Ontwerp van het 3CI-Protocol
t.b.v. het innoveren met eindgebruikers Workshop DSRG Lustrumcongres 3 november 2011 Marcel Weber
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
1
Agenda 1. Introductie
2. De redenen voor het onderzoek
3. Onderzoeksontwerp en –methodologie
4. De gemaakte stappen
5. Het 3CI-Protocol
6. Evaluatie en leerpunten
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
2
Introductie Marcel Weber, 58 jaar.
Senior Consultant bij Altuition BV
Werken aan geëngageerde klanten: de 9+ organisatie.
Van 1970 tot eind 1999: Technisch Officier bij de Koninklijke Luchtmacht (KMA).
Doctoraal Bedrijfskunde in 1997 (Open Universiteit)
Gepromoveerd april 2011 op “Customer Co-Creation in Innovations” Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
3
Wat is cocreatie?
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
4
Cocreatie met klanten/gebruikers in innovaties
If I'd asked customers what they wanted, they would have said "a faster horse".
Als we naar onze klanten hadden geluisterd, waren we nooit zo innovatief geweest!
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
5
Prosumerism: de producerende consument
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
6
Gebruikers die innoveren Prof. Eric von Hippel, MIT (1988, 2005)
User Active Paradigm, Lead User, Innovation Democratization
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
7
Eigen ervaring: cocreatie projecten
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
8
Toenemende praktijkgevallen
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
Echter …
Ambiguïteit in terminologie
Voornamelijk beschrijvend onderzoek
Ambigue inzichten
Ontbreken van totaalaanpak Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
10
Onderzoeksontwerp Onderzoeksdoel: ontwikkelen van het 3CI* Protocol Onderzoeksmethode:
Deelvragen:
Onderzoeksvraag: Hoe kunnen organisaties hun klanten op een effectieve en efficiënte manier actief betrekken bij het tot stand komen van innovaties (= cocreëren)?
Voor welke innovaties is het betrekken van klanten opportuun? In welke stadia van het innovatieproces is het mogelijk om klanten te betrekken? In welke stadia van het innovatieproces is het lonend om klanten te betrekken?
Ontwerpgericht Wetenschappelijk Onderzoek (Design Science Research) Protocol-eisen:
Protocolgebruikers zijn organisaties (managers) Welk soort klanten kan je betrekken? die klanten willen laten Aan welke eisen moeten ze voldoen? cocreëren; Welke procedures, methoden en technieken zijn geschikt voor het betrekken van klanten?
Bevat voldoende vrijheidsgraden voor de Hoe waarborgt men een effectieve en organisatie om te passen efficiënte participatie van klanten op de intenties; (motiveren, belonen, interactie, e.d.)? Wetenschappelijk gefundeerd
* 3CI = Customer Co-Creation in Innovations
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
11
Onderzoeksaanpak 1: Systematisch Literatuuronderzoek
2: Praktijkonderzoek
•Wetenschappelijk •Managementlit. •Master-studenten
•Expertinterviews •Best practices •3CI Raamwerk
•Analyse met 3CI Raamwerk •Succes- en faalfactoren
4: Aanvullende literatuuronderzoek
5: Initieel ontwerp
6: Validatie
•Ontwerpstellingen in CIMO •3CI Protocol versie 0.0
•Cocreatie met gebruikers •Expert review na bijstelling
•Verklarende mechanismen
3: Case study
7: Definitief ontwerp •3CI Protocol 1.0 •Publiceren •Congressen en conferenties
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
12
Literatuurstudie
Database: ca. 2000 titels Ca. 950 titels gebruikt 50 Boeken 750 Artikelen 110 Praktijkbeschrijvingen 40 dissertaties en scripties
Zoektermen o.a.: co-creation, user involvement, user innovation, customer involvement, co-design, user participation, co-production. van Daelen, H. (2005). Tools for Innovation through Customer Co-creation. Master Thesis, Tiburg University, Tilburg. Geerts, S. A. M. (2009). Discovering Crowdsourcing. Theory, Classification and Directions for use. Master Thesis, Eindhoven University of Technology, Eindhoven. Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
13
Expert interviews en case studies
Prof. Gerald Zaltman Harvard Business School
Prof. Eric von Hippel MIT Sloan School of Management
Paal Smith-Meyer LEGO Terry Hancock Anansi Spaceworks
Jeroen Loeffen Villa Koopzicht
Prof Frank Piller Mass Customization expert
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
14
Het 3CI-Raamwerk
Customer (requirements and qualifications)
Process (timing, control, methods, etc.)
Klant B2B Klant Radicaal
Techn. B2C Bedrijf Increment.
• Soort klant: • Expertise: • Aantal: • Gebruikservaring:
Bestaand Deskundig Weinig Geen
Potentieel Leek Veel Veel
• Moment van deelname: • Toebedeelde rol: • Kanaal voor deelname: • Interactie intensiteit: • Tools:
Begin Denken Fysiek Monoloog Eigen
Eind Doen Virtueel Dialoog Extern
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
Customer Co-Creation in Innovations (3CI)
Context (of the innovation)
• Marktoriëntatie: • Aard van het bedrijf: • Bron van de innovatie: • Type innovatie:
15
Aanvullend literatuuronderzoek
Welke vraag stel je ze?
Psychologie, sociologie, antropologie, kennismanagement, creativiteit, motivatie, etc.:
Wanneer haken ze af?
Verklarende mechanismen
Waarom doen ze mee? Wat motiveert ze?
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
16
Ontwikkelen ontwerpstellingen (voorbeeld # 17) Theorie Conceptfase: •Ideevorming •Business case •Projectplanning
Implementatie •Ontwikkelen •Prototype •Testen
Synthese
Ontwerpstelling in CIMO-logica Bij het bepalen van het aantal deelnemers
Minimaal 12-15 (fysieke participatie) en maximaal afhankelijk van middelen (online): -weinig bij Implementatie en Vermarkten - Veel in concept- en gebruiksfase
Context
Intervention
Vermarkten •Produceren •Lanceren •Marketing
Veel is nodig voor creativiteit en diversiteit aan ideeën (fase 1 en 4) Weinig is nodig voor gerichte ideeën (3 en 4)
Mechanism
Gebruiksfase •Klantsuggesties •Onderhoud •Klachten
Effectieve en efficiënte bijdragen Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
Outcome 17
Totaaloverzicht 28 ontwerpstellingen
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
18
Er worden vier routes zichtbaar
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
19
Het “Customer Co-Creation in Innovations” (3CI) Protocol Bevat richtlijnen over: • Condities en voorwaarden voor 3CI • Eisen voor selectie en motivatie van deelnemers • De wijze om 3CI effectief uit te voeren (proces en instrumenten)
Onderkent 4 hoofdroutes, afhankelijk van uitgangssituatie:
• Dromenvanger (Dreamcatcher) • Wedstrijd (Contest)
• Toetssteen (Touchstone) • Werknemer (Employment)
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
20
Dreamcatcher bij LEGO
(Gebruikers)community laten experimenteren, onderlinge interactie leidt tot nieuwe ideeën/producten
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
21
Contest bij LEGO
(Gebruikers)community uitdagen tot vinden van het beste idee Laten selecteren van beste idee Belonen met erkenning, publiciteit
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
22
Touchstone bij LEGO
Voorleggen van concepten aan gebruikers; Verbeteren op basis terugkoppeling
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
23
Employment bij LEGO
LEGO MUPpets: Inzetten van gebruiker als lid van ontwikkelingsteam Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
24
1e validatie: cocreatie met gebruikers
8 potentiële gebruikers; Workshop van een dagdeel; Ontwerpstellingen voorgelegd; Discussie en feedback; Van 36 naar 28 stellingen.
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
25
2e validatie: ontwerpreview door experts 10 experts: academici, praktijkbeoefenaars en gebruikers. Hoge consensus. Cosmetische aanpassingen 3CI Protocol versie 1.0
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
26
6. Evaluatie en leerpunten Werken en promoveren geeft spanning
Adviseren en onderzoeken geeft spanning
Literatuurstudie lijkt oneindig
Validatie subjectief?
Proefschrift downladen? Ga naar: http://www.altuition.nl/cocreatie
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
27
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
28
Boeing 787 Dreamliner: Later dan gepland, maar…
Meer dan 150,000 mensen van allerlei hoedanigheden hebben deelgenomen in het ontwerp van dit vliegtuig. Gebruikelijk is dat een team van 100 tot 150 ontwerpers een vliegtuig ontwerpt. Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
29
Het 3CI-Raamwerk Hoofdcomponent
Aspect
Variabelen
Context van de innovatie
Marktoriëntatie
Klant <-> Technologisch georiënteerd
Aard van bedrijf
B2B <-> B2C Profit <-> Non-profit
Bron van innovatie
Bedrijf <-> klant
Type innovatie
Radicaal <-> incrementeel Open <-> gesloten Dienst <-> product <-> proces
Soort klant
Bestaand <-> potentieel Gebruiker <-> Niet-gebruiker
Klantexpertise
Productkennis <-> Leek
Aantal deelnemers
1 <-> enkele <-> (heel) veel
Moment van deelname (in innovatieproces)
Ideevorming <-> Ontwikkeling <-> Vermarkten <-> Gebruik
Rol van de deelnemende klant
Beslissen <-> voorkeur aangeven Doen <-> denken
Kanaal voor deelname
Online <-> fysiek
Intensiteit van de deelname c.q. interactie
Veelvuldig <-> Incidenteel Dialoog <-> monoloog Direct <-> indirect
Criteria voor deelname
Procesbepalingen
In te zetten methoden en technieken
Algemene <-> specifieke Eigen2011 <-> externe Copyright© by Altuïtion bv, All rights reserved
30
Research and thesis structure
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
31
A Peek into the Result: C3I Protocol Contents: • Introduction • Definitions • Premises • Decisions/considerations • General guidelines • Stage specific guidelines • Cases and examples • The Routes: Dreamcatcher Contest Touchtstone
Employment
• Design Propositions
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
32
The Four Routes
Dreamcatcher: observe, listen and respond on users‟ complaints, suggestions, experiences, behavior, etc. to discover new ideas. Contest: challenge users to think of a new idea, product, concept and select the best one(s). Touchstone: test and strengthen ideas, concepts, prototypes, etc. with users Employment: integrate some users in the NPD/NSD team during certain activities. Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
33
Some Guidelines Aim for the end user: use experience above (technical) expertise
As early as possible in the process
Do not promise rewards
Alternate / change partcipants
Conduct dialogue (respond, give feedback on contributions)
Build on metaphor language
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
34
SERVICE DESIGN
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
36
Visie - Doorbreken van zone van onverschilligheid
Altuition visie – Maak het verschil –
Voor klanten het verschil maken, met directe impact op klantbehoud, de loyaliteit en de (emotionele) beleving van de klant
De klanttevredenheid boven 9+ niveau krijgen
Zone van onverschilligheid doorbreken
Uitgangspunten:
1.
emotionele belevingswereld in processen doorleven
2.
„Small things matter‟ Identificeren kansen om het verschil te maken:
3.
•
aangrijpingspunt om door de 9+ zone te breken èn
•
aanknopingspunten voor cross sell door service
Hoge impact in klantcontact en „word of mouth‟.
Copyright© 2011 by Altuïtion bv, All rights reserved
37