Bijlage 1
VS in de clinch met China over lingerie PEKING – De Verenigde .Staten hebben beslist de import van bepaalde Chinese textiel , waaronder lingerie en jurken, met quota’s te beperken. China heeft woedend gereageerd op de stap van Washington en maakte duidelijk dat een Chinese handelsmissie later deze week niet naar Verenigde Staten trekt. China en de Verenigde Staten vechten al enkele maanden een robbertje uit over handel. De Amerikaanse handelsbalans met China toont een deficit van ruim honderd miljard dollar. De Verenigde Staten verwijten China de waarde van zijn munt kunstmatig laag te houden, waardoor het een voordeel heeft in de handel met de Verenigde Staten. Het internationaal Monetair Fonds heeft dit argument gisteren echter tegengesproken. Amerikaanse textielondernemers wijten herstructureringen en afdankingen aan de concurrentie van de goedkope Chinese fabrieken. Een jaar voor de presidentsverkiezingen grijpt Washington met quota’s in. China mag van drie textielproductengroepen slechts een beperkte aantal naar de Verenigde Staten uitvoeren, besliste een commissie. Met die maatregel willen de Verenigde Staten de eigen textielindustrie beschermen en de groeiende import van textielproducten afremmen. Volgens de Verenigde Staten zijn dergelijke quota’s toegelaten, maar China is daar niet zo zeker van. Peking dreigt met een rechtszaak bij de Wereldhandelsorganisatie. Daarnaast heeft het een bezoek van Chinese ondernemers van de Verenigde Staten afgezegd. Een gelijkaardig bezoek vorige week leverde de Amerikaanse industrie voor 6 miljard dollar contracten op.
Bijlage 2
Opel Belgium: “Vierde model graag, maar…” ANTWERPEN– Opel Belgium start binnen enkele weken met de productie van de nieuwe Astra. Intussen denkt topman Eddy Geysen al verder, en probeert hij zijn Duitse directie ervan te overtuigen een vierde model van Opel in de Antwerpse fabriek te laten assembleren. “De eventuele komst van een vierde is ook afhankelijk van een aantal omgevingsfactoren, zoals loonkosten en fiscaliteit. En rond die criteria kan op Belgisch vlak zeker nog ingegrepen worden”, aldus Eddy Geysen. Ine eerste instantie zal in Antwerpen een vijfdeursversie van de Opel Astra gemaakt worden. Later volgen nog de break- en de driedeursversie van hetzelfde type. “Maar daar houdt onze ambitie niet op. Want we willen de productie van een vierde model naar Antwerpen halen”, verklaarde Eddy Geysen gisteren aan de verzamelde pers. Of dat nieuwe model er ook komt, hangt volgens Geysen mee af van omgevingsfactoren als loonkost en fiscaliteit. “Dit zijn criteria die bij multinationals zwaar doorwegen bij investeringsbeslissingen en waarvoor op Belgisch vlak zeker nog kan inbegrepen worden”, aldus Geysen die pleit voor een langetermijnvisie voor de industrie, die legislatuurperiodes overschrijdt en “rekening houdt met verruimd Europa”. Geysen doelt vooral op de belastingdruk op de ploegenarbeid zwaarder dan in bijvoorbeeld Duitsland, dat niet meteen bekend staat als een land meet een lage belastingsdruk. “Om een nieuw model binnen te halen, mot onze vestiging zich
flexibeler kunnen opstellen. Minder belastingen op ploegenarbeid kunnen daarbij een serieuze hulp zijn”, aldus Geysen. BESLISSING NA 2005 Wanneer beslist wordt of er een nieuw model naar Antwerpen komt, is nog niet duidelijk. “Qua timing kan ik u vertellen da het om een project gaat dat gerealiseerd zou worden als het huidige investeringsprogramma van een half miljard euro is uitgevoerd. Het zou zich dus na 2005 situeren”, besluit Geysen.
Bijlage 3
Sportmerken zoals Adidas, Nike, Reebok of Fila trekken zich niets aan van de arbeidsomstandigheden bij hun onderaannemers. Zij krijgen tegenwind van vakbonden en ngo’s. Die lanceren een campagne voor meer respect voor arbeidsrechten en een correct loon.
Olympische spelen: niet alleen fair play, ook fair pay Op initiatief van de internationale vakbeweging, Oxfam International en de Schoneklerecampagne is gisteren naar aanleiding van de Olympische Spelen deze zomer in Athene het startschot gegeven van een internationale campagne die de eerbiediging vraagt van de basisrechten van miljoenen arbeiders in de sportkledijindustrie. De internationale campagne ‘Play Fair at the Olympics’ wordt in ons land vertaald als ‘Fair Play? Fair Pay! Een Olympische campagne voor arbeidsrechten’. De campagne richt haar pijlen in de eerste plaats op Adidas en Fila, niet toevallig de sponsors van de Belgische tennismeisjes. Justine Henin-Hardenne heeft een contract bij het grote Duitse merk Adidas, terwijl Kim Clijsters onder contract ligt bij het kleinere Italiaanse merk Fila. Dat bedrijf betoonde nog maar weinig interesse in de naleving van de arbeidsrechten bij ondernemers in China, Indonesië of Vietnam, waar het zijn sportschoenen laat produceren. Adidas presteert wat beter. Het bedrijf voert onder druk van de publieke opinie inspecties uit bij onderaannemers en is lid van de Fair Labor Associator (FLA), een onafhankelijke controleur. Maar volgens de actievoerders gaan die in spanningen niet ver genoeg. “Het is allemaal vrijblijvend. Bij de ondernemers van Adidas wordt het recht op vereniging of het recht op collectief onderhandelen met voeten getreden. Gedragscodes worden gebruikt om vakbonden buiten spel te zetten”, zegt Mieke De Raedemakaecker van de socialistische bond ABVV. Adidas maakt zich schuldig aan overtredingen van de elementaire basisrechten. In verscheidene fabrieken in China, waar onderaannemers sportschoenen en kledij vervaardigen, is er sprake van alarmerende misstanden: onredelijke overuren, een maandloon dat enkel in het hoogseizoen voldoende is om van te leven, tijdens het piekseizoen alleen vrij op zondagavond, arbeiders die moeten betalen om in dienst te komen. “De mensen die daar werken, hoofdzakelijk vrouwen, breken records. Zij verdienen de medailles”, zegt Anke Hintjens van Oxfam Wereldwinkels. Adidas is de hoofdsponsor van de Belgische atleten die straks naar Athene trekken. De campagnemakers vragen het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité (BOIC)
alles in het werk te stellen om zijn sponsor te dwingen de rechten van de arbeiders te eerbiedigen. Dat moet in de sponsorcontracten staan. Luc Rampaer, woordvoerder van het BOIC, zegt dat het comité weigert samen te werken met bedrijven die ethische waarden overtreden. “Wij vinden Adidas een mooie partner. Het bedrijf voert een sociaal verantwoord beleid. Mocht blijken dat er misstanden zijn, dan zullen wij reageren.” Het is niet de eerste keer dat Adidas, Fila en andere sportmerken aan de schandpaal worden genageld vanwege sociale misstanden. De Schoneklerencampagne loopt al tien jaar. “Het klopt dat onze campagnes nog maar weinig impact hebben gehad. Maar we gaan door totdat de bedrijven hun aankoopbeleid wijzigen. Over vier jaar worden de Spelen in Peking georganiseerd en China is de belangrijkste kledingexporteur”, zegt Carole Crabbé van de Schoneklerencampagne. Opvallend is dat de actievoerders niet willen spreken over een boycot. “De arbeiders die wij steunen hebben daar niets aan”, zegt De Raedemaecker. Veel succes onder de atleten heeft de actie tot dusver niet. Alleen wereldkampioen mountainbike Filip Meirhaeghe heeft zijn steun toegezegd. De actievoerders hopen de komende weken nog andere atleten voor hun zaak te winnen.
Bijlage 4
EU-landen wapenen zich tegen migratiegolf BRUSSEL – De huidige Vijftien proberen zich in te dekken tegen een mogelijke golf van arbeidsmigranten vanuit de landen die op 1 mei toetreden tot de Europese Unie. Op hun beurt proberen de nieuwe lidstaten de migranten buiten te houden die aan hun oostgrenzen staan te drummen. Alleen de inwoners van Cyprus en Malta mogen meteen onbeperkt in alle landen van de oude EU gaan werken. De toestroom van migranten uit de acht overige lidstaten in spe – Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland en Litouwen – mag tot 2011 aan banden gelegd worden. De Nederlandse regering wil alleen migranten voor banen waarvoor geen Nederlandse kandidaten zijn. Groot-Brittannië besliste vorige week na lang aarzelen om voorlopig helemaal geen vrije instroom van werkzoekenden uit de nieuwe landen mogelijk te maken. Duitsland en Oostenrijk, twee aantrekkelijke bestemmingslanden, lijken ook die richting uit te gaan. België verandert tot 2006 ook niets voor de ‘nieuwe’ Europeanen. Denemarken en Zweden willen alleen migranten toelaten die een contract kunnen voorleggen, en denken er ook over na de sociale uitkeringen te beperken waarop de inwijkelingen recht zouden hebben. Alleen Ierland is nog van plan werkzoekenden uit de nieuwe landen meteen vrij te laten in reizen. Intussen beginnen de nieuwe lidstaten strengere beperkingen in te voeren op de instroom van migranten langs hun oostengrenzen. Hongarije heeft maatregelen aangekondigd langs zijn grenzen met Oekraïne, Kroatië, Servië en Roemenië. De Europese Commissie wil meteen uitpakken met programma’s die de werkgelegenheid in de nieuwe landen opkrikken, met name in de landbouwsector. Maar dankzij de lage loonkosten lijkt ook de industriële sector in die landen te kunnen worden aangezwengeld.
Bijlage 5
Finse overheid trakteert bevolking op spotgoedkope alcohol Voor het liefhebbers van alcohol in Finland breken er gouden tijden aan. Vandaag verlaaft het land zijn hoge belastingen op bier en sterke drank en komt er een einde aan het decennia oude beleid om de Finnen door middel van hoge prijzen het drinken te houden. De verlaging van de belastingen op alcoholische dranken tot 44 procent is in de eerste plaats bedoeld om een invasie van drank uit het naburige Estland te voorkomen. Het Baltische land wordt op 1 mei lid van de Europese Unie. De Finse invoerbeperkingen die momenteel gelden gaan dan onder druk van de Europese Unie voor de bijl. De vrees bestaat dat de Finnen, die bekendstaan om hun stevige zuippartijen, massaal hun wodka en bier zullen inslaan bij hun Estse buren. Om de Finse drankindustrie een kans op overleven te bieden, offert de overheid daarom een deel van haar inkomsten op en schrapte ze fors in de belastingen. De Finse bierfederatie is daarmee aan het feest. De komende dagen en weken zullen de winkels extra bevoorraad worden. In de nacht van zondag op maandag was iedereen in de logistieke sector paraat om alle bestellingen op hun plaats te krijgen. “In drie of vier uur zal ongeveer 10 procent van onze omzet van februari de deur uitgaan”, zegt Johan Furuhjelm, de topman van Sinebrychoff, een filiaal van het Deense Carlsberg. Maar of de Finse drankindustrie door de verlaging van de accijnzen en andere heffingen en betere concurrentiepositie zijn verwerven, wordt hardop betwijfeld. Momenteel bedraagt de belasting op bier 1,43 europ er liter. Zelfs als er straks bijna de helft afgaat, dan blijft concurreren met Estland bijzonder moeilijk. Bij Baltische buur wordt er slechts 0,18 euro belasting per liter bier geheven. “We verwachten dat de verkoop in maart en april de hoogte in zal gaan. Maar daarna zullen de mensen hun alcohol in Estland kopen”, zegt Mika-Pekka Miettinen, woordvoerder van Alko. Dat staatsbedrijf had jarenlang een monopolie op de verkoop van wijn en sterke drank. Of de drank nu uit Finland of Estland komt, maakt niet uit: nu al staat vast dat de Finnen hun drankzucht alle eer aan zullen doen. Verwacht wordt dat de consumptie aanzienlijk zal toenemen van 9,4 liter per persoon vorig jaar naar 11 liter volgend jaar. “Deze maatregel is slecht voor de gezondheid. De Finnen drinken gewoon veel te veel”, zegt Lea Brandt, een verpleegster die inkopen deed bij Alko in Helsinki. De overheid regeert gelaten op de kritiek. “Wat we ook deden, het maakt geen verschil. Het zou sowieso een negatieve impact op de volksgezondheid hebben”, zegt Esa Osterberg, een onderzoeker van de Finse alcohol- en drugseenheid. “Sinds we in 1995 toetraden tot de Europese Unie wisten we dat dit (de verplichte opheffing van de invoerbeperkingen, JCS) eraan zat te komen. We hebben wat onvermijdelijk was enkel een paar jaar kunnen uitstellen.”
Bijlage 6
België blijft uitverkoren plek voor distributie en logistiek BRUSSEL – België komt in het tweejaarlijkse ‘European Distribution Report’ opnieuw naar voren als beste locatie voor de vestiging van een Europees
distributiecenter. De auteur van het rapport, de Amerikaanse vastgoedconsultent C&W/H&B, waarschuwt er evenwel voor dat de uitbreiding van de EU het zwaartepunt van de logistieke activiteiten in Europa in oostelijke richting zal doen opschuiven. “De belangrijkste troef van België is zijn ligging in het economische hart van Europa”, zegt Jef Van Doorslaer van Cushman & Wakefield Healy &Baker (C&W/H&B). “De verbindingsmogelijkheden via de weg, het spoor, het water en de lucht zij uitstekend. Ook ligt België middenin koopkrachtgebied. Daarbij komt dat prijzen voor industriële terreinen en panden her nog relatief laag zijn in vergelijking met andere landen.” De provincies Limburg en Luik zijn de interessantste locaties, aldus Van Doorslaer. “De huurprijzen zijn er het laagst en het zijn gebieden die dichtbij de economische toplocaties van Frankrijk (Elzas, Lotharingen) en Duitsland (westen) liggen.” Daarnaast scoren Brussel en Antwerpen goed toch zijn er ook enkel minpunten. Zo hebben we wel een dicht wegennet, maar slibt het langzaam dicht. Vooral de ringwegen raken stilaan verzadigd. “Dat is zeker een nadeel in het gebied tussen Antwerpen en Brussel”, Aldus Van Doorslaer. Ook wijst de studie uit dat er in de toekomst een tekort kan ontstaan aan industrieterreinen. De hoge arbeidskosten lijken niet meteen een belemmering te vormen. Enkel Nederland, Zweden en Italië scoren op dat punt nog slechter. Op de Europese ranglijst gaat België, dat in 2001 ook al als best uit de studie kwam, zijn buurlanden Frankrijk en Duitsland vooraf. Frankrijk klimt daarmee twee plaatsen. Nederland valt terug van de tweede naar de vierde plaats. “Dat komt omdat de terreinen er duurder zijn en de verkeersproblemen bij hen nog groter zijn”, zo luidt het. West-Europa scoort momenteel nog het best. Maar naarmate de Europese Unie verder naar het oosten uitbreidt, is het slechts een kwestie van tijd vooraleer de logistieke sector deze beweging volgt, zo voorspelt de studie. Zo bekleedt Tsjechië momenteel al de vijfde plaats. Bijlage 7
Chinese auto-industrie wacht op afvalrace In China zij er op dit moment zo’n 130 autoconstructeurs, wellicht iets te veel voor een economie die ‘vrij’ aan het worden is. Maar er wordt al stevig aan de boom geschud. Het zijn vooral de grote jongens die veel auto’s verkopen in China. General Motors, van de Chevrolet en de Opel, sleet er in 2003 meer dan 386 000, en marktleider Volkswagen verkocht er zelfs meer dan 600 000. Zowel Volkwagen als GM, die beide een joint venture zijn aangegaan met de inlandse groep Shanghai Automotive Industry, zagen hun autoverkoop met ongeveer 40 procent omhooggaan. Ook in 2002 was een groei van die omvang. Een stevige groei, maar binnen een erg klein volume. Minder dan 2 procent van alle auto’s die op dit moment ter wereld rondrijden, is eigendom van een Chinees, en de penetratie van automobielen in het land is ongeveer even hoog als die van de Verenigde Staten ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Maar nu het land is toegelaten tot de Wereldhandelsorganisatie en de economie aan slagkracht wint, doemt er zowaar een middenklasse op. En middenklassers hebben de neiging om auto’s te kopen.
“Op het platteland zul je de eerste jaren nog niet zoveel auto’s zien”, zegt Luc Pluym van softwaremaker LMS uit Haasrode, een bedrijf dat programma’s schrijft voor de automobielproductie. Pluym woont en werkt al sinds 1996 in China. “Op dit moment zit het gros van de consumenten in de steden. Maar het groeit.” Alleen al in Peking rijdt ongeveer de helft rond van alle automobielen die er tot nu toe in het land werden verkocht. Met de toetreding van China tot de WHO, heeft de overheid nu een groeiplan uitgezet om de automobielindustrie, een van de belangrijkste sectoren in het land, een duw in de rug te geven. “Het leuke is dat ze werkelijk een visie hebben uitgestippeld om die industrie op de sporen te zetten”, zegt Pluym. Maar niet iedereen juicht dat plan van de Chinese overheid toe. Sinds de toetreding tot de WHO is de Chinese automobielindustrie een stuk kwetsbaarder geworden zeggen analisten: het is de overheid minder en minder toegestaan om haar binnenlandse markt te beschermen. Daarom voorziet het plan voor de auto-industrie er bijvoorbeeld in dat er echter elke nieuwe auto die op de markt komt, een investeringsbedrag van minstens 150 miljoen euro moet kunnen worden voorgelegd. Het kan de doodsteek betekenen voor de kleinere automobielfabrikanten, waarvan China er hoegenaamd niet weinig telt: er zijn op dit moment immers zo’n 130 Chinese bedrijven die een afgewerkte auto produceren. “Het merendeel van die ontwikkelaars maken trucks of militaire voertuien”, zegt Pluym. “Ze zijn ook voor een groot stuk gefinancierd door de overheid, en de grens tussen subsidie en financiering is erg vaag Nu dat element begint weg te vallen, krijgen die kleine spelers het natuurlijk moeilijk omdat ze er alleen voorstaan, en moeten opboksen tegen een toenemende greep van buitenlandse fabrikanten. Er is een shake-out bezig, een afvalrace zoals we die in het westen honderd jaar geleden hebben gekend in de automobielindustrie. Kleine spelers gaan failliet, of worden opgeslorpt door de grote kleppers.” Die groten zijn eveneens Chinese bedrijven maar hebben niet toevallig bijna geheid een overeenkomst lopen met de grote fabrikanten in het westen en Japan. Naast Shanghai Automotive, dat VW en GM achter zich heeft staan, is er bijvoorbeeld ook de First Autotive groep,samenwerkt met Toyota, en Chang’An Ford, wiens naam alles verraadt. De andere bedrijfjes produceren, met een paar uitzonderingen, tussen 1 000 en 10 000 auto’s per jaar, en lopen dus allemaal gevaar om de boot te missen. Maar er kan nog alles gebeuren, denkt Pluym: het is bijvoorbeeld goed mogelijk dat enkele van die kleintjes zich verenigen of uitbreiden, en dankzij de vrijgemaakte goederenmarkt uitgroeien tot een behoorlijk groot bedrijf dat zelfs automobielen kan uitvoeren. Er zit immers een hoop knowhow in China wat specifieke automodellen betreft, zoals terreinwagens, pick-ups en trucks. “Op dit moment is er nog geen enkele van die Chinese automobielmakers die exporteert”, zegt Pluym. “Waarom zouden ze ook: ze hebben thuis een zo goed als onontgonnen markt, terwijl die in Europa, de VS en Japan helemaal vol zit. Maar binnen enkele jaren achten we het niet onmogelijk dat er een fabrikant over de grens gaat kijken. Wat we in ieder geval zien, is dat sommige kleine fabrikanten al hun naam veranderen, zodat die iets meer ‘westers’ klinkt.” Vooral de specifieke kenmerken van de Chinese markt zijn volgens Pluym de reden waarom de reuzen uit het westen eerder een samenwerkingsverband zijn aangegaan met een lokale speler dan volledig eigenhandig een filiaal te beginnen. Dat geeft ook de kleine spelers een kans om te groeien. “Een Chinese volkswagen Passat verschilt bijvoorbeeld van degene die we hier kennen zegt Pluym. “De achterbank is in China
een stuk ruimer omdat het model niet alleen als gezinswagen wordt verkocht maar ook wordt ingezet door ‘belangrijke’ Chinezen, die een chauffeur hebben.
Bijlage 8
Drogisterij-keten wil winkel in bijna elk Belgisch dorp BRUSSEL – Drogisterijketen Kruitvat kan zich maar beter wapenen, want de Duitse gigant Schlecker plant een grootscheeps offensief in België. De komende maanden wil de Europese nummer één honderden winkels openen in ons land. De groep is daarom op zoek naar winkelruimten. Schleckers missie is duidelijk: een vestiging in elk dorp mat meer dan 2 000 inwoners. In België heeft waarschijnlijk niemand er al van gehoord, maar bij onze oosterburen is Schlecker een begrip. Eén op de twee gezinnen koopt er zijn drogisterijartikelen en met gemiddeld om de drie kilometer een vestiging controleert Schlecker er 70 % van de drogisterijmarkt. De groep is bovendien de grootste drogisterijketen van Europa, voor het Britse Boots en het Nederlandse Kruidvat. Vorig jaar werd een omzet van 6,55 miljard euro gerealiseerd. Die werd gepuurd uit de verkoop van liefst 4 000 verschillende producten, van zeep tot en met foto-ontwikkeling, boeken en auto’s. En dat mede dankzij interent, want Schlecker is ook pionier op het vlak van onlineverkoop. Jobs In Duitstalige België werden vorig jaar al twee winkels geopend, en eind maart of begin april zou in het Limburgse Heusden-Zolder een derde vestiging komen, aldus het Belang van Limburg. Bovendien sloot Schlecker nog op negen andere plaatsen in ons land huurcontracten of. Hoeveel nieuwe jobs gecreëerd zullen worden, is niet duidelijk. Luc Ardies van zelfstandigenorganisatie Unizo ziet alleszins geen graten in de komt van de Duitsers. “Dertig jaar gelden had elke gemeente een drogisterij, waar je terechtkon voor verf-, schoonmaak- en verzorgingsproducten. De voorbije jaren is het aantal drogistenrijen sterk gedaald, vooral de zelfstandige zaken. Als Schlechker op basis van franchisecontracten met zelfstandigen werkt, kunnen we dat alleen maar toejuichen.” Koning Eigernaar Anton Schlecker (59) wordt in zijn eigen land de koning van de drogisterijmarkt genoemd. Hij opende zijn eerste drogisterij in 1975, en momenteel telt Duitsland al 10 150 winkels. In 1987 gooide de man zich voor het eerst op de buitenlandse markt, met enkel winkels in Oostenrijk. Daarna volgden Nederland, Spanje, Frankrijk en Italië. Eind vorig jaar telde Schlecker in Europa meer dan 13 300 vestigingen. En ook dit jaar wil de keten ruim 1 000 winkels openen.
