Ontslagvergoeding 2015 (Transitievergoeding vanaf 1 juli 2015) Complete informatie over uw ontslagvergoeding, transitievergoeding en de financiële consequenties van ontslag
Colofon Tekst: Onafhankelijk Financieel Adviseurs Hoewel uiterste zorg is besteed aan de uitgave van dit boek, aanvaardt Onafhankelijk Financieel Adviseurs geen aansprakelijkheid voor onvolledigheid of onjuistheid of voor de gevolgen daarvan. Onafhankelijk Financieel Adviseurs
2
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
Wie is Onafhankelijk Financieel Adviseurs Onafhankelijk Financieel Adviseurs is een organisatie die financieel advies geeft aan boventallige en ontslagen werknemers. Wij geven advies over uw ontslagvergoeding (transitievergoeding vanaf 1 juli 2015) en de fiscale en financiële consequenties van ontslag (ook in relatie tot een eventuele WWuitkering). Wij hebben veel ervaring in het omgaan met ontslagsituaties, waardoor wij uw situatie goed kunnen inschatten en ons advies hierop afstemmen. Wij zijn gevestigd in Soest en werken landelijk. Jaarboekje 2015 ‘Complete informatie over uw ontslagvergoeding en transitievergoeding’ Dit jaarboek bestaat uit de volgende onderdelen: Kantonrechtersformule (bepaalt hoogte van de ontslagvergoeding) Transitievergoeding (bepaalt hoogte van de ontslagvergoeding vanaf 1 juli 2015) Hoeveel belasting betaalt u over uw ontslagvergoeding en transitievergoeding Heeft u recht op een WW-uitkering, hoe hoog is uw WW-uitkering en hoe lang heeft u recht op een WW-uitkering Heeft u recht op inkomensafhankelijke toeslagen (zorg-, huurtoeslag) Pensioen en AOW Tips om te besparen op uw maandelijkse lasten Contactgegevens Onafhankelijk Financieel Adviseurs Vredehofstraat 13 3761 HA SOEST Tel. 035-60 345 06
[email protected] Antwoordnummer 7011 3760 TA SOEST Gratis boek "Van werk naar werk" De meeste werknemers die met ontslag te maken krijgen, zoeken een nieuwe baan. Voor hen is het boek ‘Van werk naar werk’ geschreven door Nextjob Outplacement en Opleiding. Nextjob Outplacement begeleidt ontslagen werknemers bij het vinden van een nieuwe baan en zet succesvolle instrumenten in. NextJob is zusterbedrijf van Onafhankelijk Financieel Adviseurs. U bestelt dit gratis boek via Nextjob of 035-588 04 87.
3
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
Inhoudsopgave Wie is Onafhankelijk Financieel Adviseurs ....................................................................................................... 3 1. Ontslagvergoeding ....................................................................................................................................... 6 1.1 Hoe hoog is uw ontslagvergoeding volgens de kantonrechtersformule ...................................................... 6 1.1.1 Ontslag met wederzijds goedvinden ..................................................................................................... 7 1.2 Wat gebeurt er als u in 2015 een ontslagvergoeding krijgt? ........................................................................ 7 1.2.1 Wat te doen met uw netto ontslagvergoeding? ................................................................................... 8 1.3 Wat kunt u doen op fiscaal gebied? ............................................................................................................. 9 1.3.1 Middelen ............................................................................................................................................... 9 1.3.2 Benutten van jaarruimte ..................................................................................................................... 10 1.4 Andere manieren om meer uit uw ontslag te halen ................................................................................... 11 1.4.1 Bedingen hogere ontslagvergoeding ................................................................................................... 11 1.4.2 Aanvulling op WW ............................................................................................................................... 11 2. Transitievergoeding bij ontslag vanaf 1 juli 2015 ........................................................................................ 12 2.1 Wie heeft recht op een transitievergoeding ............................................................................................... 12 2.1.1 Transitievergoeding tijdig ontvangen .................................................................................................. 12 2.2 Hoe hoog is de transitievergoeding ............................................................................................................ 12 2.2.1 Transitievergoeding gemaximeerd ...................................................................................................... 12 2.3 Transitievergoeding voor 50-plussers is hoger ........................................................................................... 13 2.4 Transitievergoeding bij kleine mkb-werkgevers kan lager zijn ................................................................... 13 2.4.1 Hogere 50-plus transitievergoeding geldt niet voor kleine werkgevers ............................................. 13 2.4.2 Mkb werkgevers in slechte financiele positie lagere transitievergoeding .......................................... 13 2.5 Voorbeelden transitievergoeding ............................................................................................................... 13 2.5.1 Werknemer van 48 jaar en 14 jaar in dienst ....................................................................................... 13 2.5.2 Werknemer ouder dan 50 jaar en langer dan 10 jaar in dienst .......................................................... 13 2.5.3 Werknemer werkt bij Mkb-werkgever in financiële problemen ......................................................... 14 2.6 Belasting betalen over transitievergoeding ................................................................................................ 14 2.6.1 Voorbeeld belasting betalen over transitievergoeding ....................................................................... 14 3. Transitievergoeding bestemd voor van werk naar werk en opleiding ......................................................... 15 3.1. Van Werk naar werk traject ....................................................................................................................... 15 3.1.1 Transitievergoeding gebruiken voor van werk naar werk of scholing................................................. 15 3.1.2 Transitievergoeding voor outplacement en/of scholing ..................................................................... 15 3.1.3 Outplacement is verzamelterm voor van werk naar werk begeleiding .............................................. 15 3.2 Opleiding volgen met de transitievergoeding ............................................................................................ 16 3.2.1 Scholing en cursussen.......................................................................................................................... 16 3.2.2 Aantal opleidingen is gigantisch .......................................................................................................... 16 3.2.3 Opleiding van werk naar werk (sollicitatietrainingen, etc.)................................................................. 16 3.2.4 MBO- en HBO-opleidingen .................................................................................................................. 17 3.2.5 Vmbo-havo-vwo .................................................................................................................................. 17 3.2.6 Taalcursussen ...................................................................................................................................... 17 3.2.7 Beroepscursussen ................................................................................................................................ 17 3.2.8 Computer-opleiding ............................................................................................................................ 17 3.2.9 Arbo-opleiding ..................................................................................................................................... 17 3.2.10 BHV-opleiding .................................................................................................................................... 18 3.2.11 Social media-cursussen ..................................................................................................................... 18 3.2.12 Communicatie, Media en Muziek opleidingen .................................................................................. 18 3.2.13 Opleidingen tot coach ....................................................................................................................... 18 3.2.14 Opleidingen Zorg, Welzijn en Publieke Dienstverlening.................................................................... 18 3.2.15 Management/ leiderschap-opleidingen ............................................................................................ 18 3.2.16 Workshop start eigen zaak ................................................................................................................ 18 4. Ontslag via vaststellingsovereenkomst, UWV of kantonrechter ................................................................. 19 4.1 3 ontslag-routes bij individueel ontslag ................................................................................................. 19 4.2 Ontslag via een vaststellingsovereenkomst ................................................................................................ 19 4.2.1 Ontslag met wederzijds goedvinden ................................................................................................... 19
4
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
4.2.2 Vaststellingsovereenkomst legt ontslagregeling vast ......................................................................... 19 4.2.3 Vaststellingsovereenkomst inhoud ..................................................................................................... 19 4.2.4 Vaststellingsovereenkomst en recht op WW-uitkering....................................................................... 20 4.3 Ontslag via UWV ......................................................................................................................................... 20 4.3.1 Wanneer ontslag via UWV ? ................................................................................................................ 20 4.4 Ontslag via de kantonrechter ..................................................................................................................... 20 4.4.2 Ontslag wegens persoonlijke redenen of verstoorde arbeidsrelatie .................................................. 20 5. Sociale zekerheid na ontslag ...................................................................................................................... 22 5.1 WW (Werkloosheidswet) ............................................................................................................................ 22 5.1.1 Wat is WW? ......................................................................................................................................... 22 5.2 WW-uitkering 2015..................................................................................................................................... 23 5.2.1 Maximale hoogte en duur WW-uitkering............................................................................................ 23 5.2.2 Duur WW-uitkering ............................................................................................................................. 23 5.2.3 Voorbeeld duur WW-uitkering ............................................................................................................ 23 5.2.4 Alle arbeid na 6 maanden verplicht accepteren vanaf 1 juli 2015 ...................................................... 23 5.2.5 Lager inkomen aangevuld met WW-uitkering vanaf 1 juli 2015 ......................................................... 23 5.3 WW-uitkering 2016..................................................................................................................................... 24 5.3.1 Kortere WW-uitkering vanaf 2016 ...................................................................................................... 24 5.4 WW aanvragen ........................................................................................................................................... 24 5.4.1 Verplichtingen bij WW ........................................................................................................................ 25 5.4.2 Wat heeft u aan UWV? Cursussen, trainingen, sollicitatietips, tips bij het zoeken naar werk ........... 25 5.4.3 Eigen bedrijf vanuit de WW; startersregeling of geleidelijk WW afbouwen? ..................................... 26 5.5 Bijstand en IOW/ IOAW .............................................................................................................................. 26 5.5.1 Wat is bijstand? ................................................................................................................................... 26 5.5.2 IOAW ................................................................................................................................................... 27 5.5.3 IOW ...................................................................................................................................................... 27 5.6 Inkomensafhankelijke toeslagen ................................................................................................................ 28 5.6.1 Zorgtoeslag .......................................................................................................................................... 28 5.6.2 Kindgebonden budget ......................................................................................................................... 28 5.6.3 Kinderopvangtoeslag ........................................................................................................................... 28 5.6.4 Huurtoeslag ......................................................................................................................................... 29 6. Pensioen..................................................................................................................................................... 30 6.1 Toekomst pensioen..................................................................................................................................... 30 6.2 Opgebouwd pensioen via werkgever ......................................................................................................... 30 6.3 Zelf aanvullend pensioen opbouwen .......................................................................................................... 31 7. Bezuinigen .................................................................................................................................................. 32 7.1 Vaste lasten ................................................................................................................................................ 32 7.1.1 Hypotheek ........................................................................................................................................... 32 7.1.2 Overige leningen (consumptief) .......................................................................................................... 32 7.1.3 Andere vaste lasten, zoals verzekeringen ........................................................................................... 32 7.1.4 Gas, stroom, telefoon, internet ........................................................................................................... 33 7.1.5 Alimentatie betalen ............................................................................................................................. 34 7.2 Variabele uitgaven, zoals boodschappen en vakanties .............................................................................. 35 7.2.1 Boodschappen ..................................................................................................................................... 35 7.2.2 Vakanties ............................................................................................................................................. 35 7.2.3 Automatische overschrijvingen doorlopen ......................................................................................... 35 7.2.4 Spullen lenen of ruilen......................................................................................................................... 36 7.3 Belastingaangifte ........................................................................................................................................ 36 7.4. Geld ‘verdienen’......................................................................................................................................... 36 7.4.1 Verkopen van spullen en diensten ...................................................................................................... 36 7.4.2 Autodelen en betalende lifters ............................................................................................................ 37
5
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
1. Ontslagvergoeding 1.1 Hoe hoog is uw ontslagvergoeding volgens de kantonrechtersformule De hoogte van de ontslagvergoeding kan worden bepaald door de kantonrechtersformule. Tot 1 juli 2015 mogen kantonrechters bij individueel ontslag een ontslagvergoeding op basis van de kantonrechtersformule toekennen. Vanaf 1 juli 2015 ontvangen werknemers bij ontslag via de kantonrechter de -lagere- transitievergoeding. Werkgevers en werknemers mogen altijd in onderling overleg de kantonrechtersformule blijven afspreken, ook na 1 juli 2015. Met de kantonrechtersformule wordt de ontslagvergoeding berekend aan de hand van het laatst verdiende salaris, leeftijd, duur van het dienstverband en een correctiefactor. Deze formule is bekend als de ABC-formule. De letters A, B en C staan voor: A = Aantal gewogen dienstjaren B = Beloning per maand C = Correctiefactor Voor de factor A, het aantal gewogen dienstjaren, wordt de diensttijd afgerond op hele jaren. Deze dienstjaren worden vervolgens op de volgende wijze gewogen: Leeftijd Tot 35 jaar Van 35 tot 45 jaar Van 45 tot 55 jaar Vanaf 55 jaar
Wegingsfactor 0.5 1.0 1.5 2.0
De peildatum voor de leeftijd is de datum waarop de arbeidsovereenkomst wordt ontbonden. In Sociaal plannen wordt soms een hogere wegingsfactor gehanteerd. Onder de factor B, de bruto beloning per maand, vallen:
Vast bruto maandsalaris 13e maand Structureel overwerk Vakantiegeld Structurele winstdeling Vaste ploegentoeslag
Onder de factor B vallen niet:
Werkgeversdeel pensioenpremie Premie zorgverzekering Auto van de zaak Onkostenvergoeding Niet-structurele winstdeling Tantième
In de praktijk blijkt dat over de beloning soms discussie ontstaat. Ter vermijding van die discussie is voor bovenstaande aanbeveling gekozen en is de ruimte voor afwijking slechts beperkt mogelijk. In 6
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
voorkomende gevallen kan toch aanleiding bestaan een uitzondering te maken. Dat gebeurt vooral als een groot deel van de beloning bestaat uit provisie. De correctiefactor C is de variabele factor van de kantonrechtersformule, die door de kantonrechter wordt ingevuld naar aanleiding van de omstandigheden. Bij een ’neutrale’ ontbinding is de correctiefactor gelijk aan 1. Hiervan is sprake als beide partijen even weinig valt te verwijten; bij ontslag om bedrijfseconomische redenen zal de correctiefactor meestal op 1 worden gesteld. De C is 0 als het ontslag geheel aan de werknemer te wijten is. Hiervan is sprake bij wangedrag of diefstal door de werknemer. De kantonrechter kan een correctiefactor tussen de 0 en de 1 hanteren als eigenlijk een correctiefactor 1 zou moeten worden gehanteerd, maar het bedrijf financieel nauwelijks in staat is om de ontslagvergoeding te betalen. Een correctiefactor van meer dan 1 kan worden vastgesteld als het ontslag of de gevolgen daarvan in hoge mate de werkgever is te verwijten. Factoren die daar invloed op kunnen hebben, zijn onder meer in hoeverre de werkgever tijdig heeft ingespeeld op veranderende marktomstandigheden en de mate waarin de werkgever heeft geïnvesteerd in trainingen en opleidingen voor zijn werknemers. Ook als de uitkomst van de kantonrechtersformule leidt tot een ‘oneerlijke’ uitkomst kan een factor C van meer dan 1 worden vastgesteld. Voorbeeld daarvan is het ontslag van een oudere werknemer die net een paar maanden in dienst is. Bereken uw ontslagvergoeding
1.1.1 Ontslag met wederzijds goedvinden Bij ontslag met wederzijds goedvinden "regelen" werkgever en werknemer het ontslag onderling, meestal met hulp van juristen. Vaak zal een ontslagvergoeding worden afgesproken, bijvoorbeeld op basis van de kantonrechtersformule. De correctiefactor C is dan onderwerp van onderhandeling.
1.2
Wat gebeurt er als u in 2015 een ontslagvergoeding krijgt?
Het uitgekeerde bedrag wordt in het jaar van ontvangst bij uw inkomen opgeteld en volledig belast. Vaak valt een ontslagvergoeding gedeeltelijk of geheel in de hoogste belastingschaal van 52%. Als u vanaf 1 juli 2015 een transitievergoeding bij ontslag ontvangt en deze NIET gebruikt voor outplacement of opleiding, dan betaalt u ook belasting over uw transitievergoeding.
7
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
Inkomen
Belastingpercentage (2015)
0 - € 19.822
36,5%
€ 19.822 - € 33.589
42%
€ 33.589 - € 57.585
42%
€ 57.585 en hoger
52%
Voorbeeld Marcel verdient € 50.000 per jaar en wordt eind 2015 ontslagen met wederzijds goedvinden. Hij krijgt een ontslagvergoeding van € 25.000. Die wordt bij zijn reguliere inkomen opgeteld, zodat hij wordt aangeslagen voor een inkomen van € 75.000. Een deel van de ontslag vergoeding wordt belast tegen 42%, maar boven de € 57.585 betaalt Marcel 52% inkomstenbelasting. De belasting wordt door zijn werkgever ingehouden. Marcel betaalt over zijn ontslagvergoeding € 12.242 aan inkomstenbelasting*, zodat hij daar netto € 12.758 overhoudt. Daarmee mag hij doen wat hij wil. * Bij deze berekening is geen rekening gehouden met de Zvw-premie en heffingskortingen. 1.2.1 Wat te doen met uw netto ontslagvergoeding? Nadat uw werkgever belasting heeft ingehouden op uw ontslagvergoeding en het netto bedrag op uw privérekening heeft gestort, zijn er verschillende bestedingen waarvoor u kunt kiezen. Onderstaande voorbeelden laten zien wat die na een aantal jaren opleveren. Jaarsalaris Ontslagvergoeding Jaar van ontslag
€40.000 €40.000 2015
1. Sparen De netto ontslagvergoeding bedraagt € 20.958. Dat minder dan de helft overblijft, komt door het hogere belastingtarief en doordat de heffingskortingen bij het hogere inkomen lager uitvallen. Als u het geld 10 jaar vastzet tegen 4% rente, is dat bedrag na 10 jaar opgelopen tot € 31.023. Daarbij is geen rekening gehouden met de eventueel te betalen vermogensrendementsheffing. Die moet u betalen over uw vermogen voor zover dat meer dan € 21.330 bedraagt (of het dubbele als u een fiscaal partner heeft). 2. Beleggen U kunt dit geld ook beleggen. Dat is riskanter: u loopt het risico dat uw beleggingen over 10 jaar minder waard zijn dan nu. Stel dat u gemiddeld 6%rendement behaalt, dan heeft u na 10 jaar een bedrag van € 37.532. 3. Hypotheek aflossen Stel dat u 5% rente over uw hypotheek betaalt en u betaalt 42%inkomstenbelasting. U betaalt dan netto (dus na inkomstenbelasting) 2,9%rente: (100 – 42)%* 5%= 2,9%. Als u uw ontslagvergoeding van € 20.958 gebruikt om uw hypotheek af te lossen, betaalt u jaarlijks netto 2,9%van € 20.958 = € 608 minder aan rente.
8
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
Na 10 jaar is uw besparing opgelopen tot € 6.080. Bovendien hoeft u aan het eind van de rit minder af te lossen en heeft u wellicht een hogere overwaarde op uw woning. Lagere uitgaven aan rente en een lagere schuld door de aflossing leiden na 10 jaar tot een vermogen van € 27.038 (20.958 + 6080).
1.3
Wat kunt u doen op fiscaal gebied?
U kunt ook in 2015 de belastingdruk op uw ontslagvergoeding verminderen. 1.3.1 Middelen Als u een eenmalige ontslagvergoeding ontvangt, neemt uw inkomen in box 1 (belastbaar inkomen uit werk en woning) eenmalig toe. Mogelijk komt een deel van uw inkomen daardoor in de hoogste belastingschijf van 52%. U kunt dan in aanmerking komen voor de middelingsregeling. Deze regeling vermindert de inkomstenbelasting als u sterk wisselende inkomsten heeft, bijvoorbeeld na een eenmalige ontslagvergoeding. Middeling werkt als volgt. U telt de inkomens van 3 aaneengesloten jaren bij elkaar op en deelt die door 3. U heeft dan het gemiddelde inkomen over die 3 jaar. Vervolgens berekent u hoeveel belasting u over dit gemiddelde inkomen had moeten betalen als u in die jaren dit gemiddelde inkomen had verdiend. De uitkomst van deze berekening vergelijkt u met de belasting die u in werkelijkheid heeft betaald over deze 3 jaren. Als de nieuwe belastingbedragen lager zijn dan die van de drie al betaalde aanslagen, heeft u mogelijk recht op een teruggaaf van de Belastingdienst. Er geldt wel een drempel van € 545; alleen het meerdere kunt u terugvragen. Middelen voorbeeld Karel verdient jaarlijks € 50.000. Op 31 december 2015 wordt hij ontslagen en krijgt bovenop zijn laatste salaris in december ook een ontslagvergoeding van € 45.000 mee. Hij heeft dus in 2015 een belastbaar inkomen van € 95.000. In 2016 leeft hij van een WW-uitkering van € 35.000. Middelen: € 50.000 + € 95.000 + € 35.000 = € 180.000. Gedeeld door 3 = € 60.000 per jaar. Bereken de inkomstenbelasting over een inkomen van € 60.000 in 2014, 2015 en 2016. Het verschil met de werkelijke betaalde belasting krijgt Karel terug na aftrek van een drempel van € 545.
Inkomen Belasting
2014 € 50.000 € 19.870
2015 € 95.000 € 42.551
2016 € 35.000 €13.610
Totaal € 180.000 € 76.031
Na middeling Inkomen Belasting
€ 60.000 € 24.416
€60.000 € 24.351
€ 60.000 € 24.351
€ 180.000 € 73.118
Totale belasting voor middeling Totale belasting na middeling Verschil Drempel Teruggaaf belasting bij middeling
€ 76.031 € 73.118 € 2.913 € 545 € 2.368
9
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
Voor middeling gelden de volgende voorwaarden: De middelingsregeling geldt alleen voor inkomen in box 1 (belastbaar inkomen uit werk en woning). U kunt alleen middelen over een periode van 3 aaneengesloten hele kalenderjaren (het middelingstijdvak). U hebt over het hele middelingstijdvak belasting betaald in Nederland. Het middelingstijdvak heeft geen overlap met een ander middelingstijdvak. U moet uw verzoek om middeling doen binnen 36 maanden nadat alle aanslagen van de jaren die tot uw middelingstijdvak horen, onherroepelijk vaststaan. U stuurt uw berekening van de middelingsteruggaaf mee met uw schriftelijke verzoek om middeling. Hebt u in een kalenderjaar een negatief inkomen uit werk en woning gehad? Dan stelt de Belastingdienst uw inkomen uit werk en woning van dat jaar op € 0. TIP: Onafhankelijk Financieel Adviseurs kan middeling voor u uitrekenen én aanvragen bij de Belastingdienst 1.3.2 Benutten van jaarruimte Misschien heeft u niet direct werk en is de WW-uitkering onvoldoende om de rekeningen te kunnen betalen. Dan is uw vergoeding nodig om van te leven. Maar als u het geld niet direct nodig heeft voor uw levensonderhoud, kunt u een deel van uw ontslagvergoeding gebruiken voor de inleg in een bancaire lijfrente (banksparen). Deze inleg of premie is onder bepaalde voorwaarden aftrekbaar van uw inkomen. Door zoveel mogelijk in te leggen, kunt u uw belastbare inkomen in het jaar waarin u een ontslagvergoeding krijgt verminderen. Tegelijkertijd bouwt u een pensioenvoorziening op. De premie wordt gebruikt om te sparen voor de opbouw van een pensioenkapitaal. Niet alleen is de premie aftrekbaar van uw inkomen, het opgebouwde kapitaal is ook niet belast met vermogensbelasting (box 3). Pas na uw pensionering, als u het opgebouwde kapitaal omzet in een pensioen, betaalt u inkomstenbelasting (box 1) over de maandelijkse uitkeringen. Een voordeel kan zijn dat de percentages voor de inkomstenbelasting in de eerste twee schijven lager zijn voor mensen in de AOW-leeftijd, namelijk respectievelijk (in 2015) 18,60% en 24,1%in plaats van 36,50%en 42%. Hoeveel u jaarlijks mag inleggen, hangt af van de jaarruimte. Dat is de uitkomst van een formule. Voornaamste variabelen zijn uw inkomen en uw pensioenopbouw. Omdat de ontslagvergoeding uw inkomen eenmalig verhoogt en omdat de pensioenopbouw na uw ontslag ophoudt, is de jaarruimte in het jaar ná uw ontslag vaak positief. U kunt dan een lijfrente opbouwen, die u van uw inkomen in dát jaar mag aftrekken. U krijgt een deel van de inleg terug van de Belastingdienst. Voor 2015 ziet de formule er als volgt uit: 13,8% x (inkomensgrondslag* - € 11.936) - 6,5 x factor A - toename oudedagsreserve = maximale aftrekbare premie * Bruto-inkomen uit werk plus belastbare uitkeringen Factor A is het pensioen dat over een bepaald jaar via de werkgever is opgebouwd De maximale inkomensgrondslag is € 100.000 Makkelijker is het om naar de site van de Belastingdienst te gaan en daar de jaarruimte met een rekentool te berekenen. Daarvoor moet u het jaaroverzicht over het voorgaande jaar hebben van uw werkgever en/of uitkeringsinstantie en van uw pensioenuitvoerder. 10
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
TIP: Onafhankelijk Financieel Adviseurs kan dit voor u uitrekenen én een bankspaarproduct voor u afsluiten als u jaarruimte kunt benutten Voorbeeld jaarruimte Stel u gebruikt de ontslagvergoeding om te gaan banksparen voor uw pensioen en benut daarmee uw jaarruimte. Jaarsalaris Ontslagvergoeding Jaar ontslag
€40.000 €40.000 2015
Met bovenstaande gegevens is de jaarruimte met ontslagvergoeding €9.393. Zonder ontslagvergoeding bedraagt de jaarruimte €3.873. Door de ontslagvergoeding heeft u een hogere jaarruimte en dus meer belastingvoordeel.
1.4
Andere manieren om meer uit uw ontslag te halen
1.4.1 Bedingen hogere ontslagvergoeding Hoewel de overheid met de introductie van de transitievergoeding probeert de hoogte van de ontslagvergoeding aan banden te leggen, mogen werkgever en werknemer afspreken wat zij willen. Het is goed denkbaar dat bij collectief ontslag vakbonden en ondernemingsraad zullen inzetten op de kantonrechtersformule. Ook bij individueel ontslag kunnen onderhandelingen ertoe leiden dat werkgevers hogere ontslagvergoedingen betalen dan de uitkomst van de transitievergoeding. 1.4.2 Aanvulling op WW In plaats van een ontslagvergoeding ineens kunt u met uw voormalige werkgever proberen af te spreken dat u een al dan niet tijdelijke aanvulling op uw WW-uitkering krijgt. U krijgt dan bijvoorbeeld gedurende een jaar een aanvulling tot uw laatste salaris, of totdat u ander werk heeft gevonden, maximaal voor de duur van de WW. Laat een financieel adviseur contact met u opnemen voor de mogelijkheden
11
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
2.Transitievergoeding bij ontslag vanaf 1 juli 2015 2.1 Wie heeft recht op een transitievergoeding U ontvangt een transitievergoeding als uw dienstbetrekking van 2 jaar of langer eindigt door ontslag na toestemming van UWV, door de kantonrechter of bij een aflopend tijdelijk contract. Verder heeft u recht op de vergoeding als u zelf de arbeidsovereenkomst beëindigt vanwege ernstig verwijtbaar handelen of nalaten door de werkgever. Het dienstverband moet twee jaar of langer hebben geduurd. 2.1.1 Transitievergoeding tijdig ontvangen U moet de transitievergoeding binnen een maand na afloop van de dienstbetrekking ontvangen. Een vlotte uitkering is noodzakelijk, omdat de mogelijkheid om de kantonrechter te laten beslissen over een geschil over de transitievergoeding binnen drie maanden na afloop van de dienstbetrekking vervalt. Als de werkgever de transitievergoeding niet tijdig betaalt, is hij wettelijke rente (3%) verschuldigd. De transitievergoeding kan gebruikt worden voor van werk naar werktrajecten (outplacement), opleiding of een aanvulling op een lager inkomen. Alléén bij besteding voor outplacement of een opleiding betaalt u geen belasting.
2.2 Hoe hoog is de transitievergoeding De transitievergoeding wordt berekend door het maandsalaris en de duur van de arbeidsovereenkomst:
Een derde van het maandsalaris per dienstjaar voor de eerste tien dienstjaren De helft van het maandsalaris per dienstjaar na het tiende dienstjaar
Onder het maandsalaris valt
Vast bruto maandsalaris 13e maand Structureel overwerk Vakantiegeld (8 %) Structurele winstdeling Vaste ploegentoeslag
Bereken de hoogte van uw transitievergoeding 2.2.1 Transitievergoeding gemaximeerd De transitievergoeding bedraagt maximaal € 75.000 of het jaarsalaris als dat hoger is dan € 75.000.
12
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
2.3 Transitievergoeding voor 50-plussers is hoger Voor vijftigplussers geldt een overgangsregeling transitievergoeding, omdat zij moeilijker een nieuwe baan vinden dan jongere werknemers. Vijftigplussers die minimaal 10 jaar bij de werkgever in dienst zijn, krijgen een transitievergoeding van 1 maand over de dienstjaren dat zij na hun 50e in dienst zijn. Voor de dienstjaren die zij voor hun 50e in dienst zijn, geldt de reguliere berekeningswijze Om de financiële belasting voor kleine mkb werkgevers te beperken, geldt deze hogere 50-plus transitievergoeding niet voor kleine mkb-bedrijven met minder dan 25 werknemers.
2.4 Transitievergoeding bij kleine mkb-werkgevers kan lager zijn Uitgangspunt is dat werknemers van mkb-werkgevers (midden en klein bedrijf, dit zijn werkgevers met minder dan 25 werknemers) de reguliere transitievergoeding ontvangen. Voor werknemers bij mkb-bedrijven zijn er echter twee regelingen die de transitievergoeding beperken. Of u voor een of beide regelingen in aanmerking komt, is afhankelijk van de omstandigheden. 2.4.1 Hogere 50-plus transitievergoeding geldt niet voor kleine werkgevers De eerste regeling is dat de hogere transitievergoeding voor 50-plus werknemers, niet voor mkbwerkgevers geldt. Als u ouder bent dan 50 en bij een mkb-werkgever werkt, ontvangt u de reguliere transitievergoeding. 2.4.2 Mkb werkgevers in slechte financiele positie lagere transitievergoeding De tweede regeling is een overbruggingsregeling voor mkb-werkgevers waar vanwege een slechte financiële situatie werknemers ontslag krijgen (ontslag vanwege bedrijfseconomische omstandigheden). De berekening van de transitievergoeding gaat uit van een dienstverband vanaf 1 mei 2013. De dienstjaren voor 1 mei 2013 worden niet meegenomen in de transitievergoeding. Dat de werkgever financieel in zwaar weer zit, moet blijken uit de jaarrekeningen over 3 voorafgaande jaren en een prognose voor de eerstvolgende zes maanden.
2.5 Voorbeelden transitievergoeding 2.5.1 Werknemer van 48 jaar en 14 jaar in dienst Bruto maandsalaris (inclusief 8% vakantiegeld) € 3.240.
De eerste tien dienstjaren ontvangt hij een derde maandsalaris per dienstjaar 10 * 1/3 * € 3.240 = € 10.800 Voor de 4 dienstjaren daarna een half maandsalaris per gewerkt jaar: 4 * 1/2 * € 3.240 = € 6.480 Transitievergoeding is € 10.800 + € 6.480 = € 17.280
2.5.2 Werknemer ouder dan 50 jaar en langer dan 10 jaar in dienst Werknemer is 57 jaar Bruto maandsalaris (inclusief 8% vakantiegeld) is € 4.860. Dienstverband 19 jaar Omdat werknemer ouder dan 50 jaar is en tenminste 10 jaar in dienst geweest, komt hij in aanmerking voor de regeling transitievergoeding voor vijftigplussers. Voor ieder jaar dat hij na zijn 50e in dienst is, ontvangt hij 1 maandsalaris als transitievergoeding: 7 maandsalarissen * € 4.860 = € 34.020. Daarnaast heeft de werknemer 12 dienstjaren voor zijn 50e verjaardag. De eerste 10 dienstjaren ontvangt hij 1/3 maandsalaris per dienstjaar: 10 * 1/3 * € 4.860 = € 16.200. Voor de 2 13
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
resterende dienstjaren 1/2 maandsalaris per dienstjaar: * 1/2 * € 4.860 = € 4.860. Transitievergoeding is 34.020 + 16.200 + 4.860 = € 55.080 2.5.3 Werknemer werkt bij Mkb-werkgever in financiële problemen Een werkgever met 4 werknemers ontslaat 2 werknemers wegens bedrijfseconomische omstandigheden. Omdat de werkgever financieel in zwaar weer zit, maakt hij gebruik van de regeling voor mkb-werkgevers in financiële moeilijkheden. Werknemer is 30 jaar Bruto maandsalaris is € 4.860 Duur dienstverband 5 jaar Werknemer is 5 jaar in dienst. Echter, vanwege Mkb-regeling werkgever in financiële problemen, gaat de berekening uit van een dienstverband per 1 mei 2013. Dat betekent dat de transitievergoeding uitgaat van 2 dienstjaren (1 mei 2013 tot aan het ontslag per 1 juli 2015). En dus niet op basis van de feitelijke 5 dienstjaren. Voor de 2 dienstjaren ontvangt de werknemer 1/3 maandsalaris per dienstjaar: 2 * 1/3 * € 4.860 = € 3.240. Transitievergoeding is € 3.240
2.6 Belasting betalen over transitievergoeding De transitievergoeding is een ontslagvergoeding die als bruto bedrag beschikbaar komt. Als u de ontslagvergoeding gebruikt voor van werk naar werk (outplacement) en/of scholing, dan hoeft u GEEN belasting te betalen. Zodra u de transitievergoeding op uw bankrekening wilt ontvangen, moet u over het bedrag (inkomsten)belasting betalen. De Belastingdienst ziet de transitievergoeding als inkomen. In dat geval houdt uw werkgever de belasting in en maakt de netto transitievergoeding over op uw privérekening. De hoogte van het belastingpercentage hangt af van het totale inkomen, dus uw inkomen + transitievergoeding. De transitievergoeding komt bovenop uw inkomen, dus u betaalt een hoog belastingpercentage: Inkomen
Belastingpercentage (2015)
0 - € 19.822
36,5%
€ 19.822 - € 33.589
42%
€ 33.589 - € 57.585
42%
€ 57.585 en hoger
52%
2.6.1 Voorbeeld belasting betalen over transitievergoeding Jaarinkomen € 57.585,Transitievergoeding € 40.000,Belasting over transitievergoeding U betaalt 52 % belasting over 40.000,-. Dit is 20.800,-. De werkgever houdt dit in en u ontvangt netto 19.200,- op uw bankrekening.
14
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
3.Transitievergoeding bestemd voor van werk naar werk en opleiding 3.1. Van Werk naar werk traject 3.1.1 Transitievergoeding gebruiken voor van werk naar werk of scholing Vanaf 1 juli 2015 ontvangt u bij ontslag een transitievergoeding. De transitievergoeding is bedoeld om nieuw werk en daarmee een nieuwe inkomstenbron te krijgen. Via outplacement of scholing kunt u uw kans op een nieuwe baan vergroten. Het is geen plicht om de transitievergoeding in te zetten voor het vinden van een nieuwe baan. U kunt de transitievergoeding ook gebruiken als inkomensaanvulling. 3.1.2 Transitievergoeding voor outplacement en/of scholing U mag de volledige (bruto) transitievergoeding gebruiken om outplacement en/ of opleidingen in te kopen. Als u naast de outplacement begeleiding ook een opleiding wilt doen, dan is de beste aanpak om via outplacement vast te stellen of de scholing moet voortborduren op uw bestaande werkervaring (bijscholing), of dat het verstandiger is om voor een ander beroep te kiezen (omscholing). Als u de transitievergoeding NIET gebruikt voor outplacement en/ of opleiding, dan betaalt u belasting over de transitievergoeding. 3.1.3 Outplacement is verzamelterm voor van werk naar werk begeleiding Outplacement is een verzamelterm voor de diverse manieren die er zijn om u 'van werk naar werk' te begeleiden. Denk aan psychologische tests, het selecteren van scholingstrajecten, het scannen van de arbeidsmarkt, ondersteuning bij sollicitaties, opstellen sollicitatiebrieven en CV, netwerktrainingen, social media trainingen, zoals LinkedIn en Twitter, jobhunting (jobhunters benaderen werkgevers om openstaande vacatures te traceren), enzovoorts. Er zijn talrijke outplacementbureaus die hun diensten aanbieden. Het is belangrijk dat u het outplacementbureau selecteert dat het beste bij u past. Onderdeel van outplacement kan zijn de selectie van de juiste opleiding en het juiste opleidingsbureau. TIP: Meer informatie over outplacement vindt u op nextjob.nl
15
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
3.2 Opleiding volgen met de transitievergoeding 3.2.1 Scholing en cursussen Scholing betekent het volgen van trainingen en cursussen, binnen of buiten het eigen vakgebied. Daarmee verhoogt u uw inzetbaarheid en zorgt daarmee voor toegevoegde waarde voor een nieuwe werkgever. U laat zien dat u op uw vakgebied de actuele en wettelijk verplichte kennis en vaardigheden bezit. Scholing biedt de ontslagen werknemer kansen om een nieuwe baan te verkrijgen. 3.2.2 Aantal opleidingen is gigantisch Als u uw transitievergoeding wilt gebruikten voor een cursus of een opleiding, is het belangrijk dat u de juiste keuze maakt. De opleiding moet uw baankansen vergroten. Er zijn legio opleidingen en mogelijkheden, zowel online als klassikaal. Voordeel van online studeren is dat u dit kunt doen wanneer u wilt en de kosten vaak lager zijn dan onderwijs in een klas. Wanneer u nog niet weet welke opleiding u wilt volgen, kunt u een test doen bij een outplacement coach. Dit geeft inzicht in uzelf en in de richting waarin u een opleiding moet zoeken. Opleidingen en cursussen zijn er in diverse categorieën: Opleiding van werk naar werk (sollicitatietrainingen, etc.) HBO opleidingen MBO opleidingen Vmbo-havo-vwo Taalcursussen Beroepscursussen Computercursussen Arbo BHV Social Media Communicatie, Media en Muziek Coaching en Training-opleidingen Zorg, Welzijn en Publieke Dienstverlening Management-trainingen Leiderschap Start eigen zaak workshops 3.2.3 Opleiding van werk naar werk (sollicitatietrainingen, etc.) Sollicitatietrainingen zijn er op gericht om een nieuwe baan te vinden. U leert waar een goede sollicitatiebrief en een goed CV aan moeten voldoen. Er wordt u geleerd hoe om te gaan met sollicitatiegesprekken, zodat u zich goed kunt voorbereiden. Tijdens een sollicitatietraining leert u hoe u zich op overtuigende wijze presenteert. Er zijn verschillende soorten sollicitatietrainingen. Het is belangrijk dat u hieruit de training kiest die het beste bij u past. 16
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
3.2.4 MBO- en HBO-opleidingen Denkt u meer kans op de arbeidsmarkt te maken na het volgen van een MBO- of HBO-opleiding? Kies dan een flexibele opleiding waarin u nu de nodige uren stopt en die wat minder tijd van u vraagt wanneer u een nieuwe baan vindt. Wanneer het lang geleden is dat u de schoolbanken heeft verlaten, moet u wellicht een toelatingstest voor een HBO-opleiding doen. Zo’n toelatingstest bestaat uit vragen die vergelijkbaar zijn met eindexamenvragen HAVO/ VWO. 3.2.5 Vmbo-havo-vwo Wanneer u werkloos wordt en geen startkwalificatie hebt, zijn de mogelijkheden op een baan beperkt. Het kan verstandig zijn om dan alsnog een startkwalificatie te halen. U kunt uw transitievergoeding hiervoor inzetten. 3.2.6 Taalcursussen Wanneer het voor uw kansen op een nieuwe baan van belang is dat u zich goed kunt uitdrukken in meerdere talen, heeft een taalcursus meerwaarde. 3.2.7 Beroepscursussen Beroepscursussen zijn een prima manier om uw kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Vaak zijn deze cursussen kort en praktijkgericht. Een idee dus om uw transitievergoeding hiervoor te gebruiken wanneer u terug wilt naar een zelfde soort functie, maar net iets meer kennis wilt bezitten. Wanneer u een andere richting op wilt gaan en wilt bij-/omscholen, dan kunt u er ook voor kiezen om eerst een oriënterende vakgerichte beroepscursus te volgen.
3.2.8 Computer-opleiding Voor veel banen is het een must wanneer u vaardig bent in het gebruik van computerprogramma’s. Een computercursus gericht op een veelgebruikt softwarepakket in uw branche is dus belangrijk. Ook kunt u computer-workshops volgen die uw sollicitatievaardigheden verbeteren. Dit zijn programma's waarmee u uzelf presenteert aan potentiële werkgevers. 3.2.9 Arbo-opleiding Naast de opleiding tot Arbo-coördinator bestaan er opleidingen tot preventiemedewerker of veiligheidsdeskundige. Wanneer u al gewerkt heeft als Arbo-coördinator en hierin verder wilt is de HBO-opleiding Integraal Arbomanagement misschien interessant. Een Arbo-coördinator of preventiemedewerker is er voor de werknemers en voor het bedrijf zelf. Bij goede arboomstandigheden zal het ziekteverzuim minder worden en de veiligheid in het bedrijf toenemen. Dit komt zowel de werknemer als de werkgever ten goede. Er zijn wettelijke verplichtingen voor werkgevers op het gebied van Arbo.
17
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
3.2.10 BHV-opleiding Bedrijfshulpverleners zijn belangrijk voor de veiligheid in een bedrijf. Binnen elk bedrijf moet een bedrijfshulpverlener aanwezig zijn. Als u in een branche werkt met een tekort aan bedrijfshulpverleners, kan het zinvol zijn om een BHV-cursus te volgen. Dit geeft meerwaarde aan uw CV. 3.2.11 Social media-cursussen Werkzoekenden maken steeds meer gebruik van sociale media om een baan te vinden. LinkedIn is erop gericht om baankansen te inventariseren. Wanneer u optimaal gebruik wilt maken van LinkedIn, zorgt u dat uw CV up to date is en dat recruiters kunnen zien waar uw interesses liggen. U kunt ook lid worden van verschillende LinkedIn groepen gericht op relevante interessegebieden. 3.2.12 Communicatie, Media en Muziek opleidingen Wilt u uw creatieve talenten aanboren en uw toekomst in deze sector gaan zoeken, dan kunt u communicatie-opleidingen volgen. Deze zijn er op verschillende niveau's. Kenmerken waaraan u moet voldoen om in deze markt te slagen zijn sociale vaardigheden, creativiteit, improvisatietalent en analytisch vermogen. 3.2.13 Opleidingen tot coach Wilt u mensen coachen? Vind u het boeiend om met kandidaten vaardigheden en motivaties te bespreken en strategieën uit te stippelen om bepaalde doelen te bereiken? Soms lopen mensen in hun leven tegen problemen aan waar zij zich geen raad mee weten en waarbij ze best wel wat extra hulp kunnen gebruiken. Misschien is dit in uw leven ook wel eens het geval geweest en denkt u met uw ervaringen andere mensen te kunnen helpen. In dat geval zijn opleidingen coaching en training misschien wel iets voor u. 3.2.14 Opleidingen Zorg, Welzijn en Publieke Dienstverlening Een groot deel van de werkgelegenheid in Nederland is in de sectoren zorg, welzijn en publieke dienstverlening. Op sommige vlakken is er een tekort aan werknemers. Misschien dus niet onverstandig om eens te kijken naar de mogelijkheden tot omscholing wanneer werken in deze sector u aanspreekt. 3.2.15 Management/ leiderschap-opleidingen Wilt u een opleiding volgen waarmee u uw management-vaardigheden verbetert? Dan is het volgen van een management-opleiding wellicht een idee. Denk vooraf wel na of een managementfunctie bij u past. Ken uzelf en doe bijvoorbeeld een test. Ook is belangrijk dat de training uw kansen op een toekomstige baan moet vergroten. Verdiep u eerst in de arbeidsmarkt, voordat u een beslissing neemt over de te volgen scholing. Zijn er in uw vakgebied inderdaad te weinig leidinggevenden? Dan kan het verstandig zijn om een management opleiding te volgen. 3.2.16 Workshop start eigen zaak Wanneer u de ambitie heeft om een eigen bedrijf te starten, is het verstandig om een cursus te volgen. In de cursus leert u een ondernemingsplan opstellen. Het opstellen van een ondernemingsplan dwingt u na te denken over alle facetten van uw eigen bedrijf. Ook krijgt u les in alle administratieve zaken waarmee u als ondernemer te maken krijgt, zoals belastingaangifte en boekhouden.
18
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
4. Ontslag via vaststellingsovereenkomst, UWV of kantonrechter 4.1 Drie ontslag-routes bij individueel ontslag Er zijn 3 individuele ‘ontslag-routes’: 1. 2. 3.
ontslag met wederzijds goedvinden via een vaststellingsovereenkomst ontslag via UWV ontslag via de kantonrechter
4.2 Ontslag via een vaststellingsovereenkomst 4.2.1 Ontslag met wederzijds goedvinden De werkgever en werknemer kunnen met elkaar afspreken om de arbeidsovereenkomst te beëindigen (ontslag met wederzijds goedvinden). Wanneer de werknemer met zijn ontslag instemt, is de werkgever niet verplicht tot het vragen van toestemming aan UWV of de kantonrechter. Zo worden onnodige procedures voorkomen. Meestal zal een werknemer pas akkoord gaan als er regelingen zijn om het ontslag te compenseren, zoals een ontslagvergoeding. 4.2.2 Vaststellingsovereenkomst legt ontslagregeling vast Wanneer de werkgever en werknemer met wederzijds goedvinden de arbeidsovereenkomst beëindigen, is het noodzakelijk om de onderlinge afspraken in een overeenkomst vast te leggen. Dit gebeurt in de zogenaamde vaststellingsovereenkomst of beëindigingovereenkomst. Hierbij geldt vanaf 1 juli 2015 een herroepingstermijn van 14 dagen waarin de werknemer zijn instemming met het ontslag kan intrekken. 4.2.3 Vaststellingsovereenkomst inhoud De inhoud van de vaststellingsovereenkomst bevat meestal afspraken over:
einddatum van de arbeidsovereenkomst. Voor een direct aansluitend recht op WW is van belang dat de einddatum overeenkomt met de ingangsdatum van de WW-uitkering. ontslagvergoeding of transitievergoeding. Werkgever en werknemer kunnen elke ontslagvergoeding afspreken, dit hoeft niet per se de transitievergoeding te zijn. Er kan ook een ontslagvergoeding op basis van de kantonrechtersformule worden afgesproken. Deze is hoger dan de transitievergoeding. De werkgever kan hier belang bij hebben om een procedure bij de kantonrechter of UWV te vermijden. afronding en/of vrijstelling van werkzaamheden en overdracht daarvan tot het einde van de arbeidsovereenkomst. eindafrekening van het loon, zoals het salaris, het vakantiegeld, de vakantiedagen, eventuele 13e maand, bonussen, e.d. inleveren van bedrijfseigendommen. Zo is duidelijk wanneer u bijvoorbeeld de mobiele telefoon, computer of de auto van de zaak moet inleveren. geheimhouding van vertrouwelijke informatie. Mogelijk moet gevoelige bedrijfsinformatie of de inhoud van de vaststellingsovereenkomst geheim blijven. contacten met concurrenten en relaties. Mogelijk kan het concurrentie- en relatiebeding vervallen, of moet het juist van kracht blijven.
19
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
getuigschrift en referenties. Als u daarom verzoekt, moet de werkgever een getuigschrift afgeven. De werkgever geeft aan potentiële nieuwe werkgevers positieve referenties af. finale kwijting. Daarbij spreken werknemer en werkgever af dat zij niets meer van elkaar kunnen claimen buiten hetgeen in de vaststellingsovereenkomst staat.
4.2.4 Vaststellingsovereenkomst en recht op WW-uitkering Voor een vaststellingsovereenkomst is geen toestemming nodig van UWV of de kantonrechter. Wel moet men rekening houden met de punten waar UWV naar kijkt voor het recht op de WW-uitkering. Dat zijn onder andere:
Dat de werkgever heeft geïnitieerd om het dienstverband te beëindigen en de reden van ontslag. Dat er geen dringende reden is voor het ontslag. Dat het gaat om een ontslag met wederzijds goedvinden. Datum waarop de arbeidsovereenkomst eindigt. Van belang is om bij het bepalen van de einddatum rekening te houden met de fictieve opzegtermijn die UWV hanteert voordat de WW-uitkering ingaat.
Denk u dat u recht heeft op een hogere ontslagvergoeding, laat een jurist naar uw vaststellingsovereenkomst kijken
4.3 Ontslag via UWV 4.3.1 Wanneer ontslag via UWV ? Als een werkgever personeel ontslaat vanwege bedrijfseconomische tegenspoed óf na 2 jaar ziekte, dan moet de ontslagprocedure via UWV worden gevolgd. Bij ontslag om bedrijfseconomische redenen is er sprake van het structureel vervallen van arbeidsplaatsen. Ook zijn er geen mogelijkheden tot herplaatsing in een andere passende functie, ook niet met scholing. De werkgever moet bewijzen dat het vervallen van de arbeidsplaatsen noodzakelijk is voor een doelmatige bedrijfsvoering. Bedrijfseconomische redenen zijn bijvoorbeeld: een bedrijf dat in een slechte financiële situatie zit, er sprake is van een structurele werk- of omzetvermindering, de activiteiten (deels) worden beëindigd, het bedrijf verhuist, of organisatorische of technologische veranderingen.
4.4 Ontslag via de kantonrechter 4.4.1 Kantonrechter toetst ontslagreden Als de werkgever personeel ontslaat vanwege persoonlijke redenen (disfunctioneren, etc.) of een verstoorde arbeidsrelatie, dan moet ontslag via de kantonrechter lopen. De redenen die de werkgever aanvoert, moeten voldoende grond voor ontslag geven, anders zal de kantonrechter de arbeidsovereenkomst niet ontbinden en blijft de werknemer in dienst. 4.4.2 Ontslag wegens persoonlijke redenen of verstoorde arbeidsrelatie De werkgever moet elk ontslag -anders dan vanwege bedrijfseconomische redenen of langdurige arbeidsongeschiktheid- via de kantonrechter laten lopen. De kantonrechter beoordeelt ook of herplaatsing in een andere functie (al dan niet met scholing) mogelijk is.
20
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
Ontslagredenen kunnen zijn:
disfunctioneren verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer werkweigering op grond van een ernstig gewetensbezwaar regelmatig ziekteverzuim met onaanvaardbare gevolgen voor de bedrijfsvoering andere in de persoon van de werknemer gelegen redenen verstoorde arbeidsverhouding andere omstandigheden die zodanig zijn dat de arbeidsovereenkomst niet in stand kan blijven
21
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
5. Sociale zekerheid na ontslag 5.1 WW (Werkloosheidswet) 5.1.1 Wat is WW? Als u vanuit loondienst onvrijwillig bent ontslagen, heeft u waarschijnlijk recht op een WW-uitkering. WW is een werknemersverzekering waarvoor uw werkgever premie afdraagt. Een WW-uitkering wordt uitgekeerd door de uitkeringsorganisatie UWV. U heeft recht op een WW-uitkering als u werkloos bent, aan de zogenaamde 'weken-eis' voldoet en er geen reden is tot uitsluiting. Wanneer bent u werkloos? U wordt als werkloos beschouwd als u minimaal 5 arbeidsuren verliest. Als u minder dan 10 uur per week werkt, bent u werkloos als u meer dan de helft van uw arbeidsuren kwijt raakt. U dient beschikbaar te zijn voor de arbeidsmarkt en bereid te zijn om passend werk te accepteren. Als u de uren waarvoor u werkloos bent geworden bijvoorbeeld gebruikt om een opleiding te volgen of vrijwilligerswerk te doen, bent u niet beschikbaar voor de arbeidsmarkt en wordt u door UWV niet als werkloos gezien. De ‘weken-eis’ De ‘weken-eis’ houdt in dat u minimaal 26 weken heeft gewerkt in de 36 weken voor uw eerste werkloosheidsdag. Een week telt al mee als u daarin één dag heeft gewerkt. Voor sommige groepen zoals seizoenarbeiders, artiesten, musici en filmmedewerkers geldt een lagere 'weken-eis'. De ‘jaren-eis’ Daarnaast is er ook de zogenaamde '4 uit 5 jaren-eis'. Dit betekent dat u in 4 van de 5 kalenderjaren voordat u werkloos werd, over minstens 208 uur loon moet hebben ontvangen. Als u aan de jaren-eis én de weken-eis voldoet, heeft u recht op een WW-uitkering van langer dan 3 maanden. Soms telt een jaar wel mee, ook al heeft u niet 208 uur gewerkt. Dit is bijvoorbeeld het geval als u een jaar lang een volledige arbeidsongeschiktheidsuitkering hebt ontvangen. Als u alleen aan de wekeneis voldoet, ontvangt u een WW-uitkering van 3 maanden. Uitsluitingsgronden In principe heeft u geen recht op WW als u in het buitenland woont. Maar u mag 3 maanden binnen de Europese Unie en Zwitserland naar werk zoeken met behoud van uitkering. Ook als u AOW of een Ziektewetuitkering ontvangt, of volledig arbeidsongeschikt bent en een WIA-uitkering krijgt, heeft u geen recht op WW. Verwijtbaar werkloos Als het (gedeeltelijk) uw eigen schuld is dat u werkloos bent, kan het UWV korten op uw uitkering. Deze korting kan oplopen tot 100% als:
uw gedrag aanleiding gaf tot ontslag u zelf ontslag heeft genomen
Vaak worden de afspraken over een ontslag vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst (beëindigingovereenkomst). Om het recht op een WW-uitkering veilig te stellen moet in de vaststellingsovereenkomst beschreven staan dat de werkgever het initiatief tot ontslag genomen heeft. U bent dan immers niet verwijtbaar werkloos. 22
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
TIP: Laat uw vaststellingsovereenkomst controleren door een jurist om te garanderen dat u recht heeft op een WW-uitkering.
5.2 WW-uitkering 2015 5.2.1 Maximale hoogte en duur WW-uitkering. Een WW-uitkering duurt minimaal drie en maximaal 38 maanden (3 jaar en 2 maanden). De duur van de WW-uitkering is afhankelijk van uw arbeidsverleden. Voor ieder jaar dat u heeft gewerkt, bouwt u één maand WW op, tot het maximum van 38 maanden. De WW is in de eerste 2 maanden na ontslag 75% van het laatstverdiende salaris, daarna 70%. De hoogte van de WW is gemaximeerd (maximum dagloon is 198,- per dag, zodat maximale WW-uitkering bijna € 34.000,- per jaar bedraagt). 5.2.2 Duur WW-uitkering De duur van de WW-uitkering is afhankelijk van uw arbeidsverleden en uw leeftijd. Voor elk jaar dat u vanaf 1998 heeft gewerkt, krijgt u 1 maand WW. Het jaar waarin u werkloos wordt, telt niet mee. Daarbovenop krijgt u ook 1 maand WW voor het aantal jaren tussen het jaar waarin u 18* werd en 1998. Arbeidsverleden Duur WW 1 jaar 3 maanden 2 jaar 3 maanden 3 jaar 3 maanden 4 jaar 4 maanden 5 jaar 5 maanden 10 jaar 10 maanden 20 jaar 20 maanden 30 jaar 30 maanden 38 jaar of meer 38 maanden (maximum( *) Verondersteld wordt dat het arbeidsverleden start vanaf uw 18-jarige leeftijd 5.2.3 Voorbeeld duur WW-uitkering U bent geboren in 1970. U werd 18 in 1988 en begon met werken. Tussen 1988 en 1998 liggen 10 jaar. Als u sinds 1998 onafgebroken heeft gewerkt en in 2015 wordt ontslagen, moet u daar nog eens 17 jaar bij optellen (niet 18 jaar, want het jaar van ontslag telt niet mee). In totaal komt u dan op 27 jaar. U heeft 27 maanden lang recht op een WW-uitkering. 5.2.4 Alle arbeid na 6 maanden verplicht accepteren vanaf 1 juli 2015 Als u een WW-uitkering ontvangt, moet u aan een aantal verplichtingen voldoen, zoals passende arbeid accepteren. Na een half jaar beschouwt UWV alle arbeid als passend, uitzonderingen daargelaten. U moet dit werk accepteren of erop solliciteren. Zaken als het salaris en het niveau van het werk kunnen dan geen belemmering meer zijn. 5.2.5 Lager inkomen aangevuld met WW-uitkering vanaf 1 juli 2015 Uw eventuele lagere inkomsten uit werk dan de WW-uitkering, worden aangevuld met een extra WW-uitkering. Dit gebeurt vanaf de eerste werkloosheidsdag en wordt per kalendermaand beoordeeld. De eerste twee maanden wordt 75% van de inkomsten verrekend en vanaf de derde maand 70%. Daarom is het altijd lonend om vanuit de WW aan het werk te gaan. Als het loonverlies minder is dan 12,5%, eindigt het recht op de uitkering. 23
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
5.3 WW-uitkering 2016 5.3.1 Kortere WW-uitkering vanaf 2016 Vanaf 1 januari 2016 wordt de maximale WW-duur van 38 maanden geleidelijk ingekort tot 24 maanden. Dit verloopt gefaseerd, zodat vanaf 2019 de maximale WW-duur 24 maanden is. Ook de opbouw van het WW-recht gaat langzamer verlopen. De maatregelen gelden alleen voor nieuwe WW-ontvangers. Bestaande WW-uitkeringsgerechtigden worden ontzien.
5.4 WW aanvragen Als u werkloos bent geworden, moet u binnen een week na de eerste werkloosheidsdag een aanvraag doen om te laten beoordelen of u recht heeft op WW. U doet dat bij één van de vele vestigingen van UWV of via werk.nl. Om recht te hebben op WW moet u zich eerst inschrijven als werkzoekende bij UWV. U moet dat uiterlijk 2 dagen na uw laatste werkdag doen, maar u mag zich ook inschrijven als u nog werkt. U gaat daarvoor naar werk.nl. Om in te loggen heeft u uw DigiD nodig. Als u zich heeft ingeschreven als werkzoekende, kunt u een WW-uitkering aanvragen. Ook hiervoor gaat u naar werk.nl en logt in met uw DigiD. Om in aanmerking te komen voor WW moet u aan een aantal voorwaarden voldoen:
U bent in dienst geweest als werknemer en u heeft de AOW-leeftijd nog niet bereikt. U bent onvrijwillig en buiten uw schuld werkloos geworden. U heeft dus niet zelf ontslag genomen. Ook als u wegens fraude bent ontslagen, is niet zeker of u in aanmerking komt voor een WW-uitkering. U verliest door dit ontslag 5 arbeidsuren of meer per week en u heeft geen recht op loon over die uren. De afgelopen 36 weken heeft u minstens 26 weken gewerkt. U bent per direct beschikbaar voor betaald werk.
24
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
5.4.1 Verplichtingen bij WW Als u een WW-uitkering ontvangt, moet u zich houden aan een aantal verplichtingen. Zo moet u elke 4 weken minimaal 4 keer solliciteren. Het UWV gaat tamelijk ruimhartig om met de definitie van een sollicitatie. Onder sollicitaties valt onder meer:
Solliciteren op een vacature. Een sollicitatiegesprek voeren. Inschrijven bij een vacaturebank. Bellen met een werkgever voor werk. Het voeren van een netwerkgesprek. Het bezoeken van een sollicitatietraining.
Als u als zelfstandige gaat werken of vrijwilligerswerk verricht, wordt het aantal uren dat u werkt gekort op uw uitkering. 5.4.2 Wat heeft u aan UWV? Cursussen, trainingen, sollicitatietips, tips bij het zoeken naar werk UWV helpt werkzoekenden bij het vinden van werk. Op werk.nl staat veel informatie over het zoeken naar werk, het vergroten van uw kansen op een baan en over solliciteren. Die informatie en tips zijn vaak nuttig. Voor veel werkzoekenden is het immers lang geleden dat ze voor het laatst hebben gesolliciteerd. Bovendien zijn sommige aspecten van het solliciteren aan verandering onderhevig. Een handgeschreven sollicitatiebrief was 20 jaar geleden misschien nog gebruikelijk, tegenwoordig is dat veel te ouderwets. Verder geeft UWV een overzicht van commerciële vacaturebanken, gerangschikt per sector, maar ook bijvoorbeeld van vacaturebanken speciaal voor jongeren of ouderen. Sommige werkzoekenden hebben behoefte aan bij- of omscholing. UWV geeft een uitgebreid overzicht van opleidingen en cursussen en waar die te volgen zijn. In overleg met de werkzoekende en met werkgevers biedt UWV sommige cursussen gratis aan, mits het voltooien van zo’n opleiding serieus uitzicht geeft op een baan.
25
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
5.4.3 Eigen bedrijf vanuit de WW; startersregeling of geleidelijk WW afbouwen? U kunt vanuit de WW starten als zelfstandige. Dat kan op 2 manieren. 1. Startersregeling U krijgt van UWV 6 maanden lang de gelegenheid om te kijken of uw eigen bedrijf levensvatbaar is. U moet hiervoor een afspraak maken met uw werkcoach bij UWV. Deze werkcoach moet uw business plan voor een eigen bedrijf goedkeuren. Hij zal dat alleen maar doen als hij verwacht dat uw onderneming levensvatbaar is. Als u al een eigen bedrijf had toen u werkloos werd of als u voor uw voormalige werkgever als zelfstandige aan de slag gaat, komt u niet voor de startersregeling in aanmerking. Als u toestemming heeft gekregen, mag u 6 maanden lang fulltime als zelfstandige gaan werken. U hoeft in die maanden niet te solliciteren of anderszins te zoeken naar werk. Wel krijgt u in die periode een lagere uitkering van 41% in plaats van 70% van het dagloon. Na afloop van de 6 maanden evalueert u deze periode met uw werkcoach. Als u besluit dat uw bedrijf levensvatbaar is, stopt uw WW. Als het niet is geworden wat u ervan had verwacht, moet u stoppen met uw bedrijf. U krijgt dan weer volledig WW. U moet dan weer voldoen aan de sollicitatieplicht en andere plichten van UWV. In sommige gevallen is een tussenvorm mogelijk, waarbij u een deel van uw WW-uitkering behoudt en in deeltijd verder gaat als zelfstandige. 2. Uren opgeven U kunt er ook voor kiezen om tijdens uw WW-periode te gaan werken als zelfstandige zonder uw werkcoach om toestemming te vragen. Dat mag, mits u het aantal gewerkte uren opgeeft en daarnaast blijft solliciteren voor het aantal uren dat u niet werkt. Het aantal uren dat u werkt als zelfstandige wordt dan gekort op uw uitkering. Als u in een week bijvoorbeeld 20 uur als zelfstandige heeft gewerkt, krijgt u voor 20 uur minder WW. Die 20 uur gelden niet alleen voor die ene week, maar die bent u blijvend kwijt. Als u de week erna slechts 15 uur als zelfstandige werk heeft, wordt uw uitkering toch gekort met 20 uur. Dat u als startend ondernemer blijvend wordt gekort op uw uitkering als u eenmalig een drukke week heeft, is het grootste nadeel van deze regeling. In de praktijk ondervangen veel startende ondernemers dit probleem door een schatting te maken van het aantal gewerkte uren de komende tijd en het gemiddelde daarvan op te geven. Als zij in de eerste week 8 uur werken, in de tweede week 24 uur en in de derde week 10 uur, geven zij in elk van die weken 14 uur (het gemiddelde) op. TIP: Bestel het boekje ‘Eigen bedrijf na ontslag’ via de website van NextJob.
5.5 Bijstand en IOW/ IOAW 5.5.1 Wat is bijstand? Als u niet langer recht heeft op een WW-uitkering omdat de WW-duur verstreken is, heeft u mogelijk recht op bijstand. Bijstand is geen verzekering, zoals de WW, maar een sociaal vangnet. Een bijstandsuitkering wordt verstrekt door de gemeente waarin u woont. U vraagt bijstand aan via werk.nl. 5.5.1.1 Voorwaarden en eisen bij bijstand Om in aanmerking te komen voor een bijstandsuitkering gelden strenge inkomens- en vermogenseisen. U krijgt bijstand als u minder dan € 679 bruto per maand verdient. Mensen die samenwonen mogen samen niet meer dan € 1.359 verdienen. Ook mag u niet meer dan € 5.895 aan spaargeld of ander vermogen bezitten (het dubbele voor samenwoners). Als u een eigen huis heeft 26
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
met overwaarde, mag deze overwaarde niet meer dan € 49.400 bedragen. Is de overwaarde hoger dan kunt u alleen in bepaalde gevallen aanspraak maken op een bijstandsuitkering. Onder vermogen valt niet alleen uw spaargeld, aandelen en andere beleggingen, maar ook waardevolle kunst, antiek, etc. Veel gemeenten beschouwen ook een auto of een caravan als vermogen. Naast deze inkomens- en vermogenseisen moet u blijven zoeken naar werk. U moet voldoen aan de sollicitatieplicht, u moet meewerken aan een sollicitatiecursus die de gemeente geeft, aan huisbezoeken en eventueel ook aan een medisch onderzoek. Als u niet meewerkt, kunt u uw bijstandsuitkering geheel of gedeeltelijk kwijtraken. 5.5.1.2 Bijstand strenger vanaf 2015 In 2015 zijn er een aantal extra verplichtingen bij gekomen. Zo krijgen bijstandsgerechtigden een lagere bijstandsuitkering als zij hun woonkosten kunnen delen met huisgenoten van 21 jaar of ouder. Dit heet de kostendelersnorm. Gemeenten kunnen ook een tegenprestatie vragen voor de bijstanduitkering. Bij een tegenprestatie gaat het om onbetaalde maatschappelijk nuttige activiteiten van beperkte duur en omvang. Gemeenten mogen de bijstandsuitkering verlagen van personen die zich ernstig misdragen, bijvoorbeeld het schoppen, slaan of duwen van een gemeente-ambtenaar of het toebrengen van schade aan een gebouw. 5.5.1.3 Eigen huis opeten? Als de overwaarde van uw eigen huis groter is dan de vrijstelling van € 49.400 kunt u toch in aanmerking komen voor een bijstandsuitkering. Alleen wordt deze uitkering verstrekt als lening; u moet die dus later terugbetalen aan de gemeente. U hoeft dus niet meteen uw eigen huis ‘op te eten’, maar uiteindelijk draagt u zelf de kosten van de bijstand. 5.5.2 IOAW Deze uitkering is bedoeld voor werknemers die bij aanvang van hun werkloosheid 50 jaar of ouder zijn én voor wie de looptijd van hun WW-uitkering inmiddels is verstreken. De hoogte van de IOAWuitkering is afhankelijk van uw inkomen, maar bedraagt maximaal € 1.580 bruto per maand voor partners en €1.222 voor een alleenstaande. Bij de IOAW geldt geen vermogenstoets. Dit betekent: ook als u vermogen heeft, ontvangt u toch een IOAW-uitkering. U bent verplicht om te solliciteren. U moet aangeboden werk accepteren, ook als dat niet aansluit bij uw kennis en vaardigheden. Er is een partnerinkomenstoets: u heeft alleen recht op een IOAWuitkering als uw inkomen plus dat van uw partner onder het sociale minimum ligt. Dat is 70% van het minimumloon. De IOAW-uitkering loopt door tot uw AOW. De IOAW wordt vanaf 2015 geleidelijk afgeschaft. Alleen wie geboren is voor 1 januari 1965 kan nog een IOAW-uitkering krijgen. Werknemers die op of na 1 januari 1965 zijn geboren, ontvangen geen IOAW. 5.5.3 IOW Deze uitkering is gericht op werknemers die bij aanvang van hun werkloosheid 60 jaar of ouder zijn én van wie de looptijd van hun WW-uitkering is verstreken. U heeft recht op een IOW uitkering als de eerste dag van werkloosheid voor 1 januari 2020 ligt. Bij de IOW bent u verplicht om te solliciteren en hoeft u, anders dan bij de IOAW, alleen passende arbeid te accepteren. Verder is het verschil met de IOAW dat het inkomen van de partner niet meetelt. 27
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
5.6 Inkomensafhankelijke toeslagen Als uw inkomen onder een bepaalde grens ligt, kunt u in aanmerking komen voor verschillende toeslagen (Toeslagenwet). Een toeslag is een aanvulling op uw inkomen met een specifiek doel. U komt wellicht in aanmerking voor een of meer toeslagen. Om te kijken of u in aanmerking komt voor een of meer toeslagen, gaat u naar mijn.toeslagen.nl. Daar kunt u ook toeslagen aanvragen. Het kan zijn dat u door de eenmalige ontslagvergoeding een hoger inkomen heeft dan normaal en daarom uw toeslag(en) kwijtraakt. 5.6.1 Zorgtoeslag De Zorgtoeslag is een bijdrage aan de premie voor uw zorgverzekering. U kunt zorgtoeslag krijgen als u aan bepaalde eisen voldoet. De voornaamste eisen zijn (cijfers 2015): Uw inkomen bedraagt maximaal € 26.316 of, als u een partner heeft, samen met uw partner € 32.655. Uw vermogen bedraagt maximaal € 82.093 plus het vrijgestelde vermogen (€ 21.330*) ofwel € 103.423 (alleenstaanden) Voor partners ligt de grens bij een vermogen van € 124.753. * Inclusief groene beleggingen; voor de vermogensrendementsheffing (box 3) tellen groene beleggingen niet mee bij het belaste vermogen, maar voor de zorgtoeslag wel. 5.6.2 Kindgebonden budget Het kindgebonden budget is een bijdrage in de kosten van minderjarige kinderen. Of u in aanmerking komt en zo ja, hoeveel u krijgt, hangt af van uw inkomen en van het aantal kinderen. U hoeft het kindgebonden budget meestal niet aan te vragen maar krijgt het automatisch. Als u deze bijdrage niet krijgt, maar wel meent er recht op te hebben, gaat u naar mijn.toeslagen.nl en vult u de gevraagde gegevens in. Bent u een alleenstaande ouder? Dan ontvangt u maximaal € 3.050 meer aan kindgebonden budget. Dit bedrag vervangt de aanvulling op de minimumuitkeringen die u kreeg van uw gemeente, de Sociale Verzekeringsbank of UWV. Het bedrag vervangt ook de alleenstaande ouderkorting. Dit is een korting die u kreeg voor de inkomstenbelasting.
5.6.3 Kinderopvangtoeslag Als u kinderen in de kinderopvang heeft, kunt u een bijdrage in de kosten krijgen. De hoogte van de bijdrage die u krijgt, hangt af van het aantal kinderen in de kinderopvang, het soort opvang, het totale inkomen van u en uw partner en het aantal uren dat de minst werkende ouder betaald werk verricht. De kinderopvangtoeslag stopt 6 maanden nadat u werkloos bent geworden. Als u werkloos 28
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
bent geworden en een opleiding of een traject naar werk volgt, kunt u nog wel kinderopvangtoeslag krijgen. 5.6.4 Huurtoeslag U kunt huurtoeslag krijgen als u uw rekenhuur minimaal € 229,64 en maximaal € 710,68 per maand is én uw inkomen maximaal € 21.950 (alleenstaande) of € 29.800 (gezamenlijk inkomen als u een partner heeft) bedraagt. U mag ieder niet meer dan € 21.330 aan vermogen hebben. Deze bedragen zijn voor mensen onder de 23 jaar en boven de AOW leeftijd iets anders. TIP: Als u door uw ontslagvergoeding een te hoog inkomen heeft voor een of meerdere toeslagen, moet u zelf de toeslag stopzetten. Ga naar mijn.toeslagen.nl
29
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
6. Pensioen 6.1 Toekomst pensioen Steeds meer sociale voorzieningen worden afgebouwd of in elk geval meer inkomensafhankelijk gemaakt. Veelal worden bestaande gevallen geheel of gedeeltelijk ontzien. Dat geldt bijvoorbeeld voor de AOW. Voor mensen die de AOW-leeftijd nog niet hebben bereikt, wordt de ingangsleeftijd langzaam verhoogd tot 67 in 2023. Er zijn plannen om de AOW-leeftijd sneller te verhogen, namelijk tot 67 in 2021. AOW-uitkering (2015) per maand
Bruto
Netto
Alleenstaanden
€ 1.111
€ 1.057
Samenwonenden
€ 766
€ 729
Mensen die de AOW-leeftijd hebben bereikt, betalen in de eerste twee belastingschijven - tot € 33.589 - minder inkomstenbelasting, omdat zij geen AOW- premie meer betalen. Omdat ze minder belasting betalen, houden mensen na hun AOW-leeftijd netto meer over van het bruto inkomen. Inkomen AOW
Belastingpercentage jonger dan AOW-leeftijd
AOW-leeftijd en ouder
0 - € 19.822
36,5
18,60
€ 19.822 - € 33.589
42
24,1
€ 33.589 - € 57.585
42
42
€ 57.585 en hoger
52
52
Om het nog ingewikkelder te maken zijn er eigenlijk twee groepen AOW-gerechtigden: zij die zijn geboren voor 1946 en zij die in 1946 of daarna zijn geboren. De eerste groep blijft volledig vrijgesteld van het betalen van de AOW-premie, maar de ‘jonge’ AOW’ers gaan langzamerhand steeds meer meebetalen aan die premies. Dat betekent dat voor hen het belastingvoordeel ten opzichte van mensen die de AOW-leeftijd nog niet hebben bereikt, afneemt. Dát betekent weer dat uw netto pensioen lager uitvalt dan verwacht.
6.2 Opgebouwd pensioen via werkgever Van werknemers die na 1 januari 2011 werkloos zijn geworden, loopt de pensioenopbouw niet langer door tijdens de WW-uitkering. Wilt u weten hoe u zelf uw pensioen verder kunt opbouwen na uw ontslag? Vraag dan om meer informatie bij uw pensioenfonds of uw werkgever. Door het ontslag stopt de pensioenopbouw bij uw werkgever. U zou daardoor een (te) laag pensioen kunnen ontvangen vanaf AOW-leeftijd. TIP: het is belangrijk inzicht te hebben in uw inkomen vóór en na pensioendatum. Vraag advies aan Onafhankelijk Financieel Adviseurs. Hier zijn kosten aan verbonden. Het pensioen dat u voor uw ontslag heeft opgebouwd, blijft uiteraard staan. De wet bepaalt dat het pensioen van mensen die niet langer opbouwen (zogeheten ‘slapers’) gelijk moet worden behandeld 30
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
als het pensioen van werknemers die nog wel verder pensioen opbouwen (actieve deelnemers) en gepensioneerden. Als het pensioen van deze twee groepen wordt verhoogd met bijvoorbeeld een inflatiecorrectie, moet uw pensioen met eenzelfde percentage worden verhoogd.
6.3 Zelf aanvullend pensioen opbouwen Niet alle werkgevers hebben een pensioenregeling. Of werkgevers die hebben, hangt af van de cao waaronder zij vallen. Als uw huidige of vorige werkgever geen pensioenregeling had, mag u zelf fiscaalvriendelijk pensioen opbouwen door middel van banksparen. De inleg in een pensioenregeling is onder bepaalde voorwaarden aftrekbaar voor de belasting. Pas als u met pensioen gaat, betaalt u over de uitkeringen inkomstenbelasting. Veelal betaalt u dan een lager belastingtarief over de uitkeringen dan waartegen u de inleg heeft afgetrokken. Een verder belastingvoordeel is dat het opgebouwde tegoed niet is belast met vermogensbelasting (box 3).
31
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
7. Bezuinigen Als er minder geld binnenkomt, is er minder ruimte voor uitgaven. Maar op welke uitgaven kunt u bezuinigen? Vaak is bezuinigen makkelijker dan u denkt. En het hoeft niet te leiden tot een soberder leven.
7.1 Vaste lasten 7.1.1 Hypotheek Als u in een huurhuis woont, valt er weinig te bezuinigen: de huur staat immers vast. Als u een hypotheek heeft, valt er wel geld te besparen door af te lossen. Dan drukt u de lasten permanent, elk jaar weer. Dat geldt natuurlijk voor iedereen, maar als u bent ontslagen, is er een extra reden om af te lossen: u heeft dan mogelijk minder voordeel van de hypotheekrenteaftrek. Doordat uw inkomen lager uitvalt, komt u mogelijk in een lagere belastingschijf terecht. U betaalt dan minder inkomstenbelasting over het inkomen. Dit speelt alleen bij hoge inkomens (jaarinkomen meer dan € 57.585). Een ‘nadeel’ van aflossen is dat het voordeel nauwelijks voelbaar is in uw portemonnee. Voor de meeste mensen is € 10.000 een behoorlijk bedrag. Maar als u € 10.000 op uw hypotheek aflost, maakt dat in de maandlasten maar weinig uit. Stel dat u 4% hypotheekrente betaalt en 42% inkomstenbelasting betaalt. U betaalt daarover bruto € 400 aan hypotheekrente. Als u rekening houdt met het feit dat u de hypotheekrente van uw inkomen mag aftrekken, dus netto, betaalt u geen € 400 maar ‘slechts’ € 232. Per maand is dat maar € 19. Als u een spaar-, een bankspaar- of een beleggingshypotheek heeft, kunt u de premiebetaling tijdelijk verlagen. Bij zo’n hypotheek betaalt u naast rente ook elke maand een bepaald bedrag aan premie. Die premies worden op een geblokkeerde rekening gezet. Bij een (bank)spaarrekening krijgt u rente en bij een beleggingshypotheek worden de premies belegd. Aan het eind van de looptijd, of eerder als u dat wilt, lost u de hypotheek geheel of gedeeltelijk af met het gespaarde of belegde geld. U mag de premies verlagen, mits u zich houdt aan de bandbreedte 1 op 10. Dat wil zeggen dat in enig jaar de hoogste premie-inleg maximaal 10 keer zo hoog mag zijn als de laagste inleg. Als u altijd € 5.000 per jaar heeft ingelegd, mag u in een jaar nooit minder dan € 500 inleggen. Dit is ingewikkelde materie. Als u overweegt om tijdelijk de premies te verlagen, overleg dan eerst met de adviseurs van Onafhankelijk Financieel Adviseurs over de mogelijkheden en de gevolgen. 7.1.2 Overige leningen (consumptief) Andere leningen dan uw hypotheek zijn vrijwel altijd aanzienlijk duurder. Denk aan creditcardschulden en persoonlijke leningen. Rentepercentages van meer dan 10 zijn geen uitzondering. Bovendien is de rente op deze schulden nooit aftrekbaar. Dus los eerst op deze peperdure schulden af voordat u uw hypotheekschuld vermindert. 7.1.3 Andere vaste lasten, zoals verzekeringen U kunt de verzekeringspremies mogelijk verlagen als u zichzelf de volgende vragen stelt:
32
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
1. Ben ik oververzekerd? Door alle relevante polissen en de verzekerde bedragen door te lopen, kunt u nagaan of u een te hoge waarde heeft verzekerd. 2. Ben ik dubbel verzekerd? Uw zorgverzekering dekt meestal ook de ziektekosten in het buitenland. Als u op reis gaat, is een aanvullende reisverzekering veelal overbodig. Ander voorbeeld van een verzekering die soms dubbelop is, is de pechhulpverzekering; veel autoverzekeringen dekken al de hulp bij pech onderweg. 3. Kan ik zelf het risico dragen? Dan is een verzekering meestal overbodig. U moet denken aan een tv-verzekering, een Tomtom-verzekering en een verzekering voor schade aan of het kwijtraken van uw mobiele telefoon. U kunt overwegen deze verzekeringen op te zeggen. 4. Heb ik een te dure overlijdensrisicoverzekering? Veel van die verzekeringen zitten ‘verstopt’ in een spaar- of beleggingshypotheek en veel mensen beseffen niet eens dat ze zo’n verzekering hebben. De premie van overlijdensrisicoverzekeringen zijn de afgelopen jaren met meer dan 50%gedaald. Als u zo’n verzekering heeft, al dan niet verstopt in een hypotheek, is het de moeite waard te kijken of u kunt overstappen naar een andere aanbieder of naar een goedkopere polis van uw huidige verzekeraar. Tenslotte nog een waarschuwing. Soms is goedkoop duurkoop. Een verzekeraar die lastig doet bij het claimen van schade of waar je verplicht bent om je voor lange tijd vast te leggen, kan een verkeerde keuze zijn. Probeer daarom - voordat u met een nieuwe, onbekende verzekeraar in zee gaat - te kijken of u op internet ervaringen van gebruikers kunt vinden. Enkele prijsvergelijkers voor verzekeringen: • • •
hoyhoy.nl independer.nl prijsvergelijk.nl/verzekeringen
7.1.4 Gas, stroom, telefoon, internet U kunt op twee manieren besparen op vaste lasten zoals gas en telefoon: door het verbruik te beperken en door te kiezen voor een goedkopere aanbieder. 1. Het beperken van het verbruik is natuurlijk de snelste manier om de kosten te drukken. Korter douchen en bellen, de thermostaat een graadje lager zetten en apparaten niet onnodig op de slaapstand laten staan: het zijn kleine dingetjes die bij elkaar opgeteld jaarlijks veel geld kunnen besparen. Het reduceren van de gemiddelde douchetijd met 5 minuten bespaart gemiddeld zo’n 20 cent per persoon. 33
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
Een gezin van 4 douchende personen kan met korter douchen dus een kleine € 300 per jaar uitsparen. Op internet vindt u talloze websites met besparingstips.
greenchoice.nl/besparen energie-besparen.info nuon.nl/energie-besparen
2. Overstappen naar een goedkopere aanbieder levert ook vaak geld op. Hier geldt hetzelfde als bij de verzekeraars: wat dit jaar de goedkoopste aanbieder is, is dat niet automatisch ook volgend jaar. Het is dus verstandig om regelmatig de prijzen te blijven vergelijken. Net als bij verzekeringen kunnen er ook hier kwaliteitsverschillen zijn. Bij energieleveranciers is het product hetzelfde en gaat het meer om de administratieve afhandeling. Maar bij telecom- en internetaanbieders kunnen er ook verschillen zijn in de kwaliteit van de afgenomen diensten. Sommige telecomaanbieders hebben een beter mobiel bereik dan andere. Ook hier verdient het aanbeveling om op internet te zoeken naar ervaringen van gebruikers.
7.1.5 Alimentatie betalen Een vreemde eend in de bijt, maar belangrijk als u ermee te maken heeft. Als u alimentatie moet betalen en uw inkomen daalt na ontslag, kunt u recht hebben op een verlaging van de maandelijkse alimentatieverplichtingen. De hoogte van de alimentatie wordt immers vastgesteld op basis van uw inkomen en dat van uw ex-partner. Om in aanmerking te komen voor een lagere alimentatieplicht moet u naar de rechter. Omgekeerd kunt u als alimentatie-ontvanger recht hebben op meer alimentatie als uw inkomen na ontslag lager wordt. Ook hiervoor geldt dat u naar de rechter zult moeten gaan. Kosten die u maakt als ontvanger om de alimentatie te verhogen, zoals reis-, advocaat- en proceskosten, zijn aftrekbaar. Kosten die u maakt als betalende ex-partner om de alimentatie te verlagen zijn niet aftrekbaar.
34
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
7.2 Variabele uitgaven, zoals boodschappen en vakanties 7.2.1 Boodschappen Op de dagelijkse boodschappen is doorgaans flink te bezuinigen. Een paar tips:
Maak een boodschappenlijstje en houd u daaraan. Vergelijk producten op basis van de prijs per kilo of liter. Koop groot in als er aanbiedingen zijn en vries eventueel in wat u niet direct nodig heeft. Pin een vast bedrag per week en betaal alles contant. Kijk regelmatig wat u allemaal in huis heeft. Vaak is dat meer dan u denkt.
7.2.2 Vakanties Vakanties zijn duur. Maar er valt flink te bezuinigen. Veel manieren om goedkoper op vakantie te gaan, kunt u zelf ook bedenken. Blijf dicht bij huis, bestel niets op dure terrassen op de mooiste locaties en ga fietsen of wandelen in plaats van naar dure pretparken. Andere manieren om goedkoper op vakantie te gaan: Woningruil Dit is een steeds populairdere manier om op vakantie te gaan. U ruilt voor een bepaalde periode van woning. Dat kost u hooguit het abonnementsgeld voor een gespecialiseerde website. Denk aan zo’n € 100 per jaar. Voorwaarde is natuurlijk wel dat uw eigen woning aantrekkelijk genoeg is voor mensen die in Nederland op vakantie willen. Websites waar u kunt zoeken naar woningruilkandidaten zijn onder meer:
homelink.org huizenruil.com homeforexchange.com
Boekingssites Er zijn steeds meer websites waar u kunt zoeken naar goedkope last minute-reizen. U kunt daar reizen, vluchten, overnachtingen, avondjes uit of etentjes boeken met soms meer dan 80% korting. Websites waar u goedkope aanbiedingen kunt vinden zijn onder meer:
booking.com vakantieveilingen.nl
7.2.3 Automatische overschrijvingen doorlopen U heeft waarschijnlijk een aantal automatische overschrijvingen. Veel van die overschrijvingen zijn niet verplicht automatisch. Door meer overschrijvingen met de hand over te boeken, wordt u zich meer bewust van de diensten waarvoor u betaalt. Of komt u erachter wat u per jaar betaalt voor een krant of tijdschrift dat u toch niet altijd leest. Het is dan goedkoper om nu en dan losse exemplaren in de winkel te kopen. Misschien spaart of belegt u automatisch elke maand een bedrag. Dat is vaak verstandig, maar als u tijdelijk minder inkomsten heeft, kan het lonen deze overboekingen tijdelijk stop te zetten of het bedrag te verlagen. Hetzelfde geldt voor de automatische inleg voor een bancaire lijfrente (banksparen) of een lijfrentepolis.
35
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
7.2.4 Spullen lenen of ruilen Veel gereedschappen of apparaten gebruikt u zelden, maar u heeft ze wel nodig. Er ontstaan steeds meer mogelijkheden om via internet spullen te lenen van buurtgenoten. Meestal gratis, maar voor een auto betaalt u vaak wel een gering bedrag. In elk geval minder dan wat u voor een eigen auto of voor een huurauto betaalt. Interessante websites zijn:
peerby.com snappcar.nl mywheels.nl
7.3 Belastingaangifte Met het slim invullen van uw belastingaangifte kunt u soms geld verdienen. Dat geldt vooral als u een fiscaal partner heeft. U heeft altijd een fiscaal partner als u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft. Als u samenwoont maar niet getrouwd bent, bent u soms fiscaal partners. U moet dan voldoen aan een van de volgende eisen:
U bezit samen de woning waarin u woont. U was vorig jaar al fiscaal partner. U heeft samen een kind, of één van u heeft een kind en de ander heeft het kind erkend. Het kind van één van u staat op hetzelfde adres als u beiden ingeschreven. U staat als partners geregistreerd bij een pensioenfonds.
Woonlasten Als fiscaal partners mag u sommige posten bij de aangifte aan elkaar toedelen. Dat betekent dat de aangifte niet de werkelijke bezitsverhouding hoeft te weerspiegelen. U kunt bepaalde aftrekposten bijvoorbeeld toedelen aan degene met het hoogste inkomen. Als deze persoon een hoger belastingtarief betaalt, is dan ook het belastingvoordeel van de aftrekpost groter. Voorbeeld U bent elk voor de helft eigenaar van uw woning en u betaalt jaarlijks € 10.000 aan hypotheekrente. U verdient € 40.000 per jaar en uw partner verdient € 18.000. Uw marginale belastingtarief bedraagt 42%, dat van uw partner bedraagt 36,50%. Als u elk de helft van de hypotheekrente (€ 5.000) aftrekt, bedraagt uw belastingvoordeel 42%van € 5.000 ofwel € 2.100. Het belastingvoordeel van uw partner bedraagt slechts 36,50% van € 5.000, ofwel € 1.825. Door de hypotheekrenteaftrek volledig aan u toe te delen, bespaart u jaarlijks € 275. Veel mensen hebben het al zo geregeld als zij hypotheekrente betalen. Maar als een van de twee partners zijn baan verliest en terugvalt in inkomen, kan het zinnig zijn opnieuw te berekenen hoe u de hypotheeklasten op de belastingaangifte het slimst onderling verdeelt.
7.4. Geld ‘verdienen’ Als u uw baan verliest en bent aangewezen op een WW-uitkering of als zelfstandige aan de slag gaat, kunt u alternatieve inkomsten genereren. Bijvoorbeeld door spullen te verkopen of uw auto te delen. 7.4.1 Verkopen van spullen en diensten Er zijn verschillende websites waar u van alles kunt verkopen. Speelgoed of kinderzitjes waarvoor uw kinderen inmiddels te groot zijn, een postzegelverzameling waar u niets meer mee doet, meubels die al jaren ongebruikt in de schuur staan of uw auto. Voor bijna alles is wel een koper te vinden. 36
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl
De volgende websites zijn interessant voor het aanbieden van spullen en/of diensten:
marktplaats.nl ebay.nl
7.4.2 Autodelen en betalende lifters Als u een auto heeft die u niet (meer) dagelijks gebruikt, kunt u hem verhuren. De laatste tijd zijn er verschillende websites opgericht waarop particulieren hun auto kunnen verhuren aan anderen. Daarmee kunt u aardig bijverdienen, want de dagprijzen liggen gemiddeld tussen de 15 en 30 euro.
37
Onafhankelijk Financieel Adviseurs ontslagvergoeding.eu
transitievergoeding.nl
nextjob.nl