Opgericht 6 november e jaargang januari 2013

2

Opgericht 6 november 1970 43e jaargang

HET BESTUUR: Voorzitter techn.commissie

januari 2013

HENK BRETVELD Zoetermeer E-mail: [email protected]

079-3418014

Secretaris

HAN VAN VEEN Zoetermeer E-mail: [email protected]

079-3511397

Penningmeester

HAROLD VAN HULST Zoetermeer E-mail: [email protected]

079-3619331

Lid

MARTIN SCHOEN Zoetermeer E-mail: [email protected]

Lid

MARLÈNE REEUWIJK Bergschenhoek E-mail: [email protected]

3 WWW.PALUZEE.NL

4

Agenda Dinsdag 8 januari Aquariumfotografie Zie pagina 7

Loek van der Klugt

Zondag 20 januari Op zondag 20 januari 2013 organiseert De Siervis een aqua/terra beurs in buurthuis De Pannehoef aan de Wilhelminalaan 57-59 te Oosterhout (NB). Open van 11 tot 15 uur, entree € 2,–, kinderen tot 12 jaar gratis. Meer informatie op website www.desiervis.nl.

Dinsdag 22 januari Aanschaf en inrichting van een aquarium Zie pagina 9

Henk Bretveld

PALUZEE JAAROVERZICHT 2013 Datum

Onderwerp

Spreker

05-02 12–02 26-02 05-03 26-03 16-04

Zoetwaterlezing Aquariumtechniek Aquariumplanten en onderhoud Vijver en Tuinplezier Veiling Aquariumspullen Aquarium planten in je vensterbank

Ab Ras Han van Veen Henk Bretveld Leo Brand

5

Jaap Liefting

Van de Voorzitter Beste Leden, Het jaar 2013 is weer begonnen. Als je alle berichten moet geloven wordt het een bewogen jaar met veel veranderingen. We wachten maar weer af hoe het er uit gaat zien en maken er maar weer het beste van. Paluzee start met een fotografie cursus over het vast leggen van onze vissen en het aquarium als geheel. Ook mij lukt het maar niet om net zulke mooie plaatjes te schieten als onze verenigings fotograaf Simon Post. Wellicht dat de spreker de Dhr Loek van de Klucht mij tips en trucs kan leren om het te verbeteren. Eind van de maand start dan weer de aquariumcursus waarin we alle facetten van het aquarium houden behandelen. Elk jaar probeer ik de cursus weer te vernieuwen met de nieuwste inzichten en nieuwe producten die weer op de markt gekomen zijn. Voor iedereen is er wel weer wat te leren dus. Uiteraard zijn de avonden voor u als Paluzee lid bedoelt maar stellen we het ook open voor niet Paluzee leden. Vaak lukt het ons om de nieuwe mensen zo te enthousiasmeren dat ze na afloop van de cursus besluiten om lid te worden. Schrijf vooral de Paluzee avonden weer in uw nieuwe agenda, dan hoeft u er geen te missen. Ik zie u graag op een van de avonden, Henk Bretveld Vzt Paluzee

6

Vooruitzien Aquariumfotografie Loek van der Klugt verzorgt al sinds 1972 de fotografie bij de verenigingskeuringen van zijn vereniging. In de jaren 2007, 2008 en 2009 deed hij dat ook bij de districtskeuring van Zuid-Holland Noord. Hij is voor Paluzee geen onbekende, want hij heeft al vaak een lezing bij ons verzorgd. Loek belooft een voordracht die voor ieder lid de moeite waard zal zijn. Dus ook voor wie niet van plan is zich ooit aan aquariumfotografie te wagen, maar wel eens wil weten hoe die sprekers aan hun beeldmateriaal komen. Er is niks moeilijks aan; je moet gewoon de kunstjes kennen! Probleem voor Loek is dat hij eigenlijk veel te weinig tijd krijgt. We hebben afgesproken dat hij voor de pauze in 3 kwartier een verkorte presentatie verzorgt, waarin hij de benodigde, apparatuur en de werkwijze bespreekt. Na de pauze zal hij de diverse technieken bij het aanwezige aquarium met de door hem meegebrachte spullen demonstreren. Om 22.00u sluit Loek af, maar voor wie nog zin heeft om het zelf eens te proberen, blijft hij even om die leden met advies bij te staan. Lijkt je dat wat, breng dan je eigen spullen mee: statief, camera en flitser. Die kunnen eventueel ook bij de bespreking van de apparatuur worden betrokken. Wat de camera betreft: er gaat niets boven een spiegelreflex, maar met een zogeheten hybride camera (vaste zoomlens, aangebouwde pop-up flitser, geen externe flitser aansluitbaar) kun je ook leuke resultaten bereiken. Als er geen interesse is om het zelf te proberen, dan wil Loek in de extra tijd ook wel laten zien hoe je de opnamen met behulp van gratis fotobewerkingsprogramma’s kunt perfectioneren. Kortom, het wordt eigenlijk een soort workshop! Denk nou niet, dan kan ik wel 7 thuisblijven, want dan mis je heel wat!

Hoe kweek je algen. Om te beginnen zeer verrassend, want je wilt van de alg af, hoewel dit niet altijd opgaat, denk aan Tanganyikabakken, waar algen een voedselbron zijn voor de vissen, uit die streek. Als je weet hoe algen groeien en ontstaan zijn, is het gemakkelijker om er van af te komen. Allereerst de BLAUWE ALG. Het is de cyanobacterie die voor de uitbraak ervan zorgt. De alg is dus eigenlijk geen alg maar een bacterie die o.a. met een antibiotika kuur bestreden kan worden (aerocol). Verder kan blauwe alg voorkomen in zuurstofarme gebieden in het aquarium, of is er een te hoog fosfaatgehalte t.o.v. het nitraat gehalte. Een probaat-middel tegen veel algen is waterstofperoxide dat het zuurstofprobleem oplost door over te gaan in puur water en pure zuurstof. Voor exacte doseringen even raad vragen aan de Technische Commissie. 8

Aanschaf en inrichting van een aquarium Op deze verenigingsavond presenteert Paluzee voorzitter Henk Bretveld het onderwerp ‘Aanschaf en inrichting van een aquarium’. Deze avond is tevens de eerste avond van de cursus Aquariumhouden. Voordat een (nieuw) aquarium aangeschaft gaat worden is een goede voorbereiding onontbeerlijk. Wat voor type aquarium gaat het worden, waar komt het aquarium te staan, wat zijn de gewenste afmetingen, welke apparatuur is er nog meer nodig buiten een glazen bak, en waar kan ik al die spullen verkrijgen. Dat zijn nog maar een paar vragen over de aanschaf van een aquarium. Nadat het aquarium is aangeschaft moet het ingericht gaan worden. Wat is daar allemaal voor nodig, hoe begint men, in welke volgorde kan een aquarium het beste ingericht worden en wanneer kunnen bijvoorbeeld de planten en vissen toegelaten worden. Henk Bretveld gaat u hier op enthousiaste wijze een antwoord op geven en zal nog veel meer zaken aan de orde laten komen met betrekking tot aanschaf en inrichting van een aquarium. Ook al heeft u al lang een fraai aquarium staan, dan nog steekt u voldoende op van een avond als deze en kunt u tevens uw ervaringen delen met de overige aanwezigen! Marlenè Reeuwijk

9

Slakken in het aquarium. Bij veel aquarianen zijn het geen geziene gasten. Het zijn vieze beesten, hoort men wel, ze vreten aan de planten, de vissen kunnen er ziek van worden etc. Als men slootvoer voert, krijgt men gegarandeerd slakken in de bak. Maar welk soort kan het in het aquarium uithouden? In onze Hollandse wateren komend ongeveer 35 soorten, slakken voor. De grootste is de moerasslak, welke in drie varianten voorkomt. Ze hebben een gewonden huis, waarvan de opening, welke op het achterlijf van de slak vastzit, met een deksel kan worden afgesloten. Ze worden ongeveer 4 cm groot. Vroeger haalde ik ze wel uit de Voert, een duin-riviertje in de Bergermeer te Bergen. Tijdelijk konden ze we eens gehouden worden in een iets te warme bak. Zij zijn zogenaamd levendbarend, dat wil zeggen dat de jonge slakjes, enkele millimeters groot, met een huisje en al uit moedershuis komen kruipen. Ik heb er enkele jaren geleden nog naar gezocht, maar ze waren er niet meer. De groep poelslakken, in vele soorten voorkomend, zijn er tegenwoordig ook niet meer zoveel. Het heet dat ze giftig zijn voor vissen. ik heb ze meerdere keren in een bak gebruikt, maar nooit schade ondervonden. Ze houden het in een verwarmd aquarium niet lang uit. Een grote groep vormen de zogenaamde posthoornslakken. Enkele soorten kunnen zich in de bak handhaven. Typisch is echter, dat als men een paar grote posthoornslakken in de bak doet, deze zich wel 10 voortplanten maar dat de nakomelingen veel kleiner blijven.

Ze kunnen zich massaal manifesteren. Ze zijn nuttig daar ze alle zieke en rottende stoffen opruimen. Het heet dat ze veel algen zouden eten. Dat is echter maar matig. Gezonde planten worden niet aangevreten. Wordt het aantal slakken te veel naar uw zin, voer uw vissen dan een paar dagen niet. Plaats een jampotje met wat droogvoer, aardappel of aardappelschillen in de bak. Daar komen de slakken op af en men kan ze gemakkelijk verwijderen. Ik zou met grote letters willen schrijven: GEBRUIK NOOIT VERDELGINGS MIDDELEN!! Dit kan tot een grote troep leiden in uw bak. ( o.a. door de massale sterfte komen veel afvalstoffen vrij red.) Het veel voor komende puntslakje, Melanoides tuberculats, houdt zich meestal op in de bodem. Ze zijn zeer nuttig omdat ze de bovenste lagen los houden en verontreinigingen opruimen. Soms kan men ze 's morgens massaal aan de ruiten zien hangen om zodra het licht aangaat, weer naar beneden te gaan. Komen ze overdag naar boven, dan moet u oppassen. Dat is een teken dat de bodem weinig zuurstof bevat. Zo kan zich veel nitriet vormen. Ook hier weer een paar dagen niet voeren, het filter of de doorluchting aanzetten en oppervlakte planten, die het licht tegenhouden, verwijderen. De in onze aquaria veel gehouden appelslak, Ampullaria gigas of A. scataris, komen in vrijwel alle tropische gebieden veelvuldig voor. Voornamelijk in moerasgebieden. Ze hebben een kieuw en een tongzak. Ze kunnen het lange tijd onder water uithouden als ze rust houden, maar als ze aktief zijn moeten ze af en toe lucht boven water halen. Hiervoor hebben ze een uittrekbare11buis, die ongeveer 5 cm lang is.

Daarmee kunnen ze lucht aanzuigen en in een reservoir opslaan. Daarna kunnen ze onder water met de longzak zuurstof uit dit reservoir halen. Ook kunnen ze lang boven water blijven, wat bij droog gevallen moerassen wel eens nodig is. Ze hebben een grote zool waarmee ze overal tegen op kunnen kruipen. Hun mondopening is voorzien van een rasp, de zogenaamde radula, waarmee ze zachte laagjes rottende stoffen etc. kunnen afraspen. Ze zijn als zoveel slakkesoorten tweeslachtig. Dat wil zeggen dat ze man en vrouw tegelijk zijn. Dus bij een vrijage kunnen ze elkaar bevruchten. Allebei leggen ze hun eieren, hetgeen ze doen in een trosje boven water. Bij gunstige omstandigheden komen uit dat trosje de jonge slakjes, met huisje en al eruit gekropen. Ook deze slakken zijn zeer nuttig door het opruimen van dode vis, overtollig voer en zieke en rottende plantedelen. Ik gebruik in al mijn bakken altijd slakken van alle mogelijke soorten en ik heb hiervan nooit schade ondervonden. Dus vindt u ze vies en onooglijk, bedenk dan wel dat ze behoren tot de reinigingsdienst van moeder natuur. door A.C. v.d,. Burg Bron. Hugo aqua. Maritieme wieren in je zoetwateraquarium ? Het lijkt er sterk op, dat er een alg is, die eigenlijk in zout water thuis hoort, maar die toch tot een plaag kan uitgroeien in je zoetwater aquarium ! Het gaat om een soort roodwier die al door verschillende liefhebbers in hun aquarium is aangetroffen. Het is vervelend spul omdat het tussen de voorgrondplantjes gaat zitten, en daar lastig van tussen te verwijderen is. De enige remedie is om steeds maar alle zichtbare stukjes zorgvuldig te verwijderen, totdat het uiteindelijk het onderspit delft. Echt een kwestie van wie de langste adem heeft, het wier of de aquariaan. 12

In de foto hierboven zie je het spul in een schaaltje. Het lijken wel plukjes zware sjag, en de kleur is ook donkerbruin. Het zijn een soort langwerpige blaadjes, uit de punten van de blaadjes ontstaan steeds weer een aantal nieuwe blaadjes.

Je ziet op de foto hierboven, hoe fijn het is. De blaadjes zijn amper een paar milimeter lang. Eén blaadje is genoeg om weer een nieuwe kolonie te beginnen ! Vergroot ziet het er uit als hierboven. Als het niet breekt, maakt het een heel netwerk van blaadjes. 13

Het lijkt decoratief spul, en als het wat groter zou zijn, dan zou je het misschien nog wel kunnen toepassen. Ik heb het op internet zelfs aangeboden gezien, onder de naam 'rood levermos' Niet kopen dus !! Volgens sommige bronnen gaat het om een soort Caloglossa. Caloglossa is een alg uit brakwater, die groeit op of in de nabijheid van mangrove. Als dat klopt, dan is het dus een wier uit zout water die zich nu heel langzaam aan het verspreiden is in zoetwater aquaria. Voor wat meer foto's kan je eens op internet kijken: http://www.aquaplantexchange.nl/phpBB3/viewtopic.php? f=33&t=4187&st= 0&sk=t&sd=a&start=72 http://www.aquamax.de/HG06UG12.htm Jaap Liefting.

14

De Glasgarnaal De Glasgarnaal is ook bekend onder zijn Latijnse naam Caridina japonica of Cardina muldentata. Het moge duidelijk zijn dat de naam Glasgarnaal is gebaseerd op het doorzichtige lichaam van deze garnaal. Op dit doorzichtige lijf hebben ze echter prachtig donkergekleurde strepen (tegen zwart aan) die van deze garnaal een echte blikvanger in het aquarium maken. Oorspronkelijk komt de Glasgarnaal uit Azië. Ze worden ongeveer 5 cm, groot, de mannetjes blijven iets kleiner. De Glasgarnaal is een zeer geschikte aquarium bewoner dankzij zijn vriendelijke karakter en is een lust voor het oog, als je ziet hoe hij het aquarium schoon poetst. Japonica garnalen zijn makkelijk te houden. Wetenschappelijke naam: Caridina japonica (Caridina multidentata) Nederlandse naam: Glasgarnaal, Amanogarnaal Familie: Atyidae Herkomst: Japan, Taiwan, Madagascar en Indonesië. Lengte Tot ongeveer 4 centimeter. Geslachtsonderscheid Het verschil tussen de geslachten is glasgarnalen bijna niet te zien. De mannetjes schijnen iets te zijn dan de vrouwtjes. De vrouwtjes hebben een fel gele streep over hun rug lopen, die bij mannetjes nog wel eens wil ontbreken. Aan de zijkant van het lijf zien bij de vrouwtjes twee rijen met strepen en bij de mannen zien op de onderste rij stippen in plaats van strepen. Huisvesting 15 Japonicagarnalen stellen geen hoge eisen aan de inrichting van het

aquarium. Zorg voor een minimale inhoud van dertig liter. De garnalen hebben geen speciale voorkeur wat planten betreft, maar het houden van mos is absoluut noodzakelijk, zeker als je in het aquarium ook andere vissen houdt. Javamos is hiervoor het meest geschikt, maar mosbollen voldoen ook. Gebruik daarnaast wat zuurstofplanten en enkele drijfplantjes om het licht wat te dimmen. Karakter Houdt Japonicagarnalen met minimaal tien exemplaren, hoe meer je er houdt, hoe beter. Het maximum aantal garnalen in een Aqua40 (veertig liter inhoud) is honderd exemplaren. Wees dus niet bang voor overbevolking. Mocht je veel last hebben van algen in je aquarium, dan is deze garnaal een geschikte keus, het is namelijk een prima algeneter. Eigenlijk de enige soort garnaal die min of meer actief meehelpt in het bestrijden van (draad)algen. Waterwaardes Temperatuur: 18 - 28 Ph: 6 – 7,5 Gh: 2 - 20 Het is belangrijk dat de waterwaardes redelijk constant zijn, Glasgarnalen kunnen niet goed tegen schommelende waterwaardes. Ook een lage nitriet, nitraat en koperwaarde is belangrijk. Voeding Glasgarnalen zijn echte alleseters: droogvoer, allerhande visvoer, levend voer, diepvriesvoer en groentes worden goed gegeten. Kook of blancheer groenten altijd voordat je ze geeft. De Caridina japonica staat er om bekend dat hij bijna alle soorten alg eet. Kweek Deze soort is lastig na te kweken. Ondanks dat je het vrouwtje eieren ziet dragen, zul je geen jonge garnaaltjes ontdekken. Deze garnalen 16 planten zich namelijk voort in zoetwater, maar de jonkies (deze

worden als larven geboren en groeien pas daarna door tot echte garnalen) moeten opgroeien in brakwater (half zoet, half zout). Je zou de volwassen garnalen kunnen uitvangen en aan het aquariumwater wat zeezout toevoegen. Zorg er ook voor dat het licht constant brandt. Op deze manier heb je kans dat je wat Glasgarnaaltjes groot kunt brengen.

Vuurgarnaal Wetenschappelijke naam: Neocaridina heteropoda var. Red Nederlandse benaming: Red Cherry Garnaal, Red Fire Garnaal, Vuurgarnaal Grootte: beide geslachten tot ong. 3 cm Levensverwachting: 2 jaar Aanbevolen aquariumgrootte: vanaf 12 l inhoud Waterwaarden: Temperatuur 15-26 °C pH 6,5 - 7,8 Hardheid < 20° dGH Voer: In de natuur is deze soort een alleseter; In het aquarium gaat de voorkeur uit naar het in de handel verkrijgbare speciaalvoer voor garnalen, daarbij visvoer in vlokken-, granulaat- en censuur (het liefste met een plantaardig deel). Dode bladeren, fijngestampte erwten en gekookte bladeren van spinazie of voederbiet worden eveneens graag gegeten. 17

Verzorging: De Red Cherry Garnaal is al in kleine aquaria een dankbare voedsel opruimer. Als bodembedekking zijn zand, fijne kiezels of bassaltsplinters geschikt. Als beplanting neemt men liever niet te grootbladerige en hoge soorten. Mossen, die men ook kan opbinden, zijn veel geschikter. Een mooi vertakte wortel geeft het juiste accent. Om troebel water te voorkomen gebruikt men een motorfilter of een luchtaangedreven binnenfilter. Door de beweging van het water wordt gelijktijdig voor het benodigde zuurstofgehalte gezorgd. Bij hoge zuigkracht dienen de aanzuigsteuntjes zo beveiligd te worden dat de kleine garnalen niet verdwijnen kunnen. In sommige regio´s dient men bij het verversen van het water aan het leidingwater een vloeibare waterverbeteraar toevoegen, om schadelijke zware metalen te binden. Een goede belichting is zinvol. Enerzijds garandeert ze een flinke plantengroei, anderzijds worden de kleuren van de garnalen daardoor ook sterker. Vermenigvuldiging: In een kleine groep dwerggarnalen zouden nakomelingen binnen enkele weken geboren moeten worden, wanneer tenminste de overige levensomstandigheden juist zijn. De vrouwtjes lijken sterker. Vooral wanneer ze onder het achterlijf eieren dragen, is deze veel duidelijker dan bij het mannetje. De jongen ontwikkelen zich in de zekere bescherming van het vrouwtje in ongeveer drie weken, hetgeen mede bepaald wordt door de watertemperatuur. De moeder ondersteunt hun start in het leven als zij bij de jonge garnalen voorzichtig de achterste schrijdpootjes van de zwempootjes verwijdert. Een worp kan tot 50 jonge garnalen omvaQen. Zij hebben allereerst zeer fijn voer nodig (in de handel is speciaal fokvoer verkrijgbaar), maar naarmate zij groter worden gaan zij over op de gebruikelijke voeding. Geslachtsrijp zijn ze al in de derde 18 levensmaand.

Voor de gezondheid zijn wisselende temperaturen bevorderend. Gezelschap: Dwergarnalen kunnen met veel kleine vreedzame vissen samenleven. Ook enkele slakken kunnen geen kwaad. Een gemeenschappelijke houding met dwergkreeften van de Cambarellus familie dient te worden vermeden, daar deze kreeften de groene dwerggarnalen soms najagen. Kreeft en van de Cherax familie gedragen zich volkomen onverschillig tegenover dwerggarnalen. Hier is het samenleven in een naar evenredigheid groot aquarium geen probleem. Bijzonderheid: Neocaridina heteropoda is reeds van oorsprong zeer gevarieerd. Ondertussen heeft zich vanuit de hobby-kweek een rode en een gele variant geetableerd. Tips voor het juist inzetten van de dieren: De zakjes en/of plastic schalen minstens 30 minuten gesloten in het aquarium laten drijven, zodat de temperatuur zich kan aanpassen, daarna het zakje of schaaltje voorzichtig openen en de dieren met het water in een kleine emmer overdoen en langzaam ongeveer dezelfde hoeveelheid aquariumwater toevoegen. Zodat de dieren langzaam aan de verschillende wateromstandigheden kunnen wennen. Na ongeveer 20 minuten brengt u de dieren voorzichtig uit de emmer over in het aquarium zonder het water uit de emmer.

Neocaridina heteropoda

19 Vuurgarnaal ei op het punt van uitkomen.

20

Neocaridina Heteropoda pas uitgekomen vuurgarnalen Voor u gelezen op Hobbykwekers

Micro-Siemens Over elektrisch geleidend vermogen, oftewel elektrische geleidbaarheid, is al veel gezegd en geschreven. Sommige auteurs, waaronder Schliewen, zijn van mening dat het meten van het elektrische geleidend vermogen voor de aquariumhouder van weinig nut is. Andere auteurs, waaronder Schaeffer en Schmidt, denken daar enigszins genuanceerder over. Hoe het ook zij, ook hier ligt de waarheid waarschijnlijk in het midden. In ieder geval hoopt dit stukje wat kennis toe te voegen voor diegene die geïnteresseerd is in het wel en wee van de aan haar of hem toevertrouwde levende have. De vraag is dus: “wat is elektrisch geleidend vermogen en wat kan men ermee doen?” Het elektrisch geleidend vermogen is de som van alle in het water opgeloste ionen (elektrisch geladen deeltjes), d.w.z. de opgeloste zouten. In natuurlijke wateren veroorzaken de hardheidsvormers (GH = carbonaathardheid + sulfaathardheid) het grootste deel van het geleidend vermogen. Door de negatieve of positieve elektrische ladingen van ionen wordt stroomgeleiding in water mogelijk gemaakt 21

(een negatief geladen ion is een anion, een positief geladen ion is een kation). Dit fenomeen benut men bij het meten van het elektrisch geleidend vermogen. Men meet dus de tussen twee polen vloeiende stroom. Zijn er veel zouten in het water opgelost, dan vloeit er veel stroom tussen de twee polen. Er wordt dan een hoog geleidend vermogen aangegeven. Zijn er weinig zouten opgelost, dan wordt er weinig stroom geleid; er wordt dan een gering geleidend vermogen gemeten. Voorbeelden 1. Zeewater, met zijn extreem hoog zoutgehalte, geleidt de stroom zeer goed en men meet een hoog geleidend vermogen. 2. Gedistilleerd water, met zijn extreem laag zoutgehalte, geleidt de stroom bijna niet en heeft dus een laag geleidend vermogen. N.B.: De beroemde “Lepel” zout bij waterverversing, verhoogt het geleidend vermogen zeer sterk en zou, zo mogelijk, achterwege gelaten moeten worden indien het niet om vissen gaat die brakwater omstandigheden verlangen. Meeteenheden In zoetwater is de meeteenheid uS/cm (micro-Siemens per cm) en in zeewater wordt in mS/cm (milli-Siemens per cm) gemeten. Omrekening naar hardheidsgraden Als vuistregel geldt dat 1 dGH ongeveer met 33 uS/cm overeenkomt. Dit geldt evenwel voor zuiver en onbelast water. Is een aquariumwater met nitraat, chloride, fosfaat en andere stoffen belast, dan kan men met deze berekening, helaas, niet veel meer beginnen. Aangezien vrijwel al 22 het aquariumwater, in mindere of meerdere mate, met nitraat, chloride

en fosfaten is belast, kunnen we deze omrekening naar hardheidsgraden beter achterwege laten. Voorbeelden van typisch geleidend vermogen Gedistilleerd water 1 uS/cm Omkeer osmosewater 20-60 uS/cm Regenwater (industriegebied) 60 uS/cm Regenwater (landelijk gebied) 30 uS/cm Rio Negro 8 uS/cm Amazonegebied (gemiddeld) 8-70 uS/cm Tanganyikameer 600 uS/cm Drinkwater Amsterdam ca. 500 uS/cm Drinkwater Den Haag e.o. ca. 480 uS/cm Zeewater 42 mS/cm = 42000 uS/cm Praktische toepassingsvoorbeelden Verschillen in geleidend vermogen betekent eveneens verschillen in osmotische druk (osmose is het zich wederzijds vermengen van twee vloeistoffen door een poreuze wand heen). Deze kennis vindt bijvoorbeeld een praktisch gebruik bij de beoordeling van plantenbeschadiging. Een vallisneria die in water met 150 uS/cm wordt gecultiveerd en in water met 600-1000 uS/cm wordt overgezet, ondervindt grote problemen om dit enorme verschil zonder schade te doorstaan. Omgekeerd is het echter precies zo problematisch. Dit voorbeeld betreft de zuivere onderwaterplanten, d.w.z. aquariumplanten in submerse cultuur. Vissen ondervinden evenzo problemen en zouden in feite onder ideale omstandigheden en zo mogelijk gelijk aan of nagenoeg gelijk aan het geleidend vermogen van het water van hun thuisbiotopen moeten worden gehouden. Het kweken van vissen wordt daardoor dikwijls onmogelijk, daar de eieren bij van het natuurlijk geleidend vermogen afwijkende waarden sterk zwellen of krimpen. In beide gevallen zullen legsels verloren gaan. Omkeer osmosewater kan dit verhelpen indien op het juiste geleidend 23 vermogen ingesteld.

Schadelijke stoffen Schadelijke stoffen als nitraat worden eveneens door het meten van het elektrisch geleidend vermogen waarneembaar. In normale aquaria vindt een geleidelijke verhoging van verschillende substanties plaats, zoals nitraat, chloride, fosfaat en andere zouten. Zo kan men door het meten van het geleidend vermogen, in vergelijking met het uitgangswater,gemakkelijk vaststellen wanneer het tijd is voor waterverversing. gelezen in Aqua Verniam

Eichornia azurea Familie: Pontederiaceae Herkomst: (sub) tropen Amerika Temp.: 24 - 28° C Ph: 6½ - 7 Kh: 5 - 8 Een mooie solitair die echter wel wat extra voeding in de vorm van wat klei kan gebruiken. De plant toont dan zijn mooie veren. Wel oppassen dat het blad niet het wateroppervlak bereikt, Het blad gaat dan "lepelen"en verliest zijn pracht. Een goede contrastplant tegen een donkere achtergrond. Vermenigvuldigen door middel van toppen. De toppen kunnen teruggezet worden. Ook aan het onderstuk komen weer 24 uitlopers

Uiterlijk: Een stevige meerjarige moerasplant met vertakkende wortelstokken die soms geheel vrij kan drijven, maar meestal bij laag water in de modder wortelt. Ondergedoken bladeren zijn verassend verschillend van boven water groeiende. Ondergedoken bladeren zijn lijnvormig en ongeveer 6 tot 20 cm. lang en een ½ tot 1 cm. breed, met een stompe top (die iets kan zijn verbreed). De bladeren zijn om en om in 2 rijen langs de stengel geplaatst, waardoor een brede, vlakke en rechtopstaande lichtgroene 'veer' wordt gevormd. Boven water groeiende bladeren zijn bijna rond, tot 12 cm. in doorsnede, met een stompe top en immer hartvormige voet. De bladsteel is niet of zwak gezwollen. Bloeiwijze: aarvormig, de bloem is zuiver blauw (niet paarsig) met een duidelijke gele vlek. De bloembladeren hebben langs de rand franje en zijn dicht met klierharen bezet.

25

26

Biologie en verzorging: De ondergedoken 'veren' zijn zo opvallend dat ze met geen enkele andere aquariumplant kunnen worden verward, ofschoon er een flauwe overeenkomst is met de zeer veel kleinere Heteranthera zosteraefolia die tenslotte verwant is. Als bijzonder accent in de beplanting zijn ze zeer zeker van waarde. Ze zijn goed houdbaar, in tegenstelling tot de drijvende of wortelende vorm die als aquariumplant niet geschikt is. Men draagt er zorg voor dat de 'veer' geen kans krijgt het wateroppervlak te bereiken, daar de plant anders lepelbladeren gaat vormen. Tot zover ongeveer de beschrijving die staat in het plantenboek van prof. H.C.D. de Wit, getiteld "Aquariumplanten". Een boek overigens dat bij geen enkele aquariumliefhebber op de boekenplank mag ontbreken. In het aquarium komt deze Eichhornia azurea als solitair (alleenstaand) goed tot zijn recht. Plaats hem op het snijpunt in het aquarium. Het is een plant die totaal verschillend is van andere planten en als contrast tegen vele andere soorten Eichhornia azurea geplaatst kan worden. Hij vraagt wel een ruime plaats, doordat zijn bladeren zowel links als rechts zijn ingeplant. Hoe sterker de verlichting, hoe langer de plant kan blijven staan alvorens hij ingekort of gestekt moet worden. Met zwak of weinig licht trekt hij snel naar boven. De Azurea laat zich gemakkelijk stekken. U laat dan de onderste helft van de plant staan; waaruit weer nieuwe scheuten groeien, zodat u een mede-aquariaan hiermee gelukkig kunt maken, want het is niet zo'n goedkope plant. Wilt u zeer snel jonge scheuten krijgen, dan moet u deze plant aan de wateroppervlakte laten drijven. In een aquarium met geen voedingsbodem, maar alleen grind of zand, kunt u een klein bolletje klei naast de plant in de grond drukken. Om ietwat troebel water te voorkomen kunt U dit bolletje het beste in een kleurloos stukje toiletpapier wikkelen. Auteur: P. Bus Bron AV Pronkjuweel 27

28

29

Uitslag verenigingskeuring 2012 plaats

totaal

biologisch

cat.

keur. lidnr.

1

394

63,5

A1

HK

9489964 De heer F. van Wezel

2

393

63

A1

HK

9488393 De heer W. van Wezel

3 4 5

388,5 384,5 382,5

62,5 61,5 61,5

A1 A1 A2

HK HK HK

381029 De heer B. Laurens 9488669 De heer J. de Jong 0 De heer F.A. Winter

6 7

376,5 375

59,5 60,5

A1 A1

HK HK

0 0

naam

De heer H. Brouwer De heer R. Bruyns

Heren, Van harte gefeliciteerd met de behaalde resultaten. Het bestuur

Algeneters Nog dikwijls hoort men verkondigen dat er vissen zijn die algen eten en de ruiten van het aquarium schoon houden, nu vergeet het maar, het zijn slechts fantasieën. De handel heeft gretig op de wens om van de lastige algen af te komen ingespeeld en allerhande vissen in de handel gebracht die algen eten, zoals Hypostomus, Plecostomus, Argus, Black Molly etc. Zo'n 30 a 35 jaar geleden kreeg ik een tip van een man die in Utrecht woonde en een nieuwe soort had geïmporteerd, ze zouden geweldig zijn. Niet alleen nu maar ook toen was als de grootste vijand van onze liefhebberij. Ik belde de man op en kreeg een bevestigend antwoord. Ze waren niet goedkoop, ik meen van 5 gulden per stuk, maar ja, als ze zo geweldig waren had ik dat er wel voor over, ik bestelde er 25 en de man zou ze per expresse opsturen. 30Dat moest ook wel snel gaan want

het was winter. Tot mijn verbazing kreeg ik van de spoorwegen de volgende boodschap dat er vissen waren aangekomen en of ik ze direct wilde halen. Ze waren onder rembours dus moest ik ze direct betalen en 125 gulden was in die tijd nog een heleboel geld. Ik kwam er mee thuis en vol verwachting maakte ik het pak open en 0, SCHRIK!!, allemaal dood. Ik belde de leverancier op en het bleek dat hij ze 's avonds nog verzonden had, ze waren omgekomen van de kou. Ik kon echter van hem nieuwe krijgen. Toen reden nog maar weinig auto's en ik had een aquarium vriend die auto reed, dus wij naar Utrecht en ik kreeg 25 nieuwe vissen terug. Het bleken later de Gyrinocheiius aymonieri te zijn. Ik had toen nog geen aparte bak voor zo'n geval en ik deed ze in mijn gezelschapsbak van 125 liter. Al spoedig waren ze in aktie. Ik had nogal veel crypto's en ze poetsten daarvan alle bladeren schoon. Ik had toen geen algen dus kon ik niet beoordelen of ze inderdaad onze algenplagen aten. Al spoedig waren er liefhebbers voor een paar van die vissen, zij hadden wel met algen te kampen, maar de G.A. verkoos het niet om die troep te eten, ze hadden liever visvoer. Ik heb later wel alle soorten algenetende vissen gehad, maar algen eten, neer hoor. In een bak bij een vriend, waar ook de algen voor het opscheppen waren, deed ik een 40 Black Molly's na een paar dagen hadden ze allemaal een opgetrokken bovenlip, ze vraten dit troep niet. Wel willen ze stenen en kienhout schoonmaken, maar algen eten, nee hoor. Voor u gelezen in De Natuurvriend. 31 A.C. van den Burg

REDACTIE/LAY-OUT:

FOTOGRAFIE: LEDENADMINISTRATIE:

KONTAKTPERSOON SPREKERS:

J.T.M. van Veen

L.H.J. van Egmond S. Post Harold van Hulst Rijnstroom 20 Zoetermeer Marlène Reeuwijk

CONTRIBUTIEBELEID

De contributie dient bij vooruitbetaling te worden voldaan en bedraagt voor het verenigingsjaar van 1 juli 2012 tot en met 30 juni 2013 voor: Leden standaard lidmaatschap Donateurs Inschrijfgeld

€30,00 €15,00 €4,50

•

Lidmaatschap en donateurschap is inclusief de digitale versie van het verenigingsblad en zal per e-mail worden toegestuurd.

•

Voor nieuwe leden woonachtig buiten Zoetermeer die het verenigingsblad per post willen ontvangen geldt een bijdrage in de verzendkosten van €7,00.

•

De contributie dient bij vooruitbetaling te worden voldaan.

Het verenigingsjaar loopt van 1 juli tot 30 juni. Beëindigen van het lidmaatschap kan per 1 juli van het eerstvolgende verenigingsjaar. De opzegging, uitsluitend schriftelijk, dient uiterlijk 28 maart van het lopende verenigingsjaar door de ledenadministrateur te zijn ontvangen. Restitutie van contributie is niet mogelijk. AANMELDINGEN EN ADRESWIJZIGINGEN Ook aanmeldingen en adreswijzigingen dienen uitsluitend aan het adres van de ledenadministratie te zijn gericht. Mocht U het maandblad niet hebben ontvangen, dan is dit met een berichtje aan het zelfde adres te verhelpen. CONTACTAVONDEN: De contactavonden vinden plaats in de Wilhelmzaal van verzorgingshuis Buytenhaghe, Bergmanstrook 45, 2726 RR ZOETERMEER, Telefoon 079-3465700. De zaal is open van 19.30 uur. GIROREKENING: Postrekening 3371313 t.n.v. Aquariumvereniging Paluzee te 32 Zoetermeer.