingsonderdelen bouwtechnieken: constructie, structuur en technische uitrusting n 1 opleidingsonderdeel management en ondernemen
n
Praktijk: 7 opleidingsonderdelen mixed media: digitale en analoge communicatietechnieken en expressie n 8 opleidingsonderdelen vormgeving
OPLEIDINGSONDERDEEL
n
Elk opleidingsonderdeel telt mee voor 5 of een veelvoud van 5 studiepunten.
n
SP.
10 20 15 15
Tweede fase n n n n
Geschiedenis en theorie Bouwtechnieken Mixed media Ontwerpen
SP.
15 15 10 20
Derde fase n n n n n
Geschiedenis en theorie Bouwtechnieken Management Mixed media Ontwerpen
SP.
10 15 5 10 20
ARCHITECTUUR
OPLEIDINGSONDERDEEL
125
FACULTEIT ARCHITECTUUR
Interieurarchitectuur
l l
n n
Campus Sint-Lucas Brussel Campus Sint-Lucas Gent
INFODAGEN: 16 MAART, 23 APRIL 2016 INFODAGEN: 12 MAART, 27 APRIL 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) De bacheloropleiding interieurarchitectuur kan steunen op 150 jaar ontwerptraditie van Sint-Lucas Architectuur. Het programma vertoont veel raakvlakken met de kunstopleidingen en besteedt uitgebreid aandacht aan de relatie tussen de binnenruimte en haar beeldende expressie. De kern van de opleiding is het ontwerpen zelf, dat je stap voor stap verder uitbouwt via ontwerpprojecten in een van onze ontwerpstudio’s.
126
Je ontwerpt vanuit een standpunt dat dicht bij de beleving van ruimte van de gebruikers ligt. De complexiteit van het ontwerpproces is groot: je brengt functionele, technische, maatschappelijke en belevingsaspecten in evenwicht en integreert ze in de private en publieke ruimte. Naarmate de opleiding vordert, kleur je je eigen curriculum door het volgen van keuzestudio’s, een stage, de masterproef en een brede waaier aan keuzeopleidingsonderdelen. De opleiding is sterk verankerd in het werkveld via de ontwerppraktijken van docenten en gastdocenten en de stage. Je volgt ook theorieles over de hedendaagse en vroegere benaderingen van het interieur en je krijgt heel wat technologische en beroepsgeoriënteerde knowhow mee. Je wordt vertrouwd gemaakt met de beginselen van onderzoek en stapsgewijs leer je ontwerpen inzetten als instrument voor ontwerpmatig onderzoek. Aan het einde van je opleiding kun je complexe publieke interieurs ontwerpen op verschillende schaalniveaus. Als interieurarchitect heb je dan een eigen profiel ontwikkeld, kun je een eigen visie formuleren en weeg je mee in het rijke debat over publieke interieurs en in ruimere zin in dat van de interieurarchitectuur.
Profiel Als interieurarchitect ben je nieuwsgierig naar de mens en actuele veranderingen in de samenleving. Je wil interieurs en meubelen ontwerpen die flexibel uiting geven aan de tijdsgeest door het gebruik van materialen, textuur, kleur en licht. Je hebt aandacht voor detail zonder het grotere geheel uit het oog te verliezen. Je hebt wetenschappelijke kennis nodig om op gefundeerde wijze ruimtes te ontwerpen, maar ook de durf om buiten de lijntjes te kleuren en te vernieuwen. Je hebt enige voorkennis van wiskunde (driehoeksmeetkunde, elementaire functies, afgeleiden en integralen). Van minstens evenveel belang is echter een goed ruimtelijk inzicht en zin voor creativiteit. Je getuigt bovendien van een kritische ingesteldheid om in jouw ontwerpen te kiezen voor innoverende, duurzame en grensverleggende oplossingen. Je bent zelfstandig genoeg om een eigen positie in te nemen en je combineert dit met de nodige verantwoordelijkheidszin en bereidheid tot overleg en samenwerking. Omdat je als interieurarchitect niet alleen aandacht hebt voor de gebruikswaarde van een ruimte maar ook voor de emoties die ze kan oproepen, is een gevoeligheid en interesse voor psychologische en antropologische processen een meerwaarde. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
Masteropleidingen n
Studieprogramma bacheloropleiding
Master in de interieurarchitectuur (60 sp.)
n
n
Master in de architectuur (120 sp.) na voorbereidingsprogramma
p. 124
Master of Architecture (120 sp.) na voorbereidingsprogramma
p. 124
Theorie: n 7 opleidingsonderdelen geschiedenis en theorie n 10 opleidingsonderdelen bouwtechnieken: constructie, structuur en technische uitrusting n 1 opleidingsonderdeel management en ondernemen Praktijk: 5 opleidingsonderdelen mixed media n 10 opleidingsonderdelen ontwerpen: ontwerpstudio, implement- en explicitstudio n 1 opleidingsonderdeel externe praktijk of stage n
Elk opleidingsonderdeel telt mee voor 5 of een veelvoud van 5 studiepunten.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
Loopbaan Met het diploma van master in de interieurarchitectuur op zak draag je als creatieve vernieuwer en bouwer bij aan de ontwikkeling van de hedendaagse cultuur en maatschappij. Je bepaalt mee hoe mensen leven, werken, wonen en zich ontspannen.
n n
OPLEIDINGSONDERDEEL
n n n
Geschiedenis en theorie Bouwtechnieken Mixed media Ontwerpen
Afgestudeerde interieurarchitecten vinden na hun studies snel hun weg op de arbeidsmarkt.
SP.
15 15 10 20
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL
Deze opleiding met het creatieve denk- en ontwerpproces als kern wordt steeds meer door bedrijven en overheidsdiensten gewaardeerd. Veel afgestudeerden spelen een voorname rol in internationale ontwerpbureaus. Je kunt natuurlijk ook kiezen voor een master-na-master of een doctoraat.
10 20 10 20
Tweede fase n
De wereld van de interieurarchitectuur is enorm in beweging. Verschillende partijen werken samen in de uitwerking: opdrachtgevers, regelgevers, uitvoerders en gebruikers. De interieurarchitect neemt leiderschap op in dit diverse team. Afgestudeerde interieurarchitecten starten vaak via een vennootschap, een samenwerkingsverband of via een eigen bureau.
Geschiedenis en theorie Bouwtechnieken Mixed media Ontwerpen
SP.
n n n n n n
Geschiedenis en theorie Bouwtechnieken Management Mixed media Stage Ontwerpen
SP.
10 15 5 5 5 20
INTERIEURARCHITECTUUR
Na de bachelor in de interieurarchitectuur kun je meteen starten aan de master in de interieurarchitectuur. In de master gebruik je de verworven kennis via ontwerpend onderzoek van complexe interieurs. Je volgt nog één verplicht theoretisch opleidingsonderdeel over management en ondernemen. Je kunt je persoonlijke profiel verbreden of verdiepen via onze keuzeopleidingsonderdelen. Het ontwerpen vormt het zwaartepunt van de masteropleiding. In het eerste semester volg je een ontwerpatelier waarin de integratie van praktijk en theorie vooropstaan. Elke student heeft de keuze uit een reeks thema’s, waaronder ‘Erfgoed en authenticiteit’, ‘Publieke Ruimte en huiselijkheid’, ‘Materialiteit en tijdelijkheid’ of ‘Narratieve ruimte en collectief geheugen’. Tijdens het hele masterjaar werk je bovendien zelfstandig aan je masterproef. Deze opleiding kun je volgen aan Campus Sint-Lucas Gent en Campus Sint-Lucas Brussel.
Je studieprogramma bestaat voor de helft uit praktijkgerichte opleidingsonderdelen en voor de andere helft uit theoretische opleidingsonderdelen.
127
FACULTEIT BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN
Bio-ingenieurswetenschappen l
n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk*
INFODAG: 19 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleidingen
De bio-ingenieur is de ingenieur van de levende materie, de ingenieur die technologie ontwikkelt waarin plant, dier, mens en micro-organismen worden betrokken. Of het nu gaat over de ontwikkeling van biosensoren, gezonde levensmiddelen, biotechnologie voor farmaceutische industrie of nieuwe technologie voor duurzame voedselproductie, steeds gaat het over nuttig en duurzaam gebruik van de natuurlijke materie. Er gaat aandacht naar internationale en ethische aspecten van voedselproductie en technieken om in te grijpen op levende organismen. Bij dat alles blijf je waakzaam om de omgeving duurzaam in stand te houden.
n
Je wordt voorbereid op taken van beheer, onderzoek en ontwikkeling in de primaire landbouwproductie en de voedselketen vanaf de productie tot de consument. Je hebt de keuze tussen de majors gewasproductie, dierproductie en bio-economie en beleid. De major gewasproductie focust op het veiligstellen van de productie van planten, met aandacht voor aspecten van gezondheid, milieu, duurzaamheid en economische haalbaarheid.
128
Binnen de major dierproductie kies je tussen twee opties: veeteelt en aquacultuur. In de optie veeteelt leg je het verband tussen grond, plant, dier en zijn omgeving. Bij de productie van dierlijk voedsel verdient aquacultuur meer en meer aandacht. Naast de basisopleidingsonderdelen, gemeenschappelijk met veeteelt, loop je gedurende één semester college bij specialisten in verschillende aspecten van viskweek aan de Universiteit van Stellenbosch in Zuid-Afrika.
Als student bio-ingenieurswetenschappen krijg je een hoogstaande opleiding in de verschillende basiswetenschappen en leer je ingenieurtechnisch denken. Je wordt daarbij intensief begeleid door praktijkassistenten. Je kunt kiezen om je te specialiseren in verschillende toepassingsdomeinen waarbij creatief probleemoplossend denken centraal staat. Dat kan zowel in Leuven als in het buitenland via het programma Erasmus+.
Profiel Je hebt een algemene interesse in het geheel van positieve wetenschappen. Je hebt aanleg voor wiskunde, een goed geheugen en je hebt interesse voor technologie. In het zesde jaar van het secundair onderwijs volgde je bij voorkeur een aso- of tso-richting met zes uur wiskunde per week. Ook met een vooropleiding met vier uur wiskunde per week kun je de studie aan, maar dan wel met een stevige dosis motivatie. Je werkt graag in groepsverband en je hebt de ambitie om een duurzame, gezonde en welvarende samenleving uit te bouwen waarin men respect heeft voor al wat leeft. Ontdek hier alle profielen wetenschap en technologie:
8 www.kuleuven.be/profielen
* Als doorstroomoptie binnen bachelor in de chemie
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: landbouwkunde** (120 sp.)
In de major bio-economie en beleid verwerf je een grondige kennis over de werking van de economie van landbouw, voeding en milieu (de bio-economie) en over de manieren om via beleid in de bio-economie in te grijpen. n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: landbeheer** (120 sp.) De opleiding landbeheer bereidt je voor om als bio-ingenieur om het even waar ter wereld bij te dragen aan het duurzame beheer van de grondgebonden ecosystemen, zowel de natuurlijke – in gebruik voor land- en bosbouw – als de verstedelijkte. Je verwerft een diepgaande kennis over de fundamentele natuurlijke hulpbronnen: bodem, water en biodiversiteit, evenals inzichten en vaardigheden om die hulpbronnen in kaart te brengen, op te volgen en duurzaam te gebruiken. Je maakt je keuze uit vier majors: bos- en natuursystemen, Production Forestry Systems, bodem- en watersystemen en aardobservatie. De majors bos- en natuursystemen en Production Forestry Systems stellen beide de biodiversiteit centraal, terwijl de major bodemen watersystemen focust op de abiotische componenten van ecosystemen.
Met de major aardobservatie leg je je toe op beeldverwerking en geografische informatiesystemen om de veranderingen in de vegetatie- en bodembedekking van het aardoppervlak op te volgen, evenals de processen die aan de basis liggen van die veranderingen. n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: biosysteemtechniek** (120 sp.)
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: katalytische technologie** (120 sp.) In deze masteropleiding wordt het katalytische proces in ruime zin moleculair benaderd. Vanuit de kennis van de moleculen enerzijds en de katalysator, het adsorbens of het membraan anderzijds, wordt dat proces opgebouwd tot het proces in de fabriek. Alle onderdelen worden daarbij beschouwd, gaande van de synthese van de materialen, over de optimalisatie van hun actieve centra tot de reactor of module waarin ze zich bevinden. Vanuit de wetenschappelijke basis wordt de brug gelegd naar de praktijk, met aandacht voor de technologische en socio-economische aspecten van de chemische productie.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. ** Deze master leidt tot de beroepstitel van bio-ingenieur.
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: levensmiddelentechnologie** (120 sp.) Je verdiept je in de productie, samenstelling, kwaliteit, veiligheid en gezondheidsaspecten van levensmiddelen. Je integreert basisdisciplines zoals (bio)chemie, microbiologie en procestechnologie en past die toe op de transformatie van biologische grondstoffen tot voedingsmiddelen. In de major levensmiddelentechnologie bestudeer je de principes van uiteenlopende (bio)chemische, microbiologische en fysische omvormingsprocessen van grondstoffen en tussenproducten in de levensmiddelenproductie. In de major voeding en gezondheid gaat bijzondere aandacht naar de relatie tussen voeding en gezondheid, die vanwege de razendsnel evoluerende kennis niet meer los van elkaar kunnen worden gezien. De inzichten leer je bovendien vertalen in concrete producten en processen. In beide majors verwerf je bovendien inzicht in de factoren die de kwaliteit, functionaliteit en veiligheid van voedingsmiddelen bepalen. De combinatie van biowetenschappen, chemie en ingenieurstechnieken, toegepast in het brede domein van de levensmiddelenproductie, maakt van jou een allround deskundige die gewapend is om de voeding van morgen mee te ontwikkelen.
Master of Bioscience Engineering: Human Health Engineering*** (120 sp.) Dankzij de convergentie van sensor/nanotechnologie, biotechnologie, ICT, fysiologie en cognitieve wetenschappen, zijn vandaag de dag verschillende nieuwe technologieën in ontwikkeling die een belangrijk potentieel bezitten om welzijn en prestaties van de gezonde mens te optimaliseren. Om te anticiperen op die evolutie en het toekomstig marktpotentieel, leidt het programma mensen op die in staat zijn om kennis van biologie, fysiologie, voeding, geneeskunde, wiskunde en engineering te integreren. Als human systems integrator of human health engineer verwerf je een unieke expertise die je in staat stelt om de technologie te ontwikkelen die nodig is om het welzijn en de gezondheid van de individuele burgers in de maatschappij van de toekomst mee te garanderen en verbeteren.
n
n
n
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: cel- en gentechnologie** (120 sp.) Cel- en weefselkweek, recombinant-DNA-technologie, genoomanalyse, moleculaire veredeling van microorganismen, planten en dieren … zijn begrippen die langzamerhand gemeengoed zijn geworden. In deze master leg je je toe op de diverse subdisciplines van de genetica, moleculaire biologie, genetische technologie en celbiologie. Op die manier leer je niet alleen de relaties kennen tussen genen van organismen en hun functie, maar ook hoe je daarop kunt ingrijpen. Door de explosieve toename van kennis (onder meer door de talrijke projecten over de bepaling van genoomsequenties) wint de (bio-) informatica in deze opleiding steeds meer aan belang. Je leert hoe je al die kennis toepast in verschillende sectoren, zoals de biomedische en farmaceutische sector, de landbouw en de bio-industrie.
BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN
Biosysteemtechniek is een multidisciplinaire opleiding met een sterk accent op het gebruik van moderne ingenieurstechnieken om biologische processen en systemen op verschillende ruimtelijke schalen te analyseren en te sturen. Je leert hoe de techniek ten dienste staat van het welzijn en de gezondheid van mens, dier en plant, waardoor je je in een unieke positie bevindt voor de integratie van techniek en biologische kennis. De focus van de major technologie voor de agrovoedingssector ligt op de ontwikkeling van technologie voor plant-, dier- en voedingsproductie op macroschaal. De major bionanotechnologie richt zich op de ontwikkeling van technologie voor biologische processen op micro- en nanoschaal. In de major Human Health Engineering gaat de aandacht naar de ontwikkeling van technologie voor de gezonde mens en zijn omgeving. n
Je wordt voorbereid om op industriële schaal (bio)chemische productie te realiseren op een economisch verantwoorde, milieubewuste en duurzame wijze, met minimalisatie van afvalstromen, energie- en waterverbruik. Dat kan gebeuren in diverse domeinen van de hedendaagse (bio)chemie, zoals de petrochemie, bulk- en fijnchemie, milieuchemie, agrochemie, farmaceutische chemie en voedingschemie.
129
n
Master of Agro- and Ecosystems Engineering*** (120 sp.) In dit Engelstalige masterprogramma verwerf je kennis over zowel biologische productiesystemen als natuurlijke ecosystemen. Vanuit een biofysisch perspectief doorgrond je hoe die systemen functioneren en ga je op zoek naar creatieve en onderbouwde oplossingen voor hun duurzaam beheer, rekening houdend met de bredere socioeconomische context, en dat zowel in Noord als Zuid. Je combineert gevestigde en nieuwe inzichten uit een gamma van wetenschappelijke disciplines en draagt bij tot de ontwikkeling van technologie voor de inwinning, verwerking en interpretatie van gegevens. Naast een multidisciplinair kernpakket biedt het programma mogelijkheden tot specialisatie in vier deeldomeinen: (1) biologische productiesystemen, (2) ecosystemen en milieu, (3) bio-economie en (4) aardobservatie en geo-informatieverwerking.
n
n
130
n
Dit internationale programma van de Vlaamse Interuniversitaire Raad richt zich op een internationaal publiek, voornamelijk studenten uit ontwikkelingslanden. De eerste opleidingsfase combineert een stevige theoretische onderbouw van de moleculaire biologie met laboratoriumwerk. In de tweede opleidingsfase kies je een van de drie specialisatierichtingen: Human Health, Animal Production of Plant Production. Naast een aantal sterk gespecialiseerde opleidingsonderdelen wordt ruime aandacht geschonken aan wetenschappelijke communicatie, ontwerp van projectvoorstellen en aan de sociale en economische implicaties van de moleculaire biologie.
Master in de bio-ingenieurswetenschappen: milieutechnologie** (120 sp.) Deze opleiding brengt je een grondige kennis bij van de processen die aan de grondslag liggen van de gangbare remediëringstechnieken voor bodem-, water- en luchtzuivering en van het beheer van afvalstromen. Na de opleiding kun je zelf maatregelen ontwerpen om milieuverontreiniging te voorkomen en om het risico in te schatten dat met een bepaalde verontreiniging gepaard gaat. De benadering door de milieutechnoloog wordt gekarakteriseerd door kennis van processen op microschaal (biologisch, biochemisch, chemisch en fysisch), die vervolgens wordt gebruikt om de macroschaal te beschrijven, te analyseren en te modelleren.
n
n
*** Deze master kan leiden tot de beroepstitel van bio-ingenieur.
Master of Food Technology (120 sp.) (UGent – KU Leuven) Deze master biedt een multidisciplinaire academische opleiding aan in het domein van de levensmiddelentechnologie en -engineering, met een accent op de transformatie van biologische grondstoffen tot voedingsmiddelen, en de naoogst- en bewaartechnologie van biologische grondstoffen en afgewerkte voedingsmiddelen. Dit Engelstalige programma richt zich vooral op internationale studenten, in het bijzonder studenten uit ontwikkelingslanden.
n
Master in de nanowetenschappen en de nanotechnologie (E) (120 sp.)
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden. ** Deze master leidt tot de beroepstitel van bio-ingenieur.
Master of Water Resources Engineering (120 sp.) (VUB – KU Leuven) Deze opleiding richt zich op het waterbeheer voor zowel ontwikkelings- als ontwikkelde landen. Als hydroloog werk je oplossingen uit voor waterbehoeften en problemen in verband met drinkwater, industrie, landbouw, waterkracht, recreatie, natuurbehoud en bevaarbaarheid. Dat betekent dat de mechanismen van de watercyclus worden bestudeerd. Daarnaast komt ook het integrale waterbeheer in een sociologische, politieke en economische context aan bod, waarbij moderne modelleringstechnieken en ICT de belangrijkste werkinstrumenten zijn.
Master of Bioinformatics*** (120 sp.) Moleculair biologische experimenten resulteren vaak in een uitgebreide en erg complexe datastroom. Om uit dergelijke datasets het maximum aan informatie te halen, zijn krachtige analysemethoden nodig. Daarnaast is het belangrijk dat je weet wat je analyseert en dat je de context van het experiment niet uit het oog verliest. De opleiding bioinformatica biedt daarom een stevige basis toegepaste wiskunde en informatica, gecombineerd met een flinke brok genetica, moleculaire biologie en biotechnologie. Op die manier ben je als bio-informaticus in staat om in overleg met moleculaire biologen en informatici complexe en grootschalige experimenten te ontwerpen en te interpreteren.
Master of Molecular Biology (120 sp.) (VUB – UA – KU Leuven)
p. 109 p. 88
Loopbaan De opleiding bio-ingenieur is erg polyvalent, waardoor je na je studies in de meest aan de slag kunt.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n
Een groot deel van de afgestudeerde masters in de bioingenieurswetenschappen vindt zijn eerste baan in de : niet alleen in de farmaceutische, chemische en voedingsindustrie, maar zeker ook in de machine- en meststoffenindustrie, de verwerkende nijverheid en de toegepaste ICT.
n n n n n n n
n n n
Misschien ga je na je studies wel een heel andere richting uit, en ga je aan de slag als wetenschapsredacteur bij een of als , of verwerf je een leidende rol in de . Eén ding is zeker: als bio-ingenieur krijg je zo’n unieke polyvalente opleiding dat je je makkelijk kunt aanpassen aan onze snel evoluerende (kennis)maatschappij.
n n n n n n n n n n n n n
OPLEIDINGSONDERDEEL n
n n n
Je verwerft de wetenschappelijke competenties en technische vaardigheden in de wetenschappen die aan de grondslag liggen van de bio-ingenieurswetenschappen: wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie, informatica, ingenieurstechnieken en omgevingswetenschappen. In de laatste fase van je bacheloropleiding proef je van specialisatieopleidingsonderdelen die zich richten op biologie (landbouw, cel- en gentechnologie …), chemie (levensmiddelen, katalyse …) of klimaat en milieu (milieu, bodem, water, natuur, bos …), die je kunnen voorbereiden op je masteropleiding.
Biochemie Anorganische chemie Instrumentele analytische chemie Microbiologie Aardwetenschappen Differentiaalvergelijkingen Statistische dataverwerking Filosofie en bio-ethiek Fysica III: elektromagnetisme Thermodynamica Fysische transportverschijnselen Bio-ingenieurswetenschappen in perspectief Ecologie
SP.
7 6 5 5 7 4 5 4 5 4 5 3 4
Derde fase n
Studieprogramma bacheloropleiding
3 4 4 4
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
Heel wat van de afgestudeerden gaat aan de slag bij diverse . Niet alleen op gemeentelijk, provinciaal en gewestelijk, maar ook op federaal en Europees niveau is er immers vraag naar ingenieurs die beheersmatig en ontwerpgericht kunnen optreden in de ‘groene’ materie. Omgeving, natuur en landschap worden met de dag belangrijker, evenals de vele controles in de voedselproductie. Sommige bio-ingenieurs trekken na hun studies naar het buitenland, bijvoorbeeld voor een job in de of voor een . Daarnaast trekken ook bioingenieurs aan omwille van hun unieke expertise.
6 5 7 6 8 5 4 4
SP.
Systeemanalyse 5 Mechanische eenheidsbewerkingen 5 Begeleid integrerend groepswerk 5 Inleiding tot bedrijfsbeheer 3 Specialisatiesegment 42 Vanaf de derde opleidingsfase kies je een specialisatiegroep en volg je de opleidingsonderdelen binnen die specialisatie. Je kiest uit landbouwkunde, landbeheer, biosysteemtechniek, milieutechnologie, cel- en gentechnologie, katalytische technologie en levensmiddelentechnologie.
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de chemie de doorstroomoptie bioingenieurswetenschappen volgen. Daarna kun je overschakelen naar de derde fase van de bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen in Leuven.
8 www.kuleuven.be/ba/bchemk
BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN
Bio-ingenieurs zijn ook graag gezien in het en in . Verschillende afgestudeerde bio-ingenieurs starten na hun opleiding met een doctoraat en doen hun eerste werkervaring op in het onderzoek. De lesgevende bio-ingenieur is niet alleen welkom in hogescholen en in heel wat secundaire scholen, maar ook in het landbouwonderwijs, waar hij zowel theoretische als praktische vakken kan doceren.
Algemene en organische chemie Organische chemie: reactiemechanismen Biologie I: celbiologie en plantkunde Biologie II: toegepaste dierkunde Calculus en analyse Fysica I: mechanica en structuur van de materie Fysica II: golven en fluïda Lineaire algebra Werkcollege technisch-wetenschappelijke rekenomgevingen Toegepaste statistiek en biometrie Bio-economie Filosofie en bio-ethiek
SP.
131
FACULTEIT GENEESKUNDE
Geneeskunde l
n n
Leuven Campus Kulak Kortrijk
INFODAG: 5 MAART 2016
INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016
INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) De opleiding begint met de celbiologische grondslagen van de geneeskunde en klimt nadien verder op naar de verschillende niveaus van weefsel, orgaan, mens en maatschappij. Je leert die verschillende kennislagen integreren en je begrijpt hoe die verschillende niveaus ziekte en gezondheid van de mens beïnvloeden.
132
l
Vanaf de eerste bachelorfase komen ook klinische en communicatieve vaardigheden aan bod via EHBO en verbandleer, gesprekstraining en een verpleegstage. Je krijgt een initiatie in medisch-wetenschappelijk onderzoek waardoor je kritisch leert denken over nieuwe ontwikkelingen in de geneeskunde. Opleidingsonderdelen zoals antropologische thema’s uit de hedendaagse filosofie verbreden de horizon en schetsen het maatschappelijke, filosofische en ethische kader van de geneeskunde. Inhoudelijk bestaat de opleiding uit vier opleidingslijnen: kennis en grondslagen van de geneeskunde, wetenschappelijke vorming, de arts in de samenleving en vaardigheden & communicatie. Via elk van die lijnen verwerf je geleidelijk aan de nodige kennis, vaardigheden en attitudes die je tijdens de vele stagemomenten in de opleiding zult integreren en toepassen.
Profiel Een arts moet op de eerste plaats de juiste diagnose kunnen stellen en de gepaste behandeling kunnen starten. Kritische analyse en afsluitende synthese zijn twee belangrijke eigenschappen hiervoor. Daarnaast beschik je over psychologisch inzicht, want voor velen ben je de eerste vertrouwenspersoon bij problemen die vaak het lichamelijke overstijgen.
Een boodschap op de juiste manier overbrengen is ook een essentiële kunde. Patiënten zijn immers mondiger geworden en verwachten inspraak en uitleg bij een concrete behandeling. Je moet ook kunnen omgaan met moeilijke beslissingen en ethische problemen die vaak met leven en dood te maken hebben. Als arts stel je je ten dienste van anderen. Dat betekent dat je vaak lange en onregelmatige werkdagen zult hebben. Zorg er dus voor dat je fysiek en mentaal sterk bent. Ook discretie en plichtsbewustzijn zijn belangrijke eigenschappen. Omdat de geneeskunde (gelukkig) niet stilstaat, moet je bereid zijn om levenslang bij te leren en de nieuwste ontwikkelingen op de voet te volgen.
Toelatingsexamen Om aan deze opleiding te beginnen, moet je eerst slagen voor het toelatingsexamen arts/tandarts. Je wordt getest op je kennis niveau secundair onderwijs van fysica, wiskunde, scheikunde en biologie. Daarnaast peilt het toelatingsexamen ook naar algemene vaardigheden en sociaal inzicht. De Faculteit Geneeskunde in Leuven en Kortrijk helpt je met de voorbereiding van het toelatingsexamen. De concrete info vind je op de website.
8 www.ond.vlaanderen.be/toelatingsexamen 8 www.med.kuleuven.be/toelatingsexamen 8 www.kuleuven-kulak.be/nl/faculteiten/ geneeskunde/agenda/voorbereidendesessie-toelatingsexamen
Andere masteropleidingen binnen de Faculteit Geneeskunde Deze masteropleidingen worden vooral gevolgd door studenten met een bachelor- of masterdiploma uit een andere faculteit. n
In deze master staat de wetenschappelijke studie van de menselijke seksualiteit in al zijn variaties en uitingsvormen centraal. Je leert dat seksualiteit een biopsychosociaal bepaald fenomeen is dat zich bij mensen doorheen de hele menselijke levensloop ontwikkelt. Er is in de opleiding veel aandacht voor theorie, onderzoek en praktijk rond elementen die verband houden met hulpverlening aan mensen met seksuele problemen. Daarnaast krijg je een beperkte kennismaking met een ander praktijkveld, m.n. de seksuele en relationele vorming en/of het preventiewerk.
Masteropleiding n
Master in de geneeskunde (180 sp.)*
In de opleiding ligt de focus op een wetenschappelijke benadering van seksualiteit. Het is dus niet het doel van de opleiding om sekstherapeuten of vormingswerkers op te leiden. Je kunt je wel als klinisch seksuoloog vervolmaken via een postgraduaat in de klinische seksuologie waarin wordt verder gebouwd op de master in seksuologie. n
Deze master maakt je in eerste instantie vertrouwd met en leert je functioneren binnen de complexiteit van het gezondheidszorgsysteem. Je verwerft de nodige kennis over de concepten en methoden van gezondheidszorgmanagement en -beleid. Daarna leer je die kennis bijwerken en toepassen in concrete situaties. Een nauwe interactie tussen zorgpraktijk en het beleid en management staat hierbij steeds centraal.
De masteropleiding eindigt met een masterproef, die uit drie onderdelen bestaat: de stationsproef, het POKRexamen (Probleem Oplossend Klinisch Redeneren) en de masterpaper. Bij de stationsproef doorloop je verschillende stations die naar een of meerdere deelcompetenties van de basisarts peilen. Dat gebeurt vaak aan de hand van simulatiepatiënten. Bij het POKR-examen moet je casussen zelfstandig interpreteren en verschillende oplossingsscenario’s voorstellen, zoals ingeoefend tijdens de colleges. Ten slotte moet je ook nog een masterpaper schrijven en voorstellen. Hierin behandel je een klinisch onderwerp op wetenschappelijke wijze. Na het doorlopen van de bachelor- en masteropleiding ben je basisarts. Dat diploma geeft toegang tot een van de vervolgopleidingen (manama’s): huisartsgeneeskunde, specialistische geneeskunde, arbeidsgeneeskunde, jeugdgezondheidszorg, verzekeringsgeneeskunde of ziekenhuishygiëne. Na de vervolgopleiding en met goedkeuring van de beroepsopleiding door de bevoegde erkenningscommissie kun je autonoom als arts aan de slag.
Master in het management en beleid van de gezondheidszorg (60 sp.)
Het programma bestudeert niet enkel de Belgische gezondheidszorg, maar besteedt ook ruime aandacht aan de beleids- en managementontwikkelingen op internationaal vlak. Het onderwijs wordt ondersteund vanuit wetenschappelijk onderzoek rond gezondheidszorgmanagement en -beleid binnen en buiten de KU Leuven, in samenwerking met andere onderzoeksgroepen in eigen land en in het buitenland. n
Master of Bioinformatics (120 sp.)
p. 130
Loopbaan
* Vanaf academiejaar 2015-2016
Het meest voor de hand liggende beroep is huisarts of artsspecialist. Toch zijn er nog andere mogelijkheden. Zo kun je terecht in de preventie of in de sociale geneeskunde. De overheid, het leger, scholen, bedrijven en sportverenigingen hebben vaak een vaste arts in dienst. Ook in ziekenhuizen en verzorgingstehuizen staan leidinggevende functies open voor artsen. Als arts oefen je niet noodzakelijk een praktijk uit. Je kunt je ook richten op het onderzoek naar bijvoorbeeld kanker, alzheimer of aids. Het is immers van groot belang dat er steeds nieuwe diagnose- en behandelingsmethoden worden ontdekt.
GENEESKUNDE
Tijdens de masteropleiding verdiep je je verder in de klinische aspecten en integreer je de opgedane kennis. Zowel de grote als de kleinere disciplines komen aan bod met aandacht voor klinisch gericht onderwijs. Daarnaast bestaat een groot deel van de opleiding uit stages. Hierin maak je kennis met de verschillende specialisatiedomeinen. Dankzij het ruime internationale netwerk van de Faculteit Geneeskunde heb je de mogelijkheid om een deel van de stage in het buitenland af te werken.
Master in de seksuologie (121 sp.)
133
Studieprogramma bacheloropleiding
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n
Antropologische thema’s uit de hedendaagse wijsbegeerte Initiatie tot het medisch-wetenschappelijk onderzoek Celbiologie I Celbiologie II Metabolisme en voeding Spijsvertering Vaardigheden en communicatie 1 Van cel naar weefsel: functie Van cel naar weefsel: structuur Anatomie en functie van het menselijk bewegingsstelsel
SP.
3 4 11 9 8 4 4 5 3 9
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n
134
n n n n
Anatomische vaardigheid Bloedsomloop Nier en ademhaling Ontwikkeling en voortplanting Immunologie Inleiding psychologie, medische en gezondheidspsychologie Neurowetenschappen Topografische en radiologische anatomie Vaardigheden en communicatie 2 Wetenschappelijke vraagstelling
SP.
3 7 6 8 4 5 11 7 5 4
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n
Ziektemechanismen Heelkundig zorgtraject Biostatistiek en epidemiologie Microbiologie en infectieziekten Vaardigheden en communicatie 3 Kwaliteitsvol praktijk voeren Medische ethiek Menselijk bewegingsstelsel Farmacologie Wetenschappelijke rapportering
SP.
8 5 4 8 5 7 3 7 8 5
FACULTEIT GENEESKUNDE
Tandheelkunde l
n
Leuven
INFODAG: 5 MAART 2016
INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Profiel
De tandarts neemt de verantwoordelijkheid op voor de gehele mondzorg. Dat gaat samen met de algemene gezondheid en omvat een waaier van deelgebieden: de conserverende tandheelkunde (behandeling van tandweefselverlies zoals cariës), de prothetische tandheelkunde (al dan niet uitneembare tandprothesen en kroon- en brugwerk), de parodontologie (o.a. tandvlees en aanpalend kaakbeen en implantaten), de orthodontie (o.a. regulering van tandpositie en kaakgroei), de stomatologie en maxillofaciale heelkunde (o.a. traumata, kaak- en aangezichtschirurgie). De mondzorg in ons land kent naast de bijzondere beroepstitel van algemeen tandarts nog twee RIZIV-erkende specialisaties: orthodontist en parodontoloog.
Typisch voor tandheelkunde zijn goede omgangstechnieken en een fijne motoriek. Tijdens de intensieve preklinische oefeningen kun je die handigheid ontwikkelen. Ook een behoorlijk gezichtsvermogen is belangrijk. Empathisch vermogen en psychologisch en technisch inzicht staan centraal in de tandartsenpraktijk. Steeds vaker zal door groepspraktijken en het delegeren van taken de tandarts/mondarts ook een managersrol vervullen. Ten slotte ben je bereid je kennis up-to-date te houden door vakliteratuur te lezen en permanente vormingsactiviteiten bij te wonen.
Toelatingsexamen Tijdens de eerste en tweede bachelorfase worden een aantal basiswetenschappelijke en biomedische opleidingsonderdelen gegeven. Je start met ‘basiswetenschappen voor de tandarts’. In dit geactualiseerd opleidingsonderdeel wordt je kennis over biologie, chemie en fysica verder uitgediept, specifiek gericht op chemische, fysische en biologische aspecten die later terugkomen in domeinspecifieke opleidingsonderdelen. Denk daarbij aan chemische processen in de tandheelkundige materialenleer zoals de polymerisatie van monomeren en de hechting aan tandweefsels, of straling bij het nemen van radiografiën. Je bestudeert ook de bouw en de functie van het gezonde menselijk lichaam, met het accent op de hoofd- en halsregio. Al van bij de start wordt een accent gelegd op tandheelkundige studietopics zoals cariologie, preventieve en maatschappelijke aspecten, en topografie van hoofd en hals. Je maakt kennis met de praktijk door preklinische oefeningen en het trainen van handvaardigheid via computerondersteunde simulatie-units. Vanaf de derde bachelorfase komen meer specifieke aspecten van de tandartsopleiding aan bod. Je legt je toe op afwijkingen, leert ziekteverschijnselen herkennen, voorkomen en behandelen. Dat blijft niet beperkt tot theorie, je mag ook assisteren bij en deelnemen aan patiëntenbehandelingen. De bedoeling is dat je daarna doorstroomt naar de masteropleiding, waar je uitgebreid de kans krijgt om patiënten geleidelijk aan zelfstandig te behandelen onder leiding van professoren en assistenten. Doorheen je hele opleiding wordt je geprikkeld om evidencebased te denken, dankzij de leerlijn wetenschappelijke vorming.
Om aan deze opleiding te beginnen, moet je eerst slagen voor het toelatingsexamen arts/tandarts. Je wordt getest op je kennis niveau secundair onderwijs van fysica, wiskunde, scheikunde en biologie. Daarnaast peilt het toelatingsexamen ook naar algemene vaardigheden en sociaal inzicht. De Faculteit Geneeskunde in Leuven en Kortrijk helpt je met de voorbereiding van het toelatingsexamen. De concrete info vind je op de website.
8 www.ond.vlaanderen.be/toelatingsexamen 8 www.med.kuleuven.be/toelatingsexamen 8 www.kuleuven-kulak.be/nl/faculteiten/ geneeskunde/agenda/voorbereidendesessie-toelatingsexamen
135
136
Masteropleidingen n
Master in de tandheelkunde (120 sp.) In de eerste masterfase krijg je, naast medische en biomedische opleidingsonderdelen, evenveel prekliniek als kliniek. In de tweede fase overheerst de kliniek. Je hebt ook drie stageperiodes van telkens twee maanden. Om algemeen tandarts te worden en dus een zelfstandige praktijk te leiden met een RIZIV-erkenning moet je na het behalen van je masterdiploma nog één jaar betaalde stage lopen. In datzelfde jaar volg je ook een theoretisch onderwijspakket ‘erkenning algemeen tandarts’ en de seminaries ‘geïntegreerde patiëntenbehandeling voor de algemene tandarts’. Je werkt het extra jaar af met een scriptie.
n
Master-na-masteropleidingen en postgraduaatprogramma’s Na het behalen van het masterdiploma tandheelkunde kiezen tal van studenten voor een verdere specialisatie of vervolgopleiding. In Leuven worden de volgende vervolmakingstrajecten aangeboden: parodontologie, orthodontie, restauratieve tandheelkunde, endodontologie, kindertandheelkunde en bijzondere zorgverlening, pijn en disfunctie van het kaakstelsel, forensische tandheelkunde, orale beeldvorming en de doctoraatsopleiding.
Loopbaan Heel wat afgestudeerden beginnen een solopraktijk. Je kunt natuurlijk ook instappen in een groepspraktijk, wat steeds meer voorkomt. Op die manier druk je de toch wel hoge investeringskosten. Dat geldt zowel voor de algemene tandartspraktijken als voor de specialistenpraktijken (orthodontie of parodontologie). Ziekenhuizen, poliklinieken en verpleeginstellingen bieden ook mogelijkheden. Blijf je graag verbonden aan de universiteit, dan zijn er een aantal onderwijs-, onderzoeks- en klinische functies die je kunt uitoefenen. Ook de farmaceutische industrie en de socialezekerheidsadministratie en verzekeringen bieden onderzoeks- of administratieve taken aan.
Studieprogramma bacheloropleiding
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
BASISWETENSCHAPPEN n Basiswetenschappen voor de tandarts BIOMEDISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Biochemie en moleculaire biologie n Algemene weefselleer en weefselleer van de kauworganen. Deel I n Embryologie en embryologie van hoofd en hals n Ontleedkunde van het menselijk lichaam n Topografie van hoofd en hals n Morfologie der tanden MEDISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN Preventieve en maatschappelijke aspecten n Cariologie n
MENS, MILIEU EN MAATSCHAPPIJ Antropologische thema’s uit de hedendaagse filosofie
SP.
8 8 5 4 6 4 3 4 3 3 4
n
4
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
BIOMEDISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Pathologische fysiologie en pathologische biochemie n Farmacologie
5 4
MEDISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN Parodontologie m.i.v. microbiologie van mond en tanden n Inwendige ziekteleer n Radiologie van mond en tanden en radioprotectie n Endontologie n Pathologische ontleedkunde n Uitneembare prothetische tandheelkunde n Orthodontie en dentofaciale orthopedie n Indirecte restauratieve biomaterialen n Mondziekten en mondheelkunde
4 5 3 4 3 3 3 4 6
VAARDIGHEIDSTRAINING Preklinische vaardigheidsoefeningen n Klinische vaardigheidsoefeningen
7 5
WETENSCHAPPELIJKE VORMING Wetenschappelijke rapportering
4
n
n
n
TANDHEELKUNDE
VAARDIGHEIDSTRAINING Preklinische oefeningen morfologie der tanden n Preklinische oefeningen conserverende tandheelkunde. Deel I n
Derde fase
137
WETENSCHAPPELIJKE VORMING n Initiatie tot het medisch wetenschappelijk denken en redeneren
4
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
BIOMEDISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN n Metabolisme n Fysiologie van de mens n Celfysiologie n Neurowetenschappen n Algemene weefselleer en weefselleer van de kauworganen. Deel II n Algemene microbiologie n Immunologie
SP.
5 6 4 4 4 6 4
MEDISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN Heelkundige basisbegrippen voor de tandarts n Ergonomie en praktijkvoering n Directe restauratieve biomaterialen en procedures n Functie en disfunctie van het kaakstelsel
4 3 5 3
VAARDIGHEIDSTRAINING Preklinische oefeningen conserverende tandheelkunde. Deel II en III n Klinische omgang en reanimatie
5 3
WETENSCHAPPELIJKE VORMING Wetenschappelijke vraagstelling
4
n
n
n
De verschillende aspecten van tandheelkunde hebben mij overtuigd om voor deze opleiding te kiezen. Enerzijds verwerf je medisch inzicht, anderzijds is technische precisie een belangrijk onderdeel. De sociale contacten met de patiënten maken het extra interessant en zeer afwisselend. (Student)
FACULTEIT GENEESKUNDE
Biomedische wetenschappen l
n n
138
Leuven Campus Kulak Kortrijk
l
INFODAG: 5 MAART 2016
INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016
INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleidingen
De biomedische wetenschappen omvatten het hele domein van de menselijke biologie en kennen de laatste decennia een snelle evolutie. Denk maar aan het menselijke genoom, de gentechnologie en de gentherapie, de revolutionaire nieuwe technieken van beeldvorming en beeldverwerking, de nieuwe diagnostische en vooral therapeutische mogelijkheden in de virologie, de immunologie en de oncologie of het nieuwe, snel evoluerende domein van de bio-informatica.
n
Master in de biomedische wetenschappen (E) (120 sp.) De masteropleiding dompelt je onder in het wetenschappelijke onderzoek. Door zelf aan onderzoek te doen in een binnen- en/of buitenlands laboratorium of bedrijf, leer je het klappen van de zweep kennen. Bovendien draag je zelf je steentje bij tot verdere kennisontwikkeling. Het belangrijkste onderdeel van de masteropleiding is dan ook je masterproef schrijven. Maar ook de verplichte opleidingsonderdelen sluiten sterk aan bij het onderzoek zoals dat gevoerd wordt in laboratoria, in ziekenhuizen en in de biotech- en farmaceutische industrie.
De opleiding biomedische wetenschappen staat open voor al wie interesse heeft voor het toegepast of fundamenteel biomedische onderzoek in zijn meest brede betekenis, dat gebaseerd is op het (dis)functioneren van de mens in interactie met zijn omgeving.
Starten met de master in de biomedische wetenschappen betekent niet noodzakelijk dat je wordt klaargestoomd voor een toekomst als onderzoeker. Binnen de master bestaan er namelijk verschillende afstudeerrichtingen en minors. Voor een uitgebreid overzicht van de verschillende afstudeerrichtingen en hun minors:
8 www.med.kuleuven.be/bmw
Profiel Je hebt zeker en vast een positiefwetenschappelijke instelling. Je bent sterk in wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie. Je bent bovendien geïnteresseerd in hoe het menselijk lichaam functioneert en in ontstaansmechanismen van ziekten. Wetenschappelijk onderzoek gebeurt in een internationale context: je leert omgaan met Engelstalige literatuur en je werk presenteren in het Engels. Onderzoek doe je nooit alleen, je leert in teamverband te werken en samen te werken met onderzoekers uit verschillende disciplines.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
n
Master in de seksuologie (120 sp.)
p. 133
n
Master of Bioinformatics (120 sp.)
p. 130
n
Master of Molecular Biology (120 sp.)
p. 130
n
Master of Biophysics, Biochemistry and Biotechnology (120 sp.)
p. 98
n
Master in de statistiek (E) (120 sp.)
p. 88
Loopbaan
Tweede fase
Het tewerkstellingsveld van de afgestuurde biomedicus is nu reeds ruim en divers en dankzij de vernieuwde masterstructuur heb je nog meer de mogelijkheid je te specialiseren in een deeldomein van de biomedische wetenschappen, terwijl je het basisdiploma van biomedische wetenschappen behoudt.
Binnen de gezondheidssector komen klinisch geschoolde biomedici terecht in teams van multidisciplinaire zorgverstrekers in ondersteunende en coördinerende functies. Sinds een aantal jaren worden biomedici vaker ingezet in meer toegepaste biomedische functies. Vele afgestudeerden komen terecht in de farmaceutische industrie waar ze onderzoek en klinische studies opzetten en begeleiden. Samengevat is het tewerkstellingsveld van de biomedicus een diverse en snelgroeiende markt, waarbij het profiel van de afgestudeerden ideaal inzetbaar is in een brede waaier van functies.
Studieprogramma bacheloropleiding*
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
INLEIDENDE BASISWETENSCHAPPEN n Algemene en biologische scheikunde n Vergelijkende biologie n Biofysica n Wiskundige methoden voor biomedische wetenschappen
SP.
11 5 8
BIOMEDISCHE ONDERZOEKSDOMEINEN n Moleculaire genetica n Metabolisme en metabole regeling n Celfysiologie n Systeemfysiologie n Microbiologie n Immunologie
4 7 6 8 7 6
TECHNISCHE ASPECTEN VAN BIOMEDISCH ONDERZOEK n Chemische analyse van biomoleculen n Straling en biofysica
6 9
HUMANE WETENSCHAPPEN Keuze tussen psychologie en medische sociologie 3
n
VERWERKEN EN INTERPRETEREN VAN WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK n Bio-informatica en biomedische literatuur
4
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
BIOMEDISCHE ONDERZOEKSDOMEINEN n Neurofysiologie n Ontstaansmechanismen van ziekten n Ontwikkelingsbiologie
5 7 5
TECHNISCHE ASPECTEN VAN BIOMEDISCH ONDERZOEK n Laboratory Animal Science n Methoden in het biomedisch onderzoek
5 8
HUMANE WETENSCHAPPEN Economie n Religie, zingeving en levensbeschouwing
4 3
VERWERKEN EN INTERPRETEREN VAN WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK n Beginselen van de biostatistiek n Biomedische informatie en communicatie
4 3
STAGE Projectpracticum
6
n
n
VERDIEPENDE KEUZE Juniortracks: je kiest twee opleidingsonderdelen.
n
10
5
BIOMEDISCHE ONDERZOEKSDOMEINEN Anatomie en histologie van het menselijk lichaam 9 n Biochemie en moleculaire biologie 11 n Celbiologie 7 n
HUMANE WETENSCHAPPEN n Filosofische reflectie voor biomedische wetenschappen
SP.
* Dit is het studieprogramma van de bacheloropleiding in Leuven. Het programma van de Campus Kulak Kortrijk wijkt lichtjes af.
8 www.kuleuven.be/ba/bbwk 4
BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN
Vele afgestudeerden beginnen aan een carrière als wetenschappelijk onderzoeker. Dit kan in onderzoekslaboratoria van universiteiten, de farmaceutische industrie en de biomedische industrie in het algemeen. Ook in ziekenhuislaboratoria of de laboratoria van de overheids- en gezondheidssector vind je biomedici terug, net als in de ecologie, voedingscontrole en epidemiologie (o.a. in overheidsinstellingen). Daarnaast zijn er nog tal van andere loopbaanmogelijkheden op het vlak van advies, beleid, verkoop en marketing, communicatie en management. Kwaliteitscontrole binnen het biomedisch onderzoeksdomein is een groeiend thema. Met een achtergrond van biomedisch onderzoek en scholing in kwaliteitsbewaking heeft de biomedicus het ideale profiel voor dit tewerkstellingsveld.
OPLEIDINGSONDERDEEL
139
FACULTEIT GENEESKUNDE
Logopedische en audiologische wetenschappen n
Leuven
l
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.) In de opleiding logopedische en audiologische wetenschappen bestudeer je het intermenselijke communicatiegedrag. Als logopedist en audioloog probeer je de communicatie te bevorderen en zo nodig te optimaliseren. Je moet dan ook goede basisvoorwaarden scheppen voor het communicatiegedrag, die voorwaarden begeleiden en bijsturen en afwijkingen in het proces verbeteren of herstellen. Je leert spraak-, taal-, stem-, slik- en gehoorproblemen bij kinderen en volwassenen voorkomen, onderzoeken en behandelen. Je zult ook moeten zoeken naar vervangende en ondersteunende communicatievormen wanneer de voor de hand liggende kanalen wegvallen. 140
Logopedie en audiologie zijn interdisciplinaire wetenschappen. Ze ontlenen een groot deel van hun achtergrondkennis en methodologie aan de biomedische wetenschappen, exacte wetenschappen, psychologie en linguïstiek.
Logopedie is meer dan kindjes leren de letter ‘s’ juist uit te spreken. (Student)
Masteropleiding n
Master in de logopedische en audiologische wetenschappen (120 sp.) De masteropleiding bestaat uit een grondige studie van de pathologie, de diagnose en de therapie van de spraak- en gehoorstoornissen, aangevuld met practica, een masterproef en stages. Meer informatie over de masteropleiding vind je op
Profiel Omdat logopedie en audiologie interdisciplinaire wetenschappen zijn, moet je een brede interesse hebben. Je bent vanzelfsprekend geïnteresseerd in hoe je stem-, spraak-, taal-, leer-, slik- en gehoorstoornissen kunt voorkomen, opsporen en behandelen. Je hebt ook interesse in basiswetenschappen zoals fysica, anatomie, fysiologie, psychologie en taalkunde. Je bent bereid je eigen stem, spraak, taal en perceptie te optimaliseren. Een goede actieve en passieve kennis van het Engels is een meerwaarde. Doorzettingsvermogen en overtuigingskracht zijn belangrijk, niet alleen voor jezelf, maar ook tegenover de patiënt. Die patiënt zal het psychisch vaak moeilijk hebben met zijn probleem. Je moet je dus kunnen inleven in de situatie van de ander. Daarnaast zijn zin voor detail en een creatieve aanleg onontbeerlijk (bv. om alternatieve oplossingen te bedenken of om kinderen aan te moedigen tijdens de therapie).
8 www.med.kuleuven.be/law
Loopbaan Zoals heel wat afgestudeerden kun je een zelfstandige praktijk beginnen. Werk je liever niet als zelfstandige, dan kun je terecht in verschillende diensten in ziekenhuizen (pediatrie, NKO, neurologie, geriatrie ...), in scholen (zowel binnen het gewoon onderwijs als binnen verschillende types van het buitengewoon onderwijs), in medisch-pedagogische instituten, in revalidatiecentra en in centra voor leerlingenbegeleiding (CLB).
Studieprogramma bacheloropleiding
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
Derde fase SP.
n
NORMALE VERBALE COMMUNICATIE Aspecten van gesproken Nederlands
4
VAARDIGHEDEN/STAGE Practicum vaardigheden, deel 1
3
n
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
BASISWETENSCHAPPEN n Algemene en Nederlandse taalkunde, deel II n Functieleer, deel I n Neurofysiologie n Menselijke erfelijkheidsleer n Statistiek voor pedagogen, deel 2 n Keuzeopleidingsonderdeel biomedische wetenschappen NORMALE VERBALE COMMUNICATIE Fysica van gehoor en spraak n Neurofysiologie van de spraak n Psychoakoestiek n Taalontwikkeling n Anatomie en fysiologie van de gehoor- en spraakorganen n
SP.
5 5 4 4 5 4
BASISWETENSCHAPPEN n Statistiek voor pedagogen, deel 3 n Ethiek en deontologie n Religie, zingeving en levensbeschouwing n Keuzeopleidingsonderdeel (ortho)pedagogiek
LOGOPEDISCHE EN AUDIOLOGISCHE STOORNISSEN Pedagogische hulpverlening aan personen met een leerstoornis 5 n Audiologie 6 n Slikstoornissen 3 n Stemstoornissen 5 n Neurologische taal- en spraakstoornissen, logopedisch deel 4 n Neurologische taal- en spraakstoornissen, medisch deel 4 n Vloeiendheidsstoornissen 5 n Taalontwikkelingsstoornissen 5 VAARDIGHEDEN/STAGE Onderzoeks- en observatievaardigheden m.i.v. stage
n
LOGOPEDISCHE EN AUDIOLOGISCHE STOORNISSEN Articulatiestoornissen 5
De opleiding is zeer boeiend en gevarieerd. Je kunt zowel kinderen, volwassenen als ouderen met communicatieproblemen helpen.
Het is een sociaal beroep. Je werkt samen met andere disciplines. Je kunt echt iets betekenen voor de patiënt. (Oud-student)
3 4
7
141
(Oud-student)
4
6 3 3 5
n
5 4 3 4
n
VAARDIGHEDEN/STAGE n Inleiding computergebruik n Practicum vaardigheden, deel 2
SP.
LOGOPEDISCHE EN AUDIOLOGISCHE WETENSCHAPPEN
BASISWETENSCHAPPEN n Natuurkunde met inbegrip van wiskundige basis 10 n Golven en geluid 11 n Algemene en Nederlandse taalkunde, deel I 9 n Psychologie 4 n Ontwikkelingspsychologie, deel I 5 n Inleiding tot de anatomie en fysiologie van de mens 4 n Statistiek voor pedagogen, deel 1 6 n Antropologische thema’s uit de hedendaagse filosofie 4
OPLEIDINGSONDERDEEL
FACULTEIT FARMACEUTISCHE WETENSCHAPPEN
Farmaceutische wetenschappen n o
Leuven Campus Kulak Kortrijk*
l
INFODAG: 12 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 24 EN 26 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Masteropleidingen n
Tijdens deze opleiding tot communicatief geneesmiddelenspecialist komen volgende onderwerpen aan bod: geneesmiddelenkennis, farmaco-economie, farmaceutische zorg, communicatie, bereiding van geneesmiddelen, farmaceutische ethiek, farmaceutische wetgeving, deontologie … In de eerste fase kies je tussen vier weken stage op een patiëntenafdeling van een ziekenhuis of vier weken stage in een ziekenhuisapotheek. In de tweede fase loop je zes maanden stage in een apotheek naar keuze. De masterproef bestaat uit een kritische, wetenschappelijk onderbouwde literatuurstudie gekoppeld aan een project rond farmaceutische zorg, uitgevoerd in samenwerking met verschillende sectoren. Deze master leidt tot de beroepstitel ‘apotheker’, die noodzakelijk is om de functie van apotheker in een openbare apotheek uit te oefenen of om het diploma master in de ziekenhuisfarmacie of master in de klinische biologie (master-na-masteropleidingen) te kunnen behalen.
142
Bacheloropleiding (180 sp.) In de bacheloropleiding farmaceutische wetenschappen krijg je een ruim assortiment basisopleidingsonderdelen en een degelijke inleiding tot het wetenschappelijk onderzoek aangeboden. Je bestudeert het geneesmiddel in alle stadia, van ontwikkeling tot gebruik. Via toepassingen en praktijkoefeningen krijg je heel wat vaardigheden aangereikt. Je leert de farmaceutische basistechnieken en je maakt kennis met onderzoeks- en analyseapparatuur. In een bachelorproject werk je in groep een opdracht uit. Tijdens korte stages in zowel de tweede als derde bachelorfase maak je kennis met het farmaceutische werkveld (apotheek, ziekenhuis, farmaceutische industrie …).
Profiel Je voelt je uitgedaagd door thema’s als ziekte en gezondheid. Je bent geboeid door het onderzoek dat aan de grondslag ligt van de nieuwste ontwikkelingen in de biomedische en farmaceutische sector. Je bent geïnteresseerd in alles wat met geneesmiddelen te maken heeft. Je laat je niet afschrikken door exacte wetenschappen (chemie en biologie) en je bent wetenschappelijk ingesteld. Beschik je bovendien over praktisch gerichte competenties, zoals een scherp observatievermogen, goede communicatievaardigheden, nauwkeurigheid, orde, geduld en doorzettingsvermogen, dan ben je de geknipte kandidaat. * Als doorstroomoptie binnen bachelor in de chemie
Master in de farmaceutische zorg (120 sp.)
n
Master in de geneesmiddelenontwikkeling (120 sp.) Je bereidt je voor op de taken en de professionele omgeving van de geneesmiddelenspecialist in de gezondheidszorg, het onderzoek en in de industrie. Tijdens de eerste fase breng je een heel semester door in een onderzoekslaboratorium waar je meewerkt aan lopende onderzoeksprojecten in het domein van de biomedische en farmaceutische wetenschappen. Dat vormt het eerste deel van de masterproef. In de tweede fase schrijf je vervolgens een discussie die een kritische reflectie inhoudt van de onderzoeksresultaten. Als je binnen de masteropleiding kiest voor een apotheekstage van zes maanden, verwerf je de beroepstitel van apotheker (afstudeerrichting apotheek). Je kunt de stage ook vervangen door een industriestage om je optimaal voor te bereiden op een functie in de farmaceutische industrie (afstudeerrichting industrie).
Loopbaan
Statistieken geven aan dat alle afgestudeerden in de farmaceutische wetenschappen die geen bijkomende opleiding volgen, binnen een maand aan het werk zijn. Ook voor bachelors ligt de weg open naar een boeiende loopbaan.
FARMACEUTISCHE WETENSCHAPPEN
Als geneesmiddelenspecialist sta je voor tal van professionele uitdagingen, van onderzoekslaboratorium tot apotheek. In een openbare apotheek en in een ziekenhuis (na een bijkomende master-na-masteropleiding) heb je een bijzondere taak in de eerstelijnsgezondheidszorg: van medicatie verstrekken tot een juist en effectief geneesmiddelengebruik bevorderen. Je bent de eindverantwoordelijke voor de afgeleverde geneesmiddelen. Je levert de medicatie, geeft advies over het gebruik en de eventuele nevenwerkingen en volgt het verloop van de behandeling op, waarbij je indien nodig een aanpassing van de medicatie adviseert. Volg je nog een specialisatie in de klinische biologie, dan kom je ook in aanmerking voor leidinggevende functies in kleine of grote ziekenhuislaboratoria of in private laboratoria.
Tot slot bestaan er voor jou ook mogelijkheden in tal van andere industrieën (chemische industrie, cosmeticabedrijven, sectoren van parafarmaceutische producten, voedingsnijverheid …) en in de ontwikkelingssamenwerking.
Veel afgestudeerden bouwen een loopbaan uit in het wetenschappelijk onderzoek. Onderzoekslaboratoria aan de universiteit en in de industrie bestuderen oorzaken van aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson en de ziekte van Alzheimer, zoeken naar oplossingen en doeltreffende medicatie tegen verschillende soorten kankers, ontwikkelen betere productie- en analysetechnieken … In de farmaceutische industrie (nationaal en internationaal) kun je een carrière opbouwen binnen het onderzoek, de fabricage en de kwaliteitscontrole van de producten, de registratie van geneesmiddelen en de bedrijfsleiding.
143
Bij openbare diensten kun je eveneens aan de slag. Je hebt er mogelijkheden als inspecteur van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG), in controlediensten van geneesmiddelen en eetwaren en in het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid - Louis Pasteur. In het onderwijs ben je bevoegd om een brede waaier van vakken (zoals biologie, chemie en farmaceutische vakken) te doceren, en dat zowel in het secundair als in het hoger onderwijs. Bovendien kun je door je sterke communicatievaardigheden en je kritische denken binnen je vakgebied ook als opleidingsdeskundige in (farmaceutische) bedrijven worden tewerkgesteld.
Ik ben farmaceutische wetenschappen gaan studeren om in een apotheek te werken. Tijdens de opleiding werd mijn interesse al snel gewekt voor de ontwikkeling van geneesmiddelen en andere aspecten van de industriële farmacie. Nu werk ik in Londen bij het Europees Agentschap voor Geneesmiddelen. (Oud-student)
Studieprogramma bacheloropleiding De bacheloropleiding is voor alle studenten farmaceutische wetenschappen gemeenschappelijk en omvat naast theoretische opleidingsonderdelen ook praktijkoefeningen, projectwerk en een kennismaking met het werkveld.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
EXACTE WETENSCHAPPEN n Chemie: algemene concepten n Organische chemie I: algemene concepten n Organische chemie II n Natuurkunde met elementen van wiskunde I n Natuurkunde met elementen van wiskunde II HET GENEESMIDDEL: AANGRIJPINGSPUNTEN EN WERKINGSMECHANISME n Celbiologie I: structuur, functies en componenten van de cel n Celbiologie II: regulatiemechanismen n Metabolisme en metabole regeling HET GENEESMIDDEL: ONTWIKKELING, PRODUCTIE EN ANALYSE n Methoden in het biofarmaceutisch onderzoek: algemene analyse n Biofarmaceutisch onderzoek: toepassingen I 144
FARMACEUTISCH WERKVELD n Het geneesmiddel: van ontwikkeling tot aflevering
Derde fase SP.
9 4 7 9 5
6 3 4
6 3
OPLEIDINGSONDERDEEL
HET GENEESMIDDEL: AANGRIJPINGSPUNTEN EN WERKINGSMECHANISME n Ziekteleer n Farmacologie n Microbiologie en behandeling van infectieziekten HET GENEESMIDDEL: ONTWIKKELING, PRODUCTIE EN ANALYSE n Formulering en bereiding van geneesmiddelen n Biofarmaceutisch onderzoek: toepassingen III
8 8 7
9 11
FARMACEUTISCH WERKVELD Farmaceutische data-analyse n Kennismakingsstage in industrie, ziekenhuisapotheek of laboratorium voor klinische biologie n Basisprincipes van de dringende medische hulpverlening
3
MENS EN MAATSCHAPPIJ Wijsbegeerte n Psychologie
3 4
n
n
3
SP.
4
3
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
HET GENEESMIDDEL: AANGRIJPINGSPUNTEN EN WERKINGSMECHANISME n Celfysiologie n Algemene ziekteleer n Algemene farmacologie en farmacokinetiek n Medicinale chemie n Farmaceutische hulpstoffen n Orgaananatomie en -histologie n Orgaanfysiologie HET GENEESMIDDEL: ONTWIKKELING, PRODUCTIE EN ANALYSE n Farmaceutische biologie n Analyse van organische geneesmiddelen n Methoden in het biofarmaceutisch onderzoek: instrumentele analyse n Biofarmaceutisch onderzoek: toepassingen II n Fysicochemie van het geneesmiddel FARMACEUTISCH WERKVELD Kennismakingsstage in een apotheek
n
SP.
3 4 3 7 3 5 7
5 3 5 9 4 3
Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste fase van de bachelor in de chemie de doorstroomoptie farmacie volgen. Daarna kun je overschakelen naar de tweede fase van de bachelor in de farmaceutische wetenschappen in Leuven.
8 www.kuleuven.be/ba/bchemk
FACULTEIT BEWEGINGS- EN REVALIDATIEWETENSCHAPPEN
Lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen n
Leuven
l
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Masteropleiding
Een bewegingswetenschapper is specialist in het domein van de menselijke beweging en de bewegende mens. Tijdens de opleiding bestudeer je de menselijke beweging, bijvoorbeeld via bewegingsleer, fysiologie en biomechanica. Je benadert de bewegende mens vanuit een psychologisch, pedagogisch, sociologisch en historisch oogpunt. Natuurlijk zijn ook de eigen bewegingsvaardigheden van belang. De wetenschappelijke inzichten die je verwerft, vertaal je naar professionele toepassingen. Daardoor ben je in staat om de bewegende mens op een professionele manier te begeleiden.
n
Het domein van de lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen wordt alsmaar ruimer. Naast lichamelijke opvoeding en sport is er een uitbreiding naar uiteenlopende toepassingsgebieden, zoals gezondheid, fitheid, welzijn, prestatie, inspanning, remediëring, therapie, begeleiding, arbeid en vrije tijd. Die evolutie vergroot uiteraard ook je loopbaanmogelijkheden.
Profiel Je bent geïnteresseerd in de bewegende mens en in de verschillende domeinen waar beweging een steeds grotere rol speelt, zoals de fitness- en wellnesssector, onderwijs, jeugden prestatiesport, onderzoek en sportbeleid. Die interesses wil je verder uitbouwen en benaderen vanuit een theoretische en wetenschappelijke invalshoek. Je bent sportief aangelegd. Een wetenschappelijke vooropleiding is een voordeel, want ze zorgt voor een goede aansluiting op de basiswetenschappelijke opleidingsonderdelen. Je bent communicatief en sociaal, en kunt goed in teamverband werken. Je kunt anderen motiveren en enthousiast maken en je herkent snel de sterke en zwakke punten van de personen die je begeleidt. Je beschikt over de organisatorische vaardigheden en discipline die nodig zijn om het aanzienlijke pakket aan theorie- en praktijkopleidingsonderdelen te kunnen combineren.
Master in de lichamelijke opvoeding en de bewegingswetenschappen (120 sp.) Je verdiept je wetenschappelijke kennis, zodat je actief kunt meewerken aan wetenschappelijk onderzoek. Je kiest voor een van de volgende vijf afstudeerrichtingen: -
sporttraining en coaching fysieke activiteit, fitheid en gezondheid sportmanagement bewegingsonderwijs Research in Biomedical Kinesiology
De masterproef sluit aan bij de gekozen afstudeerrichting en neemt een vijfde van de studietijd in beslag (24 sp.).
Loopbaan De laatste jaren ontwikkelen zich duidelijk meer loopbaanmogelijkheden in het brede toepassingsveld van de bewegende mens. Je kunt terecht in het onderwijs, overheidsdiensten, als jeugd- of hoofdtrainer van sportverenigingen, als technisch directeur in een sportfederatie of als sportfunctionaris in stedelijke en gemeentelijke sportcentra. Je kunt ook aan de slag in de gezondheidsopvoeding en wellness en fitness. In grote bedrijven sta je in voor de begeleiding van sport en ontspanning en voor de aanpassing van mensen die door een werkongeval niet meer in staat zijn hun vroegere functie uit te oefenen. Sommige afgestudeerden vestigen zich als zelfstandige, als lesgever of als beheerder van sport- en vakantiecentra. Ook het sportief toerisme opent nieuwe perspectieven voor sport- en recreatiespecialisten. Daarnaast zijn er mogelijkheden binnen de farmaceutische sector, bijvoorbeeld als clinical research assistant.
145
Studieprogramma bacheloropleiding
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
WETENSCHAPPEN n Fysica en biomechanica n Chemie n Biologie en celbiologie
8 4 8
BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN Functionele anatomie n Gezondheids- en ziekteleer
8 3
HUMANE WETENSCHAPPEN Psychologie n Sociologie n Wijsbegeerte
4 3 3
ONDERZOEKSMETHODOLOGIE n Overzicht van de kinesiologie
4
n
n
BEWEGINGSLEER n Bewegingsleer in de interactieve bewegingsactiviteiten I n Bewegingsleer in de individuele bewegingsactiviteiten I n Bewegingsleer in de ritmisch expressieve bewegingsactiviteiten I
5 7 3
146
Tweede fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
WETENSCHAPPEN Biochemie
4
n
BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN Fysiologie/neurofysiologie
6
BIOMEDISCHE KINESIOLOGIE Inleiding tot humane voeding en kinantropometrie n Trainingsleer deel 1 n Biomechanica
5 5 6
HUMANE WETENSCHAPPEN n Pedagogiek
4
HUMANE KINESIOLOGIE Historische kinesiologie en sportgeschiedenis n Psychologie van de sport
4 4
ONDERZOEKSMETHODOLOGIE n Algemene onderzoeksmethoden en dataverwerking in de kinesiologie
5
n
BEWEGINGSLEER Bewegingsleer in de interactieve bewegingsactiviteiten II n Bewegingsleer in de individuele bewegingsactiviteiten II n Bewegingsleer in de ritmisch expressieve bewegingsactiviteiten II n Complementaire bewegingsactiviteiten
(Student)
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
BIOMEDISCHE KINESIOLOGIE n Ontwikkelingskinesiologie n Motorische controle en leren n Inspanningsfysiologie n Bijzondere gezondheidsleer
3 4 4 4
HUMANE WETENSCHAPPEN Religie, zingeving en levensbeschouwing n Economie
3 3
HUMANE KINESIOLOGIE Sociale kinesiologie n Sport- en bewegingspedagogie n Sportmanagement en -marketing
3 4 3
ONDERZOEKSMETHODOLOGIE Onderzoeksmethoden en dataverwerking in de kinesiologie n Onderzoeksstage in de kinesiologie
5 5
BEWEGINGSLEER Didactiek in de kinesiologie n Complementaire sportstage
5 3
n
n
n
n
Ik startte aan lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen omdat ik gepassioneerd was door sport en graag leraar lo wou worden. Al snel merkte ik dat de opleiding zoveel méér te bieden heeft dan alleen maar lesgeven. Nu heb ik mijn keuze gemaakt: in mijn master kies ik sportmanagement.
SP.
n
n
OPTIE BEWEGINGSLEER Keuzeopleidingsonderdelen (2 kiezen) - Training en coaching (diverse sportdisciplines) - Fysieke activiteit, fitheid en gezondheid - Outdoorbewegingsactiviteiten n Stage aansluitend bij een keuzeopleidingsonderdeel n
n
5 5 3 4
4 4 4 4
FACULTEIT BEWEGINGS- EN REVALIDATIEWETENSCHAPPEN
Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie n n
Leuven Campus Brugge
l
l
INFODAG: 5 MAART 2016 INFOBEURZEN: 30 APRIL, 3 SEPTEMBER 2016 INFODAGEN: 27 EN 28 FEBRUARI 2016 INFOBEURZEN: 25 JUNI, 26 AUGUSTUS 2016
Bacheloropleiding (180 sp.)
Profiel
Kinesitherapie betekent letterlijk ‘geneeswijze (therapie) door bewegen’. Een kinesitherapeut probeert letsels en afwijkingen van diverse lichaamsfuncties te verminderen of weg te werken door aangepaste lichaamsoefeningen. De evaluatie, therapie (genezing) en revalidatie (heropvoeding) van bewegingsfouten en -tekorten staan centraal in de opleiding. Basiswetenschappelijke opleidingsonderdelen zoals celbiologie, natuurkunde, chemie en anatomie leggen de grondslag voor een diepgaand wetenschappelijk inzicht in de meer toegepaste opleidingsonderdelen.
Je voelt je een hulpverlener: je bent geduldig, betrouwbaar, je hebt een luisterend oor en je kunt je goed inleven in de situatie van een ander. Je bent geïnteresseerd in de bewegende mens en zijn biomedische aspecten, maar vooral in de revalidatie van mensen met functionele problemen. Je hebt er geen probleem mee om de aangeleerde technieken samen met een andere student in te oefenen tijdens de praktijklessen en je daarvoor gedeeltelijk te ontkleden en andere studenten aan te raken.
In de bacheloropleiding wordt het klinisch redeneren beperkt tot casuïstiek met behulp van videocasussen (de fictieve of ‘virtuele’ patiënt). Via een rollenspel waarbij de ene student rol van patiënt en de andere student de rol van therapeut opneemt, oefen je je kinesitherapeutische vaardigheden in. Zo is het onderwijs dus zowel leergericht (rol van therapeut) als ervaringsgericht (rol van patiënt). Het echte patiëntencontact komt tot stand in de patiëntengetuigenissen tijdens de lessen en de stages. Deze stages starten al in de eerste fase, zodat je snel een correct beeld krijgt van het werkveld van de kinesitherapeut. In de tweede fase begeleid je personen met een handicap, en in de derde fase patiënten tijdens bewegingsactiviteiten in het water. De echte klinische stages als stagiair-kinesitherapeut worden geprogrammeerd in de masteropleiding en situeren zich voornamelijk in ziekenhuizen. De bacheloropleiding wordt aangeboden in Leuven en op Campus Brugge. In Brugge kun je de eerste twee bachelorfases volgen en daarna schakel je naadloos over naar de derde bachelorfase in Leuven.
(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.
Je kijkt ernaar uit om tijdens je stages en je verdere loopbaan vaak in verzorgingscentra als ziekenhuizen, rusthuizen en revalidatiecentra te werken. Je hebt een voldoende wetenschappelijke vooropleiding gevolgd, die je een goede aansluiting waarborgt op de basiswetenschappelijke opleidingsonderdelen. Je hebt een gezonde levensstijl. Een uitzonderlijke fysieke conditie is niet nodig, maar je mag het beroep van kinesitherapeut ook niet onderschatten: het is een voornamelijk staand beroep en bepaalde technieken vergen een fysieke inspanning van de therapeut. Je kunt minstens één zwemslag goed uitvoeren met een correcte ademhaling en je beheerst een voorbereidende vorm van reddend zwemmen. Tijdens de opleiding zul je immers verschillende oefeningen begeleiden in water. Je bent zelfstandig, kritisch en proactief, zowel ten opzichte van de leerstof als het leerproces. Je bent planmatig en gedisciplineerd.
Masteropleiding n
Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (E) (120 sp.) Deze master wordt georganiseerd in samenwerking met verschillende Vlaamse universiteiten. Op die manier wordt alle expertise gebundeld. Dat betekent dat je niet alleen les volgt in Leuven, maar ook aan andere universiteiten. Tijdens de opleiding bouw je niet alleen kennis op, maar werk je ook actief mee aan wetenschappelijk onderzoek. Het masterprogramma wordt gedeeltelijk in het Engels gedoceerd.
147
Tijdens de eerste gemeenschappelijke masterfase word je verder gevormd tot een kinesitherapeut die basiskennis en -vaardigheden bezit binnen alle domeinen van de kinesitherapie. Vervolgens verdiep je je tijdens de tweede masterfase in het domein van je gekozen afstudeerrichting. Het klinische deel van de opleiding, de stages, is verdeeld over de twee fases. Ze vinden deels plaats in UZ Leuven, maar er zijn stageplaatsen verspreid over heel Vlaanderen, waardoor er een aanzienlijke mobiliteit en flexibiliteit wordt verwacht. Via de masterproef leer je als beginnend wetenschappelijk onderzoeker wetenschappelijke informatie opzoeken, interpreteren en evalueren. Op die manier ben je in staat tot levenslang leren en kun je je eigen praktijk verbeteren aan de hand van evidence based practice. In de masteropleiding kies je voor een van volgende afstudeerrichtingen: -
musculoskeletale aandoeningen kinderen geestelijke gezondheidszorg neurologische aandoeningen inwendige aandoeningen lerarenopleiding
Loopbaan
148
Als master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie kun je verschillende wegen uit. In dienstverband kun je terecht in tal van verzorgingsinstellingen, zoals poliklinieken, ziekenhuizen en centra: n voor orthopedische en fysiotherapeutische behandelingen n voor behandelingen na een hartinfarct of chirurgische ingreep n voor behandeling van spierziekten en verlammingen n in kraaminrichtingen voor pre- en postnatale oefeningen n in centra voor rehabilitatie en revalidatie na arbeids- of verkeersongevallen n in centra voor hersenverlamde kinderen en voor nabehandeling van poliomyelitis Verder kun je aan de slag in instituten voor buitengewoon onderwijs en voor personen met een motorische beperking, in consultatiebureaus voor personen met een beperking (motorisch onderzoek) en in sportverenigingen. Je komt ook in aanmerking voor commerciële functies. Dat kan bijvoorbeeld in bedrijven die toeleverancier zijn van de ziekenhuissector. Ook in een educatieve context ben je als kinesitherapeut gegeerd. Door je uitgebreide gezondheidswetenschappelijke expertise kun je aan de slag in het secundair en hoger onderwijs, maar evenzeer in elke werkomgeving waarin didactische competenties zijn gewenst. Je kunt je ook vestigen als zelfstandige kinesitherapeut of je associëren in een bestaande praktijk. Een nauwe samenwerking met een arts is daarbij aangewezen, omdat alleen behandelingen die na doktersvoorschrift worden uitgevoerd voor een gedeeltelijke terugbetaling door het ziekenfonds in aanmerking komen.
Zijn er niet te veel kinesitherapeuten? Er studeren steeds meer kinesitherapeuten af, maar volgens de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid zouden er jaarlijks maximum circa 270 afgestudeerde kinesitherapeuten een RIZIV-erkenning mogen aanvragen in Vlaanderen. Dat aantal geldt dus voor alle afgestudeerde kinesitherapeuten in Vlaanderen, niet enkel van KU Leuven. Momenteel wordt dat maximumaantal echter nog niet strikt afgedwongen. Het is de vraag of er maatregelen zullen worden genomen, welke, en vanaf wanneer.
Studieprogramma bacheloropleiding Dit is het studieprogramma van de bacheloropleiding in Leuven en Brugge.
Eerste fase OPLEIDINGSONDERDEEL
Tweede fase SP.
4
NATUURWETENSCHAPPEN Chemie en inleiding tot de biologische chemie n Natuurkunde en inleiding tot de biomechanica n Moleculaire celbiologie
3 8 9
BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN Inleiding tot de ziekteleer n Ontwikkelingskinesiologie n Functionele anatomie
4 3 8
MENS EN MAATSCHAPPIJ Psychologie n Overzicht van de wijsbegeerte
3 3
n
n
n
REVALIDATIEWETENSCHAPPEN n Kinesitherapeutisch handelen 1: basisevaluatie n Kinesitherapeutisch handelen 2: introductie behandelingstechnieken STAGE n Bewegingsactiviteiten in therapeutische context n Werkveldoriëntatie m.i.v. communicatie en toegepaste ethiek
5 3
SP.
ONDERZOEKSMETHODOLOGIE n Onderzoeksmethoden in de revalidatiewetenschappen deel 2
4
BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN Neuroanatomie, neurofysiologie en motorisch leren n Orgaananatomie en -fysiologie n Biomechanica deel 2 n Inspanningsfysiologie
8 6 4 6
n
REVALIDATIEWETENSCHAPPEN Kinesitherapeutisch handelen 3: specifieke behandelingstechnieken n Pijn n Anatomie: palpatie en dissecties n Musculoskeletale revalidatie: traumatologie en reumatologie n Musculoskeletale revalidatie: onderste lidmaat n Revalidatie bij psychopathologische aandoeningen n Veroudering: van senior naar patiënt n
STAGE Aangepaste bewegingsactiviteiten m.i.v. didactiek
n
4 3 4 4 5 5 3
149
4
3 4
Derde fase OPLEIDINGSONDERDEEL
SP.
ONDERZOEKSMETHODOLOGIE n Onderzoeksvaardigheden in de revalidatiewetenschappen
3
n
BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN Biomechanica deel 3: kinesiologie van de beweging – theorie en praktijk
4
MENS EN MAATSCHAPPIJ Beginselen van recht voor kinesitherapeuten n Religie, zingeving en levensbeschouwing
3 3
REVALIDATIEWETENSCHAPPEN Musculoskeletale revalidatie: bovenste lidmaat n Musculoskeletale revalidatie: wervelkolom n Ziekteleer en onderzoek van de neurologische patiënt n Neuromotorische revalidatie bij volwassenen n Neurologische ontwikkeling en neuropediatrische revalidatie n Revalidatie bij cardiovasculaire aandoeningen n Respiratorische en internistische revalidatie
5 9 7 6 4 6 6
STAGE De patiënt in een multidisciplinaire context
4
n
n
n
REVALIDATIEWETENSCHAPPEN EN KINESITHERAPIE
ONDERZOEKSMETHODOLOGIE n Onderzoeksmethoden in de revalidatiewetenschappen deel 1
OPLEIDINGSONDERDEEL
Nuttige links de opleidingen
8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be publicaties downloaden of bestellen
8 www.bachelorskuleuven.be/publicaties aan de slag rond je studiekeuze
8 www.kuleuven.be/luci een handig overzicht van alle infomomenten
8 www.kuleuven.be/infomomenten voorbereidende cursussen
8 www.bachelorskuleuven.be/voorbereidendecursussen contactgegevens en diensten per campus
8 www.kuleuven.be/campussen inschrijven
8 www.kuleuven.be/inschrijvingen 150
www.facebook.com/kuleuven
Faculteit Ingenieurswetenschappen
8 www.theo.kuleuven.be
8 www.eng.kuleuven.be
Hoger Instituut voor Wijsbegeerte
Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen
8 www.hiw.kuleuven.be
8 www.biw.kuleuven.be
Bijzondere Faculteit Kerkelijk Recht
Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen
8 www.law.kuleuven.be/canon_law
8 www.iiw.kuleuven.be
Faculteit Rechtsgeleerdheid
Faculteit Architectuur
8 www.law.kuleuven.be
8 www.arch.kuleuven.be
Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen
Faculteit Geneeskunde
8 www.feb.kuleuven.be
8 www.med.kuleuven.be
Faculteit Sociale Wetenschappen
Faculteit Farmaceutische Wetenschappen
8 www.soc.kuleuven.be
8 www.pharm.kuleuven.be
Faculteit Letteren
Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen
8 www.arts.kuleuven.be
8 www.faber.kuleuven.be
Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
8 www.ppw.kuleuven.be Faculteit Wetenschappen
8 www.wet.kuleuven.be
NUTTIGE LINKS
Faculteit Theologie en Religiewetenschappen
151
152
Deze brochure biedt een zo volledig mogelijk overzicht van de opleidingen die de KU Leuven tijdens het academiejaar 2016-2017 organiseert. Tijdens het academiejaar kunnen echter nog wijzigingen op het vlak van de programmaopbouw worden goedgekeurd. De informatie in deze brochure kan de universiteit dan ook juridisch niet binden. De meest recente informatie over het onderwijsaanbod vind je op www.onderwijsaanbod.kuleuven.be Samenstelling en redactie: KU Leuven Dienst Marketing Grafisch ontwerp: Altera Druk: Artoos Bijgewerkt tot september 2015 ©2015 KU Leuven
Tijdschrift Onderwijscommunicatie P409886 Afgiftekantoor 3000 Leuven 1
KU LEUVEN Oude Markt 13 bus 5005 3000 LEUVEN, België
[email protected] www.kuleuven.be
Tijdschrift Onderwijscommunicatie KU Leuven Opleidingen aan de KU Leuven Verschijnt driemaandelijks Extra nummer, oktober 2015 V.u. Isabelle Van Geet Oude Markt 13 bus 5005 3000 LEUVEN, België