• Op avontuur Chili
Op avontuur Chili
BUITENSPORIG Overal in Chileens Patagonie korn je de gaucho's tegen. Ze dragen nog traditionele
"B
maakt hij een wijds gebaar richting hct groene oerwoud en de felblauwe rivier die sloom voorbij stroomt.
poncho's, hoeden en rij-
"Dit is mijn nieuwe werkterrein. Dat is
laarzen. De sporen zijn
tech veel beter dan een Rotterdamse container haven." Alshet herfst is in Nederland, breekt de lente aan in Patagonie. De
opzienbarend
groot. Ze
dienen echter voornarnelijk als decoratie.
waren ze. Na de wereldreis, die anderhalf jaar duurde, keerde hij terug naar Rotterdam. Daar bleef hij dromen over de
egrijp je me een beetjeT vraagt Marcel Sijnesael. Met zijn arm
twee kilometer hoge bergruggen dragen nog altijd sneeuw. In de vallei van de Rio Palena is de grond zeer vruchtbaar, langs de oevers voert de wind een scherp aroma van ontluikend groen mee. Maarwie goed ruikt, snuift echter ook de geur op van paardenzweet, verse mest en dampende zadels. Ook dat is de odeur van Chileens Patagonie. Onze 'transportmiddelen' staan iets verclerop te grazen in cleschacluwvan een groep eeuwenoude bomen aan clerancl van een clonker bos. Veel Neclerlanders denken clat Patagonie vooral bestaat uit kale, winclerige pampa's, maar het noordelijke, Chileense deel van dit ruige stuk aarde kenrnerkt zich juist door een overdosis vegetatie, in ontelbaar veel verschillende kleuren groen. De smaJle strook land tussen de Andes en de Stille Oceaan is overwoekerd met gematigcl regenwoud. Een wildernis waar Sijnesael zijn nieuwe 'werkplek' heeft gevonden, waar hij aan een tweede leven is begonnen. In zijn lodge ontvangt hij gasten en schotelt ze in de overweldigende
mogelijkheid terug te gaan naar die prachtige plek aan de andere kant van de aarde. De eerste kennismaking met Patagonie had Sijnesaels kijk op de wereld danig veranderd. Bij zijn terugkeer in ederland hielp hij een oude zakenvriend met de doorstart van een transportbedrijf. Dat pakte goed uit, de omzet steeg tot grote hoogten. Zakelijk gezien ging het Sijnesael voor de wind, maar hij bleef moeite hebben om te aarden binnen de muren van een kantoorpand. Om uit te vinden ofhij zijn herinneringen aan Patagonie niet al te zeer had geromantiseerd, besloot hij enkele jaren later nog eens terug te gaan naar Chili. Hij werd niet teleurgesteld. Sterker: Patagonie bleek nog mooier dan in zijn herinnering. Het kristalheldere water met een overvloed aan vis, de pioniers die in harmonie met de natuur en hun paarclen leven, de schitterende bergen. Eigenlijk wilde hij niet meer terug naar Nederland. 20 ontstond in een achterkamertje van zijn brein het plan om, als zijn vrouw Astrid zich daar ook in zou kunnen vinden, in Patagonie een stukje land te kopen.
Noodlot
natuur een keur aan spannende tochten en bezigheden voor als vliegvissen, paardrijden en raften. "Toen ik samen met mijn toenmaIige vrouw tijdens onze wereldreis in 1996 cloor dit cleelvan Patagonie trok, was het liefde op het eerste gezicht. We had den inmiddels veel landen bezocht en we waren al op heel veelmooie plaa tsen geweest, maar nergens troffen we een
Mogelijk was het bij dromen aJleen gebleven. Een onverwachte gebeurtenis hielp hem echter een beetje. Het ging als voIgt. Zijn vrouw Astrid had toegezegd hem na te reizen. De twee zouden elkaar, na het bezoek van Sijnesael aan Patagonie, in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires treffen om van daaruit door te reizen naar de stranden van Brazilie, Op weg naar de grens brak een schokbreker van Sijnesaels jeep afwaardoor hij de controle over het stuurverloor. De auto sloeg over de kop. Sijnesael mankeerde geluk-
gebied aan clat nog zo puur en zo onaangetast is. En clat nog zoveel ontdekkingsmogelijkheden bieclt. Daar komt bij clat ik een fervent vliegvisser ben en in de rivieren daar krioelt het van de vis.Je kunt
lag niets, maar de jeep was total loss. Daar stond hij in the middleof nowhere, zonder telefoon, zonder vervoer, en in de wetenschap dat Astrid over twee dagen vrolijk uit het vliegtuig in Buenos Aires zou
echtjoekels van regenboogforellen vangen." Hij houdt zijn handen ongeveer een halve meter uit elkaar, om aan te geven dat hij het over echt grote vissen heeft.
stappen. Uiteindelijkwerd Sijnesael opgepikt door een militair kenvooi dat hem meenam naar het dichtstbijzijnde dorp. Daar belde hij Astrid, die besloot haar ticket om te zetten en door te rei zen naar Patagonie. "Wellicht was ik anders naar Brazilie gegaan," zegt
KristalhelderMarcel Sijnesael was twaalfjaar
in dienst van een Rotterdams sleepvaartbedrijf; zijn vrouw Astrid had als directiesecretaresse ook een goede functie. Maasstedelijke yuppies, dat
20 I MAN%8EASONS I november/december 2005
Sijnesael nu. "En was mijn droom een droom gebleven. Maar toen ook Astrid met eigen ogen zag wat en waar ik iets wilde beginnen, was ook zij verkocht."
)
De manier om de wildernis
te verkennen is te paard. En dan het liefst onder begeleiding van een echte gaucho
Op avontuur Chili.
Kluizenaarsbestaan
LODGE
Boven: tijdens
Het tweetal kocht sarnen uiteindelijk in de vallei
witte houten villa geworden die je eerder in Hollandse tuinsteden als Blaricum,
van de Rio Palena veertig hectare grond. Het terrein is dan nog een klein stukje o-rasland, met daarnaast een vervallen
Aerdenhout of Wassenaar zou verwachten dan in de jungle van Patagonie. Het in gebroken wit geschilderde houten gebouw
boerderij, en verder vooral ongerept regenwoud. Verderwas er niets; geen woonhuis, en al zeker niet het gedroomde hotel. Ze zouden hun droom vanafnul moeten opbouwen, letterlijk en figuurlijk.
steekt fel af tegen het groen van het oerwoud en het donkerblauw van de traag
ook niet, Onder: The
voorbij stromende Rio Palena. Een groot contrast met de primitieve pioniersboerderijen van de gaucho's dieje elders inhet gebied aantreft.
van Marcel SijnesaeL
Chileens Patagonie is een land van pioniers. De gaucho's die erwonen zijn anne, ruige boeren die zich met weinig middelen in leven houden. In de dorpen vind je net genoeg levensmiddelen om in je basisbehoeften te kunnen voorzien. In een straal van enkele honderden kilometers zijn er geen Gamma's, bouwmarkten of andere doe-het-zelf-winkels voorhanden. Er zijn geen gespeciali-
gelmatig met een vrachtwagen op en neer moest naar Puerto Montt om bouwmaterialen en personeel te halen. Hij kookte zijn eten op een houtkachel, haalde zijn drinkwater uit een slang die hij hon-
te paard. En dan het liefst onder begeleiding van een echte gaucho. Juan Erwin woont al enige jaren als opzichter in de opgeknapte boerderij op het land van Sijnesael. Hij houdt paarden en schapen,
derden meters verderop in een bergstroompje had gehangen en was verstoken van elektriciteit en telefoonverkeer. "Het dichtstbijzijnde telefoon- en postkantoor is gevestigd in een stadje op enkele uren rijden hiervandaan," vertelt hij. "Watje in deze contreien aan eten
doet wat reparatiewerk, en neemt de gasten mee op paardrijtochten. Het woord 'tocht' is hier eigenlijk niet op zijn plaats; beter is het om te spreken van een ontdekkingsreis, want meteen buiten de omheining houdt de beschaving op. Er ligt een handvol boerderij-
kunt kopen, is erg basic: vlees, vooral vlees, brood en melk. Voor luxegoederen moetje naar Puerto Montt."
en, maar verder is er niets. Tussen die primitieve houten nederzettingen is het kilometers achtereen alleen maar bos. Juan en ik worden omarmd door het groen. Heel af en toe hebben we tussen het bladerdek door zicht op een brede, azuurblauwe zijrivier van de Rio Palena die luistert naar de prachtige naam Rio Tranquile, een van de vele drainageroutes van deAndes. Het kabbe-
Het resultaat van al dat vele bloed, zweet en
kom je
voor verras-
singen te staan. Soms is er een brug, soms
Patagonian Basecamp
muren zijn van hardhout, het dak is geheel volgens de plaatselijke traditie gemaakt uit 34.000 houten leitjes. Elektriciteit, modern sanitair; warm en koud water uit douches en kranen, een goed rioleringssysteem; het is er nu allemaal. Het in grijze en blauwe pasteltinten geschilderde interieur bestaat uit een prive-gedeelte, zeyen stijlvol ingerichte gastenkamers met ieder een eigen badkamer, en een gezellige woonkarner met een chique, stalen open haard. "Patagonie is al primitief genoeg," verldaart Sijnesael. "Het kan hier fors regenen, de paden zijn vaak blubberig. Te paard word je vies, vissend word je koud, Als je hier dagen achtereen onder pri-
Houten villa
regelmatig
De betonnen fundering van de lodge is het enige steen dat in het huis voorkomt. De
seerde bouwers, geen loodgieters of stukadoors. [e bent volledig aangewezen op de bereidwilligheid van je buren, die je in het gunstigste geval willen helpen met het ornhakken van een boom ofhet zagen van planken. Voor bouwmaterialen en gekwalificeerd personeel moest Sijnesael naar het honderden kilometers noordelijker gelegen stadje Puerto Montt reizen. Een lastige trip, want de stad is vanuit Chileens Patagonie alJeen te bereiken door eerst vele uren over een onverharde weg te rijden en daarna nog eens twaalf uur een overtocht per pont te maken, dwars door een baai van de Stille Oceaan. Tijdens de bouw, die ongeveer eenjaar duurde, woonde Sijnesaei in zijn eentje in de vervallen boerderij op zijn landgoed, terwijl hij re-
tranen is schitterend. De lodge van Sijnesael, genaamd The Patagonian Basecamp, is na anderhalf jaar afzien een prachtige
het paardrijden
mitieve omstandigheden door de wildernis trekt, dan verlang je wel naar de luxe die ik hier bied. Het is met recht een basiskamp, daarom heb ik het ook de The Patagonian Basecamp genoemd."
Ontdekkingsreis
Als bezoeker van Sijnesaels lodge is er voor mij eigenlijk maar een manier om de wildernis te verkennen:
'>
november/december 2005 I MAN'1IirSEASONS
I 23
Op avontuur Chili
len langs de rotsige oevers is als fraaie poezie, het gedicht van een snelweg van smeltwater. Hoe verder we de vallei binnen rijden, hoe meer de jungle ons insluit. Het eentonige lied van de rivier verstomt. In het donkere, zompige bos is het nagenoeg stil. Alsje goed luistert, hoor je hooguit de wind langs de kruinen van de bijna prehistorisehe Coigue-bomen blazen. Verder is er sleehts het geluid van gedruppel. Water is hier overa!; de mossen zijn er als sponsen mee volgezogen en van de bomen waait liehtgroen baardmos, waar het ook weer vanaf druppelt. We kruisen de rivier. Hetwater reikt tot aan de zadels. Onze benen
heid van de wildernis. Twee dagen later verruil ik mijn paard voor
RAFTEN
het rubbervlot van gids Roberto, familie van gaucho Juan. Hij neemt me mee op de loom stromende Rio Palena. Op fietssnelheid glijd ik langs de groene haag van het regenwoud, terwijl ik aile tijd heb het passerende landschap in me op te nemen. Een zwerm kleurrijke vogels scheert laag over het water en landt even verderop op het grijze water. We passeren een eenzame boerderij. Twee gaucho's staan in broeken van schapenvacht naar ons te zwaaien, terwijl een derde met zijn leren lasso een veulen probeert te vangen.
bezigheid van Marcel
worden nat. Dan volgen we weer een pad dat Iangzaam opgaat in een wirwar van stammen. Weer leidt het spoor naar een rivier. Die is dieper dan de vorige. Het waterpeil reikt nu zelfs tot aan de sehof-
Het leven in de onversneden wildernis van Patagonie voltrekt zich met een zalige traagheid die besmettelijk werkt, zo bemerk ik na mijn terugkomst in Nederland. Dagenlang blijft het ritme van de
ten van mijn merrie. De paarden zwemmen meer dan dat ze lopeno Dat is te veel van het goede voor de dieren, constateert zelfs gids Juan. Hij vindt doorgaan onverantwoord en neemt hetbesluit terug te keren, Ook een localwordt soms verrast door de onvoorspelbaar-
Rio Palena en haar groene oevers hangen in mijn hoofd. Een ding weet ik zeker: ik wil terug, en sne!! •
Chileense Cowboys nhet leven van de inwoners van
I
Patagonie speelt de huaso-cultuur
belangrijke
een
rol. Huaso of gaucho betekent
en is gevuld met zand. Aan de randen zijn
Het voornaamste onderdeel tijdens een rodeo is het vangen van een kalf. Teams be-
twintig tot dertig huaso's het strijdtoneel.
staande uit twee ruiters proberen het dier
Ze hebben een traditionele
te vangen en tegen een soort stootkussen
cowboy, of beter: Chileense cowboy. Bijna
dragen een breedgerande glimmende
georganiseerd.
Ze zijn totaal anders dan de
servicepagina
tribunes gebouwd. Per rodeo betreden zo'n
wekelijks
worden in de stadjes rodeo's
•
poncho aan en hoed en hoge,
leren laarzen. De rijk versierde
aan te drukken. Voor elke geslaagde poging krijgen de cowboys punten. Ook in het
sporen aan hun laarzen zien er angstaan-
stadje La Junta, op enkele tientallen
jagend uit, Maar de cowboys gebruiken ze
meters afstand van Marcel Sijnesaels
lijkt op een houten wastobbe
heel voorzichtig,
de paarden zijn tenslotte
wordt regelmatig voor de lokale huaso's
met een doorsnede van zo'n tachtig meter
hun belangrijkste
werkkapitaal.
een rodeo georganiseerd.
bekende Texaanse cowboyfeesten. rodeostadion
Het
24 I MAN1nSEASONSI november/december 2005
kilolodge
De favoriete
Sijnesael is vissen. Dagenlang dobbert hij in zijn speciale raitvisboot rond op de Rio Palena.