ONDERZOEKVERSLAG 1982

ONDERZOEKVERSLAG

1982

AFDELING BOUWKUNDE

ONDERZOEKPROGRAMMA VOOR DE JAREN ~983/84/85

TECHNISCHE HOGESCHOOL EINDHOVEN

MEl 1983

IN-lOUD

biz.

2

VOORWOORD VAKGROEPKODERINGEN EN -BENAMINGEN EN VERKLARING KODES

3

WERKGROEPEN

4

VAKGROEP BUR-

URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISA TIE

28

VAKGROEP BSV-

ST ADSVERNIEUWING

44

VAKGROEP BAS-

ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW

56

VAKGROEP BPT-

BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE

76

VAKGROEP BBU-

BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING

VAKGROEP BKO-

KONSTRUKTIE

VAKGROEP BFA-

FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING

89 109 139

BIBLIOTHEEK 8 366494

T.H.EINOHOVEN

1.

VOORWOORD

Voor u ligt het onderzoekverslag van de Afdeling der Bouwkunde over 1982. Het geeft een overzicht van de behaalde onderzoekresultaten in dat jaar, de daaruit voortgekomen publikaties, alsmede de verwachtingen voor 1983. In enkele gevallen zijn publikaties van v66r 1982, welke niet in eerdere onderzoekverslagen zijn vermeld, alsnog in dit verslag opgenomen. De opzet van het verslag is in grate lijnen gelijk gebleven aan de opzet van het voorgaande jaar. Dit jaar is wel, konform het Wetenschappelijk Verslag, een onderscheid in de aard van de publikaties aangebracht. Hierbij worden onder "overige wetenschappelijke publlkaties", officii:He publikaties in de wetenschappelijke tijdschriften verstaan. Van "overige vakpublikaties" is sprake indien het gaat om publikaties in nietwetenschappelijke tijdschriften en vooral om interne rapporten, die zijn verschenen in rapporten-series van vakgroepen. Onder de kategorie "overige wetenschappelijke aktiviteiten" vallen vooral niet-gepubliceerde kongresbijdragen, lezingen, e.d. Omdat het Afdelingsbeleid nu oak voor de vakgroep BAS en in mindere mate oak voor BFA heeft geresulteerd in een bundeling van individuele projekten in een beperkter aantal vakgroepzwaartepunten, is de kodering hierop aangepast.

. . ~-

De VCW verheugt zich in het feit, dat het onderzoekbeleid van de vakgroepen nu een duidelijker lijn gaat krijgen en dat de tijdbesteding aan . ~n~e_rzo~k ~.n,het aantal publikaties, uitnodigingen voor kongressen e.d. . . ):o~nee;n~.. ;

/ -~ ~ :· . :~ i '1 t ' ' : . ! ~:· i .) ~

-·····

1

oe·werl
van de VCW hebben in 1982 voornamelijk betrekking

. p i.;J~11pfj lip de Voorwaardelijke Financiering en de daarmee samenhangen. ____ ..

__ .de .prob.lemat-~k van acquisitie, de organisatie van het onderzoek e.d. projekten zijn gebundeld in een zestal Afdelingszwaartepunten. .. ! Het door de Afdeling aangemelde aandachtsveld "Kwaliteitsbeleid en kostenbeheersing in het bouwen", is voorlopig voor twee jaar goedgekeurd.

V1 :J .·: · ~-~ Y~.rsc~il~oride

Dr. H.J.P. Timmermans Voorzitter

2.

VAKGROEPKODERINGEN EN -BENAMINGEN EN VERKLARING KODES VAKGROEP BUR - URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISA TIE VAKGROEP BSV - ST ADSVERNIEUWING VAKGROEP BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW VAKGROEP BPT - BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE VAKGROEP BBU - BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING VAKGROEP BKO - KONSTRUKTIE VAKGROEP BFA - FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING

VAKGROEP

VAKGROEPZWAARTEPUNT

INDIVIDUEELPROJEKT

INTRAINTERWERKGROEP WERKGROEP

UR----4/Z A~------------------------------------~IN

INTR INTE

Voorbeelden: URVZOl

=

vakgroepzwaartepunt nr. 1 van BUR

ASIN03

=

individueel projekt nr. 3 bij BAS

INTR04

=

intra-werkgroep nr. 4 (binnen de Afdeling)

INTEOS

=

inter-werkgroep nr. 5 (binnen en buiten de Afdeling)

Een tussen haakjes geplaatst nummer is het kodenummer van voorheen.

3.

WERKGROEPEN

INTRA-WERKGROEPEN INTR01

-

ONTWERPEN MET DE COMPUTER (O.O.C.) Vakgroepen BAS en BBU

INTR02 deelprojekt 1 deelprojekt 2 deelprojekt 3

-

deelprojekt deelprojekt deelprojekt deelprojekt

-

WONINGBOUW EN ENERGIEBESPARING/WEB Modelvorming voor passieve zonne-energie systemen/WEB Vakgroepen BAS en BBU Raamisolatoren/WEB Vakgroepen BAS en BFA Lichte wandkonstrukties met een hoge (thermische) isolatiewaarde/WEB Vakgroepen BAS, BFA en BBU De relatie woningtype-verwarmings-ventilatiesystemen/WEB Vakgroepen BAS/BFA (Stede)bouwkundige aspekten van energiebewust ontwerpen/WEB Vakgroep BAS Energieproeftuin Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Vakgroepen BAS, BBU en BFA. Skoop-woning. Vakgroepen BAS, BBU en BFA.

-

4 5 6 7

INTR04

-

RECYCLING-ONDERZOEK. FRAGMENTATIE Vakgroepen BKO en BPT.

INTR05

-

WONINGBOUW EN ST ADSVERNIEUWING Vakgroepen BPT en BSV

ENERGETISCH

VOORDELIGER

INTER-WERKGROEPEN INTEOl

ZONNESTRALING (deelprojekt). Afgerond in 1981 Vakgroep BFA met Afdeling W.

INTE02

ZIEKENHUIS RESEARCH PROJEKT (Z.R.P.) PROJEKTGROEP ZIEKENHUIS Vakgroepen BBU en BAS met (o)Afdeling Bdk.

INTE03

-

GELUIDBESTRIJDING IN DE INDUSTRIE Vakgroep BFA met afdeling W

INTE04

-

GEBOUWDE OMGEVING, ONTWERP EN GEDRAG (G.O.O.G.) Vakgroep BUR met (o)W&MW.

INTE05

-

DE KOMENDE BOUWOPGAVE Vakgroep BSV met THO en Uv A.

INTE06

-

BOUWEN IN ONTWIKKELINGSLANDEN. Vakgroepen BAS, BBU en BPT en THO

deelprojekt 1

Plaatsgebonden architektuur in Mali.

4.

deelprojekt 2

Ontwerpen meubilering ontwikkelingslanden (Zambia).

deelprojekt 3

Ruimtelijke ordening in ontwikkelingslanden.

Verder:

zullen in 1983 worden gestart de deelprojekten: stedebouw, wonen, overbevolking in de Arabische stad; uitvoeringstechniek van goedkope woningbouwprojekten in ontwikkelingslanden; ontwerpmethodologie en bouwproduktietechnologie (Pakistan); ontwikkelingsfilosofie.

5.

INTROl

Ontwerpen met de computer (O.O.C.) Doelstellinfl De doelste ling van het projekt is: 1. De beschikbare programmatuur SAR 70, waarmee plattegronden gegenereerd konden worden in een gegeven oppervlak, aan te passen aan de beschikbare apparatuur enerzijds en aan de behoefte aan grafische uitvoermogelijkheid anderzijds. 2. Het opdoen van kennis omtrent de toepassing van computerondersteunende technieken bij het ontwerpen, zowel algemeen als specifiek. Resultaten behaald in 1982 De geplande opdracht t.b.v. MVRO in samenwerking met bedrijfsleven werd niet verstrekt. De aktiviteiten beperkten zich daardoor voornamelijk tot toepassing en (geringe) wijziging van de programmatuur SMOOC. Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 1. Hernieuwde paging tot samenwerking met darden. 2. In het kader van de tweede doelstelling zal een rapport gepubliceerd worden.

INTR02

Woningbouw en Energiebesparing/WEB Doelstelling Het doel van het onderzoek is te komen tot samenhangende energiebesparende bouwkundige en stedebouwkundige maatregelen en/of richtlijnen, die van toepassing kunnen zijn bij het antwerp, uitvoering, het gebruik en het beheer van de woningbouw in Nederland aan de hand van te bouwen proefprojekten. De zeven nu volgende onderzoeken vormen onderdelen hiervan. Resultaten behaald in 1982 Zie bij deelonderzoeken Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties Geen.

6.

Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties M.P.G. Plantinga-Heijman, (Stede)bouwkundige aspekten van energl$bewust ontwerpen. Interne publikatie vakgroep BAS, 1982. M.H. de Wit, Warmte-opbrengst bij vrije konvektie, interne pubUkatie, vakgroep BFA, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Geen. Verwachtingen voor 1983 Zie bij deelonderzoeken

INTR02

Modelvorming voor passieve zonne-energie systemen/WEB deelprojekt 1 Doelstelling Het doel van dit deelprojekt is de energiebesparing die met passieve zonne-energie systemen bereikt kan worden te voorspellen door middel van de ontwikkeling van adequaat rekengereedschap in het kader van de door de WEB te ontwikkelen energie-zuinige woningen. Resultaten behaald in 1982 Tussenrapport "Warmteopbrengst bij vrije konvektie". Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 Afronden EEG opdracht.

INTR02

Raamisolatoren/WEB deelprojekt 2 Doelstelling De ontwikkeling van een raamisolator in het kader van door de WEB te ontwikkelen energie-zuinige woningen. ·

7.

Resultaten behaald in 1982 Geen. Publit
in 1982

Verwachtingen voor 1983 Deelprojekt 2 wordt afgevoerd ten gunste van deelprojekt 6 en nieuwe deelprojekten.

INTR02

Lichte wandkonstrukties met een hoge (thermische) isolatiewaarde/WEB deelprojekt 3 Doelstelling Bij het ontwikkelen, binnen de WEB, van een energiearme waning ontstond het inzicht dat een Iichte, sterk thermisch isolerende buitenwand moest worden toegepast, met kierdichte aansluitingen voor glas· en andere openingen. Het onderzoek richt zich op direkte realisatie hiervan in door de WEB te ontwikkelen energiezuinige woningen. r,

Resultaten behaald in 1982 In verband met de werkzaamheden aan SKOOP en aan energietuinprojekt B.N.G. geen andere resultaten dan de inbreng in die projekten. Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 Deelprojekt 3 wordt afgevoerd ten gunste van deelprojekt 6 en nieuwe deelprojekten.

INTR02

De relatie woningtype-verwarmings-ventilatiesystemen/WEB deelprojekt 4 Doelstelling Onderzoek naar de relatie tussen het type waning en het daarbij behorende verwarmings-ventilatie-systeem, in het kader van door de WEB te ontwikkelen energiezuinige woningen. Resultaten behaald in 1982 Geen.

8.

Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 Dit projekt wordt afgevoerd ten gunste van deelprojekt 6 en nieuwe deelprojekten.

INTR02

(Stede)bouwkundige aspekten van energie-bewust ontwerpen/WEB deelprojekt 5 Doestelling Doel van het onderzoek is het maken van een overzicht van energiebesparende maatregelen (maatregelen die het energieverbruik in een waning zo klein mogelijk maken), die getroffen kunnen worden bij het vervaardigen van woningbouwplannen. De nadruk zal hierbij komen te liggen op maatregelen op het waning- en stedebouwkundig nivo. Het onderzoek meet leiden tot een handleiding voor ontwerpers. Tijdens dit onderzoek dient aandacht te worden besteed aan: prioriteit van de verschillende maatregelen positieve en negatieve bij-effekten de vorm waarin het onderzoekresultaat gegoten wordt. Resultaten behaald in 1982 Dit onderzoek zal in fasen uitgevoerd moeten worden. De eerste fase van het onderzoek is afgerond. De resultaten bestaan uit hulpmiddelen waarmee informatie over energiezuinige woningbouwplannen verzameld kan worden en waarmee deze plannen, de daarin genomen energiebesparende maatregelen en de daaruit af te leiden energie-aanbevelingen beschreven kunnen worden. Voor drie plannen en negen aanbevelingen wordt het gebruik van de hulpmiddelen gedemonstreerd. Publikaties in 1982 Zie onder hoofdtitel. Verwachtingen voor 1983 Op het ogenblik wordt nagegaan op welke manier het projekt voortgezet kan worden. Getracht wordt de hiervoor benodigde financiEHe middelen te verkrijgen.

9.

INTR02

Energieproeftuin Bouwfonds Nederlandse Gemeenten/WEB deelprojekt 6 Doelstelling Bouwen van een energieproeftuin, bestaande uit groepjes van energiearme woningen. Resultaten behaald in 1982 Het maken van een antwerp. Publikaties in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 Voortzetten werkzaamheden.

INTR02

Skoop-woning/WEB deelprojekt 7 Doelstelling Het ontwerpen van ca. 50 energie-arme woningen, die voor wat betreft de stichtingskosten geheel binnen de gesubsidieer:fe sektor premie A liggen en waarvan het gasverbruik de 1000 m gas per jaar niet overschrijdt. Resultaten behaald in 1982 Het projekt resulteerde in tekeningen van een stedebouwkundig plan en een bouwkundig plan met technische uitwerking. Het projekt werd ingediend voor een door SKOOP uitgeschreven prijsvraag en werd bekroond met de 2e prijs. (zie ook J. Niesten: Prijsvraag SKOOP brengt interessante maar slecht vergelijkbare energie-arme woningen, De Architect, 2_, 1982, 99-105). Publikaties in 1982 N.v.t. Verwachtingen voor 1983 N.v.t.

10.

INTR04

Recycling - onderzoek energetisch voordeliger fragmentatie Doelstelling 8etonpuin, dat vrijkomt bij het slopen van gebouwen, is na verbrijzeling tot voldoende kleine korrels geschikt als toeslagmateriaal voor nieuw beton. In het kader van het promotieonderzoek van ir. A. T.F. Neerhoff wordt nagegaan op welke wijze oppervlak-aktieve stoffen de voor het breukproces benodigde energie optimaal kunnen verlagen. Resultaten behaald in 1982 Alle voorgenomen metingen kwamen gereed, de interpretaties der metingen bevindt zich in het eindstadium, het schrijven der dissertatie is een goed eind op weg. De titel van het proefschrift luidt: Absorption induced changes in mechanical properties of cementstone. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties P.C. Kreyger, Alternatieven voor cement, portlandcement en merge!. Polytechnisch tijdschrift Civiele Techniek, 37 (1982) 11-14. Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties Geen. Overi e wetenscha elijke aktiviteiten P.C. Kreijger, 1 Energie- en Milieuaspekten van beton, 2) Energie, l'environnement et le beton. Lezing voor de Belgische betongroepering. 2e 8elgische betondag. Oktober 1982. Maatschappelijke dienstverlening Prof .ir.P.C.Kreijger is voorzitter van de stuurgroep "Three Countries Project Demolition, re-use and dismantling of concrete", lid van de RILEM Technische Cie.37DRC en van de CUR-Cie's 818 en 829. Ir. A.T.F. Neerhoff is lid van de RILEM Technische Cie 50 FMC. Verwachtingen voor 1983 Dissertatie ir. A.T.F. Neerhoff (promotie '83-03-15) met als titel: Absorption induces changes in mechanical properties of cementstone.

11.

INTR05

Woningbouw en Stadsvernieuwing Doelstelling Het verrichten van onderzoek naar wenselijkheden en mogelijkheden van de bestaande bouwkapasiteit, opgebouwd uit technische-, organisatorische- en arbeidskapasiteit te doen richten op de uit de stadsvernieuwing voortkomende vraag. Hierbij wordt aandacht besteed aan de konsekwenties hiervan voor de aanpak van de stadsvernieuwing en aan de konsekwenties voor de organisatie van het bouwproces en de struktuur van de bouwnijverheid. Resultaten behaald in 1982 Begin 1982 is het (vervolg)onderzoek Woningbouw en Stadsvernieuwing gestart. Publikaties in .1982 Geen Verwachtinz.en voor 1983 Afrondingvervolg)onderzoek Woningbouw en Stadsvernieuwing met studiedag en eindrapport.

---------------------------------------------------------------------------------------------· INTE02

Ziekenhuis Research Projekt (Z.R.P.) Een referentieprogramma van eisen voor algemene ziekenhuizen Doelstelling Het onderzoek wil trachten te komen tot een algemeen referentieprogramma van eisen. Dit referentieprogramma dient dan, mede in het kader van de herstrukturering van de gezondheidszorg, de behoeften van de instellingen die wensen te gaan bouwen of te renoveren en de eisen die op landelijk en regionaal nivo gesteld worden, aan elkaar te relateren. Daarbij zal dan tevens worden aangegeven hoe de bouwkundige en de bedrijfskundige randvoorwaarden beter op elkaar kunnen worden afgestemd. Het R.P.U.E. zal een methodiek aanreiken, waarmede wordt aangegeven op welk moment, welke informatie beschikbaar moet komen om het voorbereidingsproces sneller en beter te Iaten verlopen, en waardoor tevens toetsing door de beoordelende instanties meer verantwoord en vlotter kan verlopen. Resultaten behaald in 1982 De Z.W.O. projekt financieringsaanvraag is afgewezen. Uit de Centrale Beleids ruimte THE is een LTO pleats toegewezen m.i.v. jan. 1983. Dit onderzoek kan aileen draaien met full time L TO bezetting. Dientengevolge zal dit onderzoek in jan. 1983 van start gaan. In de tussentijd is voorbereidend onderzoek gedaan met studenten naar een n~dere uitwerking van een polikliniek met het programma van eisen. Verder is nadere studie verricht om de gedragswetenschappen als "schakel"wetenschap tussen bedrijfskunde en bouwkunde in te voeren in het onderzoek. 12.

Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 Start van het onderzoek.

INTE03

Geluidbestrijding in de industria. Doelstelling De interafdelingswerkgroep houdt zich, sinds de afronding van het interafdelingsprojekt "Geluidbestrijding aan hydraulische aandrijfsystemen" bezig met industrifHe lawaaibestrijding. Het onderzoek behelst verbetering van de arbeidsomstandigheden in fabrieken door aktieve (werktuigkundige) en passieve (bouwkundige) maatregelen. Stillere produktiemethoden zijn mogelijk op veel terreinen. Oak de opzet van deze nieuwe, stillere methoden is onderwerp van onderzoek. Resultaten behaald in 1982 Geen. Publikaties in 1982 Geen Maatschappelijke dienstverlening Prof.ir.P.A.de Lange is voorzitter van de Commissie 83 Geluidwering van de Stichting Bouwresearch en voorzitter van de Normalisatiecommissie 351.03 Geluidwering in gebouwen. Verwachtingen voor 1983 Geen

INTE04

GOOG (Gebouwde omgeving, antwerp en gedrag) Doelstelling Het doel van het onderzoek is het ontwikkelen van kriteria om de perceptie van de gebouwde omgeving te vergelijken tussen de kategorieen beleid, ontwerper en bevolking.

13.

Resultaten behaald in 1982 Door een extra 5/10e onderwijstaak kon ik de eerste helft van 1982 geen onderzoek verrichten; het onderzoek "Hogerweide" wordt in de tweede helft van 1982 voortgezet. Doel daarbij is een juiste methodologische benadering te vinden van stedebouwkundige beleving. Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 Belevingsonderzoek in Weert wordt vervolgd op: "overgangsgebieden", routebeleving en stedebouwkundige typeringen.

INTE05

De komende bouwopgave Doelstelling 1. systematisering en uitbreiding van kennis over het gebruik van de ruimte en de aanwezige voorraad bouwwerken; 2. onderzoek naar de invloed van veranderende voorraden (bevolking, bouwwerken enz.) op de bouwopgave en het milieu, o.m. in zijn konsekwenties voor technische planologie, ontwerpen en technologie; 3. verkenning van de door de samenleving te stellen eisen aan de inrichting van de gebouwde omgeving, met inbegrip van het milieu; 4. analyse en ontwikkelen van middeJen voor het bereiken van de nodige oplossingen. Resultaten behaald in 1982 1. Het onderzoek vindt plaats in het kader van (a) geintegreerd programma van promotieonderzoek (welke dit jaar is uitgebreid met 2 onderwerpen, zie bijlage 1}, (b) is gekoppeld aan een projekt voor voorwaardelijke financiering dat door de THO bij de minister is ingediend. Hierdoor is het bestaande onderzoek verbreed tot een interdisciplinaire aanpak (samenwerking met andere disciplines binnen dit projekt). 2. Enkele artikelen, voordracht, voortgangsrapportages, wetenschappelijke aktiviteiten en dienstverlening. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen.

14.

Overige wetenschappelijke publikaties A.Hendriks, Economic dimensions of urban renewal. Sector Bouweconomie THO, UvA, THE, Delft/Amsterdam/Eindhoven, 1981-1982. A.Hendriks, Bouwen onder Spanning. Delftse Universitaire Pers, Delft, 1982. Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties A.Hendriks, De komende bouwopgave. TH Delft en de Afd. Bouwkunde, THO, Delft, 1982. P.Jongejan, Bouweconomie en bouwbeleid. Het Financieel Dagblad, (1982), 13. Overige wetenschappelijke aktiviteiten. A.Hendriks, Bouwen onder spanning. Rede uitgesproken ter gelegenheid van de 140ste dies natalis van de TH Delft, 1982. Maatschappelijke dienstverlening In 1982 werd onderzoek gedaan inzake de verkoop van korporatiewoningen in gebonden eigendom t.b.v. een woningbouwstichting en raadsfraktie in de gemeente Eindhoven. (G.A. Vos) In 1982 werd een vooronderzoek gedaan naar kostenaspekten van de huisvesting van een gemeente in Noord Brabant. (G.A. Vos). Verwachtingen voor 1983 Publikatie enkele artikelen. Een promotie nadert zijn voltooiing.

15.

INTE06

Bouwen in ontwikkelingslanden, Projekt 3 W Doelstelling Onderzoek naar een ontwikkelingsrelevante bouwkunde voor het woonen leefmilieu in derde-wereldlanden, aangepast aan lokale voorwaarden en ten dienste van de maatschappelijk het minst draagkrachtigen. Het gaat daarbij om het ontwikkelen van een aangepaste bouwtechnologie en het vermogen van deskundigen (bouwkundige ingenieurs) om daar behoedzaam mee om te gaan. Hieruit volgen de subdoelen: a. onderzoek naar ontwikkelingsrelevante antwerpen uitvoeringstechnieken. b. onderzoek naar, aan ontwikkelingssituaties aangepaste kommunikatie en edukatievormen m.b.t. het antwerp, de bouw-en ui t voeringstechniek. c. een reflektie op het onderwijs aan de afdeling Bouwkunde THE m.b.t. haar geschiktheid voor de bouwpraktijk in derde-wereldlanden. Voorlopige aanduiding van de onderzoeken der groepsleden: P. Beekman G. Brekelmans P. Erkelens P. Jansdaal W. Schijns P. Schmid

Stadsvernieuwing in Istanbul Meubilair voor Zambia Uitvoeringstechniek in ontwikkelingslanden: Kenya Opzet design-onderwijsprogramma voor Pakistan Plaatsgebonden architektuur in Mali Ontwikkelingsfilosofie

Resultaten behaald in 1982 Bijdragen seminar "Klimaat, Habitat, Kultuur", THE maart-april 1982 in de vorm van tentoonstelling, papers en voordrachten. Artikel in Eindhovens Dagblad. Start studentenprojekt bouwen en ontwikkelingshulp (15 stud.). Publikaties in 1982 Zie onder deelprojekten. Verwachtingen voor 1983 Verslag seminar "Klimaat, Habitat, Kultuur" (140 biz.) Voortzetting individuele onderzoeken Nadere formulering doelstellingen Onderlinge afstemming lopend onderzoek Opstellen onderzoekprogramma en werkplan voor de toekomst Deelname collegecyclus ontwikkelingsproblematiek opgezet door B.D.S., kongressen, lezingen, etc. Publikaties.

16.

INTE06

Plaatsgebonden architektuur il) Mali deelprojekt 1 · Doelstelling Onderzoek naar de authentieke bouwkultuur in Mali als mogelijke bijdrage tot de handhaving en ontwikkeling van de lokale bouwkunst. 1. Een onderzoek naar de samenhang tussen de bouwvorm, woonvorm en vormbetekenis in de bouwkultuur van het Dogonvolk te Mali. 2. Een interdisciplinair onderzoek naar de stedebouwkundige, architektonische en materiaalkundige verschijningsvorm van deze stad. Resultaten behaald in 1982 Veldwerk in Mali (jan-febr. 1982) Interdisciplinaire studentenstage in Mali (nov. 1981-apr. 1982) Bezoek Min. van Publieke Werken te Ouagadougdu Haute- Volta Uitgave verslag en diktaat "Beelden en bouwen B.D. Dagon Bijdrage seminar "Klimaat, Habitat, Kultuur" (organisatie, tentoonstelling, paper, voordracht) Diverse gastkolleges en lezingen Opzet en realisering studentenprojekt "Bouwen en ontwikkelingshulp"· Deelname projektgroep "Bouwen in ontwikkelingslanden" (i.o.) Experimenten met alternatieve luchtfotografie Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties Geen. Oktrooien Geen. Overige vakpublikatie W.H.M. Schijns, Beelden en bouwen bij de Dogan (Nederlands-Frans). Eindhoven, THE, vakgroep BAS, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteit Chr.Paulussen, Voorzichtig zijn met westerse technologie in derde Wereld. N.a.v. seminar "Klimaat, Habitat, Kultur", Eindhovens Dagblad, 2 april 1982. W.H.M. Schijns, Local Architecture in Mali, W. Africa. Paper t.b.v. seminar T.H.E. "Klimaat, Habitat, Kultuur". T.H.E., maart '82. W.H.M. Schijns, Beelden en bouwen bij de Dagon. Lezing voor de studiegroep "Antroposofie en Architektuur", 1 mei 1982.

17.

W.H.M. Schijns, Leembouw in West-Afrika. Lezing in het kader van "De Leemweken" georganiseerd door de V.I. B.A. op kasteel Herlaer. St. Michielsgestel, 6 mei 1982. W.Schijns, Tektonisch Ontwerpen - Samenleving tussen techniek en vormgeving. Serie van 3 gastkolleges aan de G.Rietveld Akademie te Amsterdam, Afd.Architektonische en lndustrii:He Vormgeving en Beeldhouwen. nov.-dec-1981. P.Schmid, Bio-logische Architektur. Verlagsgesellschaft R.Muller, KOln, 1982,1 pag. Maatschappelijke dienstverlening Ir. W. Schijns is bestuurslid van de Vereniging van Land en Volkenkunde te Breda, en lid van het CICA. Verwachtingen voor 1983 Bijdrage boek over Djenne, samen te stellen door de werkgroep Sahel i.s.m. Malische wetenschappers Verslag seminar "klimaat, habitat, kultuur" Lezing R. museum voor land en volkenkunde en architektenkring B.N.A. Uitwerking van architektonisch-antropologisch veldwerk in doktoraal skripties Voortgangsrapportage en tijdschriftpublikatie Mogelijke bijdrage tentoonstelling tropenmuseum najaar 1983 Bijdrage kursus ontwikkelingsproblematiek (S.O.S. stud. generate)

INTE06

Ontwerpen meubilering ontwikkelingslanden (Zambia) deelprojekt 2 Doelstelling Aanleiding tot bovenstaand projekt is de vraag van de stichting "Tool" naar ontwerpen met uitvoeringstekeningen van meubilair geschikt voor de diverse ontwikkelingslanden. De nadruk ligt hierbij op het materiaal staal. Het doel is deze ontwerpen te ontwikkelen. Resultaten behaald in 1982 Briefwisseling met: Stichting Nederlandse Vrijwilligers te Den Haag Manyinga Rural Workshop te Zambia Projekt F.E.N.U. te Parakou Rep. pop. du Benim Deelgenomen aan seminar: "Klimaat-Habitat-Kultuur".

18.

Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 1. Uitbouwen en uitbreiden van bovenstaande kontaktadressen 2. Ontwerpen van meubilair 3. Evaluatie onderhavig onderzoek.

INTE06

Ruimtelijke Ordening in ontwikkelingslanden deelprojekt 3 Doelstelling Het bestuderen en analyseren van huidige koloniale gridsteden en opvattingen te ontwikkelen omtrent gewenste ruimtelijke ontwikkelingen in de toekomst. Resultaten behaald in 1982 Er is een start gemaakt met het projekt. Publikaties in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 Studie over het ontstaan van de grid-stad.

19.

WERKGROEP

INTR (INTRA) INTROl

INTR02 (deelprojekt 1 WEB)

intra-afdelingswerkgroep

intra- afdelingswerkgroep

Ontwerpen met de Computer (O.O.C.)

Modelvorming voor passieve zonne-energie systemen

Ir.P.Dinjens

Dr. ir. M.H. de Wit

1. KODE: 2. STATUS:

3. TITEL:

4. PROJEKTLEIDER:

s.

TIJDBESTEDING:

Bax Dinjens Hermens

90 180 90

20.

De Wit Vorenkamp Van de Ven

260(BFA) 40(BFA) 90(BFA)

GR.OEP

INTR (INTRA)

KODE:



STATUS:

intra-afdelingswerkgroep.


TITEL:

Raam isolatoren

Lichte wandkonstrukties met een hoge (thermische) isolatiewaarde.

PROJEKTLEIDER:

Ir. F .E. Bakker

J. Lagerwerf, arch. HBO

TIJDBESTED.NG:

Bakker nihil Van Geest nihil tijd besteed aan deelprojekten 6 en 7

Nihil Tijd besteed aan deelprojekten 6 en 7

AANV ANG/EINDE:

1981 - 1985

1981 - 1984

FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl.

1982

1982

KONTAKTEN:

Kristinsson, industria; wellicht ook TNO.

1983

1984

-21-

1983

1984

WERKGROEP

INTR (INTRA)

!.



2. STATUS:

intra- afdelingswerkgroep


3. TITEL:

Relatie woningtype-verwarmingsventilatie systemen.

(Stede)bouwkundige aspekten van energiebewust ontwerpen.

4. PROJEKTLEIDER:

Ir. J.F .G. Janssen

Ir. M.P.G. Plantinga-Heijman

5. TIJDBESTEDING:

Nihil Tijd besteed aan deelprojekten 6 en 7

Plantings

6. AANV ANG/EINDE:

1981-1983

1981 - 1982

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

8. KOSTEN; app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten bui tenl.

1982

1982

1983

1984

500

500

500

KODE:

1983

1984

9. KONT AKTEN:

960(BAS)

Architektenburo's; Woningbouwverenigingen; Universiteiten en Hogescholen

-22-

GROEP

INTR (INTRA)

KODE:



STATUS:



TITEL:

Energieproeftuin Bouwfonds Nederlandse Gemeenten

Skoop-woning

PROJEKTLEIDER:

Ir. F .E. Bakker

Ir. J.F .G. Janssen

TIJDBESTEDING:

Bakker v. Geest Erkelens Janssen de Wit Lagerwerf

AANVANG/EINDE:

1982 - 1983

1982

FINANCIERING:

opslagfinanciering 95% kontraktfinanciering 5%

opslagfinanciering

KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl. KONTAKTEN:

540 (BAS) 360 (BAS) 50 (BBU) 360 (BAS) 180 (BFA) 180 (BAS)

1982

1983

300 500

300 1000

N. V. Bouwfonds Gemeenten.

23.

1984

1982

1983 200 150

Nederlandse

180 (BAS) 360 (BAS) 50 (BBU) 300 (BAS) 180 (BFA) 180 (BAS)

Bakker v. Geest Erkelens Janssen de Wit Lagerwerf

1984

WERKGROEP

INTR (INTRA)

1. KODE:

INTR04

INTR05

2. STATUS:



3. TITEL:

Recycling-onderzoek (Energetisch voordeliger fragmentatie).

Woningbouw en stadsvernieuwing

4. PROJEKTLEIDER:

Prof. ir. P.C. Kreijger

Ir. H. Hofman

5. TIJDBESTEDING:

Kreijger Hard on Neerhoff Willems Van Eyk Theuws Van Ishoven Spiering

Hofman Links Westra Vas Tijdel.Pers.

6. AANVANG/EINDE:

november 1978 - november 1982

1981- 1983

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering 40% kontraktfinanciering 60%

8. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl. 9. KONTAKTEN:

1982 60000 3000 100 500 2000

200 200 1300 200 100 130 100 100

1983

CUR; RILEM; Kath. Un. Nijmegen, F ak. Wisk. en Nat.; Afd. T. THE.

24.

1984

600 350 350 170 2370

1982

1983

1984

1500 1800

1500 2200

1500 2500

Min. van V.R.O.; Bouwfonds; Div. gemeenten; Diverse bouwbedrijven.

WERKGROEP

INTE (INTER)

1. KODE:

INTE02

INTE03

2. STATUS:

inter-afdelingswerkgroep


3. TITEL:

Ziekenhuis Research Projekt (ZRP) Onderdeel: referentie-programma.

Geluidbestrijding in de industrie

4. PROJEKTLEIDER:

Prof .Ir. L. Sikkel

s.

Sikkel Kooreman Dubbelman

In g. G. Toet I Prof. P.A. de Lange Toet (afd. W.) 120 De Lange (BFA) 20 Martin (BFA) 20 Daniels afd. W.) 120

TIJDBESTEDING:

172 (BBU) 172 (BBU) 200 (BAS)

6. AANV ANG/EINDE:

sept. 1978 - einddatum afhankelijk van verkregen middelen

1981-1983

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering kontraktfinanciering

B. KOSTEN:

app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl. 9. KONTAKTEN:

1982

1983

1984

500 250

1000 350 2500

1000 400 2500

CVZ.; NZI.; IWZ.; STAGG.; Afd. Bdk.; RUU.; Afd. IZW. etc.

25.

1982

1983

1984

Min. VOMIL (Ec. Zaken en Soc. Zaken); NOM-prod.machines; Betontegel fabrikanten.

WERKGROEP 1.

KODE:

INTE (INTER) INTE04

INTE05

2. STATUS:

inter- afdeli ngswerkgroep

interafdelingswerkgroep

3. TITEL:

G.O.O.G. (Gebouwde Omgeving Ontwerp, Gedrag)

De Komende bouwopgave

4. PROJEKTLEIDER:

D. Veldhorst, arch. H.B.O.

Prof. Dr. A. Hendriks ing.

5. TIJDBESTEDING:

Veldhorst WM

6. AANVANG/EINDE:

1979-?

1981-doorlopend

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

8. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl.

1982

9. KONTAKTEN:

Gestruktureerde Samenwerki ng interdisciplinair onderzoek Gebouwde Omgeving.

150 (BUR)

1983

-26-

1984

Hendriks Jongejan Vas Soeter Kamerman Thomissen

pm 860 860 pm pm pm

1982 1983 1984 p.m.(eventueel comp.gebr.)

THO; Uv A; Min. van Soc. Zaken; Min. VRO; Min. BZ; Instellingen Ontwikkelingssamenwerking; Min. 0. & W.

WERKGROEP

INTE (INTER)

1. KODE:

INTE06

2. STATUS:


3. TITEL:

Bouwen in ontwikkelingslanden

4. PROJEKTLEIDER:

Ir. W. Schijns

5. TIJDBESTEDING:

Schijns Brekelmans Beekman Erkelens Jansdaal Schmid Veen

6. AANV ANG/EINDE:

1982-doorlopend

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering


1982 1000 1000

9. KONTAKTEN:

B.O.S.T.H.E.;T.O.O.L.; C.I.C.A.; T .H.D.; W.E.M.; Bouwcentrum Rotterdam; K.I. T. Asd.; Musea van Land en Volkenkunde; Afrika Museum; RU. Utr.; RU. Groningen;di verse adviesburo's; British Building Research Establishment.

540 (BAS) 350 (BAS) 540 (BBU) 100 (BPT) 600 (BPT) 10 (BAS) 160 (BAS)

1983 3000 2000

3000

1984 1000 3000

27.

BUR

-

VAKGROEP URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISATIE

URVZOl

-

SYSTEMA TISERING VAN DE RUIMTELIJKE PLANVORMING

URVZ02

-

DE ONTWIKKEUNG VAN BELEIDS- EN PLANNINGSSTRA TEGIEEN TER VERBETERING VAN DE RUIMTELIJKE STRUKTUUR

URVZOJ

-

ONTWIKKELING VAN METHODEN EN TECHNIEKEN T.B. V. DE RUIMTELIJKE GROENING EN DE RUIMTELIJKE PLANNING

URVZ04

-

DE RELA TIE TUSSEN ONDERZOEK, PLANNING EN (STEDE)BOUWKUNDIG ONTWERP.

URINOl

-

LEEFBAARHEID VAN KLEINE KERNEN IN RELA TIE TOT RUIMTELIJKE PLANNING.

URIN02

-

PROEF MER M.B. T. DE LOKA TIE VAN AFVALSTOFFENVERWERKING

PROJEKTEN:

28.

BUR

URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISA TIE

URVZOl

Systematisering van de ruimtelijke planvorming: de ontwikkeling van methoden t.b.v. de inrichting van de gebouwde omgeving vanuit het gezichtspunt van gebruikerswaarderingen. Doelstelling Het doel van dit projekt is de systematisering van ruimtelijke planvorming en daarvan afgeleid, de ontwikkeling van methoden (inklusief de daarbij behorende computerprogrammatuur en -systemen) die als instrumentarium voor de fysiek-ruimtelijke planning kunnen fungeren. Het projekt beperkt zich in eerste instantie tot de terreinen van de woningbouwprogrammering, de distributieplanning en de inrichting van woongebieden. Voor de realisering van het gestelde doel is het tevens noodzakelijk dat er een verdieping plaatsvindt in methodologische en wetenschap-theoretische aspekten van modelmatig onderzoek, in kwantitatieve methoden en technieken, in data- en meettheorie en in substantii:He theorievorming. Het bijzondere van het projekt wordt gevormd door de integratie van sociaal-wetenschappelijke kennis en ruimtelijke planvorming en door de ontwikkeling van beslissings- en onderzoeksystemen. Resultaten behaald in 1982 De verschillende deelprojekten zijn verder uitgevoerd. Speciale aandacht is besteed aan a. de mogelijkheden van logit modellen voor de voorspelling van de verhuisgeneigdheid van huishoudens b. de ontwikkeling van modellen van ruimtelijk keuzegedrag, die zijn gebaseerd op metingen in experimentele situaties. De bereikte resultaten waren bevredigend. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties E.Bijlsma, D.op 't Veld, J.Starmans, H.J.P.Timmermans, Een procedure voor de analyse van komplexe stelsels van funktionele regia's: begrenzing en struktuur van woonen werksystemen in Zuid-Oost Nederland. In: Nieuwe tendensen in de vervoersplanologie, eds. C.J. Ruygrok en J.v. Est, Delft, Call. Vervoersplanologisch Speurwerk, Delft, 1982, 121-151. H.J.P. Timmermans. Beleving winkelstraten, routekeuze en koopgedrag in de bihnenstad Maastricht, Bureau Partners/Riga, 1982 H.J.P. Timmermans. Consumer choice of shopping centre: an information integration approach, Regional Studies, 16 (1982) 171-183. H.J.P. Timmermans, On the validity of mathematical shopping models

29.

for estimating turnover of shopping centres. Invited paper PTRC Conference Section Retailing, University of Warwick, 12-16 july 1982. Ook in Proceedings PTRC conference, Warwick, 1982. H.J.P.Timmermans, Individual decision models and spatial choice processes: an overview of combination rules and measurement procedures for predicting preferences among multi-attribute alternatives. In: G.Bahrenberg : Papers presented at the 3rd Colloquium on Theoretical and Quantitative Geography, Augsburg, 13-17 september 1982, 189-203. H.J.P.Timmermans, R. v.d. Heijden, H. Westerveld, Cognition of urban retailing structures: a Dutch case study, T.E.S.G., 73. (1982) 2-12. H.J.P.Timmermans, R.v.d. Heijden, H. Westerveld, Perception of urban retailing environments: an empirical analysis of consumer information and usage fields, Geoforum, 13 (1982) 27-37. H.J.P. Timmermans, R. v.d. Heijden en H. Westerveld, The identification of factors influencing destination choice: an application of the repertory grid methodology, Transportation, 11 (1982) 189-203. H.J.P.Timmermans, R.v.d. Heijden en H. Westerveld. Subjectieve evaluatieprocessen en ruimtelijk keuzegedrag: formulering en toetsing van enkele mathematische beslissingsregels. In: Nieuwe tendensen in de vervoersplanologie, eds. C.J. Ruygrok en J.v. Est, Delft, Coli. VervoersPlanologisch Speurwerk, 1982, 213-133. H.J.P. Timmermans en K.J. Veldhuisen, Een ruimtelijk keuzemodel van consumentengedrag: aspecten van predictieve validiteit en ruimtelijke transferabiliteit. In: Nieuwe tendensen in de vervoersplanologie, eds. C.J. Ruygrok en J. van Est, Delft, Coil. Vervoersplanologisch Speurwerk. 1982, 199-213. K.J. Veldhuisen, A logit model of the willingness to move. In: Papers presented at the 3rd Colloquium on Theoretical and Quantitative Geography, F. Bahrenberg ed., Augsburg, 13-17 september 1982, 203206. K.J. Veldhuisen, Waarderingen voorkeuren en verhuisgeneigdheid: een onderzoek in de provincia Z-Holland. Eindhoven/'s-Gravenhage, Provincia Z-Holland, 1982. K.J. Veldhuisen, E.J.H. Hacfoort en H.J.P. Timmermans, Onderhandelen en ruimtelijke planning. Utrecht, Bohn, Scheltema & Holkema, 1982.• Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties Geen. Overige wetenschappelijke aktiviteiten H.J.P. Timmermans, Decision-making among multi-attribute alternatives: a model of spatial shopping behaviour using conjoint measurements. Invited paper IGU Conference, Working Group on Systems Analysis and Mathematical Models. Rio de Janeiro, 9-21 augustus 1982.

30.

H.J.P. Timmermans en R. v .d. Heijden, Oordelen en ruimtelijk keuzegedrag: formulering van beslissingsregels met behulp van logit modellen. Invited paper t.b.v. geografendagen. Nijmegen, Katholieke Universiteit, 14-16 aprill982. K.J. Veldhuisen, Een analyse van verhuisgeneigdheid met behulp van gewogen logit-regressie. Invited paper t.b.v. geografendagen. Nijmegen, Katholieke Universiteit, 14-16 april 1982. K.J. Veldhuisen, De micro-computer en de ruimtelijke planning. Paper gepresenteerd op Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk. 's-Gravenhage, 11-12 november, 1982. Maatschappelijke dienstverlening Dr. K.J. Veldhuisen is benoemd als bestuurslid (lid van de werkgemeenschapscie.) van de Z.W.O.-werkgemeenschap Ruimtelijke Planning en is voorzitter van het PAO-orgaan GEOPLAN. Dr. H.J.P. Timmermans is benoemd als bestuurslid van de werkgroep Mathematische Geografie, als bestuurslid (lid van de werkgemeenschapscie.) van de Z.W.O.-Werkgemeenschap Ruimtelijke Analyse en als lid van de IGU Working Group on Systems Analysis and Mathematical Models. Beide auteurs verzorgden een drietal boekrecencies in vaktijdschriften. Dr. H.J.P. Timmermans trad daarnaast op als referent voor Gower Press, Aldershot, Hampshire. Verwachtingen voor 1983 1. de ontwikkeling van een systeem voor de distributieplanning op grand van een systematisering van het planvormingsproces op dit terrein. 2. het uitvoeren van een vergelijkende analyse van verschillende modelspecifikaties in de kontext van ruimtelijk keuzegedrag t.b.v. de evaluatie van ruimtelijke plannen. 3. analyse van de relevantie van niet-kompensatorische modellen voor de voorspelling van ruimtelijk keuzegedrag en woonvoorkeuren. 4. het verrichten van experimenteel onderzoek teneinde inzicht te krijgen in de afwegingen, die individuen maken, in de kontext van de problematiek van de bebouwingsdichtheid in bestemmingsplannen. 5. ontwikkeling en toetsing van een methodiek voor de identifikatie van multivariate funktionele regia's.

6. replikatie van eerder onderzoek in nieuwe gebieden. 7. starten met de ontwikkeling van dynamische modellen van ruimtelijk gedrag t.b.v. de distributieplanning.

8. onderzoek uitvoeren naar voorkeuren, oordelen van ondernemers t.b.v. de evaluatie van de kwaliteit van distributieplannen.

31.

URVZ02

De ontwikkeling van beleids- en planningsstrategieen ter verbetering van de ruimtelijke struktuur. Doelstelling Dit projekt heeft tot doel beleids- en planningsstrategieen te ontwikkelen met behulp waarvan de negatieve effekten met betrekking tot de werken leefsituatie van de bevolking, die verbonden zijn met de ruimtelijke ongelijkmatige struktuur, bestreden kunnen worden. Resultaten behaald in 1982 ir. P. van Hoogstraten : onderzoek Ruimtelijke Ordering en Ekonomisch Beleid op Regionaal Ni vo. Fundamentele en uitgewerkte kritiek op de in Nederland gepubliceerde studies naar de effektiviteit van het regionaal beleid (intern working paper mei 1982). antwerp voor een theoretiese bepaling van het regionaal beleid in het kader van een theorie van regionale ongelijkmatige ontwikkeling in hoogontwikkelde kapitalistische Ianden (intern working paper juli 1982). drs. B. Janssen : onderzoek Maatschappelijke Funktie van Regionaal Ruimtelijke planning. Formulering van probleemstelling en onderzoeksopzet in de vorm van een diskussiepaper "De maatschappelijke funktie van ruimtelijke planning: hegemonie en de ontwikkeling van planning" (intern working paper maart 1982). Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties P. van Hoogstraten, J. Draaisma, On the squatter movement in the Netherlands. ln:'Krise der Wohnungspolitik', edited by H.Frank, Hochschule fur Bildende Kunste, Hamburg (BRD), 1982, 227-237. P. van Hoogstraten, J. Draaisma. Kraken en volkshuisvesting, een diskussiebijdrage. KOMMA, tijdschrift voor politiek en sociaal onderzoek, 3 (1982) 97-llB. Dok gepubliceerd in De Grachtenkrant 47, Amsterdam, mei 1982 en in H. Fassbinder, R. Hilhorst (red) 'Kraken in Volkshuisvestingsperspektief', THE Eindhoven, 1982. Dktrooien Geen. Dverige vakpublikaties P. van Hoogstraten, Fundamentele en uitgewerkte · kritiek op de in Nederland gepubliceerde studies naar de effektiviteit van het regionaal beleid, intern working paper, vakgroep BUR, TH-Eindhoven. P. van Hoogstraten, Ontwerp van een theoretische bepaling van het regionaal beleid in het kader van een theorie van regionale ongelijk

32.

matige ontwikkeling in hoog ontwikkelde kapitalistische Ianden, intern working paper, vakgroep BUR, TH-Eindhoven. B. Janssen, De maatschappelijke funktie van ruimtelijke planning: hegemonie en de ontwikkeling van planning. Intern working paper, vakgroep BUR, TH-Eindhoven. Overige wetenschappelijke aktiviteiten P. van Hoogstraten. Recent trends in regional policies in the Netherlands, voordracht t.b.v. Instituut voor Geografie en Sociale Wetenschappen van de Universiteit van Roskilde (Den). Amsterdam, juli 1982. B. Janssen. Akademisme of aktionisme? Notities over aktie-onderzoek, marxisme en partijdigheid in regionale analyse. Bijdrage aan Nederlandsa Geografendagen 1982 te Nijmegen. 1982. Maatschappelijke dienstverlening Ir. H. Wessels is lid van de stedebouwkundige adviesraad van de Gemeente Eindhoven. Ir. P. van Hoogstraten is lid van de stedebouwkundige adviesraad van de Gemeente Eindhoven en bestuurslid van de Stichting Stad, Regio en Maatschappij. Drs. B. Janssen is stuurgroeplid van het Instituut voor Maatschappelijk Gericht Onderzoek Regionale Ontwikkeling, bestuurslid en lid van de redaktie van de Stichting en het tijdschrift 'Politiek en Ruimte' en koordinator onderzoek en bestuurslid van het Rijn-Schelde Instituut. Verwachtingen voor 1983 Publikaties gepland in boek/rapportvorm/tijdschriftenbijdragen : a. intern

1. B. Janssen: Onderzoeksopzet "De maatschappelijke funktie van planning" (begin 1983) 2. P. van Hoogstraten, B. Janssen: Kollege Planning als Politiek Proces, kollegediktaat 1983-1984, najaar 1983 3. P. van Hoogstraten: Regionale ontwikkeling in Nederland (kollegediktaat) medio 1983 4. B. Janssen: Infrastruktuurplanning (kollegediktaat) (najaar 1983) 5. P. van Hoogstraten, B. Janssen: De ruimtelijke dimensie van ekonomisch-technische ontwikkelingspotenties - een onderzoeksopzet (medio 1983) 6. H. Wessels: Onderzoeksopzet "Energiebesparing en ruimtelijke ordening, begin 1983 7. Wessels: Energiescenario's en ruimtelijke planning (working paper, najaar 1983) 8. P. van Hoogstraten: Vervolgonderzoeksopzet ruimtelijke ordening en ekonomisch beleid op regionaal nivo: "een onderzoek naar de ruimtelijke dimensie van ekonomisch-technische ontwikkelingspotenties" (najaar 1983)

33.

b. extern 1. P. van Hoogstraten: De effektiviteit van het regionaal beleid in Nederland (dissertatie) 2. B. Janssen: Het land waar het Ieven goed was: regionale ontwikkeling en regionaal beleid in Zeeuws Vlaanderen. Publikatie van het Rijn-Schelde InstituutMiddelburg (media 1983) 3. B. Janssen, J. Smeets: "De-planning" en stedelijke herstrukturering. Artikel in Stedebouw en Volkshuisvesting, (media 1983) 4. H. Jacobs: Planologisch onderzoek tussen belangenbehartiging en wetenschappelijkheid: een pleidooi voor beleidsonafhankelijk planologisch onderzoek voor onbemiddelde belangengroeperingen. Publikatie in Stedebouw en Volkshuisvesting (media 1983) en paper voor de Planologische Diskussiedagen (april 1983). 5. H. Jacobs: "LPG in Zeeland". Resultaten van het onderzoek naar de beleidsontwikkeling ten aanzien van de grootschalige aanlanding van LPG in Zeeland en gevolgen van deze ontwikkeling voor de regia. IMGO Regionale Ontwikkeling, Middelburg (media 1983).

URVZ03

Ontwikkeling van methoden en technieken ten behoeve van de ruimtelijke ordening en ruimtelijke planning. Doelstelling Het projekt heeft tot doel de ontwikkeling van methoden en technieken ten behoeve van de ruimtelijke planvorming, inrichting en de bewaking van de ermee samenhangende (ruimtelijke) processen. Hierbij kunnen de volgende onderdelen worden onderscheiden: I. een signalerend deel; dit gaat om het vroegtijdig herkennen van ruimtelijke ontwikkelingen die niet gepland c.q. bedoeld zijn. Dit betreft vooral beschrijvend en inventariserend onderzoek, waarbij zowel theoretische als praktische aspekten aan de orde komen, bijv. indikatief grondprijzenonderzoek; het bufferzOne-onderzoek; het sociografisch onderbouwend onderzoek bij bestemmings-, struktuur- en streekplannen; landschapskartering. 2. een planvormend deel; dit heeft op dit moment betrekking op het op systematische en geautomatiseerde wijze opstellen van struktuur-en bestemmingsplannen (zie bijv. de grondexploitatie-berekeningen als stedebouwkundig hulpmiddel). 3. een inrichtend deel; dit heeft betrekking op de ruimtelijke vertaling van programma's van eisen uit struktuur en streekplannen, uitgewerkt tot in geautomatiseerde kartografie, daarnaast gaat het om de onderbouwing en invulling van gebieden op de genoemde plannivo's. 4. een procesbewakings dee!; als vervolgstuk op het planvormende/inrichtende deel is bewaking van het geplande proces gewenst; in het bijzonder voor struktuurplanning (gemeentelijk nivo) en streakplanning (provinciaaJ niveau) gaat het om gesystematiseerde en, mede via het tekenbeeldscherm, geautomatiseerde volgen analysemethodieken (bijv. procesbewaking Saneerbeek; procesbewaking buitengebieden in het streekplangebied Noord- en Midden Limburg; PDOB-kursus Procesbewaking ruimtelijke planning).

34.

Voor de ontwikkeling van deze methoden en technieken worden enerzijds theoretisch eenvoudige en efficiente benaderingen en programmatuur ten behoeve van de automatisering opgesteld en geanalyseerd. Anderzijds wordt in praktijksituaties de bruikbaarheid van deze methoden en technieken getoetst. Resultaten behaald in 1982 zie publikaties op verschillende onderdelen voortgang geboekt. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties H.M. Goudappel, G.v.d.Meulen, Onderzoek verhuisbewegingen in het gewest Noord Limburg 1974-1980; deelrapport A cijfermateriaal. THE: Studierapport THE Gewest Noord Limburg, 1982. D. Janssen, P.J.E. Kesseler, G.v.d.Meulen, Methoden Plotterdam als katalysator in de planvorming: een bijdrage aan het tot stand komen van het ontwerp struktuurplan van de Gemeente Ede, 1982. G.v.d.Meulen, Geronto-planologie of plano-gerontologie, ruimtelijke vraagstukken m.b.t. de ouderwordende mens waaraan nog steeds onvoldoende aandacht besteed wordt. In: Planologische diskussiedagen 1982, deel II, Amsterdam, 1982, 519-551. G.G. v.d. Meulen, M. van Naelten, Bufferzone-onderzoek 2 Zuid-Limburg, multivariate analyses van data verkregen uit luchtfoto-interpretaties. THE/KUN: Studierapport t.b.v. RPD, 1982, Eindhoven/Nijmegen. W. Thijsen, T. v .d. Brink, Groeischap en ruimtelijke aktiviteiten, Stedebouw en Volkshuisvesting, 63 (1982) 238-239. W. Thijssen, T. v.d. Brink, Groeischap en ruimtelijke aktiviteiten, Stedebouw en Volkshuisvesting, 63 (1982) 301-307. Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties P.J.E. Kesseler, G. v.d. Meulen, M.W. As en T. Hagens, Plotterdam/82/leasin, programmatuur voor het via grafisch tablet (digitizer) inlezen en manipuleren van polygonen (files). THE Vakgroep BUR: interne publikatie, Eindhoven, 1982. G.G. v.d. Meulen, H. Baas, Plotterdam op tekenbeeldscherm, beschrijving en handleiding. THE Vakgroep BUR: interne publikatie, Eindhoven, 1982.

35.

G.G. v.d. Meulen, T. Hagens, Plotterdam/infokart, beschrijving van het computer programma. THE Vakgroep BUR: interne publikatie, Eindhoven, 1982. G.G. v.d. Meulen, T. Hagens, Plotterdam/82/reparatie/referentie, beschrijving van programmatuur voor het op elkaar afstemmen van koordinaten in het grensvlak van twee polygonen. THE Vakgroep BUR: interne publikatie, Eindhoven, 1982. G.G. v.d. Meulen, P.J.E. Kesseler, Plotterdam/konversie, beschrijvingen van het komputerprogramma. THE Vakgroep BUR: interne publikatie, Eindhoven, 1982. G.G. v.d. Meulen, P.J.E. Kesseler, Plotterdam/gridkaart, beschrijving van het komputerprogramma. THE Vakgroep BUR: interne publikatie, Eindhoven, 1982. G.G. v.d. Meulen, P.J.E. Kesseler, Plotterdam/grid, beschrijving van het komputerprogramma. THE Vakgroep BUR: interne publikatie, Eindhoven, 1982. G.G. v.d. Meulen, P.J.E. Kesseler. Voorbewerkingen t.b.v. het plotten van kaarten m.b.v. de Plotterdamprogrammatuur. THE Vakgroep BUR: interne publikatie, Eindhoven, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten W. Thijsen, Mens en landschap- een beredeneerde gevoelsrelatie? (een kart bericht over een samenleving. Twee lezingen begin 1982 voor Belgische tuin/landschapsarchitekten als een soort "PAO". W. Thijsen, Begroeiing op "de Gulbergen"- de grootste gekontroleerde stort van land. ASPRODET /Parijs, 1982. Verwachtingen voor 1983 -Voortzetting van de werkzaamheden zoals in 1982 plaatsvonden; publikaties in tijdschriften en interne papers. -R.Stolzenburg: Sociografie en Ruimtelijke Planning (dissertatie)~

URVZ04

De relatie tussen onderzoek, planning en (stede)bouwkundig antwerp Doelstelling Het doel van het projekt luidt: Het zoeken naar de struktuur van waaruit het denken over vraagstukken van ruimtelijke planning en -inrichting en het handelen daaromtrent inzichtelijk kan worden gemaakt. In het bijzonder wordt gedacht aan een nadere uitbouw van het Urbanistiek-konsept. Vanuit dit inzicht, het ontwikkelen van kaders voor de koppeling van onderzoek aan ruimtelijke planning en -inrichting en omgekeerd, in termen van methodologie, organisatie en de eisen die over en weer aan elkaar zijn te stellen.

36.

Eveneens vanuit dit inzicht, en in relatie met genoemde kaders, het geven van een systematische beschrijving van de kenmerken en eisen van het bestuurlijk proces in relatie tot de kenmerken en eisen van onderzoek, planning, antwerp, inrichting en beheer van de gebouwde omgeving. Vertaling van te ontwikkelen kaders naar gebruiksgericht onderzoek en - instrumentarium ten behoeve van het ruimtelijk ontwerpen. Resultaten behaald in 1982 De werkzaamheden konsentreerden zich in het kader van de doelstelling op de navolgende aspekten: a. grondslagen en methodologie van de ruimtelijke planning; b. gebruiksgerichtheid van het onderzoek ten behoeve van ruimtelijke planning en - ontwerpen; c. ontwikkeling van instrumentarium als hulpmiddel bij het stedebouwkundig ontwerpen. Het resultaat van deze aktiviteiten wordt gereflekteerd in de betreffende publikaties 1982 en te verwachten publikaties in 1983. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties L.J. Giebels, De wijziging van de Wet op de R.O. herzien, Bouwrecht, 82 (1982) 38-44. H.M. Goudappel, Ruimtelijke ordening bij de afgrond. Prov. Noord Brabant/THE, Studiedag 40 jaar PPD Noord Brabant, gepubliceerd in jaarverslag 1982. H.M. Goudappel, Urbanistics: as a way to a new understanding of man's relationship with the environment. Universidad de Ia nueva era, Elche/Allicante Spanje. Bijdrage in kader seminar man and environment; trusteeship on our planet. okt. 1982 + voordracht op het kongres 'Managing the metropolis' van de Int. Fed. for Housing and Planning, Eindhoven/sept. 1982. H.M. Goudappel, Het 'andere scenario' (Advies over de Markerwaard). Raad van advies R.O./Den Haag. 1982. H.M. Goudappel, Markerwaard? Nu nog niet. IJsselmeerberichten, (1982) 73-76.

~

H.M. Goudappel, 'Er wordt veel te weinig rekening gehouden met komende sociale en kulturele belangen'. Waterschapsbelangen, 67 (1982) 301-303. -H.M. Goudappel, Notitie betreffende de RARO-advisering over de Markerwaard. (struktuurvoorstel) Raad van advies voor de ruimtelijke ordening, 1982.

37.

R.v.d. Heijden en H. Westerveld, Een verkenning random distributieplanologisch onderzoek geinspireerd door van Lohuizen's aanvullend wetenschappelijk vertaalmodel. In: Planologische Diskussiebijdragen 1982, dee I I, Delftsche Uitgevers Maatschappij B. V., 1982, 313-330. C.W.W. van Lohuizen, Het onderzoek en het besluit ruimtelijke ordening. Stedebouw en Volkshuisvesting, 63 (1982) 617-625. C.W.W. van Lohuizen en M.V. Besselaar, Explicitering van gebruiksdoelen in planologisch onderzoek. In: Delftsche Uitgevers Maatschappij/Stichting Planologische Diskussiedagen (eds.), Planologische Diskussiebijdragen 1982 deel II, Delft, 1982, 501-517. Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties E.J.H. Hacfoort, Microhulp, de micro als hulp bij ruimtelijke planvorming. THE Vakgroep BUR, Microplan 1, Eindhoven, 1982. E.J.H. Hacfoort, ITT 2020 en Apple II, systeemverschillen. THE Vakgroep BUR, Eindhoven. Microplan 2, 1982. E.J.H. Hacfoort, Microtext, eenvoudige tekstverwerker, c.a. THE Vakgroep BUR, Eindhoven. Microplan 8, 1982. E.J.H. Hacfoort, LORES PLOT, interaktief low-resolution tekenprogramma. THE Vakgroep BUR, Eindhoven. Microplan 9, 1982. E.J.H. Hacfoort, HIRES PLOT, interaktief high-resolution tekenprogramma. THE Vakgroep BUR, Eindhoven. Microplan 10, 1982. E.J.H. Hacfoort, SHAPE PLOT, high-resolution vector plotter. THE Vakgroep BUR, Eindhoven. Microplan 11, 1982. E.J.H. Hacfoort, KENT AL, rekenprogramma voorzieningen in woongebieden. THE Vakgroep BUR, Eindhoven. Microplan 12, 1982. E.J.H. Hacfoort, MINIPLAN, rekenprogramma kavelkosten woningbouwplannen. THE Vakgroep BUR, Eindhoven. Microplan 13, 1982. H. Jacobs, "Planologisch onderzoek in het spanningsveld tussen belangenbehartiging en wetenschappelijkheid". THE Vakgroep BUR, Eindhoven. BUR-publikatie, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten H.M. Goudappel, Re-adaption of our physical environment - an ecospatial challenge to the new age - creative trusteeship. Universidad de la nueva era, Elche/AHicante Spanje (+THE). okt. 1982. H.M. Goudappel, NITIKON 1,2,3, •••••• op de grazige weiden van de 'Nieuwe Tijd'. Bijdrage aan het 'Festival van de toekomst' georg. door de Melkweg te Amsterdam, 21-42/5 1982. 1982.

38.

C. W. W. van Lohuizen, Planning studies & planning policy in urban and regional planning. Lezing intern. Federation for Housing & Planning, World Congress Oslo, 1982. C.W.W. van Lohuizen, Energie, ruimtelijke ordening en openbaar vervoer. Voordracht op planologische diskussiedagen, 1982. C.W.W. van Lohuizen, The city: innovation, unemployment, the de- . prived; a plea for integrated policies. Lezing Salzburg Congress for Urban Planning and Development, april 1982. 1-5. Maatschappelijke dienstverlening Prof. Ir. H.M. Goudappel is lid van de Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening en als zodanig betrokken geweest bij onderzoek over de Markerwaard en over de relatie tussen de energie- en de milieuproblematiek en de ruimtelijke ordening. Prof. C.W.W. van lohuizen is voorzitter van de SISWO werkgroep Beleidsonderzoek, voorzitter van de redaktie Werkstukken Gebruiksgericht Onderzoek, lid van de SISWO-afdeling Planologie en Sociale Geografie, plaatsvervangend lid van het Algemeen Bestuur van SISWO, voorzitter van het Bestuur van de Stichting Sociaal-Ruimtelijk Onderzoek i.o. en lid van het Programmeringsoverleg Ruimtelijk Onderzoek. Verwachtingen voor 1983 Voor 1983 staan de volgende onderwerpen op het programma: a. systematisering begrippenkader t.b.v. ruimtelijke ordering; b. onderzoek naar de rol van de wetenschap in de bestuurlijke besluitvorming bij ruimtelijke planning en -ontwerpen; c. belangenbehartiging in de ruimtelijke ordening; d. allokatie en kwaliteit van distributieve voorzieningen; e. allokatie en inrichting van stedelijke bestemmingen in wisselwerking met de kwaliteit van het openbaar vervoerssysteem; f. ontwerpproblemen bij binnenstedelijke bestemmingsplannen; g. organisatie van een internationale (Z. W.0.) workshop met als onderwarp 'gebruiksgericht onderzoek'.

URINOl

Leefbaarheid van kleine kernen in relatie tot ruimtelijke planning. Doelstelling Het doel van het onderzoek is het verkrijgen van inzicht in de wijze waarop en de mate waarin diverse variabelen van invloed kunnen zijn op de leefbaarheid van kleine kernen om daarna tot leefbaarheidsbevorderende voorstellen te kunnen komen. Resultaten behaald in 1982 Het eerste deelonderzoek is nagenoeg afgerond.

39.

Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 Afsluiten van het eerste deelonderzoek.

URIN02

Proef-MER m.b.t. de lokatie van afvalstoffenverwerking. Doelstelling Binnen de Milieuwet die in voorbereiding is wordt de MER geregeld, waarin gesteld wordt om voorgenomen handelingen in het milieu te toetsen aan het daarbij te veroorzaken effekt. In de Raad voor de Milieuhygiene van de provincia N. Brabant is gesteld, bij de behandeling van het Afvalstoffenplan, dat afvalstoffenverwerking een MER-plichtige aktiviteit is. Omtrent de benaderingsproblematiek bestaat nag geen konsensus. Die wordt als methodologisch kader gesteld, in een casestudy op een lokatie in westelijk Noord Brabant. Resultaten behaald in 1982 Literatuurstudie en inventarisering van data is ingezet. Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 De literatuurstudie zal worden gesloten; in samenspraak met gewest en Grontmij N.V. zullen data worden gerangschikt en getoetst waar mogelijk; waar niet mogelijk zal verder worden gestudeerd.

40.

fAKGROEP:

BUR - URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISA TIE

.• KODE:

URVZ01

URVZ02

:. STATUS:

vakgroepzwaartepunt

vakgroepzwaartepunt

t. TITEL:

Systematisering van de ruimtelijke planvorming

De ontwikkeling van beleids- en planningsstrategieen ter verbetering van de ruimtelijke struktuur

~.

PROJEKTLEIDER:

Dr. H.J.P. Timmermans

Drs. B. Janssen

~.

TIJDBESTEDING:

Timmer mans Veldhuisen v.d. Heyden

Wessels v. Hoogstraten Janssen Jacobs

'• AANV ANG/EINDE: FINANCIER lNG:

• KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl. • KONT AKTEN:

860 344 1032

378 482 860 568

1981-doorlopend

1981-doorlopend

opslagfinanciering voorwaardelijke financiering kontraktresearch

opslagfinanciering tweede geldstroom

1982

1983

1984

1982

1983

1984

1000 500 6000

1000 500 4000

2000 500 4000

1500 1500 1000

1800 2000 2000

1950 2500 2500

PPD-Z.Holland, Gem. Maastricht; Un: Iowa, London, Santa Barbara.

41.

Stedeb. Adviesraad Ehv.; Inst. Mts.; Gericht Ond. Reg. Ontw.; Sticht. Politiek en Ruimte; Rijn-Schelde Inst.; Sticht. Stad.; Regio en Mts.

VAKGROEP:

BUR - URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISA TIE

1. KODE:

URVZ03

URVZ04

2. STATUS:

vakgroepzwaartepunt

vakgroepzwaartepunt

3. TITEL:

OntwikkeJing van methoden en technieken t.b.v. ruimtelijke ordening en ruimtelijke planning

De relatie tussen onderzoek, planning en (stede)bouwkundig antwerp

4. PROJEKTLEIDER:

Dr. G. G. van der Meulen

E. Hacfoort, arch. HBO

5. TIJDBESTEDING:

Thijssen v. Veghel Stolzenburg v.d. Meulen

Hacfoort Goudappel Van Lohuizen V.d. Heyden Giebels Jacobs

200 400 800 900

860 602

172 258

172 172

6. AANV ANG/EINDE:

1981-doorlopend

1981-doorlopend

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering kontraktresearch

opslagfinanciering

8. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten bui tenl. 9. KONTAKTEN:

1982 10000 2000 1000 1000 5000

1983 10000 1000 1000 1000 10000

1984 10000 1000 1000 1500 10000

PPD-Limb.; Un. van Amsterdam.; TH-Delft.

42.

1982

1983

2500 1500 2000

4000 2500 1000 3000

1984 2000 2500 1000 3000

RPD.; RARO.; NIROV.; JRO.; Un. Gent, Leuven, Bloemfontein, A'dam, Utrecht, Groningen; Foundation for Murd Research; Hochschule fOr Angewande Kunst; SISWO; Program Overleg RH Ond.; RU.Leiden, Groningen, Nijmegen.

.I VAKGROEP:

BUR - URBANISTIEK EN

RUIMTELI~IKE

ORGANISA TIE

URINO!

URIN02

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Leefbaarheid van kleine kernen in relatie tot ruimtelijke planning

Proef MER m.b.t. de lokatie van afvalstoffenverwerking

4. PROJEKTLEIDER:

Drs. C. Backx

D. Veldhorst, arch. H.B.O.

5. TIJDBESTEDING:

Backx

6. AANV ANG/EINDE:

1977- 1983

1982 - 1984

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

1.

KODE:


172

Veldhorst

520

1982

1983

1984

300 1000

300 1000 1500

300 1000

1982

1983 n.v.t.

P.P.D.- N.-Brabant.

Gem. Venlo

43.

1984

BSV

VAKGROEP ST ADSVERNIEUWING

PROJEKTEN: SVVZOl

PLANNINGS- EN BELEIDSSTRA TEGIEEN TER VERBETERING VAN DE KWALITEIT VAN DE STEDELIJKE BEBOUWING EN STRUKTUUR IN GEINDUSTRIALISEERDE LANDEN.

Juridiese en financiE:He maatregelen t.b.v. de aanpak van het (partikuliere) woningbezit. Beleidsevaluatie. Nieuwe flexibele vormen van exploitatie en beheer. Relatie beheersvormen en bevolkingsstruktuur. Invloed van stadsvernieuwingsbeleid op ruimtelijk-funktionele struktuur. Internationale vergelijking m.b.t. de in 1 t/m 4 behandelde onderwerpen.

SVVZ02

BOUW- EN ST ADSVERNIEUWINGSPROCES

Het planvormingsproces bij de stadsvernieuwing. De verbeteringsmogelijkheden van het partikuliere woningbezit in stadsvernieuwingsgebieden. Professionele ondersteuning van bewoners in stadsvernieuwingsgebieden. Verkennend vooronderzoek naar de wenselijkheden en mogelijkheden om de bestaande bouwkapasiteit te doen richten op de stadsvernieuwing. (Afgerond mei 1981) Woningbouw en stadsvernieuwing. Het bouwproces bij renovatie. SVVZ03

DEKOMENDEBOUWOPGAVE Zie INTE05.

44.

BSV

ST ADSVERNIEUWING

SVVZOl

Plannings- en beleidsstrategieen ter verbetering van de kwaliteit van de stedelijke bebouwing en struktuur in gei'ndustrialiseerde Ianden. Doelstelling De bedoeling van dit onderzoeksprojekt is om aan de hand van empirisch onderzoek plannings- en beleidsstrategieen te ontwikkelen t.a.v. sektoren en facetten van het beleid ten einde tot een meer integrale aanpak in het volkshuisv.estings- en stadsvernieuwingsbeleid te komen. De doelstelling van het onderzoek is dan ook te komen tot het uitwerken van meer doelgerichte en effektieve plannings- en beleidsstrategieen die tot een verbetering van de kwaliteit van de gebouwde omgeving en de stedelijke struktuur kunnen bijdragen. Deze strategieen zullen tevens in een vergelijkende kontekst - zowel nationaal als internationaal - geanalyseerd worden. In het kader van het projekt vindt onderzoek plaats naar de volgende aspekten van de volkshuisvesting en stadsvernieuwing: de verandering in de kwaliteit van de verschillende sektoren van de volkshuisvesting, met name de partikuliere sektor, als gevolg van financiele en juridische maatregelen in het kader van het volkshuisvestings- en de stadsvernieuwingsbeleid; de effekten van stadsvernieuwingsmaatregelen en eigendomsverhoudingen op de bevolkingsstruktuur met bijzonder oogmerk op de minderheden en hun huisvestingsmogelijkheden. de invloed van instrumenten en maatregelen in het kader van planontwikkeling en - uitvoering bij stadsvernieuwing op de woonkwaliteit van de oude wijken en de sociaal funktionele struktuur. de verandering van het systeem van de stadsvernieuwing t.g.v. de veranderende maatschappelijke randvoorwaarden, met bijzondere aandacht voor de toepassing van kasko/inbouw en zelfwerkzaamheid. Resultaten behaald in 1982 Het onderzoek Internationale Vergelijking Stadsvernieuwing (IVS) is in de loop van 1982 uitgemond in: 1. Het rapport Stadsvernieuwing in Europees perspektief. Dit rapport werd door het Nederlandse Nationaal Comitee voor de Europese Kampagne voor de stadsvernieuwing in Nederlands, Engels, Duits, Frans en Spaans uitgegeven en als officiele Nederlandse bijdrage san de slotmanifestatie van de Europese Kampagne aangeboden. Het onderzoek heet daarmee tot beleidsaanbevelingen aan de overheden van de aan de Kampagne deelnemende Europese Ianden geleid.

45.

2. Een viertal rapporten over de stadsvernieuwing in Zweden, Belgie, Groot-Brittanie en West-Duitsland. Deze studies zullen in 1983 gepubliceerd worden. Ze zijn tot stand gekomen in samenwerking met de stichting Vergelijkend Stedelijk Onderzoek en staan in een breder werkverband met een onderzoek naar verder vijf landen van de Arbeitsgruppe Vergleichende Stadtsforschung Berlin. Hun resultaten vormen aan de ene kant de basis van het onder 1. genoemde rapport "Stadterneuerungsstrategien Europaischer Gemeinden" van de Arbeitsgruppe Vergleichende Stadtforschung, dat 1983 door de Internationale Bauausstellung Berlin gepubliceerd zal gaan worden. 3. Het rapport "Woonkwaliteit en stadsvernieuwing". Dit rapport heeft een evaluatie van het stadsvernieuwingsbeleid t.a.v. kwaliteit in de afgelopen 15 jaar tot inhoud. Het heeft tot beleidsaanbevelingen aan Min. VRO en aan provinciale en gemeentelijke overheden geleid. Het zal 1983 door Min. VRO gepubliceerd gaan worden. 4. Het onderzoek naar het juridische en financieel instrumentarium m.b.t. de aanpak van het partikulier woningbezit in stadsvernieuwingsgebieden is op deelterreinen afgerond. Tevens zijn in samenwerking met de gemeente Rotterdam enkele experimenten voor het vernieuwen van het stadsvernieuwingsbeleid opgezet, met name voor de gordel '20-'40. Daarnaast is op basis van deze onderzoeksresultaten geadviseerd aan de Projektorganisatie Stadsvernieuwing van de gemeente Den Haag, Bouw- en Woningtoezicht en de Afdeling Stadsontwikkeling van de gemeente Eindhoven, het Planningsburo van de gemeente Amsterdam, de Projektorganisatie Stadsvernieuwing, Bouw- en Woningtoezicht en Woonruimtezaken van de gemeente Rotterdam. 5. Het promotieonderzoek "stadsvernieuwing, eigendomsverhoudingen en bevolkingsontwikkelingen heeft tot uitwerking van een probleemstelling geleid en tot een literatuuronderzoek. Het resultaat ervan zal in 1983 in de vorm van een artikel verschijnen. Tevens is het hieronder behorende aspekt "sociale struktuur" in stadsvernieuwingsgebieden uitgemond in de opzet van een empirisch onderzoek naar de huisvestingsmogelijkheden van Turken en Marokkanen in Eindhoven. Het onderzoek vindt plaats op verzoek van en in samenwerking met het Buurtwerk Eindhoven en de Stichting Welzijn Buitenlandse Werknemers in Eindhoven. Ook zijn er vruchtbare kontakten gelegd met gemeentelijke diensten, woningkorporaties en organisaties in diverse buurten in Eindhoven. In 1982 heeft het onderzoek ingehouden het opzetten en vertalen van een enquete, het werven van Turkse en Marokkaanse enqueteurs en het uitvoeren van deze enquete. Behalve dat is er met de medewerking van de Federaties van de Eindhovense korporaties en de aangesloten !eden een onderzoek door middel van interviews uitgevoerd naar het bestaande toewijzingsbeleid van korporaties aan Turken en Marokkanen. Tevens is er een statistisch onderzoek op basis van aanwezig materiaal en een 1i teratuurstudie gedaan.

46.

Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties Th.Aussems, Bunde! Bewoners en Verkeer (een aantal plaatselijke ervaringen). Platform Opbouwwerk/CRM, Den Haag, 1982, 16-35. H. F assbinder, Stadterneuerung- und Planungsdemokratisierung, zur konzeptionelle Entwicklung der Stadterneuerungsverfahren in den Niederlanden. Institut fur Studien/Wien, Politikwiss. serie 1982. H. Fassbinder, Woningbouw: van inspraak naar zelfdoen, Plan 12, (1982) 12-15. H. F ass binder, Perspektieven voor de toekomst van de volkshuisvesting, Bouw, 13 (1982) 22-24. H. Fassbinder, Thesen zum Internationalen Kongress Architektur und Stadtebau in Otterlo, 1982. Werk, Bauen + Wohnen, 19 (1982) 20-21. H. Fassbinder, Die Betroffenen: bei den Entscheidungen ausschalten oder einschalten. Stadt,§. (1982) 7-9. H. Fassbinder, Wissenschaft fUr BGrgerinitiativen. Arch+, 61 (1982) 59-61. --H. Fassbinder, De volkshuisvester tussen de molenstenen van het materiiHe konservatisme van de woningbouw en de sociaal-politieke dynamiek. TH-Aken, ~ (1982) 18-21. H. F assbinder, Selbstbestimmung im Wohnungswesen. In: Selbstbestimmung und fremdbestimmung im Sozialen Wohnungsbau. Technische Universitat Hamburg-Harburg. Hamburg-Harbug 1982, 109-138. H. Fassbinder en E. Kalle, Rijksbeleid geeft ruim baan aan partikulier initiatief - de steden als E.H.B.O.'ers. Wonen TABK, !! (1982) 8-23. H. Fassbinder en E. Kalle, Stadsvernieuwing in Europees perspektief. Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, Den Haag, 1982. Ook verschenen in het Spaans, Duits en Engels. H. Fassbinder, E. Kalle en J. Rosemann, Stadterneuerung Kuckuckei der Wohnungspolitik. Osterreichisches Zeitschrift fUr Politikwissenschaft,!! (1982).

47.

Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties Th. Aussems, Het vorderingsinstrumentarium en de stadsvernieuwing. Vakgroep Stadsvernieuwing, Eindhoven, 1982. Th. Aussems, De Wet Voorkeursrecht gemeenten en de Stadsvernieuwing. Vakgroep Stadsvernieuwing, Eindhoven, 1982. Th. Aussems, De bemoeienis van de lokale overheid met de ruimtelijke ordening. Vakgroep Stadsvernieuwing, Eindhoven, 1982. H. Fassbinder en R. Hilhorst (eds.)"Kraken in volkshuisvestingsperspektief". Vakgroep Stadsvernieuwing, Eindhoven, 1982. W. de Hoop, Volkshuisvesting I. Vakgroep Stadsvernieuwing, Eindhoven, 1982. J. Smeets, De kwaliteit van de bebouwing in de stadsvernieuwingsgebieden en het stadsvernieuwingsbeleid in het kader van de volkshuisvesting. THE, Vakgroep Stadsvernieuwing, 1982. J. Smeets, De funktionele struktuur van de stadsvernieuwingsgebieden en het stadsvernieuwingsbeleid in het kader van de ruimtelijke ordening. THE, Vakgroep Stadsvernieuwing, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Th. Aussems, Het aanschrijvingsinstrumentarium en -beleid, toegespitst op de Rotterdamse stadsvernieuwingspraktijk. Lezing t.b.v. Projektorganisatie stadsvernieuwing en Bouw- en Woningtoezicht gemeente Rotterdam. 1982, 18. Maatschappelijke dienstverlening Drs. Th. Aussems is bestuurslid van het Landelijk Ombudsteam voor Stadsvernieuwing, bestuurslid van de Brabantse woningbouwkorporatie Lieven de Key i.o. en is voorzitter van de Stichting Stadsvernieuwing. Daarnaast is drs. Th. Aussems betrokken bij het nieuwe tijdschrift "Woonrecht" en de "Vereniging Landelijke Werkgroep Rechtshulp in Huurzaken". Tevens is drs. Th. Aussems in de loop van '80 en '81 opgetreden als adviseur van projektleiders stadsvernieuwing in Eindhoven, Bouw- en Woningtoezicht in Eindhoven en het P.O.S. van de gemeente Den Haag. In de loop van '80 en '81 zijn door Drs. Th. Aussems meerdere adviezen verleend m.b.t. de stadsvernieuwing aan de gemeente Rotterdam.

48.

Eind '82 is drs. Th. Aussems, vanuit de woonkonsumentenfraktie, lid van de Raad voor de Volkhuisvesting geworden. Prof. Dr. dipl.ing. H. F assbinder is lid van de Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting, die mei 1982 door de staatssekretaris Ruimtelijke Ordening werd ingesteld. is lid van de NIROV sektie Volkshuisvesting en van de sektie Ruimtelijke Planning en tevens lid van de ZWO-werkgemeenschap Ruimtelijke Planning en de ZWO-werkgemeenschap Gebouwde Omgeving. is adviseur van de Internationale Bauausstellung Berlin, Abteilung Stadt-erneuerung. (De Internationale Bauausstellung Berlin vindt sinds 1901 om de 20 jaar in Berlijn plaats om een overzicht over het internationale bouwen te geven, waarbij deskundigen uit de hele wereld meewerken). is adviseur bij de afdeling Politikologie van het Institute for Advanced Studies in Wenen voor de opbouw van een onderzoekszwaartepunt stads-vernieuwing. is adviseur bij de Hochschule der KGnste Berlin voor de oprichting van een instituut stadsvernieuwingsonderzoek. voor het jaar 1983 is Prof. Fassbinder als gasthoogleraar de Ieiding van het Instituut voor Stadsvernieuwingsonderzoek i.o. van de HdkB overgedragen. is voorzitter van het bestuur van de Stichting Vergelijkend Stedelijk Onderzoek (VSO) te Eindhoven. is tevens lid van de voorbereidingsgroep van de internationale konferentie over volkshuisvesting in internationale vergelijking van de Johann Goethe Universiteit Frankfurt am Main. was/is {in de jaren '80-'83) gastprofessor aan volgende universiteiten c.q. onderzoeksinstituten: de Universiteit Leuven (1980) het Institute for Advanced Studies Vienna (1981) de Hochschule der KGnste Berlin (1982/1983) Professor Fassbinder maakte gebruik van uitnodigingen voor invited lectures bij een reeks van buitenlandse kongressen c.q. symposia (2x Wenen, 2x Graz, lx Salzburg, lx Landen, 2x Berlijn, 2x Hamburg, lx SaarbrGcken). Ir. W.H. de Hoop is lid van de voorbereidingsgroep internationale konferentie over volkshuisvesting van de Johann Wolfgang Goethe Universitat, Frankfurt am Main en is lid van de voorbereidingsgroep International workshop on the financing of social housing, Eindhoven. Drs. J. Smeets is bestuurslid van de Stichting Vergelijkend Stedelijk Onderzoek (VSO) te Eindhoven en is lid van de NIROV-sektie Volkshuisvesting en van de sektie Ruimtelijke Planning. Is tevens lid van de ZWO-werkgemeenschap Ruimtelijke Planning en de ZWOwerkgemeenschap Bouwen en Wonen.

49.

Drs. V. Smit is lid van de NIROV-sektie Volkshuisvesting en van de sektie Ruimtelijke Planning. Is tevens lid van de ZWO-werkgemeenschap Ruimtelijke Planning en de ZWO-werkgemeenschap Bouwen en Wonen. Verwachtingen voor 1983 In het onderzoeksprojekt "Plannings- en beleidsstrategieen ter verbetering van de kwaliteit van de stedelijke bebouwing en struktuur in geindustrialiseerde landen", deel uitmakend van het Afdelingszwaartepunt "Stedelijke Herstrukturering en vernieuwing", zal in de loop van 1983 nadere uitwerking gegeven worden aan het afdelingsaandachtsveld "Kwaliteitsbeleid en kostenbeheersing in het bouwen". Voor 1983 behelst dit onder meer: Een nader onderzoek naar het financieel en juridisch instrumentarium m.b.t. het partikulier woningbezit in stadsvernieuwingsgebieden; in dit kader zal onder meer gewerkt gaan worden aan het ontwikkelen van een rekenkundig model m.b.t. 1. het verwerven van partikulier woningbezit. 2. een aktief onderhouds-en verbeteringsbeleid m.b.t. het partikuJier woningbezit. Voortzetting van het (promotie)onderzoek naar het verband tussen eigendomsverhoudingen, het stadsvernieuwingsbeleid en de bevolkingssamenstelling. In dat kader worden eveneens modellen ontwikkeld t.b.v. de toetsing van lokale volkshuisvestings- en stadsvernieuwingsmaatregelen. Tevens zal het onderzoek naar de huisvestingsmogelijkheden van Turken en Marokkanen in Eindhoven worden afgerond. Behalve het uibrengen van een eindrapport en een artikel zullen er gesprekken over de aanbevelingen gevoerd worden met alle betrokkenen. In voortzetting van het onderwerp "WoonkwaUteit en Stadsvernieuwing" zal in 1983 een begin gemaakt worden met een evaluatie van de uitwerking van stadsvernieuwingsplannen c.q. uitvoeringsplannen op de kwaliteit van de gebouwde omgeving en de funktionele struktuur van de stad. Hierbij zuUen aan de orde komen: - het opsporen van knelpunten bij de financiering van grondkosten (normering kosten, bedrijfsverplaatsing e.d.); - het onderzoeken van mogelijke modelmatige varianten bij uitvoering; - de effekten van de decentralisatie van de stadsvernieuwing. Tevens zal het onderwerp "Woonkwaliteit en Stadsvernieuwing" om een verdere dimensie uitgebreid worden, waarbij de perspektivische ontwikkeling van de stadsvernieuwing in de volgende decennia centraal zal staan, d.w.z. de verandering in de stadsvernieuwing (doelstelling, aanpak, organisatie, bouwproces) t.g.v. veranderende maatschappelijke randvoorwaarden. Bijzondere aandacht zal hierbij de toepassing van kasko/inbouw en zelfwerkzaamheid in de stadsvernieuwing worden geschonken.

so.

De genoemde deelonderzoeken staan in een samenwerkingsverband met onderzoeken van het Instituut voor Stadsvernieuwingsonderzoek i.o. aan de Hochschule der Ki.inste Berlin. Het is de bedoeling de resultaten suksessievelijk in internationale vergelijkende studies nader te belichten.

SVVZ02

Bouw- en Stadsvernieuwingsproces Doelstelling Het onderzoekszwaartepunt bouwen stadsvernieuwingsproces is gericht op de problemen die voortkomen uit de samenhang (ieder stadsvernieuwingsproces veronderstelt uiteindelijk een bouwkundige konkretisering) tussen stadsvernieuwingsproces en bouwproces. Afgezien van sociaal- en politiek-ekonomische randvoorwaarden op makronivo, voltrekt het bouwproces zich betrekkelijk zelfstandig op projektnivo en stedelijk-regionaal nivo. Woningmarktprocessen manifesteren zich immers vooral op stedelijk-regionaal nivo, terwijl ook de woningbouwmarkt zich binnen datzelfde gebied beweegt. Daarbij is de overheid op lokaal (stadsgewestelijk) nivo de belangrijkste, uitvoerende, initierende en sturende instantie in de regularing van beide markten. Die regulering richt zich dan niet aileen op processen op lokaal of regionaal nivo, maar ook op de voorwaarden t.b.v. het projektnivo. Vooral de positie van de bewoner-gebruiker en die van de bouwkundige is daarbij een belangrijk probleempunt. Konstaterend dat de inrichting van het bouwproces sterk beinvloed wordt door zowel de besluitvorming over de inhoud van de genoemde procesfunkties en de bijbehorende procesbenodigdheden, als door de vervulling van de daaruit voortvloeiende taken door de bij dat proces betrokken participanten, kunnen een aantal onderzoekselementen onderscheiden worden, die tot uitdrukking komen in de deelprojekten. Resultaten behaald in 1982 De aktiviteiten binnen het deelonderzoek "het planvormingsproces bij de stadsvernieuwing" hebben geleid tot aktieve deelname aan twee provinciale werkgroepen van het "Stadsvernieuwing Platform" van de PPD Noord-Brabant. Het zijn de werkgroepen "Bewonersparticipatie bij stadsvernieuwing" en "Stedelijk Beheer". De resultaten van deze werkgroepen worden gepresenteerd op provinciale studiedagen in oktober en november 1982, en op een stadsvernieuwingsdag in maart '83 Daarnaast hebben de aktiviteiten binnen dit deelonderzoek geleid tot een uitgebreid advies aan de gemeente Tilburg inzake de organisatie van de inspraak van de bevolking bij het gemeentelijk beleid.

51.

Het literatuuronderzoek en een gehouden enquete m.b.t. het deelonderzoek "Professionele ondersteuning van bewoners in stadsvernieuwingsgebieden" hebben geleid tot verruiming van de probleemstelling in die zin dat de beroepsposities van alle bouwkundige ingenieurs, architekten HBO en HTS-bouwkundigen in het onderzoek betrokken worden. Hiervoor is een onderzoekssamenwerkingsverband aangegaan met de Afdeling Bouwkunde THO, de Centrale Raad voor Academies van de Bouwkunst, het KIVI en het NIRIA. Het deelonderzoek "De verbeteringsmogelijkheden van het partikuliere woningbezit in stadsvernieuwingsgebieden" is afgerond. Het deelonderzoek "Het bouwproces bij renovatie" is in 1982 gestart. Door de vele externe kontakten die moesten worden gelegd met woningbouwverenigingen, gemeenten, aannemers, architekten en bewonersorganisaties zai de afronding pas in 1983 kunnen plaatsvinden. De eerste interviews zijn inmiddels gehouden en aan de verslaglegging wordt gewerkt. Voor het deelprojekt "Woningbouw en stadsvernieuwing" wordt verwezen naar de intrawerkgroep INTR05. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties J.v. Alphen, A. v.d. Bos, W. Kersten, C. Oprins, H. Rikhof, Evaluatierapport Raad voor de Inspraak, Tilburg. Gemeente Tilburg, 1982. H. Hofman, Bewonerswensen bezwijken onder bezuinigingsdruk bij

nieuwbouwprojekten. Wonen/T ABK, 12 (1982) 4-5. H. G. Rikhof, Beheer van stedelijke voorzieningen. Provinciaal Bestuur Noord Brabant. Paper t.b.v. studiedag "Stadsbeheer", 27 oktober 1982. Opgenomen in: "Platform stads- en dorpsvernieuwing, thema stadsbeheer". Red.: Werkgroep Stadsbeheer. Provinciaal Bestuur Noord Brabant, 1982, 27-28. H.G. Rikhof, Een overzicht van inspraak- en participatievormen op lokaal nivo. Paper t.b.v. studiedag "Bewonersparticipatie" 17 november 1982. In:"Diskussiebijdragen t.b.v. thema Bewonersparticipatie". Red. Werkgroep Bewonersparticipatie. Provinciaal Bestuur Noord Brabant, 1982, 1-15. Oktrooien Geen.

52.

Overige vakpublikaties Geen. Overi e wetenscha elijke aktiviteiten J. Valk, De gevolgen van een on betaalbare stadsvernieuwing voor de gebouwde omgeving. Inleiding en forumdiskussie over stadsvernieuwing aan de Verkeersakademie Tilburg, mei 1982. Maatschappelijke dienstverlening Drs. H.J. van het Erve is lid van de redaktieraad van het tijdschrift PLAN, lid van het platform stadsvernieuwing van de P.P.D. NoordBrabant en lid van de werkgemeenschap Bouwen en Wonen van de Stichting Sociaal Ruimtelijk Onderzoek. Ir. H. Hofman is lid van de werkgemeenschap Bouwen en Wonen van de Stichting Sociaal Ruimtelijk Onderzoek. J. Valk is bestuurslid van de stichting KOVOS te Eindhoven, lid van de werkgemeenschappen Ruimtelijke Planning en Bouwen en Wonen van de Stichting Sociaal Ruimtelijk Onderzoek. C. le Nobel is bestuurslid van de stichting Bouwhulp te Eindhoven en lid van de werkgemeenschap Bouwen en Wonen van de Stichting Sociaal Ruimtelijk Onderzoek. Ir. H. Rikhof is vice-voorzitter van de Raad voor de Inspraak te Tilburg (comm. ex. art. 61 Gemeentewet), voorzitter van het provinciaal platform "bewonersparticipatie" van de P.P.D. NoordBrabant, lid van het provinciaal platvorm "Stadsbeheer" van de P.P.D. Noord-Brabant, lid van de redaktieraad van het tijdschrift PLAN. Verwachtingen voor 1983 De voortgang van het deelonderzoek "professionele ondersteuning van bewoners in stadsvernieuwingsgebieden" is ondergebracht in de werkgroep WISP (werkgroep ingenieurstudie en -praktijk) van het samenwerkingsverband van de afdelingen Bouwkunde van de THE en THO, de Centrale Raad voor Academies van de Bouwkunst, het KIVI en het NIRIA. Voor juni 1983 is een onderzoeksverslag gepland. De bijdrage aan de provinciale werkgroep "Bewonersparticipatie bij de stadsvernieuwing" en het advies aan de gemeente Tilburg in de organisatie van de inspraak van de bevolking bij het gemeentelijk beleid wordt gezien als afronding van de aktiviteiten m.b.t. de bewonersparticipatie. In 1983 zal een publikatie verschijnen m.b.t. de betekenis van het struktuurplan bij de stadsvernieuwing. Het projekt zal zich in 1983 verder gaan richten op de integratie van deelprojekten "woningbouw en stadsvernieuwing" en "het bouwproces bij renovatie", die beiden in 1983 als deelprojekten zullen worden afgerond.

53.

Op basis van de resultaten van de deelprojekten zal vervolgonderzoek geformuleerd worden waarbij tevens een nadere uitwerking gegeven zal worden san het afdelingsaandachtsveld "Kwaliteitsbeleid en kostenbeheersing in het bouwen".

54.

'AKGROEP:

BSV - ST ADSVERNIEUWING

.• KODE:

SVVZ01

SVVZ02

:. STATUS:

vakgroepzwaartepunt

vakgroepzwaartepunt

•. TITEL:

Plannings- en beleidsstrategieen ter verbetering van de kwaliteit van de stedelijke bebouwing en struktuur in geindustrialiseerde Ianden

Bouwproces

.• PROJEKTLEIDER:

Prof. Dr. H. Fassbinder (19811984), V. Smit (1983) Fassbinder 678 340 Aussems Smeets 440 Smit 1300 de Hoop 340

J.J.H. Valk, arch. H.B.O.

•• AANV ANG/EINDE:

1977 - doorlopend

1977 - doorlopend

'

opslagfinanciering voorwaardelijke financiering kontraktresearch

opslagfinanciering voorwaardeli j ke financiering kontraktresearch

•. TIJDBESTEDING:

FINANCIERING:

:. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl.

'• KONT AKTEN:

en

stadsvernieuwings-

Van het Erve Hofman Le Nobel Rikhof Valk

400 600 440 300 860

1982

1983

1984

1982

1983

1984

1500 2500 5000

1650 2750 5500

1800 3000 6000

1500 4000

1650 4000 2250

1800 4800 2500

Hochschule der Kunste,Berlin; en fUr Bildende Kunste Hamburg; T.U. Berlin; Inst. fur Hohere Stud.en Stadtforschung Wien; Min. v. VRO; Gem. Rotterdam; Stichting Vgl. Sted. Ond.; Landelijk Ombudsteam Stadsvern.; Sticht. Stadsvernieuwing; Buurtwerk Ehv.; St.Welzijn Buitenl. Werknemers Ehv. 55.

P.P.D. N-Brabant; werkgem. Bouwen en Wonen; Min.van V.R.O.

i

BAS

VAKGROEP ARCHITEKTUUR EN STEOEBOUW

PROJEKTEN: ASVZOl

WELST AND IN GEBOUWDE OMGEVING

Deel-

fJBktl

Onderzoek naar architektonische basisbegrippen en -fenomenen

ASIN12) (ASIN13) (ASIN20) (ASIN29) (ASIN34)

Stedelijke Ruimte Sukiya Archi tektuurtheorie Maat-ruimte-vorm Ontwikkeling van het begrip welstand in de gebouwde omgeving

Deeleojekt 2 ASINOl) (ASIN17)

Een herorientatie op het begrip welstand

Deelr,rojekt 3 ASINOl) (ASIN22) (ASIN34) (ASIN47)

Case-studies

Binnenstad Welstand onderzoek Nederland

Binnenstad Moderne Rotterdamse Bouwkunst Ontwikkeling van het begrip welstand in de gebouwde omgeving Volkshuisvesting in de Zuid-Nederlandse industriesteden in het begin van de twintigste eeuw

ASVZ02

GEBOUWEN, ONTWERP EN ANALYSE

Deel-

Begrippenkader

fJBktl

-

Gebouwen, antwerp en analyse (G.O.A.)

Deel-

-

Gemeentehuizen

-

Toegankelijkheid van gebouwen

ASIN28)

~rojekt 2

ASIN45)

ASVZOJ

HET ARCHITEKTONISCH DENKEN VANAF DE RENAISSANCE IN RELA TIE TOT DE ARCHITEKTUUR PRAKTIJK

Deeleojekt 1 ASIN35)

Architektuur traktaten vanaf de Renaissance in hun betrekking op de architektuurpraktijk Plaats van de architekt/ontwerper in de architektuurtheorie van Viollet-le-Duc De geschiedenisopvatting van Walter Benjamin Kunst- en architektuurtheorie vanaf de verlichting

(ASIN39) (ASIN43) Deeleojekt 2 ASIN36) (ASIN40)

De theoretische premissen voor de huidige ontwerppraktijk. Aldo van Eyck Geschiedenis van de architektuur

56.

Deel-

Ft3 ASIN43)

Architektuur en kunstgeschiedenis van de Verlichting Kunst- en architektuurtheorie vanaf de verlichting

Deelrojekt 4 ASIN35)

Plaats van de architekt/ontwerper in de architektuurtheorie van Viollet--le-Duc

ASVZ04

INTEGRAAL BIOLOGISCH AFBOUWMILIEU (IBA)

(ASIN06) (ASIN16)

De relatie tussen Iicht en de beleving van ruimstedelijkheid Integraal Bio-Logisch Af-bouwmilieu

ASVZOS

DRAGER- INBOUW

DeelFktl ASINlS) (ASINlB)

Systemen en processen

DeelFkt2 ASIN33)

Energiebewust ontwerpen van woningplannen De struktuur van (architektonische-stedebouwkundige) ontwerpprocessen Methoden Drager/Inbouw (GOM-koepel)

Deelpri)}ekt 3

Technieken

ASVZ06

STEDEBDUWKUNDIGE PLAN-ANALYSE

(ASIN03) (ASIN04) (ASINOS) (ASINll)

Vormgeving van de Stedelijke nederzetting Stedebouw Parijs Stedelijke Metamorfose Plananalyse Stedelijke nieuwbouwwijken

ASVZ07

VORMONDERZOEK

(ASIN07) (ASINOB) (ASINOB) (ASIN23) (ASIN24) (ASIN25) (ASIN26) (ASIN30) (ASIN30) (ASIN31) (ASIN32)

Beeld- en kleurprojektie Vormgeving Vormgeving (ook bij deelprojekt 1) Vorm- antologie Doeltreffend bouwkundig tekenen (Beeldkommunikatie b) Vormgeving van Bastides Grafische informatie-verwerking (Beeldkommunikatie c) Vormgeving in randgebieden Vormgeving in randgebieden (ook bij deelprojekt 1) Bouwkundige Morfologie Beeldvorming

57.

BAS

ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW

ASVZ01

Welstand in gebouwde omgeving Doelstelling Het begrip welstand ontdoen van historisch gegroeide vooringenomenheid, alsmede het ontwikkelen van gereedschap om in het proces van het tot stand brengen van de gebouwde omgeving de wederkerige beinvloeding tussen het bebouwingsplan en het architektonische antwerp te kunnen beheersen middels: - onderzoek naar architektonische basisbegrippen en fenomenen - een herorientatie op het begrip welstand - case studies Resultaten behaald in 1982 De afzonderlijke projekten zijn afgerond resp. bijgestemd in de zin van het koepelonderzoek. Publikaties in 1982 Oissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties P. Beekman. Verstedelijking 1900-1960. In: Eindhoven, een samenleving in verandering, edited by J.v. Oorschot, Eindhoven, Lecturis, 1982. P. Beekman, Eindhoven Stadsontwikkeling 1900-1960. Eindhoven, 1982. Oktrooien Geen Overige vakpublikaties P. Beekman. De Catharinakerk te Eindhoven, catalogus expositie, Eindhoven, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten P. Beekman, Eindhoven stadsontwikkeling. Lezing 18.03.1982 voor het Academisch Genootschap Eindhoven. P. Beekman, De invloed van de rooms-katholieke kerk op de stadsontwikkeling van Eindhoven. Lezing 16.09.1982 te Eindhoven voor de samenwerkende kerken in Eindhoven. Maatschappeli jke dienst verlening P. Beekman is lid v.d. Inter-universitaire werkgroep ter bestudering van de geschiedenis van de Stedebouw in Nederland en adviseur van het Gemeentebestuur Asten inzake behoud identiteit v.h. dorp. Prof .D. Slebos is voorzitter van het bestuur Stichting Research Instituut Gebouwde Omgeving RIGO.

58.

Verwachtingen voor 1983 Start promotie-onderzoek stedebouwkundige ontwikkeling van Eindhoven Publikatie van onderzoek in Futura Literatuuronderzoek m.b.t. de visuele perceptie van de gebouwde omgeving Experimenteel onderzoek naar de faktoren in het visuele beeld van de gebouwde omgeving die betrekking hebben op de herkenbaarheid van maat en schaal.

ASVZ02

Gebouwen, antwerp en analyse Doelstelling Bij het opstellen van programma's voor en het ontwerpen van gebouwen ontbreekt in veel gevallen kennis, die, indien vooraf beschikbaar, zou kunnen leiden tot verbetering van zowel het programmeer- en ontwerpproces als de resultaten daarvan. De hier bedoelde kennis heeft betrekking op strukturele relaties (wetmatige samenhang) tussen funktionele, technische en formele aspekten van soorten van gebouwen. Het onderhavige (voor-)onderzoek is gericht op: het ontwikkelen van een werkwijze om deze samenhangen op te sporen het opsporen van deze samenhangen bij de gebouwensoort (Gemeentehuizen). Resultaten behaald in 1982 De eerste fase van het vooronderzoek is afgerond en omgezet in onderwijs. Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 Publikaties van bereikte doelen.

ASVZ03

Het architektonisch denken vanaf de renaissance in relatie tot de archi tektuurprakti jk Doelstelling Fundamenteel onderzoek naar de transformaties die het architektonisch denken sedert de Renaissance heeft doorgemaakt. Van de grate perioden Renaissance - Verlichting - Negentiende Eeuw - de Tijd van de historische avant gardes worden de grenzen van dit denken afgetast. Het onderwerp verschuift respektievelijk van het architektuurtraktaat,

59.

de nieuwe, hoofdzakelijk sociale taken van de architektuur, de fundering van de architektuurtheorie op de geschiedenis van haar discipline naar de aktualiteit en de intervenierende kwaliteiten van het architektonisch antwerp. Resultaten behaald in 1982 De verschillende deelprojekten zijn verder afgewikkeld en hebben geleid tot enkele publikaties. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties P. Berkers en B. v.d. Ven, Een onhistorische vergelijking. Wonen/TABK, 21 (1982) 8-15. J. Meuwissen, Neogotiek thans en honderd jaar geleden. Plan, 13 (1982) 19-29. --G.v. Zeyl, Eindhoven seventies. Plan, 10 (1982) 10-20.

Oktrooien Geen. Overige vakpublikatie G.v. Zeyl, Rusland Collage, TH. Eindhoven, ASO I THE, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten P. Berkers. Adolf Laos: De plaats en het verschil. Lezing te Tilburg Katholieke Leergangen/te Amsterdam G.U./te Groningen Museum. resp. 04.03.1982 - 09.03.1982 - 22.06.1982. P.J. Gijsberts. Walter Benjamin: Zoon van het geluk. Lezing gehouden op het Kunsthistorisch Instituut van de Universiteit van Amsterdam, 18.03.1982. Maatschappelijke dienstverlening N.v.t. Verwachtingen voor 1983 Verdere afwikkeling van het onderzoek, uitmondend in enkele wetenschappelijke publikaties.

60.

ASVZ04

Integraal Bio-logisch Af-Bouw-milieu Doelstelling Ret doel van het AM (Af-Bouw- Techniek-Milieu-Integratie) onderzoek ligt in: 1. het vergroten van het inzicht in de woonbehoeftes en het afgebouwde milieu alsmede de onderlinge relaties op fysiek, psychisch en mentaal nivo. · (fundamenteel onderzoek) 2. het uitwerken van ontwerphulpmiddelen (design-aids) en alternatieve voorstellen t.b.v. een noemenswaardige kwaliteitsverhoging op basis van een architektonisch konsept d.m.v. studies, experimenten, ontwerpen, (proef)maquettes enz. (toegepast onderzoek) 3. het ontwikkelen van multifunktionele bouwprincipes/systemen met prototypes voor vooral wonen, uit te voeren in (proef)gebouwen en bouwexperimenten, rekening houdend met humane, o.m. psychische eisen, energetische en ekologische verantwoordelijkheid, !age kosten en zelfbouwmogelijkheden, teneinde dit op grotere schaal toe te kunnen passen. (ontwikkelingsonderzoek) Resultaten behaald in 1982 Naast lezingen, kongressen, publikaties, tentoonstellingen over dit onderzoekthema in het binnen- en buitenland worden her en der ook al de eerste gebouwen op de onderhavige grondslagen ontworpen en uitgevoerd. Ook bij vernieuwbouw geldt hetzelfde. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties W. Ruske, P. Schmid, Gehoft in Niederosterreich in Baubiologie, Biotektur, Humanokologisches Bauen, Anmerkungen zu Ansatzen einer neuen Ideologie. DBZ-Deutsche Bauzeitschrift. !! (1982) 11-34. P. Schmid, Natur-Mensch-Architektur-Ganzheit (Integrate bio-logische Architektur). Untersuchungen zur Architektur. (Fachhochschule Dusseldorf), ad. 7 Rote Reihe, (nov. '80/'82), 12-18. P. Schmid, Die Pyramide: Eine zeitlose Bauform mit besonderen Wirkungen und Gefahren? Wohnung +Gesundheit. 14 (1982) 9-12. P. Schmid, Architektur + Asthetik: Aspekte der Asthetik in der Architektur, Architektur Aktuell-Fachjournal. (1982) 24. P. Schmid, Bio-Logische Architektur. (Ganzheitliches bio-logisches Bauen). KOln-BRD, Verlagsgesellschaft Rudolf Muller GMBH, 1982, 130. P. Schmid e.a., Praktische Resultate in der integralen bio-logischen Architektur: die Umsetsbarkeit der Idee eines human-okologischen und

61.

bio-logischen Bauens in der Praxis. In: Tagungsband St. Wolfgang- Wien, Osterr. Institut fur Baubiologie, 1982, 143 - 150. Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties Geen. Overige wetenschappelijke aktiviteiten T. Alberts, J. Colzani, W. de Jonge, J. Gielens, F. Hartman, S. Mukai, J. Sabariz, P. Schmid, T. Shigemura, M. van Moorsel en K. Schonbohm, Las Colinas, een nieuwe stad bij Sucina/Murcia. Een seminar aan de universidad de la Nueva Era Ilicitis Elche/ Alicante, Spanje. Belgie, Roeselare, Fernand Callebert, 1982. P. Beekman, P. Schmid, W. Schijns en G. v. Zeyl, Architektuurmuseum. Een prijsvraag binnen de afdeling Bouwkunde uitgeschreven door de groep Afbouwtechniek Milieu-integratie. J.999. Eindhoven, THE-BASAM. 81/82. R. Curras-Cayon, P. Schmid en M. van Puymbroek, Ekologie, de kultuur van een planeet. Ilicitis - Universidad de Ia Nueva Era, Elche, Alicante, Spanje. Ilicitaanse gesprekken in Las Colinas (bij Sucina, Murcia, Spanje). Fernand Callebert, Universidad de Ia Nueva Era, 1982. A. Engelhardt en P. Schmid, Bio-logische Aspekte bei Neu- und Umbauen. Workshop Schwabisch-Hall BRD, Andreas Engelhardt, 20-21 november 1982. H. Goudappel, J. Lagerwerf, P. Schmid, M.B. Schreuder en W. Schijns. Seminar: Het beheer van onze planeet. Onderzoek m.b.t. het beheer van onze planeet op versch. nivo's. Spanje, Ilicitis Universidad de Ia Nueva Era, Elche Alicante, 1-8 oktober 1982. P. Schmid, Praktische Resultate in der integralen Bio-logischen Architektur - Theorie und Praxis, Forschung und Lehre. Jahrestagung in St. Wolfgang, Oostenrijk. Die Umsetzbarkeit der Idee eines human-okologischen und bio-logischen Bauens. Wien, Osterr. Institut fur Baubiologie, 9 okt. 1982. P. Schmid, Anders Bouwen onder redaktie van ir. M. Stalpers voor DKA. Integrale bio-logische architektuur: De ekologie van het bouwen. De Kleine Aarde, 3-4-5 juni '82.

P. Schmid, Gesundes Bauen - integrate bio-logische Architektur und ihre Umsetzbarkeit. Offentl. Tagung innerhalb der AussteHung 'NaturVita'. Institut fur Baubiologie AG, 27 nov. '82. P. Schmid, Workshop Achslach - bio-logische Siedlung Oberdachsbuhl. Entwicklung von Basisvorschlagen auf integrate Art und Weise. Initiativkreis baubiologisches Dorf und Institut fUr Baubiologie, 28-30 jan. '82.

62.

P. Schmid, Delft Workshops 1982 - 24th July - 1st August. Second European Architects Students Assembly. Architecture of an Uncertain Future, architectural project, theoretical knowledge of a practice (integral bio-logical architecture). Delft, University of Technology, 1982. P. Schmid, Integraal bio-logisch bouwen: humane en ekologische archi tektuur. Theorie, praxis, onderwijs, onderzoek. Wageningen, Landbouwhogeschool, vakgroep voor woonekologie, 1982. P. Schmid, Leiding workshop mensen milieuvriendelijk wonen en werken. Ontwikkeling van beginselen en basisvoorstellen voor mensen milieuvriendelijk wonen en werken in Dronten. VIBA, MW2 Dronten, MEMO, 13-2-1982. P. Schmid, Leiding workshop mensen milieuvriendelijk wonen en werken in Dronten. Ontwikkeling van basiskonsepten, richtlijnen. Dronten, VIBA en MW2 Dronten, 24 april 1982. P. Schmid, Leiding workshop ldeenskizzen fur eine kleine naturbezogene Wohnsiedlung. Ontwikkeling van principevoorstellen op een integrale manier. Verein Natur und Haus, mei 1982. P. Schmid, The theory of a practice integral bio-logical architecture, Delft workshops 1982. Design and realisation of a modern tipitent (against the architecture of an uncertain future). Second European Architect Students Assembly, 24.7 - 1.8.1982. P. Schmid, Integral bio-logical architecture against an architecture of an uncertain future. Aspects of research and education, practice and theory. Lezing gehouden te Delft, University of Technology, July/Aug. 1982. P. Schmid, Integral bio-logical architecture for participation. Hi-tee and ECO models for architecture with examples and a theory. GOM BAS - THE (open day), 2 feb. 1982. P. Schmid, GOM - open day participation, common drawing and small exhibition. Examples of Hitec - and ECO - architecture with aspects of participation, the theory and the happening of a common drawing (with an introduction in it.) GOM - BAS - THE (open day), 2 feb. 1982. P. Schmid, Tentoonstelling: Climate - Habitat - Culture. Basisbeginselen klimaat - habitat - kultuur. AM - BAS - THE, voorjaar '82. P. Schmid, Gastetagebuch der Stadt (Bremen), Weserkurier - BremerTageszeitung. T 7166 A (eb) fo/fr. "Menschen und Bauen" op uitnodiging van de 'WSL'- Weltbund zum Schutze des Lebens. Bremen, Bremer Tageszeitungen A.G., 27 april 1982, 14, 38. Jahrg. nr. 97. P. Schmid, Biologisch Wohnen und Leben, Lehmbau. Lehmbau - Alt Neu - Extradimension - Aktualitat - Qua!itat - Quantitat - Ein Spaziergang durch verschiedene Gebiete mit einem Lehmbauexperiment. BRD, Institut fur Baubiologie, Verlag Wohn-Umwelt und Gesundheit, oktober 1982.

63.

P. Schmid, Baksteendag '81. "De ekologie van het bouwen", een inleiding. Lezing gegeven op donderdag 3 sept. 1981 in het Kurhaus te Scheveningen. Vereniging v.d. Nederlandse baksteenindustrie, '81-'82, 7 - 16. P. Schmid, Integrate bio-logische architektuur, okkulte achtergronden. Mechelen, Belgie, 'De Nieuwe Mens', 19 maart 1982. P. Schmid, Integrate bio-logische Architektur: Energie, Gesundheit, Okologie ••• im Bauen. Oldenburg, BRD, Beratungsstelle Baubiologie, 25 april 1982. P. Schmid, Integrate bio-logische Architektur: Die Qualitat des Lebens und Bauens. Bremen, BRD, Weltbund zum Schutze des Lebens, 27 april 1982. P. Schmid, Humaan-ekologisch bouwen: Integrate bio-logische architektuur. Stichting Ekologie en volkshogeschool Terschelling, mei 1982. P. Schmid, Integrate bio-logische architektuur: Humaan-ekologisch bouwen. Tilburg, Akademie voor Bouwkunst, 28 mei 1982. P. Schmid, Bio-logische architektuur - anders bouwen -. Boxtel, De Kleine Aarde, 3 juni 1982. P. Schmid, Integrale bio-logische architektuur: Inleiding humaan- ekologisch bouwen. Groningen, Regenboogfestival, juni 1982. P. Schmid, Integrale bio-logische Architektur. Im Rahmen der Ausstellung Baukunst, Baubiologie, Wohnokologie zur Eroffnung der Landesgartenschau in Schwabisch-Hall. Theorie und Praxis, Lehre und Forschung. Bund Architektur und Baubiologie, 18 september 1982. P. Schmid, Integrale bio-logische architectuur: Energie en behaaglijkheid. Kalmthout, Belgie, "De Zoete Inval", 24 september 1982. P. Schmid, Lehmbau: Skizzen - Bilder - Gedanken - Experimente. Alte und neue Anwendungen. Holzham-Institut fur Baubiologie, Prien am Chiemsee, Verlag Wohnumwelt & Gesundheit, BRD, 23 oktober 1982. P. Schmid, Anders omgaan met energie: Integrale bio-logische architektuur. Groningen, Martinihal, 30 maart 1982. P. Schmid, Vormgeving in de nieuwe tijd: Integrate bio-logische architektuur. Hengelo, centrum "De Open Lotus", 8 november 1982. P. Schmid en V.I.B.A., Workshop: Bouwen voor mens & milieu, leembouwexperiment. Experimenteren met drie verschillende leembouwtechnieken. Sint-Michielsgestel, VIBA, mei 1982. P. Schmid m.m.v. Workshop 49, Delft Workshops 1982: Second European Architects Students Assembly. A modern tipi-tent as a contribution to the architecture of an uncertain future. Juli-aug. 1982.

64.

P.Schmid, Rapport A.M.exkursie 1981. Reisverslag deelnemers aan de AM.exkursie 1981 A.M.- BAS - T.H. E., 1981/1982. P.Schmid, Diktaat Humaan-Ekologisch, Bio-Logisch (Af)Bouwen. Groep A.M. serie + nummer 7.004 A.M.- BAS- T.H.E. 1982. P.Schmid, Kongresbezoek Arbeiten, Wohnen, Bauen- EinflUsse des Uchtes auf Leistungsfiihigkeit und Wohlbefinden - Hannover - als Ehrengast eingeladen. E.Joachin Lubkert, Walsrode, 25-26 nov. 1982. P.Schmid, Tijdschrift VIBA-knipselkrant met diverse vermeldingen over lezingen, workshops, publikaties. VIBA -St.Michielsgestel, zomerbulletin 1982. P.Schmid, Rapport Bio-Logische Siedlung Overdachsbuhl-Bayern. Claus Steffan und Martin Schaub. Mit Beitrag P.Schmid. Institut fur Baubiologie + Initiativkreis Baubiologisches Dorf. Holzham-Rosenheim, 1982. P.Schmid, Tijdschrift BOUW artikel "Delft Workshops: Zoeken naar de architektuur van morgen. Filosoferen over de tijd en de natuur". Ronald Rovers, Rotterdan, 21 aug. 1982. P.Schmid, Tijdschrift DE KLEINE AARDE, artikel "De Fabriek, werkplaats voor de toekomst". Chiel Schouwenaar, Huub Groenenberg zomernummer 1982. P.Schmid, Tijdschrift BEWUST, artikel "Ekologie en Bouwen" (n.a.v. een lezing over Ekologie en Bouwen, door P.Schmid in Terschelling). Redaktie Bewust, zomernummer 1982. P.Schmid, Kongres op de THE "Voorzichtig zijn met westerse technologie in derde wereld", door Chris Paulussen, gepubliceerd in het Eindhovens Dagblad maart/april 1982. P.Schmid, Publikatie in boekvorm "Holland-Exkursion 1981" (Lehr- und F orschungsgebiet Landschafts-und Grun-ordnungsplatz")met vermelding van lezing Bio-Logisches Bauen am Beispiel Peter Schmid's. Jorg Peter Duck, Universitat Kaiserslautern-BRD, 1982. P.Schmid, Boekbijdrage in BIOLOGISCHES BAUEN (Eine Uteraturdokumentation). I.R.S. Informationszentrum Raum und Bau, Fraunhofer Gesellschaft, Stuttgart-BRD, 1982. P.Schmid, Publikatie in WOHNUMWELT + GESUNDHEIT over de diskussieleiding bij Jahrestagung des Institutes fUr Baubiologie in BonnBad Godesberg t.b.v. de vakdiskussies en het kongres BRD, 13 mei 1982. Maatschappelijke dienstverlening Prof.ir.H.Goudappel, Prof.P. Schmid, S.L. Kwee en M. Stalpers, "De Fabriek", een plan voor een milieucentrum, om te wonen, om te werken, om te Ieven. Vatrop, "De Fabriek", '81-'82.

65.

Prof .P.Schmid, Tentoonstellingskatalogus: Bauen in Karnten '82 - Bauwerk und Umwelt -. Bebauungskonzept 'Viktorsiedlung' Wohnhaus P.P. Kappel/Krappfeld. (1982). Prof.P.Schmid, Baukunst - Baubiologie - Wohnokologie (menschengemass Bauen - gesund Wohnen), Landesgartenschau Schwabisch-Hall. Tentoonstelling: Gehoft in Niederosterreich und Mensch- und umweltfreundliche Erweiterung Lelystads. Bund Architektur und Baubiologie e.v. und Arbeitskreis Organismus + Technik e.v., september 1982. Prof.P.Schmid, Suggesties voor Nieuw Herlaer naar aanleiding van een dia-lezing op 12 oktober 1981. Principe voorstellen voor de uitbouw voor een 'NHHC' - Nieuw Herlaer Holistisch Centrum -, '81-'82. Prof .P.Schmid, Okologisch-baubiologische Siedlung in GladenbachFriebertshausen BRO. Prijsvraag -jury. Hessische Landesgesellschaft MBH, oktober 1982. Prof.P.Schmid e.a., Bauen in Karnten '82: Bauwerk und Umwelt. TenP.P. toonstelling Bebauungskonzept Viktorsiedlung Wohnhaus Kappel/Krappfeld. Oostenrijk, Arch. Verein Karnten, 1982. Prof.P.Schmid en VIBA, Bouwen voor mens & milieu: een reizende tentoonstelling. Integrate bio-logische architectuur, theorie-onderzoek-onderwijs-praktijk. Vereniging integrate bio-logische architectuur, mei 1982. Prof .P.Schmid en VIBA, 'De Lightbergh' (een schetsontwerp). Sint Michielsgestel, VIBA, '81-'82. Prof.P.Schmid, ir.W. Schijns, ir.J. Lagerwerf, ir.L. Kerssemakers, ir.P. Geurts en ir.K. Dybrye, AM Lustrum - Tentoonstelling, 11 t/m 28 nov. '82, omtrent Onderzoek, Onderwijs, Organisatie en Ontwerppraktijkwerk. K. Dyrbye, Beeldvorming en antwerp, AM-lustrum Kongres, 11 nov. '82 P. Geurts, Bouwen tussen Formalisme en Willekeur, AM-lustrum Kongres, 11 nov. '82 L. Kerssemakers, The met witte puntjes, AM-lustrum Kongres, 11 nov. '82 J. Lagerwerf, Architektuur is puur luxe, AM-lustrum Kongres, 11 nov. '82 W. Schijns, Neo-Primitivisme, AM-lustrum Kongres, 11 nov. '82 P. Schmid, Af-Bouwen van een Overlevingsarchitektuur, AM-lustrum Kongres, 11 nov. '82 Prof.P. Schmid, ir.W. Schijns, ir.J. Lagerwerf, ir.L. Kerssemakers, ir.P. Geurts, ir.K. Dyrbye, Afbouwtechniek-Milieu-Integratie, AM - 10 jaar Onderzoek Onderwijs, Organisatie, Praktijkweek - tweede AM lustrum, ontmoeting "Afbouwen als antwoord op welke vraag eigenlijk?".

66.

Prof .P.Schmid is lid v.d. International Organization Human Ecology, IOHE. Voorzitter Nederlandse Werkgemeenschap voor de Ekologie v.d. Mens, WEM. Raadgevend lid Vereniging voor Integrale Bio-Logische Architektuur, VIBA. Medew. lid Institut fur Bau-Biologie,IBR, Rosenheim, BRD. W. Schijns is lid van het bestuur Vereniging v. Land en Volkenkunde, Breda, lid C.I.C.A., T.H. Eindhoven en lid "Werkgroep Sahel". Verwachtingen voor 1983 Bundeling van deelprojekten, nadere uitwerking van de 3 doelstellingen en verdere publikaties.

ASVZ05

Drager- inbouw Doelstelling Het verrichten van onderzoek met betrekking tot methoden welke erop zijn gericht participatie van alle betrokkenen, waaronder de bewoners, aan het ontwerpproces mogelijk te maken, d.w.z. het toetsen van bestaande en het ontwikkelen van nieuwe methoden. De nadruk zal daarbij liggen op de architektonische en stedebouwkundige modelvorming t.b.v. het ontwerpproces en de toepassing daarvan op het gebouw en zijn omgeving. Resultaten behaald In 1982 T.b.v. een kongres over ontwerpprocessen werd een invited paper geschreven T.b.v. het onderwijs werd een drietal diktaten geschreven Een onderzoek naar de toepassing van staal in de woningbouw werd in zijn eerste fase afgerond Een studie naar de toepassing van drager-inbouw in Joegoslavie werd besloten met een symposium over 'participation'. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties P.C.C.M. Perry en J.Th. Boekholt. Ontwerpmethoden "de methode Lynch". Eindhoven, THE, GOM, 1982. J.J. Habets. "Urban lay-out and passive solar energy". In: Proceedings "Colloque International: Energie solaire - chauffage refrigeration". pag .448-45 3.

67.

Gepresenteerd tijdens het "colloque" in oktober 1981 in Toulouse, postersessi'on. Universit~ edited by Paul Sabatier, febr. 1982. Oktrooien Geen. Overige vakpublikatie J.O. Bats, A.P. Thijssen. Stalen Drager I. Eindhoven, THE-Afdeling Bouwkunde. 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteit GOM, Participation. Lazing: Besproken projekten zijn gesitueerd in N.Z. Yemen, Argentinie, Columbia, Joegoslavie, Oostenrijk, Verenigde Staten, Nederland (Rosmalen) en Turkije, november 1982. Maatschappelijke dienstverlening N.v.t. Verwachtingen voor 1983 1. SYSTEMEN EN PROCESSEN Het onderzoek "de struktuur van het ontwerpproces" wordt eind 1983 dan wel begin 1984 afgerond met een dissertatie Het onderzoek "Domeinentheorie" wordt hervat. Er wordt een publikatie voorzien in 1983 Het onderzoek "Energiebewust ontwerpen van woningbouwplannen" wordt in 1984 d.m.v. een dissertatie afgerond. 2. METHODEN Het onderzoek "Experimentele dragerbouw" : voortgangsrapportage Nieuw onderzoek in samenwerking met vakgroep BUR inzake keuzebepaling bij participatie. Publikatie voorzien in 1983 Nieuw onderzoek naar detailprincipes; onderzoek gericht op formulering voorstel in 2e of 3e geldstroom Het onderzoek "Stalen drager" in samenwerking met vakgroep BKO. Formulering voorstel in 2e of 3e geldstroom Het onderzoek "Verkavelbare drager" is in 1982 aangemeld voor financiering in 2e geldstroom Het onderzoek "Uitbreidbare drager" wordt medio 1983 afgerond met een rapport. 3. TECHNIEKEN Voor het CAD-onderzoek Smooc wordt een voorstel gemaakt voor de 2e of 3e geldstroom, zo mogelijk in samenwerking met het bedrijfsleven. Nieuw onderzoek naar weefselplannen (CAD) Onderzoekvoorstel m.b.t. vragenlijst als vervolg op het onderzoek "(Stede)bouwkundige aspekten van het energiebewust ontwerpen (lntro 2, deelprojekt 5).

68.

ASVZ06

Stedebouwkundige plananal yse Doelstelling Het onderzoeken van middelen, toe te passen in het stedebouwkundig .onhverp en planvormingsproces, die een optimaal en intensief grondgebrui.k .kunnen bevorderen. Dit in samenhang met de aspekten van financiering, energieverbruik, planproc;:edure,. wettelijke regelingen, · vormgeving en overig openbaar nut. Resultaten behaald in 1982 Literatuuronderzoek naar een systematische morfologische beschrijving en morfo-analyse van resp. voor de stedelijke nederzetting. Aanzet van een model voor systematische morfo.grafische beschrijving van onderzoeklokaties. Aanzet van een model voor een systematische morfo-analyse van onderzoeklokaties. Proefinventarisatie in Eindhoven en Breda. Voltooiing studie Parijs, Villas Nouvelles • . . ProefaJ1alyse stedebouwkundige· plananlyse. Publikaties in 1982. Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties Geen. Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties F.G.H. Gijsbers en. L. Houet, Reeshof Tilburg: Planana.lyse stedelijke nieuwbouwwijk, intern paper, Stedebouw I, Bijlage II p.l-27. Overige wetenschappelijke aktiviteiten N.v.t. Maatschappelijke dienstverlening N.v.t. Verwachtingen voor 1983 Veroere ont.wikkeling van het onderzoek. ~n enkele publikaties.

69.

ASVZ07

Vormonderzoek Doelstelling Het verwerven van samenhangende kennis over de verbeelde, afgebeelde en voortgebrachte vorm in de bouwkunde door analyse, ontwikkeling en toetsing van de afgebeelde vorm op haar doeltreffendheid bij het verbeelden, onderzoeken en voortbrengen van vormen. Resultaten behaald in 1982 Organisatie van tentoonstelling en enkele publikaties. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties W. Graatsma, B.v.d. Leek, P. Elling, P. Cuypers. Bart van der Leek, Ruimten Kleur Beelden. Nuth, C. Rosbeek, 20. 1982. W. Graatsma, A.N. Naalden, H. de Haan, J. Haagsma, H. van der La an. Architectuur, Modellen en Meubels, Dom H. van der Laan. Mamelis 39, Abdij St. Benediktusberg, 1982. J.v.d. Laan, W.P.A.R.S. Graatsma, A.N. Naalden, J. Architext. Architektuur, Modellen en Meubels. LEMIERS, Abdij St. Benedictusberg, 1982. Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties R. Daru, M. Daru, J. Kapteijns. Steden op bestelling. Eindhoven, Boekhandel Technische Hogeschool, 1982. W. Graatsma. Architekt Peutz 1916-1966, 130 tekeningen van het raadhuis te Heerlen. Eindhoven, TH, groep Vormleer, 1982. G.J. Slothouber. Voor- en Nabeelden. Eindhoven, THE, groep Vormleer, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten J.v.d. Laan, J. Szenassy, W. Graatsma, A.N. Naalden. Architektuur, Modellen en Meubels. Tentoonstelling te Maastricht van 07.04.1982 27.06.1982, Den Bosch van 17.09.1982 - 31.10.1982, Eindhoven van 06.12.1982 - 31.12.1982. G.J. Slothouber. Het beeld van de stad van de toekomst. Voordracht tijdens postdoktorale kursus 11Lessen in Architektuur11 • Delft, Stichting P.D.O.B., 1982.

70.

Maatschappeli jke dienstverlening R. Daru is lid van de I\INI-Commissie Tekeningen voor de Bouw. W.P.A.R.S. Graatsma is bestuurslid van de Stichting F.P.J. Peutz, Architekt, Heerlen, Betuurslid St. Bernulfus (J. v. Eyck Akademie) en lid van de Adviesraad Bonnefanten Museum, Maastricht. G.J. Slothouber is bestuurslid van de Stichting Beeldende Kunst Brabant, bestuurslid Van Abbe Museum, Eindhoven, bestuurslid Stichting Praktijkburo Beeldende Vormgeving (tot 3-'82), lid Cie Vormgeving Stichting P.D.O.B. en lid van het forum over Kunstonderwijs, Amsterdam. Verwachtingen voor 1983 Voortzettingen van de projekten, uitmondend in nieuwe publikaties.

71.

VAKGROEP:

BAS- ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW

1. KODE:

ASVZOI

ASVZ02

2. STATUS:

vakgroepzwaartepunt

vakgroepzwaartepunt

3. TITEL:

Welstand in de gebouwde omgeving

Gebouwen, antwerp en analyse

4. PROJEKTLEIDER:

Prof. D. Slebos

Prof. W. Eijkelenboom

5. TIJDBESTEDING:

Beekman Slebos v .d. Lugt Smulders v .d. Ven v. Veen v .d. Brink

6. AANV ANG/EII\IDE:

1982-doorlopend

1982 - doorlopend

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering


86 172 728 688

Eijkelenboom Batist Maassen Ramselaar

720 172 334 688 272 330 1380

1982

1983

1984 -

1982

1983

1984

500 500

2000 2500 1500 5000

2000 2500 1500 5000

1000 500

1000 500

1000 500

Welstandscie. Helmond

72.

Diverse adviesburo's

AKGROEP:

BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW

• KODE:

ASVZ03

ASVZ04

vakgroepzwaartepunt

vakgroepzwaartepunt

• TITEL:

Het architektonisch denken vanaf de Renaissance in relatie tot de architektuurpraktijk

Integraal Biologisch Afbouwmilieu

• PROJEKTLEIDER:

Prof. Drs. G. Bekaert

Prof. Mag. Arch. P. Schmid

• TIJDBESTEDING:

Bekaert v. Zeyl Meeuwissen Gijsberts Berkers

Schmid Kerssemakers Dyrbye Lagerwerf Geurts

STATUS:

870 600 1305 350 350

710 350 400 600

zoo

• AANVANG/EINDE:

1982 - doorlopend

1982 - doorlopend

• FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

. app. KOSTEN: boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl.

. KONTAKTEN:

1982

1983

1983

1982

1983 200.000

1984 200.000

3500 2500 6000

3500 2500 6000

3500 2500 6000

10.000 1000 4000

10.000 1000 4000

10.000 1000 4000

Tzonis, USA; Aiguillon, Parijs; TH-Delft; Un. Groningen en Utrecht.

73.

Inst. fi.ir Baubiologie in BRO., Oostenrijk en Zwitserland; VIBA.; DGW.

VAKGROEP:


1. KODE:

ASVZ05

ASVZ06

2. STATUS:

vakgroepzwaartepunt

vakgroepzwaartepunt

3. TITEL:

Drager - inbouw

Stedebouwkundige plananalyse

4. PROJEKTLEIDER:

Prof. Dr. Ir. M.F.Th. Bax

Ir. J.H. v.d. Wetering

5. TIJDBESTEDING:

Bax Boekholt Dinjens Thijssen Mrevlje- Polak (fellow) Oxman (stip.) Habets

v. Bokhoven Gijsbers v .d. Wetering

480 600 600 600 150

688 344 1032

600 1200

6. AANVANG/EINDE:

1981 - doorlopend

1982 - doorlopend

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering voorwaardelijke financiering

opslagfinanciering

B. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten bui tenl. 9. KONTAKTEN:

1982

1983

1984

1982

1983

1984

1000 1000 6000

1000 1000 6000

1000 1000 6000

3100 1050 1200

2000 3500 1300 4400

3500 1500 400

SAR; MIT Boston; TH-Delft.

74.

RPD; Gem. R'dam.

VAKGROEP:


1. KODE:

ASVZ07

2. STATUS:

vakgroepzwaartepunt

3. TITEL:

Vorm -onderzoek

4. PROJEKTLEIDER:

Prof. G.J. Slothouber

5. TIJDBESTEDING:

Slothouber de Caluwe Daru Graatsma Lammers Naalden Rooyakkers Tabery

6. AANV ANG/EINDE:

1982 - doorlopend

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

8. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten bui tenl. 9. KONT AKTEN:

1982 3.000 1.200 2.000

678 688 344 602 400 500 843 843

1983 53.500 4.000 4.000 2.700 3.000

1984 2.000 1.700 2.000

St. Beeldende Kunst Brabant; v. Abbe Museum; Sticht. Peutz; Adviesraad Bonnefantenmuseum; NNI-cie. Tekeningen voor de Bouw.

75.

BPT

VAKGROEP BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE

PTVZOl

OPTIMALISA TIE VAN DE RELA TIE "ONTWERP EN TECHNIEK" BINNEN HET BOUWPROCES

deelprojekten: PTINOl PTIN02

Typologie als instrument voor het beleid van de bouwproduktie in de stadsvernieuwing -

Ontwerpmethodologie en bouwproduktietechnologie

PTINOJ

Het ontwikkelen van een vlakblijvende buitendeur binnen een bepaalde prijsklasse

PTIN04

Technologie van de binnenstedelijke bebouwing

PTIN05

Bouwwijzen in relatie tot niet gebruikelijke bouworganisatievormen - zoals zelfbouw en gebouwgebruikersvormen

PTIN06

-

IndustriiHe Archeologie; de bouwproduktietechnologie in historisch verband

PTIN07

Produktietechnieken

PTIN08

Bevestigingsmiddelen

PTIN09

Vormentaal

76.

BPT

BOUWPRODUKTIETECHNOLOGIE

PTINOl

Typologie als instrument voor het beleid van de bouwproduktie in de stadsvernieuwing deelprojekt 1 Doelstelling Onderzoek naar de onderlinge samenhang van kostensoorten, gebruikswaarde, financieringsbronnen en bouwlokaties in de woningbouw. Onderzoek naar stuurmogelijkheden voor een hierop afgestemd beleid van de bouwproduktie. Resultaten behaald in 1982 Afbakening dissertatie, definitie van het type begrip, waarde analyse van een voorbeeldprojekt in de gesubsidieerde woningbouw, uitwerking van deelfacetten m.b.t. de funktie van de architekt in het bouwproces alsmede de relatie architekt-ingenieur. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties M.Hellgardt, Sanering in 19e eeuws Napels en Florence. Wonen Tabk., (1982) 9 - 17.

1:.

Oktrooien Geen Overige vakpublikaties Geen Overige wetenschappelijke aktiviteiten M. Hellgardt, The relation between architecture and science, lezing aan de Bartlett Summer school 1981. London, University College; Eindhoven, THE, 1982, 19-23. Maatschappelijke dienstverlening Dipl.ing.M. Hellgardt is redaktiemedewerker van Wonen TABK. Verwachtingen voor 1983 Gestreefd wordt naar de uitwerking van de dissertatie in ruwe vorm, zodat deze in 1984 voorgelegd kan worden.

77.

PTIN02

Ontwerpmethodologie en bouwproduktie technologie deelprojekt 2 Doelstelling Kennis ontwikkelen m.b.t. de relatie gebruikswaarde, konstruktievorm en produktiewijze van produkten met de bedoeling keuzemogelijkheden systematisch te genereren. Onderzoeksveld: systeem en proces van het ontwerpen in het algemeen en in het bijzonder: de systematische relatie tussen ontwerpen en vervaardigen in het Ontwerpproces, en: de organisatie van het ontwerpproces op verschillende nivo's van besluitvorming. Resultaten behaald in 1982 In 1982 zijn de in 1981 aangevangen onderzoek-aktiviteiten- m.b.t. het opzetten van een ontwerponderwijsprogramma voor de Derde wereld (Pakistan) gekontinueerd en in eerste fase afgerond. In samenwerking met de afdeling Bedrijfskunde is een selektieprocedure ontwikkeld die thans in een aktuele situatie in Karachi getest wordt op validiteit. In de loop van 1982 is de eerder gestelde doelstelling, 25% van het programma uit te voeren en te begeleiden door westerse krachten gewijzigd. In overleg met de verantwoordelijke opdrachtgever, het Departement voor Ontwikkelingssamenwerking DEH, Bern is het programma geschikt gemaakt om geheel door plaatselijke krachten te Iaten uitvoeren. Dit programma, samen met de organisatie van een vakbibliotheek, het belangrijkste studie-instrument, is in november 1982 gereed gekomen. Najaar 1982 is een sub-onderzoek "industrieel ontwerpen" van start gegaan. Resultaten zullen tot uiting komen in een 2e trimesterkollege "industrieel ontwerpen" en bijbehorende syllabus. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties P.W. Jansdaal en P.M. Jansen, Selection of trainees for POI product section training programme. Departement fUr Auswartige Angelegenheiten, Bern, 1982. P.W.J. Jansdaal. Final report product design training programme for the Pakistan Design Institute, Karachi Pakistan. Departement fOr Auswartige Angelegenheiten, Bern 1982. Oktrooien Geen Overige vakpublikaties P.W.J. Jansdaal, Bouwkundige ingenieurs oak voor het buitenland. THE, BPT publikatie, sept. 1982.

78.

Overige wetenschappelijke aktiviteiten P.W.J. Jansdaal. Product Design in Pakistan. Lezing: Seminar HabitatKultuur-Klimaat. 30 maart 1982. P. W.J. Jansdaal zorgde voor de organisatie en inrichting van een vakbibliotheek Produkt ontwerpen. Pakistan Design Institute, Karachi, Pakistan, nov. 1982. Maatschappelijke Dienstverlening Geen Verwachtingen voor 1983 M.b.t. het ontwerpopleidingsprogramma Derde Wereld wordt verwacht dat het eerste studiejaar in 1983 geevalueerd en het tweede-jaarsprogramma aan de hand van de resultaten bijgestuurd kan worden. Resultaten van onderzoeksaspekt "industrieel ontwerpen" zullen geevalueerd en in diktaatvorm vastgelegd worden.

PTIN03

Het ontwikkelen van een vlakblijvende buitendeur binnen een bepaalde prijsklasse. deelprojekt 3 Doelstelling Het ontwikkelen van een vlakblijvende buitendeur binnen een beperkte prijsklasse en zo mogelijk binnen de produktiemogelijkheden van dat bedrijf. Resultaten behaald in 1982 Afronding onderzoek en publikatie van verslag. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties H. Jonkers, A.W.C. Timmermans en M.E. Zwarts, Ontwikkeling vlakblijvende buitendeur, I + II (bijlagen). Rapport BPT 82-1. Eindhoven, Vakgroep BPT, 1982.

79.

Overige wetenschappelijke aktiviteiten Geen Maatschappelijke dienstverlening Geen Verwachtingen voor 1983 Geen.

PTIN04

Technologie van de binnenstedelijke bebouwing deelprojekt 4 Doelstelling Technologie van de binnenstedelijke bebouwing. Het ontwikkelen en kontroleerbaar maken van de relatie kosten en kwaliteit in de volkswoningbouw. Het is de bedoeling de grootste kosten verstorende faktoren op het spoor te komen in binnenstedelijke situaties. Een belangrijke rol hierbij spelen de steeds wisselende randvoorwaarden, zoals: a. bouwlokatie; de grootte, orientatie en overige invloeden uit de direkte omgeving b. programmering: waning differentiaties en bijzondere voorzieningen. Resultaten behaald in 1982 Er is een inventarisatie gemaakt van verschillende programma's, welke zijn verwerkt in een aantal ontwerpen op verschillende lokaties. Van hieruit zijn knelpunten gelokaliseerd t.a.v. produktie-kwaliteit en kosten. Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 Gelokaliseerde knelpunten t.a.v. produktie-kwaliteit en kosten zullen teruggekoppeld worden naar ontwerp uitgangspunten (programma's) en bijgesteld worden in de ontwerpen.

80.

PTINOS

Doelstelling Het genereren van bouwen gebouwtypen op kleinschalig nivo, gerelateerd aan de bouwen gebouwvraag. Een konstante wisselwerking tussen theorie en praktijk resulterend in een openlucht laboratorium voor bouwen en wonen. Resultaten behaald in 1982 Dankzij het door de afdeling ter beschikking gestelde bedrag in 1981, zijn in 1982 twee proefgebouwtjes op het TH-terrein opgericht; in een zogenaamde THEGAL bouwwijze en een DEUREN bouwwijze. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties J. Westra, Being the builder, builds your being, Open House International, l (1982) 14-24. Oktrooien Geen Overige vakpublikaties J. Westra, Traditionele bouw. Eindhoven, THE, vakgroep BPT, 1982, Overige wetenschappelijke aktiviteiten J. Westra, The house that MOM and DAD built. Lezing T. V.-uitzending zelfbouw London, B.B.C., april 1982, 30 min. J. Westra, SEGAL Lezing 2-daags symposium A'dam, forum, lezing, filmvoorstelling. Amsterdam, Huis in eigen hand, maart 1982,

Maatschappelijke dienstverlening Geen Verwachtingen voor 1983 Ui tbrei ding proto- t ypen- proeftuin Huisvesting werkloze jongeren-projekten Bouwwijze innovaties voor bouwbedrijven Dokumenteren systeembouw door modelbouw Studentenhuisvesti ngsprojekt- zel fbouw Diktaat "bouwwijzen".

81.

PTIN06

IndustriiHe Archeologie deelprojekt 6 Doelstelling lndustriEHe Archeologie is de wetenschap, die aan de hand van fysische overblijfselen de ontwikkeling van de technologie bestudeert. Het projekt heeft tot doel het verrichten van een studie naar de ontwikkelingen welke plaatsvonden in Engeland tussen 1750 en 1850. Resultaten behaald in 1982 Geen Publikatie in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 Afronding deelonderzoek lndustriEHe Archeologie.

PTII\!07

Produktietechnieken deelprojekt 7 Doelstelling Bestudering v.d. problematiek van het ontwerpen vanuit de produktietechniek; getoetst aan bouwkundige produkten en produktie-technieken. Het doel is een bijdrage te kunnen leveren san de kennis om een bouwkundig antwerp optimaal te materialiseren. Resultaten behaald in 1982 Uitbreiding van het bestand san technieken. Publikaties in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 Verdere uitbreiding van het bestand.

82.

PTIN08

Bevestigingsmiddelen deelprojekt 8 Doelstelling Het ontwikkelen van een zoeksysteem met behulp waarvan een meer gefundeerde keuze mogelijk is tussen bevestigingsmiddelen. Resultaten behaald in 1982 Een groat aantal bevestigingsmiddelen is geinventariseerd en verwerkt op standaardbladen. Publikaties in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 Afronden van het onderzoek en publikatie ervan. Gestreefd wordt near externe publikatie via een uitgever.

PTIN09

Vormentaal deelprojekt 9 Doelstelling Uiteindelijk doel is de computer in te schakelen bij het ontwerpen van produkten. Vooral de relatie vorm- vervaardigings- of verbindingstechniek krijgt de aandacht. Voordat de computer gevoed ken worden met gegevens betreffende technieken, zal er een teal ontwikkeld moeten worden, die de relatie tussen vorm en techniek eenduidig tot stand kan brengen. Resultaten behaald in 1982 Via een vooronderzoek is nagegaan hoe de struktuur van het komputerprogramma er uit moet zien. Publikatie in 1982 Geen. Maatschappelijke dienstverlening Prof.ir.M.E.Zwarts is lid van de voorbereidingscie. C.29. Verwachtingen voor 1983 In verband met kapasiteitsproblemen zijn er geen verwachtingen.

83.

VAKGROEP:

BPT- BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE

1. KODE:

PTIN01

PTIN02

2. STATUS:

deelprojekt 1

deelprojekt 2

3. TITEL:

Typologie als instrument voor het belid van de bouwproduktie in de stadsvernieuwing

Ontwerpmethodologie en bouwproduktietechnologie

4. PROJEKTLEIDER:

M. Hellgardt

Ir. P. W.J. Jansdaal

5. TIJDBESTEDING:

Hellgardt

6. AANVANG/EINDE:

1981 - 1983

1977 - niet bekend

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

B. KOSTEN:

app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl. 9. KONT AKTEN:

1982

1983

1984

1000 120 1500

2500 2000 120 1500

2000 120 1500

Techn. Un. Berlin; Politechnico Milano; Bartlett School of Arch. London; Dir. Biennale Venetie; TH Delft; Interuniversitair Inst. voor Waarden en Normen te Rotterdam; Kontakten uit adviseurschap en Dir. Bouwnijverheid Min. V.R.O.

84.

650

Jansdaal

688

1982

1983

1984

Royal College of Arts; Dep. of Industrial Design London; Pakistan Design Inst.; Internat. Council, Society of Industrial Design Brussel; Dep. fur Auswartige Angelegenh. Bern; World Health Org. Geneve; Afd. Ind. Ontwerpen TH Delft.

VAKGROEP:

BPT - BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE

1. KODE:

PTIN03

PTIN04

2. STATUS:

deelprojekt 3

deelprojekt 4

3. TITEL:

Het ontwikkelen van een vlakblijvende buitendeur binnen een bepaalde prijsklasse.

Technologie van de binnenstedelijke .bebouwing

Ing. A. W.C. Timmermans

K.J.L. Links Arch. A.A. dipl.

4. PROJEKTLEIDER: 5. TIJDBESTEDING:

60

Zwarts Timmermans Jonkers

120 900

350

Links

1980 - 1983 opslagfinanciering

1982

1983

400 220.

484 242

660

726

1984 532

266 799

TH Delft; Gem. Asd. Rt. Ah. afd. Stedeb. en Volkshuisv.; Woningbouwver. C. W.S. Ah.; Ad viseurschap Min. v. V.R.O.

85.

VAKGROEP:

BPT- BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE

1. KODE:

PTIN05

PTIN06

2. STATUS:

deelprojekt 5

deelprojekt 6

3. TITEL:

Bouwwijzen in relatie tot niet gebruikeli jke bouworganisatievormen- zoals zelfbouw

Industr. Archeologie. De bouwprod. techn. in historisch verband

Ir. J. Westra

E. Schulte, arch. HBO

4. PROJEKTLEIDER: 5. TIJDBESTEDING:

6. AANVANG/EINDE: 7. FINANCIERING:


Westra Schulte v. Herwaarden Roelofs

180 90

Schulte Stolk

360 180 140 p.m.

1979- 1984

1981 - 1985

opslagfinanciering

opslagfinanciering

1982

1983

1984

1982

1983

1984

400 500 1000 4000

1500 1500 1100 12000

1500 1000 1200 10000

250 300 400

250 300 400

250 300 400

Universiteiten van London, Ut. Stuttgart, Oregon; Arch. ass. London; Hochschule fur Technik, Bremen; Lewiska Self Build Ass. London; KasKa; Stawon, B.N.A.

86.

Met Engelse instituten zijn gewenst; Centrum voor Jndustrieel Erfgoed en Vlaamse ver. voor Industr. Archeologie.

AKGROEP:


KODE:

PTIN07

PTINOB

STATUS:

deelprojekt 7

deelprojekt 8

• TITEL:

Produktietechnieken

Bevestigingsmiddelen

I.

Ing. A.W.C. Timmermans

Ing. A.W.C. Timmermans

;. TIJDBESTEDING:

Timmermans

Timmermans Zwarts v. Well

• AANVANG/EINDE:

1972 - doorlopend

1980- 1983

• FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

• KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl.

1982

1983

1984

1982

1983

1984

200 700

200 700

200 700

1000

1000

1000

I·

PROJEKTLEIDER:

• KONT AKTEN:

180

Incidenteel met vele bedrijven

87.

BOO 45 90

VAKGROEP:


I. KODE:

PTIN09

2. STATUS:

deelprojekt 9

3. TITEL:

Vormentaal

4. PROJEKTLEIDER:

Prof. ir. M.E. Zwarts

5. TIJDBESTEDING:

geen

6. AANV ANG/EINDE:

1974- niet bekend

7. FINANCIER lNG:

opslagfinanciering

8. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenJ.

1982

1983

1984

9. KONTAKTEN:

88.

BBU

-

VAKGROEP BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING

BUINOl (BBU 1)

-

Bouwmetrologie

BUIN02

-

Het ontwikkelen van een rekenmodel van de samenhang tussen gebouwdelen

PROJEKTEN:

BUIN03

Health and safety at work

BUIN04

Bekrachtigd heffen

BUIN05

-

BUIN06

Bouwtechniek en struktuur bouwnijverheid (afgesloten) Material management

BUIN07

-

Kommunikatie en samenwerkingspatronen op de bouwplaats

BUIN08

-

Uitvoeringstijd

BUIN09

-

Kostprijsberekening in de schetsplanfase

BUINlO

-

Woningbouwmarkt - ontwikkeling (afgesloten)

BUINll

u~iliteitsbouw

(in 1982 afgesloten)

Een bedrijfsekonomische analyse van bouwen en wonen (promo. tie-onderzoek) afgesloten.

BUIN12

-

Toekomstperspektief ambachten

BUIN13

-

Uitvoeringstechniek van goedkope woningbouw in ontwikkelingslanden.

BUIN14

Scenario onderzoek woningbouw

BUIN15

Produkti vi tei tsfaktoren bouwni j verheid

89.

BBU

BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING

BUINOl

Bouwmetrologie Doelstelling Het optimaal naar kosten realiseren van passingen in bouwwerken Resultaten behaald in 1982 1. Lezing: Progresbouw, Vereniging lndustriele Waning- en Utiliteits-

bouw. Maatvoering en Maatbeheersing in de bouw. 2. Post doktorale·cursus Bouwmetrologie opgesteld. 3. Meegewerkt aan totstandkoming publikatie Stichting Bouwresearch. 11 Richtlijnen besteksparagraaf maatvoering" 4. Artikel 11 Vakopleiding aanpassen aan assemblagebouw". Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties P. Erasmus , P.A.J. van Hoof, Maatvoering en Maatbeheersing in de Bouw. Verspreid door- en binnen de Vereniging Industriele Waning-en Utiliteitsbouw; Progresbouw. dl. I: Beeldvorming over- en aanpak van het passingsvraagstuk. dl.II: Toepassing van- en beschouwingen over de ontwikkelde maatvoeringsmethode M.O.U.S., 15-6-'82, dl. I 13, dl. II 12. P.A.J. van Hoof en H.A.J. Flapper, Vakopleiding aanpassen aan assemblage bouw. Bouwwereld, 19, (1982), 57-59. Oktrooien Geen Overige vakpublikaties Geen Overige wetenschappelijke aktiviteiten P. Erasmus en P.A.J. van Hoof, Bouwmetrologie (Postdoktorale kursus, bij voldoende deelname): Uitwerking probleemstelling en vraagstukken. Ed. Stichting Post Doktoraal Onderwijs in het Bouwen, nov./dec. '82. P. Erasmus en P.A.J. van Hoof, Resultaten Onderzoek Bouwmetrologie tot nu toe. European Construction Management Club, november 1982. Maatschappelijke dienstverlening Ir.P. Erasmus is voorzitter van de cie 837 van de S.B.R. "Draaiboek Maatvoering11 •

90.

Hij is verder lid van: de Normalisatie cie. 352 51 "Maattoleranties" het overlegorgaan Bouwmetrologie de Raad van Toezicht van de Stichting Arbeidstechnisch Onderzoek Bouwnijverheid. Verwachtingen voor 1983 a. Vervaardiging diaserie + geluid t.b.v. kennisoverdracht TH's en vakwereld. b. Bouwmetrologische publikaties in Build International, European Construction Management Club, een nog niet bepaald Duits Tijdschrift, alsmede het huisorgaan van de Hollandsche Beton groep en tijdschrift Bouwwereld. c. Afsluiting onderzoek Vocabularium Bouwmetrologie "Maten en Meten".

BUIN02

Het ontwikkelen van een rekenmodel van de samenhang tussen gebouwdelen. Doelstelling Het doel is aan te geven op welke wijze, operationeel, samenhangende kostenvergelijkingen kunnen worden uitgevoerd van bij bouwwerken betrokken disciplines voor diverse varianten. Resultaten behaald in 1982 In afstudeeronderzoek, is een model ontwikkeld voor de inbreng van uitvoeringsmogelijkheden en kosten daarvan, bij een keuze in het ontwerp van diverse typen wanden, kolommen en vloeren. Publikaties in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 Een verdere uitwerking van uitvoeringstechnieken met daaraan verbonden kosten t.b.v. het rekenmodel.

BUIN03

Health and safety at work. Doelstelling Internationale vergelijking en bestudering van de problematiek van "Veiligheid en Gezondheid" bij de uitvoering van bouwwerken.

91.

Resultaten behaald in 1982 Workshop Europa: 30 april 1982 te Zurich gehouden. East-Asian Workshop: 30 augustus/! september 1982 te Tokyo gehouden, 30 augustus 1982: kolloquium: "Health and Safety", geleid door Prof. ir. L.P. Sikkel. 1 september 1982: symposium: "Health and Safety in Construction". Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties L.P. Sikkel, Health and safety as a research subject on health and safety in construction; bijdrage aan Final Report van de Asian Workshop: Health and safety. Oktrooien Geen Overige vakpublikaties Geen Overige wetenschappelijke aktiviteiten L.P. Sikkel, Health and safety 2, paper gepresenteerd op een workshop in Zurich, april 1982. L.P. Sikkel, Health and safety in the building industry, paper gepresenteerd op het kolloquium 'Health and Safety in Construction' 30 aug. 1982 te Tokyo. L.P. Sikkel, Health and safety: Report of the discussion held during the kolloquium of 20 August; presentation as key-note-speach on the symposium, Tokyo, 1 September 1982. Maatschappelijke dienstverlening Geen Verwachtingen voor 1983 Voortgezet kommissie overleg, internationaal. Bijdrage aan "introductory-report" voor het congres dat in 1984 wordt gehouden in Vancouver, Canada.

92.

BUIN04

Bekrachtigd heffen Doelstelling De problematiek inzake het op zijn plaats brengen van zwaardere bouwkonstruktie-delen valt in een aantal onderwerpen te beschrijven. Zo kunnen we denken aan het splitsen van de funktie van het op zijn plaats brengen in die van het heffen, die van het plaatsen en die van het zuiver op maat stellen. Daarnaast moet gedacht worden aan hanteerbaarheid, snelwendbaarheid, veiligheid, zichtbaarheid van het resultaat van het handelen, bereikbaarheid in het bouwwerk. In de handel is verschillend materieel dat een of meer van deze funkties optimaliseert, doch andere funkties verwaarloost tot schade van de kwaliteit van de arbeid van het produkt, van het werkresultaat en van de kosten. Zo kan men met de normale typen van bouwkranen geen onderdelen of bouwmaterialen plaatsen in bouwkonstrukties onder vloeren en daken die reeds aanwezig zijn in het werk. Slechts via tussenoplossingen, die vaak onveilig werken met zich meebrengen, kan men deze door de kraan aangegeven lasten naar binnen brengen. Vervolgens brengt het werken met lasten die geheven worden via lange staaldraden met zich mede een grate beweeglijkheid van die lasten in horizontale en vertikale richting, door elastische vervormingen van deze staaldraden en door windbelastingen. Het onderzoek strekt zich uit aan deze bezwaren tegemoet te komen, waarbij begonnen is met een klein hefwerktuig HLD300 dat over de vloeren kan rijden en het plaatsen van bouwdelen kan overnemen van de bouwvakarbeiders, die nu met een enkele lichte handbeweging, zonder krachtsinspanningen elementen tot 300 kg. feilloos op zijn plaats kunnen brengen. Resultaten behaald in 1982 In het najaar is gestart met de fabrikage van een prototype van een klein hefwerktuig HLDSO met een hefvermogen van 50 kg. Dit werktuig zal in de bouw gebruikt gaan worden bij het vervaardigen van tussenmuren. In 1982 is gereed gekomen een voorstudie met een rapport over het algemene krachtenspel in het te bezigen mechanisme van dit type hefwerktuig. Verder is in ontwikkeling een nieuw type autokraan HLD2000 met een hefvermogen van 2 ton. Dit werktuig zal o.a. bouwdelen van buiten de bouw feilloos nauwkeurig in de bouw kunnen monteren, doordat de bouwdelen via een zuivere horizontale en/of een zuivere vertikale lijn verplaatst kunnen worden. Publikaties in 1982 Geen. Nadat de oktrooien zijn vastgelegd zal er tot publikatie worden overgegaan in overleg met de firma, die de hefwerktuigen in produktie neemt.

93.

Verwachtingen voor 1983

Van de HLD300 en de HLD2000 zullen naar verwachting in begin 1983 prototypen in bedrijf komen en beproefd worden. Het ligt in de bedoeling de HLD300 en de HLD2000 op de internationale bouwbeurs "BAUMA" in MOnchen van 8 tot 14 april 1983 aan de Europese en Amerikaanse zakenwereld te tonen.

BUIN05

Bouwtechniek en Struktuur Bouwnijverheid Doelstelling Een analyse van de invloed van de technologische ontwikkelingen op de struktuur van de Bouwnijverheid. Het onderzoek maakt deel uit van het "Struktuuronderzoek Bouwnijverheid". Dit deelonderzoek wordt begeleid door een studiekommissie van de Stichting Bouwresearch, onder voorzitterschap van prof .ir. L.P. Sikkel. Onderzoekers: dr.ir. J.W.Wissema en ir. J.Benes. Resultaten behaald in 1982 Studie is voltooid. Publikaties in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 N.v.t.

BUIN06

Material Management Doelstelling Inzicht verschaffen in de mogelijke invloed van de invoering van Material Management op de organisatie van het bouwbedrijf en het bouwprojekt. Resultaten behaald in 1982 In januari 1982 is er een rapport verschenen voor intern gebruik: "Material Management in de bouw", dat een voorstel be vat voor verder onderzoek. Hierna heeft de SBR het onderzoek opgehouden door vooralsnog geen fondsen te willen verstrekken voor verder onderzoek.

94.

Publikaties in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 Vooralsnog is er niets te verwachten van dit onderzoek. De vakgroep BBU zal tezamen met Bedrijfskunde een afstudeeronderzoek starten.

BUIN07

Kommunikatie en Samenwerkingpatronen op de bouwplaats Doelstelling Onderzoek naar het funktioneren van groepen en van individuen op de bouwplaats. Ondertitel van het onderzoek is: "Rolspanningen op de Bouwplaats". Uit onderzoekresultaten van de studie-serie: "Relatie antwerp uitvoering" is gebleken dat de kommunikatie en de samenwerking tussen de bij de bouwuitvoering betrokken mensen vaak te wensen overlaat. De bedoelingen van de een zijn niet of onvoldoende bekend bij een ander en ze zijn vaak onvoldoende afgestemd op wat die ander vindt dat zou moeten gebeuren. Oorzaken die genoemd worden zijn: inefficient werken, verminderde motivatie, spanningen, ontevredenheid, onvoldoende informatie, onvoldoende kwaliteitsbesef. Getracht wordt te onderzoeken welke onduidelijkheden en konflikten er bestaan, waarom ze ontstaan en wat daaraan zou kunnen of zou moeten worden gedaan. Het onderzoek wordt in kontraktresearch verricht als promotieonderzoek door de Vakgroep Sociale Psychologie van de Vrije Universiteit. Budget circa f 300.000,- wordt gefinancierd door de Stichting Bouwresearch. Begeleiding van het onderzoek geschiedt door een studiekommissie van deze SBR; deelnemer uit onze vakgroep is prof.ir.L.P. Sikkel. Overige deelnemers: TH Delft, RU Leiden, VU Amsterdam, Bedrijfsleven. Onderzoekers zijn: Dr.E.van de Vliert en Drs.J.W.Hordijk. Resultaten behaald in 1982 Eind 1982 zal het concept eindverslag door onderzoekers aan de studiekommissie worden aangeboden. Publikaties in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 Definitief eindverslag zal als SBR rapport verschijnen. Een dissertatie aan de VU wordt voorbereid.

95.

BUIN08

Uitvoeringstijd Utiliteitsbouw Doelstelling Een onderzoel< naar: a. de fal
96.

BUIN09

Kostprijsberekening in de schetsplanfase Doelstelling In Nederland wordt sedert enkele jaren veel aandacht besteed aan en veel aktiviteit ontplooid om te komen tot een verbetering van de kostenkommunikatie. Een belangrijk onderdeel daarin is de kostenkommunikatie tussen opdrachtgevende instanties, ontwerpers en het uitvoerend bouwbedrijf die moet leiden tot een goedkeuring van het ontwerp en de aanneemsom. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is een klassifikatiesysteem. Enkele overheidsinstanties hebben hun keuze laten vallen op het Nl/Sfb-systeem. Ontwerpers en uitvoerende bouwbedrijven zullen zich hiernaar moeten richten; met name is dit reeds het geval in de ziekenhuisbouw en de woningbouw. Vooral voor het uitvoerend bouwbedrijf is het opleggen van dit systeem van verstrekkende betekenis, daar het vergaren van kosteninformatie op een geheel andere wijze in het bedrijf zal moeten plaatsvinden. De doelstelling van het onderzoek is na te gaan welke wijzigingen, aanpassingen nodig zijn voor het Nl/Sfbsysteem om dit hanteerbaar te maken voor het bouwbedrijf dat op de woningbouwmarkt opereert opdat er werkelijk van kostenkommunikatie sprake kan zijn. Resultaten behaald in 1982 a. Afstudeerrapport P. Beerts. Een onderzoek naar de invloed van de seriegrootte op de kosten van de woningbouw (december 1981). b. Aanvang vervolgstudie - een onderzoek naar de invloed van de seriegrootte op de indirekte kosten bij woningbouwprojekten. c. Voortzetting studie: onderzoek kostenrelatie bouwkundig antwerp technische installatie. Publikaties in 1982 Geen. Maatschappelijke dienstverlening Ir.A.J. Kooreman is lid van: de cie 837 van de SBR "Stapel Steigers" de cie A50 van de SBR "Systeem tussentijdse produktie-opname" de Vereniging van Bouwkostendeskundigen N. V.B.K. de S.T.U.B.E.C.O. de onderwijscie Bouwrecht, als vertegenwoordiger van de T.H.E. Verwachtingen voor 1983 Afronding studies ben c.

97.

BUINll

se van bouwen en wonen ( romotieonderDoelstelling Het onderzoek heeft tot doel de kosten van het bouwen en wonen als een integraal probleem in beschouwing te nemen~ Resultaten behaald in 1982 Tot nu toe werd over het studieverloop regelmatig gepubliceerd in Bouw, door de onderzoeker Drs. Tempelmans Plat. Voorts werd een artikel opgezonden naar Zurich om geplaatst te worden in IABSE-Periodica. Het onderzoek vordert gestaag. Publikaties in 1982 Zie W & MW onderzoekverslag. Verwachtingen voor 1983 Onderzoek wordt voortgezet.

BUIN12

Toekomstperspektief ambachten (deel: Bouwnijverheid) DoelsteHing In 1980 ontstond bij het Hoofdbedrijfschap Ambachten behoefte aan inzicht in het te verwachten beloop van de werkgelegenheid in het ambacht gedurende de komende tien tot vijftien jaar. Primaire aanleiding was de wens van de vakbeweging dat mensen en vooral jonge mensen die een opleiding volgen of zich laten omscholen tot een ambachtelijk beroep, de redelijke zekerheid dienen te hebben dat zij in dat beroep oak werk kunnen vinden en behouden. De toekomst van de ekonomische aktiviteiten en van de werkgelegenheid in het ambacht is de resultante van sociaal-ekonomische en van technologische ontwikkelingen. Uit overleg over deze problematiek met vertegenwoordigers van het Ministerie van Ekonomische Zaken bleek dat oak de overheid over dergelijke gegevens zou willen beschikken, met name toegespitst op de invloed van technologische ontwikkelingen op de inhoud van de beroepen in het ambacht en derhalve oak op de beroepsopleidingen. Gekonkludeerd werd dat onderzoek op korte termijn naar de toekomstperspektieven van de ambachten nodig is om op deze vragen een antwoord te kunnen. geven.

98.

Resultaten behaald in 1982 Om de probleemstelling, het onderzoek en de onderzoekmethoden op verantwoorde wijze uit te werken werd een voorstudie verricht door een voorbereidende kommissie, bestaande uit: Drs. P.G. Al Ministerie Ekonomische Zaken Mr. L.J. van der Ark Hoofdbedrijfschap Ambachten Dr.Drs. T. Huppes WHM vakgroep Sociologische Ekonomie RUG Prof. Dr. Th.C.M.J. Hoogleraar Alg.leer en Geschiedenis van de van de Klundert Ekonomie KHT. Drs. H.H.M. Peeters Ekonomisch Instituut van het Midden- en Kleinbedrijf Prof .Drs. H. A.M. Roos Hoogleraar Sociaal-Ekonomische vraagstukken van het Midden- en Kleinbedrijf KHT. Drs. A.C.S. Sars WHM, Vakgroep Ekonomie THE. Prof .Ir. L.P. Sikkel Hoogleraar Bouwkunde - uitvoeringstechniek THE. Ministerie Ekonomische Zaken. Drs. J.M.G. Verheyen Publikaties in 1982 Geen. Verwachtingen voor 1983 Het overleg binnen de kommissie en met Ministerie Ekonomische Zaken, resulteerde in een onderzoekvoorstel, bestaande ui t: a. Een gerichte studie, uit te voeren door RUG, onderzoeker Dr.Drs. T. Huppes - duur 15 maanden; kosten fl. 360.000,--. b. Een specifieke deelstudie, uit te voeren door Bakkenist, Spits en Co, onderzoek Prof.Dr.Ir. J.G. Wissema; kosten fl. 286.000,--; gericht op een aantal bouwambachten. c. Overige kommissie kosten fl. 54.220,--. Het onderzoek zal worden begeleid door een Stuurgroep onder voorzitterschap van Prof .Ir. LP. Sikkel THE. Het voorstel tot de uitvoering van dit onderzoek werd najaar 1982 ingediend bij de Staatssekretaris van het Ministerie van Ekonomische Zaken; opdracht tot onderzoek wordt verwacht begin 1983.

BUIN13

Uitvoeringstechniek van goedkope woningbouwprojekten in ontwikkelingslanden. Doelstelling Tijdens het verblijf van ir.P.A.Erkelens in Kenia is gebleken dat de kennis van construction management bij de low-cost housing projekten zeer minimaal is. Veel geld en tijd gaan verloren door inadekwaat antwerp, materiaalgebruik en uitvoering. Dit onderzoek is een voortzetting van onderzoek uitgevoerd in Kenia. Het onderzoek is gericht op methoden en technieken om de uitvoering van low- cost housing projekten beter te Iaten verlopen.

99.

Resultaten behaald in 1982 Zie publikatie lijst en voorts twee afstudeerrapporten o.l.v. de vakgroep BBU tot stand gekomen. Jos v.d. Bersselaar: Onderzoek naar de voorwaarden voor het funktioneren van een lokale vestiging van een Nederlands raadgevend ingenieursburo in een ontwikkelingsland. Rob de Koning: Projekt voorbereiding van buitenlandse bouwprojekten. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties P.A. Erkelens, Monografie: Uitvoeringstechniek in ontwikkelingslanden nr. 7006. Eindhoven, THE vakgroep BBU, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten P.A. Erkelens, Experiences with low- cost housing in Kenya. Voordracht gehouden tijdens seminar "Klimaat-Habitat-Kultuur", 31 maart - 2 april 1982 te Eindhoven. Maatschappelijke dienstverlening Geen Verwachtingen voor 1983 Afronding van de eerste fase van het onderzoek. BUII\!14

Scenario's Woningbouw DoelsteUing Het met behulp van de scenario-techniek trachten een inzicht te krijgen in de verschillende wijzen waarop de Nederlandse (woning)bouw zich zou kunnen ontwikkelen. Resultaten behaald in 1982 1- Door het ministerie van Ekonomische Zaken werd subsidie verleend tot 50% van de onderzoekkosten; de overige 50% wordt gefinancierd door de Stichting Bouwresearch; totaal goedgekeurd budget fl. 430.000,--.

100.

2- De studiecommissie startte in januari 1982, onder voorzitterschap van Prof .ir.L.P.Sikkel, met het onderzoek. Als onderzoekers/rapporteurs werden aangezocht: Prof. ir. A. van Randen (THO), Prof. dr. ir. J.G. Wissema (Interfakulteit Bedrijfskunde), ing. K.H. Dekker (adviesburo ARO). 3 Eind 1982 waren verschillende hoofdstukken van het onderzoek voorlopig afgerond, te weten: - algehele onderzoekopzet - onderzoek methodiek - formuleren diverse scenario's - vaststellen bouwwijze-strategieen - bepaling referentieprojekt. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties Geen Verwachtingen voor 1983 Verwacht wordt dat de studie einde 1983/begin 1984 kan worden voltooid, waarbij de volgende hoofdstukken worden beschreven: het kostenrekenmodel de kostenberekening van het referentieprojekt, peildatum 1982 de kostenberekeningen voor de strategieprojekten, peildata 1982 de mogelijke 'tweede-orde-effekten' op de kostenverwachtingen in 1992. Eindrapportage, konklusie, aanbevelingen. BUIN15

Produkti vi tei tsfaktoren Bouwni j verhei d Doelstelling Een onderzoek naar de aard en hoedanigheden van verschillende produktiviteitsfaktoren in de Bouwnijverheid, om te komen tot mogelijke aanbevelingen voor produktiviteitsverbeteringen. Resultaten behaald in 1982 De opdracht van het onderzoek, waarvoor de aanbieding werd gedaan in januari 1982, werd door het Ministerie VRO verleend in september 1982. Voor het onderzoek werd een onderzoeker in tijdelijke dienst aangesteld van de THE.

101.

Kontraktsom voor het onderzoek bedraagt fl. 98.7 66,--. Door het ministerie wordt een begeleidingskommissie voor bewaking budget en begeleidingsonderzoek vastgesteld. Oeelnemers: MVRO, EIB, AUBB. Publikaties in 1982 Geen

Maatschappelijke dienstverlening Prof.ir.L.P. Sikkel: is lid van de "Stuurgroep Bedrijfstechnische Research" van de Stichting Bouw Research is onafhankelijk voorzitter van de projectgroep "Faciliteiten Nieuwe Werknemers" van de SER/COB, die het onderzoek van die naam begeleidt dat wordt uitgevoerd door GTIP te Nijmegen. Het onderzoek wordt gefinancierd door de Ministeries van Sociale Zaken en van Ekonomische Zaken; budget + f.850.000,=. Dit onderzoek is gestart in 1980 en zal in 1984 voltooid zijn. treedt op als voorzitter van de Bestuurscommissie Contacten Bedrijfsleven van de T.H. E., welke kommissie tot doel he eft via het Transferbureau kennisoverdracht te bevorderen in de richting van de Kleine en Middelgrote ondernemingen; uit de kontakten die daarbij gelegd worden ontstaat in vele gevallen kontraktresearch voor de T.H.E. is voorzitter van de werkgroep "Construction Management" van de IABSE (= International Association for Bridge and Structural Engineering), welke werkgroep de opdracht heeft tot kenniskommunikatie op internationaal terrein binnen het vakgebied van de bouwvoorbereiding en uitvoering. Zij doet dit door het organiseren van workshops, colloquia, symposia en kongressen en door publikaties in het officii:He orgaan van deze internationale ingenieursorganisatie. Het onderzoek "Health and Safety in Construction 11 is uit deze akti vi tei ten voortgekomen is bestuurslid van de "Stichting Arbeidstechnisch onderzoek Bouwnijverheid" (S.A.O.B.)

Verwachtingen voor 1983 In de eerste helft van 1983 zal het onderzoek worden afgesloten.

102.

IVAKGROEP:

BBU - BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING

11. KODE:

I

BUIN01

BUIN02

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

:3. TITEL:

Bouwmetrologie

Het ontwikkelen van een rekenmodel van de samenhang tussen gebouwdelen

14. PROJEKTLEIDER:

Ir. P. Erasmus

Ir. P. Erasmus

1

I

i

5. TIJDBESTEDING:

Sikkel Erasmus Van Hoof Van Asten Van Hoek

6. AANV ANG/Ell\IDE:

1980- 1984

1981- ?

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering kontrakt financiering

opslagfinanciering

8. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenJ. reiskosten bui tenl. 9. KONT AKTEN:

150 350 690 1390 150

1982

1983

1500 200 2500

2000 300

2500 3000

1984

1982

1983

1984

600 2500

500 500

500 500

500 500

St. Bouwr. Overlegorg. Bouwmetrologie; S.A.O.B.; C.D. V.; Zweedse Bouwc. div. buro's, instellingen en aannemingsmaatschappijen.

103.

50 150 50 20

Sikkel Erasmus Erkelens Van Hoek

TH Delft, Afd. Civiele Techniek, vakgroep civ. Bdk en rekencentrum.

VAKGROEP:


1. KODE:

BUIN03

BUIN04

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Health and Safety at work

Bekrachtigd heffen

4. PROJEKTLEIDER:

Prof. ir. L.P. Sikkel

Ing. H. van Heiden

5. TIJDBESTEDING:

Sikkel

6. AANVANG/EINDE:

1981-?

1981-?

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering


B. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl. 9. KONTAKTEN:

140

Sikkel Van Heiden Van Hoek

50 600 20

1982

1983

1984

1982

1983

50 100 1000 7000

100 100 3000 1000

50 100 1000 7000

2000 200 1300

1000 200 1000 800

Diverse Universiteiten en Hogescholen en Bedrijven op internationaal nivo.

104.

1984

THE afd. BAS; Nelissen Bouwbedrijf B.V.; Mulder Beheer BV; Eiksbouw BV; Bredero; Durox.

AKGROEP:


• KODE:

BUIN06

BUIN07

• STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

Material Management

Kommunikatie en Samenwerkingspatronen op de bouwplaats

.1

I

TITEL:

i

q. PROJEKTLEIDER:

Ir. Benes Prof. Polak (S.B.R.)

5. TIJDBESTEDING:

Erkelens

Drs. Hordijk (V.U. Asd.) 50

1

60

Sikkel

I

I

i

6. AANV ANG/EII\JDE:

1978 - doorlopend

1982- 1984

7. FINANCIERING:

kontraktfinanciering


B. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl.

1982

1983

1984

250

250

250

9. KONTAKTEN:

St. Bouwresearch·, BouwbedriJ·ven

105.

1982

s.B.R.,•

1983

1984

..

TH Delft·' R U Le1"den·' V.U. Asd.; Bedrijfsleven; Vakorganisaties in werkgroepverband

VAKGROEP:


1. KODE:

BUIN08

BUIN09

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Uitvoeringstijd Utiliteitsbouw

Kostprijsbepaling in de schetsplanfase

4. PROJEKTLEIDER:

S.B.R. - S.A.O.B

Ir. A.J. Kooreman

5. TIJDBESTEDING:

Erkelens

6. AANVANG/EINDE:

1978- 1982

1978- 1983

7. FINANCIER lNG:


opslagfinanciering


1982

10

1983

50 S.B.R.

100 50 85

Kooreman Erkelens Van Hoek

1984

1982

1983

30

150 300

1984 300 1000

Cie. C.l7 van de Stichting Bouwresearch; afgestudeerden in bedrijfsleven; Min. v. V.R.O, S.A.O.B.

106.

VAKGROEP:


1. KODE:

BUIN12

BUIN13

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Toekomst perspektief ambachten

Uitvoeringstechniek van goedkope woningbouwprojekten in ontwikkelings-landen.

Prof. Ir. L.P. Sikkel

Ir. P.A. Erkelens

.4. PROJEKTLEIDER:

50

5. TIJDBESTEDING:

Sikkel

6. AANVANG/EINDE:

1982- 1985

1982- 1985

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

8. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl. 9. KONT AKTEN:

1982

1983

100

Erkel ens

1984

1982

1983

1984

50 50

100 200

100 200

5200 RijksrJniversiteit Groningen.

107.

Bouwcentrum; Un.van Nairobi; Uni van Suriname; British Building Research Establishment.

VAKGROEP:

BBU ;.. BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING

1. KODE:

BUIN14

BUIN15

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Scenario's woningbouw

Produktiviteitsfaktoren Bouwnijverheid

4. PROJEKTLEIDER:



5. TIJDBESTEDING:

Sikkel

6. AANVANG/EINDE:

198'2-1984

1982-1983

7. FINANCIERING:

kontrakt overheid/SBR



1982

9. KONT AKTEN:

THO; Interfaculteit Bedrijfskunde; S.B.R.; Shell; Bouwbedrijven; Stawon; Min. van E.Z.; Min. van V.R.O.

100

1983

1984

Totaal ± 430.000,--

108.

Sikkel Van der Heyden

1982

1983

80 400

1984

totaal 98.766,-Min. van V.R.O.; E.I.B.; A. V.B.B.; Bouwbedrijven; Architekten- en adviesorganisaties; toeleveringsbedri jven.

BKO

-

VAKGROEP KONSTRUKTIE

-

Gedrag voorgespannen beton zonder aanhechting (V.Z.A.) (afgerond)

PROJEKTEN: KOINOl KOIN02

Het dimensioneren van skeletkonstrukties

KOIN03

Het kruipgedrag van Beton

KOIN04

Sterk gekromde schalen

KOINOS

-

Lichte draagkonstrukties

KOIN06

-

Korrosie

KOIN07

Onderzoek naar de buitenhuid van materialen

KOIN08

=werkgroep INTR04

KOIN09

Toepassingsmogeli jkheden van zwavelbeton

KOINlO

-

Toepassing staal in de woningbouw

KOINll

Betonmechanica

KOIN12

Koudgevormde profielen

KOIN13 KOIN14

Onderzoek naar de eigenschappen van Ferrocement (GACET) en de toepassing hiervan bij het ontwikkelen van konstruktie-elementen Bamboe vakwerkspanten

KOIN15

Voorgespannen . liggers

KOIN16

-

KOIN17 KOIN18

Voegen tussen prefab-elementen (afgerond) Sandwichpanelen (afgerond)

-

KOIN19

lmplosie onderzoek pijpleidingen Vergelijkend onderzoek filtersystemen in beschermde onderkomens

KOIN20

-

Verbindingen

KOIN21

-

Schijfwerking (hout)

109.

BKO

KONSTRUKTIE

KOII\!02

Het dimensioneren van skeletkonstrukties Doelstelling Het opstellen van eenvoudige regels en formulas voor het vaststellen van de afmetingen van konstruktie-elementen, die bij skeletkonstrukties in gewapend beton en voorgespannen beton worden toegepast. Resultaten behaald in 1982 Afstudeerverslagen Vos A. en Flipse C. Trekproeven op gewapend beton. J.C.J. Bertels: Het ontwerpen van gebouwen met geprefabriceerde betonnen vloerdragende gevelelementen. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties J.W. Kamerling en H.J. Fijneman, Onderzoek holle prefab. vloerplaten. In opdracht van Beton Son, 1980. J.W. Kamerling en H.J. Fijneman, Onderzoek naar de stabiliteit van een betonnen systeemgebouw. In opdracht van Symbion Holding B.V., 1981. J.W. Kamerling en H.J. Fijneman, Onderzoek naar het draagvermogen van holle prefab. vloerplaten. THE-BKO, december 1982. · J.W. Kamerling, De scheurwijdte bij op zuivere trek belaste gewapend beton prisms's. THE-BKO, juli 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Voordracht J.C.J. Bertels voor STUPRE:: Dragende Gevelelementen, 1982. Maatschappelijke dienstverlening Prof. Ir. J.W. Kamerling is: lid van de redaktieraad van het tijdschrift "Cement" voorzitter van de KIVI werkgroep "schoorsteenbouw" sektie utiliteitsbouw K105.

110.

lid CiCind: Comit6 International des Chemin6es lndustrielles lid Studie cie 524 "Technische Eisen Dakplaten" lid CUR-VB commissie A26 "Betonmechanica" lid CUR-VB commissie AVC "Algemene Voorschriften Commissie" voorzitter CUR-VB commissie X "Voorschriften Gewapend Beton" lid CUR-VB commissie IV "Voorschriften Gespannen Beton" lid Stuvo Studiecel 88 nopslag van tot vloeistof gekoelde gassen". Jr. H.J. Fijneman is: secretaris van de CUR-VB commissie C43 "Voegen in geprefabriceerde vloeren". Ir .J.Siebelink is: gekommitteerde van de HTS- Den Bosch; lid van de Examencie. Betonkonstrukteur B. V.

Verwachtingen voor 1983 Onderzoek vloerdragende gevelelementen J.C.J. Bertels. Voortzetting trekproeven op gewapend beton.

KOIN03

Het kruipgedrag van beton Doelstelling Het verklaren van het verschil in kruipgedrag tussen beton vervaardigd met hoogovencement en beton vervaardigd met portlandcement op basis van de mikrostruktuur van de betreffende cementsoorten, te bepalen aan de hand van metingen naar: de hydratiegraad der cementsoorten de waterdampadsorbtie de porienverdeling de kruip en de krimp van dunwandige holle cylinders DT A-metingen TMS-derivatie metingen. Resultaten behaald in 1982 Na vele voorloopprogramma's worden de definitieve krimp- en kruipmetingen ingezet, welke januari 1983 gereed zullen zijn. Het apparaat voor de waterdampadsorbtiemetingen kwam gereed, werd geijkt en wordt nu gebruikt in samenhang met de definitieve kruip- en krimpmetingen. Na literatuuronderzoek werd de TMS-methode verder ontwikkeld en is thans gereed om te worden gebruikt in samenhang met de definitieve krimp- en kruipmetingen.

Ill.

Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties H.H. Willems, Bepalen van silicaatstrukturen van een cementsteen door TMS derivatisatie. Eindhoven, THE-Afd. Bouwkunde, groep Materiaalkunde, ML 82-2, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Geen Maatschappeli j ke dienst ver leni ng Prof. P.C. Kreijger is lid van de redaktieraad van de tijdschriften "Materials and Structures" en "Durability of Building Materials". Tevens is hij lid van de het College International des sciences de Ia construction, van de programmacie St. PDOB, van de RILEM (Reunion International des Laboratoires d'Essais et de Recherches sur les Materiaux et la Construction)-Cie 31-PCM, van de CUR VB voorschriften cie. 15 en van de Beleidscie. Bouwkunde NNI. Verwachtingen voor 1983 Het onderzoek zal leiden tot een dissertatie in 1983 bij de verwachte promo tie van Ir. H. H. Willems.

KOIN04

Sterk gekromde schalen Doelstelling Het spannings- en vervormingsgedrag van bochten in pijpleidingen te beginnen bij 3D-bochten en grater, is zowel theoretisch als experimenteel uitgebreid onderzocht. Goede praktijkbenaderingsmethoden zijn hiervoor ontwikkeld en worden gebruikt. Voor sterker gekromde bachten, kleiner dan 3D-bochten, zijn enkel empirische beproevingsresultaten voor kleine diameters bekend (raffinaderij pijpleidingen). Door schaalvergroting in de olie-industrie worden tegenwoordig 3D-bochten ook voor grate diameters gevraagd en toegepast.

112.

Onze kennis omtrent spanningen en vervormingen van de sterkgekromde bochten heeft daarmee geen gelijke tred gehouden en verkeert nog in het empirische stadium. Het ontwikkelen, systematiseren en toepassingstoegankelijk maken van de benodigde kennis inzake spanningen en vervormingen in stark gekromde bochten en zo mogelijk, sterk gekromde toroide schalen in het algemeen, zijn het doel van het onderzoek. Het onderzoek is begonnen met een inventarisatie van de bekende methoden en onderzoeksresultaten van minder sterkgekromde bochten 30-bochten. Eerst wordt getracht langs analytische weg inzicht in spanningsopbouw en vervormingspatroon te verkrijgen. Dit inzicht zal vervolgens met de eindige elementen methode gekwantificeerd worden. Tenslotte zal een experimentele verifikatie van de theoretische en numerieke modellen het onderzoek dienen af te sluiten. Het onderzoek richt zich in eerste instantie op dunwandige bochten, echter dikkere wanden zullen ook in het onderzoek betrokken dienen te worden, alsmede naast zuiver elastisch materiaalgedrag, ook zuiver plastisch materiaalgedrag. Resultaten behaald in 1982 Literatuur recherche Analytische studie Publikaties in 1982 Geen. Maatschappelijke dienstverlening Prof.dr.ir.H.S.Rutten is: voorzitter NNI-cie "Namen en Symbolen voor Grootheden" lid van de commissie "ONRI" en wetenschappen.

Verwachtingen voor 1983 In 1983 moet het analytisch onderzoek afgerond worden. De weerslag hiervan zal in een eerste publikatie betreffende dit onderzoek worden ondergebracht. In 1983 zal ook het numerieke onderzoek ter hand worden genomen. Resultaten hiervan worden niet voor 1984 verwacht.

KOIN05

Lichte draagkonstrukties Doelstelling Ontwikkeling van nieuwe konstruktieprincipes met een zo gering mogelijk materiaal- en energiegebruik en met toepassing van eenvoudige, ekonomische fabrikage- en produktiemethoden.

113.

Resultaten behaald in 1982 Ontwerp en realisatie van een mobiele lichte draagkonstruktie ten behoeve van de Dokumenta in Kassel. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen. Oktrooien Geen Overige vakpublikaties J.Brinkhuis, E.Nelissen, W.J.J.Huisman, Sandvich V-dak; antwerp van pluimvee stallen voor export, THE-rapport 1982. W.J.J.Huisman, Rapport seminar Iichte draagkonstrukties 1981 - 1982. 20 studenten, THE-rapport 1982.

Overige wetenschappe!ijke aktiviteiten W.J.J.Huisman, Featuring design of a mobile roof and development of an allied double-layer pneumatic stabilised membrane structure with independent outer and cable-supported inner skin. Lezing gegeven te Argentinii:h International Congress of Non-Typical Structures I.A.S.S. September 1982. W.J.J.Huisman, Physical and geometrical non-linear behaviour of an pneumatic stabilised circular-cylindrical membrane cushion. Argentinie, I.A.S.S. congress of Non-Typical Structures. September 1982. W.J.J. Huisman, Economic aspects of membrane structures. Gastcollege voor docenten gegeven aan: Universidad Nacional de Buenos Aires Universidad de Belgrade Universidad Nacional de Mar del Plata Argentinie: Buenos Aires en Mar del Plata, sept. 1982. W.J.J. Huisman, A Dokumenta 7 event 1982. Gastcollege voor docenten gegeven aan: Uni versidad Nacional de Buenos Aires Uni versidad de Belgrade Universidad Nacional de Mar del Plata

114.

W.J.J.Huisman, Educational aspects of an intensive seminar on lightweight structures • Gastcollege gegeven voor docenten van: Universidad Nacional de Buenos Aires Universidad de Belgrade Universidad Nacional de Mar del Plata W.J.J.Huisman, System building in pneumatics. World Congress on Pneumatic Structures I.A.S.S., Argentinie, 1982. W.J.J.Huisman, Berekening geometrie van een koepelkonstruktie. THErapport 1980. Maatschappeli j ke dienst ver lening Ir.W.J.J.Huisman is lid van de RILEM. Verwachtingen voor 1983 Voortzetting onderzoek.

KOIN06

Korrosie Doelstelling Om een goede voorspelling te doen t.a.v. het gedrag van het oppervlak van een staalkonstruktie in de praktische situatie is het nodig dat er enerzijds een klassificering van de korrosie-belasting van de grond komt, anderzijds een betrouwbare voorspelling gedaan kan worden t.a.v. het korrosiegedrag van dit oppervlak bij een gegeven korrosiebelasting. Er ontbreekt nog veel aan deze kennis, terwijl het ekonomisch belang groot is. Dit projekt heeft tot doel deze kennis te ontwikkelen. Resultaten behaald in 1982 Ontwikkeling van apparatuur. Publikaties in 1982 Geen Verwachtingen voor 1983 Voortgang van dit onderzoek wegens gebrek aan personele middelen gering.

ll5.

KOIN07

Onderzoek naar de buitenhuid van materialen Doelstelling 1. Bepaling struktuur, samenstelling en eigenschappen van de buitenhuid van bouwmaterialen in toegepaste produktvorm i.v.m. de aantastingsmogelijkheden van deze materialen. 2. Onderzoek naar het elektrisch en magnetisch gedrag van bouwmaterialen en de ionenuitwisseling hiervan met die in de Iucht, van belang voor de fysiologische gezondheid van wezens (evenals door vrijkomende gassen bij ontleding, radioaktieve straling en ev. uitloging van zware metalen). 3. Onderzoek naar de psychologische beinvloeding van mensen door soort materiaal, textuur, vorm, kleur en belichting; ontwikkeling van meetmethodieken hiervoor. 4. Bijhouden en afwikkeling van ekologische aspekten van materia1en. Resultaten behaald in 1982 Een publikatie over samenstelling en eigenschappen van de buitenhuid van beton kwam gereed evenals een nieuw kollegediktaat Matk. III Duurzaamheid en bouwschade, dlA-Algemeen. Voor de St PDOB werd een kursus over duurzaamheid georganiseerd (23, 24 en 25 novemver 1982 te Delft). Lezingen werden op verzoek gehouden in Lissabon en Brussel. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties P.W.de Haar, P.C.Kreijger en P.D.Steyart, - CUR-rapport nr. 110: Reparaties van betonkonstrukties deel 3 - Reparatie en bescherming door middel van kunstharsen, oktober 1982, 80 pag. P.C. Kreijger, C. Sonnerbren en E.M. Theissing, Alternatieven voor cement, portlandcement en merge!. In: Polytechnisch Tijdschrift Civiele Techniek, 37 (1982) 11-14. (Oak opgenomen bij INTR04, pag.11) P.C. Kreijger, Introduction to section II (Methods of evaluating performance against criteria). Proc. of the 3rd ASTM/CIB/RILEM Symposium "Performance concept in Building", val. 2 p. 111-8, Lissabon, 28 maart -2 april1982.

Oktrooien Geen

116.

Overige vakpublikaties Geen Overige wetenschappelijke aktiviteiten P.C. Kreijger, Algemene aspekten van duurzaamheid. Cursus St. PDOB Duurzaamheid van steenachtige materialen (in bouwkonstructies). Eindhoven, THE, vakgroep BKO, 23 t/m 25 november 1982. P.C. Kreijger, Rapport ML82-1, Verslag Symposium "Performance concept in building", Lissabon, 1982. Maatschappelijke dienstverlening Prof. ir. P .C. Kreijger is: lid CRV-VB voorschriften commissie no. 15 voorzitter Stichting Bouwresearch Cie Duurzaamheid Kunststoffen. Verwachtingen voor 1983 Een TAP-medewerker zal voortgaand onderzoek verrichten t.a.v. doelstelling 1, het definitieve programma dient nader met de betroffene te worden uitgewerkt. Kontakt heeft plaatsgevonden met Universiteit Bratislava betreffende doelstelling 2, met name t.a.v. het uitvoeren van metingen met de hier ontwikkelde elektrische veldmeter en de in ontwikkeling zijnde luchtionendetektor.

KOIN09

Toepassing van uit afvalstoffen gemaakte bouwmaterialen -toepassingsmogelijkheden van zwavelbeton Doelstelling Het gebruik van afvalstoffen als toeslagmateriaal voor beton waarbij als bindmiddel i.p.v. cement andere in aanmerking komen zoals b.v. zwavel, gips, kunstharsen etc. Met behulp van genoemde samenstellingen te komen tot produkttoepassingen. Resultaten behaald in 1982 Het eindrapport "zwavelbeton" t.b.v. het kontractresearch voor Min. VRO kwam gereed. Onderzoek naar het uitspoelen van zware metalen uit afvalstoffen bleek aanmerkelijk minder het geval bij gebruik van cement als bindmiddel dan wanneer hiervoor zwavel was gebruikt. Inleidend onderzoek werd verricht aan de kombinaties zwavel-houtmot, zwavel-industrieslib en cement-industrieslib, allen in de vorm van afstudeeronderzoeken ui tgevoerd.

117.

Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties J.J. Hardon, Onderzoek naar de toepassingsmogelijkheden van zwavelbeton (12cp) in opdracht van Min. VRO, 1982. Oktrooien Geen Overige vakpublikaties G.H.Daams, Onderzoek naar de toepasbaarheid van baksteenpuin als toeslag en gemodificeerd zwavel als bindmiddel- Rapport M 82-4, november 1982, 118 pag. Overige wetenschappelijke aktiviteiten P.C. Kreijger, Energie en milieu-aspekten van beton. Belgische betongroepering, 2e Belgische Betondag "Beton en de energiekrisis", 7-10-'82. P.C. Kreijger, L'energie, l'environnement et le beton, 1982, p. 24 - 47. Maatschappelijke dienstverlening Prof. ir. P.C. Kreijger is voorzitter van de stuurgroep "Three Countries Project Demolition, re-use and dismantling of concrete", lid van de RILEM Technische cie. 37 DR en de CUR-cie 818 en 829. Verwachtingen voor 1983 Verder onderzoek aan de kombinaties zwavel-hout, zwavel-industrieslib, cement-industrieslib en zwavel-fijn puinbeton tot poreuze produkten.

KOIN10

Toepassing staal in de woningbouw Doelstelling Ontwikkeling van en onderzoek naar een mogelijke toepassing van een ekonomische en technisch verantwoorde stalen drager uit dunne gezette staalplaat. Dit speciaal voor een industrieel te vervaardigen waning ten behoeve van de volkswoningbouw.

118.

Resultaten behaald in 1982 In 1982 is een antwerp gemaakt voor een stalen drager, waar een voorstel voor een stalen dragersysteem zeer goed in toegepast kan worden. De resultaten van dit vooronderzoek zijn neergelegd in een verslag. Dit verslag is de in het volgende punt genoemde overige publikatie. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties J.O. Bats en A.P. Thijssen, Stalen drager I. Eindhoven, THE - BKO, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Geen Maatschappelijke dienstverlening Ir.J.O.Bats is: lid vakcornmissie Bouwkunde van het L.O. lid NNI-commissie 35173 "Agrarische Bedrijfsgebouwen".

Verwachtingen voor 1983 Verwacht mag worden dat in 1983 het verdere onderzoek in samenwerking met het bedrijfsleven geheel of gedeeltelijk in de vorm van kontraktresearch zal plaatsvinden. Belangstelling hiervoor is bij het bedrijfsleven duidelijk gebleken.

119.

I KOINll

Betonmechanica Doelstelling Bij het bepalen van de rotatiekapasiteit van liggers en platen belast op buiging in kombinatie met dwarskracht speelt het meerassig gedrag van beton een grote rol. Met name de vorm van de spannings-vervormingsdiagrammen, alsmede het "post-peak" gedrag van beton onder meerassige belasting zijn van belang. Bij voldoende rotatiekapasiteit worden alle reserves in een konstruktie gebruikt; bij het beoordelen van de veiligheid van een konstruktie speelt de rotatiekapasiteit dus een grote rol. Resultaten behaald in 1982 Onderzoek invloed dwarskracht op rotatiekapaciteit van gewapend betonnen liggers met beugels. In het afgelopen jaar is een aanvang gemaakt met de uitvoering van meerassige proeven. De modelvorming t.a.v. de theorie vordert goed. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen. ' Oktrooien Geen Overige vakpublikaties J. Rijk, Verslag van een onderzoek naar de invloed van de dwarskracht op de rotatiekapaciteit van gewapend betonnen liggers met beugels. THE-BKO, juni 1982.

Overige wetenschappelijke aktiviteiten B.W. v.d. Vlugt, Construktieve aspecten van Beton in de Woningbouw. lezing bij uitreiking van de Cembureau Prijs, november 1982. B.W. v.d. Vlugt, Eurocodes staan voor de deur. lezing op de Betondag, november 1982. Maatschappelijke dienstverlening Ir.J. van Mier is lid van de RILEM 53MTC "Multiaxial testing of concrete".

120.

Prof. ir. B. W. van der Vlugt is: bestuurslid Stichting CUR-VB hoofdredakteur van het tijdschrift Cement voorzitter van de CUR-VB commissie A26 "Betonmechanika" lid van de Programma Advies Raad van TNO-IBBC lid van de beleidscommissie Bouwkunde van het NNI lid van de Raad van Arbitrage voor de bouwbedrijven in Nederland voorzitter Algemene Voorschriften Commissie van de CUR-VB vertegenwoordiger van Nederland in de EUROCODE werkgroep EC 2 voorzitter van de Nederlandse Delegatie voor ComitES Euro-International du Beton (C.E.B.)

Verwachtingen voor 1983 Afronden 2D en 3D-proeven, uitwerken theorie. Afronden 3D-onderzoek.

KOIN12

Koudgevormde profielen Doelstelling Voor de toepassing van koudgevormde profielen is het van belang dat het gedrag rekenkundig kan worden voorspeld. Enerzijds met voldoende nauwkeurigheid, anderzijds op een, voor de praktijk hanteerbare wijze. Het gedrag wordt in belangrijke mate bepaald in het z.g. bovenkritische gebied, waarbij in de geplooide toestand gedeeltelijk plastificering van onderdelen optreedt. Het onderzoek is verdeeld in een aantal probleemstellingen: a. meewerkende breedte b. werking van verstijvingen c. krachtinleidingen d. initUHe afwijkingen e. rekenregels voor de berekening van stalen dakplaten Resultaten behaald in 1982 T.a.v.: a. De resultaten van een proevenserie zijn vastgelegd in een drietal tussenrapporten. De uitwerking van de resultaten t.b.v. het eindverslag is grotendeels gereed. c. Het literatuurverslag en vooronderzoek is gereed. e. Aan de hand van a. was het mogelijk enkele rekenregels op te stellen. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen

121.

Overige wetenschappelijke publikaties A.J. van Neste, Berekening van stalen dakplaten. Bouwen met staal, 56 (1982) 26-31. Oktrooien Geen Overige vakpublikaties A.J.C. Keulers, Literatuurverslag deel I: Inleiding tot de berekening van koudgevormde profielen. THE-BKO. Eindhoven, BKO, 1982. A.J.C. Keulers, Web-crippling tests and a comparison of the results with the provisional ECCS recommendations (80-02-15). THE-BK01982. A.J.C. Keulers, Overzicht van de literatuur betreffende krachtsinleiding in koudgevormde profielen, speciaal in trapeziumvormige dakplaten. THE-BKO. D. Madry, Effective width of steel compression elements. Verification of an approximate formulae and results of measurements on wave formation. THE-BKO, 1982. A.J. van Neste en F. van Pelt, Effective width of steel compression elements. An evaluation of some calculation methods and vibration tests. THE-BKO. THE, 1982. A.J. van Neste en D. Madry, Effective width of steel compression elements. Verification of an approximate formulae for the calculation of the effective width of cold-formed sections subjected to bending. THE-BKO. 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Geen Maatschappelijke dienstverlening Prof. ir. A.J. van Neste is: voorzitter van het Staalbouwkundig Genootschap (S.G.) lid van de Raad van Bestuur van het Staalcentrum Nederland (S.N.) bestuurslid van de Nederlandse Groep van de International Association for Bridges and Structural Engineering (I.A.B.S.E.) lid van de Technische Commissie van het Staalbouwkundig Genootschap voorzitter van de werkgroep SG-TC-19 lid van de werkgroep SG-TC-16 corresponderend lid van de European Convention for Constructional Steelwork (E.C.C.S.- T.C. 7) lid redaktieraad tijdschrift Bouwen met Staal ir .F. van Pelt is:

voorzitter CUR-VB commissie 48 - TC 10.2; lid CUR-VB commissie 15- TC 10.

122.

Verwachtingen voor 1983 T.a.v. a. eindverslag van de proevenreeks. T.a.v. b. en c. verslag van het onderzoek op deze onderdelen. KOIN13

Onderzoek naar de eigenschappen van Ferrocement (GACET) en de toepassing hiervan bij het ontwikkelen van konstruktie-elementen Doelstelling Onderzoek naar eigenschappen van Ferro-cement. Ontwerp en onderzoek Ferro-cement voor wanden vloerplaat konstrukties. Resultaten behaald in 1982 Rapportage Dogbane beproeving. Rapportage theoretisch- en werkelijk gedrag van een holle W-ligger met spanwijdte van 4800 mm. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties K.B. Lub , Theoretisch en werkelijk gedrag van een holle W-ligger met een overspanning van 4800 mm. Eindhoven, THE-BKO, dec. 1982. K.B. Lub, Theoretisch en werkelijk gedrag van Dogbanes vervaardigd van Ferro-cement. Eindhoven, THE-BKO, mei 1982. K.B. Lub, Gedrag van een dunwandige holle ligger met rechthoekige doorsnede BKO 6-1. Eindhoven, THE-BKO, 1981. Overige wetenschappelijke aktiviteiten K.B. Lub, Bepaling sterkte, stijfheid, scheurafstand, scheurwijdte van een element samengesteld uit Ferro-cement. Lezing gegeven in juni 1982 te Parijs, Rilem Cie. vergadering. Maatschappelijke dienstverlening Ir. K.B. Lub is lid van de RILEM cie 48 FC Ferro Cement.

123.

Verwachtingen voor 1983 Voorbereiden, opzetten en uitvoeren van een onderzoek naar vezelversterkt beton, en beproeven van een vezelversterkt voorgespannen dakligger of vloerplaat.

KOIN14

Bamboevakwerkspanten DoelsteUing a. Fundamenteel onderzoek naar de samenhang tussen "creep and recovery" in buig-druk-trek-schuif en de samenstelling van de eel. b. Praktisch onderzoek naar sterkere en stijvere spanten. c. Onderzoek naar de overdracht van kennis van hier naar dorpelingen in bamboe-streken. d. Trainen van stagiaires van laboratoria uit ontwikkelingslanden. Resultaten behaald in 1982 a. Meten van kruip in buiging. b. Gereed komen van "Bamboo", een Engelstalige handleiding voor ontwikkelingswerkers, tweede sterk verbeterde druk. c. Bijna gereed komen van de handleiding "Bamboo trusses". d. Groot deel van een onderzoekplan voor 1983-86 klaar gekregen, met het bijbehorende begin van interafdelingswerkgroep en subsidie-aanvrage. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties J.J.A. Janssen, Bamboo, a series of articles on the use of bamboo in building structures. Eindhoven, THE Cica, 1982, tweede druk. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Dr. Ir. J.J.A. Janssen is lid van de bamboegroep IUFRO en korrespondent van de Bamboo Newsletter.

N~derlands

Maatschappelijke dienstverlening Dr. ir. J.J.A. Janssen is lid van I.T.D.G.-Londen en SICA-THE.

124.

Verwachtingen voor 1983 a. Meten van kruip enz. b. Subsidie krijgen, werkgroep oprichten.

KOIN15

Voorgespannen LUggers Doelstelling Praktisch onderzoek: Het keuren van bouwmaterialen via Stichting KOMO Rijswijk (Z.H.) Theoretisch onderzoek: Het vermeerderen en verdiepen van de kennis m.b.t. de toepassing van de statistiek op steenachtige materialen. Resultaten behaald in 1982 Het praktisch en theoretisch onderzoek is in oktober 1982 afgerond. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties K.B. Lub, Hoe betrouwbaar is de VB 74? Eindhoven, THE- BKO, februari 1982. K.B. Lub, Onderzoek voorgespannen-liggers BKO 25. Eindhoven, THEBKO, januari 1982. K.B. Lub, Onderzoek voorgespannen-liggers BKO 26. Eindhoven, THEBKO, januari 1982. Verwachtingen voor 1983 N.v.t.

125.

KOIN18

Implosie onderzoek pijpleidingen Doelstelling De eerste en tweede fase van het onderzoek zijn midden 1981 afgerond. Met de 3e fase is daarna een begin gemaakt. De derde fase omvat een theoretisch- en een experimenteel gedeelte. In het theoretische gedeelte zal de invloed van normaalkracht, initii'.He onrondheid, belastingvolgorde en vorm vloeioppervlak op de spanningen en vervormingen verder worden onderzocht. Ter verifikatie van het modellen onderzoek zal een aantal proeven worden uitgevoerd in een nieuw te bouwen drukvat. Er wordt thans van uitgegaan dat 7 proeven zullen worden uitgevoerd. Evenals de voorgaande fasen zal de 3e fase worden afgesloten met een eindrapport. Resultaten behaald in 1982 Begonnen met 3e fase van het onderzoek (zie verdere omschrijving onder "doel" hiervoor). Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties P.J.A.Coo, S.C.Haagsma, J.W.B.Stark H.S.Rutten en J.Witteveen, Sterkte-en vervormingseigenschappen van pijpleidingen in diep water. Inventarisatie van literatuur en beschikbare kennis. Instituut TNO/IBBC, Rijswijk, mei 1980, 40 pag. P.E. de Winter, S.C. Haagsma, J.W.B. Stark, H.S. Rutten en J. Witteveen, A method of analysis for collapse of submarine pipelines. Boston, USA, BOSS Conference, augustus 1982. P.E.de Winter, S.C.Haagsma, J.W.B.Stark, H.S.Rutten en J.Witteveen, Deformation capacity of steel tubes in deep water. Preceedings OTC, 13th Ann. Offshore Technology Conferende, Houston, USA mei 1981, 20 pag. P.E.de Winter, S.C.Haagsma, J.W.B.Stark, H.S.Rutten en J.Witteveen, Strenght and deformation properties op pipelines in deep water. Final report of second stage. Instituut TNO/IBBC, Rijswijk, september 1982, 190 pag. P.E.de Winter, S.C.Haagsma, J.W.B.Stark, H.S.Rutten en J.Witteveen, Sterkte en vervormingseigenschappen van pijpleidingen in diep water,. Eindrapportage eerste fase. Instituut TNO/IBBC, Rijswijk, januari 1980, 180 pag.

126.

P.E.de Winter, S.C.Haagsma, J.W.B.Stark, H.S.Rutten en J.Witteveen, Sterkte en vervormingseigenschappen van pijpleidingen in diep water, eindrapportage tweede fase. Instituut TNO/IBBC, Rijswijk, juli 1981, 210 pag. Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties Geen. Verwachtingen voor 1983 Tegen het einde van 1983 moet naast dit theoretische gedeelte van het onderzoek van de 3e fase ook het experimentele deel gereed zijn. In de loop van 1984 volgt vervolgens de eindrapportage van de 3e en laatste fase van het onderzoek.

KOIN19

Ver elrkend onderzoek filters steem in beschermende onderkomens (le fase Doelstelling Doel van het onderzoek is het doen van een vergelijkend onderzoek van filtersystemen in beschermende onderkomens ten aanzien van de beschermings-, luchtbehandelings- en luchtzuiveringstechnische, de bedrijfs- en onderhoudtechnische en de financiEHe aspekten. Fase 1 van het onderzoek behelst analyse en nauwkeurige vaststelling van de te stellen eisen en de eigenschappen en kapaciteiten van de onderscheiden filtersystemen met betrekking tot de genoemde aspekten. Omvang en kosten van fase 1 zijn begroot op 8 maanden en f. 21.500,00. In fase 2 van het onderzoek zullen de tijdens fase 1 vastgestelde ontbrekende gegevens zowel wat betreft de te stellen eisen, als de eigenschappen en kapaciteiten van filtersystemen, aangevuld worden door middel van uit te voeren buro- en experimenteel onderzoek. Ook de nodige verifikatie van gegevens zal tijdens deze fase geschieden. Van fase 2 zijn nag geen ramingen gemaakt. Tijdens fase 3 zullen de kosten, althans de relatieve nivo's daarvan, die gemoeid zijn met het bouwen en integreren van de onderzochte filtersystemen in een gebouw of onderkomen, alsmede die voortvloeien uit het operationeel houden en het benodigde onderhoud van de systemen, bepaald worden. De berekening van kosten zal gebaseerd worden op rei:He konstruktieve, bouwkundige en installatie-technische ontwerpen en bestekken. Omvang en kosten van de 3e fase worden geraamd op 6 maanden en f. 13.000,00.

127.

Resultaten behaald in 1982 Fase 1 van het onderzoek wordt eind 1982 voltooid en vastgelegd in het eindrapport le fase. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen. Overige wetenschappelijke publikaties Geen. Oktrooien Geen. Overige vakpublikaties A.G. Boerrigter en H.S. Rutten, Vergelijkend onderzoek filtersystemen (le fase). Rijswijk, Ingenieursinstituut Consulare, december 1982. Verwachtingen voor 1983 Verwacht wordt dat in 1983 opdracht verkregen wordt voor het uitvoeren van de 2e fase, die in het eindrapport van de 1e fase nader omschreven en vastgelegd is.

KOIN20

Verbindingen Doelstelling Het beoordelen van bestaande en nieuw op de markt gebrachte verbindingselementen op sterkte en stijfheid. Hieruit zullen rekenregels en ontwerpvoorschriften volgen. Resultaten behaald in 1982 Geen Publikaties J.H.v.d.Ploeg, Stabiliteit van houten liggers, Houttechniek resp. no. 2, 4 en 5, 1980.

delen 1, 2 en 3,

Maaatschappelijke dienstverlening Ir.J.H.v.d.Ploeg is: voorzitter van OC 15 "Stabiliteit" van de Commissie Hout Research; lid van OC 7 "Verbindingen" van de Commissie Hout Research; lid van de NNI-commissie "Namen en Symbolen voor Grootheden"; lid van de ICES werkgroep van het ClAD;

128.

Verwachtingen voor 1983 Onderzoek op een aantal verschillende typen verbindingsmiddelen.

KOIN21

Schijfwerking (hout) Doelstelling Rekenregels voor de toepassing van plaatmaterialen als stabiliserend element in gebouwen. Resultaten behaald in 1982 Geen Publikaties in 1982 Overige wetenschappeHjke publikaties S.P.G.Moonen en J.H.van de Ploeg, Beproeving van voorgespannen houten liggers, Houttechniek, (1982) no.4. Verwachtingen voor 1983 Opzet en uitvoering proevenprogramma.

129.

VAKGROEP:

BKO - KONSTRUKTIE

1. KODE:

KOIN02

KOIN03

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Het dimensioneren van skeletkonstrukties

Het kruipgedrag van beton

4. PROJEKTLEIDER:

Prof. ir. J.W. Kamerling


5. TUDBESTEOING:

Kamer ling v.d. Vlugt Schot Fijneman Siebe link

6. AANVANG/EINDE:

1980- doorlopend

1-8-1979 tot 1-8-1983

7. FINANCIER lNG:

opslagfinanciering

opslagfinanciering


1982

Van Eyk Theuws Van Ishoven Spiering Willems Hardon Kreijger

300 100 360 300 100

1983

1984

1982 7000 3000 100 150

100 400 80 200 1450 100 150

1983

1984

5000 100 150 1000

100 75 1000

K.U. Nijm., afd. Wisk./N.; afd. T. en afd. N. THE; ENCI; de CEMIJ; Uni v. Lausanne en de CTD/THE.

9. KONT AKTEN:

130.

I

rAKGROEP:

BKO - KONSTRUKTIE

I

KODE:

KOIN04

KOIN05

STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

TITEL:

Sterk gekromde schalen

Lichte systeembouw

PROJEKTLEIDER:

Prof. Dr. Ir. H.S. Rutten

Ir. W.J.J. Huisman

5.. TIJDBESTEDING:

Hiemstra Rutten

Huisman

5. AANV ANG/EINDE:

1982 - 1985

1977- enkele jaren

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

~.

I ~.

I

I

~.

I

I I

r·

3. KOSTEN:

~.

app. boven fl. 5000,= app. onder fl., 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl.

360 96

900

1982

1983

1984

1982

1983

1984

5.000 500

100.000 2.500

100.000 2.500 1.000 4.000

1000 800 6000

1200 700 1500

800 700 1500

Diverse universiteiten; I.A.S.S.; RILEM (lidmsch. cie)

KONTAKTEN:

131.

VAKGROEP:

BKO - KONSTRUKTIE

1. KODE:

KOIN06

KOIN07

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Korrosie

Onderzoek naar de buitenhuid van materialen

4. PROJEKTLEIDER:

Prof. ir. A.J. van Neste


5. TIJDBESTEDING:

Van Neste Van Pelt

Kreijger Hardon Neerhoff Willems Van Eyk Theuws Van Ishoven Spiering

6. AANVANG/EINDE:

1977- enkele jaren

doorlopend

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering


1982 20.000 3.000 1.000

20 40

1983 10.000 3.000 1.000

Staalbouwkundig Rijkswaterstaat

132.

130 150 70 80 80 180 240 70

1984 10.000

1982

1983

1984

3.000 1.000

50 200 1800

3500 50 200 1000

3000 50 100 1000

genootschap,

S.B.R.; C.U.R.; RILEM; MATS onderzoek. V. V.A.

N
KODE: . STATUS:

TITEL:

BKO - KONSTRUKTIE KOIN08

KOIN09

werkgroep INTR04

individueel projekt

Energetisch voordeliger fragmentatie. Zie bij de werkgroepen. INTR04.

Toepassingsmogelijkheden zwavelbeton

van

r PROJEKTLEIDER:

Drs. J.J. Hardon

I. TIJDBESTEDING:

Kreijger Hardon Neerhoff Willems Van Eyk Theuws Van Ishoven Spiering

• AANVANG/EINDE:

Begin 1980 tot eind 1982

• FINANCIERING:

kontraktfinanciering opslagfinanciering voorwaardelijke financiering

• KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten bui ten!.

1982 300 500 250

. KONTAKTEN:

150 300 50 100 340 320 100 200

1983 100.000 8.000 300 250 1.000

1984 4.000 300 250 1.000

Fragmentatiebedr.; wegenb. bedr. Biliton CUR Cie B 29; IBBC - TNO; Intron B. V. Interdep. Werkgr. Afvalstofen. Afd. T/THE; Afd. Materiaalkunde THO.

133.

VAKGROEP:

BKO - KONSTRUKTIE

1. KODE:

KOIN10

KOINll

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Toepassing staal in de woningbouw

Betonmechanica

4. PROJEKTLEIDER:

Ir.J Bats

Prof. ir. B.W. v.d. Vlugt

5. TIJDBESTEDING:

Bats Thijssen Snoejes Gielissen

6. AANVANG/EINDE:

augustus 1980- augustus 1983

december 1979- december 1983

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering voorwaardelijke financiering


1982 4.500 500 500

1983 75.000 4.500 1.000 500 6.000

Bedrijfsleven in Nederland

134.

300 100 100 1500

V.d. Vlugt Kamer ling Fijneman Van Mier

536 p.m. 200 p.m.

1984

1982

1983

1984

4.500 1.000 500 6.000

2000 2000

2500 5000

2000 5000

THO; TNO-IBBC; Rijkswaterstaat RILEM; deelname onderz. cie. 53 MTC; CUR-VB; INSAToulouse

VAKGROEP:

BKO - KONSTRUKTIE

1. KODE:

KOIN12

KOIN13

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

Koudgevormde profielen

Onderzoek naar de eigenschappen v. Ferrocement (Gacet) en de toepassing hiervan bij het ontwikkelen van konstruktie-elementen.

Prof. ir. A.J. van Neste

Ir. K.B. Lub

5. TIJDBESTEDING:

Van 1\leste Van Pelt Keulers Verschuren Kleine

Lub Matheus

6. AANV ANG/EII\IDE:

1977 - enkele jaren

1977- 1984

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

I

j3. TITEL:

I I

b.

PROJEKTLEIDER:

B. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten bui tenl.

:J. KONTAKTEN:

300 200 400 75 75

1982

1983

1984

4500

4500

4500

1000 2000

1000 2000

1000 2000

Un. v. Cornell, Salford, Fredericana, Stockholm, Darmstadt; Techn. Cie T-16 Staalbwk. genootschap; European Convention Constr. Steelwork.

135.

500 900 (fellow)

1982

1983

1984

300 100 1250

4000 300 200 2500

4000 300 300 2500

RILEM Cie.48 F-C; KNA Tb. lASS; Tocctpon Mockba CCCP (USSR); Betonson te Son

VAKGROEP:

BKO - KONSTRUKTIE

1. KODE:

KOIN14

KOIN15

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Bamboe vakwerkspanten

Voorgespannen luggers

4. PROJEKTLEIDER:

Dr. ir. J.J.A. Janssen

Ir. K.B. Lub

5. TIJDBESTEDING:

Janssen

Lub

6. AANVANG/EINDE:

1974 - doorlopend

1978 - 1984

7. FINANCIER lNG:

opslagfinanciering

kontraktfinanciering opslagfinanciering


1982

400

1983

1984

140

1982

1983

1984 -

150

ITDG; IUFRO; en vele bamboe onderzoekers in Azie.

136.

KOMO, Rijswijk (ZH); De Hoop, Terneuzen.

AKGROEP:

BKO - KONSTRUKTIE

• KODE:

KOINlB

KOIN19

• STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

• TITEL:

Implosie onderzoek pijpleidingen

Vergelijkend onderzoek filtersystemen in beschermde onderkomens



Rutten

Rutten Vorenkamp

I

4. PROJEKTLEIDER: 1

5.

TI~IDBESTEDING:

144

70 70

6. AANVANG/EINDE:

1982- 1984

1982- 1984

7. FINANCIER lNG:

opslagfinanciering (10%) kontraktfinanciering (90%)


a.

KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl.

9. KONTAKTEN:

1982

1983

600

750 1500

1984

TNO/IBBC; Protech Int. B. V; THD.

137.

1982

1983

1984

500 1300 Consulare; Min. VRO; Min. Binnenlandse Zaken.

VAKGROEP:

BKO - KONSTRUKTIE

1. KODE:

KOIN20

KOIN21

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Verbindingen

Schijfwerking (hout)

4. PROJEKTLEIDER:

Ir. J.H. van der Ploeg

Ir. J.H. van der Ploeg

5. TIJDBESTEDING:

Van der Ploeg

6. AANV ANG/EINDE:

1982 - enkele jaren

1982- enkele jaren

1. FINANCIER lNG:

opslagfinanciering

opslagfinanciering


1982

van der Ploeg

50

1983

200 St. Centrum Hout.

138.

1984

1982

50

1983

1984

3000 500 300

2000 500 300

St. Centrum Hout.

BFA

-

VAKGROEP FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING

FAVZOl

-

LICHT IN (WERK-) RUIMTEN. VERLICHTINGSKUNDIGE, ENERGETISCHE EN ERGONOMISCHE ASPEKTEN

(FAINOl)

-

Glans in het gezichtsveld.

(FAIN12)

-

Rekenmethoden voor interieurverlichting

(FAIN13)

-

Warmtebalans voor armatuur- en plafondsystemen

(FAIN14)

-

Balans daglicht-kunstlicht

FAVZ02

-

ONTSTAAN EN VOORTPLANTING VAN GELUID IN EN OM GEBOUWEN MET HET OOG OP DE BESTRIJDING VAN GELUIDHINDER EN HET REALISEREN VAN DE AKOESTISCHE BEHAAGLIJKHEID IN RUIMTEN

(FAIN06)

-

Akoestische kriteria voor gebouwen

(FAIN07)

-

Akoestiek voor grate ruimten

(FAIN08)

-

Invloed van vorm/inrichting transmissiekamers op meetresultaten

FAIN02

-

IJshal Eindhoven

FAIN03

-

Bijdragen tot het thermisch en hygrisch Juiste antwerp t.a.v. gevels en daken.

FAIN04

-

Onderzoek warmte-overdracht door bouwkonstrukties met behulp van o.a. hot-box

FAINOS

-

Is samengevoegd met F AIN03

FAIN09

-

FAINlO

-

De keuze en de regeling van de installatie i.v.m. de vorm en de uitvoering van een gebouw Behaaglijkheid van het binnenmilieu in werksituaties

FAINll

-

Het ontwerpen van design-aids voor bouwkundigen

PROJEKTEN:

139.

BFA

FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING

F AVZ01

Licht in (werk- )ruimten; verlichtingskundige, energetische en ergonomische aspekten. Doelstelling Dit onderzoek richt zich op voorwaarden voor en konsekwenties van een antwerp inzake het licht in (werk- )ruimten in relatie tot de mensen taakbetrokken kwaliteitseisen en de energiezuinige beheersbaarheid van een gebouw. Thans omvat dit onderzoek de volgende facetten: a. Balans daglicht-kunstlicht; Het ontwikkelen van design-aids met betrekking tot de plaats en grootte van het raam in relatie tot het energieverbruik van het gebouw en de onderhoudskosten van de verlichtingsinstallatie. Grote aandacht verdienen de toelaatbare helderheidsverhoudingen en de beschikbaarheid van dagllcht in Nederland. b. Warmtebalans van armatuur- en plafondsystemen: Kunstverlichtingsinstallaties en geintegreerde plafondsystemen vormen een warmtebelasting voor ruimten. In de kalorimeter kan de grootte van de warmtestromen worden gemeten. De op deze wijze gemeten warmtestromen worden vergeleken met die, gemeten in een bestaande ruimte (AKV-Laboratorium). Resultaten worden ingebracht in de warmtebalansberekeningen van een gebouw. c. Rekenmethoden voor interieurverlichting: Het opstellen van een computerprogramma ter berekening van verlichtingssterkte, luminatieverhoudingen, energieverbruik, investerings- en exploitatiekosten. d. Glans en het gezi chtsveld: Glans in een leestaak versluiert het kontrast, waardoor de leesprestatie vermindert. Vaak tracht men deze prestatievermindering teniet te doen door het verlichtingsnivo te verhogen. Glans kan ook vermeden worden door een geschikte keuze van de lichtinstallatie. Gezocht wordt naar de formulering van algemene kriteria, zodat de behaaglijkheid kan worden verhoogd en energie kan worden gespaard. De geschetste problematiek is bijzonder aktueel in kantoorruimten met beelschermterminals en postbestellerszalen. Resultaten behaald in 1982 Ad. a. Meetopstelling voor bepaling van lichtstromen van lichtbronnen is gereed gekomen. Reproduceerbaarheid van de metingen voldoet aan de verwachtingen. Een voorstudie voor eisen aan daglichtmetingen is afgesloten, samenwerking met andere instituten is geentameerd en zal in 1983 vermoedelijk resultaten opleveren. Ad. b. Gebruikte temperatuuropnemers blijken ook over langere tijd betrouwbaar te zijn. Er is gestart met metingen aan een "model"-armatuur ter bepaling van karakteristieke parameters. Ad. c. en d. Gebrek aan mankracht vertraagt de voortgang. Getracht is andere personele middelen aan te boren.

140.

Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties A.J.F.Rutten, Verlichting kunstijsbaan te Eindhoven. Eindhoven, F AGO 82.08. V., TH-Eindhoven, juni 1982. A.J.F .Rutten, Nota ter inventarisatie van eisen aan daglichthoeveelheidsmetingen. Eindhoven, vakgroep F AGO TH-Eindhoven, aug. 1982. A.J.F.Rutten, Nota inzake de balans daglicht-kunstlicht. Een nadere aanzet voor daglichtonderzoek. Eindhoven, vakgroep FAGO TH-Eindhoven, november 1982. A.J.F.Rutten, W.A.H.Roelen, Bepaling van het armatuurrendement van armaturen. Eindhoven, vakgroep F AGO TH-Eindhoven, aug. 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Geen Maatschappelijke dienstverlening A.J.F. Rutten is lid van de Cie. Binnenverlichting v.d. N.S.v.V. Verwachtingen voor 1983 Naar verwachting komt er een belangrijke voortgang op enkele onderdelen van het onderzoek door versterking van de personele middelen. Enkele publikaties zullen verschijnen.

FAVZ02

Doelstelling Dit onderzoek richt zich momenteel op de volgende facetten: 1. Akoestiek in grate ruimten: - spraakverstaanbaarheidsberekeningen en -metingen; - lawaaibestrijding in fabriekshallen. 2. lnvloed vorm/inrichting van transmissiekamers op de meetresultaten, een zogenaamd "interlaboratory"-onderzoek. 3. Toepassing van intensiteitsmetingen in de bouwakoestiek. 4. Akoestische kriteria voor gebouwen.

141.

Resultaten behaald in 1982 Ad. 1. Metingen in diverse hallen uitgevoerd, interne rapportage; stage van afstudeerder bij Nederlandse Spoorwegen over lawaaibestrijding Schipholtunnel. Ad. 2. Vergelijkende metingen in 6 Nederlandse laboratoria uitgevoerd aan lichte wand. Diffusiteitstest in verband met absorptie-metingen. Ad. 3. Start door middel van stage N-student met inventarisatie van mogelijkheden voor dit type metingen. Ad. 4. Nadere gegevens over geluidproduktie bij muzikale aktiviteiten, met name popconcerten. Onderzoek rekenmethode treinlawaai afgerond. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties J.P.Berhault, J.C.J. Danif:Us, H.J. Martin en G. Toet, Geluidemissie van hydraulische componenten en systemen voor energie-overdracht en mogelijkheden tot vermindering. I.C.G.-Onderzoekprogramma Industrielawaai: IL-HR-03-05. Leidschendam, Ministerie VOMIL, 1982. J. Kapteijns, M. Wilkinson, P.A. de Lange en H.J. Martin, Ordening van ruimten in woningen in verband met geluidhinder. ICG-onderzoekprogramma Woongeluid: WG-HR-07-01, Leidschendam, Ministerie VOMIL, 1981. H.J. Martin, Het ontwerp van de akoestische transmissiekamers van de Afdeling der Bouwkunde van de Technische Hogeschool Eindhoven. Lezingendag N.A.G. d.d. 16 februari 1982, publicatie no. 63. Delft, Nederlands Akoestisch Genootschap, mei 1982, 46-56. Oktrooien Geen Overige vakpublikaties R.H. Bense en H.J. Martin, Geluidmetingen in het activiteitencentrum "De Eendracht" te Gernert. F AGO 82-01-A. Eindhoven, THE, 1982. J. Beun; F. Follings; K. Kortekaas en H.J. Martin, Calculations of railway noise compared to observations and noise standards for a few real situations. Letter to the editor, Journal of Sound and Vibration, 85 (1982) 584-589. P. Burm en H.J. Martin, Geluidproblemen aan een HE-1000-windmolen in Grafhorst, stageverslag. F AGO 82-15-A. Eindhoven, THE, 1982, 48. P. van Engelen en H.J. Martin, Diffusiteitstest volgens ISO-DP-354 van 2 transmissiemeetkamers ten behoeve van het kunnen verrichten van geluid-absorptiemetingen. FAGO 82-16-A. Eindhoven, THE, 1982. C. Cox, W. Jansing, P. Pols en H.J. Martin, 24-uurs geluidmeting aan de Tasmanlaan ten behoeve van het Studentencentrum Eindhoven. F AGO 82-09-A. Eindhoven, THE, 1982.

142.

R.C. van Eeden en H.J. Martin, Luchtgeluidisolatie van een vrachtwagenradiateur, merk NRF type X 48085. Eindhoven, Samenwerkingsverband F AGO-TPD 218, 1982. F. Follings, K. Kortekaas en H.J. Martin, Voorspelling van de geluidbelasting in een woonwijk te Rosmalen ten gevolge van railverkeer: samenvattend rapport. F AGO 82-04-A. Eindhoven, THE, 1982. H.J. Martin, Luchtgeluidisolatie van 2 wanden, opgebouwd uit zogenaamde PdC-cassettes. Eindhoven, Samenwerkingsverband F AGO-TPD 120.306, 1982. H.J. Martin, Luchtgeluidisolatie van 5 wandtypen, opgebouwd uit gipskartonplaten, metal-stud-stijlen en h.w.c.-platen, gemeten in het laboratorium. Eindhoven, Samenwerkingsverband FAGO-TPD 120.302, 1982. H.J. Martin, Geluidabsorptie van doorzichtige schermen voor verkeerslawaai, gebaseerd op basis van resonatorprincipes. Eindhoven, Samenwerkingsverband F AGO- TPD 120.274, 1982. H.J. Martin, Lucht- en constructiegeluidtransmissiemetingen aan een OAF-vrachtwagen- cabinevloer, verricht onder laboratoriumomstandigheden. Eindhoven, Samenwerkingsverband F AGO-TPD 218.215, 1982. H.J. Martin, Geluidmetingen en advies betreffende de akoestiek van de kantine in het gebouw N-laag van de THE. FAGO 82-13-A. Eindhoven, THE, 1982. H.J. Martin, Geluidmetingen in de overdekte ijshal van de kunstijsbaan te Eindhoven, FAGO 82-14-A. Eindhoven, THE, 1982. H.J. Martin, Geluidisolatiemetingen tussen woningen aan de Rijersstraat te Stiphout, F AGO 82-10-A. Eindhoven, THE, 1982. H.J. Martin en R.C. van Eeden, Luchtgeluidisolatie van twee wanden, opgebouwd uit panelen gipskartonplaat op een stijlen regelwerk, respectievelijk met mineraalwol- en een polystyreen-vulling.Eindhoven, Samenwerkingsverband F AGO- TPD 18.206, 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Geen Maatschappelijke dienstverlening Prof .ir.P.A.de Lange is: voorzitter van de Stichting Bouwresearch; voorzitter van Redaktie Adviesraad van "Bouw"; lid van de redactieraad van "Bouwbaak"; advisory editor van "Applied Acoustics"; curator van de Hogere Cursus Acoustiek van N.A.G. en A.B.A.V. te Antwerpen;

143.

voorzitter van Gecommitteerden bij de eindexamens H. T.S. te sHertogenbosch; idem van de Applicatiecursus Bouwfysica van H. T.5. te s-Hertogenbosch voorzitter van de Raad van Toezicht van het Keuringsinstituut Bouwmaterialen. Ir. H.J. Martin is lid van werkgroep 9 van de Normkommissie NEN 1070 en lid van een werkgroep van ISO TC 43 SC2. Verwachtingen voor 1983 Ad. 1. Afrondende publikaties over geluidverdeling in grate ruimten; vervolmaking van spraakverstaanbaarheidsrekenmodellen. Ad. 2. Twee publikaties over vergelijkingsmetingen in 6 Nederlandse en 1 Belgisch laboratoria aan lichte scheidingswanden. Vervolg met identiek onderzoek aan zwaardere wanden. Ad. 3. Realisering meettechniek. Ad. 4. Afrondende publikaties over geluidprodukties tijdens muzieklessen.

FAIN02

IJshal Eindhoven Doelstelling Berekeningen in verband met de bouwfysische keuze van bouwmaterialen, het binnenklimaat, de verlichting, de geluidisolaties, de akoestiek en de energiehuishouding van de nieuw te bouwen ijshal in Eindhoven. Resultaten behaald in 1982 Rekenmodellen zijn gemaakt in verband met de energiehuishouding, het kondensatieprobleem, de verlichting en de aangroeiing van het ijs. Controlerende metingen zijn uitgevoerd. Publikaties in 1982 Eindrapportage t.a.v. bouwfysische en bouwtechnische adviezen t.b.v. de IJshal te Eindhoven. Eindhoven, vakgroep F AGO THE, dec.1982. Verwachtingen voor 1983 Metingen in de IJshal en vergelijking van de metingen met berekeningen en proefopsteHing gegevens in het laboratorium. Daarna eindrapportage.

144.

FAIN03+ FAIN05

Bijdragen tot het thermisch en hygrisch juiste antwerp t.a.v. gevels en daken. Doelstelling Gevels en daken moeten in de toekomst zeer goed geisoleerd zijn (NEN 1068). De pleats, de soort en de bijkomende verschijnselen van de isolatie staat ter diskussie. De zwakke plekken: beglazing, daklichten en koude bruggen worden bepalend voor de thermische prestatie. Bovendien treden er lekverliezen op t.g. v. overmatige ventilatie vooral bij ramen. Ramen kunnen tijdelijk in thermisch opzicht verbeterd worden d.m.v. "luiken"; de effektiviteit van "luiken" is slechts bij benadering bekend. Deze aspekten maken deel uit van het onderzoek. Bij daken is daarbij het verschijnsel van inwendige kondensatie steeds belangrijker bij toenemende isolatie! Er kunnen "design-aids" ontwikkeld worden, om deze problematiek hanteerbaar te maken op het nivo van de ontwerpend architekt. Resultaten behaald in 1982 Toetsingsmethode t.a.v. vochtpatroon in daken is te verwachten in dec. '82/jan. '83. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties Geen Oktrooien Geen Overige vakpublikaties Geen Overige wetenschappelijke aktiviteiten Co-auteur Studieboek "Bouwfysica". Maatschappelijke dienstverlening Ir. B. Wolfs is bestuurslid van SKOOP en rapporteur SBR Cie. Bil-Ge. Verwachtingen voor 1983 Publikatie: in kader van SBR. Bil-GE

145.

FAIN04

Onderzoek warmte-overdracht door bouwkonstrukties met behul o.a. hot box in ontwikkeling

van

Doelstellin~

De beschik aarheid van een nauwkeurige en thermisch beheerste meetopstelling waarmee·: bij onderzoek, kwalitatief en kwantitatief, inzicht verkregen kan worden ten aanzien van temperatuur- en warmtestroompatronen in bouwkundige konstrukties en details daarvan; hierbij valt te denken aan samengestelde konstrukties, aan zogenaamde koudebruggen, e.d.; temperatuur- en warmtestroommeetmethoden beproefd (onderzoek) en beoefend (onderwijs) kunnen worden. Resultaten behaald in 1982 Het in 1982 gedane onderzoek is vastgelegd in 3 publikaties. De eerste opzet van de hot-box is afgerond. Publikaties in 1982 H.P.M.v.d.Broek, Koudebruggen. Afstudeerverslag H. T.5. Tilburg, juni 1982. H.L.ScheUen Een korrektie-faktor op de ijkwaarde van warmtestroommeters. Afstudeerverslag deel 1 THE, mei 1982. H.L.Schellen, Een Aegol-computerprogramma om te rekenen aan tweedimensionale temperatuurveldproblemen, onder stationaire en nietstationaire randkondities. Afstudeerverslag deel 2 THE, november 1982. Verwachtingen voor 1983 Met nieuw verkregen inzichten zullen warmtestroommeters worden vervaardigd en in de praktijk beproefd. Gestreefd wordt naar een opstelling voor het bepalen van emissiekoeffi cienten.

FAIN05

Oaken, bijdragen tot het thermisch en hygrisch juiste antwerp. Is opgenomen in F AIN03.

146.

FAIN09

De keuze en de regeling van de installatie in verband met de vorm en de uitvoering van een gebouw. Doelstelling De eisen die de gebruiker aan het binnenklimaat stelt worden hoofdzakelijk bepaald door de aktiviteit in verband met de funktie van het gebouw. De hierbij behorende keuze van de klimatiseringsinstallatie is afhankelijk van deze gebruikerseisen en het antwerp van het gebouw. Omgekeerd is de installatiekeuze oak van invloed op het uiteindelijk antwerp en op het energiegebruik. Het zwaartepunt van de studie wordt gevormd door het karakteriseren van een aantal installaties in de bovenstaande relatie (gebouw -installatie -- mens) en het zoeken naar integratiemogelijkheden bij het ontwerpen, bij voorbeeld door het ontwikkelen van design-aids. Resultaten behaald in 1982 Model voor de warmtehuishouding in woningen uitgebreid voor diverse geometrische vormgevingen en voor de invulling van verwarmingssystemen. Publikaties in 1982 Dis8ertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties J. Vorenkamp en P.J.J. Hoen, Een menselijke wijze van energie besparen. Bijdrage "Verbeter mee" Symposium d.d. 4 nov. 1982. J.L.M. Hensen en P.J.J. Hoen, "Energie Proeftuin", Energetische aspecten van voorgestelde niet-conventionele verwarmingssystemen. TPD- TNO-F AGO Rapport no. 218.227/1, dec. 1982. Overige wetenschappelijke aktiviteiten Ko-auteur Studieboek "Bouwfysica". Maatschappelijke dienstverlening Prof.ir.J. Vorenkamp is lid van de Studiecommissie 82 van de Stichting Bouw Research en lid van de PRONORM-commissie "Luchtdichtheid van woningen". Verwachtingen voor 1983 Afronding van het rekenmodel. Aanvang onderzoek met rekenmodel naar wetmatigheden. Eventueel aanvullende metingen ter verifikatie.

147.

FAIN!O

Behaaglijkheid van het binnenmilieu in werksituaties Doelstelling Dit projekt beperkt zich tot werksituaties, waarbij geen extreme fysische variabelen zoals hoge lawaainivo's van machines of hoge {stralings-)temperaturen van ovens e.d. met hun fysiologische konsekwenties voorkomen. Gekozen is daarom voor kantoor- en onderwijsachtige situaties. In deze situaties zal onderzocht worden binnen welke fysische kondities, met hun eventuele onderlinge invloeden, het gebied ligt waar men behaaglijk de opgedragen taak optimaal kan vervullen. Er zal onderscheid gemaakt worden tussen invloeden bij een kortdurig (3/42 uur) en langdurig (normale werkdag) verblijf in het laboratorium. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de meetmethoden met betrekking tot behaaglijkheid. Een kritische benadering van de tot nu toe gehanteerde methoden lijkt namelijk noodzakelijk. Zo worden bijvoorbeeld met betrekking tot thermische behaaglijkheid frekwent een tweetal schalen met benoemde schaalpunten gebruikt: 1. De Bedford-schaal ("much too warm, too warm, comfortable warm, comfortable, comfortable cool, too cool, much too cool"), en 2. de ASHRAE-schaal ("hot, warm, slightly warm, neutral, slightly cool, cool, cold"). Nag afgezien van het feit, dat in de Bedford-schaal naast het begrippenpaar warm-koel op enkele schaalpunten oak nag een tweede begrip wordt ingesloten, lijkt de vraag gewettigd of aan scoringen op beide schalen dezelfde betekenis mag worden gehecht, zoals bij voorbeeld Mcintyre (1978) doet. Oak de impliciete veronderstelling, dat "comfortable temperature" hetzelfde is als "neutral temperature" (Humphreys, 1978) is tenminste diskutabel. Resultaten behaald in 1982 Een aantal publikaties en afhandeling van 500 proefpersonen. De plafondsystemen zijn gereed gekomen; het dataverwerkingssysteem is operationeel. Publikaties in 1982 Dissertaties Geen Overige wetenschappelijke publikaties J.T.H. Lammers; A.E.G.M Pas; J.G.C.M. Vermeulen; F.K. van Wely. Behaaglijkheid in werksituaties I. Tijdschrift voor Ergonomie, Z (1982) 7-13. J. T.H. Lammers en A.E.G.M. Pas. Behaaglijkheid in werksituaties II. Tijdschrift voor Ergonomie, J. (1982). Oktrooien Geen Overige vakpublikaties J.T.H. Lammers. Behaaglijkheidseisen voor de werkplek. De Veiligheid. Voordracht 2e dag ARB0-1982 congres. (1982) 25-27.

z

148.

J. T.H. Lammers. Klimaatbeheersing en energieverbruik in sportakkommodaties; mogelijkheden en oplossingen aanwezig. LC (Officieel orgaan Landelijke Contactraad; Stichting voor gemeentelijke bemoeiingen met lichamelijke opvoeding, sport en rekreatie). Voordracht Congres Landelijke Contactraad op 11 mei 1982 te Eindhoven. 30, (1982), 15-17. -

Maatschappeli jke dienstver lening Geen Verwachtingen voor 1983 Tijdschema: Het projekt beslaat 2 jaar. Het tijdschema voor de 3 series eksperimenten is als volgt: 1. De kollege-achtige situatie: - voorbereiding 1 maand - looptijd eksperimenten 2 maanden - data analyse 2 maanden - verslaglegging 1 maand De looptijd van deze eksperimenten is zo kart, omdat hierbij vrij snel achter elkaar de beoogde proefpersonen deze eksperimenten doorlopen moeten hebben in verband met het naiviteitsaspekt (doorvertellen). 2. De geprogrammeerde instruktie: - voorbereiding 1 maand - looptijd eksperimenten 6 maanden - data analyse 2 maanden - verslaglegging 1 maand De series 1 en 2 zullen elkaar in de tijd waarschijnlijk enigszins overlappen. 3. De kantoorsituatie: 1 maand - voorbereiding - looptijd eksperimenten 6 maanden 2 maanden - data analyse - verslaglegging 1 maand

FAIN11

Het ontwerpen van design aids voor bouwkundigen Doelstelling Het zoeken naar energetische randvoorwaarden bij het ontstaan van een woningontwerp en het vastleggen van deze resultaten in de vorm van design aids. Resultaten behaald in 1982 Verbetering van de rendementsberekening in verband met zonneenergiewinst via de ramen Design-aids voor berekening reduktie van zonne-energie via ramen door beschaduwing

149.

Het ontwerp van formulieren ter vereenvoudiging van energiebere keningen. Publikaties in 1982 Diktaat: Samenvatting van hulpmiddelen voor energiebewust ontwerpen, Dr. ir. M.H. de Wit. /

Verwachtingen voor 1983 Publikaties Design-aids. /

150.

VAKGROEP:

BFA - FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING

1. KODE:

FAVZ01

FAVZ02

2. STATUS:

vakgroepzwaartepunt

vakgroepzwaartepunt

3. TITEL:

Licht in (werk-)ruimten:verlichtingskundige, energetische en ergonomische aspekten.

Ontstaan en voortplanting van geluid in en om gebouwen

4. PROJEKTLEIDER:

Drs. A.J.F. Rutten

Ir. H.J. Martin

15. TIJDBESTEDING:

Rutten Roe len

6. AANVANG/EINDE:

1982 - doorlopend

1982 - doorlopend

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering


I I


1982

850 1200

1983 30.000 15.000

1984 20.000 10.000

THD; IMG- TNO; TPD; Philips; MVRO.

151.

850 50 nihil nihil

Martin de Lange Sense Pols

1982 20.000 5.000

1983 20-.000 5.000

1984 20.000 5.000

1.000 2.000

1.000 2.000

1.000 2.000

TPD; Sticht. Bouwresearch; Normcie NEN 1070; Cie JSO TC 43 S C 2; diverse adviesbureau's

VAKGROEP:


1. KODE:

FAIN02

FAIN03

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

IJshal Eindhoven

Bijdragen tot het thermisch en hygrisch juiste antwerp t.a.v. gevels en daken.

4. PROJEKTLEIDER:

Prof. ir. P. de Lange

Ir. B.G. Wolfs

5. TIJDBESTEDING:

De Lange Lammers Martin Roe len Rutten Vorenkamp

6. AANVANG/EINDE:

oktober 1980 -media 1983

1982 - doorlopend

7. FINANCIERING:

10% opslagfinanciering 90% kontraktfinanciering

opslagfinanciering


1982 15.000 10.000 1.000 1.000

1983

1984

Gem. Eindhoven arch. De Bever; Uchtveld en Buis B. V. Utrecht; van Heugten B.V. Nijmegen; Grenco B. V. te Den Bosch; Burgers B. V. te Eindhoven.

152.

140

Wolfs

20 400 40 40 250 50

1982

1983

1984

50 200

1500 50 100 2000

2500 50 100

Stichting Bouwresearch; Bouwcentrum; T.V. V.L.; Skoop.

AKGROEP:


KODE:

FAIN04

FAIN09

r

STATUS:

individueel projekt

indi vidueel projekt

I•

TITEL:

Onderzoek warmte-overdracht door bouwkonstrukties met behulp van o.a. hot-box

De keuze en de regaling van de installatie i.v.m. de vorm en de uitvoering v.e. gebouw

• PROJEKTLEIDER:

lng. L. Marquenie

Prof. ir. J. Vorenkamp

• TIJDBESTEDII\IG:

Marquenie

. AANVANG/EINDE:

1981 - doorlopend

maart 1980- maart 1984

. FINANCIERING:

opslagfinanciering

opslagfinanciering

, KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten builenl.

1982 21.659 4.500 300 300 300

900

1983 20.000 15.000 300 300 300

KONTAKTEN:

1984 20.000 15.000 300 300 300

1070 135

Hoen Vorenkamp

1982 20.000 10.000 2.500

1983 20.000

1984 20.000

1.000 3.000

1.000 3.000

TNO- TPD; TNO-IMG; WTCB (Belgie) Bronswerk; THD; Yale Universiteit; John B. Pierce Found; prof. J. Stolwijk. prof. A.P. Gagge, U.S.A.

153.

VAKGROEP:


1. KODE:

FAIN10

FAINll

2. STATUS:

individueel projekt

individueel projekt

3. TITEL:

Behaaglijkheid van het binnenmilieu in werksituaties

Het ontwerpen van design-aids voor bouwkundigen

4. PROJEKTLEIDER:

Dr. ir. J. T.H. Lammers

Prof. ir. J. Vorenkamp

5. TIJDBESTEDING:

Vorenkamp Lammers Van Wely Vermeulen Pas VanLanen

Hoen Vorenkamp De Wit

6. AANV ANG/EINDE:

voorjaar 1981 - voorjaar 1985

1978- 1986

7. FINANCIERING:

opslagfinanciering 90% z.w.o.- 10%

opslagfinanciering

8. KOSTEN: app. boven fl. 5000,= app. onder fl. 5000,= reprokosten reiskosten binnenl. reiskosten buitenl. 9. KONT AKTEN:

1982 18.500 10.000 500 500

50 100 1200 1200 1720 520

1983 85.000 10.000 500 500 3.000

1984 20.000 10.000 500 500 3.000

Samenwerk ver. KHT; TH Kopenhagen; John B. Pierce Foundation (USA); A.S.H.R.A.E. (USA); Inst. voor zintuigfys. Soesterberg; T.N.O.; BM95; TPD.

154.

200 150 200

1982

1983

1984

300 300

300 500 2500

500 500 2500

Nat. Woningraad Almere; Min. van V.R.O.; T.H.D.; T.P.D.T.N.O.

ONDERZOEKVERSLAG 1982

Recommend Documents