www.researchportal.be - 4 Feb 2016 14:24:05
Onderzoeksprojecten (1 - 459 van 459) Zoekfilter: Classificaties: Politieke en administratieve wetenschappen
Good practices in citizenship education: the impact of school on political attitudes KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Sociale Wetenschappen
Onderzoekers: • Ellen Claes • Dorien Sampermans
De vaardigheid van kiezers om beleidsstandpunten van partijen te plaatsen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil de variabelen onderzoeken die bepalen hoe accuraat een kiezer een politieke partij kan plaatsen op verschillende beleidsdomeinen. Dit wordt onderzocht door middel van een kiezer en elite survey. Er is specifieke aandacht voor kiezers' partijdigheid en politieke kennis als determinanten aangezien er literatuur is die aangeeft dat deze variabelen het inschatten van politieke partijen kan bepalen. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Yves Dejaeghere
Op zoek naar de ijsberg van potentiële geschillen in de WTO Universiteit Antwerpen Abstract: Hoewel politieke wetenschappers WTO geschillenbeslechting uitgebreid hebben bestudeerd, is er nagenoeg geen literatuur over de kwestie van geschilleninitiatie, d.w.z. hoe WTO leden hun doelwitten uitkiezen. Om deze lacune te vullen, plan ik een omvattende databank te creëren van alle handelsbelemmeringen die onder de aandacht zijn gebracht van de EU en de VS. Deze is cruciaal om hypothesen over geschilleninitiatie in de WTO te toetsen. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Arlo Poletti
De interne organisatie van informele taxatie: bewijsmateriaal vanuit de politieadministratie in de Democratische Republiek van Congo Universiteit Antwerpen Abstract: Informele taksen spelen een belangrijke rol in het 'echte' dagdagelijkse bestuur van taxatie. Alhoewel de term toenemende aandacht krijgt in zowel het academische als beleidsveld, zijn erg weinig empirische data beschikbaar over het onderwerp. Door niet eerder geziene toegang tot de Congolese politie, wil dit onderzoeksproject hierover data verzamelen, en daarmee ook deze lacune helpen te dichten. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Kristof Titeca
Het belang van de geschiedenis van organizationele veranderingen voor pusector organizaties: hoe beïnvloeden structurele veranderingen die een otie doorheen de tijd heeft doorstaan, de huidige organizationele autonomie? KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Instituut voor de Overheid
Onderzoekers: • Koen Verhoest • Geert Bouckaert • Jan Wynen
De 'fairness' van politieke beslissingsprocedures. Een comparatief experimenteel onderzoek van het effect van 'fairness' op politiek vertrouwen en collectieve actie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe
De mechanismen van protest. De oorzaken van protestdeelname van individuen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Een analyse over de relatie tussen gewelddadig conflict, politieke participatie van vrouwen en economische ontwikkeling. Universiteit Antwerpen
Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Marijke Verpoorten
Complexiteit en fragmentatie in global governance. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers
Politieke gender stereotypen in een systeem van Evenredige Vertegenwoordiging Universiteit Gent Abstract: Dit project analyseert of politieke gender stereotypes voorkomen in systemen van Evenredige Vertegenwoordiging (die vergeleken worden met meerderheidssystemen die al uitvoeriger onderzocht zijn op dit vlak), of de lijspositie een intermediërende rol speelt en welke kiezers meer geneigd zijn om gender stereotypes aan te nemen. Een quasi-experiment waarbij respondenten boodschappen van hypothetische kandidaten moeten beoordelen zal worden opgezet. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Bram Wauters
De controverse over genetische modificatie in Vlaanderen in kaart gebracht: naar een nieuw theoretisch kader voor de politiek van socio--?technische innovatie. Universiteit Gent Abstract: De centrale doelstelling van dit project is het ontwikkelen van een geschikt theoretisch kader voor het articuleren en begrijpen van de controverse over genetische modificatie als een proces van innovatiepolitiek. Hiertoe zal op het raakvlak van de onderzoeksgebieden van wetenschaps--? en technologiestudies en multi--?level en multi--?actor governance een diepgaande, interpretatieve gevalstudie van de Vlaamse controverse over genetische modificatie worden uitgevoerd. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Thomas Block
Handel, bedrijven en de vraag naar arbeid in fabricage: bedrijfperformantie en werkgelegenheidsreacties op importcompetitie in Zuid-Afrika. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de opdrachtgever. UA levert aan de opdrachtgever de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Marco Sanfilippo
EUROCORES netwerkactiviteiten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de opdrachtgever. UA levert aan de opdrachtgever de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers
Beleidsbeïnvloeding, lobbying en advocatuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Min. Buitenlandse Zaken (NL). UA levert aan Min. Buitenlandse Zaken (NL)de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Nadia Molenaers
Politieke Subjectiviteit als Parrèsia: Een Theoretische Onderzoek van Focaults¨Theorie van Democratie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Antoon Braeckman
Building Sustainable Peace: Timing and Sequencing of Peacebuilding Efforts and Reforms in Post-conflict Countries. KU Leuven
Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Arnim Langer • Hanne Albers
The role of education in peacebuilding: an analysis of the impact of Kenya's educational contant and practices KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Arnim Langer • SULLEY IBRAHIM
Informal decision-making in the European Union KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Bart Kerremans • Evelyn Coremans
De idee van distributieve rechtvaardigheid in zeventiende-eeuwse moreleen politieke filosofie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Antoon Braeckman • Johannes Olsthoorn
Spring is a new beginning: an investigation into the European Union's autonomous sanctions practice following the Arab spring. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Edith Drieskens • Andreas Boogaerts
Parliamentary Diplomacy: analyzing the diplomatic activities of the European Parliament. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Stephan Keukeleire • Daan Fonck
Governance in non-profit organizations: the impact of governance structures on the quality of financial reporting of access to funding. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoeksgroep FAcT Brussel
Onderzoekers: • Sandra Verbruggen
Wat komt aan de oppervlakte in het multilaterale handelsregime? Een vergelijkend onderzoek naar de politiekeconomische determinanten van geschilleninitiatie in de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject onderzoek ik of, en onder welke omstandigheden, de verrechtelijking van de Wereldhandelsorganisatie WTO tot meer handelsliberalisering leidt. Ik concentreer me hiervoor op twee nauw verwante vraagstellingen. (1) Nemen WTO lidstaten die door een andere WTO lidstaat zouden kunnen aangeklaagd worden in een WTO geschillenbeslechtingsprocedure een protectionistische of een liberaliserende onderhandelingspositie in tijdens multilaterale onderhandelingen? (2) Onder welke omstandigheden leidt effectieve (in plaats van dreigende) geschillenbeslechting tot de opheffing van WTO-onwettige handelsbarrières? De eerste vraag richt de aandacht op het effect van juridische kwetsbaarheid op de onderhandelingsstrategieën van WTO lidstaten. De tweede vraag onderzoekt hoe issue kenmerken en binnenlandse besluitvormingsregels implementatie beïnvloeden. Door kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden te combineren wil ik een licht werpen op hoe de twee belangrijkste wereldhandelspartners, de EU en de VS, reageren op juridische kwetsbaarheid enerzijds en effectieve geschillenbeslechting anderzijds. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers • Dirk De Bièvre • Arlo Poletti
Octrooi Governance, Octrooihervormingen & Institutionele Veranderingen: Een Vergelijkende Analyse van Octrooihervormingen in Europe, de Verenigde Staten en Japan. Universiteit Antwerpen Abstract: Octrooisystemen worden in toenemende mate bekritiseerd omdat ze niet in staat zijn om op een coherente en effectieve wijze om te gaan met belangrijke economische, sociale en politieke, uitdagingen, zoals klimaatverandering en volksgezondheidproblemen. Vaak leidt dat soort kritiek tot een sterke druk om over te gaan tot fundamentele octrooihervormingen gepaard gaand met nieuwe instellingen en regelgeving. Er is echter een risico dat dergelijke hervormingen ongeschikt zijn om de onderliggende doelstellingen te verwezenlijken. In Europa en de VS lopen momenteel radicale octrooihervormingen. In Japan is het octrooisysteem tien jaar geleden ingrijpend aangepast. Met het oog op de strategische rol die wordt toegeschreven aan octrooien met het oog op onderzoek en ontwikkeling, innovatie en competitiviteit, is het belangrijk om octrooisystemen, doelstellingen van hervormingen, hervormingsprocessen en institutionele veranderingen te onderzoeken en vergelijken. Een dergelijk onderzoek kan nuttige aanwijzingen opleveren betreffende "governance experimenten" in andere jurisdicties. Het huidige onderzoek heeft vier doelstellingen. Ten eerste, onderzoeken hoe "octrooi governance" en octrooihervormingen beter theoretisch onderbouwd kunnen worden en geanalyseerd kunnen worden vanuit een genuanceerd conceptueel raamwerk. In deze context, is het doel om de juridische doctrine verder te ontwikkelen op basis van de literatuur aangaande "governance" op het domein van de publieke administratie, de vergelijkende politieke wetenschap en het leerstuk aangaande institutionele veranderingen. Ten tweede, de Europese, Amerikaanse en Japanse octrooihervormingen analyseren en vergelijken; ten derde, een taxonomie van types van institutionele veranderingen ontwikkelen en ten vierde "best practices" identificeren. Deze doelstellingen leiden tot de volgende onderzoeksvragen: (1) Wat zijn de cruciale elementen van een conceptueel "governance raamwerk" afgestemd op de specifieke karakteristieken van octrooisystemen? (2) Wat is de stand van zaken met betrekking tot de implementatie van de Europese, Amerikaanse en Japanse octrooihervormingen? (3) Is het mogelijk om een taxonomie van institutionele veranderingen te ontwikkelen op basis van de analyse onder (2)? (4) Zijn er bepaalde "best practices" die afgeleid kunnen worden van de vergelijkende analyse en de taxonomie betreffende institutionele veranderingen, die ook toegepast kunnen worden in andere jurisdicties? Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Esther van Zimmeren • Federica Baldan
De persuasieve kracht van protest. Een experimentele studie naar het effect van protestberichtgeving op burgers en politieke elites. Universiteit Antwerpen Abstract: Wanneer is protest persuasief? Of, preciezer, hoe slagen protest acties erin positieve reacties te ontlokken bij burgers en/of politici? In de meeste Westerse democratieën is protest intussen een regulier instrument dat burgers hanteren om grieven te signaleren en voorkeuren te communiceren. Sluitend bewijs aangaande de manier waarop protest invloedrijk is, blijft echter schaars. Dit project zoekt een bijdrage te leveren aan kennis over de kracht van protest en doet dit op vier particuliere manieren. Eén, dit project plaatst de rol van massa media centraal in het protest impact proces. Het formuleert en staaft een theorie aangaande protest impact met media aandacht als cruciale mediërende variabele. Het is via mediaberichtgeving dat protest gepercipieerd wordt en het is op deze media prikkels dat observanten reageren. Twee, dit project legt de mechanismen bloot die achter de persuasieve kracht van protest schuilen. Meer bepaald test het hoe interne kenmerken van protest – vertoon van waardigheid, éénheid, numerieke kracht en toewijding – van invloed zijn op het belang dat mensen aan een thema hechten, de positie die zij aannemen ten opzicht van de protest claim, en de eventuele acties die zij bereid zijn te willen ondernemen. Drie, dit project onderzoekt twee verschillende protest publieken –burgers en politieke elites- en exploreert op die manier twee verschillende domeinen waarop protest invloed kan hebben. Ten vierde innoveert dit project ook methodologisch. Het introduceert experimenten in het veld van protest impact onderzoek. Experimenten garanderen strikte onderzoekerscontrole, verschaffen zekerheid over causaliteit, en zijn bijgevolg een ideaal instrument om de mechanismen die ten grondslag liggen aan de persuasieve kracht van protest te testen. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Ruud Wouters
Onderzoek in het domein van arbeidsrecht, socialezekerheidsrecht en ambtenarenrecht. Universiteit Antwerpen Abstract: De voornaamste doelstelling van het project bestaat erin om - vanuit een onafhankelijke wetenschappelijke invalshoek - een substantiële bijdrage te leveren aan het maatschappelijk debat over allerlei 'hot issues'. Daarbij wordt gedacht aan de uniforme rechtspositieregeling voor het overheidspersoneel en aan de toekomstige pensioenhervormingen 2020-2040. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Contextuele variatie in crisis-geïnduceerde veranderingen in de publieke opinie en het nucleaire beleid: het geval van het ongeval in Fukushima. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds SCK. UA levert aan SCK de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Thijssen
De incorporatie van klimaatgerelateerde doelstellingen in het EU ontwikkelingsbeleid. Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksvoorstel analyseert in welke mate en onder welke voorwaarden klimaatverandering wordt geïncorporeerd in het Europees ontwikkelingsbeleid in 32 landen. 6 hypothesen worden geformuleerd op basis van het 3 I framework (interests, institutions, ideas) en getest op basis van een dubbel onderzoeksdesign, waarbij een ?algemene? QCA-analyse van de 32 cases wordt gecombineerd met veldonderzoek.
Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie • Sarah Delputte
Socio-politieke impact van herverdelende landhervormingen in de Filippijnen: een regionaal comparatieve studie Universiteit Gent Abstract: Het project onderzoekt de structurele socio-politieke impact van het Filippijnse landhervormingsprogramma CARP (Comprehensive Agrarian Reform Program) aan de hand van een comparatieve analyse van landhervorming op basis van CARP en hun impact op lokale machtsrelaties in drie onderzoekssites in Negros Oriental, Davao del Norte en Centraal Luzon. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Jeroen Adam
Onderzoek in het domein van de Europese handelspolitiek. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Dirk De Bièvre
TITEL: Europese identiteit, cultuur, uitwisselingen en meertaligheid (EUROMEC - Jean Monnet network). KU Leuven Abstract: EUROMEC is een netwerk van Jean Monnet leerstoelen op het terrein van Europese identiteit, cultuur, uitwisselingen en meertaligheid. De vormingvan een Europese identiteit is het centrale thema, dat uitgesplitst wordt in drie dimensies en evenzoveel vindplaatsen voor gerichtnbsp;onderzoek :-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;het patroon dat Europese identiteit en burgerschap vertoont bij studenten Europese Studiesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de Europese meertalige stad-nbsp;nbsp; nbsp;nbsp; de opkomende identiteit(en) bij jongeEuropese onderzoekers.De centrale opdracht van het netwerk is de uitbouw van een kenniscentrum. Het wil een referentiepunt worden voor onderzoekers, met name voor doctoraatsstudenten. Hiertoe zijn 3 summer schools voorzien en 13 samenkomsten, gaande van seminars en workshops tot conferenties.nbsp;Naast papers, zullen boeken gepubliceerd worden en themanummers in toonaangevende tijdschriften.Het project wordt gecoördineerd door prof. Maria Stoicheva, St. Kliment Ohridski Univ Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Frank Delmartino • Stephan Keukeleire
Inzicht in de hedendaagse politiek van belangenorganisaties: mobilisatie en strategieën in multi-gelaagde systemen (Ibias) . Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers
Politieke opvattingen van de werknemers in België, al dan niet van ethnische afkomst. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Sociologisch Onderzoek
Onderzoekers: • Marc Swyngedouw
De rol van grondwettelijke hoven voor de stabiliteit en transformatie van consensusdemocratieën Universiteit Antwerpen Abstract: De politieke besluitvorming van grondwettelijke hoven ligt op het kruispunt van recht en politieke wetenschappen, en wordt wellicht daarom zelden onderzocht. Nochtans worden grondwettelijke hoven in dit tijdperk van toenemende juridisering steeds vaker aangesproken om zgn. 'pure politics' te beslechten: zaken van een bijzonder politieke aard en betekenis, die een gehele gemeenschap definiëren en vaak ook verdelen. De gevolgen van zo'n beslissingen zijn in het bijzonder van belang in 'consociationele' systemen, omdat de rechterlijke beslissingen anders zullen geïnterpreteerd worden door de belangrijkste actoren in een verdeelde samenleving - het Brussel-Halle-Vilvoorde arrest is daarvan het voorbeeld bij uitstek. Tegen deze achtergrond wil dit project de zwarte doos van grondwettelijke hoven openen vanuit een interdisciplinair perspectief, en aldus de literatuur terzake in het domein van vergelijkende politiek en grondwettelijk recht aanvullen. De centrale onderzoeksvraag is: welke rol speelt de grondwettelijke rechter voor de stabiliteit en transformatie van consociationele systemen? Daartoe worden de grondwettelijke hoven in consensusdemocratieën vergeleken, waarbij wordt onderzocht hoe de rechters omgaan met politiek gevoelige zaken en met het territorialiteitsprincipe in het bijzonder; de oorzaken en gevolgen van de selectie van rechters; en de wijze waarop grondwettelijke hoven multinationaliteit en federalisme vormgeven in consensusdemocratieën. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Patricia Popelier • Stefan Graziadei
Civic and citizenship education in Secondary Schools in Belgium KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Lies Maurissen • Ellen Claes
Clusteropleiding project- en changemanagement. KU Leuven Abstract: nbsp;De naam van de training is Clusteropleiding Project- enChangemanagement. In totaal zullen er ongeveer 6 sessies worden gegevenverspreid over een periode van 3 jaar. In totaal zullen maximum 90 deelnemersworden opgeleid (15 personen per groep). De doelgroep bestaat uitprojectleiders en projectmedewerkers van de organisatie. Elke sessie is een3-daagse opleiding die bestaat uit een luik projectmanagement en een luikchangemanagement. De bedoeling is om de opleiding zo praktijkgericht alsmogelijk te maken. Daarom wordt er gewerkt met cases van de deelnemers en detools die gehanteerd worden door OCMW Gent (<SPAN style="LINE-HEIGHT: 115%; mso-bidi-fontsize: 10.0pt">De naam van de training is Clusteropleiding Project- enChangemanagement. In totaal zullen er ongeveer 6 sessies worden gegevenverspreid over een periode van 3 jaar. In totaal zullen maximum 90 deelnemersworden opgeleid (15 personen per groep). De doelgroep bestaat uitprojectleiders en projectmedewerkers van de organisa Organisaties: • OE Instituut voor de Overheid
Onderzoekers: • Annie Hondeghem
Opleiding voor onderzoek in bestuur en openbare diensten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Tom De Herdt • Kristof Titeca
Limits and opportunities for observers in the UN decision-making process KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Edith Drieskens • Laura Van Dievel
Mobility as a driver for human development: A critical analysis of South American labour migration in Brazil in the context of regional migration governance KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Peter Vermeersch • Huib Huyse • Lieselot Vanduynslager
Political socialisation and political attitudes of adolescents KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Roland Hosner
Re rol en toekomst van constitutionele grondwetten in Europees en Globaal bestuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de opdrachtgever. UA levert aan de opdrachtgever de resultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Patricia Popelier
Gendering van etniciteit en etnicisering van gender in politiek en beleid Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit strategisch onderzoeksprogramma focust op de onderlinge verbondenheid van en interactie tussen twee discriminatiemechanismen: gender en etniciteit. Het omsluit onderzoek naar etnische dimensie van beleid en besluitvorming met betrekking tot genderverhoudingen en de genderdimensie van beleid en besluitvorming met betrekking tot etnische groepen en migrantenpopulaties. De algemene doelstelling van het strategisch onderzoeksprogramma is inzicht verwerven in hoe en waarom de interactie en intersectie tussen gender en etniciteit de kwaliteit van de democratie, en specifiek de inclusiviteit en effectiviteit ervan beïnvloed, evenals haar capaciteit om maatschappelijke gelijkheid te realiseren.
Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen • Politieke Wetenschappen • Metajuridica • Institute for European Studies
Onderzoekers: • Ilke ADAM • ALISON WOODWARD • Karen CELIS • Eva SCHANDEVYL • Gily COENE
The relation between migration opportunity structures and migration trends in EU member states: a study of the role of supranational and national policies. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Peter Vermeersch • Johan Wets • Sarah Van den Broucke
United Nations recognition of sport Asa means for advancing development and peace objectives KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Edith Drieskens • Mélodie Arts
Ontwikkeling en terbeschikkingstelling van een online stemtestapplicatie verkiezingen 2014. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project worden zullen zes stemtestapplicaties ontwikkeld worden. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
System Characteristics and performance of the Flemish education system in comparative perspective KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • HIVA-OG Onderwijs en Levenslang Leren
Onderzoekers: • Ides Nicaise • Jeroen Lavrijsen
Media en politiek discours in het post communistische Oekraïne. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project onderzoekt de post communistische veranderingen van de media en het politieke discours in Oekraïne. Welke vertogen waren dominerend in de constructie van de politieke realiteit? Het project draagt bij aan theorievorming over het concept "politiek discours" en de rol van de media bij de vorming van de publieke opinie in het huidige Oekraïne. De case behandelt de constructie van het concept Europese integratie in het officiële en openbare discours van Oekraïne. De verschillende interpretaties van Europese integratie die we verwachten te vinden kunnen een verklaring vormen voor de tegenstrijdige geopolitieke oriëntaties en opvattingen over Europese identiteit van de belangrijkste politieke actoren. Een uitgebreid onderzoek zal plaatsvinden naar het discours van het 'pro-Europese' en het 'pro-Russische' politieke kamp als de twee dominante transformatie discoursen die in de Oekraïense publieke sfeer respectievelijk gepresenteerd worden als een 'post- koloniaal' en een 'post-imperialistisch' discours . De EU-integratie werd een van de cruciale concepten in de theoretische reflectie over Oekraïense politiek, en is als dusdanig een belangrijk onderdeel van de constructie van de Oekraïense identiteit. De beelden over Europa spelen niet alleen een rol in de strijd om de macht over symbolen, maar ook in de collectieve identiteitsconstructie. De moderne Oekraïense identiteiten zijn gebaseerd op enerzijds het verwijzen naar de waarde van Europa en anderzijds het verwerpen van de waarde van Europa. Tegenstanders van de integratie in Europa bouwen de Oekraïense identiteit op in strijd met de Europese identiteit, door te verwijzen naar andere symbolische centra zoals de 'Russische wereld'. Organisaties: • Facultaire Onderzoeksgroep PSW
Onderzoekers: • Christ'l De Landtsheer • Oleksii Polegkyi
The transformation of the socio-economic left-right cleavage KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Sociologisch Onderzoek
Onderzoekers: • Marc Swyngedouw • Jolien Galle
Human Rights provisions in the EUs Common Commercial policy: advancing structural foreign policy or concealing economic interests? KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Jan Wouters • Stephan Keukeleire • Laura Beke
Political Socialization and Political Attitudes of Adolescents KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Annika Grieb
Onderzoek naar electoraal gedrag op basis van een exitpoll survey. Een nieuwe benadering voor hetverkiezingsonderzoek 2014. KU Leuven Abstract: This project is focused on voting behavior which is one ofthe core research topics of political sciences. Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Sofie Marien
De organisatieontwikkeling van nationale belangengroepen in een Europees vergelijkend perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers
De macht van sociale media in het nieuws. Een multimethodisch onderzoek naar de invloed van Twitter op het journalistieke bronnengebruik. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Het project onderzoekt de invloed van sociale media op het journalistieke bronnengebruik en het nieuws. Er wordt uitgegaan van de hypothese dat de macht van sociale media als nieuwsbron afhangt van verschillende factoren, waaronder de socialemedia-actor, het medium dat het nieuws brengt, het onderwerp van het nieuws, en de mate waarin het nieuws deel uitmaakt van de dagelijkse routineberichtgeving. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst • Steve Paulussen
IOB-evaluatie van het Nederlands beleid met betrekking tot de Arabische regio (2009-2013). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Min. Buitenlandse Zaken (NL). UA levert aan Min. Buitenlandse Zaken (NL)de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Nadia Molenaers
Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Political Representation in Diverse Societies - ReDS Vrije Universiteit Brussel Abstract: Politieke vertegenwoordiging is een cruciaal concept binnen de politieke wetenschappen. In essentie betekent dit concept het tegenwoordig maken van een afwezig iets of iemand ('principal') via een tussenpersoon ('agent'). Vertegenwoordiging plaatst dus een tussenschakel tussen de burgers en de politieke besluitvorming, namelijk een vertegenwoordiger of een groep vertegenwoordigers. Dat in een samenleving verschillende belangen en noden bestaan die vertegenwoordigd willen zijn, is een evident onderdeel van elk democratisch proces. Politieke partijen en hun parlementsleden en ministers vertolken verschillende visies op de samenleving en burgers stemmen elk voor de partij of persoon die hun visie het best vertolkt. Deze vorm van vertegenwoordiging van klassieke groepen en groepsbelangen is een vertrouwd gegeven: liberale partijen spreken traditioneel eerder de vrije beroepen en zelfstandigen aan; de socialisten staan in voor de arbeidersklasse; regionalistische partijen voor de grieven van specifieke etnische, taalkundige of geografisch identificeerbare groepen. De politieke vertegenwoordiging van maatschappelijke groepen die pas recenter aan de oppervlakte kwamen, is een stuk problematischer. Het gaat dan over groepen die onderscheiden worden op basis van sekse, leeftijd, etnisch-culturele achtergrond of seksuele geaardheid. Ook worden klassieke breuklijnen zoals klasse of opleiding weer van onder het stof gehaald. Verschillende onderzoeken wijzen uit dat deze groepen vaak onvoldoende vertegenwoordigd zijn in de politieke structuren. Deze politieke ondervertegenwoordiging van sociaal achtergestelde groepen wordt vandaag in toenemende mate als een maatschappelijk en politiek probleem ervaren. Hun ondervertegenwoordiging tast de representativiteit van de politieke instellingen, en daaruit voortvloeiend, het democratisch gehalte van het besluitvormingsproces aan. De ondervertegenwoordiging van
maatschappelijke groepen en het gebrek aan representativiteit van de politieke besluitvorming kan zich echter op verschillende wijzen manifesteren. In de literatuur wordt gewezen op de (on)mogelijkheid tot deelname aan verkiezingen, de fysieke (af-)aanwezigheid in de vertegenwoordigende instellingen en (het gebrek aan) de inhoudelijke vertegenwoordiging van belangen. Het zijn resp. de formele, descriptieve en substantiële dimensie van het concept vertegenwoordiging Het onderzoek naar politieke vertegenwoordiging van sociale groepen is tot voor kort grotendeels onderbelicht gebleven in België en/of was vaak de zaak van één of enkele personen. De laatste jaren zijn er evenwel verschillende onderzoekers opgestaan die zich met deze thematiek (of onderdelen ervan) bezighouden. Door de krachten van verschillende onderzoekers in dit zich ontwikkelende onderzoeksdomein te bundelen, willen we komen tot een verdere uitbouw van het wetenschappelijke onderzoek in dit domein en van de expertise waarover beide partners beschikken. Zo kan ook de leidinggevende rol van beide partners in dit onderzoeksdomein verder bestendigd en ontwikkeld worden. Via de bundeling van dat potentieel willen de betrokken partners op onderzoeksvlak drie zaken realiseren: Ten eerste zal de bestaande samenwerking tussen de twee onderzoeksgroepen verder gecontinueerd en structureel verankerd worden, en waar mogelijk verder uitgebouwd worden. Onderzoekers uit beide partnerinstellingen zullen, daar waar mogelijk en opportuun, gezamenlijk werken aan tijdschriftartikels, congrespapers en boekhoofdstukken. Co-promotorschappen en lidmaatschappen van begeleidingscommissies van onderzoeken zullen eveneens, daar waar mogelijk, verder aangegaan worden. Ten tweede wensen de betrokken partners in het kader van deze alliantieonderzoeksgroep nieuw gemeenschappelijk onderzoek te initiëren naar politieke vertegenwoordiging van sociale groepen. Met gezamelijke onderzoeksvoorstellen zullen de gekende financieringskanalen aangesproken worden, met name: de bijzondere onderzoeksfondsen van beide instellingen; het Vlaams Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO); onderzoeksprojecten van het Federaal Wetenschapsbeleid; en ad hoc beleidsondersteunende financieringskanalen. We beogen hier zowel onderzoek dat eerder theoretisch van aard is, als empirisch onderzoek in België, maar ook zoveel mogelijk in internationaalcomparatief perspectief. In die optiek hebben de betrokken onderzoekers reeds toegang tot bestaande wetenschappelijke netwerken, en wensen ze die netwerken verder uit te bouwen en aan te wenden voor gemeenschappelijke onderzoeksinitiatieven (vb. ECPR Standing Groups on Gender & Politics, Committee on Political Sociology of International Political Science Association, ECPR Standing Group on Political Parties). Ten derde, zal om deze onderzoeksplannen te realiseren, moeten geïnvesteerd worden in een verdere kennismaking met de aanwezige expertise in de twee onderzoeksgroepen. Via meetings en discussiemomenten zullen de partners verder vertrouwd geraken met elkaars onderzoeksdomein en lopende onderzoeksprojecten. Deze vergaderingen en brainstormsessies zullen ook uitmonden in het in onderling overleg uitwerken van een gemeenschappelijke onderzoeksagenda en concrete initiatieven inzake projectaanvragen. Aansluiting bij de internationale onderzoeksagenda zal daarbij, zoals hierboven aangegeven, een belangrijk criterium zijn. Leidende onderzoeksthema's voor het gemeenschappelijk onderzoek inzake vertegenwoordiging van sociale groepen zijn geënt op de drie dimensies van vertegenwoordiging: -Formele dimensie: hier gaat het onder meer over de verkiezingsregels en -technieken die gebruikt worden om de voorkeur van de burger te achterhalen en deze om te zetten in de aanduiding van vertegenwoordigers. Thema's die behandeld worden houden verband met de discussie over actief en passief stemrecht voor specifieke sociale groepen, de mate waarin van dit stemrecht gebruikt wordt gemaakt en de mate waarin er kandidaten uit de betreffende sociale groep naar voor worden geschoven door politieke partijen zodat kiezers er zich over kunnen uitspreken. -Descriptieve dimensie: hier wordt dieper ingegaan op wie de vertegenwoordigers zijn, hun eigenschappen en in welke mate ze een weerspiegeling vormen van de samenstelling van de bevolking. Onderzoeksthema's zijn hier onder meer het in kaart brengen van deze ondervertegenwoordiging, de rol van partijen en kiezers in de ondervertegenwoordiging van bepaalde sociale groepen in het parlement en de wenselijkheid en effecten van de invoering van quota. -Substantiële dimensie: hier gaat het over de inhoudelijke invulling van belangen van sociale groepen. Deze dimensie beperkte zich lange tijd tot analyses van hoe parlementsleden hun mandaat inhoudelijk invullen en wat vertegenwoordigers doen om de belangen van de vertegenwoordigden te behartigen. Recente stromingen in de literatuur pleiten ervoor om deze benadering te verbreden. Enerzijds wordt ervoor gepleit om verder te kijken dan de parlementaire arena, en andere actoren die aan substantiële vertegenwoordiging doen (mee) in de analyse op te nemen. Het gaat onder andere om middenveldorganisaties, ambtenaren en media. Anderzijds wordt de stelling verdedigd dat vertegenwoordiging niet altijd een éénrichtingsproces hoeft te zijn dat loopt van kiezer naar vertegenwoordiger. Vertegenwoordigers kunnen zelf ook belangen en een achterban definiëren waarvoor ze willen opkomen. Onderzoek rond deze dimensie verkent haast vanzelfsprekend deze twee nieuwe pistes enerzijds door in kaart te brengen in welke mate (andere) actoren aan belangenvertegenwoordiging doen, wat het effect daarvan is en welke factoren daarop een invloed hebben, en anderzijds door na te gaan welke nieuwe groepen worden aangesneden door vertegenwoordigers, hoe ze dit doen, welke effecten dit heeft, en hoe personen uit die groepen hiermee omgaan. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • Mihnea TANASESCU • Eline SEVERS • Soumia AKACHAR • Karen CELIS
Kaderovereenkomst ICCS onderzoek 2016 in Vlaanderen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Ellen Claes
The role of education in peacebuilding: an analysis of the impact of Côte d Ivoire s educational content and practices KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Arnim Langer • Line Kuppens
Analyse van het links-libertarisme als theorie van sociale rechtvaardigheid Universiteit Gent Abstract: Het links-libertarisme is een theorie van sociale rechtvaardigheid die een middenweg vormt tussen het Rawlsiaanse liberaal egalitarisme en het Nozickiaanse libertarisme. Het probeert een sterke bescherming van negatieve vrijheid te combineren met een uitgebreide vorm van herverdeling in de samenleving. In mijn doctoraat ga ik na of deze theorie succesvol beide conflicterende ideeën kan combineren in een coherente theorie. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Carl Devos
Onderzoek naar de veiligheid van radioactieve stoffen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds FANC. UA levert aan FANC de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Internationale Politiek (IP)
Onderzoekers: • Tom Sauer
ALO Political Representation in Diverse Societies (ReDS) Universiteit Gent Abstract: Politieke vertegenwoordiging is een cruciaal concept binnen de politieke wetenschappen. Deze vertegenwoordiging van nieuwe maatschappelijke groepen (op basis van sekse, leeftijd, etnisch-culturele achtergrond of seksuele geaardheid) is problematisch. Ons onderzoek focust op formele vertegenwoordiging (o.m. stemrecht), descriptieve vertegenwoordiging (selectie door partijen en gedrag van kiezers) en substantiële vertegenwoordiging (inhoudelijke verdediging van belangen in en buiten het parlement Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Bram Wauters
Bestuurskracht van gemeenten en provincies: naar een nieuwe vorm van interbestuurlijke relatie rond ruimtelijk beleid. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van de opdracht is enerzijds meer inzicht te geven in de mogelijke systemen en instrumenten voor het meten van bestuurskracht en de wijze waarop ze kunnen worden ingezet, mede als input voor het parallelle interne onderzoek rond de 'bestuurskrachtmonitor'. Anderzijds moet de studie aangeven hoe het meten en opvolgen van bestuurskracht zich binnen een veranderende context van interbestuurlijke relaties verhoudt tot de andere instrumenten voor ruimtelijk beleid. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Wouter Van Dooren
Bestuurskracht van gemeenten en provincies: naar een nieuwe vorm van interbestuurlijke relatie rond ruimtelijk beleid. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van de opdracht is enerzijds meer inzicht te geven in de mogelijke systemen en instrumenten voor het meten van bestuurskracht en de wijze waarop ze kunnen worden ingezet, mede als input voor het parallelle interne onderzoek rond de 'bestuurskrachtmonitor'. Anderzijds moet de studie aangeven hoe het meten en opvolgen van bestuurskracht zich binnen een veranderende context van interbestuurlijke relaties verhoudt tot de andere instrumenten voor ruimtelijk beleid. Organisaties: • Centrum voor Stadsontwikkeling
Onderzoekers: • Tom Coppens
Bestuurskracht van gemeenten en provincies: naar een nieuwe vorm van interbestuurlijke relatie rond ruimtelijk beleid. Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van de opdracht is dubbel. Enerzijds is het doel om het huidige ontwerp van bestuurskrachtmonitor verder te helpen ontwikkelen op basis van wetenschappelijke inzichten met dergelijke monitoring en de bestuurskrachtmonitoring in andere domeinen. Anderzijds is het doel om de mogelijke en optimale relaties van dit instrument met andere instrumenten van het ruimtelijk beleid te identificeren Organisaties: • Vakgroep Management, Innovatie en Ondernemerschap
Onderzoekers: • Joris Voets
Opstellen van een beleidsrapport rond een optimale inzet van instrumenten voor tewerkstelling van personen met een handicap en chronische ziekte in de Vlaamse overhead. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Instituut voor de Overheid
Onderzoekers: • Annie Hondeghem
De vijfde macht of een echokamer van de vierde macht? De impact van sociale media op het journalistieke bronnengebruik en de agendasetting-functie van de mainstream nieuwsmedia. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit doctoraatsonderzoeksproject is na te gaan in welke mate en op welke manier sociale media een invloed hebben op het journalistieke bronnengebruik en de agenda-setting-functie van de mainstream-nieuwsmedia. Op basis van een driefasig multimethodisch onderzoeksopzet zal deze studie statistische data en diepgaande inzichten opleveren over de rol van sociale media binnen de continue nieuwsstroom in de hedendaagse, genetwerkte publieke sfeer. In een eerste fase zal een grootschalige kwantitatieve analyse gebeuren van de
nieuwsoutput van vijf verschillende mediakanalen - kranten, televisie, radio, internet (nieuwswebsites) en sociale media – teneinde de 'inter-media agenda-setting' tussen de oude en nieuwe media in kaart te brengen. Vervolgens wordt aan de hand van een verdere inhoudsanalyse nader onderzocht hoe sociale media als nieuwsbron in de mainstream nieuwsoutput verwerkt worden en omgekeerd. Om een nog grondiger inzicht te verwerven in de manier waarop sociale media als nieuwsbron gebruikt worden in de dagelijkse journalistieke nieuwsgaring, zullen in een derde onderzoeksfase reconstructie-interviews worden gevoerd met professionele journalisten. Het onderzoek focust op drie genres binnen de journalistieke berichtgeving, namelijk politiek, economisch en gerechtelijk nieuws (incl. misdaadverslaggeving). Door voort te bouwen op theorieën van 'agenda-setting' en 'gatekeeping' en door de specifieke focus op sociale media zal dit project zowel op theoretisch, methodologisch als empirisch vlak een unieke en originele bijdrage leveren aan de bestaande kennis over de manier waarop het nieuws tot stand komt en zich verspreidt binnen de hedendaagse crossmediale, genetwerkte nieuwsecologie. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst • Steve Paulussen • Raymond Harder
Stedelijk beleid in Kampala: een onderzoekspartnership. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Kristof Titeca
Doof + gebarentaal gelijk: gebarentaal, gelijke kansen en duurzame ontwikkeling Universiteit Gent Abstract: Doof + gebarentaal Doof + gebarentaal gelijk: gebarentaal, gelijke kansen en duurzame ontwikkeling Vlaamse overheid Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Politieke aspecten bij de ontwikkeling van het EU-migratiebeleid. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens
Vlaanderen in Actie - Naar een duurzame en creatieve stad. Universiteit Antwerpen Abstract: Deze opdracht heeft als doel te resulteren in een "onderhandelingsnota" tussen de Vlaamse Regering en het stadsbestuur van Antwerpen omtrent het beleid en het instrumentarium binnen het thema "duurzaam, ruimte gebruik - multifunctionele en multi-inzetbare infrastructuur", met een bijzondere aandacht voor ruimte voor onderwijs en jeugd. Organisaties: • Centrum voor Stadsontwikkeling
Onderzoekers: • Tom Coppens
De transformatie van de sociaal-economische links-rechts breuklijn? Stemen veranderende attitudes ten opzicht van economie en sociaal beleid (1990-2015). KU Leuven Abstract: DE TRANSFORMATIE VAN DE SOCIAALECONOMISCHE LINKS-RECHTS BREUKLIJNVeranderende opvattingen over economie en sociaal beleid en hun effect op stemgedrag Marc Swyngedouw, Bart Meuleman Koen AbtsISPO CeSO KU LeuvenMarc Jacqmain, Institut des Sciences Humaine et Sociale, Centre d'étude de l'Opinion CLEO-ULg Het ISPO-KU Leuven verzorgt sinds 1991 bij elke federale verkiezing een groot postelectoraal verkiezingsonderzoek, steeds in samenwerking met een Franstalige academische partner. Zodoende kan een ervaring van meer dan 20 jaar voorgelegd worden. De verschillende verkiezingonderzoek hebben naast een reeks van continue metingen telkens een specifiek project in zich.nbsp;Het doel van het project Federale verkiezingen 2014 is na te gaan of en hoe hedendaagse maatschappelijke processen veroorzaakt door de globalisering, Europeanisering en individualisering de politieke ruimte in België en West-Europa veranderen. Concreet bekijken we hoe de (werkende) bevolking de sociaaleconomische links-re Organisaties: • OE Centrum voor Sociologisch Onderzoek
Onderzoekers: • Marc Swyngedouw • Bart Meuleman
Democratic State Building of Kosovo: examining the role of the political parties, civil society and EU in post independence country. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Peter Vermeersch • N. N.
Comparative Analysis of Vietnamese Foreign Policy towards Multilateral Cooperative For a the cases of ASEM and APEC, and the Implications forthe EUs Structural Foreign Policy KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Stephan Keukeleire • Trong Giang Do
Making National Citizens: Analyzing the Impact of Nigerias National Youth Service Corps KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Arnim Langer • Abdul-Gafar Oshodi
Rethinking Global Development System: China-EU aid in Africa under Structural Foreign Policy Perspective KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Stephan Keukeleire • N. N.
Innovative partnerships between old and new players in development cooperation: How can Southern governments be more in the drivers seat? KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Patrick Develtere • Hezron Makundi
De impact van Nieuw Publiek Management op de frontlijn van publieke dienstverlening: een longitudinale analyse van de databank van de ombudsman (2000-2012). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project bestudeert de impact van New Public Management (NPM) hervormingen op de frontlijn van publieke diensten waar burgers met de overheid in contact komen. De mate van doorwerking van NPM tot in de vezels van de overheid is nog weinig onderzocht. We gaan na of NPM geleid heeft tot meer flexibele dienstverlening die tegelijk verantwoording aflegt voor prestaties of dat NPM vooral heeft gemaakt dat de dienstverlening complexer en rigider is en dat verantwoordelijkheden meer dan vroeger worden doorgeschoven. We doen hiervoor een inhoudsanalyse van de klachten bij de Vlaamse ombudsdienst. We krijgen toegang tot het volledige databestand van meer dan 12 000 klachten, inclusief de correspondentie tussen overheidsdiensten over deze klachten. Dit unieke databestand bestrijkt meer dan 10 jaar, en overspant de invoering van de Vlaamse NPM hervorming in 2006 (Beter Bestuurlijk Beleid). We ontwikkelen op basis van theorie en conceptueel model een uitgebreid codeerschema om een sample van 840 klachtenrapporten te coderen. We verwachten dat de invoering van NPM hervormingen zullen leiden tot verschuivingen in de manier waarop de overheid met klachten omgaat. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Wouter Van Dooren • Sabine Rys
Het beeld van Europa: Hoe dragen politieke cartoons bij tot de (de)constructie van een Europese publieke sfeer in tijden van crisis? Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Luc Pauwels • Matti Van Hecke
Internationale judiciële politiek: EU en VS handelsbeleid in reactie op WTO veroordelingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Hoe reageren de Europese Unie en de Verenigde Staten op klachten binnen het WTO geschillenbeslechtingsysteem? Nu de huidige Doha Ronde van multilaterale handelsonderhandelingen geblokkeerd is, is het vinden van een antwoord op deze vraag belangrijk om de sterkte en aard van de rechterlijke arm van de WTO te evalueren, en om te weten of en hoe de WTO een centrale institutie kan blijven in globale economische regulering. We zullen de reacties van de EU en de VS onderzoeken door middel van een combinatie van geavanceerd regressie technieken, qualitatieve vergelijkende analyse, en gedetailleerde casus studies van uitgekozen WTO geschillen, waar de EU en de VS als aangeklaagden ageerden. Gebaseerd op een originele codering van de WTO geschillen databank van Horn en Mavroidis, zullen we in staat zijn patronen van
reacties op WTO judiciële procedures te identificeren, oorzaken op het spoor te komen en gevolgtrekkingen te maken over noodzakelijke en voldoende voorwaarden, alsook de juridische analyse van casus jurisprudentie toe te passen voor een gecontroleerde vergelijking van uitgekozen WTO geschillenbeslechtingscasi. Dit gemengde-methode onderzoeksopzet laat ons toe twee verschillende types van reacties op klachten in de WTO tegelijkertijd te onderzoeken, namelijk de graad van escalatie van een geschil (consultatie, panel, vergelding) en de graad van regelnaleving (niet-implementatie, partiële, en volledige implementatie). In deze projectaanvraag illustreren we hoe de twee verklarende factoren van politieke mobilisatie en het aantal veto spelers best wel eens gelieerd zou kunnen zijn met zowel geschillenescalatie en regelnaleving. We leggen verder uit hoe we een heel reeks andere verklarende factoren zullen onderzoeken, hoe we uitdagingen in het coderen willen aangaan, en zetten uiteen hoe internationale interdisciplinaire samenwerking zullen bijdragen tot de haalbaarheid en de innovatieve aard van het project. Het begeleidingsteam voor de doctorale onderzoeker zal bestaan uit de UA ACIM onderzoekers Prof. Dr. Dirk De Bièvre en FWO postdoc Dr. Arlo Poletti (binnenkort deeltijds professor aan LUISS, Rome), UA WTO recht specialist Prof. Dr. Alexia Herwig, QCA specialist Prof. Dr. Francesco Giumelli (Praag), en WTO jurisprudentie specialist Prof. Dr. Petros Mavroidis (Columbia Law School & EUI, en binnenkort Dr. honoris causa aan de UA). Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Dirk De Bièvre • Aydin Yildirim
Onderzoek in het domein van de politieke wetenschappen meer bepaald in het gebied van multilevel governance, Europeanisering en belangenbehartiging. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers
Leerstoel International Francqui Professor 2013-2014 (Prof. Shanto Iyengar). Universiteit Antwerpen Abstract: Wetenschappelijke leerstoel in het domein van de politieke wetenschappen. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Succesvol gender mainstreamen in EU ontwikkelingssamenwerking en de rol van de EU, het partnerland en de civiele maatschappij: een analyse van beste en slechtste cases. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Petra Meier • Petra Debusscher
Contextuele variatie in crisis-geïnduceerde veranderingen van de publieke opinie en het nucleaire beleid: het ongeval in Fukushima. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds SCK. UA levert aan SCK de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Thijssen
Onderzoek in het domein van globalisering, multilevel governance en federalisme. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het onderzoeksproject van de kandidate is om bij te dragen aan het contemporaine debat inzake globalisering, multi-level governance en federalisme door na te gaan aan welke mechanismen de patenthervormingen in Europa, de Verenigde Staten en Japan onderhevig zijn en te kijken naar de invloed van deze patenthervormingen op het institutionele ontwerp van de respectievelijke octrooisystemen. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Esther van Zimmeren
Kunnen islamisme en feminisme samengaan? Islamistische perspectieven op gender en Islamistisch vrouwenactivisme in post-revolutionair Tunesië. Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject beoogt een analyse van Islamistisch feminisme in post-revolutionair Tunesië. Het project probeert het activisme van Islamistische vrouwen in de huidige Tunesische context te begrijpen door een kritische theorie van ?Islamistisch feminisme? te koppelen aan een empirische studie van vrouwenbewegingen en hun activisme in het veld. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni
Toerisme en de politiek van plaats maken in de context van het Israëlisch-Arabisch conflict. Universiteit Gent Abstract: Het doel van het voorgestelde etnografisch onderzoek is te na te gaan hoe toeristische projecten van plaats maken uitgevoerd worden in de context van het Arabisch-Israelisch conflict. Een genealogische analyse van het Jordan River Peace Park beoogt een contributie het bredere te leveren aan academische debat van over de politiek van toerisme, plaats en macht Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Christopher Parker
Subsidie ter begeleiding van lokale besturen bij het doelmatig inzetten van ICT en E-Governement Universiteit Gent Abstract: I-SCAN 2.0 HGB110R0114 Subsidie ter begeleiding van lokale besturen bij het doelmatig inzetten van ICT en E-Governement Vlaamse Regering - Ministerie van bestuurszaken, binnelands bestuur Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Philippe De Rynck
VUB-Leerstoel 2013-2014 : titularis Prof. Chantal MOUFFE (University of Westminster) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Chantal Mouffe (Charleroi, 1943) is een Belgische politicologe gespecialiseerd in de politieke theorie. Zij is professor aan de Universiteit van Westminster en schreef samen met Ernesto Laclau het boek Hegemony and Socialist Strategy. Hun denken wordt omschreven als post-Marxistisch aangezien zij beide politiek actief waren in de sociale- en studentenbeweging in de jaren '60 (in het bijzonder second-wave feminism in het geval van Mouffe). Zij verwierpen het economisch determinisme binnen het Marxisme en de notie van de klassenstrijd als het enige cruciale antagonisme die onze samenleving doorkruist. In plaats daarvan pleiten Laclau en Mouffe voor een radicale democratie in de vorm van een agonistisch pluralisme waarbinnen conflicten niet ontkend worden, maar elk antagonismen op een positieve manier geuit kan worden. In hun opinie dreigt het liberalisme te vergeten dat "...there is no possibility of society without antagonism". Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Karl VERSTRYNGE • Jo Renate BAUWENS
Ruimtelijke en maatschappelijke winsten boeken (i.k.v. ondersteunend onderzoek voor het PPP-traject) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Koen Verhoest • Tom Coppens
Comparative regionalism: issues of European integration compared to other regional integration projects. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de opdrachtgever. UA levert aan de opdrachtgever de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens
Liberalisering en privatisering van belangrijke openbare diensten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.This funding provides in the preparation of a PhD by Nurul Amin on the effects of the global trend of liberalisation and the emergence of a multi-level regulatory arrangement on the regulatory effectiveness and market competitiveness in telecom and energy in South Asian countries, in comparison with other parts of the world. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Koen Verhoest
De wisselwerking tussen nieuws en politiek. Een vergelijkende studie bij politieke journalisten en politici in Zwitserland en Nederland. Universiteit Antwerpen Abstract: De nieuwsmedia zijn een centrale speler in de hedendaagse westerse democratieën. Toch is onze kennis over hun politieke invloed beperkt en hebben we nood aan meer onderzoek naar de manieren waarop media en politiek interageren. Deze studie gebruikt een actorbenadering om de relatie tussen politieke journalisten en politici in Zwitserland en Nederland te onderzoeken. Het doel is om enerzijds de factoren te identificeren die de kans verhogen dat de communicatie van politici wordt overgenomen door de media. En anderzijds na te gaan welke
kenmerken van het nieuws maken dat politici reageren op berichtgeving en tot politieke actie overgaan. Door middel van een factorial survey onder politieke journalisten en politici worden kenmerken van de boodschap zoals de status van de actor, het thema, of type van politieke actie getest. Door het comparatieve design wordt ook de invloed van systeemkenmerken in het onderzoek betrokken. Het vergelijken van resultaten tussen landen en actoren zal ons een beter inzicht geven in hoe politiek nieuws tot stand komt en welke effecten dit nieuws heeft op het gedrag van politici. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst • Luzia Helfer
Teaching attitudes and skills towards Europe. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de opdrachtgever. UA levert aan de opdrachtgever de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens
Kennisplatform Innovatie Ouderenzorg (KIO)ikv Proeftuin Zorginnovatieruimte Vlaanderen: Wetenschappelijke begeleiding. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Kennisplatform Innovatie Ouderenzorg (KIO) staat in voor de begeleiding -op basis van wetenschappelijke kennis en inzichten- van de platformen en projecten die gesteund worden in het kader van de Proeftuin Zorginnovatieruimte Vlaanderen Organisaties: • Organisatie, beleid en sociale ongelijkheden in gezondheidszorg • Toegepaste economie • Elektronica en Informatica • Gerontologie
Onderzoekers: • Ellen GORUS • Bart JANSEN • MARC JEGERS • MARCUS LEYS
Tussentijdse evaluatie van het NIMD-programma in Oeganda 2009-2013. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds NIMD. UA levert aan NIMD de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Nadia Molenaers
A social constructivist Analysis of the Clean Development Mechanism in Europe-Asia Climate Relations: Evidence from China and Vietnam as Key Emerging Economies KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Bart Kerremans • David Belis
Tussen draagvlak een daadkracht: een vergelijkend case onderzoek van (maatschappelijk) draagvlak in besluitvormingsprocessen. Universiteit Antwerpen Abstract: De overkoepelende onderzoeksvraag gaat over de impact van het proces van participatie op het maatschappelijk draagvlak van deze projecten? Uit deze vraagstelling volgen een aantal afgeleide vragen. Wat is maatschappelijk draagvlak? Hoe definiëren en operationaliseren we dat? Is het een democratische waarde of gaat het ook om effectiviteit van beleid, wat is de impact op de snelheid én uitvoerbaarheid van beleid? Ook de rol van economische studiewerk is belangrijk: gebeurt een goede (financiële) risicoanalyse? Wie investeert om welke reden wel en/of niet? Waarom worden ramingen en kosten vaak onderschat en mogelijke inkomsten veelal overschat?, … Tot slot is met dit proces van participatie en inspraak ook een belangrijke juridische component gemoeid met name: wat is de impact van regelgeving op dit hele proces?... Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Wouter Van Dooren
Leerstoel Provinciaal en Lokaal Personeelsmanagement. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Provincie Antwerpen. UA levert aan de Provincie Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Naar meer doeltreffende en rechtvaardige dienstverlening voor de lokale gemeenschappen: het vergelijken van de impact van verschillende verantwoordingsmechanismen en analyseren van dienstverleningspolitiek.
Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Nathalie Holvoet • Nadia Molenaers
Innovatief sociaal en werkgelegenheidsbeleid voor inclusieve en veerkrachtige arbeidsmarkten in Europa. KU Leuven Abstract: Het algemene doel van het INSPIRES project is om innovatief beleid te identificeren en te analyseren dat bijdraagt tot de resilience (veerkracht) en inclusienbsp;van (sub)nationale arbeidsmarkten. Vertrokken wordt van een diepgaande analyse van de evolutie van arbeidsmarkten inhun (sub)nationale context, de impact van de crisis op (sub)nationale arbeidsmarkten en de positie van kwetsbare groepen in het bijzonder. Vervolgens worden beleidsinnovaties geïdentificeerd en geanalyseerd, alsook het proces van beleidsleren en de EU rol hierbij. Hiertoe worden zowel kwantitatieve als kwalitatieve methoden gebruikt w.o. regressieanalyse enprocess tracing. INSPIRES omvat 11 landen gespreid over de verschillende types van welvaartsstaten in Europa. Organisaties: • OE Centrum voor Sociologisch Onderzoek
Onderzoekers: • Ludovicus Struyven
Aanbevelingen voor een toekomstgericht organisatorisch-administratief kader voor het bestuurlijk beleid van de Vlaamse administratie. Universiteit Antwerpen Abstract: Doel van de opdracht is een antwoord te vinden op een aantal prangende vraagstukken voor de Vlaamse Overheid. Hoe moet de Vlaamse Overheid zich organiseren om deze globale, maatschappelijke en bestuurlijke uitdagingen binnen een multi-level context het hoofd te bieden, om zich wendbaar en slagkrachtig te organiseren, en om transversaal gecoördineerd te kunnen handelen bij 'wicked problems'? Dit onderzoek steunt op een survey, interviews en focusgroepen. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Koen Verhoest
IRC/DRC governance sectorstrategie analyse. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds ODI. UA levert aan ODI de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Tom De Herdt
Een Principaal-Agent perspectief op de autonomie van regionale organisaties in het kader van de VN-Veiligheidsraad: nog steeds een kwestie van delegatie? KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Bart Kerremans • Edith Drieskens • Yf Reykers
Kapitaalcontroles in Brazilië, India en China (BICs): naar het einde van het vrij verkeer van kapitaal als mondiale norm? Universiteit Gent Abstract: Dit project wil beoordelen of Brazilië, India en China de neoliberale norm van vrij kapitaalverkeer zullen betwisten. Ten eerste analyseert het project de posities tegenover kapitaalcontroles van verschillende sociale groepen binnen Brazilië, India en China. Ten tweede onderzoekt de studie hoe dit resulteert in respectievelijke nationale posities met betrekking tot regulering van kapitaalcontroles binnen het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Dries Lesage
Het inschatten van de NAIRU en de potentiële productie voor België Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Sociale economie
Onderzoekers: • Gerdie Everaert
De invloed van de Hongaarse, Poolse en Litouwse voorzitterschappen op het Oostelijk Nabuurschapsbeleid van de EU Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject analyseert de invloed van de Hongaarse, Poolse en Litouwse EU-voorzitterschappen op het Oostelijk Nabuurschapsbeleid in vijf beleidsdomeinen: handel, energgie, migratie, samenwerking in transport, samenwerking in justitie en binnenlandse zaken. Het project onderzoekt enerzijds de mate waarin deze voorzitterschappen invloed hebben op deze beleidsdomeinen, anderzijds wat de (combinaties van) condities zijn die de mate van invloed bepalen.
Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie
European union and Chinese structural foreign policy towards Africa: the role of perceptions, legitimacy, visibility. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Stephan Keukeleire • Floortje Keuleers
De nieuwe 'vox populi'? Een studie naar het journalistieke gebruik van sociale media als nieuwsbron in Vlaamse kranten Universiteit Antwerpen Abstract: Deze studie gaat na hoe inhoud van sociale media gebruikt en 'geremedieerd' wordt in de nieuwsberichtgeving van traditionele mainstream-media. Eerst zal een beschrijvende kwantitatieve inhoudsanalyse worden uitgevoerd op alle artikels die in 6 opeenvolgende weken in 2013 verschenen zijn in 7 Vlaamse kranten waarin expliciet verwezen wordt naar Facebook, Twitter of YouTube als informatiebron. De inhoudsanalyse zal een globaal beeld geven van het gebruik van sociale media als nieuwsbron in de dagelijks routineberichtgeving in kranten. Vervolgens zal op een representatieve steekproef van deze nieuwsitems een kwalitatieve inhoudsanalyse worden uitgevoerd om na te gaan hoe de inhoud van sociale media behandeld wordt in de nieuwsberichten. De kwalitatieve analyse zal focussen op de betrouwbaarheid die journalisten toekennen aan sociale media als nieuwsbron. Worden sociale media vooral gebruikt als primaire of als secundaire bron? Hoe (vaak) wordt de inhoud van sociale media letterlijk geciteerd? Worden de sociale media voorgesteld als representatief of indicatief voor de publieke opinie? En hoe gaan journalisten om met problemen omtrent de geloofwaardigheid, authenticiteit en objectiviteit van sociale media? Om deze vragen nog verder uit te diepen, zal de inhoudsanalyse worden aangevuld met 'reconstructie-interviews' met krantenjournalisten, teneinde gedetailleerde informatie te verwerven over de manier waarop zij gebruik maken van sociale media in hun dagelijkse nieuwsgaring. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Steve Paulussen
Political trust and reciprocity KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Meta van der Linden
Diversiteit en media KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Laura Jacobs
Rolveranderingen van de EU en China in het Klimaatbeleid in Interactie met de Samenwerking tussen de EU en China in het Post-Kyoto Tijdperk Universiteit Gent Abstract: Het onderzoeksproject heeft twee doelstellingen. Ten eerste zal het de rolverandering van de EU en China in het post-Kyoto tijdperk trachten te identificeren en te begrijpen. Ten tweede zal het de interactie tussen de rolveranderingen en de samenwerking tussen de EU en China inzake klimaatverandering onderzoeken door te focussen op zowel het bilaterale als het multilaterale niveau. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie
Volatiliteit en dd kiesmotieven in België. Een panelstudie over de electorale volatiliteit tussen verkiezingen en tijdens verkiezingscampagnes,2009-2014. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe
Diversiteit en gemeenschap. KU Leuven Abstract: Burgerschapspraktijken in de context van gedwongen nabijheid in het dagelijkse leven vormen belangrijke momenten van sociaal leren. Daar wordennieuwe en innovatieve manieren ontwikkeld om solidariteit in diverse samenlevingen te voeden. Deze hypothese steunt op de stand van zaken van complementaire wetenschappelijke inzichten uit de sociologie, sociale geografie en ruimtelijke planning, politieke wetenschappen en sociale en culturele pedagogiek. Op interdisciplinaire wijze gebruikt DieGem de meestrecente inzichten over plaats, leren en burgerschap, gericht op het herdenken van solidariteit in diversiteit om een interdisciplinair wetenschappelijk begrip van solidariteit in de context van toenemende culturele diversiteit te ontwikkelen. Tevens zullen de inzichten gebruikt worden om dit interdisciplinaire begrip van solidariteit toe te passen, te toetsen en verder te ontwikkelen in het kader van 36 empirische case studies in de domeinen wonen, werken, leren en vrije tijd. Op basis van de
Organisaties: • Afdeling Geografie
Onderzoekers: • Joke Vandenabeele • Frank Moulaert • Maarten Loopmans
Personalisering van stemgedrag. Media en campagne effecten in lokale en nationale verkiezingen. Universiteit Antwerpen Abstract: In recente discussies over de veranderende kenmerken van Westerse democratieën wordt de personalisering van de politiek als een van de voornaamste evoluties aangestipt. Centraal hierbij staat de idee dat individuele politici aan belang hebben gewonnen en dit ten vooral ten koste van politieke partijen. Kiezers baseren hun stemkeuze vooral op individuele eigenschappen van kandidaten. Politici profileren zich steeds vaker als individuele actoren en minder als leden van een partij. Tenslotte wordt de politiek door de media steeds meer geportretteerd als een strijd tussen individuen. Kortom, de individualisering grijpt ook in de politiek steeds verder om zich heen en dit is zeker in plurale samenlevingen waar de partijen een pacificerende invloed hebben een potentieel probleem. Niettemin, zijn er nog heel wat onbekenden in de personaliseringthese. Zo blijft het onduidelijk in welke mate het individueel stemgedrag wordt beïnvloed door de personalisering van de mediaberichtgeving en de campagnes. Meer specifiek kan men zich afvragen of deze twee communicatiekanalen de kiezer aanzet om te denken in termen van individuele kenmerken die persoonseigen zijn (bv. geslacht) of individuele eigenschappen die de partijen bepalen (bv. plaats op de lijst). Vaak wordt gesuggereerd dat een en ander afhangt van de institutionele context (lokaal vs. nationaal) maar ook dit is nauwelijks onderzocht. Omdat België wordt gedefinieerd als een 'critical case' in deze context, construeren wij een geïntegreerd model dat de lokale verkiezingen van 2012 in Antwerpen verbindt met de regionale verkiezingen van 2014. Dit laat ons toe om de interactie te evalueren van mediacontext, persoonlijke (campagne) communicatie en institutionele context in één geïntegreerd multi-level model. Deze bevindingen overstijgen de Belgische casus, en zijn in het bijzonder relevant voor landen met een kiessysteem dat toelaat een of meerdere voorkeurstemmen uit te brengen. Bovendien, zullen de inzichten van onze multi-levelstudie toelaten om een brug te slaan tussen de bevindingen van tot op heden vrij gescheiden onderzoekstradities (verkiezingsonderzoek, muti-level politiek, politieke communicatie). Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst • Peter Thijssen
Nieuw Publiek Management en prestaties van publieke diensten: de ontbrekende schakel? Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier • Wouter Van Dooren
Begeleiding tweede en derde fase bestuurskrachtmeting plattelandsgemeenten. Universiteit Antwerpen Abstract: De hoofddoelstelling van dit project is het toepassen van een verfijnde methodiek van bestuurskrachtmeting op twee groepen van een 15tal plattelandsgemeenten. De meting dient te gebeuren aan de hand van een indicatorenset, om zo te komen tot een eerste, ruwe bestuurskrachtschets, maar blijft daartoe niet beperkt. Doel is om deze gegevens ook als vertrekpunt te nemen voor een visitatie met het oog op wederzijds leren en het zoeken naar oplossingen voor vastgestelde knelpunten inzake bestuurskracht die zich typisch of versterkt manifesteren bij plattelandsgemeenten. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Lieven Janssens • Wouter Van Dooren
leiderschap in de concensusdemocratie: naar een presidentialisereing van het burgemeesterschap? Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoek willen we nagaan of de presidentialisering van politiek leiderschap een verklaring kan beiden voor de prominentie van het burgemeesterschap in België ondanks het voortbestaan van het parlementaire systeem en de consensusdemocratie op lokaal vlak. Het gaat dan om een toename van de machtsbronnen en de autonomie van leiders binnen het executief en hun partij en een electoraal proces waarin leiders in toenemende mate centraal staan. Het project heeft een longitudinale en cross-sectionele agenda met aandacht voor de contingentiefactoren van presidentialisering. het gebruik gemengde methoden met een nadruk op kwantitatieve gegevens. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Kristof Steyvers
Onderzoeksconsortium ?Global Studies? in het kader van het aanstellen van een onderzoekscoördinator Universiteit Gent Abstract: Dit multidisciplinair onderzoeksconsortium wil vanuit concrete, lokale ruimtes te bestuderen hoe globale processen van sociale, economische, politieke en culturele veranderingen onze wereld in het verleden en het heden hebben gestructureerd en de globalisering haar huidige vorm geven. Een onderzoekscoördinator creëert synergieën tussen tussen de verschillende promotoren en daaraan verbonden wetenschappelijke expertise en zoekt actief naar financiering van wetenschappelijk onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Koen Vlassenroot
Diversiteit en Gemeenschapsvorming (DIEGEM) Universiteit Gent
Abstract: Diversiteit, gemeenschap, solidariteit, sociaal leren en ruimtelijk register van plaats Het tijdperk van diversiteit ligt achter ons, en ?superdiversiteit? wordt toenemend onze dagelijkse realiteit, vooral in de steden. Die superdiversiteit dwingt ons denkkaders en instituties van solidariteit te herzien. Was de welvaartstaat/ verzorgingsstaat gebaseerd op expliciete en impliciete ideëen en praktijken van gedeeld burgerschap, dan confronteert superdiversiteit ons met de vraag wat we (nog) delen met elkaar. Want, solidariteit, dat is op zijn breedst ?een gedeelde lotsgemeenschap?. DIEGEM is gebaseerd op actieonderzoek dat samen met een reeks parters/gebruikers uit het middenveld cases exploreert op vier domeinen: ?leren?, ?publieke ruimte en wonen?, ?werken? en ?vrije tijd?. Vier pilootcases gevolgd door actieonderzoekscases vormen het methodologisch fundamentet van het project dat de vraag stelt wat de relatie is tussen solidariteit en diversiteit. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni
Wetenschappelijke ondersteuning bij opmaak, evaluatie en bijsturing van diverse instrumenten voor het Vlaamse Stedenbeleid Universiteit Gent Abstract: Het eerste deel van de opdracht omvat het ondersteunen van de Vlaamse overheid bij het opstellen van de Stadsmonitor 2014. Het tweede deel van de opdracht is het ondersteunen van steden en het VGC bij de afbakening en opvolging van de maatschappelijke effecten in het kader van het Stedenfonds. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert • Thomas Block
Onderaannemingsovereenkomst KUL - Ugent: Begeleiding tweede en derde fase bestuurskrachtmeting plattelandsgemeenten. Universiteit Gent Abstract: De hoofddoelstelling van deze opdracht is het toepassen van een verfijnde methodiek van bestuurskrachtmeting op twee groepen van een 15-tal plattelandsgemeenten. De meting dient te gebeuren aan de hand van een indicatorenset, om zo te komen tot een eerste, ruwe bestuurskrachtschets, maar blijft daartoe niet beperkt. Doel is om deze gegevens ook als vertrekpunt te nemen voor een visitatie met het oog op wederzijds leren en het zoeken naar oplossingen voor vastgestelde knelpunten inzake bestuurskracht die zich typisch of versterkt manifesteren bij plattelandsgemeenten. Organisaties: • Vakgroep Management, Innovatie en Ondernemerschap
Onderzoekers: • Joris Voets
Survey bij partijleden van CD&V en Groen Universiteit Gent Abstract: FWO kan 31504113 Survey bij partijleden van CD&V en Groen Financierende instantie: FWO Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Bram Wauters
Behoefte aan een dagcentrum voor pubers en adolescenten met een complexe problematiek van zowel een psychologische of psychiatrische aard in Brussel en Brusselse westrand Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg - Brussel' hebben voor het project ' Behoefte aan een dagcentrum voor pubers en adolescenten met een complexe problematiek van zowel een psychologische of psychiatrische aard in Brussel en Brusselse westrand' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Organisatie, beleid en sociale ongelijkheden in gezondheidszorg
Onderzoekers: • MARCUS LEYS
Regulering, verwervingsprocessen en contactuele stimulansen in PPP projecten en hun impact op de prestatie van PPPs: een vergelijkende studie van PPP voorbeelden in verschillende landen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Republic of Indonesia. UA levert aan Republic of Indonesia de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Het project bestudeert hoe overheden publiek private partnerschappen als globale trend reguleren en aansturen en welke de invloed is op deze partnerschappen. Deze studie vergelijkt de praktijk en beleid in Europese landen tegenover andere landen. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Koen Verhoest
The EUs Structural Foreign Policy Strategies towards Eastern Partnership Region and Russia in Comparative Perspective KU Leuven
Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Stephan Keukeleire • Irina Petrova
The relation between political participation and attitudes like trust and efficacy across Europe KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Sofie Marien • Anna Kern
The impact of the emerging economies on the global development o-operation system KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Huib Huyse • Stephan Keukeleire • Tom De Bruyn
Meergeneratiewonen. Fenomenologisch, comparatief en architecturaal onderzoek naar een nieuw woonconcept voor Vlaanderen Universiteit Hasselt Abstract: Het onderzoek ent zich op de huidige nood aan nieuwe woonconcepten voor Vlaanderen en focust op het meergeneratiewonen. Dit fenomeen was in het rurale verleden van Vlaanderen een sociale evidentie, maar is in de tweede helft van de vorige eeuw verloren gegaan. De onderzoeksvraag luidt: waaruit bestaat de essentie van het fenomenologische en architecturale concept 'meergeneratiewonen' in de context van de huidige woningproblematiek in Vlaanderen? Methodologisch bestaat het onderzoek uit (1) een analyse van de huidige woningnood in Vlaanderen, (2) een kritische studie van de fenomenologie van het wonen, (3) een comparatief onderzoek naar internationale casestudies en (4) een ontwerpend onderzoek om de diverse parameters van het nieuwe woonconcept te bepalen in functie van architecturale realisaties. Organisaties: • Gedragswetenschappen - Publiek Recht • ArcK
Onderzoekers: • Sylvain DE BLEECKERE • Jan VANRIE
Contract : Abkhazia University Project : ENPI/2012/309-718 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Samenwerkingsproject Abkhazia Universiteit: uitwisselen van EU scholieren en leerkrachten op het gebied van Europese studies tijdens het academiejaar 2012-2013 en 2013-2014 Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
Het financieel gedrag van politieke partijen. De uitgaven van de partijen in negen Europese democratieën KU Leuven Abstract: RelevantieIn de literatuur over de organisatie van politieke partijen is het luik over partijfinanciering gedurende geruime tijd eerder summier gebleven. Naarmate tijdens de voorbije decennia in verschillende landen wetgeving werd aangenomen die de partijen verplicht om hun jaarrekeningen publiek te maken, zijn er echter steeds meer gegevens beschikbaar over de inkomsten en uitgaven van de partijen. Het gebruik van deze data in wetenschappelijk onderzoek is tot op heden evenwel vrij beperkt gebleven, en ook in de bestaande literatuur wordt nauwelijks aandacht geschonken aan de uitgaven van partijen, en in het bijzonder het uitgavengedrag van de partijen. Dit onderzoek is dan ook vernieuwend, in die zin dat het de uitgavenpatronen van de politieke partijen analyseert op basis van hun boekhoudingen.OnderzoeksvragenDe onderzoeksvraag is dubbel. De eerste onderzoeksvraag is descriptief: welke trends kunnen worden vastgesteld in de uitgavenpatronen van de politieke partijen in negen EU-land Organisaties: • OE Instituut voor de Overheid
Onderzoekers: • Bart Maddens • Jef Smulders
The effectiveness of emerging political participation repertoires: do they establish a democratic linkage mechanism? KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Joost de Moor
Multiple loyalties emanating from multi-ethnic nations like Nigeria andtheir implications for sustainable national development.
KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Arnim Langer • Nelson Okene
Ghanas relative domestic peace. Role of political elites in building and keeping intrastate peace. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Arnim Langer • Julia Franziska Ruppel
Politieke machtsstrijd in Vlaanderen (1830-1976): de centrumstad Mechelen. Ontstaan en evolutie van de politieke partijen op het lokale beleidsniveau. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Emmanuel Gerard • N. N.
The Evil Painter Representation as Symbolical Replacement KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Peter Vermeersch
Publiek Private Samenwerking en Publieke Verantwoording. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier • Tom Willems • Wouter Van Dooren
De berg baart een muis. Een onderzoek naar het gedrag van belangengroepen op het internationale niveau. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is om aan te tonen dat, hoewel lobbyen een sterk doelgericht karakter heeft, de doelgerichtheid op zich geen adequate verklaring biedt voor de politieke strategieën van veel belangengroepen. Veel is afhankelijk van contextuele factoren alsook het type organisatie. Om dit te onderbouwen concentreert mijn doctoraatsonderzoek zich op de volgende stellingen. Ten eerste, het gros van de internationale belangengroepen gaat niet voor beleidverandering, maar neigt er juist naar de status-quo te ondersteunen. Ten tweede, de mobilisatie van internationale belangengroepen is geen 'bottom-up' proces, maar wordt mede gestuurd door de noden van internationale organisaties. Ten derde, ook de organisatorische behoeften van belangenorganisaties is van belang bij het verklaren van hun gedrag. De stellingen onderzoek ik bij organisaties die actief zijn op het terrein van de WTO. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers • Dirk De Bièvre • Marcel Hanegraaff
Officiële wetgeving en maatschappelijke betekenis: het homo-huwelijk als een voorbeeld van wettelijk pluralisme. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Frederik Swennen • Georgios Pavlakos • Mariano Croce
Staatsinstellingen en hybride bestuur voorbij de 'falende' staat: een comparatieve studie van douaneinstellingen langs de grenzen van Zuid Soedan, de Democratische Republiek Congo en Oeganda. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.
Organisaties: • Politieke economie van de Grote Meren Regio • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Filip Reyntjens • Johan Bastiaensen • Kristof Titeca
Op zoek naar zuinigheid in de overheid in tijden van budgettaire krapte - Effecten van autonomie controle, taak en management op overheadkosten in publieke organisaties: theoretisch-empirisch onderzoek met niet-obtrusieve data en 3 analyse-methodes. Universiteit Antwerpen Abstract: Door de huidige globale financiële crisis kampen overheden met budgettaire schaarste, ook omwille van het beleid van de Europese Unie. Op zoek naar budgettaire besparingen probeert men het kostenbewust en zuinig gedrag van overheidsorganisaties te verbeteren en hun overhead kosten te doen dalen. Voor overheden is het daarom belangrijk de redenen te kennen waarom overhead kosten in bepaalde organisaties relatief hoger liggen dan bij anderen. De taak van de publieke organisatie is uiteraard sterk bepalend voor de mate waarin overhead nodig is, maar ook andere organisatie-externe en –interne factoren hebben een invloed. Bovendien hebben overheden Nieuw Publiek Management hervormingen doorgevoerd om organisaties meer performant, en ook kostenbewuster te maken, ondermeer via verzelfstandiging van publieke taken in autonome en resultaatsgestuurde agentschappen en door het invoeren van een meer 'private sector-georiënteerd' management. Echter, meer en meer overheden blijken sceptisch over de mate waarin deze hervormingen inderdaad voor zuinigere en performantere publieke organisaties hebben gezorgd. Dit project onderzoekt welke factoren de overhead kosten in publieke organisaties verklaren en wat de invloed ter zake is van autonomie, controle, taak en management. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een robuuste dataset van 70 Vlaamse departementen en agentschappen, waarvan de data gebaseerd is op niet-obtrusieve datagaring en het probleem van respondent-gebaseerde 'bias' dus vermeden wordt (in tegenstelling tot veel bestaande studies). Via het ontwikkelen en testen van hypothesen vanuit neo-institutionele economische theoriëen en alternatieve theoretische kaders zal het project voor theoretische verdieping en versterking van de huidige literatuur zorgen. Bovendien is het project methodologisch innovatief door causaliteit te onderzoeken via het toepassen van drie verschillende analysetechnieken op dezelfde data (multi-variate regressie, econometrische schatting van parametrische 'frontiers' en 'Qualitative Comparative Analysis' - technieken). Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Bruno De Borger • Koen Verhoest • Jan Boon
Informatie-verwerking door individuele politieke actoren. De determinanten van de uitstraling, aandacht en actie in een vergelijkend perspectief (INFOPOL). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Etniciteit, partijlidmaatschap, economische evaluaties en stemgedrag in Tanzania Universiteit Gent Abstract: De studie houdt een multivariatie empirische beoordeling in van het effect van etniciteit, partijlidmaatschap en economische evaluaties op het stemgedrag in Tanzania. De volgende vragen staan centraal: In welke mate bepaalt etniciteit de basis van steun voor presidentiële kandidaten? In welke mate is partijlidmaatschapij een bepalende factor voor de keuze voor een presidentiële kandidaat? En hoe belangrijk zijn economische resultaten voor de keuze van een president? Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Patrick Vander Weyden
Succesvol gendermainstreamen in EU ontwikkelingssamenwerking en de rol van de EU, het partnerland en de civiele maatschapij: een analyse van beste en slechtste cases. Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek wil via analyse van best en worst practices nagaan welke factoren bijdragen tot het suc.cesvol gendermainstreamen van EU ontwikkelingshulp. De eerste hypothese focust op de preferenties en belangen van de EU. De tweede neemt de interne politieke en bestuursfactoren van het partnerland onder de loep en de derde bekijkt de rol van de ciciele maatschapij. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie
De bervordering van sociale ormen via handelsakkoorden van de Europese Unie Universiteit Gent Abstract: Sinds 2001 heeft de EU zich ertoe geëngageerd om sociale normen te promoten via handelsakkoorden. Sinsdien zijn heel wat handelsakkoorden met derde landen onderhandeld. Twee onderzoeksvragen staan centraal: (1) in welke mate hebben deze akkoorden sociale ,ormen gnomen? en (2) hoe kunnen we de variatie tussen de akkoorden verklaren? Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie
De politiek van informaliteit: een case-study van informele netwerken, macht en autoriteit in de Liberiaanse artisanale mijnbouwsector
Universiteit Gent Abstract: Het voorgestelde onderzoeksproject zal zich richten op de artisanale en kleinschalige ontginning van goud en diamant in Liberia, en dit als lens gebruiken om informele netwerken en machtsstructuren in post-conflict landen in Afrika te bestuderen. Gebruikmaken van etnografische onderzoeksmethoden, wil dit project deelnemen aan het debat omtrent beleid en bestuur in zwakke en post-conflict staten, met nadruk op grondstofrijke contexten. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Koen Vlassenroot
Verklaren van verandering in het beleid van de USA ten aanzien van de Europese veiligheidsarchitectuur Universiteit Gent Abstract: Met dit onderzoek willen we verklaren waarom veranderingen in het beleid van de USA ten aanzien van de Europese veiligheidsarchitectuur zich voordoen. Door middel van een analyse van dit beleid van 1989 tot 2013 zullen we bepalen in hoeverre dit gekenmerkt wordt door continuïteit of verandering. Vervolgens gaan we na welke onafhankelijke variabelen de veranderingen in beleid kunnen verklaren. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Coolsaet
Controleren de EU-lidstaten de instellingen die ze oprichten? Onderzoek naar de discretionaire macht van de Europese dienst voor extern optreden Universiteit Gent Abstract: Het voorgestelde project onderzoekt de discretionaire macht van de Europese dienst voor extern optreden (EEAS). 1) Theoretisch: hoe kan het 'principal-agent' model worden ontworpen voor het analyseren van de discretionaire macht van de EEAS? 2) Empirisch: wat is de mate van discretionaire macht die de EEAS heeft ten opzichte van de EU-lidstaten? Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie
Op welke manier beïnvloedt militaire privatisering de democratische controle op militaire operaties? Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voornamelijk sinds het einde van de Koude Oorlog ontstond er een globale tendens tot het uitbesteden en privatiseren van activiteiten die traditioneel door militair personeel werden uitgevoerd. In een comparatief onderzoeksdesign, gefocust op een aantal landen in West-Europa, brengt dit project in kaart via welke controlemechanismen het democratische overzicht op private militaire ondernemingen wordt verzorgd en hoe deze uitbesteding de democratische controle op militaire operaties beïnvloedt. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
De 'deliberatieve persoonlijkheid': de herintroductie van burgers in de theorie van deliberatieve democratie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Wij streven ernaar om te vinden uit welk persoonlijkheidskenmerken bepalen of mensen deelnemen aan openbare beraadslaging, en hoe deze eigenschappen invloed vormen op het proces van overleg. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • Didier CALUWAERTS • CHRISTIAN DESCHOUWER
Linkage. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe
Van ontkenning naar revolte: de PKK en de reconstructie van de Koerdische identiteit Universiteit Gent Abstract: Deze studie beoogt het vergroten van kennis en inzicht in de 30-jarige strijd van de Koerdisch nationale beweging in Turkije. Het onderzoekt de evolutie van de PKK van verzetsbeweging tot transnationale sociale beweging, en het ontstaan van Koerdische 'identity politics' als uitkomst van die beweging. Het onderzoek situeert zich op het raakvlak van drie gebieden: ethno-nationalisme, sociale bewegingen en identiteitspolitiek. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Christopher Parker
De Arabische Lente: dynamieken van politieke verandering¨(Tunesië, Marokko en Egypte) Universiteit Gent Abstract: Dit project wil de dynamiek van de huidige Arabische revoluties in Egypte en Tunesië en de geleidelijke transitie in Marokko begrijpen. Dit project focust op de vorming van nieuwe knooppunten van politiek handelen en praktijken buiten het institutionele kader dat van oudsher geassocieerd wordt met "de Arabische regimes" op basis van een vergelijkend-historische analysekader. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni
Internationaal Beleid Seminarie ' Opties definiëren voor het beleid in kader van land problemen en conflicten in Oost-Congo ' Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Koen Vlassenroot
De rol van grondwettelijke hoven in opkomende democratieën: variaties in deliberatieve praktijken. Universiteit Antwerpen Abstract: Grondwettelijke toetsing door de rechter maakt een opvallende opgang in de laatste decennia, zeker in post-autoritaire democratieën. Vanuit democratisch perspectief worden hier echter vraagtekens bij gezet, uit vrees voor een "gouvernement de juges". Die bezwaren kunnen het democratiseringsproces beïnvloeden. Zo oefenen nieuw ingerichte hoogste rechtscolleges in overgangsdemocratieën hun macht met de grootste terughoudendheid uit of treden ze enkel op in bepaalde rechtsdomeinen, uit vrees voor sancties door de politieke autoriteiten. Een cruciale vraag luidt daarom hoe rechtscolleges hun machten uitoefenen en, meer specifiek, hoe zij op politieke druk anticiperen en reageren. Rechtscolleges moeten daartoe bestudeerd worden vanuit een integraal kader, dat juridische expertise m.b.t. juridische redeneringen combineert met politiekwetenschappelijke kennis over de ruimere context en het optreden van rechtscolleges als "agencies" van de overheid. Volgens theorieën van deliberatieve democratie, kunnen procedurele vereisten voor een rationeel, transparant en inclusief debat legitimiteit geven aan wetten. Rechtscolleges kunnen in die theorie optreden als een forum voor deliberatie, door toegang te verlenen aan het constitutionele debat en door wetten te rechtvaardigen op grond van argumenten. Ons uitgangspunt is dat deliberatieve fora, zoals rechtscolleges, belangrijke onderdelen zijn van een democratie, en een belangrijke rol kunnen spelen in de overgang naar een democratie. Politici kunnen rechtscolleges echter belemmeren in deze taak en rechtscolleges kunnen zich geremd voelen om voluit gebruik te maken van hun macht. Dit onderzoeksproject tracht de variatie te verklaren in de deliberatieve praktijken die rechtscolleges in overgangsdemocratieën ontwikkelen. Om deze variatie te onderzoeken, wordt in de uitvoering van het project een theoretisch kader ontwikkeld, dat als basis dient voor empirische analyse. Het onderzoek zal de focus leggen op drie onderzoeksvragen. 1: Kunnen theorieën van deliberatieve democratie fundamentele spanningen verlichten tussen opvattingen van 'new constitutionalism', die rechterlijke toetsing van wetten omvatten, en democratie? Eerst moeten deze spanningen tussen 'legal' en 'political constitutionalism' verhelderd worden. Vervolgens moeten we nagaan hoe deze spanningen het democratiseringsproces beïnvloeden. Wat betekent het voor een land om "in transitie naar een democratie" te zijn en wat is de rol van rechtscolleges in deze landen? Hoe kan een rechtscollege werken als een forum voor deliberatie in overgangsdemocratieën? 2: Bevorderen grondwettelijke hoven democratie in overgangsdemocratieën, door mensenrechten en socio-economische rechten te beschermen en uit te breiden? Dit vereist een analyse van zowel het juridisch kader als de historische en socio-politieke context waarin de rechtscolleges functioneren. We moeten kwantitatieve data verzamelen over de juridische organisatie en bevoegdheden van het rechtscollege, wie toegang heeft tot het hof en wie daadwerkelijk een zaak inspant, welke zaken binnen de bevoegdheid van het hof vallen en hoe het hof zijn machten interpreteert en uitoefent, welke rechten op het spel staan, hoe en wanneer de zaken worden beslist. 3: Wat verklaart het succes of het falen van grondwettelijke hoven als deliberatieve fora? Zowel juridische als socio-politieke factoren worden in rekening gebracht. Juridische factoren betreffen de procedure en bevoegdheden van de hoven, bv. of individuen en belangengroepen toegang hebben tot het hof, of zij een stem geven aan wie geraakt wordt door beleid en of rechters afwijkende meningen ('dissenting opinions') geven. Socio-politieke factoren betreffen de sociale, economische, politieke en culturele omgeving waarin de rechtscolleges optreden. Hiervoor steunen we deels op indicatoren die reeds in de doctrine werden ontwikkeld: transparantie, publieke steun, politieke competitie en scheiding der machten. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Jan Beyers • Patricia Popelier
Werking en effectiviteit van GECORO's in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VRP. UA levert aan VRP de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Faculteit Ontwerpwetenschappen - overige • Centrum voor Stadsontwikkeling
Onderzoekers: • Tom Coppens
Op zoek naar verklaringen voor de rol van regios in externe beleidsdomeinen van de Europese unie KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Bart Kerremans • N. N.
A Bit about Risks An analysis of the fit between investment risks andthe protections in Bilateral Investment Treaties (BITs) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Jan Wouters • Bart Kerremans • Colleen Carroll
Arbeidsongeschiktheidscircuits in de overheidssector. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Participatie en vertegenwoordiging. Een vergelijkende analyse van de mechanismen die burgers verbinden met het politiek system in hedendaagse democratieën (PARTIREP). Universiteit Antwerpen Abstract: Veranderende vormen van participatie en van vertegenwoordiging waren reeds de centrale thema's van het PARTIREP -netwerk in de periode 2007-2011. Het netwerk heeft een reeks projecten opgezet over patronen van politieke participatie, politiek vertrouwen, politiek protest, politieke partijen, politieke deliberatie en politieke vertegenwoordiging. In dit nieuwe voorstel willen we deze ideeën verder exploreren. We willen dat doen door te focussen op drie grote onderzoeksthema's of werkpakketten: substantieve vertegenwoordiging, personalisering en democratische vernieuwing. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Participation and Representation. A comparative study of linkage mechanisms between citizens and the political systems in contemporary democracies Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie rond participatie en representatie van en door burgers en het politiek systeem in democratieën Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
Public-Private Relationships in Chinese Climate Governance KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Hans Bruyninckx • Sarah Van Eynde
Partijvoorkeuren en politieke houdingen van adolescenten en hun ouders KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Joris Boonen
De invloed van de multi-level omgeving en globalisering op (verzelfstandigde) organisaties in de publieke sector. Universiteit Antwerpen Abstract: Centraal staat de onderzoeksvraag hoe organisaties in de publieke sector worden aangestuurd en gecoördineerd in een multi-Ievel omgeving (en hoe de aansturing door verschillende overheidsniveaus met elkaar interfereert). Bijkomend wordt de invloed van globale crisissen, risico's en hervormingstrends op nationale administratieve systemen, op governance, en op muItilevel samenwerking en regulering onderzocht. Het onderzoeksplan richt zich op het ontwerpen en testen van verklarende modellen, vanuit verschillende theoretische perspectieven en door het combineren van kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethodes. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Koen Verhoest
De invloed van de multi-level omgeving en globalisering op (verzelfstandigde) organisaties in de publieke sector. Universiteit Antwerpen Abstract: Centraal staat de onderzoeksvraag hoe organisaties in de publieke sector worden aangestuurd en gecoördineerd in een multi-Ievel omgeving (en hoe de aansturing door verschillende overheidsniveaus met elkaar interfereert). Bijkomend wordt de invloed van globale crisissen, risico's en hervormingstrends op nationale administratieve systemen, op governance, en op muItilevel samenwerking en regulering onderzocht. Het onderzoeksplan richt zich op het ontwerpen en testen van verklarende modellen, vanuit verschillende theoretische perspectieven en door het combineren van kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethodes. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Koen Verhoest
Sponsoring delegatie studenten voor deelname National Model United Nations Seminarie UN (New York) Vrije Universiteit Brussel Abstract: participatie van VUB studenten aan een seminarie in NY van National Model United Nations
Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
Dienstenovereenkomst Gemeentelijke begrotingen / Financiële toestand van de Vlaamse Gemeenten Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Persgroep / Het Laatste Nieuws' hebben voor het project ' Dienstenovereenkomst' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • HERMAN MATTHIJS
Culturele waarden in het nieuws: een vergelijkende inhoudsanalyse van nieuws over de Islam in de Europese pers Hogeschool-Universiteit Brussel Abstract: Culturele waarden in het nieuws: een vergelijkende inhoudsanalyse van nieuws over de Islam in de Europese pers Organisaties: • HUB Onderzoeksgroep ‘Brussels Centrum voor Studies in Journalistiek’
Onderzoekers: • HEDWIG DE SWAELE • STEFAN MERTENS • JAN SERVAES
Steunpunt Duurzaam Materialenbeheer (SuMMa): De mondiale en Europesecontext van de transitie naar duurzaam materialenbeheer. KU Leuven Abstract: SuMMa is een interdisciplinair consortium van KU Leuven, UGent, VITO, HUB, UHasselt en Universiteit Antwerpen. Het voert wetenschappelijkonderzoek naar duurzaam materialenbeheer vanuit een transitieperspectief. Het vertrekt vanuit de idee dat een duurzamer beheer van grondstoffenen materialen alleen mogelijk is als de samenleving erin slaagt haar materiaalbehoeften te bevredigen zonder ecologische evenwichten te verstoren of onze welvaart te bedreigen. Dat impliceert dat er gedragsverandering zal moeten gerealiseerd worden bij producenten en consumenten, maar ook o.m. dat de milieu-impact van materialen doorheen de ganse levenscyclus minimaal moet gehouden worden. In onderzoekslijn 3, "De mondiale en Europese context van de transitie naar duurzaam materialenbeheer", ligt de focus op de internationale dimensie van die transitie. Er wordt gekeken naar gouvernementele en niet-gouvernementele initiatieven op Europees en mondiaal niveau om materialen op een duurzame manier te beheren, en ho Organisaties: • Duurzaam Materialenbeheer
Onderzoekers: • Karel Van Acker • Geert Van Calster • Hans Bruyninckx
De intergenerationale transmissie van politieke houdingen en gedragingen. Een panelstudie bij adolescenten en hun ouders. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Ellen Quintelier
Steunpunt Inburgering en Integratie. KU Leuven Abstract: Het Steunpunt Inburgering en Integratie heeft als doel op wetenschappelijke wijze beleidsrelevante informatie te verzamelen, over de immigratiedynamiek, procedures, coping strategieën, het profiel van de verschillende doelgroepen, kansen, hindernissen, houdingen van verschillende doegroepen, met het oog op een ondersteuningnbsp;van beleidsmakers en andere actoren in het veld. Daartoe worden in het meerjarenplan ven het steunpunt vier onderzoekslijnen naar voren geschoven, waarvan het HIVA er twee zal opnemen. Het HIVA wordt verantwoordelijk voor de monitoringactiviteiten en voor beleidsanalyse. Daarnaast zullen ook ad hoctaken opgenomen worden. Organisaties: • HIVA-OG Armoede, Integratie en Migratie
Onderzoekers: • Peter De Cuyper • Johan Wets
Steunpunt Bestuurlijke Organisatie -nbsp;Slagkrachtige Overheid (2012-2015). KU Leuven Abstract: De Vlaamse overheid gaf op 10 novembert 2011 een erkenning aan de derdegeneratie steunpunten 2012-2015. Het steunpunt Bestuurlijke Organisatie - Slagkrachtige Overheid werd toegekend aan een consortium onder coördinatie van prof. dr. Geert Bouckaert. In navolging van (URL:http://www.steunpuntbov.be/ned/algemeen/indexII.htm)SBOV II zal ook voorSBOV III het consortium bestaan uit: Instituut voor de Overheid, KU Leuven; Onderzoeksgroep management bestuur, Universiteit Antwerpen; Departement Handelswetenschappen en bestuurskunde, Hogeschool Gent; Centrum voor lokale politiek, Universiteit Gent en Centrum voor Overheid en Recht, Universiteit Hasselt.SBOV III zal bijdragen tot de volgende objectieven:zorgen voor structurele financiering voor beleidsrelevant onderzoek in het domein van bestuurlijke organisatie zorgen voor stabiliteit van het wetenschappelijk onderzoek in het domein van bestuurlijke organisatie wetenschappelijke onderbouwing van de beleidsvoering door een structurele integra
Organisaties: • OE Instituut voor de Overheid
Onderzoekers: • Geert Bouckaert
De rol van belangengroepen in transatlantische samenwerking rond regulering. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers • Dirk De Bièvre
Lerende, veranderende en schuivende kiezers. De effecten van de Antwerpse lokale campagne van 2012 op kiezers. Universiteit Antwerpen Abstract: Leren kiezers iets bij tijdens de eindspurt naar de stembusgang? Deze vraag staat centraal in publieke opinie onderzoek: politieke kennis is immers cruciaal voor een goed functioneren van de democratie (Delli Carpini & Keeter, 1996). De verkiezingen voor het Antwerpse stadsbestuur van 2012 vormen een goede case om zulke campagne-effecten te onderzoeken. Het betreft een lokale campagne, waardoor de thema's dichter bij de burger staan en er dus een grotere kans op leereffecten is. Daarnaast belooft de verwachte tweestrijd tussen Patrick Janssens en Bart De Wever ook de nodige media-aandacht teweeg te brengen. Door die toegenomen 'flow of information' verhoogt de kans dat de burger ook daadwerkelijk iets leert over politiek. Dit project bestudeert veranderingen in politieke kennis van Antwerpse kiezers tijdens de campagne door middel van een panelbevraging. Er wordt gekeken naar (veranderingen in) de kennis over partijstandpunten over lokale thema's (leren). Bijkomend wordt onderzocht hoe kiezers, eens ze geïnformeerd zijn, reageren: veranderen ze van partij, of passen ze hun eigen standpunten aan 'hun' partij aan (veranderen)? En worden de campagnethema's dan ook belangrijker in de stemkeuze (schuiven)? Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Jonas Lefevere
Hoe individuele politieke actoren omgaan met informatie. De determinanten van blootstelling, aandacht en actie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt hoe individuele politieke actoren informatie verwerken over echte problemen in de samenleving, over mogelijk oplossingen voor die problemen en over hoe mensen over die problemen denken. We onderzoeken welke kenmerken van de boodschap zelf, van de zender en van de ontvanger van de informatie invloed hebben op de manier waarop politieke elites worden blootgesteld aan en aandacht hebben voor de informatie en op de manier waarop ze op die informatie reageren. Empirisch steunt het project op een aantal complementaire methodes die worden toegepast op een steekproef van politieke elites in België. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Steunpunt Bestuurlijke Organisatie - Slagkrachtige Overheid (2012-2015). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Steunpunt Buitenlands Beleid, Internationaal Ondernemen en Ontwikkelingssamenwerking (Vision) (2012-2015). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens
Effectiviteit van intralokale samenwerkingsverbanden in de promotie van Sport voor Allen Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoek dragen we bij tot het wegwerken van de huidige tekortkomingen in het onderzoek, zijnde geen toepassing op sport en gebrek aan empirisch onderzoek, en het bieden van een getoetst theoretisch kader voor de actoren in het lokale sportbeleid door na te gaan wat de determinanten van een effectieve samenwerking op intralokaal niveau voro de promotie van Sport voor Allen. Organisaties: • Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen
Onderzoekers: • Annick Willem
De sociaal-economische impact van artisanale mijnbouw in Oost-Congo Universiteit Gent Abstract: In Oost-Congo vormt de artisanale winning van coltan, goud en cassiteriet een vitale bron van inkomsten voor duizenden mannen, vrouwen en kinderen in een context van aanhoudende politieke en economische instabiliteit. De centrale thema?s van dit onderzoeksproject zijn enerzijds de relatie tussen artisanale mijnbouw en toegang tot grond en anderzijds de link tussen artisanale mijnbouw en processen van urbanisatie. Organisaties:
• Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Koen Vlassenroot
Steunpunt beleidsrelevant onderzoek ?Transities voor Duurzame Ontwikkeling? (TRADO) Universiteit Gent Abstract: TRADO is een samenwerkingsverband tussen de KU Leuven, de Universiteit Gent, het VITO en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Het onderzoeksprogramma van TRADO focust op verschillende aspecten van duurzaamheidstransities, met de bedoeling om de transitieaanpak van de Vlaamse overheid wetenschappelijk te onderbouwen en te ondersteunen. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Thomas Block
eindredactie van de publicatie "De provincieraad van West-Vlaanderen - deel IV - 1995-2012" Universiteit Gent Abstract: Provincieraad West-Vlaanderen Eindredactie van de publicatie 'De provincieraad van West-Vlaanderen - deel IV - 19952012' Provincie West-Vlaanderen Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Tony Valcke
Survey bij partijleden van NVA en OpenVLD Universiteit Gent Abstract: Survey bij partijleden van NVA en OpenVLD Financierende partij: FWO Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Bram Wauters
Steunpunt bestuurlijke organisatie - slagkracht overheid 2012-2015 Universiteit Gent Abstract: Het steunpunt heeft de volgende opdrachten: 1) Het verzamelen, analyseren en ontsluiten van beleidsrelevante gegevens; 2) Het uitvoeren van beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek, en dit zowel op lange als op korte termij, met aandacht voor de strategie voor Vlaanderen zoals uitgewerkt in Vlaanderen In Actie, PACT2020 en het meerjarenprogramma slagkrachtige overheid; 3) Het verlenen van wetenschappelijke dienstverlening. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert • Kristof Steyvers • Philippe De Rynck
Steunpunt : Slagkrachtige Overheid Universiteit Hasselt Abstract: Deze overeenkomst betreft de opstart van een steunpunt rond " Slagkrachtige Overheid" zoals goedgekeurd door de Vlaamse regering voor een periode van Vijf jaar van 01.01.2012 tot 31.12.2015. Partners binnen het project zijn KULeuven, UAntwerpen, UGent, en Hogeschool Gent. Het project wordt uitgevoerd zoals gedefinieerd in voorliggend contract. Organisaties: • Gedragswetenschappen - Publiek Recht • Centrum Overheid en Recht • Identity, Diversity & Inequality Research
Onderzoekers: • Johan ACKAERT
Intersectionaliteit: Mogelijkheden voor het Gelijke Kansenbeleid Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dt project is het in kaart brengen van de mogelijkheden die het intersectionaliteitsperspectief biedt voor het Vlaamse Gelijke Kansenbeleid. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • Eline SEVERS • ALISON WOODWARD • Karen CELIS
The development of European citizenship among youngsters KU Leuven
Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Ellen Quintelier • Soetkin Verhaegen
Towards a new border dynamic in Africa: driving forces leading to selfdetermination and territorial secession KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Stephan Keukeleire • N. N.
Nieuw financieringsmodel onderzoek: ZAP startkrediet 2011 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Met het in voege treden van het nieuw financieringsmodel onderzoek ontvangen nieuwe ZAP-leden die voldoen aan de criteria voor de BOF-parameter 'mobiliteit en diversiteit' een startkrediet van 50.000 euro. Deze ZAP-startkredietfinanciering wordt retroactief opgestart en toegekend aan nieuw ZAP aangesteld in 2010 en later. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • Karen CELIS
De 'Beweging' gewogen. De christelijke werknemersbeweging in Vlaanderen en België 1980-heden KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Emmanuel Gerard • Klaas Keirse
Baseline Research of Development Challenges and Conflict Analysis in the Niger Delta Region of Nigeria KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Arnim Langer • Tarila Marclint Ebiede
Intergenerational transmission of political and social values and attitudes. A panel study among adolescents and their parents. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Ellen Quintelier • Cecil Meeusen
Het strategisch gebruik van het Russische discours in de constructie van de Euraziatische energieveiligheid KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Peter Vermeersch • Katlijn Malfliet • Niels Smeets
Waarom halen vrouwelijke politici het nieuws niet? En waarom worden ze anders beschreven als ze dat wel doen? Een comparatief onderzoek in acht landen. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek in verscheidene landen toont aan dat vrouwelijke politici minder media-aandacht krijgen en bovendien ook anders verschijnen in het nieuws. Het doel van dit project bestaat uit het achterhalen waarom dit zo is. Om deze vraag te beantwoorden, ondernemen we een comparatieve en longitudinale inhoudsanalyse van politieke actoren in kranten (2000-2010) in acht landen. Om na te gaan of de afwezigheid van vrouwelijke politici in de media een probleem is vanuit de massamedia dan wel voortvloeit uit de politieke realiteit, houden we rekening met 'real world'-verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke politici op vier niveaus: (1) individuele journalist, (2) media routines en nieuwswaarden, (3) mediaorganisatie en (4) politiek systeem. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Debby Vos
Het politieke proces van handelsliberalisering in de WTO: hoe latente en effectieve geschillen handelsbarrières opheffen. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject onderzoek ik of, en onder welke omstandigheden, de verrechtelijking van de Wereldhandelsorganisatie WTO tot meer handelsliberalisering leidt. Ik concentreer me hiervoor op twee nauw verwante vraagstellingen. (1) Nemen WTO lidstaten die door een andere WTO lidstaat zouden kunnen aangeklaagd worden in een WTO geschillenbeslechtingsprocedure een protectionistische of een liberaliserende onderhandelingspositie in tijdens multilaterale onderhandelingen? (2) Onder welke omstandigheden leidt effectieve (in plaats van dreigende) geschillenbeslechting tot de opheffing van WTO-onwettige handelsbarrières? De eerste vraag richt de aandacht op het effect van juridische kwetsbaarheid op de onderhandelingsstrategieën van WTO lidstaten. De tweede vraag onderzoekt hoe issue kenmerken en binnenlandse besluitvormingsregels implementatie beïnvloeden. Door kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden te combineren wil ik een licht werpen op hoe de twee belangrijkste wereldhandelspartners, de EU en de VS, reageren op juridische kwetsbaarheid enerzijds en effectieve geschillenbeslechting anderzijds. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Dirk De Bièvre • Arlo Poletti
Internationaal onderzoek in politieke wetenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Naar een ontwikkelingsbeleid van de Europese Unie? De positie en impact van de Europese Unie in de OESO-DAC Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject focust op het ontwikkelingsbeleid van de EU, meer specifiek binnen de OESO-DAC. Er wordt nagegaan of de EU hier met één stem spreekt, een 'norm-maker' is en hoe beide zaken zich onderling verhouden. Hiermee wordt een wetenschappelijke lacune opgevuld en kan worden nagegaan of met één stem spreken de externe impact van de EU wel/niet ten goede komt. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie
Tegenstellingen en 'messiness' in lokale varianten van neoliberaal stedelijk beleid: een vergelijkende casusstudie tussen Beiroet en Marseille Universiteit Gent Abstract: Ik onderzoek neoliberale beleidsuitkomsten in twee stedelijke contexten met verschillende politieke tradities: Beiroet en Marseille. Alhoewel beiden zich buiten de 'kern' bevinden vanwaaruit kritische theorieën over neoliberalisme voortkomen, verschillen zij ten zeerste in hun politieke tradities: staatscentralisme in Marseille versus een 'perifere' staat in Beiroet. Plaatselijke uitkomsten zullen bestudeerd worden vanuit een contengiteits- en een pad-afhankelijkheidsperspectief. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni • Christopher Parker
De invloed van de Hongaarse, Poolse en Litouwse EU-voorzitterschappen op het EU-beleid van de Oostelijke buurlanden. Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoeksproject wordt de invloed van de Hongaarse, Poolse en Litouwse EU-voorzitterschappen op het Oostelijk Nabuurschapsbeleid van de EU geanalyseerd in vijf beleidsdomeinen: interne markt, energie, migratie, sociaal beleid en politiesamenwerking. De grootte van die invloed wordt nagegaan, alsook de mate waarin dit bepaald wordt door volgende variabelen: politiek gewicht, administratieve capaciteit, bestaande netwerken, beslissingsmethode, expertise, beslissingsstadium van dossiers. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie
De politiek van plaats creatie: ontwikkeling van de gemeenschap en natuurbehoudspraktijken in het zuiden van Jordanië Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek bestudeert de processen waarbinnen noties van de gemeenschap worden ingezet en gebruikt in het kader van een ?community based conservation?- project in Rahmeh, Jordanië. Een etnografische analyse van het project zal de impact van deze processen op het eindresultaat ? i.e. de manier waarop zowel het beschermd gebied als de gemeenschap gedefinieerd worden - belichten. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Christopher Parker
Stadsontwikkelingsprojecten, machtsconfiguraties en ondernemende burgemeesters. Een comparatief onderzoek naar complexe besluitvorming. Universiteit Gent Abstract: Het is onze bedoeling om via dit fundamenteel onderzoek inzicht te verwerven in het politiek leiderschap binnen besluitvormingsprocessen van stadsprojecten. Om de rol, impact en strategische gedragspatronen van lokale politici in kaart te brengen zullen we grondig enkele besluitvormingsprocessen reconstrueren van gelijkaardige stadsprojecten in België, Frankrijk en Groot-Brittanië. Organisaties:
• Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
De betekenis van China's vreedzame ontwikkeling Vrije Universiteit Brussel Abstract: kan China's vreedzame ontwikkeling werken? Met "vreedzame ontwikkeling' bedoelt China niet de verschuiving van de macht, maar een paradigma wissel. Het beweert dat zijn opgang anders zal zijn dan de expansieve machten uit het verleden en dat het als voorbeeld moet dienen foor een fundamentele revisie van de natuur van de grote politieke machten. Het maakt niet uit hoeveel macht men verkrijgt, maar hoe anderen er ook profijt uit kunnen halen. Het zou de weg kunnen plaveien voor een sterkere geïnstitutionaliseerd internationale samenwerking op het vlak van economie, milieu en veiligheid. Dit project zal dit evalueren. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS • Jonathan HOLSLAG
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversity of Bucharest, Elena-Cristian Bichir Vrije Universiteit Brussel Abstract: Politieke Wetenschappen: toegang tot energiebronnen in de nieuwe globale configuratie. Een geopolitiek perspectief Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • Ann (amelia) HADFIELD-AMKHAN
Performantie-management in bestuur: cross-culturele perspectieven. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Wouter Van Dooren
INSCHRIJVINGEN: Arbeid, arbeidsrelaties en beroepsidentiteiten in hotels, restaurants n cafés (18de-20ste eeuw) Brussel 16/12/2011 - 17/12/2011 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De geschiedenis van het dagelijks leven op de werkvloer is een onderontwikkeld terrein en dat geldt zeker voor de horeca. Dit project zal de dagelijkse praktijken op de werkvloer in de Brusselse horeca (1910-1940) bestuderen evenals de expliciete en impliciete, geschreven en ongeschreven regels die er het functioneren stuurden. Daarvoor zal gebruik worden gemaakt van verzoeningsdossiers, vonnissen en persoonlijke brieven van werkgevers en werknemers die zich in de archieven van de werkrechtersraden bevinden. Zij geven een idee van het dagelijkse reilen en zeilen en de manier waarop klagers en verweerders hun taken, hun rechten, hun plichten en hun arbeidsrelatie definieerden. Eveneens gebruikmakend van het bronnenmateriaal van de bevoegde vakbondscentrales en ego-documenten zal het ondoorzichtig statuut van verschillende categorieën binnen het horecapersoneel (koks, maîtres d'hôtel, kelners, serveersters) worden onderzocht, evenals het loonsysteem, de aard van de arbeidsconflicten en de modaliteiten inzake het einde van de werkrelatie. Er zal ook worden nagegaan hoe koks, maîtres d'hôtel, kelners en serveersters hun beroepsidentiteit construeerden. Daarbij zal de aandacht o.m. gaan naar de verschillen tussen de koks die in de coulissen werkten en het zaalpersoneel dat front stage opereerde en van dienstbaarheid zijn broodwinning maakte. Ook zal het belang worden onderzocht van on the job training en gender in de constructie van een beroepsidentiteit. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICIA VAN DEN EECKHOUT
Missing Link: ontwikkeling van een meetinstrument om de vooruitgang inzake employability in kaart te brengen. KU Leuven Abstract: Dit onderzoek maakt deel uit van een ESF-project dat tot doel heeft eenmethodiek te ontwikkelen voor de zogenoemde 'levenstrajectbegeleiding', gericht op het vergroten van de employability van de doelgroep vanmoeilijk bereikbare, werkloze jongeren tussen 15 en 30 jaar. De bijdrage van het onderzoek bestaat erin een meetinstrument te ontwikkelen voor de vooruitgang op verschillende dimensies van employability. Hiertoe wordt vertrokken vanuit een ruimere visie op employability, met aandacht voor zowel harde als zachte factoren op het vlak van werk en andere levensdomeinen. Het instument bestaat uit verschillende tools voor resultaat- en effectmeting en voor de methodische begeleidingsondersteuning door deconsulent. De ontwikkeling, toepassing en validering van de tools gebeurt in nauwe samenwerking tussen onderzoeker en gebruiker.#8194; Organisaties: • OE Centrum voor Sociologisch Onderzoek
Onderzoekers: • Ludovicus Struyven
Onderzoeksrapport inclusief aanbevelingen: heroriëntering van deputatiezittingen van beheer naar meer beleid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: - Aansturingsmodel van FOD Financiën Deze opdracht omvat het uittekenen van een nieuw structuur, inclusief het afbakenen van de functionele opdracht van elke entiteit en stafdienst, de opmaak van een nieuw organogram en het uitwerken van een aangepast aansturingsmodel. De opdracht behelst tevens het uitschrijven van de bijhorende Koninklijke Besluiten. - Reorganisatie van de werking van de Psychosociale Dienst van het DG Penitentiare Instellingen bij de FOD Justitie. - Begeleiding van de strategische besluitvormingsprocessen bij de FOD Justitie en de FOD Financiën. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • HERMAN MATTHIJS
ECRP Master Class "The Politics of Attention": West-Europese politiek in tijden van verandering. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds ESF. UA levert aan ESF de resultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Wetenschappelijk onderzoek naar specifieke problemen op het vlak van de rechtspositie van het personeel van provinciale en lokale besturen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Provincie Antwerpen. UA levert aan de Provincie Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Ondersteuning editie 2011 van de Stadsmonitor Universiteit Gent Abstract: De opdracht omvat de ontwikkeling van een voorstel van aanpak voor het meten van netwerkindicatoren, het ontwikkelen van indicatoren die van data voorzien worden via centrale databanken en de actualisatie van GIS- en diversiteitsindicatoren. Deze actualisatie maakt deel uit van de editie 2011 van de stadsmonitor (monitor 13 Vlaamse centrumsteden),die zowel in boekvorm als in elektronische versie verschijnt. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Brussels China Forum February-May 2011 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS
De effecten van organisationele autonomie in de publieke sector: een vergelijkende en verklarende analyse. KU Leuven Abstract: Tijdens de laatste decennia hebben de overheden in de meeste OESO-landen verzelfstandigde agentschappen opgericht. Sindsdien is er heel wat onderzoek verricht om deze processen te beschrijven en te verklaren. Er is daarentegen nog maar weinig onderzoek gedaan naar de effecten van deze hervormingen, bijvoorbeeld naar het effect op de prestaties en het gedragvan dergelijke organisaties.Dit onderzoek test effecten van organisationele autonomie op (a) de beheers- en beleidscepaciteit, (b) de beheers- en beleidsprocessen en (c) verantwoording van de organisaties. Deze drie factoren zijn door vorig onderzoek geïdentificeerd als noodzakelijke voorwaarden voor betere prestaties voor zulke organisaties. Het onderzoek maakt gebruik van een unieke dataset die survey-data van meer dan 1000 agentschappen in een tiental Europese landen, met elk hun eigen politiek-administratieve systemen. Deze data wordt gebruikt om hypothesen te testen obv theorieën als rational choice institutionalisme, organisati Organisaties: • OE Instituut voor de Overheid
Onderzoekers: • Koen Verhoest • Geert Bouckaert
COCOPS. KU Leuven Abstract: COCOPS is a major European research project possibly the biggest single piece of European scientific research into public management reform. It is co-ordinated by Erasmus Universiteit Rotterdam, and involves11 universities in 10 countries. The Public Management Institute at Katholieke Universiteit Leuven will be leading the first Work Package(WP1) and also contributing to the later WPs.WP1 will be led by Professor(URL:http://soc.kuleuven.be/io/eng/staff/PollittChristopher.htm) Christopher Pollitt, assisted by (URL:http://soc.kuleuven.be/io/eng/staff/DanSorin.htm)Sorin Dan. It will produce a meta analysis of studies of the impacts of New Public Management-type reforms across Europe. This will involve analysis of hundreds probably thousands of government reports and academic studies. WP1 will also produce a policy brief and an annotated electronic bibliography. Organisaties: • OE Instituut voor de Overheid
Onderzoekers: • Geert Bouckaert
De politieke agenda-setting macht van protest. Een comparatief onderzoek in vijf Europese landen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Het Belgisch beleid voor personen met een beperking: wat is de Europese impact in deze? Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoeksproject bestudeert het Belgische beleid rond personen met een beperking, de structuren, de verdeling van bevoegdheden en het beleid. Het is een opstap naar een groter onderzoek rond de Europeanisering van het nationale beleid voor personen met een beperking, waarin het nationale beleidvormingsproces rond personen met een beperking in verschillende EU lidstaten onderzocht wordt. Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Petra Meier
INTEREURO - Vergelijkend onderzoek naar de politiek van belangenorganisaties in Europa. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers • Dirk De Bièvre
Het participatie opmaken van streekvisie 2030 Halle-Vilvoorde Universiteit Gent Abstract: - literatuurstudie van gemeentelijke meerjarennota?s en interviews met sleutelpersonen uit de streek leidt tot ontwerp toekomstvisie voor 5 leefbare en duurzame regio?s in arrondissement Halle-Vilvoorde - begeleiden van bespreking van ontwerp toekomstvisie tot systematische participatie van lokale besturen en dito middenveld - compilatie van een toekomstvisie op het niveau van de streek Halle-Vilvoorde én begeleiding van de bespreking ervan Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Naar een beter begrip van de relatie tussen lokale besturen en private nonprofit organisaties en de impact op de toegankelijkheid van de dienstverlening. Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksvoorstel wil de aard van de relatie die private nonprofit organisaties (NPO) in het kader van het Decreet Lokaal Sociaal Beleid ontwikkelen met de lokale overheid in kaart brengen en het effect ervan onderzoeken op de toegankelijkheid van de dienstverlening via multiple case-study onderzoek dat verder bouwt op lopend kwantitatief survey-onderzoek bij NPO's in Vlaamse centrumsteden. Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Maria De Bie
De overlevingskansen van nieuwe politieke partijen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Politiek is de wijze waarop in een samenleving de belangentegenstellingen van groepen en individuen tot hun recht komen - meestal op basis van onderhandelingen - op de verschillende bestuurlijke en maatschappelijke niveaus. In dit project gaan we na wat de overlevingskansen zijn van nieuwe politieke partijen. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
Landenexpertise voor OECD review over flexibiliteit en accountability in lokaal arbeidsmarktbeleid. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds OECD. De UA treedt op als country expert voor een OECD review binnen het LEED (Local Economic and Employment Development) programma waarbij nagegaan wordt hoe lokale beleidsflexibiliteit in het arbeidsmarktbeleid gerijmd kan worden met centrale verantwoording (accountability) Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ive Marx • Wouter Van Dooren
Een juridisch-politieke analyse van de bilaterale relaties tussen de Europese Unie en Oekraïne: van partnerschap naar associatie. Universiteit Gent Abstract: Het onderzoeksproject beoogt de evolutie van de juridische relaties tussen de EU en Oekraïne te onderzoeken. Voornamelijk zal worden onderzocht hoe en in welke mate een nieuw associatieovereenkomst een antwoord kan bieden op de verschillende uitdagingen veroorzaakt door de uitbreiding van de Unie. Hiervoor zal rekening gehouden worden met de gewijzigde politieke en economische realiteit in Oekraïne en de EU. Organisaties: • Vakgroep Europees Recht
Onderzoekers: • Peter Van Elsuwege
Participatie van de bevolking in slum upgrading initiatieven in de sloppenwijken van Nairobi: De gevalsstudies van KSUPKorogocho en KENSUP-Kibera Universiteit Gent
Abstract: Het voorgestelde onderzoek wil de modellen van 'slum upgrading' die internationaal worden toegepast door 'upgrading instituties' in vraag stellen door de machtrelaties binnen de bevolking van de sloppenwijk en de impact daarvan op het al dan niet slagen van het proces van upgrading te onderzoeken. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Dirk De Craemer
Federalisme, nationaliteit en rechtvaardigheid: een politiek-filosofisch onderzoek naar het belang van federalisme in de huidige politieke constellatie. KU Leuven Abstract: Federalism divides powers between a central government and two or more subunits, such that each level has sovereign authority over certain issues. After a long period during which federalism was uniquely researched within empirical fields of study like law or political science, in the past few years political philosophers have started to reflect on federal arrangements, although a full-fledged normative political theory of federalism has not yet been worked out. It is the objective of the proposed project to develop such a theory.The recent interest in the policitophilosophical dimensions of federalism has coincided with the emergenceof a theoretical interest in the accommodation of nations within largerpolitical units, more specifically in (i) multinational states like Belgium, Canada or Spain, and (ii) transnational political communities suchas the EU. In particular, federalism in such constellations is typically understood and advocated as a political mechanism to cope with the exi Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Antoon Vandevelde • Helder De Schutter
Stemmotieven binnen een context van volatiliteit. KU Leuven Abstract: In dit project wordt electorale volatiliteit onderzocht in nauw verbandmet de klassieke onderzoeksvraag hoe mensen stemmen. De toenemende electorale volatiliteit zorgt voor grote vraagtekens bij de traditionele modellen van stemgedrag. Die uitdagingen zorgen voor een toevloed aan wetenschappelijke artikels en nieuwe theorieën. Dit project wil bijdragen totde kennis binnen dit onderzoeksveld. Het doel van het project is om meer inzicht te krijgen in stemmotieven via een focus op de jongste generaties kiezers. Enerzijds wordt voor die focus geopteerd omdat door verschillende auteurs is aangetoond dat de jongere generaties meer volatiel zijn. Anderzijds wordt op jongeren gefocust omdat het bijzonder onduidelijk blijkt welke elementen het stemgedrag van de jongste generaties bepalen. In dit project wordt gebruik gemaakt van bestaande datasets. Bovendien wordt door het gebruik van verschillende Europese datasets eencomparatieve benadering mogelijk. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de BPP Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Ruth Dassonneville
Labour regulation, work systems and innovative work behaviour KU Leuven Abstract: In dit doctoraat staat de relatie tussen de werkgelegenheidsverhouding en het innovatief werkgedrag (IWG) van werknemers centraal. Gezien werknemers een belangrijke bijdrage leveren aan innovatie in ondernemingen, proberen verschillende studies de stimuli en obsta-kels van innovatief werkgedrag in kaart te brengen. Zelden wordt daarbij gekeken naar de werkgelegenheidsverhouding. In dit doctoraat doen we dit wel door te focussenop de rela-tie van jobonzekerheid,esultaatsgebonden beloning en flexi-tijd met het innovatief gedrag van werknemers. Doorheen zes opzichzelfstaande artikelen belichten we het concept innovatief werkgedrag, zijn relevantie en de relatie met de werkgelegenheidsverhoudingen. We bestuderen parallel het effect van de job design door variabelen als job autonomie mee te nemen in de ana-lyse. In de voorgestelde studies vinden we dat de bestudeerde variabelen van de werkgele-genheidsverhouding een zwakke en soms cvomplexe relatie hebben met innovatief werk-gedrag. Voor jo Organisaties: • OE Centrum voor Sociologisch Onderzoek
Onderzoekers: • Geert Van Hootegem • Stan De Spiegelaere
New Institutionalism, the Polical Economy of the European Union Trade Remedy System and its Application to ASEAN-5Firms (1995-2009) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Bart Kerremans • N. N.
Publiek Private Samenwerking en Publieke Verantwoording. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier • Tom Willems • Wouter Van Dooren
De berg baart een muis. Verklaring voor de mobilisatie van belangengroepen op het internationale niveau. Universiteit Antwerpen
Abstract: Het doel van dit project is om aan te tonen dat, hoewel lobbyen een sterk doelgericht karakter heeft, de doelgerichtheid op zich geen adequate verklaring biedt voor de politieke strategieën van veel belangengroepen. Veel is afhankelijk van contextuele factoren alsook het type organisatie. Om dit te onderbouwen concentreert mijn doctoraatsonderzoek zich op de volgende stellingen. Ten eerste, het gros van de internationale belangengroepen gaat niet voor beleidverandering, maar neigt er juist naar de status-quo te ondersteunen. Ten tweede, de mobilisatie van internationale belangengroepen is geen 'bottom-up' proces, maar wordt mede gestuurd door de noden van internationale organisaties. Ten derde, ook de organisatorische behoeften van belangenorganisaties is van belang bij het verklaren van hun gedrag. De stellingen onderzoek ik bij organisaties die actief zijn op het terrein van de WTO. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers • Marcel Hanegraaff
Lakmoestest voor de social investeringsstaat. De impact van het Nederlands en Belgisch beleid op armoede en sociale ongelijkheid. Universiteit Antwerpen Abstract: Verschillende Europese welvaartstaten hebben zich gedurende de laatste twee decennia 'heruitgevonden' als 'sociale investeringsstaten' (Giddens, 1998): waar vroeger de meeste aandacht ging naar 'passieve' inkomensbescherming, ligt voortaan de nadruk op participatie in de arbeidsmarkt en investeringen in menselijk talent. Dit onderzoek poogt de relatie te onderzoeken tussen de sociale investeringsstaat en armoede/inkomensongelijkheid. Ondanks het feit dat vele beleidsdocumenten een 'natuurlijke symbiose' veronderstellingen tussen werkgelegenheidsgroei en armoede, suggereren sommige onderzoeken dat deze relatie in realiteit veel complexer is. Om de centrale onderzoeksvraag te beantwoorden, zullen de effecten van het Nederlands en Belgisch sociaal beleid worden onderzocht. Nederland en België kunnen beschouwd worden als 'most similar cases': beide landen zijn vergelijkbare open transiteconomieën, maar verschillen op het vlak van hun brede beleidsoriëntatie. Terwijl Nederland het nieuwe beleidsparadigma grotendeels omarmde, worden de beleidsevoluties in België eerder aanzien als 'incrementeel'. Het project bestaat concreet uit drie delen. Allereerst zal de evolutie van de inkomensarmoede en inkomensongelijkheid in kaart gebracht worden voor beide landen en dat voor een relatief lange periode. Vervolgens zal een nauwkeurige studie gemaakt worden van de voornaamste beleidsevoluties in beide landen. Finaal zal er gepoogd worden om beide bevindingen aan elkaar te koppelen. Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Bea Cantillon • Cornelius Van den Bosch • Olivier Pintelon
Het beheer van de regulerende driehoeksverhouding. Hoe toezichthouders manoeuvreren tussen politieke en maatschappelijke belangen. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject staat de capaciteit van toezichthouders om marktpartijen te reguleren centraal. Om deze capaciteit te verklaren worden preferenties van toezichthouders in verband gebracht met omgevingsfactoren, zoals diverse institutionele arrangementen en kenmerken van de stakeholder omgeving. In het empirische gedeelte van dit project wordt de reguleringscapaciteit van toezichthouders op het gebied van financiële markten en mededinging in Nederland, België en op het Europese niveau onderzocht. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers • Caelesta Braun
De federale paradox herbekeken. Sub-staat nationalistisch discours van politieke partijen in verkiezingsprogramma's en televisiedebatten van vier federale landen (1968-2010). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Dave Sinardet
Bestuur in een 'opstandige' samenleving: Een etnografie van bestuurlijke complexen in centraal en noordoost India Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de impact van langduring conflict op lokaal bestuur in twee casussen: de Naga seccesionistische rebellie (Noordoost India) en de Maoïstische Naxalieten (centraal India). Het doel is om een politieke etnografie van bestuur in 'opstandige' samenlevingen te presenteren, door veldwerk te verrichten in gebieden waar zowel de staat als de rebellen overheidsfuncties trachten uit te bouwen. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Koen Vlassenroot
De G20: een instrument van G7-hegemonie of mondiale institutie van gelijken? Universiteit Gent Abstract: Dit project zal de hypothese testen dat de G20 een instrument is waarmee de G7 hun macht uitoefenen over de opkomende landen. Eerst wordt de mate van ideologische overeenstemming binnen de G7 en de opkomende landen, en tussen de G7 en de opkomende landen binnen de G20. Vervolgens worden de machtsverschillen tussen de G7 en de opkomende landen geanalyseerd. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Dries Lesage
De Europese publieke sfeer vanuit top-downbenadering: het spanningsveld tussen intenties en praktijk in het communicatiebeleid van de EU getoetst in drie cases: de Europese president, het klimaatdebat en de nieuwe Europese Commissie Universiteit Gent Abstract: De kloof tussen de EU en haar burgers is een actueel twistpunt waarbij een tekort aan Europese publieke sfeer (EPS) dikwijls als missing link aangeduid wordt. Dit onderzoek speelt daarbij twee hoofdhypotheses tegen elkaar uit en gaat na of de intenties van de EU op vlak van communicatiebeleid en de EPS niet verwezenlijkt raken door "niet kunnen" of "niet willen". Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos
Een vergelijkende studie van het stedelijk beleid in China en de EU-lidstaten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Wouter Van Dooren
Uitwerking en begeleiding eerste fase bestuurskrachtmeting plattelandsgemeenten in opdracht van Vlaamse landmaatschappij (VLM). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds KULeuven. UA levert aan KULeuven de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Wouter Van Dooren
Studie van de financiering erediensten en levensbeschouwingen in België. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Centrale Raad der Niet-Confessionele Levensbeschouwelijke Gemeenschappen VZW (CVR/CCL)' hebben voor het project ' Financiering erediensten en levensbeschouwingen in België. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • HERMAN MATTHIJS
Een mensenrechtelijke benadering van machtsdeling als instrument van conflictbeheersing in Afrika Universiteit Antwerpen Abstract: Machtsdeling is een veel gebruikt instrument bij het sluiten van vredesakkoorden. Het project beoogt een grondige wetenschappelijke doorlichting van machtsdeling vanuit mensenrechtelijk perspektief. Een empirische en een normatieve benadering zullen gecombineerd worden, o.m. bij de studie van een aantal Afrikaanse case-studies. Het project vormt een innovatieve bijdrage tot internationaal academisch onderzoek en beleidsgericht debat m.b.t. de opbouw van een Rechtsstaat na een gewapend conflict. Organisaties: • Recht en Ontwikkeling
Onderzoekers: • Koen De Feyter
Alteriteit en natievorming. Het beeld van de nationale 'andere' in vertogen van subnationale bewegingen en instellingen in België, 1830-2010 Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt, voor vijf periodes van ongeveer twintig jaar, onderzocht hoe de politieke elites van de subnationale bewegingen en overheden in België een nationale 'andere' construeerden in hun vertogen, en welke retorische strategieën van 'othering' ze daarbij hanteerden. Het doel is na te gaan in hoeverre deze alteriteitsvertogen bijdroegen tot de succesvolle institutionalisering van subnationale bewegingen in België. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Jozef Verschueren • Dave Sinardet • Marnix Beyen
BIORES - Meeting a biodiversity researcher. Universiteit Antwerpen Abstract: BIORES - Meeting a biodiversity researcher. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Johan Meeusen
Begeleiding opstart plattelandsfonds vanuit bestuurskundige expertise. Universiteit Antwerpen
Abstract: We benaderen deze opdracht vanuit een bestuurskundig kader. Concreet betekent dit dat we vanuit deze horizontale discipline, complementair aan sectorspecifieke benaderingen, het nu volgend denkkader hanteren als leidraad voor deze opdracht. Vanuit de bestuurskundige invalshoek kunnen we immers de sectorkennis van betrokken administraties en sectoren - in het bijzonder de VLM - versterken door bestuurlijke inzichten uit andere sectoren en landen in te brengen: wat zijn kernelementen in gelijkaardige fondsen in het buitenland? Hoe is de organisatorische architectuur concreet vorm gegeven? Wat werkt goed en wat niet in dergelijke constructies? Wat zijn kritische succes- en faalfactoren bij fondsconstructies ter ondersteuning van platteland(-sfuncties)? Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Wouter Van Dooren
"Beyond the shadow of war": een onderzoek naar 'post-conflict' bestuur in Nepal Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject streeft naar een beter begrip van bestuur in een 'post-conflict setting' in Nepal, die gekenmerkt wordt door een langdurig conflictsituatie. Aan de hand van een politieke etnografie van 'post-conflict' bestuur wil dit project nieuwe inzichten verwerven in de wisselwerking tussen fragiele staatsinstituties en informele schaduwnetwerken, en de impact hiervan op initiatieven van democratische staatsheropbouw in 'post-conflict settings'. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Koen Vlassenroot
De Europese Unie en de informatiekloof - een politiek-wetenschappelijke analyse van de werking van DirectoraatGeneraal Communicatie bij de Europese Commissie Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek focust zich op de kloof tussen jongeren en de EU. Meer specifiek wordt er gekeken naar welk beeld jongeren uit het laatstejaar middelbaar hebben van de EU, of ze zich er al dan niet mee identificeren en hoe zij de notie Europees burgerschap interpreteren. Tevens wordt er gekeken naar de rol van leerkrachten in het verschaffen van infor en kennis over de EU en in welke mate zij het concept Europees burgerschap overbrengen op hun leerlingen en welke inhoud daar wordt aan gegeven. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos
Verkennende studie aangaande het opzetten van een meet- en opvolgsysteem van lokale besturen. Universiteit Antwerpen Abstract: De eerste doelstelling van de op te zetten verkennende studie bestaat uit het beantwoorden van de vraag naar de mogelijkheden om een reeks basisgegevens te verzamelen. Het valt op dat er geen 'systematische' (laat staan betrouwbare) gegevens beschikbaar zijn ter ondersteuning van de sociale partners bij onderhandelingen in Comite C(1) en/of bij het staven van bepaalde wetgevende initiatieven in de meest brede betekenis van het woord. Een gedegen databank die onder andere de impact van bepaalde voorstellen in kaart kan brengen, zou alvast een bijzondere realisatie en meerwaarde zijn. De tweede doelstelling is het inzamelen van een aantal bijkomende data die in combinatie zouden kunnen gelden als indicatoren voor het gevoerde personeelsbeleid. Een laatste oogmerk moet erin bestaan om de lokale besturen toe te laten onderling aan benchmarking te doen. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Vergelijkend historisch onderzoek over de relaties tussen burgers en politici. Universiteit Antwerpen Abstract: Met dit project zou ik onderzoek willen doen in de persoonlijke archieven van Franse parlementsleden, waarvan zich een groot aantal in de Archives Nationales in Parijs bevindt. Er wordt in elk geval geopteerd voor parlementairen met een geschiedenis van minstens vijftien jaar in de Chambres de Députés. Daarbinnen worden zowel ter linker- als ter rechterzijde twee parlementairen bestudeerd die al voor 1880 hun intrede deden, maar er daarna nog minstens l0 jaar zetelden, en twee die kort na 1880 in het parlement verschenen. Vervolgens gebeurt hetzelfde rond de jaartalien 1900 en 1920. In het totaal zal op die manier in de persoonlijke archieven van ten minste twaalf parlementairen systematisch worden gezocht naar de sporen van rechtstreekse contacten met burgers. Aan dat bronnenmateriaal zullen vervolgens dezelfde vragen worden gesteld als aan het Belgische bronnenmateriaal. Deze betreffen enerzijds degenen die de verzoeken tot de politici stellen (sociaal profiel en geografische herkomst, geslacht, aard van de verzoeken, manier waarop de politicus wordt aangesproken, enz.), anderzijds de houding van de parlementair in kwestie (reageert hij überhaupt, organiseert hij zelf actief vormen van politiek dienstbetoon, waar legt hijzelf de grens tussen geoorloofde en ongeoorloofde interacties?). Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Marnix Beyen
"Imagining Europe from the outside": Over de rol van perceptie over democratie en mensenrechten in het motivatie- en beslissingsproces om naar Europa te migreren (EUMAGINE). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Centrum voor Migratie en Interculturele Studies (CeMIS)
Onderzoekers: • Christiane Timmerman • Dirk Vanheule • Walter Nonneman
Rekensom of relatiegeschenk? Partnerkeuze bij coalitievorming op lokaal vlak Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt de partnerkeuze bij coalitievorming op lokaal vlak onderzocht. Het combineert een kwantitatieve benadering waarbij de geldigheid van hypotheses m.b.t. de rationele school van coaliteitvorming worden onderzocht (die uitgaat van het doorslaggevend belang van gewicht en beleid) met een kwalitatieve tegenhanger die put uit de inzichten van de inductieve school (die wijst op het belang van motivatie, historiek en instituties). Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Kristof Steyvers
De EU's transnationale macht over Centraal-Azië. De ontwikkeling en toepassing van een alternatieve aanpak voor de studie van de externe macht van de EU. Universiteit Gent Abstract: Het doctoraatsproject handelt over de relaties van de Europese Unie (EU) met Centraal-Azië. Het bestudeert meerbepaald in welke mate de EU macht uitoefent op deze periferale maar geopolitiek belangrijke regio. Het doctoraatsproject stelt dat de EU's macht in de regio niet mag worden onderschat. Om dit argument aan te tonen ontwikkelt en gebruikt het project een integratief analytisch kander dat gebaseerd is op een alternatief conceptueel instrument om externe macht te bestuderen. Dit concept, dat in het project 'transnationale macht over' wordt genoemd, steunt op inzichten van Susan Strange (1987) en Keukeleire & McNaughton (2009) i.v.m. externe macht. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie
Conferentie 'Boekproject' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Conferentie 'Boekproject' Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS
Coöperatieve ondernemingen in China en het Westen: convergenties en verschillen. KU Leuven Abstract: The project will provide for an in-depth comparative analysis of the following issues:* determinants of cooperative development in China and the West* shareholder participation in cooperative capital inChina and the West* shareholder participation in cooperative governance in China and the West* cooperative social responsibility in China and the West Organisaties: • HIVA-OG Duurzame Ontwikkeling
Onderzoekers: • Kris Bachus • Caroline Gijselinckx
Het beheer van de regulerende driehoeksverhouding. Over hoe toezichthouders manoeuvreren tussen politieke principalen en maatschappelijke belangen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit onderzoek is te verklaren hoe de reguleringscapaciteit van toezichthouders wordt beïnvloed door de relaties van toezichthouders zowel met stakeholders als met ministeries en parlement (zowel op nationaal als op Europees niveau). Daartoe ontwikkelen en testen we een verklarend model op basis van de motieven van toezichthouders om stakeholders toegang te verschaffen en hoe deze principalen de relaties van toezichthouders met stakeholders reguleren. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers • Caelesta Braun
Wanneer rechtszaken tot handelsliberalisering leiden: judicialisering in de Wereldhandelsorganisatie WTO en handelsliberalisering door de Europese Unie. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit onderzoeksproject is een verklaring te bieden voor de verschillen in de mate waarin WTO lidstaten reageren op juridische aanvechting door handelspartners in het WTO geschillenbeslechtingsmechanisme. We ontwikkelen een theoretisch kader om te verklaren waarom en hoe staten zich in bepaalde gevallen aanpassen aan deze eisen van buitenaf en in andere dan weer vasthouden aan hun bestaande beleidsoptie. Op empirisch vlak maakt dit onderzoeksproject gebruik van kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethodes om casi te analyseren waarin de geschillenbeslechtingsprocedure van de WTO tegen de EU werd ingeroepen sinds de creatie van de WTO in 1995. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Dirk De Bièvre
Wetenschappelijke analyse van het Belgisch Voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Belgische Staat. UA levert aan de Belgische Staat de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Steven Van Hecke
De interne EU coördinatie van het Europees standpunt in de G7, G8 en G20 Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt in welke mate en waarom de Europese lidstaten en instellingen al dan niet coördineren in de context van de G7, G8 en G20 vergaderingen. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Coolsaet • Dries Lesage • Jan Orbie
Wetenschappelijke ondersteuning en inhoudelijke voorbereiding en opvolging Belgische EU-Voorzitterschap programma Jeugd Universiteit Gent Abstract: In 2009 keurde de Raad van Europa een resolutie goed omtrent de Europese samenwerking op vlak van jeugdbeleid: ?the EU youth strategy?. Om de drie jaar moeten de lidstaten rapporteren over hun werkzaamheden op het terrein. Onze opdracht omvat het (Vlaamse) studiewerk hieromtrent en de ondersteuning van een coöperatief proces om te komen tot de effectieve rapportage. Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Nicole Vettenburg
Vervolgonderzoek en publicatie in de reeks "De fonteinen van de Oranjeberg" Universiteit Gent Abstract: Het eerste deel omvat het institutioneel kader en focust zich op de aanloop en totstandkoming van het provinciedecreet, evenals de gevolgen voor de interne provinciale organisatie. Het tweede deel is een ?politieke biografie? met een bundeling van gegevens over het politiek personeel in de periode 1994-2010, een prosopografische analyse en biografieën van de gouverneurs, provincieraadsvoorzitters, gedeputeerden en griffier. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
De gender dimensie in het ontwikkelingsbeleid van de Europese Unie Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek gaat na of de Europese Unie (EU) haar engagementen op vlak van gelijkheid tussen man en vrouw in ontwikkelingssamenwerking nakomt, welke rol de civiele maatschappij (meer specifiek de gender-NGO's) speelt bij de totstandkoming van het EU genderbeleid in ontwikkelingslanden en waarom de gender dimensie verschilt in het Europese ontwikkelingsbeleid naar de verschillende regio's toe. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos • Jan Orbie
De geografische spreiding bij de lijstvorming: de Belgische partijen bijde Kamerverkiezingen (1987-2010) KU Leuven Abstract: Met het oog op stemmenmaximalisatie proberen politieke partijen kandidatenlijsten samen te stellen die enigszins representatief zijn op geografisch vlak.nbsp;Gegeven het beperkt aantal plaatsen op de lijst, dient een partij te kiezen tussen twee verschillende strategische benaderingen. De bevolkingsstrategie impliceert dat een gemeente proportioneel vertegenwoordigd wordt op de kieslijsten (in termen van bevolkingsaantal).nbsp;Bij de gemeentestrategie wordt eerder getracht het aantal gemeenten op de lijst te maximaliseren.nbsp;Deze strategieën zijnniet enkel van toepassing op de volledige kieslijst, maar ook op de kleinere groep kandidaten op realistische lijstplaatsen, m.n. kandidaten die een realistische kans hebben op een (her)verkiezing.nbsp;De gevoerde strategie is afhankelijk van een aantal institutionele en partijspecifieke factoren.nbsp;De eerste groep bestaat uit het kiessysteem en de quotaregelgeving.nbsp;De partijspecifieke factoren zijn de gehanteerde kandidatenselectieproc Organisaties: • OE Instituut voor de Overheid
Onderzoekers: • Bart Maddens • Gert-Jan Put
De berg baart een muis. Een onderzoek naar het gedrag van belangengroepen op het internationale niveau. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is om aan te tonen dat, hoewel lobbyen een sterk doelgericht karakter heeft, de doelgerichtheid op zich geen adequate verklaring biedt voor de politieke strategieën van veel belangengroepen. Veel is afhankelijk van contextuele factoren alsook het type organisatie. Om dit te onderbouwen concentreert mijn doctoraatsonderzoek zich op de volgende stellingen. Ten eerste, het gros van de internationale belangengroepen gaat niet voor beleidverandering, maar neigt er juist naar de status-quo te ondersteunen. Ten tweede, de mobilisatie van internationale belangengroepen is geen 'bottom-up' proces, maar wordt mede gestuurd door de noden van internationale organisaties. Ten derde, ook de organisatorische behoeften van belangenorganisaties is van belang bij het verklaren van hun gedrag. De stellingen onderzoek ik bij organisaties die actief zijn op het terrein van de WTO. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers • Marcel Hanegraaff
Een vergelijkend onderzoek naar belangengroepen in de Europese handelspolitiek ten aanzien van China. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek betreft de relatieve invloed van verschillende belangengroepen in de Europese externe handelspolitiek ten aanzien van China. Tot op welke hoogte en waarom beïnvloeden belangengroepen van importeurs en groothandelaars in toenemende mate de EU
handelspolitiek, en beleidsdomein traditioneel beheerst door producentengroepen? Door middel van een gecontroleerde vergelijking van verschillende belangengroepen wordt een antwoord gezocht op deze vraag. De specifieke, empirische doelstelling van dit onderzoek bestaat uit het komen tot een beter begrip van de politieke economie van het Europese handelsbeleid. Dit zal gebeuren aan de hand van de volgende drie onderzoeksvragen: 1) Verliezen de traditioneel invloedrijke producentenbelangengroepen van exporteurs en sectoren die concurreren met importen aan invloed op het Europese handelsbeleid? 2) Hebben importeurs en groothandelbedrijven vandaag de dag meer invloed op de beleidsbeslissingen van de Europese handelspolitiek dan tijdens de jaren tachtig en, zo ja, in welke mate? en 3) Wat zijn de gevolgen van deze ontwikkelingen voor zowel de institutionele structuur als de beleidsinhoud (protectie of liberalisering) van de Europese handelspolitiek? Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Dirk De Bièvre • Jappe Eckhardt
De grensoverschreidende informele economie in Sub-Sahara Afrika : criminalisering of overleving ? Case-studie West Nile regio. Universiteit Antwerpen Abstract: Grensoverschrijdende informele handel wordt vooral gezien als een 'wapen van de sterken', waarbij politieke en economische elites deze handel gebruiken voor privaat winstbejag en/of het financieren van criminele bewegingen; terwijl een andere visie informele economie beschouwd als een 'overlevingsoptie' van de zwakkeren, door dewelke gemarginaliseerde secties van de bevolking proberen te overleven. Dit postdoctoraal onderzoeksproject wil door het bestuderen van de 'echte' grensoverschrijdende informele economie (MacGaffey 1991) het spanningsveld tussen beide benaderingen onderzoeken, omdat deze discussie belangrijke implicaties heeft op het vlak van economische ontwikkeling en staatsvorming in grensgebieden en ver daarbuiten. Het West-Nile grensgebied in (Noord West) Oeganda, grenzend aan (Noord Oost) Kongo en (Zuid West) Soedan wordt gekozen als gevalstudie. Organisaties: • Politieke economie van de Grote Meren Regio
Onderzoekers: • Tom De Herdt • Kristof Titeca
Het Belgische EU-Voorzitterschap in de tweede helft van 2010 : wat is het effect op vlak van kennis, opinies en attitudes over Europese integratie ? Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil onderzoeken in welke mate er een effect uitgaat van het voorzitterschap van de EU op de kennis, de opinies en de attitudes over Europese integratie bij de publieke opinie en bij experts (ministers en hun kabinetsmedewerkers, ambtenaren en diplomaten). Dit empirisch onderzoek spitst zich toe op het Belgisch EU-Voorzitterschap in de tweede helft van 2010 en wordt gevoerd op basis van interviews (eliteonderzoek) en focusgroepen (publieke opinie-onderzoek). Metingen en dataverzameling vinden plaats voor (eerste helft 2010) en na (eerste helft 2011) het Voorzitterschap met telkens Nederland als controle-case. Met het beantwoorden van deze onderzoeksvraag wordt een belangrijke lacune in het bestaande onderzoek naar EUVoorzitterschappen weggewerkt. Tegelijk wil het onderzoek data generen over de relatie tussen het Europese integratieproces en de publieke opinie en de experts in België. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Steven Van Hecke
Samenwerking in de schaduw van de wet: judicialisering en de uitbreiding van de reikwijdte van de WHO. Universiteit Antwerpen Abstract: Het is algemeen erkend dat de verrechtelijking van het wereldhandelsregime bij de oprichting van de WTO in 1995 een diepe impact heeft gehad op de handelsbelangen van binnenlandse actoren in WTO lidstaten. Weinig aandacht echter is tonogtoe gegaan naar de vraag hoe de kwetsbaarheid voor juridische aanvechting en het vooruitzicht van een proces een invloed heeft op de geneigdheid van deze actoren om reeds bestaande samenwerkingsakkoorden in de WTO verder uit te diepen en te verbreden. Dit onderzoeksvoorstel licht toe hoe deze dynamiek geanalyseerd kan worden aan de hand van de preferentievorming van de Europese Unie over twee onderhandelingsthema's in de Doha Ronde: landbouw en handel-en-milieu. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Dirk De Bièvre • Arlo Poletti
Sport op de Europese agenda: een onderzoek naar de dynamieken achter de groeiende invloed van de Europese Unie Universiteit Gent Abstract: Sport is een beleidsdomein waar de Europese Unie geleidelijk nieuwe bevoegdheden tracht te verwerven. Door een odnerzoek naar de dynamiek achter dit proces, vanuit conficterende theoriën zoals het liberaal intergouvernementalisme, het neofunctionalisme en het sociologisch nieuw-institutionalisme tracht dit onderzoek licht te werpen op het proces aachter Europese bevoegheidsuitbreiding. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos
Het design en de hervorming van de mondiale energiearchitectuur Universiteit Gent Abstract: Doel van dit onderzoek is te bestuderen hoe de energiesector internationaal wordt gereguleerd en hoe deze regels en instituties omgaan met de belangrijke transformaties in het mondiale energiesysteem. Er wordt een analytisch kader ontwikkeld om de genese en evolutie van het regime complex voor energie te interpreteren. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers:
• Hendrik Coolsaet
Revitalisering Oude Industriehavens Universiteit Gent Abstract: UGent fungeert als kennismoderator voor een netwerk van partnersteden in het kader van een Interreg project. Kennis wordt opgebouwd voor waterfrontontwikkeling in kleine en middelgrote Vlaamse en Nederlandse steden. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert • Thomas Block
The City is my Church. Constraints and opportunities of urban and rural environments for social capital in contemporary society Universiteit Gent Abstract: Traditioneel werd het platteland gezien als een sociale en solidaire omgeving, terwijl men men de stad beschouwde als een plaats waar het moeilijk was om hechte relaties te bouwen. Deze traditionele ideeën werden in twijfel getrokken door auteurs die de nadruk legden op de positieve aspecten voor van grote nederzettingen en anderen die in vraag stelden wat de relevantie van de urbaan-rurale tegenstellingen is in onze huidige samenleving. De centrale doelstelling van dit doctoraat is om te onderzoeken in hoevere het leven in een stedelijke of een plattelandscontext een invloed uitoefent op de mogelijkheden van een individu om sociaal kapitaal te accumuleren. We maken daarbij gebruik van data verzameld van studenten aan de universiteiten van Gent (België) en Granada (Spanje), en de EU-SILC, een dataset die informatie bevat verzameld bij een random steekproef van de Belgische bevolking. Met ons empirisch onderzoek brengen we de wetenschappelijke kennis over het onderwerp opnieuw een stap verder. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Carl Devos
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Renmin University of China_Wang Honyu Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Renmin University of China_Wang Honyu Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS • Xiaokun SONG
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Goethe Universitat (Frankfurt)_Stefanie Weil Vrije Universiteit Brussel Abstract: Joint PhD overeenkomst voor Stefanie Weil Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS
Bibliotheekkrediet Sociale en Human Wetenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC) • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier • Hildegarde Van den Bulck
Valorisatie van onderzoek in de humane en sociale wetenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project wil de aard, de omvang en het belang van de valorisatie van onderzoek in de humane en sociale wetenschappen in kaart brengen en de disciplinaire verschillen op dit vlak aangeven. Daarnaast is het eveneens de bedoeling de mogelijke drempels en hinderpalen voor valorisatie in de humane en sociale wetenschappen aan te geven, na te gaan waar de "assets" van Vlaanderen op dit gebied momenteel onderbenut blijven en pistes aan te reiken voor een uitbreiding van het valorisatiepotentieel van de humane en sociale wetenschappen. Bij de bestudeerde casestudies zal een aantal cases in het gebied van de rechtswetenschappen worden opgenomen. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Bernard Hubeau
De democratische legitimiteit van (federale) politieke systemen. De Belgische casus in Europees comparatief perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: De Belgische federatie worstelt als meerlagig politiek systeem met aanzienlijke problemen op het vlak van democratische legitimiteit. Dit project streeft ernaar om de democratische legitimiteit van het Belgische federale politieke systeem te analyseren en te optimaliseren. Dit gebeurt door de theoretische concepten te herdenken in functie van de meerlagigheid van politieke systemen en door een vergelijkende analyse met de Europese Unie en andere (quasi-)federale politieke systemen.
Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Dave Sinardet
De psychologische basis van politieke oriëntatie. Een crossnationaal perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: Bestaand onderzoek naar de psychologische basis van politieke voorkeuren is veelal gebaseerd op kleine studentensteekproeven en afgenomen in Westerse landen. Dit doctoraatsproject heeft tot doel deze link te onderzoeken op basis van representatieve steekproeven en in een breed scala van landen. Tevens zullen de crossnationale verschillen in de psychologische basis van politieke oriëntatie verklaard worden ahv een interdisciplinair perspectief. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans • Tim Smits
Politieke deelname van vrouwen na de verkiezingen van 7 juni 2009. Universiteit Antwerpen Abstract: Politieke deelname van vrouwen na de verkiezingen van 7 juni 2009. Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Petra Meier • Peter Thijssen
Leren in meervoud door co-housing Universiteit Gent Abstract: Doel van dit project is inzicht te verwerven in bestaande Vlaamse cohousingprojecten. De resultaten hiervan worden verwerkt tot beleidsaanbevelingen inzake collectieve woonvormen die bijdragen aan een duurzame ontwikkeling. Organisaties: • Vakgroep Plantaardige productie
Onderzoekers: • Patrick Van Damme
GO! : Onderzoek maatschappelijke relevantie leerlingenvervoer. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Gemeenschapsonderwijs (GO!) organiseert in opdracht van de Vlaamse Gemeenschap neutraal basis -en secundair onderwijs in Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit zowel voor gewoon als buitengewoon onderwijs. Het GO! behoort tot de drie grote onderwijsnetten die erkend worden door de Vlaamse Gemeenschap en heeft de grondwettelijke verplichting om neutraal onderwijs aan te bieden met eerbied voor filosofische, ideologische of godsdienstige opvattingen van ouders en leerlingen. Op deze manier tracht men de keuzevrijheid, een ander grondwettelijk beginsel, voor ouders en leerling te garanderen. Voortvloeiend uit de "vrijheid van keuze" is het leerlingenvervoer ontstaan. Om de vrije keuze te garanderen dient er immers binnen een redelijke afstand een aanbod te zijn van scholen van het officieel en vrij onderwijs. Dit kan ofwel door scholen op te nemen in de financiering- of subsidieregeling, of door tussen te komen in de vervoerskosten naar de keuzeschool. Gezien de aanzienlijke investeringen die nodig zouden zijn om bijkomende scholen in te richten, komt het er in de praktijk meestal op neer dat daar waar geen passende onderwijsinstellingen voorhanden zijn de organisatie van leerlingenvervoer noodzakelijk is. Dit vereist de nodige investeringen. Het rapport vat de resultaten samen van het onderzoek uitgevoerd door de Vrije Universiteit Brussel (MOSI - Transport & Logistiek en SOCI) om de maatschappelijke relevantie van investeringen in het leerlingenvervoer na te gaan. In het kader van dit onderzoek werden in een eerste fase de sociale aspecten van het leerlingenvervoer bevraagd om de mogelijke "opvoedende-socialiserende rol" van het leerlingenvervoer te achterhalen, maar vooral ook om de verbanden tussen demografische aspecten, zoals o.m. de relatie tussen de sociale afkomst en het gebruik van het leerlingenvervoer, aan het licht te brengen. Verder werd met betrekking tot mobiliteit en verkeersveiligheid berekend hoeveel externe kosten vermeden worden dankzij het implementeren van leerlingenvervoer in de scholen van het gemeenschapsonderwijs (GO!). Vervolgens werden de externe kosten samen met de andere kosten en baten die voortvloeien uit de organisatie van leerlingenvervoer samengebracht in een maatschappelijke kosten-baten analyse om alzo de maatschappelijke relevantie van het leerlingenvervoer te evalueren. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Sociologie • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep
Onderzoekers: • Tom VAN LIER • DIMOKRITOS KAVADIAS • CATHY MACHARIS • Olivier MAIRESSE
Stemgedrag van Belgische Europarlementsleden (2004-2009). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek analyseert het stemgedrag van de 24 Belgische MEPs tijdens de legislatuur 2004-2009. Aan de hand van meer dan 4.000 roll-call votes wordt per MEP een stemprofiel opgesteld (kwantitatief onderzoek). Daarnaast wordt voor belangrijke stemmingen het individueel stemgedrag onderzocht (kwalitatief onderzoek). Deze tweevoudige analyse is onontbeerlijk om MEPs ter verantwoording te roepen in de aanloop naar de verkiezingen van juni 2009. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Steven Van Hecke
Women?s Participation in Decentralized Local Governance: The case of Pastoral and Non-Pastoral Women in Kondoa Local Authority, Tanzania.
Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek gaat over participatie en gender, inzonderheid over de participatie van vrouwen in de context van gedecentraliseerd lokaal bestuur in Tanzania. Meer in het bijzonder exploreert dit onderzoek de realiteit achter de cijfers, met name hoe, waarom en met welk effect enerzijds vrouwelijke pastoralisten en anderzijds vrouwelijke niet-pastoralisten participeren in lokaal bestuur in Kondoa, Tanzania. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Anne Walraet
Pro-actieve beleidsvorming in de Europese Unie KU Leuven Abstract: Normal 0 21 false false false MicrosoftInternetExplorer4panose-1:2 2 5 2 6 4 1 2 3 3;mso-font-charset:0;mso-generic-font-family:roman;mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:3 0 0 0 1 0;} /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal{mso-style-parent:"";margin:0cm;marginbottom:.0001pt; Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Bart Kerremans • Johan Adriaensen
Substatelijke diplomatieke activiteiten als motor van re-territorialisering? De casus van de mediterrane ruimte. Universiteit Antwerpen Abstract: Substatelijke diplomatie confronteert de onderzoeker met de aard en de dynamiek van het internationaal systeem. Vooral het territoriale kader van het internationale systeem kan in vraag gesteld worden. Verschillende auteurs spreken over "het einde van het territorium", maar verondersteld kan worden dat de komst van subnationale entiteiten op de internationale scene naast een proces van de-territorialisering ook een dynamiek van re-territorialisering op gang heeft gebracht. Re-territorialisering kan omschreven worden als "ontwikkelingen die zich voordoen wanneer bepaalde territoriale eenheden in belang afnemen, ten voordele van andere territoriale configuraties". Centraal in dit onderzoek zal de wisselwerking tussen geopolitiek en substatelijke diplomatie onderzocht worden in de casus van de mediterrane ruimte. De centrale vraag is dubbel; (1°) hoe en in welke mate wordt de diplomatie van substatelijke entiteiten in deze regio beïnvloed door omgevingsvariabelen, en (2°) hoe en in welke mate herscheppen deze actoren via hun diplomatie hun omgeving. Of, om deze laatste dynamiek te herformuleren; vormen substatelijke diplomatieke activiteiten motoren van "re-territorialisering"? De operationalisering van deze vraag zal als volgt gebeuren; vanuit de onderzoekstradities van de traditionele en de cognitieve geopolitiek zal de invloed van geopolitieke factoren op de diplomatie van substatelijke entiteiten onderzocht worden. In een tweede en omgekeerde beweging zal vanuit de onderzoekstraditie van de kritische geopolitiek bestudeerd worden hoe substatelijke overheden via hun diplomatieke activiteiten en buitenlandspolitiek discours de ruimte waarin ze opereren, trachten te herscheppen. Er wordt voor gekozen de onderzoeksvraag te focussen op een welbepaalde geografische ruimte, te weten de mediterrane ruimte. In het middellandse zeebekken zijn de laatste jaren immers tal van paradiplomatieke initiatieven ontplooid op verschillende niveaus, niet in de laatste plaats gestuurd door de ambities van de Catalaanse Generalitat. Organisaties: • Internationale Politiek (IP)
Onderzoekers: • David Criekemans • Jan Melissen
De bescherming van culturele goederen tijdens de gewapende conflicten: naar een integrale preventiestrategie. Universiteit Antwerpen Abstract: Tijdens de 20ste eeuw zijn er heel wat preventiemaatregelen ter bescherming van cultuurgoederen (zowel roerend als onroerend) tijdens gewapende conflicten ontwikkeld. Toch blijkt dat destructie en plunderingen de laatste decennia toenemen. Dit onderzoek wil dan ook nagaan wat de oorzaken zijn voor het falen van deze strategie. Daartoe wordt in een eerste fase een niet-limitatieve inventaris opgesteld van bestaande en ooit toegepaste preventiemaatregelen. Bottom-up, vanuit de verschillende preventiemaatregelen, zal een typologie worden ontwikkled, die vervolgens wordt vertaald in een modelstrategie. Een laatste fase evalueert de voorgaande, door top-down, vanuit de modelstrategie, twee casussen (Kosovo en Irak) te analyseren. Organisaties: • Management
Onderzoekers: • Annick Schramme
Verschuivende patronen van participatie en representatie in Europa. Universiteit Antwerpen Abstract: Traditionele patronen van participatie en representatie komen in toenemende mate onder druk te staan in liberale democratieën (Putnam 2000; Dalton 2004). Enerzijds is er een bezorgdheid over een systematische daling van de deelname aan althans sommige, eerder traditionele vormen van politieke participatie. Hoewel het grootste deel van de literatuur in dit verband te situeren valt in de Verenigde Staten, stellen we vast dat er ook in een aantal landen van West-Europa sprake is van een systematische daling van de deelname aan verkiezingen, van het lidmaatschap van politieke partijen, en van het lidmaatschap van middenveldorganisaties zoals vakbonden. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat een systematisch overzicht van de meest recente gegevens voor Europa momenteel ontbreekt, gelet op de diverse stadia inzake de gegevensverzameling op nationaal vlak. Anderzijds is de representatie van politieke belangen ook sterk aan verandering onderhevig. Traditionele breuklijnen, b.v.b. op basis van religieuze achtergrond of socio-economische positie, lijken aan belang in te boeten. Politieke systemen moeten daarentegen het hoofd bieden aan nieuwe representatievormen, waarbij etnische en culturele identiteit, gender, attitudes en de massamedia een steeds belangrijker rol spelen. Binnen de theoretische literatuur overheerst de verwachting dat het politiek vertrouwen van de bevolking mede een gevolg is van de mate waarin zij het democratisch besluitvormingsproces als legitiem en effectief beschouwt. Een daling van het politiek vertrouwen wordt dan weer geassocieerd met een gebrek aan stabiliteit van het politiek regime, en met een daling van de bereidheid overheidsinterventie te ondersteunen. Zowel op basis van deze theoretische overwegingen, als op basis van beleidsoverwegingen is onderzoek naar de veranderende patronen van participatie en representatie dan ook een belangrijk onderwerp binnen de politieke wetenschappen. Het Europees onderzoek kampt daarbij met twee handicaps: - ten eerste is er natuurlijk het feit dat de dataverzameling en theorieopbouw grotendeels per land verloopt, zodat we over relatief weinig algemene
overzichten beschikken voor West-Europa in het algemeen; - bovendien is er het feit dat participatie traditioneel eerder gezien wordt als een onderwerp binnen de subdiscipline van de politieke sociologie (met een nadruk op individueel gedrag van burgers), terwijl representatie eerder gezien wordt als een thema van de studie van parlementaire systemen (met een nadruk op de studie van parlementen en andere elementen van het politiek systeem) De afgelopen jaren is er duidelijk sprake van een toenadering, zowel met betrekking tot de verschillende nationale onderzoekstradities als met betrekking tot de verschillende subdisciplines. Dit komt onder meer tot uiting in gezamenlijke congressen, publicaties, onderzoeksprojecten en wetenschappelijke netwerken. Met deze Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap willen we bijdragen aan dit proces, door onderzoekers van verschillende landen samen te brengen. Dat zal enerzijds gebeuren aan de hand van het op geregelde data beleggen van wetenschappelijke bijeenkomsten (minstens één internationale bijeenkomst per jaar), en anderzijds door het uitwisselen van onderzoekers uit de diverse groepen, waarbij ook trainingsessies worden voorzien (o.m. met betrekking tot specifieke kwantitatieve onderzoekstechnieken). Dit heeft uiteraard voordelen voor de eigen post-doc onderzoekers, die op deze wijze in staat worden gesteld meer internationale ervaring op te doen, maar het kan er anderzijds ook voor zorgen dat diverse internationale onderzoeksteams sterker geneigd zullen zijn samenwerkingsakkoorden op te zetten met onze instellingen. De oprichting van deze onderzoeksgemeenschap stelt ons in staat bij te dragen tot het internationale academische debat en de Belgische politieke wetenschappen duidelijk op de kaart te zetten. Afgaande op het aantal publicaties in internationale tijdschriften, en de citaties die hieruit volgen, kunnen we stellen dat de kernonderzoeksgroepen de afgelopen jaren een belangrijke internationale reputatie hebben verworven (Hooghe: 23 SSCI-publicaties en 133 cites; Walgrave 11 publicaties en 45 cites; Deschouwer 9 publicaties en 87 cites). Voor de verdere uitbouw van dit onderzoekspotentieel zal de komende jaren geïnvesteerd moeten worden in internationale zichtbaarheid, netwerking en verdere uitwisseling van (post-doc) onderzoekers. Mede daarom is deze Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap van cruciaal belang voor de verdere profilering op dit onderzoeksterrein. Meer specifiek willen we streven naar vooruitgang op twee domeinen. Voor wat de politieke participatie betreft is het van cruciaal belang dat we trends adequaat in kaart brengen, waarbij we ook een betrouwbare meting ontwikkelen voor nieuwere participatievormen. Daarbij zal onder meer gebruikt gemaakt worden van de beschikbaarheid van de data van de European Social Survey, maar ook van nationale bevolkingsonderzoeken. Tevens willen we hier wijzen op de expertise die reeds verworven werd door de Leuvense (survey-onderzoek rond participatie) en Antwerpse (betogingonderzoek) onderzoeksteams. Ten tweede willen we vooruitgang boeken op het vlak van politieke representatie. Meer specifiek willen we nagaan in hoeverre traditionele instellingen als politieke partijen en parlementen een rol kunnen spelen in veranderende representatiepatronen en op welke wijze zij hun rol hierbij invullen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van bestaande expertise inzake politieke partijen (vooral VUB), maar ook van de opgedane methodologische ervaringen in verband met deze vorm van eliteonderzoek (UA). De uiteindelijke bedoeling blijft uiteraard om, op basis van de gegevens die de volgende jaren op een systematische wijze zullen worden verzameld, beide perspectieven samen te brengen: op welke wijze gaan partijen en parlementen om met de verwachtingen van de burgers inzake representatie en participatie? Kunnen deze gevestigde instellingen zich aanpassen aan de nieuwe eisen van de publieke opinie, of dringen zich functionele equivalenten op die deze representatiefunctie kunnen overnemen. Het antwoord op die vraag is niet alleen van groot theoretisch belang voor de politieke wetenschappen, maar heeft uiteraard ook belangrijke beleidsimplicaties op Europees vlak. Vanuit de goede samenwerking tussen de Vlaamse onderzoekseenheden en de reeds bestaande ad hoc samenwerking met de internationale partners willen we met deze Onderzoeksgemeenschap een wezenlijke bijdrage leveren aan dit debat. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Berichtgeving over de internationale samenleving: feiten, impact en actieruimte. Universiteit Antwerpen Abstract: Het Vlaams Vredesintstituut wil een impuls geven in het streven naar een geweldloze samenleving. Daartoe werd dit project voorgesteld dat er uit bestaat dat de berichtgeving over de internationale samenleving (buitenlandberichtgeving) in de Vlaamse nieuwsmedia vanuit een drievoudige vraagstelling wordt onderzocht. Ten eerste, is de vraag hoe het zit met de feiten, hoe staat het met de kwaliteit en de kwantiteit van de buitenlandberichtgeving in Vlaanderen. Ten tweede gaat het om de impact van de buitenlandberichtgeving op de attitudes van de kijkers/lezers/luisteraars. Ten derde wordt de vraag gesteld naar de mogelijke beleidsruimte die de Vlaamse overheid heeft om een rol te spelen in het stimuleren van meer of betere buitenlandberichtgeving in de Vlaamse media. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Protest gemeten tijdens de daad. Contestatie gecontextualiseerd. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
The Business case for diversity Universiteit Hasselt Abstract: Bedrijven en organisaties worden gevoelig voor de 'business case for diversity', hiertoe gedreven door een aantal demografische en maatschappelijke tendensen, met name de veranderde samenstelling van de werknemerspool: diversiteit naar etnische herkomst, meer vrouwen, meer mix van jongeren en ouderen, individuen met verschillende professionele achtergrond... Bovendien zijn ook de waarden die werknemers nastreven in hun leven en hun job veranderd. De tekorten op de arbeidsmarkt zorgen er voor dat bedrijven met de veranderingen aan de aanbodszijde van de arbeidsmarkt rekening (moeten) houden. Bedrijven proberen ten slotte aan de hand van diversiteit in samenstelling de creativiteit van teams te vergroten. Centraal in de business case for diversity staat de idee dat het om verschillende redenen economisch verantwoord is om aandacht te besteden aan diversiteit. De business case for diversity wordt vaak besproken in de populair-wetenschappelijke literatuur. Vaak gaat het echter om morele stellingnamen met weinig onderbouwing. Toch zien we dat het wetenschappelijk onderzoek groeiende is. Dit project wil bij hierbij aansluiten. Het wil twee lacunes invullen. Enerzijds willen we een zicht krijgen op hoe bedrijven in Vlaanderen concreet werk maken van diversiteit. Is diversiteit meer dan een modewoord? Wordt het echt gedragen binnen de bedrijfswereld en welke invulling wordt er in welke context aan gegeven? Daarbij beperken we ons niet tot de officiële diversiteitsplannen van bedrijven. Anderzijds willen we nagaan op welke manier the business case for diversity al dan niet een bijdrage kan leveren aan de doelstellingen van het gelijke kansenbeleid (loopbaankansen). We focussen op twee veel gebruikte sociale categorieën van diversiteit: gender en etnische herkomst. Ten aanzien van gender beperken we ons niet tot maatregelen die bedrijven kunnen nemen mbt de instroom, doorstroom en uitstroom van vrouwen. We bekijken eveneens op welke manier bedrijven omgaan met genderstereotypen
ten aanzien van mannen. Gender en etnische herkomst zullen zowel apart als in hun onderlinge samenhang aan bod komen. Organisaties: • Diversiteit • SEIN • Identity, Diversity & Inequality Research
Onderzoekers: • Elke VALGAEREN • Sofie HENNAU
Politiek buiten de Staat III. Representatie, coördinatie en aansprakelijkheid in multigelaagde settings. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project focust zich op de politiek representatie and beleidsmaking in complexe en multigelaagde systemen. 2 onderzoekslijnen worden bekeken: - de eerste focust zich op de veranderende rol van parlementen als forums van representatie - de tweede focust zich op parlementen in beleidscoördinatie en aansprakelijkheid Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • Sebastian OBERTHUR • CHRISTIAN DESCHOUWER • Irina TANASESCU
Coalitievorming in steden en gemeenten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het begrip coalitie vormt een koepelterm voor een veelheid aan types coalities. Formele coalitietheorieen trachten dan ook te verklaren welke coalities zich zullen vormen na verkiezingen. Niettemin vertonen deze theoretische verklaringen nog vele tekortkomingen. Kwalitatief onderzoek dringt zich dan ook op: diepte-interviews kunnen ons helpen om het proces van coalitievorming beter te begrijpen. Dit onderzoek wil de coalitievorming op het lokale niveau na de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2006 nagaan. De empirische bijdrage richt zich op de analyse van het proces van coalitievorming in een aantal Vlaamse en Waalse gemeenten en dit door het interviewen van de betrokken getuigen ervan. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
De rol van armoede in de in-, door- en uitstroom in/uit de psychiatrie in Vlaanderen Universiteit Hasselt Abstract: De doelstelling van het onderzoek is om meer inzicht te verkrijgen in de relatie tussen armoede en psychiatrie. Het onderzoek is gericht op het in kaart brengen van de rol die armoede speelt in het proces van instroom, doorstroom en uitstroom uit de psychiatrie. Dit gebeurt middels een verkennende studie uitgevoerd op basis van de casestudie 'Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum Rekem' waarbij de mechanismen worden geanalyseerd die de relatie tussen (kans)armoede en psychiatrie bepalen. Gedurende deze verkennende studie wordt een vervolg voorbereid met een vergelijkend onderzoek bij een aantal psychiatrische instellingen in Vlaanderen. Organisaties: • SEIN
Onderzoekers: • Beatrijs NIELANDT • Patrizia ZANONI
The compatibility between the trade remedies, laws and policies of developing countries & the WTO law : a case study based on a critical reviewfrom the WTO law perspective of Mexico's trade remedies system. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instituut voor Internationaal Recht
Onderzoekers: • Geert Van Calster • Jan Wouters • Fernando Gonzalez Rojas
Oost-Europese welvaartsregimes in Sociaal Europa. Een vergelijking van de architectuur en sociale adequaatheid van de inkomensbescherming voor ouderen in drie Oost-Europese landen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project handelt over de ontwikkeling en de sociale doelmatigheid van de Oost-Europese welvaartsregimes in het kader van 'Sociaal Europa'. Meer in het bijzonder wordt op de inkomenspositie van ouderen gefocust. Aan de hand van verschillende kwantitatieve technieken wordt de impact geschat van verschillen tussen landen en verschillen binnen landen doorheen de tijd met betrekking tot sociaal beleid op de inter-en intragenerationele inkomensongelijkheid. In het bijzonder wordt het belang onderzocht van verschillen in 'inkomenspakketten' (publieke en private pensioenen, compensatie van de uitgaven voor gezondheid en huisvesting, inkomen uit arbeid) voor de adequaatheid van de inkomens. Op deze manier draagt dit project bij tot een beter begrip van de impact van het sociaal beleid op ongelijkheid en armoede en wordt er een bijdrage geleverd aan de literatuur over de evolutie van welvaartsregimes. Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Bea Cantillon • Tim Goedemé
Vrede en disciplinering. Een politiek-theoretisch onderzoek naar vredesvorming in de internationale politiek: de NoordAtlantische regio (1945-2007). Universiteit Antwerpen
Abstract: De oorspronkelijke doelstelling van de leer der internationale betrekkingen was inzicht te verkrijgen in de oorzaken van oorlog opdat de voorwaarden van vrede beter bekend zouden worden en de kans op vrede zou toenemen. Een spijtig gevolg hiervan was dat voornamelijk de oorlog aandacht kreeg, en dat vrede als concept veelal in de kou bleef staan. Een belangrijke verklaring is dat vrede, in duidelijke tegenstelling tot oorlog, niet problematisch werd (en wordt) geacht. Vrede is per definitie wenselijk en moet dus niet gedefinieerd worden. Een zelfde onkritische houding tot vrede bestaat er onder de algemene bevolking met betrekking tot de idee dat Europa specifiek, en het Westen in het algemeen, sinds 1945 een vredeszone is. Een dergelijke, schijnbaar natuurlijke waarheid noopt tot waakzaamheid en studie. Binnen de leer der internationale betrekkingen kunnen er, met betrekking tot het vraagstuk van de vrede, ruwweg twee scholen onderscheiden worden: het realisme en het liberalisme (waarbij de laatste gedurende de laatste twee decennia een constructivistische variant heeft ontwikkeld). Beide stromingen, maar niet de constructivistische variant, hanteren een beperkte ontologie van vrede. Ze definiëren vrede immers als de "mere absence of war." Wel geven ze verschillende oorzaken aan: een dominante macht of hegemon garandeert vrede voor de realisten; economische interdependentie, internationale instellingen en recht, en de democratie veroorzaken volgens de liberalen vrede. Het constructivisme, op vrede toegepast in de literatuur rond veiligheidsgemeenschappen (security communities) definieert vrede breder als de "dependable expecation of peaceful change". Hier echter nog meer dan bij het liberalisme komt de nadruk te liggen op democratie als voorwaarde voor vrede. Democratieën voeren immers geen oorlog met elkaar omdat ze elkaar kunnen vertrouwen. Maar, en op dit punt wenst dit project een bijdrage te leveren, hoe herkennen democratieën elkaar? Deze herkenning is immers noodzakelijk wil men wederzijds vertrouwen kunnen ontwikkelen. Wij zullen betogen dat education een belangrijke rol speelt in dit herkenningsproces. Dominante staten leren de andere staten aan hoe een goede democratie functioneert en aangezien de staten dus actief geconstrueerd werden als betrouwbare democratieën vervalt het probleem van de herkenning. Bovendien verschaft deze verklaring inzicht in de ontologie van vrede: deze wordt binnen deze optiek een gedisciplineerde en gelegitimeerde orde. Om deze bewering hard te maken zal er enerzijds een politiek-theoretisch onderzoek naar de samenhang tussen education en vrede worden gedaan alsook de mogelijkheid om deze theorie te extrapoleren naar het internationale niveau onderzocht. Centrale concepten hierbij zijn de "staat als burger" en "diplomatie als educatief medium". Anderzijds zullen we het theoretische model ook op haar empirische geldigheid testen. Heeft education met andere woorden een significante rol gespeeld in het totstandkomen en in de recente uitbreiding van de Westerse vrede? Hierbij zullen we focussen op de debatten rond zes vormende momenten of organisaties die inhoud gaven aan deze vrede: het Marshallplan, de oprichting van NAVO, de oprichting van EGKS, de oprichting van OVSE, de uitbreiding van NAVO, en de uitbreiding van EU. Wie stuwde deze processen? Hoe werden ze gerechtvaardigd? Werden er aan deelname eisen gesteld qua binnenlandse politieke organisatie? Werd actieve promotie van zowel deze processen zelf als van de gestelde eisen noodzakelijk geacht? Hoe werd er door de ontvangende staten of kandidaat-lidstaten op gereageerd? Deze vragen, die onze onderzoeksvraag hoe constitueert education burgerschap? En hoe constitueert education, via burgerschap, vrede? ¿ operationaliseren, worden beantwoord op basis van een analyse van zowel primaire bronnen als secundaire literatuur. Organisaties: • Internationale Politiek (IP)
Onderzoekers: • Tom Sauer • Jorg Kustermans
Persoonlijkheidskenmerken en politieke voorkeuren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit doctoraatsproject heeft tot doel om de relatie tussen psychologische kenmerken en politieke voorkeuren te onderzoeken aan de hand van grote representatieve steekproeven op comparatieve wijze tussen meerdere landen en met een bredere definitie van politieke voorkeuren dan "politiek conservatisme". Om dit doel te bereiken wordt het doctoraatsproject opgedeeld in drie successieve fasen. De eerste fase is een meetfase en heeft tot doel de meetinstrumenten uit de World Value Studies te valideren. De tweede fase bekijkt het verband tussen persoonlijkheidskenmerken en politieke voorkeuren op een substeekproef van enkele strategisch uitgekozen case studies. De derde en centrale fase zal de centrale onderzoeksvraag modelleren in comparatief perspectief, gebruik makend van de World Values Study (WVS). Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans • Sabrina De Regt
Motivaties, besluitvorming en niet-technische indicatoren van nucleaire proliferatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Het uitgangspunt van het onderzoeksproject is de groeiende kloof tussen enerzijds het actuele aantal kernwapenstaten en anderzijds het groeiende aantal staten dat technologisch gezien de capaciteit bezit deze wapens te ontwikkelen (+/- 45 staten). Aan de ene kant moet men zich dus de vraag stellen waarom staten kernwapens willen ontwikkelen, aan de andere kant moet de vraag beantwoord worden waarom maar een relatief klein aantal van de +/- 45 capabele staten effectief over een kernwapen beschikken. Het relatief trage tempo van nucleaire proliferatie (+/- 9 kernwapenstaten) kan echter geen aanleiding geven tot ongebreideld optimisme. De kernwapentesten van India, Pakistan en mogelijk ook NoordKorea; het oprollen van het A.Q Khan-netwerk; het ontdekken van het clandestiene atoomwapenprogramma van Irak; de bezorgdheid over het al dan niet vreedzame karakter van het Iranese atoomprogramma;¿bevestigen dat nucleaire proliferatie meer dan ooit een enorme uitdaging is voor de internationale orde, zelfs na het einde van de Koude Oorlog. In het verleden werd nucleaire proliferatie vaak op een technocentrische manier benaderd (nucleaire proliferatie als een 'technisch probleem'), waarbij men zich hoofdzakelijk focuste op het beschermen van nucleaire voorraden en op het verhinderen dat er specifieke nucleaire materialen of technologie zou verspreid worden. Zeer weinig aandacht werd geschonken aan de 'demand-side' van proliferatie, en bovendien leek er een consensus te bestaan over de oorzaken van proliferatie: externe (militaire) bedreigingen leiden staten ertoe kernwapens te willen ontwikkelen, het afschrikkingsmiddel (deterrence) om deze dreiging te neutraliseren. Ofschoon het theoretisch debat over de oorzaken van nucleaire proliferatie na de Koude Oorlog nieuw leven werd ingeblazen, bleef de dynamiek van nucleaire proliferatie onduidelijk. Dit project heeft dan ook de doelstelling om vertrekkend vanuit de 'nucleaire paradox' een antwoord te bieden op volgende onderzoeksvragen: (1a) Wat drijft een staat ertoe kernwapens te willen ontwikkelen? (1b) Wat drijft een staat ertoe bestaande kernwapenprogramma's stop te zetten of reeds verworven kernwapens te ontmantelen? (2) Hoe verloopt het nucleaire besluitvormingsproces? (3) Welke niet-technische indicatoren kan men identificeren? (4) Welke maatregelen kan men op basis van de onderzoeksresultaten opstellen en hoe zijn deze integreerbaar in andere non-proliferatie maatregelen? Organisaties: • Internationale Politiek (IP)
Onderzoekers:
• Tom Sauer
Everybody needs good neighbours. De drijveren achter het Europese Nabuurschapsbeleid ten aanzien van de mediterrane regio Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek analyseert het ENP door na te gaan welke intenties de EU heeft met het ENP ten aanzien van de Mediterrane regio en of de invulling op het terrein daar ook mee correspondeert. Uit het onderzoek (op basis van twee theoretisch geïnspireerde hypotheses) worden voorzichtige conclusies afgeleid met betrekking tot de drijfveren achter het proces. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos • Jan Orbie
De emancipatorische elasticiteit van de islam: de relatie tussen goddelijke autoriteit, culturele authenticiteit en menselijke emancipatie in het politieke discours van Egyptische moslimintellectuelen Universiteit Gent Abstract: Mijn doctoraat omvat een onderzoek van de actuele politisering van de islam, aan de hand van een studie van de rol van autoriteit, authenticiteit en emancipatie binnen het hedendaagse discours van moslimintellectuelen in Egypte. Ik leg het politiek-semiotisch proces bloot, een fenomeen waarbij traditionele religieuze tekens potentiële dragers worden van moderne betekenissen, zoals mensenrechten, secularisering, democratie en emancipatie. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni • Jo Van Steenbergen
De impact van decentralisatie en 'good governance' op democratische transitie in het Midden Oosten. Gevalsstudies: een vergelijkende politieke analyse tusesn Amman (Jordanië) en Beiroet (Libanon) Universiteit Gent Abstract: Er is sinds 9/11 een groeiende consensus over de nood aan democratisering in de MENA-regio, om een tegenwicht te vormen voor het aanwezige religieus extremisme en het verhogen van de internationale veiligheid en stabiliteit. Decentralisatie is daarbij een belangrijke strategie die door internationale instellingen financieel ondersteund wordt. Voorgesteld onderzoek bestudeert de relatie tussen gedecentraliseerde politiek en democratisering via een comparatieve analyse tussen Amman & Beiroet. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni • Christopher Parker
Capaciteitsopbouw in Sociaal onderzoek en versterking van het MA-programma in Development Policy and Analysis aan de Universiteit van Guyana Universiteit Gent Abstract: Het objectief is om de academische output te vergroten aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit van Guyana. Door de vaardigheden van het onderwijzend personeel en onderzoeks te verhogen, het aantal doctoraten te vergroten en een nieuwe MA te ontwikkelen, moet de kwaliteit van het onderzoek en onderwijs worden vergroot zodat een duurzame hogere output kan worden gerealiseerd. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Patrick Vander Weyden
Mensenrechten en EU-ontwikkelingsbeleid. De motieven achter het sanctioneren van ACP-landen Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek zal nagaan wat de voornaamste motieven zijn voor het opschorten van de EU-ontwikkelingshulp in ACP-landen in geval van schendingen van de door de EU opgelegde politieke voorwaarden. Aan de hand van kwantitatieve indicatoren van 10 casussen zal worden nagegaan of economische belangen, politiek-historische belangen of de aard van de schending het meest bepalend zijn. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Jan Orbie
De roloriëntaties van parlementsleden in een complexer wordende institutionele omgeving. De rol van kiessystemen en van de organisatie van het parlement. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitgangspunten Leden van parlementaire assemblees worden altijd geconfronteerd met verschillende verwachtingen. Ze hebben verschillende taken waarop ze beoordeeld (kunnen) worden. Zo wordt van hen verwacht dat zij de bevolking correct vertegenwoordigen. Anderzijds wordt ook verwacht dat ze een bijdrage leveren aan het wetgevende werk. Het politiekwetenschappelijk onderzoek heeft die spanning in kaart gebracht en geanalyseerd met het concept van 'representational roles' (zie vooral Searing, 1994). Het onderzoek waarop dat gebaseerd is, heeft echter nood aan upgrading. De jongste decennia zijn er een aantal ontwikkelingen aan de gang waarvan verwacht kan worden dat zij de roloriëntaties van parlementsleden grondig beïnvloeden. De politieke agenda wordt minder voorspelbaar. De erosie van de traditionele religieuze en sociaaleconomische breuklijnen hebben tot gevolg dat vertegenwoordigers minder duidelijk kunnen afbakenen en definiëren wie of wat ze representeren. De vernieuwde aandacht voor territoriale tegenstellingen creëert ook nieuwe verwachtingen met betrekking tot de manier waarop de band met de te vertegenwoordigen bevolking kan gelegd worden. De toenemende Europese integratie en de sterkere regionalisering zorgen ook voor een (verdere) versterking van de macht van regeringen en voor een toenemend belang van intergouvernementeel overleg. De snelle ontwikkelingen in het medialandschap - steeds meer en diversere media, sterke personalisering - beïnvloeden de manier waarop parlementsleden zich aan de bevolking kunnen presenteren. In het wetgevende werk spelen de partijen een steeds grotere rol. Zij vragen discipline rond een coherente set van ideeën om de kiezer een duidelijk programma te kunnen aanbieden. Die partijdiscipline beperkt het geweten en de kwaliteiten van de individuele verkozenen. De spanning tussen de verschillende rollen van parlementsleden, tussen de verschillende verwachtingen van de kiezers, de partij, de media en de collega's in het parlement is daardoor meer dan ooit een actueel probleem dat om wetenschappelijk onderzoek vraagt. Theoretische inspiratie Daarom lijkt het ons nuttig en relevant om met nieuw empirisch materiaal aan te knopen bij de traditie van onderzoek
naar 'representational roles'. We zouden daarbij de aandacht willen toespitsen op 'backbenchers', op parlementsleden die geen deel uitmaken van de regering en voor wie een plaats in de regering ook niet de eerste bekommernis of mogelijkheid is. Backbenchers zijn een interessante groep omdat zij immers, meer dan de frontbenchers, de vrijheid hebben om zelf vorm te geven aan de rollen die ze wensen in te vullen. Roloriëntaties van parlementsleden zijn patronen van cognitieve carrièredoelen en emotionele incentives (samen de motivational core van de rol), van kenmerkende attitudes en van gedragingen. Searing (1994) ontwikkelde de enige typologie die rekening houdt met de diverse rolcomponenten. Hij onderscheidde vier grote roloriëntaties: 'policy advocates', 'constituency members', 'ministerial aspirants' en 'parliament men'. Hoewel zijn kwalitatief werk van onschatbare waarde is en zeker als richtsnoer kan fungeren voor mijn onderzoek, moet gesteld worden dat zijn roltypologie te sterk ingebed is in de Britse context. De bevindingen kunnen niet zomaar getransponeerd worden op andere parlementen, ook al is de tegenstelling tussen parlementsleden die zich eerder toespitsen op het vertegenwoordigende werk (contact met de kiezers) en parlementsleden die zich eerder toespitsen op het wetgevende werk (inhoudelijke specialisatie) een zeer relevante tweedeling gebleken (Thomassen & Esaiasson, 2006). Een bijkomend element is dat de diepte-interviews, die de basis vormen van Searings werk, dateren uit de jaren 1970. Nieuw onderzoek is dus absoluut noodzakelijk om onder meer na te gaan of en hoe rollen beïnvloed worden door de diverse politieke en maatschappelijke ontwikkelingen die we hierboven schetsten. In dat nieuwe onderzoek willen we op twee vlakken proberen nieuw materiaal en nieuwe inzichten aan te brengen. In eerste instantie plannen we ons onderzoek bij een staal van parlementsleden uit veertien verschillende landen. In tweede instantie willen we naast de leden van de nationale parlementen ook de volksvertegenwoordigers op het regionale (deelstatelijke) niveau bevragen (zie ook nog verder). We kunnen daardoor de institutionele context waarin parlementsleden (moeten) functioneren maximaal laten variëren. We sluiten ons daarbij uitdrukkelijk aan bij de traditie van het rational choice institutionalisme. Politieke rollen zijn immers een resultante van het samenspel tussen de individuele voorkeuren en de institutionele setting (Strøm, 1997). Hoewel parlementsleden ontegensprekelijk verschillende doelen proberen te realiseren, toch worden ze allen primair geconfronteerd met de nood aan herverkiezing (Mayhew, 1974). Welke rol ze dan opnemen en hoe ze die invullen, hangt enerzijds af van het electoraal systeem en anderzijds van de organisatie van de parlementaire assemblee. De bredere institutionele context (partijsysteem, relatie tussen partijen en belangenorganisaties, organisatie van de media, volatiliteit van het stemgedrag, ...) mag daarbij ook nooit uit het oog verloren worden. Alleen expliciet comparatief onderzoek kan precies aan het licht brengen hoe dit functioneert. Onze onderzoeksvraag luidt derhalve als volgt: Op welke manier en in welke mate beïnvloeden het electoraal systeem en de organisatie van de parlementaire assemblee de roloriëntaties van parlementsleden? En meer in het bijzonder: hoe beïnvloedt deze institutionele context de keuze voor een roloriëntatie die eerder gericht is op het wetgevende werk dan wel op het vertegenwoordigende werk (policy advocates versus constituency members). Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
De vorming van pre-electorale coalities. Een vergelijkende en exploratieve benadering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Algemene presentatie van het onderzoeksthema Coalitievorming heeft binnen de politieke wetenschappen ruime aandacht gekregen. Coalities zijn inderdaad een belangrijk aspect in de competitie tussen partijen voor bestuursmacht. Het begrijpen en verklaren van het gevormde coalitietype en van welke partij meer kans heeft ertoe te behoren, zijn daarom belangrijke onderzoeksvragen. In de pogingen om deze vragen te beantwoorden, zijn theorieën over coalitievorming constant geëvolueerd. Dit onderzoeksveld heeft voortdurend zijn theoretische modellen aangepast in een poging om succesvol de uitkomst van het onderhandelingsproces tussen verkiezingen en regeringsvorming te voorspellen. Ze omvat theorieën uit een waaier aan disciplines binnen de politieke wetenschappen in zijn ruimste zin. 'Rational choice' theorie, speltheorie, microeconomische analyse, enz. hebben alle een bijdrage geleverd aan onze hedendaagse kennis over coalitievorming. Één van de meest recente aanpassingen en uitbreidingen in deze literatuur, is de verhoogde aandacht voor de institutionele factoren die de keuzes en het gedrag van de partijpolitieke actoren bepalen. Deze institutionele factoren zouden ons in staat moeten stellen te begrijpen en te verklaren waarom de klassieke 'rational choice' georiënteerde voorspellingen in sommige landen beter werken dan in andere. Een andere verandering is de poging om een meer kwalitatieve benadering te gebruiken. Eerder dan te proberen om de overkoepelende mechanismen verder te corrigeren, hebben een aantal auteurs opgeroepen en zich ingezet om onderzoek te doen in een poging om de 'black box' van het coalitievormingsproces te openen. Dit vergt een meer kwalitatieve en 'bottomup' methodologie. Één van de elementen die echter tot dusver ontbreekt, is de aandacht voor pre-electorale coalities of kartels. Deze zijn relevant omdat ze een deel zijn van de set van onafhankelijke of interveniërende variabelen die de uitkomst van coalitievorming kunnen verklaren. Maar hun effect en impact gaan verder dan dat. Kartels beïnvloeden de electorale competitie en daardoor ook de reactie van de kiezers op het electorale aanbod. Ondanks de argumenten om kartels te bestuderen, vertelt het huidig onderzoek ons er zeer weinig over. Onderzoeken die kartels toch aanraken focussen zich vooral op regeringscoalities. Zowel in kwantitatief als kwalitatief onderzoek worden kartels verwaarloosd. 'Case studies' vermelden kartels wel af en toe, maar vaak slechts als een interessant randfenomeen (Golder, 2006). Het gebrek aan aandacht voor kartels is tegelijk treffend en verbazingwekkend. Kartels komen immers vaak voor. In een onderzoek van Sona Golder (2006), een van de eerste en enige onderzoekers die getracht hebben een allesomvattend model op te stellen voor kartelvorming, waren er 240 kartels tussen 1946 en 2002 op het nationale niveau in 23 geïndustrialiseerde parlementaire democratieën. 70% van deze kartels vormden later ook effectief de regeringscoalitie. Dit percentage zou nog hoger liggen als ze ook de regeringscoalities meetelde waarbij het kartel samen met een andere regeringspartner bestuurde. 147 (47,8%) van de 364 wetgevende verkiezingen in het onderzoek telden ten minste één kartel. Dat betekent dat in ongeveer een vijfde (19,2%) van alle verkiezingen die Golder bestudeerde, er een regering werd gevormd op basis van een pre-electorale coalitieovereenkomst. Toen Müller & Strøm (2000) de formele coalitieakkoorden in West-Europese landen bestudeerden, kwamen ze tot de conclusie dat wanneer men alle coalitieregeringen in acht nam, vele beschikten over een 'identificeerbaar coalitieakkoord', en dat meer dan een derde van deze akkoorden gesloten werden voor de verkiezing. Kartels omvatten bovendien ook een normatieve component. Men zou kunnen stellen dat kartels de mogelijkheid bieden om de beste elementen van de meerderheidsvisie op democratie (verhoogde verantwoordelijkheid, transparantie, identificeerbaarheid van de overheid, sterke mandaten) met de beste elementen van de proportionele visie (ruime keuze, beter weerspiegeling van kiezersvoorkeuren in het bestuur) te combineren (Golder, 2006). Pre-electorale coalities vormen een belangrijk element in het functioneren van de democratische overheid (die gebaseerd is op partijen). Daarom geloven we dat het nuttig en belangrijk is om onze kennis over kartels uit te diepen en te verbreden. Concepten en theorieën In de eerste plaats moeten we de definitie van een kartel verduidelijken. Is het voldoende dat een partijleider publiekelijk bekend maakt dat hij met een bepaalde partner wenst te regeren? Is een geschreven overeenkomst nodig? Moet deze overeenkomst naar de kiezer worden gecommuniceerd? We zullen een continuüm gebruiken, voorgesteld door Golder (2006), om de omvang van kartels te bepalen. Dit continuüm varieert van nominatieakkoorden tot een publiek engagement om samen te regeren en zal worden aangevuld met de bijdrage van Duverger (1972) die de nood aan een geschreven coalitieakkoord kort aanraakte. We bouwen ook verder op de bestaande pogingen om kartels te verklaren. Er bestaan ruwweg 2 hypothesen hieromtrent. De eerste werd aangedragen door Shepsle & Bonchek (1997) en Strøm, Budge & Laver (1994) en behandelt het aspect van de kiessystemen. Hoe disproportioneler het kiessysteem, hoe groter de stimulans voor kartelvorming. Het argument hier is vrij duidelijk: indien een electoraal systeem voortdurend grotere partijen bevoordeelt, zullen partijleiders aangemoedigd worden om een alliantie te vormen met andere partijen voor de verkiezing. Golder (2006) voegt hier nog een bijkomende voorwaarde aan toe. Indien disproportionaliteit een invloedsfactor wil zijn, dan moet het aantal partijen voldoende groot zijn. Deze bijkomende voorwaarde werd vroeger ook al geïntroduceerd door Duverger (1963). De disproportionaliteitshypothese stelt dus dat: "Disproportionaliteit de waarschijnlijkheid op kartelvorming verhoogt indien het aantal partijen voldoende groot is (Golder, 2006: 26)". De tweede hypothese benadert kartels als 'signalling devices' die een toekomstige overheid meer identificeerbaar trachten te maken en zo de onzekerheid over welke partijen de regering zullen vormen, vermindert (Roberts, 1988). Er bestaan andere definities van dit concept dat meestal gebruikt wordt in 'case studies' (bvb. Hancock, 1998; Hillebrand & Irwin, 1999), maar de voorgaande definitie heeft het meeste potentieel voor veralgemeenbaarheid. Golder (2006) veronderstelt dat de onzekerheid over de identiteit van toekomstige regeringen correleert met het aantal
combinaties voor de vorming van een mogelijke overheid. Het aantal mogelijke combinaties is duidelijk een toenemende functie van het aantal partijen. Golder (2006: 29) formuleert de signalling hypothese als volgt: "Kartelvorming wordt waarschijnlijker indien er een groot aantal partijen aanwezig is". We zullen kartelvorming op dezelfde manier benaderen als coalitievorming, nl. als een 'bargaining proces'. De theorie van Müller & Strøm (1999) zal als belangrijkste basis voor onze analyse dienen. De 'trade-off' tussen 'office, policy and votes' die partijleiders maken wanneer ze een regering vormen, werpt zich ook op bij kartelvorming. Het feit dat kartels zo vaak voorkomen suggereert dat ze een of andere vorm van politiek voordeel opleveren. Maar aangezien ze niet altijd voorkomen, moet het even waar zijn dat er voor partijen ook kosten verbonden zijn aan het coördineren van hun pre-electorale strategieën (Golder, 2006). We verwachten dat partijleiders een kosten-baten analyse voor de vorming van kartels en dat deze analyse gebaseerd is op een afweging tussen 'policy, office and votes'. Deze theorie zal worden uitgebreid met de microeconomische analyse van democratie door Anthony Downs (1957) en de implicaties van het partijlandschap, opgeworpen door Sona Golder (2006). Zij stelt dat de mate waarin partijelites worden geconfronteerd met een gematigde of extreme oppositie een invloed uitoefent op de bereidwilligheid van partijen om een compromis te sluiten over de distributieve en beleidsverschillen heen. Aangezien er uitgebreide literatuur bestaat over post-electorale coalitievorming, zullen we de klassieke coalitietheorieën trachten te integreren in onze analyse. De theorieën van Riker, Gamson, De Swaan, enz. zullen nuttig blijken om te verklaren hoe kartels gevormd worden. Ideologische compatibiliteit en coalitiegrootte zijn twee uitgebreid onderzochte concepten in de klassieke coalitieliteratuur die zeer bruikbaar zijn voor ons onderzoek naar kartels. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
Belangenvertegenwoordiging en agendavorming in meerlagige politieke systemen. Universiteit Antwerpen Abstract: Hoe passen politieke organisaties zoals belangengroepen en regionale autoriteiten zich aan de politieke mogelijkheden aan die worden geschapen door de toenemende meerlagigheid (als gevolg van Europeanisering en globalisering) van ons politiek bestel? Welke gevolgen heeft de institutionele meerlagigheid voor het interne functioneren van deze politieke organisaties, voor hun politieke strategieën en voor hun inhoudelijke beleidsagenda? Dat zijn, in een notendop, de centrale onderzoeksvragen van deze Odysseusaanvraag. Het antwoord op deze vragen zal leiden tot een beter begrip van het feit dat sommige politieke organisaties voordeel halen uit politieke schaalvergroting als gevolg van Europeanisering en globalisering terwijl andere politieke belangen hierdoor juist aan zeggenschap inboeten. De onderzoeksopzet bestaat uit een diversiteit aan benaderingen en methoden waaronder organisatietheorie, verschillende institutionele benaderingen, comparatieve methoden en populatieecologie. Immers, het is de uitdrukkelïjke bedoeling te exploreren hoe en in en welke mate deze diverse benaderingen in functie van de centrale onderzoeksvragen kunnen worden gecombineerd. Het is onder meer door het innovatieve verbinden van diverse theoretische invalshoeken, dat, naast een uitgebreide bijdrage aan het empirische onderzoek, ook de theoretische debatten over dit onderwerp zullen gevoed en vernieuwd worden. Dit ambitieuze project wordt geschraagd door drie deelprojecten die elk betrekking hebben op de organisatie van politieke belangen, maar telkens in een verschillende politieke context. Het eerste deelproject onderzoekt de condities waaronder meerlagige venueshopping plaatsvindt. Het tweede deelproject betreft de ontwikkeling van het transnationale belangengroepensysteem op het niveau van de WTO en hoe de ontwikkeling van dit systeem de politieke agenda op het gebied van handel beïnvloedt. Het laatste deelproject heeft als doel om een referentiekader en een onderzoeksdesign te ontwikkelen en uit te voeren dat een verklaring kan bieden voor het voorkomen van diverse vormen van territoriale belangenvertegenwoordiging in de EU. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Jan Beyers
Symétrie et familles politiques. Universiteit Antwerpen Abstract: Symétrie et familles politiques. Organisaties: • Extremisme en democratie
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Caspar Mudde • Steven Van Hecke
Duurzame ontwikkeling, de ontwikkeling van een lokale participatiebarometer (bestek nr. Stafdienst/DO/2007/004) Universiteit Gent Abstract: De participatiebarometer is een instrument om de verschillende vormen van beleidsparticipatie van de individuele burgers en de lokale civiele maatschappij in kaart te brengen en te monitoren. Er wordt een indicatorenlijst uitgewerkt en ingevuld voor een pilootgemeente. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Effect van de beleidsmaatregelen die ter gelegenheid van de verkiezingen van 8/10/2006 werden genomen ter bevordering van de gelijkwaardige participatie van mannen en vrouwen aan het lokaal en provinciaal bestuur Universiteit Gent Abstract: Met de wijzigingen aan de kieswetgeving beoogde de decreetgever een gelijke aanwezigheid van mannen en vrouwen te bekomen onder de kandidaten voor de gemeenteraden. De vraag rijst in welke mate deze verplichte pariteit ook werd omgezet in de aanwezigheid van beide geslachten in de verkozen raden evenals in de uitvoerende organen van deze besturen. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Work Order: Provision of article on frozen conflicts. Vrije Universiteit Brussel Abstract: analyse van zgn. bevroren conflicten Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers:
• BRUNO COPPIETERS
UCSIA visiting scholarship voor het project: Religieuze partijen in Europa. Universiteit Antwerpen Abstract: Het meeste onderzoek in de politieke wetenschappen suggereert dat religieuze politieke partijen ofwel seculiere vehicles voor traditionele sentimenten zijn, ofwel 'bevroren breuklijnen' uit tijden dat religie nog belangrijk waren, vertegenwoordigen. Maar, religieuze partijen spelen een belangrijke rol in de politiek van verschillende landen in Europa. Dit project zal trachten een oplossing te vinden voor deze puzzel en daarbij een reevoluatie maken van de rol van religie in de hedendaagse Europese (partij)politiek. Organisaties: • Extremisme en democratie
Onderzoekers: • Caspar Mudde
Overdragen van de stadsmonitor en als helpdesk fungeren bij vragen en problemen m.b.t. de overdracht van de stadmonitor Universiteit Gent Abstract: We ondersteunen de overracht van de stadsmonitor door twee activiteiten, namelijk 1) het aanleveren van ontbrekende gegevens of documenten en 2) het beantwoorden van vragen door toelichting te geven over de indicatorfiches en de handleiding. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Ledenonderzoek sp.a. Universiteit Gent Abstract: 1. Een representatieve survey bij leden van de sp.a. Er wordt gepeild naar de politieke attitudes en oriëntaties van deze leden. Daarnaast worden socio-demografische variabelen in kaart gebracht en worden de opinies over de werking van sp.a. bevraagd. 2. De organisatie van een focusgroepen rond een aantal thema's die relevant blijken te zijn uit het survey-onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Patrick Vander Weyden
Internationale Onderhandelingen in de Europese Raad: Preferenties van Onderhandelaars in Kaart Gebracht. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderhandelingen in de EU zijn bepalend voor de internationale en nationale politiek. Het verklaren van deze besluitvorming vereist goede data over de preferenties van de onderhandelaars. Het verzamelen van die data is echter kostelijk. Dit project beoogt een databestand van preferenties aan te leggen waarmee een belangrijke impuls wordt gegeven aan het onderzoek naar internationale onderhandelingen waarvan meerdere onderzoekers profiteren. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Dirk De Bièvre
Een vergelijjkend onderzoek naar de substantiële vertegenwoordiging van allochtonen, ouderen en vrouwen. Universiteit Antwerpen Abstract: De algemene onderzoeksvraag "Hoe en waarom vindt substantiële vertegenwoordiging plaat?" omsluit 4 subvragen. 1)Wie zijn de actoren? 2)Welke handelingen omvat substantiële vertegenwoordiging? 3)Welke thema's vormen het onderwerp van de substantiële vertegenwoordiging? 4) In welke context vindt substantiële vertegenwoordiging plaats? Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Petra Meier
De rol van de politieke partijen in de politieke agenda-setting. Een longitudinaal onderzoek in België. Universiteit Antwerpen Abstract: De studie onderzoekt de rol van politieke partijen in het bepalen van de politieke agenda in België. De Amerikaanse en Europese benaderingen van politieke agenda-setting worden geïntegreerd binnen een longitudinaal, multi-actor perspectief om zo de netto impact van partijen op een reeks van politieke agenda's te meten. Partijvoorkeuren worden daarbij niet als gegeven beschouwd maar worden in hun context bekeken en verklaard. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Vrede onder de loep: een politiek-theoretisch onderzoek naar de rol van educatie en macht in het totstandkomen van vrede. Case-study: Europa na 1945. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project tracht de betekenis van vrede te verhelderen. De hypothese bestaat erin dat educatie en macht centrale concepten en gebruiken zijn die van nut kunnen zijn voor het begrijpen van het bewerkstelligen en consolideren van vrede. Steun voor deze bewering zal op drie niveau's worden gezocht: politieke theorieën, theorieën van internationale betrekkingen, en geschiedenis. De Europese vrede en veiligheid zal als case-study gebruikt worden. Organisaties: • Internationale Politiek (IP)
Onderzoekers: • Tom Sauer
Bijdrage aan tekstboek 'Milieubeleid: analyse en perspectief'. Universiteit Antwerpen Abstract: Hoofdstuk voor een Nederlands tekstboek van Open Universiteit over institutionalisering van Vlaams milieubeleid, geïllustreerd aan de hand van de Vlaamse milieubeleidsplanning. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)
Onderzoekers: • Pieter Leroy • Ilse Loots
ESF - ECRP - The Politics of Attention: West-Europese politiek in tijden van verandering. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project heeft als doel een vergelijkende analyse te maken van de manier waarop politieke agenda-setting loopt. Politieke actoren hebben veel aandacht voor sommige thema's en veel minder voor andere. Hoe dat proces van politieke aandacht juist loopt is nog niet helemaal uitgeklaard. In dit project wordt de dynamiek van politieke agenda-setting comparatief onderzocht, in vijf Europese landen. Daartoe worden systematische en longitudinale data ingezameld over veel verschillende politieke agenda's: parlement, wetgeving, regering, partijen, media etc. Via time-series analyse wordt dan onderzocht hoe thema's op agenda's komen en vooral hoe de ene politieke agenda de andere bepaalt. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Belangengroepen en de WTO. Een kwantitatieve studie naar de ontwikkeling van een populatie transnationale belangengroepen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt waarom en hoe zich sinds 1995 een vrij omvangrijke populatie belangengroepen heeft ontwikkeld die op globaal niveau het beleid van de Wereldhandsorganisatie tracht te beïnvloeden. Daarbij staan drie subdoelen centraal; 1) meten van de longitudinale ontwikkeling van deze populatie, 2) verklaren van ongelijke groei en 3) verklaren van de samenhang tussen de gemobiliseerde populatie en de inhoud van de WTO beleidsagenda. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers
De gemeenteraad: hoeksteen of brokstuk van de stedelijke democratie? Belgische raadsleden in comparatief perspectief Universiteit Gent Abstract: Dit project richt zich op de rol van gemeenteraadsleden in een veranderende bestuursomgeving. In het bijzonder focust het op de visie van raadsleden mbt: a) de lokale democratie, bestuur en beleid b) de positie/werking en invloed van (leden van de) gemeenteraad in (a) c) hun politieke rekrutering en carrièreontwikkeling d) hun rolperceptie en-gedrag in hun functie als gemeenteraadslid. Het project is comparatief van opzet en triangulair in methodiek. Naast een dominant kwantitatief onderzoeksluik in 15 Europese landen omvat het eerder kwalitatieve diepteanalyse van de onderzoeksvragenin België, Nederland en Frankrijk. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Hervorming Rekenhoven naar doelmatigheidsaudit: toetsen van institutioneel kader Universiteit Gent Abstract: Deze studie odnerzoekt in welke mate doelmatigheidsaudit door Rekenhoven werd geïmplementeerd onder invloed van het bedrijfsmatige New Public Management. In het tweede deel wordt de mate van implementatie verklaard vanuit een institutionele wetenschappelijke hoek waarbij institutionele factoren zoals het streven naar legitimering, de invloed van the toepassen van regels en de mate van sanctionering onderzocht wordt. Organisaties: • Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering
Onderzoekers: • Johan Christiaens
Networking of Flemish and Czech Sustainable Cities and Towns-Sharing Experience with USe of Sustainability Indicators Universiteit Gent Abstract: Het doel van het project is het ondersteunen van het gebruik van 'sociale' duurzaamheidsindicatoren in Tsjechische steden en gemeenten. Het voorwerp van het project is de organistie van ervaringsuitwisseling over het participatief ontwerpen van die sociale duurzaamheidsindictoren op het vlak van de lokale welzijns- en gezondheidszorg. Het CDO-CLP verzamelt daarrond kennis uit Vlaamse steden. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Risicoperceptiestudie bij de Belgische bevolking. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject heeft twee centrale doelstellingen. Eenerzijds wordt de basis gelegd voor een grootschalige risicoperceptiestudie bij de Belgische bevolking en anderzijds wordt een doctoraatsproject uitgewerkt waarvoor externe financiering zal worden gezocht. Er wordt met name onderzocht hoe experimentele contexten en beeldmateriaal zinvol kunnen worden geïntegreerd in een klassieke CAPI-survey. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Thijssen
RDCO-Strategische beleidssteun voor post-conflict reconstructie in D.R. Congo.
Universiteit Antwerpen Abstract: RDCO-Strategische beleidssteun voor post-conflict reconstructie in D.R. Congo. Organisaties: • Armoede en welzijn als kenmerk van lokale institutionele processen
Onderzoekers: • Tom De Herdt
Het opmaken van een rooster voor het indicatief bepalen van de huurprijzen op basis van objectieve en subjectieve criteria, die van toepassing moeten zijn op alle woontypes Universiteit Gent Abstract: In het onderzoek wordt het instrument huurrooster ter objectivering van de huurprijzen ter objectivering van de huurprijzen verder ontwikkeld op het spoor dat door een paritaire huurcommissie werd uitgetekend. Ook alternatieven worden uitgewerkt. Er wordt nagegaan wat de mogelijk effecten op de huurmarkt zijn. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Coöperation Agreement BICCS Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS
De rol van federalisering in het etno-politiek discours van politieke partijen en elites. De casus België (1968-2007) Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale doelstelling van dit project is dan ook het onderzoeken van de rol die federaliseringsprocessen in België hebben gespeeld in de evolutie van het etno-politiek discours van politieke partijen en elites. Onder 'etno-politiek discours' verstaan we zowel politieke standpunten als (manifeste en latente) nationale identiteitsconstructie (voor verdere details van de operationalisering, zie methodologie). Hoofdonderzoeksvraag is hoe het discours doorheen de periode zich ontwikkeld heeft en meer bepaald of dit gematigd dan wel geradicaliseerd is. Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Dave Sinardet • Petra Meier
Goed bestuur voor de Europese Unie. Ontwikkeling van een model van "good governance/goed bestuur" dat bijdraagt tot de politieke en juridische legitimiteit van een meerlagig politiek systeem. Universiteit Antwerpen Abstract: Het "Witboek Governance" presenteert zich als een antwoord op de legitimiteitscrisis in de EU. Zowel rechtswetenschappers als politicologen beschouwen "goed bestuur" als een legitimiteitbevorderend instrument, maar staan kritisch ten aanzien van het huidige EU-concept. Dit onderzoek ontwikkelt op interdisciplinaire wijze een theoretisch EU-model van "goed bestuur" en toetst het bestaande EU-concept aan het theoretische ideaalmodel. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Johan Meeusen • Leonardus Adams
Een vergelijkend onderzoek naar belangengroepen in de Europese handelspolitiek ten aanzien van China. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek betreft de relatieve invloed van verschillende belangengroepen in de Europese externe handelspolitiek ten aanzien van China. Tot op welke hoogte en waarom beïnvloeden belangengroepen van importeurs en groothandelaars in toenemende mate de EU handelspolitiek, en beleidsdomein traditioneel beheerst door producentengroepen? Door middel van een gecontroleerde vergelijking van verschillende belangengroepen wordt een antwoord gezocht op deze vraag. De specifieke, empirische doelstelling van dit onderzoek bestaat uit het komen tot een beter begrip van de politieke economie van het Europese handelsbeleid. Dit zal gebeuren aan de hand van de volgende drie onderzoeksvragen: 1) Verliezen de traditioneel invloedrijke producentenbelangengroepen van exporteurs en sectoren die concurreren met importen aan invloed op het Europese handelsbeleid? 2) Hebben importeurs en groothandelbedrijven vandaag de dag meer invloed op de beleidsbeslissingen van de Europese handelspolitiek dan tijdens de jaren tachtig en, zo ja, in welke mate? en 3) Wat zijn de gevolgen van deze ontwikkelingen voor zowel de institutionele structuur als de beleidsinhoud (protectie of liberalisering) van de Europese handelspolitiek? Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Dirk De Bièvre • Jappe Eckhardt
Belangenorganisaties en agendasetting in de WTO. Universiteit Antwerpen Abstract: De te ontwikkelen onderzoekslijn heeft als doel het meten en verklaren van beleidsagenda's en de daarbij behorende systemen van belangenvertegenwoordiging in het kader van internationale organisaties, meer bepaald het WTO. Ter voorbereiding van een onderzoeksaanvraag wordt daartoe: 1) bestudeert hoe de WTO belangenorganisaties registreert, 2)literatuur inzake organisatie populatie-ecologie bestudeert en 3)een state-of-the-art van het bestaande empirische onderzoek gemaakt. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers
Organisatorische knelpuntenanalyse van datasharing in de ruimtemonitor in het kader van het Steunpunt Ruimte & Wonen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de KULeuven. UA levert aan de KULeuven de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Wouter Van Dooren
Het verband tussen overheidsaanwezigheid en lokale sociale levenskwaliteit. Een onderzoek in de wijken van vier Vlaamse steden Universiteit Gent Abstract: De centrale onderzoeksvraag van dit project betreft de relatie tussen de fysieke aanwezigheid van een overheid enerzijds en de kwaliteit van het sociaal leven in een wijk anderzijds. Er zal een meetinstrument voor het concept 'fysieke aanwezigheid van een overheid' ontwikkeld worden. De kwaliteit van het sociaal leven zal gemeten worden aan de hand van objectieve en subjectieve data. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert • Carl Devos
De Europese Unie en de informatiekloof: een politiek-wetenschappelijke analyse van de besluitvorming binnen en de autonomie van Directoraat-Generaal Communicatie Universiteit Gent Abstract: Dit opzet bestudeert de besluitvorming van het Directoraat-Generaal Communicatie van de Europese Commissie van uit een Principal Agent Perspectief. Het onderzoek focust op de graad van autonomie in de beleidsvoering van dit DG en dit vanuit de machtsverhoudingen die spelen tussen dit DG en andere cruciale actoren zoals het Europees Parlement en de lidstaten. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos • Jan Orbie
Het onderzoeken van de conformiteit van de principes voor de uitvoeringsbesluiten van titel IV van het gemeentedecreet (voorbereid door het e3pos-project) met de IPSAS-standaarden Universiteit Gent Abstract: In het kader van deze opdracht werd nagegaan in welke mate de uitgangspunten van de financiële rapportering van de lokale besturen, zoals in concept voorbereid door het agentschap voor Binnenlands Bestuur, overeenstemmen met de algemeen aanvaarde IPSAS (= International Public Sector Accounting Standards) standaarden. Organisaties: • Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering
Onderzoekers: • Johan Christiaens
Tevredenheidsonderzoek "Focus op Deurne". Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject focussen we op de tevredenheid van de 70.000 inwoners van Deurne. We zijn zowel geïnteresseerd in hun globale levenstevredenheid als in hun tevredenheid over het lokale politieke bestuur. Hiervoor gebruiken we een subtiele mix van zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoekstechnieken. Enerzijds vertrekken we van multilevel modellen om de belangrijkste determinanten te bepalen die leiden tot ontevredenheid. In die modellen baseren we ons zowel op individuele surveygegevens als op administratieve gegevens met betrekking tot de Deurnse statistische sectoren. De surveygegevens resulteren uit een toevalssteekproef, gestratificeerd in functie van de statische sectoren met het oog op een optimale territoriale spreiding. Anderzijds zullen we ook een beperkt aantal van onze respondenten fysiek samenbrengen om hen te laten discussiëren over specifieke 'critical incidents' die werden aangevoerd in de survey. Op deze manier hopen we een beter inzicht te verwerven in de processen die leiden tot ontevredenheid. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Nathalie Vallet • Peter Thijssen
Oprichting van het onderzoekscentrum ARPS (Accounting Research Public Sector) Universiteit Gent Abstract: ARPS heeft als doel wetenschappelijk onderzoek te verrichten in de publieke en non-profit sector. Dit onderzoek kan uitmonden in wetenschappelijke en veeleer populaire publicaties enerzijds en de organisatie van congressen, colloquia en workshops anderzijds. Organisaties: • Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering
Onderzoekers: • Johan Christiaens
Uitvoeringsovereenkomst van kaderovereenkomst ICCS 2009. Universiteit Antwerpen Abstract: Uitvoeringsovereenkomst van kaderovereenkomst ICCS 2009. Organisaties: • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Bedwinging of besmetting? De invloed van federalisering op het etno-politiek discours van politieke partijen en elites. De casus België (1968-2007). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek wil inzicht verschaffen in de rol die processen van federalisering spelen in de matiging dan wel radicalisering van het etnopolitiek discours van politieke partijen en elites in België. Hiertoe wordt dit discours diachronisch geanalyseerd aan de hand van kwalitatieve inhoudsanalyse van partijpolitieke verkiezingsprogramma's en verkiezingsuitzendingen op televisie tussen 1968 en 2007. Daarbij wordt zowel gelet op (evoluties in) concrete standpunten als op expliciete en impliciete elementen van (sub-)nationale identiteitsconstructie. Organisaties: • Facultaire Onderzoeksgroep PSW • Extremisme en democratie
Onderzoekers: • Caspar Mudde
Bestuurlijke Veiligheidsvraagstukken (OBV) Universiteit Gent Abstract: De associatieonderzoeksgroep bestuurlijke veiligheidsvraagstukken (governance of security) is een samenwerkingsverband tussen het departement Handelswetenschappen en Bestuurskunde (Hogeschool Gent) en de onderzoeskgroepen Sociale Veiligheidsanalyse (UGent en het Institute for International Research on Criminal Policy (UGent). Het heeft als doel interdisciplinair fundamenteel en beleidsgericht onderzoek te doen naar de hedendaagse betekenis van veiligheid en de wijze waarop bestuurlijke en private instanties omgaan met veiligheid vandaag. Organisaties: • Vakgroep Strafrecht en criminologie
Onderzoekers: • Paul Ponsaers
Begeleiding proefprojecten lokale ombudsman, inclusief het aanpassen van draaiboeken lokaal systeem van klachtenbehandeling. Universiteit Antwerpen Abstract: Het nieuwe Gemeentedecreet (2005) bevat een passage over (eerstelijns) klachtenbehandeling en (tweedelijns) ombudsfunctie. In een vorig onderzoek aan de UA werden artikel 197 en artikel 198, die allebei handelen over die klachtenbehandeling, uitgebreid bestudeerd. Uit een recente enquête aan de UA (2006) blijkt echter dat er bij de doelgroep van lokale besturen nog heel wat vragen leven over klachtenbehandeling: het verschil tussen een eerste en tweede lijn, de meerwaarde van klachtenbehandeling, de manier waarop zoiets wordt geïntroduceerd in een gemeente, de samenwerking met een OCMW, enz. Daartoe nam het Agentschap voor Binnenlands Bestuur (Ministerie Vlaamse Gemeenschap) op vraag van het Platform Lokale Ombudsfunctie het initiatief om een nieuwe studie te bestellen. Die nieuwe opdracht omvat de begeleiding van de lokale besturen zelf, en het trekken van lessen uit deze case-studies. Bedoeling is te komen tot een praktische handleiding voor de lokale besturen. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Organisatie van een representatieve enquête betreffende de Federale Verkiezingen. Universiteit Antwerpen Abstract: het gaat in dit project om het organiseren van een representatieve survey onder de Vlaamse bevolking met het oog op het ontwikkelen van Doe De Stemtest voor de verkiezingen van 2007. Doe De Stemtest is een stemadviesprogramma dat door de VRT net voor de verkiezingen werd uitgezonden Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Meten is Weten: ontwikkelen en toepassen van een districtsbarometer voor het district Wilrijk. Universiteit Antwerpen Abstract: Districten zijn een redelijk onbekend niveau in de Belgische structuur van overheidsbesturen. Ze bevinden zich ook in een specifieke positie. Enerzijds gaat het om een apart niveau met eigen verkozenen, structuren en bevoegdheden. Anderzijds is er toch een sterke band met de stad Antwerpen. In navolging van de laatste lokale verkiezingen ondervond het Wilrijkse districtbestuur de behoefte om (op regelmatige tijdstippen) te kunnen testen in welke mate het district met zijn beleid de burgers in Wilrijk bereikt en hoe deze er op reageren. Dringt het beleid door tot bij de burgers? Zijn zij ervan op de hoogte? En hoe staan zij tegenover dat beleid? Dit leeronderzoek heeft tot doel een districtsbarometer te ontwikkelen die de bestuurders van het district een antwoord biedt op dergelijke vragen. Het onderzoek situeert zich dus niet in het klassieke onderzoek naar de mate waarin beleid zijn doelen bereikt. Het gaat op zoek naar een instrument dat nagaat in welke mate het beleid de burgers bereikt en op welke wijze het door hen gepercipieerd wordt. Het gaat dus om de evaluatie van het bereik en van de perceptie van beleid, niet om de evaluatie van de doelstellingen van het beleid. De uitdaging voor het leeronderzoek ligt in het ontwerpen van een nieuw beleidsinstrument, mits in acht name van de beperkingen die uitgaan van een districtsniveau. Het instrument moet gebruiksvriendelijk zijn voor de burgers en voor de overheid, het mag niet te veel middelen vergen, enz. In het eerste deel van het leeronderzoek ontwikkelen we na een grondige terreinverkenning een prototype van een districtsbarometer. We leggen dit prototype voor aan de bestuurders van het district Wilrijk. Naar aanleiding van deze bespreking finaliseren we het prototype. In het tweede deel van het leeronderzoek testen we de districtsbarometer uit op het terrein. Het uiteindelijke eindverslag van het leeronderzoek bevat dan ook twee grote luiken. Een eerste luik vat de bevindingen met betrekking tot de ontwikkeling van de districtsbarometer samen. In een tweede luik bespreken we de resultaten van een eerste toepassing van het instrument in kwestie. Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Petra Meier
"Coercive diplomacy" als instrument van het buitenlands- en veiligheidsbeleid van de Europese Unie (EU). Universiteit Antwerpen Abstract: "Coercive diplomacy" (dwangmatige diplomatie) komt overeen met het overtuigen van de tegenpartij om te stoppen met een bepaalde actie en dit door middel van dreiging, inclusief eventueel gelimiteerd gebruik van geweld. Faktoren die maken dat dwangmatige diplomatie succesvol is, zijn: de motivatie van beide partijen (in absolute termen), wat op zich gerelateerd is aan de grootte van de eis en aan de grootte van de ermee gepaard gaande belangen; asymmetrie qua motivatie en belangen (in relatieve termen); de schrik voor escalatie bij de tegenpartij; sanctiegevoeligheid bij de tegenpartij; geloofwaardigheid van diegene die dreigt, wat op zijn beurt afhankelijk is van de middelen alsook de reputatie van diegene die dreigt; de steun voor de dreiging bij de publieke opinie, zowel intern als extern; de rol van tijd (vb ultimatum); en het aanbieden van positieve "incentives". De onderzoeksvraag van dit project is tweeërlei: 1) In welke mate is "coercive diplomacy" een krachtdadig instrument voor het Buitenlands,- en Veiligheidsbeleid van de EU ? Met andere woorden, in welke mate beantwoorden de eigenschappen van de EU aan de hogergeschetste variabelen die bepalen of "coercive diplomacy" kans maakt tot slagen ? 2) In hoeverre bevestigt het mogelijk succesvol gebruik van het instrument "coercive diplomacy" door de EU het bestaand theoretisch kader omtrent "coercive diplomacy" ? Zijn meer bepaald economische instrumenten (zoals economische sancties) voldoende, of moet er een geloofwaardige militaire stok achter de deur worden gehouden ? De analyse is van kwalitatieve aard, en meer bepaald zal gebruik worden gemaakt van case-study onderzoek op basis van literatuuronderzoek en interviews. Case-study: het EU beleid ten aanzien van het nucleair programma van Iran sinds 2003. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Tom Sauer
Indicatorenontwikkeling voor de stadsmonitor op het domein van 'zorg & opvang' Universiteit Gent Abstract: Het luik 'Zorg en Opvang' van de stadsmonitor wordt verder onderzocht en uitgewerkt, zodat relevante indicatoren daarover in de stadsmonitor kunnen worden opgenomen. Deze moeten ook relevant zijn voor het lokaal sociaal beleid in de Vlaamse centrumsteden. Dit gebeurt op basis van overleg en participatie met de 13 steden, zodat ze de stadsmonitor als meet- en leerinstrument kunnen gebruiken. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Stadsmonitor 2006 - valorisatie Universiteit Gent Abstract: We valoriseren de stadsmonitor voor leefbare en duurzame Vlaamse steden op de volgende manier: presentaties op schepencolleges en managementteams van de betrokken centrumsteden. Bovendien geven we inhoudelijke toelichting op theamtische sessies over de stadsmonitor editie 2006 met betrekking tot het thema 'wonen' aan de betrokken ambtenaren en andere belanghebbenden. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Uitvoeren van een onderzoek naar de kwaliteit en de veiligheid van de huurwoningen te 9000 Gent. Vergelijking tussen enerzijds kwaliteit en veiligheid van huurwoningen te 9000 Gent en anderzijds de huurprijs aan de hand van een matrixtabel Universiteit Gent Abstract: Het onderbouwen van een langetermijnvisie voor de Gentse woningmarkt, in het bijzonder de private huurwoningmarkt. Mede in functie daarvoor wordt de relatie tussen kwaliteit, veiligheid en huurprijs onderzocht, en dit wordt benaderd vanuit een geïntegreerde aanpak die kadert binnen de principes van duurzame ontwikkeling. Er worden indicatoren opgesteld. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Oude en nieuwe bruggen over de kloof. Over oude en nieuwe vormen van politieke intermediatie in tijden van dissociatie tussen burger en politiek. Universiteit Antwerpen Abstract: Concreet wil het IUAP project beschrijven en verklaren of en hoe de oude intermediatiestructuren zich hebben aangepast aan de wijzigende verhouding tussen burgers en politiek systeem en met welk succes ze dat gedaan hebben; tevens wil het project zicht krijgen op nieuwe vormen van politieke intermediatie en hun functionaliteit en effecten toetsen. Met andere woorden: kan de kloof gedicht worden door het oppoetsen van de oude mechanismen of zijn alleen nieuwe intermediairen daartoe in staat? Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Leren voor het Politieke Leven. Het belang van verandering van levensfasen in de ontwikkeling van politieke kennis en politieke attitudes in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project focust op de invloed van veranderingen in de levenscyclus op politieke kennis, attitudes en waarden. De ontwikkeling van het politiek zelfbeeld van individuen stopt niet bij de adolescentie. Ook de overgang naar het hoger onderwijs, naar de arbeidsmarkt, evenals gezinsvorming en sociale mobiliteit beïnvloeden politiek relevante attitudes. Het project beoogt het opzetten van een grootschalige representatieve enquête in Vlaanderen over politieke kennis en attitudes in de leeftijdsgroep 16 tot en met 35 jarigen. Organisaties: • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Een panelonderzoek naar de vorming van stemintenties in de aanloop naar de parlementsverkiezingen van 2007. Universiteit Antwerpen Abstract: In het kader van de federale verkiezingen van 2007 wordt via een emailpanel een deel van het Vlaamse electoraat gevolgd in de aanloop naar de stembusgang. Hoe, wanneer en waarom kiest de kiezer? Dit project bouwt verder op eerdere panelstudies en laat toe (een deel van) de respondenten te volgen gedurende een volledige legislatuur. De resultaten dragen bij aan de wetenschappelijke kennis over het belang van hedendaagse verkiezingscampagnes en partij-identificatie. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst
Europeanisering en politieke partijen: een vergelijkend onderzoek naar de rollen en functies van transnationale partijconferenties. Universiteit Antwerpen Abstract: De door transnationale partijen georganiseerde conferenties van partij- en regeringsleiders zijn uitgegroeid tot belangrijke bijeenkomsten in het complexe besluitvormingsproces van de EU. Dit project onderzoekt de invloed van deze conferenties systematisch en comparatief (christendemocraten/conservatieven, socialisten, liberalen) door binnen het theoretische kader van de europeanisering van politieke partijen de verschillende rollen en functies in kaart te brengen. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Steven Van Hecke
Voorbehouden zetels: een explorerend comparatief onderzoek naar het definiëren en indelen van samenlevingen in groepen. Universiteit Antwerpen Abstract: Aan de hand van in parlementen voorbehouden zetels onderzoekt dit project hoe samenlevingen groepen definiëren en indelen: via welke criteria worden deze gedefinieerd, via welke regels worden ze ingedeeld, in welke mate beslist het individu, de groep of de samenleving daarover en wat zijn de gevolgen hiervan. Dit comparatief explorerend project dient om verder onderzoek te ontwikkelen naar de oorsprong en gevolgen van groepen in processen van vertegenwoordiging. Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Petra Meier
Europese slagkracht in periodes van malaise. De dynamieken achter het Europese handelsbeleid ten opzichte van ontwikkelingslanden Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek gaat na welke dynamieken er een rol spelen in de besluitvorming mbt het handelsbeleid (meer specifiek tov ontwikkelingslanden) in de periodes 1970-1975 en 2000-2005. Het beleid kreeg toen vorm in een periode die voor het overige een malaise betekende voor de Europese integratie. Een overzicht van de besluitvormingsdynamieken mbt het handelsbeleid geeft inzicht in de diepere drijfveren achter het Europese integratieproces. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos • Jan Orbie
Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen II: Lokaal beleid in netwerksturing: de invloed van netwerking op lokaal beleid, politiek en management Universiteit Gent Abstract: Lokale besturen functioneren steeds meer in een 'netwerk'-achtige context. 'Lokaal beleid' en 'lokale strategie', vaak gebruikt in een betekenis van 'autonome organisatie', lijken het product van deze interacties. Deze evolutie doet vragen rijzen over de betekenis van 'lokale politiek' en 'lokaal beleid', over de capaciteit van de gemeenten in deze stelsels en over de manier waarop gemeenten zich best organiseren. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
De transformatie van groepsidentiteiten in de noordelijke kaukasus: een onderzoek naar de sociale respons op groepsconflict Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de conflicten in de Noord-Kaukasus door het analyseren van evoluerende groepsidentiteiten. Een vergelijkende analyse van meerdere casestudy's moet een licht werpen op de verschillende wijzen waarop sociale identiteiten en conflict op elkaar van invloed zijn. Vragen: 'op welke manier wordt sociale identificatie ge(trans)formeerd door conflict? En wat is de impact van verschuivende groepsidentiteiten op de lokale maatschappij en conflictdynamiek? Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Hendrik Coolsaet • Koen Vlassenroot • Sami Zemni
Democratische transities in het Midden-Oosten en Noord-Afrika: Een vergelijkende studie van Marokko en Egypte
Universiteit Gent Abstract: Dit project draagt bij tot de theorievorming over democratische transities in het Midden-Oosten en Noord-Afrika middels een comparatieve politieke analyse. Dit project focust op twee casussen nl. Egypte en Marokko. Aan de hand van een "most difference case" methode focust dit project op de interactie tussen binnenlandse instituties in de twee landen en exogene factoren die transitieprocessen bevorederen en/of hinderen. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni • Christopher Parker
Steunpunt voor beleidsrelevant onderzoek - gelijkenkansenbeleid Universiteit Hasselt Abstract: De doelstellingen van het Steunpunt 2007-2011 zijn: -verzamelen, analyseren en ontsluiten van gegevens (ook longitudinaal) -uitvoeren van probleemgericht wetenschappelijk onderzoek (korte termijn) -uitvoeren van beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek dat op langere termijn relevant is voor het Vlaams beleid -verlenen van wetenschappelijke dienstverlening Het Steunpunt streeft naar de verwezenlijking van zijn doelstellingen binnen een driedimensionaal onderzoeksframe dat afgelijnd is op basis van beleidsrelevantie en expertise: -ten eerste, richt het Steunpunt zich op vijf onderzoeksthemas, met name socialisatie en sociale cohesie, loopbaanontwikkeling, leefwereld en beleidsparticipatie in een levensloopperspectief en daarnaast ook concrete risicotransities in de levensloop ; -ten tweede pakt het Steunpunt deze thematieken aan vanuit acht onderzoekslijnen die de aanwezige mulitdisciplinaire expertise benadrukken: statistieken en indicatoren, juridische invalshoek, multilevelsetting, etnisch-culturele achtergrond, gender, seksuele identiteit, transversale invalshoek, horizontale benadering; -tenslotte is er de multidisciplinaire methodologische dimensie : enerzijds de inzet van een multidisciplinaire expertenpool (MEP) die de expertise vanuit verschillende disciplines verzekert en anderzijds het grote arsenaal aan concrete onderzoeksmethoden waarin het Steunpunt expertise heeft en dat binnen kort- en langlopend onderzoek ingezet kan worden. Organisaties: • Diversiteit • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten • SEIN • Identity, Diversity & Inequality Research
Onderzoekers: • Maria VAN HAEGENDOREN • Nicole STEEGMANS • Patrizia ZANONI
Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Universiteit Hasselt Abstract: Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen. Dit onderzoek beoogt de effecten te meten van de invoering van het Vlaamse gemeentedreet. De verdere omschrijving zal gepubliceerd worden na de start van het project in 2008. Organisaties: • Gedragswetenschappen - Publiek Recht • Centrum Overheid en Recht • Identity, Diversity & Inequality Research
Onderzoekers: • Johan ACKAERT
Steunpunt duurzame ontwikkeling : (VLIS-DO) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De belangrijkste basisonderzoeksdoelstellingen van dit Vlaams Interuniversitair Steunpunt voor Duurzame Ontwikkeling zijn als volgt samen te vatten: 1. De bestaande capaciteit in Vlaanderen inzake wetenschappelijk onderzoek, relevant voor een coördinerend beleid inzake DO, verzamelen en verder versterken. 2. Het wetenschappelijk onderzoek verankeren, verdiepen en verruimen. 3. Aansluiten bij relevante nationale en internationale onderzoeksnetwerken, o.a. door internationaal onderzoek aan te trekken vanuit het Steunpunt, eventueel in samenwerking met andere partners waar nodig, nuttig en wenselijk. (bvb. i.s.m. IGEAT, FUL, VITO, KINT). 4. Een bijdrage leveren aan de versterking en verruiming van het draagvlak voor duurzame ontwikkeling door aan wetenschappelijke, maatschappelijke en beleidsdebatten deel te nemen. Het meerjarenprogramma is opgebouwd rond drie thematische onderzoeksclusters. Deze clusters stemmen overeen met de specifieke doelstellingen van de oproep voor dit steunpunt en met de prioriteiten van de Vlaamse overheid (zie Beleidsnota Duurzame Ontwikkeling). Ten minste twee van de vier onderzoeksgroepen zullen een bijdrage leveren aan projecten in elke cluster. Dit verhoogt de cohesie van zowel het onderzoeksproces als van de onderzoeksbenadering, zoals later in dit document nog zal worden uitgelegd. De drie onderzoeksclusters zijn de volgende: Cluster 1: Governance voor Duurzame Ontwikkeling in Vlaanderen Duurzame ontwikkeling als een onderscheiden beleidsdomein en bevoegdheid van de Vlaamse overheid (onder de verantwoordelijkheid van de Minister-president) is een recent fenomeen. Na de Wereldconferentie voor Duurzame Ontwikkeling in Johannesburg (2002) is de Werkgroep Duurzame Ontwikkeling (WGDO), een administratieve werkgroep, begonnen met de coördinatie van het stategische denken over het beleid inzake duurzame ontwikkeling. De HIVA-studie naar institutionele strategieën voor de bestuurlijke inbedding van het thema duurzame ontwikkeling (Vlaams Structureel Overleg voor Duurzame Ontwikkeling, 2005) werd door deze groep opgevolgd en heeft voor een deel als inspiratie gediend voor het eerste ministeriële beleidsdocument, de Beleidsnota 2004-2009, Duurzame Ontwikkeling. Vlaanderen, het Noorden én het Zuiden duurzaam ontwikkelen. Niettemin is het duidelijk dat dit nieuwe transversale beleidsdomein een meer ontwikkelde governancestructuur vereist in de toekomst (cf. Deel 5 van de Beleidsnota). Hiervoor zijn er institutionele aanpassingen op het niveau van de overheidsinstellingen en agentschappen
nodig, alsook regelgevende veranderingen, wettelijke inbedding, politiek engagement, enz. Maar nieuwe governance-structuren vereisen ook een actieve strategie om relevante netwerken m.b.t. duurzame ontwikkeling tot stand te brengen in samenwerking met verschillende maatschappelijke en marktactoren, alsook het gebruik van innovatieve beleidsinstrumenten (Hemmati; Gaucha en Tellene; Bartelmus). Met de verschillende onderzoeksprojecten in deze cluster wensen we in eerste instantie bij te dragen aan kennis over en voorstellen formuleren ter ondersteuning van een beter aangepaste en meer performante governance-structuur op Vlaams niveau. Ten tweede willen we de positie van Vlaanderen op een meer comparatieve en internationale manier analyseren ten einde de mogelijkheden van Vlaamse beleidsmakers en ander actoren om actief bij te dragen aan deze processen te vergroten. Ten slotte zal een analyse worden gemaakt van een aantal vergelijkende evaluatie- en benchmarkingoefeningen die gepresenteerd worden op verscheidene fora en die het politieke debat in Vlaanderen en de reacties erop voeden (bvb. de Environmental Sustainability Index).
Cluster 2: Duurzaamheid in Vlaanderen: systeeminnovatie en transities Aangezien duurzame ontwikkeling kan beschouwd worden als een proces van sociale verandering, is het absoluut essentieel dat wetenschappers ondersteunende kennis kunnen aandragen betreffende de te verwachten dynamieken en richting van deze verandering (Milbrath; Zaccaï). Bij de projecten in cluster 2 wordt ervan uitgegaan dat een aantal centrale maatschappelijke systemen waarop onze welvaart gebouwd is (o.a. het energie-, mobiliteits- en landbouwsysteem), worstelen met complexe en hardnekkige problemen die onduurzaamheid op sociaal, ecologisch en economisch vlak in de hand werken. De diepgaande transformaties die in die systemen nodig zijn, worden in de wetenschappelijke literatuur beschreven als (socio-technische) systeeminnovaties. De beleidsaanpak om systeeminnovaties te stimuleren, is vandaag vooral bekend onder de naam transitiebeleid of transitiemanagement. Project 5 en 6 hebben de bedoeling deze in Vlaanderen nog weinig bekende terreinen te verkennen en te onderzoeken wat hun bruikbaarheid is voor Vlaanderen.
Cluster 3: Instrumenten voor duurzame ontwikkeling In de academische en de beleidsliteratuur bestaat er een brede consensus over het feit dat beleidsmaatregelen voor duurzame ontwikkeling ondersteund dienen te worden door de ontwikkeling van specifieke instrumenten. Gezien de inherente kenmerken van duurzame ontwikkeling houdt dit in dat specifieke elementen, zoals lange termijnkaders, integratie, solidariteit en ecologische grenzen, in rekening moeten worden gebracht bij de ontwikkeling van dergelijke instrumenten (Dyck-Madsen). Hoewel er veel methodologische en theoretische literatuur bestaat, alsook verscheidene beleidspraktijken in een aantal landen, regios, steden en internationale organisaties, heeft Vlaanderen totnogtoe geen bestaand, erkend, of sanctionerend (in de zin dat het onderworpen is aan politieke en publieke controle) geheel van indicatoren of systematische opvolging van duurzame ontwikkeling. Hetzelfde kan gezegd worden van de beleidsinstrumenten. Het traditionele geheel van sociale, economische en regelgevende instrumenten, wanneer toegepast op duurzame ontwikkeling in Vlaanderen, is vrij pover op dit moment. Het onderzoek in deze cluster heeft als doelstelling om bij te dragen aan de ontwikkeling van instrumenten ter ondersteuning van het Vlaamse beleid rond duurzame ontwikkeling. Voor ieder jaar worden de onderzoeksprojecten geëxpliciteerd in hun doelstellingen, werkwijze en deliverables in het jaarprogramma. Organisaties: • Menselijke Ecologie • Biologie
Onderzoekers: • David PROOT • Tom WAAS • Jean HUGE • NICO KOEDAM
Federalisme en regionalisering in Europa - het optimaliseren van "Mullti-level governance" in de EU. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project bestaat uit een reeks workshops (Napoli, Edinburgh, Roma) met als doel een hoofdstuk in een vergelijkende reader over regionalisering in Europa. Het hoofdstuk wordt geschreven door Peter Bursens (Universiteit Antwerpen), Wilfried Swenden (University of Edinburgh) en Stephan Förster (Duitstalige Gemeenschap van België). Het behandelt de manier waarop het Europese integratieproces een impact heeft op de externe relaties van de Belgische Gewesten en Gemeenschappen. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens
De dynamiek achter het Europese 'beleid' van regionale samenwerking in de Zuidelijke Caucasus: een constructivistische benadering Universiteit Gent Abstract: Het doel van het onderzoek is na te gaan waarom in de Zuidelijke Caucasus geen samenwerkingsverbanden ontstaan, ondanks de inspanningen van de EU om dit te bewerkstelligen. Er wordt nagegaan hoe de EU de regionale samenwerking tracht aan te moedigen. Er wordt verondersteld dat de asymmetrische relatie (de overheden in de Zuidelijke Caucasus als objecten) de oorzaak is van de uitkomst. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos • Jan Orbie
Vrede voor Vlamingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek gaat na wat Vlamingen anno 2007 denken over vrede en geweldloosheid. De kern van het onderzoek is een survey bij 1000 Vlamingen over hun perceptie van vrede en geweldloosheid in de wereld en in de eigen samenleving. Ook wordt er gepeild naar het effectieve en het potentiële vredesengagement van Vlamingen. Die publieke-opiniedata worden ingekaderd in een hele reeks andere deelonderzoeken zoals bevragingen bij deelnemers aan verdesbetogingen, analyses van mediaberichtgeving over oorlog en vrede, analyses van
de politieke agenda enzovoort. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Het asielbeleid van de Europese Unie : een discourstheoretisch en -analytisch onderzoek naar de constructie en de implicaties van een veiligheidsperspectief op de ontwikkeling van een uniform asielsysteem. Universiteit Antwerpen Abstract: Vanaf de jaren tachtig worden asiel en migratie binnen de Europese Unie in toenemende mate gedefinieerd als een veiligheidsrisico. Ze worden beschouwd als een grensoverschrijdende bedreiging voor de realisatie van de interne markt als gevolg van de afschaffing van interne grenscontroles. Bovendien worden ze ook gepercipieerd als een bedreiging voor de stabiliteit van de lidstaten. De sociale constructie van asiel als een `probleem' veroorzaakt een sterke spanning met het traditionele humanitaire framework dat de basis vormt van de internationale vluchtelingenbescherming en lijkt te leiden tot de ontwikkeling van een restrictief Gemeenschappelijk Europees Asielbeleid (GEAB), waar de nadruk wordt gelegd op het controleren en het beperken van migratie. In dit doctoraatsonderzoek wens ik de spanning tussen veiligheid en mensenrechten vanuit een discourstheoretisch raamwerk, gebaseerd op de theorieën van o.a. Laclau & Mouffe, te onderzoeken. Aangezien discourstheorie geen uitgebreid systeem van methoden omvat, zal het werken aan onderzoeksstrategie en methodologie eveneens één van de uitdagingen zijn van dit onderzoek. De belangrijkste onderzoeksvraag kan als volgt worden omschreven: Domineert een veiligheidsdiscours momenteel de ontwikkeling van het GEAB en in hoeverre verklaart dit veiligheidsdiscours het restrictivisme in het GEAB? Om deze hypothese te testen dienen nog twee bijkomende vragen te worden beantwoord. Ten eerste hoe gaat dit proces van verveiliging in zijn werk, i.e. een onderzoek naar de constructie van een veiligheidsperspectief op de asielproblematiek. Ten tweede, wat zijn de implicaties van een veiligheidsdiscours met betrekking tot asiel, i.e wat voor beleid resulteert uit de constructie van asiel als een veiligheidsprobleem? Op basis van een discoursanalyse uitgevoerd op primaire bronnen (documenten van de JBZ-Raad van Ministers, Europese Commissie, Europees Parlement, interviews met EU-ambtenaren e.a.) en secundaire bronnen (mediaberichtgeving, NGO-rapporten') wens ik empirisch te bewijzen dat achter de creatie van een Europees Gemeenschappelijk Asielbeleid een veiligheidsdenken aanwezig is. Indien niet, dan moet deze hypothese die reeds meermaals is gepostuleerd, maar nooit empirisch bewezen, gefalsifieerd worden. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Dominique Van Dijck
Oost-Europese welvaartsregimes in Sociaal Europa. Een vergelijking van de architectuur en sociale adequaatheid van de inkomensbescherming voor ouderen in drie Oost-Europese landen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project zal handelen over het uitzicht, het ontstaan, de ontwikkeling en de sociale doelmatigheid van de Oost-Europese welvaartsregimes in het kader van 'Sociaal Europa'. Op basis van de typologie van Deacon en een analyse van de sociale indicatoren, zullen drie Oost-Europese landen worden geselecteerd die significant van elkaar verschillen. Omdat het niet mogelijk is om in een tijdsbestek van 4 jaar de gehele samenhang tussen markt, gezin en sociale bescherming (d.i. het welvaartsregime) te bestuderen, zal het onderzoek gefocust worden op de inkomensbescherming van ouderen in ruime zin, met als belangrijkste elementen: de sociaal-economische architectuur van de inkomstenbronnen van ouderen (publieke, private, semi-collectieve en collectieve pensioenen, de compensatie van uitgaven voor gezondheid en huisvesting; inkomen uit arbeid) en het resultaat (de outcomes) hiervan in termen van enerzijds inter- en intragenerationele inkomensongelijkheid en anderzijds armoede bij ouderen. Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Bea Cantillon • Tim Goedemé
Europeanisering en politieke partijen: een vergelijkend onderzoek naar de rollen en functies van transnationale partijconferenties. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project bouwt verder op het onderzoek naar de relatie tussen christendemocraten en conservatieven in de EVP. Het theoretisch kader wordt verder uitgewerkt in de richting van de transnationale partijvorming. Tegelijkertijd wordt het aantal partijfamilies uitgebreid van één naar drie waardoor het onderzoek een uitgesproken comparatief karakter krijgt. Zowel het theoretisch kader als het comparatief perspectief zijn noodzakelijk om datgene te kunnen analyseren wat zich binnen deze Party Summits afspeelt: de transpositie van nationale partijpolitieke en ideologische tegenstellingen op het niveau van de EU. Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Guido Dierickx • Steven Van Hecke
De genderdimensie in het ontwikkelingsbeleid van de EU: een onderzoek naar de implementatie en de rol van de civil society Universiteit Gent Abstract: We bestuderen de genderdimensie in het Europees ontwikkelingssamenwerkingsbeleid. Uit onderzoek blijkt dat tussen retoriek en realiteit een kloof gaapt. Drie mogelijke oorzaken worden onderzocht: 1 Beleidsstrategie-formulering 2 EU-initiatieven zijn gericht op een beperkt segment van vrouwen 3 De implementatie op het terrein loopt fout. Onze hypothese is dat een beperkte inbreng van de civil society de fundamentele oorzaak is van het falen. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos • Jan Orbie
Islamisme en democratie: Analyse van de ideologie en de sociale actie van islamistische organisaties. Een vergelijkende studie van Libanon en Marokko
Universiteit Gent Abstract: Op basis van de civil society theorie wil dit onderzoek nagaan onder welke voorwaarden en op welke wijze islamistische organisaties een constructieve bijdrage leveren tot de democratisering van de Arabische wereld. De studie wil dit bereiken door zich te concentreren op de interrelatie tussen het discours en de sociale actiepatronen van deze bewegingen en democratiseringsprocessen in de Arabische wereld, en meer bepaald Libanon en Marokko. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni
Dertig jaar Europese Raad: een politiek-wetenschappelijk onderzoek naar de functies en besluitvormingsdynamieken Universiteit Gent Abstract: Het vlat op dat er nauwelijks fundamenteel onderzoek wordt verricht naar de Europese Raad. Dit doctoraatsonderzoek zal dan ook een manifeste leemte in de EU-studies gedeeltelijk opvullen. We zullen analyseren 1) welke functie de Europese Raad heeft in de integratie 2) door werlke dynamieken de besluitvorming wordt gekenmerkt 3) welke evoluties (continuïteieten of discontinuïteiten) zich hebben voorgedaan inzake functies en besluitvormingsdynamieken sinds de oprichting in 1974 tot vandaag. Op theoretisch vlak zal dit onderzoek een antwoord bieden op de vraag of het Nieuw Institutionalisme een beter analysekader aanreikt dan de Liberaal-Intergouvernementalistische benaderingen. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos
De invloed van transnationale politiek mobilisatie op binnenlands conflecten. Gevalsstudie: de invloed van de transnationale politiek mobilisatie van de Koerden in Europa op het Turks-Koerdisch conflict Universiteit Gent Abstract: Analyse van de activiteiten van transnationale politieke actoren aan de hand van indicatoren (oa. Operatiegebieden, discours, politieke vertakkingen). De gevalsstudie zal nagaan hoe en in welke mate transnationale politieke actoren (actief binnen de voor het Koerdisch activisme belangrijke Europese netwerksteden nl. Brussel, Keulen en Parijs), een invloed uitoefenen op het conflict in Oost-Turkije en in de regio. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni
Locale coalities en de politieke economie van conflict in India: De analyse van een livelihood-complex in Telangana (Andhra Pradesh) en Nagaland Universiteit Gent Abstract: Conflicten in India worden meestal geanalyseerd vanuit een indernationaal perspectief waarbij het conflict met Pakistan als belangrijke verklaringsgrond wordt gebruikt om de interne problemen te begrijpen. Wij willen echter deze interne conflicten begrijpen vanuit een lokaal, livelihood-perspectief. We onderzoeken hiervoor de driehoeksrelatie tussen lokale overheden, rebellen en de lokale bevolking in twee langdurige conflictgebieden: Telengana (Naxalieten) en Nagaland (NSCN). Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Koen Vlassenroot
Oprichting van het onderzoekscentrum ARPS (Accounting Research Public Sector) Universiteit Gent Abstract: ARPS heeft als doel wetenschappelijk onderzoek te verrichten in de publieke en non-profit sector. Dit onderzoek kan uitmonden in wetenschappelijke en veeleer populaire publicaties enerzijds en de organisatie van congressen, colloquia en workshops anderzijds. Organisaties: • Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering
Onderzoekers: • Johan Christiaens
Studie naar de wenselijkheid en praktische organisatie van de lokale klachtenbehandeling en ombudsfunctie in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het nieuwe Gemeentedecreet (2005) bevat een passage over (eerstelijns) klachtenbehandeling en (tweedelijns) ombudsfunctie. Artikel 197 verplicht gemeenten tot het opzetten van een systeem van klachtenbehandeling. Artikel 198 maakt het mogelijk dat gemeenten een ombudsdienst inrichten. Daartoe worden drie formules voorgesteld: een eigen lokale ombudsdienst, interlokale samenwerking en het beroep doen op de Vlaamse Ombudsdienst. Uit een enquête aan de UA (2006) blijkt dat er bij dezelfde doelgroep van lokale besturen nog heel wat vragen leven over klachtenbehandeling op zich: het verschil tussen een eerste en tweede lijn, de meerwaarde van klachtenbehandeling, de manier waarop zoiets wordt geïntroduceerd in een gemeente, de samenwerking met een OCMW, enz. Daartoe nam het Agentschap voor Binnenlands Bestuur (Ministerie Vlaamse Gemeenschap) het initiatief een studie te laten uitvoeren over de praktische haalbaarheid van de passages uit het Nieuwe Gemeentedecreet. Bedoeling is te komen tot een praktische handleiding voor de lokale besturen. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Preferentievorming over Europese integratie op het niveau van individuele politieke elites: tussen nutsmaximalisatie en socialisatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de oorsprong van preferenties over het Europese integratieproces op het niveau van individuele politieke elites. Door middel van kwantitatieve en kwalitatieve analyses wordt op zoek gegaan naar het relatieve gewicht van rationeel afgewogen belangen
(rational choice institutionalisme) enerzijds en de socialiserende context (sociologisch institutionalisme) anderzijds, bij het bepalen van elitepreferenties over Europese integratie in België. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens
Noden van moslims en niet-moslims mbt een expertisecentrum islam in Vlaanderen Universiteit Gent Abstract: Dit is een onderzoek over de noden van moslims en niet-moslims met betrekking tot een expertisecentrum Islam in Vlaanderen. Dit onderzoek focust op het verzamelen en ontsluiten van de expertise over de islam in Vlaanderen. Het onderzoek richt zich verder op de beeldvorming van niet-moslims over de islam en de identiteitsbeleving van moslims in Vlaanderen. De doelstelling is te komen tot een beleidsvoorstel betreffende de opportuniteit van een expertisecentrum islam in Vlaanderen. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni
De determinanten van voorkeurstemmen bij (sub-)lokale verkiezingen. De Antwerpse gemeenteraads- en districtraadsverkiezingen van 2006. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project gaan we op zoek naar de determinanten van voorkeurstem(proporties). We focussen op de Antwerpse gemeenteraads- en districtraadsverkiezingen die doorgaan in 2006. Terwijl ander onderzoek zich beperkt tot administratieve gegevens, betrekken wij ook surveygegevens van de kandidaten en de lijstvormers in onze analyses. Deze data vergelijken we met reeds beschikbare gegevens voor de eerste districtraadsverkiezingen van 2000, zodat we de doelmatigheid van de decentralisatie kunnen evalueren. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Thijssen
Publicatie: Geopolitiek, 'geografisch geweten' van de buitenlandse politiek ? Een kritische, genealogische studie naar de eigenheid en bruikbaarheid van de geopolitieke benaderingswijze in de studie van het buitenlands beleid. Universiteit Antwerpen Abstract: Publicatie: Geopolitiek, 'geografisch geweten' van de buitenlandse politiek ? Een kritische, genealogische studie naar de eigenheid en bruikbaarheid van de geopolitieke benaderingswijze in de studie van het buitenlands beleid. Organisaties: • Internationale politiek
Onderzoekers: • David Criekemans
Internetpanel gemeenteraadsverkiezingen 2006. Universiteit Antwerpen Abstract: De UA voert voor de opdrachtgever volgend project van wetenschappelijk onderzoek uit: Internetpanel gemeenteraadsverkiezingen 2006. Dit project bestaat uit het bevragen van minstens 20.000 burgers uit de vijf provinciehoofdsteden van Vlaanderen en in een aantal andere gemeenten in VIJF golven voor en na de gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006. Het onderzoek gebeurt in samenwerking met de KULeuven, de UG, en de Universiteit Hasselt. De onderzoekers rapporteren de resultaten van het onderzoek eerst in De Standaard. Daarna zijn de resultaten vrij voor andere media Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Efficiënt en democratisch bestuur in een multi-level Europa (CONNEX). Universiteit Antwerpen Abstract: Efficiënt en democratisch bestuur in een multi-level Europa (CONNEX). Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Dirk De Bièvre
De nationaal-populistische verleiding : een interdisciplinaire en lokale verkenning. Universiteit Antwerpen Abstract: Het primaire doel van het onderzoeksproject is tweeledig : 1) Het komen tot nieuwe (aanvullende) verklaringen van electoraal succes van nationaal-populistische politieke partijen; 2) Het (verder) ontwikkelen en integreren van interdisciplinaire (m.n. etnografische) methoden en van een nieuw (sub-lokaal) perspectief in de politieke partijen. Organisaties: • Extremisme en democratie
Onderzoekers: • Caspar Mudde
Protest surveys. Mogelijkheden en beperkingen van een innovatief onderzoeksdesign. Universiteit Antwerpen Abstract: Moderne Westerse samenlevingen zijn doordrongen van politiek protest Politiek protest wordt wetenschappelijk bestudeerd binnen verschillende wetenschappelijke subdisciplines maar die benaderen protest eenzijdig. Daardoor blijft de kern van de zaak dikwijls buiten beeld: wie protesteert, rond welke thema's en waarom, en hoe komen die mensen tot protest? Vooral de theoretische en methodologische kloof tussen de verschillende 'niveaus' van onderzoek blijft het protestonderzoek parten spelen. Protest ontstaat immers maar bij de gratie van het verbinden van een politieke en maatschappelijke context (macro) waarin een vraag naar protest ontstaat (micro) met een aanbod van protest door mobiliserende actoren (meso). De basisintuïtie die aan dit project ten grondslag ligt, is dat het ter plaatse bevragen van deelnemers aan specifieke protestacties
aan de hand van 'protest surveys' de muren tussen beide disciplines kan helpen overbruggen en, net door te focussen op de cruciale link tussen vraag en aanbod, een substantiele bijdrage kan leveren aan het doorgronden van protest De onderzoeksgroep die dit FWO-project uitvoert, is één van de meest actieve groepen in dit nieuwe onderzoeksveld. Doel van dit project is om de specifieke protest-surveymethode en het achterliggende onderzoeksdesign verder uit te bouwen. Ais het direct bevragen van protestdeelnemers een bruikbare, realistische en betrouwbare methode is die onze kennis van politiek protest vooruit kan helpen, hoe kunnen we protest surveys dan verbeteren, uitbouwen en codificeren? Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Dertig jaar na de gemeentelijke fusies. Op weg naar verdere (de)fusies? Een politiek - wetenschappelijke analyse. Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft als bedoeling om de gemeenschappelijke fusies in België te bestuderen. Een politiek-wetenschappelijke analyse is er nooit geweest. Verder is het de bedoeling om de politieke en de maatschappelijke gevolgen van deze fusies te bestuderen. Waarom kwamen de fusies er, hoe werden ze geïmplementeerd en wie was daarbij betrokken? Ook zal er internationaal en comparatief worden gewerkt. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
De impact van de Global war on terror op de dynamiek van hedendaagse interne conflicten: een kwalitatief en comparatief onderzoek naar het gedrag van statelijke en niet-statelijke gewapende actoren in Nepal en de Filippijnen Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek wil nagaan op welke manier de globale strijd tegen de terreur een impact heeft op de aard en dynamieken van hedendaagse interne conflicten en op het gedrag van actoren. Het wil hiermee een bijdrage leveren aan de theorievorming over de impact van veranderingen binnen internationale relaties op lokale processen van conflict. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Koen Vlassenroot • Sami Zemni
Overdracht van stadsmonitor voor leefbare en duurzame Vlaamse steden met het oog op een 2e editie in 2008 Universiteit Gent Abstract: Op basis van een algemene toekomstvisie werd op een participatieve manier indicatoren voor een duurzame en leefbare stad ontwikkeld: een stadsmonitor die de 13 Vlaamse centrumsteden als meet- en leerinstrument kunnen gebruiken. In 2006 wordt gewerkt aan de actualisering. Om de overdracht van het beheer van de stadsmonitor aan een partner wordt een draaiboek opgesteld. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Beeldmedia, propaganda en politiek (ii) - een onderzoek naar nazi-filmpolitiek in België en Europa Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek beoogt een grondige analyse van de Nazi-politiek inzake productie, distributie, exploitatie en receptie van filmpropaganda in België, alsook een internationaal vergelijkend onderzoek met andere bezette Europese landen. In een tweede fase worden de inzichten uit dit Belgisch onderzoek met comparatieve dimensies getoetst aan bestaande modellen en theorieën inzake propaganda en aan recentere gevallen van propagandistisch gebruik van beeldmedia. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Het sociaal-economische overleg in België tussen 1989 en 2009: gecoördineerde of ongecoördineerde decentralisatie? Universiteit Gent Abstract: Structurele veranderingen in de economie leiden tot desorganisatie van de arbeidsverhoudingen. Voorspellingen wijzen zowel in de richting van convergentie van de Europese systemen, evenals divergentie in landenvergelijkend perspectief. Studies wijzen daarbij op een generale trend tot decentralisatie van het sociaal overleg, zo ook in België. De centrale onderzoeksvraag in dit project is of er binnen het Belgische gedecentraliseerd overlegsysteem sprake is coördinatie. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Carl Devos
De rol van de civiele maatschappij in EU lidstaten en kandidaat-lidstaten. Waar staat Turkije in dit verhaal? Universiteit Gent Abstract: Het is moeilijk om het brede publiek bij het Europese integratieproject te betrekken. In verschillende politiek-culturele contexten is snelle integratie vooral een elite-kwestie. Dit dreigt te resulteren in publieke aliënatie. Dit onderzoek wil licht werpen op deze uitdaging door diverse voorbeelden te geven van de ontwikkeling van een civiele maatschappij in de EU-context. Er gaat speciale aandacht naar Turkije. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos
De receptie van publieksparticipatie. Een publieksgerichte evaluatie van het politieke in hedendaagse participatieve omroeppraktijken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject evalueert de receptie van publieksparticipatie in mainstream audiovisuele programma's en omroepwebsites omtrent politieke thema's. De bevindingen zullen een bijdrage leveren aan debatten over de aard en intensiteit over de crisis in democratische participatie,
en meer specifiek in de rol en potentiële bijdrage van omroepen in het versterken en verdiepen van de kwaliteit van burgerparticipatie in het democratische proces. De mogelijkheden van gemedieerde participatie in het politieke debat, zijn door verschillende vormen van publieksparticipatie in televisie- en radioprogramma's, sterk toegenomen. Deze transformatie heeft plaatsgevonden met op de achtergrond de veranderingen in het politieke landschap en cultuur, de toegenomen economische competitie tussen de omroepen en de innovaties in interactieve informatie en communicatietechnologieën (oa gsm, e-mail & Internet). Met dit project beschrijven we de verschillende manieren waarop audiovisuele programma's bijdragen aan de veranderende politiek-culturele realiteit. Het belangrijkste onderzoeksinstrument wordt de gevalstudie van televisie- en radioprogramma's en van omroepwebsites, waardoor een reeks methodes met elkaar in combinatie gebruikt kunnen worden: interviews, on-line surveys, focusgroep discussies en kwalitatieve en kwantitatieve analyses van programma's en websites / discussiefora. Organisaties: • Culture, Emancipation, Media and Society • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Maaika SANTANA • Nick RESMANN • Nico CARPENTIER • Leo VAN AUDENHOVE
Programma 'Governance' : Beter beslissen door dialoog. Universiteit Antwerpen Abstract: Programma 'Governance' : Beter beslissen door dialoog. Organisaties: • Engineering Management
Onderzoekers: • Lieve Goorden
Politieke mobilisatie en nieuwe communicatietechnologie. Een multilevel studie van de digitale divide. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale doelstelling van dit onderzoek is tot een betere en ruimere inschatting te komen van bet democratische potentleel van internet, door zowel micro- (individuele gebruiker), meso- (organisaties), als macro- (politiek systeem) perspectieven in het onderzoek op te nemen. Bovendien gebruikt dit onderzoek een comparatief researchdesign, waarbij de beschikbare informatie over Belgie zoveel mogelijk wordt vergeleken met de situatie in de Verenigde Staten (waar het gebruik van internet bijzonder sterk verspreid is), en in Canada (waar e-government het sterkst is uitgebouwd). De hoofdvraag valt daardoor uiteen in drie subvragen: 1) micro-niveau: versterkt ICT de bestaande ongelijkheden wat politieke participatie betreft? 2) meso-niveau: krijgen kleinere organisaties minder of meer kansen voor mobilisatie door de introductie van CT? 3) macro-niveau: welke impact heeft CT op de uiteindelijke politieke uitkomst van politieke participatie? Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Evaluatie van beleid voor duurzame productie- en consumptiepatronen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt een evaluatie van beleidsinitiatieven, meer bepaald van hun beoogde doelstellingen, hun formulering, hun efficiëntie en hun doelmatigheid. Het project heeft de volgende doelstellingen: (1) nagaan of de Belgische beleidsmaatregelen die een verandering in productieen consumptiepatronen beogen (zoals opgesomd in de inventaris van de FOD Volksgezondheid en Milieu) een coherent geheel vormen; (2) een analyse maken van de sterkten en de zwakten van het bestaande beleid; (3) aanbevelingen formuleren op basis van relevante concepten, instrumenten en methoden. We houden hierbij ook rekening met vrijwillige initiatieven van private actoren en beleid. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Ilse Loots
Studie van machtsverschuivingen binnen politieke partijen. Een comparatieve analyse van Belgische en Nederlandse traditionele partijen tussen 1991 en 2009 Universiteit Gent Abstract: Comparatief onderzoek naar machtsverschuiving binnen traditionele politieke partijen tussen 1991 en 2009. Is er sprake van een machtsverschuiving van het partijsecretariaat naar de fracties? Invloed van institutionele (federalisering) en culturele variabelen (politieke cultuur) op machtsverschuivingen in politieke partijen in België (Vlaanderen en Wallonië) en Nederland. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Carl Devos
Repatriëring als beste duurzame oplossing? Analyse van de potentiële impact van de repatriëring van Karenvluchtelingen in Birma/Myanmar Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek wil nagaan hoe de internationale keuze voo repatriëring als beste duurzame oplossing voor vluchtelingen, een invloed heeft gehad op de kwaliteit van de opvang van vluchtelingen, de naleving van de noodzakelijke condities voo repatriëring en de opvolging van vluchtelingen na terugkeer. Het onderzoek zal gestaafd worden met een case-study over de Karen/Kayin-bevolking in Birma/Myanmar. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Koen Vlassenroot
Werkingsmiddelen FWO-aspirant Eline De Ridder
Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar de visie van Tsjechië op de ontwikkeling van de Europese Unie. We gaan na welke visie er leeft bij de bevolking, welke actoren het Tsjechische besluitvormingsproces mbt EU-zaken beïnvloeden, welke standpunten zij innemen en hoe zij hun visie vertaald willen zien in het EU-beleid. Het is een politiek-wetenschappelijke analyse van de toetreding van Tsjechië tot de EU en de consequenties hiervan voor Europa. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos • Raymond Detrez
Oprichting van het onderzoekscentrum ARPS (Accounting Research Public Sector) Universiteit Gent Abstract: ARPS heeft als doel wetenschappelijk onderzoek te verrichten in de publieke en non-profit sector. Dit onderzoek kan uitmonden in wetenschappelijke en veeleer populaire publicaties enerzijds en de organisatie van congressen, collaquia en workshops anderzijds. Organisaties: • Vakgroep Biosysteemtechniek
Onderzoekers: • Johan Christiaens
Krachtlijnen voor het leveren van snelheidsinformatie in functie van het toekomstig opstellen van een snelheidsdatabank Universiteit Gent Abstract: Het doel is het uitvoeren van een haalbaarheidstudie van een Vlaamse snelheidsdatabank (basis voor snelheidsmanagement en ISA). de werkwijze in verschillende Europese landen en projecten wordt beschreven - een brede bevraging van de gemeentelijke wegbeheerders: knelpunten, drempels en kansen - het beslissings- en uitvoeringsproces zal gericht worden naar een optimalisatie van processen en informatiestromen. Deze studie bevat de krachtlijnen en acties. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Ruddy Doom
Politieke agenda-setting en de media: wie leidt, wie volgt? Universiteit Antwerpen Abstract: De bedoeling van dit project is na te gaan of, in welke mate, en hoe de massamedia de politieke agenda bepalen. Door hun sterk divergerende onderzoeksopzet waren de resultaten van vorig onderzoek tegenstrijdig. Dit project overstijgt deze tegenstellingen door de methoden van beide soorten politiek agenda-settingsonderzoek, kwantitatief (tijdreeksanalyse) en kwalitatief (interviews), te combineren. Het project omvat tijdreeksanalyse van mediale en politieke tijdreeksen, selectie van een tiental cases voor meer diepgaand onderzoek, framinganalyse van de berichtgeving over deze cases en interviews met bevoorrechte getuigen over dezelfde cases. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Determinanten van de participatie van civiele maatschappij organisaties aan de 'Poverty Reduction Strategy Papers'. Universiteit Antwerpen Abstract: Met de 'Poverty Reduction Strategy Papers' werd een nieuwe soort conditionaliteit vanuit de Wereldbank en het IMF aan ontwikkelingslanden opgelegd. Er dient namelijk in het opstellen van zo'n PRSP rekening gehouden te worden met de civiele maatschappij . Hiertoe wordt de participatie van civiele maatschappij actoren aan de PRS processen "verplicht". Onze onderzoeksvraag richt zich op de selectie van de actoren die aan de discussietafel zullen zetelen. Een profiel wordt opgesteld van de betrokken en niet-betrokken organisaties, rekening houdend met zowel een aantal 'resources' die de organisaties ter beschiking hebben, alsook hun netwerken met donoren, overheid en andere civiele maatschappij actoren. Organisaties: • Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en -beheer - overige • AID Policy
Onderzoekers: • Nadia Molenaers
Spatial planning to strategic projects (SP2SP) Universiteit Gent Abstract: Strategische projecten zijn complexe ruimtelijke ingrepen, onder regie van de overheid in nauwe samenwerking met maatschappelijke actoren en de privé sector, en hebben impact op het sociaal, economisch, cultureel en ruimtelijk functioneren van een wijk, stadsdeel, stad of streek. Dit onderzoek zal aanbevelingen formuleren op basis van een wetenschappelijk onderbouwde analyse van binnen- en buitenlandse cases in stelijke en nieuw-rurale context (governance, visievorming, instrumentarium, project-, proces- en vastgoedmanagement). Het CDO focust op duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit in ruimtegebruik. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Anne Walraet
Studie rond de opdracht van de VRT Universiteit Gent Abstract: Naar aanleiding van de besprekingen over een nieuwe beheersovereenkomst van de VRT (2007-2011) wil de bevoegde minister een studie laten uitvoeren over de opdrachten van de VRT. Op 29 november 2004 richtte Geert Bourgeois een officieel schrijven aan de voorzitter van de Vlaamse Mediaraad waarin hij opdracht geeft tot een dergelijke studie. Drie elementen moeten daarin aan bod komen: een wetenschappelijk rapport over de opdracht van de publieke omroep, een bevraging van 'georganiseerd Vlaanderen' en een bevraging van het publiek. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Elsa De Bens
De aard van een politieke transitie en de slaagkansen van "traditional justice". Case-studies rond Rwanda en Burundi. Universiteit Antwerpen Abstract: De aard van een politieke transitie en de slaagkansen van "traditional justice". Case-studies rond Rwanda en Burundi. Organisaties: • Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en -beheer - overige • Politieke economie van de Grote Meren Regio
Onderzoekers: • Filip Reyntjens • Koen De Feyter • Luc Reychler
Elektronisch Nieuwsarchief. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondanks het feit dat nieuwsuitzendingen op radio en televisie duidelijk de belangrijkste bron van informatie zijn geworden binnen de hedendaagse samenleving, stellen we vast dat dit materiaal grotendeels onontgonnen blijft in politicologisch en media-onderzoek. Een van de belangrijkste oorzaken hiervoor is het ontbreken van een adequate en vlot toegankelijke archivering en onsluiting van dit materiaal. Via dit project worden de mogelijkheden onderzocht om radio- en televisienieuwsuitzendingen op electronische wijze te archiveren, en via een gerichte catalogisering, te ontsluiten ten behoeve van het sociaal-wetenschappelijk onderzoek. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Stadsmonitor voor leefbare en duurzame Vlaamse steden: actualisatie, verdere uitwerking en opvolging voor 2005 Universiteit Gent Abstract: Tijdens de periode 2000-2004 werd een stadsmonitor voor de 13 Vlaamse centrumsteden opgemaakt. De stadsmonitor is een instrument dat duurzame richting. In 2005 wordt een groot aantal indicatoren geactualiseerd. Indicatoren waar nog geen gegevens voor beschikbaar zijn worden verder ontwikkeld. In samenwerking met de Hogeschool Gent. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Ruddy Doom
Strategische monitoring in lokale besturen Universiteit Gent Abstract: In dit project zal door gebruik te maken van kwalitatief theorievormend onderzoek (Grounded Theory) in 6 Vlaamse steden inzicht worden ontwikkeld in de strategisch planningsprocessen op lokaal niveau, de koppeling tussen strategische planning en duurzame ontwikkeling, en de effecten van het gebruik van 'strategische' monitoring op het stedelijke beleid. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Ruddy Doom • Herwig Reynaert
Corepoint - Integratie van Kustonderzoek en Kustbeleid Universiteit Gent Abstract: Dit project tracht via verschillende case studies die verspreid zijn over verschillende partnerlanden (België, Nederland, UK, Ierland en Frankrijk) een zicht te krijgen op allerlei aspecten ivm Geïntegreerd Kustzonebeheer. Het Maritiem Instituut is de Belgische partner en zal het planningsproces van mariene beschermde gebieden in zee en van ruimtelijke ordening op strand opvolgen op basis van publieke participatie en lokale instanties. De informatie die uit de verschillende case studies gehaald wordt, zal worden omgevormd tot internationaal bruikbare instrumenten. Deze instrumenten zullen worden ondergebracht in een gedigitaliseerd "center of excellence" en zullen lokaal ter beschikking worden gesteld ovv school modules. Organisaties: • Vakgroep Internationaal publiekrecht
Onderzoekers: • Frank Maes
Verontschuldigingen door politieke actoren en herstel van normovertreding : doorlichting van het conceptuele veld rond verontschuldigingen en descriptief ethische analyse van casussen uit de internationale politiek. Universiteit Antwerpen Abstract: Over heel de wereld zien we op het politieke niveau na normovertreding onderhandelingen over verantwoordelijkheid, schuld en over herstel. Opvallend daarbij is de vraag naar excuses en de bereidheid om excuses uit te drukken. We willen het inzicht verdiepen in excuses op het publieke niveau. Mogelijke functies en beperkingen van dit fenomeen worden aangegeven. Enerzijds vraagt dit een analyse van het ethische conceptuele veld rond excuses. Anderzijds wordt ook de politieke realiteit van het fenomeen in kaart gebracht en verder uitgediept aan de hand van verschillende casussen. Organisaties: • Internationale politiek
Onderzoekers: • Yvan Vanden Berghe • Ellen Verguts
Het asielbeleid van de Europese Unie : een discourstheoretisch en -analytisch onderzoek naar de constructie en de implicaties van een veiligheidsperspectief op de ontwikkeling van een uniform asielsysteem. Universiteit Antwerpen Abstract: Vanaf de jaren tachtig worden asiel en migratie binnen de Europese Unie in toenemende mate gedefinieerd als een veiligheidsrisico. Ze worden beschouwd als een grensoverschrijdende bedreiging voor de realisatie van de interne markt als gevolg van de afschaffing van interne grenscontroles. Bovendien worden ze ook gepercipieerd als een bedreiging voor de stabiliteit van de lidstaten. De sociale constructie van asiel als een `probleem' veroorzaakt een sterke spanning met het traditionele humanitaire framework dat de basis vormt van de internationale vluchtelingenbescherming en lijkt te leiden tot de ontwikkeling van een restrictief Gemeenschappelijk Europees Asielbeleid (GEAB), waar de nadruk
wordt gelegd op het controleren en het beperken van migratie. In dit doctoraatsonderzoek wens ik de spanning tussen veiligheid en mensenrechten vanuit een discourstheoretisch raamwerk, gebaseerd op de theorieën van o.a. Laclau & Mouffe, te onderzoeken. Aangezien discourstheorie geen uitgebreid systeem van methoden omvat, zal het werken aan onderzoeksstrategie en methodologie eveneens één van de uitdagingen zijn van dit onderzoek. De belangrijkste onderzoeksvraag kan als volgt worden omschreven: Domineert een veiligheidsdiscours momenteel de ontwikkeling van het GEAB en in hoeverre verklaart dit veiligheidsdiscours het restrictivisme in het GEAB? Om deze hypothese te testen dienen nog twee bijkomende vragen te worden beantwoord. Ten eerste hoe gaat dit proces van verveiliging in zijn werk, i.e. een onderzoek naar de constructie van een veiligheidsperspectief op de asielproblematiek. Ten tweede, wat zijn de implicaties van een veiligheidsdiscours met betrekking tot asiel, i.e wat voor beleid resulteert uit de constructie van asiel als een veiligheidsprobleem? Op basis van een discoursanalyse uitgevoerd op primaire bronnen (documenten van de JBZ-Raad van Ministers, Europese Commissie, Europees Parlement, interviews met EU-ambtenaren e.a.) en secundaire bronnen (mediaberichtgeving, NGO-rapporten') wens ik empirisch te bewijzen dat achter de creatie van een Europees Gemeenschappelijk Asielbeleid een veiligheidsdenken aanwezig is. Indien niet, dan moet deze hypothese die reeds meermaals is gepostuleerd, maar nooit empirisch bewezen, gefalsifieerd worden. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Dominique Van Dijck
Politiek leiderschap: de conceptie van de Vlaamse schepenen en gemeenteraadsleden van hun mandaat Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek behandelt de manier waarop de schepenen en gemeenteraadsleden concreet hun mandaat invullen. Er zal onderzocht worden met welke andere factoren zij rekening moeten houden om het gemeentebeleid uit te werken. Er zal nagevraagd worden welke taken zij het belangrijkst vinden. Ook aan de eventuele moeilijkheden die zij ondervinden bij de uitoefening van hun mandaat zal aandacht besteed worden. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Europees humanitair beleid en civiele macht Europa Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek spitst zich toe op het humanitaire beleid van de EU, een weinig onderzochte dimensie van het externe optreden van de Europese Unie. De rechtsgrondslag, de institutionele arrangementen, de besluitvormingsprocedures, de financiële middelen, alsook de geschiedenis van EU humanitair beleid worden toegelicht. Speciale aandacht wordt besteed aan de plaats van humanitaire hulp in EU crisismanagement en aan de relatie tussen humanitaire hulpverlening en ontwikkelingssamenwerking. Als conceptuele kapstok voor de analyse van de rol van de EU als internationale humanitaire donor wordt het rolconcept civiele macht Europa gebruikt. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Coolsaet • Hendrik Vos
China's opgang in het internationaal systeem: historische voorgangers, geo-economische implicaties en gepolitieke gevolgen Universiteit Gent Abstract: Dit is een onderzoek naar de snel wijzigende positie van China in het internationaal systeem. Zal de machtstransitie naar China op vredevolle wijze verlopen en leiden tot een 'Aziatische Eeuw' met china als nieuwe hegemonische kracht, dan wel confrontaties uitlokken waarbij China gefrustreerd raakt in haar ambities en het internationaal systeem uitdaagt? De hypothese is dat de opgang van China te vergelijken valt die van Imperiaal Duitsland. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Erik Coolsaet
De discursieve constructie van een Europese identiteit in het kader van de relaties tussen de Europese Unie (EU) en Turkije en Centraal en Oost-Europa. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de literatuur aangaande de relaties tussen de Europese Unie en Centraal - en Oost-Europa enerzijds en Turkije anderzijds is tot nog toe vooral aandacht geweest voor economische, politieke en strategische variabelen. De literatuur waarin het belang van de factor identiteit in voormelde betrekkingen wordt onderkend, breidt uit. Hoe die identiteit wordt geconstrueerd en welke rol deze vervolgens in deze relaties speelt, kwam echter nog maar weinig aan bod. Het project wil deze lacune vullen via een discoursanalyse van de EU-teksten aangaande de uitbreiding met Centraal- en Oost-Europese landen en Turkije. Zowel in het theoretisch als methodologisch raamwerk dat voor dit onderzoek wordt gekozen, staat de idee centraal dat taal en discours een cruciale rol spelen in de constructie van identiteit. De methode van discoursanalyse die wordt toegepast (Critical Discourse Analysis) bestaat uit drie stappen. Na een onderzoek van de 'feitelijke' inhoud van de vertogen, wordt nagegaan welke argumentatiestrategieën worden gehanteerd en hoe zij via linguïstische middelen worden gerealiseerd. De teksten die zullen worden onderzocht, hebben betrekking op de periode 1990-2002 wat Centraal- en Oost-Europa betreft en op de periode 1995-2004 wat de relatie met Turkije aangaat. Organisaties: • Politieke Wetenschappen • Biomedische Statistiek en Informatica
Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS • PATRICIA VAN DEN EECKHOUT • Senem DUZGIT (AYDIN)
Oprichting van het onderzoekscentrum ARPS (Accounting Research Public sector) Universiteit Gent Abstract: ARPS heeft als doel wetenschappelijk onderzoek in de publieke en non-profit sector te verrichten. Dit onderzoek kan uitmonden in wetenschappelijke en veeleer populaire publicaties enerzijds, en de organisatie van congressen, colloquia en workshops anderzijds. Organisaties:
• Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering
Onderzoekers: • Johan Christiaens
Opleiding "publiek recht" voor stagiairs van niveau 1 Universiteit Gent Abstract: Het onderzoeksproject valt te situeren binenn de woning van stagedoende ambtenaren van Niveau A, meer bepaald het verstrekken van inzicht in de politieke en bestuurlijke structuren van de federale overheid. Opleiding "publiek recht" voor stagiairs van niveau 1. Organisaties: • Vakgroep belastingrecht
Onderzoekers: • Ludo Veny
Stemtest 2004. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project gaat om de wetenschappelijke ondersteuning van de VRT-programma's Doe de Stemtest voor de verkiezingen van 2004. Het project verleent steun aan de ontwikkeling van de stemtestvragen en ontwikkelt het statistische systeem dat tot een stemadvies leidt. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
The making of inclusive risk governance. (TRUSTNET-IN-ACTION) Universiteit Antwerpen Abstract: The making of inclusive risk governance. (TRUSTNET-IN-ACTION) Organisaties: • Engineering Management
Onderzoekers: • Ilse Loots • Lieve Goorden
Het opstellen van een probleemstellende nota ter onderbouwing van een advies van de Hoge Raad voor Binnenlands bestuur over de binnengemeentelijke decentralisatie in Antwerpen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het opstellen van een probleemstellende nota ter onderbouwing van een advies van de Hoge Raad voor Binnenlands bestuur over de binnengemeentelijke decentralisatie in Antwerpen. Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Guido Dierickx
Politiek impressiemanagement in Vlaanderen: op de weg van soundbites, persoonlijkheidsprofielen en het optimale uiterlijk van politici. Universiteit Antwerpen Abstract: Het projectvoorstel wil de studie van politiek impressiemanagement in Vlaanderen wetenschappelijk op de kaart zetten binnen de internationale wetenschappelijke context. Recente onderzoeksmodellen en experimenten betreffende de gebruikte soundbites (metaforen in de media), het uiterlijk van de politici, en hun persoonlijkheidsprofielen via de media worden toegepast om het impressiemanagement van Vlaamse politici en politieke partijen vast te stellen. Bijzondere aandacht zal daarbij besteed worden aan de verkiezingsperiodes. Organisaties: • Facultaire Onderzoeksgroep PSW
Onderzoekers: • Christ'l De Landtsheer
Coalitie of cordon sanitaire? Over de omgang van democratische politieke partijen met extremistische partijen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project stelt zich ten doel een beter inzicht te krijgen in de wijze waarop liberale representatieve democratieën omgaan met extremistische politieke actoren, in het bijzonder politieke partijen. Op grond van een internationaal-vergelijkend onderzoek in drie Europese democratieën (België, Frankrijk en Oostenrijk) zal worden nagegaan welke houdingen democratische partijen innemen ten opzichte van extremistische partijen; waarom zij die houdingen innemen; en of en waarom er ontwikkelingen in deze houdingen kunnen worden gesignaleerd. Organisaties: • Extremisme en democratie
Onderzoekers: • Caspar Mudde
Failed states or failed paradigms? Een onderzoek naar de vorming van alternatieve centra van politieke, sociale en economische controle en macht in statenloze maatschappijen in Afrika Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksvoorstel wenst sociale en politieke processen te onderzoeken in drie Amerikaanse regio's die gekenmerkt worden door een situatie van langdurig conflict en door het wegvallen van een centrale politieke autoriteit. Meer in het bijzonder wil dit onderzoeksproject, op basis van een uitgebreid terreinonderzoek, nagaan welke nieuwe sociale, politieke en economische organisatievomren in dergelijke omstandigheden ontstaan. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Ruddy Doom
De grondoorzaken van het internationaal terrorisme. Een longitudinaal onderzoek naar de opkomst en het verdwijnen van opeenvolgende golven van grootschalige terroristische activiteiten
Universiteit Gent Abstract: Voornaamste onderzoekshypothese is dat heel specifieke grondoorzaken aan de basis liggen van het huidige internationaal terrorisme. Voorlopig onderzoek heeft uigewezen dat de voorbije 150 jaar opeenvolgende fases met duidelijke golven van internationaal terrorisme kunnen worden waargenomen. Ons onderzoek dat longitudinaal en comparatief opgezet is beoogt een systematische vergelijking van deze golven. Met name een geopolitieke en maatschappelijke contextanalyse van het internationaal terrorisme aspireert het blootleggen van gemeenschappelijke grondoorzaken en lange termijn inzichten. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste wiskunde en informatica
Onderzoekers: • Hendrik Coolsaet
Lokale duurzaamheidsindicatoren voor Tsjechische Steden en Gemeenten Universiteit Gent Abstract: Het doel van het project is het bevorderen van het gebruik van duurzaamheidsindicatoren in Tsjechische steden en gemeenten. Het voorwerp van het project is de organisatie van ervaringsuitwisseling over het participatief ontwerpen van duurzaamheidsindicatoren. In diverse workshops gaan de partners dieper in op de ervaringen in de opmaak van een duurzaamheidsbarometer voor de regio Kortrijk. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Ruddy Doom
Coördinatie van het Europese vluchtelingen- en migratiebeleid en de buitenlandse betrekkingen van de Unie : een pijleroverschrijdende benadering met enkele casestudy's van de externe dimensie van Justitie en Binnenlandse Zaken. Universiteit Antwerpen Abstract: Het migratie- en asielbeleid van de Europese Unie heeft in de jaren negentig een beleidsverschuiving ondergaan. Vooral sinds de Europese Raad in Tampere is de externe dimensie van migratie en asiel prioritair geworden, met nadruk op de oorzaken van migratiestromen in de landen van oorsprong. Beleidsinnovatie heeft plaatsgevonden op het kruispunt van het Europese vluchtelingen- en migratiebeleid en de buitenlandse betrekkingen van de Unie, waarvan het uiteindelijk doel is een alomvattende of pijleroverschrijdende aanpak te bewerkstelligen. Problematisch is dat deze innovatie geen eenvoudige zaak is. De pijlerstructuur heeft gezorgd voor een verschillende mate van communautarisering en betrokkenheid van de EU-instellingen, en een verscheidenheid aan besluitvormingsprocedures en beleidsinstrumenten, wat een alomvattende of pijleroverschrijdende aanpak bemoeilijkt. Dit doctoraatsonderzoek tracht een verklaring te zoeken voor de hierboven beschreven beleidsinnovatie. De hoofdvraag luidt: hoe kan deze link tussen asiel/migratie en buitenlands beleid best verklaard worden? Vanuit theoretische hoek, en meer bepaald de literatuur omtrent `supranational governance' en institutionalisering, worden enkele factoren naar voren geschoven die hun verklarende kracht zoeken in beleidsondernemerschap, endogene ontwikkeling en externe gebeurtenissen. Echter, om ook het veiligheidsdiscours rondom het migratiethema in de verklaring te betrekken, zullen bovenstaande factoren herlezen worden vanuit een discourstheoretisch perspectief. Op empirisch vlak zal dan een discoursanalyse ' waarin de discourstheoretische concepten van Ernesto Laclau en Chantal Mouffe gehanteerd worden ' uitgevoerd worden op EU-beleidsdocumenten die betrekking hebben op enerzijds de algemene beleidsverschuiving, en anderzijds vier casestudy's, zijnde de Groep op Hoog Niveau voor Asiel- en Migratievraagstukken en diens Actieplannen, het beheer van migratiestromen en de overnamekwestie, samenwerking met de Balkan rond migratie en asiel, en ten slotte tijdelijke bescherming bij massale influx van ontheemden. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens
Naar een passieve welzijnstaat? Een politiek- en moraalfilosofische analyse van de betekenis en de positie van welzijn in hedendaags politiek beleid Universiteit Gent Abstract: Recent onderzoek inzake welzijnsbeleid stoot op drie problemen: geen objectief beleidscriterium, terminologische onduidelijkheid en de onmogelijkheid van kwantitatief welzijnsonderzoek. In dit onderzoeksproject trachten we vanuit een politiek- en moraalfilosofisch kader te komen tot een conceptuele eenduidigheid en geven we de marges aan waarbinnen een overheid verantwoordelijkheid kan en mag opnemen inzake het welzijn van haar burgers. Organisaties: • Vakgroep Grondslagen en geschiedenis van het recht
Onderzoekers: • Koenraad Raes
Politieke agenda-setting en de media. Naar een longitudinaal en multivariaat model. Universiteit Antwerpen Abstract: Op basis van een unieke longitudinale dataset zal de rol van de Belgische media in het bepalen van de Belgische politieke agenda onder de loep worden gehouden. Het meeste onderzoek over de media en de politieke agenda wees op de beperkte politieke rol van de massa. De media zijn volgers, geen makers van de politiek. Die voorlopige conclusie zal getoetst worden aan de hand van een dataset die de hele jaren '90 omvat en die bestaat uit 10 verschillende agenda's, waaronder de massamediale agenda een hele reeks politieke agenda's. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Een perspectief voor een Vlaams beleid in de toekomstige buitengordel van de Europese Unie. Universiteit Antwerpen Abstract: Een perspectief voor een Vlaams beleid in de toekomstige buitengordel van de Europese Unie. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Internationale politiek
Onderzoekers: • Yvan Vanden Berghe
Naar een electronisch nieuwsarchief in Vlaanderen. Lopende en retrospectieve digitale archivering van radio- en televisienieuwsuitzendingen van Vlaamse omroepen. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondanks het feit dat nieuwsuitzendingen op radio en televisie duidelijk de belangrijkste bron van informatie zijn geworden binnen de hedendaagse samenleving, stellen we vast dat dit materiaal grotendeels onontgonnen blijft in politicologisch en media-onderzoek. Een van de belangrijkste oorzaken hiervoor is het ontbreken van een adequate en vlot toegankelijke archivering en onsluiting van dit materiaal. Via dit project worden de mogelijkheden onderzocht om radio- en televisienieuwsuitzendingen op electronische wijze te archiveren, en via een gerichte catalogisering, te ontsluiten ten behoeve van het sociaal-wetenschappelijk onderzoek. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Marc Hooghe
België, de Verenigde Staten en de Koude Oorlog 1945-1950. Studie van het buitenlands beleid van een kleine staat. Universiteit Antwerpen Abstract: Het proefschrift zal het buitenlands beleid van België van 1945 tot 1950 bestuderen en analyseren. Bedoeling is na te gaan hoe de beleidskeuzes van een kleine staat tot stand komen in de context van een zich vormende (bipolaire) wereldorde. Daartoe zullen de verschillende variabelen die het buitenlands beleid van staten verklaren, geanalyseerd worden. Er zal een beroep worden gedaan op theoretische concepten uit de `Foreign Policy Analysis', en uit de literatuur over kleine staten in de internationale betrekkingen. Het onderzoek zal steunen op extensief onderzoek van archiefbronnen. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Internationale politiek • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM) • Internationale Politiek (IP)
Onderzoekers: • Yvan Vanden Berghe • Maarten Van Alstein
Onderzoek naar een convergent boekhoudstelsel voor verschillende overheden Universiteit Gent Abstract: Analyse en vergelijking van de apart hervormde boekhoudsystemen van Vlaamse gemeenten en OCMW's zowel op het conceptuele vlak als op het feitelijke vlak in de werkelijkheid. Gebruiksstudie naar de overdraagbaarheid van de nieuwe OCMW's boekhouding naar de gemeenten en onderzoek naar de convergentiemogelijkheden. Organisaties: • Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering
Onderzoekers: • Johan Christiaens
Excuses door politieke actoren als vorm van herstel na normovertreding : conceptuele doorlichting van de ethische betekenis en analyse van casussen uit de politieke realiteit binnen staten en op internationaal niveau. Universiteit Antwerpen Abstract: Over heel de wereld zien we op het politieke niveau na normovertreding onderhandelingen over verantwoordelijkheid, schuld en over herstel. Opvallend daarbij is de vraag naar excuses en de bereidheid om excuses uit te drukken. We willen het inzicht verdiepen in excuses op het publieke niveau. Mogelijke functies en beperkingen van dit fenomeen worden aangegeven. Enerzijds vraagt dit een analyse van het ethische conceptuele veld rond excuses. Anderzijds wordt ook de politieke realiteit van het fenomeen in kaart gebracht en verder uitgediept aan de hand van verschillende casussen. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Internationale politiek
Onderzoekers: • Yvan Vanden Berghe • Ellen Verguts
Participatievriendelijkheid van politieke websites in huidige en toekomstige EU lidstaten. Universiteit Antwerpen Abstract: Het projectvoorstel wil bijdragen aan de cyberdemocracy in de EU door het opzetten van een onderzoeksnetwerk voor participatievriendelijkheid van politieke Websites. Vanuit de politieke theorievorming worden schemata ontworpen en uitgetest om te komen tot reproduceerbare prototypes van participatievriendelijke politieke Websites. Organisaties: • ONDERZOEKSGROEP COMMUNICATIEWETENSCHAP • Facultaire Onderzoeksgroep PSW
Onderzoekers: • Christ'l De Landtsheer
Over de rol van de media tijdens de Belgische verkiezingscampagne van 2003. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de rol van de media in de hedendaagse verkiezingscampagne. De media zijn niet enkel het belangrijkste kanaal waarlangs politici en partijen de kiezer bereiken, maar ze zijn ook uitgegroeid tot een centrale en autonome speler in de campagne. Door middel van een kwantitatieve en kwalitatieve analyse van de Vlaamse media tijdens de verkiezingen van 2003 (kranten + TV) proberen we op die centrale rol van de media meer zicht te krijgen. Het project focust op de Belgische verkiezingen in 2003, maar de analyse zal in internationaal comparatief perspectief gebeuren {o.m. afspraken met Nederlands onderzoeksteam daarover). Organisaties: • Politieke wetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Onderzoek naar het maatschappelijk draagvlak voor natuurbehoud in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Opstellen van een korf van indicatoren voor het meten van het maatschappelijk draagvlak voor natuurbehoud in Vlaanderen Methodiek voor evaluatie van beleid inzake maatschappelijk draagvlak voor natuurbehoud in Vlaanderen Organisaties: • Welzijnsplanning • Milieu en Samenleving (M&S)
Onderzoekers: • Pieter Leroy • Ilse Loots
Onderzoek in het domein van de politieke cultuurvorming. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek in het domein van de politieke cultuurvorming. Organisaties: • ONDERZOEKSGROEP BURGER EN POLITIEK • Extremisme en democratie
Onderzoekers: • Caspar Mudde
Who elected WTO ? De politieke legitimiteit van internationale organisaties (EU en WTO). Universiteit Antwerpen Abstract: Er is wat mis met de politieke legitimiteit van internationale politieke organisaties zoals de WTO, IMF, World Bank, FTAA, EU en G8. Dit blijkt uit de antiglobaliseringsbeweging die niet alleen mobiliseert tegen de negatieve sociale en ecologische gevolgen van economische globalisering, maar die ook de voet dwars zet tegen wat ze het `ondemocratische karakter' van de internationale besluitvorming noemt. De voortschrijdende emigratie van beslissingsmacht van de nationale staat naar internationale organisaties maakt de politieke legitimiteitkwestie inderdaad opnieuw prangend. De geografische en sociale afstand tussen het besluitvormingscentrum en de bevolking is sterk gegroeid. Dat is een van de centrale debatten in de literatuur omtrent multilevel governance. Het is de legitimiteitscrisis van de internationale organisaties die het voorwerp is van dit onderzoek. Als cases werd geopteerd voor twee internationale organisaties die sterk van elkaar verschillen, maar die beide model kunnen staan voor twee uitersten op het continuüm van intergouvernementeel naar supranationaal: de Europese Unie (EU) en de World Trade Organisations (WTO). De volgende aspecten worden onderzocht. In heel het debat speelt de antiglobaliseringsbeweging een vooraanstaande rol. Vandaar dat het de moeite loont om deze beweging onder de loep te nemen. Wie zijn deze mensen? Wat willen ze? Hoe mobiliseren ze? Een hele rist onderzoeksmethoden worden hierbij gehanteerd. Gezien internationale organisaties ver af staan van de bevolking, mogen we veronderstellen dat de rol van de media in het creëren van kennis en houdingen over die organisaties erg belangrijk is. Daarom wordt een uitgebreide media-analyse ondernomen, in de meest diverse media, zowel gefocust op bepaalde topbijeenkomsten (Laken ' EU en Quatar 'WTO) als longitudinaal. Hoeveel en wanneer berichten de media over EU en WTO en hoe doen ze dat dan? Politieke legitimiteit is niet alleen een kwestie van structuren die al dan niet democratisch zijn, het heeft ook en misschien vooral te maken met de perceptie van die politieke instellingen. Daarom is de attitude van de bevolking tegenover EU en WTO een belangrijk aspect. Op basis van de beschikbare surveys zullen we de houding van de Belgische bevolking tegenover EU en WTO analyseren en in verband brengen met de andere legitimiteitaspecten die we onderzoeken. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Stefaan Walgrave • Hildegarde Van den Bulck
De relatie tussen subjectief welzijn en politieke voorkeur. Een empirische studie in Antwerpen, Brugge en Gent (20022004) Universiteit Gent Abstract: Door het in kaart brengen van het profiel van de kiezers van de diverse partijen kunnen de gelijkenissen en de verschillen in de beleving van het dagelijks leven worden nagegaan. Naast de politiek-wetenschappelijke relevantie heeft ons onderzoek een beleidsondersteunende rol. Het laat immers de identificatie en de evaluatie toe van de factoren die de grootste invloed hebben op de kwaliteit van het leven op lokaal vlak. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert • Carl Devos
De legitimiteitsproblematiek van meerlagige politieke systemen. Over democratisering en identificatie in de Europese Unie. Universiteit Antwerpen Abstract: De Europese Unie kampt met een dubbel legitimiteitsprobleem: enerzijds is er een institutioneel democratisch tekort, anderzijds is er een zeer geringe identificatie van de Europese bevolking met de Europese bestuursloag. Door de EU to conceptualiseren als een multi-level governance systeem en to focussen op zowel institutionele als culturele elementen, worden strategieen geformuleerd om de legitimiteit to verhogen. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens
Lokale netwerken en politieke werving. De 'missing link' tussen politieke vraag en politiek aanbod. Universiteit Antwerpen Abstract: Sinds 1 januari 2001 is in Antwerpen de binnengemeentelijke decentralisatie van start gegaan. Concreet betekent dit dat rechtstreeks verkozen districtsraden een deel van het overheidsbeleid in Antwerpen op zich nemen. Deze binnengemeentelijke decentralisatie is doorgevoerd om de dialoog tussen de burger en de lokale overheid te herstellen. Het voorliggende onderzoeksvoorstel wil nagaan of de Antwerpse politiek hier
al dan niet in slaagt en om welke reden. Er zal worden nagegaan in welke mate politieke partijen via hun werking en via de werving van hun (kandidaat-)mandatarissen al dan niet voeling hebben met de burgers. Zijn de mandatarissen en miltanten voldoende ingeschakeld in het sociale leven van hun buurt of district? Is de omvang van hun sociaal en cultureel kapitaal een voorwaarde voor hun succes? Organisaties: • ONDERZOEKSGROEP BURGER EN POLITIEK • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Guido Dierickx • Peter Thijssen
De Belgische mondiale expansie (1831-1914). Een systematisch onderzoek naar de determinanten, actoren en evolutie van de Belgische koloniale en de financieel-industriële expansie, vanaf Leopold I tot de eerste wereldoorlog. Universiteit Gent Abstract: Gedurende de 19de eeuw was België betrokken bij een mondiale expansie die enerzijds voortkomt uit koloniale aspiraties en anderzijds uit de financiële, industriële en commerciële mondialisering van de Belgische bank- en ondernemerswereld. Dit onderzoek stelt zich tot doel een systematisch overzicht te leveren van deze dubbele Belgische expansiebeweging en de dynamiek hierachter te onderzoeken. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Coolsaet
Identiteiten en taalkundige realiteiten in Brussel: een interactieve peiling van Brusselse jongeren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De notie van identiteit staat centraal als we het hebben over de verhouding tussen groepen. Om spanningen en confliten te begrijpen is het uitermate belangrijk eveneens de logica van identiteit en identiteitsopbouw te begrijpen. Taal is een van de factoren die zowel individuele als sociale identiteiten bepaalt. Hoewel dit allemaal abstract klinkt, vormt de geschiedenis van bijvoorbeeld Quebec, maar ook van België een mooie illustratie over de rol van taal in het ontstaan van collectieve spanningsverhoudingen. In deze gevallen vormen de taalverhoudingen immers de motor van het Quebecois nationalisme en van de Vlaamse politieke strijd. De confrontatie van verschillende talen, elke dag opnieuw, zorgt ervoor dat ieder individu een beeld vormt over verschillende taalgemeenschappen. Deze confrontatie noopt ook tot zelfplaatsing in die meertalige omgeving. Deze plaatsing en zelfplaatsing is in de meeste gevallen vrij vaag. Mensen bekennen slechts kleur op sleutelmomenten, wanneer ze ertoe worden gedwongen. Ook klassieke bevragingstechnieken, via gestructureerde vragenlijsten, trachten respondenten te dwingen tot het maken van een keuze. Door op deze manier stil te staan bij slechts één type van culturele of taalidentiteit lopen we echter het risico de dynamiek vna identiteitsvorming uit het oog te verliezen. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS • CHRISTIAN DESCHOUWER • MICHEL HUYSSEUNE • DIMOKRITOS KAVADIAS
EXPERTISE : GE06Ontwikkeling van Trans-grens coöperatiebeleiden, Georgisch Parlement, Georgië. Vrije Universiteit Brussel Abstract: -EXPERTISE : GE06Ontwikkeling van Trans-grens coöperatiebeleiden, Georgisch Parlement, Georgië. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
Steunpunt Milieubeleidswetenschappen (2001-2006). Universiteit Antwerpen Abstract: Theoretisch en empirisch onderzoek milieubeleid Valoriseren expertise Bundelen expertise uit verschillende disciplines Opleiden jonge onderzoek(st)ers Organisaties: • Welzijnsplanning • Milieu en Samenleving (M&S)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Stefaan Walgrave • Pieter Leroy • Monique Sys • Ilse Loots
Bestuurlijke organisatie in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: De Vlaamse gemeenschap gaf in 2001 een erkenning aan het consortium van K.U.Leuven, Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent en Hogeschool Gent ten behoeve van de uitbouw vean een steunpunt voor beleidsrelevant onderzoek in het kader van Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen. Vijf projecten werden door de onderzoeksgroep management & bestuur van de Universiteit Antwerpen uitgevoerd. Deze worden kort besproken in onderstaande alinea's. 1. Spoor bestuurlijke relaties: Evaluatief onderzoek omtrent de noodzaak tot vermaatschappelijking en professionalisering van het lokale beleidsniveau, de kritische evaluatie van beleidsinstrumenten in het licht hiervan en aanbevelingen (2002-2006). Het doel van dit onderzoek bestaat erin om in kaart te brengen welke specifieke vormen van culturen en structuren van beleidsontwikkeling en draagvlakcreatie effectief bestaan in het lokaal bestuur. Verder wordt ook de noodzaak tot en wenselijkheid van een verdere vermaatschappelijking en professionalisering van de beleidsvoering op het lokale beleidsniveau geëvalueerd. Ten slotte worden er prescriptieve modellen ontwikkeld en de omzetting hiervan tot instrumenten, met het oog op de verbetering van de effectiviteit en legitimiteit van lokaal beleid. 2. Spoor bestuurlijke relaties: Europeanisering van het Vlaams bestuurlijk systeem (2002-2006). Het doel van dit onderzoek is om na te gaan in hoeverre de Vlaamse bestuurlijke structuren, culturen en het beleid geëuropeaniseerd is. Er worden suggesties geformuleerd over de strategieën
die Vlaanderen kan hanteren om optimaal met het Europese gegeven om te gaan, en in tweede instantie, het ook te beïnvloeden. 3. Spoor egovernment: eGovernment in een extrabestuurlijke context (2002-2006). Bij de extrabestuurlijke aspecten van het eGovernment komen de eindgebruikers van eGovernmentapplicaties (burgers, verenigingen, administraties en bedrijven) expliciet aan bod. De focus van het onderzoek ligt niet op organisatorische effecten of gevolgen van informatisering, maar eerder op de effecten ervan op eindgebruikers en de manier waarop zij het geinformatiseerde contact met de overheid ervaren. Er wordt verder een onderscheid gemaakt tussen de informatisering van dienstverleningsapplicaties (eDienstverlening) en de informatisering van participatiekanalen en -momenten (eDemocratie). 4. Spoor human resources management & veranderingsmanagement: Deregulering en decentralisering als katalysatoren voor een modern en flexibel personeelsmanagement (2002-2006). De eerste jaren stond het project in het teken van de uitwerking van een eenvormige rechtspositieregeling voor het overheidspersoneel, uitgaande van de vaststelling dat vooral op het lokale bestuursniveau de contractuele tewerkstelling de bovenhand neemt op de statutaire aanwerving. De volgende jaren lag de focus op de thematiek van het (ver)nieuw(d) beloningsbeleid. Het onderzoek besteedde daarbij voornamelijk aandacht aan de ervaringen van andere organisaties, in binnen- en buitenland, met (de vernieuwing van) bepaalde beloningssystemen of beloningsfacetten. Telkens is daarbij vertrokken van een overzicht van het beloningssysteem van de betreffende case aan de hand van eenzelfde stramien van variabelen. Op die manier kan een gefundeerd oordeel worden gevormd over de cases en is het mogelijk te evalueren in welke mate de gevonden beloningssystemen als vergelijkbare, positieve (na te streven) of negatieve (te vermijden) voorbeelden voor de Vlaamse situatie kunnen gelden. 5. Spoor human resource management & veranderingsmanagement: Hervormingen m.b.t. deregulering & administratieve vereenvoudiging (20022006). De thema's die specifiek aan bod komen in het deelproject 'reguleringsmanagement en administratieve vereenvoudiging' hebben betrekking op de drie sporen die ook de kenniscel wetsmatiging volgt, namelijk administratieve vereenvoudiging, juridisch-technische vereenvoudiging en reguleringsimpactanalyse. Het deelproject wil ook een reflectiekader bieden voor de bestaande invulling van het reguleringsmanagement op het Vlaamse bestuursniveau. Tot slot zijn er nog twee B-projecten uitgevoerd aan de Universiteit Antwerpen. Deze liepen over een kortere periode. 1. Draagvlakanalyse voor het Nieuwe Gemeentedecreet - Kwalitatief luik (2002): In opdracht van de Vlaamse minister van Binnenlandse Aangelegenheden voerde het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen (SBOV) een kortlopend onderzoek uit naar het draagvlak voor de belangrijkste keuzes in het nieuw Vlaams Gemeentedecreet. De analyse bestond uit twee delen. In een survey bij 1000 respondenten werden alle burgemeesters en secretarissen en een steekproef van 400 raadsleden bevraagd. In een kwalitatieve bevraging van lokale mandatarissen en ambtenaren werd gepeild naar meningen en houdingen. Het onderzoek diende een dubbel doel: nagaan of en in welke mate behoefte aan verandering wordt aangevoeld en peilen naar de mening over de voorstellen tot verandering. 2.Morfologie van de contractuele tewerkstelling bij de Vlaamse gemeenten (2005-2006): De groep van contractanten in lokale besturen haalt stilaan de bovenhand op de categorie van de statutair tewerkgestelde ambtenaren. Op dit ogenblik bestaan er nog geen verfijnde gegevens over de populatie van de contractanten. Om een zorgvuldig inzicht te krijgen in de samenstelling van deze groep ontwikkelt de Universiteit Antwerpen een gedetailleerde databank met relevante gegevens over de contractanten die zijn tewerkgesteld in de Vlaamse steden en gemeenten (o.m. geslacht, leeftijd, functie, type contract, niveau, weddeschaal, bijdragevoordelen). Bedoeling van de databank is de personeelsbewegingen van contractuelen in kaart te brengen. Hierdoor kunnen we tendensen in het tewerkstellingsbeleid van lokale besturen onderscheiden en er de juiste beleidsmaatregelen tegenover stellen. Organisaties: • Bestuurswetenschappen • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Mediatisering, Professionalisering en Personalisering. Over de politieke communicatie tijdens de Belgische verkiezingscampagne van 2003. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de rol van de media in de hedendaagse verkiezingscampagne. De media zijn niet enkel het belangrijkste kanaal waarlangs politici en partijen de kiezer bereiken, maar ze zijn ook uitgegroeid tot een centrale en autonome speler in de campagne. Door middel van een kwantitatieve en kwalitatieve analyse van de Vlaamse media tijdens de verkiezingen van 2003 (kranten + TV) proberen we op die centrale rol van de media meer zicht te krijgen. Het project focust op de Belgische verkiezingen in 2003, maar de analyse zal in internationaal comparatief perspectief gebeuren (o.m. afspraken met Nederlands onderzoeksteam daarover). Organisaties: • Politieke wetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Peter Van Aelst
Omzetting, toepassing en toepassingscontrole van het Europees beleid in België. Naar een structurele aanpassing van de wijze waarop België zijn Europese verplichtingen nakomt. Universiteit Antwerpen Abstract: Omzetting, toepassing en toepassingscontrole van het Europees beleid in België. Naar een structurele aanpassing van de wijze waarop België zijn Europese verplichtingen nakomt. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Guido Dierickx
Tweejaarlijkse bevraging van de eerste generatiestudenten Humane Wetenschappen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sedert 1987 verzamelt het Centrum voor Sociolgie om de twee jaar en bij de aanvang van het academiejaar een aantal gegevens over de ceerste generatiesstudies uit de menswetenschappelijke richtingen aan de VUB. Voor sociologen is het een voorrecht over gegevens te beschikken die over een decennium cross-sectioneel zeer goed vergelijkbaar zijn. Dit biedt ons immers de mogelijkheid doorheen de tijd en beeld te krijgen van en belangrijk segment van de zogehetend 'jeugd van tegenwoordig'. In de studentenenquête wordt steeds gepeild naar de politieke voorkeuren van de studenten. Deze vaste kern aangevuld met socio-demografische gegevens en een aanvullend thema. Zo werd in de vragenlijst van 1999 de aandacht toegespitst op de houdingen van eerste generatiestudenten ten aanzien van het sociaal draagvlak. in 1997 werd de nadruk gelegd op de
democratisering van het hoger onderwijs en de houdingen en attitudes ten aanzien van mens en samenleving. Voor de volgende bevraging van de studenten wenst de onderzoeksgroep Tor de survey uit te breiden met een longitudinaal onderdeel. De studenten die tijdens het academiejaar 2001-20052 bevraagd worden, zullen drie jaar later opnieuw bevraagd worden. Beide bevragingen worden gekoppeld, waardoor de invloed kan nagegaan worden van de studierichting op de ontwikkeling en eccentuering van houdingen en attidues. Organisaties: • Tempus Omnia Revelat • Sociologie
Onderzoekers: • MARK ELCHARDUS • Jan CLAEYS • MICHAEL DEBUSSCHER
Agenda setting in België. Universiteit Antwerpen Abstract: Het gaat om een longitidinaal (jaren '90), comparatief (Vlaanderen-Franstalig België), empirisch onderzoek naar de publieksagenda, de media-agenda, de politieke agenda en de beleidsagenda en de manier waarop ze met elkaar in verband staan. Daartoe worden verschillenden database aangelegd aan de hand van dezelfde codeboeken en daarna met elkaar in verband gebracht. Deze kwantitatieve analyse wordt aangevuld met een aantal kwalitatieve casestudies. Organisaties: • Bedrijfsbeleid • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Naar een andere invulling van de ambtelijke status ? Vergelijkende studie van de mogelijkheden en beperkingen van een normalisering van de arbeidsverhoudingen in de marktsector en de publieke sector. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek beoogt een fundamentele bijdrage te leveren aan het maatschappelijk debat over de rechtspositie van de ambtenaren. Enerzijds wordt een onderzoek ingesteld naar de grondslagen van de statutaire rechtspositieregeling van de ambtenaren. Anderzijds wordt nagegaan welke objectiveerbare verschillen tussen de publieke en de particuliere sector een aanpassing van het individueel arbeidsrecht verantwoorden. Organisaties: • Bestuurswetenschappen • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ria Janvier
Een methodologische en wetenschapsfilosofische analyse van het sociaal- wetenschappelijk onderzoek over secessiebewegingen: Italië als case-study. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De recente opleving van secessiebewegingen is onder mer gekenmerkt door het gebruik van argumentatie ontleend aan sociaalwetenschappelijk onderzoek in de legitimatie en delegitimatie van deze bewegingen. Dit gebuik confronteert sociale wetenschappers enerzijds met het wetenschapsmethodologische probleem van de objectiviteit van hun onderzoek, anderzijds met ethische problemen. Het project "Een methodologische en wetenschapsfilosofische analyse van het sociaal-wetenschappelijk onderzoek over secessiebewegingen: Italië als case-study" bestudeert deze vraagstelling aan de hand van het sociaal-wetenschappelijk debat dat naar aanleiding van het op de voorgrond treden van de secessionistische beweging Lega Nord in Italië gevoerd wordt. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
De localen partijen en de gemeenteraadsverkiezingen van 2000. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen van 1998, en opnieuw in 1994, werd in de Vakgroep Politieke Wetenschappen een uitgebreide bevraging georganiseerd bij de plaatselijke partij-afdelingen. Daarbij werd gepeild naar de werking van de partijstructuren, naar de procedures voor lijstvorming, het kiesprogramma, de ervaring met de vorige coalitie, de verwachtingen voor de komende verkiezingen, het gevolgde en verwacht beleid, de ontwikkeling van nieuwe bewegingen en/of van politieke herverkaveling. Het resultaat van beide peilingen verscheen in 1996 in boekvorm. In oktober 2000 zijn er opnieuw gemeenteraadsverkiezingen, en zouden we deze bevraging voor de derde keer willen organiseren. Daarbij blijven de bovenstaande aandachtspunten uiteraard behouden, maar zal er vooral nog meer aandacht besteed worden aan de lopende processen van fusie en herverkaveling Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
Verschuivende nationale identiteiten. Een vergelijkende studie van Taiwan. Québec en Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studies over nationalisme onderscheiden twee ideaaltypes van nationalisme: een etnische (of cultuur) nationalisme en een civiek nationalisme. Het essentiële onderscheid tussen deze twee types treedt duidlijk op de voorgrond bij het stellen van de volgende vragen:1)wie maakt er deel uit van de natie?;2)waarop steune de legitimiteit van de nationalistische eisen? Etnisch nationalisme impliceert dat naties uit etnische groepen zijn samengesteld, en dat lidmaatschap van de natie berust op ascriptieve criteria zoals gemeenschappelijke afstamming, taalen religie; civiek nationalisme aanziet een natie als een groep individuen die vrijwillig een gemeenschap vormen, met als bindende kracht gemeenschappelijke waarden, instituties en sociale interactiepatronen. Wanneer onderzoekers van antionalisme dit onderscheid gebruiken, benadrukken ze echter steeds dat de twee concepten ideaaltypes zijn, m.a.w. het etnisch of civiek nationalisme bestaat niet in een zuivere vorm. In de praktijk zullen de concrete nationale zelf-identificaties van natie-staten zich situeren als punten in een spectrum tussen die twee ideaaltypes. In het natiebegrip van natie-staten zullen etnische en civieke elementen onvermijdelijk in aelkaar overlopen, zelfs wanneer etnisch en civiek nationalisme conceptueel onderscheiden worden. Een aantal auteurs maken een verdere differentiatie tussen verschillende vormen van etnisch of civiek nationalisme(bvb.Greenfeld,1992). Er bestaat heel wat comparatief empirisch onderzoek naar etnisch en civiek nationalisme. De meeste gebruikte methode is een vergelijking van de
oorsprong, de ontwikkeling en de inhoud van nationalisme en van het nationaal bewustzijn in twee(of meer) naties in een welbepaalde tijdsspanne. In één bepaalde natie gaat men het etnisch nationalisme en in de andere het civiek nationalisme onderzoeken. Brubaker(1992) heeft bijvoorbeeld het Duitse met het Franse begrip van de natie geconfronteerd. Hij aanziet deze opvattingen over de nationale identiteit als gegroeid uit een diepgewortelde culturele en juridische praktijk. Verwoordingen van de nationale identiteit hebben hun specifieke karakteristieken naargelang deze achtergrondsfactoren, en die zijn ofwel meeretnisc ofwel mer cuviek van aard. Deze initiële karakteristieken neigen te blijven voortbsetaan gedurende het gehele natievormingsproces. Substantiële veranderingen vinden plaats op een heel lange termijn. Indien we echter de aandacht toespitsen oop het begrijpen van nationale identiteit op een kleinere schaal, bv. in federale staten of in verdeelde naties, stele zich de vraag of de evolutie van de nationale zelfperceptie en identiteit een gelijkaardig coherent en persistent patroon zal vormen. Onze belangstelling gaat uit naar de veranderingen die kunnen optreden in het nationale bewustzijn op het niveau van deelstaten in federaties, en op het sub-nationale niveau in verdeelde naties. Veranderingen en verschuivingen in het nationaal bewustzijn zijn op dit niveau vooral te wijten aan factoren die immanent zijn aan de bstaande staatsstructuur. In tegenstelling tot veranderingen in het nationaal bewustzijn op het niveau van de staat zijn dergelijke wijzigingen op het niveau van de delstaten of van gedeelde naties grotendeels het gevolg van processen binnen de gemeenschappelijke staat of natie. Het proces van natievorming op dit niveau heeft o.a. tot doel om de eisen van de deelstaten binnen de bestaande staat of natie te realiseren. De vorming van een nieuwe institutionele omgeving, die oorspronkelijk voorzien werd als antwoord op het modrenisering-en democratiseringsproces,wijzgt de politieke praktijken en attitudes van de politieke actoren. Met het verkrijgen van autonomie is er minder reden om nationalistische eisen op etnische critria te laten steunen. Het zoeken naar legitmiteit van de nieuwe politieke autoriteiten vereist een meer'assimilationistisch', 'inclusief' en 'universalistisch' begrip van nationale identiteit (tegenover een 'differentialistisch','exclusief'en 'particularistisch' bewustzijn). Civiek nationalisme-dat in het verleden vaak door de staat gedragen werd- zou beter geschikt kunnen zijn dan het etnisch nationalisme om prblemen va, collectieve actie op te lossen, om etnische minderheden te neutraliseren, en om sociale integratie te verzekeren. gegeven het feit dat de concentratie van nationale idntiteit beïnvloed wodt door veranderende omstandigheden en door de wisselende zelfperceptie van de leden van de gemmenschap, stellen we als hypothese voorop dat op het deelstaatniveau in federale staten, en op het sub-nationale niveau in verdeelde naties een zekere verschuiving van etnisch naar civiek nationalisme zal optreden als gevolg van de vorming van nieuwe instituties. Zulk een verschuiving zou in de eerste plaats nagegaan moeten worden in de nationalistische bewegingen, in de politieke partijen in het algemeen en in de politieke praktijk van de nieuwe gezagsdragers. Ten tweede zou dit merkbaar moeten worden in het wetenschappelijk vertoog rond het natievormingsproces. Drie cases verschijnen als bijzonder relevant om deze te toetsen, Vlaaderen, Québec, en Taïwan. In wat volgt beperken we ons rtoe de twee laatste gevallen uiteen te zetten. Québec: Enkele recente onderzoeken over de nationalistische bewegingen in Québec suggereren dat er bij nationalistische groepen en de provinciale autoriteiten een verandering is opgetreden in het zelfbegrip van de natie, van een etnische/culturele definitie van Frans-Canadezen naar een 'Québecois' identiteit, gebaseerd op het territorium en de instituties(Balthazar,1992;Keating,1996). Rudin heeft in een studie van Frans)Canadese historici vastgesteld dat deze verschuiving ook in de geschiedschrijving van Québec waar te nemen valt. De 'kritische' periode voor deze verschuiving is de 'Révolution tranquille' in de jaren zestig, gedurende dewelke nationale instituties werden opgericht ten dienste van alle inwoners van Québec(Rudin,1997). Volgens deze ayteurs is de kern van de nationale identiteit geëvolueerd van cultureel-linguïstisch bepaald(Frans-Canadees) naar territoriaal en institutioneel(Québecois). Deze observatie wordt echter door vele critici tegengesproken. Taïwan: De moderne nationalistische beweging in Taïwan is in het Westen minder gekend dan de overige twee case studies. De Kuomintang(KMT)-regering van de Chinese repunliek vestigde haar gezag over hat eiland in 1949. Haar nationalistisch prgramma, dat de eenheid van China tot doel had, Werd in Taïwan door een onafhankelijkheids-beweging bestreden. De afgelopen decennia hebben onafhankelijkheidsgezinde wetenschappers uit verschillende disciplines actief bijgedragen tot een nationalistisch vertoog over Taïwan.Een diachronische analyse van hun geschriften brengt een interessante evolutie in de perceptie van de natie aan het licht. Tot de jaren zeventig was hat Taïwanese nationaal bewustzijn van de intellectuelen sterk etnisch getint. Ras en taal werden gebruikt om Taïwanezen van Chinezen te onderscheiden. Naar het einde van de jaren zeventig toe kende het nationalisme echter een verschuiving naar een territoriaal bepaalde civieke identiteit (Huang Shao Tang,1993;Shi Zhen)feng,1994en1995). Tegelijkertijd kende Taïwan een transitie van een autoritair bewind naar een democratische staat, met fundamentele wijzigingen in de politieke instituties. Dit proces oefende een sterke invloed uit op de KMT, die in 1991 haar stelling opgaf dat ze enige legitieme regering van China is. DeKMT spreekt nu in naam van de 'levende gemeenschap van Taïwan' en gebruikt termen als een 'burgerlijke maatschappij' in haar nationalistisch betoog. Er bestaat een uitgebreide literatuur over de ontwikkeling van het nationale bewustzijn in Vlaanderen, Québec en Taïwan, maar er is geen comparatief onderzoek van deze drie cases. Tevens zijn er veel nijdragen in de normatieve politiele theorie over de noties van cuviek en etnisch nationalisme. Er werden echter heel wat minder inspanningen geleverd om na te gaan in hoeverre en op welke wijze deze ideaaltypes praktisch toepasbaar zijn. De analyse van case studies die tot verschillende beschavingen behoren(de Westerse tegenover de Chinese beschaving) is zeker nuttig om het universeel karakter van deze ideaaltypes te toetsen. Het onderzoek zal zich toespitsen op de elitecultuur: ten eerste op de politieke leiders en beleidsverantwoordelijken in nationale bewegingenn in politieke partijen, in de administratieve en in de regering; ten tweede op het intellectuele vertoog rond natievorming. We zijn geïnteresseerd in de wisselweking tussen de betekenis van een nationale identiteit en het proces van staatsvorming. De overeenstemming tussen een nationalistische doctrine en poltieke attitudes betekent dat zulk een doctrine gebruikt kan worden in het openbaar beleid over onderwerpen die de kern van antionale identiteit raken, zoals immigratie, opvoeding, of taalpolitiek. Een nieuw beleid en nieuwe instelling kunnen op hun beurt de nationale identiteit gaan bepalen. Het project tracht drie onderzoeksvragen te beantwoordn. Ten eerste zal worden omschreven welke specfieke poltieke domeinen en vertogen dienen te worden geanalyseerd en vergeleken om na te gaan in welke mate het natiebegrip etnische of civieke karakteristieken bevat. Ten tweede dient te worden nagegaan of er, als gevolg van staatsvormingsprocessen op het niveau van deelstaten of op sub-nationaal niveau, een verschuiving is opgetreden of aan het plaatsgrijpen is naar een meer civiek natiebegrip. Ten derde dienen de factoren die deze verschuiving van een etnisch naar een civiek nationaal zelfbegrip tewegbrengen, te worden geïdentificeerd. Zulk een identificatie is eveneens nodig indien er op de tweede onderzoekingsvraag een negatief antwoord zou komen. In het eerste jaar van het project(Oktober1999-Oktober2000) heeft de vorser zich in de eerste plaats bezig gehouden met de literatuustudie. Bij het uitwerken van het theoretisch gedeelte heeft ze vooral gebruik gemaakt van de literatuur van de zogenaamde 'constructivistische school'. Hiervoor heeft ze ook literatuurstudie verricht in het buitenland(Harvard University en the School of Oriental and African Studies (SOAS) of the University of London). Ze heeft twee bijdragen geschreven voor boeken over secessie en antionalisme(zie de lijst van publicaties). Een bijdrage over Taïwan werd aanvaard voor de North America Taïwan Studies Annual Conference, die in juni 2001 in Seatle zal plaatsvinden. Twee studiereizen werden voor 2001 gepland:(1)één maand bibliotheekonderzoek en interviews in gespcialiseerde onderzoeksinstellingen over Taïwan in Peking en Shangai(april2001)en(2) één maand bibliotheekonderzoek en interviews in Taïwan aan de Chengchi University(oktober2001). Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICK STOUTHUYSEN
Politieke socialisatie van jongeren in Vlaanderen. De rol van de school, de leerkrachten en de leerkrachtencultuur in de opbouw van de Vlaamse politieke cultuur. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De invloed van verschillende socialisatiecontexten op politieke houdingen zal worden nagegaan. Daarnaast zal worden nagegaan wat de respectievelijke invloeden zijn van de leerkrachten en de scholen. We willen hierbij te weten komen of de leerkrachten medieren tussen de achtergrond van de jongeren enerzijds, de politieke waarden, opvattingen of cultuurpraktijken anderzijds. Vervolgens zal bekeken worden of het bestaan van een leerkrachtencultuur met een eigen symbolische logica, ons toelaat om "goede" politieke socialisatiecontexten van "slechte" contexten te onderscheiden. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
Politieke budgetcycli in het belastingsbeleid van de OESO-landen : een empirische analyse over de periode 1965-1995. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opzet van het onderzoek is het empirisch toetsen van recnete theoretische modellen omtrent Politieke Budgetcycli en dit met gegevens voor de OESO-landen. Als vertrekpunt presenteren we het eerste empirisch onderzoek omtrent Rogoff's baanbrekend signalling-model (AER, 1990). De centrale onderzoeksvraag luidt: In hoeverre leiden electorale en / of ideologische motivaties van de politieke gezagsdragers tot een systematische manipulatie van nationale belastingstelsels. Anders geformuleerd zoeken we naar evidentoe van het feit dat politici de fiscale druk herschikken om zo cruciaal geachte kiezersgroepen naar zich toe te trekken. Concreet kan bijvoorbeeld verwacht worden - dit vloeit voort uit Rogoff's model- dat voor de verkiezingen de neiging bestaat de personeelsbelasting te verlagen en dit te compenseren door hogere vennootschapsbelastingen. In navolging van de bestaande literatuur is de belangrijkste secundaire onderzoeksvreaag welke institutionele kenmerken de politieke manipulatie mogelijk maken of aanmoedigen. We bekijken bijvoorbeeld de invloed op het belastingstelsel die uitgaat van de aard van het kiesstelsel, de mate van politieke stabiliteit, de rol van informele internationalisering van economie en politiek en mogelijke invloeden van drukkingsgroepen. Deze comparatieve analyse heeft in tijden van politieke omwenteling evidente actualisatieswaarde. Organisaties: • Politieke Wetenschappen • Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector • Geschiedenis
Onderzoekers: • GUY VANTHEMSCHE • CHRISTIAN DESCHOUWER • Benny GEYS • BRUNO HEYNDELS
Geopolitiek, 'geografisch geweten' van de buitenlandse politiek? Een kritische, genealogische studie naar de eigenheid en bruikbaarheid van de geopolitieke benaderingswijze in de studie van het buitenlands beleid. Universiteit Antwerpen Abstract: Geopolitiek, 'geografisch geweten' van de buitenlandse politiek? Een kritische, genealogische studie naar de eigenheid en bruikbaarheid van de geopolitieke benaderingswijze in de studie van het buitenlands beleid. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Internationale politiek
Onderzoekers: • Yvan Vanden Berghe • David Criekemans
Verfransing en integratie in de Brusselse rand. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De communautaire tegenstellingen met betrekking tot de Vlaamse Rand rond Brussel (de priferie), woedden al heel lang, en zullen wellicht niet snel verdwijnen. De grote vraag in dit verband is de mate waarin de inwijkelingen - in het bijzonder de Franstaligen - zich al dan niet taalkundig integreren. Algemeen wordt aangenomen dat dit niet het geval is. Aan de Vlaalse kant is deze aanneming het uitgangspunt om te stellen dat de bestaande integratiebevorderende regelingen (zoals o.a. taalfaciliteiten) hun doel niet bereikt hebben. Aan Franstalige kant wordt er gesteld dat er in de Vlaamse Rand rond Brussel een zelfbewuste groep Franstaligen bestaat die moet gesteund en geholpen worden. Opvallend is echter dat geen van beide partijen in het debat haar stellingen kan staven met empirische gegevens. Daarom wensen wij in dit onderzoek na te gaan hoe die processen van integratie, assimilatie en/of behoud van taalidentiteit in hun werk gaan. Daarvoor zullen in eerste instantie - ter voorbereiding van een eventueel later uit te voeren grootschaliger onderzoek - zoveel mogelijk relevante statistieken verzameld worden en systematisch geanalyseerd worden. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
De regering Lefèvre-Spaak (1961-65) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De regering Lefèvre-Spaak (1961-1965) is om vele redenen een bijzondere regering geweest. Zij was de laatste regering zonder vrouwelijke ministers, en ook de laatste die haar volle termijn van vier jaar uitdeed. Anderzijds was het een regering die op vele vlakken de fundamenten legde voor het hedendaagse België. Deze regering was aan de macht toen het oude Belgische partijstelsel begon te barsten. De traditionele partijen kwamen onder druk, de Liberale Partij verliet het anti-klerikalisme, en in de drie gewesten braken regionalistische partijen door. De regeringspartijen kregen in 1965 de grootste electorale afstraffing ooit. Dit project heeft de bedoeling die regering, haar activiteiten en de maatschappelijke gebeurtenissen er rond grondig te analyseren en te beschrijven. Dat zal niet alleen gebeuren door de relevantie van deze regering voor het moderne België te duiden. Ook in andere landen in Europa waren de jaren zestig immers het einde van een periode, en luidde zij het begin in van een electorale instabiliteit, regionalisme, decentralisering, consolidering van sociale zekerheid en welvaartstaat. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers:
• CHRISTIAN DESCHOUWER
Electorale geografie en ecologische analyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project wenst aan te pikken bij een verloren gegane traditie; die van de politieke geografie en van de ecologische analyse van verkiezingen. Het is de bedoeling om de reeds bestaande databestanden met verkiezingsuitslagen per kanton, verder uit te breiden en te vervolledigen. Die bestanden moeten dan gekoppeld worden aan gegevens met betrekking tot de sociaal-economische kenmerken van de kantons. Dat laat toe om twee dingen te doen: enerzijds het maken van precieze electorale kaarten (uitslagen, verschuivingen op korte en lange termijn), en anderzijds het verbinden van electorale resultaten en verschuivingen aan kenmerken van de bevolking ( gemeten op geaggregeerd niveau). Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
Sportieve vernieuwing als instrument voor sociale verneiuwing. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In nogal wat Europese staten wordt sinds een aantal jaar een prioriteit gemaakt van "grote stedenbeleid". Dit beleid heeft ondermeer tot doel het sociaal weefsel van kansarme stadsbuurten te herstellen. In een aantal landen (Frankrijk, Groot-Brittannië, Nederland) maken programma's van "sportieve vernieuwing" - een sportbeleidgericht op specifieke achtergestelde doelgroepen - integraal deel uit van dit beleid. In het kader van dit project wordt vooreerst een inventaris en analyse van deze programma's gemaakt. Vervolgens wordt op basis van een delphionderzoek gepeild naar de houding van Vlaamse stedelijke beleidsmakers ten aanzien van sport als instrument van samenlevingsopbouw. Tot slot worden concrete beleidsaanbevelingen voorzien voor een stedelijk beleid van sportieve vernieuwing. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICK STOUTHUYSEN
Democratiseringsprojecten: politeik-culturele effecten op lokaal niveau, case-study Nicaragua Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit doctoraatsproject staat de vraag centraal in hoeverre de economische performantie van lokale democratiseringsprojecten (rurale kredietverlening) correleert met de aan- of afwezigheid van bepaalde netwerken in de lokale gemeenschap. De analyse van deze netwerken, hun structuur en eigenschappen kan dan in tweede instantie gekoppeld worden aan de vraag in hoeverre deze netwerken tegemoet komen aan wat algemeen binnen de literatuur naar voren wordt geschoven als socio-culturele voorwaarden voor democratische consolidatie. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICK STOUTHUYSEN
De institutionele context van stedelijk beleid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject vertrekt van de vraag welke de meest geschikte institutionele schaal is, waarop stedelijke problemen kunnen worden aangepakt. Wij wensen die vraag te beantwoorden op basis van een systematisch vergelijkend onderzoek van verschillende steden (grote steden) in verschillende landen en met verschillende institutionele settings. Dat moet toelaten zicht te krijgen om de effecten van bepaalde instellingen onder bepaalde condities. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICK STOUTHUYSEN
De Dayton Akkoorden: een voorbeeld van pro-actieve of re-actieve conflictspreventie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In decemder '95 slaagde de VS erin om een succesvolle vredesonderhandelingen te organiseren in Dayton, Ohio . De strijdende partijen uit het voormalige Yoegoslavië kwamen overeen op bijna alle punten van het vredesakkoord . Alhoewel velen sceptisch tegenover het akkoord en de uitvoering ervan stonden, zijn er sedertdien verscheidene stappen in de goede richting gezet . Maar wat met het cruciale punt: het etnisch conflict management, waaronder kunnen we het Dayton-akkoord classificeren en wat volgt er uit de theorie met betrekking tot het Dayton-akkoord en de uitvoering ervan ? Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS
Diaspora, identiteit en politiek. Een studie over de politieke aspiraties van Rwandese vluchtelingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bevolkingsverplaatsingen spelen een centrale rol in de sociale, politieke en economische geschiedenis van de Grote Meren in OostCentraal Afrika. Sinds de jaren 1960 echter gaat het in toenemende mate om gedwongen verplaatsingen di bovendien plaatsvinden in een context van toenemend geweld. Deze situatie is groeperingen gaan voortbrengen voor wie de "band met het vaderland" op dergelijke wijze werd geïdealiseerd dat de terugkeer bovenaan de politieke agenda kwam te staan. Het gaat hier dus om bewegingen die zich in zekere zin gedragen als diaspora. Het volstaat m.a.w. niet langer om de vluchtelingenproblematiek te benaderen vanuit een louter humanitair standpunt maar als een fenomeen met belangrijke politieke gevolgen. Dit onderzoeksproject stelt zich in de eerste plaats de vraag in welke mate de gebeurtenissen van 1994 in Rwanda hebben bijgedragen tot de vorming van een counter-diaspora. Om op deze vraag te kunnen beantwoorden, en dus te peilen naar de politieke aspiraties en attitudes van de huidige Rwandese vluchtelingengemeenschap, zal er vertrokken worden van een interdisciplinair onderzoekskader. Er zal erst een socio-cultureel profiel worden geschetst van de groep in kwestie. Vervolgens zal bestudeerd worden in welke mate de "oude Rwandese Elite" zich een politiek discours aanmeet dat mensen mobiliseert om een terugkeer te bedingen. Tenslotte zal nagegaan worden of de gemeenschap in kwestie gebruik maakt van de geo-politieke tegenstellingen in de Grote Meren ter financiële of diplomatieke ondersteuning van haar politieke aspiraties. Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers:
• JAN GORUS
"Coevalism" en machtsindeling in multi-ethnische staten. Federalisme en alternatieven voor secessie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Etnische problemen blijven een belangrijke hinderpaal voor de ontwikkeling van stabiele democratieën in Afrika. De bestaande theorieën over conflictbeheersing blijken er minder toepasbaar te zijn, omdat de specifieke dynamiek van etnische conflicten in Afrika onvoldoende geanalyseerd werden. Onvoldoende vertrouwdheid met de dynamieken van tribale conflicten verklaren eveneens in belangrijke mate het beperkte succes van strategieën tot democratisering. Door middel van een studie van de Nigeriaanse samenleving zal een reeks van artikelen onder meer onderzoeken in hoeverre inheemse cultuur kan bijdragen tot het bereiken van machtsdeling en democratie. Het doel is een interactie te bereiken tussen theorieën over etnonationalisme; machtsdeling en conflictbeheersing enerzijds, culturele realiteiten in Nigeria anderzijds. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
Niet-lineariteit, chaos en de voorspelbaarheid van internationale crises Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek beoogt de ontwikkeling van een niet-lineair model dat toelaat te exploreren onder welke voorwaarden een anarchistisch internationaal systeem van een toestand van low-dimensional naar een high-dimensional chaos evolueert. Chaos wordt hierbij gedefinieerd in termen van een extreme gevoeligheid van het systeemgedrag voor kleine schommelingen in de aanvangsvoorwaarden van het systeem. De verwachting is dat op die manier een dieper inzicht kan worden verworven in de implicaties van de inherente complexiteit van sociale systemen. Is gezien die complexiteit voorspelling überhaupt mogelijk, en zo ja, in welke mate en onder welke vorm? Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS
Secessie als een ethisch en wetenschapsfilosofisch probleem. Italië en de Lega Nord. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Wetenschappelijk onderzoek rond nationaliteit en secessie heeft een ethische dimensie, vanwege de betekenis van dergelijk (historisch, sociaal-economisch) onderzoek voor het ontstaan en de ontwikkeling van secessiebewegingen. De methodologische problemen van weteschappelijk onderzoek, namelijk het bepalen van objectieve criteria van wetenschappelijkheid, krijgen daarom in het beoordelen van onderzoek oversecessie ook een normatieve dimensie, omwille van de politieke consequenties van dergelijk onderzoek. Vooralsnog is er echter weining aandacht besteed aan deze band tussen normatieve en methodologische problemen in onderzoek over secessiebewegingen en etnische conflicten. Dit project bestudeert het wetenschappelijk debat in Italië rond het secessionisme van de Lega Nord, en meer bepaald de samenhang tussen de normen en waarden die wetenschappers in dit debat hanteren enerzijds, hun methodologische opties anderzijds. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
Programma Toekomstzorg "Burger, Recht en Samenleving" - Recht en politiek : een dubbelzinnige en dubbele relatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit rapport zal de idee ontwikkeld worden dat er tussen recht en politiek steeds een dubbele en dubbelzinnige relatie bestaat. Recht is het instrument waarmee politiek antwoordt op maatschappelijke vragen, maar dan op een algemene en dwingende wijze. Wat de ene vraagt is een beperking voor de andere. Er zal betoogd worden dat in een democratische omgeving deze spanning sterker en zichtbaarder wordt. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
Overheidsstructuren ter bevordering van gelijke kansen, nieuwe vormen van vertegenwoordiging en het democratisch deficit: een internationaal vergelijkend onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project onderzoekt, aansluitend op een internationaal vergelijkend ondezrzoek van het 'Research Network on Gender, Politics and the State', of de overheidsstructuren die op verschillende niveaus in België opgezet werden i.v.m. emancipatie, invloed hebben op het democratisch deficiet. Daartoe zal hun impact op vijf verschillende debatten in de periode van 1975-1977 evenals de uitkomst van die debatten onderzocht worden. Deze debatten behandelen de formele vertegenwoordiging van vrouwen in de politiek en werkgelegenheid, abortus, vrouwenhandel en de nieuwe politieke cultuur. Het onderzoek gaat na in welke mate de structuren die omgezet werden om de status van de vrouw te bevorderen, een specifieke impact gehad hebben op de publieke debatten rond bovenvermelde thema's, evenals hoe deze structuren geïntegreerd worden in het proces van verandering van de vertegenwoordigingspatronen van vrouwenbelangen in de politiek en in welke mate dit proces het democratisch deficit reduceert. Het project onderzoekt de beschikbare testen en bronnen, inclusief interviews met sleutelinformanten, naar de chronologische opbouw van de debatten en naar de mate waarin de relevante actoren invloed hadden op de bepaling van de debatinhoud. Deze inhoud zal geanalyseerd worden in de termen van verandering van het referentiekader naarmate het debat evolueert en de aard, rechtvaardiging en doeltreffendheid van de verschillende deelnemers aan het debat. Daarbij zal gebruik gemaakt worden van een inhoudsanalytische aanpak en het computerprogramma NUDIST. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • ALISON WOODWARD
Van systeem tot samenleving : De internationale betrekkingen van Internet Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Internet staat vandaag meer dan ooit in de belangstelling. Het vormt het onderwerp van heel wat heetgebakerde discussies en met de losse pols geschreven opiniestukjes. Waar het evenwel aan ontbreekt, zijn meer diepgravende studies die peilen naar de onderliggende mechanismen van het betrokken communicatiesysteem. In de grond van de zaak is het Internet een anarchistisch systeem waarbinnen miljoenen gebruikers met elkaar interacteren. De hamvraag is dan: hoe wordt in een dergelijk systeem de orde gehandhaafd? Is het überhaupt mogelijk om een anarchistisch systeem met vele gebruikers zoals Internet op de een of andere manier te reguleren?In het voorgestelde onderzoek trachten wij die vraag te beantwoorden via een toepassing van de zgn. constructivist structural theory, afkomstig uit de discipline der internationale betrekkingen. Deze theorie geeft aan hoe actoren op grond van gemeenschappelijke kennis en materiële hulpbronnen via concrete
integratieprocessen regelsystemen ontwikkelen cie hun gedrag in bepaalde banen leiden. Zo geeft de theorie onder meer aan hoe in wezen anarchistisch systemen zich geleidelijk tot gemeenshappen of samenlevingenkunnen ontwikkelen. Vertrekkend vanuit de constructivist structural theory en via projectie van die theorie op een aantal case studies willen wij afleiden hoe binnen het Internet een aantal regelsystemen tot stand komen. De basisveronderstelling is dat het langs die weg mogelijk is om een betere greep te krijgen op de functionele aspecten van het Internet. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS
Federalisme en Institutionele Stabiliteit in Canada, België, Zuid-Afrika en Tatarstan. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek poogt via een vergelijking tussen vier landen (België, Canada, Zuid-Afrika en Tatarstan) een antwoord te formuleren op de vraag in hoeverre federale structuren kunnen bijdragen tot de pacificatie van conflicten die voortvloeien uit het multi-nationale karakter van hedendaagse moderna staten. Het onderzoek concentreert zich op de momenten waarop de conflicterende etno-nationale groepen hun uni-laterale acties staken en overgaan tot gezamelijke besluit- en compromisvorming. Aan de analyse van de gezamelijke besluitvorming tussen etno-nationale groepen in Canada, België, Zuid-Afrika en de Russische Federatie koppelen we een institutionele component. We onderzoeken hoe en in welke mate de institutionele context, in casu de federale structuur, het gezamelijke besluitvormingsproces beïnvloedt. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS