Licht
bewaarmagazine over Catechesemethode Het Licht op ons pad
d a p s n o op e n i z a g Ma
Het
Met tips uit de praktijk!
‘Begin gewoon! Je moet het durven’ Aurore Fernandez (Duiven)
‘Hier heten de groepen Lampionnen, Lantaarns en Fakkels’ Hante Visser (Den Haag)
informatie en praktijkverhalen
‘Groot voordeel dat deze methode prachtige kant-en-klare werkbladen heeft, mooie gebeden, verhalen en liedjes.’ Marie José Degens (Landgraaf)
H
oe neem je kinderen mee in het verhaal van God? Hoe krijgen ze plezier in bijbelverhalen, inzicht in de christelijke feesten? Hoe raken ze vertrouwd met de tien geboden, de idealen, met de sacramenten en gebeden? Hoe groeit hun liefde voor God en hun vriendschap met Jezus?
Deze complete katholieke methode maakt het eenvoudig om kinderen en jongeren steeds iets nieuws te laten ontdekken uit de geloofsschat, passend bij hun leeftijd.
Materiaal voor vijf leeftijdsgroepen: • 4-6 jaar • 7-9 jaar • 10-12 jaar • 13-15 jaar • 16+
Per leerjaar 16 bijeenkomsten
Drie leerjaren voor iedere leeftijdsgroep
inhoud 4
Hoofdredacteur John Marx
5
Geloven doe je samen
6
Wat is Het Licht op ons pad?
8
Werken met 4-6 jarigen
10
Uit de praktijk Kinderwoorddiensten in Heerlerheide
11
Auteur Carla Roetgerink
12
Werken met 7-9 jarigen
14
Uit de praktijk St. Jacobusparochie in Den Haag
16
Werken met 10-12 jarigen
18
Het Licht op ons pad op school
19
Uit de praktijk OBS De stapsteen in Herten (Roermond)
20
Uit de praktijk Light4teens in Duiven
23
Werken met 13-15 jarigen
24
Werken met 16 jaar en ouder
27
De website www.hetlichtoponspad.com
Voor de parochie maar ook geschikt voor school
j i b m o k wel Het Licht op ons pad
H
et Licht op ons pad, een methode voor doorlopende parochiecatechese, is compleet! Drie leerjaren catechese voor vijf leeftijdsgroepen. Met in elk leerjaar steeds 16 bijeenkomsten.
Op hetlichtoponspad.com vindt u (onder ‘introductie’) een filmpje en een powerpoint-presentatie over het gebruik van de catechesemethode
In dit magazine vindt u per leeftijdsgroep een overzicht van het materiaal: de werkboeken voor de deelnemers en de begeleidersboeken voor de pastores, catecheten en/of vrijwilligers die de groepen begeleiden. Zo krijgt u een totaalplaatje van de methode. Het Licht op ons pad wordt al gebruikt in parochies en op scholen. Om u daar een indruk van te geven, vindt u in dit magazine ook enkele praktijkverhalen. Vanuit verschillende delen van het land. We wensen u veel leesplezier toe! Marjet de Jong en Peter Dullaert, Adveniat geloofseducatie John Marx, bisdom Roermond, hoofdredacteur
Colofon Magazine Het Licht op ons pad Teksten
Jeanet Aartsen, Marjet de Jong Foto’s
© 2014 Adveniat geloofseducatie bv, Baarn, telefoon 088-2383600 e-mail
[email protected]. www.adveniat.nl
‘De kinderen zijn enthousiast over hún boek!’
OP ON
Productie en distributie
Euromail, Den Bosch
T H C LI HET
Vormgeving
Margreet van de Burgt, MVDBD.nl, Hilversum
S PAD
Jeanet Aartsen (bladzijde 14, 19, 20), iStock (bladzijde 1), Martinusparochie Utrecht (bladzijde 4, 20), Marjet de Jong (bladzijde 5, 10, 20, 23)
Hoofdredacteur John Marx:
‘Er is ruimte voor ieders eigen beleving’
‘D
e gedachte achter Het Licht op ons pad is dat catechese een permanent proces van inwijding is, van een wisselwerking tussen het leven van een individu en Christus.
Vrijheid Uiteraard komen dan ook de bijbelverhalen langs, het bidden, de sacramenten, de leer van de Kerk. We bieden dat de deelnemers aan, we leggen het voor. Het blijft echter niet bij kennis, bij de cognitieve doelen die we stellen. Uiteindelijk gaat het zeker ook om de affectieve doelen. We willen de kans zo groot mogelijk maken dat de deelnemers ingaan op Gods genadeaanbod, op zijn Liefde. Altijd in vrijheid én gedragen door de gemeenschap. Daartoe nemen we de deelnemers serieus, met al hun vragen en reacties. Die ruimte is er, ook in de verwerkingen.’
Dat is een hele mond vol, maar betekent uiteindelijk gewoon dat de deelnemers – van jong tot ouder – steeds opnieuw bezig zijn met de vraag: wie is Jezus voor jou op dit moment? Die vraag zal een kleuter anders beantwoorden dan een jongvolwassene. Ze worden hierbij vanuit en door de gemeenschap geholpen. Het gaat altijd over geloof in relatie tot het dagelijks leven.
4
Geloven
G
doe je samen
eloof kun je omschrijven als het in vrijheid ingaan op Gods genadeaanbod. God biedt ieder mens zijn Liefde aan, jong en oud. Dat is een persoonlijke aangelegenheid, maar heeft tegelijk een bedding in de gemeenschap. Geloven doe je samen.
Parochie Tijdens de eucharistieviering komt de geloofsgemeenschap bij elkaar om te vieren, te gedenken en het Brood te delen. Kinderen krijgen hier een deel van hun geloofsopvoeding: in de Mis, de communie- en vormselvoorbereiding, de catechesegroepen, tienerclubs, kinderwoorddiensten, de kinder- en jongerenkoren. School Ook de school kan een onderdeel zijn van de gemeenschap, omdat het geloof er handen en voeten krijgt en er catechese wordt gegeven: door de leerkracht van de basisschool, vanuit de parochie óf door een docent levensbeschouwing/godsdienst.
Zeker als het om kinderen en jongeren gaat, is de gemeenschap cruciaal. De overdracht van het geloof gebeurt ín die gemeenschap. De gemeenschap steunt en helpt een ieder op zijn of haar eigen geloofsweg. Gezin Voor een kind is het gezin een belangrijk onderdeel van die gemeenschap. Daar komt het voor het eerst in aanraking met het geloof, doordat de ouders of verzorgers het geloof voorleven. In het bidden en de feesten (Kerstmis, Pasen, Allerzielen), maar vooral in het leven van alledag met alle keuzes die daarbij horen.
De catechesemethode Het Licht op ons pad is ingebed in de gemeenschap. Het is een driejarige methode die zowel in de parochie als op school gebruikt kan worden. Ook is er een relatie met het gezin. Het werkboek gaat (af en toe) mee naar huis en het bijbelverhaal wordt nog eens gelezen. Of er is een thuisopdracht waarbij vader en moeder naar het doopsel wordt gevraagd. Om de inspiratie zichtbaar en bespreekbaar te maken kan thuis een aandachtshoekje of kijktafel worden gemaakt. Want geloven… doe je samen!
5
Parochies en scholen die nog niet eerder met dit materiaal werkten, wordt aangeraden met jaar 1 te beginnen.
Wat is
Het Licht op ons pad
H
et Licht op ons pad is een methode voor doorlopende parochiecatechese voor vierjarigen tot en met jongvolwassenen. Een aantrekkelijk aanbod om met kinderen stap voor stap de Bijbel en het christelijk geloof te verkennen. En onderweg veel te beleven en te doen!
Geen voorkennis vereist De methode werkt volgens een cyclische structuur: programmaonderdelen hebben een vaste plaats in het geheel en komen om de drie jaar verdiept terug. Deelnemers kunnen op een willekeurig moment instappen in het project. Er wordt geen voorkennis vereist. Een deelnemer die drie achtereenvolgende jaren uit het hele programma volgt, heeft een zo goed als complete catechese ontvangen, passend bij de leeftijd van dat moment. De bijeenkomsten zijn ook apart te gebruiken, elk vormt een afgerond geheel.
Er is lang aan gewerkt, maar het resultaat mag er dan ook zijn! Alle teksten en illustraties zijn speciaal voor dit project nieuw geschreven, getekend en opgemaakt door een enthousiaste groep auteurs, illustratoren en ontwerpers. Elke leeftijdscategorie heeft 16 bijeenkomsten per jaar met een tijdsduur van 90 minuten voor de parochie en/of 32 lessen van 45 minuten voor de school (zelf gemakkelijk aan te passen).
Begeleiding De catechesebijeenkomsten kunnen worden begeleid door priesters, diakens, pastoraal werk(st)ers en catecheten, door docenten en catechisten op school, maar ook door enigszins gevormde parochianen en ouders. Hiervoor bieden begeleidersboek en website voldoende achtergrondinformatie en tips.
6
In het gevarieerde programma komen de Bijbel, de geloofsbelijdenis, de Tien Geboden, de sacramenten en het gebed in elke leeftijdscategorie aan bod Het Licht op ons pad Op initiatief van het bisdom Roermond. In samenwerking met het Officium Catecheticum (Utrecht) en de Interdiocesane Commissie voor Catechese (Brussel). Met imprimatur van Mgr. dr. E. de Jong, hulpbisschop Bisdom Roermond. Met aanbeveling van kardinaal dr. W.J. Eijk, aartsbisschop van Utrecht en mgr. dr. A.J. Léonard, aartsbisschop van Mechelen-Brussel.
7
Werken met 4-6 jarigen Extra’s Jaar 1: regenboogpuzzel en placemat Jaar 2: bouwplaat van een kerststal Jaar 3: wenskaarten Werkboek 4-6 jaar Paperback, 21 x 26 cm, full colour 136-140 bladzijden Prijs € 12,50
Voor de begeleiders Alle aanwijzingen voor een geslaagde bijeenkomst staan overzichtelijk bij elkaar in dit begeleidersboek. Per bijeenkomst wordt een overzicht gegeven van de doelstelling, het tijdpad, en de benodigdheden. Ook vindt u er achtergrondinformatie voor uzelf en teksten om te gebruiken in de bijeenkomst. Schema zie bladzijde 9.
Een en al beleving voor de allerjongsten Op deze leeftijd is het beleven belangrijk! Er komen tal van bijbelverhalen langs:
Begeleidersboek 4-6 jaar Paperback, 18,5 x 23 cm 136 bladzijden Prijs € 20,00
Jaar 1 De kinderen worden meegenomen in de verhalen van de het begin zoals: de schepping, de ark van Noach en Abraham en Sara. En ze horen de verhalen van Jezus: zijn geboorte en doop, Jezus als kind in de tempel, de bruiloft in Kana en het verhaal van zijn lijden en verrijzenis. Jaar 2 De kinderen raken vertrouwd met de oudtestamentische bijbelverhalen over de broers Esau en Jakob, over de koningen Saul en David en anderen. Ook wordt verteld over de wonderen die Jezus deed, zoals de genezing van een blinde en van een ziek meisje en de storm op het meer die hij stilt. Daarnaast komen vergeving en vertrouwen aan de orde. Jaar 3 In dit jaar horen de kinderen de verhalen over Jozef en zijn dromen, over de uittocht uit Egypte onder leiding van Mozes en over de Tien Geboden. Ze leven mee met de sterke Simson en met koning Salomo die een tempel voor God maakte. Verder wordt verteld hoe Jezus de kinderen bij zich riep en hoe Hij op weg ging naar Jeruzalem voor zijn laatste dagen op aarde.
Teksten: Carla Roetgerink, Edith Vos, Marjet de Jong (Zevensprongliedjes) Illustraties: Willeke Brouwer
De kleuters leren verder de beginselen van het bidden voor zichzelf en voor anderen en de waarde van delen. Ze horen over het eerste begin van de Kerk en leren een heilige beter kennen: Sint Nicolaas.
De bijeenkomsten zijn ook geschikt als peuter-/kleuterviering in aanwezigheid van ouders of verzorgers! De liedjes voor de bijeenkomsten van jaar 1 zijn te beluisteren op de website (onder ‘Zevensprongliedjes’). Ze worden gezongen door het jeugdkoor Suëstra van de parochie H. Amelberga uit Susteren, onder leiding van dirigente Yvonne van Helvert-Demandt.
TIP
Er is aandacht voor alle zintuigen: een steeds wisselende kijktafel, speelse werkvormen en iets te drinken tussendoor. Het bijbelverhaal wordt herhaald in de vorm van een Zevensprongliedje. Thuis kunnen ouders en kinderen doorgaan op het verhaal en het werkblad afmaken.
8
t hemel en aarde puzzeltje doen. st 1 - God schep kun je samen het kleurplaat af is, n? je kunt. Als de Kun je ze vinde ping zo mooi als met de letter B. Kleur de schep laat beginnen n op de kleurp Drie van de dinge
nkom Werkblad bijee
Overzicht van Het Licht op ons pad, 4-6 jaar Boek leerjaar 1 Boek leerjaar 2 Boek leerjaar 3 Eerste periode 1 Scheppingsverhaal Sept-nov 2 Adam en Eva 4 bijeenkomsten 3 Kaïn en Abel 4 Ark van Noach Tweede periode 5 Abram en God Nov-dec 6 Isaak 4 bijeenkomsten 7 Sint Nicolaas 8 Kerstmis
1 2 3 4
De toren van Babel Esau en Jakob Jakob verzamelt vee Jakob en Esau
5 Saul wordt koning 6 David 7 Sint Nicolaas 8 Kerstmis
1 De uittocht 2 Eten uit de hemel 3 Tien Geboden 4 Simson 5 Jozef droomt 6 Dromen komen uit 7 Sint Nicolaas 8 Kerstmis
Gezamenlijke kerstviering Derde periode 9 Drie koningen Jan-vasten 10 Jezus in de tempel 4 bijeenkomsten 11 Doop door Johannes 12 Water in wijn
9 10 11 12
Vierde periode 13 Lijdensverhaal Vasten-Pasen 14 Pasen 2 bijeenkomsten
13 Het einde? 14 Jezus is niet dood, Hij leeft!
De blinde gaat zien Een meisje staat op Lazarus leeft Storm op het meer
9 10 11 12
Jezus en de kinderen Naar Jeruzalem Leerling van Jezus zijn Laatste avondmaal
13 Laatste dag samen 14 Een nieuw leven
Gezamenlijke paasviering en diaconale actie Vijfde periode 15 Emmaüsgangers Pasen-zomer 16 De eerste gemeente 2 bijeenkomsten
15 Jezus wandelt over het water 15 Koning Salomo 16 Zacheüs begint opnieuw 16 Een tempel voor God
Voor uitgebreidere informatie zie www.hetlichtoponspad.com, code 1247
9
Het Licht op ons pad
in kinderwoorddiensten
I
n de Sint Corneliusparochie in Heerlerheide zijn al jarenlang kinderwoorddiensten. Op deze manier maken kinderen kennis met de Kerk. Ze horen de bijbelverhalen en verwerken deze door middel van knutselen, kleuren, lezen, zingen of toneel. Marie-José Degens is al twintig jaar vrijwilliger bij de kinderwoorddiensten. Ze vertelt: ‘Gedurende de laatste maanden gebruik ik steeds vaker bijeenkomsten uit Het Licht op ons pad. Zeker als we het hebben over Driekoningen, Pasen, Kerstmis en Sint Nicolaas. Maar ook bij het verhaal van de storm op het meer, Zacheüs en nog veel meer... Het is een groot voordeel dat deze methode prachtige kant-en-klare werkbladen heeft, mooie gebeden, verhalen en liedjes. Daardoor vergt de voorbereiding zeer weinig tijd! Bovendien ziet alles er heel kleurrijk en kindvriendelijk uit.’
10
Auteur Carla Roetgerink:
‘Catechese is een belangrijke voorwaarde voor levende kerk’
Z
e is pastoraal werkster in onder meer Borne in Twente en werkte als auteur mee aan het eerste leerjaar van Het Licht op ons pad voor de 4-6 jarigen. Met veel plezier, want haar hart ligt bij de catechese. Ze signaleert trends op het gebied van de catechese: een teruggang in de deelname, maar ook van bewust kiezende ouders en kansen door schaalvergroting.
Je bouwt op meerdere generaties? ‘Ik merk dat er over het algemeen nog maar heel weinig kennis is. Je moet qua kennis haast op een nulpunt beginnen. Zelf wil ik de catechese breder trekken dan alleen de voorbereiding op de sacramenten communie en vormsel. Dat betekent bij de jongsten beginnen en verder bouwen. Want catechese is wezenlijk voor de opbouw van de Kerk. Voor onze maandelijkse kleutervieringen gebruiken we Het Licht op ons pad. Net als op veel andere plekken in Nederland is hier sprake van samenvoeging van parochies. Schaalvergroting is soms moeilijk, maar er zijn ook winstpunten. Ik kan nu voor meerdere parochies een bijeenkomst aanbieden over bijvoorbeeld bijbelverhalen lezen of geloofsopvoeding. En dan heb ik wel een zaal vol ouders.’
Leeft de geloofsoverdracht hier? ‘Hier in Twente werd de voorbereiding van communie en vormsel vaak gedaan op de basisscholen, door de leerkrachten. Maar de leerkrachten zijn steeds minder betrokken bij de Kerk en hebben minder kennis. Ook zijn er minder communicanten en vormelingen. Maar de ouders die er wél voor kiezen, doen dat heel bewust. Zij willen dus een goede voorbereiding. Nu gaat de voorbereiding weer terug naar de parochies. Het mooie is dat deze bewust kiezende ouders én grootouders – er zijn hier nu vijf oma’s actief! – hulpouder zijn bij de voorbereiding. Wij komen bij elkaar om de bijeenkomsten voor de kinderen door te spreken. En zo heb je er zomaar een groep volwassenencatechese bij!’
Wat is het belangrijkste volgens jou? ‘Eigenlijk hoeven we maar één ding te doen. En dat is zorgen dat kinderen niet kwijtraken wat ze van nature hebben. Jonge kinderen hebben een enorme ontvankelijkheid voor het geloof. Je merkt dat als je met hen optrekt. Alle mensen komen bij God vandaan en zijn vervolgens een leven lang onderweg naar God toe. Dat is de basis van waaruit ik werk.’
11
Werken met 7-9 jarigen Werkboek 7-9 jaar Paperback, 21 x 26 cm, fullcolour 112-128 bladzijden Prijs € 12,50
Voor de begeleiders Alle aanwijzingen voor een geslaagde bijeenkomst staan overzichtelijk bij elkaar in het begeleidersboek. Per bijeenkomst wordt een overzicht gegeven van de doelstelling, het tijdpad, en de benodigdheden. Ook vindt u er achtergrondinformatie voor uzelf en teksten om te gebruiken in de bijeenkomst. Schema zie bladzijde 13.
Nieuwsgierig luisteren en meedoen Op deze leeftijd zijn kinderen geïnteresseerd in feiten en weetjes bij de verhalen.
Begeleidersboek 7-9 jaar Paperback, 18,5 x 23 cm Prijs € 20,00
Jaar 1 De kinderen maken kennis met de oudste geschiedenissen uit het Oude Testament zoals de schepping, de zondvloed en Abraham. Ook de basisverhalen uit het Nieuwe Testament komen aan bod, zoals de geboorte van Jezus, zijn bezoek aan de tempel, zijn doop, zijn kruisweg, lijden en verrijzenis. Er wordt verteld over de oorsprong van de Kerk met Pinksteren.
Tekst: Jack Visker, Susan Baltussen Illustraties: Els van Egeraat
Jaar 2 De kinderen raken vertrouwd met prachtige bijbelverhalen uit het Oude Testament zoals de toren van Babel en David en Goliat. Uit het Nieuwe Testament horen de kinderen genezingsverhalen en de bekering van Zacheüs. Ook staan ze stil bij de betekenis van Pasen. Jaar 3 In dit leerjaar horen de kinderen het verhaal van Jozef en zijn dromen, van de uittocht onder leiding van Mozes, het eten uit de hemel, de Tien Geboden en Simson. Uit het Nieuwe Testament horen ze over de storm op het meer, de kinderen bij Jezus, Palmpasen, het laatste avondmaal en de Emmaüsgangers. Er is aandacht voor gebeden als het ‘Onze Vader’ en het ‘Wees gegroet’ en voor de sacramenten doop en eucharistie. Ze leren verschillende heiligen beter kennen, onder wie Sint Nicolaas. Ook de opbouw van de Goede Week wordt uitgelegd. De verwerkingsvormen zijn speels en actief. Extra’s Jaar 1: pinkstermobile Jaar 2: knutselvel boom Jaar 3: wenskaarten
12
Het materiaal voor 7-9 jarigen is geen communieproject, maar wel te gebruiken als onderdeel van de voorbereiding op de eerste heilige communie. In 2016 verschijnt een volledig bijpassend communieproject.
TIP
Overzicht van Het Licht op ons pad, 7-9 jaar Boek leerjaar 1 Boek leerjaar 2 Boek leerjaar 3 Eerste periode 1 Scheppingsverhaal 1 De toren van Babel 1 Jozef de dromer Sept-nov 2 Adam en Eva 2 Isaak en Jakob 2 Dromen worden waar 4 bijeenkomsten 3 Kaïn en Abel 3 Saul en David 3 Mozes gered 4 Ark van Noach 4 David en Goliat 4 God toont zich aan Mozes Tweede periode Nov-dec 4 bijeenkomsten
5 6 7 8
Abram, Sarai en God Abraham en Isaak Sint Nicolaas Kerstmis
5 6 7 8
Jezus in de tempel Doop door Johannes Uitdrijving boze geest Genezing zieke
9 10 11 12
Salomo, wijze koning Sint Nicolaas Maria krijgt een boodschap Herders krijgen een boodschap
5 6 7 8
God geeft eten en regels (Mozes) Simson Sint Nicolaas Kerstmis
Gezamenlijke kerstviering Derde periode Jan-vasten 4 bijeenkomsten
9 10 11 12
Vierde periode 13 Pasen, toen alles leek mis te gaan Vasten-Pasen 14 Pasen, toen het weer goed kwam 2 bijeenkomsten
De melaatse De honderdman Een bezetene wordt genezen De doofstomme spreekt
13 Het lijdensverhaal 14 Pasen, een nieuwe dag
9 10 11 12
Storm op het meer Jezus wil dicht bij je zijn Een koning op een ezel Een bijzonder maal
13 Goede Vrijdag 14 Pasen: Jezus leeft!
Gezamenlijke paasviering en diaconale actie Vijfde periode 15 Pinksteren 1 15 Een bijzondere boottocht Pasen-zomer 16 Pinksteren 2, de eerste gemeente 16 Alles wordt anders voor Zacheüs 2 bijeenkomsten
Voor uitgebreidere informatie zie www.hetlichtoponspad.com, code 1247
13
15 Emmaüsgangers 16 Het verhaal gaat verder!
S PAD
HT LIC
HET
OP ON hante visser werkt al voor het tweede jaar met Het Licht op ons pad
‘Een prima methode voor meerjarige catechese’
Z
ondag 10.15 uur. Bij de pastorie van de St. Jacobusparochie in Den Haag komen de eerste ouders en kinderen aanlopen. Het koor oefent nog voor de mis, dus wordt er even buiten gewacht. Daarna kan iedereen naar binnen. De jonge kinderen gaan meteen spelen. Nieuwkomers worden hartelijk welkom geheten en er is koffie en thee.
Lampionnen Bij de lampionnen – kleuters 4-6 jaar – staat vandaag het verhaal van de opwekking van Lazarus centraal. Na het ontsteken van de kaars wordt het verhaal gelezen. De verwerking is een kleurplaat met taart, slingers, baby én grafsteen en bidprentje. De kinderen kleuren heel geconcentreerd de plaatjes die bij de dood horen donker en de plaatjes die bij het leven horen licht. Daarna kleien ze het graf waar Lazarus uit opstond. Lantaarns De groep kinderen uit de middenbouw – 7-9 jaar – heten de Lantaarns. Zij lezen het verhaal van de bezeten man die door Jezus genezen werd. Na het kringgesprek gaan ze aan de slag met ‘hoe je vanbuiten en vanbinnen bent’. God kent jou, zowel je buitenals je binnenkant. Op papieren poppetjes kunnen de kinderen schrijven en tekenen hoe ze zich vanbuiten en vanbinnen voelen. Ze sluiten af met een verhaal waarin de bezetene zelf aan het woord komt. Na de zending wordt de kaars weer gedoofd.
Voordat het catechese-uur in verschillende groepen begint, is er een gezamenlijke opening. Een meisje met een gouden turnmedaille om krijgt applaus. Ze straalt van oor tot oor. Daarna wordt een openingslied gezongen en een ‘Wees gegroet’ gebeden. Vervolgens gaan de kinderen groep voor groep naar hun eigen ruimte.
14
Hante Visser van het team kindercatechese over Het Licht op ons pad: ‘Wij zochten voor onze catechesegroepen een methode die meerdere jaren materiaal biedt voor een bepaalde leeftijdsgroep. Anders horen de kinderen steeds dezelfde verhalen. We kwamen uit bij Het Licht op ons pad en dat bevalt prima. In het begeleidersboek staat voldoende om de bijeenkomst goed te kunnen voorbereiden. Ook voor leken. Soms spreken we een onderwerp – bijvoorbeeld over de biecht – door met de pastoor of met een broeder van St. Jan.
Fakkels Er zijn deze zondag maar een paar ‘Fakkels’ (kinderen van 10-12 jaar). Een aantal oefent voor een musical en er is iemand ziek. Ook hier gaat de kaars aan en worden er bijbelverhalen gelezen: over het laatste avondmaal én over de Emmaüsgangers. De verwerking is een uitleg – met tekeningen – over liturgische voorwerpen van textiel en het kerkelijk vaatwerk. Een jongen kan sommige voorwerpen benoemen vanuit zijn ervaringen als misdienaar.
In plaats van doordeweeks houden we de catechese tussen de mis van 9.00 uur en de gezinsmis van 12.00 uur. Altijd op de 1e en 3e zondag van de maand. Gezinnen kunnen dan vóór de catechese de mis van 9.00 uur volgen of daarna naar de gezinsmis gaan. Dat is voor sommige kinderen wat lang, maar onze ervaring is dat het wel kan.
‘We beleven het geloof in het lezen, bidden, zingen, in spel en in het samenzijn’
De ouders van de kinderen die komen zijn betrokken en enthousiast. We zijn begonnen met vier gezinnen, en inmiddels komen er gemiddeld zo’n dertig kinderen per keer. Het is geen school, we beleven het geloof in het lezen, bidden, zingen, in spel en in het samenzijn. Mist een gezin een keer een bijeenkomst, dan is dat niet zo erg. Soms mailen ouders als ze niet kunnen. Dan geef ik door waar het die zondag over gaat, zodat ze het verhaal thuis kunnen lezen. Aan het einde van het seizoen krijgen de kinderen hun eigen werkboek mee naar huis.’
Tussendoor brengen twee vaders limonade en koek naar alle groepen. Na ongeveer een uur is iedereen weer terug in de grote zaal. Een jongen die in de afgelopen week jarig was wordt toegezongen en krijgt een cadeautje. De vakantiekampen van de broeders van Sint Jan worden onder de aandacht gebracht en er worden nog enkele liederen gezongen. Sommige gezinnen gaan naar huis, andere volgen de Mis van 12.00 uur.
15
Werken met 10-12 jarigen Werkboek 10-12 jaar paperback 21 x 26 cm, fullcolour 104-128 bladzijden Prijs € 12,50
Steeds meer weten en zelf nadenken Kinderen in de bovenbouw willen meer weten. Ze willen hun eigen gelovige standpunt verkennen. Ze zijn bezig met de overgang van basisschool naar voortgezet onderwijs. Sommigen bereiden zich voor op het vormsel. In dit werkboek daarom actieve werkvormen met veel interactie.
Voor de begeleiders
Jaar 1 Er is aandacht voor minder bekende delen uit het Oude Testament , zoals Wijsheid, Job en de profeten, maar ook voor de schepping, Noach en Abraham. Uit het Nieuwe Testament de twee geboorteverhalen van Jezus, zijn doop, zijn lijdensweg en Pasen. Ook ruime aandacht voor de heilige Geest, de ‘vuurdoop’, die van vissers mensenvissers maakte en waardoor de Kerk nog steeds bestaat. Jaar 2 In dit leerjaar wordt er verteld over eigenzinnige figuren in de Bijbel zoals de profeet Jona en Saulus, die later de apostel Paulus werd. Uit het Nieuwe Testament ook het verhaal over de verloren (en teruggevonden) zoon en over de vrouw die weende aan Jezus’ voeten. De komst van Jezus als Gods Zoon betekent dat God steeds opnieuw wil beginnen met ons. Ook ruime aandacht voor Pasen en Pinksteren. Jaar 3 De kinderen horen over de zondeval, de bevrijding en uittocht uit Egypte, de Tien Geboden en hoe moeilijk het is regels na te komen De zaligsprekingen van Jezus komen aan bod, de wonderbare spijziging, parabels en opwekkingsverhalen. Ook de betekenis van de verrijzenis zoals Paulus die uitlegt in een brief aan de Korintiërs. Er is ruime aandacht voor Maria, haar Magnificat en het ‘Wees gegroet’, dienstbaar zijn en diaconie. En de kruiswegstaties komen aan bod.
Alle aanwijzingen voor een geslaagde bijeenkomst staan overzichtelijk bij elkaar in dit begeleidersboek. Per bijeenkomst wordt een overzicht gegeven van de doelstelling, het tijdpad, en de benodigdheden. Ook vindt u er achtergrondinformatie voor uzelf en teksten om te gebruiken in de bijeenkomst. Schema zie bladzijde 17. Begeleidersboek 10-12 jaar Paperback, 18,5 x 23 cm Prijs € 20,00 Tekst: Liesbeth Stalmeier, Lidwien Meijer, John Marx, Ineke van Cuijk Illustraties: Helen van Vliet
Extra’s Jaar 1: gebedskaarten met standaard Jaar 2: knutselvel drieluik transparant Jaar 3: wenskaarten
16
Follow up na het vormsel Het vormsel is voor veel kinderen/jongeren een moment waarop ze heel ontvankelijk zijn voor het geloof. Ze hebben catechese gevolgd en er naartoe geleefd. Ze hebben elkaar beter leren kennen. Ook de ouders zijn er nauw bij betrokken. Het is een moment dat de Geest volop werkt. Hét moment om een catechesegroep te starten! In 2015 verschijnt een volledig bijpassend vormselproject.
Overzicht van Het Licht op ons pad, 10-12 jaar Boek leerjaar 1 Boek leerjaar 2 Boek leerjaar 3 Eerste periode 1 Scheppingsverhaal 1 Bekering Paulus Sept-nov 2 Boek Wijsheid 2 Het gebed 4 bijeenkomsten 3 Ark van Noach 3 De Kerk 4 Roeping Abraham 4 De verzoeking in de woestijn Tweede periode 5 Job 5 Geroepen door God (Jona) Nov-dec 6 De ziekenzalving 6 De geloofsbelijdenis 4 bijeenkomsten 7 Geboorteverhaal naar Lucas 7 Toeleven naar Kerstmis 8 Geboorteverhaal naar Matteüs 8 Herders krijgen een boodschap
1 2 3 4
De uittocht De Tien Geboden Afspraken nakomen (zondeval) Zaligsprekingen
5 6 7 8
Dienstbaar zijn (diaconie) Dienstbaarheid van Maria Jezus geboren; nederig en dienstbaar Jezus geboren; feest én dreiging
Gezamenlijke kerstviering Derde periode 9 Profeten 9 Jan-vasten 10 Doop door Johannes 4 bijeenkomsten 11 De Geest, helper en trooster 10 11 12 Vuurdoop, doopsel en vormsel 12 Vierde periode Vasten-Pasen 2 bijeenkomsten
13 De weg van Jezus 14 Pasen
Driekoningen, de voltooiing van Kerstmis Vergeving De intocht in Jeruzalem Het laatstste avondmaal
13 Het lijdensverhaal 14 Pasen
9 Wonderbare spijziging 10 Parabel van de zaaier 11 Uitleg parabels 12 Opwekkingsverhalen 13 Lijden en sterven 14 De verrijzenis
Gezamenlijke paasviering en diaconale actie Vijfde periode 15 Roeping van de twaalf apostelen 15 Pinksteren Pasen-zomer 16 Doe mee 16 Het laatste oordeel 2 bijeenkomsten
Voor uitgebreidere informatie zie www.hetlichtoponspad.com, code 1247
17
15 Geloof?! Waar sta jij voor? 16 Geloof?! De verrijzenis
A D P S
HT LIC
HET
Het Licht op ons pad
op school
OP ON
De catechesemethode Het Licht op ons pad is ook geschikt voor gebruik op school. De methode bevat per leerjaar16 bijeenkomsten. Voor de school gaat de methode uit van 45 minuten per bijeenkomst. Van deze 16 bijeenkomsten zijn vrij makkelijk 32 lessen te maken: De eerste keer: geheel volgens de handleiding. Kies één verwerkingsvorm. De tweede keer: herhaal kort de vorige les en kies een extra verwerkingsvorm. Er is materiaal genoeg. Voor bijeenkomsten in de parochie gaat de methode namelijk uit van 90 minuten. En er staan extra’s op www.hetlichtoponspad.com. Basisonderwijs In het basisonderwijs zijn er verschillende mogelijkheden voor catechese. • Op katholieke basisscholen kan men Het Licht op ons pad gebruiken voor de lessen godsdienst/levensbeschouwing. • Op openbare scholen kunnen katholieke ouders aan de schoolleiding vragen om katholiek godsdienstonderwijs onder schooltijd. De school kan daarvoor een rijkssubsidie aanvragen. Vaak gaat het om 1 lesuur in de week. Deze lessen vallen onder het zogenaamde GVO: godsdienstig vormingsonderwijs. De docenten zijn in dienst van het rooms-katholieke GVO. De school treedt uitsluitend op als gastheer. Zie voor meer informatie: www.gvoenhvo.nl. Er zijn ook scholen waar vrijwilligers uit de parochie de godsdienstlessen onder schooltijd geven. Dat gebeurt in overleg tussen school en parochie. Soms geeft de parochie de vrijwilliger een (kleine) vergoeding. • Er zijn ook katholieke scholen waar vrijwilligers of professionals vanuit de parochie godsdienst- lessen na schooltijd verzorgen. Dit valt volledig onder de verantwoordelijkheid van de parochie, maar de school stelt wel een ruimte beschikbaar. Het Licht op ons pad heeft materiaal voor drie leeftijdscategorieën op de basisschool: 4-6 jaar: de kleutergroepen (groep 1 en 2) 7-9 jaar: de middenbouw (groepen 3, 4 en 5) 10-12 jaar: de bovenbouw (groepen 6, 7 en 8) Voortgezet onderwijs In het voorgezet onderwijs is er het vak levensbeschouwing/godsdienst. Op katholieke scholen voor voortgezet onderwijs kan Het Licht op ons pad gebruikt worden als lesmateriaal. Het Licht op ons pad heeft materiaal voor: 13-15 jaar: de onderbouw (klassen 1-3) 16 +: de bovenbouw (klas 4 en hoger)
18
18
De drie leerjaren in één leeftijdscategorie bevatten een complete catechese, passend bij die leeftijd
Op de openbare basisschool De Stapsteen in Herten – onder de rook van Roermond – krijgt een aantal kinderen uit de groepen 2, 3, 5, 6 en 7 godsdienstles onder schooltijd. Niet in groep 1, want die verandert steeds van samenstelling omdat er geregeld nieuwe kleuters instromen. En ook niet in groep 4 en 8, want die krijgen sacramentencatechese – communie en vormsel – na schooltijd. De 16 godsdienstlessen per jaar worden verzorgd door twee vrijwilligers uit de St. Michaëlparochie.
Godsdienstles
op de OBS De Stapsteen in Herten Lilian Bastings geeft de godsdienstlessen al zo’n 10 jaar: ‘Op deze plek stond vroeger de Sint Jozefschool. Er werd een nieuwe school gebouwd: De Stapsteen. Van overheidswege moest dit een openbare school worden, zodat er genoeg openbaar onderwijs in de regio zou zijn. De katholieke ouders zijn toen bij elkaar gaan zitten en zijn met de school overeengekomen dat er godsdienstles gegeven wordt onder schooltijd. Ik geef als vrijwilliger deze lessen aan de groepen 2 en 3.
‘De kinderen zijn enthousiast over hún boek!’ We gebruiken nu voor het tweede jaar Het Licht op ons pad en dat bevalt goed. De ouders kunnen hun kind(eren) voor de godsdienstles opgeven en betalen zelf het werkboek. Het begeleidersboek biedt achtergrond en extra verwerking. Ik hoef nu niet meer zelf alles bij elkaar te zoeken. Dat is heel prettig. En de achtergrond die ik lees inspireert me steeds opnieuw! De kinderen vinden het mooi om zelf een boek te hebben. Het is echt hún boek. Met Kerst mag het een tijdje mee naar huis, en aan het einde van het jaar krijgen ze het mee.’ Uit de twee groepen 2 van De Stapsteen komen er 12 kleuters naar de les van ‘juf Lilian’. Vandaag wordt het verhaal van Jezus’ veroordeling en kruisiging verteld. De kleuters praten na over dingen die verdrietig zijn en Lilian legt uit wat mensen bedoelen met het kruis dragen. Ze laat ook een devotiekaars uit de kerk zien met een afbeelding erop van ‘Onze lieve Vrouwe van rust’. Ook bij haar kun met je verdriet terecht. De verwerking is een kleurplaat met gedeelten uit het verhaal. De kleuters moeten de plaatjes met cijfers in de goede volgorde zetten. Daarna mogen ze in een bakje met aarde zaad zaaien. Dat lijkt dood. Maar… Juf Lilian zal de gezaaide zaadjes de volgende keer weer meenemen! Aan het slot levert iedereen zijn werkboek weer in en krijgt iedere kleuter een sticker.
19
Aurore Fernandez leidt catecheseclub Light4teens in Duiven
A
‘Je moet gewoon beginnen!’
urore Fernandez startte afgelopen seizoen een catecheseclub voor tieners in de parochie HH Vier Evangelisten in Duiven. Aurore komt oorspronkelijk uit Frankrijk, waar ze vanaf haar 8e tot haar 16 e jaar (vormselleeftijd) catechese volgde.
Light4teens ‘Na de zomer ben ik gestart. We zijn begonnen met drie tieners en binnenkort komt er een vierde lid bij; langzaamaan wordt ons groepje groter. De meiden vonden ‘club’ leuker klinken dan ‘catechese’ en verzonnen zelf de naam Light4teens. We gebruiken het eerste leerjaar van Het Licht op ons pad voor 10-12 jarigen. De bijeenkomsten zijn twee keer per maand in het parochiecentrum van Duiven, op zaterdag van 9.00 tot 10.30 uur. We zijn nu bij bijeenkomst 12 over de werking van de heilige Geest. We hebben het pinksterverhaal gelezen, de jongeren hebben onze pastoraal werkster Elly Lemmen geïnterviewd en we hebben een ‘glas-in-lood’ geknutseld met de symbolen van de heilige Geest.’
‘De catechese werd daar buiten de school gegeven. Eerst door zusters, later namen vrijwilligers uit de parochies het over. Ik ben er jarenlang met plezier heengegaan en heb daar veel geleerd. Hier in Duiven komen de kinderen van 6 tot 9 jaar zes keer per seizoen bij elkaar. Ik wilde wel iets beginnen voor de tieners, ook omdat mijn kinderen in die leeftijd kwamen en er behoefte aan hadden. Op zoek naar een catechesemethode kwam ik Het Licht op ons pad tegen. Vorig jaar juni ging ik naar een impulsdag van deze methode en was toen helemaal verkocht!’
Begeleidersboek heel compleet ‘Ik ben nog steeds heel enthousiast. Met de informatie uit het begeleidersboek kun je je goed voorbereiden, ook als leek. Alles staat uitgewerkt en je kunt zien hoeveel tijd iets vraagt. Er staan ook extra verwerkingen in, zodat je de werkvormen kunt aanpassen aan jouw groep.’ Tips voor het starten van een tienergroep: • Begin gewoon! Je moet het durven. • Wees niet bang als je groep niet groot is. Jezus zei zelf: ‘Waar twee of drie in mijn naam bijeen zijn, daar ben Ik in hun midden.’ • Betrek de jongeren erbij: verzin samen een naam voor de catecheseclub. • Schakel de tieners in bij de pr (parochieblad, website, posters, huis-aan-huiskrant) en maak samen met hen de persoonlijke uitnodigin- gen. Zij weten prima wat aansluit en wat niet. • Vertel regelmatig in een gezinsviering van jullie doen. • Organiseer met je club een jongerenviering.
20
Voorbeeld van een werkblad uit Werkboek jaar 1, 10-12 jaar bijeenkomst 8. Illustratie Helen van Vliet.
21
bijpassend materiaal
Pasen stap voor stap De kruisweg van Jezus verteld aan kinderen
14,50
Bij dit project hoort een prentenboek met de kruisweg. Hoe vertel je jonge kinderen iets over de laatste uren van Jezus, zo dat de blijdschap van Pasen echt overkomt? In dit prentenboek is Franciscus van Assisi de verteller, die de kinderen langs de bekende staties leidt. Bij elke statie schreef Jack Visker een korte tekst en tekende Els van Egeraat een ontroerende illustraties. Extra: cd-rom met alle tekeningen. U kunt deze op scherm of wand projecteren terwijl u de tekst voorleest. Pasen stap voor stap. De kruisweg van Jezus verteld aan kinderen Gebonden, full colour, 40 pagina’s met cd-rom. ISBN 978 94 9104 216 4 Prijs € 14,50
Marie-Hélène Delval / Ulises Wensell
Schitterende
bijbelverhalen om voor te lezen
22,50
Schitterende bijbelverhalen om voor te lezen Lees gezellig voor, terwijl de kinderen de prachtige tekeningen bekijken die tot in detail zijn uitgewerkt. De schepping, de toren van Babel, de ark van Noach, de avonturen van Abraham en Sara, Mozes met het volk, David en Goliat, Jonas en Daniël. Alle bekende verhalen komen langs. Ook het Nieuwe Testament komt ruim aan bod: het leven van Jezus en zijn vrienden. Iets oudere kinderen kunnen de verhalen ook zelf lezen. Schitterende bijbelverhalen om voor te lezen Gebonden, 163 bladzijden 22,5 x 29 cm full colour geïllustreerd ISBN 978 94 91042 30 0 Prijs € 22,50
Bestel op www.adveniat.nl of in de boekwinkel
Werken met 13-15 jarigen Voor de begeleiders Alle aanwijzingen voor een geslaagde bijeenkomst staan overzichtelijk bij elkaar in dit begeleidersboek. Per bijeenkomst wordt een overzicht gegeven van de doelstelling, het tijdpad, en de benodigdheden. Ook vindt u er achtergrondinformatie voor uzelf en teksten om te gebruiken in de bijeenkomst. Schema zie bladzijde 26. Begeleidersboek 13-15 jaar Paperback, 18,5 x 23 cm Prijs € 20,00
Tieners onderzoeken en willen begrijpen
Tekst: Marcus Vankan pr., Willien van Wieringen Illustraties: John Rabou
Tieners willen serieus genomen worden in hun visie op het leven en in hun geloofservaring. Jaar 1 In dit werkboek is er aandacht voor de spanning tussen vrijheid, roeping en het maken van keuzes. Stevige bijbelverhalen komen aan bod: het geluid van de profeten Jeremia en Jesaja, Psalm 8, Paulus over de liefde. Het verschil tussen de vier evangeliën wordt verhelderd. De jongeren staan stil bij allerlei vormen van meditatie en gebed. In de laatste bijeenkomsten over ‘de heiligheidsfactor’ maken ze kennis met mensen die op een inspirerende manier voor een leven met God hebben gekozen. Jaar 2 Dit leerjaar is er aandacht voor de boodschap van de profeten; wie zijn zij en wat hebben ze te zeggen? Ook wordt vanuit het christelijk geloof naar de manier van geloven van joden en moslims gekeken. En zijn er bijeenkomsten over bidden, over de geloofsbelijdenis en over het paasfeest. Jaar 3 In dit jaar komen de Tien Geboden aan bod. Met speciale aandacht voor het 7e en 8e gebod, de sociale leer van de Kerk en moeder Teresa. Het drievoudig ambt van Christus wordt uiteengezet: priester, profeet, koning. Zalving, wijding en alle zeven sacramenten krijgen aandacht. En tot slot de zaligsprekingen als weg naar geluk.
TipS voor het starten van een catechesegroep
met jongeren (13-15 jaar en 16+)
Een oproep in een parochieblad om een catechesegroep met jongeren te starten levert soms weinig of geen respons op. Wat wel kan werken, is een catechesegroep starten met een bestaande groep zoals een jongerenkoor. Of met groepen die rond een thema of activiteit bijeenkomen, zoals de (voormalige) vormselgroep of een bedevaartgroep. Denk bij deze groepen niet direct aan een catechese van 16 bijeenkomsten in een jaar. Wellicht werkt 2 x 4 bijeenkomsten wel (4 x in het najaar, 4 x in het voorjaar). Eén leerjaar van Het Licht op ons pad gaat dan twee jaar mee. Steek laagdrempelig in (zorg altijd voor borrelnootjes en cola!). En let erop dat de begeleiders de leefwereld van jongeren kennen en/of aanvoelen.
Extra’s Jaar 1: waxinehouder met gebeden voor thuis Jaar 2: leporello inspiratieboekje Jaar 3: wenskaarten Werkboek 13-15 jaar paperback 21 x 26 cm, fullcolour 112 bladzijden Prijs € 12,50
23
Werken met jongeren vanaf 16 jaar Extra’s Jaar 1: meditatiekaartjes op creditcardformaat Jaar 2: waxinelichthouder Jaar 3: wenskaarten Werkboek 16+ paperback 21 x 26 cm, fullcolour 160-168 bladzijden Prijs € 12,50
Jongeren op weg naar volwassen geloof Jong volwassenen zijn geïnteresseerd in de praktische consequenties van het geloof in het dagelijks leven. Jaar 1 Mensen die de roepstem van God met hart en ziel volgen, zijn inspirerend en komen dit jaar aan bod. Heiligen zoals pater Damiaan en Augustinus, maar ook eigentijdse mensen die kiezen voor een leven met God. De deelnemers lezen bijbelverhalen die ook uit de geleefde relatie met God zijn ontstaan. Er is aandacht voor hun persoonlijke roeping en spirituele leven – timmer een meditatiebankje! – en ze gaan op excursie naar een bijzondere geloofsgemeenschap.
Voor de begeleiders Alle aanwijzingen voor een geslaagde bijeenkomst staan overzichtelijk bij elkaar in het begeleidersboek. Per bijeenkomst wordt een overzicht gegeven van de doelstelling, het tijdpad, en de benodigdheden. Ook vindt u er achtergrondinformatie voor uzelf en teksten om te gebruiken in de bijeenkomst. Schema zie bladzijde 26.
Jaar2 In de bijeenkomsten van het tweede jaar veel aandacht voor het geheim van God als Vader, Zoon en heilige Geest en hoe dat geheim in je leven kan doorwerken. Daarnaast een kennismaking met de oorsprong van het christendom, de Kerk en haar belangrijkste denkbeelden. Het materiaal bevat aanzetten om op een volwassen manier over deze thema’s in gesprek te gaan. In het werkboek ook een waxinelichthouder die jongeren helpt om thuis te mediteren.
Begeleidersboek 16+ Paperback, 18,5 x 23 cm Prijs € 20,00 Tekst: Wout van den Broek, Susan Baltussen, Chris Vermazen Illustraties: Martina Schäfler
Jaar 3 De rode draad in het derde jaar zijn de Tien Geboden. Dit in relatie tot de vrijheid van de mens en het eigen geweten. Alle grote thema’s op het gebied van moraal en ethiek komen langs: liefde en seksualiteit, het menselijk leven, abortus, euthanasie, de doodstraf en ruimte voor vergeving. De belangrijke vraag hoe je als christen bewust in de samenleving kan staan komt aan bod. In de vastentijd is er aandacht voor een diaconale actie. Bijzondere aandacht is er voor kunst, o.a. van de kunstenaarpriester Sieger Köder.
24
Jongerenbedevaart Op verschillende plaatsen in het land worden er jongerenbedevaarten georganiseerd. De jongeren gaan op weg naar o.a. Kevelaer, Banneux, Lourdes, Santiago de Compostela, Taizé, Istanboel en Krakau. Ook zijn er eens in de drie jaar de Wereldjongerendagen. Onderweg trekken de jongeren en de begeleiders nauw met elkaar op en wordt het geloof vaak intensief beleefd. Als voorbereiding op de reis en na afloop is het heel goed mogelijk om een aantal bijeenkomsten catechese te organiseren.
Kerst- en paasviering Voor elke leeftijdscategorie vindt u een voorzet voor een kerst- en paasviering op de ondersteunende website: www.hetlichtoponspad.com
Op weg naar het vormsel Daar waar jongeren pas op latere leeftijd gevormd worden, kan Het Licht op ons pad gebruikt worden als onderdeel van de vormselvoorbereiding. Jongerenkoren Jongeren uit jongerenkoren zingen vaak jarenlang met elkaar. En zingen is twee keer bidden! Soms zijn deze jongeren ook betrokken bij het voorbereiden van een viering. Dat kan een moment zijn om een catechese te starten of ‘eromheen te bouwen’.
Breng met jongeren een bezoek aan een kloostergemeenschap
Tip
25
Overzicht van Het Licht op ons pad, 13-15 jaar Boek leerjaar 1 Boek leerjaar 2 Boek leerjaar 3 Eerste periode Sept-nov 4 bijeenkomsten
1 De Bijbel, inleiding 2 In het begin 3 Vrijheid en keuze 4 Beloofde land
Tweede periode Nov-dec 4 bijeenkomsten
5 Profeten Jeremia, Jesaja 5 Bidden – hoe doe jij dat? 6 Wijsheid, de liefde, 6 Bidden met Jezus gebeden, liederen 7 Bidden met de heilige Geest 7 Sint Nicolaas 8 Christus navolgen 8 Kerstmis
1 2 3 4
De profeet Hoop op beter De Geest doet leven Profeteren – hier en nu
1 Tien Geboden 2 De Tien Geboden en ik 3 Steel niet! 4 Lieg niet 5 6 7 8
Profeten, priesters en koningen Jezus, de Gezalfde Wijding en huwelijk Bidden met Maria
Gezamenlijke kerstviering Derde periode Jan-vasten 4 bijeenkomsten
9 10 11 12
De vier evangeliën Genezing van een blinde Paulus over de liefde De jonge Jezus
9 Ik geloof (Geloofsbelijdenis) 10 Schepper van hemel en aarde 11 Vergeving van de zonde 12 Ontmoeting met andere godsdiensten
9 10 11 12
Gods genade Doop – starten vanuit genade Vormsel – de Geest als gave Eucharistie – bron van genade
Vierde periode 13 Psalm 8, gebed 13 Pesach 13 Berouw en vergeving Vasten-Pasen 14 Onze Vader, gebed 14 Pasen 14 Boete en ziekenzalving 2 bijeenkomsten Gezamenlijke paasviering en diaconale actie Vijfde periode 15 De heiligheidsfactor I Pasen-zomer 16 De heiligheidsfactor II 2 bijeenkomsten
15 De verrijzenis van Jezus 16 Leven. Dood. En dan…?
15 Zaligsprekingen I 16 Zaligsprekingen II
Overzicht van Het Licht op ons pad, 16+ Boek leerjaar 1 Boek leerjaar 2 Boek leerjaar 3 Eerste periode 1 Een boek gevonden… 1 Sept-nov 2 De goede kant op 2 4 bijeenkomsten 3 God naast mij 3 4 Het beste boek van de weg 4
God als blikvanger 1 Ik wil vrij zijn! Wie ben ik als mens? 2 Ik wil gelukkig zijn! Geloof in God is niet onredelijk 3 Goed en kwaad Jezus de Christus, een 4 De Tien Geboden hedendaagse uitdaging?! en het geweten
Tweede periode 5 Geroepen, heilig leven 5 De heilige Geest, Geest van God 5 Richtingwijzers voor het leven Nov-dec 6 Damiaan 6 De Geest, onuitsprekelijk geheim 6 Geboden of verboden 4 bijeenkomsten 7 Augustinus 7 De Geest en de heilige katholieke Kerk 7 Omgaan met de Tien Geboden 8 Geroepen naar Betlehem 8 Voorbereiding op Kerstmis 8 Kerstmis Gezamenlijke kerstviering Derde periode 9 Gedoopt bestaan 9 Het oordeel 9 Menselijke waardigheid Jan-vasten 10 Een stempel op jou gedrukt 10 Leven met hoop 10 Recht op leven is toch 4 bijeenkomsten vanzelfsprekend? 11 Wie mijn vlees eet.. 11 De verrijzenis van het lichaam 11 Euthanasie 12 Ons brood gedoopt in Licht 12 Het eeuwig leven 12 De dood van schuldigen Vierde periode 13 Werken aan 13 De verrijzenis als fundament 13 God zegt: ‘… doen!’ Vasten-Pasen barmhartigheid van geloven en handelen 14 Pasen: God is nu 2 bijeenkomsten 14 Werk aan de winkel 14 Vanuit liefde handelen definitief gekend Gezamenlijke paasviering en diaconale actie Vijfde periode 15 Matteüs 19. Nieuwe 15 Grenzeloze liefde tot God 15 Opkomen voor de waarheid Pasen-zomer bewegingen tot God 2 bijeenkomsten 16 Mens tussen mensen 16 De smalle weg volgen. 16 Als christen bewust in de samenleving staan
Voor uitgebreidere informatie zie www.hetlichtoponspad.com, code 1247
26
A D P S
HT LIC
HET
OP ON Actueel en handig
www.hetlichtoponspad.com Voor het gebruik van de catechesemethode is deze site niet per se noodzakelijk. De site is bedoeld als extra aanvulling op de boeken en ze biedt de mogelijkheid om multimediale werkvormen op te nemen (liedjes, films, enzovoort). Daarnaast vormt de site een medium om actueel te kunnen blijven. Het gebruik van de site wordt van harte aanbevolen in parochie, op school en thuis. De website wordt verzorgd door KloinkStudio i.s.m. Leon van Dorp Grafische Vormgeving,
[email protected], www.kloinkstudio.nl. Aan de inhoud wordt meegewerkt door Jules de Bruin pr. en Samuël Advies, Oisterwijk, www.stichtingsamuel.nl.
S PAD
HET
HT LIC
Het extra materiaal dat op de site te vinden is, kan bestaan uit achtergrondinformatie, links, liedjes, filmpjes, puzzels, kleurplaten, enzovoort. Daarnaast zijn op deze site te vinden: • alle verwijzingen naar internet en links; • voor elke leeftijdscategorie een voorzet voor een kerst- en paasviering; • het complete cursusschema; • actuele contactadressen. Op elke bladzijde is er een mogelijkheid om direct te reageren naar de redactie over de betreffende bladzijde. We streven ernaar om uiteindelijk voor elke bijeenkomst tenminste een extra werkvorm voor de deelnemers en extra achtergrondinformatie voor de begeleider aan te bieden. Met hulp en tips van u als gebruiker (u kunt
uw opmerkingen kenbaar maken op de site) zal de site snel steeds completer worden.
OP ON
De website www.hetlichtoponspad.com is een frisse, heldere en zeer gebruiksvriendelijke website bij deze catechesemethode. De website is op twee manieren te gebruiken: • elke bijeenkomst in het werkboek en het begeleidersboek heeft een eigen toegangs- code voor snelle directe toegang tot het extra materiaal dat behoort bij die speci- fieke bijeenkomst; • de site is ook los van de boeken te gebrui- ken om te zoeken op alfabet, leeftijd, doelgroep, thema en soort materiaal;
27
ALLE TITEL S
Het Licht op ons pad
Overzicht van de complete methode
Jaar 1 werkboek 4-6 jarigen | jaar 1 9789491042195 begeleidersboek 4-6 jarigen | jaar 1 9789491042201 werkboek 7-9 jarigen | jaar 1 9789491042225 begeleidersboek 7-9 jarigen | jaar 1 9789491042218 werkboek 10-12 jarigen | jaar 1 9789491042249 begeleidersboek 10-12 jarigen | jaar 1 9789491042232 werkboek 13-15 jarigen | jaar 1 9789491042263 begeleidersboek 13-15 jarigen | jaar 1 9789491042256 werkboek 16+ | jaar 1 9789491042287 begeleidersboek 16+ | jaar 1 9789491042270
€ 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00
Jaar 2 werkboek 4-6 jarigen | jaar 2 9789491042676 begeleidersboek 4-6 jarigen | jaar 2 9789491042683 werkboek 7-9 jarigen | jaar 2 9789491042690 begeleidersboek 7-9 jarigen | jaar 2 9789491042706 werkboek 10-12 jarigen | jaar 2 9789491042713 begeleidersboek 10-12 jarigen | jaar 2 9789491042720 werkboek 13-15 jarigen | jaar 2 9789491042737 begeleidersboek 13-15 jarigen | jaar 2 9789491042744 werkboek 16+ | jaar 2 9789491042751 begeleidersboek 16+| jaar 2 9789491042768
€ 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00
Jaar 3 werkboek 4-6 jarigen | jaar 3 9789491042515 begeleidersboek 4-6 jarigen | jaar 3 9789491042584 werkboek 7-9 jarigen | jaar 3 9789491042621 begeleidersboek 7-9 jarigen | jaar 3 9789491042799 werkboek 10-12 jarigen | jaar 3 9789491042805 begeleidersboek 10-12 jarigen | jaar 3 9789491042928 werkboek 13-15 jarigen | jaar 3 9789491042935 begeleidersboek 13-15 jarigen | jaar 3 9789491042942 werkboek 16+ | jaar 3 9789491042959 begeleidersboek 16+ | jaar 3 9789491042966
€ 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00 € 12,50 € 20,00
Bestellen?
www.carolushuis.nl en www.adveniat.nl of in de boekhandel
ast. ‘Ik ben heel enthousi Alles staat uitgewerkt l en je kunt zien hoevee tijd iets vraagt.’
Eindelijk!
Nieuw. Compleet. Katholiek.
‘Aan het einde van h seizoen krijgen de ki et ren28hun eigen werkbndeoek mee naar huis.’
