Op het Spoor
2 mei 2010
Hectiek in de Watergraafsmeer pag. 11 Beter scoren bij de klant pag. 25
Toekomstige marktontwikkelingen hoopvol - pag. 4 Bovenbouw Hanzelijn is gestart - pag. 8
Inhoudsopgave
04
Algemeen
Toekomstige marktontwikkelingen hoopvol
Redactie
14
Strukton Rail West
In de strijd voor PGO Rijn & Gouwe Afwijkingen spoorwijdteverloop zorgt voor veel werk
21
Strukton Systems
Busreiziger weet nu hoe laat bus vertrekt Strukton Systems bundelt elektrische nieuwbouwactiviteiten
Elk bedrijfsonderdeel van Rail is via een collega vertegenwoordigd in de redactiecommissie. Als je onderwerpen, suggesties of kritiek hebt, dan houden onderstaande collega’s zich hiervoor aanbevolen: Strukton Rail nv - België Kris Mertens, Signalisatie. T +32 (0)9 210 79 23 E-mail
[email protected]
06
Breed
Lightrail en ERTMS
15
Strukton Breed
Storingshersteltijden verkort
22
Strukton Breed
Bouwpendel kan centrum Utrecht van verkeer onlasten Efficiënter plannen met Rostar CAS
Strukton Rail Noord Coby Veldhuis, Directiesecretariaat. T +31 (0)522 27 82 49 E-mail
[email protected] Strukton Rail West Jolanda Brown, Directiesecretariaat. T +31 (0)346 26 97 95 E-mail
[email protected]
08
Groot werk
Bovenbouw Hanzelijn is gestart
16
Eurailscout
Meettrein in Noorwegen
23
Ongevallen / Breed
Vingers bekneld Minder CO2 uitstoten
Strukton Rail Zuid Carla Schilders, Directiesecretariaat. T +31 (0)40 227 33 02 E-mail
[email protected] Strukton Systems Sophie Verschure, Directiesecretariaat.
10
Aktueel
Innovation Award 2010 Vernieuwingsproject binnengehaald Strukton Rail bereikt top van CO2-Prestatieladder Digitaal veiligheidspaspoort
17
Strukton Rail nv - België
24
T +31 (0)30 240 76 76 E-mail
[email protected]
Ondernemingsraad
Participatie in 2 pps-tenders
Ondernemingsraad wil proactief met
Strukton Rail Consult, Strukton Rolling Stock
Even voorstellen Chris Lehouck
voorstellen komen
Truus van der Vegt, Directiesecretariaat. T +31 (0)30 248 69 98 E-mail
[email protected] Strukton Rail Equipment Kees van der Blom, Arbo & Veiligheid.
11
Buiten
Hectiek in de Watergraafsmeer
18
Strukton Rail Equipment
25
P&O Breed
“Leuk om de concurrentie af te troeven”
Beter scoren bij de klant
Certificaat
“Mensen van werk naar werk begeleiden”
T +31 (0)73 690 16 00 E-mail
[email protected] Eurailscout Aad van der Zouwen, Directie. T +31 (0)33 469 70 00 E-mail
[email protected] Strukton Rail P&O
12
Strukton Rail Noord
“Continue puzzel om alles rond te krijgen” Strukton Rail Noord verwerkt 25 kilometer montagedraad in nieuw beveiligingssysteem
19
Strukton Rolling Stock
De beleving van de reiziger
26
Spoorzoeken
Anita van Harskamp, P&O. T +31 (0)30 248 61 69 E-mail
[email protected]
Vliegtuigbouw op zolder PV-kalender 2010
Strukton Rail Linda de Jong, Communicatie. T +31 (0)30 248 65 47 E-mail
[email protected] Adviserende redactieleden
13
Strukton Rail Zuid
“Ik zit nu dichter bij de werkvloer” “Het werk is prettiger geworden”
20
Strukton Rail Consult
Informatie van overweg online beschikbaar
27
In en uit dienst
In en uit dienst, overplaatsingen, jubilarissen Bejaardentehuis op stelten
Ronald van Oeveren T +31 (0)30 248 66 35 E-mail
[email protected] Pieter-Jan Kastelein T +31 (0)346 26 99 53 E-mail
[email protected]
Foto voorzijde: Grote spoorvernieuwing.
Op het Spoor mei 2010 3
Algemeen
Toekomstige markt ontwikkelingen hoopvol Voor de komende jaren staat een aantal grote projecten op stapel. Ook zal de onderhoudsmarkt naar verwachting meer in balans komen.
“We hebben een aantal slechte jaren achter de rug, maar er gloort weer hoop.” In grote lijnen is Diederik Schonebaum, directielid Strukton Rail met aandachtsgebied Nederland, positief over de spoormarkt in de toekomst. “Onze reorganisatie is op dit moment in volle gang. Als wij tegelijkertijd de reorganisatie goed uitvoeren en zorgen dat wij efficiënt werken, dan durf ik de strijd met de concurrentie zeker aan.”
Het volume op de projectenmarkt is de afgelopen drie jaar substantieel lager
Marktverbreding
geweest. Werd daarvoor door ProRail voor zo’n 400 miljoen aanbesteed, in
De spoormarkt is en blijft een specifieke markt, ook qua vakmanschap.
Vergroting werkpakket Technische Dienst Strukton Rail Equipment
2007/08/09 lag dat rond de 300 miljoen. De verwachting is dat we dit jaar toch
Het beste is om de mensen binnen de spoorbranche aan het werk te houden.
Om sterker te staan in de toekomst richt de Technische Dienst van
weer richting de 400 miljoen gaan en de komende jaren daar wat bovenuit
Een voorbeeld is ons meer te gaan richten op het onderhoud van reizigers-
Strukton Rail Equipment zich op marktverbreding. “Wij zijn druk
komen. Op zichzelf is dat gunstig, de vraag is wel hoeveel concurrenten er dan
materieel (zie kadertje). Bij Strukton Systems zijn we bezig met aanpalende
doende, in samenwerking met Strukton Rolling Stock, om
zijn. We verwachten veel van een aantal grote projecten zoals SAAL (Schiphol -
markten, zoals die van windenergie. Verder kijken we naar marktverbreding
elektrisch en mechanisch onderhoud van reizigersmaterieel bij ons
Amsterdam - Almere - Lelystad) en de aanpassing Zwolle die op de markt komen
door bijvoorbeeld onze locs via een infrapool in te zetten voor externe bedrijven.
te krijgen”, zegt Ben Kosse, hoofd Technische Dienst in Zutphen.
en waarbij we een goede kans maken.
Een ultieme kans om het reizigersmaterieelwereldje binnen te
ProRail bepaalt voor 80% ons werkaanbod in Nederland, maar ook bij decentrale
Lange termijn
komen was de omstandigheid dat de firma Voith kampte met grote
overheden staan projecten op stapel. Denk aan spoorwerk voor de Amsterdamse
Ook de lange termijn biedt betere vooruitzichten. Er ligt 4,5 miljard euro klaar
problemen bij het onderhoud aan Syntus-materieel. Het in Blerick
Noord-Zuidlijn. Ook het Havenbedrijf Rotterdam zet de komende jaren flink wat
voor uitrol van het programma Hoogfrequent Spoor, waarmee over 5 tot 10 jaar
(bij Venlo) gevestigde bedrijf verzorgt sinds enkele jaren het
spoorwerk op de markt vanwege de aanleg van de Tweede Maasvlakte. Daarnaast
in de brede randstad spoorboekloos gereden kan worden. Invulling hiervan
onderhoud, maar heeft te weinig treinspecifieke kennis in huis. De
zijn Groningen en Utrecht bezig met een tramverbinding en denkt de provincie
hangt nog wel af van de economische ontwikkelingen en de beslissingen van
strenge winter leidde tot veel uitval van treinen waardoor er een
Friesland na over de spoorlijn Heerenveen - Drachten - Groningen.
het nieuwe kabinet.
flinke achterstand was ontstaan.
Onderhoudsmarkt
CO2-reductie
Walter Leenders, de eerste drie maanden van het jaar beurtelings
Met het aanbesteden van de onderhoudscontracten (PGO’s) is de prijs sterk
Gunstig is dat het spoorverkeer een enorme bijdrage levert aan de CO2-reductie.
uitgeleend. “De reacties van Voith over de deskundigheid en
onder druk komen te staan. We hebben daar zorgen over. We denken dat het
Een reizigerskilometer met de auto veroorzaakt vijf maal zoveel CO2-uitstoot
gedrevenheid van onze monteurs waren bijzonder positief. Ze
prijsniveau wel weer in balans komt, maar pas medio 2012. De nieuwe markt-
als de trein. Diezelfde verhouding geldt voor het vrachtvervoer. Met de klimaat-
waren dan ook niet meelopend, eerder kartrekkend”, verwoordt
partijen moeten eerst nog ontdekken wat het werkelijk kost om voor een onder-
conferentie in Kopenhagen in het achterhoofd werkt dit positief voor het spoor.
Ben niet zonder trots.
houdscontract de juiste kwaliteit te leveren.
Het ondersteunt de groei van het treinverkeer voor de komende tien jaar.
Om te helpen werden twee Struktonmonteurs, Jos Alferink en
Op het Spoor mei 2010 5
Breed
Lightrail en ERTMS Wat zijn de verwachtingen in de markten in de landen waar Strukton Rail actief is? In Nederland en België biedt lightrail de komende jaren grote kansen voor Strukton Rail. In Scandinavië kiest de politiek vooral voor verbetering van het bestaande spoorwegennet. Ook zit er in Denemarken veel werk aan te komen rond het European Rail Traffic Management System (ERTMS). ERTMS is een Europees signaleringssysteem waarmee machinisten veiliger met hun treinen over de landgrenzen heen kunnen rijden. In 2018 moet de bijna 2 km lange Fehmarnbeltbrug af zijn, die Denemarken met Duitsland verbindt. Bron: Femern A/S.
Lightrail
Pegasus in de regio Antwerpen. Pps staat voor
beeld zo plaatsen dat monteurs er bij kunnen zon-
“De lightrailplannen zijn hier niet het belangrijkste.
Dit betekent dat rondom ook nieuwe spoorverbin-
Ronald van Oeveren, werkzaam bij Strukton Rail
Publiek Private Samenwerking. Dat betekent dat we
der dat het spoor buiten dienst hoeft.”
Er wordt over gepraat en men wil het wel graag,
dingen aangelegd moeten worden.
Consult, verwacht dat Strukton Rail de komende
ook moeten zorgen voor de externe financiering van
Ronald voorziet dat er in België nog veel werk te
maar het is nog veel te vroeg om er iets over te kun-
Verder is er met het inbouwen van ERTMS een hoop
jaren veel meer met lightrail te maken krijgt. Het
het plan.”
doen zal zijn in lightrail. Ondersteuning vanuit
nen zeggen. In Scandinavië wordt meer ingezet op
werk gemoeid in Denemarken.”
werk komt niet morgen op de markt, maar op de
Strukton Rail is goed thuis in lightrail. Tot nog toe
Nederland is daarbij van belang. “Het gebeurt nu al.
de verbetering van het bestaande spoorwegennet.
Diederik Schonebaum, directeur van Strukton Rail,
langere termijn liggen daar kansen. Steden als
gaat het vaak om vernieuwingen en onderhoud. In
Het Nederlandse Strukton Rail West komt regel
Dat is een andere politieke keuze dan in Nederland.
is ook optimistisch over de ontwikkelingen in
Groningen en Utrecht willen een tram, want anders
de toekomst zal dat vaker nieuwbouw worden.
matig in Antwerpen.”
Er wordt heel veel in spoor geïnvesteerd. In de
Scandinavië: “In Zweden, Denemarken en
slibben ze dicht.
Strukton Rail kan daarbij zijn positie als allround
komende jaren komen er flink wat vernieuwings-
Noorwegen ondergaan de markten een behoorlijke
In België zijn ze wat sneller. Ronald: “België loopt
infraprovider uitbaten. “Als wij lightrail ontwerpen,
Fehmarnbeltbrug van twee kilometer
projecten.”
ontwikkeling. Er is veel concurrentie, maar er is ook
voor op Nederland. Daar zijn we als Strukton Rail al
weten wij beter dan een ander hoe we het onder-
Voor Scandinavië speelt lightrail veel minder, vol-
In 2018 moet bijvoorbeeld de Fehmarnbeltbrug af
veel werk en we hebben daar een goede positie.”
bezig met prekwalificaties. We hebben ons inge-
houdsarm kunnen maken. En we kunnen er ook
gens Jens Otto Daugaard, directeur van Strukton
zijn. Dat is een gigantische brug van bijna twee kilo-
schreven voor de prekwalificatie van het lightrail-
voor zorgen dat het makkelijker te onderhouden is.
Rail Consult. Hij is afkomstig uit Denemarken en
meter die Denemarken met Duitsland verbindt. Over
project Spartacus bij Hasselt en het pps-tramproject
We kunnen in het ontwerp de elektrakasten bijvoor-
houdt zich veel bezig met de markt in Scandinavië.
de brug komt naast een snelweg een dubbelspoor.
Spoorvernieuwing in Noorwegen.
Op het Spoor mei 2010 7
Groot werk
Veel aandacht voor duurzaam bouwen en inlopen vertraging
Bovenbouw Hanzelijn is gestart
In het kort 45 km spoor
Met het leggen van een gouden dwarsligger heeft de minister van Verkeer en Waterstaat,
167,5 km spoorstaaf 140.000 dwarsliggers
Camiel Eurlings, op 3 maart jl. het startsein gegeven voor de bouw van de Hanzelijn.
1.600 bovenleidingmasten 12,88 km geluidsscherm
Deze splinternieuwe dubbele spoorlijn gaat vanaf 12 december 2012 Lelystad via Dronten
210 km rijdraad 470.000 ton steenslag
en Kampen verbinden met Zwolle. Voor de bouw heeft een consortium van Strukton Rail, VolkerRail, ARCADIS
Duurzaam bouwen
Plaatsen fundaties bovenleiding
langs de baan hoeven te gebeuren, zoals klemmen en nummerbordjes.
en Alstom getekend. Onder de naam HanzaRailTeam is dit consortium verant-
Met het indienen van duurzame ideeën heeft het consortium punten verdiend
Vooruitlopend op de bouw van het spoor is al begonnen met het plaatsen van
Uiteindelijk levert dit tijdwinst op. Machines hoeven hierdoor minder lang
woordelijk voor de bovenbouw van 45 kilometer van de Hanzelijn, die in totaal
in de aanbesteding. Harold noemt er een paar: “Langs het hele tracé liggen
de fundaties voor de bovenleidingportalen. Volgens manager Subsystemen
te draaien, en dat is gunstig voor het milieu.”
50 kilometer lang zal zijn. Onder de bovenbouw vallen ballast, sporen, boven-
stalen rijplaten waarover gewone vrachtauto’s rijden. Deze gebruiken veel
Bovenleiding Peter van Ginkel is dit niet de gebruikelijke volgorde. “In het
leiding, beveiliging, geluidsschermen, energievoorziening, kabels en leidingen.
minder brandstof dan de ‘dumpers’ die voor rul zand geschikt zijn. De ballast
verleden werd de fundatie pas geplaatst nadat het spoor was gelegd.
Samenwerking VolkerRail
komt uit een ‘groene’ groeve in Noorwegen, waar voor zowel de winning als het
Maar inmiddels kunnen we heel geavanceerd inmeten via GPS, en op basis van
In de samenwerking met collega-aannemer VolkerRail wordt ook gekeken op
Vertraging
transport minder brandstof wordt gebruikt. Winning gebeurt via stortkokers
die gegevens de blokken ingraven.” Deze werkwijze heeft veel voordelen en
welke manier het meeste voordeel behaald kan worden. Peter: “Uit de verschil-
De officiële startdatum was 25 januari 2010. Vanwege de vorst heeft de onder-
en het transport in grote schepen waar 86.000 ton ballast in past; deze zijn
spaart het milieu. “Het graafwerk is minder zwaar, want we graven niet onder
lende machineparken en werkmethodes destilleren we de beste werkwijze.
bouw echter vertraging opgelopen. Bij de start van de werkzaamheden is er al
zeker zes keer zo groot als de reguliere schepen.”
het ballastbed. Daarbij kunnen we gemakkelijker een vlak zandbed maken.
Zo maken we gebruik van het softwarepakket dat VolkerRail heeft ontwikkeld
een achterstand van acht weken. Maar iedereen is vast van plan om deze acht
Andere manieren om milieuwinst te behalen zijn het gebruik van biosmeer-
Ook wij proberen wat verloren tijd in te lopen. We gaan vanaf de zomer dubbele
om materiaalstromen te beheersen. In de praktijk proberen we met VolkerRail
weken in te lopen. “Met het versneld aanvoeren van 55.000 ton ballast winnen
middelen en het gebruik van thermische aardwarmte voor de wissels.
diensten draaien en zetten daarmee Olympische doorlooptijden weg!”
tot de ultieme werkmethode te komen.”
we drie weken”, zo verwacht contractmanager Harold Verbruggen. “Voor de
Medewerkers overnachten zo veel mogelijk in de buurt van het werk, wat
bouw van de bovenleiding zetten we de Gemma in en draaien we dubbele
autokilometers scheelt.
Inmiddels is nabij Lelystad een aansluiting gemaakt op de Flevolijn voor de
Hij besluit: “We willen CO2-uitstoot reduceren door onze werkprocessen te
diensten; dat levert vier weken tijdwinst op. En in de zomervakantie bouwen
aanvoer van materialen. Ter hoogte van Swifterbant is een voorbouwterrein
optimaliseren. Dat hebben we in de tender ook zo vastgelegd. Nu is het zaak
we extra lang door; daar winnen we ook tijd mee.”
ingericht. Peter: “Hier monteren we alle onderdelen aan de portalen die niet
om in de uitvoering niet van het plan af te wijken.”
Ingegraven fundaties bovenleiding.
Maatvoerder van ARCADIS aan het werk.
Contractmanager Harold Verbruggen (l) en twee maatvoerders van ARCADIS.
De gouden dwarsligger.
Op het Spoor mei 2010 9
Aktueel
Buiten
Innovation Award 2010 Projectleider Jo Derie van Strukton Rail nv (Merelbeke, België) heeft op 3 maart van de Confederatie Bouw een Innovation Award gekregen voor de door hem bedachte én ontwikkelde software voor een spoormeetmethode. Jo Derie heeft deze prijs ontvangen omdat het om een project gaat dat in dit vakgebied baanbrekend is en een grote bijdrage levert aan de uitstraling van het Belgisch bouwvernuft, ook in het buitenland.
Vernieuwingsproject binnengehaald dankzij CO2-ladder
Hectiek in de Watergraafsmeer Wat een normale onderhoudsklus had moeten zijn, pakte toch anders uit op woensdag 31 maart. Toen Eddy Overvest met zijn ploeg ’s ochtends vroeg op het terrein Watergraafsmeer arriveerde
Strukton Rail heeft de opdracht voor diverse bovenbouwvernieuwingen in Brabant en Zeeland
was het spoor nog niet buiten dienst. Een ontsporing van twee wagons op de andere zijde van het
binnengehaald mede dankzij het CO2-bewustzijn-certificaat. Door dit certificaat ontving
emplacement zorgde voor veel hectiek. Vanwege de berging was de buitendienststelling ingekort.
Strukton Rail een hogere ‘fictieve korting’ dan zijn concurrenten. En dus ging de opdracht naar Strukton. Het werk start in juni/juli 2010 en loopt tot en met december 2010.
Uiteindelijk kon halverwege de ochtend pas begonnen worden. Eddy: “We zouden de dwars-
Het project omvat onder andere het compleet vernieuwen van 2,35 kilometer spoor,
liggers vervangen onder een wissel dat de veiligheidswaarde had overschreden. Daarna moesten
2,3 kilometer ballastbed, 6 overwegen en 3 wissels.
we het wissel weer op maat brengen.” Bij aanvang heeft de ploeg gekeken van welke dwarsliggers de conditie het slechtst was, vervolgens hebben de mannen deze aangepakt. Dat waren er 13 van de 22. “Het was nog een hele klus om het verwijde wissel weer op maat te brengen, maar uiteindelijk is het heel goed gelukt.” De ploeg is die dag ook eerder naar huis gegaan, omdat ze
Strukton Rail bereikt top van CO2-Prestatieladder
de volgende dag het kapotte spoor aan de andere kant van het emplacement moesten vervangen. En dat betekent heel vroeg op!
Strukton Rail heeft het hoogste niveau bereikt op de CO2-Prestatieladder van ProRail, niveau 5. Door het behalen van de top op de ladder tonen wij aan dat wij zeer klimaatbewust zijn. Dat zegt iets. Dat schept een verantwoordelijkheid. Het is nu zaak om dit vast te houden en bij alles wat we doen CO2-bewust te blijven ondernemen.
Digitaal veiligheidspaspoort Strukton Rail West onderzoekt of het mogelijk is een digitaal veiligheidspaspoort in te voeren. Een digitaal veiligheidspaspoort heeft het formaat van een credit card. Met deze card kun je op zich niks, dus bij diefstal gaat er alleen een stuk plastic met foto verloren. Maar zodra de kaart langs een ‘lezer’ - gekoppeld aan een computer wordt gehaald verschijnt alle informatie ordelijk op het beeldscherm. Kortom een systeem dat meer anno 2010 is dan een veelal vies - want altijd bij je gedragen, in weer en wind en regen - oud paspoort.
Op het Spoor mei 2010 11
SRN
SRZ
“Continue puzzel om alles rond te krijgen” Met het verliezen van de twee onderhoudscontracten Maas en Waal en Gelderse Vallei
“Ik zit nu dichter bij de werkvloer” KAM-coördinator Sandra de Jong werkt ruim anderhalf jaar bij Strukton Rail Zuid (SRZ). Sinds kort geeft ze ook leiding aan de KAM-afdeling van Strukton Rail Noord (SRN). Daarvoor werkte Sandra in Utrecht op de afdeling Arbo en Milieu: “Ik heb nu veel
moeten er in regio Noord helaas mensen gedwongen worden ontslagen.
meer contact met de uitvoerders.” Toen ze in Utrecht werkte, merkte ze dat regio’s soms heel verschillend beleid hadden. “We hebben een Normenkader
“Dit gebeurt door middel van afspiegeling, dus enkel op basis van wet- en regelgeving.
Veilig Werken (NVW), maar daar zit ruimte voor interpretatie in. Je moet de onduidelijkheden wegnemen. Een monteur moet niet meer hoeven beslissen hoe
Het heeft niets te maken met functioneren of het gebied waar men werkt”, zegt Marc
hij het zal gaan doen.” SRZ heeft net externe audits achter de rug. Daarbij wordt gekeken of vastgelegde procedures in de werkelijkheid wel goed worden opge-
Maathuis, interim-directeur Strukton Rail Noord.
volgd. Sandra: “We hadden een paar aanmerkingen. Een van de aandachtspunten is dat het V&G-plan (Veiligheids- en Gezondheidsplan) niet specifiek genoeg is.
“We moeten nu opnieuw uitvoeringsteams indelen en het kan gebeuren dat we mensen plaatsen in
Het gaat niet duidelijk genoeg in op terreinen die niet onder het beheer van
Friesland en Groningen die daar niet wonen. Dit betekent dat we van hen flexibiliteit verwachten wat
ProRail vallen. Bij een havenspoorlijn, bijvoorbeeld, moet je de opzichter bellen
betreft reistijd. Ook in de toekomst is dat noodzakelijk om concurrerend te zijn. Daarnaast raken we
en heb je geen Leider Werkplekbeveiliging (LWB) nodig. Bij de volgende externe
mensen kwijt die elders voor baanzekerheid kiezen, maar die we eigenlijk wel hard nodig hebben.
audit, over een jaar, moeten we een duidelijker V&G-plan hebben.”
Het is dus een continue puzzel om alles rond te krijgen. Medewerker van Strukton Rail Zuid aan het werk.
Tegelijkertijd willen we de organisatie van Strukton Rail Noord opnieuw inrichten en standaardiseren om te voldoen aan afspraken die we intern en met de klant hebben gemaakt. Met name de uitvoering
“Het werk is prettiger geworden”
van de processen en het werken in Persoonlijke Waarneming (PW) weken nogal af. Deze vernieuwingsslag brengt extra onrust met zich mee, maar nu we toch bezig zijn kunnen we beter alles in één keer oppakken.” Marc Maathuis heeft bewondering voor al die medewerkers die zich ondanks alle emoties ten volle blijven inzetten voor het bedrijf. (Marc staat hier op een viaduct en hoeft daarom geen vestje aan en helm op).
Met het binnenhalen van het PGO-contract De Peel is de manier van werken veranderd. “Het begint te wennen, maar eigenlijk is het voor de monteurs buiten wel prettiger
Strukton Rail Noord verwerkt 25 kilometer montagedraad in nieuw beveiligingssysteem
geworden”, zegt uitvoerder Marco Borgelt. “De monteurs worden meer bij het proces betrokken. We inspecteren en controleren meer en gaan pas daarna eventueel herstellen. Vroeger was het ‘aanvallen’ en doen wat er op de formulieren staat. Nu wordt gekeken of een handeling ook echt nodig is, zoals olie van een wisselsteller vervangen. Nieuw is dat we heel veel doen via de pda. Dat is wel eens lastig voor
aangepast worden. Vier man zijn daar deze maan-
ook de beveiligingswerkzaamheden voor. De eerste
collega’s uit Roosendaal of Sittard die deze werkwijze nog niet kennen.
den bijna fulltime mee bezig. We leggen 1600 draden
twintig uur bevestigen we alle draden, demonteren
Verder zijn de eisen hoger gesteld. Voorheen werden bijzondere herstel-
in het relaishuis in Leeuwarden: 25 kilometer
we de oude draden en bouwen we de nieuwe instal-
werkzaamheden achteraf toch wel betaald. Wanneer je nu drie dwarslig-
montagedraad. Dat is nogal wat. Ook passen we
latie om. Daarna hebben we achtentwintig uur om
gers onder een wissel wilt vervangen, moet je eerst de noodzaak aantonen
de voedingen aan.” Half mei moeten alle draden
te testen of de seinen op het goede moment het
en een prijs aanbieden. ProRail moet vervolgens akkoord geven.”
getrokken zijn. “In het eerste weekend van juni
juiste signaal geven en de wissels inderdaad de
Contractmanager Martijn van Veldhuizen is ook best te spreken over de
Projectleider Richard de Vries: “We vervangen het
zetten we dan de boel definitief om in een tweeën-
goede kant opgaan. Het is een puzzel en vooral
gang van zaken. “In de nieuwe contractvorm ligt veel meer risico en
bedieningssysteem voor de beveiliging rond wis-
vijftig uur durende buitendienststelling. Heel
een kwestie van goede voorbereiding. We nemen
verantwoordelijkheid bij de opdrachtnemer, maar de opdrachtgever gaat
sels, treindetectie en de seinen. Daarvoor moeten de
spannend. Ook omdat tegelijkertijd een andere
echt alles door wat eventueel mis kan gaan.
hier billijk mee om.”
schakelingen in het relaishuis en de relaiskasten
partij een spoorvernieuwing doet. Daar doen we
Het wordt een behoorlijk spannend weekend.”
25 kilometer montagedraad.
Een handeling wordt nu pas uitgevoerd als het echt nodig is. PGO De Peel bestaat uit twee deelgebieden. Vanaf juni 2009 doet Strukton Rail Zuid het onderhoud rond Venlo; vanaf 1 januari 2010 is Eindhoven er bijgekomen.
Op het Spoor mei 2010 13
Strukton Breed
SRW
In de strijd voor PGO Rijn & Gouwe Strukton Rail West is druk bezig met de voor-
Storingshersteltijden verkort Sinds 2007 werken de storingscoördinatoren (Stoco’s) van Strukton Rail in Utrecht en behandelen ze jaarlijks ruim 20.000 storingen. Door het verbeteren van de communicatie
bereidingen om het nieuwe PGO-gebied Rijn
zijn de storingshersteltijden verkort.
& Gouwe te verwerven. De inschrijvingsdatum
Operationeel leidinggevende Martin Bensink: “We waren er vroeger puur op
Minder telefoontjes nodig
gericht de storingen te herstellen. Maar daarbij verloren we soms de belangen
Nog een concreet voorbeeld van een verandering. “Soms is de storing verdwenen
van de klant en de reiziger uit het oog. We communiceerden niet altijd even
voordat je er bent. Vroeger gingen de monteurs dan toch op zoek naar de oor-
goed. In de afgelopen jaren hebben we onder meer presentaties gegeven in de
zaak. Ondertussen liep het klokje door. Nu melden we eerst de storing af zodat
regio’s om te zorgen voor een verandering in het denken. De buitenwereld wil
de treinen weer kunnen rijden en we niet in de weg lopen. En dan kijken we
Eind augustus wordt bekend wie het contractgebied mag onderhouden,
heel graag weten wat de monteurs aantreffen bij een storing. Wat is er mis?
daarna wat er aan de hand geweest kan zijn.”
ingaande per 1 januari 2011. “De belangen om dit contract binnen te halen zijn
Hoe laat is de storing verholpen? Er staat immers een trein te wachten door de
Verder scheelt de komst van de pda, een handcomputer, tientallen telefoontjes
groot, denk hierbij aan behoud van het marktaandeel en de werkgelegenheid”,
storing. De klant, de vervoerder, heeft tijd nodig om zijn vervoersproces weer
over en weer. De geschiedenis van storingen is voor iedereen van de computer
zegt projectleider Ed Leonards.
op te starten. Die wil heel graag horen of de storing om half twee of half drie
af te lezen.
is opgelost.”
Martin: “We proberen als Strukton Rail onze informatie ook beter af te
is 23 juni 2010 en hierna start ProRail de onderhandelingen met een aantal aanbieders.
“Intussen zijn we hard bezig met het vaststellen van de ‘kwantiteiten’ (het
Het nieuwe PGO Rijn & Gouwe is een samenvoeging van de bestaande onderhoudsgebieden Leiden (momenteel van BAM) en Rijn & Gouwe (momenteel van Volker Stevin).
stemmen met bijvoorbeeld de vervoersbedrijven die over het spoor van ProRail
aantal objecten) van de voor ons nieuwe gebieden. Hiervoor zijn veel tekeningen nodig, bijvoorbeeld uit Artiweb, de database van ProRail. Ontbrekende infor-
zo laag mogelijk kostenniveau. Naast veiligheid vormen beschikbaarheid en
matie wordt door collega’s buiten ter plaatse onderzocht. Als dit is afgerond,
betrouwbaarheid extra belangrijke onderdelen omdat in deze contractvorm
worden de normen beoordeeld en wordt vastgesteld hoe het onderhoudsplan
gewerkt wordt met een bonus-malussysteem. Beter presteren op bijvoorbeeld
eruit komt te zien. Binnen de gestelde eisen zoeken wij natuurlijk naar een
storingshersteltijden levert extra geld op.”
De pda geeft veel informatie over de storing, waardoor er sneller een oplossing gevonden wordt.
rijden. Daar valt ook nog een wereld te winnen.”
Afwijkingen spoorwijdteverloop zorgt voor veel werk Sinds begin vorig jaar heeft ProRail een nieuwe norm geïntroduceerd genaamd spoorwijdteverloop. Met de eerste meetrit in april vorig jaar kwamen 180 afwijkingen aan het licht. Ook al heeft ProRail de norm tijdelijk verhoogd van 10 naar 14 millimeter, er blijven nog twaalf situaties per week over, waarvan er voor gemiddeld acht een extra opdracht nodig is. Onderhoudsengineer Tom Wessels van Strukton Rail West: “De druk op onze onderhoudsorganisatie is enorm. Vanwege de korte hersteltijd moeten we veel schuiven in de planning. We proberen de incidenten op te lossen zonder dat het reguliere onderhoud er onder lijdt.” In sommige gevallen kan met beheersmaatregelen – bijvoorbeeld het plaatsen van spoorwijdtehouders – herstel uitgesteld worden tot een later moment. “Een afwijking van drie meter spoor kan in de praktijk uitdraaien op herstellen van 1 km spoor. Dat zijn grote opdrachten.” ProRail geeft opdrachten af om de afwijkingen te herstellen. “Omdat heel snel moet worden ingegrepen, worden deze opdrachten direct opgedragen”, zegt Tom. Hij ziet dat er structuur in komt. “We pakken het goed op, zonder dat het reguliere onderhoud er onder lijdt. Maar het is eigenlijk niet te doen om zoveel spoedklussen in zo’n korte tijd uit te voeren.” Het opnieuw op spoorwijdte brengen van een wissel. Zie ook pagina 11.
Op het Spoor mei 2010 15
EURAILSCOUT
SRB
Participatie in 2 pps-tenders In België gaan de aanbestedingen lopen voor twee pps-projecten: het Spartacusproject en het project Livan 1. Strukton Rail nv (Merelbeke, België) heeft zich voor beide projecten ingeschreven, samen met Strukton Integrale Projecten en Jan de Nul Group. Het Livan 1 project is onderdeel van een groter plan dat bekend staat onder de naam Pegasus. De Lijn verbindt het Belgische Hasselt met Maastricht. Bron: Zwarts en Jansma Architecten. Deze ultrasoontrein spoort kleine scheurtjes in de spoorstaaf op en voorkomt daarmee spoorstaafbreuken.
Meettrein in Noorwegen Van half mei tot eind juni meet de UST-02 ruim vierduizend kilometer Noors spoor.
Projecten Pegasus en Spartacus Het Pegasusplan heeft als belangrijkste onderdeel de ingebruikname van onge-
door vervoersmaatschappij De Lijn. Dat betekent onder andere dat de werken
bruikte premetrotunnels in Antwerpen. De nieuwe lijn wordt vanaf de huidige
voorgefinancierd moeten worden door het consortium, dat ook voor de aanleg
terminus Silsburg doorgetrokken naar het Wijnegem Shopping Center. De
en het onderhoud zorgt. Dit heeft natuurlijk voordelen voor een overheids
bovengrondse tramverbinding wordt wel behouden, omdat de nieuwe onder-
organisatie als De Lijn. Zij gaan pas betalen als er een goed functionerende
grondse metro niet overal stopt. Livan 1 gaat om een bedrag van naar schatting
infrastructuur ligt. De risico’s zijn hierdoor voor de overheid gering en voor
EUR 81 miljoen.
de uitvoerende bedrijven een uitdaging. In België zijn pps-projecten gebrui kelijker dan in Nederland.
“Een nieuwe Europese uitdaging voor Eurailscout.”
Project Spartacus gaat om een bedrag van rond de EUR 55 miljoen. Het
Patrick: “Er komt niet alleen nieuwbouw bij kijken, maar ook onderhoud.
Spartacusproject moet gaan zorgen voor een snelverbinding tussen de univer-
Onderhoud wordt in de Belgische spoorbranche op dit moment nog heel
siteitssteden Hasselt en Maastricht.
weinig uitbesteed.”
Eurailscout gaat in mei voor het eerst op het Noorse
Noorwegen. Ik ben met een paar van hun monteurs
afgelopen maanden in Duitsland opgeleid om op de
spoorwegnet meten met de UST-02. Deze ultra-
naar Brandenburg geweest om naar de UST-02 te kij-
UST-02 te kunnen rijden. Het is de bedoeling dat hij
soontrein spoort kleine scheurtjes in de spoorstaaf
ken die daar stond. Ze moesten weten waar ze de
ook in de volgende jaren de metingen in
Betaling pas als project af is
Patrick verwacht één dezer maanden te horen of Strukton Rail door de prekwa-
op en voorkomt daarmee spoorstaafbreuken. Als de
aanpassingen konden doen en of dat technisch alle-
Noorwegen doet.”
Financieel & Administratief directeur Patrick Vanhie van Strukton Rail nv:
lificatieronden van de beide projecten heen is. Als dat is gelukt, kan Strukton
prestaties goed zijn, zet Eurailscout de metingen in
maal mogelijk was.” Om ATC in te bouwen, moet de
Gert voorziet op wat afgesleten spoorstaven in
“Beide projecten zijn als pps (publiek private samenwerking) in de markt gezet
Rail meedoen met de aanbesteding.
Noorwegen ook de daaropvolgende jaren voort.
UST-02 drie weken voordat het meetwerk begint naar
bogen na geen bijzondere problemen. “Er zijn wel
Gert Jansen, productieleider Eurailscout, is druk
Noorwegen. Daarna is er nog een week ingecalcu-
bergen, maar daar kan de UST-02 tegenop. Er is één
met de voorbereidingen. Hij is een paar keer naar
leerd om te testen.
plek waar we met een loc omhoog en omlaag
Noorwegen geweest om onder andere toelating en
gebracht worden, omdat je daar een speciaal rem-
planning te regelen en een kwaliteitsplan op te stel-
Afgesleten spoorstaven
systeem voor moet hebben. Verder kan de afstand
len in samenwerking met Strukton Rail. “Om op
Voor de metingen gaan een Nederlandse meetritlei-
tussen twee stations wel veertig kilometer zijn. Dat
het Noorse spoorwegnet te mogen rijden, moeten
der en een Duitse operator naar Noorwegen. Gert:
betekent dat je soms wel een half uur tot een uur
we het Noorse treinbeveiligingssysteem ATC
“We maken daarnaast gebruik van een Noorse
moet wachten om met een trein te kruisen. Maar
opbouwen. Dat doet een gespecialiseerd bedrijf in
machinist van Strukton Rail. Die hebben we in de
dan kan je daarna wel weer lekker doorrijden.”
Even voorstellen Sinds 1 maart is Chris Lehouck directeur van Strukton Rail nv (Merelbeke, België). Hij werkte voorheen onder meer als projectleider grondwerken en baggerprojecten in België, Nederland en Azië. Zijn laatste functie was AREA Manager UK & Ireland voor de DEME groep. In een volgend nummer van Op het Spoor komt Chris Lehouck uitgebreider aan het woord. Chris Lehouck (41) is per 1 maart directeur Strukton Rail nv (Merelbeke, België).
Op het Spoor mei 2010 17
SREq
SRS
“Leuk om de concurrentie af te troeven” Van gegarandeerd werk in de begintijd tot felle concurrentie vandaag de dag. Luc Schalkx heeft het in zijn 41 dienstjaren allemaal meegemaakt. De uitvoerder bij Strukton Rail Equipment voor met name het hijswerk, de Gemma bovenleidingvernieuwingstrein en de kleine stopmachines, is nu met prepensioen. Luc begon zijn loopbaan in 1968 bij het Spoorwegbouwbedrijf (SBB), een dochter van de NS. “Het voordeel toen was dat SBB altijd werk had. Moest er veel gebeuren, dan konden aannemers daarop inschrijven. De aanbesteding verliep echter niet helemaal transparant, liever gezegd: helemaal niet, want als de prijzen te gek waren, kon NS het altijd zelf nog doen.” Na een fusie met het Deense bouwbedrijf Christiani & Nielsen in 1974 kreeg het bedrijf de naam ‘Strukton Groep’. Grote herordening Met de grote herordening in 1997 kwam het fenomeen ‘concurrentie’ een stap dichterbij. De grote machines van de NS en de bijbehorende mensen werden
“Scholieren en studenten reizen vaak in groepen. Voor hen zou je een coupé in kunnen richten met statafels.”
verdeeld over drie aannemers, die zich moesten gaan bewijzen. Vanaf een jaar of zeven geleden werd de concurrentie duidelijk voelbaar, toen onder andere de Duitse aannemer Spitzke hier “binnen kwam huppelen.” “Daar hebben we wel wat last van gehad op het gebied van hor- en vernieuwingswerk,” weet Luc.
“Mensen in hun waarde laten, respect hebben voor elkaar en samen bouwen,” dat is de levensfilosofie van Luc, die altijd met hart en ziel bij het spoor heeft gewerkt. Bij deze wil hij nog een ieder bedanken voor de blijken van belangstelling op zijn afscheidsreceptie.
Blijven investeren
zijn dan de concurrent. Ik ben voorstander van de aanschaf van de PEM’s en
De toekomst van Strukton Rail? “Ik blijf positief ! Besparingen zijn mogelijk
LEM’s, de nieuwe generatie radiografisch bestuurde portaalkranen die grote,
door grote werken nog slimmer aan te pakken of zaken te combineren.
compleet voorgebouwde wissels in één keer kunnen neerleggen. Er wordt nu
Voordat je een werk start, zou je het eigenlijk met alle betrokkenen al moeten
niet geïnvesteerd maar dat zou eigenlijk wel moeten, juist in moeilijkere tijden.
hebben gemaakt. En verder moet je je onderscheiden door nét iets slimmer te
Het wordt leuk als jij de concurrentie kunt aftroeven!”
De beleving van de reiziger Wat wil de reiziger? Hoe houd je daar rekening mee in het ontwerp van lightrailvoertuigen? Student Industrieel Ontwerpen aan de Universiteit Twente Mette Klaversma zoekt voor haar afstudeeronderzoek antwoord op die vragen. Ze heeft onder meer reizigers in het openbaar vervoer geobserveerd.
Certificaat
Mette geeft als voorbeeld: “Niemand staat graag met zijn rug naar een open
Fransen steken meer geld en energie in de beleving van een lightrailvoertuig.
ruimte.” In eerste instantie heeft ze vooral naar scholieren en studenten
In Marseille rijdt bijvoorbeeld een tram met een boot als voorkant, wat aansluit
gekeken. “Zij reizen vaak in groepen. Voor hen zou je een coupé in kunnen
bij de havenstad.” Cijfers over het effect van verbetering van de reizigers-
richten met statafels.”
beleving heeft Mette niet. “Ik verwacht dat het meer reizigers trekt of tot
Strukton Rail Equipment (SREq) heeft een initiële audit van Inspectie Verkeer & Waterstaat
minder vandalisme leidt als er meer rekening wordt gehouden met wat
(IVW) gehad. Daarmee heeft SREq een Europese vervoerslicentie verkregen. Het certificaat is
Respect voor de reiziger
reizigers willen. In elk geval is het vandalisme in het Nederlandse openbaar
voor drie jaar afgegeven, dit is een bijzondere prestatie. Daarnaast heeft SREq nauwelijks
Het blijkt niet zo eenvoudig om in de spoorwereld aandacht te vragen voor de
vervoer opvallend hoog. In Brussel rijden trams met leren bekleding.
tekortkomingen gekregen (dit kan de geldigheidsduur van een certificaat beïnvloeden). SREq
reiziger. Mette: “Het valt me op dat het in de Nederlandse spoorbranche vooral
In Nederland is men er van overtuigd dat dit niet zal werken, maar in Brussel
heeft dan ook de complimenten vanuit IVW gekregen.
om geld, techniek en politiek gaat. Wat reizigers willen, is ondergeschikt.
worden maar enkele stoeltjes per jaar vernield. In Nederland zou men meer
Het moet vooral goedkoop zijn en men kiest voor zekerheid. ‘Deze tram is
respect voor de reiziger moeten hebben.”
toch goed?’ heb ik heel vaak horen zeggen. Heel Nederlands. Vooral de
Op het Spoor mei 2010 19
SRC
SSY
Informatie van overweg online beschikbaar Binnen Strukton Rail Consult is een systeem voor Visuele Overweg Monitoring (VOM) ontwikkeld, dat informatie over overwegen en hun gebruikers verzamelt en analyseert. De gegevens zijn eenvoudig via internet te raadplegen. Strukton Rail gaat er nu mee de markt op.
Dynamisch Reisinformatiesysteem in Zoetermeer
Busreiziger weet nu hoe laat bus vertrekt
Reizigers die de bus nemen vanaf busstation Zoetermeer Centrum West weten precies hoe laat welke bus vanaf welk perron vertrekt. Dat is duidelijk af te lezen van negen displays boven de haltes. De PMC Monitoring & Travel Systems (MTS) van Strukton Systems heeft
Het systeem werkt als volgt: Eén of twee videocamera’s maken opnames van
alarmering van defecte lampen of slagboom, verkeersbewegingen, de tijd dat
de overwegen. Deze ondergaan vervolgens een beeldanalyse, die de beelden
de overweg niet bezet is, de treinbewegingen en informatie over de overweg-
omzet in data. Via het GSM(-R) netwerk worden de verkregen data draadloos
installatie. Ook informatie over mogelijk vandalisme, snelheid van weg-
naar een centrale website gestuurd. Daar zijn ze vervolgens te raadplegen.
gebruikers en slalomgedrag komt beschikbaar. Mogelijke gebruikers zijn in
Ook heeft Strukton Systems software en hardware gerealiseerd voor commu-
eerste instantie de verkeersleiding, procesaannemers en infrastructuur-
nicatie met de Dynamisch Reiziger Informatie Server van opdrachtgever
beheerders. Maar ook gemeenten kunnen dit systeem goed gebruiken.
Stadsgewest Haaglanden. Bij de communicatie van actuele vertrektijden
“Het systeem is gemakkelijk te installeren”, zegt Roel Westenberg. Hij is manager System en Software Engineering binnen Strukton Rail Consult.
het hele systeem geleverd, geplaatst en in bedrijf gesteld.
naar de displays is een beheerapplicatie ontwikkeld waarmee op afstand
“De camera’s kunnen uiteindelijk een onderdeel van de bel worden die op
Bij een overweg in Schalkwijk meet een POSS-systeem momenteel de dicht-
(via internet) statusinformatie kan worden ingezien en instellingen kunnen
iedere overweg hangt. Er zijn dus geen graafwerkzaamheden nodig. Omdat
ligtijden van de overwegbomen in het kader van het spoorboekloos rijden.
worden gewijzigd. Bij de ontwikkeling van de software heeft Strukton
de beelden al op de overweg worden geanalyseerd, is een SIM-kaart met
Roel: “Onze proefopstelling loopt daar parallel mee, zodat we deels de data
Systems samengewerkt met Strukton Rail Consult.
normale databundel voldoende om de gegevens over te sturen.”
onderling kunnen vergelijken. Met het VOM-systeem gaat Strukton Rail
Beeldanalyse
Consult niet alleen de Nederlandse markt op; er is momenteel ook belang-
Strukton Systems is als systeemintegrator verantwoordelijk voor het ontwerp
stelling in enkele andere Europese landen en zelfs in Amerika.”
en de realisatie, zoals projectmanagement, basis- en detailengineering,
De beeldanalyse levert allerhande informatie op. Denk aan gegevens over overwegveiligheid, zoals de daaltijd en gelijktijdigheid van de overwegbomen of de
inkoop, installatie, testen en in bedrijf stellen. Het bevestigen van de Monitoringsysteem kan naast overweginformatie ook het gedrag van weggebruikers in kaart brengen.
displays aan de mastconstructie is uitgevoerd in samenwerking met de PMC Seinwezen & Voedingen van Strukton Systems. Na een succesvolle inbedrijfstelling is de Site Acceptance Test (SAT) in het bijzijn van de opdrachtgever goed verlopen. Aansluitend aan de ingebruikname van het systeem volgt een onderhoudsperiode van tien jaar. De displays boven de haltes met reisinformatie.
Strukton Systems bundelt elektrische nieuwbouwactiviteiten Sinds 1 januari van dit jaar zijn de elektrotechnische nieuwbouwactiviteiten
De PMC’s binnen Strukton Systems zijn:
van Strukton Rail gebundeld binnen Strukton Systems. Hierdoor kunnen we
• Electric
• Monitoring & Travel Systems
kennis en capaciteit optimaal inzetten en nieuwe ontwikkelingen en innovaties
• Telecom & Technische Installaties
• Kabel
geïntegreerd oppakken. De bedrijven Strukton Rail Installatietechniek,
• Seinwezen & Voedingen
• Installatie Services
Strukton Rail Electric, Strukton Rail Kabel en Strukton Rail Installatie Services
• Energy Solutions
• Veiligheid & Meetdienst
zijn met ingang van 1 januari 2010 komen te vervallen.
Op het Spoor mei 2010 21
Breed
Ongevallenrubriek
Bouwpendel kan centrum Utrecht van verkeer ontlasten Het stationsgebied van de gemeente Utrecht gaat op de schop en zal de komende jaren een grote bouwput zijn. Het bouwverkeer gaat nu over de weg. “Dat kan beter”, bedacht Strukton Rail. Vervoer van bouwverkeer over het spoor in plaats van over de weg betekent een lagere verkeersdruk, minder lawaai en minder uitstoot van CO2.
Vingers bekneld Twee medewerkers van Strukton Rail Equipment
op de ‘kleine (pneumatische) rem’ worden gezet
maakten een machine transportgereed. Eén van hen
als je de stuurstand verlaat. Omdat de handrem na
bracht certificaatstickers aan; zijn collega schakelde
afsluiten van de machine vaak niet meer bereikbaar
de motor en versnellingsbak uit. De machine was
is, wordt de handrem bij parkeren niet gebruikt.
niet op de (pneumatische) rem gezet en begon te
Machines worden meestal onberemd weggezet en
rollen. In een schrikreactie plaatste de collega die
door het plaatsen van houten keggen aan weers-
de stickers aanbracht een steentje voor het wiel.
zijden van de wielen tegen wegrollen beveiligd.
Veilig en gezond
Twee van zijn vingers raakten licht bekneld tussen wiel en spoorstaaf.
Dit idee met de naam ‘Bouwpendel’ heeft Strukton
Aanbeveling Iedereen kent de procedure, maar door omstan
Rail ingediend bij de ‘Gouden Impuls’, een prijsvraag
Onderzoek
digheden kan dit soort incidenten toch gebeuren.
waarmee de gemeente Utrecht de economie en werk-
De medewerkers waren ervaren; toch werden
Alertheid bij risicovol werk is geboden.
gelegenheid wil stimuleren. Het gaat om een pendel-
procedurefouten gemaakt. Een machine moet eerst
werken kan altijd!
dienst voor vrachtauto’s per spoor tussen industriegebied Lage Weide en Utrecht Centraal die is opgezet volgens het principe van de Rollende Landstraße.
Breed
Dit is een transportsysteem dat bestaat uit lagevloerwagons met speciale kleine wielen, waar vrachtauto’s met opleggers in zijn geheel op gereden worden. “Ons idee werd uit de 235 inzendingen als kansrijk gekozen, maar is uiteindelijk niet in de prijzen geval-
Het stationsgebied van Utrecht zal de komende jaren een grote bouwput zijn.
len”, zegt Nick Oversier, één van de bedenkers en manager bij Strukton Rail Consult. “We gaan wel
contacten lopen met onder andere HIBIN en
wagons zijn nogal onderhoudsgevoelig. Daar gaan
door met dit initiatief, omdat we geloven in deze
Bouwend Nederland. Het idee zou ook kansrijk
we verder op studeren.”
transportvorm. Inmiddels hebben we hiervoor
zijn in de haven van Rotterdam. De wielen van de
Efficiënter plannen met Rostar CAS Per 1 januari wordt bij een groot deel van Strukton Rail de mensplanning verzorgd door middel van Rostar CAS. Waar tot dusver gewerkt werd met Excel en andere hulpmiddelen,
Minder CO2 uitstoten In 2009 reduceerde Strukton Rail de CO2-uitstoot van 6% ten opzichte van 2008, 4% meer dan de doelstelling. “Dat is een prima resultaat”, zegt Egbert Braaksma. Hij nam begin april 2010 de rol van energiemanager over van Eric Weerepas en heeft
Energiemanager Egbert Braaksma bevestigt een campagnebord bij de parkeerplaats op het hoofdkantoor.
zich inmiddels al aardig ingelezen in de materie.
is nu een professioneel mensplanningsysteem in gebruik.
“Er is veel gebeurd in het afgelopen jaar. Om nu te
Concrete maatregelen in 2010 om onze uitstoot terug
Als onderdeel van deze maatregelen meldde Strukton
zorgen dat we de trend van CO2-reductie doorzetten,
te dringen, richten zich vooral op:
Rail zich aan als deelnemer in de fietscampagne
Planners, uitvoerders, projectleiders, werkvoor-
conform CAO-afspraken verstrekt. Dit systeem
Werkvoorbereiders, planners en uitvoerders
moeten we structureel op CO2-reductie gaan
• Schoner en kleiner leasewagenpark en /
Rij2op5 van mobiliteitsbureau VNM en de
bereiders, etc. kunnen overal de planning bekijken.
maakt het ook mogelijk dat planners onderling
hebben pittige weken achter de rug om het systeem
sturen”, constateert hij. “Bij alles wat we doen,
Fietsersbond. De kick-off vond op 26 april plaats.
Op termijn zal dit via ShareWeb mogelijk worden.
medewerkers uitwisselen. Onopgemerkte reser-
op gang te krijgen en men is er nog niet. Ook ziet
moeten we niet alleen aspecten als veiligheid en
• Meer gebruik van de NS-Business Card
Diverse communicatiemiddelen en een e-fiets
of minder kilometers
ves in capaciteit worden inzichtelijker zodat
de planning er heel anders uit en moeten de
financiën laten meewegen, maar ook de CO2-
• Inkoop van groene energie
moeten automobilisten aansporen om minstens
Het aanvragen van personeel vindt digitaal plaats
inhuur kan worden beperkt.
uitvoerders en monteurs wennen aan de nieuwe
gevolgen. CO2 is nu een vast onderdeel in de
• Minder energieverbruik dataruimte
twee keer per week naar hun werk te fietsen. Egbert:
door werkvoorbereiders. Vervolgens koppelen mens-
Om gemakkelijk inzicht in elkaars planningen te
presentatie. Maar Strukton bespaart nu wel kosten
managementrapportages. Ook in bijvoorbeeld tool-
• Papierreductie
“We zien deze campagne als een proef. Bij succes
planners hieraan het personeel. In overleg
hebben, zijn de planningen van de regiobedrijven
door het slim inzetten en uitwisselen van personeel.
boxmeetings zal het onderwerp regelmatig aan de
zullen we ook op andere vestigingen iets dergelijks
met de uitvoerder worden de planningen ‘gehard’ en
inmiddels eenduidig gemaakt.
orde zijn.”
organiseren.”
Op Op het het Spoor Spoor mei mei 2010 2009 23
Ondernemingsraad
P&O Breed
Ondernemingsraad wil proactief met voorstellen komen
Beter scoren bij de klant Strukton Rail organiseert sinds maart van dit jaar de training ‘Beter scoren bij de klant’. Het kunnen beïnvloeden en effectiever benaderen van de klant is het hoofdthema van de training, die in drie middagsessies wordt gegeven. De training is bestemd voor medewerkers van Strukton Rail die zeer regelmatig klantcontact hebben.
De nieuwgekozen OR-leden krijgen het meteen flink voor hun kiezen. “We hebben al direct te maken met een groot reorganisatietraject. Geen eenvoudige start, maar wel een
Projectleider Huib Stehouwer van Strukton Rail West (SRW) volgt de training “Je kunt niet met alle klanten op dezelfde manier omgaan”, vertelt Huib.
periode met vele uitdagingen”, vindt OR-voorzitter Henk van der Meijden.
“De cursus gaat uit van vijf verschillende benaderstijlen: de handelaar, de ober, de rechter, de expert en de kameleon. Je moet kunnen schakelen tussen die verschillende stijlen. We moesten bijvoorbeeld spelen dat we
Medewerkers Strukton Rail tijdens de training ‘Beter scoren bij de klant’.
reisgids waren in Turkije in de stijl van de onderhandelaar. Dat was een
‘s nachts bellen. Willen jullie nu een kopje koffie? Of straks?’ Soms moet
Hoe gaan jullie je als OR opstellen?
land ingepland. Eigen personeel heeft meer vakkennis, is doorgaans meer
opdracht voor twee man. Eerst gaven mijn collega en ik dan een kopje
je je eerst als ober opstellen om een goed contact te krijgen met de klant.
“In de huidige situatie kun je heel snel een ‘procedure-OR’ worden die alleen
gemotiveerd en beter op elkaar ingespeeld. Zo’n ploeg heeft ook meer
koffie om het reisgezelschap in de stemming te krijgen, vervolgens regelden
Daarna word je pas zakelijk. Ik heb contacten met allerlei soorten mensen:
maar op de regeltjes let. Dat willen we absoluut niet. De directie komt met
vertrouwen in elkaar en dat is tevens goed voor de veiligheid. De binding
we een barbecue en daarna stelden we voor om op excursie te gaan.
ProRail, techneuten en leveranciers. Het is dan wel goed om deze stijlen in
een strategische visie op de toekomst en wij willen als OR zelf ook een visie
met het bedrijf zie ik als een concurrentievoordeel.”
Een ander deed dat in de stijl van de ober. Een ober wil door iedereen aardig
je achterhoofd te hebben en van stijl te kunnen wisselen als de situatie daar
gevonden worden. Als reisleider zegt hij bijvoorbeeld: ‘Je mag me ook
om vraagt.”
ontwikkelen. Om tot gefundeerde standpunten en voorstellen te komen, hebben we adviesbureau Andersson Elffers Felix (AEF) ingeschakeld ter
Welke richting moet het op?
ondersteuning.”
“Nu de procescontracten op de markt komen, zullen we op een andere manier moeten gaan werken. De in totaal achttien ‘PrestatieGerichte Onderhouds
Wat zie je als sterke punten van Strukton Rail?
contracten’ hebben een looptijd van vijf jaar zodat er jaarlijks zo’n drie worden
“Wij hebben veel eigen personeel; collega’s in de branche werken veel met
aanbesteed. Contractgebieden van ons kunnen bij een andere aannemer
inhuur. Daar worden de mensen in één grote pool gestopt en door het hele
terechtkomen en andersom. Daarom denk ik dat we naar flexibele uitvoeringsteams toe moeten die zoveel mogelijk op en rond de contractgebieden zitten. De woonplaats wordt minder bepalend; lange reistijden hebben geen zin. Het kan wel eens voorkomen bij ondersteuning van een groot project dat mensen langer moeten reizen, maar voor onderhoud en storingsherstel zijn
“Mensen van werk naar werk begeleiden” NS Loopbaancentrum begeleidt in opdracht van Strukton Rail monteurs aan wie ontslag is aangezegd. “We willen mensen leren hun weg weer te vinden. De essentie is hen van werk naar werk te begeleiden”, zegt Hanneke Suvaal, manager Loopbaancentrum.
korte aanrijdtijden essentieel.” “De eerste stap is de motivatie aanspreken. Wat vind ik echt leuk, waar loop
Hoe zie je de toekomst?
ik warm voor, wat kan ik goed? We houden mensen een spiegel voor.
“Er moet een veerkrachtig en concurrerend bedrijf overblijven. Dat kun je
Mensen beschikken vaak over veel meer talenten en kwaliteiten dan ze zelf
bereiken met innovaties en slimmere werkmethodes, bijvoorbeeld door
beseffen. Bijvoorbeeld de instelling om bij nacht en ontij te werken. Bij veel
machines en processen verder te automatiseren. We zullen hoogwaardig
bedrijven scoort deze werkhouding hoog. Dit traject, het vaststellen van de
personeel in dienst moeten hebben om die kwaliteit te kunnen leveren.
‘arbeidsidentiteit’, duurt ongeveer zes weken.
We moeten dus het vakmanschap van de medewerkers zeker niet uit het oog verliezen en blijven investeren in mensen. Uiteindelijk zullen kwaliteit en een
Dan volgt de tweede stap, het concreet begeleiden naar werk. We trainen
nog betere interne en onderlinge samenwerking doorslaggevend zijn.”
mensen in sollicitatievaardigheden, helpen ze bij bedrijfsbezoeken, adviseren welke opleiding nodig is of onderzoeken stagemogelijkheden. Deze fase duurt totdat er werk gevonden is. Hoe lang is moeilijk te zeggen. Wie bereid is wat
De OR wil ook een strategische visie ontwikkelen voor het juiste spoor naar de toekomst.
Naast begeleiding van werk naar werk besteedt NS Loopbaancentrum ook aandacht aan loopbaanontwikkeling voor mensen die niet gedwongen van werk hoeven te veranderen.
verder te reizen of een beetje water bij de wijn te doen wat betreft salariseisen, kan zijn kansen aanzienlijk vergroten.”
Op het Spoor mei 2010 25
Spoorzoeken
In en uit dienst
Vliegtuigbouw op zolder Eens hoopt hij met zijn vliegvrienden even een terrasje te pikken in St. Tropez of op de Noordkaap te genieten van de midzomernachtzon. Maar zover is het nog niet. Martin Klompenhouwer, in het dagelijks leven projectmanager bij het Centraal Bedrijfsbureau, is vooral nog hard aan het bouwen aan zijn eigen vliegtuig… op zolder! Het gaat om een Midget Mustang I (model 1948), een eenpersoons 9G airrace-vliegtuigje van 5,1 meter lengte. Drie jaar geleden liet hij het als bouwpakket uit Amerika komen; ‘netto’ is hij er nu één jaar mee bezig. Gescheurde enkelbanden gooiden flink roet in het eten, maar de animo is terug. Werk genoeg, want er staan ongeveer 2000 bouwuren voor, exclusief de modificaties die Martin nog wil aanbrengen om die lange afstanden te kunnen vliegen. Het komt allemaal behoorlijk precies. De delen van speciaal aluminium worden met 5000 nageltjes aan elkaar geklonken en elk gaatje moet op de millimeter nauwkeurig worden geboord. Helaas moest een nieuw paneel van gaatjes worden voorzien, omdat het houten bouwframe door de lange vertraging een paar millimeter was gaan werken. Een noodzakelijke actie, want een vliegtuig dat een paar graden uit het lood staat
Uit dienst
Bedrijfsonderdeel Naam Functie Rail Centrale Staven Mevrouw M.A. Gerlagh Secretaresse De heer S.J. Janssen Systeembeheerder Centraal Bedrijfsbureau Mevrouw S.U. Rohit Bassi - Lal Medewerker Facilitair
Datum uit dienst
Noord De heer J.H. Dollman De heer C.J. Verhoef De heer D. de Waard De heer F.W.P. van der Vlugt De heer A.D. Datema De heer G. Bleeker Mevrouw A. Brink Mevrouw L. Koopmans - Mulder Mevrouw A.K. Huls De heer G.J.A. Vernooy De heer H. Dekker De heer J. Busscher De heer H. Riepma De heer D.J. Rijnders De heer H.L.H. Thonen De heer E. Boesenkool De heer G.J. Veurink Mevrouw A. Hulsbergen De heer E.B. Fik De heer J. van Dalsem De heer R.S. de Jonge West De heer M. du Bois De heer N. Taleb De heer R.J.A. Tammer De heer J. Hokke De heer R. Barbosa Vicente De heer J. Numan Mevrouw M. Verkleij De heer J. Bakker De heer C.J. Knoppert De heer M. Hityahubessy De heer B. Labots De heer V. de Bruin De heer M.M.R. de Ridder Mevrouw N. de Bruin - Niemantsverdriet Mevrouw M.N. van Es Zuid De heer A.J. Daniels De heer M. Nederveen De heer P.L.J. Cornelissens De heer J.W.A. Schils De heer J.P. de Koeijer De heer R.H.M.J. Roelofs De heer J.F.C.M. de Jong De heer S.P.J. Rutten De heer P.W. Luijks Equipment De heer R. Broersma Consult De heer A.W. de Jong De heer F.R. van der Veen De heer I.H.G. Brugman Systems De heer M. Hagedoorn De heer R. Gurbuz De heer C.J. van der Wal De heer E.B.W. Smit De heer D. Latuheru De heer F. Bayyurt De heer J.G. Strengers
Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010
Monteur Elektrisch Senior Monteur Elektrisch Monteur Mechanisch Werkvoorbereider Projectleider / Projectmanager Monteur Mechanisch Secretaresse Medewerker Bedrijfsbureau Secretaresse Projectleider / Projectmanager Monteur Mechanisch Monteur Mechanisch Monteur Mechanisch Uitvoerder Monteur Mechanisch Werkvoorbereider Uitvoerder Technisch Administratief Medewerker Monteur Mechanisch Monteur Mechanisch Monteur Mechanisch Monteur Mechanisch Veiligheidsfunctionaris Monteur Mechanisch Uitvoerder Monteur Elektrisch Senior Monteur Mechanisch KAM Coördinator Monteur Mechanisch Veiligheidsfunctionaris Planner Monteur Elektrisch Monteur Mechanisch Monteur Mechanisch Technisch Administratief Medewerker Secretaresse Werkvoorbereider Projectleider / Projectmanager Werkvoorbereider Monteur Elektrisch Monteur Mechanisch Monteur Elektrisch Uitvoerder Monteur Elektrisch Monteur Elektrisch Machinist Materieel Engineer Stagiair Stagiair Monteur Mechanisch Monteur Elektrisch Monteur Mechanisch Hoofd Bedrijfsbureau Uitvoerder Administrateur Inkoper
Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010
Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010 Februari 2010 Februari 2010 Maart 2010 Maart 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Maart 2010 Maart 2010 Maart 2010
In dienst
Bedrijfsonderdeel Naam Functie Equipment De heer I.J.J.G. Mommen Stagiair West De heer S.K. Hollestelle Stagiair De heer M.W.S. Zeilstra Stagiair De heer J.M. Corvers Stagiair De heer J.C.M. Heijmans Stagiair Consult De heer J. Abdo Stagiair De heer M.M. Ustuner Stagiair De heer H.H.V. Doan Stagiair De heer B.F. Ramadhani Stagiair Rolling Stock De heer E.A. Zijdemans Stagiair Systems Mevrouw M. Pleister Stagiair De heer M.A. Ruisch Produktiemanager Eurailscout Inspection De heer T. de Wilde Financieel Adm. & Analysis bv Medewerker De heer M. Teunissen Werkvoorbereider
Datum in dienst Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Februari 2010 Maart 2010 Februari 2010 Maart 2010
Overplaatsingen Van Strukton Rail Noord Strukton Rail West Strukton Rail West Strukton Rail West Strukton Rail Noord Strukton Systems Strukton Rail West Strukton Rail Noord Strukton Rail Noord Strukton Systems
Naar Strukton Rail West Strukton Rail Noord Strukton Rail CBB Strukton Rail Noord Strukton Rail Centrale Staven Strukton Rail CBB Strukton Rail CBB Strukton Rail Equipment Strukton Rail West Strukton Rail West
Naam medewerker Functie De heer E.A.G.M. van Blokland Projectleider De heer M.B.J. Maathuis Directeur a.i. De heer A.E. Kerckhoff Projectmanager De heer F.J.M. Jansen KAM Coördinator De heer J.J. Hoekstra Controller Mevrouw M.N.J. Buiskool Inkoper De heer M.R. de Coo Contractmanager De heer I.G. Pelgrim Calculator De heer M. Jansen Planner De heer R.J. Flos Werkvoorbereider
Jubilarissen Datum 1 juni 1 juni 1 juni 3 juni 15 juni 18 juni 24 juni 1 juli 1 juli 1 juli 1 juli 29 juli 20 juli 26 juli
Naam De heer F. van den Hoofdakker De heer J.C. Konings Mevrouw E. Snoei De heer A.G. Overeem De heer H.P. Raben De heer G.J. van Dam De heer H.G.J. Holtackers Mevrouw A.M.B. Corstjens De heer E.B. Hilboezen Mevrouw M.E.J. Vrancken - Janssen De heer A. Rozendaal De heer R.H. Taverne De heer A. van Gijssel De heer M.S.H. Bicker
Bedrijfsonderdeel / afdeling Strukton Systems Strukton Rail Zuid Strukton Rail CBB Strukton Rail Equipment Strukton Rail Noord Strukton Rail West Strukton Rail Zuid Strukton Rail West Strukton Rail Noord Strukton Rail Zuid Strukton Rail West Strukton Rail West Strukton Rail Equipment Strukton Systems
Aantal jaar 25 jaar 25 jaar 12,5 jaar 25 jaar 40 jaar 25 jaar 25 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 12,5 jaar 25 jaar 12,5 jaar 40 jaar 12,5 jaar
‘vervuilt de stroomlijn’ en zal de beoogde kruissnelheid van 275 km/uur nooit halen. Het is de bedoeling eind 2011 gereed te zijn en
Hier is Martin bezig met de romp. Uiteindelijk zullen vijf losse secties tot één vliegtuigje in elkaar worden gezet. Ondersteuning in de vorm van technische kennis of speciaal gereedschap krijgt hij van zijn clubgenoten van de NVAV, de Nederlandse Vereniging van Amateur Vliegtuigbouwers.
dan volgt op vliegveld Hilversum de luchtdoop; een spannend moment.
Bejaardentehuis op stelten Oergezellig, dat was de jaarlijkse Struktonfeestavond in februari. De
PV-kalender 2010
festiviteit in Gasterij De Klaveet bij Leusden trok zo’n 400 man/vrouw die zich al dan niet in bejaardenkostuum hadden gehesen. Aan werkelijk alles was gedacht: bij pech met de rollator was een klusjesman snel ter plaatse en
Activiteit
Wanneer
Waar
voor wie het allemaal teveel werd, had een lieftallige zuster wel een
Kanovaren
29 mei
Belgische Ardennen
‘aspirientje’. Tussendoor werd er gezellig gesjoeld en hilarisch hoogtepunt
Kinderuitje
26 juni
Dierentuin
Zuiderzeemuseum
10 oktober
Enkhuizen
Kerst (kook)workshop
december
Diverse locaties
was de rollatorrace, waarbij verschillende stellen het tegen elkaar opnamen.
Hoofdprijs: een heuse pannenset (vier dakpannen). Verder konden de aanwezigen nog genieten van een voortreffelijk warm en koud buffet.
(Het programma is onder voorbehoud)
Op het Spoor mei 2010 27
Tot besluit
Samen optrekken De Nederlandse aanbestedingsmarkt voor spoorwerken is open voor buitenlandse concurrenten. Strukton Rail heeft hier afgelopen jaren actief op ingespeeld en is nu in zes landen gevestigd. Vanwege deze Europese schaalgrootte is het mogelijk om een materieelorganisatie als de onze verantwoord te exploiteren en zijn we in de positie om een compleet pakket machines ter beschikking te stellen aan alle landenorganisaties. Afgelopen twee jaar heeft Strukton Rail Equipment (SREq) grote stappen gezet
buitenland. Om concurrerend te blijven, moeten onze kosten verder naar
in Europa. Samen met onze Europese collega’s hebben onze machines werken
beneden en moet onze machineproductiviteit omhoog. Dit kan alleen als we
uitgevoerd in België, Noorwegen, Zweden, Duitsland en Denemarken.
als SREq, regiobedrijven en landenorganisaties gezamenlijk als één team
Hierdoor heeft SREq vorig jaar al 30% van haar inzetten buiten Nederland
optrekken en ervoor zorgen dat we een project gemeenschappelijk als Strukton
gerealiseerd (tegen 2% in 2007). Natuurlijk gaat zo iets niet zonder slag of stoot.
Rail-project oppakken.
De impact die het werken in het buitenland heeft voor onze medewerkers moet niet worden onderschat. Voor een aantal mensen is het een avontuur, anderen
Een volgende stap in de verbetering van de effectiviteit van de machines is het
hebben meer tijd nodig om een goede balans te vinden om een langere tijd in
opzetten van een integraal team dat Struktonbreed projecten maakt met onze
het buitenland te kunnen verblijven.
grote machines, de kettinghor en vernieuwingstrein. Per project wordt een dedicated team samengesteld met project-, lokale en machinespecialisten.
Afgelopen jaren hebben we al maatregelen genomen om de inzetbaarheid van onze machines te verbeteren. Het beste voorbeeld is het rondje Nederland,
Met het rondje Nederland hebben we laten zien dat een integrale aanpak werkt en
waarbij een goede landelijke afstemming tussen regio’s en SREq heeft gezorgd
dat het Strukton Rail grote voordelen oplevert.
voor optimale inzet van stopmachines in alle regio’s. Het resultaat hiervan is meer inzetten en minder regio-overschrijdende verplaatsingen. Naast vermindering van transportkosten helpt het ook om CO2-uitstoot te reduceren. Met deze verbeterde planning hebben we machines vrijgespeeld om buiten
Jacob Zeeman
Nederland te werken. Bepaalde machines blijven al voor langere tijd in het
Directeur Strukton Rail Equipment
Colofon ‘Op het Spoor’ is een uitgave van Strukton Rail en verschijnt vijf keer per jaar
Ontwerp en productie
in een oplage van 3.350 stuks.
The Public, Rotterdam T +31 (0)10 760 00 90
Teksten
Coördinatie en eindredactie
Anna Groot, Theo Verheul, Suzanne Brink en collega’s Strukton Rail
Linda de Jong, Communicatie T +31 (0)30 248 65 47
Fotografie
Strukton Rail bv
Anna Groot, Theo Verheul, Suzanne Brink, Martin Uitvlugt,
Postbus 1025, 3600 BA Maarssen
Carry van der Maas, Dario Seiler en collega’s Strukton Rail
Algemeen e-mailadres:
[email protected]
Artist Impressions Femern A/S, Mette Klaversma, Zwarts en Jansma Architecten