Open Dag 2009 Bachelor Taalwetenschap
Syntaxis Jan-Wouter Zwart
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
2/56
Pleidooi voor seks in het parlement Kamerlid Tofil Dibi (Groen Links) (..) noemde het voorstel voorstel van de minister om een “breed maatschappelijk maatschappelijk debat” te voeren over de losgeslagen seksuele mor moraal onder de jeugd “verrassend slap”. Wat echt nodig is, zei Dibi, is niet minder dan een “tweede seksuele revolutie”. Vervolgens vroeg hij de minister te erkennen dat seks “fijn” is. Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
Rouvoet wilde dat niet bevestigen. Hij benadrukte dat het hem over uitwassen ging; dat seks ook fijn kan zijn, mocht Dibi voor eigen rekening nemen. En dat deed hij. Sterker, seks is niet alleen “fijn”, zei het Kamerlid, maar ook “lekker, goed voor de huid, goed voor de botten, botten, goed voor de spieren, goed voor het humeur en ga zo maar door”. Volgens Kamerlid Mirjam Sterk (CDA) was dat allemaal bekend. Maar de minister? minister? Die gaf geen krimp. NRC Handelsblad 6 maart 2009
3/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
4/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
5/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
6/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
7/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
8/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
9/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
10/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
11/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
12/56
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
13/56
! betekenis is structuur ! 2 betekenissen (ambiguïteit) þ 2 structuren
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
14/56
! wij kennen de betekenis, dus: wij kennen de structuur
! ‘taalvermogen’: » structuren maken » structuren verwerken Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
15/56
I know a man with a wooden leg named Smith — What’s the name of his other leg? (Mary Poppins)
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
16/56
I know a man with a wooden leg named Smith — X What’s the name of his other leg?
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
17/56
I know a man with a wooden leg named Smith — T What’s the name of his other leg?
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
18/56
Keus kunnen maken ? !
varkenshaasspiesje met rode ui en paprika met dragon rijst, bosui en pindasaus
!
een noten-courgette quiche met mascarpone en een tomaten-oregano salade
!
paprika gevuld met champignonragout met wilde- en gebakken rijst en gefrituurde peterselie
!
lamskoteletjes met gepofte knoflook, gefrituurde ui en gegrilde tomaat met rozemarijn-ovenaardappeltjes
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
19/56
taalkunde !
mensen spelen de hele dag met structuur
!
taal beschrijven = structuur ontdekken
!
taal verklaren = begrijpen waarom structuren zijn zoals ze zijn
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
20/56
Je kunt structuur in een zin aantonen / ontdekken via allerlei tests
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
21/56
isoleren pleidooi voor seks in parlement waar hield hij een pleidooi voor ?
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
seks in het parlement
6 maart 2009
22/56
isoleren pleidooi voor seks in parlement
wat hield hij in het parlement ?
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
een pleidooi voor seks
6 maart 2009
23/56
vervangen pleidooi voor seks in parlement Hij hield er een pleidooi voor
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
24/56
vervangen pleidooi voor seks in parlement Hij hield er één in het parlement
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
25/56
verplaatsen pleidooi voor seks in parlement T
Seks in het parlement, daar hield hij een pleidooi voor
X
Seks, daar hield hij een pleidooi voor in het parlement
X
In het parlement, daar hield hij een pleidooi voor seks
X
een pleidooi voor seks hield hij in het parlement
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
26/56
verplaatsen pleidooi voor seks in parlement X
Seks in het parlement, daar hield hij een pleidooi voor
T
Seks, daar hield hij een pleidooi voor in het parlement
T
In het parlement, daar hield hij een pleidooi voor seks
T
Een pleidooi voor seks hield hij in het parlement
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
27/56
aangetoonde eenheden
pleidooi voor seks in parlement
pleidooi voor seks in parlement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
28/56
Rare appel Op het boodschappenlijstje, waarover ik heldere uitleg had ontvangen, stond Evergreen appel. Alles bleek voorradig in de buurtsuper, van Jonagold, Golden Delicious tot Granny Smith. Maar geen Evergreen. De medewerker van de fruitafdeling wist ook geen antwoord en ging voor de zekerheid even zijn chef Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
raadplegen. Na lange tijd kwam hij terug met de mededeling: Nee, we verkopen ze niet, maar de smaak van Jonagold komt aardig in de buurt. Om niet met lege handen thuis te komen vulde ik een zak met deze soort. En o ja, zei hij toen subtiel, we hebben wel Evergreen van Liga, met appelsmaak.
ik@ nrc.nl
8/8/2006 6 maart 2009
29/56
EVERGREEN appel
vs.
evergreen APPEL Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
30/56
EVERGREEN appel
evergreen APPEL Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
= appel
= evergreen 6 maart 2009
31/56
appel
EVERGREEN appel
evergreen APPEL Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
32/56
appel
EVERGREEN appel
evergreen
evergreen APPEL Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
33/56
appel
EVERGREEN appel
« hoofd
evergreen
hoofd »
evergreen APPEL
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
34/56
!
een constructie is » hoofdinitieel of » hoofdfinaal
!
waarom niet altijd hetzelfde ?
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
35/56
finaal
initieel
rivieren
Hudson river Smurfrivier
de rivier de Rijn
meren
Victoriameer
meer van Genève
zeeën
Sargassozee
de zee van Azow
bergen
Atlasgebergte
de berg Horeb
gletschers
Vatnajökullgletscher
?
huizen
Rembranthuis
huis Ten Bosch
kabouters
boskabouter
kabouter Plop
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
36/56
structuur van woord vs. structuur van woordgroep
melkfles
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
vs.
fles melk
6 maart 2009
37/56
structuur van woord vs. structuur van woordgroep
melkfles
vs.
fles melk
uitbreidbaar
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
38/56
structuur van woord vs. structuur van woordgroep
melkfles
vs.
fles melk
fles met melk fles heerlijke melk fles melk van de koe etc. Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
39/56
structuur van woord vs. structuur van zin
! mogelijk: » hoofdfinaal = woord » hoofdinitieel = woordgroep
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
40/56
finaal
initieel
rivieren
Hudson river Smurfrivier
de rivier de Rijn
meren
Victoriameer
meer van Genève
zeeën
Sargassozee
de zee van Azow
bergen
Atlasgebergte
de berg Horeb
gletschers
Vatnajökullgletscher
?
huizen
Rembranthuis
huis Ten Bosch
kabouters
boskabouter
kabouter Plop
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
41/56
Enkele Groninger straatnamen
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
42/56
Enkele Groninger straatnamen Eerste drift Gedempte Zuiderdiep
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
43/56
Enkele Groninger straatnamen Eerste drift Gedempte Zuiderdiep Tweede drift Gedempte Zuiderdiep
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
44/56
Enkele Groninger straatnamen Eerste drift Gedempte Zuiderdiep Tweede drift Gedempte Zuiderdiep Eerste drift Spilsluizen
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
45/56
Enkele Groninger straatnamen Eerste drift Gedempte Zuiderdiep Tweede drift Gedempte Zuiderdiep Eerste drift Spilsluizen Tweede drift Spilsluizen
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
46/56
Enkele Groninger straatnamen Eerste drift Gedempte Zuiderdiep Tweede drift Gedempte Zuiderdiep Eerste drift Spilsluizen Tweede drift Spilsluizen Derde drift Spilsluizen
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
47/56
Enkele Groninger straatnamen Eerste drift Gedempte Zuiderdiep Tweede drift Gedempte Zuiderdiep Eerste drift Spilsluizen Tweede drift Spilsluizen Derde drift Spilsluizen Eerste drift Noorderhaven
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
48/56
Enkele Groninger straatnamen Eerste drift Gedempte Zuiderdiep Tweede drift Gedempte Zuiderdiep Eerste drift Spilsluizen Tweede drift Spilsluizen Derde drift Spilsluizen Eerste drift Noorderhaven (you get the picture) Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
49/56
Zonnelaan Zuiderdp., 1e dr. ged. Zuiderdiep., ged. Zuiderdp., 2e dr. ged. Zwanestraat Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
50/56
Wat is de structuur ?
het zijn allemaal Driften, dus ...
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
51/56
Wat is de structuur ?
hoofd »
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
Drift
6 maart 2009
52/56
Wat is de structuur ?
Gedempte Zuiderdiep Drift Spilsluizen Noorderhaven aanvulling = complement Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
53/56
Wat is de structuur ?
Eerste Tweede Derde Drift
Gedempte Zuiderdiep Spilsluizen Noorderhaven
bepaling = specifier Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
54/56
Universele opbouw
specifier complement hoofd
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
55/56
Afkorting / Alfabetisering niet zo:
; 1e dr. ged. Zuiderdiep (Gemeente Groningen, Teleatlas) maar zó:
( 1e Drift ged. zuiderdp.
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009
56/56
Bachelor Taalwetenschap, Open Dag
6 maart 2009