RAJ
82 TEC
ONDERZOEKVERSLAG
1981
AFDELING BOUWKUNDE
ONDERZOEKPROGRAMMA VOOR DE JAREN 1982/83 I 84
TECHNISCHE HOGESCHOOL EINDHOVEN
MEl 1982
BIBLIOTHEEK t----·--·-·----1 8 20755~ .
INHOUD
r. H.E.INDHOVE~J
blz.
2
VOORWOORD VAKGROEPKODERINGEN EN -BENAMINGEN EN VERKLARING KODE5
3
WERKGROEPEN
4
VAKGROEP BUR - URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISA TIE
19
VAKGROEP BSV -
ST ADSVERNIEUWING
31
VAKGROEP BAS -
ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
36
VAKGROEP BPT -
BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE
78
VAKGROEP BBU -
BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING
VAKGROEP BKO - KONSTRUKTIE
90
102
VAKGROEP BFA - FVSJSCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING
1.
118
WERKGROEPEN INTRA-WERKGROEPEN Ontwerpen met de Computer (O.O.C.) Vakgroepen BAS en BBU
INTROOl (INTRA 1) INTROOZ deelprojekt 1 deelprojekt 2 deeJprojekt 3
-
deelprojekt 4 deelprojekt 5
Woningbouw en Energiebesparing/WEB Modelvorming voor passieve zonne-energie systemen/WEB Vakgroepen BAS en BBU Raamisolatoren/WEB Vakgroepen BAS en BFA Lichte wandkonstrukties met een hoge (thermische) isolatiewaarde/WEB Vakgroepen BAS, BFA en BBU De relatie woningtype-verwarmings-ventilatiesystemen/WEB Vakgroepen BAS/BFA (Stede)bouwkundige aspekten van energiebewust ontwerpen/WEB Vakgroep BAS
INTR04 (INTRA 4}
Recycling-onderzoek. Energetisch voordeliger fragmentatie Vakgroep BKO
INTR05 (INTRA 5)
Woningbouw en stadsvernieuwing Vakgroepen BPT en BSV
INTER-WERKGROEPEN INTEOl (INTEROl)
Zonnestraling (deelprojekt). Afgerond in 1981 Vakgroep BFA met Afdeling W.
INTEOZ (INTER02)
Ziekenhuis research projekt (Z.R.P.) Projektgroep Ziekenhuis Vakgroepen BBU en BAS met (o)Afdeling Bdk.
INTE03 CINTER03)
-
Geluidbestrijding in de industrie Vakgroep BFA met afdeling W
INTE04 (-----)
Gebouwde omgeving, Ontwerp en Gedrag (G.O.O.G.) Vakgroep BUR met (o)W&MW.
INTEOS {-----)
De komende bouwopgave Vakgroep BPT met THD en Uv A.
4.
INTROl
Ontwerpen met de computer (O.O.C.) DoelsteUing De doelstelling van het projekt is: 1. De beschikbare programmatuur SAR 70, waarmee plattegronden gegenereerd konden worden in een gegeven oppervlak, aan te passen aan de beschikbare apparatuur enerzijds en aan de behoefte aan grafische uitvoermogelijkheid anderzijds. 2. Het opdoen van kennis omtrent de toepassing van computerondersteunende technieken bij het ontwerpen, zowel algemeen als specifiek. Resultaten behaald in 1981 In chronologische volgorde vonden de volgende aktiviteiten pleats: 1. Het programma SAR-70 werd gekonverteerd van de Philips P 9200 naar de Burroughs 6 700. Daartoe werden de delen van het programma, die computer-afhankelijk zijn, gespecificeerd t.o.v. de computer-onhafhankelijke programmadelen. Tevens werden in de programmatuur voor zover nodig wijzigingen en verbeteringen aangebracht. 2. Het inmiddels in SMOOC herdoopte programma werd uitgebreid: gezien de wensen van de gebruikers en de daartoe ter beschikking staande mogelijkheden werd de uitvoer van de gevonden woningplattegronden oak grafisch beschikbaar gesteld. 3. Door de komst van de mini-computer op de afdeJing was irnplementatie van de programmatuur daarop noodzakelijk. Deze implementstie vergrootte de bereikbaarheid (in huis) en de verwerkingsnelheid (geen last van zoveel medegebruikers, zoals bij de Burroughs). AI deze aktiviteiten werden begeleid met publikaties, zoals handboeken voor de gebruiker en artikelen in Onter)nationale tijdschriften. Ook middels de presentatie van papers op CAD-congressen in Landen, Berlijn en Bologna werden de resultaten naar buiten gebracht. Voor specifieke informatie wordt verwezen naar de onderzoekverslagen van de afdeling Bouwkunde in de jaren 1977 t/m 1980. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Uitgaande van de veronderstelling dat het mog.elijk zal blijken, een opdracht uit te voeren t.b.v. MVRO, is het werkschema als volgt: 1. Het bepalen van de pleats en funktie van SMOOC het daarbij aangeven van de relaties met andere aktiviteiten in het bouw- en ontwerpproces. 2. Het afstemmen van de output van SMOOC op de informatie-input behoefte van de andere aktiviteiten in het bouw- en ontwerpproces en omgekeerd. Met narne wordt hier gedacht aan het berekenen van energieverbruik en het begroten van de kosten. 3. Onderzoek naar een mogelijke ontwikkeling van de implementatie van SMOOC op een interaktief, grafisch computersysteem, dat in de ontwerppraktijk wordt gebruikt.
5.
4. Het doen van praktijkproeven ter toetsing van het onder punt 2 gestelde. 5. Het doen van prakti jkproeven ter toetsing van het onder punt 3 gestelde, indien de daarin genoemde implementatie ontwikkeld is.
INTR02
Woningbouw en Energiebesparing/WEB Doelstelling Het doel van het onderzoek is te komen tot samenhangende energiebesparende bouwkundige en stedebouwkundige maatregelen en/of richtlij .. nen, die van toepassing kunnen zijn bij het antwerp, uitvoering, het gebruik en het beheer van de woningbouw in Nederland aan de hand van te bouwen proefprojekten. De vijf nu volgende onderzoeken vormen onderdelen hiervan. Resultaten behaald in 1981 Zie bi j deelonderzoeken Publikaties in 1981 Zie bij deelonderzoeken Verwachtingen voor 1982 Zie bij deelonderzoeken
INTR02
Modelvorming voor passieve zonne-energie systemen/WEB deelprojekt 1 Doelstelling Het doel van dit deelprojekt is de energiebesparing die met passieve zonne-energie systemen bereikt kan worden te voorspellen door middel van de ontwikkeling van adequaat rekengereedschap in het kader van de door de WEB te ontwikkelen energie-zuinige woningen. Resultaten behaald in 1981 Rekenprogramma Rad/pas waarmee de opbrengst van diverse passieve systemen berekend kan worden, zij het met de nog gebrekkige kennis van de vrije konvektie in deze systemen. Een meetopstelling voor het me ten van warmteoverdracht door ·vrije konvektie. Rekenprogramma voor de berekening van series. Ontwerphulpmiddel voor het effekt van beschaduwing op passieve systemen te kunnen schatten.
6.
Publikaties in 1981 M.de Wit, Energieverbruik van woningen, TH Eindhoven,l981 Verwachtingen voor 1982 A: Verdere ontwikkeling rekenprogramma. Onderzoek naar antwerp hulpmiddelen. Theoretisch onderzoek near vrije konvektie. B: Metingen aan laboratoriumopstelling. Vergelijking theorie-experiment. Opzet buitenopstelling voor de Trombe-wand.
INTR02
Raam iso latoren/WEB deelprojekt 2 Doelstelling De ontwikkeling van een raamisolator in het kader van door de WEB te ontwikkelen energie-zuinige woningen. Resultaten behaald in 1981 Tot heden is een vooronderzoek uitgevoerd dat geresulteerd heeft in een in november '81 te verschijnen rapportje waarin een analyse van het probleem staat geschreven en waarin een prestatie-omschrijving voorkomt van te ontwikkelen raamisolatoren. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 nov.'S!: afronding vooronderzoek midde!s rapport. nov.'Bl-juni '82: ontwerpen van raamisolatoren. juni '82-okt.'BZ: maken van prototypen. okt.'82-dec.'B2: beproeven bouwfysische eigenschappen in laboratorium. jan.'83-febr.'83: voorbereiden publikatie over bouwfysische eigenschappen. jan.'83-jan.'85: duurproeven. jan.'85-febr.'85~ voorbereiden publikatie, resultaten duurproeven.
7.
INTR02
Lichte wandk:onstrukties met een hoge (thermische) isolatiewaarde/WEB deelprojekt 3 Doelstelling Bij het ontwikkelen, binnen de WEB, van een energiearme waning ontstond het inzicht dat een lichte, sterk thermisch isolerende buitenwand moest worden toegepast, met kierdichte aansluitingen voor glasen andere openingen. Het onderzoek richt zich op direkte realisatie hiervan in door de WEB te ontwikkelen energiezuinige woningen. Resultaten behaald in 1981 Vooralsnog worden de resultaten in prijsvraagdeelnemingen getoetst. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 tot december '81: afronding prijsvraag vanaf januari'82: inspelen op de binnen de WEB nog te ontwikkelen woningen. inpassen van luikachtige afsluitingen van de wandopeningen.
INTR02
De relatie woningtype-verwarmings-ventilatiesystemen/WEB deelprojekt 4 Doelstelling Onderzoek naar de relatie tussen het type waning en het daarbij behorende verwarmings-ventilatie-systeem, in het kader van door de WEB te ontwikkelen energiezuinige woningen. Resultaten behaald in 1981 Geen Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 December 1982 afronding voor-onderzoek
B.
INTR02
(Stede)bouwkundige aspekten van energie-bewust ontwerpen/WEB deelprojekt 5 Ooestellin~
Ooel van et onderzoek is het maken van een overzicht van energiebesparende maatregelen (maatregelen die het energieverbruik in een waning zo klein mogelijk maken), die getroffen kunnen worden bij het vervaardigen van woningbouwplannen. De nadruk zal hierbij komen te liggen op maatregelen op het waning- en stedebouwkundig nivo. Het onderzoek moet leiden tot een handleiding voor ontwerpers. Tijdens dit onderzoek dient aandacht te worden besteed aan: prioriteit van de verschillende maatregelen positieve en negatieve bij-effekten de vorm waarin het onderzoeksresultaat gegoten wordt. Resultaten behaald in 1981 Geen. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 September 1982, afronding onderzoek door middel van rapport.
INTR04
Recycling - onderzoek energetisch voordeliger fragmentatie OoelsteUing Betonpuin, dat vrijkomt bij het slopen van gebouwen, is na verbrijzeling tot voldoende kleine korrels geschikt als toeslagmateriaal voor nieuw beton. In het kader van het promotieonderzoek van ir. A.T.F. Neerhoff wordt nagegaan op welke wijze oppervlak-aktieve stoffen de voor het breukproces benodigde energie optimaal kunnen verlagen. Resultaten behaald in 1981 In vervolg op meetresultaten van 1979 en 1980 werden: een globaal model opgesteld voor het adsorbtiegedrag van cementsteen en kwarts in elektroliet-oplossingen verzadigd met Ca(OH) 2 een model opgesteld dat de variatie beschrijft van de scheurweerstand van cementsteen als funktie van de konsentratie van deze oplossingen waarbij sprake is van twee onderscheiden mechanismen. metingen verricht betreffende de volumevariaties van cementsteen o.i.v. geadsorbeerde ionen in het bijzonder rand het ladingsnulpunt. een meetopstelling gebouwd voor de bepaling van de ion-uitwisselings-energie (m.b. v. flow-microcalorimeter)
9.
Publikaties in 1981 P.C.Kreijger(ed), Adhesion problems in de recycling of concrete, Materials Science, vol.4, New York, Plenum Press, 198l.Hieruit: Part 1, Organisation 3-11 Introduction and stating the problem 15-34 Case study of the Netherlands 35-38 Classification of recycled aggregate proposal in the Netherlands 309-310 The effect of gypsum on lengthchange and strength of portland and portland blastfurnace cementstone specimen 373-377 Some notes regarding the performance of waste materials and concrete in building components 395-401 A.Neerhof, Correlation between fracture toughness and zeta potential of cementstone. In: Adhesion problems in the recycling of concrete; ed. by P.C.Kreijger, Materials Science vol. 4, New York, Plenum Press, 1981, 267-284 Verwachtingen voor 1982 Het promotieonderzoek dient per 1 nov. 1982 te zijn afgesloten met de promotie. Het onderzoek bevindt zich in het stadium van de afsluitende theorievorming ondersteund door afsluitende metingen. 1981 1234 I. II III IV V VI
INTR05
Verfijnen chemo-mechanisch model en optimaliseren van de scheurenergie-ve rlaging meting vol varieties o.i.v. geadsorbeerde ionen zeta-potentiaalmetingen breukproeven en adsorbtieisothermen '' ion-uitwisselingsenergie bepalen dissertatie schrijven
/
/
1982 1234 .11
I
Woningbouw en Stadsvernieuwing DoelsteJling Het verrichten van onderzoek naar wenselijkheden en mogelijkheden van de bestaande bouwkapasiteit, opgebouwd uit technische-, organisatorische- en arbeidskapasiteit te doen richten op de uit de stadsvernieuwing voortkomende vraag. Hierbij wordt aandacht besteed aan de konsekwenties hiervan voor de aanpak van de stadsvernieuwing en aan de konsekwenties voor de organisatie van het bouwproces en de struktuur van de bouwni jverheid. Resultaten behaald in 1981 Het verkennend onderzoek heeft middeJs interviews bij een viertal gemeenten geprobeerd een inventarisatie te maken van mogelijkheden 10.
die er op dit moment bestaan of ontwikkeld worden om de koordinatie tussen vraag en aanbod bij stadsvernieuwingsopgaven te verbeteren. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Om een betere koordinatie/evaluatie van bouwprocessen in het kader van met name woningbouwprojekten in de stadsvernieuwing mogelijk te maken zal, zo stelt de eindparagraaf van het verkennend onderzoek, naast een beeld van de bouwvraag een hanteerbaarder inzicht van de aanbodzijde gemaakt moeten worden. Op het ogenblik is het zo, dat als aannemers gevraagd wordt of een of ander plan gemaakt kan worden, het antwoord steevast gewoon "ja" zal lui den. Niemand weet of de gevraagde ptoduktiekapasiteit ook werkelijk de geiHgende is; gei!Hgend voor het typische karakter van het gevraagde produkt en/of de vereiste procesgang. Vandaar het idee om een soort katalogus te maken van verschillende soorten bouwwijzen; een soort stalenboek van bij specifieke bouwwijzen horende "produkten" resp. "bouwplannen".
INTE02
Ziekenhuis Research Projekt (Z.R.P.) Doelstelling Toegepast onderzoek naar het beter funktioneren van organisaties in de gezondheidszorg In het algemeen en van ziekenhuizen in het bijzonder door middel van onder. andere prototype onderzoek naar planologische, organisatorische en utilitaire eisen in deze organisatie en het zonodig vertalen van die eisen in adequate konsepten van gebouwen. Het ontwikkelen van een basis referentieprogramma van eisen ten behoeve van het opstellen van referentieprogramma's van eisen voor Algemene Ziekenhuizen. Resultaten behaald in 1981 Het vooronderzoek is afgerond; een opzet voor het definitleve onderzoek is gemaakt. Publikaties in 1981 P.Smeets, Programma van Eisen beter schragen door duidelijke basisfilosofle, Het Ziekenhuis, 19 {1981) 970-973. P.Smeets, Toepassingsgebied en gebruik van geautomatiseerde informatiesystemen in het referentieprogramma van eisen - onderzoek nota 5; ZRP-onderzoek, rapport THE-1981
11.
J.Nierstrasz en P.Smeets (ZRP) Eindverslag vooronderzoek referentie programma van eisen voor algemene Ziekenhuizen. TH rapport, Eindhoven, 1981. Verwachtingen voor 1982 Het uitvoeren van het vervolgonderzoek
INTE03
Geluidbestrijding in de industria. Doe lste lling De interafdelingswerkgroep houdt zich, sinds de afronding van het interafdelingsprojekt "Geluidbestrijding aan hydraulische aandrijfsystemen" bezig met industrUHe lawaaibestrijding. Het onderzoek behelst verbetering van de arbeidsomstandigheden in fabrieken door aktieve (werktuigkundige) en passieve (bouwkundige) maatregelen. Stillere produktiemethoden zijn mogelijk op veel terreinen. Ook de opzet van deze nieuwe, stillere rnethoden is onderwerp van onderzoek. Resultaten behaald in 1981 In 1981 gereed: rapport in het kader ICG onderzoek voor ministerie VOMIL Inventarisatie geluidbronnen + principes ter bestrijding in hydraulische aandrijfsystemen. Daarnaast adviesrapport inzake lawaaibestrijding bij sigarenmachines. Publikaties in 1981 P.A. de Lange, Noise control, engineering in buildings in general, Congresbijdrage "Internoise", september 1981 Verwachtingen voor 1982 Geen
INTE04
GOOG (Gebouwde Omgeving, Ontwerp en Gedrag) Doelstelling Het doel van het onderzoek is het ontwikkelen van kriteria om de perceptie van de gebouwde omgeving te vergelijken tussen de kategorieen beleid, ontwerper en bevolking.
12.
Resultaten behaald in 1981 Een verdieping van de inhoud en werkwijze van het onderzoek. Publikaties in 1981 D. Veldhorst, Stedebouwkundig Weert, september 1981.
belevingsproefonderzoek
"Leuken",
Verwachtingen voor 1982 Het uitvoeren van een stedebouwkundig belevingsonderzoek in de wijk Hogerweide.
INTE05
De komende bouwopgave Doelstelling 1. systematisering en uitbreiding van kennis over het gebruik van de
ruimte en de aanwezige voorraad bouwwerken; 2. onderzoek naar de invloed van veranderende voorraden (bevolking, bouw-werken enz.) op de bouwopgave en het milieu, a.m. in zijn konsekwenties voor technische planologie, ontwerpen en technologie; 3. verkenning van de door de samenleving te stellen eisen aan de inrichting van de gebouwde omgeving, met inbegrip van het milieu; 4. analyse en ontwikkelen van middelen voor het bereiken van de nodige oplossingen. Resultaten behaald in 1981 Er is een start gemaakt met het onderzoek. Publikatie in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Het verkrijgen van inzicht in de veranderingen in de periode 1920-1939 en 1950-1980 die hebben plaatsgevonden in de bouwopgave van Nederland en van Groot-Britannie.
13.
~WERKGROEP: INTR
1. CODE/STATUS:
(INTRA}
INTR01
(INTRA 1 )
2. TITEL:
Ontwerpen met de Computer
3. PROJEKTLE!DER:
ir.P.Dinjens
4: TIJDSBESTEDINr;:
Bax Dinjens Hermens
(o.o.c.)
-300 200
INTRO 2
(deelprojekt 1 WEB)
INTR02
(deelprojekt 2 WEB}
Modelvorming voor passieve zonne-energie systemen
Raamisolatoren .
dr.ir.M.H.de Wit
ir.F.E.Bakker
De Wit Vorenkamp Van de Ven
Bakker Van Geest De Wit
260 (BFA) 40 (BFA) 90 (BFA)
270 (BAS) 180 (BAS) 190 (BFA)
5. AANDACHTSGEBIED BAS: Architektonisch Ontwerpen BBU: Communicatie in CAD
Energiebesparing
Energiebesparing
6. AANVANG/EINDE:
1974 - staat nog niet vast
1981 - 1984
1981 - 1985
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982
.-
1982
1983
app.boven f.SOOO. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
1982
1983
~0000
30000 5000 3000 500 2000
10.000 2.000 1.000 1.200
10.000 2.000 1.000 1.200
9. KONTAKTEN :
!Min. VRO; THD; SAR; MIT;
250 500
-
19B3
1984
60.000
-
250 500 2.000
5000 250 500
500
-
1984
-
rPD/TNO; Bouwcentrum; C.E.C. te ISES.
~russel;
-
-
Kristinsson, industrie; Wellicht ook TNO
~ER/WERKGROEP:
INTR (INTRA)
1. CODE/STATUS:
2. TITEL:
(deelprojekt 3 WEB) ~ichte
~oge
3. PROJEKTLEIDER:
wandkonstrukties met een {thermische) isolatiewaarde.
~.Lagerwerf, arch.HBO
4; TIJDSBESTEDINii: f-agerwerf ~rkelens
......
.
160 -
(BAS) (BBU)
INTR02
(deelprojekt 4 WEB)
INTR02
(deelprojekt 5 WEB)
Relatie woningtype-verwarmingsventilatie systemen.
(Stede)bouwkundige aspekten van energiebewust ontwerpen
ir.J.F.G.Janssen
ir.M.P.G.Plantinga-Heijman
Janssen Vorenk.amp Hoen
540 90
180
(BAS) (BFA) (BFA)
Plantinga
300
(BAS)
5. AANDACHTSGEBIED Energiebesparing
Energiebesparing
Energiebesparing
6. AANVANG/EINDE:
1981 - ?
1981 - 1983
1981 - 1982
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982
1983
1982
1983
-1982
250
250
1000
1000
500
1200
1200
500
U'1
app.boven /.5000. app.onder /.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
----
Architektenburo's Woningbouwverenigingen Universiteiten en Hogescholen.
~WERI
INTR (INTRA)
1. CODE/STATUS:
INTR03
INTR04
2. TITEL:
is vervallen
Recycling-onderzoek. (Energetisch voordeliger fragmentatie) prof.ir.P.C.Kreijger
3. PROJEKTLE!DER:
4: TIJDSBESTEDIN!.:
5.
....0'1
.
AANDACHTSGEBIE~
6. AANVANG/EINDE:
7. FINANCIERING:
200 100 ~eerhoff 1300 ~ill ems 200 Van Eijk 140 rPheuws 310 ~an Ishoven 60 Spiering 200
(INTRA 4) INTROS
!Kreijger !Bardon
(allen BKO)
~ecycling en hergebruik van lnaterialen
ovember 1978 - november 1982 • opslagfinanciering
8. KOSTEN:
app.boven t.sooo. app.onder t.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
1982 60.000 3.000 100 500 2.000
CUR; RILEM1 Kath.Un.Nijmegen, Fac.Wisk en N; Afd.T.THE.
Woningbouw en stadsvernieuwing ir.H.Hofman Hofman Links Westra ~OS
250 100 100
--
(BSV) {BP'l') (BPT) (BPT)
~ouwproces en Stadsvernieuwing
1981 - 1983 1. opslagfinanciering 40% 3. kontraktfinanciering 60%
1982
1983
1500 1800
1500 1000
~n.van ~iverse
V.R.O.; Bouwfonds; gemeenten.
~/WERKGROEP: INTE (INTER)
1. CODE/STATUS: 2. TITEL:
3. PROJEKTLEIDER:
4: TIJDSBESTEDIN!r :
.....
.
-..!
INTE02
(INTER 2)
-
-
(INTER 3)
INTE04
Ziekenhuis Research Projekt (ZRP) Onderdeel.referentie-prograrnma
Gcluidbestrijding in de industrie
G.O.O.G.
prof.ir.L.Sikkel
ing.G.Toet/Prof.P.A.de Lange
D.Veldhorst. arch.H.B.o.
Toet De Lange Martin Daniels
Veldhorst Van Andel Hamel THD UvA
Sikkel Kooreman Smeets Dubbelman afd.Bdk.
(BBU) (BBU) (BBU) (BAS)
50 100 1350 200 ?
5. AANDACHTSGEBIED. Architektonisch en Stedebouwk. ontwerpen, voorbereiding en begeleidingstechnieken 6. AANVANG/EINDE: sept.1978 - einddatum afhankelijk van verkregen middelen 7. FINANCIERING: 1. opslagfinanciering 20% 1. voorwaardelijke financiering 80
8. KOSTEN:
1982
app.boven i.SOOO. app.onder f.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
1500 2000 2500
9. KONTAKTEN:
INTE03
CVZ; NZI. IWZ. STAGG; Afd.Bdk. RUU; afd.IZW etc.
(afd.W.) (BFA) (BFA) (afd.W.)
120 40 60 120
(Gebouwde Omgeving Ontwerp, Gedrag)
400 100 100 ? ?
Bestrijdinq geluidhinder
Kwaliteitszorg voor de gebouwde omgeving.
1981 - 1983
1979 - ?
1. opslagfinanciering en 3. kontraktfinanciering
1. opslagfinanciering
~in.VOMIL (Ec.Zaken en Soc.Zakev Gestruktureerde Samenwerking ~OM - prod.machines; Betontegel- interdisciplinair onderzoek !fabrikanten Gebouwde Omgeving
~D/WERKGROEP:
1. CODE/STATUS:
INTE
(INTER)
~~--------~---------,----------~ INTE05
2. TITEL:
De Komende bouwopgave
3. PROJEKTLEIDER:
Prof.dr.A.Hendriks ing.
4: TIJDSBESTEDINr.:
Hendriks PM Jongejan 600 Vos 600 Soeter PM Kamerman PM Thomessen PM 5. AANDACHTSGEBIED. rnnoverend Ontwerpen
6. AANVANG/EINDE:
1981 - doorlopend
7. FINANCIERING:
l.opslagfinanciering
8. KOSTEN:
nog niet bekend
app.boven !.5000. app.onder t.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
THD; OvA; Min.van Soc.Za.; Min.VRO; Min.B.Z.;Instellingen Ontwikkelingssamenwerking
BUR
VAKGROEP URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISA TIE
PROJEKTEN: URVZOl
SYSTEM ATISERING VAN DE RUIMTELIJKE PLANVORMING
(BUR (BUR (BUR (BUR
Waarderingsonderzoek (fase 3) Bestemmingsplanmodel Woonallokatiemodel (ARAM) Modellering van het ruimtelijk koopgedrag van konsumenten (in Zuid-Oost Brabant) Formulering en toetsing van een aggregate theorie voor de (dynamiek in) de lokatie en funktionele komplexiteit van verzor~ gingselementen in stedelijk systeem GEOCORP Methoden en Technieken t.b.v. klassifikatie en reglonalisatie in het ruimtelijk onderzoek Onderzoek naar de toepasbaarheid van verschillende nutsmodellen Grondplan Mikroplan De meting en analyse van gebruikerswaarderingen Ontwikkeling van evaluatieproblemen op grand van gebruikerswaardering
2) 3) 4) 5)
(BUR 6) (BUR 13) (BUR 14) (BUR 15) (BUR (BUR (BUR (BUR
19) 20) 21) 22)
URVZ02
DE ONTWIKKEUNG VAN BELEIDS- EN PLANNINGSSTRA TEGIEEN TER VERBETERING VAN DE RUJMTELIJKE STRUKTUUR
(BUR 18) (BUR 25)
Ruimtelijke Ordening - Regionaal Beleid (RO-RB) Maatschappelijk gericht planologisch onderzoek
URVZOJ
ONTWlKKEUNG VAN METHODEN EN TECHNIEKEN t.b.v. DE RUIMTEUJKE ORDENING EN DE RUJMTELIJKE PLANNING
(BUR (BUR (BUR (BUR
1) 8) 9) 23)
-
URVZ04 (BUR 16a) (BUR 16) (BUR 17)
Het sociaal-wetenschappelijk onderzoek t.b.v. het struktuurplan Grondprijzen: struktuur en oorzaak Automatisering ruimtelijke vertaling R.O.PJannen Minder-mobiele subpopulaties DE RELA TIE TUSSEN ONDERZOEK, PLANNING EN. (STEDE)BOUWKUNDIG ONTWERP etc.
-
Gebruiksgericht onderzoek in de ruimtelijke ordening Planologisch onderzoek: funktie, aard~ werkwijze en praktijk Urbanistiek en ruimtelijke organisatie
URINOl (BUR 12)
Leefbaarheid van kleine kernen in relatie tot ruimtelijke planning. 19.
BUR
URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISA TIE
URVZ01
Systematisering van de ruimtelijke planvorming: de ontwikkeling van methoden t.b.v. de inrichting van de gebouwde omgeving vanuit het gezichtspunt van gebruikerswaarderingen. DoelsteHing Het doel van dit projekt is de systematisering van ruimtelijke planvorming en daarvan afgeleid, de ontwikkeling van methoden (inklusief de daarbij behorende computerprogrammatuur en -systemen, die als instrumentarium voor de fysiek-ruimtelijke planning kunnen fungeren. Het projekt beperkt zich in eerste instantie tot de terreinen van de woningbouwprogrammering, de distributiep!anning en de inrichting van woongebieden. Voor de realisering van het gestelde doel is het tevens noodzakelijk dat er een verdieping plaatsvindt in methodologische en wetenschap-theoretische aspekten van modelmatig onderzoek, in kwantitatieve methoden en technieken, in data- en meettheorie en in substantiiHe theorievorming. Het bijzondere van het projekt wordt gevormd door de integratie van sociaal-wetenschappelijke kennis en ruimtelijke planvorming en door de ontwikkeling van beslissings- en onderzoeksystemen. Resultaten behaaid in 1981 Verschillende modellen voor de distributieplanning zijn ontwikkeld en getoetst. Een beslissingssysteem voor de woningbouwprogrammering is operationeel gemaakt. Verschillende methoden en technieken zijn bestudeerd op hun bruikbaarheid voor bepaalde planningsproblemen en er heeft onderzoek plaatsgevonden m.b.t. de meting van voorkeuren en waarderingen. Publikaties in 1981 E.Bijlsma, D.op 't Veld, J.Starmans, H.J.P.Timmermans, Een procedure voor de analyse van komplexe stelsels van functionele regia's: begrenzing en struktuur van woon- en werksystemen in Zuid-Oost Nederland. Paper voor Colloquium Verkeersplanologisch speurwerk. Den Haag, november 1981 H.J.P. Timmermans, Ruimtelijk consumentengedrag, detailhandelsstructuren en distributieplanning, Utrecht; Bohn, Scheltema en Holkema, 1981 H.J.P. Timmermans, Conjuncte meetmodeUen en distributie planologisch onderzoek. Naar een alternatieve wijze van modellering van ruimtelijk consumentengedrag. Bijdragen voor de Planologische Discussiedagen, SPD Delft, 1981, 274-284 H.J.P.Timmermans, Problemen in de modellering van ruimtelijk koopgedrag van consumenten: enkele methodologische beschouwingen over ruimtelijke interactie en logit modellen vanuit het perspectief van economische teruggang.
20.
In: Theoretische en' praktische problemen van het distributieplanologisch onderzoek, ed. by A.Hendriks, Tilburg, 1981, 66-83 Ook als voordracht Regional Science Association, 's Gravenhage, 14 mei 1981. H.J.P.Timmermans, Koopgedrag in de regie Maastricht, Maastricht, 1981 H.J.P.Timmermans, Binnenstedelijke detailhandelsstructuren en routekeuze van individuen. Maastricht, 1981 H.J.P.Timmermans, Multi-attribute shopping models and ridge regression analysis. Environment & Planning A, Pion, 13 (1981) 43-56 H.J.P.Timmermans, Spatial choice behaviour in different environmental settings: an application of the revealed preference approach. Geografiska Annaler B, 63 (1981) 57-67 H.J.P. Timmermans, K.J. Veldhuisen A spatial choice model of consumer behaviour: aspects of calibration and application. Regional Science Perspectives,.!.! (1981) 153-163 H.J.P. Timmermans, K.J. Veldhuisen, Behavioural models and spatial planning: some methodological considerations and empirical tests. Environment and Planning A, Pion, 13 (1981) 1485-1498 H.J.P.Timmermans, W.v.d.Werf, Distributie planologisch onderzoek Maastricht. Maastricht, 1981 H.J.P. Timmermans, R.v.d.Heijden, H.Westerveld, Subjectieve evaluatie processen en ruimtelijk keuzegedrag: formulering en empirische toetsing van enkele mathematische beslissingsregels. Paper voor Colloquium Verkeersplanologisch speurwerk. Den Haag, november 1981 H.J.P.Timmermans, K.J.Veldhuisen, Een ruimtelijk keuzemodel van consumentengedrag: aspecten van predictieve validiteit en ruimtelijke transferabiliteit. Paper voor Colloquium Verkeersplanologisch speurwerk. Den Haag, november 1981 H.J.P.Timmermans, Non-compensatory decision rules and consumer choice behaviour: a test of predictive ability. Working paper, TH Eindhoven, afdeling Bouwkunde, 1981 H.J.P. Timmermans Consumer choice of shopping centre: an information integration approach. Working paper, te verschijnen in Regional Studies, 1982 H.J.P.Timmermans, Ruimtelijk keuzegedrag, nutsmaximaiisatie, isotropische condities en de functionele hierachie-implicatie van de centrale plaatsen theorie. Working paper, te verschijnen in Geografisch Tijdschrift, 1982 H.J.P. Timmermans, R.v.d.Heijden, H. Westerveld, Perception of urban retailing environments: an empirical analysis of consumer information and usage fields. Working paper, te verschijnen in Geoforum, 1982 21.
H.J.P.Timmermans, R.v.d.Heijden, H.Westerveld, Cognition of urban retailing structures: a dutch case study. Working paper, te verschijnen in TESG, 1982 H.J.P.Timmermans, R.v.d.Heijden, H.Westerveld, The identification of factors influencing destination choice: an application of the repertory grid methodology, working paper, te verschijnen in Transportation, 1982 K.J. Veldhuisen, The planning of housing on a regional scale in the Netherlands.Paper gepresenteerd voor de International Workshop on Strategic Planning. Dortmund, mei 1981 K.J.Veldhuisen, H.J.P.Timmermans, Voorkeuren en waarderingen 1: een drietal meetsystemen. Mens en Maatschappij, 56 (1981) 154-172 K.J. Veldhuisen, H.J.P. Timmer mans, Voorkeuren en waarderingen 2: de vergelijking van een drietal meetsystemen. Mens en Maatschappij, 56 (1981) 275-293 Verwachtingen voor 1982 In de komende jaren zullen de tot nu toe bestudeerde onderwerpen worden afgerond. De nadruk zal echter vaUen op de integratie van de bereikte resultaten. Het werkschema omvat systematisering van de planvorming m.b.t. de inrichting van woongebieden, de distributieplanning en de woningbouwprogrammering, inklusief de betekenis van de funktionele regio als basis voor de planvorming de ontwikkeling van modellen, onderzoek- en beslissingssystemen voor planvorming m.b.t. de inrichting van woongebieden, de distributiep!anning en de woningbouwprogrammering, (konseptualisatie, operationalisatie, systeem/programma-ontwikkeling en implementstie). fundamenteel onderzoek naar modelspecificaties t.b.v. de inrichting van woongebieden, de distributieplanning en de woningbouwprogrammering onderzoek naar de meting van oordelen, waarderingen, voorkeuren etc. van individuen onderzoek naar de gebruiksmogetijkheden van kwantitatieve methoden en technieken in het kader van de planvorming op het terrein van de inrichting van woongebieden, distributieplanning en woningbouwprogrammering en t.b.v. de bepaling van funktionele regiots.
URVZ02
De ontwikkeling van beleids- en planningsstrategieen ter verbetering van de ruimtelijke struktuur. Doelstelling Dit projekt heeft tot doel beleids- en planningsstrategieen te ontwikkelen met behulp waarvan de negatieve effekten met betrekking tot de werk- en leefsituatie van de bevolking die verbonden zijn met de ruimtelijke ongelijkmatige struktuur bestreden kunnen worden. 22.
Resultaten behaald in 1981 In een aantal cases is de wijze waarop de ruimtelijke samenhangen tot standkomen onderzocht. In een aantal cases is het konkrete verloop -de mogelijkheden en de beperkingen- van de vigerende ruimtelijke planning onderzocht. Eerste aanzetten voor een verklaring van de specifieke wijze van het tot standkomen van ruimtelijke samenhangen in het proces van maatschappelijke ontwikkeling zijn geformuleerd, gepubliceerd en onderwerp van diskussie. Publikaties in 1981 I.Draaisma en P.v.Hoogstraten, On the discussion about squatting in the Netherlands. Paper voor de Europaische Arbeitstage 'Krize der Wohnungspolitik' Hochschule fur Bildende Kunste, Hamburg, J0-10/1-111981 P.van Hoogstraten, Chronologie van de streekplanning in Nederland, intern working paper vakgroep BUR, mei 1981 P.van Hoogstraten, Chronologie van het regionaal beleid in Nederland, intern working paper vakgroep BUR, augustus 1981 P.van Hoogstraten, Ruimtelijke ordening als machtsvraagstuk in NoordBrabant. Paper t.b.v. Symposium Politiek in Brabant, Oisterwijk, maart 1981 B.Janssen, Multinationale ondernemingen en regionaal beleid, intern working paper vakgroep Planologie KUN, februari 1981 B.Janssen, Het regionaal probleem als politiek probleem, Politiek en Ruimte,!. (1981) 77-102 Verwachtingen voor 1982 a. een verdere uitwerking en verdieping van de aan het onderzoeksprojekt ten grondslag liggende probleemstelling. Dit gebeurt aan de hand van enkele case-studies waarin de maatschappelijke funktie van specifieke ruimtelijke planvormen {streekplan, struktuurschets bedrijventerrelnen, woningbouwprogrammering op stedelijk nivo in Helmond) onderzocht worden. b. het formuleren van verdere subprobleemstellingen, welke uitgangspunt worden van case-study onderzoekingen van een aantal maatschappelijk belangrijke planningsvraagstukken. Dit is mogelijk gernaakt door de opvulling van een vakature. c. afronding van de eerste fase in de formulering van altematieve verbeteringsstrategieen inzake de samenhang tussen ruimtelijke en regionaal-ekonomische planning aan de hand van een case-study in het Land van Cuyk.
23.
URVZ03
Ontwikkeling van methoden en technieken ten behoeve van de ruimtelijke ordening en ruimtelijke planning. Doelstelling Het projekt heeft tot doel de ontwikkeling van methoden en technieken ten behoeve van de ruimtelijke planvorming, inrichting en de bewaking van de ermee samenhangende (ruimtelijke) processen. Hierbij kunnen de volgende onderdelen worden onderscheiden: 1. een signalerend deel; dit gaat om het vroegtijdig herkennen · van ruimtelijke ontwikkelingen die niet gepland c.q. bedoeld zijn. Dit betreft vooral beschrijvend en inventariserend onderzoek, waarbij zowel theoretische als praktische aspekten aan de orde komen, bijv. indikatief grondprijzenonderzoek; het bufferzone-onderroek; het sociografisch onderbouwend onderzoek bij bestemmings-, struktuur- en streekplannen; landschapskartering. 2. een planvormend dee!; dit heeft op dit moment betrekking op het op systematische en geautomatiseerde wijze opstellen van struktuur-en bestemmingsplannen (zie bijv. de grondexploitatie-berekeningen als stedebouwkundig hulpmiddel). 3. een inrichtend deel; dit heeft betrekking op de ruimtelijke vertaling van programma's van eisen uit struktuur en streekplannen, uitge-, werkt tot in geautomatiseerde kartografie, daarnaast gaat het om de onderbouwing en invulling van gebieden op de genoemde planniveaus. 4. een procesbewakings deel; als vervolgstuk op het planvormende/inrichtende deel is bewaking van het geplande proces gewenst; in het bijzonder voor struktuurplanning (gemeentelijk niveau) en streakplanning (provinciaaJ niveau) gaat het om gesystematiseerde en, mede via het tekenbeeldscherm, geautomatiseerde volg- en analysemethodieken (bijv. procesbewaking Saneerbeek; procesbewaking buitengebieden in het streekplangebied Noord- en Midden Limburg; PDOB-kursus Procesbewaking ruimtelijke planning). Voor de ontwikkeling van deze methoden en technieken wordt enerzljds theoretisch eenvoudige en efficiente benaderingen en programmatuur ten behoeve van de automatisering opgesteld en geanalyseerd. Anderzijds wordt in praktijksituaties de bruikbaarheid van deze methoden en technieken getoetst. Resultaten behaald in 1981 De verschillende methoden en technieken zijn verder ontwikkeld. Het systeem SWORP is verder uitgebreid. Publikaties in 1981 G.v.d.Meulen, Automatische analyse overeenstemming plansoorten op tekenbeeldscherm, intern paper, vakgroep BUR, Eindhoven, 1981. G.v.d.Meulen~ Procesbewaking, fundament voor een op uitvoering gerichte ruimtelijke planning PDOB-syllabus, Delft 1981.
G.v.d.Meulen, Een bewaakbaar stt·uctuurplanproces, PDOB-syUabus, Procesbewaking in de ruimtelijke planning, Delft 1981. G.v.d.Meulen, C.du Bois en H.Meertens, MANROP-DOK, een tekstueel informatie-/documentatiesysteem voor de ruimtelijke ordening en tuimtelijke planning, intern paper, vakgroep BUR, Eindhoven 1981. 24.
. G.v.d.Meulen en P.Kesseler, Plotterdam/coordinaat, beschrijving van het computerprogramma, intern paper, vakgroep BUR, Eindhoven, 1981. G.v.d.Meulen en P.Kesseler, Plotterdam/polykaart, beschrijving van het computerprogramma, intern paper, vakgroep BUR, Eindhoven 1981. G.v.d.Meulen en P.Kesseler, lnleiding tot het projekt Ede-Plotterdam, Eindhoven/Ede, 1981. G.v.d.Meulen en P.Kesseler, Resultaat van de vragenlijst t.b.v. de ruimtelijke vertaling van het voorontwerp structuurplan Ede, Eindhoven/Ede, 1981. G.v.d.Meulen en H.v.d.Kamp, Grondprijs en onroerend goed prijs, op weg naar een formule voor de berekening van grondprijzen, Stedebouw & Volkshuisvesting 78 (1981) 351-356. G.v.d.Meulen en Th.Overduin, Procesplanning en procesbewaking, een operationele aanpak, Planning 13 (1981) 15-28. Verwachtingen voor 1982 a. Erfpachtonderzoek: analyse en verslaglegging in 1982; grondprijzenonderzoek wordt in 1982 gestart; b. Bufferzone-onderzoek: in 1982 afgerond. c. Model Plotterdam: t.a.v. Ede afronding in artikelvorm in 1982; eventueel wordt een andere testsituatie gezocht. d. Vlindermodel wordt in komende jaren verder uitgewerkt. e. Procesbewaking buitengebied: inventarisaties, nadere modelformulering en -programmering, digitalisering ruimtelijke data, analyses, etc. in komende jaren; termijn is afhankelijk van formulering research-kontrakt. f. Verdere uitwerking van de planologische methoden in overleg met Planologisch Instituut K.U. Nijmegen. g. SWORP: komend jaar zal het 6e diktaat voltooid worden. Het 7de staat op stapel. Onderwerpen: Geleding II. De SociaalCulturele Struktuur van de bevolking, Het wonen. h. Het is de bedoeling nu oak een begin te gaan maken om het systeem S.W.O.R.P. te gaan automatiseren. Kontakten hiervoor zijn binnen en buiten de T.H. gelegd. i. Permanent onderzoek van landschapskartering en waarderingsmethoden (literatuur) en hun praktische toepassingen (plannen). j. Periodiek veldonderzoek van karterings- en waarderingskriteria zowel in het buitengebied als in het stedelijke gebied (voortover betrekking hebbend op "groen") (in 1982 Zuid-Umburg en Eindhoven). k. Voortzetting van een deel van de twee resterende hoofdstukken van het proefschrift m.b.t. sociografisch onderzoek in komend jaar; jaar daarop wordt met afronding gestart.
25.
URVZ04
De relatie tussen onderzoek, planning en (stede)bouwkundig antwerp etc. Doelstelling Het doel van het projekt luidt: Het zoeken naar de struktuur van waaruit het denken over vraagstukken van ruimtelijke planning en -inrichting en het handelen daaromtrent inzichtelijk kan worden gemaakt. In het bijzonder wordt gedacht aan een nadere uitbouw van het Urbanistiek-konsept. Vanuit dit inzicht, het ontwikkelen van kaders voor de koppeling van onderzoek aan ruimtelijke planning en -inrichting en omgekeerd, in termen van methodologie, organisatie en de eisen die over en weer aan elkaar zijn te stellen. Eveneens vanuit dit inzicht, en in relatie met genoemde kaders, het geven van een systematische beschrijving van de kenmerken en eisen van het bestuurlijk proces in relatie tot de kenmerken en eisen van ruimtetijke planning, antwerp, inrichting en onderzoek. Tot slot: vertaling van te ontwikkelen kaders naar onderzoek ten behoeve van: planning voor kansarmen, planning van distributieve voorzieningen. Terwijl vanuit de eigen aard van deze onderzoeken en het onderbouwend onderzoek t.b.v. struktuurplanning een systematische terugkoppeling naar de ontwikkeling van kaders wordt nagestreefd. Resultaten behaald in 1981 De nadruk heeft gelegen op: verkenning random het begrip vertaalbaarheid in het spanningsveld tussen (planologisch) onderzoek en (ruimtelijke) planning en beleid; formulering van voorlopige inzichten voor gebruik in de relatie onderzoek/beleid en in het onderzoek zelf; bestudering van planologisch onderzoek en de verkenning van enkele konsekwenties voor organisatie, funktie en werkwijze van het onderzoek. De orienterende fase is afgesloten in enkele publikaties, waarin o.a. beoogd wordt inzichtelijk te maken het samenspel tussen beleid en planning enerzijds en onderzoek dat informatie voor die planning en dat beleid moet aandragen anderzijds. Voorts zijn voorstellen geformuleerd ter verbetering ervan in de vorm van over en weer te stellen eisen. In 1981 is een begin gemaakt met de verkenning van methodologische kenmerken van gebruiksgericht onderzoek. Aan de planningskant wordt de relatie verkend met de konseptie van de strategische-keuzebenadering en met de procesbewaking; de relatie naar de planvorming toe werd in een praktijksituatie geobserveerd. Verder heeft een nadere idee-ontwikkeling vanuit m.n. praktijkervaringen omtrent het Urbanistiek-konsept plaatsgevonden en handelingskader ten dienste van een integrate benadering van de ruimtelijke planning en inrichting wordt nagestreefd. Het denken hierover is o.a. vastgelegd in publikaties, bijdragen aan congressen en de jubileumtentoonstelling in november 1980 aan de THE. Vanuit de ontwikkelde ideeen vindt een terugkoppeling pleats naar studies in de praktijk (o.a. RARO). Er is toenemende internationale belangstelling voor dit Urbanistiek-konsept. 26.
Publikaties in 1981 H.GoudappeJ, Energie en ruimte, enkele beschouwingen over onze (leef)ruimte als energiesysteem. In: Energie en Ruimtelijke Ordening, 's Gravenhage, Nederlands lnstituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting, 1981, 4-25. H.Goudappel, Urban transformation and the 'consolidatory city'. Paper to the national seminar of the European campaign for urban renais· sance, the Hague, 22 aprill981, Strasbourg (F), Read van Europa, 1981. H.Goudappel, De 'konsoliderende stad': een konsept voor stedelijke regeneratie, profijt trekken uit aktuele ontwikkelingen, Stedebouw en Volkshuisvesting, 62 (1981), 231-234. H.Goudappel, Urbanistiek als spel en als instrument: een weerwoord op gewaardeerde kritiek, Stedebouw en Volkshuisvesting, 62 (1981) 134-140 H.Goudappel, Ruimtelijke Planning in de onzekerheid van de jaren '80; op zoek naar nieuwe dimensies voor een bewuste planning, 's-Gravenhage, Staatsuitgeverij, Rijksplanologische Dienst, zwart-wit reeks, 1981. H.Goudappel, Advisering over de Markerwaard: discussienota voor de commissie Markerwaard RARO, 's-Gravenhage, Secretariaat Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening, mei 1981. H.Goudappel, Energie, Ruimte en Milieu: verkenning en orientatie. In Syllabus Leergang Postdoktoraal Onderwijs in het Bouwen, Nr. 41: Energie, Ruimte en MiJeu te Eindhoven, mei 1981, Delft, Stichting PDOB Delft, 1981, 41.1 t/m 18. C.W.W.v.Lohuizen, Planologisch Onderzoek: de moeite waard? In: Planologie opnieuw in beweging, ed. W.van Meel, Alphen a.d. Rijn, Samson, 1981, 149-167. C. W. W.v.Lohuizen, R.Buiskool, C.J.Ruygrok, Werklokaties, kris-krasrelaties en openbaar vervoer, Delft, PSC-TNO, 1981. C.W .W .v.Lohuizen, R.Buiskool, C.J.Ruigrok, Werklokaties, kriskrasrelaties en openbaar vervoer, paper Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk, Den Haag, 5-6 november, 1981. Verwachtingen voor 1982 De lijn bij de strukturering van de aktiviteiten is als vo!gt: In de beginperiode ('81-'82) vormen de probleemstellingen van de ingebrachte afzonderlijke projekten de achtergrond voor de bestudering van de probleemstelling binnen dit projekt. De bevindingen binnen die afzonderlijke projekten worden samengebracht en bestudeerd vanuit de bereikte resultaten. Uitgangspunt daarbij vormt de scharnierkategorie van het Urbanistiek-konsept. Daarnaast maar vooral na 1982 komt de nadruk steeds meer te liggen op de geintegreerde beantwoording van de probleemstelling vanuit de gedifferentieerde achtergronden. Gekonkretiseerd betekent dit:
27.
periode t/m '82: Verdere verdieping en uitwerking van het Urbanistiek-konsept met de nadruk op het zoeken van een struktuur waarin zowel het denken over vraagstukken van ruimtelijke planning en -inrichting als het werken daarmee inzichtelijk wordt gemaakt. + Het bestuderen van m.n. de methodologie, de organisatie en de processen van het onderzoek en de ruimtelijke planning, resp. stedebouwkundige inrichting, met de nadruk op het specificeren van wederzijds aan elkaar te stellen eisen. + Vanuit de inrichting van het onderbouwend sociografisch onderzoek t.b.v. de planvorming op struktuurplanniveau, worden de bevindingen m.b.t. de vertaling van gegevens in ruimteJijk beJeid aan de orde gesteld, ter strukturering en bestudering van dit probleemveld. + Bestudering van de thematiek binnen 't kader van een tweetal projekten, waarin centraal de strukturering van onderzoek t.b.v. een stuk beleidsvoering centraal staat: + - planning en onderzoek voor kansarmen Nagestreefd wordt de orienterende fase eind februari 1982 af te ronden d.m.v. een rapport, waarna gepoogd wordt het onderzoek in het kader van b.v. ZWO-projektfinanciering voort te zetten, waarbij een overbrugging met THE-gelden wordt aangevraagd. strukturering van distributie planologisch onderzoek t.b.v. de planvorming m.b.t. winkelvoorzieningen. Nagestreefd wordt in het voorjaar 1982 een interim..:rapport m.b.t. het kader van het projekt rand te hebben, terwijl in het najaar de struktuur van de dissertatie plus enkele inhoudelijke invullingen gereed zal zijn. + Toetsen van onderzoekresultaten aan onderzoek (studies) in de praktijk (RARO, R.P.D., P.P.D. opbouworganen, E.T.I.'s partikuliere onderzoekbureau's). + Toetsen van reiatie onderzoek en planning aan kenmerken en eisen van het bestuurlijk proces. +
URINOl
Leefbaarheid van kleine kernen in relatie tot ruimtelijke planning. Ooelstelling Het doel van het onderzoek is het verkrijgen van inzicht in de wijze waarop en de mate waarin diverse variabelen van invloed kunnen zijn op de leefbaarheid van kleine kernen om daarna tot leefbaarheidsbevorderende voorstellen te kunnen komen. Resultaten behaald in 1981 Het eerste deelonderzoek is nagenoeg afgerond. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Afsluiten van het eerste deelonderzoek. 28.
VAKGROEP/~:
BUR - URBANISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISATIE
1. CODE/STATUS:
URVZ01
2. TITEL:
(BUR 2,3,4,5,6,13,14 URVZ02 15,19,20,21,22en 24) De ontwikkeling van beleids-eu Systematisering van de Ruimtelij~ planningsstrategie~n ter verbePlanvorming. tering van de ruimtel.struktuur
URVZ03 Ontwikkeling van methoden en technieken t.b.v. Ruimtelijke Ordening en Ruim.Planning
3. PROJEKTLEIDER:
dr.H.J.P.Timmermans
dr.G.G.van der Meulen
4: TIJDSBESTEDING :
Hacfoort vd.Heijden Timmermans veldhuisen
0.2 0.15 0.4 0.2
drs.B.Janssen
mu/jaar mu/jaar mu/jaar mu/jaar
5. AANDACHTSGEBIE~ Kwantitatief modelmatig onderzoek m.b.t. wonen en verzorgen
."'
Wessels Van Hoogstraten Janssen Jacobs
0.22 0.28 0.50 0.07
mu/jaar mu/jaar mu/jaar mu/jaar
Stedelijke herstrukturering/ Kwaliteit v.d. geb.omgeving
Thijssen Van Veghel Stolzenburg Van der Meulen
200 p.m. 700 800
Kwaliteitszorg v.d. geb.omgeving/Ontwerpen m.b.h. van de computer 1981 - doorlopend
6. AANVANG/EINDE:
1981 - doorlopend
1981 - 1982
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
3. kontraktfinanciering
1. opslagfinanciering 80% 3. kontraktfinanciering 20%
8. KOSTEN: app.boven t.SOOO. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
1982
1983
r~-982
1984
1982
1983
1984
50000
-
1200 1400 1000
10000 2000 1000 1000 2000
10000 1000 1000 1000 2000
10000 1000 1000 1500 2000
\0
9 . KONTAKTEN:
-
1000 500 4000
1000 500 4000
1984
1983
2000 500 4000
P.P.D.-Zuid-Holland, Aggl. ~indhoven, Gem. Maastricht, Oniversiteit van London, pniversiteit van Iowa
000 000 000
1000 1200 1000
~.U.Leiden-vakgr.macro-sociolo
gie; R.U.Groningen-vakgr. peleidssoc.~ T.H.D.-afd.Bouw~unde, projektraad K.H.Tilburg~akgr. sociologie v.d. ruimte~ijke ordening
Planologisch Inst.K.U.Nmg.; Prov.Plan.Dienst Limburg; Rijks Plan.Dienstt ITC; Gemeenten; Techn.Un.Stockholm, Un.v.Kaiserslautern; Un.Berlijn; THO; LHW; en bibliotheken, archieven, buro's Dienst Ruimtel.Ordening Amsterdam
VAKGROEP/KR&K~~KR: BUR - URBh~ISTIEK EN RUIMTELIJKE ORGANISATIE
1. CODE/STATUS:
URVZ04
URINOl
2. TITEL:
De relatie tussen onderzoek, planning en (stede)bouwkundlg antwerp (etc.)
Leefbaarheid van kleine kernen in relatie tot ruimtelijke planning
3. PROJEKTLEIDER:
E.J.H.Hacfoort, arch.H.B.o.
drs.c.G.P.M.Backx
4: TIJDSBESTEDING:
w
. 0
Hacfoort 0.50 mu/jaar Goudappel 0.35 mu/jaar Van Lohuizen 0.10 mu/jaar Stolzenburg p.m. Van der Heijden 0.15 mu/jaar Jacobs p.m. p.m. 5. AANDACHTSGEBIEfr. Giebels Innoverend Ontwerpen/ Grondslag van Ontwerpen 6. AANVANG/EINDE: 1981 - 1984 7. FINANCIERING:
8. KOSTEN:
app.boven !.5000. app.onder f.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
Backx
520
Ruimtelijke struktuur van stad en land 1981 - 1983
1. opslagfinanciering 80%
1. opslagfinanciering 80%
3. kontraktfinanciering 20%
3. kontraktfinanciering 20%
1982
1983
1982
1983
-
1984
-
300 10000
300 1000 1500
500 1000
2500 1500 2000
2750 1650 500
1984
-
3000 1800 4000
Binnenland: PSC;RPD;RARO;SPAR; -------K.H. Tilburg; SISWO; UvA; THD; Buitenland: IFHP; Raad van Europa; Un.van Michigan. Ann Arbor USA; E.C.E./United Nations
BSV
VAKGROEP ST ADSVERNIEUWING
PROJEKTEN: SVVZOl
PLANNINGS- EN BELEIOSSTRA TEGIEEN TER VERBETERING VAN DE KWAUTEIT VAN DE STEDELIJKE BEBOUWING EN STRUKTUUR IN GElNDUSTRALISEERDE LANDEN.
(BSV 1.1) (BSV 1.2)
(-------}
Internationaal Vergelijl
SVVZ02
BOUW- EN STADSVERNIEUWINGSPROCES
(BSV 2.)
Het planvormingsproces bij de stadsvernieuwing. De verbeteringsmogelijkheden van het partikuliere woningbezit in stadsvernieuwingsgebieden. Professionele ondersteuning van bewoners in stadsvernieuwingsgebieden. Verkennend vooronderzoek naar de wenselijkheden en mogelijkheden om de bestaande bouwkapasiteit te doen richten op de stadsvernieuwing. (afgerond mei 1981) Woningbouw en stadsvernieuwing. Het bouwproces bij renovatie. (Nog aan te melden).
(BSV 1.5) (BSV 4.)
(BSV 5.) (BSV 6.} (-------)
(-------) (------)
-
31.
BSV
ST ADSVERNIEUWING
SVVZ01
Plannings- en beleidsstrategieen ter verbetering van de kwaliteit van de stedelijke bebouwing en struktuur in geindustraliseerde Ianden. Ooelstelling De bedoeling van dit onderzoeksprojekt is om aan de hand van ernpirisch onderzoek plannings- en beleidsstrategieen te ontwikkelen t.a.v. sektoren en facetten van het beleid ten einde tot een meer integrate aanpak in het volkshuisvestings- en stadsvernieuwingsbeleid te komen. De doelstelling van het onderzoek is dan ook te komen tot het uitwerken van meer doelgerichte en effektieve plannings- en beleidsstrategieen die tot een v~rbetering van de kwaliteit van de gebouwde omgeving en de stedelijke struktuur kunnen bijdragen. Deze strategieen zullen tevens in een vergelijkende kontekst - zowel nationaal als internationaal - geanalyseerd worden. In het kader van het projekt vindt onderzoek plaats naar de volgende aspekten van de volkshuisvesting en stadsvernieuwing: de verandering in de kwaliteit van de verschillende sektoren van de volkshuisvesting, met name de partikuliere sektor, als gevolg van financiele en juridische maatregelen in het kader van het volkshuisvesting- en de stadsvernieuwingsbeleid; de ontwikkeling van de woonlasten en de toegankelijkheid van de verschiUende sektoren van de woningrnarkt als gevolg van het volkshuisvestings- en stadsvernieuwingsbeleid; de ontwikkeling van de bevolkingsstruktuur en de invloed van het beleid hierop in het kader van de stadsvernieuwing en de volkshuisvesting; de gevolgen van het stadsvernieuwings- en volkshuisvestingsbeleid voor de funktionele ruimtelijke struktuur van de stad. Resultaten behaald in 1981 Het onderzoek Internationale Vergelijking Stadsvernieuwing is nagenoeg afgerond. Een aantal workshops heeft plaatsgevonden in Nederland en Duitsland. Publikaties in 1981 Th.Aussems, De inzet van het vorderingsinstrumentarium bij de oplevering van nieuwbouw onder de woonruimtewet 1947. Rotterdam, gemeente Rotterdam, 1981. Th.Aussems, De Verkoop van partikuliere huurwoningen en de stadsvernieuwing, dee! I. Wonen TABK, 18(1981), 21-27 Th.Aussems, De Verkoop van huurwoningen en de stadsvernieuwing. Eindhoven, vakgroep Stadsvernieuwing en Stichting Stadsvernieuwing, 1981. H.Fassbinder, Selbstbestimmung im Wohnungswesen, Oesterreichische Zeitschrift fur Politik-wissenschaft, .2_(1981) 347-360 32.
H.Fassbinder, Stand der Stadterneuerung in Europa; Stadterneuerungsprobleme in den Niederlanden. Oesterreichische Gemeinde Zeitung, 18(1981) 414-420 H.Fassbinder, Volkshuisvesting en gemeente- besturen of veranderen? Kongres Sociaaldemokratie - theorie en strategie. November 1981, Universiteit Amsterdam. H.Fassbinder, Modelle der Stadterneuerung in den Niederlanden, t.b.v. cyclus in mei 1981 in het kader van het Institut fur Hohere Studien Wien H.Fassbinder, Wohnungspolitik und Stadterneuerung in den Niederlanden, "Bauen fur's Quartier", Strategien der Stadterneuerung in den Niederlanden, paper op het Werkbund-Kongres Wohnen in Saarbrucken, 1981 H.Fassbinder, Wohnungspolitik und Stadterneuerung in den Niederlanden, Professionele Unterstutzung von Bewohner in Stadterneuerungsprozessen, paper op het Werkbund-Kongres Wohnen, Saarbrucken, 1981 W.de Hoop, Housing policy in the Netherlands, conflicts in the housing provision, paper op de International Conference on the Crisis in Housing Policy te Hamburg, oktober/november 1981 Verwachtingen voor 1982 Analyse van de mogelijkheden en onmogelijkheden van het juridische instrumentarium m.b.t. de kwaliteit van de stedelijke bebouwing. Analyse van veranderingen in de woonsituatie voor maatschappelijke groeperingen met een aksent op de kwaliteit van het wonen en de prijs van het wonen. Analyse van de ontwikkeling van de bevolkingssamenstelling van een aantal stadsvernieuwingswijken. Analyse van de gevolgen van het stadsvernieuwings- en volkshuisvestingsbeleid voor de ruimtelijk-funktionele struktuur van de stad.
SVVZ02
Bouw- en Stadsvernieuwingsproces Doelstelling Het doel van het onderzoek is het verkennen van de wijze waarop vraag naar en aanbod van bouwkapasite.it bij de stadsvernieuwing op elkaar afgestemd kunnen worden. Op grond hiervan wordt getracht na te gaan welke middelen er bestaan, resp. ontwikkeld moeten worden teneinde enerzijds een betere koordinatie tussen de deelnemers in een bouwopgave tot stand te brengen en anderzijds een meer systematische evaluatie van verschHlende bouwopgave mogelijk te maken. 33.
Resultaten behaald in 1981 Het verkennend onderzoek heeft d.m.v. interviews bij een viertal gemeenten plaatsgevonden. Publikaties in 1981 H.van het Erve, Beleids- en planningsprocessen en bewonersparticipatie. In: Stads- en dorpsvernieuwing in Noord-Brabant, 121-126. Den Bosch, Provinciaal Bestuur Noord-Brabant, 1981 H.Rikhof, De stadsvernieuwingsopgave en de participatie van de bewoners. In: Stads- en dorpsvernieuwing in Noord-Brabant, 127-133. Den Bosch, Provinciaal Bestuur Noord-Brabant, 1981 J.Valk, F.Bootsman, P.v.d.Grinten, H.v.Helmond, G.Hustinx, H.v.Voorene, Partikulier woningbezit rem op stadsvernieuwing. Wonen T ABK, 23/24 (1981), 14-42 Verwachtingen voor 1982 Afronding en integratie van de deelprojekten, die zich richten op de professionele ondersteuning van bewoners in stadsvernieuwingsgebieden, de verbeteringsmogelijkheden vanhet partikuliere woningbestand in stadsvernieuwingsgebieden en het planvormingsproces bij de stadsvernieuw in g.
34.
VAKGROEP /~
BSV - STADSVERNIEUWING
1. CODE/STATUS:
'swzo1
2. TITEL:
Plannings- en beleidsstrategieln ter verbetering van de kwal.v.d. sted.bebouwing en struktuur in ' gefndustrialiseerde landen prof.dr.H.Fassbinder (1981-1984 ir.W.de Hoop (1982-1983
3. PROJEKTLE!DER: 4: TIJDSBESTEDIN\.:
(--)
Fassbinder De Hoop Smit Aussems Smeets
SWZ02
(--)
Bouw- en stadsvernieuwingsproces ir.H.Hofman (1981-1982) J.Valk (1982-1983) drs.H.van het Erve (1983-1984) Van het Erve Hofman Le Nobel Rikhof Valk
870 560 495 400 315
450 500 300 300 450
5. AANDACHTSGEBIEn 6. AANVANG/EINDE:
.
VJ
1)'1
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982
1983
1982
-
-
app.boven 1.5000. app.onder f.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
1500 2500 5000
1650 2750 5500
1984
-
-
1800 3000 6000
Instellingen in Buitenland: Hochsch.der Kunste Berlin~fur Biliende K~1ste Hamburg; T.U.Berlin; Inst.fur HOhere Studien Wlen und fur Stadtforschung Wien; Instellingen in Binnenland: Min.V.R.O.; Gem.Rotterdam, Onderzoekinst.verchil vakbonden1 Sticht Vergelijkend Sted.Onderzoek;Sticht Stadsvernieuwing en Land.Ombudstea lsrcu'!c:m='!rni e11wi nn
1500 4000 2000
1983
1984
-
-
1650 4400 2250
1800 48.00 2500
-
-
Min.VRO; Nat.Woningraad (NWR); Bouwfonds Ned.Gem.; Div.Gem.; Research Inst. Woningbouw Delft Vakgroep Bouwen en Wonen,Utrech Prov.Plan.Dienst Nrd.Br. (PPD); Land.Kont.Stadsvern.korp.(LKS); B.N.A.; Sticht.KOVOS;(deelproj. verbeteringsmogelijkheden part. woningbestand in stadsvernieuwingsgebieden.
BAS
VAKGROEP ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
PROJEKTEN: ASINOl (BAS 02) ASIN02 {-----) ASIN03
Binnenstad .Architektuur in Praag -
Vormgeving van de Stedelijke nederzetting
(-----) ASIN04 (BAS 33) ASIN05 (BAS 34) ASIN06 (-----) ASIN07 (BAS 22) ASIN08 (BAS 2Ja) ASIN09 ~BAS 24) ASINlO (-----) ASINll (-----) ASIN12
Stedebouw Parijs Stedeli jke Metamorfose De relatie tussen licht en. de beleving van ruimstedelijkheid Beeld- en k1eurprojektie Vormgeving -
Plaatsgebonden architektuur in Mali. ETNO-architektuur Ontwerpen meubilering ontwikkelingslanden Plananalyse Stedelijke Nieuwbouwwijken StedeH jke ruimte
(--u-) ASIN13 Sukiya (BAS 32) - (Stede)bouwkundige aspecten van energiebewust ontwerpen ASIN14 (-----) INTR02 werkgroep ASIN15 Energiebewust ontwerpen van woningplannen (BAS 30) ASIN16 Integraal biologisch Af-bouw-Milieu (IBA) (BAS 25, 26, 27 en 28) ASlN17 Welstand onderzoek Nederland ~BAS 16) ASIN18 De struktuur van (architektonische-stedebouwkundige) antwerp(BAS 9) processen ASIN19 De methode Lynch (-----) ASIN20 Architektuurtheorie (BAS 13) ASIN 21 Hoekwoningen (BAS 29) ASIN22 Moderne Rotterdamse Bouwkunst (BAS 14) ASIN23 Vorm-Antologie {BAS 36) ASIN24 Doeltreffend bouw~undig tekenen (Beeldkommunikatie b) (BAS 6) ASIN25 Vorm van Bastides (BAS 31) ASIN26 - Grafische informatie-verwerking (Beeldkommunikatie c) (-----) 36.
ASIN27 {BAS 38) ASIN28 (-----) ASIN29 (BAS 41) ASIN30 ~BAS 23b) ASIN31 (BAS 8) ASIN32 (BAS 5) ASIN33
Woningbouwprojekten gerealiseerd tussen 1900 en 1980 in Berlijn -
Gebouwen, Ontwerp en Analyse (GOA)
-
Maat-ruimte-vorm Vormgeving in randgebieden Bouwkundige Morfologie Beeldvorming Drager/Inbouw (GOM-koepel)
~-----)
Ontwikkeling van het begrip welstand in de gebouwde omgeving
ASIN34
(-----) ASIN35 {BAS 19) ASIN36 (BAS 20) ASIN37 (BAS 40) ASIN38 (BAS 42) ASIN39 {BAS 43) ASIN40 (BAS 44) ASIN41 (BAS 45) . ASIN42 (BAS 47) ASIN 43 (BAS 49)
Plaats van de architekt/ontwerper in de architektuurtheorie van VioUet-Je-Duc Aldo- van Eyck Rationalisme in de architektuur Ziekenhuisarchitektuur De geschiedenisopvatting van Walter Benjamin -
Geschiedenis van de architektuur De ontstaansgeschiedenis van de stad Petersburg Rationalisme in de architektuur en de ambachtelijkheid van het ontwerpen bij H. Tesenow Architektuur van de verlichting
37.
BAS
ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
ASINO!
Binnenstad Doelstelling Onderzoek naar de historische en hedendaagse ontwikkelingen van de architektuur en stedebouw in de binnensteden. Resultaten behaald in 1981 Verdere studie naar de historische ontwikkelingen in Eindhoven. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Gereedmaken van de beschrijvingen ten behoev.e van het boek "Eindhoven 1810-1960", uitgave gemeentebestuur Eindhoven. Gereedmaken van de beschrijvingen t.b.v. een boek speciaal met betrekking tot de stedelijke ontwikkeling van Eindhoven.
ASIN02
Architektuur in Praag Doelstelling Studie van de gebouwen in hun omgeving in Praag. Resultaten behaald in 1981 Geen Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Een start maken met het onderzoek.
ASIN03
Vormgeving van de stedelijke nederzetting '
Doelstelling 1. Het verkrijgen van inzicht en kennis omtrent de mate waarin de kwaliteit van de omgeving bepaald wordt door de stedebouwkundige vorm; 2. de ontwikkeling van een objektieve stedebouwkundige morfologie; 38.
3. het samenstellen van een operationeel ontwerp-en analyse-instrumentarium; 4. dit laa~~te is te voorzien van een, op de fysiek ruimtelijke struktuur en stedebouwkundige morfologie gericht, juridisch kader. Resultaten behaald in 1981 De bereikte resultaten, vanaf maart 1981 tot nu toe, bestaan uit: 1. Vertaling en bestudering van het boek "Studi per una operante storia urbana di Venezia" van Saverio Muratori. 2. Vertaling en bestudering van de artikelen: "Notes sur la structure de l'espace urbain' van Panerai en Castex en "Analyse structurale de l'espace urbain" van Engel en Jagals. 3. Analyse van "Formes urbaines: de l'tlot a Ia barre" en "Elements d'analyse urbaine" van Castex - Degaule - Panerai - Demorgon en Veyrenche. 4. Inventarisatie van 8 Eindhovense lokaties op drie funktionele en zeven fysiek ruimtelijke onderdelen. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Het onderzoek is verdeeld in zes fasem 1. Orientatie, exploratie en inventarisatie 2. Inventarisatie, dokumentatie (vervaardiging, kaartbeelden) 3. (vergelijkende) analyse, diagnose, toetsing en evaluatie. 4. Theorievorming, ontwikkelen van ontwerpmaatstaven en beeldinstrumentarium. 5. Toetsen ontwerpinstrumentarium en ontwikkelen juridische kader 6. Toepassen op proefgebied(en) en (eind)evaluatie en (eventuele) bijstelling. Het onderzoek is van zogenaamde langlopende en mogelijk doorlopende aard. Tot en met fase 5 zal zeker 4 ~ 5 jaar nodig zijn.
ASIN04
Stedebouw Parijs Doelstetling AanvuUing, ontwikkeling en ontstuiting van kennis en inzicht betreffende de kwaliteit van aktuele stedebouw. De nieuwe stedebouw in de regio van Parijs is op dit moment in een stadium gekomen, waarin door het ruimtelijk beleid als nooit eerder vergelijkingen mogelijk en nuttig zijn met de ontwikkeling in Nederland, met name in de (nieuwe) groei- en satelietsteden. De vraag is, of, ook gezien de achtergronden, de recente omvangrijke stedebouwkundig aktiviteit rand Parijs voor Nederlandse situaties bruikbare principes oplevert.
39.
Resultaten behaald in 1981 In de periode 1979•1980 is met het werk een goede voortgang bereikt. Een uitgebreide dokumentaire basis voor de eerste twee delen van het onderzoek is gelegd, een volledige literatuurscanning heeft plaatsgevonden en een deel van het noodzakelijke veldwerk is volbracht. Vanwege de indiensttreding in het afdelingsbestuur door de projektleider en vanwege de geringe omvang van de overige beschikbare onderzoekskapasiteit, stagneert de voortgang in de periode 1980-1982. Het onderzoek loopt hierdoor achter op het oorspronkelijke tijdschema. Bovendien zal, na afloop van deze periode, ten behoeve van de aktualisering een extra inspanning gevergd worden. Tot nu toe bestaan de resultaten van het onderzoek uit: 1. Informatieve publikatie, toegezonden aan alle vakgroepen van de Afdeling der Bouwkunde 2. Seminar verslag voorjaar 1980: meer gedetailleerde studie op 4 onderzoeksgebieden 3. Excursie voor staf en docenten (22 personen) 8 dagen eind augustus met uitgebreide dokumentering 4. Konsept-verslag 2 van de 4 delen: Ruimtelijke Beleid en Planvorming 5. Publikatie in de "Onderzoekrapportagen BAS/BWK/THE, maart 1981. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 September 1982: volledige hervatting onderzoekaktiviteit: Najaar 1982: 1. herstellen van de aktualiteit • literatuurscanning • veldwerk 2. afronding rapport "Ruimtelijk Beleid en Planvorming" 3. artikel in Nederlands vaktijdschrift
ASIN05
Stedelijke metamorfose Doelstelling Door het gebruik van een systeemontwikkelingstheorie het inzicht bevorderen in de historische en ruimtelijke relaties tussen stedebouwkundige vormen en vormkonsepten en het daarbij zichtbaar maken van het maatschappelijk dualistisch karakter van de stedebouwkundige idee. Bij het zoeken naar de relatie tussen de maatschappelijke en morfologische intenties van een stedeHjk-ruimteJijke ontwikkeling zoweJ bij planvorming als bij planevaJuatie, ontbreekt een systematisch kader waarin de strukturele verwevenheid van stedelijke vormen en vormkonsepten (beelden) in ruimtelijk en historisch opzicht herkenbaar wordt.
40.
Resultaten behaald in 1981 In de periode 1980-1981 is een deel van de in 1979 "ruimtelijktemporele diagrammen" dokumentai r ingevuld. De toetsing van de theorie aan het ingevulde diagrarngedee1te heeft plaatsgehad. Bovendien werd de theorie toegepast op de tussenuitkomsten van het onderzoek stedebouw Parijs, zowel historisch als aktueel. Uteratuurstudie richtte zich vooral op de "decline"-perioden (het uitsterven van stedebouwkundig-kulturele eenheden). Bij toetsing van deze fasen in de stedebouw blijkt de behoefte aan een uitdieping van de theorie. In de afgelopen periode hebben twee colloquia voor de vakgenoten plaats gehad en zijn drie meer of minder omvangrijke publikaties tot stand gekomen. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Het feit dat tot half 1980 het onderzoek vooruitliep op het tijdschema wordt grotendeels teniet gedaan door kapasiteitsderving vanwege het full-time lidmaatschap van het afdelingsbestuur. Tot september 1982 zal het tijdschema verder in gevaar komen. Het type onderzoek wordt geacht een beperkt uitstel te kunnen verdragen. Nadat de verplichtingen ten aanzien van het onderzoek "Stedebouw Parijs" in het najaar 1982 nog de overhand zullen hebben, zal in 1983 weer op het oorspronkelijke tijdschema van het onderhavige onderzoek kunnen worden ingelopen.
ASIN06
De relatie tussen Iicht en de beleving van ruimstedelijkheid Doelstelling In de praktijk zien wij in de ontworpen ruirnte voornamelijk ten gevolge van specialisatie en de groei naar verschillende denktranten ten aanzien van de lichtverdeling en de toepassing van Iicht, weinig harmonische resultaten. Het werken vanuit een beeld van de totaliteit die men ontwerpen wil, wordt wel onderschreven maar leeft blijkbaar op de achtergrond omdat het onduidelijk is geworden. Ook in het onderwijs voel je ten aanzien van deze totaliteit de scheiding der werel.den. Het doel van het onderzoek is na te gaan welke betekenis aan het regelen van licht in het ontwerpen kan worden gegeven en zo bij te dragen aan een integrerend beeld met betrekking tot het ontwerpproces. Hiernaast kan worden bekeken, of deze bevindingen ook zijn toe te passen op andere omgevingsfaktoren, bijvoorbeeld geluid. Resultaten behaald in 1981 Er is ingegaan op de relaties tussen kenmerken van de perceptie en de vormgeving of vorrngevingsprincipes.
41.
Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Algemene orientatie gevolgd door een computer literatuur search.
ASIN07
Beeld- en kleurprojektie Doelstelling a. Beeldprojektie: Een inventarisatie van de bouwkundige toepassingsmogelijkheden van ortografische-, axonometrische- en perspektivische beeldpro jektiemethoden. b. Kleurprojektie: Een inventarisatie van beeldend kleurgebruik in de gebouwde omgeving. Resultaten behaald in 1981 a. Beeh;fprojektie: Tentoonstelling "F.P.J.Peutz architekt 1916-1966", TH Eindhoven b. Kleurprojektie: Tentoonstelling "De wanden van A.Cortier", tentoonstelling "Schilderkunst in de architektuur" beide TH Eindhoven Publikaties in 1981 W.Graatsma, W.Arets, W.v.d.Bergh F.P.J.Peutz, architekt 1916-1966, monografie Heerlen, Stichting FPJ Peutz architekt, 1981 Verwachtingen voor 1982 Tentoonstelling en catalogus "Architektuur, het werk van Dom H.van der Laan" THE en Bonnefantenmuseum Diktaat "De tekeningen van Dom H.van der Laan" THE Monografie "San Claessens, architekt", THE Diktaat "De tekeningen van San Claessens, architekt" THE Kollege en Paper "F.P.J.Peutz, architekt 1916-1966"
ASIN08
Vormgeving Doelstelling Bouwkundig ontwerpen met toepassing van beeldende aspekten uit vormgevende randgebieden van de bouwkunde. Resultaten behaald in 1981 Gegevens zijn verzameld.
42.
Publikaties in 1981 G.Slothouber, Vorm en beeld, Eindhoven, 1981/1982 Verwachtingen voor 1982 Geen
ASIN09
PJaatsgebonden architektuur in Mali ETNO- Architektuur I- De architektuur van de Dagon Doelstelling Een onderzoek naar de samenhang tussen de bouwvorm, woonvorm en vormbetekenis in de bouwkultuur van het Dogonvolk te Mali. Resultaten behaald in 1981 VeJdwerk (fotografische dokumentatie) Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Verder uitvoeren van veldwerk.
ASIN10
Ontwerpen meubilering ontwikkelingslanden Doelstelling Aanleiding tot bovenstaand projekt is de vraag van de stichting "Tool" naar ontwerpen met uitvoeringstekeningen van meubilair geschikt voor de diverse ontwikkelingslanden. De nadruk ligt hierbij op het materiaal staal. Het doel is deze ontwerpen te ontwikkelen. Resultaten behaald in 1981 Geen Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Een start maken met het onderzoek
43.
ASINll
Plananalyse stedelijke nieuwbouwwijken I
Doelstelling Het onderzoek heeft in eerste instantie ten doel informatie te verstrekken over de wijze waarop ruimtelijke oplossingen tot stand komen, in relatie tot het totale planvormingsproces. Welke uitgangspunten en opvattingen hierbij gehanteerd worden en welke oplossingen hiervan een gevolg zijn. Een tweede verder liggend doel is wegen zoeken ter verbetering van de inhoud en tot standkoming van stedebouwkundige plannen in kwantitatieve zin, door inschakeling van theorie en onderzoek. Resultaten behaald in 1981 Gewerkt is aan de orienterende fase. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 . Orienterende fase: Verder uitw.erken van doei, probleem en vraagstelling, middels een globale literatuurverkenning en gerichte gesprekken met deskundigen (ontwerpers, onderzoekers en beleidsmensen) uit de wereld van de stedebouwkunde. Verkennende studie: Verdere uitbouw van de orienterende fase. Het opzetten van beoordeHngskriteria in de vorm van een checklist en de theoretische onderbouwing ervan. Het systematisch en selektief beoordelen van enkele (2 a 3) plannen aan de hand van de ontwikkelde kriteria. Het schrijven van verslagen van deze beoordelingen.
ASIN12
Stedelijke ruimte Doelstelling Het betreft een onderzoek naar de ontwikkeling van vorm en betekenis van de openbare stedelijke ruimte in de Nederlandse stad, in het bijzonder in verband met stadsregeneratie-processen. Resultaten behaald in 1981 Literatuurstudie, verzameling informatie Publikaties in 1981 Geen
44.
Verwachtingen voor 1982 Oktober 1981 t/m ·mei 1982. Verwerken van gegevens; opstellen konsepttekst. Juni 1982 t/m augustus 1982. Konsepttekst voor kommentaar naar derden; gereedmaken illustratie-materiaal. September 1982 t/m december 1982. Opstellen definitieve tekst en gereedmaken publikatie.
AS1Nl3
Sukiya Doelstelling Aanleiding tot het onderzoek is de konstatering van een groeiende affiniteit met de traditionele Japanse woon- en theehuisarchitektuur, met name als inspiratiebron voor de eigen (Westerse) architektuurideeen. Bij nader inzlen bleek het architektonische aspekt maar een van de uitingen te zijn van een omvattende levensstijl, die een geheel eigen geschiedenis kent en niet te doorvorsen zal zijn zonder kennis en inzicht in een breder kultuurhistorisch kader. Het doel van het projekt is de analyse van de specifieke bouwstijl in Japan in het Iicht van een herbezinning op het moderne bouwen. Resultaten behaald in 1981 Geen Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 a. Vooronderzoek Voorn~melijk literatuurstudie en kontakt met derden, leidend tot aanscherping van de probleemstelling. b. Onderzoeksfase Twee studiereizen naar Japan (waarschijnlijk '82 en '83) t.b.v. bezoek aan objekten en kontakt met wetenschappelijke instituten. Mogelijk enkele artikelen in vak- of andere tijdschriften dan wel lezingen of kolleges op de afdeling Bouwkunde (ASO-t; AGT) en daarbuiten.
ASIN14
(Stede)bouwkundige aspekten van energiebewust ontwerpen. zie bij de INTR02 werkgroepen
45.
ASIN15
Energie-bewust ontwerpen van woningbouwplannen Doelstellin~
Het formu eren van normen en ontwerpregels ten behoeve van het energiebewust ontwerpen van woningbouwplannen op het architektonisch-stedebouwkundig plannivo. Resultaten behaald in 1981 Het vooronderzoek is afgerond. Het projekt bevindt zich nu in de fase van de modelvorming. Het gaat hierbij om het leggen van een relatie tussen het begrip "energie" en het bouwkundig ontwerpen. Dit gebeurt door beide begrippen te beschrijven in termen van verandering. Het bouwkundig antwerp wordt gezien als artefact met een doelstelling ontworpen, een evenwicht representerend en tot stand gekomen in een proces waarin beleid wordt gevoerd. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Fase A: De ontwikkeling van een model waarin de relatie tussen energiehuishouding wordt vas.tgelegd. Wordt afgesloten op 16 juli 1982. Fase 8: De toetsing van het model aan de hand van een aantal potenW:He energiebesparende maatregelen in de woningbouw. Loopt van 16-7'82 t/m 16-10-'83.
ASIN16
Integraal Biologisch Af-Bouw-Milieu (IBA) Doelstelling De achteruitgang van de kwaliteit van de gebouwde omgeving in de gehele wereld en op elke schaal is een feit, dat dagelijks weer via aile mogelijke media duidetijk naar voren komt. Grondslagen, attributen, kriteria ••• van architektuur en Af-Bouw staan niet los van fundamentele omstandigheden in de gehele maatschappij. Ook de gevolgen op wereldwijd nivo m.b.t. enerzijds de bewoner en anderzijds het milieu hangen daarmee samen. Doelstelling van het projekt is de bestudering van deze problematiek. Resultaten behaald in 1981 Naast lezingen, kongressen, pub!ikaties, tentoonstellingen over dit onderzoekthema in het binnen- en bui tenland worden her en der ook al de eerste gebouwen op de onderhevige grondslagen ontworpen en uitgevoerd. Ook bij vernieuwbouw geldt hetzelfde.
46.
Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Het houden van Iezingen, kongressen en tentoonstellingen. Het geven van adviezen en het uitbrengen van publikaties. Naast het verrichten van (spontaan) onderzoek is in de toekomst ook kontrakt-research te verwachten.
ASIN17
Welstand onderzoek Nederland Doelstelling Onderzoek naar het funktioneren van de welstandkommissies - het ontstaan van de kommissies, behoefte, noodzaak - de invloed op de gebouwde omgeving door ·de Overheid als kwa!iteitsbeheerder c.q. bewaker, de noodzaak een nieuwe visie op het welstandsbeleid te formuleren. Resultaten behaald in 1981 Onderzoek naar genoemde aspekten is verricht in Eindhoven. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Inventarisatie Eindhoven afsluiten. Een start wordt gemaakt met de samenvatting. Een en ander zal leiden tot ·een publikatie.
ASIN18
De struktuur van (architektonische en stedebouwkundige) ontwerpprocessen Doelstelling Bij het begeleiden en doorlopen van ontwerpprocessen worden vaak fouten gemaakt omdat te weinig inzicht bestaat in de struktuur van deze processen. Dit gebrek aan inzicht leidt vaak tot een verkeerd gebruik van methodische huJpmiddelen. Het onderzoek richt zich op het ontwikkelen van modellen die ertoe kunnen bijdragen het inzicht in de struktuur van ontwerpprocessen te vergroten en daardoor bater gebruik van methodes mogelijk te maken. Resultaten behaald in 1981 De resultaten van het onderzoek zijn de afgelopen jaren voornamelijk verwerkt in het college Methodisch ontwerpen praktijk.
47.
Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Eind 1982 - begin 1983 zal afronding van het onderzoek door middel van een dissertatie plaatsvinden.
ASIN19
De methode Lynch DoelsteHing Doel van het projekt is de nadere uitwerking van het diktaat Ontwerpmethoden (nr. 7. 994 T.H. E.) in de vorm van een serie monografien. Hierbij wordt tevens gedacht aan een aantal monografien over ontwerpmethoden die (nog) niet in bovenvermeld diktaat zijn opgenomen. Resultaten behaald in 1981 (Ontwerp)nivo's. Resultaten van enkele praktische toepassingen. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Publikatie + februari - maart 1982.
ASIN20
Architektuur-theorie Doelstelling Een onderzoek naar de ontwikkeling en betekenis van de architektonische begrippen, ruimte, vorm, funktie, massa, kompositie, Iicht, kleur, schaal, beeld, gedrag en beweging. Resultaten behaald in 1981 Literatuuronderzoek is gestart. Pubtikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Architektuurtheorie Werkschema promotie-onderzoek SCHAAL IN DE GEBOUWDE OMGEVING.. . 48.
J.F.van den Brink/oktober 1981 d.m.v. li teratuuronderzoek
l
Eind 1981
DEFINIERING VAN HET SCHAALBEGRIP
I
literatuuronderzoek empirisch onderzoek
J.
1982/ 1983
ANALYSE VAN HET SCHAALBEGRIP IN DE ARCHITEKTUUR
I
rapporten/publikaties resultaten facetstudies
J, Eind 1983
VASTSTELLEN VAN EEN WERKHYPOTHESE TAV HET SCHAALBEGRIP (afbakening van het onderzoekgebied)
:I I
t
i
~
I
~
: literatuuronderzoek : empirisch onderzoelk
I
J,
1984/ 1985
ANALYSE VAN DE JUISTHEID VAN DEZE HYPOTHESE
Eind 1985
proefschri ft/publikaties onderzoekresultaten
I
l ASIN21
Hoekwoningen Doelstelling Onderzoek naar in de praktijk toegepaste z.g. "gesloten hoeken" in woningbouwprojekten, metname bij laagbouw. Resultaten behaald in 1981 Het onderzoekresultaat is neergelegd in 1 rapport en 1 diktaat .. Publikaties in 1981 P.Dinjens, P.Priems, Hoekwoningen, Eindhoven, vakgroep BAS, 1981. Verwachtingen voor 1982 Het projekt is beeindigd. 49.
ASIN22
Moderne Rotterdamse Bouwkunst Doelstelling Onderzoek naar de bijdrage van de Rotterdamse architektuur en stedebouw aan het moderne bouwen, alsmede het voorbereiden van een geTilustreerd overzicht in de vorm van een architektuurgids. Resultaten behaald in 1981 Geen Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Het projekt is afgesloten
ASIN23
Vorm-antalogie Doelstelling Nagaan hoe het veelduidige en daardoor verwarrende begrip "Vorm" bij diverse auteurs wordt gehanteerd en evolueert, teneinde eenduidiger begripsdefinities daaruit te kunnen ontwikkelen voor het vormonderzoek en -onderwijs in het algemeen en in de bouwkundige plannings-, antwerp- en materialisatiesfeer in het bijzonder. Resultaten behaald in 1981 Nadat in 1981 geinventariseerd is en een le opzet van het diktaat tot stand kwam, is daar het afgelopen jaar het inleidende gedeelte van gereed gekomen {40 blz.) Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Het uitbrengen van een selektie van sleutelteksten + een begeleidend kommentaar (in diktaat-vorm).
ASIN24
Doeltreffend bouwkundig tekenen (Beeldkommunikatie b) Doelstelling Het ontwikkelen van tekenregels voor bouwkundige tekeningen, die: haar.produktie- en reproduktiekosten drukken; 50.
haar informatiegehalte optimaliseren (waardoor zeer kostbare interpretatie-en kommunikatiestoringen bij de bouwvoorbereiding en uitvoering kunnen worden voorkomen). Resultaten behaald in 1981 Kontraktresearch: tekeningen in de bouw: NEN 2302 Kontraktresearch: tekeningen voor projektinformatie: NPR 2570 Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Vervolgopdracht kontraktresearch: NEN 2302 Vervolg_opdracht kontraktresearch: NPR 2570
ASIN25
Vorm van Bastides Doelstelling Een verkenning van mogelijkheden en beperkingen om op basis van intersubjektief vaststelbare maten van door de groep Vormleer Voorgestane Klassifikatie-Kenmerken, relaties daartussen op een grafischvisuele manier vast te stellen, die een verklaring kunnen geven voor de vorm van Bastides als resultanten van krachten en machten binnen een naar plaats en tijd beperkte situatie. Resultaten behaald in 1981 Onderzoek is nagenoeg afgerond. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Laatste publikatie voorjaar 1982
ASIN26
Grafische informatieverwerking (Beeldkommunikatie c) Doelstelling Het ont~ikkelen van een instrumentarium voor de verwerking van gegevens en ideeen dusdanig, dat het doeltreffend aansluit op de meer visueel en geometrisch, dan verbaal en algebr:aisch georienteerde werkwijze van de gemiddelde bouwkundige.
51.
Resultaten behaald in 1981 Handgrafische permutatiemiddelen voor de verwerking van datamatrices; Beeldschermgrafische programmatuur voor de verwerking van relaties-matrices. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Teki:H:!r~gels voor een doeltreffende vervaardiging van kaarten Beeldschermgrafische programmatuur voor de verwerking van datamatrices Aanvullende programmatuur voor de verwerking van relatie-matrices.
ASIN27
Woningbouwprojekten gereaHseerd tussen 1900 en 1980 in Berlijn. Doelstel!ing Het verkr!jgen van inzicht in de wijze waarop woningbouwp~ojekten in dicht-stedeJijke bebouwing op stedebouwkundige en architektonische wijze zijn gerealiseerd. Resultaten behaaJd in 1981 Tentoonstelling woningbouwprojekten
B~rlijn
van 1900 tot 1980.
Publikaties in 1981 A.P. Thijssen, rapport woningbouwprojekten van 1900 tot 1980 te Berlijn, T.H.E. Verwachtingen voor 1982 Projekt is eind 1981 afgesloten.
ASIN28
GOA. Gebouw, On twerp en Analyse Doelstelling Bij het opstellen van programma's voor en het ontwerpen van gebouwen ontbreekt in veel gevallen kennis, die, indien vooraf beschikbaar, zou kunnen le.iden tot verbetering van zowel het programmeer- en ontwerpproces als de resultaten daarvan. De hier bedoelde kennis heeft betrekking op strukturele relaties (wetmatige samenhang) tussen funktionele, technische en formele aspecten van soorten van gebouwen. 52.
Het onderhavige (voor-)onderzoek is gericht op: het ontwikkelen van een werkwijze om deze samenhangen op te sporen. het opsporen van deze samenhangen bij de gebouwensoort Gemeentehuizen. Resultaten behaald in 1981 Het vooronderzoek is begin s~ptember 1981 gestart. Er zijn in de tijd tot deze verslaggeving (media oktober '81) de volgende werkzaamheden verricht: li teratuurstudies inventarisatie van gemeentehuizen in bestaande gebouwen interviews met betrokkenen in het ontwerpen, plannen en gebruiken van dit gebouwsoort, t.w.: gebruikers (gem.secretarissen) adviseurs (Bouwcentrum, DHV, VNG, ABC vastgoed) architekten overheden (op Rijks(BIZA) Provinclaal nivo) Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Het vooronderzoek zal in februari '82 met een reportage worden afgesloten. ·
ASIN29
Maat - Ruimte - Vorm Doelstelling Ond!!rzoek na.ar het onderlinge verband van drie basisbegrippen uit het architektonisch ontwerpen, door middel van literatuuronderzoek, theorievorming en analyse van gerealiseerde bouwwerken. Resultaten behaald in 1981 N.v.t. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 - flteratuur verwerking resultaten studiereizen proefonderzoek modellen formuleren definities resp. werk~YP.Othesen bepalen deelonderzoeken nagaan of er zo ja welke onderzoekers interesse hl:)bben te participeren. 53.
ASINJO
Vormgeving in randgebieden Doelstelling Een mventarisatie van vormgeving als randverschijnsel van architektuur onder vormgeving te verstaan: interieur-, meubel-, tentoonstellings-, theater-, grafische-, fotografische-, monumentale-, textiele-, objektvormgeving. Resultaten behaald in 1981 Kollege "IndustrHHe Vormgeving" THE Publikatie in 1981 Paper van voornoemd kollege. Verwachtingen voor 1982 Tentoonstelling en katalogus "Hedendaagse Edelsmeedkunst". Kollege en paper-"Typografische Vormgeving" THE.
ASIN31
Bouwkundige Mofologie Doelstelling Toepassing, uitwisseling en ontwikkeling van morfologische methoden en technieken in de bouwkunde. Resultaten behaald in 1981 Ontwikkehng van algemene modellen via onderzoek op het gebied van beeldvorming en vormgeving. Publikaties in 1981 G. Slothouber, Vorm en Beeld, Eindhoven, 1981/1982. Verwachtingen voor 1982 Het onderzoek is gestaakt omdat het niet mogelijk blijkt zonder medewerking van aile gebieden van de bouwkunde.
ASIN32
Beeldvorming Doelstelling Dntwikkeling van een morfologische methode voor visualisering en verwerking van gebruikersbeelden door bouwkundige ontwerpers.
54.
Resultaten behaald in 1981 a. beschrijving van het beeldvormingsproces en ontwikkeling van een beeldvormingsmodel b. verzameling van gegevens voor voortgezet onderzoek. Publikaties in 1981 G. Slothouber, Vorm en Beeld, Eindhoven, 1981/1982. Verwachtingen voor 1982 a. basisonderzoek (principes) voorlopig afgerond in 1981 (publikatie in 1982) . b. voortgezet onderzoek (toepassingen) afhankelijk van beschikbare ruimte.
ASIN33
Drager/Jnbouw (GOM-koepel) Doelstelling De aanleiding tot het projekt "Drager-Inbouw" is drieledig: 1. Er is een toenemende maatschappelijke behoefte waar te nemen om de gebruiker op aile nivo's te laten participeren in het volkshuisvestingsproces. Participatie die leidt zowel tot een grotere woonsatisfaktie als tot een herbezinning op het totale volkshuisvestingsvraagstuk; 2. De behoefte om alle bij de volkshuisvesting betrokken partijen te laten participeren. De indeling van woningen in een "Drager" en een "lnbouw"-gedeelte leidt tot een konsept van het ontwerpproces, waarbij integratie van door de verschillende partijen behartigde deelbelangen leidt tot funktionele, ook in financieel opzicht, optimale oplossingen; 3. In de bouwwereld valt een groeiend aandeel waar te nemen van de doe-het-zelf -markt, die beantwoordt aan de behoeften van de gebruikers, ook daadwerkelijk te participeren in de sfeer van de konkretisering. Het projekt "Drager/Inbouw" is een bundeling van aktiviteiten uit een aantal onderzoekprojekten, die zich bewegen rond de participatie van de bewoner in het huisvestingsproces, met als doel een inzicht in voornoemde problematiek te verkrijgen en waar mogelijk innoverende oplossingen te bieden. Resultaten behaald in 1981 Het resultaat tot nu toe valt uiteen in enkele deelresultaten: 1. In de werkgroep "Ontwerpen met de computer" is computerprogrammatuur ontwikkeld, waarmee aile plattegrondvarianten, die binnen een gegeven oppervlak en binnen een gegeven programma van eisen mogelijk zijn, gegenereerd kunnen worden. De uitvoer van de programmatuur is grafisch en interaktief en verschaft de ontwerper tekeningen van de gevonden mogelijkheden. 2. Ten behoeve van de twee in Eindhoven te realiseren Dragerprojekten zijn de plannen voor een woningbouwprojekt op de hoek 55.
Leostraat-Leenderweg in Eindhoven bestekklaar gemaakt. Dit is geschied in samenwerking met de Stichting Architekten Research en het Architektenburo Kerkhof en de Vries, voor de woningbouwvereniging 11Vereniging Volkshuisvesting". De procedure tot wijziging van het bestemmingsplan op de gewenste situatie is in gang gezet. 3. De definitieve ontwerpp!annen voor een woningbouwprojekt op de hoek Kempensebaan/Willem van Konijnenburglaan te Eindhoven zijn gemaakt. Dit in samenwerking met het Architektenburo De Jong en Van Olphen te Maarssen, en de Societe Woningstichting te Eindhoven. 4. Bij het projekt "Toepassing Staal in de woningbouw" ligt het aksent wat het ontwerp betreft op het ontwikkelen van dragers. Uitgaande van de wens, de hoofdkonstruktie in steal uit te voeren, is uitgezocht welke indeUngsvrijheid te realiseren valt. Hierbij spelen overwegingen van technische realiseerbaarheid, zowel wat betreft de hoofdkonstruktie als de detaillering en de financiiHe haalbaarheid, een grote rol. (voorlopig antwerp) Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Het werkschema is als volgt: Deelonderzoek "INTRA 1": 1. Het bepalen van de pleats en funktie van het programma SMOOC in het ontwerpproces en het daarbij aangeven van de relatie met andere, voor het antwerp relevante computerprogrammatuur: voorjaar 1982. 2. Het afstemmen van de output van SMOOC op de Informatie-inputbehoefte van de andere programmatuur en omgekeerd. Met name wordt hierbij gedacht aan het berekenen van het energieverbruik en het begroten van de kosten: najaar 1982 3. Onderzoek naar de mogelijke implementatie van SMOOC op een, in de praktijk te gebruiken, interaktief grafisch computersysteem: najaar 1982. 4. Het doen van praktijkproeven, de toetsing van het onder punt 2 gestelde: najaar 1982/voorjaar 1983. Onderzoek is afhankelijk van verlenen van aangevraagde opdracht. Deelonderzoek "Participatie Dragerprojekten" Maken van definitieve tekeningen, inklusief detaillering, in samenwerking met de genoemde architektenburo's: voorjaar 1982. Begeleiding van de realisatie van de projekten. Bijzondere aandacht zal hierbij worden besteed aan de ro1, die de deelnemende partijen daarbij spelen en aan de financiEHe en beheerstechnische aspekten: vanaf najaar 1982, afhankelijk van de aanvang van de bouwwerkzaamheden. Deelprojekt "Staal in de woningbouw" Maken van definitief ontwerp van de staten dragers: voorjaar 1982, detaillering voorjaar 1982. Analyse van de mogelijkheden en beperkingen door het gekozen materiaal en de voorgestelde konstruktiewijze: najaar 1982 Zoeken van participanten in de bouwpraktijk. Participanten, zowel aan de zijde van de konstruktie (staalfabrikanten, bouwers) als aan
56.
opdrachtgeverszijde (provinciale of gemeentelijke overheden, woningbouwverenigingen): 1982 Ontwikkeling van prototypes, in samenwerking met de participanten: 1983. BAS XY Beoordeling van de informatie van de lopende deelprojekten tot een, voor de praktijk bruikbare handleiding. Het doen van literatuurstudies, teneinde de operationaliteit van, voor het gestelde doel bruikbare, ontwerpmethoden te bepalen. Analyse van de, door middel van de deelprojekten ter beschikking komende informatie. Schrijven van een handboek, te gebruiken door aile, bij Dragerlnbouw betrokken partijen. Naast het boek "Denken in Varianten" (J. Th.Boekholt, A.P.Thijssen, P.J.M.Dinjens, N.J.Habraken; Samson 1974) is er behoefte aan een "gebruiksaanwijzing", hoe te komen tot een drager. Deze "gebruiksaanwijzing" dient zich te richten op architekten, overheden, bouwers, bewoners, studenten en zal konkrete doe-informatie moeten geven over de toepasbare ontwerphulpmiddelen, t.b.v. de procedurele, kommunikatieve, financiele, beheers- en uitvoeringstechnische aspecten. ReaJisering van deze fase is afhankelijk van de beschikbare mankracht.
ASINJ4
Het ontwikkelen van het begrip welstand in de gebouwde omgeving DoelsteUing In het proces van het tot stand brengen van de gebouwde omgeving vindt een wederkerige beinvloeding plaats tussen het bebouwingsplan (de detaillering van het stedebouwkundig bestemmingsplan) en het architektonisch antwerp (de konkrete verantwoording van het voomemen tot een bouwdaad). Het sleutelbegrip in die beinvloeding is: Welstand. De, door de toeneming van de ingewikkeldheid van genoemd proces, noodzakelijk geworden ontwikkeling van het begrip stagneert. Het onderzoek richt zich op het ontdoen van het begrip van historisch gegroeide vooringenomenheid en op zijn ontwikkeHng op basis van een definierlng vanuit architektonisch-stedebouwkundige basisbegrippen. De gebouwde omgeving (het totaal van het gebouwde) biedt een beeld dat vragen resp. weerstanden blijkt op te roepen. Er is een groeiende belangstelling voor de oorzaken. Daarbij blijkt behoefte aan geschikt gereedschap om dit proces beter te kunnen beheersen. De bestaande gereedschappen (wettelijke regelingen en vakmatige afspraken en middelen) blijken niet toereikend, resp. worden nog niet slagvaardig toegepast. 011derzoek dat verbetering in deze situatie inleidt is gewenst. Resultaten behaald in 1981 Geen Publikaties in 1981 Geen
57.
Verwachtingen voor 1982 Opzet van het onderzoek
ASIN35
Pleats van de architekt/ontwerper in de architektuurtheorie van Viollet-le-Duc Doelstelling De thegrie van Viollet-Je-Duc kan als grondslag van de funktionele architektuuropvatting worden beschouwd en heeft dusdanig nog altijd haar aktuele betekenis tot in de onderwijsprogramma's toe. · In die theorie wordt een paging ondernomen om de tegenstellingen tussen de 'ingenieur' en de 'architekt' te overwinnen en dat tegen de achtergrond van de historische strijd, die zich in het midden van de negentiende eeuw toespitste. Het onderzoek richt zich op de door Viollet-le-Duc geintroduceerde begrippen teneinde een begrip van de huidige tegenstellingen te verkrijgen. Resultaten behaald in 1981 Literatuurstudie Publikaties in 1981 G.Bekaert, Introducion a l'E!dition de 1977, In: A la recherche de Violletle-Duc; ed. bij G.Bekaert, Brussel en Luik, Pierre Mardaga, 1981 G.Bekaert, A la recherche de Viollet-le-Duc. In: AI la recherche de Viollet-le-Duc; ed. bij G.Bekaert, Brussel en Luik, Pierre Mardaga, 1981 Verwachtingen voor 1982 Voortgang van een analyse van de door Viollet-le-Duc geintroduceerde begrippen.
ASIN36
Aldo van Eyck Doelstelling Nadat de beweging in de Moderne Architektuur binnen een industrieel vermogen en een overheidsapparaat waren geinstitutionaliseerd neemt Aldo van Eyck als lid van Team X stelling door een nieuwe impuls aan het architektonisch denken te geven. Hier wordt de direkte inwerking nagegaan op het architektuurdebat en de gevolgen op de tot nu toe vigerende ontwerppraktijk.
58.
Resultaten behaald in 1981 ziJn geformuleerd binnen welk kader het onderzoek wordt afgerond. Theoretisc!l~ t~ksten
Publikaties in 1981 <:!.van Zeyl, Aldo van Eyck, TH Eindhoven, 1981 Verwachtingen voor 1982 Geen; projekt is afgesloten per 31 december 1981
ASIN 37
Rationalisme in de architektuur Doelstelling Het onderzoek spitst zich toe op de situatie in Italie, waar het rationalisme steeds een antwoord is geweest op omstandigheden van verwarring. Als er sprake is van een proces, hoe verloopt dit proces, welke faktoren hebben een invloed, kan er een patroon in ontdekt worden. Resultaten behaald in 1981 Het onderzoek is afgesloten in december 1980 Publikaties in 1981 R.Jac:obs, Het typerende van Rossi: het tyP.e plan, 12 (1981) 17-28 J.Meuwissen, Aldo Rossi, beeld en stijl, Plan, 12 (1981) 16 J.Meuwissen, Handboek en stad, Plan, 12 (1981) 33-47 Verwachtingen voor 1982 Geen
ASIN38
Ziekenhuisarchitektuur Doelstelling Vraag naar de effektiviteit van de bijdrage van de kant van de architektwr aan de politiek van het genezen aan de hygienisering van de stad Resultaten behaald in 1981 Het onderzoek is afgesloten per 1 september 1981
59.
Publikaties in 1981 P.Berkers, B.v.d.Ven, M.Foucault, Gezondheidspolitiek in de 18e eeuw, Te Elfder Ure, 30 (1981) 183-200 P.Berkers, B.v.d.Ven, Aantekening bij het ziekenhuis, Te Elfder Ure, 30 (1981) 201-220 Verwachtingen voor 1982 Geen
ASIN39
De geschiedenis van Walter Benjamin aan de hand van zijn visie op het 19e eeuwse burgerlljke interieur Doelstelling De relatie tussen het inzicht dat Walter Benjamin ontwikkelt m.b.t. het 19e eeuwse burgerlijke interieur als verzamelplaats van historische residuen en kontemporaine architektuurkonsepties (o.a. Adolf Loos). Resultaten behaald in 1981 Geen Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Wetenschappelijke publikatie
ASIN40
Geschiedenis van de architektuur Doelstelling Een inleiding op de geschiedenis van de architektuur is binnen een opleiding tot bouwkundig ingenieur niet slechts beperkt tot het probleem van e~n globale orientatie op de aktuele taken van de bouwkundige ingenieur in onze maatschappelijke konstellatie, maar deze orientatie strekt zich uiteraard tot in de historie uit. Het doel van dit onderzoek is in een gekondenseerde tekst de transformatie van de waardensystemen te beschrijven, binnen welke voorwaarden architektuur en stedebouw tot stand komen. Een bijzonder probleem is hierbij de positie van de historische wetenschap, die in deze zowel parallel met de geschiedenis opereert, danweJ in haar kritische reflektie op tegenspraak wijst.
60.
Resultaten behaald in 1981 Uteratuurstudie in de vorm van een kollegediktaat. Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Een nadere precisering en bijsturing.
ASIN41
De ontstaansgeschiedenis van de stad Petersburg l Doelstellin,g Nagaan welke autonomie de architektonische discipline bezit. Resultaten behaald in 1961 Geen Publikaties in 1981 G.v.Zeyl, De stichting van de stad Petersburg, het. Eindhoven 1981 ·
lat~r~
Leningrad,
Verwachtingen voor 1982 Het onderzoek is afgesloten: 1 mei 1961
ASIN 42
Ratlonalisme in de architektuur en de ambachtelijkheid vah het ontwereen bij H. Tessenow · ,.. · Doelste lling Het onderzoek heeft betrekking op de vraag welke relatie tussen architektuur en antwerp wordt gelegd en de theoretische traditie van het rati.onalisme in de architektuur. Resultaten behaald in 1961 Het onderzoek is afgesloten Publikaties in 1981
Geen Verwachtingen voor 1962 Geen 61.
ASIN43
Architektuur van de Verlichting Doelstelling De rol van de architektuurtekst in de architektuurproduktie. Theoretisch wordt de verhouding tussen kritiek en antwerp en tussen kritiek en geschiedenis onderzocht. Praktisch ligt de nadruk op de epistemologische ontwikkeling van de architektuurdiskussie. (Als bijzonder probleem stelt zich de relatie tussen de architektuur en de beeldende kunst; met als bemiddelend centrum de algemene kunsttheorie). Resultaten behaald in 1981 Geen Publikaties in 1981 Geen Verwachtingen voor 1982 Momenteel nog niet te overzien
62.
VAKGROEP/~: BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
~ w
1. CODE/STATUS:
ASIN01
2. TITEL:
"Binnenstad"
Architektuur in Praag
Vormgeving van de stedelijke nederzetting
3. PROJEKTLEIDER:
P. Beekman
M. van der Lugt
w.
4: TIJDSBESTEDINc>:
Beekman
(BAS
2)
0.2
ASIN02
(
Van der Lugt
-
)
0
ASIN03
(
-
van Bokhoven
Van Bokhoven Luijten Coenen Dirrex
200 100 100
200
5, AANDACHTSGEBIED.
Architektonisch StedebouwkundigJ ' Ontwerpen
Studie van de gebouwen in hun omgeving
Grondslagen v/h Ontwerpen Kwal.zorg v.d.geb.omgeving
6. AANVANG/EINDE:
augustus 1973 - 1982
1982
1981 - ?
7. FINANCIERING:
4. door derden: Gem. Eindhoven en gem. Asten
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1982
1982
8. KOSTEN:
app.boven t.SOOO. app.onder t.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l 9. KONTAKTEN:
) )
)tlv. gem.Ehv. en gem.Asten )
40.000 2.000 10.000 500 2.000
500
)
1. STAR (Stedebouwk. Adviesraad
Eindhoven) 2. Gemeentebestuur Asten 3. Gem. Archie£ Eindhoven 4. s.o.s.
~rchitekten
kollektief
)
1983
1984
-
-
10.000 500 2.000
-
10.000 ?
2.000
Inst~tuto URiversitario de Archi te.ttura Veneti~; Uni t4 Pedagogique nr. 3 Versailles; UnivarsitAt Berlin;
'I'.H.D.
VAKGROEP~:
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
1. CODE/STATUS:
ASIN04
2. TITEL:
Stedebouw Parijs
Stedelijke Metamorfose
3. PROJEKTLEIDER:
ir.J.H.van de Wetering
ir.J.H.van de Wetering
4: TIJDSBESTEDING :
van de Wetering Jongbloets
Van de Wetering
(BAS 33)
120 80
5. AANDACHTSGEBIE D: Stedebouwkundig Ontwerpen. Raakvlakken met BUR en BSV
AS IN OS
(BAS 34) I'\SIN06
120
(--)
De relatie tussen licht en de beleving van ruimstedelijkheid r.K.W.Dyrbye pyrbye ~eeuwese ~chmid
100 8 3
Stedebouwkundig Ontwerpen
Archit~tonisch
Ontwerpen
6, AANVANG/EINDE:
1979-1982 (medio)
1979 - 1984
1981 - 1984
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
l.opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982
-1982 -
1984
982
-
-
500 300 500
000 500
app.boven f.SOOO. app.onder f.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
1200 60 800
1983
--
2000 100 1800
Etablissements Publics d'Amenagement; EPAMarne/Epevry/EPA St.Quentin en Y; Inst. d'Amenagement et d'Urbanisme de la Region d'Ile de France.
-200 100 200
---
1983
--
500 300 1500
-
1983
1984
-
-
1000 500
-
rog niet bekend
1000 500
-
VAKGROEP/~
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
1. CODE/STATUS:
ASIN07
(BAS 22)
2. TITEL:
Beeld- en kleurprojektie
Vormgeving
3. PROJEKTLE!DER:
W.P.A.R.S.Graatsma
W.P.A.R.S.Graatsma
4: TIJDSBESTEDINr.:
Graatsma 200 De Caluwe 100 Coppelmans 100 Van der Weijden 50
Graatsma
5. AANDACHTSGEBIED: Vormleer
~
ASIN08
(BAS 23a)
ASIN09
(BAS 24)
Plaatsgebonden architektuur in Mali. ETNO-Architektuur I de architektuur van de DOGON 200
ir.W.Schijns Schijns Van Wendel
180 100
Architektonisch Ontwerpen, Vormleer en Geschiedenis Architektuur
Theorie van de Architektuur en Stedebouw
6. AANVANG/EINDE:
1978 - 1982
1978 - 1982
1978 - 1982
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982 - -1983 12000 -
1982
1984
1982
2000 500 500
1000 500 100 3500
fJ1
app.boven t.SOOO. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9 . KONTAKTEN:
5000 500 1000
5000 500 1000
1984 -
1983
-
-
-
5000 500 1000
Sticht.Sikkensprijs Sassenheimr Bonnefantenmus.Maastricht; Museum voor Moderne Kunst, Gent; Drukkerij Rosbeek, Hoensbroek; Jan van Eyck Akademie,Maastricht Staatsbosbeheer
2000 500 500
2000 500 500
1983
-
1000 500 100 500
Bonnefantenmuseum te Maastricht; Min.de l'education nat.BamakoMali; Inst.des sceances humainE Bamako; K.I.T.Amsterdam; Rijks museum Land- en Volkenkunde, Breda; Un.van Utrecht; Un.van Groningen; T.H.Delft.
VAKGROEP /~ 1. CODE/STATUS: 2. TITEL:
0'\ 0'\
BAS - ARCHITEKTUUR EN S'l'EDEBOUW
ASIN10
(--)
pntwerpen meub~lering ontwikkeingslanden
ASIN11
ASIN12
(--)
Plananalyse Stedelijke Nieuwbouwwijken
Stedelijke ruimte
R.van Veen, arch.HBO
3. PROJEKTLEIDER:
G.A.M.J.Brekelmans, arch.HBO
ir.F.Gijsbers
4: TIJDSBESTEDINr.:
Brekelmans
Gijsbers Van Bokhoven
48
(--)
+ 400 + 200
Van Veen Werkgroep van studenten
500
600
5. AANDACHTSGEBIED Innoverend Ontwerpen
Grondslagen van Ontwerpen Kwal.zorg v.d.geb. omgeving
Kwaliteitszorg voor de gebouwde omgeving
6. AANVANG/EINDE:
1981 -
1981 - 1982
1981 - 1983
7. FINANCIERING:
nog niet bekend
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1982
1982
500 1500 1000
300 200
8. KOSTEN:
app.boven t.SOOO. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
?
!---
Gemeenten en andere onderzoek instellingen
T.H.D.; Inst.voor Kunstgeschiedenis der R.U.Groningen; Ned.Instituu~ voor V.R.O.
VAKGROEP/IIBD~Jfi.IJDUt:
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
1. CODE/STATUS:
ASIN13
2. TITEL:
Sukiya
3. PROJEKTLEIDER:
ir.H.Smulders
4 : TIJDSBESTEDING :
Smulders
(BAS 32) ASIN14 Zie bij de INT! werkgroepen.
ASIN15
(BAS 30)
Energiebewust ontwerpen van woningbouwplannen (WEB-promotieonderzoek) ir.J.J.Habets
200
Bax ~rum
!Habets
5. AANDACHTSGEBIE:0.
Theorie van de Architektuur en Stedebouw
6. AANVANG/EINDE:
september 1980 - 1984
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982
app.boven /.5000. app.onder f.~QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
-
-
100 200 5000
1983
-
150 200 5000
1984
-
200 200
-
Instituut voor Japanologie, Leidez (ev) Kunsthistorische Instituten diverse universiteiten (ev) Universiteit Kydo en Tokyo, Japan
45 180 1080
!BAS: Architektonisch Ontwerpen !BFA: Energiebesparing puli 1979 - juli 1984 1. opslagfinanciering
1982
-
500 500 1000
---
1983
-
500 600 1000
1984
-
-
1000 700 1000
VAKGROEP /WERKGROEP: BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW 1. CODE/STATUS:
ASIN 16
2. TITEL:
Integraal Biologisch Af-bouwMilieu (IBA)
Welstand onderzoek Nederland
3. PROJEKTLE!DER:
Prof.Mag.Arch.P.Schmid
M.C.P. van der Lugt
De struktuur van (architektonische-stedebouwkundige) ontwerpprocessen ir. J.T. Boekholt
4: TIJDSBESTEDINr.:
Dyrbye Kerssemaker Lagerwerf Schijns
Van der Lugt
Boekholt 696 mu/jaar
(BAS 25,26,27 en 28)
500 500 500 500
ASIN 17
(BAS 16)
174
ASIN 18
(BAS
9)
5. AANDACHTSGEBIED Architektonisch Ontwerpen
Architektonisch en Stedebouwkundig Ontwerpen
Architektonisch en Stedebouwkundig Ontwerpen
6. AANVANG/EINDE:
1979 -
1980-1982
1976 -midden 1983
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1982
1983
1984
1982
1983
500
1000 300
1000 300
500 500
4000 500
8. KOSTEN: app.boven t.SOOO. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
?
500
Ned.Werkgemeenschap voor de ekolo- piensten P.W.Gem., welstandcies gie van de mens (WEM); Ver. voor ~ederatie, Riga, BNA-cies integrale bio-looische archit~k ruur (VIBA); Inst. fur Baubiologie in Rosenheim West-Duitsland (IBR); Intern.Organization for Human Ecology (IOHE); Weltbund zum Schutze des Lebens (WSL); Inst. fur eine Biologische Architektur Zurich.
Stichting Arch. Research, Mass Inst.of Technology, Metro Center JH University Baltimore TH Twente (Prof.Kroonenberg)
VAKGROEP/~: BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW 1. CODE/STATUS:
ASIN 19
(
-
)
(BAS
13)
ASIN 21
(BAS 29)
2. TITEL:
De Methode Lynch
Architektuur theorie
Hoekwoningen
3. PROJEKTLE!DER:
ir. J.T. Boekholt
Dr.ir. C.J,M. van de Ven
ir. P.J.M. Dinjens
Boekholt Perry
v.d. Ven Apon v.d. Brink
Dinjens
4: TIJDSBESTEDIW; :
45 480
5. AANDACHTSGEBIED. Stedebouwkundig Ontwerpen
0'\ \.0
ASIN 20
6. AANVANG/EINDE:
• 7. FINANCIERING:
8. KOSTEN: app.boven t.SOOO. app.onder f.~QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
172 mu/jaar 172 300
200
Architektonisch Ontwerpen
Architektonisch Ontwerpen
1976 - doorlopend
oktober 1979 - voorjaar 1981
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1982
1982 1983 1984 1985 ---- --
1981 - 1982
250
Stichting Architekten Research
2000 1000 2000 2000
~osse
2000 1000 2000 2000
-
1000 2000 2000
-
1000 2000 2000
kontakten met THO;
~irginia State Un; Columbia Un
Ecole des Beaux Arts te Pari.js
Projekt is
be~indigd
VAKGROEP /~:
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
1. CODE/STATUS:
ASIN 22
2. TITEL:
Moderne Rotterdamse Bouwkunst
Vorm-Antologie
Doeltreffend bouwkundig tekene (Beeldkommunikatie P)
3. PROJEKTLEIDER:
Dr.ir. C.J.M. van de Ven
R. Daru
R. Daru
4: TIJDSBESTED!Nr.:
v.d. Ven 120 mu/jaar
Daru W.P.
Daru Caluwe
Architektonisch Ontwerpen
Vormleer
Vormleer
1974·- 1981
januari 1980 - ianuari 1982
1978-1981
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering 3. kontraktfinanciering
5.
AANDACHTSGEBIE~
6. AANVANG/EINDE:
(BAS 14}
7. FINANCIERING:
ASIN 23
(BAS 36)
174 mu/jaar
8. KOSTEN:
1982 -
app.boven f.SOOO. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9 . I<.ONTAKTEN :
ASIN 24
-
650 300
-
Dienst s.o. Rotterdam, kring BNA THD; N.D.B. Amsterdam, I<.unststichting Rotterdam
Deelnemende instellingen van de Landelijke Vormleerdaaen
XBAS 6}
211 696
1983 --
1984 --
Commissies in ISO + NNI verband; Bouwbedrijven/architekte~
buro's/constructieburo's; stedebouwk.buro's/kadaster
VAKGROEP /~: BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
-
1. CODE/STATUS:
ASIN 25
2. TITEL:
Vorm van Bastides
Grafische informatieverwerking (Beeldkommunikatie c)
3. PROJEKTLEIDER:
R. Daru
R. Daru
4:
5.
TIJDSBESTEDIN~:
AANDACHTSGEBIE~
Daru
(BAS 31)
0 mu/jaar
ASIN 26
Daru Rooyakkers Tabery
(
211
Innoverend Ontwerpen
6. AANVANG/EINDE:
1978-1981
1979 - 1983
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering 1982
app.boven f.SOOO. app.onder f.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9 • KONTAKTEN:
650
in Frankrijk; THD, afd. B1 SAR
ASIN 27
(BAS 38)
Woningbouwprojekten gereali. seerd tussen 1900 en 1980 in Berlijn ir. A.P. Thijssen Thijssen
200 mu/jaar
350 350
Vormleer
8. KOSTEN:
)
Laboratoire de Graphique, Paris + Marseille
Architektonisch en Stedebouwkundig Ontwerpen juni 1980 - december 1981 1. opslagfinanciering
VAKGROEP /~:
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
1. CODE/STATUS:
ASIN 28
(
-
2. TITEL:
Gebouwen,Ontwerp en Analyse (GOA)
3. PROJEKTLEIDER:
ir.
c.
}
Maassen
4: TIJDSBESTEDINri :
'
.,.,
5. AANDACHTSGEBIED.
Kwaliteitszorg voor de gebouwde Omgeving
6. AANVANG/EINOE :
1981 - ?
ASIN 29
(BAS 41)
ASIN 30
(BAS 23b)
Maat-ruimte-vorm
Vormgeving in randgebieden
Prof. D. Slebos
Prof. G.J. Slothouber
Slebos
Slothouber Graatsma
100 mu/jaar
200 mu/jaar ?
Architektonisch Ontwerpen
Vormleer
febr. 1981 - febr. 1982
1978 - 1983 bij toekenning van een LTD-plaats 1. opslagfinanciering .(voorwaardelijke financiering) Zie bij kosten beeldvorming
-..! N
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN: app.boven /.5000. app.onder f.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
1982
1982 -
1983 -
500 300 1000
-
9. KONTAKTEN:
1000 500
Diverse adviesburo's in particuliere- en semi overheidsinstellingen
--
Diverse
-?
1984 --? -
-
Akademies voor Beeldende Kunst en Vormgeving in Nederland
VAKGROEP /~: 1. CODE/STATUS:
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW ASIN 31
(BAS 8)
ASIN 32
(BAS .5)
ASIN 33
(
-
)
2. TITEL:
Bouwkundige Morfologie
Beeldvorming
Drager/Inbouw (GOM-Koepel)
3. PROJEKTLEIDER:
Prof. G.J. Slothouber
Prof. G.J. Slothouber
Prof. dr.ir. M.F.Th. Bax
4; TIJDSBESTEDINr.:
Slothouber + 50 mu/jaar
Slothouber Graatsma
5.
AANDACHTSGEBIE~
+ 200 mu/jaar ~
200 mu/jaar
Bax Dinjens Thijssen
435 522
Vormleer
Vormleer
Innoverend Ontwerpen
1981-1983 (in geval toekenning promotieplaats) 1. opslagfinanciering
1981 - ?
7. FINANCIERING:
1981-1983 bij deelname uit bouwkundige deelgebieden 1. opslagfinanciering ( voorwaardelijke financiering )
8. KOSTEN:
Onderzoek gestaakt
1982 --
1982 -
6. AANVANG/EINDE:
app.boven t.SOOO. app.onder t.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
, -
2000 1000 1000 1000 Overleq met vertegenwoordigers bouwkundige deelgebieden in binnen- en buitenland
1983 -2000 1000 1000 1000
1984 --
2000 1000 1000 1000
Overleg met afd. W&MW, THE en Arch.Dept. MIT (USA) Uitwisseling met Arch.Afd. Universiteit van Ankara (Turkije)
1. opslagfinanciering
-
2000 900
-
SAR, Eindhoven; T.H. Delft; MIT, Boston.
VAKGROEP /~:
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
-
1. CODE/STATUS:
ASIN 34
2. TITEL:
Ontwikkeling van het begrip Welstand in de gebouwde omgeving.
3. PROJEKTLEIDER:
ir. H. Smulders
4: TIJDSBESTEDINri :
Apon Slebos Beekman Van der Lugt Smulders
(
170 90 200 100 200
ASIN 35
)
-
Tupker Thole 78 v.d.Ven 154 v. Veen 85 v.d.Brink 200
(BAS 19)
Plaats van de architekt/ontwerper in de arch.theorie van Violet-le-Duc Prof.drs. G.A. Bekaert
ASIN 36
(BAS 20)
Aldo van Eyck
Prof.drs. G.A. Bekaert
870 mu/jaar Bekaert Meuwissen 1305 mu/jaar
v. Zeijl
5. AANDACHTSGEBIE D: Architektonisch en Stedebouwkundig Ontwerpen
Geschiedenis van de architektuur en de stedebouw
Geschiedenis van de Architektuur en de stedebouw
6. AANVANG/EINDE:
1981 - 1984
17 december 1980- 16 dec.1984
januari 1981 - 31 december '81
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982 -
app.boven 1.5000. app.onder f.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
-
3000 500 500
-
1983 --
1984 -
1982
1983
1984
500 500
1000 500 500
750 500 1500
750 500 1500
750 500 1500
-
-
125 mu/jaar
-
-
Diverse overheids-instanties
Tzonis, USA; Aiguillon, Parijs Boudon, Parijs; TH Delft; Un. Groningen en Utrecht
TH Delft; F. Strauven, Antwerpen
VAKGROEP /~:
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW (BAS 40)
ASIN38
1. CODE/STATUS:
ASIN37
2. TITEL:
Rationalisme in de architektuur
Ziekenhuisarchitektuur
De geschiedenisopvatting van Walter Benjamin
3. PROJEKTLE!DER:
ir.G.A.C.van Zeijl
Prof.drs.G.Bekaert
Prof.drs.G.Bekaert
4: TIJDSBESTEDING:
Jacobs
Berkers
Gijsberts Meuwissen
0 mu/jaar
(BAS 42)
75
ASIN39
(BAS 43)
70 65
5. AANDACHTSGEBIED. Theorie en Geschiedenis van de Architektuur en de Stedebouw
Geschiedenis en Theorie van de Architektuur
Geschiedenis van de Architektuur en Stedebouw
6. AANVANG/EINDE:
22-10-1980 - 04-1981
1980 - 1 september 1981
1980 - september 1981
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1981
8. KOSTEN:
app.boven /.5000. app.onder t.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
1983
1984
100
redaktie P.L.A.N.
Kunsthistorisch Instituut Kath.Un.van Nijmegen
Kunsthistorisch Instituut un.van Nijmegen; Un.van Amsterdam
VAKGROEP /~m;p:
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
1. CODE/STATUS:
ASIN40
2. TITEL:
Geschiedenis van de Architektuur
De ontstaansgeschiedenis van de stad Petersburg
3. PROJEKTLE!DER:
ir.G.A.c.van Zeijl
ir.G.A.C.van Zeijl
Rationalisme in de arch.en de ambachtelijkheid van het ontwerpen bij H.Tesenow ir.J.M.C.Meuwissen
4: TIJOSBESTEDINr.:
Van Zeijl Meuwissen
van Zeijl
Meuwissen
5. AANDACHTSGEBIED
Geschiedenis van de Architektuur en Stedebouw
Geschiedenis van de tuur en Stedebouw
6. AANVANG/EINDE:
januari 1980 - december 1982
1 januari 1981 - 1 mei 1981
1 januari 1981 - 1 juli 1981
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
(BAS 44)
150 mu/jaar 50 mj/jaar
ASIN41
(BAS 45)
100
mu/jaar
Architek~
ASIN42
(BAS 47)
42.5
Theorie van de Architektuur en de Stedebouw
8. KOSTEN: app.boven t.SOOO. app.onder t.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
mu/jaar
THO; Un.van Milaan
VAKGROEP /~:
BAS - ARCHITEKTUUR EN STEDEBOUW
1. CODE/STATUS:
ASIN43
2. TITEL:
Architektuur van de verlichting
3. PROJEKTLElDER:
Prof.drs.G.Bekaert
4: TIJDSBESTEDINI.:
Berkers Gijsberts Van Zeijl
(BAS 49)
460 mu/jaar 300 mu/jaar
5. AANDACHTSGEBIED. Geschiedenis van de Architektuur en Stedebouw 6. AANVANG/EINDE:
5 januari 1981 - januari 1983
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982 2000
1983 2000
1984 2000
500 1500
500 1500
500 1500
app.boven t.SOOO. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
-
-
-
BPT
VAKGROEP BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE
PROJEKTEN: PTINOl (BPT 10) PTIN02 (BPT 2) PTIN03 (BPT 9) PTIN04 (BPT 5) PTIN05 PTIN06 (BPT 11) PTIN07 (BPT 3) PTINOB (BPT4) PTIN09 (BPT 1)
Typologie als instrument voor het beleid van de bouwproduktie in de stadsvernieuwing Ontwerpmethodologie en bouwproduktietechnologie Het ontwikkelen van een vlakblijvende buitendeur binnen een bepaalde prijsklasse Technologie van de binnenstedelijke bebouwing Bouwwijzen in relatie tot niet gebruikelijke bouworganisatievormen- zoals zelfbouw en gebouwgebruikersvormen lndustri£He Archeologie; de bouwproduktietechnologie in historisch verband Produktietechnieken Bevestigingsmiddelen Vormentaal
78.
BPT
BOUWPRODUKTIETECHNOLOGIE
PTINOl
Typologie als instrument voor het beleid van de bouwproduktie in de stadsvernieuwing Doelstelling Onderzoek naar de onderlinge samenh<:mg van kostensoorten, gebruikswaarde, financieringsbronnen en bouwlokaties in de woningbouw. Onderzoek near stuurmogelijkheden voor een hierop afgestuurd beleid van de bouwproduktie. Resultaten behaald in 1981 Aan de hand van een praktijksituatie zijn de mogelijkheden onderzocht hoe de verhouding is tussen een "typologiserende" aanpak als een "universele" methodiek (vooreerst beperkt op een enkele gebouwentype) en de openheid die nodig is om in de specifieke projektsituatie in te spelen op het steeds wisselende spektrum van gebouwde omgeving en sociale situatie (betr. bouwlokatie, woningdifferentiatie en situering van de verschillende woningtypes, aanpasbaarheid van de waning e.a.). Tevens zijn door een procesobservatie een aantal institutionele dwangmatigheden in kaart gebracht waarmee het "materiele antwerp" in de praktijk gekonfronteerd wordt. Hierbij is gebleken dat de speelruimte voor de kreativiteit die het antwerp "qua definitie" vereist en voor een participatie van niet-specialisten hierbij betrekkelijk klein is maar toch niet zonder iedere struktuur. M.a.w. er zijn een aantal "methodologische essentials" (of praktischer: procedurele essentials) herkenbaar (wier formuiering een doelstelling van het onderzoek is) waardoor het antwerp in een struktureel verband gebracht kan worden met de randvoorwaarden die de huisvesting in een gegeven situatie bepalen. Hierdoor kan het antwerp op een aantal aanwijsbare punten uit de sfeer van een onkontroleerbare kwestie van smaak, Ulusies t.a.v. bepaalde kwaliteiten in het gebruik en een hulpeloosheid tegenover de "natuur" van de bouwmarkt gehaald worden. Deze "essentials" zijn ten dele algemeen, d.w.z. ahistorisch-universeel, ten dele zijn zij historisch, en soms ook aileen op zekere detailnivos, door de specifieke situatie bepaald: het gaat gedeeltelijk om de maatgevende "offici€He" knelpunten {"gaps" en "timelags" binnen de geinstitutionaliseerde huisvestingspolitiek) en konflikten die als konflikten tussen niet-geinstitutionaHseerde groepen en de geinstitutionaliseerde struktuur "inofficieel" ("alternatief") zijn, maar niet al bij voorbaat minder belangrijk. Gelijktijdig zijn kostenramingen gemaakt. Hierbij werd bereikt: een soort proefdraaien met het BKI/DBN (geautomatiseerd bouwkosteninformatiesysteem, direktie bouwnijverheid, min.V.R.O.) en hierop gebaseerde samenwerkingsafspraken met de DBN, een toetsen van een op bepaalde doelstellingen van het onderzoek afgestemde indeling systematiek (in grove lijnen neergelegd in het dictaat 7.970, aangevulde versie 81) en een globale inschatting van kostenkonsekwenties van type-afwijkingen.
79.
Publikaties in 1981 M.Hellgardt, kosten en kwaliteitscontrole in de sociale woningbouw, THE dictaat 7.970, Eindhoven, 1981. M.Hellgardt, Organizationsformer kooperationen und genossengeschaftlichen Wohnungsbau in den Niederlanden, lezing aan de Universiteit van Bremen. M.Hellgardt, De techniek van het ontwerpproces - de rol van de architekt in de buurtstrijd. Lezing architektuur-faculteit politechnico Milaan, december 1981. M.Hellgardt, The relationship between architecture and science, Bartlett Summer School, University College, London, 1981. Verwachtingen voor 1982 0'1
(J)
r::
Ul
><
probleemstelling
·r1 .-l '0 ·Q ill 0 (J)
r:: Q
operationalisering
analyse
:!:. april 1982 meet instrument evaluatie oroefdraaien
+ okt.l982 analyse tvce model
in grove lijnen gedaan zie lit •
observatie-Jeidraad (ruw-vorm zie lit.)
procesanal yse praktijkvoorbeeld
li teratuur-studie typologie (tot:!:. sept.l982)
aanname typemodel
analyse ontwerpfases
.
:r
ill ·rl Q) Ul
'OUl'§ 0 Q)
~
sg:ro:::1
.8 f'C.;..lt}'l I
QJ
Q) Ul ·rl
'0
0'1 ·rl
.;.J
r::
0 Q) Q) .-l...-tE! 0 Q} ;:1
~
.;.J
I
Ill
l1
.Q Ul Ul ..-1 S:: ill •rl
Pi
(J)
l-1 .;.J
·rl
0'1 Q) Q
0 ) Q) ...-t +J 0 !::: ;:I Pi 0 )..;
e
>< .;.J I
t)
PTIN02
.;.J Ul Ul
..-1
S::
(!j ·rl
Ontwerpmethodologie en bouwproduktie technologie I
Doelstelling Het project he.~ft tot doel de waarde(loosheid) van ontwerpmethoden te toetsen, vooral m.b.t. de relatie ontwerpmethoden - vervaardigen industrieel vervaardigen. Resultaten behaald in 1981 In de periode 1980-1981 zijn de onderzoekaktiviteiten gericht op een produktontwerpprobleem in de derde wereld (Pakistan). Hier zijn de volgende resultaten behaald: 1. Onderzoek "Lange-termijndoelstellingen Pakistan Design Institute (POI), Karachi, Pakistan".
so.
2.
3.
4.
5.
Doelstellingen waren gericht op exportbevordering ter verl
Publikaties in 1981 P.Jansdaal, Design and production of cold chain equipment in appropriate technology, Geneve, World Health Organisation, 1981. P.Jansdaal, Verbrandingsafvoerkanalen, In: Nederlandse Bouwdocumentatie, Kluwer, Deventer, 1981. P.Jansdaal, Ingenieurs in het buitenland, ervaringen in ontwikkelingssamenwerking, Symposium. Ingenieurs in net buitenland, november 1981, THE. P.Jansdaal, Choolcha - PDI family cooker, Christoph Adam, Muniza Amin. PDI Karachi, 1981. P.Jansdaal, Trainingsprogram POI Designers, a proposal Dep. fUr Auswartige angelegenheiten, Bern, 1981.
81.
Verwachtingen voor 1982 . Het ontwikkelen van een trainingsprogramma voor POI designers en de opbouw van een vakbibliotheek PDI.
PTIN03
Het ontwikkeJen van een vJakbJijvende buitendeur binnen een bepaaJde prijsklasse. Doelstelling Buitendeuren in de goedkope prijskJasse vertonen vaak de neiging krom te trekken. Het onderzoek richt zich in eerste instantie op het vinden van de oorzaken daarvan. Daartoe worden de deuren onderworpen aan extreme klimatologische omstandigheden (binnen- en buitenklimaat). Tevens wordt het gedrag van de toegepaste en toe te passen materialen onderzocht, onder bouwfysisch en konstruktief wisselende omstandigheden. Gegeven de resultaten van bovengenoemde onderzoeken zal een vlakblijvende buitendeur ontwikkeld worden binnen een bepaalde prijsklasse en zo mogelijk binnen de produktiemogelijkheden van dat bedrijf. Resultaten behaald in 1981 Een groot aantal proefdeuren, varierend in materiaal- en konstruktieopbouw zijn getest. Deze hebben belangrijke gegevens opgeleverd omtrent het gedrag van materialen in sandwichachtige konstrukties bij klimatologisch wisselende omstandigheden. Zowel het afzonderlijk gedrag als het gedrag van de totale konstruktie konden worden geanalyseerd. Aanbevelingen konden worden gedaan t.a.v. konstruktieopbouw en materiaalgebruik bij het ontwerpen van een deur. Het onderzoek bevindt zich momenteel in de eindfase zodat nog geen definitieve resultaten kunnen worden gegeven. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 vooronderzoekhiteratuuronderzoek het ontwerpen en realiseren van een proefopstelling, waarin deuren onderworpen kunnen worden aan externe klimatologische omstandigheden (binnen/bui tenkli maat) het zoeken naar de oorzaken van het kromtrekken van de in produktie zijnde deur onderzoek naar het gedrag van de toegepaste of toe te passen materia!en onder bouwfysisch en konstruktief wisselende omstandigheden rapportage van de bevindingen en aanbevelingen voor het materiaalgebruik en konstruktieopbouw van de nieuw te ontwikkelen deur het ontwikkelen en beproeven van een nieuwe deur eindrapport · 82.
PTIN04
Technologie van de binnenstedelijke bebouwing Doe lste llin~ Het ontwi kelen en kontroleerbaar maken van de relatie-kosten en kwaliteit in de volkswoningbouw. Het is de bedoeling de grootste kosten verstorende factoren op het spoor te komen in binnenstedelijke situaties. Resultaten behaald in 1981 Er is een inventarisatie gemaakt van de begrotingsmethodieken voor volkswoningbouwwoningen. Publikaties in 1981 K.Links, Kosten van kwaliteit en produktie voor volkswoningen in binnenstedelijke situaties. THE-dictaat 7.960, 1981. Verwachtingen voor 1982 A. Een inventarisatie Het inventariseren van bestaande en een aanzet tot het ontwikkelen van nieuwe methoden om de "kosten-kwaJiteitsafweging" kontroleerbaar te maken. B. Een praktisch nivo. Een observatie van hoe kosten en kwaliteit in de praktijk gerealiseerd worden. Hiertoe worden een aantal gebouwde projekten vergeleken en zelf probeer ik verworven inzichten in een praktijksituatie, Klarendal te Arnhem, toe te passen en te toetsen (adviseurschap). C. Het beleidsnivo Aan de hand van een analyse vanaf 1947 van het overheidsbeleid t.a.v. industrialisatie, de bestuurbaarheid van het bouwproces met name daar waar het kwaliteit-kosten, produktie-kosten betreft inzichtelijk te maken en ter diskussie te stellen. Op het nivo van de financiering van volkswoningbouwwoningen wiHen we kostensoorten, maatschappelijke en individuele kosten onderscheiden, aan de hand waarvan de verdeling van kosten: subsidie, huur en eigen bijdrage, ter diskussie wordt gesteld.
PTIN05
Bouwwijzen in relatie tot niet gebruikelijke bouworganisatievormen zoals zelfbouw en gebouwgebruikersvormen etc. Doelstelling Het doel van dit projekt is na te gaan welke bouwwijzen aan een financieel krimpende vraag kunnen voldoen. Het ligt in de bedoeling een en ander te toetsen in prototypen en proefproduktie. · Resultaten behaaid in 1981 De zelfbouw als antwoord of reaktie op de verstoorde verhouding aanbod/vraag is op verschillende lokaties onderzocht. De verslaglegging 83.
met behulp van visuele middelen, zoals film, video en foto's is gebruikersgereed zodat geinteresseerden een informatie voorJichting kan worden geboden. Hoekstenen van deze informatie bestaan uit de procesgang in Lewisham, the Lewisham Selfbuild Association en de zelfbouw groep in het plangebied Fokkesteef IIA in Nieuwegein. Tezamen met een enqu~te bij individuele zelfbouwers in Nederland is voldoende informatie beschikbaar om een eigen bouwwijze geent op de middelen van de zelfbouwer te omschrijven. Voor de Segal bouwmethode in Lewisham is een gebruikersmodel vervaardigd dat voor komende pro jekten kan worden ingezet. De zelfbouwproblematiek is uitvoerig aan de orde gekomen tijdens een door de projektleider ontworpen PDOB-kursus 'Bewoners bouwen zelf; werk voor architekten'. Historische referenties worden gezocht om de beweegredenen tot zelfbouw te doorgronden. Een intern verslag over de aktiviteiten bij Philips na de oorlog geeft inzicht in hoe een grate onderneming gepoogd heeft om voor haar werknemers een zelfbouwwijze op te zetten. Resultaten zijn er ook in de zin van uitwisselingen met instellingen in het buitenland. Er zijn voordrachten gehouden in Engeland, Duitsland en Belgie alwaar nu op universiteiten groepen worden gevormd rand een zelfde soort thematiek. Met name met Stuttgart {U.), Bremen (Hft.) en London (D.P.U.) bestaan het laatste jaar kontakten. Publikaties in 1981 J.Westra, Buitenwanden. In: Nederlandse Bouwdocumentatie Kluwer, Deventer, 1981. J.Westra, Bemis Compilatie, samenvatting the Evolving House, intern paper, Eindhoven, 1981. J.Westra, Modulaire coordinatie, Bouwadviseur MOlD, 1981. J.Westra, Selbstbau, lezing aan de Hochschule fur Technik, Bremen, maart 1981. J.Westra, Le Systeme Meccano, lezing aan het Centre Wallon du Bois, St. Hubert, Belgie, maart 1981. Verwachtingen voor 1982 Begin 1982 wordt verwacht dat een aantal prototypen kunnen worden opgericht om met eenvoudige materialen en produkten die normaliter voor andere doelen worden ingezet te experimenteren. De bouwwijzen daartoe zijn vastgelegd middels maquettes. De hoop bestaat dat ondanks het geringe budget een tweetal prototypen kunnen worden gerealiseerd.
84.
PTIN06
Industrii:He Archeologie Doelstelling Industrii:He Archeologie is de wetenschap, die aan de hand van fysische overblijfselen de ontwikkeling van de technologie bestudeert. Het projekt heeft tot doel het verrichten van een studie naar de ontwikkelingen welke plaatsvonden in Engeland tussen 1750 en 1850. Resultaten behaald in 1981 Orientatie op het onderwerp d.m.v. studiereizen en deelname aan ontmoetingsdagen. Publikatie in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Literatuuronderzoek en formuJering van vervolgonderzoek.
PTIN07
Produktietechnieken Doelstelling Onderzoek naar produktietechnieken die relevant zijn of kunnen zijn voor de bouw. Daarbij ligt de nadruk op de relatie vorm-techniek en de financiEHe konsekwenties. Resultaten behaald in 1981 Er is een inventarisatie gemaa!
PTIN08
Bevestigingsmiddelen Doelstelling Het ontwikkelen van een systeem met behulp waarvan een meer gefundeerde keuze mogelijk is tussen bevestigingsmiddelen. 85.
Resultaten behaald in 1981 Een groot aantal bevestigingsmiddeJen is geinventariseerd en verwerkt op standaardbladen. Een zoeksysteem is ontwikkeld en getest& Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Inventariseren van b~ve.stigingsmiddelen. Opstellen en invullen van matrices voor het zoeksysteem.
PTIN09
Vormentaal Doelstelling Uiteindelijk doel is de computer in te schakelen bij het ontwerpen van produkten. Vooral de relatie vorm- vervaardigings- of verbindingstechniek krijgt de aandacht. Voordat de computer gevoed kan worden met gegevens betreffende technieken zal er een taal ontwikkeld moeten worden, die de relatie tussen vorm en techniek eenduidig tot stand kan brengen. Resultaten behaald in 1981 Via een vooronderzoek is nagegaan hoe de struktuur van het computerprogramma er uit moet zien. Publikatie in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 In verbC!nd met kapasiteitsproblemen zijn er geen verwachtingen.
86.
VAKGROEP~: BPT - BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE 1. CODE/STATUS:
PTIN01
2. TITEL:
Ontwerpmethodologie en bouwproduktietechnologie
3. PROJEKTLE!DER:
Typologie als instrument voor het beleid van de bouwproduktie in de stadsvernieuwing M.Hellgardt
4: TIJDSBESTEDINr.:
Hellgardt
Jansdaal 1250 mu/jaar
(BPT 10)
630 mu/jaar
PTIN02
(BPT 2)
ir.P.W.J.Jansdaal
PTIN03
(BPT 9)
Het ontwikkelen van een vlakblijvende buitendeur binnen een bepaalde prijsklasse. ing.A.W.C.Timmermans Zwarts
60 mu/jaar mu/jaat 900 mu/jaar
Timmermans12~
Jonkers
5. AANDACHTSGEBIED. BPT. Probleemanalyse van huisvestingsbehoeften in termen van maatschappelijke produktiewijze 6. AANVANG/EINDE: 1981 - 1983
Optimalisering van de verhoudinq orodukt/oroduktietechnieken 1977 - niet bekend
BPT Optimalisering van de verhouding produkt/techniek
7. FINANCIERING:
3. kontraktfinanciering
3. kontraktfinanciering
~oyal
----
1. opslagfinanciering
1-1 tot 1-6 1981
8. KOSTEN:
app.boven !.5000. app.onder f.SQOO. reprokosten reiskosten bin.!. reiskosten buit.l
Voor specificatie zie financiele middelen-opgave
9. KONTAKTEN:
Techn.un.Berlin; Politechnico Milano; Bartlett School of Arch. London; Dir.Biennale Venetie; TH Delft; Interuniversitair Inst. voor Waarden en Normen te Rotterdam; Kontakten uit adviseurschap en Dir.Bouwnijverheid Min. V.R.o.
College of Arts; Dep. of
~ndustrial Design London;
!Pakistan Design Inst.; Internat. ~ouncil, Society of Industrial pesign Brussel; Dep. fur an~artige angelegenh. Bern; ~orld Health Org. Geneve; ~fd. Ind. Ontwerpen T.H. Delft
VAKGROEP/~:
1 . CODE/STATUS:
2. TITEL:
PTIN04
(BPTS)
Technologie van de binnenstedelijke bebouwing
3. PROJEKTLE!DER:
K.J.L. Links
4: TIJDSBESTEDINf.:
Links
5. AANDACHTSGEBIED
co co
BPT - BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE
450 mu/jaar
6. AANVANG/EINDE:
Probleemanalyse van huisvesting behoeften in termen van maatsch. produktiewijze 1980 - 1983
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
app.boven t.5000. app.onder t.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
1982 -400 220 660
1983 -
-
-
484 242 726
PTINOS
(BPT7)
PTIN06
(BPT11)
Bouwwijzen in relatie tot niet gebruikelijke bouworganisatievormen - zoals zelfbouw ir. J. Westra b.i.
Industr.Archeologie. De bouwprod.techn. in historisch verband E. Schulte, arch. HBO
Westra Schulte Weide
Schulte Stalk
580 mu/jaar 180 mu/jaar
240
180
45
Optimalisering v.d. verhouding prod./prod.techn. en probleeman van huisvest.beh.in termen van maatsch.produktiewijze 1979 - 1984 1. opslagfinanciering
BPT. Optimalisering van de verhouding produkt/prod.techn.
1984 -
1982 -
1983 -
1982 -
-
1984 --
3000 1500 1000 8000
1500 2000 1100 12000
1500 1000 1200 10000
-
532 266 799
T.H.Delft; Gem.Asd.Rt.Ah.afd. Stedeb.en Volkshuisv.; Woningb. ver.c.w.S.Ah.; Adviseurschap Min.v.v.R.o.
-
-
Universiteiten van London, Ut. Stuttgart, Oregon; Arch.ass. ~ondon; Hochschule fQr Technik, !Bremen, Lewiska Self Build Ass. ~ondon; KasKo; Stawon, B.N.A.;
1981 - 1985
1. opslagfinanciering
-
1983 -
250 300 400
250 300 400
-
-
-1984 ? ? ?
met Engelse instituten zijn
gewenst; Centrum voor industrieel Erfgoed en Vlaamse ver. voor Industr. Archeologie
BPT 1 . CODE/STATUS: 2. TITEL:
3. PROJEKTLE!DER:
BOUWPRODUKTIE TECHNOLOGIE
PTIN07
(BPT3)
Produktietechnieken
Ing.
A.w.c.
Timroermans
(BPT4)
Bevestigingsmiddelen
Ing.
A.W.c.
Timmermans
PTIN09
(BPT1)
Vormentaal
Prof.ir. M.E. Zwarts, lector
4; TIJDSBESTEDINr.:
Timmermans
5. AANDACHTSGEBIED
Optimalisering van de verhouding produkt/prod.techniek
Optimalisering van de verhouding produkt/prod.techniek
6. AANVANG/EINDE:
1972 - doorlopend
1980 - 1983
Optimalisering van de verhouding produkt/produktietechnieken 1974 - niet bekend
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1982 --
1984 --
1982
1983
1984
200 700
1000
1000
1000
8. KOSTEN: app.boven !.5000. app.onder !.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
200 700
-
1983 -200 700
-
180 mu/jaar
PTIN08
Timmerman a Zwarts
800 mu/jaar 45 mu/jaar
-
-
Incidenteel met vele bedrijven
geen
BBU
VAKGROEP BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING
PROJEKTEN: BUIN01 (BBU 1) BUIN02 (-----) BUIN03 (-----) BUIN04 (-----) BUIN05 (BBU 2) BUIN06 (BBU3) BUIN07 (BBU 5). 8UIN08 (BBU 9) BUIN09 (BBU 16) BUIN10 (BBU17) BUINll tie(-----)
Bouwmetrologie Het ontwikkelen van een rekenmodel van de gebouwdelen Health and Safety at work
samenh~ng
tussen
Bekrachtigd heffen Bouwtechniek en Struktuur Bouwnijverheid Material Management -
Kommunikatie en Samenwerkingspatronen op de bouwplaats
-
Uitvoeringstijd Utiliteitsbouw
-
Kostprijsberekening in de schetsplanfase Woningbouwmarkt - ontwikkeling Een bedrijfsekonomische analyse van bouwen en wonen (promoonderzoek).
90.
BBU
BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING
BUINOl
Bouwmetrologie Doelstelling Het optimaal naar kosten realiseren van passingen in bouwwerken Resultaten behaald in 1981 T.b. v. verder onderzoel< is een methode van passings berekeningen ontwil
BUIN02
Het ontwikkelen van een rekenmodel van de samenhang tussen gebouwdelen. Doelstelling Het doel is aan te geven op welke wijze, operationeel, samenhangende kostenvergelijkingen konden worden uitgevoerd van bij bouwwerken betrokken disciplines voor diverse varianten. Resultaten behaald in 1981 Een computerprogramma is ontwikkeld. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Participatie van studenten in het onderzoek.
91.
BUINOJ
Health and safety at work. Doelstelling Internationale inventarisatie over de kwestie van personele bescherming bij de produktie van bouwkonstrukties. Resultaten behaald in 1981 Besl?reking voortgangsschema in de commissie. Een start is gemaakt met de enqu~tering. Publikaties in 1981 L.Sikkel, Sociaal beleid en sociaal beleid in de bouwnijverheid, THEdictaat 7.992. L.Sikkel, Health and safety at work, working paper 1, London, Symposium 3, Working Group IV, AIPC. L.Sikkel en W.Haussen, Veiligheid en arbeidsomstandigheden bij het uitvoeren van werken in de bouwnijverheid, THE-dictaat 7.933. Verwachtingen voor 1982 Participatie in workshops.
BUIN04
Bekrachtigd heffen Doelstelling De problematiek inzake het op zijn plaats brengen van zwaardere bouwkonstruktie-delen valt in een aantal onderwerpen te beschrijven. Zo kunnen we denken aan het splitsen van de funktie van het op zijn pleats brengen in die van het heffen en die van het plaatsen. Daarnaast moet gedacht worden aan hanteerbaarheid, veiligheid, zichtbaarheid van het resultaat van het handelen, bereikbaarheid in het bouwwerk. In de handel is verschillend materiaal dat een of meer van deze funkties optimaliseert, doch andere funkties verwaarloost. Tot schade van de kwaliteit van de arbeid, van het werkresultaat en van de kosten. Zo kan men met de normale typen van bouwkranen geen onderdelen of bouwmaterialen plaatsen in bouwkonstrukties onder vloeren en daken die reeds aanwezig zijn in het werk. Slechts via tussenoplossingen, die vaak onveilig werken met zich meebrengen kan men deze door de kraan aangegeven lasten naar binnen brengen. Vervolgens brengt het werken met lasten die geheven worden via staaldraden met zich mede een grate beweeglijkheid van die lasten in horizontale en vertikale richting, door elastische vervormingen van deze draden en door windbelastingen. Het onderzoek strekt zich uit aan deze bezwaren tegemoet te komen, waarbij begonnen is met een klein stuk gereedschap dat over de vloeren kan rijden en het plaatsen van bouwwerken kan overnemen van de bouwvakarbeiders, die nu met een enkeJe handbeweging, zonder krachtsinspanningen elementen tot 300 kg. feilloos op zijn plaats kunnen brengen.
92.
Resultaten behaald in 1981 Voorstudie en modelstudie is verricht. Twee prototypen zijn ontwikkeld. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Testen van de prototypen, lancering op de bouwmarkt en voortzetting van deel 2 van het onderzoek betreffende de ontwikkeling van een bouwkraan.
BUIN05
Bouwtechniek en Struktuur Bouwnijve,rheid Doelstelling Een analyse van de invloed van de technologische ontwikkelingen op de struktuur van de Bouwnijverheid. Het onderzoek maakt dee! uit van het "Struktuuronderzoek Bouwnijverheid". Dit deelonderzoek wordt begeleid door een studiekommissie van de Stichting Bouwresearch, onder voorzitterschap van prof.ir. L.P. Sikkel. Onderzoekers: dr.ir. J.W.Wissema en ir. J.Benes. Resultaten behaald in 1981 Studie is voltooid. Publikaties in 1981 L.P.Sikkel, Project-Management and Construction Management, II-Congres AIPC, Vienna 1981, Final Report, 263-266 L.P.Sikkel, De Doe-het-zelfmarkt is de enige groeiende deelmarkt in de Bouwnijverheid, Ubbink N. V., 1981 Verwachtingen voor 1982 Geen.
BUIN06
Material Management Doe lste lling lnzicht verschaffen in de mogelijke invloed van de invoering van Material Management op de organisatie van het bouwbedrijf en het bouwprojekt.
93.
Resultaten behaald in 1981 Er is gewerkt aan hf?t schrijven van een rapport. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Verwacht wordt dat de vakgr:oep op enigerlei wijze in 1982 mee zal kunnen werken aan voortgaand onderzoek.
BUIN07
Kommunikatie en Samenwerkingpatroon op de bouwplaats Doelstelling Onderzoek naar het funktioneren van groepen en van individuen op de bouwplaats. Ondertitel van het onderzoek is: "Rolspanningen op de Bouwplaats". Uit onderzoekresultaten van de studie-serie: "Relatie ontwerpuitvoering" is gebleken dat de kommunikatie en de samenwerking tussen de bij de bouwuitvoering betrokken mensen vaak te w_ensen overlaat. De bedoelingen van de een zijn niet of onvoldoende bekend bij een ander en ze zijn vaak onvoldoende afgestemd op wat die ander vindt dat zou moeten gebeuren. Oorzaken die genoemd worden zijn: inefficient werken, verminderde motivatie, spanningen, ontevredenheid, onvoldoende informatie, onvoldoende kwali tei tsbesef. Getracht wordt te onderzoeken welke onduidelijkheden en konflikten er bestaan, waarom ze ontstaan en wat daaraan zou kunnen of zou moeten worden gedaan. Het onderzoek wordt in kontraktresearch verricht als promotieonderzoek door de Vakgroep Sociale Psychologie van de Vrije Universiteit. Budget circa f 300.000,- wordt gefinancierd door de Stichting Bouwresearch. Begeleiding van het onderzoek geschiedt door een studiekommissie van deze SBR; deelnemer uit onze vakgroep is prof.ir.L.P. Sikkel. Overige deelnemers: TH Delft, RU Leiden, VU Amsterdam, Bedrijfsleven. Onderzoekers zijn: Or.E.van de Vliert en Drs.J.W.Hordijk. Resultaten behaald in 1981 Er is een enqu8te gehouden op een twintigtal bouwplaatsen. Een eerste verwerking van de enqu~tegegevens heeft plaatsgevonden. Publikaties in 1981 Geen.
94.
Verwachtingen voor 1982 Het onderzoek zal worden voltooid.
BUIN08
Uitvoeringstijd Utiliteitsbouw Doelstelling Een onderzoek naar: a. de faktoren die van invloed zijn op de uitvoeringstijd van utiliteitsprojekten en de in de praktijk gebruikte methoden en gegevens voor het schatten van de uitvoeringstijd; b. de mogelijkheden om regels op te stellen voor het schatten van de uitvoeringstijd van utiliteitsbouwprojekten. Resultaten behaald in 1981 In 1981 werd de tweede fase van het onderzoek afgesloten met het uitbrengen van een vervolgrapport aan de Stichting Bouwresearch. Vragenlijsten aan bedrijven zijn rondgestuurd. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Afronding van het onderzoek.
BUIN09
Kostprijsberekening in de schetsplanfase Doelstelling In Nederland wordt sedert enkele jaren veel aandacht besteed aan en veel aktiviteit ontplooid om te komen tot een verbetering van de kostenkommunikatie. Een belangrijk onderdeel daarin is de kostenkommunikatie tussen opdrachtgevende instanties, ontwerpers en het uitvoerend bouwbedr_ijf die moet leiden tot een goedkeuring van het antwerp en de aanneemsom. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is een klassifikatiesysteem. Enkele overheidsinstanties hebben hun keuze Iaten vallen op het Nl/Sfb-systeem. Ontwerpers en uitvoerende bouwbedrijven zullen zich hiernaar moeten richten; met name is dit reeds het geval in de ziekenhuisbouw en de woningbouw. Vooral voor het uitvoerend bouwbedrijf is het opleggen van dit systeem van verstrekkende betekenis, daar het vergaren van kosteninformatie op een geheeJ andere wijze in het bedrijf zal moeten plaatsvinden. De doelsteUing van het onderzoek is na te gaan welke wijzigingen, aanpassingen nodig zijn voor het Nl/Sfbsysteem om dit hanteerbaar te maken voor het bouwbedrijf dat op de woningbouwmarkt opereert opdat er werkelijk van kostenkommunikatie sprake kan zijn. 95.
Resultaten behaald in 1981 Op bas1s van de. in 1980 verl
BUINlO
Woningbouwmarl
96.
BUIN11
se van bouwen en wonen ( romotieonderDoelstelling Het onderzoek heeft tot doel de kosten van het bouwen en wonen als een integraal probleem in beschouwing te nemen. Resultaten behaald in 1981 Tot nu toe werd over het studieverloop regelmatig gepubliceerd in Bouw, door de onderzoeker Drs: Tempelmans Plat. Voorts werd een artikel opgezonden naar Zurich om geplaatst te worden in IAPSE-Periodica. Het onderzoek vordert gestaag. Publikaties in 1981 Et§n artikel in Int. tijdschrift. Meerdere artikelen in Bouw. (Zal worden gespecificeerd nl} december 1981, als Drs. Tempelmans Plat terug is gekeerd uit Polen, waar hij een leeropdracht uitvoert). Verwachtingen voor 1982 Geen
97.
BUU
~
BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING
1. CODE/STATUS:
BUIN01
2. TITEL:
Bouwmetrologie
(BBU1)
3. PROJEKTLEIDER:
Ir. P. Erasmus
4: TIJDSBESTEDINr.:
Sikkel Erasmus Van Hoof Van Asten Van Hoek
150 350 1375 1300 150
BUIN02
BUIN03
Het ontwikkelen van een rekenmodel van de samenhang tussen gebouwdelen ir. P. Erasmus
Health and Safety at work.
so
Sikkel Erasmus Erkelens Van Hoek
1SO 50 20
Sikkel Van Hoek
so 16
5. AANDACHTSGEBIED
3ouwrealisatie
Bouwrealisatie
Bouwrealisatie
6. AANVANG/EINDE:
1980 - 1984
1981 - ?
1981 - ?
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering 3. kontrakt-financiering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN: app.boven /.5000. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
1982 6000 500 300 2000 3000
1981
1982
1983
50 100 1000
100 100 3000
50 100 1000
9. KONTAKTEN:
St.Bouwr.Overlegorg.B.metrologie; S.A.O.B.JC.D.V.JZweedse Bouwc. div.buro's, instellingen en aannemingsmaatschappijen
co
'
Prof.ir. L.P. Sikkel
1983 ?
1984 -
1982
1983
500 300 2000 7
?
500 500
sao
1984
500
T.H.D. Afd.civiele Techniek, vakgr.civ.Bdk en rekencentrum
Diverse Universiteiten en Hogescholen en Bedrijven op internationaal nivo.
VAKGROEP~:
1.0 1.0
BBU - BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING
1. CODE/STATUS:
BUIN04
BUIN05
2. TITEL:
Bekrachtigd heffen
Onderzoek Bouwtechniek en struktuur
Material Management
3. PROJEKTLE!DER:
ing. H. van Helden
Prof.ir. L.P. Sikkel
4: TIJDSBESTEDINI1 :
Sikkel Van Helden Van Hoek
Sikkel Van Hoek
ir. Benes Prof. Polak (S.B.R.) Erkelens 20
5. AANDACHTSGEBIED
Bouwrealisatie
Bouwrealisatie
6. AANVANG/EINDE:
1981 - ?
·1979 - ?
7. FINANCIERING:
B. KOSTEN: app.boven t.5000. app.onder t.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
50 400 20
(BBU2)
100 50
1. opslagfinanciering(tijd Sikkel) 1. opslagfinanciering 3. kontrakt-financiering
----
~HE/afd. BAS; Nelissen Bouwbedrijf .B.R.; Min.V.R.O. Bouwbedr.; fb.v. Venraay; ~rch.Res.akt.Buitenland, des~usters constructiebedrijf N.V. undigen binnen- en buitenland !Venraay
BUIN06
(BBU3}
Houworganisatie
1978 - doorlopend 3. kontrakt-financiering
1982
1983
1984
250
250
250
St.Bouwresearch; Bouwbedrijven
VAKGROEP/~:
BBU - BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING
1. CODE/STATUS:
BUIN07
2. TITEL:
Kommunikatie en Samenwerkingspatronen op de bouwplaats
3. PROJEKTLEIDER:
Drs. Hordijk (V. U.Asd.}
4: TIJDSBESTEDING:
Sikkel
5. AANDACHTSGEBIED:
,_. 6 . AANVANG/EINDE:
0 0
7. FINANCIERING:
(BBU5)
30
~rganisatie
{BBU9)
Uitvoeringstijd Utiliteitsbouw
BUIN09
(BBU16)
Kostprijsbepaling in de schetsplanfase ir. A.J. Kooreman
Erkelens
10
Bouworganisatie
Kooreman Erkel ens Sikkel Van Hoek
250 250 50 35
Jouworganisatie
1982- 1984
1978 -
1. opslagfinanciering
3. kontrakt-financiering
1. opslagfinanciering
1982
1982
1983
1984
50
300 300
300 HJ.)O
300 1000
(bijdrage Sikkel) 3. kontrakt-financiering 8. KOSTEN:
app.boven /.5000. app.onder t.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
BUIN08
S.B.R.; THD; R.U. Leiden; V.U. Asd.: Bedrijfsleven; Vakorganisaties in werkgroepverband
1982
1978 -1983
Cie. c.17 van de Stichting Bouwresearch; afgestudeerden in bedrijfsleven; Min.v.V.R.Of S.A.O.B.
BBU - BOUWVOORBEREIDING EN UITVOERING 1. CODE/STATUS:
BUIN10
2. TITEL:
Woningbouwmarkt - ontwikkelingen
3. PROJEKTLEfDER:
Prof.ir. L.P. Sikkel
4: TIJDSBESTEDINr.:
Sikkel
{BBU17)
40
5. AANDACHTSGEBIED Bouworganisatie
BUIN11 Een bedrijfsekonomische analyse van bouwen en wonen (promotieonderzoek) Drs. Tempelmans Plat Tempelmans Plat Sikkel Wemelsfelder
400 50 20
Bouworganisatie
0
,... 6. AANVANG/EINDE :
1980 - 1981
1981 - 1983
. 7. FINANCIERING:
3. Kontrakt-financiering'
1. opslagfinanciering
Min.v.R.O.; Bedrijfsleven; THE en THO; studiekommissie S.B.R.
S.B.R. en S.A.O.B.
8. KOSTEN:
app.boven /.5000. app.onder f.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
BKO
VAKGROEP KONSTRUKTIE
PROJEKTEN: KOINOl (BKO 21) KOIN02 (BKO 15} KOIN03 (BKO 1) KOIN4 (-----) KOINS (BKO 9) KOIN06 (BKO B) . KOIN07 (BKO 2) KOINOB (-----) KOIN09 (BKO 4) KOINlO (BKO 17} KOINll) (BKO 14) KOIN12 (BKO 7) KOIN13 (BKO 6) KOIN14 (BKO 5)
Gedrag voorgespannen beton zonder aanhechting (V.Z.A.) Het dimensioneren van skeletkonstrukties -
Het kruipgedrag van Beton Sterk gekromde schalen Lichte systeembouw
-
Korrosie Onderzoek naar de buitenhuid van materialen Werkgroep
~04
Toepassingsmogelijkheden van zwavelbeton -
Toepassing staal in de woningbouw Betonmechanica
-
Koudgevormde profielen Onderzoek naar de eigenschappen van Ferrocement (Gacet} en de toepassing hiervan bij het ontwikkelen van konstruktieelementen Bamboe vakwerkspanten
KOIN15 (-----}
Voorgespannen J.Hggers
KOIN16 (BKO 19) KOIN17 (BKO 20)
Voegen tussen prefab-elementen Sandwichpanelen
102.
BKO
KONSTRUKTIE
KOINOl
Gedrag voorgespannen bet on zonder aanhechting (V .Z.A.) Doelstelling Na scheurvorming kan, afhankelijk van het wapeningspercentage het draagvermogen bij dit type konstruktie afnemen, en neemt bij grote vervorming van de konstruktie weer toe. Het gedrag t.a.v. scheurwijdte en scheurdiepte in relatie tot het wapeningspercentage is niet voldoende bekend. Het doel van het projekt is hier meer inzicht in te krijgen. Resultaten behaald in 1981 Er ziJn 6 proeven gedaan op statisch bepaalde platen. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Het verrichten van proeven op
KOIN02
statis~h
onbepaalde platen.
Het dimensioneren van skeletkonstrukties Doelstelling Het opstellen van eenvoudige regels en formules voor het vaststellen van de afmetingen van konstruktie-elementen, die bij skeletkonstrukties in gewapend baton en voorgespannen-beton worden tqegepasst. Resultaten behaald in 1981 Enkele proeven zijn verrlcht en verwerkt. Publikaties in 1981 W.Kamerling, Minimum Reinforcement and Crackwidth, Fourth International Symposium on Industrial Chimneys, 1981. W. Kame_rling, Over trek gesproken. Cement, 23 (1981), 17-21. Verwachtingen voor 1982 Voorstellen doen tot wijziging voorschriften gewapend en voorgespannen beton.
103.
KOIN03
Het kruipgedrag van beton s:
Doelstelling Ret verklaren van de verschillen die optreden in het kruipgedrag van beton dat met hoogovencement, dan wei met Portlandcement is vervaardigd, op basis van de mikrostruktuur van de betreffende cementsteen. Resultaten behaald in 1981 Er werd een geschikte methodiek ontwikkeld om dunwandige holle cylindrische proefstukken te vervaardigen die voor de kruipexperimenten gebruikt zullen worden. Een proto-type opstelling voor het meten van de formaties t.g.v. krimp en kruip van cementsteen kwam gereed. Waterdampadsorptie metingen werden verricht. Uteratuurstudie werd verricht betreffende het gedrag van komponenten van cementsoorten tijdens het hydratatieproces welke studie werd gekoppeld aan een groot aantal metingen over het verloop van het hydratatieproces van 2 cementsoorten welk geheel werd gerapporteerd. Publikaties in 1981 P.C.Kreijger, Ecology of a prestressed concrete versus a steel bridge of equal cost, Symposium on the effective use of materials in structures, London, J.981. Verwachtingen voor 1982 Het uitvoeren van kruip- en krimpmetingen.
KOIN04
Sterk gekromde schalen Doelstelling Onderzoek naar sterk gekromde torusschalen i.v.m. het gedrag van pijpleidingen in de bochten. Resultaten behaald in 1981 Geen. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Het projekt wordt gestart.
104.
KOINOS
Lichte systeembouw Doelstelling Onderzoek naar mogelijkheden om de voordelen van Iichte draagkonstrukties en de voordelen van systeembouw in schakelkonstrukties te verenigen. Het ontwikkelen van schakelbare Iichte draagkonstrukties met kleine tot middelgrote overspanningen en uitsluitend lokale tussenondersteuningen bij schakeling om een zo groot mogelijke gebruiksflexibiliteit bij een zo laag mogelijk materiaalgebruik en eenvoudige fabricage en montage mogelijk te maken. De konstrukties moeten toepasbaar zijn voor het overdekken van sportaktiviteiten, tentoonstellingen, produktieprocessen, agrarische aktiviteiten, enz. Resultaten behaald in 1981 Start van een promotie onderzoek m.b.t. het antwerp van beweegbare dakkonstrukties. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Realisatie van een prototype.
KOIN06
Korrosie DoelsteUing Om een goede voorspelling te doen t.a.v. het g~drag van het oppervlak van een staalkonstruktie in de praktische situatie is het nodig dat er enerzijds een klassificering van de korrosie-belasting van de grond komt, anderzijds een betrouwbare voorspelling gedaan kan worden t.a.v. het korrosiegedrag van dit oppervlak bij een gegeven korrosiebelasting. Er ontbreekt nog veel aan deze kennis, terwijl het ekonomisch belang groat is. Dit projekt heeft tot doel deze kennis te ontwikkelen. Resultaten behaald in 1981 Medewerking aan de opstelling van richtlijnen op dit gebied aan de hand van de bestaande kennis. Publikaties in 1981 Geen.
105.
Verwachtingen voor 1982 Verzamelen van gegevens ontleend aan bestaande bouwprojekten Onderzoek van het gedrag van korrosiewerende behandelingen in een hiervoor vervaardigd apparaat verwerking van de verkregen gegevens in richtlijnen.
KOIN07
Onderzoek naar de buitenhuid van materialen Ooelstelling Gedegen kennis van de mechanische, fysische en chemische aspekten van de buitenhuid van materialen is een voorwaarde om de duurzaamheid van materialen te kunnen beoordelen. Kennis over het elektrisch gedrag en de uitwisseling hiervan met de Iucht is van belang voor de waardering van de biologische gezondheid van wezens die zich binnen ruimten bevinden. Psychologisch beinvloeding door de soort materiaal en de textuur in kombinatie met vorm, kleur en belichting dient door geschikte meetmethodiek te worden getoetst. Tenslotte zijn nog de ekologische aspekten van materialen van belang. Dit projekt tracht die kennis te ontwikkelen. Resultaten behaald in 1981 eerste afronding struktuur buitenhuid beton metingen mbv. elektrische veldmeten buitenruimten. Publikaties in 1981 P.C.Kreijger, Gedrag en antwerp van beschermingslagen, groep Materiaalkunde, Eindhoven, 1981. P.C.Kreijger, Plastificeerders en dispergerende hulpstoffen voor batonspecie. Polytechnisch Tijdschrift. Bouwkunde, Wegen- en Waterbouw 36(1981) ll-20. P.C.Kreijger, Environmental Factors affecting buildings and its Durability, College International des Sciences de la Construction ITBIP. Seminar Deterioration and Durability of Concrete Stone, Saint-RtSmyDes-Chevreux, De venter, 1981. Verwachtingen voor 1982 Voortzetting metingen struktuur buitenhuid van baton en baksteen metingen elektrische veldmeter binnen en buitenruimten definitieve konstruktie luchtionen detector met metingen
KOIN08
Zie bij de werkgroepen. :rnrgp4
106.
KOIN09
Toepassing van uit afvalstoffen gemaakte bouwmaterialen -toepassingsmogelijkhedljln van zwavelbeton Doelstelling Het onderzoeken van mogelijkheden, die afvalzwavel heeft als bindmiddel in kombinatie met gebroken bouwpuin, afvalslakken e.d. als toeslagmaterialen t.b.v. nieuw_ te ontwikkelen bouwmaterialen. Resultaten behaald in 1981 Uit het verrichte onderzoek bleek dat de sterkte-eigenschappen van zwavelbeton signifikant lager worden indien het vochtgehalte van het toeslagmateriaal> 1% bedraagt. Ook de reaktieomstandigheden bepalen in grote mate in welke konsentratie SX in het eindprodukt aanwezig zal zijn (en daarmee de waarde van de mechanische eigenschappen). Tenslotte werd de invloed van afkoelmethoden en van veroudering vastgesteld t.a.v. de mechanische elgenschappen. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Motivering van het onderzoek zwavelbeton. Voortgaand onderzoek aan de kombinaties zwavel-houtmot/houtafval en zwavel-industrieslib.
KOINlO
Toepassing staal in de woningbouw Ooelstelling Ontwikkeling van en onderzoek naar een mogelijke toepassing van een ekonomische en technisch verantwoorde staten drager uit dunne gezette staalplaat in de sociale woningbouw. Resultaten behaald in 1981 Meer konkrete vaststelling vorm en afmeting van het dragerelement i.v.m. draagkracht leidingdoorvoer en modulaire koordinatie. Orienterende sterkteproeven zijn verricht. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Het verder b~proeven en optimaliseren van het dragerelement; het ontwikkelen van bijpassende industrieel vervaardigbare gevels; het ontwikkelen van bijpassende inbouw.
107.
KOINll
Betonmechanica Doelstelling Bij het bepalen van de rotatiekapasiteit van Jiggers en platen belast op buiging in kombinatie met dwarskracht speelt het meerassig gedrag van beton een grate rol. Met name de vorm van de spannings-rek diagrammen, alsmede het "post-failure" gedrag van beton onder meerassige be lasting zijn van belang. Bij voldoende rotatiekapasiteit worden aile reserves in een konstruktie gebruikt; bij het beoordelen van de veiligheld van een konstruktie speelt de rotatiekapasiteit dus een grate rol. Resultaten behaald in 1981 In het afgelopen jaar is de literatuurstudie belast beton voor wat betreft de experimentele zijde afgerond. Volgend op dit werkplan is een opstelling voor drie-assige kubusproeven uitgedetailleerd. Enkele testen zijn uitgevoerd. Publikaties in 1981 J.van Mier, Meerassige Spanningstoestanden in beton, proefmethoden en -resultaten literatuur- verslag. THE rapport BKO, 1981. J.van Mier en M.Lorrain, Multiaxial testing of concrete and prediction of the behaviour of structures subjected to multiaxial non-homogeneous stress states, philosophy and examples of application. Working paper, Rilem Commission 53 MTC, 1981. Verwachtingen voor 1982 Paging het spanningsvervormingsgedrag van beton te beschrijven op basis van scheurontwikkeling. Uitvoeren van enige referentieproeven.
KOINl2
Koudgevormde profielen Doelstelling Voor de toepassing van koudgevormde profielen is het van belang dat het gedrag rekenkundig kan worden voorspeld. Enerzijds met voldoende nauwkeurigheid, anderzijds op een, voor de praktijk hanteerbare wijze. Het gedrag wordt in belangrijke mate bepaald in het z.g. bovenkritische gebied, waarbij in de geplooide toestand gedeeltelijk plastificering van onderdelen optreedt. Het onderzoek is verdeeld in een aantal probleemstellingen: a. meewerl<ende breedte b. werking van verstijvingen c. krachtinleidingen d. initiEHe afwijkingen e. rekenregels voor de berekening van staten dakplaten
108.
Resultaten behaald in 1981 Een analytisch verkregen benaderingsmethode voor de berekening van de meewerkende breedte in de doorbuigingsfase van op bulging belaste staten dakplaten is d.m.v. proeven geverifieerd. T.a.v. de werking van verstijvingen is een voorstudie verricht. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Verdere verificatie van rekenregels d.m.v. proeven.
KOIN13
Onderzoek naar de eigenschappen van Ferrocement (GACET) en de toepassing hiervan bij het ontwikkelen van konstruktie-elementen Ooelstelling Dntwerp en onderzoek Gacet elementen voor wand- en vloerplaat konstrukt ies. Resultaten behaald in 1981 De berekende verhoudingen van zand, cement, water, vloel-, rem-en vertragingsmiddelen geven praktisch een goed verwerkbaar en een goed kwaliteitsmateriaal. De proeven voor driedimensionaal storten zijn gelukt. Een proefligger met rechthoekige dsn. is getest. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Geen
KOIN14
Bamboevakwerkspanten Ooelstelling 1. Mechanische en Fysische eigenschappen van bamboe. 2. Mechanische eigenschappen van verbindingen en konstrukties. Resu1taten behaald in 1981 Afronding van het onderzoek in een proefschrift.
109.
Publikaties in 1981 J.Janssen, Bamboo in building structures, proefschrift THE, 1981. J.Janssen, The relationship between the mechanical properties and the biological and chemical composition of bamboo, In: Proceedings IUFRO Congres Group 5,JA, Bamboo Production and Utilisation, ed. by K.Higachi, Wood Research Institute, Kyoto, 1981, 27-32. J.Janssen, Bamboo Trussers, In: Proceedings IUFRO congres Group 5.3.A, Bamboo Production and Utilisation, e.d. by K.Higachi, Word Research Institute, Kyoto, 1981, 158-163 Verwachtingen voor 1982 1. Dissertatie 2. Uitwerken plan voor voortgezet onderzoek.
KOIN15
Voorgespannenj_ liggers Doelstelling Het keuren van bouwmaterialen via de Stichting KOMO te Rijswijk (ZH). Dit Ievert kennis m.b.t. de toepassing van de statistiek op steenachtige materialen op. Resultaten behaald in 1981 Rapportage van het onderzoek in een wetenschappelijk verslag. Het onderzoek is afgerond in oktober 1981. Publikaties in 1981 K.B.Lub, onderzoek voorgespannen Jiggers, THE-rapport BK0-25, 1981. Verwachtingen voor 1982 Het onderzoek is afgerond.
KOIN16
Voegen tussen prefab-elementen Doelstelling Onderzoek naar de mogelijkheid om voegen tussen geprefabriceerde elementen een konstruktieve funktie toe te kennen in de schijfwerking van een uit elementen samengestelde vloer of schijf. Indien dit mogelijk is, kan de extra druklaag, die voor de schijfwerking van een prefab. vloer nodig geacht wordt, vervallen.
110.
Resultaten behaald in 1981 Begonnen met literatuurstudie. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Verslag literatuurstudie, opzet van een proevenserie. Van het totale onderzoek verschijnt een CUR-rapport (1983).
KOIN17
Sandwichpanelen Doelstelling In de houtske!etbouw is toepassing van deze panelen waarschijnlijk ekonomischer dan de gebruikelijke methode. Noodzakelijk is dan wei om te weten of de krachtswerkingen voldoende opgenomen kunnen worden. Resultaten behaald in 1981 Enige panelen zijn beproefd.
Publikaties in 1981 J.M.van der Ploeg, onderzoek sandwichpanelen schrankweerstand, rapport WP-1, THE, 1981. Verwachtingen voor 1982 Het onderzoek is afgerond.
111.
BKO - KONSTRUKTIE
1. CODE/STATUS: 2. TITEL:
~
KOINOl
(BK021)
KOIN02
(BK015)
KOIN03
(BKOl)
Gedrag voorgespannen beton zonder aanhechting (V.Z.A.)
Het dimensioneren van skeletkonstrukties
Het kruipgedrag van beton
3. PROJEKTLEIDER:
Prof.ir. J.W. Kamerling
Prof.ir. J.W. Kamerling
Prof.ir.
4: TIJDSBESTEDINr.:
Kamerling Fijneman
Kamer ling v.d. Vlugt Schot Fijneman Siebe link
Van Eyk Theuws v.Ishoven Spiering
5. AANDACHTSGEBIED.
Betonmechanica
Betonmechanica
Fragmentatie: recycling en hergebruik van materialen
6. AANVANG/EINDE:
april 1980 -
1-8-1979 tot 1-8-1983
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
loopt al enkele jaren; dit deel onderzoek gestart in okt.1980 doorlopend 1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982
pro memorie
juli 1981
~
!\.)
app.boven /.5000. app.onder f.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
500
CUR-VB Voorlichtingscommissie
300 100 100 300 100
P.c.
Kreyger
100 400 80 150
1. opslagfinanciering
1982 -
1983 -
6000 9000 100
6000 2000 100 300
~ 2000
1984 -100.000 (D.T.A.)
K.U.Nmg.~fd.Wisk./N.;afd.T.
afd.N. THE; ENCI; de CEMIJ; Un.v.Lausanne en de CTD/THE
VAKGROEP/~){
~
BKO - KONSTRUKTIE
-
1. CODE/STATUS:
KOIN04
2. TITEL:
Sterk gekromde schalen
Lichte systeembouw
Korrosie
3. PROJEKTLEIDER:
ir. P. Hiemstra
ir. W.J.J. Huisman
Prof.ir. A.J. van Neste
4: TIJDSBESTEDIN<.:
Hiemstra
Huisman Bats
Van Neste 170 Van Pelt/Bats 170
5. AANDACHTSGEBIED
Technische Mechanica
Lichte draagkonstrukties
Korrosie
6. AANVANG/EINDE:
1982 - ?
1977 - enkele jaren
1977 - enkele jaren
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering 50% 3. kontrakt-financiering 50%
1. opslagfinanciering
(
150
)
KOIN05
(BK09)
600 100
w
8. KOSTEN: app.boven !.5000. app.onder f.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9 . KONTAKTEN:
1982 -
-
1983 -
-
500
500
BOO
BOO
1500
1500
1984 -
-
500 800 1500
Diverse universiteiten; I.A.s.s.; RILEM (lidmsch.cie)
KOIN06
(BK08)
1982 r20000
1983 -10000 -
3000 1000
3000 1000
Staalbouwkundig genootschap, Rijkswaterstaat
VAKGROEP/KKHXK~ER:
1. CODE/STATUS: 2. TITEL:
KOIN07
(BK02)
F werkgroep
INT~04
KOIN09
Onderzoek naar de buitenhuid van materialen
~nergetisch
voordeliger fragmen-
Toepassingsmogelijkheden van zwavelbeton
3. PROJEKTLEIDER:
Prof.ir. P.C. Kreyger
4: TIJDSBESTEDING:
Kreyger 130 Harden 20 Neerhoff 150 Willems 100
5. AANDACHTSGEBIED
Fragmentatie: recycling en hergebruik van materialen
-,_. 6. AANVANG/EINDE:
""'
BKO - KONSTRUKTIE
7. FINANCIERING:
8. KOSTEN: app.boven t.5000. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
atie. Zie bij de werkgroepen.
Drs. J.J. Hardon
Van Eyk 40 Theuws 150 Van Ishoven 200 Spiering 80
Kreyger Harden Neerhoff Willems
500 50
}1200
200
1984
) )
9. KONTAKTEN:
340 320 100 200
3. kontrakt-financiering (80%)
--100.0~
9000 50
Van Eyk Theuws V.Ishoven Spiering
Begin 1980 tot eind 1982
1. opslagfinanciering
1983
150 300 50 100
Recycling van uit afvalstoffen gemaakte bouwmaterialen
verschillend
1982 --
(BK04)
S.B.R.; C.U.R.; RILEM; MATS onderzoek. V.v.A.
1982 85000 14000 200
12000 200
500
1500
1983 --
Fragmentatiebedr.; wegenb.bedr Biliton CUR Cie B 29;IBBC-TNO; Intron b.v. Interdep.Werkgr. Afvalstoffen. Afd.T/THE; Afd.Materiaalkunde THO;
BKO 1. CODE/STATUS:
2. TITEL:
3. PROJEKTLEIDER: 4: TIJDSBESTEDINr;·
5. AANDACHTSGEBIBD
....,...
6. AANVANG/EINDE:
KONSTRu~TIE
KOIN10
(BK017)
KOIN11
(BK014)
8. KOSTEN: app.boven !.5000. app.onder f.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
(BK07)
Toepassing staal in de woningbouw
Betonmechanica
Koudgevormde profielen
Ir. J. Bats en ir. A.P. Thijssen Bats 400 Thijssen 400 Snoeies 136 Gielissen136
Prof.ir. B.W. v.d. Vlugt
Prof.ir. A.J. van Neste
V.d. Vlugt 200 Kamer ling 100 Fijneman 100 Van Mier 1500 Rijk 800
Van Neste Van Pelt Keulers Madry
+ techn. personeel 800
340 100 1700 1270
Koudgevormde profielen
Betonmechanica
Koudgevormde profielen
augustus 1980 - augustus 1983
dec. 1979 - dec. 1983
1977 - enkele jaren
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1982 --
1982
1982
1983
4500
4500
1000 2000
1000 2000
l.1l
7. FINANCIERING:
KOIN12
12.500 1. 000 500 6.000
1983 75.000
-
1.000 500 6.000
1984
-
12.500 1.000 500 6.000
Bedrijfsleven in Nederland
2000 2000
1983
2000 2000
1984
2000 2000
~HD; TNO-IBBC;Rijkswaterstaat ~LEM; deelname onderz.cie. 53 MTC; CUR-VB; INSA-Toulouse
Un. v.Corwell, Salford, Fredericana, Stockholm, Darmstadt;Techn.Cie T-16 Staalbwk.gemeenschap; European Convention Construct. Steelwork
VAKGROEP/~:
BKO - KONSTRUKTIE
1. CODE/STATUS:
KOIN13
2. TITEL:
4: TIJDSBESTEDIN/1:
Onderz.naar de eigenschap.v.Ferrocement (Gacet) en de toepassing hiervan bij het ontw.van konstruktie-elementen Ir. K.B. Lub 636 Lub
5. AANDACHTSGEBIED
Lichte draagkonstrukties
Aangepaste technologie
Betonmechanica
1977-1982
1974 lopend tot 1981
1978 - 1981
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
3. kontraktfinanciering
B. KOSTEN:
1982 -
1984
3. PROJEKTLEIDER:
,_. 6. AANVANG/EINDE: .....
app.boven t.SOOO. app.onder !.5QOO. reprokosten reiskosten bin.!. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
1000 200 250 1000
{BK06)
1983 -
1984 -
200 250 1000
200 250 2500
4000
-
RILEM Cie.48 F-C.; KNA Tb. IASS; Tocctpon Mockba CCCP (USSR); Betonson te Son
KOIN14
(BK05)
KOIN15
(BK013)
Bamboe vakwerkspanten
Voorgespannen
Dr.ir. J.J.A. Janssen
ir.K.B.Lub
Janssen
Lub Kamerling
400
J. liggers
60 4
6000
ITDG; IUFFRO; en vele bamboe onderzoekers in Azi~
KOMO, Rijswijk (Zh) De Hoop, Terneuzen
VAKGROEP/~~~M~:
BKO - KONSTRUKTIE
1. CODE/STATUS:
KOIN16
2. TITEL:
Voegen tussen prefab-elementen
Sandwichpanelen
3. PROJEKTLEIDER:
Ir. H.J. Fijneman
Ir. J.H. van der Ploeg
4: TIJDSBESTEDINr.:
Fijneman
Van der Ploeg
5. AANDACHTSGEBIED
Betonmechanica
Houtkonstrukties
december 1980 - mei 1981
oktober 1980 - februari 1981
~ 6. AANVANG/EINDE: ,_
7. FINANCIERING:
(BK019)
360
1. opslagfinanciering 3. kontraktfinanciering
50% 50%
8. KOSTEN: app.boven !.5000. app.onder f.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9 . KONTAKTEN:
THD afdeling Civiele Techniek ingenieursburo's; CuR+VB
KOIN17
(BK020)
25
3. kontraktfinanciering
BFA
VAKGROEP FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING
PROJEKTEN: FAINOl (-----) FAIN02 tBFA 11) FAINOJ (-----) (FAIN04 (BFA 14) FAIN05 (-----) FAIN06 (BFA 15) FAIN07 (BFA 17) FAIN08 (BFA 16) FAIN09 (BFA I) FAINlO (BFA 2) FAINll (BFA 9) FAIN12 (-----) FAIN13 (BFA 5) FAIN14 (-----)
-
Glans in het gezichtsveld IJshal Eindhoven Gevels, bijdragen tot het thermisch en hygrisch juiste antwerp Onderzoek warmte-overdracht door bouwkonstrukties met behulp · van o.a. hot-box (in ontwikkeling) Oaken, bijdragen tot het thermisch en hygrisch juiste antwerp Akoestische kriteria voor gebouwen Akoestiek van grote ruimten Invloed van vorm/inrichting transmissiekamers op meetresultaten De keuze en de regeling van de installatie i.v.m. de vorm en de uitvoering van een gebouw Behaaglijkheid van het binnenmilieu in werksituatles Het ontwerpen van design-aids voor bouwkundigen Rekenmethoden voor interieurverlichting Warmtebalans van armatuur- en plafondsystemen Balans daglicht-kunstlicht
118.
BFA
FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING
FAINOl
Glans in het gezichtsveld Doe lste Uing Glans in een leestaak versluiert het kontrast, waardoor de leesprestatie vermindert. Vaak tracht men deze prestatievermindering teniet te doen door het verlichtingsniveau te verhogen. Glans kan ook vermeden worden door een geschikte keuze van de lichtinstaJlatie. Gezocht wordt naar de formulering van algemene kriteria, zodat de behaaglijkheid kan worden verhoogd en energie worden gespaard. De geschetste problematiek is bijzonder aktueel in kantoorruimten met beeldschermterminals en postbestellerszalen. Resultaten behaald in 1981 Het glansprobleem is nader gedefinieerd. Op grond van metingen is een ontwerp kriterium voor een verlichtingsinstaltatie opgesteld. Een viertal van deze installaties zijn uitgevoerd. Optische kriteria voor het materiaal van vensterenveloppen zijn opgesteld. Thans maakt een industrie zijn vensters volgens deze kriteria; zij worden op steeds ruimer schaal toegepast. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Verzamelde materiaal moet bij elkaar geschreven worden. Bestudeerd zal worden in hoeverre een en ander bruikbaar is voor beeldschermruimten. Praktikumproefje moet worden opgezet. Hiervoor zal een glansmeter en een luminatiemeter voor kleine details moeten worden aangeschaft.
FAIN02
IJshal Eindhoven Doelstelling Berekeningen in verband met de bouwfysische keuze van bouwmaterialen, het binnenklimaat, de verlichting, de geluidisolaties, de akoestiek en de energiehuishouding van de nieuw te bouwen ijshal in Eindhoven. Resultaten behaald in 1981 Rekenmodellen zijn gemaakt in verband met de energiehuishouding, het kondensatieprobleem, de verlichting en de aangroeiing van het ijs. 4 Tussentijdse rapporten zijn verstrekt.
119.
Publikaties in 1981 J. Vorenkamp, J.Lammers, Pernot. Advies ten aanzien van energiebesparende maatregelen en plafondafwerking in verband met kondensatie aan het dak van de Kunstijsbaan te Eindhoven. TH Eindhoven, 1981. Verwachtingen voor 1982 Gedurende het seizoen 1981/1982 metingen in de JJshal en vergelijking van de metingen met berekeningen en proefopstelling gegevens in het laboratorium. Daarna eindrapportage.
FAIN03
Gevels, bijdragen tot het thermisch en hygrisch juiste antwerp. DoelstelUng Gevels moeten in de toekomst zeer goed geisoleerd zijn (NEN 1068). Dit geldt ook voor daken. De plaats, de soort en de bijkomende verschijnseten van de isolatie staat ter discussie. De zwakke plekken: beglazing, daklichten en koudebruggen worden bepalend voor de thermische prestatie. Bovendien treden er lekverliezen op t.g.v. overmatige ventilatie vooral bij ramen. Ramen kunnen tijdelijk in thermisch opzicht verbeterd worden d.m.v. ntuiken"; de effektiviteit van "luiken" is slechts bij benadering bekend. Deze aspekten maken deel uit van het onderzoek. Resultaten behaald in 1981 De resultaten zijn te vinden in de pubJikaties: Ontwerpgrafieken voor de verhouding glas/gevel. Aanzet voor ontwerpmodellen van de stijfheid van raamprofielen om optimale dichting te verkrijgen. Ontwerpaanduiding t.b.v. de vorm en mat.soort van dichtingsprofielen t.b.v. ramen. Grafieken ter toetsing van de inwendige kondensatie in gevels en ontwerpgrafieken ter voorkoming van inwendige kondensatie in gevels. Publikaties in 1981 B.G.Wolfs, Dichtingsproblemen bij raamkonstrukties, Symposium Het Raam, Misset, 1981, oak in Bouwwereld, J.. (1981), 83-86 Verwachtingen voor 1982 De eerstvolgende maanden: (ca. heden tot maart 1982) De effektiviteit van luiken; m.n. de ventilatie-stroom achter luiken. 1982: Toename v.o. warmte weerstand door gebruik van tuiken afhankelijk gebouwtype en gebruikers gedrag. 120.
FAIN04
Onderzoek warmte-overdracht door bouwkonstrukties met behul o.a. hot.box in ontwikkeling
van
Doelstelling De beschikbaarheid van een nauwkeurige en thermisch beheerste meetopstelling waarmee: bij onderzoek, kwalitatief en kwantitatief, inzicht verkregen kan worden ten aanzien van temperatuur- en warmtestroompatronen in bouwkundige konstrukties en details daarvan; hierbij valt te denken aan samengestelde konstrukties, aan zogenaamde koudebruggen, e.d.; temperatuur- en warmtestroommeetmethoden beproefd (onderzoek) en beoefend (onderwijs) kunnen worden. Resultaten behaald in 1981 In het ream van het projekt warden ontwikkeld, vervaardigd, of werd onderzoek verricht aan: a. een zichzelf lnstellend "twee-platen-apparaat" of "Poensgen-apparaat" waarmee zeer nauwkeurig warmtegeleidingskoefficienten bepaald en warmtestroommeters geijkt kunnen worden; b. een apparaat voor het in eigen beheer vervaardigen van warmtestroommeters; c. enkele tientaUen warmtestroommeters met verschillende specifikaties, waaronder de gevoeligste die er heden bestaan; d. het optimaliseren van de gevoeligheid van warmtestroommeters; e. het gedrag van warmtestroommeters in de praktijk, waarvan het theoretisch model reeds is doorgerekend; f. een mini-hotbox ten behoeve van het Praktikum bouwkunde; g. een opstelling voor het meten (2-dimensionaal) aan folie-modellen (vrijwel afgerond); h. hulpmiddelen en een model voor het meten in een elektrische trog (3-dimensionaal); Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 a. Ten aanzien van de hotbox zelf: voltooien van enige provisorische voorzieningen door een definitieve uitvoering; uitvoeren van basismetingen met behulp van de hotbox in relatie met meetuitkomsten, verkregen met het nauwkeuriger twee-platen-apparaat. Verslaglegging omtrent de hotbox in de vorm van een ''handleiding" en "service-dokumentatie"; publikatie in verband met de nu aanwezige meetmogelijkheid bij F AGO. b. Voltooien van het onderzoek "Gedrag van warmtestroommeters in de praktijk". Rapportering in de vorm van een afstudeerverslag; publikatie van de verkregen inzichten. c. Verslaglegging omtrent het "twee-platen-apparaat" in de vorm van een ''handleiding" en een "service-dokumentatie''· Eventueel een publikatie in verband met de nu aanwezige meetmogelijkheid bij FAGO. d. Het verkrijgen of zonodig vervaardigen van een grater twee-platenapparaat. 121.
e. Starten van methoden voor het zichtbaar maken van temperatuurvelden door middel van infra-rood-technieken en vioeibare kristallen.
· FAIN05
Oaken, bijdragen tot het thermisch en hygrisch juiste antwerp. Doelstelling Evenals :gevels moeten daken in de naaste toekomst aan hoge eisen van thermisch isolatie voldoen. Dit heeft gevolgen voor de wijze van konstrueren, d.w.z. de opbouw, mat.keuze, en bijkomende verschijnselen, van daken. Koudebruggen bepalen in hoge mate de thermische kwaliteit, alleen bij sommige daken spelen deze mee. De renovatie van daken geeft een speciaal probleem. Van de bijkomende verschijnselen is optredend kondensatievocht het meest waarschijnlijk; dit probleem neemt toe bij hogere isolatie-eisen, en beter beheerste ventilatie. Met de t.z.t. beschikbaar te stellen kennis kan men "Design-aids" samenstellen. Toepassing voor de ontwerpend bouwkundige (adviseur) en in onderwijs wordt nagestreefd. Resultaten behaald in 1981 De resultaten zijn zichtbaar in de publikaties: Bijdragen: grafieken, tabellen etc. t.b.v. de bouwtechn. en bouwfys. juiste konstruktie van platte daken. Dntwerpgrafiek + toelichting voor de invloed op de dakisolatie van de koudebruggen. Tabellen, grafieken en beschrijvingen van de konstruktie van platte en hellende daken On bouwtechnische en bouwfysische zin). Publikaties in 1981 B.G.Wolfs, Dichtingsproblemen bij raamkonstruktie, Symposium Het Raam, Misset, 1981, ook in Bouwwereld, 2.(1981), 83-86 Verwachtingen voor 1982 Komende maand (maart 1982): ontwerptabellen en grafieken voor bouwfysisch juiste plaatsing van isolatie en dampremmende lagen in daken. (publikatie voorjaar 1982). Boekbijdrage: (jan.l982 - aug.1982) "Bouwfysica voor bouwkundigen". Hoofdstukken in de serie "Jellema/v.Tol". HA. Aug.1982: (?). Koudebruggen in daken.
122.
FAIN06
Akoestische kriteria voor gebouwen. DoelsteJling Akoestische kriteria zijn niet voor aile gebouwen vastgelegd in normen, e.d. Op grond van metingen, berekeningen en enqu~tes wordt getracht meer inzicht te krijgen in de aktiviteitenafhankelijke kriteria voor diverse gebouwen. Resultaten behaald in 1981 Overzicht akoestisch eisen sporthallen NSF' is bijgesteld. Voorjaar 1981: Onderzoek naar geluidemissie railverkeer. 2 N-studenten stage. Najaar 1981: Onderzoek geluidoverdracht bij verkeersweg met wal waarin gat. 1981: Onderzoek geluidbelasting paviljoenen Severinusstichting t.g.v. We1schap. Publikaties in 1981 H.J.Martin, e.a. Bepaling van de geluidniveaus ten gevolge van verkeerslawaai in een woonwijk te Rosmalen, en de reductie hiervan, TH Eindhoven, 1981. Verwachtingen voor 1982 Verdeling lucht-kontaktgeluid piano's.
FAIN07
Akoestiek van grate ruimten DoelsteUing Het onderzoek heeft tot doel na te gaan hoe akoestische informatieoverdracht (spraak, muziek) plaatsvindt binnen een grate ruimte. In eerste instantie zuHen oude en nieuwe manieren om de spraakverstaanbaarheid te voorspellen en te meten met elkaar worden vergeleken. Tevens zal onderzocht worden hoe in zeer grote ruimten tijdelijk een aanvaardbare muziekakoestiek verkregen kan worden (snel, Iicht, en goedkoop). Resultaten behaald in 1981 R.Bense: Afstudeerverslag: augustus 1981. Vergelijking methoden om spraakverstaanbaarheid te voorspellen. Kontrole van comp.modellen door middel van metingen in 2 zaken. Comp.model STI. Aanpassen en uitbreiden in 4 manmaanden tot 1 januari 1981. H.J.Martin en P.Pols: Volgens geluidverdelingsvoorspelling in fabriekshallen. Veel metingen ook voor derden, koppelen met comp.mod.Bense. 123.
Publikaties in 1981 H.J.Martin, e.a., Kontrolemetingen in de oude St.Martinuskerk te Urmond na het aanbrengen van geluidabsorberende maatregelen, TH Eindhoven, 1981. H.J.Martin, Invloed van een scherm in een fabriekshal op de geluidverdeling, TH Eindhoven, 1981 H.J.Martin, e.a., Onderzoek naar optredende geluiddrukniveaus van muzieklessen en repetities, TH Eindhoven, 1981. H.J.Martin, e.a., Tweede serie kontrolemetingen in een bedrijfsruimte van de sigarenfabriek Willem II te Bocholt (B), TH Eindhoven, 1981. H.J.Martin, e.a., Onderzoek naar optredende geluidniveaus tijdens instrumentale muzieklessen, TH Eindhoven, 1981. H.J.Martin, e.a., Tussentijdse kontrolemetingen van de nagalmtijd van een sporthal te Luyksgestel, TH Eindhoven, 1981. Verwachtingen voor 1982 Toepassen ideeen en principes in meerdere zalen.
FAIN08
Invloed van vorm/inrichting transmissiekamers op meetresultaten. DoelsteUing Geluidtransmissiekamers, bedoeld voor het meten van de Iucht- en kontaktgeluidisolatie van wand- en vloerkonstrukties, zijn niet streng genormaliseerd. Met name de vorm van de kamers en de plaats van de wand in de meetopening geeft aanleiding tot verschillende meetuitkomsten. Getracht wordt landeJijk (eventueel internationaal) meer overeenstemming in meetresultaten te verkrijgen door normalisatie van transmissiekamers. Resultaten behaald in 1981 Laboratorium-eigenschappen zijn vrijwel bepaald in HTS-stageairerapport. Demontabele wand ontworpen, vervaardigd door TPD/TNO, is gemeten in 1 positie, de binnenkant nog in meerdere posities te meten, daarna z.s.m. in andere laboratoria de wand plaatsen en meten. De beschikbare andere laboratoria zijn: TPD/TNO - IMO/TNO - Peutz van Dorssen; zij hebben hun medewerking toegezegd. Publikaties in 1981 H.J.Martin, e.a., Bepaling van de eigenschappen van de akoestische transmissiekamers van de Technische Hogeschool Eindhoven, TH Eindhoven, 1981.
124.
Verwachtingen voor 1982 Meerdere metingen; oorzaken verschillen verklaren; rekenmodel voor geluidoverdracht via verlaagde plafonds opstellen en uittesten.
FAIN09
De keuze en de regeling van de installatie in verband met de vorm en de uitvoering van een gebouw. Doelstelling De eisen die de gebruiker aan het binnenldimaat stelt worden hoofdzakelijk bepaald door de aktiviteit in verband met de funktie van het gebouw. De hierbij behorende keuz~ van de klimatiseringsinstaBatie is afhankelijk van deze gebruikerseisen en het antwerp van het gebouw. Omgekeerd is de installatiekeuze ook van invloed op het uiteindelijk antwerp en op het energiegebruik. Het zwaartepunt van de studie wordt gevormd door het karakteriseren van een aantal installaties in de bovenstaande relatie (gebouw installatie -- mens) en het zoeken naar integratiemogelijkheden bij het ontwerpen, bij voorbeeld door het ontwikkelen van design-aids. Resultaten behaald in 1981 Handberekening voor het energieverbruik voor het verwarmen van woningen, waarbij o.a. rekening wordt gehouden met de zonsinvloed, de windinvloed, de buitentemperatuur en de interne warmtebronnen. Uitbreiding van een rekenmodel voor de warmte huishouding in woningen met: schuine daken e.d., in verband met de warmtewisseling thermische stromingen in de woning recente ontwikkelingen bij raamsystemen diskretisatie in kleinere tijdstappen, in verband met de regeling. Publikaties in 1981 J.Lammers, Bouwfysische aspekten van de spouwmuur, Symposium Gevel: energieverslinder of energiebespaarder? Organisatie Bouwbeton BV, december 1981. P.A.de Lange, Toekomstvisie van het raam, Symposium Het Raam, ook in Bouwwereld, 7(1981), 152-153. J. Vorenkamp, Optimalisering van het raam op basis van energieverbruik, Symposium Het Raam, ook in Bouwwereld, ?_ (1981), 127-129 Verwachtingen voor 1982 1981-1982: Het uitbreiden van de programmatuur met installatie eigenschappen 1982-1983: Het bestuderen van dynamische effekten; het ontwikkelen van ontwerpregels.
125.
FAIN10
Behaaglijkheid van het binnenmilieu in werksituaties Doelstelling Dlt projekt beperkt zich tot werksituaties, waarbij geen extreme · fysische variabelen zoals hoge lawaainiveaus van machines of hoge (stralings-)temperaturen van ovens e.d. met hun fysiologische konsekwenties voorkomen. Gekozen is daarom voor kantoor- en onderwijsachtige situaties. In deze situaties zal onderzocht worden binnen welke fysische kondities, met hun eventuele onderlinge invloeden, het gebied Hgt waar men behaaglijk de opgedragen taak optimaal kan vervullen. Er zal onderscheid gemaakt worden tussen invloeden bij een kortdurig (3/42 uur) en langdurig (normale werkdag) verblijf in het laboratorium. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de meetmethoden met betrekking tot behaaglijkheid. Een kritische benadering van de tot nu toe gehanteerde methoden lijkt namelijk noodzakelijk. Zo worden bijvoorbeeld met betrekking tot thermische behaaglijkheid frekwent een tweetal schalen met benoemde schaalpunten gebruikt: 1. De Bedford-schaal ("much too warm, too warm, comfortable warm, comfortable, comfortable cool, too cool, much too cool"), en 2. de ASHRAE-schaal ("hot, warm, slightly warm, neutral, slightly cool, cool, cold"). Nog afgezien van het feit, dat in de Bedford-schaal naast het begrippenpaar warm-koel op enkele schaalpunten ook nog een tweede begrip wordt ingesloten, lijkt de vraag gewettigd of aan scoringen op beide schalen dezelfde betekenis mag worden gehecht, zoals bij voorbeeld Mcintyre (1978) doet. Ook de irnpliciete veronderstelling, dat "comfortable temperature" hetzelfde is als "neutral temperature" (Humphreys, 1978) is tenminste discutabel. Resultaten behaald in 1981 Geen Publikaties in 1981 J.Lammers, Ergonomie in kantoren, Energieverbruik: behaaglijkheid en beperking, 20e jaargang, 1981, nr.1, 35-41. Kantoor en efficiency. J.Lammers, Ergonomie in kantoren, Hoofdstuk: binnenklimaat, behaaglijkheid en energieverbruik, 96-105, Kluwer, Deventer 1981 J.Lammers, Kursus Ergonomie van TeJeac, Hoofdstuk Binnenklimaat en behaaglijkheid J.Lammers, Kursus Ergonomie van de Nederlandse Vereniging voor Ergonomie, Hoofdstuk Binnenklimaat en behaaglijkheid, 1981 J.Lammers, Seminar Geluid en energiebewust ontwerpen van gebouwen, PBNA-kursus 1981, Hoofdstuk Behaaglijkheid J.Lammers, One hour seminar van VIDITEL, onderwerp Energieverbruik en behaaglijkheid, december 1981 A.Pas, F.van Wely, J.Lammers, Behaaglijkheid van het binnenmilieu in werksituaties, TH Eindhoven, 1981 126.
Verwachtingen voor 1982 Tijdschema: Het projekt beslaat 2 jaar. Het tijdschema voor de 3 series eksperimenten is als volgt: 1. De kollege-achtige situatie: - voorbereiding 1 maand - looptijd eksperimenten 2 maanden - data analyse 2 maanden - verslaglegging 1 maand De looptijd van deze eksperimenten is zo kort, omdat hierbij vrij snel achter elkaar de beoogde proefpersonen deze eksperimenten doorlopen moeten hebben in verband met het naiviteitsaspekt (doorvertellen). 2. De geprogrammeerde instruktie: - voorbereiding 1 maand - looptijd eksperimenten 6 maanden - data analyse 2 maanden - verslaglegging 1 maand De series 1 en 2 zullen elkaar In de tijd waarschijnlijk enigszins overlappen. 3. De kantoorsituatie: 1 maand - voorbereiding 6 maanden - looptijd eksperimenten -data analyse 2 maanden - verslaglegging 1 maand
FAINll
Het ontwerpen van design aids voor bouwkundigen Doelstelling Het zoeken naar energetische randvoorwaarden bij het ontstaan van een woningontwerp en het vastleggen van deze resultaten in de vorm van design aids. Resultaten behaald in 1981 Afronding rapportage Publikaties in 1981 P.Hoen, H.Thijs, Weergegevens voor bouwkundigen, TH Eindhoven, 1981. Verwachtingen voor 1982 Geen.
127.
FAIN12
Rekenmethoden voor interieurverlichting Doeisteiiinre Het opstelem van een computerprogramma ter berekening van verlichtingssterkte, luminantieverhoudingen, energieverbruik, investerings- en exploitatiekosten. Resultaten behaald in 1981 Er is begonnen aan de bestaande verlichtingsprogrammatuur een uitbreiding te maken, waardoor het mogelijk is een grafische representatie van de verdeling van verlichtingssterkten en Luminanties te maken. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Als mankracht beschikbaar is kunnen de doelstellingen verder worden uitgewerkt. Bestaande computerprogrammatuur is voor verbetering vatbaar, zodanig dat de rekentijd wordt verminderd en kompleksere ruimtevormen en geveltypen kunnen worden geintroduceerd.
FAIN13
Warmtebalans van armatuur- en plafondsystemen DoelsteJling KunstverlichtingsinstalJaties en geintegreerde plafondsystemen vormen een warmtebelasting voor ruimten. In de kalorimeter kan de grootte van de warmtestromen worden gemeten. De op deze wijze gemeten warmtestromen worden vergeleken met die, gemeten in een bestaande ruimte (AKV-laboratorium). Resultaten worden ingebracht in de warmtebalansberekeningen van een gebouw. Resultaten behaald in 1981 De metingen aan enkele armaturen geven reproduceerbare resultaten. De warmtedoorgang naar het systeem is volledig getest, waardoor de onafhankelijkheid van de omgeving op enkele punten verbeterd kon worden. Een temperatuuruitlezing voor thermistors is ontwikkeld; meettraject 0-40°C met een onnauwkeurigheid van minder dan 0,1°C. Publikaties in 1981 A.J.F.Rutten, Ein Kalorimeter fUr Leuchten- und Deckungssysteme, Uchttechnische Gesellschaft e.v. Berlin, 1981.
128.
Verwachtingen voor 1992 Het belangrijke meetsysteem voor Pt-100 is defect geraakt, waardoor de metingen aan een aantal karakteristieke armaturen in de volgende verslagperiode zullen worden uitgevoerd. Hernieuwde ijking van temperatuuropnemers wordt uitgevoerd, zodat inzicht kan worden verkregen in de stabiliteit van deze opnemers.
FAIN14
Balans daglicht - kunstlicht DoeJstelling De doelstelling van het onderzoek is design-aids te ontwikkelen met betrekking tot de plaats en grootte van het ream in relatie tot het energieverbruik van het gebouw en de onderhoudskosten van de verlichtingsinstaJlatie. Grote aandacht verdienen de toelaatbare helderheidsverhoudingen. De nauwe relatie ~n wisselwerking die er tussen de verschillende faktoren bestaat maakt het noodzakelijk deze faktoren in het kader van t§t§n onderzoek te beschouwen. Resultaten behaald in 1981 Ten behoeve van de handrekenmethode is de hemelfactorschijf verbeterd. De ervaring van de student-gebruikers hiermee is goed. Een afstuderende is begonnen met de inventarisatie van noodzakelijke hulpmiddelen om de daglichttoetreding en het gebruik daarvan te voorspellen. Vooral gegevens omtrent de beschikbaarheid over daglicht in Nederland moeten worden verzameld. De C. T.D. werkt aan de afbouw van de integrerende fotometerbol. Publikaties in 1981 Geen. Verwachtingen voor 1982 Het daglicht-kunstlichtprobleem moet van een aantal kanten benaderd worden. Inventarisatie noodzakelijke hulpmiddelen, waaronder beschikbaarheid van dagllcht in Nederland. Nagegaan dient te worden hoe de spreiding van weertypen is over Nederland en Belgie; welke methodatie in aanmerking komt; hoe aansluiting kan worden gevonden met de klimaatgegevens (ten behoeve van de warmtebalans). Bij gegeven helderheidsverdeling van de hemel dient zowel visueel met behulp van een kunsthemel als rekenkundig met behulp van de computerprogrammatuur een optimum raamgrootte, raamplaats, raamvorm in relatie tot de ruimte gevonden te worden. De kunsthemel is in het projectwerk eveneens een belangrijk hulpmiddel. Die materiaaleigenschappen van zonweringssystemen (reflecterend glas, absorberend glas, jalousieen etc.) moeten kunnen worden bepaald. De bestaande integrerende fotometerbol en een kleinere fotometerbol dienen daartoe verder ontwikkeld en afgebouwd te worden. 129.
De op daglicht aanvuUende kunstverlichting stelt bijzondere eisen aan de kunstlichtapparatuur. In het bijzonder met betrekking tot regelbaarheid en schakelbaarheid. De levensduur en het Iichtstroomrendement kan hierdoor nadelig worden beinvloed. De mate waarin deze effekten zich doen gelden kan o.a. bestudeerd worden in de integrerende fotometerbol. Verdere specifikatie en fundering van gebezigde helderheidsverhoudingen in een interieur is noodzakelijk. Helderheidsmetingen aan een kunstraam zijn - tegen de achtergrond van de literatuur - veelbelovend. Verdere studie in de te bouwen kunsthemel en de inrichting van enkele proefruimten (normale kantoorvertrekken) is noodzakelijk.
130.
De vakgroep heeft veel publikaties uitgegeven onder de volgende AANDACHTSGEAFDEUNGSZWAARTEPUNT: BIEOEN, die vallen onder Aandachtsgebied ENERGIEBESPARING, 3. ENERGIEBESpAREND ONTWERPEN
vallend
onder
Afdelingszwaartepunt
P.Hoen, H. Thijs, Weergegevens voor bouwkundigen, TH Eindhoven, 1981 J.Lammers, e.a., Energieonderzoek bij de firma Picus BV te Eindhoven, TH Eindhoven, 1981 J.Lammers, e.a., Onderzoek naar de vochtproblemen en energiehuishouding in een gymnastiekzaal te Hoogeloon, TH Eindhoven, 1981 J.Lammers, e.a., Onderzoek naar energiebesparende maatregelen inzake bedrijfshallen van BV Houthandel, Utrecht, TH Eindhoven, 1981 J.Lammers, Ergonomie in kantoren, Energieverbruik: behaaglijkheid en beperking, 20e jaargang, 1981, nr.1, 35-41 Kantoor en efficiency J.Lammers, Ergonomie in kantoren, Hoofdstuk: binnenklimaat, behaaglijkheid en energiegebruik, 96-105, Kluwer, Deventer 1981 J.Lammers, Bouwfysische aspecten van de spouwmuur, Symposium Gevel: energieverslinder of energiebespaarder? Organisatie Bouwbeton BV, december 1981 P.A.de Lange, Toekomstvisie van het raam, Symposium Het Raam, ook in Bouwwereld, 1(1981), 152-153 J.Lammers, Kursus Ergonomie van Teleac, Hoofdstuk Binnenklimaat enbehaaglijkheid · J.Lammers, One hour seminar van VIDITEL, onderwerp Energiegebruik en behaagJijkheid, december 1981 A.J.F .Rutten, Ein Kalori meter fUr Leuchten- und Deckungssysteme, Lichttechnische Gesellschaft e.v. Berlin, 1981 J. Vorenkamp, J.Lammers, Pernot, Advies ten aanzien van energiebsparende maatregelen en plafondafwerking in verband met condensatie aan het dak van de Kunstijsbaan te Eindhoven, TH Eindhoven, 1981 M.de Wit, Energieverbruik van woningen, TH Eindhoven, 1981 B.G.Wolfs, Dichtingsproblemen bij raamconstructies, Symposium Het Raam, Misset, 1981, oak in Bouwwereld, 1 (1981), 83-86 J. Vorenkamp, Optimalisering van het raam op basis van energieverbruik, Symposium Het Raam, o.ok in Bouwwereld, 1 (1981), 127-129
131.
Aandachtsgebied BESTRIJDING GELUIDHINQER, vallend onder afde!ingszwaartepunt 6. KWALJTEITSZORG VOOR DE GEBOUWDE OMGEVING: P.A.de Lange, Noise control, engineering in buildings in general, Congresbijdrage "lnternoise", september 1981 H.J.Martin, e.a., Controlemetingen in de oude St.Martinuskerk te Urmond na het aanbrengen van geluidabsorberende maatregelen, TH Eindhoven, 1981 H.J.Martin, lnvloed van een scherm in een fabrieks hal op de geluidverdeling, TH Eindhoven, 1981 H.J.Martin, e.a., Onderzoek naar optredende geluiddrukniveaus van muzieklessen en repetities, TH Eindhoven, 1981 H.J.Martin, e.a., Tweede serie controlemetingen in een bedrijfsruimte van de sigarenfabriek Willem II te Bocholt (B), TH Eindhoven, 1981 H.J.Martin, e.a., Onderzoek naar optredende geluidniveaus tijdens instrumententale muzieklessen, TH Eindhoven, 1981 H.J.Martin, e.a., Tussentijdse controlemetingen van de nagalmtijd van een sporthal te Luyksgestel, TH Eindhoven, 1981 H.J.Martin, e.a., Bepaling van de geluidniveaus ten gevolge van verkeerslawaai in een woonwijk te Rosmalen, en de reductie hiervan, TH Eindhoven, 1981 H.J.Martin, e.a., Bepaling van de eigenschappen van de akoestische transmissiekamers van de Technische Hogeschool Eindhoven, TH Eindhoven, 1981
Aandachtsgebied BEHAAGLIJKHEIDSONDERZOEK, vallend onder afdelingszwaartepunt 6. KWAUTEITSZORG VOOR DE GEBOUWDE OMGEVING: J.Lammers, Ergonomie in kantoren, Energieverbruik: behaaglijkheid en beperking, 20e jaargang, 1981, nr.l, 35-41 Kantoor en efficiency J.Lammers, Ergonomie in kantoren, Hoofdstuk: binnenklimaat, behaaglijkheid en energiegebruik, 96-105, Kluwer, Deventer 1981 J.Lammers, Kursus Ergonomie van Teleac, Hoofdstuk Binnenklimaat en behaaglijkheid J.Lammers, Kursus Ergonomie van de Nederlandse Vereniging voor Ergonomie, Hoofdstuk Binnenklimaat en behaaglijkheid, 1981 J.Lammers, Seminar Geluid en energiebewust ontwerpen van gebouwen, PBNAcursus 1981, Hoofdstuk Behaaglijkheid J.Lammers, One hour seminar van VIDITEL, onderwerp Energiegebruik en behaaglijkheid, december 1981 P.A.de Lange, Toekomstvisie van het raam, Symposium Het Raam, ook in Bouwwereld, 2(1981), 152-153 132.
A.Pas, F.van Wely, J.Lammers, Behaaglijkheid van het binnenmilieu in werksituaUes, TH Eindhoven, 1981
Aandachtsgebied GETNTEGREERD ONTWERPEN, vallend onder afdelingszwaartepunt 5. GRONDSLAG VAN ONTWERPEN: J. Vorenkamp, J.Lammers, Pernot, Advies ten aanzien van energiebsparende maatregelen en plafondafwerking in verband met condensatle aan het dak van de Kunstijsbaan te Eindhoven, TH Eindhoven, 1981
133.
VAKGROEP/WZXK~:
w
FYSISCHE ASPECTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING
1. CODE/STATUS:
FA!N01
FAIN02
2. TITEL:
Glans in het gezichtsveld
IJshal Eindhoven
3. PROJEKTLEIDER:
Drs. A.J.F. Rutten
Prof.ir. P. de Lange
4: TIJDSBESTEDINr.:
Rutten Roe len
Rutten Lammers 260 Pernot Vorenkamp -
Wolfs Martin
En!;!rgiebesparing Ge!ntegreerd ontwerpen
Energiebesparing
oktober 1980 - medio 1981
1982 - 1983
1. 10% opslagfinanciering 3. 90% kontrakt-financiering
1. opslagfinanciering
1982
1982 --
1983 --
3000 100 200 2500
3000 100 200
5.
......
BFA -
AANDACHTSGEBIE~
Energiebesparing Behaaglijkheidsonderzoek
6. AANVANG/EINDE:
1982 - 1983
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
.c.
8. KOSTEN:
1982
app.boven !.5000. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
5000 500
9. KONTAKTEN:
Enkele diensten der P.T.T.
-
1983 -6000 500
--
(BFA11)
15.000 10.000 1.000 1.000
Gem. Eindhoven arch. De Bever Licht~eld en Buis b.v. Utrecht ~an Heugten b.v. Nijmegen Grenco b.v. ten Den Bosch Burgers b.v. te Eindhoven
FAIN03 Gevels, bijdragen tot het thermisch en hygrisch juiste on twerp ir. B.G. Wolfs
-
170 85
-
1984 4000
-
-
Stichting Bouwresearch; Stuurgroep Energie + gebouw; Bouwcentrum; T.V.V.L.; Skoop; werkgroep Isolatie van SEG
VAKGROEP/WERKGROEP:
BFA - FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING
1. CODE/STATUS:
FAIN04
FAINOS
FAIN06
2. TITEL:
Oaken, bijdragen tot het thermisch en hygrisch juiste ontwerp Ir. B.G. Wolfs
Akoestische kriteria voor gebouwen
3. PROJEKTLEIDER:
Onderzoek warmteoverdracht door bouwkonstrukties met behulp van o.a. hot-box Ing. L. Marquenie
4: TIJDSBESTEDINI1:
Marquenie
Wolfs Martin
Martin De Lange
900
5. AANDACHTSGEBIE~ Energiebesparing
170 40
(BFA15)
Ir. H.J. Martin 80 15
Energiebesparing
Bestrijding geluidhinder
1981 - ?
1981 - ?
7. FINANCIERING:
1. Opslagfinanciering
1. Opslagfinanciering
8. KOSTEN:
--
1982
1984 -
1982
app.boven !.5000. app.onder f.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit~l
1983 -
vooronderzoek 1980 eind 1981 (scholenonderzoekX eind 1982 (muziekscholen o.z) 1. opslagfinanciering (voorwaardelijke financier.) 1982 1983
7000 4000 400 300
10000 4000 200 300
2000 200 100
9. KONTAKTEN:
ad-hoc kontakten en verder informatie "in huis".
,_.. 6 • AANVANG/EINDE :
w
U1
-
-
1000
-
-
1983 -
-
-
2000 100 200
2000
1984 --
-
1000
1000
2000
~.B.R.; Skoop; Bouwcentrum;
Stuurgroep Energie + Gebouw; ~erkgroep Isolatie van SEG; li'.V.V.L.; NIRIA.
Div. Schoolbest.; gemeenten; arch.buro's; TNO/TPD; pianofabriek Rippen te Ede
VAKGROEP/WERKGROEP:
1. CODE/STATUS:
FBA - FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING FAIN07
(BFA17)
2. TITEL:
Akoestiek van grote ruimten
3. PROJEKTLEIDER:
Ir. H.J. Martin
4: TIJDSBESTEDING :
De Lange Martin Bense Pols
20 200 1200
400
5. AANDACHTSGEBIED. Behaaglijkheidsonderzoek ,.... w
6. AANVANG/EINDE:
7. FINANCIERING:
1980spraakverstaanbaarheid eind '82 muziekakoestiek eind '82 1. opslagfinanciering (spraak) 3. kontraktfinanciering(muziek)
8. KOSTEN:
1982
app.boven f.SOOO. app.onder f.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
15.000
9. KONTAKTEN:
Besturen theaters, stichtingen etc.; IZF/TNO; T PD/TNO
0'1
FAIN08
(BFA16)
FAIN09
(BFA1)
Invloed van vorm/inrichting transmissiekamers op meetresultaten Ir. H.J. Martin
De keuze en de regaling van de installatie i.v.m. de vorm en de uitvoering v.e. gebouw Prof.ir. J. Vorenkamp
Martin De Lange Van Eeden
Hoen vorenkamp Lammers De Wit
20 500 160
1740 135 135 135
Bestrijding geluidhinder
Energiebesparing
1980 - 1983
maart 1980 - maart 1984
1. opslagfinanciering(TPD/TNO) 3. nog te sluiten kontrakten
1. opslagfinanciering
~
Jaarlijks
~0.000 (ook inzetbaar voor de
s.ooo
projekten : 04,07)
1.500 3.000 ~D/TNO; S.B.R.; IBP Stuttgart; ~.u.
Leuven; TH Lyngby (Dk)en akoestische adviesburo's; metingen in diverse lab.
20.000 10.000 2.500
TNO-TPD; TNO-IMG; WTCB (Belgi~) Bronswerk~ THD; Yale Universiteit;John B. Pierce Found; pro£. J. Stolwijk; prof. A.P. Gogge, U.S.A.
VAKGROEP/WERKGROEP:
...... w -..J
BFA - FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING
1. CODE/STATUS:
FAIN10
2. TITEL:
Behaaglijkheid van het binnenmilieu in werksituaties
Het ontwerpen van design-aids voor bouwkundigen
Rekenmethoden voor interieurverlichting
3. PROJEKTLEIDER:
Dr.ir. J.T.H. Lammers
Prof.ir. J. Vorenkamp
Drs. A.J.F. Rutten
4: TIJDSBESTEDINt1:
Vorenkamp Lammers Van Wely
1740 Hoen Vorenkamp :!:. 150 De Wit + 150
Rutten v. Bree
5. AANDACHTSGEBIED Behaaglijkheidsonderzoek
Energiebesparing
Energiebesparing
6. AANVANG/EINDE:
1978 _. 1986
1976 - 1982
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
1982
1984 -
1982
1983
-
1500
1500
7. FINANCIERING:
app.boven !.5000. app.onder t.SQOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
12 200 1500
voorjaar 1981
- voorjaar 1985
1. opslagfinanciering 90%
2. 8. KOSTEN:
{BFA2)
z.w.o.
1982 25000 22000 400 2500
-
- 10% 1983 -2UUOO 400 2500 5000
1984 --
90000 25000 500 3000
-
Samenwerk.ver.KHT; TH Kopenhagen John B. Pierce Foundation (USA) A.S.H.R.A.E. (USA); Inst. voor zintuigfys. Soesterberg, T.N.O.
FAIN11
-
j25oo 300 ~500
-
(BFA9)
1983 --
3000 300 2500
-
(BFA 6)
FAIN12
80 10
-
3000 -
Nat. Woning~aad Almere; Min. van V.R.O.; T.H.D.; T.P.D.-T.N.O.
VAKGROEP/WERKGROEP:
~ w
BFA - FYSISCHE ASPEKTEN VAN DE GEBOUWDE OMGEVING
1. CODE/STATUS:
FAIN13
2. TITEL:
Warmtebalans van armatuur- en plafondsystemen
Balans daglicht- kunstlicht
3. PROJEKTLEIDER:
Drs. A.J.F. Rutten
Drs. A.J.F. Rutten
4: TIJDSBESTEDIW>:
Roe len Rutten
van Bree Rutten Roelen
5. AANDACHTSGEBIED
Energiebesparing
Energiebesparing Behaaglijkheidsonderzoek
6. AANVANG/EINDE:
1976 - einde niet bekend
1976 - 1985
7. FINANCIERING:
1. opslagfinanciering
1. opslagfinanciering
8. KOSTEN:
1982 --
1982
1983
1984
15.000 10.000
15.000 7.000
8000 7000
(BFAS)
900 300
FAIN14
20 10 200
CD
'
app.boven /.5000. app.onder /.5QOO. reprokosten reiskosten bin.l. reiskosten buit.l
9. KONTAKTEN:
8000 12000
-
500 -2500
1983 --
1984
--
7000 5000
10.000 6.000
500 3000
500 4.000
-
-
Stuurgroep Energie en Gebouwen Philips1 Laboratoria in Duitsland en Engeland
