Onderzoeksprojecten (1-453 van 453)

www.researchportal.be - 16 Dec 2015 20:15:41

Onderzoeksprojecten (1 - 453 van 453) Zoekfilter: Classificaties: TOEGEPASTE WETENSCHAPPEN (T)

EUREYECASE KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Dominiek Reynaerts

RenoseeC: Renovaties met een sociale, ecologische, economische meerwaaarde via collectieve aanpak. KU Leuven Abstract: RenoseeC beoogt de ontwikkeling, testfase en optimalisatie van een collectief, betaalbaar en kwalitatief renovatietraject voor particuliere woningen in prioritaire stadsdelen. Het project moet resulteren in een opschaalbaar en praktisch inzetbaar business model. Het project heeft een belangrijke maatschappelijke focus waarbij maximaal wordt ingezet op het bereiken van kwetsbare groepen. Organisaties: • TC Bouw Gent-Aalst

Onderzoekers: • Karen Allacker • Hilde Breesch • Alexis Versele

Towards resilient and sustainable agriculture in changing climates: a system approach for understanding carbonnitrogen interactions and its impact on crop performance and productivity. KU Leuven Abstract: Koolstof-stikstof interacties in planten zijn vaak onderzocht, maar in dit onderzoek krijgen zij hernieuwde aandacht in het kader van de klimaatverandering. De landbouwproductie is erg kwetsbaar voor dreigende klimaatveranderingen. Veranderingen in waterbeschikbaarheid en temperatuur stellen gewassen voor uitdagingen. Verhoogde atmosferische CO2 concentraties ([CO2]e) zijn anderzijds een versterkte koolstofbron voor gewassen, die optimaal moet worden gebruikt. Toch profiteren gewassen niet altijd ten volle van het CO2 effect, waarvoor tekorten in stikstof, een belangrijk nutriënt, minstens gedeeltelijk verantwoordelijk zijn. Naast een verminderd effect van [CO2]e, veroorzaakt een verminderde stikstofbeschikbaarheid ook een lagere nutritionele kwaliteit van gewassen. Ook het milieu en beperkte financiële middelen dringen aan op een aangepast stikstofbeheer voor de landbouw bij klimaatveranderingen. In dit onderzoek worden verscheidene mechanismen die een rol spelen in de interactie tuss Organisaties: • Afdeling Bodem- en Waterbeheer

Onderzoekers: • Jan Diels • Eline Vanuytrecht

TGVelo- Testen en Gericht kiezen Van Elektrische fietsen vOor intensiefgebruik. KU Leuven Abstract: Het doel is om het intensief gebruik van elektrische fietsen te meten en te analyseren op basis van driving cyclesanalyse, zoals toegepast in de automobielindustrie. De belasting van de batterij, elektrische aandrijving en de remmen tijdens intensief gebruik, kan zo gekwantificeerd worden en in labo-omstandigheden gereproduceerd worden. Organisaties: • TC Elektrotechniek (ESAT) Gent-Aalst

Onderzoekers: • Jan Cappelle

ReLiMoS - Herbruik van uitgegraven gekalkte gronden. KU Leuven Abstract: Het innovatiedoel is het als zandvervangende grondstof aanwenden van uitgegraven grond, van eerder behandelde grond (gesaneerde bodem), en van zeefzand van breekcentrales in zandcement en mager beton (schraal beton). Organisaties: • Faculteit Wetenschappen • TC Bouw Oostende

Onderzoekers: • Luc Boehme

Subsidie voor de omkadering van jonge onderzoekers voor het begrotingsjaar 2014-2015 Universiteit Gent Abstract: Eind 2011 maakte Minister Ingrid Lieten een budget van 4 miljoen euro vrij dat de Vlaamse universiteiten in staat moet stellen om de omkadering en opleiding van jonge onderzoekers verder uit te bouwen en te optimaliseren*. Met de nieuwe financiering wil Minister Lieten onder meer de onderlinge samenwerking van de doctoraatsscholen verder aanmoedigen, alsook de loopbaanperspectieven van jonge onderzoekers en de internationale oriëntatie en rekrutering van doctorandi bevorderen.

De universiteiten leverden de voorbije jaren reeds grote inspanningen voor de omkadering van jonge onderzoekers, met name door de oprichting van de doctoraatsscholen. Deze doctoraatsscholen geven doctorandi de kans om zowel hun academische competenties te ontwikkelen als competenties die ze nodig hebben op de niet-academische arbeidsmarkt.

De doctoraatsscholen plegen op regelmatige basis interuniversitair overleg binnen de VLIR-werkgroep Doctoral Schools. Deze werkgroep legt zich

onder meer toe op het uitwerken van initiatieven gericht op het realiseren van de door Minister Lieten vooropgestelde streefdoelen: een interuniversitair opleidingsaanbod een communicatiecampagne over de troeven van doctoraathouders Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden

Onderzoekers: • Ignace Lemahieu

PLASMAT: Closing the Circle door hoge temperatuur design van Enhanced Landfill Mining plasmasteen voor klimaatvriendelijke cement en isolerendebouwmaterialen. KU Leuven Abstract: Het doel van dit project is het produceren van een schone plasmasteen slak die kan worden opgewerkt tot hoogwaardige, koolstofarme bouwmaterialen met een nieuwe functionaliteiten. Deze plasmasteen wordt bekomen uit een plasmavergassingsinstallatie bij Enhanced Landfill Mining (ELFM) op de Remo afvalstortplaats in Houthalen-Helchteren. Organisaties: • Duurzaam Materialenbeheer

Onderzoekers: • Bart Blanpain

Studieopdracht: Concurrentieanalyse containerterminals van Grimbergen en Brussel Vrije Universiteit Brussel Abstract: In deze studieopdracht wordt nagegaan in welke mate de containerterminal in Grimbergen extra concurrentie ondervindt van de containerterminal in Brussel ten gevolge van een gewestelijke dotatie. Er wordt onderzocht wat de ruimtelijke impact is op het marktgebied van de containerterminal in Grimbergen. Verder wordt berekend welke subsidie er zou moeten worden toegekend voor containertransport naar Grimbergen om het effect van de Brusselse dotatie te neutraliseren en de grenzen tussen de marktgebieden van beide terminals te herstellen naar de situatie voor de dotatie. Organisaties: • Business Technologies and Operations • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Dries MEERS • CATHY MACHARIS

BIOTENSORS - Biomedical Data Fusion using Tensor based Blind Source Separation. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Sabine Van Huffel

Modellering van afhankelijkheden en kettingreacties voor het beheer van noodsituaties in crisissituaties Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Mechanica van stroming, warmte en verbranding

Onderzoekers: • Bart Merci

GISMO: Impulsfinanciering voor de realisatie van een dienstenarchitectuur voor uitwisseling van onderzoeksinformatie. Universiteit Gent Abstract: GISMO GISMO: Impulsfinanciering voor de realisatie van een dienstenarchitectuur voor uitwisseling van onderozkesinformatie. Vlaams ministeria van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding. Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden

Onderzoekers: • Ignace Lemahieu

10-023-BE-i-MOYSDE KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • TC Elektrotechniek (ESAT) Gent-Aalst

Onderzoekers: • Philippe Saey

Intelligent Modern System Design - Fase 1 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Industrieel Systeem- en Productontwerp

Onderzoekers: • Jos Knockaert

Uitvoeren van desk- en field research voor de realisatie van een grensoverschrijdende bundeling van goederenstromen in de extended gateway Antwerpen/Rotterdam-Limburg (BE+NL) met een focus op binnenvaart Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoek wordt het potentieel voor een modale verschuiving van het containervervoer tussen Limburg en de zeehavens in Antwerpen en Rotterdam naar intermodaal binnenvaartvervoer via een Limburgse terminal in kaart gebracht. Op basis van de beschikbare databronnen werden de gebieden met de grootste concentraties aan transportvolumes gevisualiseerd en een quick scan geeft aan welke verladers zich binnen deze clusters bevinden. Verder werd een affiniteitsanalyse uitgevoerd, die aangeeft welke locaties het meest geschikt zijn voor een modale verschuiving van containervervoer over de weg naar containervervoer via de binnenvaart. Organisaties: • Business Technologies and Operations • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Dries MEERS • CATHY MACHARIS

TEMPO - Training in Embedded Predictive Control and Optimization. KU Leuven Abstract: TEMPO addresses the needs of European companies and society for embedded control technology, through training on cutting edge research in the rapidly emerging interdisciplinary field of embedded predictive control and optimization. Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Jan Swevers

EU-bonuskrediet type B2c voor NISTO Vrije Universiteit Brussel Abstract: NISTO is een samenwerkingsproject van zeven partners (afkomstig uit Verenigd Koninkrijk, België, Frankrijk, Nederland, Duitsland) en verschillende sub-partners, gesteund door de Europese Commissie in het Interreg IVB NWE programma. NISTO ontwikkelt een nieuwe en slimme (SMART) toolkit om smart mobility concepten te evalueren. Het doel van dit project is de ontwikkeling van een methodologische aanpak, dewelke transnationaal geïntroduceerd worden aan en gebruikt worden door planners. Bovendien vindt er een kennisoverdracht plaats om richtlijnen, die gericht zijn op mobiliteit en veiligheid, alsmede het Europese concurrentievermogen te verbeteren en daardoor ook de doelstellingen van de EU 2020-strategie te volgen. De NISTOpartners, voornamelijk bedrijven, universiteiten en lokale overheden uit de sector mobiliteit hebben al ervaring betreffende de evaluatie van bestaande projecten of concepten met betrekking tot de richtlijnen en criteria van smart mobility. Voor de eerste keer wordt een toolkit ontwikkeld dat door allerhande planners binnen (Noordwest) Europe gebruikt kan worden om mobiliteitsaspecten van projecten te plannen en te evalueren op een duurzame en intelligente manier. Website: http://www.nisto-project.eu Organisaties: • Business Technologies and Operations

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Fundamenteel wetenschappelijke bijstand bij onderzoeksprogramma's O&M Universiteit Gent Abstract: O&M Fundamenteel wetenschappelijke bijstand bij onderzoeksprogramma's O&M Universiteit Antwerpen Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Tom De Mulder

Modellering van de degeneratieve adaptatie van de microcirculatie en perfusie van de cirrotische lever Universiteit Gent Abstract: IWT/SB-lichting 2014 IWT/SB/Peeters Geert/131446 Modellering van de degeneratieve adaptatie van de microcirculatie en perfusie van de cirrotische lever Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Patrick Segers

Nachtleveringen in Wallonië Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project evalueert de impact van nachtleveringen in Wallonië. Omdat Colruyt en Delhaize sterk geloven dat nachtleveringen een winwin oplossing kunnen betekenen en in het kader van mogelijke prijsstelsels voor wegen in de toekomst wilden beiden de mogelijkheden van nachtleveringen bestuderen. Er zijn echter enkele hindernissen, waaronder het geluid die laadoperaties produceren en hinderlijk kunnen zijn voor de omgeving. De SPW lokale autoriteiten beogen een bewijs van de effecten van deze verschuiving in activiteiten. Organisaties: • Business Technologies and Operations • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Lauriane MILAN • CATHY MACHARIS

CO2 en CH4 als dragers van regionale ontwikkeling (Power to gas) Universiteit Gent Abstract: POWER TO GAS CO2 en CH4 als dragers voor regionale ontwikkeling, van probleem naar kans Interreg Vlaanderen-Nederland IVA-VLANED-2.68 Prof. Jan Desmet Organisaties: • Vakgroep Industrieel Systeem- en Productontwerp

Onderzoekers: • Jan Desmet

Mobiliteit om de training van Ingenieurs graduaten in Afrika te verbeteren Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden

Onderzoekers: • Dirk De Craemer

EU-bonuskrediet type B2c voor BIOMOT Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europese studie rond biodiversiteit Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER

EU-bonuskrediet type B2c voor UMRIDA Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europees samenwerkingsproject over studie rond virtuele prototyping Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

De ijkingstoets als een professioneel instrument voor Positiebepaling en als start van een Remediërings- en Opvolgingstraject op maat van de ingenieursstudent. KU Leuven Abstract: De ijkingstoets uitgerold aan de Faculteit Ingenieurswetenschappen is een instrument voor positiebepaling dat past binnen het oriënteringsbeleid van de KU Leuven.De faculteit, samen met haar Dienst Studentenbegeleiding (monitoraat), wil studenten assisteren bij de positiebepaling en een remediërings- en opvolgingstraject op maat aanbieden.Dit projectnbsp;zal werken rond positiebepaling, remediëring en opvolging op drie niveaus: de connectie met het secundair onderwijs, de wetenschappelijk uitbouw en onderbouw van de ijkingstoets en een remediërings- en opvolgingstraject. Het project zalnbsp;drempels vanuit het SO onderwijs identificeren en remediëringen voor deze drempels voorstellen.Statistische analyse van verbanden met de vooropleiding, de resultaten van 1ste Bachelor en het volgen van het remediërings- en opvolginstraject onderzoeken.een draaiboek voor een gepersonaliseerd remediërings- en opvolgingstraject geïntegreerd in de studietrajectbegeleiding uitbouwen en tenslotte zelfstud Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Lutgarde Beernaert • Michel Steyaert • Riet Callens • Tinne De Laet • Lutgart Vandewalle

Subsidie voor de omkadering van jonge onderzoekers voor het begrotingsjaar 2013-2014 Universiteit Gent Abstract: Eind 2011 maakte Minister Ingrid Lieten een budget van 4 miljoen euro vrij dat de Vlaamse universiteiten in staat moet stellen om de omkadering en opleiding van jonge onderzoekers verder uit te bouwen en te optimaliseren. Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden

Onderzoekers: • Ignace Lemahieu

e-VALVAS: Nieuwe actuatieparadigma's met hoge efficiënte voor variabele belasting bij variabele snelheid Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij vele toepassingen van elektrische motoren, zoals bijvoorbeeld bij robots, moeten deze kunnen rijden met variabele belasting op variabele snelheden, wat resulteert in een verlies van energie. Het doel van dit project is het reduceren van dit energieverlies door de mechanismen te bestuderen die de efficiëntie verbeteren. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER

Dienstenovereenkomst 'Urban wind resource assessment in Mannheim, Germany'. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Wattwerk Energiekonzepte S.A.' hebben voor het project ' Urban wind resource assessment in Mannheim, Germany.' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten

worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • MARK RUNACRES

ZAP-startkrediet 2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Startkrediet toegekend aan een nieuw lid van het ZAP kader VUB Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • Wouter VERBEKE

Dienstenovereenkomst 'Flexible heat production in combined heat and power using humid air-turbine - FlexiHAT' Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Université Libre de Bruxelles + Electrabel' hebben voor het project ' FlexiHAT' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Francesco CONTINO

Dienstenovereenkomst 'Operational characterization of biomass' Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Université Catholique de Louvain + Electrabel' hebben voor het project ' Operational characterization of biomass' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Francesco CONTINO

brugproject economie-onderwijs: Student Ghentrepreneur STEMT Universiteit Gent Abstract: Student Ghentrepreneur is een brugproject in het kader van ViA (Vlaanderen in Actie), gesubsidieerd door Agentschap Ondernemen. Het is een unieke samenwerking tussen ACCIO (Arteveldehogeschool), Durf ondernemen (Ugent), Centrum voor Ondernemen (Hogeschool Gent), iMinds, UNIZO en Stad Gent. Studenten, docenten en business partners komen bij elkaar om kennis en ideeën uit te wisselen over ondernemerschap, creativiteit en passie. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Koenraad De Bosschere

Studie naar het profiel van de IWT-doctorandi: wat is de impact van IWT- persoonsgebonden mandaten voor doctoraatsonderzoek? Universiteit Gent Abstract: Er wordt onderscheid gemaakt tussen TWEE COHORTES: (A) enerzijds de cohorte IWT-mandaathouders die voor 2009 een doctoraats beurs ontvingen (de zogenaamde "IWT specialisatiebeurzen) en (B) anderzijds de cohorte die vanaf 2009 een doctoraats beurs van het IWT ontving (zowel doctoraatsbeurzen strategisch basisonderzoek als Baekelandmandaten). Module (1) richt zich op het profiel van de houders van een IWT-mandaat tijdens hun doctoraatsstudies. Dit betreft persoonskenmerken zoals leeftijd, geslacht en nationaliteit; vervolgens professionele kenmerken zoals afstudeergraad, vakgebied, slaagkans voor het doctoraat, tijd tot doctoreren. Tot slot kan ook worden gerapporteerd over de doctoraatservaring, toekomstperspectieven, de mate van samenwerking met andere arbeidsmarktsectoren etc. Een vergelijking tussen cohortes A en B is mogelijk voor deze thema's. Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden

Onderzoekers: • Ignace Lemahieu

Giften Internationale MCDA-PROMETHEE workshop: onderzoek en casestudies 22 januari 2014 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van de workshop was om onderzoekers uit alle disciplines die zich bezighouden met de MCDA PROMETHEE methoden samen te brengen. De PROMETHEE methoden zijn effectief functioneel in vele onderzoeksgebieden. Het aantal onderzoekers die geïnteresseerd zijn in het bestuderen van de PROMETHEE methode, verhoogt voortdurend. Deze workshop wordt georganiseerd door de VUB in samenwerking met de ULB en met de steun van ORBEL (SOGESCI-B.V.W.B.). Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Systeemoptimalisatie van hybride elektrische energiesystemen KU Leuven Abstract: Al te vaak worden hybride elektrische systemen ondoordacht ontworpen enslecht gedimensioneerd. Nochtans bestaan voor de meeste systemen verschillende goede simulatiepakketten voor optimale dimensionering. Deze softwarepakketten hebben twee belangrijke nadelen. Ten eerste vertrekken ze vanuit een vooropgestelde systeemconfiguratie om tot een optimale dimensionering voor de elektrische voeding van de

verbruikers te komen. Voor de ontwerpfase daarvoor, het kiezen van de systeemconfiguratie zelf, bestaan er nauwelijks hulpmiddelen. Nochtans is deze stap heel belangrijk enniet zo evident als op het eerste zicht zou lijken.

Een tweede nadeel is dat de softwarepakketten nauwelijks rekening houden met andere dan economische aspecten bij de optimalisatie. De keuze voor een bepaalde systeemconfiguratie is niet alleen bepaald door de kostprijs. Meestal spelen ook andere motieven een rol: de betrouwbaarheid van het systeem, de geluidsoverlast, het al of niet groen karakter, de mobiliteit van de Organisaties: • TC Elektrotechniek (ESAT) Gent-Aalst

Onderzoekers: • Johan Driesen • Jan Cappelle • Thomas Van Maerhem

ORC module met mono-schroef expander en directe warmtewisselaars voor restwarmterecuperatie met de mogelijkheid tot directe mechanische aandrijving Universiteit Gent Abstract: ORC module met mono-schroef expander Onderzoek naar een ORC module met mono-schroef expander en directe warmtewisselaars voor restwarmterecuperatie met de mogelijkheid tot directe mechanische aandrijving IWT O&O - BEP EUROPE NV - Timmerman Energy & Heat Solutions NV 130468 Organisaties: • Vakgroep Mechanica van stroming, warmte en verbranding

Onderzoekers: • Michel De Paepe • Martijn van den Broek

EU-bonuskrediet type B2c voor H2R Vrije Universiteit Brussel Abstract: EU-bonuskrediet type B2c voor EU project H2R: studie rond mensachtige robotten Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-UGent, Alexandru Nila Vrije Universiteit Brussel Abstract: Experimentele en numerieke studie van de 'slamming wave' impact op vervormbare structuren Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

Ontwikkeling van een logistiek "optimalisatiemodel" voor de uitbouw van laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen genaamd OptiGRID. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van een logistiek "optimalisatiemodel" voor de uitbouw van laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen genaamd OptiGRID. Organisaties: • Business Technologies and Operations • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS • JOERI VAN MIERLO • Lieselot VANHAVERBEKE

NISTO: New Integrated Smart Mobility Options Vrije Universiteit Brussel Abstract: NISTO is een samenwerkingsproject van zeven partners (afkomstig uit Verenigd Koninkrijk, België, Frankrijk, Nederland, Duitsland) en verschillende sub-partners, gesteund door de Europese Commissie in het Interreg IVB NWE programma. NISTO ontwikkelt een nieuwe en slimme (SMART) toolkit om smart mobility concepten te evalueren. Het doel van dit project is de ontwikkeling van een methodologische aanpak, dewelke transnationaal geïntroduceerd worden aan en gebruikt worden door planners. Bovendien vindt er een kennisoverdracht plaats om richtlijnen, die gericht zijn op mobiliteit en veiligheid, alsmede het Europese concurrentievermogen te verbeteren en daardoor ook de doelstellingen van de EU 2020-strategie te volgen. De NISTOpartners, voornamelijk bedrijven, universiteiten en lokale overheden uit de sector mobiliteit hebben al ervaring betreffende de evaluatie van bestaande projecten of concepten met betrekking tot de richtlijnen en criteria van smart mobility. Voor de eerste keer wordt een toolkit ontwikkeld dat door allerhande planners binnen (Noordwest) Europe gebruikt kan worden om mobiliteitsaspecten van projecten te plannen en te evalueren op een duurzame en intelligente manier. Website: http://www.nisto-project.eu Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Jeroen BULCKAEN • Imre KESERU • CATHY MACHARIS

H2R: Integrative approach for the emergence of human-like robot locomotion. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europees project ikv studie rond mensachtige bewegingen bij robots Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER

Technische en economische haalbaarheid van een modal shift van gepalletiseerde FMCG. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Haven van Brussel' hebben voor het project ' Technische en economische haalbaarheid van een modal shift van gepalletiseerde FMCG.' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Philippe LEBEAU • Koen MOMMENS • CATHY MACHARIS

DREAMS - Dereverberation and Reverberation of Audio, Music, and Speech. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • TC Elektrotechniek (ESAT) Geel

Onderzoekers: • Marc Moonen • Toon van Waterschoot

Investeringssubsidie TIER-2 infrastructuur Universiteit Gent Abstract: FFEU-middelen 2013-2014 - Tier2 Investeringssubsidie TIER-2 infrastructuur Vlaamse Overheid, Ministerie van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding. Organisaties: • Directie Informatie- en Communicatietechnologie

Onderzoekers: • Danny Schellemans

VLIR REISBEURZEN 2013 Universiteit Gent Abstract: voor de uitbetaling van reisbeurzen aan studenten van de Associatie Universiteit Gent in het referentiejaar 2013, in het kader van de indirecte universitaire ontwikkelingssamenwerking van de VLIR Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden

Onderzoekers: • Dirk De Craemer

Mirad- Een geïntegreerd Methodologie om Intelligent Robot Hulpmiddelen naar de gebruiker te brengen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Motion interacie zoals gebruikt bij orthoses, protheses, rehabilitatie of trainingsmateriaal. Studie rond het gebruik van intelligente robothulpmiddelen ten voordele van de gebruikers Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica • Toegepaste Mechanica • Motorische Revalidatie en Kinesitherapie

Onderzoekers: • ERIC KERCKHOFS • DIRK LEFEBER • ANN NOWE

Een adjoint methode voor gecombineerde robuuste optimalisatie, error estimatie en kwantificering van onzekerheden in CFD Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het ontwikkelen van een innovatieve geoptimaliseerde cyclus voor het vormontwerp van turbomachine componenten, zoals de wieken van een windturbine of een turbolader. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers:

• CHRISTIAN LACOR

EU-bonuskrediet type B2b voor EU project: Acheon Vrije Universiteit Brussel Abstract: EU project ikv technologie voor een groener luchttransportbeleid Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DEAN VUCINIC

Onderzoek naar het gebruik van soepele actuatoren bij de ontwikkeling van heup-knie-voet ortheses Vrije Universiteit Brussel Abstract: Volgens een studie in de VS heeft 11.9% van de Amerikaanse bevolking moeite met het uitvoeren van ambulante activiteiten. Deze moeilijkheden kunnen ontstaan door spierverzwakking na een ongeval of door ziekte. Verder degraderen de spieren van de mens ook naarmate men ouder wordt. Het is dus niet onbegrijpelijk dat een groot deel van de bevolking (in westerse landen ongeveer 1%) op termijn in een rolstoel belandt, omdat wandelen te vermoeiend wordt. Langdurige immobiliteit eist een zware tol van de rolstoelgebruiker: serieuze problemen met het urinair, cardiovasculair, respiratoir en musculoskeletaal stelsel zijn schering en inslag. Verwacht wordt dat tegen 2050, 34% van de westerse bevolking 60 jaar of ouder zal zijn. Deze stijging van het aantal potentiële patiënten zal ook een stijging van de kosten voor gezondheidszorg met zich meebrengen, alsook een stijging van de vraag naar zorgverleners en infrastructuur. Het gebruik van een exoskeleton pakt deze problemen niet enkel aan door het aantal getroffenen te verminderen, het laat ook toe dat de patiënten thuis behandeld worden. Dit onderzoek heeft als doel bij te dragen tot de kennis nodig voor de ontwikkeling van een draagbaar, veilig en energie-zuinig exoskeleton dat niet enkel kan dienen ter assistentie van de drager maar ook belangrijke toepassingen heeft in de thuisrevalidatie. Dit wordt bereikt door de voordelen aan te tonen van het gebruik van actuatoren met aanpasbare soepelheid in de aandrijving van een unilateraal assistief exoskeleton. Allereerst probeert de kandidaat zich een beeld te vormen van de werking van de menselijke spieren tijdens wandelen op vlak terrein. Een efficiënte samenwerking van de spieren zorgt er immers voor dat mensen zonder al te veel inspanning toch een lange tijd kunnen wandelen. De cruciale spiergroepen voor het efficiënt uitvoeren van deze activiteit worden gelokaliseerd en gemodelleerd met behulp van het spiermodel van Hill. Het Hillmodel van de benen wordt uiteindelijk vertaald naar een actuatiesysteem met MACCEPA actuatoren. In een simulatie wordt nagegaan wat het belang is van elke motor en elk passief element in het biologisch geïnspireerd actuatiesysteem. Vervolgens kan het actuatiesysteem verder geoptimaliseerd worden naar draagbaarheid en energie-efficiëntie. Één van de specifieke doelstellingen hier is aantonen hoe het gebruik van elastische elementen die negatieve arbeid stockeren, in combinatie met de soepele actuatoren, het energieverbruik van het exoskeleton drastisch naar beneden kan halen. Bij een voldoende laag assistentieniveau is deze opgeslagen negatieve arbeid misschien zelfs voldoende om de gewenste ondersteuning te bieden. De mogelijkheden van passieve actuatie worden hier dan ook grondig nagegaan. Tot slot wordt het ontwerp geëvalueerd, en indien nodig aangepast, voor het bieden van een gelimiteerde assistentie bij stappen op een helling, opstaan en neerzitten. Om de wetenschappelijke resultaten uit de simulaties te valideren wordt een unilateraal exoskeleton ontworpen en gebouwd. Het exoskeleton wordt getest op valide personen om na te gaan of het inderdaad de gewenste ondersteuning biedt en of het de drager niet hindert bij het uitvoeren van de bewegingen. De testen worden uitgevoerd onder de begeleiding van de vakgroep Menselijke Fysiologie. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER

Optimalisatie en validatie van eindige elementen modellen op basis van operationele SHM data van wind turbines Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie rond de Optimalisatie en validatie van eindige elementen modellen op basis van operationele SHM data van wind turbines Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME • Gunther STEENACKERS

ACHEON: Aerial Coanda High Efficiency Orienting-jet Nozzle. Vrije Universiteit Brussel Abstract: ACHEON project verkent de haalbaarheid van een nieuw voortstuwende systeem voor vliegtuigen die naar verwachting de belangrijkste van traditionele systemen aan algemeen bekende jet afbuiging systeem gerelateerde beperkingen, zal verbeteren. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DEAN VUCINIC • STEVE VANLANDUIT

(vervolg) Infrastructuur voor conditiemonitoring en levensduurtesten, bedrijfs- en onderhoudsstrategieên voor offshore windparken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft als doel een wind monitoring- en testinfrastructuur te realiseren en te operationaliseren voor het verbeteren van de levensduur van componenten, het vastleggen van optimale O&M strategieën en het maximaliseren van de opbrengst ui offshore windparken. De voorgestelde infrastructuur is de basisinfrastructuur die in een tweede fase kan worden uitgebreid gericht op andere onderzoeksbehoeftes van de Vlaamse industrie. Het project bevat 3 delen: 1) Conditiemonitoringsystemen (CMS) voor systemen en componenten 2) Lab-test infrastructuur voor levensduurtesten van componenten 3) Bedrijfs- en onderhoudsstrategieën Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME

Selectie van een neutrale partij voor het evalueren van de plannen van aanpak van bedrijven in het kader van Lean and Green Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Vlaams Instituut voor de Logistiek vzw - VIL' hebben voor het project ' Selectie van een neutrale partij voor het evalueren van de plannen van aanpak van bedrijven in het kader van Lean and Green' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Tom VAN LIER • Dries MEERS • CATHY MACHARIS

Evenwichtsproblemen voor maten en hun toepassingen. KU Leuven Abstract: Een aantal problemen in complexe analyse worden bestudeerd, waarbij hetnodig is om de oplossing te vinden van een extremaalprobleem in logaritmische potentiaaltheorie. De eenvoudigste versie is om de verdeling van punten te vinden in een compacte verzameling van het complexe vlak, zodanig dat hun logaritmische energie minimaal is. De oplossing van dit extremaalprobleem is de evenwichtsmaat die zeer belangrijk is voor een aantal problemen in complexe analyse. Dit extremaalprobleem werd uitgebreid door het toevoegen van een extern veld (om te vermijden dat punten naar oneindig gaan op niet-compacte verzamelingen) en bovengrenzen (beperkingen) om de maat te controleren. Onze interesse gaat uit naar meerderematen die met elkaar interageren en we krijgen dan evenwichtsproblemen voor interagerende maten met externe velden en beperkingen. Dit heeft toepassingen in approximatietheorie (nulpunten van meervoudige orthogonale veeltermen, polen van rationale benaderingen), eigenwaarden van random Organisaties: • Afdeling Analyse

Onderzoekers: • Walter Van Assche • Arnoldus Kuijlaars

The soil systems under global change. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Geografie

Onderzoekers: • Gerard Govers

Interpreteerbare systemen ter ondersteuning van klinische besluitvorming. KU Leuven Abstract: Systemen voor klinische besluitvorming zullen sneller in gebruik genomen worden in de klinische praktijk wanner ze zo weinig mogelijk interfereren met het klinisch werk.nbsp;Vandaar dat variabelen vaak gecategoriseerd worden om zo de interpreteerbaarheid te verbeteren.nbsp;Andere systemen focuseren op de modelingsaspecten en reduceren daarbij hun kans om werkelijk gebruikt te worden in de klinische praktijk.nbsp;Dit ondezoek zal huidige methoden verbeteren en alternatieve modellen voorstellen om het mogelijke verlies aan informatie ten gevolge van categorizatie te controleren.nbsp;Belangrijke aspecten hierbij zijn de keuze van de loss functie, regularizatieschemas, optimalizatie inhoge dimensies, formuleren van het duale probleem en inclusie van spaarsheid.nbsp;Dit kader zal modellen voor overlevingsanalyse en (meerklasse) klassificatie met interactie-effecten bestuderen.Validatie binnen klinische studies zal aantonen welke aspecten belangrijk zijn om een goede performantie te verkrij Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Sabine Van Huffel • Dirk Timmerman • Vanya Van Belle

On-chip Raman-spectroscopie van gecapteerde biologische cellen op optische golfgeleider met nanoplasmonische versterking Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek poogt een siliciumnitride golfgeleider bedekt met goud nanodots te ontwikkelen. Het evanescente veld van de golfgeleider koppelt met de nanodots en als gevolg van deze resonante plasmoninteractie ontstaat er een versterkt veld om een stabiele optische val van te maken. Het resulterende veld wordt vervolgens gebruikt om het Raman signaal van het gevangen deeltje te versterken. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Roeland Baets

OPTIWIND Vrije Universiteit Brussel Abstract: OPTIWIND: onderzoek naar optimalisatie van offshore windturbines Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Mechanica van Materialen en Constructies • Onderzoeksgroep Akoestiek & Trillingen

Onderzoekers: • DANNY VAN HEMELRIJCK • Christof DEVRIENDT • PATRICK GUILLAUME

Studie naar het genereren en de effectiviteit van gebaren bij sociale robots Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project willen we een nieuwe benadering om de gebaren door een robot te genereren, evalueren, onafhankelijk van de morfologie, en dit valideren op zowel het virtuele model als het echte model van sociale robots. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT

Build over Water - Distributieanalyse Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Vlaams Instituut voor Mobiliteit vzw VIM' hebben voor het project ' Build over Water - distributieanalyse ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Koen MOMMENS • CATHY MACHARIS

European Network of Knowledge Transfer in Health. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Wetenschappen • LRD Centraal Beheer

Onderzoekers: • Paul Van Dun

Het optimaliseren van onderwijsonderzoek in het hoger onderwijs ( Ecuador ) Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde

Onderzoekers: • Martin Valcke

Analyse van de marktgebieden van de intermodale terminals voor transport van en naar de havens van Zeebrugge en Gent en koppeling en benchmarking naar het buitenland door middel van uitbreidingen van het Locatie Analyse Model voor Belgische Intermoda... Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze studie analyseert twee facetten van het intermodaal transport in Vlaanderen. Ten eerste werd er onderzocht wat het potentieel is van bestaande en eventueel nieuwe intermodale verbindingen tussen de havens van Zeebrugge en Gent en het Vlaamse achterland. Ten tweede wordt er onderzocht waar er mogelijk concurrentie bestaat tussen Belgische intermodale terminals en terminals in Frankrijk, Nederland, Duitsland en Luxemburg. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Dries MEERS • CATHY MACHARIS

EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: CYBERLEGS (FP7-ICT-2011-7) Vrije Universiteit Brussel Abstract: CYBERLEGs, een acroniem voor "De cybernetische Lower Limb cognitieve Ortho-prothese", is een gezamenlijk onderzoeksproject, gefinancierd door de Europese Commissie onder het zevende kaderprogramma. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Menselijke Fysiologie

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER • ROMAIN MEEUSEN

EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: TWIN HUB (INTERREG IVB NWE, 8th Call for proposals) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het project is het vergroten van de concurrentiekracht van het intermodale spoorwegvervoer in, vanuit en naar NWE, met name tussen de Nederlandse en de Belgische en Europese binnenvaart terminals Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Ontwikkeling van software voor laser gesloten lus control system voor shaker tabel motion sensor reactie verificaties en kalibraties Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' GVC PEERAER' hebben voor het project ' Software development for laser closed loop control system for shaker table motion sensor response verifications and calibrations' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de

instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

Overeenkomst - Windbelasting reclamezuilen Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Toys For Boys BVBA' hebben voor het project ' Overeenkomst Windbelasting reclamezuilen' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

Nectar Cluster on freight and Logistics: Beslissingsondersteunende modellen voor intermodaal transport 12/01/2012 - 13/01/2012 Vrije Universiteit Brussel Abstract: NECTAR (Network on European Communications and Transport Activity Research) is een wetenschappelijk netwerk. Het doel is om onderzoekssamenwerking en het uitwisselen van gegevens op het gebied van transport, communicatie en mobiliteit in en buiten Europa te bevorderen. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Een nieuwe generatie flexibele neuro-elektronische interfaces met hoge resolutie. KU Leuven Abstract: Eėn van de meer tot de verbeelding sprekende onderzoekstopics gaatover hoe elektronica rechtstreeks met zenuwcellen in de hersenen verbonden kan worden. De motivatie: de hersenen beter leren begrijpen, en zeergeavanceerde prothesen en andere elektronische toepassingen mogelijk maken. Met de huidige techniek is het al mogelijk enkele honderden neuronen individueel te contacteren. Helaas worden de implantaten na verloop van maanden door het lichaam afgestoten zodat permanente toepassing nog niet mogelijk is. In dit onderzoeksproject gaan we alternatieve implantaat concepten uittesten, die dit probleem minder of niet zouden moeten hebben#279;n uitbreidbaar zijn tot zelfs duizenden contactplaatsen. Hiervoor zijn onderzoek naar nieuwe microfabricatietechnieken en in vivo experimenten nodig. Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Frederik Ceyssens

Toepassing van systeemidentificatie op neurale circuits. KU Leuven Abstract: in het Nederlands (max. 15 regels): (in Dutch, max. 15 lines)Sinds lang heeft de werking van de hersenen de mens geïntrigeerd. Hoeweler al grote sprongen voorwaarts werden genomen, bestaan er nog steeds vele geheimen over de ware mechanismen van het brein. Huidig onderzoek istypisch toegespitst op het bestuderen en modelleren van enkele neuronenof geconvolueerde signalen van hoog-niveau hersenactiviteit, zoals EEG of fMRI. In dit project zullen we gebruik van twee-foton calcium beeldvorming, een nieuwe technologie die het monitoren van grote netwerken van neuronen mogelijk maakt met een hoge spatiale en temporele resolutie en dit tot op enkel-neuron precisie. Ons doel is om systeemidentificatietechnieken toe te passen op de complexe dynamica van hersenactiviteit en dieper inzicht te krijgen in de werking van de neuronale circuits door hungedrag te modelleren met behulp van nieuwe wiskundige methodieken. De hersenen bezitten een enorme efficiëntie in de manier waarop ze informatie reduc Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Bart De Moor • Emre Yaksi

De BladderPill: een geminiaturiseerd diagnose apparaat om blaasdruk te meten. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Robert Puers • Dirk De Ridder

MINTS: netgeconnecteerde interfaces geïntegreerd in CMOS. KU Leuven Abstract: In het onderzoeksgebied van de microelektronica worden er reeds gedurende lange tijd inspanningen geleverd om complexe systemen te integreren op 1 enkele chip. Op deze manier worden er vandaag immers voordelen in zowel de produktiekost als verpakkingsafmetingen bereikt, en dit bij dezelfde of zelfs betere performantieniveau's. Dit resulteert in de beschikbaarheid van de bestaande Systemen-op-Chip (SoC) modules met variërende functionaliteiten. Het voorzien van stroom en spanning naar deze modules toe wordt nog altijd op een coventionele manier bewerkstelligd met externe spanningsregelaars die de netspanning omzetten naar een bruikbare voedingsspanning. Bijgevolg worden de prijs -en verpakkingsvoordelen van moderne geïntegreerde applicaties voor een deel te niet gedaan omdat het a priori nodige voedingsblok nog niet kan worden geproduceerd met vergelijkbare voordelen. Het is precies het doel van dit project om dit probleemte verminderen en deze interface-kloof tussen de netspanning en d

Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Michel Steyaert

Modelleren van gestructureerde dynamische systemen via parametrische enniet-parametrische technieken. KU Leuven Abstract: De doelstelling van dit project Modelleren van gestructureerde dynamische systemen via parametrische en niet-parametrische technieken is een synergie te realizeren tussen verschillende methodes voor het modellerenen identificeren van gestructureerde niet-lineaire dynamische systemen.Parametrische en niet-parametrische methodes zullen bestudeerd worden in connectie tot support vector machines en klassieke systeemidentificatie technieken. Dit project beoogt van complementaire en unificerende inzichten te bekomen met een beter inzicht naar de invloed van onderliggendeassumpties (bv. hoe cruciaal is het van een bepaalde modelstructuur op te leggen), waarom sommige methodes goed zijn voor sommige problemen en falen op andere, het combineren van paradigma's en het integreren van deverschillende methodes, en data-gedreven structuur-selectie. Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Johan Suykens

Romeinse fresco's samenstellen met behulp van 3D opnametechnieken. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - PSI

Onderzoekers: • Luc Van Gool • Benedict Brown

Snelle multi-modale beeldvorming voor diagnose en therapie-beoordeling van tumorpatiënten. KU Leuven Abstract: Maligne gliomas zijn agressieve tumoren waarbij de overlevingskansen van de patiënt laag zijn. Rekening houdend met de agressieve aard van deze tumoren en de brede leeftijdsgroep waarbij ze zich voordoen, hebben maligne gliomas een aanzienlijke sociaal-economische impact. Magnetische resonantie beeldvorming (MRI) is de basismodaliteit in de diagnose, in de evaluatie van de agressiviteit en in de follow-up van deze tumoren. Nochtans is de diagnostische nauwkeurigheid van de huidige beeldvormende technieken nog steeds onvoldoende. In dit project willen we een beeldvormingsprotocol ontwikkelen, waarin verschillende geavanceerde MR-technieken tegelijk worden opgemeten waardoor de examinatietijd acceptabel wordt voor patiënten. Bovendien, beogen wij het ontwikkelen van (geautomatiseerde) gegevensverwerkingsalgoritmes die de volgende aspecten behandelen: (a) het vaststellen van een juiste diagnose, (b) het succes van therapieën in een vroeg stadium voorspellen, (c) microscopische tumor-inf Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Sabine Van Huffel • Uwe Himmelreich

Cryptografische functies intrinsiek in silicium. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - COSIC

Onderzoekers: • Wim Dehaene • Ingrid Verbauwhede

Dynamische efficiëntie analyse van midden- en laagspanning DC distributie netwerken. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Ronnie Belmans • Tom De Rybel

Draadloze acoustische sensornetwerken voor uitgebreide auditieve communicatie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Marc Moonen

Draadloze gedistribueerde draagbare sensornetwerken op het menselijk lichaam voor dosimetrie en co-operatieve MIMO communicatie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Robert Puers

Massatransport in de groeiplaat: kwantificering van transport van groeifactoren en zuurstof voor de verbetering van in vitro groeiplaat signalisatie. KU Leuven Abstract: Meercellige organisatie in de groeischijf wordt zowel door ruimtelijke gradiënten van groeifactorconcentraties, zoals Indian Hedgehog (Ihh) en Parathyroid Hormone-related Peptide (PTHrP), als door andere omgevingsfactoren, zoals zuurstof gereguleerd. Hoewel experimenteel onderzoek en mathematische modellen het belang van de massa transport eigenschappen vandeze factoren voor de groeischijf dynamica aangetoond hebben, werd dit nooit volledig gekwantificeerd. Deze gegevens zijn niet alleen belangrijk om de dynamiek te begrijpen, maar ook om dit in vitro te reproduceren,bijvoorbeeld voor toepassingen van weefselengineering. Het doel van ditproject is het kwantificeren van de massa transport eigenschappen (diffusie, bindingsaffiniteit, consumptie, advectie) van de groeischijf voor Ihh, PTHrP en zuurstof. Nadien zullen we deze kennis toepassen en heteffect van de massa transport voorwaarden op in vitro groeischijf signalisatie, zowel voor geïsoleerde groeischijven als voor op hydrogel gebas Organisaties: • Afdeling Biomechanica

Onderzoekers: • Hans Van Oosterwyck • Maarten Roeffaers • Jan Demol • Scott Roberts

Een multi-disciplinaire aanpak voor de ontwikkeling van een actieve aerostatisch spindel met nanometer nauwkeurigheid. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Farid Al-Bender • Goele Pipeleers • Tobias Waumans

PROEFTUINEN-OLYMPUS. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Ronnie Belmans

Gemeentelijke partij-afdelingen en de gemeenteraadsverkiezingen van 2012: organisatie en strategieën Vrije Universiteit Brussel Abstract: Centrale thema is de mate waarin het lokale niveau als een relatief autonome niveau in de organisatie van de partij functioneert. Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER

Operationele modale analyse en structurele monitoring gebruikmakende van transmissibiliteits-metingen en fiber sensor technologie Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Operationele modale analyse laat toe om het dynamisch gedrag van structuren in operationele omstandigheden te identificeren. In mijn vorige en lopende onderzoek bleek dat een nieuwe OMA aanpak gebaseerd op overdraagbaarheidsmetingen de betrouwbaarheid en de toepasbaarheid van OMA technieken verhoogde. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Christof DEVRIENDT • PATRICK GUILLAUME

Identificatie van systemen geëxciteerd door willekeurige ongekende inputs op basis van responsmetingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: EMA identificatie methoden en procedures zijn gelimiteerd tot gedwongen geëxciteerde laboratoriumtests waar de toegepaste krachten gemeten kunnen worden samen met de respons van de structuur. De overdraagbaarheid-gebaseerde aanpak voorgesteld in dit project heeft het belangrijke voordeel dat het kan worden gebruikt met willekeurige inputs (met inbegrip van verschillende harmonische krachten). Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Elektriciteit

Onderzoekers: • RIK PINTELON • Christof DEVRIENDT • PATRICK GUILLAUME

Een strategie voor de implementatie van een duurzaam logistiek concept voor de stadsdistributie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vandaag wordt 80% van de stadsdistributie voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) bereikt door wegtransporten en hun aandeel neemt nog steeds toe. De behoefte aan een oplossing voor een duurzaam stadsdistributienetwerk is daarom van cruciaal belang. Dit onderzoek maakt deel uit van een gekoppeld en geïntegreerd project van vier jaar dat de vooruitzichten voor een duurzame oplossing voor de stedelijke distributie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest onderzoekt. In nauwe samenwerking met het onderzoeksproject van Milena Janjevic (Université Libre de Bruxelles, ULB), heeft dit tot doel te onderzoeken en praktische aanbevelingen voor een optimale uit te werken voor een optimaal en

volledig geïntegreerd scenario van een logistiek stadsdistributienetwerk in Brussel. De belangrijkste benaderingen zijn het vinden van een duurzame en economisch relevante oplossing die bruikbare resultaten oplevert. Bijzondere nadruk wordt toegeschreven aan de samenwerking met de belanghebbenden. In het bijzonder wordt dit deel van het project gewijd aan de schone technologische aspecten die kunnen worden geïntegreerd in het duurzaam plan. De focus ligt op de ICT-oplossingen en op de schone transportoplossingen om de werkzaamheden zo efficiënt mogelijk te optimaliseren. Bovendien zal dit voorstel, in nauwe samenwerking met de ULB, werken op de institutionele, socio-economische en ruimtelijke omgeving van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Beide onderzoekers zullen na de eerste twee jaar een verslag leveren dat een reeks uitvoerbare scenario's voor een duurzame stadsdistributie voorstelt. In de tweede helft van het project (laatste twee jaar), zal de bijdrage van de VUB de mileueffectenbeoordeling van deze scenario's zijn, terwijl de bijdrage van de ULB de micro- en macro-ascpecten zal bevatten. Zodra de evaluaties zijn afgerond, zal de VUB het beste scenario selecteren op basis van de actoren door de multi-actor, multi-criteria analyse (MAMCA). Ten slotte zal een verslag het optimale scenario voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest suggereren, met een duidelijk strategisch plan over hoe het te implementeren. Als gevolg hiervan, zal dit onderzoeksproject perfect bijdragen aan de doelstelling voor 2020 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die een slimmer en schoner leveringssysteem voor ogen heeft. In een bredere context, zal het een essentiële rol spelen bij de verwezenlijking van de EU-doelstellingen van CO2-vrije stadslogistiek in stedelijke centra in 2030 en het Clean Vehicle Plan van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Philippe LEBEAU • CATHY MACHARIS • JOERI VAN MIERLO

Duurzaam transport: de ontwikkeling van een externe kostcalculator in duurzame transport scenarios Vrije Universiteit Brussel Abstract: Duurzaam transport Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Medische Sociologie • Geografie • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Tom VAN LIER • Koen VAN RAEMDONCK • Koen MOMMENS • FRANK CANTERS • CATHY MACHARIS • Koen PUTMAN

Subsidie aan het Vlaams Virtueel Supercomputer Centrum (VVSC) voor de financiering van het werkingsjaar 2012, 2013, 2014 en 2015 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het VSC, afkorting van Vlaams Supercomputer Centrum, is een virtueel supercomputercentrum. Het is een partnership tussen de vijf Vlaamse universitaire associaties: de Associatie K.U.Leuven, vzw Associatie Universiteit Gent, Universitaire Associatie Brussel, Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen en de Associatie Universiteit-Hogescholen Limburg. Het VSC wordt gefinancierd door de Vlaamse overheid - Departement Economie, Wetenschap en Innovatie. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Natuurkunde

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • ROSETTE VANDENBROUCKE

Financiering IOF-programma: GEAR I: Innovatieve modellen in het domein van duurzame mobiliteit en logistiek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Innovatieve modellen in het domein van duurzame mobiliteit en logistiek. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Thierry Clement COOSEMANS • CATHY MACHARIS • JOERI VAN MIERLO

Studie-opdracht mbt duikwerken Universiteit Gent Abstract: Diverse universiteiten en onderzoeksgroepen doen aan monitoring en wetenschappelijk onderzoek op zee. Voor een niet onbelangrijk deel van deze activiteiten is duikwerk op zee een noodzaak. Voor dit duikwerk vallen de voornoemde opdrachtgevers terug op vrijwilligers die het duikwerk voor hun rekening nemen. Om deze activiteiten te realiseren komen de universiteiten en onderzoeksgroepen in contact met het VLIZ dat nagaat wanneer deze duikactiviteiten kunnen plaatsgrijpen en ze voldoende inplant in het schema van het onderzoeksvaartuig Zeeleeuw. De Zeeleeuw behoort tot de DAB VLOOT, die het schip bemant en als reder optreedt. Het VLIZ en VLOOT hebben een samenwerkingsovereenkomst die binnenkort vernieuwd wordt naar aanleiding van het opleveren van de vervanger van de Zeeleeuw, de Simon Stevin. De duikactiviteiten gaan zowel door bunnen als buiten de windmolen-concessiezones en kunnen de volledige EEz-zone bestruiken (zowel binnen als buiten de territoriale wateren). De Zeeleeuw stelt een kleiner werkvaartuig Zeekat ter beschikking, van waarop de duikers duiken. Organisaties:

• Vakgroep Economisch Recht

Onderzoekers: • Kristiaan Bernauw

Onderzoeksovereenkomst - Hibirec - Onderzoek naar een hoge performante biomassa hervormingsproces voor elektriciteitsproductie Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Electrabel GDF Suez' hebben voor het project ' Research Agreement - Hibirec - Research on a high performant biomass reforming process for power production' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Frank DELATTIN • JACQUES DE RUYCK

E-laboratoriums Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • DEAN VUCINIC

Licht-materie interacties gemedieerd door nanoschaal opsluiting in plasmonische resonatoren. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme

Onderzoekers: • Victor Moshchalkov • Niels Verellen

Type-1.5 supergeleiding in multiband supergeleiders. KU Leuven Abstract: De ontdekking van type-1.5-supergeleiding in zuivere, MgB2-éénkristallen in april 2009 trok veel aandacht van onderzoekers in het veld.nbsp;Het belang van deze vondst ligt erin dat men nu weet dat de sinds een halve eeuw in gebruik zijnde classificatie van supergeleiders in type-I en type-II onvolledig is en dat een nieuw type-1.5 aan deze lijst moettoegevoegd worden.nbsp;Een nieuw type supergeleiding brengt uiteraardnbsp; ook nieuwe fascinerende eigenschappen met zich mee..nbsp;Een diepgaand onderzoeknaar deze nieuwe eigenschappen vormt de kerndoelstelling van dit project. Het belangrijkste verschil tussen de drie gekende types supergeleiders is hun verschillende responsop een magnetisch veldDit verschil komt het sterkst tot uitingnbsp;in het ontstaan en variëren van vortexpatronennbsp;in functie van magnetisch veld, temperatuur en stroom.nbsp; Om deze reden focust dit project op het onderzoek van de eigenschappen van de vortexmaterie in type-1.5 supergeleiders en de omstandigheden vo Organisaties: • Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme

Onderzoekers: • Victor Moshchalkov • Joffre Gutierrez Royo

Ab initio methodologie voor het onderzoek van de dynamische magnetischeeigenschappen van sterk anisotrope magnetische materialen. KU Leuven Abstract: Het voorgestelde onderzoek zal een ab-initiomethodologie ontwikkelen omde verscheidene magnetische eigenschappen van sterk anisotrope complexen te onderzoeken. Ten eerste zal het onderzoek focussen op het verbeteren van de nauwkeurigheid van de abinitioberekeningen voor polynucleaire complexen. Dan zullen ontwikkelingen gedaan worden die ab-initioberekeningen van eigenschappen zoals de statische en dynamische magnetische eigenschappen van mono- en polynucleaire sterk anisotrople complexen zullen toelaten. Ten tweede zal de ontwikkelde methodologie geïmplementeerd worden in speciale routines als modules van het internationaal ab-initiopakket MOLCAS, alsook toegepast worden op diverse magnetische complexen vanprimair belang. Organisaties: • Afdeling Kwantumchemie en Fysicochemie

Onderzoekers: • Liviu Cibotaru • Liviu Ungur

Synthese van covalente moleculaire netwerken aan oppervlakken op basis van een supramoleculaire blauwdruk. KU Leuven Abstract: Organische polymeren maken tal van toepassingen mogelijk en zijn ingebouwd in verscheidene moderne gebruiksartikelen. Covalente organische netwerken (COFs) vormen een nieuwe klasse organische polymeren met een sterkgeordend tweedimensionale (2D) of driedimensionale (3D) structuur. Ondanks hun potentieel wordt de synthese van COFs gehinderd door praktische en conceptuele uitdagingen die verband houden met denbsp;intrinsieke onoplosbaarheidnbsp;van COFs, en de vorming van talrijke defecten. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden stellen we voor om de covalente bindingen pas te maken nadat de bouwstenen reeds geordend zijn in wat met zelf-geassembleerde moleculaire netwerken (SAMs) noemt. Deze SAMs vormen als het ware een blauwdruk van de covalente netwerken. In dit project focussen we op 2D COFs die gevormd worden op basis van geordende monomeren op atomair-vlakke en geleidende oppervlakken zoals grafiet of goud. Deze benadering zal de in situ visualisatie toelaten van de zelf-geassembl Organisaties: • Afd. Moleculaire Visualisatie & Fotonica

Onderzoekers: • Steven De Feyter • Oleksandr Ivasenko

Polyoxometalaten als een nieuwe klasse van artificiële enzymes: inzichtin de moleculaire interactie met proteïnen en peptiden. KU Leuven Abstract: De selectieve hydrolyse van proteïnen is een belangrijke biochemische techniek in tal van chemische, biologische en bioanalytische toepassingen. Desondanks hun toepasbaarheid in verscheidene biochemische processen, vertonen de huidige beschikbare proteolytische reagentia een aantal tekortkomingen. Het is dan ook niet verwonferlijk dat de afgelopen twee decennia steeds meer onderzoek verricht werd naar de ontwikkeling van nieuweartificiële peptidases. Onze conceptueel nieuwe aanpak voor de ontwikkeling van artificiële peptidases bestaat erin polyoxometalaten (POMs) te gebruiken als liganden voor verscheidene transitiemetalen en lanthaniden. Onze studies hebben aangetoond WellsDawson en Keggin type POMs op eenselectieve manier human serum albumine en lysozyme hydrolyseren bij fysiologische omstandigheden. Het doel van deze studie is het verwerven vaninzicht in dit type van interacties met behulp van een brede waaier aantechnieken. Aan de hand van deze informatie zal het verband tussen d Organisaties: • Afdeling Moleculair Design en Synthese

Onderzoekers: • Tatjana Vogt • Gregory Absillis

Ontwerp van gedistribueerde parameter- en signaalschattingsalgoritmen en gecombineerde netwerklaag resourceallocatie voor spraakverbetering inad-hoc draadloze akoestische-sensornetwerken. KU Leuven Abstract: Een draadloos akoestisch sensornetwerk ('wireless acoustic sensor network' (WASN)) bestaat uit een set microfoonnodes die willekeurig verspreid zijn over een omgeving, en die met elkaar communiceren via draadloze verbindingen om een gezamenlijke taak uit te voeren. Een belangrijk voordeel van WASNs is dat veel microfoons gebruikt kunnen worden die een grote oppervlakte omspannen, wat meer verscheidenheid (en dus meerinformatie) geeft in de opgenomen signalen. De gezamenlijke taak is danom een parameter of een signaal te schatten op een gedistribueerde manier, waarbij de nodes met elkaar samenwerken om een betere schatting te bekomen, zoals bv. een ruis-gereduceerde spraakopname. Onze eerste doelstelling is om bestaande gedistribueerde spraakverbeteringsalgoritmes uit te breiden met gedistribueerde parameterschattingen, bv. voor dereverberatie en schatten van spraakkenmerken voor spraakherkenning. Onze tweede doelstelling is om signaalschattingsproblemen te onderzoeken in WASNs waar de Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Marc Moonen • Alexander Bertrand

Modelleren van het lekken van informatie van ingebedde cryptografische toestellen. KU Leuven Abstract: In het informatietijdperk worden meer en meer gegevens verwerkt, verzonden en opgeslagen in elektronische vorm. In vele toepassingen worden gebruikers van kleine elektronische apparaten met beveiligingsmechanismen voorzien om waardevolle informatie te beveiligen. Hoewel deze beveiligingsmechanismen effectief zijn in theorie, zijn hun implementaties in toestellen onderhevig aan meerdere bedreigingen. Net zoals het meer tijdvraagt om 47 en 24 op tellen dan 1 en 1, kunnen implementaties van beveiligingsmechanismen in apparaten gevoelige informatie lekken op een soortgelijke manier. Deze informatie vergemakkelijkt het omzeilen van de beveiligingsmechanismen aanzienlijk.Dit onderzoeksproject gaat over hetmodelleren van de informatielekken in de apparaten. Het eerste doel is het formuleren en definiëren van de kwaliteit van een lekkage model, en de procedures te ontwikkelen die het mogelijk maken om te meten hoe goedeen model past. Het tweede doel betreft het ontwerp van beveiligingsmechanis Organisaties: • Afdeling ESAT - COSIC

Onderzoekers: • Bart Preneel • Ingrid Verbauwhede • Wolf Gierlichs

SERS in nanoporiën voor DNA identificatie en sequencing. KU Leuven Abstract: DNA-identificatie en genoom is steeds belangrijker geworden in biologisch en diagnostisch onderzoek. In dit project onderzoeken we een nieuwe methode waardoor directe identificatie van individuele moleculen, zoals individuele DNA basen, mogelijk wordt. Het combineert de kracht van twee nieuwe technologieën: oppervlakte versterkt Raman scattering (SERS) en nanofluidica in nanoporiën. Het is gebaseerd op een plasmonisch actief nanogaatje met afmetingen ver onder de golflengte van het licht. Door zijnplasmonische eigenschappen wordt er een zeer plaatselijk en sterk veld gerealiseerd in de porie, wat leidt tot een SERS gevoeligheid voor enkelvoudige moleculen. Tegelijkertijd zorgt de grootte van de porie ervoor dat er slechts 1 molecule per tijdseenheid aanwezig kan zijn in de porie.Wanneer gelinealiseerd DNA doorheen het nanogaatje beweegt, kan dus in principe het Raman-spectrum van aangrenzende basen een voor een opgenomen worden. Er zijn echter nog vele uitdagingen. Zowel de integratie Organisaties: • Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme

Onderzoekers: • Guido Maes • Johan Hofkens • Liesbet Lagae • Chang Chen

Functionalisering van implantaatoppervlakken via elektroforetische depositie. KU Leuven Abstract: Door de vergrijzende bevolking en actievere levensstijl zal de nood naar betrouwbare en snel verankerende orthopedische en dentale implantaten in de toekomst alleen maar toenemen. Om osseointegratie te bevorderen wordt het oppervlak van de laatste implantaatgeneraties ofwel opgeruwd (dentale implantaten) of voorzien van een poreus oppervlak met 30 tot 50% open porositeit (cementloze orthopedische implantaten). Echter bevorderenbeide behandelingen, in vergelijking met de klassieke oppervlakken, niet alleen de aanhechting van bot maar ook microbiotische contaminatie door biofilmvorming met daarop volgende falen van het implantaat. Daarom isde belangrijkste uitdaging voor de

huidige implantaatontwikkeling het stimuleren van selectievere botcel aanhechting en osseointegratie en tegelijkertijd het afzetten van bacteriên en biofilmvorming te remmen. Door het implantaat te behandelen met botvormende cellen en/of botgroei stimulerende proteïnen in een bacterievrije omgeving voor implanteren za Organisaties: • Functionele Materialen

Onderzoekers: • Jozef Vleugels • Jan Schrooten • Joke Duyck • Bram Neirinck

Omzetting van biomassa door middel van hierarchische zeoliet katalysatoren. KU Leuven Abstract: Stijgende olieprijzen en dalende voorraden aan fossieke brandstoffen, zorgen voor een toenemende vraag naar producten gebaseerd op biomassa. Aangezien chemo-katalytische omzettingen van biomassa, zoals plantaardige oliën, lignine en cellulose, zich nog in een ontwikkelingsstadium bevinden, is de elementaire kennis over de geschikte processen en typen van katalysatoren op dit moment nog zeer rudimentair. Bijgevolg bestaan er enorme opportuniteiten in het bepalen van de reactiewegen betrokken bij de omzetting van biomassa en in het identificeren van de ideale katalysatoren. Dit project pakt specifiek de ontwikkeling van zulke katalysatoren aan en zoekt naar de specifieke vereisten waaraan deze katalysatoren moeten voldoen om oleochemicaliën en andere platform moleculen om te zetten.Belangrijke elementen in dit project zijn de toegankelijkheid van de omvangrijke substraten naar de actieve sites van de katalysator en het creëren van hoog-disperse en goed gebalanceerde multi-site katalysato Organisaties: • Centr. vr Oppervlaktechemie & Katalyse

Onderzoekers: • Bert Sels • An Philippaerts

Gecombineerde tunnel en Raman spectroscopy in nanoporiën voor enkel molecuul analyse. KU Leuven Abstract: Het doel van dit onderzoeksproject is het ontwikkelen van een meetmethode die gecombineerd gebruik maakt van optische en elektrische techniekenom zo directe moleculaire informatie te verkrijgen van de enkele basenparen van DNA strengen. We zullen ons toespitsen op het gebruik van nanoporie apparaten zodat we oppervlakte versterkte Raman verstrooiing (SERS), een vibrationele spectroscopische techniek, kunnen combineren met elektrische tunnel meteingen. Enkele molecuul gevoeligheid is reeds gedemonstreerd voor beide technieken, bijgevolg zal hun combinatie in een enkel apparaat complementaire moleculaire informatie opleveren.In eerste instantie zullen we het apparaat ontwerpen en hiervoor een fabricatie proces uitwerken. We trachten hierbij het nanoporie zo vorm te geven zodat we zowel de optische verd versterking en de lokalisatie van de tunnel stroom optimaliseren in eenzelfde apparaat.Ten tweede zullen we de Raman en de tunnel benadering afzonderlijk onderzoeken, zowel in droge als in Organisaties: • Geassocieerde Afdeling ESAT - INSYS

Onderzoekers: • Christina De Meyer • Liesbet Lagae • Sven Cornelissen

Een signaalgeöriënteerde benadering van akoestische signaalverbetering:kader, gevalstudies en evaluatie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Marc Moonen • Toon van Waterschoot • Moritz Diehl

Het gebruik van PECVD techniek met behulp van plasma bronnen Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Vaste-stofwetenschappen

Onderzoekers: • Diederik Depla

In het kader van de overeenkomst tussen ULB - SPF Mobilité & Transports: "Réponse au cahier spécial des charges n° PO-OPL 2010-01-AL Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' CIEM - Centre Interuniversitaire d'Etudes de la Mobilité - via ULB' hebben voor het project ' Dans le cadre de la convention entre ULB - SPF Mobilité & Transports : "Réponse au cahier spécial des charges n° PO-OPL 2010-01-AL " ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Information Systems Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Information Systems Organisaties:

• Business Technologies and Operations

Onderzoekers: • Wouter VERBEKE

STRAIGHTSOL: STRAtegies and measurement for smarter urban freIGHT SOLutions. Vrije Universiteit Brussel Abstract: STRAIGHTSOL is een Europees onderzoeksproject dat werd gefinancierd door de Europese Commissie (FP7) en afliep in augustus 2014. STRAIGHTSOL had drie doelstellingen: (i) Een nieuwe evaluatiemethode ontwikkelen voor maatregelen en initiatieven rond stedelijke distributie; (ii) Zeven innovatieve concepten rond stedelijke distributie in de praktijk testen; en (iii) De nieuwe evaluatiemethode toepassen op de zeven demo's en op basis daarvan specifieke aanbevelingen opstellen voor toekomstig beleid en mogelijke maatreglen. Het initiatief voor de innovatieve demo's werd genomen door prominente private actoren zoals DHL Supply Chain, Kuehne+Nagel, TNT Express, Colruyt, Delhaize, GS1 en Oxfam en werden in de praktijk getest in Brussel, Barcelona, Thessaloniki, Lissabon, Oslo en Zuid-Engeland. Hiermee heeft STRAIGHTSOL bijgedragen tot de onderzoeksagenda van de Europese Commissie. Website: http://www.straightsol.eu Organisaties: • Business Technologies and Operations • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Sara VERLINDE • Lauriane MILAN • Bernard KIN • CATHY MACHARIS

MAAT: Multibody Advanced Airship for Transport Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar luchtschip cruiser feeder - globaal transport systeem voor medium en lang bereik transport. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DEAN VUCINIC • STEVE VANLANDUIT

Ondersteuning ontwikkeling masterplan waterwegsysteem in regio Noord-Italië Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' ALOT' hebben voor het project ' Ondersteuning ontwikkeling masterplan waterwegsysteem in regio NoordItalië' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Nieuw financieringsmodel onderzoek: ZAP-startkrediet 2010 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Met het in voege treden van het nieuw financieringsmodel onderzoek ontvangen nieuwe ZAP leden die voldoen aan de criteria voor de BOF-parameter 'mobiliteit en diversiteit' een startkrediet van EURO 50.000. Deze ZAP startkredietfinanciering wordt retroactief opgestart en toegekend aan nieuw ZAP aangesteld in 2010 en later. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • Frederik GAILLY

IMESCON Innovatieve methodes voor gescheiden stromingscontrole in de aeronautica. KU Leuven Abstract: Het IMESCON netwerk is een kwaliteitsvol trainingsnetwerk om hooggekwalificeerde onderzoekers op te leiden op het gebied van actieve controle van stromingen (Active Flow Control - AFC) en nieuwe helikoptertechnologie. Dit trainingsprogramma van beginnende (ESR) en ervaren (ER) onderzoekers uit het bedrijfsleven en de academische wereld, zal expertise combineren uit de stromingsleer, composietmaterialenleer, Micro Electro Mechanical Systems (MEMS), experimentele technieken en numerieke modellering van meerdere gelijktijdige gekoppelde fysische verschijnselen .Dit project zal belangrijke vragen binnen het complexe multifysica fenomenenonderzoek met betrekking tot actieve stromingscontrole dat de nieuwe piëzo-elektrische materialen toepast, behandelen. In energieverbruikende toepassingen, zoals het gebruik van vliegtuigen, is AFC een effectieve methode om het brandstofverbruik en daarom ook de CO2 uitstoot aanzienlijk te verminderen. AFC methoden beïnvloeden de stroominstabiliteit en heb Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Wim Desmet • Jan Swevers • Bert Pluymers

Marché pour réaliser une étude relative aux modalités de réforme de la taxe de circulation et de la taxe de mise en circulation, sur base des performances environnementales des véhicules. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

MCA van energierecuperatie bij spoorvoertuigen Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' MIVB' hebben voor het project ' Analyses multicritères de solutions de récupérations d'énergie de freinage. Phase 1: formation théorique sur le concept d'analyse multicritères phase 2: comparaison des solutions de récupérations d'énergie de freinage à l' aide de la méthodologie d'analyse multicritères.' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Annalia BERNARDINI • CATHY MACHARIS • JOERI VAN MIERLO

GlutenHyb KU Leuven Abstract: Tarwegluten (TG) is een coproduct van de tarweverwerkende industrie en kan dienst doen als hernieuwbare grondstof voor de productie van nieuwe materialen. Mits verstandig inzetten van de intrinsieke eigenschappen van TG en het gebruik van geschikte additieven zullen deze omgezet worden tot hoogperformante materialen met een aantrekkelijke stijfheid-taaiheidcombinatie, aanvaardbare watergevoeligheid en hoge verwekingstemperatuur. Deze hybride TG-materialen moeten competitief zijn met bestaande hoogperformante petrochemisch gebaseerde polymeren of composieten. Hybride wijst op het gebruik van additieven. Daarnaast wordt het glutengebaseerde productportfolio verbreed met de ontwikkeling van thermoplastische elastomeren. In tegenstelling tot conventionele rubbers kunnen deze (her)verwerkt worden via bv. extrusie en spuitgieten. Milieuvriendelijke routes voor het maken en verwerken van glutenproducten zullen worden uitgewerkt. Daarnaast zal kennis over de verwerking en recyclage van TG-ge Organisaties: • Afdeling Polymeerchemie en -materialen

Onderzoekers: • Karel Van Acker • Ignace Verpoest • Bart Goderis • Jan Delcour • Mario Smet • Peter Van Puyvelde

Development of rapid point-of-care test. Platforms for infectious diseases. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling MeBioS

Onderzoekers: • Jeroen Lammertyn

COMPFAT. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Structurele Materialen

Onderzoekers: • Stepan Vladimirovitch Lomov • Atul Jain

Sponsoring : Conferentie Photomechanics 2011 7-9 februari 2011 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van de fotomechanisch 2011 conferentie is een internationaal forum voor academici en beoefenaars om de nieuwe mogelijkheden van deze technieken te bevorderen en om hun impact te bespreken op de mechanische karakterisatie van materialen en constructies. De conferentie thema's zijn: ontwikkeling en toepassing van technieken zoals moire interferometrie, rooster methoden, photoelasticity, tomografie, digitaal beeld correlatie, speckle interferometrie en digitale holografie in experimentele solide mechanica onderling, benchmarking en de identificatie van de techniek geschiktheid voor specifieke toepassingen technieken voor de meting op nano-en micro-lengthscales en toepassing op micromechanica detectie en karakterisering van scheuren en beschadigingen infrarood thermografie en de toepassing ervan thermoelasticiteit, schade en vermoeidheid analyse stress en spanning veldanalyse identificatie van het mechanisch gedrag van materialen en constructies van full-field metingen, inclusief hybride methoden Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

HIGHWIND KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Moritz Diehl

Omnitrack KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Wim Dehaene

Digital Image correlation for tensile testing, creep testing and fatigue Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' SOLVAY' hebben voor het project ' WDGO - Research Agreement between SOLVAY SA and Vrije Universiteit Brussel' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

Modal shift tool voor de provincie Vlaams-Brabant. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De specifieke doelstelling van dit project is om verladers, logistieke dienstverleners en andere logistieke partners meer bewust te maken van de mogelijkheden van intermodaal transport en daarmee aan te zetten tot het overwegen en gebruiken van alternatieve transportmodi ipv uitsluitend op wegvervoer te focussen. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Tom VAN LIER • Patrick SCHITTEKAT • Dries MEERS • CATHY MACHARIS • Ethem PEKIN

Uitvoeren van een modale analyse van Hitec antenne componenten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' K. PEERAER BVBA, Antwerpen' hebben voor het project ' Uitvoeren van een modale analyse van Hitec antenne componenten.' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

Optimalisatie van grensvlakken en hun toepassingen. KU Leuven Abstract: Photonic colloidal crystals: How do salt types, combined with electric field, change colloidal structure formation? Organisaties: • Afd. Moleculaire Visualisatie & Fotonica

Onderzoekers: • Steven De Feyter • Wim Dehaen • Mark Van der Auweraer • Johan Hofkens • Koen Clays • Thierry Verbiest

MOBCOM KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Informatica

Onderzoekers: • Bart De Decker

SPION KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - COSIC

Onderzoekers: • Bart Preneel

MOBCOM KU Leuven

Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - COSIC

Onderzoekers: • Bart Preneel

SPION KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Informatica

Onderzoekers: • Bettina Berendt

ALADIN KU Leuven Abstract: DoelstellingenSpraaksturing voor domoticatoepassingen wordt als eenluxe ervaren. In heel wat toepassingen is eenafstandsbesturing een betere oplossing omdat op een knop drukken vaak een toereikende, goedkope en robuuste oplossing biedt. Wanneer de gebruiker echter een fysische handicap heeft waardoor op knopjes duwen niet meer zo voor de hand ligt:spraaksturing wordt dan een belangrijke verbetering van delevenskwaliteit, onafhankelijkheid, efficientie, communicatiemogelijkheden, ontspanningsmogelijkheden en veiligheid van de gebruiker. In ALADIN, stellen we een aanpak voor die gebaseerd is opnbsp;en adaptatie van gesproken interactie. De interface moet leren wat een gebruiker bedoelt met een commando, welke woordenhij/zij gebruikt en wat zijn/haar stemeigenschappen zijn. Gebruikers kunnen dan hun commandos formuleren zoals zij dat willen, gebruik makend van de woorden die zij willen en enkel de functionaliteit blootlegt waarin zij geïnteresseerd zijn. Het leren en adapteren gebeurt op Organisaties: • Afdeling ESAT - PSI

Onderzoekers: • Hugo Van hamme

SADCO KU Leuven Abstract: Optimisation-based control systems concern the determination of controlstrategies for complex, dynamic systems, to optimise some measures of best performance. It has the potential for application to a wide range offields, including aerospace, chemical processing, power systems control, transportation systems and resource economics. It is of special relevance today, because optimization provides a natural framework for determining control strategies, which are energy efficient and respect environmental constraints.The multi-partner initial training network SADCO aims at: Training young researchers and future scientific leaders in the field of control theory with emphasis on two major themes sensitivity ofoptimal strategies to changes in the optimal control problem specification, and deterministic controller design, Advancing the theory and developing new numerical methods, Conveying fundamental scientific contributions within European industrial sectors. In order to reach these objectiv Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Moritz Diehl

AXES KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - PSI

Onderzoekers: • Tinne Tuytelaars

BIOTINET. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Departement Materiaalkunde

Onderzoekers: • Jan Schrooten

ALADIN - Adaptation and Learning for Assistive Domestic Vocal Interfaces. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • TC Elektrotechniek (ESAT) Geel

Onderzoekers: • Bart Vanrumste

Bestelbrief: Uitwerking van een syntehseverslag en organisatie van workschop m.b.t. de thematiek "20 jaar onderzoek op het vlak van transport: een terugblik en vooruitzichten". Vrije Universiteit Brussel Abstract: De afgelopen 20 jaar ondersteunde het Belgisch Federale Wetenschapsbeleid (BELSPO) divers onderzoek op het gebied van transport en mobiliteit en droeg het bij tot het bereiken van significante resultaten met betrekking tot de programma's Transport en mobiliteit en Duurzame Mobiliteit. De regering genereerde op deze manier een wetenschappelijke basis voor de besluiten van het federale beleid in deze onderzoeksgebieden. Binnen dit kader werd een rondetafel georganiseerd rond het 10 jarig onderzoek met betrekking tot transport, en dit in samenwerking met professoren Michel Beuthe (FUCaM) en Hilde Meersman (UA). Al de resultaten werden gebundeld in het syntheseverslag Transport en Mobiliteit: 10 jaar onderzoek-. In deze context lijkt het opportuun om een state-of-the-art van al het wetenschappelijk onderzoek dat bijdroeg op dit gebied vast te stellen (doel WP1), een snel overzicht van de behoeften en noden van alle actoren die betrokken zijn met mobiliteit in België (ministeries en federale en

regionale overheden, enz.) te verschaffen (doel WP2), een rapport te schrijven over -Transport en Mobiliteit: 20 jaar onderzoek - een terugblik en vooruitzichten- in het perspectief van alle voldane projecten alsook de toekomstige acties (doel WP3), en een tweede rondetafelconferentie over het thema -20 jaar onderzoek in transport- te organiseren (doel WP4). De rondetafel zal alle onderzoekers die betrokken zijn bij deze projecten, de betrokken departementen en overheden (federaal of gewestelijk), bedrijven en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld (organisaties en vakbonden, verenigingen die werken voor de duurzame ontwikkeling (breed gedefinieerd), etc.) samenbrengen. Dit initiatief werd goedgekeurd op 20 maart 2009, door het comité voor het programma -Wetenschap voor Duurzame Ontwikkeling - WDO-. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Annalia BERNARDINI • CATHY MACHARIS

Subsidie aan het Vlaams Virtueel Supercomputer Centrum (VVSC) voor de financiering van de tweede helft van het werkingsjaar 2011. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Vlaams Supercomputer Centrum is een virtueel centrum dat is aangesteld als beheerder van de reeds bestaande en geplande lokale supercomputer- en rastercomputercapaciteit in Vlaanderen, waarbij de verschillende en vaak complementaire expertises aan de verschillende Vlaamse universitaire associaties worden gebundeld en verder worden uitgebouwd. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Natuurkunde

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • ROSETTE VANDENBROUCKE

(Milieu)potentieel van elektrisch rijden in Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: (Milieu)potentieel van elektrisch rijden in Vlaanderen. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Maarten MESSAGIE • Kenneth LEBEAU • CATHY MACHARIS • JOERI VAN MIERLO

Studie telewerk : Studie betreffende de milieu-, de mobiliteits- en de socio-economische impact van het telewerken in grote bedrijven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie telewerk : Studie betreffende de milieu-, de mobiliteits- en de socio-economische impact van het telewerken in grote bedrijven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Tom VAN LIER • CATHY MACHARIS

Sponsoring voor wagen om deel te nemen aan Shell Eco-Marathon . Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Shell Eco Marathon is een project waarin studenten trachten een zo ecologisch efficiënt mogelijk voertuig te ontwikkelen. Binnen de prototype categorie is het de bedoeling om met een standaard hoeveelheid energie een zo groot mogelijke afstand te overbruggen. We nemen deel aan de Battery Only competitie. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

Haalbaarheidsanalyse voor een proeftuin van elektrische voertuigen in Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Vlaams Instituut voor Mobiliteit vzw VIM' hebben voor het project ' Haalbaarheidsanalyse voor een proeftuin van elektrische voertuigen in Vlaanderen. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Thierry Clement COOSEMANS • Maarten MESSAGIE • Kenneth LEBEAU • CATHY MACHARIS • JOERI VAN MIERLO

ISAIF10 conferentie (10th International Symposium on Experimental and Computational Aerothermodynamics of Internal Flows) 4-7 juli 2011.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: ISAIF10 conferentie (10th International Symposium on Experimental and Computational Aerothermodynamics of Internal Flows) 4-7 juli 2011. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

SMEN KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Moleculaire Visualisatie & Fotonica

Onderzoekers: • Johan Hofkens

High power 450 kV CT scanner for dimensional quality control. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Wim Dewulf • Jean-Pierre Kruth • André Voet

Boek Intermodaal Vervoer. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Extern verzelfstandigd agentschap Waterwegen en Zeekanaal nv - Extern verzelfstandigd agentschap De Scheepvaart nv' hebben voor het project ' Boek Intermodaal Vervoer.' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Internationale W&T-samenwerking : postdocbeurs aan niet-EU onderzoeker (selectie 2010) Dhr. H. Nguyen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het stimuleren van de mobiliteit en het aantrekken van externe onderzoekers is een van de prioriteiten van de Europese Onderzoekruimte. In die context en met het oog op het bevorderen van W&T-samenwerkingen, stelt het Federaal Wetenschapsbeleid (BELSPO), met cofinanciering door de "Marie Curie Actions" , beurzen ter beschikking aan hooggekwalificeerde onderzoekers uit niet-EU-landen (doctors of een gelijkwaardige ervaring) om gedurende 6 tot 18 maanden te werken in een Belgische onderzoekeenheid. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie

Onderzoekers: • Yvan VANDER HEYDEN

De studie van kristallografische acties en de corresponderende orbietvariëteiten door het creëren en uitbuiten van verbanden tussen de betrokken meetkundige, topologische, groeptheoretische en Lie algebraïsche aspecten. KU Leuven Abstract: Een actie van een groep op een ruimte wordt kristallografisch genoemd indien die actie eigenlijk discontinu is en de resulterende orbietruimte compact is. Het doel van dit project is om deze acties, de groepen die een dergelijke actie toelaten en de corresponderende orbietruimten te bestuderen en dit door de algebraïsche en meetkundige aspecten ervan te combineren.Eén van de hoofdthema's van ons project is het voorzien van methodes om NIL-affien kristallografische acties te construeren. Door gebruik te maken van deze acties kunnen we dan de bijhorende K(G;1)-ruimten bestuderen om informatie over de groepen G af te leiden en vice versa.Eén van de meest belangrijke problemen die we binnen deze NIL-affiene context zullen bestuderen is de zogenoemde veralgemeende Auslander conjectuur die stelt dat enkel de virtueel polycyclyische groepen een NIL-affien kristallografische actie toelaten.Als een speciaal geval van het bovenstaande zullen we focussen op infranilvariëteiten. In het bijzonder Organisaties: • Wiskunde Kulak

Onderzoekers: • Karel Dekimpe • Paul G. Igodt • Nansen Petrosyan

Opvolging van het kristallisatiegedrag van vetten met ultrasone methoden. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • M²S Kulak

Onderzoekers: • Imogen Foubert

Katalysatoren voor duurzame processen ontwikkeld met behulp van High-throughput Experimentation. KU Leuven Abstract: Catalysis plays a central role in the development of sustainable processes, which are of primary importance to enable the present and future worldwide production and use of energy and chemicals while avoiding negative consequences for the environment. This project aims at the investigation and discovery of heterogeneous catalysts for chemical processesof social and industrial relevance: epoxidation reactions, which find application in the production of many fine chemicals, and the conversion of the greenhouse gas carbon dioxide, either to methanol via photocatalytic reduction or to organic carbonates under supercritical conditions. State#8209;thenbsp;High‑thenbsp;High‑High‑Throughput Experimentation will be used to enable the exploration of large sets of experimental parameters during all stages of the development of the desired catalysts. Organisaties: • Centr. vr Oppervlaktechemie & Katalyse

Onderzoekers: • Paolo Pescarmona

Moleculaire en genetische dissectie van de microbiële inactivatie door hoge druk. KU Leuven Abstract: De wens van de consument voor gezond en vers voedsel heeft de levensmiddelenindustrie geleid naar de ontwikkeling van hordentechnologie waarbijde combinatie van milde stressfactoren zorgt voor de inhibitie en inactivatie van micro-organismen zonder afbreuk te doen aan de sensorische ennutritionele kwaliteiten van het levensmiddel. Een belangrijk gevolg van dergelijke milde processing is dat microorganismen veelal subletaal beschadigd worden. Hierdoor blijven ze fysiologisch in staat om te reageren of zelfs resistent te worden tegen de opgelegde stressfactoren, hetgeen op zijn beurt kan resulteren in onverwacht en ongewenst microbieel gedrag (vb. virulentie, kruisresistentie, enz.).In dit project zullen we daarom specifiek aandacht besteden aan de moleculair-genetische en celbiologische aspecten van (sub)letale beschadiging en resuscitatie in voedselgerelateerde pathogenen tijdens de eerste en beslissende uren na processing. Meer specifiek zullen we focussen op processing met hoge hydr Organisaties: • Centr. Levensmidd.- & Microb. Technol.

Onderzoekers: • Abram Aertsen

Hybride nanocluster-biomolecule systemen voor biosensoren en bio-elektronica. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme

Onderzoekers: • Margriet Van Bael • Carmen Bartic • Johan Snauwaert

Advanced materials enabling HIgh-VOlume road transport application of lightweight structural COMPosite parts. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Structurele Materialen

Onderzoekers: • Ignace Verpoest

VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2010 (Call 2009). Toekenning aan Prof. dr.Cathy Macharis. Multi Actor Criteria Analysis (MAMCA): a decision tool. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In this research project, several steps of the Multi Actor Multi Criteria Analysis (MAMCA) developed by Macharis (2000, 2004), will be given a scientifically sound theoretical basis. The MAMCA is an extension from the original Multi Criteria Analysis (MCA). It is a decision support system which allows the decision maker to evaluate different alternative solutions for a problem on several criteria (which can be quantitative or qualitative). The MAMCA has the extra advantage of explicitly incorporating all relevant stakeholders within the decision process. Instead of criteria or effects, the direct objectives of the stakeholders are used in the evaluation. MAMCA has proved to be a very interesting tool in different decision contexts. The interest for the methodology is clear and the methodology has already been applied in different regional; national and European projects (Macharis, 2009). In order to further strengthen this innovative methodology, I would like to devote more time on it so as to deepen several steps of the methodology. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Het modeleren van de interactie tussen Manpower planning en roostering op basis van de optimalisatie van een multidimensionale kwaliteitsmaat. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het project is om de complementaire aspecten van personeelsplanning op korte en lange termijn, respectievelijk roostering en manpower planning, en de interacties tussen beide, te incorporeren in één beslissingsmodel. Deze interacties werden tot op heden niet onderzocht. De benadering in vroegere wetenschappelijke publicaties beperkt zich tot een sequentiële aanpak van beide problemen, wat resulteert in suboptimale oplossingen op de verschillende beslissingsniveaus. We identificeren de nood aan een interdisciplinaire aanpak ter verbetering van de globale kwaliteit van de personeelsplanning. De beslissingen die genomen worden op het niveau van manpower planning, vormen immers een beperking op het niveau van roostering. Daardoor wordt remediëring bij een lage kwaliteit van departementale roosters bijzonder moeilijk. Het vereist de ontwikkeling van een geïntegreerd model dat de interactie tussen manpower planning en roostering in kwantitatieve termen mogelijk maakt. Belangrijk is hierbij om het verschil in beslissingshorizon in rekening te brengen. Het invoeren van een kwaliteitsvector, die zowel aspecten van manpower planning als van roostering opneemt, zal toelaten om alternatieve personeelsstrategieën te evalueren. Een optimale personeelsstrategie geeft aanleiding tot een personeelssamenstelling die kwaliteitsvolle roosters mogelijk maakt in elk departement en terzelfdertijd wenselijk is in het kader van manpower planning. Organisaties:

• Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • MARIE GUERRY

Co-utilisatie van biomassa en aardgas in gasturbines via primaire steam reforming van methaan. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Co-utilisatie van biomassa en aardgas in gasturbines via primaire stoomreformatie van methaan is een alternatieve route om electriteit te produceren door gebruik te maken van biomassa. Het doel van dit project is onderzoek te verrichten op component niveau, om de opportuniteiten aan te tonen dmv een test plant in een lab, en het valideren van de reeds gedane modelwerk. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK

Operationele modale analyse gebruikmakende van transmissiebiliteitsmetingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Door Operationele modale analyse (OMA) kunnen modale parameters in operationele omstandigheden alleen op basis van output metingen worden geraamd. Algemeen wordt er gedacht dat de (onbekende) operationele krachten witte ruis bronnen zijn. Een nieuwe benadering maakt het mogelijk om OMA toe te passen in aanwezigheid van willekeurige operationele krachten (gekleurde ruis, impacten..). Een andere recente ontwikkeling op dit gebied is het OMAX concept. Het voornaamste voordeel van OMAX is dat het de voordelen combineert van Operationele en Experimentele Modale Analyse. Een ander onderwerp van het onderzoek in dit project zal dus de integratie zijn van de overdraagbaarheid van de output-only benadering in het input/output OMAX concept. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Christof DEVRIENDT • PATRICK GUILLAUME

Schenking met specifieke bestemming : Leerstoel voor Onderzoek AVN - nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming Vrije Universiteit Brussel Abstract: Schenking met specifieke bestemming : Leerstoel voor Onderzoek AVN - nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT • DIRK LEFEBER

Ontwikkeling en validatie van een golfgebaseerde techniek voor voorwaartse en inverse simulatie van vibro-akoestische problemen met trimmateriaaldemping. KU Leuven Abstract: Zowel door de steeds scherper wordende wettelijke reglementeringen inzake geluidsemissie en menselijke blootstelling aan lawaai als omwille vanhun stijgend commercieel belang, nemen de akoestische eigenschappen vaneen product een steeds prominentere rol in naast de klassieke ontwerpcriteria zoals sterkte, stijfheid, massa, levensduur en energieconsumptie.Daarnaast zorgt de nood aan verhoogde energieefficiëntie in de transportsector voor een sterke toename aan lichtgewichtconstructies. Verminderd gewicht leidt echter doorgaans tot sterk verminderde absorptie en isolatie van trillingen en geluid. In de machine- en apparatenbouw moeten vaak omkastingen of voorzetwanden de vereiste geluidsafscherming realiseren. Ook deze dienen licht, maar zeker compact (dunwandig) te zijn. De vaak laag- tot middenfrequente excitatiebronnen in transport en machinebouw, gekoppeld aan de hoge menselijke gevoeligheid voor lawaai, vooral in het midden- tot hoogfrequente gebied, maken dat goede vibro-akoestisc Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Dirk Vandepitte • Wim Desmet • Stijn Jonckheere

TIRE-DYN: Experimentele en numerieke analyses van het dynamische gedragvan rollende banden om de accuraatheid van bandenvormgeving te verbeteren. KU Leuven Abstract: De toenemende complexiteit en de kortere productietijden van voertuigenvereisen accuratere en efficiëntere simulatietools. Al in een vroege ontwikkelingsfase van een voertuig is een betrouwbare voorspelling van hetdynamische gedrag van banden vereist om de prestaties van de voertuigente beoordelen en te optimaliseren. Het doel van dit project is hetbekomen van accuratere structurele bandenmodellen door een beter begripvan de invloed van rollen op het dynamische gedrag van de band. Tot nu toe zijn de fysische fenomenen die de complexe dynamische eigenschappen van een rollende band bepalen, nog niet volledige gekend omwille van hetsterk multidisciplinair karakter van het onderwerp. Bijgevolg zijn de huidige bandenmodellen niet in staat om efficiënte en accurate voorspellingen te doen over dynamische gedrag van rollende banden. Dit project onderzoekt de fysische fenomenen door een integratieve benadering in dewelke de state-of-the-art op het vlak van experimentele en numerieke dynamische Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Wim Desmet • Bert Pluymers

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUA,Ribbens Bart Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onwikkeling en validatie van beeldverwerkingstechnieken voor optische metingen en toepassingen in de biomedische fysica en werktuigkunde Organisaties:

• Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

1)Berekening invloed hervorming BIV op basis van Euronorm en CO2 uitstoot op gedragswijziging. Contract. 2)Analyse van mogelijke rebound effecten van een hervorming van de BIV. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deel 1: BIV hervorming De Vlaamse Regering wenst de aankoop van milieuvriendelijke wagens in Vlaanderen te stimuleren en heeft hieromtrent een hervorming van de BIV uitgewerkt op basis van de Euronorm en de CO2-uitstoot van het voertuig (zie non paper hervorming BIV in bijlage). Op vraag van de Vlaamse Regering wordt in deze studie een inschatting gemaakt van de fiscale ontvangsten als gevolg van deze hervormde BIV en wordt er een vergelijking gemaakt met de ontvangsten indien de huidige BIV behouden blijft. Bijkomend werd ook de vraag gesteld om na te gaan welke invloed een dergelijke hervorming zal hebben op de vraag naar brandstofefficiëntere wagens. In deze studie wordt het effect van deze gedragsverandering van consumenten op de fiscale ontvangsten in kaart gebracht. Sectie 2 belicht het huidig belastingstarief en het nieuw belastingsschema dat door de Vlaamse Regering in overweging wordt genomen. In sectie 3 wordt een toelichting gegeven bij de mogelijke consumentengedragverschuiving naar brandstofefficiëntere wagens die als gevolg van de hervormde BIV kan ontstaan. Sectie 4 geeft daarna een gedetailleerd overzicht van de fiscale ontvangsten in het huidig en nieuw belastingsscenario voor nieuwe en tweedehandswagens. In sectie 5 wordt een samenvattend overzicht gegeven. Sectie 6 sluit tenslotte af met enkele conclusies. Deel 2: Rebound effecten Op vraag van de Vlaamse administratie worden in het tweede deel van het rapport drie mogelijke rebound effecten bestudeerd die kunnen plaatsvinden als gevolg van een hervorming van de BIV op basis van de Euronorm en de CO2 uitstoot. Deze rebound effecten of bijeffecten worden in detail geanalyseerd om na te gaan wat het effect op de geschatte overheidsinkomsten is. In dit rapport ligt de nadruk op de gedragswijzigingen langs de aanbodszijde, evenals op de prijsvormingmechanismen die zich als gevolg van de belastinghervorming kunnen voltrekken op de nieuwe en de tweedehandsmarkt. De volgende 3 rebound effecten worden in detail besproken: 1.Het effect op de overheidsinkomsten als gevolg van een verschuiving naar leasingcontracten voor de aankoop van exclusieve (en meer vervuilende) wagens. 2.Het effect op de overheidsinkomsten als gevolg van een mogelijke prijsverandering die de autoconstructeur (of Belgische invoerder) doorvoert in functie van de nieuwe BIV. 3.Het effect op de overheidsinkomsten als gevolg van een drastische verschuiving op de tweedehandsmarkt, bepaald door het fiscaal onaantrekkelijk regime voor tweedehands Euro 0-1-2 dieselvoertuigen jonger dan 25 jaar. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Kenneth LEBEAU • CATHY MACHARIS

Opstartfase voor infrastructuur voor conditiemonitoring en levensduurtesten, bedrijfs- en onderhoudsstrategieên voor offshore windparken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft als doelstelling een opstartfase uit te voeren voor een project dat op lange termijn beoogt een wind monitoring- en testinfrastructuur te realiseren. Deze opstartfase heeft o.a. tot doel een voldoende draagvlak bij bedrijven te rekruteren, vereist om over te gaan tot een vervolgproject met een collectieve dimensie. De doelstelling op lange termijn beoogt een wind monitoring- en testinfrastructuur te realiseren en te operationaliseren voor het verbeteren van de levensduur van componenten, het vastleggen van optimale O&M strategieën en het maximaliseren van de opbrengst uit offshore windparken. Het project omvat 3 delen: 1) Conditiemonitoringsystemen (CMS) voor systemen en componenten 2) Lab-test infrastructuur voor levensduurtesten van componenten 3) Bedrijfs- en onderhoudsstrategieën Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME

Electronic Relaxation Therapy Interface (ERTI Vrije Universiteit Brussel Abstract: Industriële R&D in België Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Klinische- en Levenslooppsychologie

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT • DIRK LEFEBER • JOHAN VANDERFAEILLIE

Samenwerkingsovereenkomst: Master of Applied Science and Engineering: Electro-Mechanical Engineering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' ELECTRABEL (Brussel)' hebben voor het project ' Samenwerkingsovereenkomst: Master of Applied Science and Engineering: Electro-Mechanical Engineering. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst.

Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK

Milieurapport Vlaanderen - Gedeeltelijke actualisatie van het MIRA Achtergronddocument Transport 2010. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Milieurapport Vlaanderen - Gedeeltelijke actualisatie van het MIRA Achtergronddocument Transport 2010. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Laurence TURCKSIN • Maarten MESSAGIE • CATHY MACHARIS • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Ontwerp en karakterisatie van een een 10Gbps DQPSK 60GHz draadloze link voor Fiber-To-The-Air Universiteit Gent Abstract: "In dit project wordt een geïntegreerde 10Gbps DQPSK 60GHz zender voor draadloze communicatie gekarakteriseerd. Ook zal een complementaire ontvanger worden ontworpen." Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Dries Van Thourhout

Multiscale reinforcement of semi-crystalline thermoplastic sheets and honeycombs. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Structurele Materialen

Onderzoekers: • Stepan Vladimirovitch Lomov

VUB in onderaanneming ikv het Collectief Onderzoeksproject Dal-en nachtdistributie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de vierde stap van het onderzoeksproject wordt een opportuniteitsanalyse uitgevoerd. Aan de hand van een Multi-actor Multi-criteria analyse worden de belangrijkste logistieke stromen die naar de nacht- of daluren kunnen worden omgezet getoetst. De verschillende stromen die in aanmerking komen om naar de dal- of nachturen te worden verschoven, worden volgens een aantal criteria met elkaar vergeleken. Met dit onderzoek wilt het VIL , dmv toegepast onderzoek en concrete pilootprojecten praktisch nagaan of dal- en nachtdistributie een duurzame oplossing zijn (in termen van kost en service) voor het realiseren van een vlottere goederenstroming. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Sara VERLINDE • Ellen VAN HOECK • CATHY MACHARIS

Risicoanalysesysteem voor het transport van gevaarlijke stoffen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Möbius Business Redesign nv' hebben voor het project ' Risicoanalysesysteem voor het transport van gevaarlijke stoffen. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Ellen VAN HOECK • CATHY MACHARIS

COGNIMUND KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - PSI

Onderzoekers: • Tinne Tuytelaars

Onderzoeksovereenkomst in het kader van het doctoraat van Victor Carretero ?Invloed van de vervorming in het eindwalsproces op de microstructuur van staalsoorten voor pijpleidingen.? Universiteit Gent Abstract: Het doel van het onderzoek is om de fysisch-metallurgische aspecten van de processen te begrijpen, alsook de parameters die de microstructuur en de textuurvorming tijdens eindwarmwalsen (onder Ar3 temperatuur) van staalsoorten voor pijpleidingen controleren. De kennis zal gebruikt worden om de microstructuur te optimaliseren en de sterkte, taaiheid en lasbaarheid van de staalplaten voor pijpleidingen met een dikte boven 15 mm te verbeteren.

Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Materiaalwetenschappen

Onderzoekers: • Roumen Petrov

Modeling of high-enthalpy plasmas. Wetenschappelijke begeleiding van Dhr. Michael Kapper. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Van Karman Instituut - VKI' hebben voor het project ' Modeling of high-enthalpy plasmas' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

The Inspiring Open Innovation Team Project. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Wetenschappen • Facultaire Diensten IIW Gent-Aalst

Onderzoekers: • Geert De Lepeleer

Ontwikkeling van een micro-pellet Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt een WKK op houtpellets voor de residentiële en KMO markt die voldoende klein, kosteffectief en geruisloos is, weinig ondehoud vereist en ook bij deellast een goed rendement heeft. Organisaties: • Vakgroep Elektrische energie, systemen en automatisering

Onderzoekers: • Lieven Vandevelde

Q Direct ontwikkeling van referentiedocumenten voor Belgische kwaliteitssystemen voor kleinschalige hernieuwbare energiesystemen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tot 2008 werd de ontwikkeling van hernieuwbare energie technologieën omkaderd door weinig veeleisende wetgeving, bestaande uit nietbindende doelstellingen. Sinds de goedkeuring van de Richtlijn Hernieuwbare Elektriciteit en de Richtlijn inzake de bevordering van Hernieuwbare Energie, worden het energie- en milieubeleid onderworpen aan juridisch bindende doelstellingen. Daarom moeten ze beschikken over doeltreffende systemen van prestatie-evaluatie. Sommige hernieuwbare energie technologieën (HET) kennen een snel groeiende markt, met een constant evoluerend product. In België zijn er grote verschillen waar te nemen tussen de technologieën op het gebied van marktpenetratie en marketingkanaal, in het bijzonder omdat de mechanismen en het niveau van financiële steun verschillend zijn in de Gewesten. Een aantal ondersteuningsmechanismen hebben geleid tot een versterkt aanbod van een groot aantal leveranciers en installateurs van HET op de markt, wat geleid heeft tot een reeks van producten en diensten die sterk gediversifieerd zijn en met name dus een gebrek hebben aan gekwalificeerde professionele structuren. In tegenstelling hiermee verwachten de eindgebruikers van deze technologieën producten en diensten van hoge kwaliteit.Veel studies tonen aan dat kwaliteitsborging voor de HET (opkomende of reeds gevestigde) een belangrijk onderdeel is van hun groei en duurzame ontwikkeling in de Europese markt. Een bijzonder aspect van het onderzoek was om het ontwerp van een kwaliteitssysteem aan te pakken op verschillende niveaus, afhankelijk van de doelgroep van begunstigden, het niveau van vermarkting van het product en de technologie. Het belangrijkste doel van het onderzoek was om aanbevelingen voor beleidsmakers te formuleren om de groei van systemen van decentrale productie van duurzame energie in België te ontwikkelen, op basis van gemeenschappelijke ambitieniveaus en kwaliteitsnormen voor de verschillende technologieën. Het geïntegreerde systeem voor kwaliteitscontrole moet zo zijn ontworpen dat het later kan worden beheerd door een operator - onafhankelijke derde partij en moet zorgen voor een niveau van vertrouwen en kwaliteitsgaranties voor de eindgebruiker die vergelijkbaar zijn in termen van product, het ontwerp van het geïnstalleerde systeem, de installatiekwaliteit en prestaties, ongeacht de technologie. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK

The next car generation: barriers and opportunities. A Methodological basis for the analysis of the transition towards a more environmentally car fleet. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van een analyse methodologie voor de transitie naar een meer milieuvriendelijke voertuigvloot. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Thierry Clement COOSEMANS • Maarten MESSAGIE • CATHY MACHARIS • JOERI VAN MIERLO

Ontwikkeling van een multidisciplinaire ontwerpoptimalisatiestrategie en toepassingen voor piezo fan systemen. Vrije Universiteit Brussel

Abstract: de piezo fans werken heel anders van roterende fans, als ze luchtstroom genereren met trillende uitkragingen in plaats van draaiende messen Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

TWIN-HUB: 244H - ITN- Intermodal Rail Freight Twin Hub Network Northwest Europe Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Twin hub netwerk project zal het intermodaal spoortransport binnen, naar en van Noord en West Europa competitiever maken, vooral binnen Nederlandse en Belgische zeehavens en Europese binnenlandse terminals. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

CLUSTER of the transport related projects PROMOCO, LIMOBEL, BIOSES and CLEVER : PROLIBIC Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een eerste doelstelling van PROLIBIC is het samenbrengen van kennis verworven in 4 projecten die uitgevoerd zijn binnen het onderzoeksprogramma SSD 2: PROMOCO (Beroepsverplaatsingen en beroepsautobezit), LIMOBEL (De lange termijn effecten van beleidsmaatregelen op de mobiliteit in België), BIOSES (Duurzaam eindgebruik van biobrandstoffen) en CLEVER (Onderzoek naar milieuvriendelijke voertuigen: LCA (LevensCyclus Analyse) en beleidsmaatregelen). Het betreft hier zowel bevindingen rond transportactiviteiten als milieu-impact. De tweede doelstelling is het definiëren van twee nieuwe beleidsscenario's, waarvoor tevens modeldoorrekeningen gebeuren. Een derde belangrijke doelstelling is het communiceren van onze bevindingen uit de 4 basisprojecten en PROLIBIC naar beleidsmakers op zowel nationaal als regionaal niveau. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Astrid DE WITTE • CATHY MACHARIS • JOERI VAN MIERLO

Screenen van rapporten, het geven van strategisch advies betreffende de studies externe kosten en tolheffing in het kader van het project Seine-Schelde. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Extern verzelfstandigd agentschap Waterwegen en Zeekanaal NV' hebben voor het project ' Screenen van rapporten, het geven van strategisch advies betreffende de studies externe kosten en tolheffing in het kader van het project Seine-Schelde. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Waterinjectietechnologie (WIT): studie naar het effect van materiaaleigenschappen. KU Leuven Abstract: Met behulp van water ondersteund spuitgieten worden holle of gedeeltelijke holle producten geproduceerd. Deze producten bezitten potentieel eenbetere kwaliteit en een lagere proceskost in vergelijking met productenvervaardigd met andere en eerder ontwikkelde kunststofverwerkende technieken. Door de recente ontwikkeling (1998) [1, 2] is de kennis in verband met het proces echter beperkt. Een kritische evaluatie van de beschikbare literatuur (weergegeven in Hoofdstuk 2 van deze thesis) toont namelijk aan dat een fundamenteel begrip van het water-polymeergedrag tijdens het proces ontbreekt. Bijgevolg is de invloed van proces- en materiaalparameters op de kwaliteit van het product onduidelijk en onverklaarbaar. In deze thesis wordt zowel de opbouw van de wanddikte als de vorming van defecten bestudeerd. De dikte van de wand en de mogelijkeaanwezigheid van defecten in het eindproduct zijn namelijk belangrijke kwaliteitskenmerken. De bijhorende inzichten in het water- en het polymeergedrag o Organisaties: • Afd. Soft Matter Reologie en Technologie

Onderzoekers: • Peter Van Puyvelde • Jozefien De Keyzer • Sofie Sannen

Studie van de metaal-isolator transitie in dunne en ultra-dunne lagen van vanadium gegroeid met moleculaire bundel epitaxie KU Leuven Abstract: Sterk gecorreleerde elektron systemen zijn materialen/systemen waarbij de interactie tussen de elektronen sterk is, hetgeen aanleiding geeft tot het optreden van exotische fenomenen zoals zware fermionen, hogetemperatuursupergeleiding, colossale magnetoweerstand en metaalisolator transities (MIT). Deze fenomenen zijn vaak niet volledig begrepen. V2O3 (vanadium sesquioxide) wordt algemeen beschouwd als een modelsysteem voor sterk gecorreleerde elektron systemen die een zogenaamde Mott MIT vertonen. Bij atmosferische druk ondergaat V2O3 een metaal-isolator transitie bij een temperatuur van 150-160K van een paramagnetische metallische fase(PM) naar een anti-ferromagnetische isolerende fase (AFI),geassocieerd met een abrupte verhoging in resistiviteit van 7 grootte-ordes. Het opleggen van hydrostatische druk of het doperen met Ti leidt tot een verlaging van de MIT temperatuur tussen de PM en AFI fase tot uiteindelijk de PM fase wordt gestabiliseerd op alle temperaturen tot 0K. Doperen m Organisaties: • Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme

Onderzoekers: • Jean-Pierre Locquet • Leander Dillemans

Functional imaging using computer methods to predict the effect of thoracic surgery and endoscopic volume reduction on post-intervention long volumes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van deze studie is de functionaliteit van de post-operatieve of post-interventie longvolumes te berekenen. De techniek zal in 2 stappen worden gevalideerd. In het eerste deel van de studie zullen op basis van ex vivo onderzoek op specifieke longstructuren van patiënten CFD berekeningen worden uitgevoerd. Een volledig klinische validering wordt in het tweede deel van het onderzoek uitgevoerd. Indien succesvol, dan kan het project resulteren in een diagnotisch hulpmiddel bruikbaar bij patiënten met longkanker of met COPD waarbij een reductie van het longvolume te verwachten is. Het diagnostisch hulpmiddel dat in dit project ontwikkeld wordt, zal chirurgen en longspecialisten ondersteunen bij het uitvoeren van de preoperatieve planning. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Voortraject: Welke plaats voor zeehavens in Vlaanderen? Optimalisering van havenuitbouw en haveninvesteringen in Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vlaamze Zeehavens: studie mbt logistiek, mobiliteit, ruimtelijke structuurplan Vlaanderen, Economie Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-KMS, Joris Mattheijssens Vrije Universiteit Brussel Abstract: Joint PhD overeenkomst voor Joris Mattheijssens Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER

4D kwantificatie van massa transport in skeletale weefsel engineering draagstructuren KU Leuven Abstract: Moleculaire transportverschijnselen liggen aan de basis van de vele processen die celgedrag beheersen tijdens de groei en ontwikkeling van het skelet. Deze fundamentele kennis is in grote mate te danken aan de opkomst van nieuwe technologieën en optische beeldvormingstechnieken die de iteratieve wisselwerking tussen experimentele data en theoretische modellen van massatransport hebben mogelijk gemaakt. De vraag naar kwantitatieve data die uit deze optische waarnemingen kan verkregen worden is daarbij sterk toegenomen en hebben een steeds groter wordend belang gekregen bij het rationeel experimenteel ontwerp. Kwantitatieve beschrijvingen van de massatransport omgeving zijn duidelijk ook een noodzaak voor biomimetische weefsel engineering strategieën, dewelke zich richten op het herstel van skeletale weefselschade door het nabootsen van de embryonale weefselontwikkeling. De beschikbaarheid aan technologieën voor massatransport kwantificatie neemt geleidelijk aan toe binnen dit domein, ec Organisaties: • Afdeling Biomechanica

Onderzoekers: • Hans Van Oosterwyck • Dennis Lambrechts

ITEA 06043 3DT-BE: 3D-TESTBENCH-BE (in kader EUREKA programma ITEA 2 en in kader van IWT-080061 van BARCO) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het innovatiedoel van het project is het creëren van een proefversie van een intelligent, groot en interactief visualisatieplatform dat alle belanghebbenden betrokken in technische reviews van complexe producten, zoals die van de automobiel- en ruimtevaartindustrieën, toelaat om meerdere gegevenstypes, uit verschillende bronnen te bekijken en de betekenis (concepten) achter de gegevens te manipuleren zonder noodzakelijke toegang te hebben tot de originele gegevensbronnen. Een dergelijke visualisatie- en manipulatieplatform, waaraan de naam Multidisciplinaire Semantische Muur (of SemWall) gegeven werd, zal met eigenschappen worden uitgerust om het niveau van abstractie van het denken en samenwerken tussen multidisciplinaire belanghebbenden op verscheidene manieren te verhogen. Het project poogt niet een geïntegreerde (commerciële) en gebruiksklare SemWall te ontwikkelen maar zal zich beperken tot het creëren van de aanvankelijke sleuteltechnologie en het identificeren van de bijpassende natuurlijkste HMI technieken. Het project zal uiteindelijk in een onderzoeksdemonstratiesyteem (=pilootversie) van de SemWall resulteren. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • DEAN VUCINIC

Development of Tools for the Analysis and Prediction of the Mechanical Properties of Glass Fibre Reinforced Polyurethane Foam Sandwich Panels (De ontwikkeling van hulpmiddelen om de mechanische eigenschappen van glasvezelversterkte polyurethaan schuim san KU Leuven Abstract: Glasvezelversterkte polyurethaanschuim sandwichpanelen worden toegepastin automotive toepassingen omwille van hun hoge stijfheid en laag gewicht. In het huidige onderzoek werden de door Recticel geproduceerde CompoLite® sandwich panelen onderzocht en gekarakteriseerd.Als eerste werd een FE-model van de opencellige PU-schuim component gebouwd. De materiaalverdeling van dit model is volledig gebaseerd op een minimale oppervlakte-energie en vertoont opmerkelijke gelijkenissen met reële schuimstructuren. Bovendien werd voor de eerste maal de Weaire-Phelan structuur als basis voor een FE-model met structurele analyse gebruikt. Deontwikkelde modellen voorspellen de stijfheid van het opencellig schuimen geven de invloed van de densiteit, anisotropie, celgrootte en stijfheid van het vast polyurethaan weer. Deze modellen hebben een minstens even groot potentieel in andere onderzoeksdomeinen zoals drukvalberekeningen of het functionaliseren van het

PU-oppervlak.Het tweede luik van het onderzoek Organisaties: • Structurele Materialen

Onderzoekers: • Ignace Verpoest • Frederik Desplentere • Bart Buffel

Een robuuste dienstregeling voor de Belgische Spoorwegen. KU Leuven Abstract: Infrabel, de infrastructuurbeheerder van het Belgische spoorwegnet, wiltegen eind 2013 een nieuwe dienstregeling klaar hebben. Infrabel,die verantwoordelijk is voor het opstellen van de spoorwegdienstregeling, wil -in de mate van het mogelijke- komaf maken met kleine vertragingen. De ingebruikneming van enkele nieuwe realisaties zoals de rechtstreekse lijn tussen de luchthaven van Zaventem en Mechelen, het Diabolo-project, en de verdubbeling van de sporen op diverse plaatsen, is het geschikte moment daarvoor.Om een nieuwe en robuuste dienstregeling teontwikkelen, heeft Infrabel de hulp van het Centrum voor Industrieel Beleid (CIB) ingeroepen. Het doel van het onderzoek binnen het CIB is om technieken te ontwikkelen die helpen bij het wegwerken van vertragingen van de eerste en tweede orde. Vooral tijdens de spits zijn er veel treinen met een kleine vertraging. Bovendien zijn de (veiligheids-)voorschriften die beslissen over het vertrek of de onderlinge afstandenredelijk strikt, wat zor Organisaties: • Afdeling Industrieel Beleid / Verkeer

Onderzoekers: • Dirk Cattrysse • Pieter Vansteenwegen • Thijs Dewilde

De tweede hoofdwet van de thermodynamica in de toegepaste ingenieurswetenschappengeïllustreerd met voorbeelden uit de elektronicakoeling KU Leuven Abstract: De huidige maatschappij is doordrongen van electronische applicaties. In enkele decennia hebben electronica en computerarchitecturen in het bijzonder een belangrijke plaats veroverd in zowel het bedrijfswezen als de privésfeer. Tijdens deze jaren is de performantie van deze elektronische schakelingen steeds sterk toegenomen. Hiervan getuigt de wet van Moore.De toename van elektronische performantie (rekenkracht) en de groeiende afhankelijkheid van elektronische applicaties heeft ook geleid tot een stijging van het elektrisch verbruik van deze elektronische schakelingen. Op dit ogenblik is elektronica een significante verbruiker van elektrische energie, terwijl in de jaren '70 en '80 de mondiale bijdrage van elektronica nog marginaal was ten opzichte van het totale elektrische verbruik.Dit verbruik gaat gepaard met een even grote warmtedissipatie. In applicaties zoals data-centra moeten koelsystemen deze geproduceerde warmte afgevoeren om een betrouwbare werking van de elektronica te ku Organisaties: • Afd. Toeg. Mechanica & Energieconversie

Onderzoekers: • Martine Baelmans • Ruben Gielen

Silicon Epitaxial Layers Grown on Buried Porous Silicon Templates for solar cells: Detailed Electrical and Chemical Understanding (Silicium epitaxiale lagen gegroeid op begraven poreus silicium structuren voor zonnecellen: diepgaande studie van de elektri KU Leuven Abstract: Om zonne-energie een prominente plaats in de wereldwijde energiebevoorrading te verzekeren, moet er een continue kostverlaging in de zonnecellenindustrie plaats vinden. In de silicium zonneceltechnologie, die momenteel ongeveer 85-90% marktaandeel uitmaakt in de zonnecelindustrie, is dekost van het silicium materiaal zelf verantwoordelijk voor een groot deel van de totale module kost. Daarom voorspelt de internationale roadmapvoor zonne-energie (IRTPV) een continue reductie in de dikte van de silicum wafers gebruikt om de zonnecellen te produceren.Met als motivatie een vermindering in de hoeveelheid gebruikt silicium van hoge kwaliteit, worden in deze thesis twee zonnecelconcepten bekeken, namelijk de wafer-equivalent epitaxiale zonnecel (WE-epicel) en de laag-getransfereerde epitaxiale zonnecel (LTepicel). In beide celconcepten vindt de volledige omzetting van licht in elektriciteit plaats in een dunne (20-50 µm) epitaxiaal gegroeide laag. Ter vergelijking is de typische dikte van ee Organisaties: • Geassocieerde Afdeling ESAT - INSYS

Onderzoekers: • Robert Pierre Mertens • Hariharsudan Sivaramakrishnan Radhakrishnan • Jozef Poortmans

Geavanceerde datamining algoritmes voor massaspectrale beeldvormingsdata in een biomedische context. KU Leuven Abstract: Massaspectrale beeldvorming of Imaging Mass Spectrometry (IMS) is een krachtige moleculaire beeldvormingstechnologie die het mogelijk maakt om de biomoleculaire inhoud van een weefsel te bestuderen. In één enkel experiment kan een heel deel van de metabolieten, lipiden en proteïnenaanwezig in het weefsel in beeld gebracht worden. De grote hoeveelheid aan biomoleculaire informatie die op deze manier kan verworven worden, maakt deze technologie immens waardevol voor exploratief biomedisch onderzoek. Met behulp van deze techniek kan gezocht worden naar de mechanismen die aan de oorsprong liggen van een groot aantal ziekten, waaronder verschillende soorten kankers en neurodegeneratieve ziekten. Één enkel IMS experiment leidt echter tot gigabytes en recentelijk zelfs terabytes aan complexe data, die zo goed als onmogelijk manueel kunnen onderzocht worden. Daarom richten we ons in deze thesis op de ontwikkeling van datamining technieken die de kostbare biomoleculaire informatie, die vervat z Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Bart De Moor • Nico Verbeeck

Lichtgewicht PUF-gebaseerde sleutel en willekeurige nummergeneratie KU Leuven

Abstract: In onze moderne leefwereld, waarin er meer smartphones dan mensen op deplaneet zijn en de opmars van geïntegreerde elektronica gestaag blijft toenemen, is beveiliging onontbeerlijk. Helaas wordt dat bij het ontwerpen van apparaten vaak te laat gerealiseerd, waardoor de beveiliging van vele geïntegreerde toestellen vaak amper tot geen bescherming biedt. Bijbeveiliging wordt klassiek gedacht aan cryptografie. Er zijn echter meer bouwblokken noodzakelijk, twee daarvan zijn een sleutelgeneratie module en een willekeurige nummergenerator (RNG). Door een gebrek aan weldoordachte implementaties van deze modules werd de afgelopen jaren de beveiliging van vele apparaten gebroken, wat in verschillende gevallen tot grote kosten leidde.In deze thesis onderzoeken we methodes om veilige versies te maken van beide bovengenoemde bouwblokken, voor gebruik ingeïntegreerde elektronica. Hiervoor richten we onze aandacht op fysischonkloonbare functies (PUFs). PUFs zijn veelbelovende, redelijk moderne crypt Organisaties: • Afdeling ESAT - COSIC

Onderzoekers: • Ingrid Verbauwhede • Anthony Van Herrewege

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-UGent, Sara Verlinde Vrije Universiteit Brussel Abstract: Stadslogistiek Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Subsidieovereenkomst VSC : Co-financiering van de aanvraag "Vlaams Supercomputer Centrum (VSC) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Subsidieovereenkomst VSC : Co-financiering van de aanvraag "Vlaams Supercomputer Centrum (VSC) Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Natuurkunde

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • STEFAAN TAVERNIER • ROSETTE VANDENBROUCKE • CATHERINE DE CLERCQ

De ontwikkeling van een 'business case' methodiek voor het opzetten van horizontale logistieke samenwerking. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mobiliteit - logistiek - externe samenwerking - business management Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Tom VAN LIER • CATHY MACHARIS

Learning from Structured EEG and fMRI Data Supporting the Diagnosis of Epilepsy (Leren van gestructureerde EEG en fMRI data voor ondersteuning van de diagnose van epilepsie) KU Leuven Abstract: Epilepsie is een neurologische aandoening die gekarakteriseerd wordt door de aanwezigheid van epileptische aanvallen als gevolg van abnormale, synchrone activiteit van een grote groep neuronen. Afhankelijk van welkehersengebieden aangetast zijn, geven aanvallen verschillende klinische ziektebeelden. Epilepsie kan niet genezen worden en in vele gevallen ookniet gecontroleerd met medicatie. Voor deze groep patiënten kan het operatief verwijderen van de epileptogene zone, het gebied verantwoordelijk voor het genereren van epileptische aanvallen, een oplossingbieden.Elektro-encefalografie (EEG) en functionele magnetische resonantie beeldvorming (fMRI) metenveranderingen in hersenactiviteit over de tijd op van verschillende gebieden in de hersenen. Daarmee kunnen ze belangrijke informatie leveren over de oorzaak, de timing en de spatiale bron van de epileptische activiteit. Beide techniekenmeten echter een combinatie van hersenactiviteit en ruisbronnen. EEG en fMRI signalen worden dus geken Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Sabine Van Huffel • Wim Van Paesschen • Maarten De Vos • Borbála Hunyadi

"Gebruikersbevraging" in het kader van het Linear-project (IWT 090800) - Intelligente netwerken-smart grids. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Geert Deconinck • Johan Driesen

Ontwikkeling van “Groene” coatings met multifunctionele eigenschappen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is de ontwikkeling van metaaloppervlakken voor bouwtoepassingen met multifunctionale eigenschappen, op een milieuvriendelijke en tijdsefficiënte manier door middel van atmosferische plasma processing. De drie sleutelwoorden beogen we te bekomen met volgende strategie: - Multifunctioneel betekent dat afhankelijk van de toepassing meerdere eigenschappen tegelijk verwacht worden. Om dit te verwezenlijken, zullen we verscheidene coatingsamenstellingen (met verschillende functionaliteiten) onderzoeken via atmosferische plasma technologie, met als doel

metaaloppervlakken met optimale performantie te ontwikkelen. - Milieuvriendelijk betekent dat we solventvrije systemen beschouwen, gebaseerd op mens- en milieuvriendelijke chemicaliën (chroom6+ en fluoride-vrij), en met gereduceerde energiekost.Dit zullen we verwezenlijken door de atmosferische plasma technogie te beschouwen, met ongevaarlijke chemicaliën, en met de mogelijkheid om gegradueerde coatings at te zetten evenals de co-depositie van een organische laag met metaaloxide nano-particles voor betere (zelf-herstellende) eigenschappen. - Tijdsefficient betekent dat we het aantal afzonderlijke processtappen wensen te reduceren. Opnieuw biedt de atmosferische plasma processing hier een antwoord, daar deze processing toelaat in één opstelling het metaaloppervlak te reinigen, te activeren en te bedekken met een in-situ gepolymeriseerde deklaag. Het doel is de ontwikkeling van een "all-in-one" atmosferische plasma gepolymeriseerde hybride (organische/anorganische) oppervlaktebehandelingsprocedure voor metalen. Deze oppervlaktebehandeling combineert en vervangt de conventionele natte reinigings-, activerings, conversie - en primerprocedures. We beogen specifiek twee types coatings met gerichte functionele eigenschappen: - Voor buitenapplicaties van metalen: een preconditioneringscoating met goede adhesie op het metaal, goede hechting met een verflaag, duurzame barrière-eigenschappen en een zelf-herstellende werking (via inhibitoren) voor langdurige corrosiebescherming. - Voor binnenapplicaties van metalen: een oppervlakte-afwerkingslaag met een gericht functioneel uitzicht (metallisch, kleur, reflectiviteit enz), dat we kunnen voorspellen via optische modellering. Know-how: door verscheidene atmosferische plasma gepolymeriseerde coatings te screenen met verschillende chemie, functionaliteiten, morfologie en eigenschappen, wordt een uitgebreide know-how opgebouwd rond de mogelijkheden van plasma-processing voor de creatie van multifunctionele oppervlakken. Deze kennis zal toelaten andere coatings met andere eigenschappen, en voor andere industriële toepassingen te ontwikkelen, zoals voor transport, luchtvaart, verpakking, elektrische toepassingen enz. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Materialen & chemie

Onderzoekers: • Gill SCHELTJENS • Alexandros KAKAROGLOU • HERMAN TERRYN • GUY VAN ASSCHE • BRUNO VAN MELE

Darwin KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Michel Steyaert

Proactieve Creatie en Management van spin-offs. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Geassocieerde Afdeling ESAT - INSYS

Onderzoekers: • Rudi Cuyvers • Bettina Vander Eecken

Experimentele en numerieke studie van de impactbelasting van golven op vervormbare composietconstructies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstellingen De doelstelling van dit project is de experimentele en numerieke studie van golfimpact op vervormbare composietstructuren. Deze omvat drie deelaspecten: * de experimentele studie van de dynamische drukverdeling in de tijd bij slamming van golven op vervormbare composietconstructies, en de opmeting van de resulterende ogenblikkelijke vervormingen, * de numerieke simulatie van de dynamische drukken die optreden in het grensvlak van de composietstructuur en het watervolume, met inbegrip van de vloeistof-structuur interactie (FSI) (effect van de vervormbaarheid van de composietconstructie op de ogenblikkelijke drukverdeling in het water en vice-versa), * parameterstudie van de invloed van de geometrische en mechanische eigenschappen van de vervormbare composietstructuur (dikte, kromming, stijfheid,...) op de piekdrukken en het verloop van de slamming. Dit basisonderzoek is absoluut nodig om vooruitgang te boeken bij de volgende fundamentele problemen: * de precieze invloed van de vervormbaarheid van de composietconstructie bij slamming is quasi onbekend, en net het in rekening brengen van de vervormbaarheid van de structuur kan leiden tot efficiënter ontwerp, verminderd materiaalgebruik en gewichtsreductie, * de gecombineerde resultaten van een uitgebreid experimenteel programma en een sterk numeriek luik met inbegrip van FSI zijn voor zover ons bekend, nog niet publiek voorhanden voor composietstructuren, * binnen Europa zijn de ontwerpregels voor slamming in de scheepsbouw en offshore constructie grotendeels gebaseerd op de richtlijnen van de verzekeringsmaatschappij DNV (Det Norske Veritas) [4]. De piekdruk wordt uniform opgelegd over het volledige benedenoppervlak (neerwaartse slamming) of over een zekere sector van het zijoppervlak (zijwaartse slamming) en de resulterende spanningen/rekken worden statisch berekend. Men negeert volledig het feit dat de piekdrukken zeer lokaal optreden en dat hun positie snel verandert in de tijd. Bovendien zijn deze ontwerpregels specifiek opgesteld voor metalen structuren en zijn er onvoldoende aanwijzingen of ze ook voor meer vervormbare composietstructuren geschikt zijn [27]. Tenslotte zijn de resultaten van dit basisonderzoek zeer breed toepasbaar. Omwille van hun corrosiebestendigheid en lichtgewicht maken heel wat drijvende/varende constructies steeds meer gebruik van composietmaterialen. Bij drijvende constructies treedt de slamming vooral op bij overleving in stormcondities (bv. bij "very large floating structures (VLFS)" zoals drijvende luchthavens in Japan [38]). Bij varende composiet constructies is slamming één van de belangrijkste belastingen voor alle zogeheten 'High-Speed Craft' (catamarans, trimarans, speedboten) [27,38]. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

ASILUNG: Towards Air-breathing Simulations in Realistic Trancheobronchial Geometries of the Normal and the Deseased Lung. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract

Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • SYLVIA VERBANCK

Ontwikkeling van een Large eddy Simulatie methodologie voor samendrukbare stromingen op niet-gestructureerde roosters met toepassing op niet-voorgemengde verbranding. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van een Large eddy Simulatie methodologie voor samendrukbare stromingen op niet-gestructureerde roosters met toepassing op niet-voorgemengde verbranding. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Elektrochemische vorming en modificatie van metaal en metaallegering nanodeeltjes op een substraatdrager. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstellingen van het project. Dit project heeft drie belangrijke doelstellingen. Een eerste doel is de vorming te bestuderen van metaal/legering deeltjes, gebonden op een dragend substraat en bekomen door oppervlakte-gestuurde chemische of elektrochemische depositie. Het tweede doel betreft het systematisch wijzigen van het oppervlak van de individuele deeltjes. Hierbij worden de gepaste, complementaire experimentele methodes aangewend voor de studie van de elektronische en structurele eigenschappen van de nanodeeltjes. Het bijeenbrengen en interpreteren van de complementaire informatie die geleverd wordt door de verschillende methodes, is het derde doel van het project. Uitwerking van het voorgestelde onderzoek 1. Synthese van nanodeeltjes 1.1 Oppervlakte-gestuurde chemische depositie De nanodeeltjes worden in dit geval gevormd op basis van een oplossing die metaalzouten en een reductor bevatten. De oplossingen worden zodanig verneveld dat er een dichte mist ontstaat van individuele druppels die op een substraat wordt gespoten. Het kristallisatieproces wordt geïnitieerd op activerende centra die aanwezig zijn op de drager. Typisch voor deze werkwijze is dat de kristalgroei stopt door uitputting van reactieproducten aanwezig in de individuele druppels. Hierdoor kunnen de afmetingen van de deeltjes gecontroleerd worden door verschillende parameters te variëren, waaronder druppelgrootte, aantal aanwezige activerende centra, concentratie van de reagentia en de temperatuur. Deze werkwijze is universeel wat betreft het te gebruiken substraat en hangt bijvoorbeeld niet af van zijn geleidbaarheid. De limiterende factor is eerder dat alleen enkelvoudige metalen kunnen afgezet worden met een relatief edele potentiaal. Deze methode wordt aan de VUB toegepast bij de vorming van zilverdeeltjes op koper. De experimentele data tonen aan dat deze chemische depositie leidt tot zeer goed-gedefinieerde sferische nanodeeltjes met dimensies rond de 10-50 nm, relatief sterk gebonden op de drager. In het verdere onderzoek zullen we voor de Cu nanodeeltjes evenals voor de Pd in functie van de hoger vermelde parameters de dimensies en de grootte-distributie nauwkeuriger bepaald worden. 1.2 Elektrokristallisatie Het feit dat de vorige methode enkel toelaat om relatief edele metalen af te zetten, maakt dat de elektrokristallisatie van nanostructuren één van de meest bruikbare methodes is om een breed gamma aan metaal/legeringen te maken. Galvanische depositie werd uiteraard uitvoerig bestudeerd, maar toch blijft de initiële nucleatiestap van het proces vaak nog onbekend. Dit komt niet in het minst omdat afmetingen, vorm, structuur en samenstelling van de initieel gevormde nanodeeltjes weinig gekend zijn. Een goede kennis van de eigenschappen van deze kiemen is zeer belangrijk omdat het de kleinste nanodeeltjes zijn die stabiel gevormd worden onder de extern opgelegde condities. Hoewel het belang van deze kennis gemakkelijk kan onderschreven worden, is het niet zo eenvoudig om onder gecontroleerde elektrochemische omstandigheden complementair de noodzakelijke hoge-resolutie analyses uit te voeren. Een deel van het project beoogt dan ook om hoge-resolutie analyse, deels in situ, te combineren met de elektrochemische experimenten. Bedoeling is om het nucleatieproces te karakteriseren als functie van de elektrochemische overpotentiaal, de elektrolytsamenstelling en de temperatuur. Een innovatieve benadering in het project is het gebruik van niet-waterige ionische vloeistoffen "Ionic Liquids" die kunnen dienen voor elektrochemische synthese van metaal of metaallegering nanodeeltjes. Deze ionische vloeistoffen imiteren de eigenschappen van gesmolten zouten maar dan bij kamertemperatuur. Zij hebben een zeer breed elektrochemisch venster en werden in de literatuur vermeld i.v.m. de elektrokristallisatie van Al en Ti [5]. We hebben twee redenen om over te stappen naar dergelijke elektrolyten. Ten eerste is het bekend dat de elektrochemische reductie in waterige elektrolyten enkel mogelijk is voor metalen met een relatief edel karakter, meestal voor metalen gelegen rechts in de periodische tafel. Ten tweede wijzen recente data er op dat deze ionische vloeistoffen betere omgevingen bieden dan waterige elektrolyten voor de gecontroleerde synthese van nanodeeltjes. De metaalionen vertonen immers andere transporteigenschappen in de ionische vloeistoffen dan in de waterige, en hierdoor kan het elektrokristallisatieproces aanzienlijk vertraagd worden. Er werd bv. gerapporteerd dat in de ionische vloeistoffen de stapsgewijze groei van Pd kan gecontroleerd worden van 2 nm tot 3,5 nm in stappen van 0,5nm [6]. We verwachten om met deze methode dus meer controle te hebben op de grootte dan chemisch gevormde deeltjes. In het project wordt gestart met Pd deeltjes omwille van de referentie in de lireratuur. Eens de technologie op punt staat kan de natuur van het deeltje gewijzigd worden door gebruik van andere ionische vloeistoffen. 2. Structurele en elektronische eigenschappen van de chemisch en elektrochemisch gevormde nanodeeltjes In het project zullen we chemisch en elektrochemisch gevormde Pd- en V-deeltjes bestuderen samen met enkele van hun legeringen. Ultradunne lagen en nanodeeltjes die Pd bevatten, kennen praktische toepassingen in katalyse, brandstofcellen, magnetisch geheugens en in de elektronica. Tevens bieden Pd en V de mogelijkheid tot het opslaan van waterstof. De nanodeeltjes bieden tevens ideale mogelijkheden voor de studie van o.a. structurele ordening, uitzetten of inkrimpen, oppervlakte/bulk-effecten, segregatie in samenstelling, en chemische interacties. De deeltjes uit Pd en V en hun legeringen zullen afgezet worden op verschillende types substraten. Vlakke metaalsubstraten, koolstofglas en transmissieelektronenmicroscopie (TEM) "grids" zullen gebruikt worden als elektrodes om de kiemen op af te zetten. Het gebruik van TEM "grids" als elektrochemisch substraat biedt de mogelijkheid om direct over TEM geschikte preparaten te beschikken, zonder dat er een complexe preparaatbereiding zoals polijsten of ionenverdunning noodzakelijk is. Meer gestructureerde elektrokristallisatie zal uitgevoerd worden in poreuze nano-geanodiseerde templates. Door gebruik te maken van een speciale anodisatie-behandeling (reeds bestudeerd aan de VUB) kunnen sterk georiënteerde nanoporeuze templates vervaardigd worden met porie-afmetingen variërend tussen 5 en 50 nm [7,8]. De kolomvormige poreuze structuur bezit onderaan een dunne barrièrelaag die tunneling van elektronen toelaat, zodat de kationen vanuit een oplossing tot metalen in de poriën kunnen afgezet worden. Deze methode wordt door andere onderzoeksgroepen, zoals door L.Piraux UCL, gebruikt voor het aanmaken van nanodraden . Hier willen we echter in de dunne poreuze kanalen nanodeeltjes vormen. De bedoeling is ook om hier eerst met Ar-ionenverdunning geschikte (elektrontransparante) TEM-preparaten te maken, waarin daarna rechtstreeks de depositie van de deeltjes zal gebeuren. 3-Modificatie van de deeltjes 3.1 Modificatie van de bulkeigenschappen: a) Legeren met waterstof: Pd-H en V-H deeltjes De interesse in Pd-H en V-H is ingegeven door het feit dat beide elementen een grote hoeveelheid waterstof kunnen opnemen. Terwijl Pd een vaste oplossing vormt met H kan men stellen dat V zowel vaste oplossingen vormt als twee specifieke hydride-verbindingen. De studie van dit V-hydride is interessant omwille van hun verschillende stabiliteit. Eén van de twee hydrides ontbindt bij kamertemperatuur, terwijl het andere hydride meer stabiel is. Pd-H en V-H zijn uiterst geschikt als modelsysteem om de structurele en elektronische eigenschappen te bestuderen van metaal-waterstof legeringen en van metaalhydrides. Voor V-H met nanometerdimensies kunnen nog geen resultaten teruggevonden worden in de literatuur. Aangezien de deeltjes gevormd worden op een geleidende drager, kan de waterstofopname eenvoudig gebeuren door kathodische polarisatie in een waterige oplossing bij lage pH. b) Legeren van Pd met Co en Ni Eens er controle is over de vorming van de Pd-nanodeeltjes, zal gestart worden met het veranderen van de bulksamenstelling door toevoegen van Co en Ni. Doordat Pd, Co en Ni naburige elementen vormen in de elektrochemische serie, is elektrochemische afzetting van hun legeringen haalbaar. 3.2 Oppervlaktemodificatie (core-shell type) van de nanodeeltjes Twee opties voor oppervlaktemodificatie van de deeltjes worden bekeken: oxidatie en adsorptie. De modificatie van de oxidatie/reductie toestand van het oppervlak

van het metaal kan geregeld worden door elektrochemische polarisatie naar een passiverende toestand of door gasoxidatie. Dit werd in het verleden uitvoerig bestudeerd aan de VUB voor bulk metalen. Verwacht wordt dat deze gekende methodes kunnen worden overgezet om een oxidelaagje te groeien rond de metaaldeeltjes. Voor het project verwachten we de interessantste resultaten met Cu en Co deeltjes. Meervoudige oxidatie-reductie cycli kunnen dan verder aangewend worden. Voor de geoxideerde deeltjes zullen we vooral de magnetische eigenschappen bestuderen om de invloed van de oxidatie na te gaan. Aan de KULeuven zal de magnetische hysteresis van geoxideerde Co-deeltjes opgemeten worden met SQUID-magnetisatiemetingen. Het is namelijk bekend dat het contact tussen het ferromagnetische Co en de antiferromagnetische CoO-huid aanleiding zal geven tot een verbreding van de hysteresislus en een verschuiving van de lus ten opzichte van het nulveld [9]. De sterkte van deze zogenaamde "exchange bias" kan direct gerelateerd worden met de kwaliteit van de CoO-laag (homogeniteit, afwezigheid van kristaldefecten, ...). Omwille van de beperkte sensitiviteit van de SQUID-metingen moet gewerkt worden met deeltjes met een minimale grootte van 20 nm en moeten zij voldoende dicht bij mekaar zitten. Aldus zal het ook mogelijk zijn om de invloed van de eindige afmetingen op de "exchange bias" na te gaan voor afmetingen die niet toegankelijk zijn via lithografische patroonvorming [10]. "Core-shell" strukturen zullen tevens vervaardigd worden door adsorptie van organische moleculen. De aanwezige interactie tussen de verschillende organische componenten en metaal/ metaaloxide structuren is één van de belangrijkste onderzoeksonderwerpen van de VUB-partner [11-13]. Bij het recent uitgevoerde onderzoek werd meer en meer overgegaan van zelfassemblerende depositie naar potentiaal-gecontroleerde depositie [14]. Gezien de positieve resultaten is het heel interessant om de deeltjes te vormen op een geleidend substraat, omdat we dan door oplegging van de potentiaal het elektrisch veld rond de deeltjes kunnen beïnvloeden en daardoor de adsorptie van de organische moleculen op het metaal beter kunnen sturen. Uit recente literatuur blijkt immers dat metaal nanodeeltjes omgeven met een organische mantel de metallische toestand sterk beïnvloeden en bv. nieuwe, verrassende magnetische eigenschappen induceren [15]. Deze effecten, die toegeschreven worden aan de elektronentransfer tussen metaaldeeltje en zijn organische mantel, kunnen opgemeten worden met raster-tunnelmicroscopie (STM) en raster-tunnelspectroscopie (STS). Hierbij is het belangrijk dat de elektrochemisch gevormde deeltjes in de oplossing kunnen bedekt worden met de organische moleculen om aldus contaminatie aan het grensvlak met het metaaloppervlak te vermijden. Op deze manier zullen aan de KULeuven betrouwbare STM- en STS-metingen kunnen uitgevoerd worden op de preparaten die bereid worden aan de VUB en vervoerd worden naar de KULeuven in een reeds eerder gebruikte vacuümkoffer. De STM- en STS-metingen aan de KULeuven gebeuren in ultra-hoogvacuüm en bij vloeibareheliumtemperaturen [16]. Deze metingen zullen directe informatie leveren over de elektronische structuur van het grensvlak tussen de nanodeeltjes en hun organische huid. Tevens kunnen op basis van spin-gepolariseerde tunneling de magnetische eigenschappen van de individuele deeltjes afgetast worden. Analyse van de nanodeeltjes Vanuit analytisch standpunt, worden verschillende complementaire methodes gebruikt met het oog op complete informatie betreffende grootte, morfologie, samenstelling, elektronische structuur en elektrochemisch gedrag. Dezelfde methodes worden ingezet voor het bestuderen van de deeltjesvorming en van hun modificatie. Ex situ analyse wordt op de eerste plaats verricht met transmissie-elektronenmicroscopie (TEM), "Electron Loss Spectroscopy (EELS)" en "High Angular Dark Field Scanning TEM (HAADF-ScanningTEM)" bij EMAT, UA. Structuuranalyse, met name bepaling van grootte-distributie en deeltjesmorfologie, zal gebeuren d.m.v. conventionele TEM-beeldvorming. Verder zal hoge-resolutie TEM toelaten om de atomaire structuur van de deeltjes te bepalen. Deze resultaten worden gecombineerd met de resultaten van EELS-metingen. De pieken in de EELS-spectra geven zowel chemische als elektronische informatie. Met deze methodes zal getracht worden het verschil te bestuderen tussen de "core" en de "shell" van de gemodificeerde deeltjes wat betreft hun structuur, chemische samenstelling en elektronische toestand. Door gebruik te maken van HAADFSTEM combineert men structurele en chemische informatie omdat bij deze methode een structureel beeld maakt waarbij het opgenomen signaal afhankelijk is van het atoomgetal Z van de bestudeerde atoomkolom. Recente studies tonen aan dat dit soort van informatie ook kwantitatief kan worden geïnterpreteerd [17]. De vorm en de dimensies van de deeltjes zullen eveneens bepaald worden met behulp van atomairekrachtmicrosocpie (AFM) met uiterst fijne naalden aan de KULeuven. Bovendien zullen ook lokale variaties in de mechanische eigenschappen (o.a. elasticiteit) opgemeten worden en zal met behulp van "contact-resonantfrequency AFM" [18] de adhesie tussen nanodeeltje en substraat kwantitatief bepaald worden. In situ analyse kan worden uitgevoerd met de recent aangekochte elektrochemische STM/AFM-opstelling (VUB), waarmee momenteel ervaring wordt opgedaan. Tevens zal gebruik gemaakt worden van SERS op potentiaal-gecontroleerde substraten. Dit laat toe in situ de moleculaire vibrationele spectra van de geadsorbeerde moleculen op het deeltje te bestuderen als functie van de opgelegde potentiaal. Deze methode wordt momenteel al toegestast op Cu, Au en Ag gebaseerde "core-shell" systemen [19], maar meer en meer groeit de overtuiging dat SERS ook kan ingezet worden voor andere metaalclusters. Een alternatieve in situ benadering wordt geboden door de "Dubble"faciliteiten aan het ESRF in Grenoble . "Small-Angle X-ray Scattering (SAXS)" en "Wide Angle X-ray Scattering (WAXS)" enerzijds, en "Extented Absorption Fine Structure Spectroscopy (EXAFS)" en "X-Ray Near Edge Spectrsocopy (XANES)" anderzijds, kunnen opgemeten worden in een aangepaste elektrochemische cel. Recent werden door VUB dergelijke metingen gecombineerd met in situ elektrochemische experimenten. De opstelling laat toe om elektrolyten te veranderen zonder de cel te demonteren en op een unieke manier de nanodeeltjes te volgen via opnames gemaakt tijdens hun vorming, legering, oxidatie en absorptie. Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

VERLENGING: Optische meettechnieken voor structuren en systemen (OPTIMESS). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit netwerk is het verbeteren van de communicatie over wetenschappelijke ontwikkelingen van optische meettechnieken voor de karakterisatie van de statische en dynamische gedrag van structuren en systemen. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Mechanica van Materialen en Constructies • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • JAN WASTIELS • STEVE VANLANDUIT

Hoge Resolutie NMR projecten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project stelt zich tot doel: 1) De invloed van de lokale polariteit van aan onoplosbaar polystyreen verankerde dialkatalysatoren te onderzoeken, teneinde hun potentieel als katalysator in transesterificatiereacties te verruimen. 2) Op hr-MAS NMR steunende, vernieuwende methodologiëen te ontwikkelen, om monitoring van katalytische processen rechtstreeks in situ - voor, tijdens en na katalyse - mogelijk te maken. 3) De recycleerbaarheid van verankerde organotin katalysatoren te onderzoeken in enkele geselecteerde transesterificaties. 4) Inzicht te verwerven in de problematiek van het lekken van tin, vanuit de organotinkanker, naar het reactiemidden toe. Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • RUDOLPH WILLEM

Robot. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Robot. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT

Ontwerp en validatie van gevorderde signaalverwerkingstechnieken voor het verwerken van optische metingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Doel Zowel single point als full-field optische meettechieken zoals (scanning) laser Doppler vibrometrie en anemometrie, Moiré interferometrie en digitale beeldcorrelatie leveren een belangrijke bron van informatie in tal van toepassingsdomeinen zoals micro-electronica, materiaalonderzoek, biomedische wetenschappen, kwaliteitscontrole etc. Het efficiënt en betrouwbaar verwerken van de beelden die opgemeten worden is echter vaak een zeer moeilijke taak. De hoeveelheid data is meestal zeer groot en de kwaliteit van de metingen kan laag zijn voor complexe toepassingen en/of weinig reflecterende objecten, waardoor de meettijd dikwijls de hoogte ingejaagd wordt [1]. Tijdens mijn doctoraat werd aangetoond dat de verwerking van optische meetgegevens op een zeer efficiënte manier kan gebeuren in het frequentiedomein aan de hand van parametrische identificatietechnieken [2]. Voor dit project zal een twee-dimensionale frequentie domein systeemidentificatie techniek geïntroduceerd in [3] veralgemeend worden naar een aantal andere applicatiedomeinen: - Verwerking van Moiré franje patronen - Digitale beeldcorrelatie voor het opmeten van snelheidsvelden (stromingen) en rekvelden (vaste stoffen). - Laser Doppler Anemometrie (LDA) metingen verwerken, specifiek naar periodische verschijnselen zoals akoestische velden of stromingsvelden in een zog. 2. Doelstellingen Ontwikkeling van een 2D systeemidentificatie algoritme voor het adaptief schatten van de globale frequentie, fase en amplitude van een sinusoïdaal franjepatroon. Dit basisalgoritme zal worden aangewend in verschillende andere algoritmes voor: - Het schatten van de lokale 2D vertraging tussen 2 gecorreleerde beelden; phase delay (voor de verdere toepassing bij digitale beeldcorrelatie (DIC) en 'Particle Image Velocimetry', PIV). - Het 1D systeem identificatie basisalgoritme zal gebruikt worden om de vaak onregelmatig bemonsterde data van LDA-metingen te synthetiseren. Deze onregelmatige sampling is vooral een probleem bij heel sterke akoestische velden of stromingsvelden in het algemeen aangezien de verplaatsingen daar veel groter zijn. Verder zullen verschillende experimenten uitgevoerd worden om de brede toepasbaarheid van de methodes te illustreren: - PIV stromingsmetingen (o.a. het snelheidsveld rond een cilinder in een windtunnel aangezien dit volledig in de literatuur beschreven is). - Scheurgroeimetingen van vliegtuigonderdelen en composietmaterialen tijdens vermoeiingsproeven met behulp van DIC. - Meting van het topografie van micro structuren aan de hand van Moiré technieken, met meerdere franje projectie richtingen. - LDA metingen (o.a. het snelheidsveld rond een cilinder in een windtunnel en op sinusoïdale akoestische velden). Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Joris VANHERZEELE

POLY-STABILAT : Polygeneration through gasification utilising secondary fuels derived from MSW Poly-Stabilat Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europees project: POLY stabilat Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-North China Electric Power University_Wang Xiaodong Vrije Universiteit Brussel Abstract: Joint PhD overeenkomst voor Wang Xiaodong Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Onderzoek naar emissies van voertuigen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar emissies van voertuigen Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Thierry Clement COOSEMANS • Nils HOOFTMAN • JOERI VAN MIERLO

Ontwikkeling van geavanceerde en verbeterde aëro-elastische modellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aëro-elasticiteit, of stroming-structuur interactie, kan resulteren in buitensporige trillingen van bijvoorbeeld een vleugel van een vliegtuig of de schoep van een windturbine. Deze aëro-elastische instabiliteiten worden veroorzaakt door een sterke koppeling (wisselwerking) tussen de stroming en de trillende structuur. Het toenemende gebruik van lichtere materialen en meer flexibele structuren resulteert in nieuwe uitdagingen en vraagt naar geavanceerde en verbeterde aëro-elastische modellen. In dit project wensen we meer inzicht te verwerven in het (experimenteel en numeriek) modelleren van aëro-elastische systemen. Geavanceerde modellen zullen opgebouwd worden via een gecombineerde experimentele-numerieke aanpak. Zo een gecombineerde experimentele-numerieke aanpak wordt courant gebruikt in het domein van de modale analyse om numerieke eindige

elementen modellen van trillende structuren te verbeteren aan de hand van experimentele geschatte modale parameters (zoals o.a. resonantiefrequenties). Gedurende dit project zal deze aanpak veralgemeend worden naar aëro-elastische systemen waarbij de stroming-structuur interactie in beschouwing wordt genomen. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME

Service Framework Agreement. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Service Framework Agreement. Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • JEAN VEREECKEN

Modeling and Optimization of Bidirectional Dual Active Bridge AC-DC Converter Topologies (Modellering en optimalisatie van bidirectionele dual active bridge AC-DC convertor topologieën) KU Leuven Abstract: Enkelfasige, netgekoppelde, geïsoleerde AC-DC omvormers met vermogensfactor correctie hebben een breed toepassingsgebied, zoals laders voor plug-in hybride-elektrische voertuigen en batterij-elektrische voertuigen, invertoren voor hernieuwbare energiebronnen (bv. fotovoltaïsche modules), alsook interfaces voor residentiële DC distributiesystemen en energieopslagsystemen. Hierbij laat de mogelijkheid tot bidirectionele vermogensoverdracht toe om slimme interactieve elektriciteitsnetten te ontwikkelen waarin de energiesystemen een actieve rol spelen in het aanbieden van verschillende netondersteunende diensten. Voorbeelden zijn voertuig-naar-net concepten, slimme-huis concepten, AC micronetten, en residentiële DC distributiesystemen (DC nanonetten). Het voorgesteldewerk onderzoekt de geschiktheid van een eentraps dual active bridge (DAB) AC-DC omvormer voor de realisatie van de bovengenoemde bidirectionele energieconversies. In vergelijking met de traditionele tweetraps aanpak kan Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Johan Driesen • Jordi Everts

Optimaal ontwerp van koellichamen voor vloeistofkoeling van elektronica KU Leuven Abstract: Samenvatting van het onderzoekDe koeling van computerchips is essentieel om hun functionele performantie en operationele levensduur te garanderen. De warmteafgifte van chips heeft inmiddels de limieten van luchtkoeling overschreden omwille van voortdurende miniaturisatieen integratie van transistoren. Vloeistofkoeling met microkanalen is een van de mogelijke oplossingen. Hierbij stroomt een koude vloeistofstroming doorheen zeer kleine kanaaltjes om de warmte van de chip op te nemen. Hierdoor kan een hoge warmteoverdracht bereikt worden.Het ontwerp van de stromingspaden in het koellichaam speelt een belangrijke rol in het verzoenen van een hoge warmteafgifte met een redelijke pompdrukval. Traditioneel wordt ditaangepakt door de afmetingen van de kanalen zo goedmogelijk te kiezen. Ook door wijzigingen aan de structuur van het stromingsnetwerk zijn verbeteringen mogelijk.In deze thesis worden geavanceerde numerieke ontwerptechnieken voor microkoellichamen onderzocht. Twee methodes worden Organisaties: • Afd. Toeg. Mechanica & Energieconversie

Onderzoekers: • Martine Baelmans • Tijs Van Oevelen

Voorbereidend traject voor de uitbouw van een Vlaams Virtueel Supercomputer Centrum voor publiek en privaat gefinancierd onderzoek (VVSC). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Vlaams Supercomputer Centrum is een virtueel centrum dat is aangesteld als beheerder van de reeds bestaande en geplande lokale supercomputer- en rastercomputercapaciteit in Vlaanderen, waarbij de verschillende en vaak complementaire expertises aan de verschillende Vlaamse universitaire associaties worden gebundeld en verder worden uitgebouwd. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Natuurkunde

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • ROSETTE VANDENBROUCKE

Robocup Junior - Boek Robotboek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Robocup is een internationaal initiatief om robotica en kunstmatige intelligentie te promoten en is opgericht in 1993. het heeft als doelstelling om in 2050 een team voetballende robots klaar te hebben dat kan winnen tegen de dan heersende wereldkampioen. Robocup Junior is een competitie met robots voor het basis en het voortgezet onderwijs. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT

AISHA II : Aircraft integrated structural health assessment II Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie rond de mogelijkheid om veiligheidsonderzoek bij vliegtuigen minder kostelijk te maken door conditiegebaseerd onderhoudsschema. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME

Opmaken van een CO2-balans van de volledige productie keten vanaf de teelt van biomassa tot aan de eindproducten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opmaken van een CO2-balans van de volledige productie keten vanaf de teelt van biomassa tot aan de eindproducten voor het project ALCO FUEL volgens de voorgestelde EU richtlijnen Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK • Svend BRAM

Samenwerking ikv "Metrologies and algorithms for the characterisation and evaluation of lenses, lens arrays and lens stacks". Vrije Universiteit Brussel Abstract: Samenwerking met Anteryon ikv "Metrologies and algorithms for the characterisation and evaluation of lenses, lens arrays and lens stacks". Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HEIDI OTTEVAERE • HUGO THIENPONT

Tests uit te voeren op Fietsen met elektrische hulpmotor. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitvoering van tests op tweewielers met elektrische assistentie Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • PHILIPPE LATAIRE • Jean-Marc TIMMERMANS • JOERI VAN MIERLO

Investigation of the beating frequency's stability for Doppler velocimetry. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de stabiliteit van de frequentie van zwevingen bij Doppler velocimetrie. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • JAN DANCKAERT

Workshop OnBits, Quanta and Complex Systems: modern approaches to photonic information processing. 30 april tot 3 mei 2008. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Workshop over bits, kwanta en complexe systemen: hedendaagse ontwikkelingen in de informatieverwerking met fotonen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • IRINA VERETENNICOFF

Een nieuwe meettechniek gekoppeld aan een nieuwe modelbenadering voor de bepaling van de effectieve valsnelheid van een flocculerend sediment in estuaria.+ bijkomende financiering Vlaamse Overheid (zie opm) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderhavig onderzoeksvoorstel steunt op het samenkomen en de wisselwerking tussen de deskundigheden van verschillende onderzoeksteams op het gebied van hydraulica, zowel wat betreft veldwaarneming, als experimenteel onderzoek en modelstudies. De promotors van deze studie hebben elk een jarenlange ervaring met hydrologisch en sedimentologisch onderzoek van het estuariene milieu. Enkele recente studies omvatten ondermeer identificatie van de aard en de structuur van bodemsedimenten, bepaling van het fluvio-marien evenwicht zowel in suspensie als in de bodem, studie van de zwevende stof en het flocculatieproces, maandelijkse monitoring van de sedimentlading tussen de BelgischNederlandse grens en Gent sedert 2002 (Chen, 2003; Chen & Wartel, 2005; Wartel et al., 2000; Wartel et al., 2004). Daarenboven hebben zij zeer veel ervaring met de ontwikkeling van recent verbeterde modelbeschrijvingen van fijn sedimenttransport toepasbaar op ingenieursmodellen voor grootschalige studies van sedimenttransport (bijv. Berlamont et al., 1993; Toorman, 1996, 2001, 2002, 2003; Toorman et al., 2002). Deze studies tonen aan dat om een duidelijk en volledig beeld te krijgen van de sedimentdynamica er een vernieuwend en diepgaand in-situ onderzoek van het flocculatieproces en van de vlokvalsnelheden, gekoppeld aan een modelmatige benadering, noodzakelijk is en dit ondanks de inspanningen van verschillende onderzoeksgroepen tijdens het laatste decennium. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • PIERRE VAN DEN WINKEL • FLORIMOND DE SMEDT

Schaalbare compacte macromodellen voor algemene microgolf en RF structuren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het bekomen van een geautomatiseerde modellering en identificatie omgeving voor schaalbare microgolf en RF sytemen en subsystemen. De data die we zullen gebruiken voor de modelextractie kunnen afkomstig zijn van een simulatie (bijvoorbeeld een fullwave EM simulatie) of een hoogfrequente meting van het systeem. Om de implementatie van het model platform-onafhankelijk te maken wordt gekozen om het model te generen in een SPICE of Verilog-A formaat. Dit laat toe om de modellen te gebruiken op om het even welk simulatieplatform.

Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • Gerd VANDERSTEEN • YVES ROLAIN

Cementgebonden materialen met zelfhelende werking door middel van bacteriën, polymeren of puzzolanen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van zelfhelende werking door middel van bacteriën Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • DANNY VAN HEMELRIJCK

Maten van homogeniteit en heterogeniteit gericht op classificatie en op het bepalen van homogene deelgroepen in Markov modellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Zowel in classificatie als in geaggregeerde Markov-modellen staat het concept groep (categorie, klasse, status, ...)centraal, en moet het behoren tot de groep bepaald worden aan de hand van een reeks geobserveerde en/of latente eigenschappen. Deze groepen moeten derhalve op zich (intra-) homogeen zijn, terwijl verschillende groepen onderling (inter-) heterogeen moeten zijn. Homogeniteit en heterogeniteit kunnen echter op vele verschillende wijzen worden gedefinieerd naargelang de situatie (o.a. context, aard van de variabelen, doelstelling, methodologie, en beschikbaarheid van algoritmen). Een eerste doelstelling van het project is een overzicht en evaluatie te bekomen van de invulling van de begrippen homogeniteit en heterogeniteit, met speciale aandacht voor classificatie en geaggregeerde Markov analyse, in het bijzonder toegepast op besluitvorming en kwantitatief personeelsbeleid (de specialisatiedomeinen van de twee promotoren). Dit moet toelaten recente en tot nu toe losstaande eigen ontwikkelingen in Principal Separation Analysis, Profile-Based models en Hidden-Markov models exact te kaderen. De tweede doelstelling is de verdere verfijning en combinatie van al deze concepten en methodologieën, hetgeen zal leiden tot nieuwe en krachtigere analyse-instrumenten. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • MARIE GUERRY • FRANK PLASTRIA

Iteratief leren van model en regelaar voor sterk niet-lineaire systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project beperken we ons tot systemen met één enkele ingang om zo de complexiteit van de te ontwikkelen technieken beheersbaar te houden. De ontwikkeling van identificatiemethoden en niet-lineaire modelstructuren zal voornamelijk uitgevoerd worden door ELEC-VUB. De ontwikkeling van controlestructuren en ontwerpmethoden zal voornamelijk uitgevoerd worden door PMA-KULeuven. Uiteraard gebeuren beide ontwikkelingen in nauwe samenwerking. Identificatie van lokale niet-lineaire modellen [ELEC-VUB] Doel: het identificeren van benaderende niet-lineaire modellen die toelaten om een verbeterde ingang te berekenen vanuit de waargenomen uitgang: verbetering ingang =NL^-1(fout uitgang) Vragen: * Rechtstreekse identificatie van het inverse model >< inverteren van het geïdentificeerde model? * Selectie van gepaste modelstructuur en identificatiemethode * Is het ingangssignaal voldoende rijk om het model te identificeren? Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • JOANNES SCHOUKENS

Compacte LCOS projectiesystemen voor de visualisatie van hoogkwalitatieve 3D beelden met een hoge plaats- en hoekafhankelijke resolutie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hoewel de theoretische basis voor driedimensionale beeldvorming reeds lang bestaat, is het slechts door de grote vooruitgang op het gebied van beeldmodulatoren, optische en micro-optische componenten, elektronica en beeldverwerking, dat er verschillende 3D beeldregistratieen visualisatiesystemen mogelijk geworden zijn. Toch zijn er nog heel wat fundamentele en technologische obstakels die moeten overwonnen worden. De resolutie, kijkhoek en focusseringsdiepte van 3D beeldschermen moeten nog veel beter worden en er zijn diverse problemen betreffende de benodigde bandbreedte voor werking in real-time. Verder is het duidelijk dat de beeldkwaliteit van de 3D beeldschermen weinig mag onderdoen voor deze van de bestaande 2D beeldschermen. Toch zullen 3D visualisatiesystemen pas echt doorbreken naar verschillende toepassingsdomeinen, zoals medische beeldvorming, amusement, communicatie, metrologie, prototype-visualisatie en e-commerce, indien bovenstaande vereisten kunnen vervuld worden met een relatief compact en goedkoop systeem. Met dit project proberen de onderzoekseenheden Toegepaste Natuurkunde en Fotonica (TONA) van de Vrije Universiteit Brussel en TFCG Microsystemen van de Universiteit Gent een belangrijke bijdrage te leveren tot de ontwikkeling van compacte multi-view systemen. Deze beeldschermen moeten vierdimensionale lichtvelden kunnen creëren met een grote plaats- en hoekafhankelijke resolutie die weinig of niets afdoen van de belangrijke specificaties van de hedendaagse 2D visualisatiesystemen. We willen dit realiseren door belichting met LEDs, LCOS beeldmodulatoren en innovatieve micro-optische componenten met elkaar te combineren. De gecombineerde technologieën zijn actieve onderzoeksdomeinen voor het verbeteren van 2D visualisatiesystemen, waar de deelnemende onderzoekseenheden veelvuldig ervaring mee hebben. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Youri MEURET • HUGO THIENPONT

Een verstrooiïngstype scanning nabije-veld millimetergolven microscoop. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is de studie, verwezenlijking en validatie van een vectoriële scanning nabije-veld mm-golfmicroscoop (SNMM), die zeer performant is qua beeldvorming en resolutie, op basis van een grondig onderzoek naar geavanceerde microprobes, originele modulatietechnieken en gesofistikeerde elektromagnetische beeldvormingalgoritmes. Uniek in dit project is dat ook multi-parameter (frequentie, polarisatie, invalshoek) belichting zal gebruikt worden om de beeldvorming te verbeteren! Deze doelstelling is slechts haalbaar dankzij een combinatie van uiteenlopende competenties. Onderzoekspartner VUB/LAMI is expert op het vlak van opto-elektronisch ontwerp en technologie in het optisch en mm-golfgebied en is sinds geruime tijd vertrouwd met het uitvoeren van verre-veld mm-golfbeeldvormingsexperimenten met een MVNA. De inbreng in dit onderzoeksdomein van exacte elektromagnetische modellerings- en beeldvormingstechnieken, gebaseerd op de Maxwell vergelijkingen, is vernieuwend en zal uitgevoerd worden door onderzoekspartner UGent/INTEC, die op dit vlak een uitstekende reputatie geniet en die tevens vertrouwd is met microgolfmetingen (microgolfnetwerkanalyzer, antenneconcepten). De performantie van de ontwikkelde microscoop zal getest worden op een aantal specifieke toepassingen in verschillende domeinen van de (ingenieurs)wetenschappen: elektronica, biotechnologie, materiaalkunde (corrosie),... Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JOHAN STIENS • ROGER VOUNCKX

Ontwikkeling van generische foutcorrectiefuncties voor incrementeel omvormen op basis van een vormelementtaxonomie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het voorgestelde onderzoek beoogt een fundamentele studie van de ongewenste vervormingsfenomen en compensatie-technieken bij het incrementeel omvormen van vlakke platen tot een gewenste geometrie. Incrementeel vervormen is een vernieuwende plaatbewerkingstechniek die in recente jaren een sterk toenemende interesse kent en het potentieel heeft om de plaatbewerkingssector grondig te veranderen. Het onderscheidende kenmerk van deze techniek is het feit dat, in tegenstelling tot klassieke omvormtechnieken zoals bijvoorbeeld het diepduwen, geen matrijzen nodig zijn om een plaatstuk te fabriceren. In de toekomst opent dit proces de deur voor een hele reeks nieuwe toepassingen die te duur zijn om met conventionele technieken te realiseren. Een bijkomend voordeel van deze techniek is dat deze tevens toelaat om stukken te fabriceren die met conventionele technieken niet maakbaar zijn. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • HUGO SOL

Human Resource Planning vanuit een meerdimensionaal en beperkt rationeel perspectief. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de valorisatie van de onderzoeksresultaten van het doctoraat van Tim De Feyter, dat op 26 oktober 2006 werd verdedigd, omtrent het gebruik van Human Resource Planning (HRP) vanuit een rationeel perspectief. De aanvraag voor postdoctoraal onderzoeker (3 jaar) die bij het FWO werd ingediend, betreft drie fasen. Deze OZR-aanvraag (één jaar) omvat enkel de eerste fase. Hierin wordt voornamelijk het theoretisch model uit het doctoraal onderzoek empirisch getest. Dit theoretisch model verklaart de invloed van HRP op de bedrijfsresultaten. HRP heeft per definitie pas een effect op middellange termijn. Binnen het tijdsbestek van het doctoraatstraject kon geen rekening gehouden worden deze time-gap, waardoor het gebruik van HRP en het effect ervan op hetzelfde ogenblik (31/12/2004) werden gemeten. Om te verhelpen aan dit probleem, zal binnen dit postdoc-project de databank van de respondenten in het doctoraal onderzoek verbonden worden met een databank van de gegevens uit de jaarrekeningen van deze bedrijven, die sinds 2005 zijn neergelegd. De empirische analyse zal verlopen door gebruik te maken van de statistische methodologie die in het doctoraat is voorbereid. Verder zal het theoretisch model op basis van de beschikbare eerste resultaten verder verfijnd worden. Dit postdoc-project laat de onderzoeker toe om de valorisatie van zijn doctoraat (in termen van internationale publicaties) verder te zetten. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • MARIE GUERRY

Invloed van ruimtelijke inperking (spatial confinement) op de transport- en hybridizatiesnelheid van DNA. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De algemene doelstelling van het huidig voorgesteldeproject is het bekomen van een beter begrip van de transport- en hybridizatiesnelheid van ssDNA via transport- en bindingskinetiekmetingen onder unieke omstandigheden van maximale ruimtelijke insluiting voor een brede waaier aan snelheden, snelheidsgradiënten, systeemdimensies, buffersamenstelling, ketenlengtes, enz... Dit experimentele onderzoek valt uiteen in verschillende deelprojecten: I) Opmeting van bulk- en oppervlaktediffusiecoëfficiënten in nano-kanalen en nano-kamers, II) opmeting van invloed molecularie botsingen met vaste wand op de netto-convectiesnelheid van ssDNA door nano-kanalen, III) opmeting van bindingskinetiek en bindingsspecificiteit in nano-kanalen en nano-kamers. Naast dit experimenteel luik zal in parallel ook een theoretisch luik ontwikkeld worden, dat gezien kan worden als de voortzetting van het modelleringswerk verricht tijdens het eigen doctorale onderzoek. In dit theoretische luik is het de bedoeling de huidige modellen te verbetern door de bulk parameters uit die modellen te vervangen door de kinetische en diffusieparameters die de zelf opgemeten invloed van de ruimtelijke inperking en de beperkte moleculaire bewegingsvrijheid. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GERT DESMET

Ontwerp en evaluatie van DSL-systemen met exploitatie van 'common mode'-signalen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: DSL-technologie ('digital subscriber line') laat toe breedbanddiensten aan te bieden over de 'twisted pair' koperdraden van het huidige telefonienetwerk. Elektromagnetische koppeling tussen verschillende koperparen in dezelfde bundel leidt echter (vooral in nieuwe systemen die bijvoorbeeld gebruik maken van hogere frequenties) tot overspraak en daardoor beduidende performantievermindering, eventueel zelfs volledige uitval. Via dynamisch spectrummanagement en overspraakonderdrukkingstechnieken kan een gedeeltelijk herstel aangeboden worden. In dit project wordt theoretisch onderzocht hoe de (tot dusver afwezige) exploitatie van 'common mode'-signalen kan bijdragen tot een substantiële bekamping van deze performantievermindering en eventueel zelfs voor en supplementaire capaciteitsverhoging zou kunnen zorgen. Specifiek zal daarbij aandacht besteed worden aan transmissiekarakterisering en fysische lijn-en overspraakmodellering, en aan het ontwikkelen van theoretische concepten voor een verbeterd dynamisch spectrummanagement dat expliciet gebruik maakt van 'common mode'-signalen en

eventueel-signalisatie. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN

RADIOTECT: ultra breedband radiotoepassing voor de lokalisatie van verborgen personen en de detectie van niet toegelaten objecten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het ondersteunen van 4 KMO's in innovatie, aanpassing van hun technologie, ontwikkeling van transnationale samenwerking en de uitbreiding van hun gezamelijke relaties. Deze doelstellingenzullen bereikt moeten worden in jhet specifiek domein van de breedband radio voor de detectie van verborgen personen en objecten. De KMO wensen nieuwe producten op de markt te brengen gebruik makend van een wereldwijd gepatenteerde techniek voor ultra breedband technologie, genaamd Maximale Lengte Binaire Sequentie technologie. De KMO's hebben de ondersteuning van leidende universiteiten zoals RTD providers nodig, om de beste data extractie-technieken voor beeldvorming door wanden en kleren te ontwikkelen, om te adviseren in hardware ontwikkeling en om een zetje te geven aan het ontwikkelingsproces met hun expertise en capaciteit. De KMO's hebben zich voorgenomen om de producten te verkopen aan de veiligheids- en reddingsmarkten. De KMO's in dit project zouden moeten ondersteund worden om te helpen de Europese kapitalen in kennis en vaardigheden op het vlak van ultra breedband technologie te verzekeren, dat heeft bewezen meer en meer geschikt te zijn voor verscheidene toepassingen. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI

Onderzoek naar de gevolgen van het Sigmaplan, baggeractiviteiten en havenuitbreiding in de Zeeschelde op het milieu perceel 3: sediment en zwevende stof. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De verdeling van zwevende stof in het estuarium van de Schelde is functie van de afstand tot de monding, de aanvoer van zwevende stof uit het rivierbekken, het getij en vooral ook van lokale opwoeling van eerder afgezette sedimenten. Deze studie beoogd een inzicht te krijgen in de evolutie van de zwevende stof in het troebelheidsmaximum en in het zoetwatergedeelte van het estuarium. Om dit doel te bereiken wordt maandelijks op 16 vaste punten tussen Zandvliet en Gent de zwevende stof bemonsterd en zowel de stroomsnelheid als de conduvtiviteit van het water gemeten. Op drie plaatsen (in de Rupel, in het zoetwater deel van het estuarium en in het troebelheidsmaximum) worden metingen over een volledig tij (13 uur) uitgevoerd om een beeld te krijgen van de veranderingen die optreden gedurende een tijcyclus. Naast de meting in het estuarium wordt eveneens aandacht besteed aan de sedimentdynamiek rond het lippenbroek, een gecontroleerd overstromingsgebied met gereduceerd getij. Hiervoor worden zowel de concentratie aan zwevende stof als de fysische eigenschappen van het in- en uitstromende sediment en de graad van flocculatie bestudeerd. tenslotte worden op een 15-tal locaties in het lippenbroek ook de fysische eigenschappen vanhet recent afgezette sediment onderzocht. Deze studie wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met de Universiteit van Antwerpen (ECOBE) Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • FLORIMOND DE SMEDT

Functionele eigenschappen van organische/metaal oxyde systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor verschillende toepassingen in de verpakkingssector, transport, bouw en andere worden metalen bekleed met organische film. Vaak zijn dit verflagen voor het uitzicht en de corrosie weerstand te verbeteren, of lijmverbindingen. De compatibiliteit tussen de organische component en het metaal, bedekt met een natuurlijke oxidelaag, is van cruciaal belang om de hechting tussen de film en het substraat te verzekeren, noodzakelijk om duurzame eigenschappen te bekomen (systeem1). Een recente evolutie hierin si de natuurlijke oxidelaag vervangen door een andere, ontworpen metaaloxide film om te komen tot de 1e generatie hubride systemen (systeem 2). De reden van dezoe oxidelaag is om de hechting met de organische film te verbeteren, de corrosie weerstand te verhogen en vaak ook het uitzicht en de optische eigenschappen te sturen. De 2de generatie hybride systemen gaat een stap verder door niet langer een gelaagde structuur te maken maar wel een gemengde film aan te brengen waarin het metaal oxide als nanopartikels gemengd zijn in de organische matrix om aldus maar 1-laag systeem te creëren op het metaalsubstraat (systeem 3). Door de structuur op de nanometer schaal te beheren, worden innovatieve systemen gecreërd om specifieke eigenschappen, of beter nog, multifunctionele eigenschappen, te bekomen: -uitzicht: kleur, reflectie, intelligente kleursystemen. - corrosie bescherming en duurzaamheid: barrière eigenschappen tegen water opname, zelf herstellende werking zoals bij de chromatatielagen - mechanische eigenschappen en duurzaamheid: slijtage weerstand, hardheid, flexibiliteit - hechting en duurzaamheid: verfadhesie, weerstand tegen delaminatie - UV licht resistentie Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

Optische detectie van scheuren en delominaties met behulp van speckle interferomtetrie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De bedoeling is een nieuw methodologie te ontwikkelen voor de detectie van scheuren en delaminaties in vezelversterkte composietsystemen. De techniek is gebaseerd op het feit dat wanneer een defect gelijktijdig twee excitaties op met een verschillende frequentie ondergaat, er een sterke niet-lineaire respons ontstaat terplaatse van het defect (cross-modulatie). Wanneer een sterk maar laagfrequent akoestisch signaal gecombineerd wordt met een zwak en hoogfrequent signaal dan zal de lokale respons gedomineerd worden door de som en het verschil van de excitatiefrequenties. Deze methode biedt een veel beter concrast tussen de beschadigde en de niet beschadigde zones en is met andere woorden 'defect-selective'. Dit betekent dat de niet-lineaire effecten een lokaal fenomeen blijven en direct kunnen gekoppeld worden aan de aanwezigheid van bepaalde defecten. De defect-geïnduceerde niet-lineaire effecten een lokaal fenomeen blijven en direct kunnen gekoppeld worden aan de relatieve beweging (clapping) van en de wrijving tussen, de losgekomen oppervlakken. De Detectie van deze lokale vervormingen zal gebeuren met geavanceerde optische full field technieken ontwikkelt op basis speckle patroon interferometrie (ESPI en shearography)

Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • DANNY VAN HEMELRIJCK

Multiscale full-field optische metingen voor karakterisatie van vormingsgedrag. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel full-field optische metingen toe te passen op een overlappende reeks lengteschalen, en zo het vervormingsgedrag te karakteriseren gaande van een macroscopische structuur tot de micromechanica van de materialen waaruit ze opgebouwd is. In de vakgroep reeds aanwezige opstellingen voor speckle pattern intereferometry (ESPI an Shearography) en digitale beeldcorrelatie krijgen in dit project een upgrade, zodat zij ook op de micro-schaal kunnen toegepast worden. Door een hiërarchische opbouw van de experimentele metingen te voorzien, waarbij grote delen van het voorwerp met hogere resolutie opgemeten worden terwijl representatieve en/of belangrijke kleine delen aan hogere resolutie gemeten kunnen worden, wordt het mogelijk multiscale materiaalmodellen in te passen in een gemengd experimenteelnumerieke techniek. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS

Ontwerp volgens grenstoestanden van modulaire constructies met stijve schaalelementen in cementcomposiet. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Probleemstelling In het kader van duurzaam ontwerpen, wordt steeds vaker gestreefd naar een minimum aan materiaal. Klassieke constructies benutten een belangrijke hoeveelheid materiaal, enkel voor het dragen van het eigengewicht. Lichtgewicht constructies kunnen hiervoor een alternatief bieden. Ook kunnen de afmetingen geoptimaliseerd worden door zoveel mogelijk in de meest efficiënte belastingstoestand van uniforme spanning te werken. Echter, sollicitatie in druk leidt tot knikgevaar, en sollicitatie in trek tot uitwendige verankeringsproblemen. Een ander aspect in de bouwkunde dat steeds belangrijker wordt, is het transport en de snelle opbouw (en eventueel afbraak) van constructiesystemen. Moduleerbaarheid van constructies is heden ten dage zeker een pluspunt. Tensegrity constructies bieden een antwoord op voornoemde problematiek. Een tensegrity systeem wordt gecreëerd wanneer een set van discontinue componenten in druk interageren met een set discontinue componenten in trek om een stabiel volume in de ruimte te vormen. Voor bouwkundige toepassingen worden zij vaak bekleed met textielmembranen, om een afscherming van de buitenwereld te bekomen zonder een belangrijke gewichtstoename. Dit brengt echter bouwfysische problemen (lage thermische isolatiewaarde en akoestische weerstand) en problemen van brandveiligheid met zich mee, wat de toepassingsmogelijkheden van tensegrity constructies beperkt. Een ander type lichtgewicht constructies dat een efficiënte spanningstoestand beoogt, zijn schaalconstructies. Continue schalen in gewapend beton elimineren bovenvermelde nadelen van textielconstructies, maar verhogen wegens de noodzakelijke wapeningsdekking uiteraard in belangrijke mate het gewicht. Men kan tot een compromis komen door beide constructieconcepten te combineren: modulaire tensegrity constructies, waarbij de mazen worden uitgevoerd in stijve sandwichpanelen met lichtgewichtkern en huiden in cementmatrixcomposiet, teneinde het gewicht en de thermische en akoestische isolatie-eigenschappen te optimaliseren, en tevens de brandveiligheid te verzekeren. Opdat de huiden van de sandwichpanelen dun en dus licht genoeg gemaakt zouden kunnen worden, moet staal als wapening vervangen worden door vezels. Hierbij stelt zich echter het probleem dat deze vezels voldoende stijfheid en sterkte moeten bieden tijdens het nascheurgedrag van de vezelcement. Gedragsmodellen voor composietmaterialen stellen dat hiervoor stijve en sterke vezels in voldoende mate moeten aanwezig zijn, gelegen volgens de optredende trekspanningen. Dit kan niet bekomen worden met het voor mortel en beton traditionele premix systeem, maar wel met vezels in textielvorm, al dan niet geweven [1]. Glasvezels vormen de aangewezen versterking, ware het niet dat hun duurzaamheid beperkt wordt in een alkalische cementmatrix, zelfs voor de duurdere alkali resistente ARglasvezels [2]. Een mogelijke oplossing hiervoor is het gebruik van IPC, Inorganic Phosphate Cement, ontwikkeld aan de Vrije Universiteit Brussel. IPC heeft gelijkaardige eigenschappen als andere cementen, maar bereikt een neutrale pH na uitharding. Hierdoor is IPC compatibel met gewone E-glasvezels, waardoor de aanmaak van een kost-efficiënte en duurzame cementmatrixcomposiet mogelijk is. Zeer dunne laminaten (tot 1mm dikte) kunnen gefabriceerd worden. Doelstelling en methodologie: Het gebruik van sandwichpanelen bestaande uit glasvezelverstevigde cement opent een heel nieuw onderzoeksen toepassingsdomein. De IPC-composieten bezitten immers - in tegenstelling tot textielmembranen - stijfheid, zowel in hun vlak als in buiging of torsie. Door het actief meewerken van matrix en vezels in de krachtenoverdracht, zal het gedrag van de hele constructie stijver worden, zonder overmatige gewichtstoename. Dankzij de combinatie van de principes van tensegrity constructies met het gebruik van sandwichpanelen met IPC composiethuiden, kan men denken aan het ontwerpen van een constructie, die de voordelen vertoont die inherent zijn aan beide concepten en die voordien niet samen realiseerbaar waren: lichtgewicht constructies met verhoogde vrijheid van vormgeving, minimale uitwendige verankering, goede brandveiligheid, goede akoestische en thermische isolatie, en economische voordelen door onder andere het eenvoudige transport en de snelle opbouw en afbraak. Een uitgebreid onderzoek is echter nodig om de invloed van de sandwichpanelen als actief onderdeel op de werking van een tensegrity constructie te kunnen bepalen. Het onderzoek zal kunnen gebruik maken van de kennis verzameld door een in 2006 neer te leggen doctoraatsstudie omtrent dit onderwerp, uitgevoerd door een ingenieur-architect aan de vakgroep Mechanica van Materialen en Constructies (MeMC) van de Vrije Universiteit Brussel [3]. Hierin wordt de haalbaarheid bestudeerd om hyperbolische paraboloïde sandwichmodules aan te wenden in tensegrity draagconstructies. De nadruk van het onderzoek ligt op de modulaire opbouw van het geheel, en op de mogelijkheden van architecturale vormgeving. Het constructief ontwerp wordt in laatstgenoemd onderzoek echter niet bestudeerd: een lineair elastisch materiaalgedrag wordt verondersteld, wat in hedendaagse constructieve ontwerptechnieken volgens de grenstoestanden onvoldoende is voor een volledig en veilig ontwerp. Het doel van dit onderzoeksvoorstel is het ontwerp, volgens de filosofie van de Eurocodes, van met sandwichpanelen aangevulde tensegrity constructies, en kadert in het onderzoek naar de eigenschappen en constructietoepassingen van IPCcomposieten dat aan de Vrije Universiteit Brussel verricht werd en wordt. Het ontwerp volgens de Eurocodes omvat het nazicht van zowel gebruiksgrenstoestanden (GGT) als uiterste grenstoestanden (UGT). Door het scheurgedrag van een cementcomposiet is zijn respons sterk nietlineair onder trekbelasting: wanneer een hoeveelheid vezels boven de kritische volumefractie gebruikt wordt, bekomt men een stabiele scheurontwikkeling, een residuele stijfheid in de nascheurfase, en een aanzienlijk verhoogde trekweerstand (35 tot 150 MPa). Hierdoor zijn niet enkel voor de UGT, maar ook voor het nazicht van de GGT, niet-lineaire gedragsmodellen noodzakelijk voor het ontwerp. Niet-lineaire eindige elementen pakketten, beschikbaar op de vakgroep MeMC (ANSYS, FEMLAB, ABACUS), kunnen hiervoor gebruikt en zonodig aangepast worden. Een aanzet hiertoe werd reeds gegeven in het FWO-project G.0191.98 waar een voetgangersbrug met IPC sandwichpanelen gedimensioneerd werd. Hier ging het echter om vlakke panelen, die uniaxiaal en uniform in hun vlak belast worden [4]. De uitbreiding naar schaalconstructies, onder invloed van variabele belastingscombinaties, verhoogt de complexiteit van het ontwerp, en is een kerntaak van huidig onderzoeksvoorstel: de spanningstoestand wordt multiaxiaal en tevens niet uniform over het constructie-element. Experimentele gegevens zijn beschikbaar uit andere onderzoeken, die de gehomogeniseerde respons van matrix scheurvorming en matrix-vezel interactie weergeven. Deze dienen uitgewerkt te worden tot gedragsmodellen op mesoschaal, en ingebouwd in de berekeningspakketten. Na het integreren van deze modellen in de bestudeerde constructies kan de invloed van lokale niet-lineariteiten op het globale gedrag geëvalueerd worden. Door het niet uniform zijn van de spanningstoestand, zowel over de dikte van een element als over zijn oppervlakte, is het bijvoorbeeld voor het nazicht van de GGT van doorbuiging essentieel te evalueren welke de invloed van de verspreiding en de intensiteit is van lokale materiaal niet-lineariteiten op de globale stijfheid van de constructie. Kennis van deze invloed, en het - indien mogelijk - formuleren van richtlijnen terzake kan mede de ontwerpmethodiek voor het bestudeerde constructietype helpen uit te bouwen. Een ander uit constructief oogpunt belangrijk element dat zal onderzocht worden, is in hoeverre de effectieve bijdrage van de sandwichelementen in de stijfheid en sterkte van de gehele constructie, de werking, en dus ook de structuur van het geheel van de tensegrity drukelementen kan beïnvloeden, en zelfs hun aanwezigheid (gedeeltelijk) kan overbodig maken.

Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS

IOLOS: Integrated optical logic and memory using ultrafast micro-ring bistable semiconductor lasers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De vakgroep fotonica is, onder promotorschap van prof. Jan Dankaert, betrokken bij een Europees STREP-project (Specific targeted researchprojects) binnen het 6de kaderprogramma van de EU. het project draagt de naam IOLOS (Integrated Optical Logic and Memory using ultrafast Micro-ring bistable Semiconductor Lasers) en is bedoeld om een optisch geheugen en een optisch schakelelement te ontwikkelen die de basis zouden kunnen vormen van een toekomstige optische computer. De elementen waarmee men dit probeert te doen zijn geminiaturiseerde halfgeleiderlasertjes die een ringvormige structuur hebben. Het VUB team zal mee instaan voor de theoretische modellering van deze microlasertjes, en ook de experimentele karakterisatie van lasers die door andere partners in het consortium gefabriceerd worden. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • JAN DANCKAERT

Nanolasers in inP membranen voor optische signaalverwerking en biosensoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft als doel om basisonderzoek te verichten naar nanolasers op basis van fotonische kristallen in een indiumfosfide (InP) membraan gebond op een siliciumwater. In dit project zullen we bovendien een tweetal innovatieve toepassingen voor deze componenten onderzoeken. Enerzijds denken we aan toepassingen in optische signaalverwerking, gebaseerd op een flip-flop bestaande uit twee gekoppelde nanolasers of een nanolaser gekoppeld met een nanoversterker. Door hun kleine afmetingen kunnen potentieel hoge schakelsnelheden en een zeer laag energieverbruik gehaald worden, die onontbeerlijk zijn voor de huidige hogesnelheidscommunicatienetwerken. Anderzijds willen we extreem gevoelige biosensoren maken op basis van deze lasers, waar de gevoeligheid gehaald wordt uit de fijnheid van de laserpiek. Bovendien maken de kleine afmetingen van deze lasers hen ook bij uitstek geschikt in optische 'labs-on-a-chip', waar parallel een groot aantal biologische parameters gemeten worden op een snelle en economische manier. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • JAN DANCKAERT

Niet-lineaire dynamica van enkelvoudige en gekoppelde halfgeleider ring lasers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds hun ontwikkeling in de jaren 60 zijn halfgeleiders niet meer weg te denken uit onze hedendaagse informatiemaatschappij. Zij vervullen essentiële taken in het genereren, opslaan en uitlezen van digitale data met hoge bitsnelheid. Een speciale klasse hierin, nl. de halfgeleider ring lasers (SRLs) bieden beloftevolle integratietechnologie voor multi-gigabit optische telecommunicatie en ultrasnelle digitale verwerkingssystemen. De voordelen van de SRLs zoals snelle schakeltijd, lage schakelenergie, eenvoudige integratie, kleine dimensies en symmetrie in de set-reset dynamica, leveren een enorm potentieel voor de ontwikkeling van een nieuwe klasse van optische bistabiele devices. De ontwikkeling van bistabiele SRLs tot 'all-optical switching devices' vereist een diep begrip van de niet-lineaire processen die het dynamisch gedrag van deze lasertjes beheersen. We verrichten theoretisch onderzoek naar het bistabiele gedrag van SRLs, en naar de schakeldynamica van enkelvoudige én gekoppelde SRLs. Dit theoretisch onderzoek vindt plaats in nauwe synergie met experimenteel werk dat in de vakgroep TONA verricht wordt, o.a. in het kader van het zopas geselecteerde EU project IOLOS ("Integrated Optical Logic and Memory Using Ultrafast Micro-ring Bistable Lasers"). Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • JAN DANCKAERT

Inkapselen van optische en opto-elektronische componenten in gedrukte schakelingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In huidige elektronische systemen is er een toenemende drang naar verhoging van de densiteit van de interconnecties, plaatsing van componeneten en het steeds compacter maken van de modules. Dit wordt mogelijk door het inkapselen van de elektronische chips en de toenemende integratie van optische en optoelektronische componenten. Deze projectaanvraag richt zich op de zoektocht naar een bruikbare technologie die toelaat aan deze beide trends een oplossing te bieden met name het inkapselen van optische en optoelektronische chips in gedrukte schakelingen. Bij deze zoektocht is het absoluut noodzakelijk twee uiterst belangrijke zaken in rekening te brengen: 1. Om aanvaard te worden moet de geboden oplossing volledig compatibel zijn met de huidige bestaande technologie voor de vervaardiging van gedrukte schakelingen. Dit betekent dat de te ontwikkelen "inkapsel-technologie" moet gebruik maken van materialen die compatibel zijn met drukken en temperaturen gebruikelijk bij de fabricage van FR4-substraten en gebruik maken van de bestaande montage-en assemblage technieken. 2. Om de voordelen van het inkapselen van de optische en opto-elektronische chips ten volle benutten, is het nodig deze techniek op dezelfde manier te beschouwen als het inkapselen van elektronische chips, als een doorgedreven verpakkingstechniek. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Refractieve en diffractieve microlenzen: aanmaak en optische karakterisatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de wereld van informatieverwerking wordt er vandaag verwacht dat de rol van optica en opto-electronica steeds belangrijker wordt vermits de performantie van bijvoorbeeld communicatiesystemen, verwerkingseenheden, sensoren en display technologieën continu evolueert. Het kleiner en sneller maken van deze fotonische technologieën vereist parallellisme en microminiaturisatie. Bijgevolg worden hoog kwalitatieve, hoge precisie en lage kost microlensarrays onmisbare componenten. Vanuit dit oogpunt werden er een grote verscheidenheid aan microlensfabricatietechnieken bedacht en getest. Elke van deze aanmaaktechnologieën is echter zeer specifiek. Het doel van dit postdoctoraal onderzoek is het in kaart brengen, vergelijken en evalueren van de verschillende microlens fabricagemethodes. Dit unieke onderzoek zal ons én andere gebruikers toelaten om de juiste aanmaakmethode te kiezen voor een bepaald lensontwerp. Daarnaast zullen we onze eigen in-huis technologie, Diepe lithografie met protonen, verder optimaliseren en aanwenden om naast sferische lenzen oook cilindrische en asferische microlenzen te fabriceren. Een theoretisch model zal ons toelaten het zwelgedrag op voorhand te voorspellen terwijl we met een real-time en in-sity

monitoring de gewenste microlenzen kunnen aanmaken. Een volgende doelstelling van dit project is de verschillende karakterisatiemethodes en toestellen voor microlenzen met elkaar te vergelijken en twee daarvan uit te breiden naar het midden-infrarode golflengtegebied. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Niet-lineaire fysica van individuele en gekoppelde microactiviteiten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Microcaviteteiten zijn sleutelcomponenten in de fotonica, en de fysica van microcaviteiten is een bloeiende onderzoekstopic met daarenboven een enorm toepassingspotentieel. Danksij revoluties in de epitaxiale technieken waarmee micro-en nanostructuren worden aangebracht in halfgeleiders enerzijds, en door de ontwikkeling van nieuwe artificieel gestructureerde composietmaterialen, de zgn. metamaterialen anderzijds, is men nu in staat om de eigenschappen van microcaviteiten te boetseren en nieuwe functionaliteiten aan te wenden. Zowel actieve als passieve microcaviteiten worden op dit moment ontwikkeld om laag-vermogen, optisch niet-lineaire, geïntegreerde componenten (bvb. volledige optische geheugens) te realiseren. Niet alleen de ontwikkeling van nieuwe structuren zoals microcaviteiten zorgt voor doorbraken, maar ook ide van nieuwe zgn. meta-materialen zoals kwantumstip-materialen, optisch linkshandigematerialen, fotonische kristal structuren. Daarenboven werd onlangs aangetoond dat netwerken van onderling optisch gekoppelde niet-lineaire microcaviteiten een fascinerend collectief dynamisch gedrag kunnen vertonen met perspectieven voor toepassingen in hardwarematig geëncrypteerde datacommunicatie, sleuteluitwisseling en niet-lineaire fotonische informatieverwerking. In dit project zullen wee een geïntegreerde theoretische studie uit te voeren -in een nauwe synergie met experimentele vooruitgang zowel van fotonische metamaterialen, microcaviteiten en van geïntegreerde microcavieteitnetwerken. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Guy VAN DER SANDE

Deformatie en quantizatie methodes voor algebras en categorieën met toepassingen in quantum mechanica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van combinatorische structuren gerelateerd aan niet-relativistische quantum theorie.Studie van de combinatoriek van eindige gesatureerde projectieve configuraties en eindige orthoalgebras (A.Ruuge). Studie van Harrison cohomologie over bialgebroiden, verbanden met klassieke cohomologieën en toepassing op de Brauer groep en zwakke Hopf algebras (S.Caenepeel en B. Femic). Berekening van de Brauer groep van bepaalde quantum groepen met behulp van de categorische versie van Beattie's exacte rij. (B. Femic). Studie van verbanden tussen Cayley octaven en Cayley-Dickson algebras enerzijds en quasi-Hopf algebras anderzijds, en berekening van de daaraan geassocieerde Brauer groep van bepaalde monoidale categorieën. Studie van oneindige comatrix coringen, "cleft" extensies van coringen en toepasssingen van 2categorieën op coringen (Joost Vercruysse). Studie van partiële acties en coacties van Hopf algebras, en veralgemening van de klassieke Galois correspondentiestelling tot Galois coringen (K.Janssen en S. Caenepeel). Organisaties: • Wiskunde-TW

Onderzoekers: • STEFAAN CAENEPEEL

Niet-destructieve Optische analyse van Cultureel Erfgoed Materialen (NOCEM) Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project onderzoeken we een nieuwe methode om cultureel erfgoed materialen op een niet destructieve manier te analyseren. Meer in het bijzonder focussen we ons op het mogelijke gebruik van UV-VIS-NIR optische spectroscopie om glas artefacten te karakteriseren op basis van hun kleur en chemische samenstelling. We gaan na in welke gevallen deze techniek kan worden gebruikt als vervangmiddel voor de complexe, destructieve en dure chemische analyse methoden (SEM-EDX, EPMA) die men standaard gebruikt om archeologische vraagstukken op te lossen met betrekking tot de conservatie, de restauratie en de chronologische en geografische situering van glas artefacten. Drie onderzoeksgroepen van de Vrije Universiteit Brussel zijn betrokken bij dit project: Applied Physics and Photonics (Prof. H. Thienpont en Dr. W. Meulebroeck), Materials and Chemistry (Prof. H. Terryn en K. Baert) and Art Sciences and Archaeology (Prof. K. Nys en H. Wouters). Het project wordt gefinancierd door de onderzoeksraad van de Vrije Universiteit Brussel. Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • WENDY MEULEBROECK • KARIN NYS • HERMAN TERRYN

Soepele actuatie voor humanoide robots. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project past in het onderzoek naar tweebenig robots stappend over ongestructureerd terrein. Dit is nog een onopgelost probleem binnen de ontwikkeling van humanoïde of menselijke robots. Het doel van humanoïde robots is ze o.a. in te zetten als service robots in huizen, kantoren... omgevingen geoptimaliseerd naar de mens. De machine met de grootste potentialiteit om efficiënt te opereren in een dergelijke omgeving heeft waarschijnlijk de vorm en analoge functionaliteiten als een mens, zijnde een humanoïde robot. Onderzoek heeft ook uitgewezen dat mensen liefst met een evenbeeld samenwerken. Een belangrijke voordeel van stappende robots is de verhoogde mobiliteit in vergelijking met robots met wielen, in het bijzonder in een omgeving met obstakels en trappen. Stappende robots hebben enkel een discreet aantal geïsoleerde steunpunten nodig, terwijl robots met wielen een min of meer continu pad vereisen. Grootste moeilijkheid bij de controle van tweebenige robots is het garanderen van de dynamische stabiliteit. Verschillende strategieën zijn ontwikkeld om trajecten te genereren om robots over vlak terrein te laten stappen of om een trap te beklimmen. Dikwijls wordt het zero moment point (ZMP) gebruikt al stabiliteitscriterium om de dynamische stabiliteit na te gaan. Binnen het domein van trajectgeneratie heeft de aanvrager twee strategieën succesvol geïmplementeerd in de pneumatische robot Lucy: de eerste is gebaseerd op de inverted pendulum principe maar waar de objectieve stapparameters (staplengte, voetlift en stapsnelheid) van stap tot stap veranderd kunnen worden, de andere is gebaseerd op een preview controle van het ZMP. Door het gebruik van soepele actuatoren zijn passieve stappers in staat om met minimaal energieverbruik voort te bewegen door gebruik te maken van de natuurlijke dynamica van het systeem, dit in contrast met de traditionele elektrisch aangedreven robots die zeer veel energie verbruiken. De ontwikkeling van de stappende robot Lucy kaderde in dit onderzoek: de combinatie van trajectgeneratie en het aanpassen van de soepelheid om alzo de natuurlijke dynamica aan te passen in functie van het opgelegde traject. De robot Lucy is aangedreven door geplooide pneumatisch artificiële spieren (GPAS), waarvoor in een antagonistische opstelling zowel het koppel als de soepelheid instelbaar is. Op een hoger controle niveau zijn er verschillende algoritmes voor path planning in ontwikkeling die de objectieve stapparameters (de input voor de trajectgeneratoren) en de beweging van het bovenlichaam gaan

bepalen. Bekend onderzoek in dit domein is uitgevoerd door Kuffner. Hij ontwikkelde methodes om humanoïde robots in een complexe omgeving een bepaald doel te laten bereiken, hierbij gebruik makend van de volledige mogelijkheden van de robot. Zo kan de robot over obstakels stappen, zij en voorwaarts stappen, meubilair verplaatsen,... Yoshida concentreert zich op het manipuleren van objecten in dergelijke omgevingen. Probleembeschrijving Robots hebben nog steeds grote moeilijkheden om zich voort te bewegen over een terrein waar ze in principe bevoordeeld zouden moeten zijn ten opzichte van robots met wielen: ruw en ongestructureerd terrein. Wanneer de meest geavanceerde robot Asimo van Honda een show komt geven staat er in de technische vereisten dat de ondergrond geen onregelmatigheden mag hebben die groter zijn dan 2mm of hellingen steiler dan 1°. Ook gladde of veerkrachtige vloeren zijn niet toegelaten. Voor de HRP-2 van Kawada Industries is een stabilizer ontwikkeld om beperkte oneffenheden en storingen te kunnen opvangen. Zonder deze stabilizer is de robot niet in staat om te stappen, zelfs niet over vlak terrein. Ook hier zijn de oneffenheden beperkt: gaten mogen niet dieper zijn dan 2mm en hellingen moeten kleiner zijn dan 5°. Niets is echter gepubliceerd over de algoritmes van deze stabilizer en gedurende het onderzoek van de aanvrager in Japan op de HRP-2 werd er ook geen toegang verleend tot de code. Via stereo visie is het mogelijk om een terreinmap op te bouwen. Het genereren van dergelijke 3D mappen is echter zeer rekenintensief en moet real-time gebeuren. Bovendien verlopen er in de computer van de robot nog andere processen simultaan zoals path planning, trajectgeneratie, stabilizer,... Uitgaande van deze 3D gegevens is het dan mogelijk om de posities voor de voeten neer te zetten te selecteren en vervolgens dynamische stabiele trajecten te genereren. Zo heeft de aanvrager gedurende zijn onderzoek in JRL (AIST, Tsukuba, Japan) meegeholpen aan strategieën om HRP-2 dynamisch over obstakels te laten stappen. De visie-systemen hebben echter een fout die bijvoorbeeld voor de HRP-2 20mm bedraagt wanneer de robot stilstaat, een fout die sterk toeneemt wanneer de robot in beweging is. Er is duidelijk een leemte tussen de oneffenheden die de robot kan zien (en dus rekening mee kan houden in zijn trajectgeneratie) en waarover de robot kan wandelen zonder initieel de structuur te kennen. Dit is het probleem waarvoor het project een antwoord zal bieden door zich te focussen op soepele actuatie in de enkelgewrichten. Doel en werkwijze van het project Het doel is dat de robot over ongestructureerd terrein kan stappen waarvan de oneffenheden tot een halve voetlift mogen gaan zonder dat de robot dit initieel weet. Bij hogere obstakels moet het visie-systeem tussenkomen zodanig dat de trajecten kunnen aangepast worden. De meeste robots worden aangedreven door elektrische motoren. Om voldoende koppel te kunnen genereren worden ze uitgerust met een reductie-element, dikwijls een harmonic drive dewelke de actuator stijf maakt. De (high-gain PD) positie controle zal krachten ontwikkelen om de gewenste positie te tracken. Voor een ongekend terrein is dit een nadeel omdat het de krachtenuitwisseling tussen voet en grond is die de voortbeweging van de robot gaat bepalen, terwijl er juist geen controle is over deze krachten indien de robot positie-gestuurd is. Daarom is soepele actuatie vereist. Deze kan bekomen worden op twee verschillende manieren: actieve feedback soepelheid en passieve soepelheid. Actieve feedback soepelheid wordt typisch bekomen door aan de elektrische motor met reductieelement een kracht/koppel sensor bij te voegen; de soepelheid wordt dan verwezenlijkt in de controller. Voordeel van dergelijke aanpak is dat tracking heel goed is. De ontwikkeling van een dergelijk controle-algoritme is belangrijk omdat de meerderheid van de robots aangedreven wordt door elektrische motoren. Nadeel van actuatoren met actieve soepelheid is de gelimiteerde bandbreedte, ze kunnen geen schokken absorberen en kunnen geen energie opslagen, nuttig om sneller te stappen en te lopen. Passief soepele actuatoren hebben hiervoor een beduidend voordeel omdat ze impacten kunnen opvangen, energie opslagen en de natuurlijke dynamica kunnen exploiteren. De controle van dergelijke actuatoren is wel moeilijker, vooral bij trajecttracking. De controle van deze actuatoren om over ongestructureerd terrein te stappen zal bestudeerd worden in een tweede fase van het project. Het is essentieel om naast het uitvoeren van simulaties, de ontwikkelde controlestrategieën ook praktisch te implementeren in robots. Binnen de robotica en specifiek in gerenommeerde tijdschriften wordt er immers veel belang gehecht aan de praktische validatie van onderzoek. Een mogelijk bewandelbare piste is het aankopen van een commerciële robot. De bestaande tweepotige robots kunnen onderverdeeld worden in 2 grote groepen. De volledige humanoïde robots als HRP-2 (Kawada industries) en CB (Sarcos). Deze robots zijn echter te duur om aangekocht te worden door onze onderzoeksgroep. De leasing bijvoorbeeld van de HRP-2 robot kost 400.000EURO voor een periode van 4 jaar, de kostprijs voor de Sarcos robot is 1 miljoen EURO. Bijkomend nadeel is dat stukken van de software en hardware ontoegankelijk zijn en alzo het onderzoek belemmeren. Aan de andere kant zijn er de hobby-robots als de Kondo robot, Robonova, Pino met prijzen variërend tussen 1000-4000EURO. De capaciteiten van de robots zijn echter ontoereikend om ingezet te worden in het beoogde project. Het eerste type van controller zal geïmplementeerd worden op een humanoïde robot aangedreven door de traditionele positie gecontroleerde motoren. Door een kracht/koppel sensor in beide voeten kan de actieve soepelheid geïntroduceerd worden in de controle architectuur. Dit onderzoeksluik zal uitgevoerd worden in samenwerking met het Italian Institute of Technologie (IIT) in Genua. Daar beschikken ze over de zeer geavanceerde humanoïde onderzoeksrobot: de CB van Sarcos. De robot is aangedreven door hydraulische servoactuatoren, waarvoor telkens het koppel opgemeten wordt, en heeft 50 vrijheidsgraden. Voor dit luik is een mobiliteitstoelage bij het FWO aangevraagd. Het tweede luik zal geïmplementeerd worden in een robot met passief soepele actuatoren. Vermits dergelijke robots niet commercieel beschikbaar zijn, zal een robot gebouwd worden. De robot, die enkel in het sagittaal vlak zal kunnen stappen, zal tenen hebben zodanig dat grotere stappen genomen kunnen worden en een meer natuurlijk en sneller stappatroon bekomen kan worden. Robots zonder tenen kunnen immers geen push-off (heel-off) genereren omdat het lijncontact gevormd tussen de voorkant van de voet en de grond te instabiel en onvoorspelbaar is. De gepatenteerde MACCEPA actuator, ontwikkeld aan de onderzoeksgroep R&MM, zal gebruikt worden. De evenwichtspositie en de soepelheid van deze actuator kunnen onafhankelijk ingesteld worden, elk door een servo-motor. Deze actuator kan gemaakt worden met standaard componenten en het verwijderen van de veer uit de actuator maakt van de robot een klassieke positiegestuurde robot. De controlealgoritmes van de eerste projectfase kunnen bijgevolg uitgetest worden. De controle van de MACCEPA is ook eenvoudiger dan de pneumatische spieren. Ten eerste omdat de controle van evenwichtpositie en soepelheid ontkoppeld is en omdat de karakteristieken van de MACCEPA meer lineair zijn. De voet zal uitgerust worden met kracht/koppel-sensoren om het Zero Moment Point (ZMP) te meten dat nodig is voor de controle architectuur. De te ontwikkelen controlearchitectuur van de robot zal bestaan uit verschillende delen. Een traject generator zal uitgaande van de objectieve stapparameters dynamisch stabiele trajecten genereren uitgaande van het ZMP stabiliteitscriterium. Een tweede unit is de trajectory tracking controller voor de heup en de knieën. Een derde controller zal het koppel en de soepelheid van de enkelgewrichten regelen en zo nodig de trajecten aanpassen zodanig dat de dynamische stabiliteit gegarandeerd blijft onder de storingen zoals de grote oneffenheden van de grond. Eerst zullen de ontwikkelde strategieën getest worden in simulatie alvorens ze geïmplementeerd worden in de echte robot. Conclusie: De aanvrager heeft ervaring in het bouwen van stappende robots, de controle van stappende robots en soepele actuatoren. Dit project is dan ook een logische voortzetting van zijn onderzoek in een onopgelost domein als stappen over ongestructureerd terrein. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT • DIRK LEFEBER

Duurzaamheid van textielverstevigde beton onder gebruiksbelasting en omgevingsinvloeden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De duurzaamheid onder omgevingsinvloeden (vocht en temperatuur) zullen bestudeerd worden voor textielverstevigde cementcomposieten Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS • HEIDI CUYPERS

Ontwikkeling van natuurlijke mens/robot communicatie. Studie en implementatie van (joint)attention mechanismen.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: (English abstract, see below) Dit project situeert zich in het globale ANTY project van de VUB onder auspiciën van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest. Het ANTY project beoogt de ontwikkeling van de knuffelrobot Probo die ingezet zal worden bij zieke kinderen in het hospitaal. De initiële inzet van het project omvat de bouw van een eerste prototype en de uitbouw van een onderzoeksgemeenschap rond dit project gezien de multidisciplinaire aard ervan. Enerzijds gaat de multidisciplinariteit in de technische richting naar implementatie van artificiële intelligentie, visie- en spraaktechnologie, close human-robot interactie, enz. Anderzijds stelt dit project allerhande onderzoeksvragen in de humane wetenschappen gericht naar het gebruik van vernieuwende robot applicaties in nauwe samenwerking met de mens. Sociologische, medische en psychologische studies zijn dan ook essentiëel om dit project te ondersteunen, zodat niet alleen vanuit de "ingenieurswereld" een platform gecreëerd wordt. Robots als assistent van de mens in zijn directe omgeving zijn momenteel nog in de prille ontwikkelingsfase, maar de verwachtingen naar de toekomst van zulke applicaties zijn zeer groot. Een grondige en wel gefundeerde, discipline-overschrijdende, uitbouw van een onderzoeksnetwerk in dit domein zou dan ook een belangrijke strategische beslissing zijn. Eén van de essentiële onderzoekstopics rond "Cognitive Interactive Robotics", waarin het ANTY project zich situeert, is het opzetten van een natuurlijke communicatie tussen robot en gebruiker (in dit geval kinderen). Een eerste vereiste om een "sociale" interactie te kunnen verwezenlijken is een goed werkend aandachtssysteem. Het primaire doel van dit HOA project is dan ook het ontwikkelen van een zo realistisch mogelijk aandachtssysteem voor de robot Probo. Doordat partners (hier is één van de partners een robot) hun aandacht kunnen richten op gemeenschappelijke objecten of onderwerpen in het algemeen, ontstaat sociale interactie en meer bepaald 'joint attention' (JA). Voor dit project wordt eerst de focus gelegd op de ontwikkeling van een goed werkend aandachtsmodel, waarop in een tweede fase JA kan geïntegreerd worden. De ontwikkelde strategiëen en modellen zullen uiteindelijk in de robot Probo geïntegreerd worden om er ook een grondige evaluatie van te kunnen maken en dan vooral gericht naar het doelpubliek van het ANTY project. Deze evaluatie is niet alleen belangrijk op het einde van het project, maar is even essentiëel tijdens de ontwikkelingsfase, waar elke feedback van een effectieve implementatie en analyse met gebruikers nuttig kan zijn om de modellering bij te sturen (zgn. user centered design methodologie). Daarom zal in het kader van dit HOA project een parallel onderzoek opgezet worden waarbij een gebruikersgroep (kinderen in het hospitaal) gedefiniëerd wordt. Dit parallel luik kadert, buiten het valideringsscenario voor het ontwikkelde attentiemechanisme, in onderzoek naar Cognitieve Gedrags Therapie (CGT) voor het behandelen van chronische pijnsymptomen bij kinderen (zie bijlage 2 voor meer details). Automatiseringspogingen van zulke therapie omvatten interactieve CD roms en webapplicaties. De bijkomende ondersteunende onderzoeksvraag in dit HOA project is of een belangrijke meerwaarde kan gegenereerd worden via de robot Probo en welke specifieke tools ervoor ontwikkeld moeten worden in het kader van CGT. English abstract The HOA project is related to the global ANTY project that started in October 2005 at the VUB under the auspices of 'het Brussels Hoofdstedelijk Gewest'. Within the ANTY project, the R&MM intends to develop a huggable robot Probo, which can be used with hospitalized children. The initial goal of the ANTY project was the development of a prototype robot and the creation of a multidisciplinary research platform. The need for multidisciplinary approach is a result of a combination of both technical issues (e.g. the implementation of artificial intelligence, vision and speech technology, close human-robot interaction, etc.) and questions within human sciences regarding the direct use of innovative robot applications with humans. Social, medical and psychological studies are essential to support this project in order to avoid the creation of a robot from merely the world of engineering. The development of assistance robots for human environments is still very exceptional; however the possible applications in the near future are various. Therefore, an in-depth, well-founded and interdisciplinary construction of a research team seems a logic strategic decision. One of the essential research topics regarding "Cognitive Interactive Robotics" is the realization of natural communication possibilities between the robot and the user (e.g. children). A first element in realizing "social" interaction is a smoothly working attention system. Accordingly, one of the primary goals of the HOA project is the implementation of a human-like attention system on a robotic system. When partners of an interaction can orient attention on a common object or person, social interaction and "joint attention" (JA) in particular, is realized. To accomplish social interaction with our robot, the development of an attention system is a first goal, while in a second phase JA mechanisms can be integrated in this system. Finally, the realized models and strategies in the project will be implemented in the robot platform Probo to evaluate all elements, in particular in the environment of hospitalized children (the ANTY project). The evaluation is essential both during the project (feedback during the development) as at the end of the project. Feedback and analysis by users on the implementation is of great importance to guide and correct the further development of the software modules and their constituting models (a so-called user-centered design methodology). Organisaties: • Computationele Modelering Lab • Elektronica en Informatica • Toegepaste Mechanica • Orthopsychologie • Cognitieve en Biologische Psychologie • Robotica & Multibody Mechanica onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT • DIRK LEFEBER • HICHEM SAHLI • ERIC SOETENS • JOHAN VANDERFAEILLIE • WERNER VERHELST • ANN NOWE

Improved quantitative cardiac disease analysis and surgical planning using a virtual organ based segmentation approach in a multi-modality imaging context (China) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • EDGARD NYSSEN

Adsorptie en katalyse in de vloeistoffase: fundamentele modellen rekening houdend met de aggregatietoestand. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het huidige project stelt zich als doel trends in fysisorptie en reactie als functie van een aantal moleculaire descriptoren, zoals koolstofgetal, graad van vertakking, polariteit, dipoolmoment, moleculaire dimensies,... in kaart te brengen voor verschillende types koolwaterstoffen

en hun mengsels op een reeks zeolieten. De fundamentele modellering van deze fenomenen, met bijzondere aandacht voor de effecten van de aggregatietoestand van de fysisorberende componenten en van hun polariteit, past in de ontwikkeling van een methodologie voor kinetische modelbouw onafhankelijk van de aggregatietoestand waarin de kinetiek werd opgemeten. In het bijzonder is het voordelig onder gas-vast condities kinetiek te kunnen opmeten en deze dan te kunnen toepassen onder gas-vloeistof-vast condities. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • JOERI DENAYER

Analyse, modelleren en ontwerpen van multi-rate discrete-tijd sigma-delta schakelingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De continue schaling van de CMOS technologie in de voorbije decennia gaf aanleiding tot steeds snellere transistoren bij steeds lagere voedingsspanningen. De toekomstige analoge ontwerpen zullen bijgevolg te kampen hebben met steeds kleinere signaalzwaaien om de transistoren niet uit hun analoog werkingsgebied te brengen. Verder is het bekend dat de steeds kleinere transistoren niet alleen sneller zijn, doch ook steeds meer afwijken van de ideale CMOS karakteristiek. Om de diep-submicron technologieën optimaal te gebruiken werd er recent een alternatieve aanpak voor het ontwerp van RF schakelingen voorgesteld. Die bestaat eruit om het signaalpad in de ontvanger zoveel mogelijk op te bouwen met (passieve) geschakelde-condensator schakelingen. Deze circuits werken in discrete-tijd en zorgen voor de nodige filtering en frequentieconversie van de RF-signalen. Hiervoor worden multi-rate technieken gebruikt om de bemonsteringsfrequentie systematisch te verlagen/verhogen vooraleer het signaal wordt aangeboden aan de ADC. Deze aanpak profiteert ten volle van de beschikbare multi-GHz schakelsnelheden. Het voordeel van dergelijke geschakelde-condensator schakelingen is dat: - de technologieschaling optimaal gebruikt wordt door het gebruik van de snelle schakelaars. - de signalen voorgesteld worden aan de hand van de spanningen over de condensatoren. Dit maakt een grote spanningszwaai mogelijk. - de geschakelde-condensator schakelingen beter bestand zijn tegen procesvariaties aangezien de eigenschappen van de schakelingen bepaald worden door de capaciteitsverhoudingen. - de filter karakteristieken aangepast kunnen worden door het in- en uitschakelen van condensatoren en door het wijzigen van de integratie- en decimatieverhoudingen. Deze aanpak verschilt echter sterk van de op dit moment ingeburgerde ontwerpsmethoden voor RF-schakelingen. De literatuur hierover is nog zeer beperkt en grotendeels gedomineerd door de onderzoeksgroep van Texas Instruments. Er is dan ook nog veel ruimte voor creativiteit en exploratie. Werkprogramma Om het doel van het project te realiseren, worden er 3 objectieven gedefinieerd: 1. Het nauwkeurig analyseren en modelleren van de niet-lineaire distorties van multi-rate discrete-tijd analoge systemen door het uitbreiden van de beste-lineaire-approximatie van tijdsinvariante naar periodisch tijdvariërende systemen (verantwoordelijke partner: VUB). 2. De studie van multi-rate discrete-tijd systemen in sigma-delta terugkoppelingen (verantwoordelijke partner: UGent). 3. Het demonstreren van de ontwikkelde modelleringstechnieken op de niet-lineaire analyse van multi-rate discrete-tijd systemen in een sigma-delta configuratie (gezamelijke verantwoordelijkheid: VUB en UGent) Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • Gerd VANDERSTEEN

CopPeR :Copper interconnects for advanced performance and reliability. Vrije Universiteit Brussel Abstract: CopPeR :Copper interconnects for advanced performance and reliability. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • Steven VAN DAMME • JOHAN DECONINCK

Onderwijsvernieuwingsproject (OVP) 2008: Online oefenomgeving statistiek Vrije Universiteit Brussel Abstract: De studentenpopulatie is vaak heterogeen op het vlak van kwantitatieve vaardigheden. De eerder geringe motivatie voor de desbetreffende opleidingsonderdelen is een uitdaging voor de docent. Het project beoogt daarom onder meer volgende doelstellingen: remediëring van tekorten in voorkennis op het gebied van kwantitatieve technieken, differentiatie naar verschillende opleidingen en vereist begeleidingsniveau, contextualisering van de leermaterialen met het oog op de integratie binnen andere opleidingsonderdelen uit het betrokken programma, activerend onderwijs. De realisatie van deze doelstellingen zal worden ondersteund door een elektronische oefeningenomgeving Statistiek gecreëerd op basis van het bestaande leerplatform Weboef. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • MARIE GUERRY

Naar een pixel gebaseerde parametrisatie, calibratie en validatie van ruimtelijk verdeelde hydrologische modellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Naar een pixel gebaseerde parametrisatie, calibratie en validatie van ruimtelijk verdeelde hydrologische modellen. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • Jef DAMS • OKKE BATELAAN

Koppeling van optisch gemeten verplaatsingvelden aan overeenkomstige velden berekend met eindige elementenmethode.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: Koppeling van optisch gemeten verplaatsingvelden aan overeenkomstige velden berekend met eindige elementenmethode Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • HUGO SOL

Sociale woningen: hergebruik of sloop? (onderzoek naar een ontwerpmatig en bouwtechnisch evaluatiemodel voor lange termijn concepten in renovatie) Vrije Universiteit Brussel Abstract: onderzoek naar een ontwerpmatig en bouwtechnisch evaluatiemodel voor lange termijn concepten in renovatie Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • WILLY DE WILDE

Studie van de oppervlakte-eigenschappen van aluminiumdeklagen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van de oppervlakte-eigenschappen van aluminiumdeklagen. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

Berekening fiscale ontvangsten obv gedragsverandering tgv hervorming van de verkeersbelasting. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij een hervorming van de belastingen in functie van de Ecoscore van het voertuig is het de bedoeling de consument aan te zetten om milieuvriendelijke voertuigen te kopen. Indien de consument geconfronteerd wordt met hogere belastingstarieven voor vervuilende wagens, kan er een gedragsverandering plaatsvinden en derhalve een evolutie van een milieuvriendelijker wagenpark bewerkstelligd worden. De mate waarin er een gedragsverandering zal plaatsvinden zal in dit project gemeten worden door middel van prijselasticiteiten. Op deze manier kunnen de meerontvangsten van de belastingshervormingen berekend worden over een aantal jaren, rekening houdend met de technische evolutie, de invoeringstermijn en het effect op het consumentengedrag. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Laurence TURCKSIN • CATHY MACHARIS

Potentieel van verdere drukverhoging en deeltjes maatinperking bij HPLC kolommen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Potentieel van verdere drukverhoging en deeltjes maatinperking bij HPLC kolommen Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GERT DESMET

MAPO-Impact van evenwichtsoefening arbeid-gezin op loopbaanverschillen tss mannen en vrouwen in Belgie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De arbeidsmarktsituatie van vrouwen en mannen is niet dezelfde. Dat vrouwen minder verdienen en een kleiner deel van hun werktijd besteden aan gesalarieerde arbeid, is bekend. Vrouwen lijken ook moeilijker carrière te maken. Weinig topposities worden ingenomen door vrouwen of meer algemeen: vrouwen stromen minder vlot door in hiërarchische jobladders. Ze lijken te botsen op een 'glazen plafond' wat resulteert in de zogenaamde verticale segregatie op de arbeidsmarkt. De algemene doelstelling van dit project is om de ontwikkeling van carrièreverschillen tussen vrouwen en mannen in België, beter te begrijpen. De carrièrekloof is het resultaat van een complex samenspel van een veelheid aan invloedsfactoren waaronder persoonlijke kenmerken (opleiding, gezinsituatie, etc.), jobkarakteristieken en discriminatie. Daarnaast hebben ook beleidsmaatregelen een invloed op carrières. In dit onderzoek wordt gefocust op de impact van de spanning arbeid/gezin op de carrièrekloof, wat betrekking heeft op bovengenoemde invloedsfactoren. Vrouwen nemen nog steeds een groter deel van het huishoudelijk werk op zich dan mannen. Dat zorgt voor een moeilijkere combinatie van arbeid en gezin en verklaart ten dele de carrièrekloof. De vraag is in welke mate genderverschillen in de interactie tussen arbeid en gezin de carrièrekloof tussen vrouwen en mannen verklaart. De carrièrekloof op de verschillende carrièreniveaus is bovendien afhankelijk van (1) persoonlijke factoren als het opleidingsniveau en de gezinssituatie, (2) afwijkende arbeidsregelingen zoals deeltijds werk of de mogelijkheid tot telewerken en (3) de aanwezigheid van gezinsvriendelijke maatregelen zoals kinderopvang of de mogelijkheid tot loopbaanonderbreking of thematische verloven. De effecten van die invloedsfactoren laten zich echter niet altijd raden. Zo vermindert de mogelijkheid tot telewerken de spanning arbeid/gezin hoewel het niet ondenkbaar is dat de promotiekansen van telewerkers lager zijn als gevolg van een verminderd contact met de werkplek. Via de Markov-methodologie waarop dit onderzoek beroep doet, kunnen individuen ingedeeld worden in groepen met gelijkaardige transitiekansen tussen de verschillende carrièreniveaus. In een eerste benadering worden de transities in de doorstroming tussen de verschillende loonniveaus onderzocht. Door te zoeken naar knelpunten in die doorstroming, proberen we de loonkloof vanuit een meer dynamische invalshoek te evalueren. Vervolgens wordt de analyse hernomen voor transities tussen verschillende carrièreniveaus, wat toelaat om promotiekansverschillen tussen vrouwen en mannen in kaart te brengen en te verklaren voor deze niveaus. Om zowel transities in een bedrijf als tussen verschillende bedrijven te kunnen onderzoeken, wordt een carrièreschaal opgemaakt die het carrièrebegrip uitbreidt tot een werkbaar meerdimensionaal concept waarin naast het inkomen ook factoren zoals beroepsstatus en autoriteit worden opgenomen. Het onderzoek zal gebeuren op basis van de gegevens die verzameld werden in de Panel Study on Belgian Households (PSBH). In deze longitudinale dataset (1992-2002) werden individuen herhaaldelijk ondervraagd over hun arbeidssituatie en andere factoren die de evenwichtsoefening arbeid/gezin karakteriseren. Bovendien bevat de PSBH-databank naast individuele gegevens ook informatie op huishoudelijk niveau, wat toelaat om carrièrebeslissingen op gezinsniveau te onderzoeken.

De verwachte resultaten van het voorliggende project situeren zich vooral op beleidsmatig vlak, maar ook op het vlak van fundamenteel onderzoek. Op fundamenteel niveau zijn de doelstellingen om (1) de carrière als een meerdimensionaal concept te vertalen in een werkbare carrièreschaal en (2) de kwantitatieve onderbouwing van de gehanteerde Markov-methode te verbeteren. De beleidsmatige doelstellingen zijn (1) het in kaart brengen en verklaren van de carrièrekloof, (2) het in kaart brengen en verklaren van de knelpunten in de ontwikkeling van de loon- en carrièrekloof en (3) het evalueren van de impact van de spanning arbeid/gezin op de carrièreverschillen tussen vrouwen en mannen. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • MARIE GUERRY

Verstrekken van een opleiding betreffende Elektische aandrijftechniek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opleiding in elektrische aandrijftechniek met gelijkstroommotoren. Opleiding in elektrische aandrijftechniek met asynchrone (wisselstroom) motoren. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • PHILIPPE LATAIRE

CHILLY : Verbeterd cut edge corrosiebescherming van geschilderd Al-rijke metallisch gecoat staal. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Om de zoektocht naar de corrosie mechanisme te vereenvoudigen wordt het werk verdeeld in 3 delen: onderzoek naar de actieve staat met continue wetting, onderzoek naar droog/nat cyclussen zoals in externe weercondities en het onderzoek naar de invloed van geometrische effecten. Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

Onderzoek en ontwikkeling van vermogenoptimale scheduling, partitionerings, plaatsing en routeringalgoritmen voor dynamisch herconfigureerbare cellulaire rekenarchitecturen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek en ontwikkeling van vermogenoptimale scheduling, partitionerings, plaatsing en routeringalgoritmen voor dynamisch herconfigureerbare cellulaire rekenarchitecturen. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JAN CORNELIS

Study of adsorption of long chain alkanes on Fischer-Tropsch wax hydroconversion catalyst. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Confidentieel Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • JOERI DENAYER

Compacte projectiesystemen met licht emitterende diodes voor de generatie van driedimensionale beelden met hoge resolutie, brede kijkhoek en hoge lichtopbrengst. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De hoofdbedoeling van dit project situeert zich rond het onderzoeken van compacte projectiesystemen met hoge resolutie, grote kijkhoek en hoge helderheid om een te visualiseren voorwerp driedimensionaal weer te geven. De beeldinformatie die hierbij overgebracht moet worden bestaat uit meerdere opnames van het geassocieerde 4D lichtveld. Voor een waarheidsgetrouwe 3D beeldervaring is zowel een hoge 2D spatiale als 2D angulaire resolutie noodzakelijk. Hierdoor genereert het projectiesysteem dezelfde informatie als wat de ogen opvangen wanneer die een reëel voorwerp bekijken. Dit zal bij de kijkers, ongeacht hun positie, de illusie opwekken dat ze doorheen een transparant scherm de wereld aanschouwen, zoals we die elke dag waarnemen. De verwachte wetenschappelijke doorbraken gedurende dit project in het gebied van 3D visualisatiesystemen, zijn het realiseren van een compact projectiesysteem met LEDs als lichtbron dat 4D lichtvelden genereert met een hoge resolutie, binnen een grote kijkhoek en met hoge helderheid. Dit zal praktisch verwezenlijkt worden vanuit een gecombineerde aanpak via simulaties en het bouwen van een demonstrator. Het onderzoek zal gerealiseerd worden door Lawrence Bogaert aan de onderzoekseenheid Toegepaste Natuurkunde en Fotonica (TONA) van de Vrije Universiteit. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Synchronisatie van gekoppelde lasers: rol van vertraging, topologie en complex gedrag. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Inleiding "Synchronisatie" komt etymologisch van het Griekse "??????????", wat betekent: "samen (in de) tijd". In alledaags taalgebruik betekent synchronisatie de overeenstemming of correlatie van verschillende processen in de tijd. In wetenschappelijk jargon is synchronisatie het proces waarbij twee of meer (al dan niet identieke) dynamisch evoluerende systemen hun gedrag op elkaar afstemmen. Dit gebeurt ofwel via een koppeling tussen de systemen ofwel door een gemeenschappelijke externe input [Boccaletti02]. De eerste beschreven studie van synchronisatie dateert van de zeventiende eeuw en is van de hand van Christiaan Huygens: hij bestudeerde pendulumklokken die aan eenzelfde wand hingen en constateerde dat na een tijdje de slingers zich steeds in antifase bewogen. Zelfs als hij een van de slingers eventjes lichtjes perturbeerde, keerde die na vrij korte tijd terug naar de gesynchroniseerde toestand. In 1990 werd ontdekt [Pecora90] dat ook deterministisch-chaotische systemen konden synchroniseren, een bijzonder opzienbarende ontdekking. In hetzelfde jaar al volgde de voorspelling van het optreden van synchronisatie van chaos in gekoppelde halfgeleiderlasers [Winful90]. Niet alleen wierp dit een nieuw licht op beide fenomenen, zowel chaos als synchronisatie, er werden recent ook toepassingen voorgesteld en gerealiseerd in de communicatie en cryptografie [Argyris05]. Synchronisatie wordt dus soms een nieuw paradigma in de niet-lineaire wetenschap genoemd. Naast de synchronisatie van lasers zijn de voorbeelden uit verschillende domeinen legio

[Pikovsky]: gesynchroniseerd flitsen van vuurvliegjes, chemische oscillerende reacties als de Belousov-Zhabotinsky reactie, synchronisatie van spieren en het voortbewegen (stappen) van dieren, het synchroniseren van de Londense Millennium Bridge met het stappen van de voetgangers erbovenop, spontane synchronisatie in een applaudisserend publiek, of de synchronisatie van ons bioritme aan dag en nacht ... In de technologie zijn er ook enkele toepassingen van synchronisatie, zoals bv. kloksynchronisatie in de radiocommunicatie. In het bijzonder bij chaotische systemen hoeft de synchronisatie niet noodzakelijk het identiek samenvallen van de dynamica van verschillende systemen in te houden. Verschillende fenomenen die op dit ogenblik uitgebreid bestudeerd worden vallen onder de term synchronisatie. Naast de reeds vermelde identieke synchronisatie, wordt er ook gesproken over veralgemeende, vertraagde ("lag"), en fase-synchronisatie. Veralgemeende synchronisatie van twee systemen met output x1 en x2 betekent dat er een functie H bestaat zodanig dat: lim t???H ?x1(t ) ??x2 (t )???0 . Vertraagde synchronisatie betekent dat er geen instantane synchronisatie meer is van beide systemen, maar nog wel een hoge correlatie als een van beide in de tijd verschoven wordt. Voor wat fase-synchronisatie betreft, is er nog wel correlatie tussen fasen van de oscillaties, maar niet langer op het niveau van de amplitudes van de signalen. Dit illustreert de fascinerende rijkdom van het fenomeen synchronisatie. Het begrijpen van deze aspecten is het voorwerp van actief onderzoek, waartoe we in dit project willen bijdragen. Recent heeft vooral het aspect van vertraging ("delay") in de koppeling tussen subsystemen veel aandacht gekregen. Het optreden van vertraging is immers belangrijk voor een heleboel dynamische systemen. Bij gekoppelde halfgeleiderlasers bvb. is er noodzakelijkerwijs een eindige tijd die het licht moet afleggen tussen de subsystemen. Afstanden van enkele millimeter tot centimeter resulteren in vertragingen die vergelijkbaar of groter zijn dan de eigenperiode van de intensiteitsoscillaties. Maar ook in het menselijk brein treden er vertragingen op in de communicatie tussen verschillende gebieden in de cortex die vergelijkbaar zijn met de tijdsschaal waarop de actiepotentialen ageren. Vertraging heeft een sterke invloed op dynamische systemen; deze invloed is van ambivalente aard. Enerzijds kan vertraging destabiliserend werken en oorzaak zijn van chaotisch gedrag. Anderzijds kan vertraging ook stabiliserend werken en de motor zijn voor het optreden van synchronisatie. Een dergelijk vertraging maakt de dynamica van een systeem veel rijker, maar -vanuit wiskundig oogpunt- ook veel uitdagender. Wanneer twee lasers optisch of opto-elektronisch met elkaar gekoppeld worden, gaan beide chaotisch bewegen. Er treedt veralgemeende synchronisatie op, waarbij de ene laser de andere volgt, met een vertraging gelijk aan de voortplantingstijd van het signaal tussen de twee lasers. Zeer recent is er echter experimenteel aangetoond dat, in een keten van drie gekoppelde lasers (op een lijn), de buitenste lasers identiek gesynchroniseerd kunnen zijn zonder vertraging [Fischer06]. Dit "feit" is op zich opzienbarend: "adding delay to delay produces synchronisation" [Cho06]. Het is deze verrassende ontdekking die ons er toe aangezet heeft om het fenomeen synchronisatie verder theoretisch te willen onderzoeken, in de eerste plaats tussen twee en meer gekoppelde lasers, maar waarbij we de mogelijke relevante extensies naar andere domeinen zoals bv. synchronisatie in de hersenen zeker niet uit het oog willen verliezen. Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers: • JAN DANCKAERT

Ontwerp en validatie van gevorderde signaalverwerkingstechnieken voor het verwerken van optische metingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Doel Zowel single point als full-field optische meettechieken zoals (scanning) laser Doppler vibrometrie en anemometrie, Moiré interferometrie en digitale beeldcorrelatie leveren een belangrijke bron van informatie in tal van toepassingsdomeinen zoals micro-electronica, materiaalonderzoek, biomedische wetenschappen, kwaliteitscontrole etc. Het efficiënt en betrouwbaar verwerken van de beelden die opgemeten worden is echter vaak een zeer moeilijke taak. De hoeveelheid data is meestal zeer groot en de kwaliteit van de metingen kan laag zijn voor complexe toepassingen en/of weinig reflecterende objecten, waardoor de meettijd dikwijls de hoogte ingejaagd wordt [1]. Tijdens mijn doctoraat werd aangetoond dat de verwerking van optische meetgegevens op een zeer efficiënte manier kan gebeuren in het frequentiedomein aan de hand van parametrische identificatietechnieken [2]. Voor dit project zal een twee-dimensionale frequentie domein systeemidentificatie techniek geïntroduceerd in [3] veralgemeend worden naar een aantal andere applicatiedomeinen: - Verwerking van Moiré franje patronen - Digitale beeldcorrelatie voor het opmeten van snelheidsvelden (stromingen) en rekvelden (vaste stoffen). - Laser Doppler Anemometrie (LDA) metingen verwerken, specifiek naar periodische verschijnselen zoals akoestische velden of stromingsvelden in een zog. 2. Doelstellingen Ontwikkeling van een 2D systeemidentificatie algoritme voor het adaptief schatten van de globale frequentie, fase en amplitude van een sinusoïdaal franjepatroon. Dit basisalgoritme zal worden aangewend in verschillende andere algoritmes voor: - Het schatten van de lokale 2D vertraging tussen 2 gecorreleerde beelden; phase delay (voor de verdere toepassing bij digitale beeldcorrelatie (DIC) en 'Particle Image Velocimetry', PIV). - Het 1D systeem identificatie basisalgoritme zal gebruikt worden om de vaak onregelmatig bemonsterde data van LDA-metingen te synthetiseren. Deze onregelmatige sampling is vooral een probleem bij heel sterke akoestische velden of stromingsvelden in het algemeen aangezien de verplaatsingen daar veel groter zijn. Verder zullen verschillende experimenten uitgevoerd worden om de brede toepasbaarheid van de methodes te illustreren: - PIV stromingsmetingen (o.a. het snelheidsveld rond een cilinder in een windtunnel aangezien dit volledig in de literatuur beschreven is). - Scheurgroeimetingen van vliegtuigonderdelen en composietmaterialen tijdens vermoeiingsproeven met behulp van DIC. - Meting van het topografie van micro structuren aan de hand van Moiré technieken, met meerdere franje projectie richtingen. - LDA metingen (o.a. het snelheidsveld rond een cilinder in een windtunnel en op sinusoïdale akoestische velden). Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Joris VANHERZEELE

Galois theorie voor coringen met toepassingen in niet-commutative meetkunde. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Motivatie en Situering van het project Een coring is een coalgebra in de mono¨?dale categorie van bimodulen over een niet noodzakelijk commutatieve ring. Coringen en hun comodulen werden ge¨?ntroduceerd door Sweedler in 1975, bij het formuleren van een duale versie van de stelling van Jacobson-Bourbaki [26]. Op het eind van de jaren zeventig doken coringen opnieuw op onder de naam bocs, in het werk van Rojter [25] en Kleiner [20] over algoritmes voor matrix-problemen. Op enkele uitzonderingen na, verschenen er de komende twintig jaar zo goed als geen artikels meer over coringen en het onderwerp werd min of meer vergeten. Tot in 1999 M. Takeuchi opmerkte dat verstrengelde structuren (entwining structures) voorbeelden vormen van coringen (zie [27, 4]). Entwining structures bestaan uit een algebra A, een coalgebra C en een afbeelding : C ! A, die aan enkele natuurlijke voorwaarden voldoet. Deze observatie zorgde voor een grote hernieuwde interesse in coringen en comodulen (sinds 2000 verschenen reeds een honderdtal artikels over coringen, zie http://wwwmaths.swan.ac.uk/staff/tb/Corings.htm). De reden hiervoor en tevens de reden waarom onze vakgroep in het onderzoek naar coringen betrokken geraakte, is dat een belangrijke klasse van entwining structures wordt gegeven door zogenaamde Doi-Koppinen structuren. Deze bestaan uit een Hopf algebra, voorzien van een comoduul-algebra en een moduulcoalgebra over deze Hopf algebra. Zodoende veralgemeent coring theorie de theorie van (relatieve) Hopf modulen, Yetter-Drinfeld of crossed modulen en Doi-Koppinen modulen, die in de laatste 25 jaar intens bestudeerd werden in Hopf algebra theorie, onder andere door onze vakgroep in Brussel. Sinds de hernieuwde interesse in coringen, blijkt dat deze objecten

opduiken in allerlei deelgebieden van de abstracte algebra. Behalve de hierboven genoemde matrix-problemen en Hopf algebra theorie, zijn coringen uiterst toepasbaar in het bestuderen van ringextensies. Zo kan men aan elke ringuitbereiding een kanonieke coring associ¨eren aan de hand waarvan men de ringuitbreiding kan bestuderen. Dit idee komt reeds voor in het oorspronkelijke artikel van Sweedler, maar is meer recent toegepast op onder andere Frobenius en separabele ringuitbreidingen [9]. Bovendien is deze techniek ook uitgebreid van ringextensies naar bimodulen [17], [8]. Behalve vanuit puur algebra¨?sch standpunt blijken coringen ook heel interessante objecten binnen de studie van nietcommutatieve meetkunde. Zo bestaat er een ´e´enduidig verband tussen coringen met een groepachtig element en semi-vrije gegradeerde differentiaal algebras [25] en een ´e´enduidig verband tussen comodulen over coringen met een groepachtig element en 'flat connections' [5]. Deze observaties zijn in het bijzonder van belang voor niet-commutatieve 'differentiaal' meetkunde in het geval van coringen geassocieerd aan entwining structures [3]. In [21] werd aangetoond hoe coringen gebruikt kunnen worden om overdekkingen van niet-commutatieve 'algebra¨?sche' meetkunden te karakteriseren. Deze overdekkingen werden in [11] gelinkt aan overdekkingen van algebras door idealen aan de hand van Galois theorie voor coringen. 2. Nederlandstalige uiteenzetting van het project In deze projecten willen we verder de algebra¨?sche structuur van coringen en verwante structuren onderzoeken. We hebben hierbij een bijzondere interesse voor eigenschappen die van belang zijn voor zowel nietcommutatieve algebra¨?sche meetkunde als differentiaalmeetkunde. In het bijzonder zullen we verder ingaan op niet-commutatieve descent theory en Galois-eigenschappen enerzijds en op Frobenius en separabiliteitseigenschappen anderzijds. 2.1. Descent theorie en Galois comodulen. 2.1.1. Galois theorie in bicategorie¨en : een ge¨unificeerde aanpak. In [22] formuleerden Kreimer en Takeuchi een Hopf algebra¨?sche versie van de klassieke Galois theorie voor lichaamsuitbreidingen. Deze theorie werd in de laatste jaren meermaals veralgemeend, recent ook binnen de theorie van coringen (zie [12], [28] voor een grondig overzicht). De meest algemene versie van Galois theorie voor comodulen, is deze van [P5], waar de Galois comodulen beschouwd worden relatief aan een stevige deelring van hun ring van automorfismen. Een stevige (firm) ring is een ring R zonder eenheid met de bijkomende eigenschap dat R _= R R R. In [7] onwikkelen Brzezi´nski, El Kaoutit en G´omez-Torrecillas een Galois theory in een bicategorie van coringen. Deze veralgemeent eindige versies van Galois theorie voor comodulen (zie [6], [17], [P4]) maar niet deze van de oneindige soort, zoals [18], [P5], [P7]. Bovendien bestaat er de 'oude' categorische theorie over de comonadiciteit van functoren, die nauw verwant blijkt te zijn met de Galois theorie voor coringen (zie ook [19]). Probleemstelling: Is het mogelijk de verschillende Galois theorie¨en te unificeren binnen ´e´en uniforme theorie, die ook duidelijk de verbanden aangeeft tussen de recente ontwikkelingen in de Galois theorie voor coringen en de 'oude' Galois theorie¨en uit de categorie theorie. Methodologie: We vermoeden dat de oplossing van het probleem ligt in het opstellen van een Galois theorie binnen het algemene kader van willekeurige bicategorie¨en. Door deze bicategorie¨en dan later te specifi¨eren naar de bicategorie van bimodulen (zowel over unitale ringen als over stevige ringen) en naar de bicategorie van categorie¨en denken we al de hierboven vernoemde resultaten unificeren en veralgemenen. Bovendien vinden we enkele nieuwe interessante voorbeelden van comatrix coringen, gebaseerd op zogenaamde quasi-algebra's, waarvan de octonionen een gekend voorbeeld vormen. Door onze theorie te dualiseren vinden we bovendien ook de theorie van de zogenaamde matrix C-ringen terug, die onlangs werd ontwikkeld in [10]. Dit project is reeds gedeeltelijk opgestart in samenwerking met J. G´omez-Torrecillas van de Universiteit van Granada. 2.1.2. Morita theorie voor bicomodulen. Er bestaat een lange traditie om Morita theorie te gebruiken in het onderzoek naar Hopf-Galois theorie (zie bv [2], [15], [16]) en meer recent Galois theorie voor coringen [1], [P1], [P2], [P4] en gekliefde (cleft) bicomodulen [P6]. Een belangrijk resultaat binnen de Galois theorie voor Hopf-algebras, die uiteraard veel sterker ontwikkeld is dan deze voor coringen, is dat de zogenaamde Galois objecten zich ordenen tot een groep. Probleemstelling: Het vermoeden bestaat dat in het geval van coringen, onder bepaalde condities, de verzameling van Galois comodulen ook meer structuur bevat (zoals bijvoorbeeld een groepo¨?de). Het probleem bestaat er dus in om technieken te ontwikkelen waaruit men de onderlinge relaties van Galois comodulen beter kan begrijpen. AANVRAAG TOT MANDAAT VAN POSTDOCTORAAL ONDERZOEKER 3 Methodologie: Beschouw een coring C, en twee rechtse C-comodulen _ en _. Dan kunnen we aan deze data op een natuurlijke wijze een Morita context associ¨eren van de vorm (EndC(_), EndC(_),HomC(_, _),HomC(_, _), * , _). Deze Morita context kan gezien worden als een veralgemening van de Morita contexten bestudeerd in de hiervoor opgesomde artikels. Bovendien menen we dat deze Morita context kan gebruikt worden om de eigenschappen van de comodulen _ en _ met elkaar te vergelijken. Uiteraard zijn we in het bijzonder ge¨?nteresseerd in de Galois eigenschappen van _ en _. Het is de bedoeling dit project uit te voeren samen met G. B¨ohm, als voortzetting van het onderzoek in [P6]. 2.1.3. Oneindige descent. Beschouw een functor F = ? B _ : MB ! MA, tussen de categorie ¨en van rechtse modulen over de ringen B en A. Het descent probleem stelt de vraag of F een equivalentie van categorie¨en beschrijft tussen MB en een zekere subcategorie van MA ? In geval dat _ eindig voortgebracht en projectief is als rechts A-moduul, dan kent het descent probleem een oplossing die kan geformuleerd worden in termen van Galois comodulen over coringen (zie ook deel 1). Men construeert namelijk de comatrix coring D = __ B _ en de gezochte deelcategorie van MA is dan precies de categorie van rechtse D-comodulen MD. Meer precies zal F een equivalentie tussen MB en MD bepalen indien _ getrouw plat is als links B-moduul. (zie o.a. [P4]). De vraag is of het mogelijk is de eindigheidsconditie op _ te verzwakken. De resultaten van [P5] geven hier een partieel antwoord op: onder bepaalde condities bestaat er een stevige B-ring R en een comatrix A-coring D en kan men condities formuleren waaronder ?R _ :MR !MD een equivalentie induceert. De relatie tussen MB en MR blijft echter vaag. Probleemstelling: Beschouw opnieuw twee ringen A en B met eenheid, en een functor F = ? B _ : MB ! MA, waar _ een B-A bimoduul is dat niet eindig voortgebracht is als rechts A-moduul. Onder welke voorwaarden induceert F een equivalentie van categorie¨en tussenMB en een bepaalde deelcategorie van MA ? We noemen dit probleem het oneindige descent probleem. Methodologie: Indien _ lokaal projectief is als rechts A-moduul, dan toonden we in [P3] aan dat het mogelijk is om een A-coring met lokale covermenigvuldiging te construeren van de vorm D = __ B _. We verwachten dat het antwoord op oneindige descent besloten ligt in de constructie van een passende categorie van D-comodulen. We hopen om dan een Galois coring structuurstelling te bewijzen en zo het probleem van de oneindige descent op te lossen. 2.1.4. Overdekkingen en Galois comodulen. Een eindige familie van idealen (Ji)i2I wordt een overdekking van een algebra B genoemd indien \i2IJi = {0}. Indien deze overdekking aan een bijkomende voorwaarde voldoet (die ons toelaat om de ring B te reconstrueren uit de directe som van quoti¨ent algebras B/Ji), dan zegt men dat de overdekking (Ji)i2I compleet is. Het volgende voorbeeld is van bijzonder belang. Beschouw een (compacte) topologische ruimte X, bedekt door een familie van gesloten verzamelingen (Ui)i2I . Dan stellen we B = O(X), de algebra van functies op X en Ji = {f 2 O(X) | f(x) = 0, 8x 2 Ui}. In [11] wordt er, ruwweg, aangetoond dat er een bijectieve correspondentie bestaat tussen complete overdekkingen van een niet-commutatieve algebra en Galois coringen (dit zijn voorbeelden van eindige Galois comodulen). Dit is een toepassing van eindige descent. Probleemstelling: In de aanpak van [11], was de indexverzameling I eindig. In het licht van het topologische voorbeeld betekent het toelaten van een oneindige index verzameling dat de ruimte X niet noodzakelijk compact hoeft te zijn. We zouden dus een theorie willen ontwikkelen die 4 J. VERCRUYSSE een verband geeft tussen oneindige overdekkingen en Galois comodulen die voortkomen uit het oplossen van het oneindige descent probleem. Schoven over een topologische ruimte kunnen ge¨?nterpreteerd worden als modulen over een algebra B. Hoe kan een theorie van overdekkingen van modulen, i.e. overdekkingen van schoven, ge¨?nterpreteerd worden aan de hand van coring theorie ? Methodologie: We menen dat het nodig zal zijn om gebruik te maken van de theorie van (oneindige) Galois comodulen over stevige ringen, of een van de speciale gevallen van deze theorie, zoals de Galois comodulen die geconstrueerd worden uit colimieten (zie [P7]). We denken dat de theorie van overdekkingen van modulen nauw verwant is met de theorie van Galois comodulen en dat beide problemen in ´e´en algemene benadering kunnen worden aangepakt. Het is de bedoeling om dit project aan te pakken in samenwerking met de onderzoeksgroep uit Swansea onder leiding van T. Brzezi´nski. 2.2. Frobenius en separabiliteitseigenschappen. 2.2.1. Separabele functoren met een rechts toegevoegde. In o.a. [P4] is te zien hoe separabiliteitsen Frobenius eigenschappen nuttig kunnen zijn bij het bestuderen van Galois theorie voor coringen. Zo kan men bij separabele coringen de Galoisconditie op comodulen verzwakken en een sterkere vorm van de structuurstelling aantonen en zorgt de Frobeniusconditie voor een grotere symmetrie in de Morita contexten geassocieerd aan een comoduul. Zij A een Grothendieck categorie, C : A ! A een functor die colimieten bewaart en veronderstel dat (C, _, _) een comonad is op A. Dan kunnen we de categorie van Ccoalgebras (comodulen) AC beschouwen, en er bestaat een stel toegevoegde functoren S : AC ! A en T : A ! AC. In [P9] bestudeerden we comonads waarvoor de vergeetfunctor S een separabele functor (zie [23]) is en karakteriseerden we deze comonads aan de hand van cohomologische technieken. Probleemstelling: Beschouw een functor F : B ! A met een rechtstoegevoegde G : A ! B. Vele algemene stellingen over separabele functoren, zoals de zogenaamde stelling van Rafael [24], handelen over functoren met een (rechts-) toegevoegde. Het is dus een natuurlijke vraag om na te gaan of de cohomologische technieken ontwikkeld in [P9] toepasbaar zijn op deze situatie. M.a.w. geef een cohomologische karakterisatie voor separabele functoren met een rechtstoegevoegde. Methodologie: Het is welbekend dat C = FG : A ! A een comonad bepaalt. De geassocieerde adjunctie S : AC ! A en T : A ! AC is verwant met de oorspronkelijke adjunctie (F,G) aan de hand van een

unieke functor K : B ! AC, zodat F = SK en KG = T. Dit impliceert dat separabileitseigenschappen van F en S wel verbonden zijn, maar dat het noodzakelijk is ook separabiliteit van de tweede soort te bestuderen, zoals ge¨?ntroduceerd in [14]. We zouden dus analoog aan de methoden van [P9], een cohomologische beschrijving willen geven van comonads die separabel zijn van de tweede soort, om zo het gestelde probleem op te lossen. Daar dit project een voortzetting is van het onderzoek in [P9] ligt het voor de hand om het samenwerkingsverband met L. El Kaoutit van de universiteit van Granada verder te zetten. 2.2.2. Cohomologische beschrijving van Frobenius functoren. In [13] wordt het vermoeden geformuleerd dat biseparabele ringextensies Frobenius zijn. Dit probleem is in [9] geherformuleerd als een probleem in termen van separabele en Frobenius coringen. Probleemstelling: Geef een cohomologische beschrijving van het vermoeden uit [13]. Methodologie: We willen nagaan of het mogelijk is om de technieken uit [P9] aan te passen om een cohomologische beschrijving voor Frobenius functoren te bekomen. Organisaties: • Wiskunde-TW

Onderzoekers: • JOOST VERCRUYSSE

Soepele actuatie voor humanoïde robots. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project past in het onderzoek naar tweebenig robots stappend over ongestructureerd terrein. Dit is nog een onopgelost probleem binnen de ontwikkeling van humanoïde of menselijke robots. Het doel van humanoïde robots is ze o.a. in te zetten als service robots in huizen, kantoren... omgevingen geoptimaliseerd naar de mens. De machine met de grootste potentialiteit om efficiënt te opereren in een dergelijke omgeving heeft waarschijnlijk de vorm en analoge functionaliteiten als een mens, zijnde een humanoïde robot. Onderzoek heeft ook uitgewezen dat mensen liefst met een evenbeeld samenwerken. Een belangrijke voordeel van stappende robots is de verhoogde mobiliteit in vergelijking met robots met wielen, in het bijzonder in een omgeving met obstakels en trappen. Stappende robots hebben enkel een discreet aantal geïsoleerde steunpunten nodig, terwijl robots met wielen een min of meer continu pad vereisen. Grootste moeilijkheid bij de controle van tweebenige robots is het garanderen van de dynamische stabiliteit. Verschillende strategieën zijn ontwikkeld om trajecten te genereren om robots over vlak terrein te laten stappen of om een trap te beklimmen. Dikwijls wordt het zero moment point (ZMP) gebruikt al stabiliteitscriterium om de dynamische stabiliteit na te gaan. Binnen het domein van trajectgeneratie heeft de aanvrager twee strategieën succesvol geïmplementeerd in de pneumatische robot Lucy: de eerste is gebaseerd op de inverted pendulum principe maar waar de objectieve stapparameters (staplengte, voetlift en stapsnelheid) van stap tot stap veranderd kunnen worden, de andere is gebaseerd op een preview controle van het ZMP. Door het gebruik van soepele actuatoren zijn passieve stappers in staat om met minimaal energieverbruik voort te bewegen door gebruik te maken van de natuurlijke dynamica van het systeem, dit in contrast met de traditionele elektrisch aangedreven robots die zeer veel energie verbruiken. De ontwikkeling van de stappende robot Lucy kaderde in dit onderzoek: de combinatie van trajectgeneratie en het aanpassen van de soepelheid om alzo de natuurlijke dynamica aan te passen in functie van het opgelegde traject. De robot Lucy is aangedreven door geplooide pneumatisch artificiële spieren (GPAS), waarvoor in een antagonistische opstelling zowel het koppel als de soepelheid instelbaar is. Op een hoger controle niveau zijn er verschillende algoritmes voor path planning in ontwikkeling die de objectieve stapparameters (de input voor de trajectgeneratoren) en de beweging van het bovenlichaam gaan bepalen. Bekend onderzoek in dit domein is uitgevoerd door Kuffner. Hij ontwikkelde methodes om humanoïde robots in een complexe omgeving een bepaald doel te laten bereiken, hierbij gebruik makend van de volledige mogelijkheden van de robot. Zo kan de robot over obstakels stappen, zij en voorwaarts stappen, meubilair verplaatsen,... Yoshida concentreert zich op het manipuleren van objecten in dergelijke omgevingen. Probleembeschrijving Robots hebben nog steeds grote moeilijkheden om zich voort te bewegen over een terrein waar ze in principe bevoordeeld zouden moeten zijn ten opzichte van robots met wielen: ruw en ongestructureerd terrein. Wanneer de meest geavanceerde robot Asimo van Honda een show komt geven staat er in de technische vereisten dat de ondergrond geen onregelmatigheden mag hebben die groter zijn dan 2mm of hellingen steiler dan 1°. Ook gladde of veerkrachtige vloeren zijn niet toegelaten. Voor de HRP-2 van Kawada Industries is een stabilizer ontwikkeld om beperkte oneffenheden en storingen te kunnen opvangen. Zonder deze stabilizer is de robot niet in staat om te stappen, zelfs niet over vlak terrein. Ook hier zijn de oneffenheden beperkt: gaten mogen niet dieper zijn dan 2mm en hellingen moeten kleiner zijn dan 5°. Niets is echter gepubliceerd over de algoritmes van deze stabilizer en gedurende het onderzoek van de aanvrager in Japan op de HRP-2 werd er ook geen toegang verleend tot de code. Via stereo visie is het mogelijk om een terreinmap op te bouwen. Het genereren van dergelijke 3D mappen is echter zeer rekenintensief en moet real-time gebeuren. Bovendien verlopen er in de computer van de robot nog andere processen simultaan zoals path planning, trajectgeneratie, stabilizer,... Uitgaande van deze 3D gegevens is het dan mogelijk om de posities voor de voeten neer te zetten te selecteren en vervolgens dynamische stabiele trajecten te genereren. Zo heeft de aanvrager gedurende zijn onderzoek in JRL (AIST, Tsukuba, Japan) meegeholpen aan strategieën om HRP-2 dynamisch over obstakels te laten stappen. De visie-systemen hebben echter een fout die bijvoorbeeld voor de HRP-2 20mm bedraagt wanneer de robot stilstaat, een fout die sterk toeneemt wanneer de robot in beweging is. Er is duidelijk een leemte tussen de oneffenheden die de robot kan zien (en dus rekening mee kan houden in zijn trajectgeneratie) en waarover de robot kan wandelen zonder initieel de structuur te kennen. Dit is het probleem waarvoor het project een antwoord zal bieden door zich te focussen op soepele actuatie in de enkelgewrichten. Doel en werkwijze van het project Het doel is dat de robot over ongestructureerd terrein kan stappen waarvan de oneffenheden tot een halve voetlift mogen gaan zonder dat de robot dit initieel weet. Bij hogere obstakels moet het visie-systeem tussenkomen zodanig dat de trajecten kunnen aangepast worden. De meeste robots worden aangedreven door elektrische motoren. Om voldoende koppel te kunnen genereren worden ze uitgerust met een reductie-element, dikwijls een harmonic drive dewelke de actuator stijf maakt. De (high-gain PD) positie controle zal krachten ontwikkelen om de gewenste positie te tracken. Voor een ongekend terrein is dit een nadeel omdat het de krachtenuitwisseling tussen voet en grond is die de voortbeweging van de robot gaat bepalen, terwijl er juist geen controle is over deze krachten indien de robot positie-gestuurd is. Daarom is soepele actuatie vereist. Deze kan bekomen worden op twee verschillende manieren: actieve feedback soepelheid en passieve soepelheid. Actieve feedback soepelheid wordt typisch bekomen door aan de elektrische motor met reductieelement een kracht/koppel sensor bij te voegen; de soepelheid wordt dan verwezenlijkt in de controller. Voordeel van dergelijke aanpak is dat tracking heel goed is. De ontwikkeling van een dergelijk controle-algoritme is belangrijk omdat de meerderheid van de robots aangedreven wordt door elektrische motoren. Nadeel van actuatoren met actieve soepelheid is de gelimiteerde bandbreedte, ze kunnen geen schokken absorberen en kunnen geen energie opslagen, nuttig om sneller te stappen en te lopen. Passief soepele actuatoren hebben hiervoor een beduidend voordeel omdat ze impacten kunnen opvangen, energie opslagen en de natuurlijke dynamica kunnen exploiteren. De controle van dergelijke actuatoren is wel moeilijker, vooral bij trajecttracking. De controle van deze actuatoren om over ongestructureerd terrein te stappen zal bestudeerd worden in een tweede fase van het project. Het is essentieel om naast het uitvoeren van simulaties, de ontwikkelde controlestrategieën ook praktisch te implementeren in robots. Binnen de robotica en specifiek in gerenommeerde tijdschriften wordt er immers veel belang gehecht aan de praktische validatie van onderzoek. Een mogelijk bewandelbare piste is het aankopen van een commerciële robot. De bestaande tweepotige robots kunnen onderverdeeld worden in 2 grote groepen. De volledige humanoïde robots als HRP-2 (Kawada industries) en CB (Sarcos). Deze robots zijn echter te duur om aangekocht te worden door onze onderzoeksgroep. De leasing bijvoorbeeld van de HRP-2 robot kost 400.000EURO voor een periode van 4 jaar, de kostprijs voor de Sarcos robot is 1 miljoen EURO. Bijkomend nadeel is dat stukken van de software en hardware ontoegankelijk zijn en alzo het onderzoek belemmeren. Aan de andere kant zijn er de hobby-robots als de Kondo robot, Robonova, Pino met prijzen variërend tussen 1000-4000EURO. De capaciteiten van de robots zijn echter ontoereikend om ingezet te worden in het beoogde project. Het eerste type van controller zal geïmplementeerd worden op een humanoïde robot aangedreven door de traditionele positie gecontroleerde motoren. Door een kracht/koppel sensor in beide voeten kan de actieve soepelheid geïntroduceerd worden in de controle architectuur. Dit onderzoeksluik zal uitgevoerd worden in samenwerking met het Italian Institute of Technologie (IIT) in Genua. Daar beschikken ze over de zeer geavanceerde humanoïde onderzoeksrobot: de CB van Sarcos. De robot is aangedreven door hydraulische servoactuatoren, waarvoor telkens het koppel opgemeten wordt, en heeft 50 vrijheidsgraden. Voor dit luik is een mobiliteitstoelage bij het FWO aangevraagd. Het tweede luik zal geïmplementeerd worden in een robot met passief soepele actuatoren. Vermits dergelijke robots niet commercieel beschikbaar zijn, zal een robot gebouwd worden. De robot, die enkel in het sagittaal vlak zal kunnen stappen, zal tenen hebben zodanig dat grotere stappen genomen kunnen

worden en een meer natuurlijk en sneller stappatroon bekomen kan worden. Robots zonder tenen kunnen immers geen push-off (heel-off) genereren omdat het lijncontact gevormd tussen de voorkant van de voet en de grond te instabiel en onvoorspelbaar is. De gepatenteerde MACCEPA actuator, ontwikkeld aan de onderzoeksgroep R&MM, zal gebruikt worden. De evenwichtspositie en de soepelheid van deze actuator kunnen onafhankelijk ingesteld worden, elk door een servo-motor. Deze actuator kan gemaakt worden met standaard componenten en het verwijderen van de veer uit de actuator maakt van de robot een klassieke positiegestuurde robot. De controlealgoritmes van de eerste projectfase kunnen bijgevolg uitgetest worden. De controle van de MACCEPA is ook eenvoudiger dan de pneumatische spieren. Ten eerste omdat de controle van evenwichtpositie en soepelheid ontkoppeld is en omdat de karakteristieken van de MACCEPA meer lineair zijn. De voet zal uitgerust worden met kracht/koppel-sensoren om het Zero Moment Point (ZMP) te meten dat nodig is voor de controle architectuur. De te ontwikkelen controlearchitectuur van de robot zal bestaan uit verschillende delen. Een traject generator zal uitgaande van de objectieve stapparameters dynamisch stabiele trajecten genereren uitgaande van het ZMP stabiliteitscriterium. Een tweede unit is de trajectory tracking controller voor de heup en de knieën. Een derde controller zal het koppel en de soepelheid van de enkelgewrichten regelen en zo nodig de trajecten aanpassen zodanig dat de dynamische stabiliteit gegarandeerd blijft onder de storingen zoals de grote oneffenheden van de grond. Eerst zullen de ontwikkelde strategieën getest worden in simulatie alvorens ze geïmplementeerd worden in de echte robot. Conclusie: De aanvrager heeft ervaring in het bouwen van stappende robots, de controle van stappende robots en soepele actuatoren. Dit project is dan ook een logische voortzetting van zijn onderzoek in een onopgelost domein als stappen over ongestructureerd terrein. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT

"Uitbouw van de tweetalige ECOSCORE databank en website." Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dienstverlening rond de hervorming van de milieubelasting met als titel: "Uitbouw van de tweetalige ECOSCORE databank en website." The aim of this project is to compare the BIM-Ecoscore methodology with the European Cleaner Drive project and to evaluate the usability of the developed Ecoscore to adapt policy instruments (taxation, incentives, consciousness-raising campaign, etc.) in favour of cleaner vehicles. In the continuation projects of Ecoscore, the developed methodology will be used to create a database, consisting of the technical characteristics, fuel consumption, airborne emissions and Ecoscore of every vehicle model marketed in Belgium. On this database, which is maintained and updated by VITO, a quality analysis will be performed on a regular basis. This is done by performing statistical analyses and by taking random samples. Under the coordination of VITO, ETEC will support LNE in the development of a new fiscal system for vehicle taxation, based on Ecoscore. A new website will also be created (www.ecoscore.be), where the consumer, constructor or importer can calculate the Ecoscore of every vehicle type. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Maarten MESSAGIE • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Oppervlaktekunde en Analyses Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek en analyse van oppervlakten Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

Electrochemical Science and Engineering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Electrochemical Science and Engineering. Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN

2 verschillende Samenwerkingscontracten. Project 'Logistieke poort Antwerpen' in opdracht van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Antwerpen. Project 'Logistieke poort Vlaams-Brabant' in opdracht van de Provinciale ontwikkelingsmaatschappij Vla... Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van deze studies is om na te gaan hoe de Antwerpse en Vlaams-Brabantse logistieke regio's verder kunnen uitgebouwd worden ten einde logistieke activiteiten in deze provincies te verankeren en uit te breiden. Hiervoor werd de huidige toestand van de Antwerpse en Vlaams-Brabantse logistieke markt geïnventariseerd oa via goederenstroomanalyses voor de beide provincies. Voor de provincie Antwerpen werd er daarnaast een benchmarking uitgevoerd waarbij de provincie Antwerpen werd vergeleken met andere Europese logistieke regio's. Op basis van de confrontatie van deze twee oefeningen werd een gapanalyse uitgevoerd, d.w.z. het afzetten tegen elkaar van de actuele en de potentiële marktsituatie. Voor Vlaams-Brabant werd ook specifiek de rol van de luchthaven van Zaventem als logistieke poort in detail bestudeerd. Vanuit deze analyses werden vervolgens een aantal speerpunttrajecten gedefinieerd die beogen de posities van de provincies Antwerpen en VlaamsBrabant als Europese logistieke topregio's te versterken en te verdiepen. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Tom VAN LIER • CATHY MACHARIS

Convention ICT-IP-06 "CRYPTASC" : Advanced ICT Solutions to CRYPTography, Authentification, and Secure Communication: software engineering assisted by quantum technology. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Door een aanhoudende groei van netwerken zoals het internet en het toenemende aantal personal computers bij gezinnen, zijn informatie en communicatie technologieën alom vertegenwoordigd in onze huidige maatschappij. Anderzijds zijn kwantumtechnologieën, die minder gekend

zijn bij het grote publiek, op dit ogenblik een andere wetenschappelijke en technologische revolutie aan het inleiden, voornamelijk op het gebied van telecommunicatie. Met ons huidige projectvoorstel, dat op de grens ligt tussen deze twee disciplines, beogen we deze beloftevolle kwantumtechnologieën aan te wenden in de context van cryptografische toepassingen. Kwantumcryptografie, zoals dit concept genoemd wordt, is de laatste tien jaar wereldwijd in verschillende universiteiten en onderzoekscentra onderzocht en is nu een commerciële realiteit aan het worden. Verscheidene spin-off bedrijven ter wereld verkopen nu al kwantumcryptografische producten. (id-Quantique, MagiQ Technologies). Het doel van het huidige voorstel in het ICT Impulse Program is verdere ontwikkelingen te verwezenlijken in deze nieuwe kwantumtechnologie. Daarenboven willen we de expertise van kwantumcryptografie in de Brusselse regio vergroten in een waaier van theoretische concepten tot valorisatie en identificatie van potentiele industriële partners. Dit vereist uiteraard een brede know-how, gaande van cryptografie, kwantuminformatie en computerwetenschappen op fundamenteel niveau, tot het onderzoek naar potentiële toepassingen voor deze nieuwe technologieën en in het algemeen de valorisatie van resultaten van het onderzoek. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • IRINA VERETENNICOFF • THEO D'HONDT

GRANT agreement for an action with MULTIPLE BENEFICIARIES - TEMPUS Programme : Numerical and experimental engineering dynamics (NEED) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurwetenschappen onderwijs Kroatië Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • DEAN VUCINIC

GRANT AGREEMENT for an Action with MULTIPLE BENEFICIARIES - TEMPUS PROGRAMME : Electricity Market Simulations and Analysis Curricula for Engineering Education (EMSA). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Electrische ingenieurwetenschappen Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • DEAN VUCINIC

ikv TRALOTRA project cogranted by EC DG for energy and transport aan Provincia di Brescia (Italië) : Referring to work package 1 member to Steering committee : 5 meetings preparation (reading & comment) and 6 meetings participation (incl travel) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project ontwikkelt innovatieve opleidingsinstrumenten met betrekking tot beste praktijken op het gebied van intermodaal transport, met de bedoeling de professionele vaardigheden en het beheer van logistieke en transportbedrijven te verbeteren. En dit via de creatie van eleerplatformen. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS • Ethem PEKIN

EXPERTISE : voor proposals ingediend bij EC (contractnrs : oa 000227; 26362, 26421, ea Vrije Universiteit Brussel Abstract: EXPERTISE : voor proposals ingediend bij EC (contractnrs : oa 000227; 26362, 26421, ea Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • FRANCIS BERGHMANS

Audit FOD Fin Herakles project. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het DWH is de persistentie in een IBM-DB2 databank van het domeinmodel dat tijdens de voorstudie werd opgesteld in het kader van de voorstudie. Het laat toe al de Subjecten, Facetten, en Klassen (S-F-C) op te slaan in een gestructureerde vorm. Samen met het SFC-model vormt deze persistentie de centrale zuil van de omgeving en gezien het iteratieve karakter van het project zal het DWHmodel in iedere iteratie aangepast worden. Het is echter niet enkel het logische model van de DWH-persistentie dat zal wijzigen doorheen de verschillende iteraties en releases, ook het conceptuele model (SFC) kan onderhevig zijn aan wijzigingen. Dit is voornamelijk het geval wanneer er binnen een bron informatie gevonden wordt die oorspronkelijk niet in het domeinmodel van de voorstudie aanwezig was (vb. het niveau vestiging in het facet A01_PERSOON_PERSONNE. Het is onder meer hierom dat het van het grootste belang is dat het logische (en derhalve ook het fysische) model van de persistentie vormelijk gelijk is aan het domeinmodel. Dit laat toe om zowel voor het incorporeren van een nieuwe databron als voor het vastleggen van de informatiebehoeften voor een nieuwe data mart de communicatie met de business gebruikers strikt kan gebeuren in termen van het conceptueel model (business domein) zonder hen te moeten confronteren met technische issues met betrekking tot databanken, ETL-jobs en dergelijke. Hieruit volgt ook dat het incorporeren van nieuwe databronnen en het definiëren en uitrollen van bijkomende data-marts volledig van elkaar ontkoppeld kunnen worden in termen van ontwerp en implementatie. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JACQUES TIBERGHIEN • EDUARD VANDIJCK

uitleenovereenkomst IR3 interferometer. Vrije Universiteit Brussel Abstract: IR3 is een fase-metende interferometer, werkend met een golflengte van 1550 nm, die is ontwikkeld voor het meten van de dikte en de variatie van de dikte van lage-doped silicium wafers met een diameter tot 300 mm. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

"Wetenschappelijke ondersteuning van de hervorming van de verkeersbelasting gebaseerd op Ecoscore methodologie". Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dienstverlening rond de hervorming van de verkeersbelasting met als titel "Wetenschappelijke ondersteuning van de hervorming van de verkeersbelasting gebaseerd op Ecoscore methodologie". The aim of this project is to compare the BIM-Ecoscore methodology with the European Cleaner Drive project and to evaluate the usability of the developed Ecoscore to adapt policy instruments (taxation, incentives, consciousness-raising campaign, etc.) in favour of cleaner vehicles. In the continuation projects of Ecoscore, the developed methodology will be used to create a database, consisting of the technical characteristics, fuel consumption, airborne emissions and Ecoscore of every vehicle model marketed in Belgium. On this database, which is maintained and updated by VITO, a quality analysis will be performed on a regular basis. This is done by performing statistical analyses and by taking random samples. Under the coordination of VITO, ETEC will support LNE in the development of a new fiscal system for vehicle taxation, based on Ecoscore. A new website will also be created (www.ecoscore.be), where the consumer, constructor or importer can calculate the Ecoscore of every vehicle type. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Financiering IOF-programma vakgroep MECH - Groeier Vrije Universiteit Brussel Abstract: Financiering IOF-programma vakgroep MECH - Groeier Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER • JACQUES DE RUYCK

Financiering IOF-programma (Zwaartepunt vanaf 2009) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwerp en engineering van elektrochemische en oppervlakteprocessing/Design and engineering of electrochemical and surface processing With IOF funding we will make SURF into an internationally renowned research centre with industrial valorisation as one of the key priorities. SURF has the potential, both in experience and reputation, to develop and grow stronger in the new research disciplines of state-of-the-art electrochemistry and (nano)surfaces and to become a prominent player in the EU research field. The main goals of this project are: (1) increasing our activities, including new research orientations and playing a proactive role in their evolution by initiating and participating in dedicated research projects with industry and EU and (2) valorisation through patents and spin-off activities. These new research orientations can be summarized as follows: - DIMENSION 'DOWNSCALING' TO NANOMETER RESOLUTION: this means analyzing and manipulating the material surface on the very localised, nano-technological scale. - MULTIFUNCTIONAL METALS: this means the creation and analysis of metal surfaces with a unique combination of functional properties on a very small dimension. - PROCESS MODELLING: process modelling means quantitative modelling of electrochemical processes to get a better and quantified understanding of the physics (transport), chemistry (reactions) and electrode processes. - FUNCTIONAL MODELLING: functional modelling means for example interpretation of experimental data by modelling the transfer function between the input and the output signal. Another example is optical modelling expertise, allowing us to predict the appearance of modified surfaces. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Materialen & chemie

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • Daan DE WILDE • Pedro MACIEL • HERMAN TERRYN • Steven VAN DAMME • JOHAN DECONINCK

Project: MPS ID 798-02, DMTA testing on polyethylene oxide for Tapentadol. Vrije Universiteit Brussel Abstract: DMTA testen op polyethyleenoxyde voor het gebruik ervan in een pharmaceutisch tablet Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren

Onderzoekers: • Christophe BLOCK • GUY VAN ASSCHE

Open overeenkomst. Vrije Universiteit Brussel Abstract: AGT - Adviesbureau inzake Grondwatertechnieken is gespecialiseerd in studiewerk aangaande uiteenlopende technieken in verband met grondwater. Als onafhankelijk bureau zijn wij goed geplaatst om zowel aan overheden, bedrijven of andere studiebureaus een objectief en onderbouwd advies te verlenen over complexe grondwaterkwesties. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • OKKE BATELAAN

Services to Belastingsdient NL, as a response to their request to provide a second opinion on the definition study defining their newly planned high availability infrastructure for web services. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Diensten aan Belastingsdienst NL: tweede opinie bij studie rond geplande hoge toegankelijkheidsinfrastructuur voor internetdiensten Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JACQUES TIBERGHIEN

Time Domain Reflectometry (TDR) on critical Instrumentation loops for gasturbines. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Zie engelse versie Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN

Nanocomposite thermoplastic polymer sheets for medical applications. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Orfit maakt polymeer platen bedoeld voor gebruik in de medische wereld. Voornaamste toepassingen zijn braces, prothesen en maskers om patienten te fixeren tijdens bestralingen. Door gebruik van nanocomposieten zal geprobeerd worden stijvere film te bekomen zodat minder materiaal (en energie) nodig is voor dezelfde toepassing. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren

Onderzoekers: • Nick WATZEELS • HUBERT RAHIER • GUY VAN ASSCHE

Simulatie van turbulente niet-voorgemengde verbranding met CMC modellen in combinatie met LES technieken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het combineren van LES - en minder rekenintensieve aanverwante methoden zoals hybride LES/RANS en detached Eddy Simulation (DES) - met de CMC methodologie. De theoretische formulering van CMC in de LES context is goed gekend. Conditionele momenten worden nu gefilterde conditionele momenten (FCM). In analogie met RANS, kunne de FCM vergelijkingen opgelost worden op groffere roosters dan stroming. Volgens Bilger (2000) is eerste-orde sluiting in de meeste aanvaardbaar en zullen de conditionele fluxen op subgrid niveua veelal verwaarloosbaar zijn. In het eerste deel van het project wordt de CMC benadering ingevoerd in een RANS context. 2D, axisymmetrische vlammen worden behandeld, zowel jetstromingen als bluff body vlammen. Werveling wordt niet behandeld in dit stadium, aangezien RANS als onnauwkeurig beschouwd wordt voor zulke configuraties. Aangezien dit project zich niet toelegt op vlammen met lift-off, is een CMC met eerste-orde sluiting voldoende. CMC met tweede-orde sluiting vb. Kim en Huh (2004), of CMC met een tweede conditioneringsvariabele (naast de mengfractie), vb. Kronenburg (2004), wordt daarom niet beschouwd. De modellering van de conditionele scalaire dissipatiesnelheid (CSDR) wordt vooreerst onderzocht. Het is geweten dat modellen voor CSDR volledig consistent moeten zijn met het PDF veld, zodanig dat aan de PDF transportvergelijking en zijn rindvoorwaarden wordt voldaan. CSDR Moddelering is daarom gebonden aan de micro-menging modellering in de getransporteerde PDF vergelijking. Hoewel er reeds bruikbare modellen beschikbaar zijn, is er toh nog ruimte voor verbetering. Cf. 'Flow, Turbulence and combustion', waar een recente uitgave aan CSDR werd besteed, 2004:72. In de huidige studie zullen de resultaten verkregen met getransporteerde PDF-waar de UG groep ervaring in heeft- vergeleken worden met CMC resultaten gebruik makend van verschillende CSDR modellen. Deze zullen gebaseerd zijn op recente experimentele gegevens voor Sandia vlammen, cfr. Barlow en Karpetis (2004). Een ander onderzoekstopic is de vergelijking tussen getransporteerde PDF resultaten (met een gedetailleerd chemisch schema model voor effecten van eindige snemheid) en getransporteerde PDF resultaten met alleen mengfractie als onafhankelijke scalaire variabele. In de laatste benadering kand e chemie gemodelleerd worden met enerzijds eenflamelet model of anderzijds CMC, Zou et al. (in press). De combinatie van getransporteerde PDF met CMC biedt het voordeel dat de PDF vorm niet vooraf moet verondersteld worden (zoals meestal gedaan wordt met CMC). Toepassing op de Sydney vlammen en een diepgaand vergelijk tussen voornoemde methodes werd, voor zover ons bekend, nog niet beschouwd. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Fasegedrag en reologie van oplossingen en mengsels van geconjugeerde polymeren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De algemene doelstelling van het project is fundamenteel inzicht te verkrijgen in enerzijds het oplos/fase gedrag van geconjugeerde polymeren in specifiek gekozen solventen en anderzijds deze kennis dan uit te breiden naar het corresponderende reologisch gedrag, m.a.w. het gedrag van deze oplossingen onder afschuif- of rekspanning. In een eerste fase moet dit leiden tot een geïntegreerd beeld van het fundamenteel gedrag van dergelijke polymeren in oplossing. In een tweede fase wordt de studie uitgebreid naar het fase- en verwerkingsgedrag van mengsels van geconjugeerde polymeren met een specifieke moleculaire component, nl. fullereenderivaten. De relevantie hiervan is dat dit type materiaalsystemen de actieve laag uitmaken van fotovoltaïsche cellen en ze een volgend niveau van complexiteit vertegenwoordigen waarrond inzichten betracht worden. Er zal gebruik gemaakt wordt van goedgedefinieerde geconjugeerde polymeren, die hetzij gesynthetiseerd worden via de sulfinylroute (voor Poly(p-

Fenyleen Vinyleen) (PPV) derivaten) of via de dithiocarbamaatroute (voor Poly(Thienyleen Vinyleen) (PTV) derivaten). Ook Poly(Thiofenen) (PT) worden opgenomen in de studie. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Materialen & chemie

Onderzoekers: • JUN ZHAO • Niko VAN DEN BRANDE • Fatma DEMIR • GUY VAN ASSCHE • BRUNO VAN MELE

Context en scene-afhankelijke 3D modellering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project bestaat erin om van een paar straten of een stadscentrum op een geautomatiseerde manier een gedetailleerd 3D model op te stellen, inclusief bijkomende semantische informatie (ttz. een interpretatie van wat er in de scene te zien is: auto's, bomen, gebouwen, voetpaden, verkeersborden, etc.). Men kan verwachten dat voor een dergelijk model, indien beschikbaar, een sletelrol weggelegd is in de volgende generatie van GPS systemen. Inderdaad, dit maakt het mogelijk om allerlei bijkomende informatie te verstrekken, zoals waarschuwingen over snelheidslimieten of naderende zebrapaden. Bovendien laat dit toe om een veel intuitievere gebruikersinterface te bouwen dan de vereenvoudigde kaarten die tegenwoordig gebruikt worden. Dit is echter enkel realiseerbaar indien de modellering volautomatisch kan gebeuren. De modellen moeten immers steeds up-to-date ijn, en een manuele verwerking zou daarvoor veel te tijdrovend en te duur zijn. Tot hier toe gebeurde het reconstrueren van een scene in 3D meestal bottom-up, ttz. gebruik makend van laag niveau beeldinformatie, met name door het zoeken van correspondenties tussen overeenkomstige pixels en het terugprojecteren hiervan in 3D via triangulatie. Wij zijn daarentegen van mening dat een kwalitatief hoogstaand 3D model enkel bekomen kan worden door hogere niveau van kennis over de te reconstrueren scene mee in rekening te brengen. M.a.w. inparallel met het reconstrueren van de geometrie moet men ook inzicht proberen te krijgen in wat de beelden eigenlijk voorstellen. Bijvoorbeeld, het detecteren van auto's en voetgangers in de scene laat toe deze occluderende voorwerpen en hun textuur van de 3D reconstructies te verwijderen en alle aandacht te richten op de relevante gebouwen die erachter liggen. De aanwezigheid van auto's is tevens een aanwijzing dat dat stuk van de scene overeenkomt met een weg; voetgangers wandelen meestal op het voetpad . Verkeersborden zijn ook belangrijke elementen, en kunnen typisch verwacht worden op een bepaalde hoogte, in de buurt van een weg. Het detecteren van lucht is een ander voorbeeld. Lucht zorgt typisch voor problemen bij 3D reconstructies, ofwel omdat de lucht volledig homogeen is ofwel omdat de wolken in de lucht langzaam bewegen en dus foutieve diepteschattingen opleveren. Door eerst de lucht in de beelden te detecteren, kunnen deze problemen vermeden worden. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI

Nanolasers in indiumfosfide membranen voor optische signaalverwerking en biosensoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft als doel om basisonderzoek te verrichten naar nanolasers op basis van fotonische kristallen in een indiumfosfide (InP) membraan gebond op een siliciumwafer. Een tweetal toepassingen van deze component zullen onderzocht worden: enerzijds als basiscomponent in een flip-flop voor volledig optische signaalverwerking, en anderzijds als extreem gevoelige biosensor. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • JAN DANCKAERT

Het energieabsorberend vermogen van composietstructuren ter bescherming van bouwkundige constructies tegen explosiebelasting. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is de studie van het energieabsorberend vermogen van composietstructuren die in staat zijn om door een stabiel progressief falen de energie van een explosie te dissiperen en de achterliggende structurele elementen (kolommen, brugpijlers, dragende wanden, ...) van bouwkundige constructies afdoend te beschermen. Hiertoe moet de kracht waarbij dit progressief falen geïnitieerd wordt, voldoende laag zijn en gedurende een zo lang mogelijke tijd constant. De beoogde composietstructuren hebben een gelijkaardige opbouw als een sandwichpaneel, maar de klassieke schuim- of honingraatkern wordt vervangen door een rooster van energieabsorberende composiet buisjes. Dit onderzoek is origineel en innovatief om verschillende redenen: * Het energieabsorberend vermogen van composiet buizen en kokers is tot nu toe bestudeerd in een bereik van impactsnelheden dat veel lager ligt dan bij explosies. Bijontploffingen heeft de invallende schokgolf een snelheid van 400m/s en meer, en duurt het totale fenomeen amper een paar tientallen microseconden (bij crash-experimenten met wagens of vogelimpact-experimenten is de impactduur typisch een paar milliseconden). Door het strain rate dependent karakter van deze composietmaterialen zal de sterk verhoogde vervormingssnelheid zeker een invloed hebben, maar er bestaan geen experimentele data, noch predictieve modellen, om dit fenomeen te bestuderen. * zoals hoger aangehaald, is het onderzoek naar composietstructuren voor bescherming van bouwkundige constructies tegen explosiebelasting nagenoeg onbestaande, ook al tonen de geciteerde onderzoeken in de automobiel- en luchtvaartindustrie aan dat specifiek energieabsorberend vermogen van composietmaterialen bijzonder hoog is en deze materialen tot een valabele kandidaat maakt voor dergelijke toepassingen * tenslotte zullen de kleinschalige en grootschalige explosietesten in dit onderzoen uitgevoerd worden met een maximale instrumentatie (digitale hoge-snelheidscamera's, Digital Image Correlation, druksensoren, laser doppler velocimeter, projectie-moiré). Deze metingen moeten teolaten om de energiedissipatie in de composietstructuren op een fundamentele manier te onderzoeken, op basis van betrouwbare fenomenologische observaties. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • DANNY VAN HEMELRIJCK • JOHNNY VANTOMME • JAN WASTIELS

Inkapselen van optische en opto-elektronische componenten in gedrukte schakelingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In huidige elektronische systemen is er een toenemende drang naar verhoging van de densiteit van de interconnecties, plaatsing van componenten en het steeds compacter maken van de modules. De stijgende integratie binnen de micro-electronica, verhoogt echter steeds verder het aantal in- en uitgangen naar de chip en stelt zwaardere eisen aan de verpakkingstechnologie. De oplossing die naar voor geschoven worden is

het inkapselen van de chips in de gedrukte schakeling zelf, zonder enig andere vorm van verpakkking. Deze oplossing van embedded chips is een verder zetten van de evolutie die kan waargenomen worden in de verpakking van elektronische chips. Naast deze trend naar inkapselen van de elektronische chips, wordt ook een andere trend waargenomen, met name de toenemende integratie van optische en opto-elektronische componenten. Deze projectaanvraag richt zich op de zoektocht naar een bruikbare technologie die toelaat aan deze beide trends een oplossing te bieden met name het inkapselen van optische en opto-electronische chips in gedrukte schakelingen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Interactieve op afstand gebaseerde classificatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij classificatie en data mining in het algemeen, wordt normaal een stapsgewijze strategie gehanteerd, waar achtereenvolgens de data voorbereid worden, vervolgens onderzocht worden en ten slotte gemodelleerd worden. Wij stellen een nieuw paradigma voor waarbij er geen strikt onderscheid meer wordt gemaakt tussen deze fases, waardoor tijdens de modellering informatie kan worden verkregen die kan worden gebruikt om het manipulatie- en onderzoeksproces te verbeteren. Hiervoor wordt een framework voorgesteld, waarin afstandsgebaseerde classificatieregels van verschillende types kunnen worden gecombineerd in een hiërarchische structuur. Deze structuur kan interactief door de data analist worden opgebouwd, zodat deze het proces naar eigen goeddunken kan sturen, terwijl het systeem voorstellen doet, feedback geeft en eventueel zelf beslissingen neemt. Om de extra verkregen informatie efficiënt te communiceren naar de date analist en het geintegreerde proces te ondersteunen, worden enkele specifieke data visualisatie technieken ontwikkeld. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • FRANK PLASTRIA • Steven DE BRUYNE

Analoge designmethodologie voor het verbeteren van de elektromagnetische immuniteit voor de volgende technologie nodes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit onderzoek is een methodologie op te stellen dewelke de immuniteit voor interferentie verbetert van analoge geïntegreerde schakelingen door met signaalintegriteit rekening te houden gedurende het onderwerp van de schakelingen zelf, en dus voor de layout van de schakeling wordt gerealiseerd. Het vroegtijdig indentificeren van de meest gevoelige knooppunten van het circuit moet het mogelijk maken om een robuust voorwerp af te leveren door het aantal componenten/knooppunten gevoelig aan interferentie tot een minimum te herleiden. Informatie leveren over het gebruik van circuitniveau technieken om gevoelige knooppunten af te schermen van substraatruis, elektromagnetische koppeling, ... Gezien de studie van signaalintegriteit problemen een onderzoek is naar parasitaire effecten is het onontbeerlijk dat de methodologie geverifieerd wordt aan de hand van metingen op chips die gerealiseerd zullen worden door middel van deze methodologie. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • YVES ROLAIN

Hybride GPS + GALILEO plaatsbepaling. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit werk wordt de mogelijkheid nagegaan om de fusie van de data van galileo en GPS te realiseren en wordt de winst aan nauwkeurigheid bestudeerd. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • YVES ROLAIN

Emissie-inventaris luchtverkeer. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Emissie-inventaris luchtverkeer. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Julien MATHEYS • JOERI VAN MIERLO

Multidimensionele qualitatieve en quantitatieve prestatie analyse van parallelle en gedistribueerde computersystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Parallelle en gedistribueerde computersystemen zijn van exotische onderzoeksobjecten praktisch toepasbare architecturen geworden. Dit gebeurt door een combinatie van economische, financiele, technologische factoren. Fundamentele alsook practische problemen eigen aan alle computersystemen moeten elk individueel en in de context van het geheel herdacht worden in dit licht. eenvoudige voorbeelden hiervan zijn energieverbruik, het gedrag bij het optreden van 1 of meerdere fouten, kostprijs etc. Meer complexe voorbeelden die fundamenteler onderzoek vragen zijn bijvoorbeeld garbage collection, de definitie van programmeertalen en hun primitieven, de voorstelling van gegevens etc. Dit onderzoek combineert deductief (top down) met inductief (bottom up) werk. Dit project is een matching aanvraag voor een IWT-TETRA project i.v.m. "reconfigureerbare hardware toepassingen in mechatronica toepassingen" dat startte op 1 oktober 2005. In de context van de vooruitgang van het TETRA project zal de nadruk in dit project bijgestuurd worden. De kernidee achter dit project is het principe "meten is weten". Terwijl er legio "Ad hoc" oplossingen worden ge-engineerd is er eigenaardig genoeg bijna geen onderzoek naat het qualitatief of quantitatief gedrag van parallelle en gedistribueerde computersystemen. Het doel van dit project is de combinatie van fundamenteel onderzoek ivm "prestatieanalyse" van computers dat gebeurt aan de VUB met de practische resultaten die geleerd worden uit het TETRA project. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ERIK DIRKX

Acquisitie architecturen voor 3D camera systemen.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: Gedurende dit doctoraat zal onderzoek verricht worden naar mogelijke architecturen die dienen tot het interageren met net ontwikkelde drie-dimensionale camerachips. Het eerste luik van dit onderzoek, namelijk de aansturing, richt zich op het onderzoeken van nieuwe vormen van modulatiegolven waarmee door de camera uitgezonden licht wordt gemoduleerd. Het tweede luik omvat de verwerking van de door camerachip geproduceerde gegevens, waarbij één van de belangrijkste aspecten erin bestaat de niet-idealiteiten van de camerachip te compenseren. Elk van beide luiken van dit onderzoek moet eerst autoneem zijn taken kunnen volbrengen. Dan kan onderzocht worden hoe de prestaties verder geoptimaliseerd kunnen worden door interactie tussen beide luiken. Deze interactie vormt het derde grote luik van dit onderzoek. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK

Geïntegreerde optische sensoren voor real time 3D-sceneacquisitie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fundamenteel onderzoek naar componenten en elektronische schakelingen voor afstandmetingen in kleine pixels, opdat door herhaling in de X en de Y-richting, 3D beeldopnemers mogelijk worden. Hierdoor wordt op basis van "time of flight" gewerkt met mixers in een CMOS substraat. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK

Ontwerp van zeer hoge snelheid CMOS basisband schakelingen voor draadloze toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Er bestaat een stijgende vraag naar steeds hogere datasnelheden en volumes in draadloze telecommunicatie. Om deze gigabit per seconde snelheden mogelijk te maken is er nood aan basisband schakelingen die deze datasnelheden aankunnen. Dit impliceert filters met hoge bandbreedte en snelle analoog digitaal convertoren (ADCs). Deze filters en ADCs moeten in CMOS geïmplementeerd worden om verschillende redenen: ten eerste moeten filters en ADCs om economische redenen geïntegreerd worden in het digitale deel van het circuit dat bijna altijd in de meest geavanceerde generatie van CMOS geïmplementeerd zal worden. Ten tweede zal typisch door schaling van de technologie het vermogenverbruik van deze bouwblokken dalen zodat hoge snelheden realiseerbaar worden in draadbare systemen. Deze schaling brengt echter ook enkele problemen voor de designer met zich mee: lagere voedingspanning, grotere lekstromen en toenemende mismatch om er maar enkele te noemen. In dit doctoraat zal gezocht worden naar oplossingen voor deze problemen in filters en ADCs, terwijl er gekeken wordt naar nieuwe topologieën die de voordelen van de geschaalde technologie uitbuiten. Deze topologieën zullen geïmplementeerd worden in zowel commerciële technologie als in 45 nm IMEC technologie. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK

Een virtuele vriend voor audio-visuele spraaktraining van gehoorgestoorde kinderen en volwassenen in Brussel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: We stellen voor om kinderen met spraakmoeilijkheden een leeromgeving aan te reiken waarim ze mer een 3-dimensionaal virtueel gelaat een woordspel spelen. Het doel van het onderzoekis de ontwikkeling, evaluatie en toepassing van een leeromgeving in dewelke een levendige vriendelijk, artificiële persoon de training in gesproken communicatie vergemakkelijkt door het creëren van visuele spraak. De wetenschappelijke doelstelling is nagaan hoe de analyse- en synthesetechnieken voor de integratie van audiovisuele modaliteiten van spraak kunnen worden toegepast. De technische doelstelling is een demonstrator die in staat is om audiovisuelecomputer-gegenereerde sprekende personen op het scherm te tonen in de educatieve setup. Dit zal gebeuren aan de hand van drie scenario's: 1 presentatie en imitatie van woorden in verschillende modaliteiten met assistentie van het gelaat van de virtuele vriend; 2 herkenning en identificatie van de woorden in spelvorm voor het leggen van verbanden en voor educatieve herhaling; 3 ontdekking en communicatie waarin elk kind een virtuele vriend aanstuurt met zijn eigen mondbeweging tijdens het vertellen over de aangeleerde woorden. Ook richt het project zich tot gehoorgestoorde volwassenen voor het verbeteren van hun zelfvertrouwen tijdens communicatie. Testen zullen uitgevoerd worden om de vooruitgang van de gebruikers in correcte perceptie en reproductie van gesproken taal aan te tonen. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI

Securisation Keeps Threats. Vrije Universiteit Brussel Abstract: SERKET behandelt het onderwerp van veiligheid van plaatsen en openbare gebeurtenissen door een innovatieve softwarebenadering te ontwikkelen waar verspreide gegevens die uit afzonderlijke apparaten komen automatisch worden gecoreeleerd en geanalyseerd om het veiligheidspersoneel van de juiste informatie te voorzien. De abalyse van de beschikbare technologieën toont aan dat het knelpunt van veiligheid van openbare plaatsen niet het hardwaredeel van het toezicht is, maar eerder de analyse in real-time en correlatie van de gegevens die door de diverse sensoren worden verstrekt is. Zij wijzen ook op het gebrek aan een globeel beheer van bedreigingen en voor de mensen en hun omgevingen. Het is dus noodzakelijk om meer "intelligentie" in veiligheidssystemen in te voeren. Aangezien het spectrum van bedreigingen vergroot en bijgevolg veiligheidssystemen complexer worden, wordt het bereiken van goede prestaties met deze kritieke systemen een nieuwe uitdaging. SERKET heeft als doel verder te gaan dan de status van de technologie door kwesties te behandelen met betrekking tot de evolutie van veiligheid die gezien werd als een verzameling van geïsoleerde voorzieningen, gadegeslagen door een bewaker, tot een geïntegreerd systeem door het promoten van "Complexe Event Pricessing" (CEP) technologie die de homogene verwerking toelaar van gegevens en informatie die als gebeurtenissen worden beschouwd. Het is daarom een alomvattende en universele oplossing voor de gegevensfusie. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI

Perceptieve optimisatie van tijdschalingstechnieken voor geluidsopnames. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdschalen van een spraaksignaal bestaat erin de spraak versneld of vertraagd weer te geven. doorgaans worden tijdschalingstechnieken met een constante tijdschaalfactor toegepast waardoor het resultaat onnatuurlijk kan klinken. Door imitatie van natuurlijke snelle of trage spraak, willen we hier een oplossing voor bieden. Het spraaksignaal zullen we indelen in een aantal akoestische klassen zoals pauze, plosief, klinker, medeklinker en foneemovergang. Elke klasse geven we vervolgens een eiegen aangepaste schaalfactor die we via statistisch onderzoek en/of machine-learning uit natuurlijke voorbeelden extraheren. Deze factoren worden dan via het eigenlijke tijdschaling algoritme WSOLA toegepast. Een belangrijk aspecht hierbij is de robuustheid tegen achtergrond Ruis. enerzijds moet de akoestische classificatie robuust zijn, anderzijds moet de tijdschalingstechniek zelf ook robuust gemaakt worden tegen de storende invloed van de achtergrondruis. Dit willen we respectievelijk verwezenlijken door ruisonderdrukingstechnieken toe te passen en door gebruik van signaalvoorstellingen die perceptief meer relevant zijn dan de tijdsdomein golfvorm (ihb. op basis van een inverteerbaar perceptie model). In dergelijke perceptieve voorstellingen kunnen we gemakkelijker perceptief relevante en dus robuuste tijdschalingen bekomen en bovendien de techniek uitbreiden tot polyfone signalen zoals muziek. Tenslotte zullen we ook de meertaligheidsaspecten van niet-uniforme tijdschaling bekijken, wat belangrijk is voor applicaties zoals computer assisted language learning. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • WERNER VERHELST

Spraak algoritmen voor Clinische Educationele toepassingen: Akoestische Technieken voor de Synthese van Expressieve Spraak (SPACE-XPRA) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Spraaksynthese systemen met een goede verstaanbaarheid en redelijke nauwkeurigheid bestaan momenteel voor verschillende talen. De beste van deze systemen geven ook een geloofwaardige spraak van een voorgelezen type. Voor talrijke types van toepassingen zoals taalleren, veiligheidssystemen, humanoide robots of computer ondersteund leren is het echter nodig dat een meer expressieve vorm van spraak kan gegenereerd worden. In een IWT-SBO project ontwikkelen we een zeer hoge kwaliteits spraaksynthese voor computerondersteunende therapie van dislectische kinderen. Binnen dit OZR project willen we het nodige theoretische en experimentele onderzoek uitvoeren om deze synthesizer ook van expressieve spraakmodi te voorzien (i.h.b. bemoedigend, aanmanend, lovend, etc. ) Hiertoe wensen we in eerste instantie expressieve spraak met behulp van prosodie transplantatie systeem dat in onze onderzoeksgroep in ontwikkeling is. Op deze manier willen we experimenteel nagaan wat de bijdrage van de verschillende spraakkenmerken is voor de onderscheiden spraakmodi. In een tweede fase wordt het dynamisch verloop van deze kenmerken in de verschillende modi aangeleerd met machine leertechnieke en in de synthesizer ingebouwd. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • WERNER VERHELST

Ontwikkeling van een in-situ meettechniek voor valsnelheden van vlokken voor een beter sedimentenbeheer van het Scheldebekken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Estuariene partikels zijn in grote mate geflokkuleerd en hun afmetingen en dichtheid kunnen veranderenin een tijdspanne van minuten. Vlokkel zijn aggregaten van sedimentpartikels kleiner dan 2µm let organische substanties en (Fe-) colloïden. Meestal overschrijdt de vlokgrootte 20µm in doormeter en verschillen de valsnelheden afhankelijk van de in-situ vlokgrootte, componenten en dichtheden. Daarom is een in-situ meting van vlokvalsnelheden essentieel voor een beter inzicht in het vlokvormingsproces en voor het modelleren van het sedimenttransport. Onderhavige studie wil een snelle en betrouwbare techniek leveren voor de in-situ ream-time meting van de valsnelheid van partikels tesamen met de grootte, de vorm en de eigenschappen van de sedimenterende partikels. Zowel de valsnelheid van vlokken als de verdeling van de vlokgroottes en de vlokeigenschappen zullen gemeten worden met een efficiënte techniek die (1)zowel in-situ als accuraat de valsnelheid van de partikels meet een aangepaste "Particle Image Velocimeter" (PIV), (2) de in-situ morfologie van vlokken en individuele partikels waarneemt door gebruik te maken van een "Floc Sampler" en Environmental Scanning Electron Microscope opnamen, en (3) alle relevante milieufactoren meet. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • FLORIMOND DE SMEDT

Niet-deterministische Simulaties voor CFD-ontwerpmethodes. (NODESIM - CFD) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tot vandaag steunen de analyse- en ontwerpmethodes in de aeronautische industrie (en meer bepaald de numerieke simulaties van de stromingen) op simulaties met een unieke set aan input-gegevens, daar waar de werkelijkheid een superpositie is van tal van onzekerheden. De aanwezigheid van deze onzekerheden draagt bij tot toenemende fouten-marges. Om hieraan te verhelpen wordt gebruik gemaakt van nietdeterministische methodes om zo het volledig domein (met zijn variaties) te bekomen van de output. Het project zelf zal dergelijke methodologieën ontwikkelen en deze implementeren in CFD-simulatiesystemen om zo de betrouwbaarheidsintervallen te bepalen op de uit de simulatie voortkomende voorspellingen. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Simulatie- en ontwerpmethodieken naar de reductie van aërodynamisch geluid in gedwongen stromingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geluidshinder is een van de meest belangrijkste problemen in onze hedendaagse technologische maatschappij. Devele national een Europese voorschriften getuigen hiervan en toen aldus dat er een grote nood is aan onderzoek in dat domein. In dit project zal een geheel aan gevorderde en innovatieve software hulpmiddelen ontwikkeld worden met de bedoeling zowel de door stroming gegenereerde geluidsproblemen in een industriële context te analyseren als om ontwerpen te verbeteren inzake geluidsproductie. De ontwikkelde methodieken zullen worden geëvalueerd op de 2 industriële toepassingen: een geluidsdemper en een 'ducted fan' configuratie. De numerieke resultaten zullen gevalideerd sorden a.d.h.v. vergelijkingen met de resultaten van uitgebreide experimentele testen. Met het oog op economische valorisatie in Vlaanderen, ligt de focus van het project op beperkte stromingen voor dewelke er een industriële geluidsvalorisatiebasis bestaat in Vlaanderen. Deze focus is een belangrijke uitdaging en maakt het project sterk innovatief, daar er tot nu toe slechts benaderingsmethodes gebruikt werden in de aëroakoestiek. Organisaties:

• Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Hechting en onthechting van organische lagen op gemodificeerde oxidelagen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit doctoraat willen we meer inzicht verwerven omtrent de hechting en inthechting van organische lagen op gemodifieerde oxidelagen op staal. Het is de bedoeling om hiervoor staalsubstraten te gebruiken met intrinsiek verschillende oxidelagen. Deze oxidelagen zullen op een gecontroleerde wijze verkregen worden. Dit doctoraat heeft als hypothese een oxide of samengesteld oxide te vinden die zorgt voor de best mogelijke adhesie en voor trage delaminatie van de organische laag. Om adhesie en delaminatie op een zorgvuldige manier te kunnen beschrijven, is eerst en vooral een goede kennis nodig van het aanwezige oxide en de interactie van het oxide met de bovenliggende coating. In dat opzicht zal het doctoraat opgebouwd worden uit drie grote delen. In het eerste deel wordt de oxidelaag gekerakteriseerd. Er zal getracht worden de oppervlaktetoestand en samenstelling van de oxidelaag te karakteriseren. Daarnaast zullen de halfgeleider-eigenschappen van de oxidelagen bepaald worden aangezien deze een belangrijke rol spelen tijdens het delaminatieproces van de bovenliggende organische laag. In het tweede deel van het doctoraat zal de interactie tussen de oxidelaag en een bovenliggende organische laar bestudeerd worden. Hiervoor zal vertrokken worden van heel dunne lagen van verschillende organische functionaliteiten zoals bijvoorbeeld hydroxyl-, carbonyl- en aminegroepen. Deze functionele groepen zijn karakteristiek voor de epoxylagen die later zullen aangebracht orden. Naast de bepaling van de gevormde bindingen zal ook de chemische stabiliteit van deze bindingen bestudeerd worden in een waterig milieu. Later, in het laatste deel, zal een epoxylaag bovenop de oxidelaag aangebracht worden. Van dit systeem zal delaminatie bestudeerd worden. Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

Uitzicht van dunne filmen op staal: Ontwikkeing en karakterisering van modelsystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In verscheidene architecturale en decoratieve toepassingen wil men de 'metallic look' van het metaal behouden. In plaats van een verflaag wordt er een dunne transparante organische laag aangebracht om het onderliggende metaal te beschermen tegen omgevingsfactoren. Omwille van milieu- en veiligheidsredenen wordt deze organische laag aangebracht vanuit een waterige colloïdale omgeving. De laag zal inspelen op de intensiteit van de reflectie en de spectrake eigenschappen van het oppervlak. Het doel van dit project is een systematische studie uit te voeren naar de invloed van de geïnduceerde veranderingen in het systeem op het uitzicht van het oppervlak. Het systeem bestaat uit een staalsubstraat, een (eigen en/of afgezette) oxidelaag en een dunne transparante organische laag. In dit onderzoek zullen modelsystemen gemaakt worden, waarvan de oppervlakte-eigenschappen zodanig aangepast zullen worden dat ze veranderingen teweeg brengen in het uitzicht van het oppervlak. De resultaten van dit onderzoek zullen in een optisch model verwerkt worden. Dit model zal toelaten een oorzakelijk verband te vinden tussen de veranderingen in het systeem en het uitzicht van het oppervlak, alsook op het uitzicht te voorspellen. Het model zal bestaan uit planparallelle lagen waarvan voor het spectrake uitzicht elke laag gekrakteriseerd wordt door zijn dikte en optische constanten. De ruwheid zal gemodelleerd worden aan de hand van bepaalde verstrooiingstheoriën die in de loop vanhet onderzoek gekozen zullen worden in functie van hun toepasbaarheid op het systeem. Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

Compacte, hoog-kwalitatieve LED projectiesystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit IWT project is de creatie van een nieuw innovatief technologieplatform binnen BARCO die hen in staat moet stellen om specifieke LED projectiesystemen te ontwikkelen in de toekomst. Het grote verschil van BARCO s toepassingen met de beschikbare ultra-compacte projectoren momenteel op de markt is dat de beoogde toepassingen een zeer hoge beeldkwaliteit vereisen. We willen verschillende optische architecturen onderzoeken voor projectiesystemen die LEDs gebruiken als lichtbron. Onze systemen moeten een minimale lichtstroom van 100 lm produceren wat zeker geen eenvoudige opdracht is, vermits de luminantie (lm/sr.m2) van de huidige LEDs eerder beperkt is. Vandaar dat innovatieve belichtingssystemen met LEDs ontwikkeld moeten worden om dit cruciale probleem op te lossen. Andere aspecten van de beoogde projectiesystemen zijn hun hoge beeldkwaliteit en de beperkte afmetingen. Om deze twee eigenschappen te kunnen combineren zullen nieuwe optische architecturen ontwikkeld moeten worden die verschillen van de huidige architecturen voor projectiesystemen die booglampen gebruiken. Verder moeten de LED gebaseerde projectoren ook erg robuust en efficiënt zijn. Er is nood aan grondig experimenteel onderzoek van de LED lichtbronnen en de andere optische componenten om aan deze eisen te kunnen voldoen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Nieuwe optische en fotonische technieken voor de toekomstige generatie sorteermachines. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit industriële onderzoeksproject betreft de samenwerking tussen het Vlaamse bedrijf Best - een bedrijf gespecialiseerd in de productie van hoogtechnologische (optische) sorteermachines - en de vakgroep Toegepaste Natuurkunde en Fotonica van de Vrije Universiteit Brussel (Prof. H. Thienpont, Dr. W. Meulebroeck). In het project onderscheiden we drie grote blokken. In een eerste deel onderzoeken we het optimale sorteerprincipe (absorptie, reflectie, fluorescentie, trillen van moleculen) voor twee verschillende toepassingen: de identificatie van plastics en de detectie van pitten in vruchten. In het tweede blok staat de studie over de toepasbaarheid van fotonische kristalvezels in lasersorteermachines voorop. In een laatste deel ten slotte focusseren we ons op het herontwerp van het optische deel van de machine. Dit project geniet steun van het Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie in Vlaanderen (IWT). Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Deformatie en quantizatie methodes voor algebra's en categorieën met toepassingen in quantum mechanica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van combinatorische structuren gerelateerd aan niet-relativistische quantum theorie.Studie van de combinatoriek van eindige gesatureerde projectieve configuraties en eindige orthoalgebras (A.Ruuge). Studie van Harrison cohomologie over bialgebroiden, verbanden met klassieke cohomologieën en toepassing op de Brauer groep en zwakke Hopf algebras (S.Caenepeel en B. Femic). Berekening van de Brauer

groep van bepaalde quantum groepen met behulp van de categorische versie van Beattie's exacte rij. (B. Femic). Studie van verbanden tussen Cayley octaven en Cayley-Dickson algebras enerzijds en quasi-Hopf algebras anderzijds, en berekening van de daaraan geassocieerde Brauer groep van bepaalde monoidale categorieën. Studie van oneindige comatrix coringen, "cleft" extensies van coringen en toepasssingen van 2categorieën op coringen (Joost Vercruysse). Studie van partiële acties en coacties van Hopf algebras, en veralgemening van de klassieke Galois correspondentiestelling tot Galois coringen (K.Janssen en S. Caenepeel). Organisaties: • Wiskunde-TW

Onderzoekers: • STEFAAN CAENEPEEL

Genererende verzamelingen in eindige groepen en hun toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project dient om mijn onderzoek in de incidentiemeetkunde en groepentheorie verder uit te bouwen en te zoeken naar interactie met andere projecten. In het theoretisch gedeelte wens ik verder te werken aan de theorie der onafhankelijke verzamelingen in projectieve groepen en coxetergroepen. Deze verzamelingen lijken het juiste concept te zijn om meetkunden waarop de vernoemde groepen ageren te bestuderen. Er werden reeds enkele verbazende resultaten behaald met deze nieuwe techniek. Zie FWO project voor meer detail. Verder is het goed geweten dat symmetrie in het algemeen toelaar om problemen te vereenvoudigen. Daarom is het ontdekken van symmetrie in toegepaste problemen belangrijk. Hierbij kunnen groepen veel helpen. Met mijn kennis van groepen en symmetrieën was het reeds mogelijk om oplossingen te suggereren voor problemen in parallel computing en protein threading. De bedoeling is om mijn theoretische kennis verder toe te passen en ter beschikking te stellen van bestaande onderzoeksgroepen. Organisaties: • Wiskunde-TW

Onderzoekers: • Philippe CARA

Parametrisatie van zintuigelijke materiaaleigenschappen in architecturale context. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Probleemstelling en Doelstelling Architectuur draait niet enkel om het leveren van structurele of functionele prestaties. Informatie over materialen moet dus ook niet enkel hierop gericht zijn. Bij het selecteren van materialen tijdens het ontwerpproces nemen architecten zowel structurele aspecten in beschouwing als aspecten met betrekking tot de beleving. In de huidige materiaaldatabases en materiaalselectie-tools wordt geen rekening gehouden met de zintuiglijke of perceptie-eigenschappen van materialen. Ons doel is het identificeren en in kaart brengen van enkele algemene aspecten van materiaalperceptie en -interpretatie gebruikt in de architectuur. Een framework met wetenschappelijke en objectieve informatie over zintuiglijke aspecten van materialen - naast de gebruikelijke technische, structurele en functionele eigenschappen - laat een vergelijking tussen gekende en nieuwe materialen toe op alle vlakken en voorziet daardoor ook in een verantwoorde en betekenisvolle materiaalkeuze. Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • INE WOUTERS

RADIOTECT Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ultra breedband radio applicatie voor het localiseren van verborgen personen en detectie van ongeautoriseerde objecten Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI

FAOS : Flexibele artificiële optische huid Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het FAOS project beoogt het ontwikkelen van generische technologie dat een geïntegreerde oplossing biedt aan de stijgend vraag en zal een doorbraak betekenen op het gebied van optische sensoring. Dit project beoogt het ontwikkelen van een flexibele substraat of folie waarop de sensing elementen geïntegreerd kunnen worden en waarop ook lichtbronnen, detectoren en elektronische circuits toegevoegd zijn of geïntegreerd zijn door compacte signaalverwerkingsborden. Dit artificieel en flexibel optische sensing folie kan toegepast worden bij ongelijke ondergronden, beweegbare ondergronden of kan geplooid worden in compacte modules. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Micro-Fotonica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fotonica - de "Science-and-Technology-to-Harness-Light"-is een discipline die gaat van fundamenteel onderzoek van fotonen, van lichtkwestie interacties, en de ontwikkeling van nieuwe technologieën en toepassingen op basis van de unieke eigenschappen van licht Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Functional supramolecular systems (FS2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Supramolecular chemistry describes the chemistry beyond the molecule and studies chemical species held together by non-covalent intermolecular bonds. It remains the aim of the project to develop novel systems, to understand driving forces that allow bi- and tridimensional organisation, to develop methods and tools to investigate, address, manipulate supramolecular structures and exploit their specific properties. In comparison with the previous project, certain timely new topics will be more emphasized, such as e.g. the bio-aspects, while other promising areas will be further explored. Specific research packages related to each of the four mentioned functional supramolecular systems, will be tackled at four different platform levels by several partners with complementary expertise and instrumental capabilities.

Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GINO BARON • BRUNO VAN MELE

MICROCON - A micro level analysis of violent conflict Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bijna 1 derde van de wereldbevolking leeft in conflictgebieden in lage inkomsten landen. Vanuit een fundamenteel niveau komen conflicten voort vanuit het menselijk gedrag en zijn interactie met zijn omgeving, vanuit zijn 'Micro' fundamenten. Toch baseren vele conflict gerelateerde studies zich op Macro perspectieven. Dit programma beoogt het begrijpen van de interacties van een individu of groep dat leidt naar of leidt uit gewelddadige conflicten. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • Tom BUNDERVOET • MARC DESPONTIN

TEXBIAG : Beleidsinstrumenten ter ondersteuning van bio-energie in de landbouw (fase 1 en fase 2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het einddoel van dit project is te komen tot een significante bijdrage van bio-energie uit landbouw tot een lagere uitstoot van broeikasgassen, een duurzame en gediversifieerde energiebevoorrading, hogere inkomsten voor landbouwers en plattelandsontwikkeling. Daartoe moeten de wijzigingen kunnen worden ingeschat die de bestemming van de gronden raken enerzijds, en het energiegebruik en de omzetting van biomassa in energie anderzijds. Met het oog daarop reikt het project TEXBIAG drie specifieke instrumenten aan: 1. Een databank van kwantitatieve basisgegevens over de milieugebonden en socio-economische impact van bio-energie uit landbouw, met daarin ook de logistieke aspecten van het gebruik van biomassa; 2. Een wiskundig model dat de externaliteiten van bioenergie uit landbouw "monetariseert"; 3. Een prognose-instrument dat de impact inschat van de beleidsbeslissingen in het kader van de ontwikkeling van bio-energie uit landbouw op verschillende economische sectoren (energie, landbouw, industrie en milieu). Die drie instrumenten spelen een doorslaggevende rol bij de invoering van bio-energie uit landbouw in het kader van duurzame ontwikkeling. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK • Svend BRAM

Ontwikkeling van referentiedocumenten voor Belgische kwaliteitssystemen voor kleinschalige hernieuwbare energiesystemen - Q-DIRECT.(Fase 1 en Fase 2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tot 2008 werd de ontwikkeling van hernieuwbare energie technologieën omkaderd door weinig veeleisende wetgeving, bestaande uit nietbindende doelstellingen. Sinds de goedkeuring van de Richtlijn Hernieuwbare Elektriciteit en de Richtlijn inzake de bevordering van Hernieuwbare Energie, worden het energie- en milieubeleid onderworpen aan juridisch bindende doelstellingen. Daarom moeten ze beschikken over doeltreffende systemen van prestatie-evaluatie. Sommige hernieuwbare energie technologieën (HET) kennen een snel groeiende markt, met een constant evoluerend product. In België zijn er grote verschillen waar te nemen tussen de technologieën op het gebied van marktpenetratie en marketingkanaal, in het bijzonder omdat de mechanismen en het niveau van financiële steun verschillend zijn in de Gewesten. Een aantal ondersteuningsmechanismen hebben geleid tot een versterkt aanbod van een groot aantal leveranciers en installateurs van HET op de markt, wat geleid heeft tot een reeks van producten en diensten die sterk gediversifieerd zijn en met name dus een gebrek hebben aan gekwalificeerde professionele structuren. In tegenstelling hiermee verwachten de eindgebruikers van deze technologieën producten en diensten van hoge kwaliteit. Veel studies tonen aan dat kwaliteitsborging voor de HET (opkomende of reeds gevestigde) een belangrijk onderdeel is van hun groei en duurzame ontwikkeling in de Europese markt. Een bijzonder aspect van het onderzoek was om het ontwerp van een kwaliteitssysteem aan te pakken op verschillende niveaus, afhankelijk van de doelgroep van begunstigden, het niveau van vermarkting van het product en de technologie. DOELSTELLINGEN Het belangrijkste doel van het onderzoek was om aanbevelingen voor beleidsmakers te formuleren om de groei van systemen van decentrale productie van duurzame energie in België te ontwikkelen, op basis van gemeenschappelijke ambitieniveaus en kwaliteitsnormen voor de verschillende technologieën. Het geïntegreerde systeem voor kwaliteitscontrole moet zo zijn ontworpen dat het later kan worden beheerd door een operator - onafhankelijke derde partij en moet zorgen voor een niveau van vertrouwen en kwaliteitsgaranties voor de eindgebruiker die vergelijkbaar zijn in termen van product, het ontwerp van het geïnstalleerde systeem, de installatiekwaliteit en prestaties, ongeacht de technologie. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK

Ontwerp en controle van performante lichtgewicht actuatoren op basis van pneumatische artificiële spieren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mechanica Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME

Ontwerp en realisatie van een staprevalidatierobot aangedreven door actuatoren met aanpasbare soepelheid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwerp en realisatie van een staprevalidatierobot aangedreven door actuatoren met aanpasbare soepelheid. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER

Fiber Bragg Gratings in Fotonische Kristalvezels: Een selectieve optische vezel sensor. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fiber Bragg grating (FBG) sensoren hebben een lange lijst van voordelen, maar toch schiet de huidige FBG-technologie op enkele belangrijke punten nog steeds tekort: zo is hun kruisgevoeligheid voor verschillende fysische grootheden een belangrijk minpunt dat ervoor zorgt dat de te meten grootheden niet onafhankelijk van elkaar kunnen worden gemeten zonder complexe en dure compensatietechnieken. In dit doctoraatsonderzoek wordt deze problematiek aangepakt door gebruik te maken van fotonische kristalvezels (PCF). Het aanpassen van de vorm en de plaatsing van de microgaatjes in een PCF maakt het mogelijk om de eigenschappen van lichtvoortplanting te controleren met een nooit eerder geziene vrijheid en precisie. In dit project wordt die ontwerpvrijheid dan ook gebruikt om een selectieve en optimaal gevoelige FBG te maken, die geen compensatie vereist en aldus aan lagere kost kan aangeboden worden. De eerste concrete doelstellingen van dit doctoraatswerk zijn het ontwerpen en modelleren, fabriceren en optisch karakteriseren van een fotonische kristalvezel sensor met een Fiber Bragg grating, meer bepaald een sensor die toelaat om quasi-verdeelde metingen uit te voeren zonder kruisgevoeligheid van rek en temperatuur. De tweede doelstelling is het bouwen van twee princiepsdemonstratoren die de mogelijkheden van de selectieve optische vezelsensoren illustreren. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Photonics@be - Micro-, nano-, and quantum photonics. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit IUAP-project gaat over fotonen, elektromagnetische velden, hun interactie met materie, en de exploitatie daarvan voor innoverende toepassingen op een schaal (micro, nano, kwantum) die eerder niet haalbaar was. Onze ambitie is om in één enkel consortium de hooggeëquipeerde laboratoria en de aanwezige expertise in België en de omliggende regio's te integreren. Vandaar de naam: photonics@be, micro, nano en kwantum-fotonica. photonics@be werd voorafgegaan en geïnspireeerd door het succesvolle IUAP V/18 Foton-netwerk (zie http://tona.vub.ac.be/photon), maar met photonics@be introduceren we belangrijke verbeteringen, meer bepaald wat betreft: Het onderwerp: * meer nadruk wordt gelegd op de fysica en technologie van fotonische materialen, mogelijk gemaakt door nieuwe ontwikkelingen op het vlak van fabricatie en karakterisatie; * een exploratieve activiteit in het domein van de bio-fotonica wordt opgestart * het onderzoek op het gebied van de kwantum optica voor informatieverwerking is nu verspreid over de verschillende werkmodules en dus beter geïntegreerd in het ganse project. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Melexis Project MLX75605. T1: experimental characterization of RCLEDs, T2: design and tolerancing of automotive optical transceiver module, T3: technology follow-up tranfer of knowledge and feedback. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op 10 maart 2008 maakte de MOST cooperatie (Media Oriented Systems Transport, de feitelijke standaard voor multimedia en infotainment netwerken in de automobielsector) haar nieuwe MOST Specificatie Rev. 3.0 bekend. Bedrijven konden hierdoor beginnen werken met de nieuwe MOST150 physical layer. Op hetzelfde moment maakte Melexis de ontwikkeling bekend van een single package oplossing voor een 150 Mbps Fiber Optische Zendontvanger, bedoeld voor deze nieuw geïntroduceerde MOST150 physical layer: MLX75605. De AEI lezers (Automotive Engineering International, uitgegeven door SAE) omschreven de MLX75605, een Fiber Optische Zendontvanger voor 150 Mbps MOST, als een van de "Top Technogieën van het jaar". SAE (Society of Automotive Engineers) is een non-profit educatieve en wetenschappelijke onderneming met 89.000 leden die zich erop toe legt om de mobiliteitstechnologie verder te ontwikkelen om de consumenten beter te bedienen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HEIDI OTTEVAERE • HUGO THIENPONT

Participatie aan IUAP6-KUL51 (zie ook DWTC207): Funcional Supramolecular Systems (FS2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Supramolecular chemistry describes the chemistry beyond the molecule and studies chemical species held together by non-covalent intermolecular bonds. It remains the aim of the project to develop novel systems, to understand driving forces that allow bi- and tridimensional organisation, to develop methods and tools to investigate, address, manipulate supramolecular structures and exploit their specific properties. In comparison with the previous project, certain timely new topics will be more emphasized, such as e.g. the bio-aspects, while other promising areas will be further explored. Specific research packages related to each of the four mentioned functional supramolecular systems, will be tackled at four different platform levels by several partners with complementary expertise and instrumental capabilities. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren

Onderzoekers: • BRUNO VAN MELE

Participatie aan IUAP6-UA81 : Quantum effects in clusters en nanowires. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Participatie aan IUAP6-UA81 : Quantum effects in clusters en nanowires.

Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

CFD matching. Vrije Universiteit Brussel Abstract: CFD matching. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Meten en modelleren van complexe mechanische systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Matching EU309: AISHA II: Geintegreerde bewaking van de structurele integriteit van vliegtuigen II Geintegreerde bewaking van de structurele integriteit van vliegtuigen speelt een belangrijke rol op vlak van besparing en veiligheid van vliegtuigen. In dit project wenst men op basis van hoofdzakelijk ultrasone metingen een online bewakingsysteem te implementeren om vliegtuigonderdelen continu te monitoren. Als case studie is de VUB nauw betrokken met de implementatie en installatie van zo een systeem voor slat tracks. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met ASCO industries. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME

Robotica en Multibody Mechanica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Robotica en Multibody Mechanica. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • DIRK LEFEBER

Optische meettechnieken voor fluïda en structuren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Matching FWOAL501: Experimentele en numerieke studie van de impactbelasting van golven op vervormbare composietconstructies. De doelstelling van dit project is de experimentele en numerieke studie van golfimpact op vervormbare composietstructuren. Deze omvat drie deelaspecten: de experimentele studie van de dynamische drukverdeling in de tijd bij slamming van golven op vervormbare composietconstructies, en de opmeting van de resulterende ogenblikkelijke vervormingen, de numerieke simultatie van de dynamische drukken die optreden in het grensvlak van de composietstructuur en het watervolume, met inbegrip van de vloeistof-structuur interactie (FSI) (effect van de vervormbaarheid van de composietconstructie op de ogenblikkelijke drukverdeling in het water en vice-versa), parameterstudie van de invloed van de geometrische en mechanische eigenschappen van de vervormbare composietstructuur (dikte, kromming,stijfheid, ...) op de piekdrukken en het verloop van de slamming. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

Beslissingsondersteunend instrument voor het intermodale transportbeleid (DSSITP) Decision support system for intermodal transport policy. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is het vinden van manieren om de groei in intermodaal vervoer via het spoor en de binnenvaart te stimuleren. Spoor/weg en de binnenwaart/weg combinaties hebben elk een specifieke marktstructuur en werking. Het is echter belangrijk om hen samen te analyseren om de verstorende invloed van potentiële competitie tegen te gaan. Hierdoor kunnen ook maatregelen voor intermodaal vervoer op federaal en regionaal niveau beter worden geïntegreerd. Naast het stimuleren van groei is het tevens belangrijk om de grenzen van deze groei te voorspellen. In hoeverre is het intermodale terminallandschap verzadigd? Is de capaciteit van ons binnenlands waterwegennetwerk en spoorwegennetwerk toereikend voor een toekomstige groei in intermodaal vervoer? De congestie in de haven van Antwerpen is vastgesteld als een belangrijk knelpunt voor binnenvaart terminals. Welke alternatieven zijn beschikbaar om deze problemen op te lossen? Dit project anticipeert op de toekomstige behoefte aan informatie over beleidsmaatregelen om het intermodale transport van goederen te stimuleren. Federale, regionale en lokale overheden worden voorzien van fundamentele informatie ter ondersteuning van hun beslissingen betreffende transport en mobiliteit. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS • Ethem PEKIN

Bepalen van coëfficiënten uit windkrachten op profielen uit een lamellenwandsysteem en luifel via windtunneltesten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bepalen van coëfficiënten uit windkrachten op profielen uit een lamellenwandsysteem en luifel via windtunneltesten. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Gevorderde analyse en ontwikkelingsmethodes voor het gebruik van pneumatische componenten in structurele systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het constructief concept Tensairity bezit de meeste eigenschappen van een opblaasbare balk, maar kan tot honderd keer meer belasting dragen. Hierdoor zijn Tensairity constructies zeer geschikt voor tijdelijke en mobiele toepasingen, waar het lage gewicht en het compact volume bij transport een vereiste zijn. Echter, de standaard Tensairity constructie, die opgebouwd is uit verschillende samenwerkende delen zoals een opblaasbare balk, kabels en staven, kan niet opgeborgen worden tot een klein volume zonder de constructie te demonteren. Door middel van het vervangen van de standaard druk- en trek elementen door een mechanisme, wordt een opplooibare Tensairity constructie gerealiseerd die behalve het aanpassen van de interne druk - geen bijkomende handelingen vereist om de constructie op te vouwen of te ontplooien. De ontwikkeling van een dergelijke opplooibare Tensairity constructie is het onderwerp van dit onderzoek. Inzichten in het constructief en kinematisch gedrag van dit type Tensairity constructies worden verworven door middel van experimenteel en numeriek onderzoek op kleine en grote schaalmodellen. Het eerste deel van dit onderzoek richt zich op de ontwikkeling van een geschikt mechanisme voor de opplooibare Tensairity constructie. De studie en analyse van ideeën voor opplooibare systemen is weergegeven door middel van experimenten op verscheidene schaalmodellen. De randvoorwaarden en vereisten die in rekening moeten gebracht worden bij het ontwerpen, worden op deze manier weergegeven. Deze randvoorwaarden worden opgelegd door de toepassing waarvoor de constructie ontworpen is en door het constructief concept Tensairity zelf. Een oplossing voor een opplooibare Tensairity constructie wordt met deze kennis verbeterd op het vlak van diens constructief en kinematisch gedrag. Het resultaat is een eenvoudig opplooibaar voorstel voor de opplooibare Tensairity constructie. Het tweede deel onderzoekt het constructief gedrag van een opplooibare Tensairity constructie door middel van experimenten op schaalmodellen en numerieke simulaties, en identificeert de invloed van verscheidene ontwerpparameters. Meer precies wordt de bijdrage van scharnieren en kabels op het constructief gedrag bestudeerd, alsook de invloed van de interne druk, de sectie van het druk-en trekelement en de vorm van opblaasbare balk. Uit deze studie wordt onder andere geleerd dat de stijfheid van de constructie verminderd wordt door de aanwezige scharnieren en dat een degelijk constructief gedrag vereist dat alle scharnieren met kabels verbonden worden. Een prototype van een opplooibare Tensairity balk is ontworpen, vervaardigd, experimenteel onderzocht en geëvalueerd in het derde deel. De details en vervaardiging van dit prototype worden er weergegeven, alsook hoe de ex-perimenten zijn uitgevoerd. Het algemeen constructief gedrag van de op-plooibare Tensairity balk, zoals diens stijfheid en maximale belasting, worden eerst besproken. Daaropvolgend worden verschillende configuraties bestudeerd om de invloed van de kabels en scharnieren op het gedrag van de constructie te onderzoeken. Ook hier wordt de noodzaak duidelijk gemaakt om de scharnieren van de druk-en trekelementen door middel van een kabel te verbinden. De experimenteel verworven resultaten worden doorheen de hele studie vergeleken met de uitslag van numerieke berekeningen van een eindige elementen model van het prototype. De opplooibare Tensairity balk wordt vergeleken met andere (niet-opplooibare) Tensairity prototypes. De opplooibare configuratie is een factor twee minder stijf dan hetzelfde prototype met continue drukstaven. Dit verschil kan worden toegewezen aan de aanwezigheid van scharnieren. Het voorstel voor een opplooibare Tensairity constructie, bestaande uit de kabelconfiguratie die het volledig toevouwen van de structuur toelaat, is wat betreft het draagvermogen onvoldoende. De voornaamste reden is dat niet alle scharnieren verbonden zijn met een kabel. Dit heeft als gevolg dat het voorstel voor een opplooibare Tensairity constructie aangepast moet worden, rekening houdend met de geformuleerde voorstellen tot verbetering. Dit onderzoek heeft bijgedragen tot het creëeren van nieuwe inzichten met betrekking tot het constructief gedrag van opplooibare Tensairity structuren. Deze inzichten vormen een solide basis voor verder onderzoek naar opplooibare Tensairity structuren en brengen ons een stap dichter bij het realiseren van een opplooibare Tensairity structuur. Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT

Ontwerp volgens grenstoestanden van modulaire constructies met stijve schaalelementen in cementcomposiet. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Probleemstelling In het kader van duurzaam ontwerpen, wordt steeds vaker gestreefd naar een minimum aan materiaal. Klassieke constructies benutten een belangrijke hoeveelheid materiaal, enkel voor het dragen van het eigengewicht. Lichtgewicht constructies kunnen hiervoor een alternatief bieden. Ook kunnen de afmetingen geoptimaliseerd worden door zoveel mogelijk in de meest efficiënte belastingstoestand van uniforme spanning te werken. Echter, sollicitatie in druk leidt tot knikgevaar, en sollicitatie in trek tot uitwendige verankeringsproblemen. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies • Geografie

Onderzoekers: • Tine TYSMANS • JAN WASTIELS

Refractieve en diffractieve microlenzen: aanmaak en optische karakterisatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de wereld van informatieverwerking wordt er vandaag verwacht dat de rol van optica en opto-electronica steeds belangrijker wordt vermits de performantie van bijvoorbeeld communicatiesystemen, verwerkingseenheden, sensoren en display technologieën continu evolueert. Het kleiner en sneller maken van deze fotonische technologieën vereist parallellisme en microminiaturisatie. Bijgevolg worden hoog kwalitatieve, hoge precisie en lage kost microlensarrays onmisbare componenten. Vanuit dit oogpunt werden er een grote verscheidenheid aan microlensfabricatietechnieken bedacht en getest. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HEIDI OTTEVAERE

Niet-lineaire fysica van individuele en gekoppelde microactiviteiten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Microcaviteteiten zijn sleutelcomponenten in de fotonica, en de fysica van microcaviteiten is een bloeiende onderzoekstopic met daarenboven een enorm toepassingspotentieel. Danksij revoluties in de epitaxiale technieken waarmee micro-en nanostructuren worden

aangebracht in halfgeleiders enerzijds, en door de ontwikkeling van nieuwe artificieel gestructureerde composietmaterialen, de zgn. metamaterialen anderzijds, is men nu in staat om de eigenschappen van microcaviteiten te boetseren en nieuwe functionaliteiten aan te wenden. Zowel actieve als passieve microcaviteiten worden op dit moment ontwikkeld om laag-vermogen, optisch niet-lineaire, geïntegreerde componenten (bvb. volledige optische geheugens) te realiseren. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Guy VAN DER SANDE

Interpretaties veldmetingen te Kruibeke in de Zeeschelde in de periode 1995-1998 en 2002-2005. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Interpretaties veldmetingen te Kruibeke in de Zeeschelde in de periode 1995-1998 en 2002-2005. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • Margaret CHEN • FLORIMOND DE SMEDT

Absorptie van parafines, olefines en aroma's op de zeoliethen X & Y Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • JOERI DENAYER

Toekenning van Reis- en verblijfskosten voor stagiair vanwege Ministry of Education (Ethiopië) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Toekenning van Reis- en verblijfskosten voor stagiair vanwege Ministry of Education (Ethiopië) Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • FLORIMOND DE SMEDT

Eigen initiatief: Chemical stabilisation of natural geomaterials for construction and industrial applications. (Jordanië) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel is het opzetten van een onderzoeksgemeenschap rond materiaalkarakterisatie in de universiteit van Jordanie. Het centrum zal onderzoek doen, personen opleiden (universitair, industrie, overheid) en in de toekomst in eigen financiering voorzien. Het opzet is voornamelijk de noden van de jordaanse gemeenschap te kunnen vervullen. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS • HUBERT RAHIER

Creatieve betonconstructies door het gebruik van textiel als flexibel bekistingsmateriaal of functionele liner in bekistingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De mogelijkheid om creatieve (free-form) betonconstructies te realiseren met textiel als bekistingsmateriaal of als functionele binnenlaag werd onderzocht. Voor de experimenten werden zowel kolommen (variabele sectie) als schalen vervaardigd en getest. Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT

CONTEX-T : Textile architecture - Textile structures and buildings of the future contex-T. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europees onderzoeksproject met 29 deelnemers (bedrijven, onderzoekscentra en universiteiten) met als doel: ontwikkeling van lichtgewicht bouwconstructies op basis van textielstructuren met een levensduur van 60 jaar en die voldoen aan de strengste eisen ontwikkeling van veilige, gezonde en zuinige gebouwen makkelijke en snelle opbouw van op-maat gemaakte structuren en gebouwen Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT • JAN WASTIELS • Filip DESCAMPS

Ecoscore databank : Ondersteuning bij de toepassing van de ecoscore methodolgie oa voor de hervorming van de verkeersbelastingen (fase 1 en 2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ondersteuning bij de toepassing van de ecoscore methodolgie oa voor de hervorming van de verkeersbelastingen (fase 1 en 2) Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Julien MATHEYS • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Opmaken van een energie- en CO2-balans van de volledige productie keten vanaf de teelt van biomassa tot aan de eindproducten voor het project ALCO BIOFUEL. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opmaken van een energie- en CO2-balans van de volledige productie keten vanaf de teelt van biomassa tot aan de eindproducten voor het project ALCO BIOFUEL. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK • Svend BRAM

Simulation and design tools towards the reduction of aerodynamic noise in confined flows.(CAPRICORN) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • PATRICK GUILLAUME

Exploitatie modelinstrumentarium Vrije Universiteit Brussel Abstract: De opdracht heeft tot doel het leveren van technisch-wetenschappelijke bijstand bij het onderzoek van het Hydrologisch Informatie Centrum van het Waterbouwkundig Laboratorium van de Vlaamse Gemeenschap. Het Waterbouwkundig Laboratorium en Hydrologisch Onderzoek: voert hydraulische en nautische studies uit inzake waterbouwkundige kunstwerken, havens, rivieren, kust en het milieu; bestudeert het afvoerregime van de belangrijkste, niet aan getij onderhevige rivieren en kanalen in Vlaanderen en voert studies uit die van belang zijn voor het beheer van deze waterlopen inzake kwantiteit; beheert het hydrologisch meetnet en waarschuwt voor overstromingsgevaar van de binnenwateren in Vlaanderen; Met behulp van off line numerieke modellen wordt toegepast onderzoek uitgevoerd om meer inzicht te verkrijgen in de effecten van stormen op de getijvoortplanting, de gevolgen van opperwassen en de effecten van allerlei ingrepen op rivieren en waterlopen in het algemeen. Het Sigmaplan, ter beveiliging van het Zeescheldebekken tegen stormtijen, het Maasdijkenplan, ter beveiliging van het Grensmaasbekken tegen opperwassen en het Kust 2002 - plan ter beveiliging van de Vlaamse Kust werden zo mede op het WLH ontwikkeld. Om de waterafvoer op een meer integrale manier te benaderen heeft het Waterbouwkundig Laboratorium recent het "Algemeen Veiligheidsniveau Vlaanderen " ontwikkeld. Dit niveau is gebaseerd op het principe dat voor heel Vlaanderen op een uniforme wijze waterbeheersingsplannen ontworpen moeten worden op basis van een beveiliging tegen schade in plaats van een beveiliging tegen hoogwaterstanden. Bij middel van numerieke hydraulische en hydrologische modellen, gekoppeld aan GIS - Vlaanderen, wordt dit Algemeen Veiligheidsniveau Vlaanderen momenteel verder uitgewerkt. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • WILLY BAUWENS

Hoog visueel performante LED beeldschermen. (HPVLEDD) Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het kader van dit IWT-BARCO project is het de bedoeling om een nieuwe visuele standaard neer te zetten voor de nieuwe generatie van LED muren met een hoge resolutie. Hiervoor zullen diverse innovatieve technologiëen worden onderzocht om de volgende specificaties voor de beeldkwaliteit gevoelig te verbeteren in vergelijking met de huidige LED muren: contrastverhouding, luminantie en kleur uniformiteit, de vulfactor en de waarheidsgetrouwe kleurweergave. Daarnaast worden er ook nog diverse mechanische, accoustische en data-verwerking aspecten onderzocht. De onderzoeksgroep Toegepaste Natuurkunde en Fotonica (TONA) van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) is binnen dit project verantwoordelijk voor het onderzoeken van de contrastverhouding en de vulfactor. Hun bijdrage bestaat hoofdzakelijk uit het ontwerpen, modelleren en uitmeten van diverse optische architecturen waarmee een belangrijke verbetering van de vernoemde optische eigenschappen bekomen kan worden. Verder worden ook micro-optische systemen ontwikkeld en gefabriceerd die de beeldkwaliteit van de beoogde beeldschermen gevoelig kunnen verbeteren. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

2 subcontracten m.b.t. FASCINATION OF LIGHT. Zie opm. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Exhibitie 'Fascination of Light' om de publieke belangstelling voor de wetenschap en technologie rond IST en fotonics te verhogen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Bedrijventerreinmanagement Universiteit Gent

Abstract: Het project Bedrijventerreinmanagement beoogt in essentie om bedrijventerreinen te verduurzamen door interbedrijfssamenwerking te stimuleren en parkmanagement in te voeren. Het grensoverschrijdend uitvoeringsproject implementeert clusteracties op een tiental terreinen gelegen in Oost- en West-Vlaanderen en in Zeeland, resulterend in voordelen op vlak van economie, leefmilieu en maatschappij. De rol van de UGent is disseminatief en academisch ondersteunend Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Greta Van Eetvelde

Micro-fotonische componenten en nano-optische structuren : grensverleggende fysische concepten voor de generatie en manipulatie van licht. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Micro-fotonische componenten en nano-optische structuren worden, samen met nano-electronische schakelingen, vandaag algemeen erkend als de belangrijkste technologische bouwstenen van onze toekomst. Denken we maar aan de microlasers en aan de micro-optische componenten, die we terugvinden in heel wat gebruiksgoederen, zoals bvb. DVD spelers, IR-afstandsbedieningen, optische sensoren, en microdisplays. De alsmaar strengere eiden die men stelt aan deze componenten, qua functionaliteit, compactheid, snelheid en efficientie, brengen ook grote en nieuwe uitdagingen met zich mee voor fundamenteel onderzoek. Op die wijze heeft basis onderzoek dan ook een vernieuwde en belangrijke rationale gevonden om grensverleggend werk te verrichten in de wereld van het ultrakleine; waar nanostructuren, fotonen, elektronen, protonen, en kwantumfysica een cruciale rol spelen. De afgelopen jaren heeft de vakgroep Toegepaste Natuurkunde en fotonica (TONA) baanbrekend werk verricht in dit onderzoeksdomein, in het bijzonder op het gebied van microlasers en micro-optische componenten. Met dit project wenst ze haar inspanningen verder te zetten door voor het eerst de stap te maken van de micro-wereld naar de sub-micron en de nano-wereld. Daarbij staan drie onderwerpen centraal: micr- en nano-gestructureerde laser en hyn dynamica; passieve micro- en nano-optische componenten; en micro- en nano-gestructureerde optische vezels. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • ALEX HERMANNE • HUGO THIENPONT • JAN DANCKAERT

Adsorptieve karakterisatie en toepassing in vloeistoffazescheiding van dunne zeolietlagen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Alle verbeteringen zoalshierboven aangegeven vereisen dunne lagen zeoliet e de hoofddoelstelling van dit project is dan ook de fundamentele studie van dunne filmen van zeoliet nanokristallen: het ontwikkelen van aangepaste technieken voor de karakterisatie van de film en evaluatie voor gebruik in adsorptie- of membraanscheiding en katalyse. Als typesysteem zullen we het FMI type zeoliet bestuderen, gelet op de vele synthesemethodes die reeds beschikbaar zijn, de vele basisgegevens die de verschillende participerende partners hebben, en de mogelijke toepassingen. Hierbij willen we vooral adsorptie-gebaseerde karakterisatietechnieken ontwikkelen: meten van evenwichts- en diffusieeigenschappen in gas/vloeistof, snelle test voor het bepalen van het smagen van de synthese, bepalen parievolume en grootte, vergelijken van deze gegevens met conventionele metarialen waarvoor we uit vorig werk reeds over een zeer grote database aan gegevens beschikken. Weinig gegevens zijn beschikbaar over het gedrag van moleculen in de poriën van zeolieten in contact met een vloeistoffaze en filmen bieden een unieke topologie om met in-situ spectroscopie dit op te meten, en vandaar de motivatie van het inschakelen van een krachtige complementaire in-situ techniek zoals Raman spectroscopie. Gelet op de bijzondere effecten van moleculaire ordening in de kanalen van MFI die wij hebben vastgesteld en tot speciale scheidingstechnieken kunnen leiden, verwachten we informatie die de macroscopische metingen bevestigt te kunnen bekomen en ook beter met moleculaire modelling van mengseladsorptie te kunnen vergelijken. Verder willen we het gebruik van filmen op dragers (vezels, partikels, monolietstructuren) testen voor het gebruik in kolommen voor scheiding en purificatie van KWS voor industriële toepassingen, milieutechnologie zoals VOC verwijdering, analytische en preparatieve HPLC, en aangepaste modellen hiervoor ontwikkelen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GINO BARON

Deformatie en quantizatie methodes voor algebras en categorieën met toepassingen in quantum mechanica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van combinatorische structuren gerelateerd aan niet-relativistische quantum theorie.Studie van de combinatoriek van eindige gesatureerde projectieve configuraties en eindige orthoalgebras (A.Ruuge). Studie van Harrison cohomologie over bialgebroiden, verbanden met klassieke cohomologieën en toepassing op de Brauer groep en zwakke Hopf algebras (S.Caenepeel en B. Femic). Berekening van de Brauer groep van bepaalde quantum groepen met behulp van de categorische versie van Beattie's exacte rij. (B. Femic). Studie van verbanden tussen Cayley octaven en Cayley-Dickson algebras enerzijds en quasi-Hopf algebras anderzijds, en berekening van de daaraan geassocieerde Brauer groep van bepaalde monoidale categorieën. Studie van oneindige comatrix coringen, "cleft" extensies van coringen en toepasssingen van 2categorieën op coringen (Joost Vercruysse). Studie van partiële acties en coacties van Hopf algebras, en veralgemening van de klassieke Galois correspondentiestelling tot Galois coringen (K.Janssen en S. Caenepeel). Organisaties: • Wiskunde • Wiskunde-TW

Onderzoekers: • MICHEL VAN DEN BERGH • STEFAAN CAENEPEEL

Nieuwe strategieën voor sensorloze sturing van synchrone motoren met permanente-magneet-bekrachtiging. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Synchrone motoren met permanente-magneet-bekrachtigingworden niet alleen in grote aantallen gebruikt voor hoogdynamische servoaandrijvingen(met een vermogen tussen 1 en 10 kW) doch nu ook enerzijds voor aandrijvingen van zeer hoog vermogen (bijvoorbeeld marinetoepassingen,als aandrijvingen in zogenaamde 'pods' voor grote zeeschepen) alsook anderzijds aan het lagere uiterste van de vermogenschaal (bijvoorbeeld elektrische fiets). Anders dan bij inductiemachine-aandrijvingenis een eenvoudigeVlf spanningssturing (soms 'scalaire sturing' genoemd) hier niet praktisch maar wordt bijna altijd een stroomsturing gebruikt. Deze stroomsturing was tot voor enkelejaren vooral uitgevoerd met stroombroninvertoren (CSlof 'current source inverter') maar de overwegende trend gaat nu naar spanningsinvertoren met een stroomregeling (wat praktisch equivalent is met een CSI). Anders dan bij een spanningsvoeding is het bij een dergelijke aandrijving zo dat de invertor de machine volgt, d.w.z. de schakelsignalen voor de invertor worden uitgestuurd in functie van de positie van de rotor of de flux van de machine. Dat vergt dus de kennis van de rotorpositie (of de fluxpositie). Tegelijk kan met een dergelijke sturing ook het dynamisch gedrag van de aandrijving geoptimaliseerdworden, bijvoorbeelddoor veldoriêntatie,waarbij in hoofdzaakde statorstroomcomponent loodrecht op de (rotor)flux wordt

gevarieerd. De overgangsverschijnselenworden hierdoorsterk gereduceerd. Ook kan, afhankelijk van de reluctantieverhoudingvan de machine, het snelheidsbereikvan de machine sterk worden uitgebreid naar boven toe door middel van een tijdelijke demagnetisatie van de permanente magnetenof veldverzwakking. Voor de positiemetingvan de rotor of flux kunnen bijvoorbeeldsensoren worden gebruikt: Hall-sensoren(ingebouwd), optische sensoren, resolvers,... Het grote nadeelvan die sensoren is dat zij de betrouwbaarheidvan de aandrijving sterk reduceren. In vele gevallen wenst men daarom in het geheel geen sensoren (bijvoorbeeld in het geval van een motor voor scheepsaandrijving ingebouwd in een pod; een defect vergt dan dat het schip naar een droogdok wordt gebracht!). Sensorloze oplossingen bij hogere snelheden zijn principieel relatief eenvoudigte realiseren. De tegen-e.m.k. van de machine is dan immers voldoende hoog om te snelheid en de rotorpositie te kunnen bepalen. Bij voeding uit een stroombroninvertor (BLOCof Brushless OCmotor) kan men bijvoorbeeld meten tijdens de stroomloze intervallenvan een fase. Men meet dan de e.m.k. gekoppeld met die fase wat min of meer direct toelaat de rotorpositie af te leiden. Bij voeding uit een spanningsbroninvertor(voor BLAC of BrushlessAC motor; meestal het geval) echter moet beroep gedaan worden op parameteridentificatiemethodesen observertechnieken. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • Marcin ZYSKOWSKI Lukasz • PHILIPPE LATAIRE • Yonghua CHENG • Petrus MONTEYNE

Studie van intelligente enkel-voetprothesen aangedreven door biologisch geïnspireerde actuatoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het algemene kader van dit project is het toepassen van nieuwe technologieën uit robotica en mechatronica in de revalidatie. Enkelvoetprothesen zijn op dit moment beperkt tot enerzijds starre en anderzijds passief elastische types. Deze systemen kunnen zich niet aanpassen aan de intentie van de gebruiker, noc aan een veranderende bewegingsomgeving. Ze laten aan de gebruiker bijgevolg niet toe om het natuurlijke gangpatroon enigszins te herstellen, wat een permanente abnormale gang tot gevolg heeft. Het doel van dit project is het ontwikkelen van een intelligente enkel-voetprothese die zich autonoom aanpast aan de bewegingsomstandigheden. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Motorische Revalidatie en Kinesitherapie • Heelkundige Specialiteiten • Biometrie en Biomechanica

Onderzoekers: • PATRICK HAENTJENS • DIRK LEFEBER • PETER VAES • BARTOLD VAN GHELUWE • FRANK DAERDEN

Experimentele en theoretische studie van het schadegedrag van vezelversterkte composietsystemen onder biaxiale vermoeiingsbelasting. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project wordt het schadegedrag gemodelleerd van vezelversterkte kunststoffen, onderhevig aan biaxiale vermoeiing. er is een uitgebreid testprogramma in een biaxiale testopstelling, geinstrumenteerd met digital image correlation en ultrasone technieken. Daarnaast worden schademodellen ontwikkeld die de degradatie van de elastische eigenschappen en de initiatie en groei van delaminaties in het composiet laminaat beschrijven. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • HUGO SOL • DANNY VAN HEMELRIJCK

Onderzoek naar InxGa1xN lagen en structuren door Moleculaire Bundel Epitaxiale groei. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar InxGa1xN lagen en structuren door Moleculaire Bundel Epitaxiale groei. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK

Studie van hoge bitrate "boven-op-de-chip" communicatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek naar communicatie op transmissielijnen boven op de chip, en van chip naar chip op centometer afstanden en hele hoge bitrates Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK

Diepe Lithografie met Protonen toegepast op organische materialen voor de ontwikkeling van een nieuwe generatie biofotonische componenten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De laatste decennia werden verscheidene biochemische micro-analysesystemen (micro total analysis systems of µTAS, ook lab-on-a-chip genaamd) ontwikkeld, die verschillende chemische processen zoals mixen, chemische reactie en scheiding integreren op één chip. De miniaturisatie van deze analytische processtappen reduceert niet alleen de grootte van het systeem en het verbruik van de reagentia en stalen, maar zorgt ook voor een verbetering van de performantie en de snelheid van de gebruikte technieken. De laatste stap van veel analyse- en scheidingstechnieken bestaat echter uit het detecteren van fluorescent gemerkte moleculen, waarvoor het gebruik van een optisch systeem vereist is. Tot nu toe zijn enkel conventionele, grote en dure detectiesystemen in staat om de uiterst kleine hoeveelheden moleculen in de microkanalen op deze chips te detecteren. Er is dan ook een grote nood aan geminiaturiseerde en geïntegreerde detectie-eenheden met een laag gewicht, lage kost, hoge snelheid en die robuust, betrouwbaar en eenvoudig te bedienen zijn. Deze detectiesystemen zullen de ontwikkeling mogelijk maken van draagbare en eventueel zelfs wegwerp µTAS-systemen die onmiddellijk gebruikt kunnen worden op de plaats waar het te onderzoeken staal afgenomen wordt. Ook in de wereld van de optica bestaat een grote vraag naar efficiënte en goedkope micro-optische componenten en

microfotonische systemen, waardoor de afgelopen jaren verschillende flexibele technologieën voor de aanmaak van microlensarrays en andere micro-optische bouwstenen ontwikkeld werden. De vakgroep Toegepaste Natuurkunde en Fotonica (TONA) van de Vrije Universiteit Brussel heeft de afgelopen jaren Diepe Lithografie met Protonen (DLP) geoptimaliseerd tot een generische technologie die het mogelijk maakt om zowel verschillende types micro-optische componenten als micromechanische structuren aan te maken en ze met lithografische precisie te integreren in monolithische multifunctionele microsystemen. DLP is dan ook een uitstekend kandidaat om geminiaturiseerde detectiesystemen aan te maken die integreerbaar zijn met microkanalen en µTAS-systemen. De hoofdbedoeling van dit project situeert zich rond het gebruik en de optimalisatie van DLP voor de aanmaak van een nieuwe generatie microlenzen en microstructuren voor biofotonische toepassingen, en meer in het bijzonder voor het ontwikkelen van micro-optische modules voor fluorescentie- en absorptiedetectie in µTAS-systemen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Studie van de duurzaamheid van glasvezelverstevigde cementmatrixcomposietene voor bouwkundige toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project wordt de duurzaamheid bestudeerd van glasvezelverstevigde cementmatrix composieten voor bouwkundige toepassingen. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS

Manpower planning in Belgische ondernemingen: een onderzoek naar personeelsplanning, de houding van werkgevers tegenover mathematische manpower planning en de hindernissen bij de toepassing ervan binnen HRM. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mathematische Manpower Planning (MMP) ondersteunt de bepaling en de implementatie van de strategie van grote ondernemingen met betrekking tot het personeelsbeleid. Verscheidene nationale en internationale studies hebben aangetoond dat de toepassing van MMP leidt tot succesvolle resultaten. Andere onderzoeken in de voorbije decennia daarentegen concludeerden dat het amper wordt gebruikt door ondernemingen in de Verenigde Staten. Dit onderzoeksproject heeft als doelstelling de implementatie en de bruikbaarheid van MMP binnen Belgische ondernemingen te bestuderen en te stimuleren. De obstakels voor de implementatie moeten geïdentificeerd worden. Deze kunnen van allerlei aard zijn. Enerzijds dienen de modellen zelf te worden geanalyseerd: men gaat na of de veronderstelde hypothesen realistisch zijn en of de modellen beantwoorden aan de behoeften van ondernemingen. Anderzijds moeten ook de problemen van de implementatie van zowel HRM als operationeel onderzoek in de praktijk worden bestudeerd, gezien MMP een onderdeel vormt van operationeel onderzoek en het binnen het bedrijfsgebeuren deel uitmaakt van HRM. Tenslotte is er een verschil tussen de huidige economische context en deze waarin de basis voor de manpower modellen werd gelegd. Het effect van dit verschil op de toepasbaarheid van MMP wordt bestudeerd. Uiteindelijk leiden al deze resultaten tot het formuleren van een aantal richtlijnen voor fundamenteel onderzoek in en implementatie van MMP. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • MARIE GUERRY • Tim DE FEYTER

Investigation of the mechanism of chemical transformation of nitrogen compounds in flames at atmospheric pressure. (Irina RYBITSKAYA) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Alexander KONNOV • JACQUES DE RUYCK

Modeling of turbulent flows with combustion by Large Eddy Simulation in connection with Conditional Moment Closure model. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Modeling of turbulent flows with combustion by Large Eddy Simulation in connection with Conditional Moment Closure model. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Onderzoek naar nieuwe types van anisotropische en micro-gestructureerde optische vezels Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Micro-optische structuren voor applicaties in fotonics. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Uitvoeren van remtesten op fietsen Vrije Universiteit Brussel

Abstract: Analyse van remprestaties van tweewielers Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Jean-Marc TIMMERMANS • JOERI VAN MIERLO • FREDERIK VAN MULDERS

Katalytische eigenschappen van verankerde organotinderivaten. Geïntegreerde karakterisering van de grenslaag- en vloeistofchemie dmv hr-MAS (high resolution Magic Angle Spinning) NMR ea gevorderde NMR technieken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project stelt zich tot doel: 1) De invloed van de lokale polariteit van aan onoplosbaar polystyreen verankerde dialkatalysatoren te onderzoeken, teneinde hun potentieel als katalysator in transesterificatiereacties te verruimen. 2) Op hr-MAS NMR steunende, vernieuwende methodologiëen te ontwikkelen, om monitoring van katalytische processen rechtstreeks in situ - voor, tijdens en na katalyse - mogelijk te maken. 3) De recycleerbaarheid van verankerde organotin katalysatoren te onderzoeken in enkele geselecteerde transesterificaties. 4) Inzicht te verwerven in de problematiek van het lekken van tin, vanuit de organotinkanker, naar het reactiemidden toe. Organisaties: • Hoge Resolutie NMR Centrum

Onderzoekers: • RUDOLPH WILLEM • MONIQUE BIESEMANS

Perceptieve optimisatie van tijdschalingstechnieken voor geluidsopnames Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdschalen van een spraaksignaal bestaat erin de spraak versneld of vertraagd weer te geven. doorgaans worden tijdschalingstechnieken met een constante tijdschaalfactor toegepast waardoor het resultaat onnatuurlijk kan klinken. Door imitatie van natuurlijke snelle of trage spraak, willen we hier een oplossing voor bieden. Het spraaksignaal zullen we indelen in een aantal akoestische klassen zoals pauze, plosief, klinker, medeklinker en foneemovergang. Elke klasse geven we vervolgens een eiegen aangepaste schaalfactor die we via statistisch onderzoek en/of machine-learning uit natuurlijke voorbeelden extraheren. Deze factoren worden dan via het eigenlijke tijdschaling algoritme WSOLA toegepast. Een belangrijk aspecht hierbij is de robuustheid tegen achtergrond Ruis. enerzijds moet de akoestische classificatie robuust zijn, anderzijds moet de tijdschalingstechniek zelf ook robuust gemaakt worden tegen de storende invloed van de achtergrondruis. Dit willen we respectievelijk verwezenlijken door ruisonderdrukingstechnieken toe te passen en door gebruik van signaalvoorstellingen die perceptief meer relevant zijn dan de tijdsdomein golfvorm (ihb. op basis van een inverteerbaar perceptie model). In dergelijke perceptieve voorstellingen kunnen we gemakkelijker perceptief relevante en dus robuuste tijdschalingen bekomen en bovendien de techniek uitbreiden tot polyfone signalen zoals muziek. Tenslotte zullen we ook de meertaligheidsaspecten van niet-uniforme tijdschaling bekijken, wat belangrijk is voor applicaties zoals computer assisted language learning. Organisaties: • Laboratorium voor Digitale Spraak en Audio Bewerking • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • WERNER VERHELST • MIKE DEMOL

Analoge ontwerpmethodologie voor het verbeteren van de elektromagnetische immuniteit voor de volgende technologienodes Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit onderzoek is een methodologie op te stellen dewelke de immuniteit voor interferentie verbetert van analoge geïntegreerde schakelingen door met signaalintegriteit rekening te houden gedurende het onderwerp van de schakelingen zelf, en dus voor de layout van de schakeling wordt gerealiseerd. Het vroegtijdig indentificeren van de meest gevoelige knooppunten van het circuit moet het mogelijk maken om een robuust voorwerp af te leveren door het aantal componenten/knooppunten gevoelig aan interferentie tot een minimum te herleiden. Informatie leveren over het gebruik van circuitniveau technieken om gevoelige knooppunten af te schermen van substraatruis, elektromagnetische koppeling, ... Gezien de studie van signaalintegriteit problemen een onderzoek is naar parasitaire effecten is het onontbeerlijk dat de methodologie geverifieerd wordt aan de hand van metingen op chips die gerealiseerd zullen worden door middel van deze methodologie. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • YVES ROLAIN • Stephane BRONCKERS

Financiering IOF-programma vakgroep TONA ( 1 en 2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op 28 mei 2004 hechtte de Vlaamse Regering haar goedkeuring aan de oprichting van het Industrieel Onderzoeksfonds (IOF) aan de Vlaamse Universiteiten (met uitzondering van de KUB). Een overgangsbesluit voor 2006 en 2007 ging in voege op 8 december 2006. In dat overgangsbesluit werd het IOF uitgebreid tot het geheel van de associatie: de middelen werden ter beschikking gesteld aan de universiteit en hogescho(o)l(en) die partner zijn bij de associatie waartoe de universiteit behoort. Voor de Universitaire associatie Brussel (UAB) werd het IOF ondergebracht bij de universiteit. In 2009 werd een organieke regeling van kracht, die de organisatie van het Industrieel Onderzoeksfonds en de werking van de Interfacediensten overspant. Doelstelling De Industriële Onderzoeksfondsen passen in het ruimere geheel va inspanningen die Vlaanderen levert om de wisselwerking te bevorderen tussen het bedrijfsleven en het onderzoek aan de instellingen voor hoger onderwijs. Binnen het IOF kan elke associatie een eigen beleid voeren dat gericht is op het opbouwen van een portefeuille aan potentieel toepassingsgerichte kennis, met economische finaliteit. Het moet leiden tot een concretisering en vertaalslag van opgebouwde kennis naar toepassingen voor bedrijven, overheden of de maatschappij in het algemeen. Het IOF dient dan ook aan te sluiten bij het valorisatiebeleid van de instelling en haar interfacewerking. Als deel van het R&D-departement van de Vrije Universiteit Brussel, biedt de Technology Transfer Interface ondersteuning bij de ganse waaier aan activiteiten die bij kennis- en technologietransfer

komt kijken. IOF-concept De IOF-raad brengt vertegenwoordigers samen van de Vrije Universiteit Brussel, het universitair ziekenhuis Brussel, de Erasmushogeschool Brussel en de industrie. Elk van deze actoren staat vanuit zijn specifieke ervaring in voor de beleidsvoering en de implementatie van het Industrieel Onderzoeksfonds. De Universitaire Associatie Brussel gebruikt het IOF om de zwaartepunten en groeiers voor strategisch basisonderzoek aan de VUB/EhB in kaart te brengen en deze financieel te ondersteunen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Financiering IOF-programma vakgroep ETRO (1 en 2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: ETRO (Departement Electriciteit en Informatica) huisvest 4 samenwerkende groepen: LAMI - IRIS - DSSP en TELE. In 2005-2010 willen we investeren in ETRO gericht onderzoek om een brug te maken tussen design, implementatie en valorisatie van ICT componenten en systeemdesign en implementatielevel. IOF financiering zal gebruikt worden om dit doel te bereiken en om de exploitatie van synergieën tussen de onderzoeksgroepen binnen ETRO te ondersteunen. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JAN CORNELIS

Studie van oppervlaktemodificatieprocessen aan de hand van lokale elektrochemische methoden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is het downscalen van de elektrochemische meetmethoden. Hier wordt de micrometer range beoogd, maar op lange termijn wordt een nog kleinere schaal nagestreefd. De ontwikklede lokale meetmethode moet passen in het kader van de elektrochemische/oppervlakteanalytische aanpak van het onderzoek naar oppervlaktemodificatieprocessen. De fundamentele aspecten van lokale impedantiemetingen, die inherent zijn aan de kleine dimensie van het meetoppervlak moeten zowel voor de meettechnische als voor de modelleringsaspecten doorgrond worden. Voor de realisatie van deze doelstellingen worden twee representatieve systemen bestudeerd: een corroderend metaaloppervlak waarbij Cu gekozen wordt, en een metaaloppervlak bedekt met een organische laag, nl. Au bedekt met een geleidend polymeer. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • JEAN VEREECKEN • IRIS DE GRAEVE • HERMAN TERRYN

Overeenkomst tot dienstverlening en terbeschikkingstelling van vergaderruimte, meetapparatuur en computerinfrastructuur Vrije Universiteit Brussel Abstract: Elektriciteit Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JAN CORNELIS

Schaalbare en foutresistente representatie van multimediale signalen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De explosieve groei van digitale inhoud en nieuwe multimedia toepassingen leidt tot een dringende nood aan data representaties die terzelfdertijd kwaliteitsvolle schaalbare beeld- en videocodering, alsook de analyse en bewerking van beelden en video (b.v. voor ruisonderdrukking) ondersteunen. Een nieuwe trend zijn de geometrisch-aanpasbare representaties (curvelets, contourlets, bandelets, ...), die de bestaande grenzen van de realiseerbare visuele kwaliteit verleggen in vergelijking met klassieke methoden zoals wavelets. De initiële resultaten op beelden zijn indrukwekkend, maar het potentieel op het vlak van ruisonderdrukking en compressie is nog weinig uitgebuit. Bovendien werden deze technieken tot op heden nog niet toegepast op video. Het doel van dit project is het ontwikkelen van representaties die aangepast zijn aan de driedimensionale aspecten van video (ruimte/tijd) en, gebaseerd op deze representaties, het ontwikkelen van geavanceerde methoden voor ruisonderdrukking en schaalbare codering. Een bijzondere uitdaging is de theoretische en praktische ontwikkeling van gezamenlijk geoptimaliseerde ruisonderdrukkings- en compressietechnieken. Om de algoritmen op een efficiënte wijze aan te passen aan de ruimte/tijd context zullen we statistische contextmodellering combineren met vaaglogische methoden. We zijn er immers van overtuigd dat vaaglogische methoden een "zachte" aanpassing aan de lokale context in ware tijd, alsook een correcte behandeling van ambiguïteiten in de bewegingsschatting mogelijk maken. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • PETER SCHELKENS

Vlootanalyse - Propere Bussen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Analyse van de milieprestaties van de busvloot van de MIVB, inclusief advies in het kader van de aankoop van nieuwe voertuigen. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Jean-Marc TIMMERMANS • Julien MATHEYS • JOERI VAN MIERLO

ITEA SERKET : securisation keeps threats (zie ook IWT 282 LACOR/VUCINIC) Vrije Universiteit Brussel Abstract: SERKET behandelt het onderwerp van veiligheid van plaatsen en openbare gebeurtenissen door een innovatieve softwarebenadering te ontwikkelen waar verspreide gegevens die uit afzonderlijke apparaten komen automatisch worden gecoreeleerd en geanalyseerd om het veiligheidspersoneel van de juiste informatie te voorzien. De abalyse van de beschikbare technologieën toont aan dat het knelpunt van veiligheid van openbare plaatsen niet het hardwaredeel van het toezicht is, maar eerder de analyse in real-time en correlatie van de gegevens die door de diverse sensoren worden verstrekt is. Zij wijzen ook op het gebrek aan een globeel beheer van bedreigingen en voor de mensen en hun omgevingen. Het is dus noodzakelijk om meer "intelligentie" in veiligheidssystemen in te voeren. Aangezien het spectrum van bedreigingen vergroot en bijgevolg veiligheidssystemen complexer worden, wordt het bereiken van goede prestaties met deze kritieke systemen een nieuwe uitdaging. SERKET heeft als doel verder te gaan dan de status van de technologie door kwesties te behandelen met betrekking tot de evolutie van veiligheid die gezien werd als een verzameling van geïsoleerde voorzieningen, gadegeslagen door een bewaker, tot een geïntegreerd systeem door het promoten van "Complexe Event Pricessing" (CEP) technologie die de homogene verwerking toelaar van gegevens en informatie die als gebeurtenissen worden beschouwd. Het is daarom een alomvattende en universele oplossing voor de gegevensfusie. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI

Bijdrage aan evaluatieproces voor de CVS-Innovatieprijs Vrije Universiteit Brussel Abstract: zitting in de jury van innovatieprijs. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Wetenschappelijke prijs toegekend aan Joeri DENAYER Vrije Universiteit Brussel Abstract: ExxonMobil Chemical European Science & Engineering Award ter ondersteuning van onderzoek op het gebied van High Throughput Experimenten in en/of Modeling of chemical system Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • JOERI DENAYER

Onderzoek naar de gevolgen van het Sigmaplan, baggeraktiviteiten en havenuitbreiding in de Zeeschelde op het milieu, perceel 3 : sediment en zwevende stof (Bestek nr. 16 EI/05/23) Vrije Universiteit Brussel Abstract: coming soon Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • STANISLAS WARTEL • Margaret CHEN • FLORIMOND DE SMEDT

Studiebeurs aan studente Daniela DELEANU (Roemenië) Studiebeurs aan Lichao BAI Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studiebeurs aan studente Daniela DELEANU (Roemenië) Studiebeurs aan Lichao BAI Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • ALEX HERMANNE

Haalbaarheidsstudie voor de concrete implimentatie van binnenvaart voor vervoer van palletten en de daarmee verbonden stadsdistributie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uit de haalbaarheidstudie is gebleken dat er in Vlaanderen een groot potentieel aan palletstromen aanwezig is die overgeheveld kan worden naar de binnenvaart. Bovendien toont de markt een afwachtende maar open houding ten opzichte van nieuwe innovatieve concepten. Voornamelijk bij de bouwsector werd het RWDC-concept positief onthaald. Deze elementen geven aan dat de tijd rijp is om dit innovatief concept te lanceren, rekening houdend met de gestelde randvoorwaarden van de betrokken partijen. Samenwerking tussen de verschillende partijen is cruciaal om van dit concept een succesverhaal te maken. De economische haalbaarheidsstudie bewijst dat de inplanting van 3 RWDC's tijdens jaar 1 een win-win opportuniteit creëert voor de bouwproducenten en de bouwhandelaren. Tevens zal het RWDC landschap in Vlaanderen vervolledigd worden, rekening houdend met de lessen getrokken uit de pilootfase. De functie van een RWDC zal uitgebreid worden van louter bouwmaterialen centrum naar een distributiepunt voor stads- en werfbevoorrading naar gelang de interesse van andere sectoren. De uitvoering van dit concept berekend voor slechts 3 geïdentificeerde stromen van bouwmaterialen creëert reeds een belangrijke modal shift voor Vlaanderen. Het betreft 19.066 vrachtwagens die van de weg worden gehaald. Tracering van bijkomende goederenstromen kan dit aantal alleen maar positief beïnvloeden.

Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Opsporen van toepassingsgebieden en gebruik van ontwerptechnieken voor geïntergreerde schakelingen op het gebied van IC technologie - Consultancy Maarten Kuijck Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opsporen van toepassingsgebieden en gebruik van ontwerptechnieken voor geïntergreerde schakelingen op het gebied van IC technologie Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK

Diensten aangaande IC technologie - Consultancy Roger Vounckx Vrije Universiteit Brussel Abstract: Diensten aangaande IC technologie - Eqcologic Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ROGER VOUNCKX

Automatiseren van een werktuigmachine voor het steken van spiegelgleuven Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project wordt de electronica en de regelkring voor het automatiseren van een CNC machiene voor het steken van spiegleuven ontwikkeld. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • YVES ROLAIN

Ontwikkeling van schema's en modellen voor numerieke aëroakoestiek op niet-gestructureerde roosters. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het kader van mijn doctoraatsonderzoek werd eerst een extensieve literatuurstudie over hoge orde methodes voor computational fluid dynamics (CFD) en computational aeroacoustics (CAA) op ongestructureerde roosters gedaan. Hierbij lag de nadruk voornamelijk op de discontinue Galerkin (DG) methode en de spectrale volume (SV) methode. De DG methode is al gedurende vele jaren het onderwerp van intensief onderzoek en haar waarde is reeds uitvoerig aangetoond. Deze methode heeft verschillende interessante eigenschappen, zoals een willekeurig hoge orde van nauwkeurigheid op ongestructureerde roosters, een compact schema, waardoor parallelle berekeningen op verschillende processoren eenvoudig te verwezenlijken zijn, en een goede theoretische onderbouw. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Kris VAN DEN ABEELE • CHRISTIAN LACOR

Diepe Lithografie met Protonen toegepast op organische materialen voor de ontwikkeling van een nieuwe generatie biofotonische componenten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De laatste decennia werden verscheidene biochemische micro-analysesystemen (micro total analysis systems of µTAS, ook lab-on-a-chip genaamd) ontwikkeld, die verschillende chemische processen zoals mixen, chemische reactie en scheiding integreren op één chip. De miniaturisatie van deze analytische processtappen reduceert niet alleen de grootte van het systeem en het verbruik van de reagentia en stalen, maar zorgt ook voor een verbetering van de performantie en de snelheid van de gebruikte technieken. De laatste stap van veel analyse- en scheidingstechnieken bestaat echter uit het detecteren van fluorescent gemerkte moleculen, waarvoor het gebruik van een optisch systeem vereist is. Tot nu toe zijn enkel conventionele, grote en dure detectiesystemen in staat om de uiterst kleine hoeveelheden moleculen in de microkanalen op deze chips te detecteren. Er is dan ook een grote nood aan geminiaturiseerde en geïntegreerde detectie-eenheden met een laag gewicht, lage kost, hoge snelheid en die robuust, betrouwbaar en eenvoudig te bedienen zijn. Deze detectiesystemen zullen de ontwikkeling mogelijk maken van draagbare en eventueel zelfs wegwerp µTAS-systemen die onmiddellijk gebruikt kunnen worden op de plaats waar het te onderzoeken staal afgenomen wordt. Ook in de wereld van de optica bestaat een grote vraag naar efficiënte en goedkope micro-optische componenten en microfotonische systemen, waardoor de afgelopen jaren verschillende flexibele technologieën voor de aanmaak van microlensarrays en andere micro-optische bouwstenen ontwikkeld werden. De vakgroep Toegepaste Natuurkunde en Fotonica (TONA) van de Vrije Universiteit Brussel heeft de afgelopen jaren Diepe Lithografie met Protonen (DLP) geoptimaliseerd tot een generische technologie die het mogelijk maakt om zowel verschillende types micro-optische componenten als micromechanische structuren aan te maken en ze met lithografische precisie te integreren in monolithische multifunctionele microsystemen. DLP is dan ook een uitstekend kandidaat om geminiaturiseerde detectiesystemen aan te maken die integreerbaar zijn met microkanalen en µTAS-systemen. De hoofdbedoeling van dit project situeert zich rond het gebruik en de optimalisatie van DLP voor de aanmaak van een nieuwe generatie microlenzen en microstructuren voor biofotonische toepassingen, en meer in het bijzonder voor het ontwikkelen van micro-optische modules voor fluorescentie- en absorptiedetectie in µTAS-systemen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Sara VAN OVERMEIRE • HUGO THIENPONT

Experimentele en gemengd numeriek-experimentele karakterisatie van vervormingsgedrag waarbij discontinuïteiten optreden in het verplaatsingsveld. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel karakterisatiemethoden te ontwikkelen voor het vervormingsgedrag van materialen, met speciale aandacht voor gevallen waarin de vervorming zodanig gelokaliseerd is dat men kan spreken van discontinuïteiten in het verplaatsingsveld. Ontwikkelingen in optische meettechnieken en gemengd experimenteel-numerieke methodes zouden op dit gebied een grote vooruitgang kunnen teweegbrengen, en

het is de bedoeling met dit project deze vooruitgang te verwezenlijken. Interferometrische technieken en digitale beeldkorrelatie technieken waarbij rechtstreeks het hele verplaatsings- of vervormingsveld opgemeten wordt (zogenaamde "full-field"metingen) zullen gecombineerd worden met eindige elementen methodes, zowel voor de verwerking van de optische meetresultaten als voor numerieke simulatie van het experiment. Deze combinatie zal via een inverse methode toelaten bijvoorbeeld omwille van het optreden van discontinuïteiten in het verplaatsingsveld. De problematiek van discontinue verplaatsingsvelden is echter een extreem voorbeeld van het nut van deze combinatie; de methodologie die zal uitgewerkt worden in dit project zal voor om het even welk materiaal en constructie de karakterisatie van het vervormingsgedrag aan de hand van full-field optische meetresultaten eenvoudiger en nauwkeuriger maken. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • Sven BOSSUYT

Integratie van de duurzaamheid in het ontwerp van bouwkundige constructies met textielverstevigde cementmatrixcomposieten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Daar waar materiaalbesparing (en dus ook gewichtsbesparing) en een vlugge constructiewijze van gebouwen of bouwelementen gewenst zijn, is textielverstevigde cementmatrixcomposiet een interessant materiaal om te gebruiken. De reden waarom dit materiaal nog niet doorgebroken is, is hoofdzakelijk te wijten aan het feit dat er nog geen betrouwbare design-tools voorhanden zijn voor elementen uit dit materiaal (leidend tot een verlies aan sterkte, ontstaan van micro-scheuren en verlies aan stijfheid) is nog zeer beperkt. Bovendien zijn er nauwelijks studies uitgevoerd waar de huidige bestaande duurzaamheidsmodellen in het initiële ontewerp van een bouwwerk worden in rekening gebrach. Het doel van aangevraagd project is een overzicht te maken van bestaande modellen, een eigen model dat reeds ontwikkeld werd (en dat kennis van de fysico-chemische fenomenen koppelt aan het macro-mechanisch gedrag) verder te testen en uit te breiden, en deze modellen in drie test-cases te gebruiken. Deze drie test-cases zijn reeds bestaande ontwerpen (een brug, een bouwelement voor daken en wanden en een freeform expositiehal), waarbij voor deze pilot-projecten echter nog geen rekening werd gehouden in de ontwerpfase met het verlies aan performantie van de constructies ten gevolge van de 'beperkte' duurzaamheid. Aan de hand van deze drie zeer verschillende test-cases zal de invloed van de duurzaamheid van textielverstevigd beton op de levensduur van constructies besproken worden. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • HEIDI CUYPERS

project context-oriented programming Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdens het afgelopen decennium is het in een groeiend aantal software scenario's duidelijk geworden dat de buigzaamheid van software ernstig te kort schiet. Steeds vaker merken we de noodzaak op om code te schrijven waarvan de betekenis niet volledig door zijn constituenten alleen wordt bepaald, maar gedeeltelijk van de context afhangt waarin de software wordt gebruikt. Het doel van dit project is een begrip te ontwikkelen en te vestigen van context-georiënteerde programmering die verder gaat dan traditionele programmeringsparadigma's. Er is nood aan een hoge graad van adaptivitiy en/of aanpassingsvermogen, en er is reeds een traditie van onderzoek binnen verscheidene computerwetenschap gebieden die gedeeltelijk deze begrippen behandelen. Nochtans concentreert dit voorstel zich niet op aan het vakgebied verbonden oplossingen, maar eerder op de ontwikkeling van een programmeringsparadigma en ondersteunende programmeertaalconcepten en technieken voor algemeen gebruik die de onderhoudbaarheid, de robuustheid en de herbruikbaarheid van software verbeteren die in hoogst dynamische milieu's moeten passen. Op deze wijze, zullen wij een brede waaier van onderzoeksgebieden de middelen verstrekken om zich op het gewenste gedrag te concentreren en context-afhankelijke begrippen correct uit te drukken op een beknopte en geschikte manier, zonder te worden afgeleid door ongeschikte taalconcepten. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica

Onderzoekers: • THEO D'HONDT

Ultra hoge sterkte beton (UHSB) : optimalisatie, eigenschappen en toepassingsmogelijkheden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit onderzoek is het gebruik van UHSB in de ruwbouwaannemingen te bevorderen. Via een beter begrip van het gedrag van het materiaal (zowel het jonge als het verharde beton) zal het mogelijk zijn het toepassingsgebied van dit materiaal te definiëren. Hierbij moet er uiteraard gestreefd worden naar een stabiele, efficiënte en economisch haalbare verwerking. Concreet stellen zich volgende uitdagingen: - samenstellingen, productie- en uitvoeringstechnieken op punt stellen die UHSB toepasbaar maken op de Vlaamse markt; - inzicht verwerven in het gedrag van jong beton en ontwikkelen van methodes om de autogene krimp te beperken; - ontwikkeling van modellen voor het inschatten van de evolutie en de uiteindelijke grootte van autogene krimp; - beoordelen van de invloed van de samenstelling op de brandwerendheid van UHSB en methodes uitwerken die het spalling fenomeen opheffen of minimaliseren; - de invloed van het type en het gehalte aan ultrafijne stoffen op de pH van beton bestuderen - de evaluatie van het risico op corrosie van staal (zowel wapening als staalvezels) in UHSB - structurele toepassingen met UHSB, relevant voor de lokale markt, ontwikkelen De prioritaire doelgroep van dit onderzoek is zonder twijfel de (ruwbouw)aannemer, maar het moge duidelijk zijn dat ook architecten, producenten van stortklaar beton, cement en hulpstoffen en de fabrikanten van prefabelementen belang hebben bij dit onderzoek. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS

Milieurapport Vlaanderen - Transport : alternatieve brandstoffen, intermodaal goederenvervoer (deel intermodaal goederenvervoer) - in gedrukte rapport MIRA-T 2005 én achtergronddoc. 1.6 (deel intermodaal goederenvervoer)

2006 :MIRA-T 2006 2007 :MITA-... Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit rapport wordt de evolutie van het intermodaal vervoer in Vlaanderen weergegeven. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Workshop on metrology for sustainable development. (Brussel, 7-10 novmeber 2005) Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het kader van de IMEKO General Council meetings van november 2005 werd onder het voorzitterschap van Prof. leo Van Biesen, President van IMEKO, voor de Technical Board van IMEKO een Internationale Workshop opgezet handelend over de rol van metrologie in duurzame ontwikkeling. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • ANN PINTELON • LEO VAN BIESEN

MARKT LBS : Analyse en bepaling van de mogelijke impact van location based services in directe marketing activiteiten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de studie van de mogelijke impact van Location Based Services in directe marketing activiteiten. Voor LBS ligt de focus op GSM en UMTS cellulaire netwerken. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN • PATRICK BOETS • Carine NEUS

Visualization of concealed objects using millimetre wave systems. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek op het vlak van millimetergolfsystemen heeft als doel om technieken te vinden en om een technologisch platform ontwikkelen geschikt voor de organisatie van verlichting en een detectieschema om beeldruis te minimaliseren. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ROGER VOUNCKX

Nieuwe optische en fotonische technieken voor de toekomstige generatie sorteermachines. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit industriële onderzoeksproject betreft de samenwerking tussen het Vlaamse bedrijf Best - een bedrijf gespecialiseerd in de productie van hoogtechnologische (optische) sorteermachines - en de vakgroep Toegepaste Natuurkunde en Fotonica van de Vrije Universiteit Brussel (Prof. H. Thienpont, Dr. W. Meulebroeck). In het project onderscheiden we drie grote blokken. In een eerste deel onderzoeken we het optimale sorteerprincipe (absorptie, reflectie, fluorescentie, trillen van moleculen) voor twee verschillende toepassingen: de identificatie van plastics en de detectie van pitten in vruchten. In het tweede blok staat de studie over de toepasbaarheid van fotonische kristalvezels in lasersorteermachines voorop. In een laatste deel ten slotte focusseren we ons op het herontwerp van het optische deel van de machine. Dit project geniet steun van het Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie in Vlaanderen (IWT). Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Studie van de duurzaamheid van glasvezelverstevigde cementmatrixcomposieten voor bouwkundige toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het hoofddoel van dit project is kennis te genereren die ertoe bijdraagt dat een beleid betreffende ontwerp, levensduur, herstelling, structurele aanpassingen of versteviging van cementmatrixcomposieten doordacht kan worden opgesteld, rekening houdend met de optredende evoluties van sterkte en stijfheid van de materialen onder omgevingsinvloeden. De nadruk zal gelegd worden op de bepaling van de evoluties van eigenschappen die de gebruiksgrenstoestanden beïnvloeden, en dus de duurzaamheid. De degradatie van cementmatrixcomposieten is een complex samenspel van scheikundige aantasting en voortplanting van nano- en micro- defecten onder mechanische belasting en tijd. Deze effecten hebben een grote invloed op het macro-mechanisch constitutief gedrag en dus op het ontwerp in gebruiksgrenstoestand. Dit samenspel kan enkel systematisch onderzocht en geïnterpreteerd worden door samenwerking in de disciplines mechanica van materialen, scheikundige analysetechnieken en NDT. Er zal gepoogd worden om inzicht te verkrijgen in de verschillende schademechanismen die optreden, en de invloed van de meest belangrijke materiaalparameters (pH van de cementmatrix, porositeit, ...). Deze studie zal zowel op nano- en micro-niveau (chemische aantasting van de glasvezels, vorming van hydratatieproducten in de matrix-vezel interface) als op meso-niveau (interactie glasvezelbundel-matrix, vorming van scheuren in matrix) en macro-niveau (gevolgen op globaal spanning-rek gedrag) moeten uitgevoerd worden. Constructies kunnen in werkelijkheid belast worden onder een oneindig aantal combinaties van mechanische belasting en omgevingsinvloeden. De voorgestelde studie zal zich beperken tot drie relevant geachte niveaus van belastingscombinaties: (1) de studie van de versnelde veroudering van cementmatrixcomposieten onder verhoogde temperatuur en vochtigheid (klassieke versnelde veroudering), (2) de degradatie onder gelijktijdig optreden van een constante mechanische last en versnelde veroudering en (3) opeenvolgingen van vries-dooi of "wetting-drying" cycli en mechanische last Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • HUGO SOL • JAN WASTIELS • HEIDI CUYPERS

Nauwkeurige volgcontrole van niet-lineaire multi-variabele systemen gebaseerd op experimenteel geïdentificeerde algemene blokgeoriënteerde modellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project zal een algemene parametrische modelstructuur en een algemene controle structuur ontwikkeld worden die toepasbaar zijn op een breed gamma van niet-lineaire multi-variabele systemen, en snel oplossingen aanbieden die significant beter zijn dan de zuiver lineaire aanpak. Om dit te bereiken wordt er gekozen voor een blok-georienteerde aanpak, waarbij lineaire modellen/regelaars gecombineerd worden met statische niet-lineaire elementen, waardoor gebruik kan gemaakt worden van de sterk ontwikkelde lineaire modellerings- en regeltechnieken ondersteund door CACSD tools. Dit project is een samenwerking tussen 2 groepen: ELEC-VUB en PMA-KULeuven. Het onderzoek bestaat voor beide delen uit 3 grote stappen: theoretische analyse en ontwikkeling, validatie aan de hand van simulaties en experimentele (industriele) opstellingen. De ontwikkeling van de modelstructuur zal voornamelijk uitgevoerd worden door ELEC-VUB. De ontwikkeling van de controlestructuur zal voornameljk uitgevoerd worden door PMA-KULeuven. Beide ontwikkelingen gebeuren in nauwe samenwerking. ELEC-bijdrage: Er wordt een nietlineaire modellerings- en identificatiemethode ontwikkeld die snel en eenvoudig moet zijn, en dit zowel voor de experimentele aspecten als voor de identificatie-aspecten. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • JOANNES SCHOUKENS

Micro-optische componenten voor golfgeleider gebaseerde MCM optische interconnecties: ontwerp, fabricage en demonstratie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Recente vooruitgang in het domein van de opto-elektronische componenten en hybridisatietechnieken opent deuren voor het gebruik van massieve optische interconnecties op Multi-Chip-Module (MCM) niveau. De grootste uitdaging blijft het implementeren van dergelijke componenten die praktisch fabriceerbaar en tegen lage kost in massa reproduceerbaar zijn en bovendien een voldoende hoge bandbreedte en kanaaldensiteit ter beschikking stellen. De huidige componenten laten echter geen willekeurige interonnectiepatronen toe en zijn daarom beperkt in hun flexibiliteit. Om grotere afstanden te overbruggen onderzocht men gedurende de laatste jaren met succes het gebruik van geïntegreerde optische golfgeleiders in een gedrukte schakeling (PCB, Printed Circuit Board). In dit project wensen we een brug te slaan tussen de microlasers en detectoren van een opto-elektronische chip en de geïntegreerde optische golfgeleiderlagen van een PCB, door het ontwerpen, fabriceren en demonstreren van microoptische en micro-mechanische koppelstructuren. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

"LoopExplorer": Accurate identificatie van de telefoonlijnopbouw van een abonnee voor een xDSL communicatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: "LoopExlporer" is een expert systeem dat toelaat uit SELT metingen een accurate identificatie door te voeren van de lijnopbouw vanuit een telefooncentrale (Central Office) naar een abonnee (CPE). Het is gebaseerd op een belief network en werd getraind met data van het Belgacom netwerk. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN

Hoog frequente polarisatie dynamica van micro-lasers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject in de fotonica behelst de studie van polarisatie schakelen in microlasers. Niettegenstaande het commerciële succes van verschillende types microlasers, zijn er nog aspecten van deze componenten die niet volledig begrepen zijn en kan hun functionaliteit verder uitgebreid worden door een aangepast ontwerp. Een van de microlaser eigenschappen die nog niet volledig doorgrond is, is zijn polarisatie gedrag: de polarisatie toestand van het uitgezonden licht is immers niet noodzakelijk op voorhand bepaald. Sommige microlasers vertonen dan ook een instabiel polarisatiegedrag. Hoewel in deze problematiek de laatste jaren heel wat nieuwe inzichten zijn verworven, blijven er vele uitdagingen bestaan met betrekking tot het doorgronden en aanwenden van deze polarisatie dynamica. De dynamische aspecten die wij in dit project wensen te onderzoeken zijn de ruis- en hoogfrequente polarisatie dynamica in verticaal emitterende halfgeleiderlasers (VCSELs), de werking van longitudinaal gekoppelde VCSEL caviteiten en welke extra functionaliteit hiermee kan verwezenlijkt worden. Daarnaast willen we onze kennis opgedaan met de studie van VCSELs uitbreiden door de polarisatie eigenschappen te bestuderen van andere types micro-lasers, zoals bv. monomode Nd:YAG microlasers. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Guy VERSCHAFFELT • JAN DANCKAERT

Schaalbare foutresistente beeld- en videocodering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Doel Hedendaagse multimediatoepassingen bereiken een kwaliteitsniveau dat enkele jaren geleden voor onmogelijk werd gehouden (zoals het grafische detail bij virtuele 3D-objecten en scènes, de HDTV technologie of zelfs de vandaag bereikte beeldresolutie op bioscoopniveau voor videomateriaal). Communicatietechnologie onderging in parallel ook een snelle evolutie, zowel in netwerkinfrastructuur als gebruikersheterogeniteit. Het toepassingsspectrum strekt zich nu uit van ultrasnelle optische verbindingen tot draadloze foutgevoelige media en van energiebeperkte draagbare toestellen tot uiterst performante desktopcomputers. De distributie van multimediamateriaal in dergelijke snel veranderende heterogene omgevingen vereist de ontwikkeling van nieuwe compressiesystemen die schaalbaarheid integreren, bescherming bieden tegen transmissiefouten en zich continu optimaal kunnen aanpassen aan de momentele netwerkcondities en gebruikerskarakteristieken. 2. Objectieven Samengevat beoogt dit project de voortzetting van de algemene doelstellingen en onderzoeksactiviteiten gedefinieerd voor de eerste termijn van dit FWO-mandaat. In de context van compressie van stilstaande beelden zijn de huidige resultaten behaald met geometrische transformaties veelbelovend daar ze significant betere prestaties leveren dan de klassieke scheidbare wavelet-basisfuncties. Deze resultaten

motiveren verder onderzoek naar nieuwe geometrische basisfuncties die de compressieprestaties verder verhogen ten opzichte van klassieke wavelet-basisfuncties of die gebruikt kunnen worden voor andere toepassingsdomeinen zoals videocompressie of compressie van 3D beeldmateriaal. Het ontwerp van nieuwe geometrische basisfuncties voor stilstaande beelden, video en 3D beelden alsook de ontwikkeling van nieuwe schaalbare foutrobuuste compressiesystemen, gebaseerd op zulke geometrische voorstellingen, zijn de twee hoofddoelstellingen van dit project. 3. Ontwerp en methodologie De onderzoeksactiviteiten zullen zich concentreren op drie domeinen: (1) het ontwerp van nieuwe geometrische voorstellingen voor stilstaande beelden, video en 3D beeldmateriaal, (2) het ontwerp van nieuwe strategieën voor schaalbare foutbestendige compressie voor beeld en video, (3) het ontwerp van nieuwe schaalbare foutbestendige compressiesystemen voor 3D beeldmateriaal. De uitgevoerde onderzoeksactiviteiten voor elke aangehaalde onderzoeksrichting worden verder samengevat. A. Geometrische beeldvoorstelling - De eerste termijn van dit FWO-mandaat leverde een diepgaand inzicht op in het gebruik van geometrische beeldvoorstellingen b.v. [1]-[5] in schaalbare beeldcompressie. Binnen een uitgebreide waaier van kandidaten voor de basisfunctie van de transformatie weten enkele zich te onderscheiden. Eén van hen is de contourlettransformatie, voor dewelke recent een kritisch gesamplede versie ontwikkeld werd in [6], zodat deze transformatie een erg aantrekkelijke kandidaat is voor de compressie van stilstaande beelden. Een tweede kandidaat is de georiënteerde wavelettransformatie, die erg recent gepubliceerd werd in [7], [8] en waarvoor aangetoond is dat ze leidt tot superieure compressieresultaten vergeleken met de klassieke wavelettransformatie. Fundamenteel maakt deze transformatie gebruik van adaptieve georiënteerde wavelet basisfuncties in elk beeldpunt en laat ze beeldsynthese toe via een lifting-schema. Deze laatste eigenschap maakt de ontwikkeling mogelijk van snelle algoritmes, vergelijkbaar met de snelle implementaties via lifting bij de klassieke discrete wavelet transformatie. Binnen de eerste termijn van dit FWO-mandaat hebben we al een schaalbare codec voor stilstaande beelden, die gebaseerd is op de georiënteerde wavelettransformatie, ontworpen en geïmplementeerd. Er werden indrukwekkende resultaten opgetekend inzake compressie, met een verbetering van 2.7dB ten opzichte van een equivalent compressiesysteem dat gebruik maakt van de klassieke 9-7 biorthogonale wavelettransformatie. Dit toont aan dat de grenzen opgelegd door traditionele wavelets overschreden kunnen worden en dat het aanwenden van georiënteerde basisfuncties voor beeldcompressie van kritisch belang is. In dit project wensen we het onderzoek op het gebied van schaalbare videocompressie gebaseerd op georiënteerde wavelets verder te zetten. Hiertoe hebben we recent een nieuwe segmentatiegestuurde en directioneel adaptieve discrete wavelettransformatie voorgesteld (segmentation-driven direction-adaptive discrete wavelet transform (SD DADWT)). Het aanpassen van de oriëntatie van de wavelet-basisfuncties wordt toegepast op segmenten die de natuurlijke geometrie van het beeld beschrijven. Vooreerst wordt een multiresolutie segmentatie van het beeld toegepast met behulp van de "Edgmentation" techniek [9], [10]. Vervolgens worden Hernieuwing Postdoctoraal Mandaat 2 voor elk segment en bij elke resolutie de optimale oriëntaties voor lifting geselecteerd. Het voorgestelde SD DADWT bewaart de inherente voordelen geassocieerd met een multiresolutie voorstelling van de geometrische eigenschappen van een beeld terwijl een ijle beeldvoorstelling beschikbaar blijft via DADWT. De eerste experimentele resultaten tonen aan dat de visuele kwaliteit van het gereconstrueerde beeld verder verbeterd kan worden door het toepassen van een geometrisch georiënteerde transformatie op segmenten die de natuurlijke geometrische grenzen in het beeld benaderen. Het is belangrijk op te merken dat, in tegenstelling tot coderingstechnieken die gebaseerd zijn op segmentaties (SIC) [9], [10] en waar de synthese van een beeld gerealiseerd wordt als een vereniging van aangrenzende segmenten, de voorgestelde SD DADWT een globale transformatie is die enkel gebruik maakt van segmentatie om de globale transformatie te configureren. Dit waarborgt dat een compressiesysteem, gebaseerd op SD DADWT, geen storende visuele artefacten aan de randen van segmenten genereert, zoals waargenomen wordt bij SIC systemen bij lage bitdebieten [9], [10]. Vele problemen dienen echter nog aangepakt te worden om SD DADWT tot maturiteit te brengen. Een eerste belangrijk probleem is het ontwerp van een snel algoritme voor de optimale selectie van de basisfuncties ter vervanging van de huidige exhaustieve zoektechnieken, die onbruikbaar zijn wegens hun hoge berekeningscomplexiteit. Vervolgens dienen de gebruikte segmentatiecriteria, het ontwerp van geschikte schaalbare textuur en contour codecs, een optimale bitdebiettoekenning tussen deze codecs, de ontwikkeling van een raamwerk, de studie van foutbestendigheid en schaalbaarheid te worden onderzocht. Een tweede onderzoeksonderwerp binnen dit domein is de studie van "beste basis" strategieën voor schaalbare beeldcompressie. Vorig jaar toonden we aan dat kritische sampling niet noodzakelijkerwijs leidt tot goede compressieprestaties. We ontwikkelden inderdaad een codec voor stilstaande beelden, gebaseerd op curvelets, die bij zeer lage bitdebieten betere debiet-distorsie prestaties levert dan een equivalente wavelet-gebaseerde codec. Daarom, uitgezonderd [6]-[8], blijven geometrische transformaties, zoals de curvelettransformatie [1], potentiële kandidaten voor efficiënte schaalbare compressie van beeld- en videomateriaal. Ons werk in dit gebied zal vervolgd worden met als doel het ontwerp van een schaalbaar compressiesysteem dat gebruik maakt van beeldsegmentatie en "beste basis" selectie van zowel geometrische als niet-geometrische transformaties. Een derde onderzoekstak richt zich op de analyse van de inter-band, intra-band en samengestelde statistische afhankelijkheden tussen de coëfficiënten, die bekomen worden door de geometrische multiresolutie ontbindingen. Deze analyse zal uitgevoerd worden vanuit een informatietheoretisch standpunt . In deze context werd aangetoond dat voor curvelets een intra-band model de beste keuze vormt voor stilstaande beelden [11]. Zulke studie zal ook voor andere transformaties uitgevoerd worden, zodat geschikte codecs ontwikkeld kunnen worden. Bovendien laat een informatietheoretisch raamwerk toe, optimale contextconditioneringstechnieken, die gebruikt worden in contextgebaseerde entropiecodering, te ontwerpen en te integreren in onze schaalbare codec. De studie van deze aspecten voor de weerhouden transformaties en schaalbare codecs is het onderwerp van verder onderzoek. B. Schaalbare foutbestendige beeld- en videocompressie Compressie met meervoudige beschrijvingen (Multiple Description Coding (MDC)) richt zich op het probleem van robuuste communicatie en progressieve transmissie van beeld- en videomateriaal over onbetrouwbare verbindingen. In deze context hebben we recent het begrip ingebedde scalaire quantisatie met meervoudige beschrijvingen (embedded multiple description quantization (EMDSQ)) ingevoerd [12]-[14], dat zowel foutbestendigheid als schaalbare representaties van het bronmateriaal toelaat. Bovendien hebben we recent een schaalbaar videocompressiesysteem (SVC) ontwikkeld [15][16] dat de compressieprestaties van een openlus architectuur [17]-[23] combineert met de schaalbaarheid en foutbestendigheid van EMDSQ. Het gebruik van EMDSQ in een compressiesysteem voor video, dat gebaseerd is op de MPEG-4 SVC standaard, wordt tevens onderzocht. Zulk systeem zou kunnen leiden tot een betrouwbaar foutbestendig profiel voor SVC. Het ontwerp van een hybride schaalbaar systeem dat EMDSQ combineert met voorwaartse foutcorrectie (FEC) en de ontwikkeling van een mechanisme voor bitdebiet-distorsie optimalisatie van een dergelijk systeem, dat optimaal het beschikbare bitdebiet verdeelt over de bron- en kanaalcodering en over de verschillende meervoudige beschrijvingen en lagen, vormen het onderwerp van verder onderzoek. Ten slotte, zal moeten bestudeerd worden onder welke omstandigheden een schaalbaar EMDSQ-gebaseerd systeem een betere keuze is dan een mechanisme gebaseerd op voorwaartse foutcorrectie. Hernieuwing Postdoctoraal Mandaat 3 Een tweede onderzoeksrichting in dit gebied is het ontwerp van een compressiestrategie die het mogelijk maakt een optimaal compressievermogen te leveren voor schaalbare videotransmissie over onbetrouwbare kanalen. Hiertoe werd door ons het probleem van optimale bron- en kanaalcodering (joint source-channel coding (JSCC)) voor schaalbare (wavelet-gebaseerde) beeldcompressie en ongelijke foutbescherming opgelost [24]. We hebben theoretisch aangetoond dat de verwachte gemiddelde debiet-distorsie functie in de onafhankelijk gecodeerde wavelet subbanden convex is met monotoon dalende richtingscoëfficiënt. Dit inzicht werd gebruikt om een nieuw algoritme voor te stellen, dat de vervorming voor de eindgebruiker minimaliseert. Er werd aangetoond dat onze JSCC strategie resulteert in een significante vermindering in complexiteit in vergelijking met de huidige stand van de technologie terwijl een bijna optimaal compressierendement gegarandeerd blijft. In de toekomst zal de voorgestelde JSCC strategie uitgebreid worden naar een schaalbare versie voor videomateriaal, gebruik makend van de SVC standaard voor de codering van de bron. In deze context zullen modellen voor de propagatie van quantisatiefouten doorheen de multiresolutie spatiotemporele ontbinding van videomateriaal onderzocht moeten worden. Zulke modellen zullen de basis vormen voor de formulering van het JSCC probleem in een schaalbare omgeving. Een derde onderzoeksrichting is de afleiding van driedimensionale spatiotemporele geometrische stromen en de constructie van optimale segmentatie en georiënteerde basisfuncties, die aangepast zijn aan de geschatte spatiotemporele geometrie van de videosequentie. Hiertoe dient een globaal theoretisch raamwerk voor bitdebiet-distorsie optimalisatie geformuleerd te worden zodat optimale spatiotemporele stromingsegmenten gegenereerd kunnen worden. We verwachten dat deze strategie het succes van adaptieve georiënteerde basisfuncties voor de schaalbare compressie van stilstaande beelden zal herhalen. C. Schaalbare foutbestendige compressie van dradenmodellen (meshes) Het onderzoek in dit domein richt zich op het realiseren van optimale prestaties in transmissiescenarios van 3D objecten over foutgevoelige kanalen terwijl schaalbaarheid en animatiemogelijkheden van de gebruikte schaalbare dradenmodelrepresentatie gewaarborgd blijven. De weerhouden representatie voor 3D objecten voor dit onderzoek is MeshGrid [25]. Deze technologie is een MPEG-4 standaard voor schaalbare voorstellingen van 3D objecten, die ontwikkeld werd door ETRO. Het onderzoek binnen dit gebied breidt onze bevindingen inzake L-oneindige ( L ? ) compressie van beelden en volumetrische data [26] uit naar 3D

beeldmateriaal. Hiertoe introduceerden we het nieuwe concept: lokale foutcontrole voor willekeurige dradenmodelcodering. In deze context stelden we recent een nieuwe waveletgebaseerde L ? -beperkte codering voor MeshGrid voor die in staat is een volledig schaalbare L? - georiënteerde bitstroom [27] te genereren. Dit werk werd verdergezet door het ontwerp van een schaalbare JSCC strategie voor MeshGrid [28] zodat een optimale transmissie van het referentierooster over foutgevoelige kanalen mogelijk is. Het JSCC-probleem werd geformuleerd voor de L ? norm en zal uitgebreid worden naar de L-2 norm zodat een vergelijkende studie mogelijk wordt. Bovendien zullen alle aspecten van JSCC voor het connectiviteitsdradenmodel onderzocht worden [25]. Ten slotte, zal de optimale combinatie van de twee JSCC strategieën worden onderzocht. Eens gerealiseerd zal dit werk leiden tot een foutbestendig profiel voor MeshGrid terwijl alle mogelijkheden voor schaalbaarheid en animatie bewaard blijven. Een tweede onderzoekstraject is het ontwerp van een algoritme dat een optimaal referentierooster voor MeshGrid construeert. Dit algoritme moet het niet-uniform samplen van het object optimaliseren en een maximale foutmarge garanderen tussen de oorspronkelijke oppervlakken en hun benadering bij elk resolutieniveau. Hiertoe kan ons probleem geformuleerd worden als een 3D-bemonstering probleem waar een optimaal niet-uniform bemonsteringrooster moet bepaald worden (i.e. een referentierooster volgens de terminologie van [25]). Deze selectie dient op zulke wijze te geschieden dat de vervorming tussen het originele ideale object en de bemonsterde versie minimaal is, terwijl steeds voldaan moet blijven aan de beperking opgelegd door het beschikbare bitdebiet (zoals het aantal samples in elke richting). Anderzijds kan het probleem geformuleerd worden als het ontwerp van een aangepaste quantisatie waarbij een 3D object bij een zekere resolutie optimaal gequantiseerd dient te worden, gebruik makend van een niet-uniforme 3D quantisatie, zodat de vervorming minimaal is gegeven een toegelaten bitdebiet (i.e. de entropie van de quantiser). Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ADRIAN MUNTEANU • PETER SCHELKENS • JAN CORNELIS

Moleculaire Interacties en Transport in Gesloten Ruimtes en Geordende Structuren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project richt zich op het algemeen verkennen en optimale benutten van de mogelijkheden van ordenings-, structurerings- en opsluitingseffecten op moleculen, kleine deeltjes en stromen, met het oog op het optimaliseren van bestaande en het ontwikkelen van nieuwe processen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GINO BARON • JOERI DENAYER • GERT DESMET

Ontvangerloze directe optische klok-injectie voor standaard CMOS chips. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project werken we een techniek verder uit dat werd geïntroduceerd in samenwerking met de groep van Prof. David A. B. Miller van Stanford Universiteit in de VS. Door op een lage-capaciteitsdetector korte intense lichtpulsen te injecteren kan men op een directe wijze grote spanningssprongen op de CMOS chip creëren. Deze zijn voldoende om rechtstreeks digitale circuits aan te sturen. Met deze techniek kan men bijgevolg uiterst accurate klokflanken injecteren op een chip. In dit project zullen we kleine, efficiente sample-and-hold test circuits ontwerpen welke die het debuggen van analoge signalen en tijdskritische digital signalen kan debuggen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • Christof DEBAES

Nieuw technieken in Hopf algebra en gegradeerde ring theorie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Wiskunde Organisaties: • Wiskunde-TW

Onderzoekers: • STEFAAN CAENEPEEL

Foutbescherming van digitaal Wavelet-gecodeerd videomateriaal in draadloze netwerken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject richt zich op de realisatie van een gezamenlijke bron-kanaal coderingsmethode voor MCTF-gebaseerde codecs. Dit onderzoek wil foutbestendigheid behandelen in de context van schaalbare videocodering voor mobiele communicaties over draadloze kanalen die niet over een feedback mechanisme beschikken. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ADRIAN MUNTEANU • PETER SCHELKENS • JAN CORNELIS

Eerste Hulp Kit-krediet: Micro-fotonica Vrije Universiteit Brussel Abstract: Samenwerking tussen twee departementen van de VUB nl. TONA en LAMI inzake onderzoek naar fundamenteel en toegepaste onderzoekstopics op het multidisciplinair gebied van micro-fotonica. Organisaties: • Elektronica en Informatica • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • ROGER VOUNCKX

Uitzicht van dunne filmen op staal : ontwikkeling en karakterisering van modelsystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In verscheidene architecturale en decoratieve toepassingen wil men de 'metallic look' van het metaal behouden. In plaats van een verflaag wordt er een dunne transparante organische laag aangebracht om het onderliggende metaal te beschermen tegen omgevingsfactoren. Omwille van milieu- en veiligheidsredenen wordt deze organische laag aangebracht vanuit een waterige colloïdale omgeving. De laag zal inspelen op de intensiteit van de reflectie en de spectrake eigenschappen van het oppervlak. Het doel van dit project is een systematische studie uit te voeren naar de invloed van de geïnduceerde veranderingen in het systeem op het uitzicht van het oppervlak. Het systeem bestaat uit een staalsubstraat, een (eigen en/of afgezette) oxidelaag en een dunne transparante organische laag. In dit onderzoek zullen modelsystemen gemaakt worden, waarvan de oppervlakte-eigenschappen zodanig aangepast zullen worden dat ze veranderingen teweeg brengen in het uitzicht van het oppervlak. De resultaten van dit onderzoek zullen in een optisch model verwerkt worden. Dit model zal toelaten een oorzakelijk verband te vinden tussen de veranderingen in het systeem en het uitzicht van het oppervlak, alsook op het uitzicht te voorspellen. Het model zal bestaan uit planparallelle lagen waarvan voor het spectrake uitzicht elke laag gekrakteriseerd wordt door zijn dikte en optische constanten. De ruwheid zal gemodelleerd worden aan de hand van bepaalde verstrooiingstheoriën die in de loop vanhet onderzoek gekozen zullen worden in functie van hun toepasbaarheid op het systeem. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

Hechting en onthechting van organische lagen op gemodificeerde oxidelagen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit doctoraat willen we meer inzicht verwerven omtrent de hechting en inthechting van organische lagen op gemodifieerde oxidelagen op staal. Het is de bedoeling om hiervoor staalsubstraten te gebruiken met intrinsiek verschillende oxidelagen. Deze oxidelagen zullen op een gecontroleerde wijze verkregen worden. Dit doctoraat heeft als hypothese een oxide of samengesteld oxide te vinden die zorgt voor de best mogelijke adhesie en voor trage delaminatie van de organische laag. Om adhesie en delaminatie op een zorgvuldige manier te kunnen beschrijven, is eerst en vooral een goede kennis nodig van het aanwezige oxide en de interactie van het oxide met de bovenliggende coating. In dat opzicht zal het doctoraat opgebouwd worden uit drie grote delen. In het eerste deel wordt de oxidelaag gekerakteriseerd. Er zal getracht worden de oppervlaktetoestand en samenstelling van de oxidelaag te karakteriseren. Daarnaast zullen de halfgeleider-eigenschappen van de oxidelagen bepaald worden aangezien deze een belangrijke rol spelen tijdens het delaminatieproces van de bovenliggende organische laag. In het tweede deel van het doctoraat zal de interactie tussen de oxidelaag en een bovenliggende organische laar bestudeerd worden. Hiervoor zal vertrokken worden van heel dunne lagen van verschillende organische functionaliteiten zoals bijvoorbeeld hydroxyl-, carbonyl- en aminegroepen. Deze functionele groepen zijn karakteristiek voor de epoxylagen die later zullen aangebracht orden. Naast de bepaling van de gevormde bindingen zal ook de chemische stabiliteit van deze bindingen bestudeerd worden in een waterig milieu. Later, in het laatste deel, zal een epoxylaag bovenop de oxidelaag aangebracht worden. Van dit systeem zal delaminatie bestudeerd worden. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

Begeleiding doctoraatsbeurs Jan WIELANT Hechting en onthechting van organische lagen op gemodificeerde oxidelagen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit doctoraat willen we meer inzicht verwerven omtrent de hechting en inthechting van organische lagen op gemodifieerde oxidelagen op staal. Het is de bedoeling om hiervoor staalsubstraten te gebruiken met intrinsiek verschillende oxidelagen. Deze oxidelagen zullen op een gecontroleerde wijze verkregen worden. Dit doctoraat heeft als hypothese een oxide of samengesteld oxide te vinden die zorgt voor de best mogelijke adhesie en voor trage delaminatie van de organische laag. Om adhesie en delaminatie op een zorgvuldige manier te kunnen beschrijven, is eerst en vooral een goede kennis nodig van het aanwezige oxide en de interactie van het oxide met de bovenliggende coating. In dat opzicht zal het doctoraat opgebouwd worden uit drie grote delen. In het eerste deel wordt de oxidelaag gekerakteriseerd. Er zal getracht worden de oppervlaktetoestand en samenstelling van de oxidelaag te karakteriseren. Daarnaast zullen de halfgeleider-eigenschappen van de oxidelagen bepaald worden aangezien deze een belangrijke rol spelen tijdens het delaminatieproces van de bovenliggende organische laag. In het tweede deel van het doctoraat zal de interactie tussen de oxidelaag en een bovenliggende organische laar bestudeerd worden. Hiervoor zal vertrokken worden van heel dunne lagen van verschillende organische functionaliteiten zoals bijvoorbeeld hydroxyl-, carbonyl- en aminegroepen. Deze functionele groepen zijn karakteristiek voor de epoxylagen die later zullen aangebracht orden. Naast de bepaling van de gevormde bindingen zal ook de chemische stabiliteit van deze bindingen bestudeerd worden in een waterig milieu. Later, in het laatste deel, zal een epoxylaag bovenop de oxidelaag aangebracht worden. Van dit systeem zal delaminatie bestudeerd worden. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

TREND 3 : Towards reliable and enhanced network design and deployment for DSL. Vrije Universiteit Brussel Abstract: TREND 3 is een IWT project met Alcatel-Bell en heeft clausule van non-disclosure. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN

Flame characterization and NOX reduction through residence time distribution analysis Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK

Beleidsvoorbereidend onderzoek (BVO) : "Marktonderzoek VUB". Vrije Universiteit Brussel

Abstract: In deze studie werd ene positionering en SWOT-analyse uitgevoerd voor de VUB. De resultaten komen voort uit een het kwantitatief onderzoek bij generatiestudenten en eenkwalitatief onderzoek bij laatstejaarsstudenten humaniora. Tevens werd een bereikbaarheidsanalyse uitgevoerd voor de VUB. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Schaalbare wavelet-videocodering met controleerbare tijdsvertraging. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Huidige standaardtechnieken voor videocompressie gebaseerd op de discrete cosinus transformatie (DCT) (MPEG 1-2-4, H.26-x) missen een natuurlijke ondersteuning voor eenvoudige bit-rate controle en voor resolutie en kwaliteitsschaalbaarheid. Verschillende wavelet-gebaseerde compressietechnieken werden voorgesteld om deze problemen aan te pakken, doch In-Band Motion Compensated Temporal Filtering (IBMCTF) is de enige waveletgebaseerde technologie die state-of-the-art performantie koppelt aan volledige schaalbaarheid. Hierbij wordt bewegingsgecompenseerde temporele filtering toegepast in het wavelet-domein met behulp van de overcomplete wavelet-representatie. Een belangrijk nadeel van deze oplossing is echter de hoge aritmetische- en geheugencomplexiteit van IBMCTF. Dit heeft samen met de specfieke architectuur van deze codec tot gevolg dat de realisatie van een kwalitatieve low-delay operatiemode, typisch vereist voor toepassingen zoals bijvoorbeeld videoconferentie, een bijkomend probleem oplevert. De doelstelling van dit onderzoek is de realisatie van een parameteriseerbare algoritmische architectuurspecificatie voor een IBMCTF codec die zowel schaalbaar is in kwaliteit, resolutie en beeldfrequentie én die bovendien schaalbaar is in complexiteit. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ADRIAN MUNTEANU • PETER SCHELKENS

DELVE : Restructuring demining research from regional, intitiatieves within Europe. Vrije Universiteit Brussel Abstract: The project aims to build on EUDEM2 and similar information sharing initiatives going beyond them. Its goals are to: -Play a catalyst role in restructuring and defragmenting European demining research, thereby strengthening the European Research Area. -Avoid research duplication starting from the bottom by pushing/encouraging people to work together, or at least be well aware of each others activities and of the end users needs (a pro-active, but non-coercive role). -Avoid research duplication starting from the top by informing (R&D) decision makers and keep them aware of the latest developments and requirements. -Maintain and develop a central repository on demining related research (EUDEM2 Website and underlying database). -Encourage the creation of 2-4 Regional Networks based on the NDRF or HUDEM model. -Encourage the creation of 2-4 Topical Networks on specific R&D issues, e.g. metal detectors, remote sensing, soil problems etc -Enhance/encourage researcher mobility, and early take-up of real needs. Understanding real end-user needs remains a key-issue. Most end-user organizations do welcome researchers very much to stay on the field for a week or longer to experience the real field life. The DELVE project could provide a list of end-user organizations and their locations so that the access to the field conditions is facilitated to the researchers. -Generate clear overviews of national and supranational research activities (e.g. building organigrams (organizational charts) like the ones initiated within EUDEM2 and schematic overviews of which Ministry or Agency is responsible for what in which country in regard to Humanitarian Demining) for the most important European countries (in terms of demining R&D), in particular UK, F, D, NL, Nordic Countries. -Put people in contact with each other in an active and passive way. Active through personal contacts with organisations that are carrying out similar research activities and passive through the information provide about other organisations and their activities via a database that is available on the www. -Study North American, Japanese, Australian, South African R&D approaches. During the last EUDEM2 conference a lot of new contacts and relationships were initiated, especially on the international scene. It is important to keep this momentum alive and encourage international collaboration. -The promising echoes to close the gap between military applications and humanitarian applications as stated in the Petersberg tasks is not visible yet. DELVE could study this initiative and help to disseminate the current results obtained. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI

Compacte hoog-kwaliteit LED projectiesystemen (CLEP) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit IWT project is de creatie van een nieuw innovatief technologieplatform binnen BARCO die hen in staat moet stellen om specifieke LED projectiesystemen te ontwikkelen in de toekomst. Het grote verschil van BARCO s toepassingen met de beschikbare ultra-compacte projectoren momenteel op de markt is dat de beoogde toepassingen een zeer hoge beeldkwaliteit vereisen. We willen verschillende optische architecturen onderzoeken voor projectiesystemen die LEDs gebruiken als lichtbron. Onze systemen moeten een minimale lichtstroom van 100 lm produceren wat zeker geen eenvoudige opdracht is, vermits de luminantie (lm/sr.m2) van de huidige LEDs eerder beperkt is. Vandaar dat innovatieve belichtingssystemen met LEDs ontwikkeld moeten worden om dit cruciale probleem op te lossen. Andere aspecten van de beoogde projectiesystemen zijn hun hoge beeldkwaliteit en de beperkte afmetingen. Om deze twee eigenschappen te kunnen combineren zullen nieuwe optische architecturen ontwikkeld moeten worden die verschillen van de huidige architecturen voor projectiesystemen die booglampen gebruiken. Verder moeten de LED gebaseerde projectoren ook erg robuust en efficiënt zijn. Er is nood aan grondig experimenteel onderzoek van de LED lichtbronnen en de andere optische componenten om aan deze eisen te kunnen voldoen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Optimalisatie baggerwerken in de maritieme toegang van de Westerschelde en Beneden Zeeschelde Vrije Universiteit Brussel Abstract: De opdracht heeft tot doel het leveren van technisch-wetenschappelijke bijstand bij het onderzoek naar optimalisatie van de baggerwerken in de Westerschelde en de Beneden Zeeschelde. Het Waterbouwkundig Laboratorium heeft de voorgaande jaren een numerieke modellentrein in 2D voor het simuleren van waterstanden en stromingen tot stand gebracht gaande van de Atlantische Oceaan tot het volledige tij-gebonden deel van de Schelde reikend tot Gent en Lier.

Deze modellentrein is een belangrijke ondersteuning bij het onderzoek dat zou moeten gebeuren voor de optimalisatie van de baggerwerken. Zo is er gepland om een aanzienlijke storting van zand uit voeren in de Westerschelde waarvan de monitoring moet toelaten om de haalbaarheid van een alternatieve stortstrategie in te schatten. Het numeriek modelleren van de sedimenttransport processen die daarbij opgemeten worden zal een belangrijk hulpmiddel zijn. Verder zijn er ook experimenten op fysisch model gebeurd die het effect van een current deflecting wall op de wateruitwisseling tussen het Deurganckdok en de Beneden Zeeschelde diende in te schatten. Om uiteindelijk dit effect te kunnen vertalen naar verminderde hoeveelheden slibsedimentatie in het Deurganckdok zal er numerieke modellering van slibtransport processen dienen te gebeuren om finaal de bouw van dergelijke current deflecting wall te kunnen verantwoorden. Een niet minder belangrijke ondersteuning bij het onderzoek naar optimalisatie van de baggerwerken is de analyse van de schat aan studies en meetgegevens die bij Afdeling Maritieme Toegang aanwezig is. Zo zijn er studies over de samenstelling van de bodem, meetgegevens van slibconcentraties, de uiterst gedetailleerde opslag van de bagger- en stortactiviteiten in het BIS-systeem en de massale hoeveelheid peilgegevens. Het opsporen van trends in deze meetgegevens is van onschatbare waarde om de invloed van menselijke activiteiten op de sedimentdynamiek in de Schelde te bestuderen en zo ook te weten te komen hoe die invloeden kunnen worden geminimaliseerd. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • Tatiana MAXIMOVA • WILLY BAUWENS

Onderzoek naar InGaN lagen en structuren door Moleculaire Bundel Epitaxiale groei. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vorderingsstaat In de loop van mijn eerste doctoraatsjaar werd besloten om te focussen op de groei van InGaN met als doel de directe photoelectrolyse van water voor de vorming van waterstof. Deze toepassing vereist van het te groeien materiaal onder meer een bandgap in de buurt van 1.8 eV en corrosie bestendigheid in water. Tot op heden is er geen materiaal gevonden dat toelaat een efficiënte en corrosie bestendige cel te vervaardigen. InGaN biedt hoopgevende vooruitzichten, maar een efficiënte InGaN electrolyse cel is nog niet aangetoond. In mijn doctoraat wil ik dan ook de mogelijkheden van InGaN om water te splitsen met behulp van zonlicht na gaan. D Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • Ruben LIETEN • MAARTEN KUIJK

Studie van de adsorptie van proteïnen op titaniumdioxide. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Titaan wordt door een natuurlijke oxide beschermd in omgevingen die zuurstof bevatten (atmosfeer en waterige oplossingen). Zelfs wanneer de oxidelaag beschadigd wordt (door mechanische behandelingen) zal ze meestal ogenblikkelijk hersteld worden. De herstelling van de oxidelaag kan nochtans beïnvloed worden door factoren zoals : de samenstelling van het milieu en de mechanische belasting. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • Isabel VAN DE KEERE

Micro-optische componenten voor golfgeleider gebaseerde MCM optische interconnecites : ontwerp, fabricage en demonstratie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Recente vooruitgang in het domein van de opto-elektronische componenten en hybridisatietechnieken opent deuren voor het gebruik van massieve optische interconnecties op Multi-Chip-Module (MCM) niveau. De grootste uitdaging blijft het implementeren van dergelijke componenten die praktisch fabriceerbaar en tegen lage kost in massa reproduceerbaar zijn en bovendien een voldoende hoge bandbreedte en kanaaldensiteit ter beschikking stellen. De huidige componenten laten echter geen willekeurige interonnectiepatronen toe en zijn daarom beperkt in hun flexibiliteit. Om grotere afstanden te overbruggen onderzocht men gedurende de laatste jaren met succes het gebruik van geïntegreerde optische golfgeleiders in een gedrukte schakeling (PCB, Printed Circuit Board). In dit project wensen we een brug te slaan tussen de microlasers en detectoren van een opto-elektronische chip en de geïntegreerde optische golfgeleiderlagen van een PCB, door het ontwerpen, fabriceren en demonstreren van microoptische en micro-mechanische koppelstructuren. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • Jurgen VAN ERPS

Afstembare, geminiaturiseerde Cr: ZnSe midden-infrarood laser en Raman scattering-gebaseerde laserkoeling : modellering, realisatie en implementatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Wetenschap, technologie en samenleving hebben een dramatische wending genomen met de uitvinding van de laser. Ondanks de enorme onderzoeksinspanningen omtrent lasertechnologie van de afgelopen 40 jaar, is er vandaag de dag nog heel wat ruimte in dit domein voor wetenschappelijke doorbraken. Zo zijn er weinig of geen efficiënte lasers voorhanden met een emissiegolflengte in het midden-infrarode golflengtegebied van 2 tot 5micro, dat heel wat toepassingsmogelijkheden omvat in onder andere spectroscopie, geneeskunde en materiaalkarakterisatie. Daarnaast vormt de ongewenste warmtegeneratie in het lasermedium tijdens laseractie een belangrijke beperking voor het opdrijven van het uitgangsvermogen en voor de ontwikkeling van compacte en handige laserbronnen. Het onderzoek in het kader van dit project beslaat dan ook twee verschillende takken van de laser research. Enerzijds willen we een efficiënte, afstembare, midden-infrarode Chroom-gedopeerde Zinkselenide (Cr:ZnSe) laser met een emissiegolflengte omtrent 2.5micro realiseren, optimaliseren en miniaturiseren. Deze laser zou dan als lichtbron in een midden-infrarode Mach-Zehnder transmissie interferometer geïntegreerd worden. Anderzijds willen we nagaan hoe we van Coherente Anti-Stokes Raman Scattering (CARS) kunnen gebruik maken om Raman lasers, die een zeer belangrijke categorie van lasers vormen, op een intrinsieke wijze te koelen. Met andere woorden, we willen onderzoeken hoe we met behulp van CARS de overtollige energie in het Raman lasermedium onder de vorm van straling kunnen afvoeren. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • Nathalie VERMEULEN

Schaalbare foutresistente beeld- en videocodering Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Doel Hedendaagse multimediatoepassingen bereiken een kwaliteitsniveau dat enkele jaren geleden voor onmogelijk werd gehouden (zoals het grafische detail bij virtuele 3D-objecten en scènes, de HDTV technologie of zelfs de vandaag bereikte beeldresolutie op bioscoopniveau voor videomateriaal). Communicatietechnologie onderging in parallel ook een snelle evolutie, zowel in netwerkinfrastructuur als gebruikersheterogeniteit. Het toepassingsspectrum strekt zich nu uit van ultrasnelle optische verbindingen tot draadloze foutgevoelige media en van energiebeperkte draagbare toestellen tot uiterst performante desktopcomputers. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ADRIAN MUNTEANU

Network of Excellence for Micro-Optics (NEMO) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Europees Excellentie netwerk over Micro-optica : NEMO ( Network of Excellence on Micro-Optics) startte op 1 september 2004 met de steun van 6.4 miljoen euro vanwege de Europese Commissie. The NEMO netwerk bestaat uit 30 Europese partners. Elk van hen speelt een sleutelrol in de micro-optica. Het belangrijkste doel van NEMO bestaat er in de ervaringen en competenties van de onderzoeksgroepen te integreren in een permanente structuur en terzelfder tijd de onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten te versterken in het groeiende domein van de micro-optica. Verder voorziet NEMO door het opzetten van duurzame diensten en technologie centra s Europa met de gehele doorloopcyclus voor microoptische componenten. NEMO wordt gecoördineerd door professor Hugo Thienpont van de Vrije Universiteit Brussel, België; professor Malgorzata Kujawinska van de Technische Universiteit van Warschau in Polen, en Dr. Juergen Mohr van het ForschungsZentrum Karlsruhe in Duitsland. Meer informatie vind je op de webstek http://www.micro-optics.org Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

video streaming over bedrade/draadloze netwerken (= 50 % Loon Pieter LIEFOOGHE) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Samenwerkingsverband betreffende bedrade/draadloze netwerken. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • KARIN DE BRUYN • PETER SCHELKENS • JAN CORNELIS

Ontwerp en validatie van gevorderde systeemidentificatietechnieken voor Operationele Modale Analyse in aanwezigheid van eXogene ingangssignalen (OMAX). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwerp en validatie van gevorderde systeemidentificatietechnieken voor Operationele Modale Analyse in aanwezigheid van eXogene ingangssignalen (OMAX). Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies • Elektriciteit • Werktuigkunde

Onderzoekers: • RIK PINTELON • HUGO SOL • PATRICK GUILLAUME • STEVE VANLANDUIT

Software herstructurering met behulp van declaratieve technieken Vrije Universiteit Brussel Abstract: Talrijke wetenschappelijke studies naar grootschalige softwaresystemen hebben uitgewezen dat het grootste deel van de totale kost van software-ontwikkeling gaat naar het onderhoud van de software. Dit is voornamelijk te wijten aan het feit dat softwaresystemen constant moeten blijven evolueren om tegemoet te komen aan veranderende behoeften. Vandaag is dit meer dan ooit het geval, gezien de razendsnelle evolutie van de informaticatechnologie, evenals de constant veranderende wetgeving en de steeds verdere internationalisering. Ondanks deze onoverkomelijkheid van software-evolutie zijn bestaande werktuigen die hiervoor ondersteuning trachten te bieden verre van ideaal. Dit komt doordat deze werktuigen onvoldoende doordacht zijn, met als gevolg dat ze niet algemeen toepasbaar zijn, niet schaalbaar genoeg zijn, of moeilijk integreerbaar zijn met andere werktuigen. Het doel van de samenwerking bestaat erin tot een consistente verzameling van formeel onderbouwde technieken en bijhorende werktuigen te komen om software-ontwikkelaars bij te staan tijdens typische evolutieproblemen van grote softwareprogrammas. Het interdisciplinair karakter van de onderzoeksgemeenschap weerspiegelt zich in het algemeen gebruik van wiskundige formalismes als onderbouw voor concrete werktuigen ter ondersteuning van software-evolutie. Deze kruisbestuiving tussen wiskunde en informatica moet leiden tot werktuigen die robuuster en breder toepasbaar zijn, zonder dat ze hierdoor aan efficiëntie inboeten. In mindere mate kan de interdisciplinariteit ook teruggevonden worden in het feit dat we ons niet wensen te beperken tot één enkele fase in de software-levenscyclus. De bedoeling is daarentegen technieken te bedenken die algemeen toepasbaar zijn tijdens het ganse software-ontwikkelingsproces. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica

Onderzoekers: • THEO D'HONDT

'Nieuw interdisciplinair 'virtueel' onderzoekscentrum voor breedbandtechnologie (IBBT) Vrije Universiteit Brussel Abstract: IBBT (Interdisciplinair Instituut voor Breedband Technologie) is een onafhankelijke onderzoeksinstelling die in opdracht van de Vlaamse overheid innovatie binnen ICT stimuleert. Het IBBT-team biedt bedrijven en organisaties actieve ondersteuning bij onderzoek en ontwikkeling en

brengt daarvoor uiteenlopende bedrijven, overheden en non-profit-organisaties samen rond onderzoeksprojecten. Bij elk van die projecten komen zowel technische als niet-technische aspecten aan bod. Organisaties: • Elektronica en Informatica • Communicatiewetenschappen

Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS • PETER SCHELKENS • JAN CORNELIS

First Aid Kit-krediet (nazorg gericht op personeelsbehoud na aflopende GOA) :On the influence of adsorption phenomena in advanced electrochemical reaction kinetics modelling Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het uitbreiden van - met het behoud van algemeenheid en veelzijdigheid - de methodologie (en softwareomgeving) die werd ontwikkeld in een vorig project naar reactiemodellen geadsorbeerde soorten incorporeren. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • JOHAN DECONINCK

Interfaciale organische tinverbinding chemie - fijne organische synthese, katalyse toepassingen, en nieuwe analystische NMR hulpprogramma's. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van nieuwe organische tinverbindingen Organisaties: • Hoge Resolutie NMR Centrum

Onderzoekers: • RUDOLPH WILLEM

Prediction of irradiation damage effects on reactor components.(PERFECT) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit projekt is een samenwerking met het SCK-Mol en vele andere onderzoeksinstellingen. De VUB levert de software voor het modelleren, begrijpen en quantificeren van Stralingsversterkte spanningscorrosiebreuken (Irradiation Assisted Stress Corrosion Cracking (IASCC)) Meer bepaald wordt software ontwikkeld en wordt er assistentie geleverd voor het berekenen van elektrode potentialen, potentiaal- en concentratieverdelingen in scheuren als funktie van de omgevingsparameters en geometrie. De scheurtipchemie is van uitermate belang voor de voortplanting van de scheur zelf. De berekeningen worden eerst uitgevoerd voor specimens in proefopstellingen. Daarna moet de modellering uitgebreid worden voor reaktorkomponenten. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • Gert WEYNS • JOHAN DECONINCK

Intelligente kinetische vormactieve schaar-membraanconstructies en hun toepassing in de architectuur Vrije Universiteit Brussel Abstract: Kinetische structuren verlenen de architectuur een dynamiek en multifunctionaliteit die conventionele statische structuren niet kunnen bieden door hun onvermogen zich aan te passen. Door voor de constructie van aanpasbare structuren gebruik te maken van lichtgewicht geprefabriceerde componenten kunnen de bouwtijd, arbeid ter plaatse en transportkosten sterk worden gereduceerd. Toch bestaat er bij ontwerpers een zekere terughoudendheid ten aanzien van deze structuren omwille van een veeleisend ontwerpproces, gebrek aan ervaring, of het ontbreken van informatie en precedenten. Mede hierdoor zijn de mogelijkheden van aanpasbaarheid in de architectuur nog niet ten volle benut. Een uitbreidbaar gedocumenteerd referentieschema voor het ontwerpen van kinetische architectuur moet de ontwerper in staat stellen een passend structureel systeem te kiezen in functie van vooropgestelde behoeften, criteria en randvoorwaarden. Deze kunnen zijn: functie/bestemming, geometrie, ontplooiingsmechanisme, materiaaleigenschappen, duurzaamheid, tijdelijk of permanent karakter, uitbreidbaarheid, architectonische vereisten,... De schaarstructuren vormen een belangrijk onderdeel van dit schema, maar zijn onder andere door het ontbreken van een evenwaardige bedekking nog niet tot volle 'ontplooiing' gekomen. Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT

Een algemeen bruikbaar bouwsysteem voor huisvesting en infrastructuur in noodsituaties. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doctoraatsonderzoek stelde zich tot doel een aanpasbaar bouwsysteem te ontwikkelen ter ondersteuning van de huisvestingsproblematiek in noodsituaties na natuurrampen of conflicten. De ontwikkeling van dit bouwsysteem steunt op een 4-dimensionale ontwerpstrategie; deze omvat het gebruik van een generatief vorm- en maatsysteem en het opstellen van open design catalogi. De fictieve implementatie van het bouwsysteem in reële cases werd bestudeerd: Tsunami in Sri Lanka; aardbeving in Pakistan; conflict in Soedan; dit omvat de analyse van de cases, het opstellen van scenario's en de implementatie van het bouwsysteem in het proces "emergency aid transitional settlement - reconstruction". Het generatief systeem werd geoptimaliseerd rekening houdend met criteria betreffende ergonomische factoren, de maatvoering van bestaande constructie elementen en infrastructuur, technische eenvoud, toleranties en verliezen bij versnijden en beschadigingen en een zo groot mogelijke polyvalentie, aanpasbaarheid en compatibiliteit van de componenten. De aanpasbaarheid en polyvalentie van het ontwikkelde bouwsysteem hangt in grote mate af van de wijze waarop de verbindingen worden uitgewerkt. Naast de opstelling van design catalogi van basis elementen en componenten die gecombineerd kunnen worden tot constructies werd veel aandacht besteedt aan de ontwikkeling van een polyvalent knooppunt dat het mogelijk maakt om structurele elementen onder verschillende

hoeken en in verschillende richtingen te verbindingen. Het onderzoek resulteerde in de ontwikkeling van 2 verbindingsstukken die het mogelijk maken om alle vooropgestelde typologieën te realiseren. Verder werd de nadruk gelegd op het structurele aspect. Van het ontwikkeld systeem werd een prototype gerealiseerd dat in samenwerking met de Belgische Krijgsmacht werd geproduceerd en in verschillende configuraties werd gemonteerd en geëvalueerd. Enkele verbindingsproblemen werden na re-design gecorrigeerd. Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT

Micro-optische structuren voor generische photonische toepassingen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Structurele benadering van oppervlakte runoff generatie en overstromingsgevaar. Case-study-Polecnice catchment. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • FLORIMOND DE SMEDT

First Aid Kit-krediet (met het oog op herindiening bij GOA-proposal) : Moleculaire interacties en transport in gesloten ruimtes en geordende structuren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar moleculaire interacties en transport in gesloten ruimtes en geordende structuren. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GINO BARON

Ontwikkeling en validatie van signaalverwerkingstechnieken voor kwaliteitscontrole aan de hand van optische trillingen Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Doel van het post-doc project Full-field optische meettechieken zoals scanning laser Doppler vibrometrie, Moiré interferometrie en digitale beeldcorrelatie leveren een belangrijke bron van informatie in tal van toepassingsdomeinen zoals microelectronica, materiaalonderzoek, biomedische wetenschappen, etc. Het efficiënt en betrouwbaar verwerken van de beelden die opgemeten worden is echter vaak een zeer moeilijke taak. De hoeveelheid data is meestal zeer groot en de kwaliteit van de metingen is typisch vrij laag voor complexe toepassingen (vb. voor biologische structuren die maar weinig licht reflecteren). Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

Fabricage van Nano- en micro-optische structuren via twee-foton polymerisatie en holografische lithografie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hogesnelheidsverbindingen tussen digitale processoreenheden staan momenteel onder hoge technologische druk. Het is vandaag de dag niet ongewoon dat men in digitale chips compensatie circuits moet inbouwen die attenuaties van meer dan 20dB in het hoge frequentiespectrum compenseren. Tevens wordt het vanwege de problematiek rond overspraak, signaaldispersie en tijdsonnauwkeurigheden in elke nieuwe generatie moeilijker om de signaalintegriteit te garanderen. Dit maakt dat circuits voor huidige hogesnelheidsverbindingen reeds een enorme complexiteit vereisen en een aanzienlijk aandeel van het vermogen- en oppervlaktebudget innemen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Christof DEBAES

Nieuwe optische architecturen voor LCOS projectoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoeksproject willen we nieuwe architecturen voor LCOS projectoren onderzoeken, die gebruik maken van LED s als lichtbron. Deze architecturen zullen niet langer uitgaan van een witte lichtbron waaruit de drie basiskleuren worden afgeleid, maar onmiddellijk starten met drie quasi-monochromatische lichtbronnen. Om een voldoende lichtopbrengst te garanderen zal het nodig zijn om arrays van LED's te gebruiken. Het is de bedoeling om uiteindelijk een LED gebaseerde LCOS demonstrator te bouwen. Om bovenstaande doelstellingen te bereiken zal de expertise van de onderzoekseenheden Toegepaste Natuurkunde en Fotonica (TONA) van de Vrije Universiteit Brussel op het gebied van optische stralengang simulaties en micro-optica, en TFCG Microsystemen van de Universiteit Gent op het gebied van LCOS microdisplays worden gecombineerd in dit project. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Ruis en hoog-frequente polarisatie dynamica in halfgeleiderlasers Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is de studie van hoog-frequente dynamische karakteristieken van verticaal emitterende halfgeleiderlasers (Vertical-Cavity Surface-Emitting Lasers of VCSELs). Deze microscopisch kleine halfgeleiderlasers zenden licht uit in een richting loodrecht op het substraat en hebben een aantal eigenschappen die hen beter maakt dan de meer traditionele "edge-emitting" halfgeleiderlasers: een circulaire

uitgaande lichtbundel, laser actie met een zeer hoge efficiëntie terwijl de drempelstroom lager dan een mA kan gehouden worden, laag vermogen verbruik, GHz modulatie snelheid4 en de mogelijkheid om deze lasers te fabriceren in dense twee dimensionale matrices. VCSELs vertonen echter ook een bijkomende karakteristiek: de polarisatie toestand van het uitgezonden licht is niet op voorhand bepaald in deze quasi-cylindrische structuren. Bovendien treedt er dikwijls polarisatie schakelen (PS) tussen twee orthogonale toestanden van het uitgezonden licht op wanneer de geïnjecteerde stroom in de VCSEL wordt veranderd. Een eerste aspect dat we in dit project willen belichten is de relatieve intensiteit ruis (Relative Intensity Noise of RIN), en dit zowel voor de totale intensiteit van het licht uitgezonden door de VCSEL als voor de intensiteit in elk van de polarisatie modes. De spontane emissie ruis speelt immers een cruciale rol bij het PS in VCSELs. Een gedetailleerde studie van de RIN zal ons dan ook een beter inzicht kunnen verschaffen in dit PS fenomeen. In een tweede reeks dynamische experimenten is het ons doel om halfgeleiderlasers in omstandigheden van optische terugkoppeling te bestuderen. Een zekere hoeveelheid optische terugkoppeling is namelijk onvermijdelijk in praktische toepassingen, bv. wanneer het uitgezonden licht in een optische vezel gekoppeld wordt, en kan aanleiding geven tot onaanvaardbare fluctuaties in de laser parameters. Een gedegen studie en begrip van deze terugkoppelingseffecten is dan ook belangrijk. Bovendien kan optische terugkoppeling via een kwart golflengte plaatje ook aangewend worden om polarisatie zelf-modulatie te bekomen in VCSELs. Deze configuratie laat toe om optische modulatie in het GHz domein te bereiken zonder dat er snelle elektronica aan de pas komt. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Guy VERSCHAFFELT

MINI-GOA: OPTIMECH Optimale procedure voor testen & identificatie in Mechanische Ingenieuring Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het optimaliseren van testprocedures en identificatie/modellering technieken op het vlak van mechanische ingenieurschap. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies • Elektriciteit • Werktuigkunde

Onderzoekers: • JOANNES SCHOUKENS • HUGO SOL • MARC VAN OVERMEIRE • PATRICK GUILLAUME

Ontwerp en analyse van kinetische structuren in de architectuur. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Kinetische structuren verlenen de architectuur een dynamiek en multifunctionaliteit die conventionele statische structuren niet kunnen bieden door hun onvermogen zich aan te passen. Door voor de constructie van aanpasbare structuren gebruik te maken van lichtgewicht geprefabriceerde componenten kunnen de bouwtijd, arbeid ter plaatse en transportkosten sterk worden gereduceerd. Informatie voor ontwerpers van aanpasbare structuren ontbreekt of is sterk gefragmenteerd. Het doel van dit onderzoeksproject is het opstellen van een uitbreidbaar gedocumenteerd referentieschema voor het ontwerpen van kinetische architectuur. Het moet de ontwerper in staat stellen een passend structureel systeem te kiezen in functie van vooropgestelde behoeften, criteria en randvoorwaarden. Deze kunnen zijn: functie/bestemming, geometrie, ontplooiingsmechanisme, e.a. architectonische vereisten,... Na een overzicht van de bestaande systemen en een evaluatie van hun toepasbaarheid, wordt m.b.v. van de verkregen informatie een gedocumenteerd referentieschema opgesteld. Waar in het schema typologieën of structurele systemen ontbreken, zal dit aangevuld worden met concepten uit andere disciplines en eigen voorstellen. Beproefde mechanismen en principes voor ontplooibare structuren uit andere domeinen zoals de natuur, ruimtevaart, auto-industrie, scheepsbouw kunnen in architecturale toepassingen geïmplementeerd worden. Schaalmodellen zullen ontwikkeld en getest worden. Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT

Consultancy Overeenkomst : raadgeving op gebied van digitale communicatie op MCM en chip-niveau voor afstanden korter dan vijf (5) centimeter. Vrije Universiteit Brussel Abstract: raadgeving op gebied van digitale communicatie op MCM en chip-niveau voor afstanden korter dan vijf (5) centimeter Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK • ROGER VOUNCKX

SOLIDT : Solutions for xDSL interoperability, deployment and new technologies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor 'Single Ended Line testing' wordt er in dit project verder gewerkt op het robuust maken van het prototype uit het vorige IWT TDR project. Bovendien zal een studie uitwijzen of een TDR meting door een hoogdoorlaat filter nog mogelijk is. Tenslotte wordt er nagegaan hoe men de ijkingsprocedure kan elimineren. 'Bonding' laat toe om de prestaties van de bestaande xDSL systemen verder op te voeren. Verschillende mogelijke alternatieven zullen onderzocht worden. Bonding kan op termijn een goedkoop alternatief zijn voor glasvezel indien men er in slaagt om op eenvoudige manier bonding van verschillende xDSL systemen tussen 'central office' en 'cabinet' te verwezenlijken. Samenvattend kunnen we 't volgende besluiten: De xDSL wereld evolueert voluit in verschillende richtingen zichtbaar door het verschijnen van verschillende chipset fabrikanten, operator 'deployment' strategieën, nieuwe xDSL technologieën ... Het innovatiedoel van dit project zal een de evolutie in de xDSL modem technologie wereld verzekeren. Het zal ervoor zorgen dat Vlaanderen ook in de toekomst het belangrijkste xDSL competentie centrum zal blijven om de rest van de xDSL wereld in de goede richting te sturen. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN

EUDEM2-SCOT conferentie : 15-18 september 2003. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Van 15 tot 18 september 2003 verzamelen wetenschappers, industriëlen en topmilitairen (o.a. generaal L. Jones, NAVOopperbevelhebber voor Europa) in Brussel voor het internationaal congres EUDEM2-SCOT over de nieuwste technieken in humanitaire ontmijning. Sinds 1998 is in Europa geen gelijkaardig congres meer georganiseerd. Dat het congres op de VUB mag doorgaan is te danken aan de ruime expertise die de vakgroep Elektronica en Informatieverwerking van de VUB opgebouwd heeft in dit vakgebied. Op het congres worden deelnemers en sprekers uit de hele wereld verwacht waaronder ook een groep van eindgebruikers, d.w.z. mensen die mijndetectiesystemen dagelijks gebruiken om hun eigen leefomgeving mijnenvrij te maken en houden. Het is dan ook de bedoeling van dit congres om wetenschappers, industriëlen en (top)militairen te confronteren met de zorgen en verwachtingen van deze eindgebruikers. De nieuw ontwikkelde technologieën moeten immers kunnen beantwoorden aan de situatie op het terrein. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI • JAN CORNELIS

Testen en evaluatie van technologieën ontworpen voor toepassingen in Humanitaire ontmijning. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Recent is de vraag naar nieuwe hoogtechnologisch geavanceerde technologieën voor toepassingen binnen humanitaire ontmijning kritischer geworden. Het ontwikkelen van deze nieuwe generatie technologieën voor de detectie van landmijnen richt zich vooral op het combineren van verschillende sensoren, het invoeren van algoritmen met geavanceerde beeldverwerking en data fusie toepassingen voor het opsporen van landmijnen met hoge confidentie en lage vals alarm meldingen (fals alarm rates). Dit onderzoeksvoorstel richt zich op het beantwoorden van twee vragen. Enerzijds is er de toepassing van de recente ontwikkelingen binnen nieuwe technologieën en signaalverwerkingstechnieken voor landmijndetectie, en anderzijds het testen, evalueren en valideren hiervan. De motivatie van dit onderzoeksvoorstel is het testen van de resultaten van deze technologische ontwikkelingen binnen levensechte situaties om zo de operationele waarde te testen voor het detecteren van begraven voorwerpen. De laatste zes jaar zijn er verschillende Europese, nationale en internationale projecten opgestart. Het ETRO departement van de VUB heeft zich voornamelijk geconcentreerd op het onderzoek naar geoptimaliseerde sensorsystemen die gebaseerd zijn op infrarood, multispectrale beelden, GPR, elektromagnetische inductie en elektrische impedantie tomografie met als doel gesofisticeerde, op fysica gebaseerde mathematische modellen en hieraan verbonden beeldverwerking, algoritmen toe te passen om zo mijnen te identificeren en te classificeren. Het huidige project doelt op het testen en valideren van de efficiëntie van de ontwikkelde methoden voor het opsporen van mijnen door middel van case studies gebruik makende van praktische data acquisitie en computer gebaseerde analyse van data die werden vergaard via specifieke meetopstellingen die worden naar voren gebracht voor het testen en evalueren door verschillende Europese landen. Wij doelen binnen dit project op het nagaan van de hiervoor vermelde sensor technologieën, (1) hun gebruik op mijnenvelden, (2) hun fysieke beperkingen in relatie tot de bodem condities en (3) hun detectie mogelijkheden en de vals alarm problematiek die hieraan verbonden is. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI

Ontwikkeling van een optisch systeem voor hoge resolutie print koppen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van een optisch systeem voor hoge resolutie print koppen. Dit project gaat over de ontwikkeling van nieuwe electrofotografische afbeeldings-systemen voor digitale kleuren drukpersen. In vergelijking met de hedendaagse systemen is het doel van dit project om een print kop te onwikkelen met een resolutie van 1200 dpi (twee maal hoger dan in huidige systemen) en een afdruksnelheid van 50 cm/s (twee maal sneller dan in huidige systemen). Om deze doelstellingen te realiseren zullen een aantal nadelen van het huidige systeem moeten weggewerkt worden. Zo zullen we een nieuw lens ontwerp maken, dat er bovendien ook voor moet zorgen dat deze lensen eenvoudiger en gemakkelijker te produceren zijn. Van de huidige generatie lenzen bij een resolutie van 600 dpi is immers 50% van de gefabriceerde lenzen niet conform de vereiste specificaties. Om tot een hoge afdruk resolutie en snelheid te komen, zullen we de LED bronnen en de electronische aansturingsmodules van deze LEDs moeten aanpassen. Om dit nieuwe systeem in drukpersen te gebruiken zullen we ook de nodige software moeten ontwerpen. Bij het uitwerken van dit ontwerp zullen we aandacht besteden aan RASP (reliability, availability, serviceability, and producebility) van het gehele systeem. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

CYCLOTRON : provisie ontmanteling loopt 20 jaar. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mechanica Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • ALEX HERMANNE • HUGO THIENPONT

5 MP Digitale licht box (gebied : flatpanel displays voor medische beeldvorming) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit industriële onderzoeksproject betreft de samenwerking tussen het Vlaamse bedrijf Barco (afdeling Barco View) en de vakgroep Toegepaste Natuurkunde en Fotonica van de Vrije Universiteit Brussel (H. Thienpont, C. Ruwisch, Y. Meuret en W. Meulebroeck). De bijdrage van de VUB beslaat twee delen. Een eerste deel heeft betrekking op het optisch karakteriseren van een 5 Mega-Pixel LCD scherm. Meer in het bijzonder zal het gedrag van enerzijds de koude kathode fluorescentielampen waaruit de backlight is opgebouwd en anderzijds van het LCD materiaal zelf spectroscopisch worden bestudeerd. Ook het opmeten van de spectrale respons van een aantal kleurendioden behoort tot dit project. In een tweede deel wordt een speciale lichtgeleider ontworpen (in eerste instantie via optisch simulatiewerk) die ervoor zorgt dat er continu een deel van het licht afkomstig van het scherm wordt opgevangen en tot bij een diode wordt gebracht. Op deze manier kan een eventuele veroudering van één van de schermcomponenten direct worden gedetecteerd en bijgestuurd. Dit project geniet steun van het Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie in Vlaanderen (IWT). Organisaties:

• Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Ontwikkeling en toepassing van hoge-doorvoer adsorptietechnieken voor de studie van nieuwe principes voor moleculaire scheiding. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Situering van het onderzoek Hoge doorvoer experimentele technieken werden de voorbije jaren op steeds intensere wijze gebruikt in het onderzoek naar heterogene katalyse. Ondanks het bestaan van een rechtstreekse relatie tussen adsorptie van de moleculen die deelnemen aan de reactie op het oppervlak of in de poriën van de heterogene katalysator en de katalytische omzetting, werden nauwelijks inspanningen geleverd om hoge doorvoer technieken aan te wenden voor de studie van adsorptie-effecten in heterogene katalyse. Een goede kennis van multicomponent adsorptie-evenwichten is van groot belang in de studie van zeolietkatalyse en -scheiding. De experimentele bepaling van multi-component adsorptie-evenwichten is echter zeer arbeidsintensief en tijdrovend, wat het gebrek aan experimentele gegevens in de literatuur verklaart. 2. Doel van het onderzoek In dit onderzoek worden hoge doorvoer experimentele technieken ontwikkeld en gebruikt om adsorptie-effecten in kaart te brengen. Deze aanpak heeft tijdens de voorbije onderzoeksmandaten geleid tot de ontdekking van verscheidene nieuwe principes voor moleculaire scheiding. Bijzondere aandacht wordt besteed aan adsorptiefenomenen bij hoge graad van porievulling in microporeuze materialen. De stapeling van moleculen in zulke condities impliceert belangrijke entropische effecten, die resulteren in selectiviteitseffecten die afwijken of zelfs geheel tegengesteld zijn aan de klassieke selectiviteitspatronen. Multicomponent adsorptie van mengsels van alkanen, alkenen, aromaten, alcoholen, etc. zal met behulp van gerobotiseerde batch adsorptiemetingen en hoge doorvoer frontale analyse opgemeten worden. De invloed van moleculaire en adsorbent gerelateerde parameters op het adsorptie-evenwicht zal bepaald worden. Het onderzoek naar microporeuze materialen wordt uitgebreid van zeolieten naar een nieuwe klasse van microporeuze materialen, de metaal organische roosters (Metallo Organic Frameworks, MOF). Via statistische analyse van de dataset zal nagegaan worden welke relaties er bestaan tussen waargenomen adsorptie-eigenschappen en de systeemeigenschappen. Hiertoe zullen descriptoren voor zowel de adsorberende moleculen als het adsorbent gedefinieerd worden. Op basis van zulke descriptoren zal getracht worden om veralgemeende modellen te ontwikkelen, die toelaten om adsorptie-eigenschappen te voorspellen. Naast deze statistische analyse, zal met behulp van moleculaire simulaties getracht worden om inzicht te verwerven in pakkings-geïnduceerde selectiviteitseffecten. Een verdere uitdieping van het onderzoek spitst zich toe op de relatie tussen pakkings-geïnduceerde evenwichtseffecten en transportverschijnselen in de microporiën van het adsorbent. 3. Onderzoeksstrategie Hoge doorvoer experimentele technieken worden toegepast op geselecteerde systemen. Data-analyse gebeurt via statistische analyse en moleculaire modelering. Nieuwe principes voor moleculaire scheiding via adsorptie worden geïmplementeerd in scheidings- en/of katalytische processen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • JOERI DENAYER

Wijzigingen en aanvullingen aan de overeenkomst afgesloten tussen VAW aluminium AG en VUB dd. 31/12/1993 (zie WDGO6130) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mechanica Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN