Onderzoeksprojecten (1-264 van 264)

www.researchportal.be - 30 Jun 2016 00:09:03

Onderzoeksprojecten (1 - 264 van 264) Zoekfilter: Classificaties: Milieutechnologie, controle van de verontreiniging

Development of a porous catalytic filter for tar cracking in biomass gasification Vrije Universiteit Brussel Abstract: De vergassing van biomassa bij temperaturen van 900° C of hoger produceert veel teer. Dit gehalte aan teer kan tot 15 g/Nm3 stijgen voor luchtvergassing en tot boven 200 g/Nm3 voor stoomvergassing. Bij deze hoge temperaturen wordt meestal benzeen en naftaleen gevormd en enkele stabiele polyaromaten die men catalytisch moet afbreken. Ni catalysatoren kunnen worden gebruikt in deze extreme omstandigheden en breken teer haast volledig af evenals ammonia tot h2 en CO zodat de LHV van het gas stijgt. Hier zal de kinetiek van deze reacties op bepaalde catalysatoren worden opgemeten met synthetisch gas en op een slipstream van de VUB vergasser. Een nieuw catalysche filter dat Ni bevat zal ontworpen worden op basis van de resultaten. Hoofdtaken zijn ontwerp en bouw van een catalysche testreactor, fabricage van een catalytische filter en kinetische proeven en modellering. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GINO BARON

Bepaling van vloeistof-vast adsorptie evenwicht met head-space chromatografie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Headspace chromatografie werd sedert lang gebruikt voor het opmeten van vloeistofdamp evenwichten. Hier wordt de techniek uitgebreid naat vloeistof-vast adsorptie-evenwichten. De vloeistoffase concentratie wordt bepaald door meting in de dampfase en gebrui k van het vloeistofdamp-evenwicht. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Studie van alternatieve processen voor CO2-verwijdering uit rookgassen, bekomen door verbranding onder zuurstof i.p.v. lucht. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ekonomisch en energetisch haalbare alternatieve voor de verwijdering van CO2 uit rookgassen en termische centrales voor het klassieke procédé, steunend op de absorptie in ethanolamines worden bestudeerd. Hierbij wordt gedacht aan de verbranding onder zuiver e zuurstof wat enerzijds de te behandelen gasstroom sterk beperkt, en eveneens een verlaagde NOX uitstoot ten gevolge heeft. Het te zuiveren rookgas bevat geen balast van stikstof meer, wat het zuiveringsproces sterk vergemakkelijkt en efficiëntere zuiveringsmetodes toelaat, met een lager energieverbruik en een hogere graad van CO2-rekuperatie. Voor dit proces komen membraantechnieken en selektief uitvriezen in aanmerking. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • HARRY VERELST

Inventarisatie van oude stortplaatsen en verlaten industrie terreinen in de provincie Vlaams Brabant. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opsporing en situering van de potentiele black points - Opstellen van een lijst van geidentificeerde sites - De lijst geeft het totaal aantal potentieel verontreinigde sites in de provincie Vlaams Brabant op basis van de in het provincie archief terug te vinden vergunningsdossiers. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • ALFONS BUEKENS

Meting van vast-vloeistof adsorptie-evenwichten met HPLC Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een groot aantal productieprocessen in de fijnchemie of intermediairen gebeuren in de vloeistoffaze en in de reactiemengsels komen meestal componenten voor met sterk verschillende polariteit. Een goede kennis van de kinetiek is nodig voor procesoptimalisatie en hierin spelen adsorptie-effecten een belangrijke rol.In CHIS werd een HPLC techniek (Ref 1) ontwikkeld voor de bepaling van de vastvloeistof evenwichten en in dit project zal deze techniek op een aantal voorbeelden worden toegepast. Essentieel wordt een HPLC met componenten voor modificatie van het standaard apparaat (zelf te bouwen) aangevraagd. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Improvement of the quality naturalnessand shelf-life of food products by the use of selected bacteriocins from lacric acid bacteria. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project omvat de studie van de toepassing van bacteriocines geproduceerd door melkzuurbacteriën in gefermenteerde en nietgefermenteerde levensmiddelen teneinde hun microbiologische kwaliteit en veiligheid te verbeteren. Van de beschikbare bacteriocines zullen de fysicochemische eigenschappen verder gekarakteriseerd worden in functie van hun toepassing in specifieke levensmiddelen, alsook de fysiologische eigenschappen om hoge bacteriocineopbrengsten te bekomen. Verder zullen fermentatietechnieken, isolatiemethoden en zuiveringsstrategieën ontwikkeld worden voor 'low cost'produktie en isolatie van bacteriocines teneinde hun praktische toepassing economisch rendabel te maken. Verder zullen bacteriocineproducerende stammen toegepast worden in starterculturen voor in situ-produktie van bacteriocines in gefermenteerde levensmiddelen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Luc DE VUYST

Conversion of dried sewage sludge into diesel oil quality fuel Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project handelt over de pyrolyse van gedroogd slib,met als opbrengst(1) een jet fuel of dieselolie(afhankelijk van de temperatuur)(2) een gecarboniseerd residu (dat kan omgezet worden in actief kool)(3) een damp fase(4) een waterige fase.Twee experimentele methodes zullen gebruikt worden: a.Pyrolyse Gas Chromotografie (PYGC)B. Thermogranimetrie(TG) Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Gebruik van mathematische modellen, gebaseerd op de beschrijving van de morfologie en filamenteuze schimmels, voor de analyse van groei, fysiologie en produktvorming tijdens submerse cultuur Vrije Universiteit Brussel Abstract: De kinetiek van groei en productvorming tijdens de submerse cultuur van filamenteuze schimmels is sterk afhankelijk van de microscopische morfologie. De morfologie van Trichoderma reesei kan gemanipuleerd wordendoor de fysische (bv agitatieintendsiteit, temperatuur) en chemische (koolstofbron, aanwezigheid van verscheidene chemicaliën zoals L-sorbose, gistextract) omgeving te controleren. De meeste van deze factoren beïnvloeden eveneens de biosynthese en secretie van enzymen. Door op een preciese wijze de groei en productie te kwantificeren, en tegelijk de morfologische karakteristieken te evalueren zal een beter inzichrt kunnen verworven worden in de interacite tussen groei, morfologie en productvorming. Rechtstreekse bepaling van de microscopische groeikarakteristieken, en hun variantie met bovenverrmelde factoren, zal toelaten het mechanistisch model dat opgesteld werd, te verfijnen en te valideren. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Analyse van groei, fysiologie en productvorming van filamenteuze schimmels tijdens submerse cultuur door middel van mathematische modellen van de morfologie Vrije Universiteit Brussel Abstract: De kinetiek van groei en productvorming tijdens de submerse cultuur van filamenteuze schimmels is sterk afhankelijk van de microscopische morfologie. De morfologie van Trichoderma reesei kan gemanipuleerd worden door de fysische(b/v agitatieintensiteit, temperatuur) en chemische (koolstofbron, aanwezigheid van verscheidene chemicaliën zoals L-sorbose, gistextract) omgeving te controleren. De meeste van deze factoren beïnvloeden eveneens de biosynthese en secretie van enzymen. Door op een preciese wijze de groei en productie te kwantificeren, en tegelijk de morfologische karakteristieken te evalueren zal een beter inzicht kunnen verworven worden in de interactie tussen groei, morfologie en productvorming. Rechtstreekse bepaling van de microscopische groeikarateristieken, en hun variatie met bovenvermelde factoren, zal toelaten het mechanisch model dat opgesteld werd, te verfijnen en te valideren. Bovendien kan door het aanwenden van kwantitatieve microspectroscopie met verschillende kleurtechnieken de link tussen de groei en intracelluaire veranderlijken gelegd worden. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Bepaling van multicomponent synergetische effecten in microporeuze kristallijne katalysatoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdens vorig werk op synzymes (o.a.cytochroom P450 mimic in zeoliet y ingebouwd) werd aangetoond dat adsorptieeffecten in sterke mate de kinetiek van omzettingen bepalen. Meer nog, lnspectie van een aantal systemen toont dat multicomponent reacties vaak totaal andere selectiviteiten vertonen dan verwacht uit proeven met afzonderlijke reagentia. Een aantal type systemen wordt onderzocht door: - batch en continue reacties - adsorptiemetingen - moleculaire modellering. Er zal een methode worden ontwikkeld om het gedrag van de sysbemen te voorspellen met zo weinig mogelijk metingen van adsorptie en reactie. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GINO BARON • GERT DESMET

Bepaling van multicomponent synergetische effecten in micro poreuze kristallijne katalysatoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Microporeuze Kristallijne Materialen (MKM) zijn een groep chemische katalysatoren die relevant zijn in de petrechemie, de chemie van de intermediairen, de farmaceutisch, agrochemische en oleochemische industrie en de milieutechnologie. Naast gasfaze reacties, katalyzeren ze ook chemische omzettingen in de vloeibare fase met behulp van aan het oppervlak aanwezige Brönsted zure of redox -actieve plaatsen en worden ze gebruikt als selectieve absorbentia.Wanneer deze katalysatoren in contact met multicomponent mengsels gebracht worden, schijnen volgens onze en enkele schaarse literatuurgegevens synergetische effecten te bestaan tussen deze componenten. Deze efeecten schijnen algemeen voor te komen, onafgezien van de aard van de reactieven, producten, reactietype en de topologie van het MKM. Het is op dit ogenblik onduidelijk wat de preciese aard van dit effect is. Het is echter wel duidelijk dat een verband bestaat met activiteit en katalysche stabiliteit van het MKM. Gezien de relevantie van het probleem dringt kwantificatier en conceptualizatie zich op. Dit project loopt in samenwerking met de KULeuven (COK, Prof. Jacobs). Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Treatment of Fly Ash for Sound Material Utilization (UPCYCLE) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project heeft de scheiding van de zware metalen, die in grote hoeveelheden voorkomen in vlieggas, tot doel. hiertoe zullen de zware metaeln vervluchtigd worden. de meeste zware metalen zijn vluchtig als chloorzouten bij een temp. boven 800°C.Sommige vervluchtigen als zuiver metaaldamp (bv. Hg, Cd,Zn). De meeste metalen bevinden zich als een chloorzout in vlieggas? andere moeten eerst een transformatie ondergaan. Verschillende benaderingen van de thermische afscheiding van zware metalen zullen onderzocht en vergeleken worden : psychodiolyse met HCl, chlorering met Cl2 en verdamping zonder chlorering. Het segregatieproces met NaCl, H2O en koolstof kan aangewend worden voor de verwijdering voor koper. Ook de condensatie van zware metaaldampen zal onderzocht worden a.d.h.v. modellering. Experimenten op het chemisch evenwicht

en de kinetiek van verdamping zullen uitgevoerd worden. De specificatie van zware metalen in vlieggas en de uitvoerbaarheid van sequentiële condensatie en scheiding zullen onderzocht wordn. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Uncertainty analysis for holistic river waterquality management systems Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoeksproject beoogt:1.De definitie van de parameters die de modelonzekerheid voor het integraal systeem bestaande uit het gemengd rioleringsstelsel van Brussel,de RWZI's en de rivier het meest beïnvloeden.2.De ontwikkeling,implementatie en toetsing van procedures voor de toepassing van de FOSC(First Order,Second Moment Method) en LHS( Latin Hypercube Sampling) methoden voor de belangrijkste parameters van voorvermeld integraal systeem.3.De vergelijking van de onzekerheden,zoals bepaald door de FOSM en de LHS methoden. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • WILLY BAUWENS

Evaluatie van laag aktief afval & puin in nucleair medische praktijken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Gebruik van hoge energie-ioniseerende straling in radiotherapie-machines houdt snelle neutronen in die altijd resulteren in de activatie v/h biologische schild die rond de installaties gebouwd zijn. Deze laag aktieve activatie kan de oorzaak zijn van een gevaar voor de gezondheid te wijten aan de ondergeschikte emissie van straling. Het is dan ook mogelijk dat de activatie in de meeste hospital installaties zo laag zal zijn dat de activiteit van het puin of van de machine & infrastructuur (ofwel direct ofwel na een eerder korte periode beneden de nucleaire regularisering concern vallen). Om vrijlating toe te staan van het hierboven vermelde afval of machine onderdelen zal het nodig zijn te demonstreren door een a priori berekening, staalneming en vergelijking met standaards dat niemand die activiteit boven het achtergrond maakte voorharder is. Onze voorafgaande resultaten moeten gestaafd worden en moet een grondige studie over de impact van de straling op de publeke blootstelling en over de ofvalpolitiek in de regio Brussel gemaakt worden. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • ALEX HERMANNE

Technische assistentie Boot project voor de RWZI Brussel Noord Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project voorziet in het verlenen van technische assistentie bij de ontwikkeling van een hydrodynamisch simulatiemodel voor het rioleringsstelsel van Brussel Noord. Aanvullend werd een vereenvoudigd model van het systeem ontwikkeld voor de simulatie van vuilvrachten ter hoogte van riooloverstorten en van de RWZI. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Openbare wegverlichting in Vlaanderen : Perpectieven en mogelijkheden voor een rationeel beheer. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze studie zal de zin en het nut van openbare wegverlichting van gewestwegen in Vlaanderen onderzoeken; evenals de criteria en de specificaties van een goede wegverlichting opstellen; dit mbt elementen van verkeersveiligheid, energieverbruik verkeersdoorstroming, comfort, lichtpollutie. (incl. in vergelijking met praktijk in buurlanden). Plaatsingscriteria worden uitgewerkt en voor zo ver mogelijk gerefereerd naar het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. De rol van wegbedekking, installatiegeometrie, fotometrie van armaturen, energiemanagement en onderhoud; schakelmodulatie wordt bestudeerd. De verschillende mogelijkheden worden gesimuleerd. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • PATRICK ROMBAUTS

Riooloverstorten : randvoorzieningen, fase 2 + fase 3 subcontract VUB. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De onderzoeksopdracht maakt deel uit van een globaal, inter-universitair project dat de analyse van de problematiek van de overstorten van gemengde rioolstelsels in waterlopen beoogt. Het projectomvat metingen in situ (UG, UIA), de analyse van het effect van bepaalde randvoorzieningen (bergbezinkingsbekkens, verbeterde overstorten) op de kwaliteit van het geloosde water m.b.v.fysische modellen (KULeuven) en de analyse van ontwerpmethodeswaarbij gebruik wordt gemaakt van numerieke simulatiemodellen(VUB). Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Morfologie, stoecchiometrie en enzymbiosynthese tijdens submerse cultivatie van een filamenteuze schimmel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bijkomende middelen voor de aanschaffing van apparatuur, bekomen door externe fondsen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers:

• GINO BARON

Optimalisatie van een grondwatermeetnetwerk door middel van geostatistische analyses. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een grondwatermeetnet heeft als doel een algemeen beeld te bekomen op regionale schaal van de toestand van de grondwatervoorraden en de evolutie ervan in de tijd. Echter het aantal gegevens is veelal beperkt en gedeeltelijk in opbouw; zodat niet juist geweten is wat de exacte relevantie is van de uitgevoerde metingen en wat de behoeften zijn naar de toekomst toe voor de verdere uitbouw van een grondwatermeetnet. De intrinsieke waarde van gegevens van een grondwatermeetnetwerk moet onderzocht worden op een statistische wijze. Echter de analyse van ruimtelijke gegevens kan niet uitgevoerd worden met klassieke statistische methodes, omdat de plaats van de metingen een belangrijke rol speelt. Daarom moet gebruik worden gemaakt van de geostatistiek, waarin de ruimtelijke correlatie tussen meetgegevens in rekening wordt gebracht. De geostatistiek laat dan toe om op een statistische wijze de bestaande gegevens te analyseren en antwoord te geven op vragen ivm gemiddelden, interpolatie, extrapolatie, foutenmarges en onzekerheden, en dit alles in een ruimtelijk kader. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • FLORIMOND DE SMEDT

Verwijdering van zwavel- en stikstofcomponenten uit synthesegas bij hoge temperatuur Vrije Universiteit Brussel Abstract: Gecombineerde hoog- temperatuursontzwavelintg en ammoniakverwijdering respectievelijk op sorbenten gebasseerd op zinkoxyde en nikkelcatalysatoren worden getest op hun bruikbaarheid in reële omstandigheden. De bedoeling is om na te gaan of dat hoge temperatuur gaszuivering voor synthesegas vanaf de vergassing van biomassa en/of fossiele brandstoffen, effectief toekomst heeft. Hiertoe worden de op het ogenblik uitgevoerde experimenten verder gezet en gecombineerd. Tevens zal getracht worden om de kinetische parameters te bepalen, in het bijzonder voor de afbraak van NH3 op Ni in de aanwezigheid van H2S en voor de sulfidatie/regeneratie van zinkoxide en zinktotanaat, al dan niet gedisperseerd op poreuze dragers. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Koude start adsorbers voor benzinemotoren Vrije Universiteit Brussel Abstract: Koude-start adsorptiesystemen zijn één der mogelijke technieken om aan de zeer strenge (ULEV) emmissie normen van benzinevoertuigen die voor de nabije toekomst gepland zijn, te voldoen. In deze adsorptiesystemen worden de koolwaterstoffen tijdelijk vastgehouden op een adsorbent. Pas na het opwarmen van de katalysator desorberen zij en worden zij in de katalysator geconvertyeerd. Hoewel deze adsorbers klaar zijn voor praktische toepassing, werd het onderzoek tot op heden vooral empirisch gevoerd. Dit project beoogt het opstellen van een goed model zonder hetwelk een goed ontwerp en optimalisatie onmogelijk zijn. De modellering wordt gesteund op uitgebreid experimenteel onderzoek. In een startfase dient het dynamisch gedrag van de warmteoverdrachten de massaoverdracht in de adsorber onderzocht te worden. Adsorptiekinetiek en -evenwichten worden hierbij afzonderlijk bepaald door middel van gaschromatografische proeven. De modellen zullen gevalideerd worden door metingen uitgevoerd op een labo-opstelling. De uitvoering van dit project gebeurt door een FWO-aspirant. Het aangevraagde krediet is een startkrediet om de labo-opstelling te bouwen en een gaschromatograaf aan te schaffen, ter voorbereiding van een grote FWO-aanvraag in 1998. In het kader van dit project zal samùengewerkt worden met twee universitaire onderzoekslabo's en enkele industriële partners. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GINO BARON • Tom CNOP

Chemical and Mechanical Recycling of Plastics and Composites (PYROLYTIC) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek richt zich erop chemische (pyrolytische) en mechanische (compatibilisatic) methodes te testen om plastics te recycleren, vooral dan mengsels en composieten die niet terug in proces kunnen genomen worden op eenvoudiger manieren. Het onderzoek zal o.a. volgense deelvragen beantwoorden : wat is het effect op de pyrolyse wanneer gemengde plastictypes toegediend worden?; welke additieven hebben een effect op de snelheid en productsamenstelling?; hoe zit het met de carbon-formatie bij enkelvoudige en gemengde plastics?; wat is het effect van 'aging'?; hoe zit het met de ontbinding van PET en mogelijk andere materialen die mogelijk problemen kunnen creëren tijdens de pyrolyse?; wat is de bestemming van de heteroatomen?,... Naast deze deelaspecten zullen ook vragen i.v.m. mechanische recyclage (compatibilisatie) behandeld worden. Tot slot zullen de bovenstaande onderzoeksprojecten sazmengebracht worden in een model en zullen geïdealiseerde reactortypes geoptimamiseerd worden. Eveneens is er een luik voorzien om een overgang te maken van het PVC-industriële onderzoek naar de industriêle praktijk. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Opmaak van het concept voor een Vlaams Grondwatermodel (VGM) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De huidige grondwaterwinningen samen met de verdere economische en technologische ontwikkeling veroorzaken vergaande problemen inzake verdroging, vermesting en verzuring en bedreigen kwetsbare watervoerende lagen en ecosystemen. Het doel van dit project is hetopstellen van de beleidsmatige en technische uitvoerings- en coördinatieconcpten van de ontwkkeling, het gebruik en de perspectieven van een grondwatermodel voor geheel Vlaanderen. Het project moet resulteren in een volledig uitgewerkt conceptueel kader (inclusief uitvoeringsbestekken), waarmee het mogelijk wordt om het VGM te kunen realiseren. een duidelijke methodologie en planning zowel op wetenschappelijk als organisatorisch vlak is hiervoor ehter nodig en vergt een gedetailleerde uitwerking van het concept en opbouw van het VGM. De voorbereiding voor de ontwikkeling of aanpassing van een grondwatermodel of modellen zal gebeuren. Tevens zal het gebruik van GISprocedures worden geëvalueerd en dienen de eerste stappen gezet te worden naar de integratie in het VGM. Dit project moet leiden tot de praktische uitwerking va het VGM en zal moeten gebeuren in de komende jaren dor het ganse potentieel aan grondwaterspecialisten aanwezig in Vlaanderen, zowel academisch, privé als overheid. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Prestatie evaluatie van een stedelijk afvalwater reiningings systeem onder wisselende omstandigheden - Implicaties voor het ontwerp en de werkwijze . Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze studie gaat na in welke mate riolen, afvalwater behandelingssystemen en rivieren als verschillende componenten in een globale waterbehandelingsstrategie kunnen gebruikt worden. Hiervoor is een grotere flexibiliteit in het ontwerp van afvalwater-transport en behandeling nodig, evenals het gebruik van meer controle-middelen, automatisatie, gevoeligere sensoren en meer gesofisticeerde bedieningssystemen. De studie beoogt de uitwisseling van gegevens m.b.t. verschillende methoden, experimentele data en simulaties om tot een model-systeem te komen waarin de invloed van verschillende parameters kan nagegaan worden. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Capaciteitsopbouw voor milieubeheer in Vietnam Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project beoogde ondersteuning van het beheer van het milieu en natuurlijke rijkdommen in Vietnam. Een eerste doelstelling omvatte de ontwikkeling van de wetenschappelijke basis voor milieu-effectrapportering. Het project beoogde evenzeer versteviging van het milieuonderwijs aan de Faculty of Environmental Sciences. De interventie inzake milieu-effectrapportering (m.e.r.) bleek bijzonder succesvol en productief. Het leidde tot de opmaak en co-publicatie van 3 richtlijnen boeken. Het resulteerde ook in een GIS-gebaseerde ruimtelijke analyse van het bodemgebruik ter ondersteuning van de uitvoering van een strategisch milieu-effectrapport van het stedelijk ontwikkelingsplan van Ha Long in de provincie Quang Ninh. In totaal werden 6 m.e.r.workshops georganiseerd. Inzake milieuonderwijs werden substantiële resultaten geboekt in tremen van curriculumopbouw, de publicatie van 5 handboeken voor studenten en de implementatie van een EC-beurzenschema. Organisaties: • Menselijke Ecologie

Onderzoekers: • David PROOT • LUC HENS

CHESS : Climate, hydrochemistry and economics of surface water systems Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het CHESS project beoogt het onderzoek van de gevolgen van klimaatsveranderingen op de kwaliteit van het rivierwater in Europa. Voor het onderzoek werden 5 rivierbekkens, verspreid over Europa, gekozen als testgebied. De analyse voor al deze bekkens steunt op het gebruik van een hydrologisch model (SWAT, USDA), gekoppeld aan een waterkwaliteitsmodel (Questor, Institute of Hydrology). Hierbij wordt rekening gehouden met diffuse pollutie - afspoeling van nutrienten uit de landbouw - en met puntlozingen van de industrie en van de huishoudens. De modellen worden gevalideerd voor de huidige toestand. Vervolgens worden berekeningen uitgevoerd voor verschillende toekomstige klimaatsscenarios, afkomstig van verschillende globale circulatie modellen. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Liquid Phase reaction with integrated separation in continious chromatographic and membrane reactors.(INTREASEP) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Veel chemische processen gebruiken homogene catalyse met hoog energie verbruik en zware milieuvervuiling: door de lage conversie moeten reagentia worden gerecycleerd en worden veel nevenproducten gevormd. Voor partiële oxidatie van koolwaterstoffen en esterificatie zal worden onderzocht hoe alternatieve reactor-scheidingsapparaten kunnen worden ontwikkeld: membraan en chromatografische reactoren. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Deel II : Specifieke milieuzorgsystemen voor BSO en TSO Vrije Universiteit Brussel Abstract: Als vervolg op het 'Groene School' project ging het project 'Specifieke milieuzorgsystemen voor het Beroepssecundair onderwijs (BSO) en Technisch secundair onderwijs (TSO)' in oktober 1998 van start. Na het 'Groene School'-project werden de volgende vaststellingen gedaan. Het aangeboden milieuzorgsysteem van het 'Groene School'-project is voornamelijk op maat van het algemeen secundair onderwijs ontworpen. De verschillen tussen ASO en BSO/TSO zijn zowel op pedagogisch als op milieubelastend vlak aanzienlijk groot. De milieubelasting in de praktijklokalen/ateliers van BSO/TSO scholen vertoont gelijkenissen met de overeenkomstige bedrijfssector. De ontwikkeling van een milieuzorgsysteem, dat rekening houdt met zowel de pedagogische als de praktijk-georiënteerde karakteristieken van de eigen werkomgeving, kan een belangrijk effect sorteren op het milieusparend gedrag van de werknemers in milieugevoelige sectoren. Het ontwikkelde materiaal wordt aan de scholen bezorgd onder de vorm van een compact en begeleidend werkboek voor de leerlingen dat hen op een actieve manier toelaat de eigen milieuimpact in te schatten en hen instrumenten

aanbiedt om milieusparend tewerk te gaan. Voor de leerkrachten wordt een handleiding uitgewerkt waarin staat hoe zij de leerlingen kunnen bijstaan in het milieuprogramma. Organisaties: • Menselijke Ecologie


Ontwikkeling binnen de VUB van een programma om een verbrandingsoven te modulleren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Emissienormen voor afvalverbrandingsoven betreffende dioxines, zware metalen, CO en NOx worden meer en meer streng. Nochtans is de optimalisatie van de verbranding (die essentieel is om de polluenten "aan de bron" te kunnen verminderen) zeer meoilijk aan te pakken bij gebrek aan een efficient simulatiewerktuig. Vandaag kan slrechts de gasstroming gesimuleerd worden, zonder de invloed van het bed van afval of de radiatie met de wanden in rekening te kunnen brengen. De ontwikkeling van een programma dat rekening houdt met al deze factoren, zou uniek zijn in de wereld en zou de VUB een leaderpositie op dat vlak geven. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Ontwikkeling van ondersteunende technieken voor een hydroinformatica systeem voor het waterkwaliteitsbeheer van rivieren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek beoogt de uitdieping van een methodologie en de ontwikkeling van rekenhulpmiddelen voor een integraal waterkwaliteitsbeheer van rivieren. De methodologie steunt op scenario analyses, rekening houdend met de gestelde doelstellingen voor de immissies. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van dynamische waterkwaliteitsmodellen voor de continue simulatie van immissiekarakterisatieken over meerdere jaren. De simulaties zijn holistisch van aard: het globale rivierbekken wordt beschouwd en er wordt rekening gehouden met alle bronnen van verontreiniging (huishoudens, RWZI, industrie en landbouw) en met de synergetische effecten (hydrologie, hydraulica, morphologie, scheikunde, biologie,...) . In een tweede fase wordt een statistische analyse van de datareeksen der immissievariabelen uitgevoerd. In het kader van de studie zullen numerieke simulatoren - voor de riolering, de RWZI en de rivier- worden geïntegreerd en aangepast. Procedures en hulpmiddelen zullen worden ontwikkeld voor de ijking van de modellen op basis van in situ metingen en voor de evaluatie van de onzekerheid van de modelresultaten (risicoanalyse). Ook zal de nodige aandacht worden besteed aan de ecologische interpretatie van de modelresultaten. Het project omvat tevens een experimenteel luik, waarbij waterkwaliteitsvariabelen in de rivier (OZ, pH, conductiviteit, turbiditeit, redoxpotentiaal, temperatuur, nitraat en amonium) continu en on-line worden bemeten. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • WILLY BAUWENS • Niels DE PAUW

Experimenteel onderzoek in vlammen op industriele schaal. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project is gericht op het gebruik van FTIR voor de multicomponent-analyse van gassen in vlammen en schouwen, met nadruk op de vorming van stikstofoxides in een dubbel annulaire 100 kW brander. Het doel van het project is een beter inzicht te krijgen in de interactie tussen de geometrie van de brander en aerodynamica van de vlam en hun invloed op de produktie van NOy. De emissies van de brander zullen voor verschillende werkingspunten bestudeerd worden mbv een FTIR-analyzer. De branderparameters die gevarieerd worden zijn de druk, de recirculatie ratio, de verhouding primaire/secundaire lucht, het zuurstofoverschot en de swirl. Uitgaande van de emissiemetingen zullen werkingspunten met interessante NOy emissies geselecteerd worden. Voor deze werkingspunten zullen concentratie (mbv FTIR) en temperatuursprofielen (thermokoppel) in de vlam van de brander worden opgenomen. Deze zullen samen met de LDA snelheidsmetingen, geleverd door een samenlopend project, de nodige experimentele data genereren om simulatieberekeningen te valideren of verwerpen. Voor de simulaties maakt men gebruik van CFD-berekeningen met elementaire verbrandingschemie. Deze geven de concentraties van belangrijkste componenten (N2,H2O, CO2, O~, fuel), de temperatuurs- en snelheidsprofielen. Deze worden vervolgens gebruikt om een netwerk van ideale reactoren te construeren dat de produktie van micropolluenten zoals NOy berekent met meer gedetailleerde verbrandingschemie. De berekening en het ontwerp van dit netwerk gebeurt met ASPEN+. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK

Uitwerking en toepassing van een methodologie voor kwetsbaarheid van grondwatersystemen t.a.v. verdroging en vermesting.(Programma : Beleidsgericht onderzoek '97. Beleidsdomein : Leefmilieu) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor een doeltreffend kwalitatief en kwantitatief grondwaterbeheer is de kennis van de grondwatersystemen een belangrijke voorwaarde. Dit project haaft als doel een methodologie uit te werken voor het karteren van grondwatersystemen in België. Door gebruik te maken van grondwatersysteemmodellering kan op een efficiënte en nauwkeurige wijze de lokatie en karakterisatie van kwel- en infiltratiegebieden, alsook de verbindende stroomlijnpatronen bepaald worden. Een methodologie voor het opzetten van de modellering zal ontwikkeld worden . De methodologie zal ook een vertaalprocedure bevatten die de omzetting van de modelleringsresultaten, zijnde de systeemkarakteristieken, naar beleidsbruikbare criteria zoals de kwetsbaarheid van het grondwatersysteem realiseert. Als pilootstudie voor toepassing van de methodologie wordt de provincie

Vlaams-Brabant voorgesteld. evenwel zal de methodologie meer algemeen worden opgezet, zodat ze ook toepasbaar zal zijn voor andere gebieden. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Supermolecular chemistry ans supramolecular catalysis Vrije Universiteit Brussel Abstract: De VUB-partner in dit netwerk is ingeschakelsd in het deel anorganische chemie, supramoleculaire catalyse. Hier wordt in het bijzonder bestudeerd :- hydrokraken en hydroconversie van alkanen op zeolieten- ontwikkelen van milieuvriendelijke membraamreactoren voor partiële oxidatie van koolwaterstoffen.- multifase catalyse, onder meer voor productie in de fijnchemie (chirale verbindingen)Vooral adsorptie in catalysatoren wordt bestudeerd. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Wetenschappelijke bijstand door Dr. Gustaaf CORNELIS in project transgenereationele ethiek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project is het de bedoeling om een enquête die in een vorig project werd gehouden onder het personeel van het SCK-CEN af te ronden (conclusies en interpretaties). De enquête heeft betrekking op problemen van radioactief afval en verwante problemen en de ethische implicaties hiervan. Bedoeling is ook de databank ter beschikking te stellen van het SCK-CEN na beëindiging van dit project. Organisaties: • Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie

Onderzoekers: • JEAN VAN BENDEGEM

Gedrag van een wervelbed vergasser voor externe verbranding van biomassa. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze aanvraag behelst een cofinanciering voor het VLIET-project(reeds toegekend doch vertraagd opgestart) rond de wervelbed vergasser die op de VUB is geïnstalleerd. Dit project loopt in samenwerking met de dienst WERK (Prof. J. De Ruyck). In het VLIET project worden een reeks proeven uitgevoerd met verschillende voedingen (biomassa en organisch afval), zullen de geproduceerde gassen worden geanalyseerd evenals de rookgassen na verbranding, en zal de performantie van het ganse systeem worden opgemeten. Tevens zal aan de modellering van dergelijk systeem worden gewerkt. De taak van de groep CHIS is het analyseren van de gassen op de aanwezigheid van teren en andere contaminerende komponenten die problemen vormen, zowel in de verbranding, als in andere onderdelen van de installatie. Deze cofinanciering vraagt meer specifiek een kleine draagbare massaspectrometer om gemakkelijk ter plaatse de analyse te kunnen uitvoeren zonder problemen rond het transport van de gassen wat automatisch meebrengt dat een deel van de komponenten niet meer wordt teruggevonden door afzetting in de leidingen. Bedoeling van het werk is hoofdzakelijk het vinden van optimale werkingsvoorwaarden, zodat met de verschillende soorten brandstoffen een zo laag mogelijke uitstoot wordt verkregen. Dit vereist natuurlijk het strikt opvolgen van alle contaminerende komponenten in de uitlaatgassen voor een hele reeks werkingsvoorwaarden. Alle andere apparatuur is reeds binnen CHIS aanwezig. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Personel zero emission transport for the city of the future (PRAZE). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Analyse van de mogelijkheden om nulemissie personentransport te organsiren in de stad van de toekomst. Het doel van PRAZE bestaat erin een scooter te ontwikkelen met een lagere primaire energieconsumptie dan zowel bestaande elektrische als thermische scooters alsook om het rijbereik van de elektrische scooters te vergroten. Voorts wordt er getracht om de productiekosten te drukken zodat de elektrische scooter een levensvatbaar commercieel produkt zou kunnen worden. PRAZE omvat innovatieve technologieën, zowel wat energieopslag betreft als wat aandrijflijn betreft. Het voertuig dat ontwikkeld wordt in het PRAZE project is uitgerust met een 'permanent magnet synchronous d.c. wielmotor'. Het verwijderen van de mechanische transmissie en van de versnellingsbak maken het mogelijk om de totale massa, het geluid, het onderhoud en het energieverbruik te verlagen. De innovatieve Ni-Zn batterij werd geselecteerd als beste compromis tussen lage kost, hoge energiedichtheid en technologische maturiteit. Ook de afwezigheid van toxische of gevaarlijke materialen in de batterij alsook de grote soepelheid wat betreft de werkingstemperatuur zijn troeven van deze technologie. De verbetering van het rijbereik die verkregen wordt door het gebruik van deze batterijtechnologie zorgt ervoor dat de elektrische scooter een marktrijper produkt is voor pendelverkeer, vrije tijdsverplaatsingen, maar ook voor professionele toepassingen zoals pizzalevering of parkingbewaking. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • GASTON MAGGETTO • ERIK DE BISSCHOP • PETER VAN DEN BOSSCHE • JOERI VAN MIERLO

Uitwerking van milieueffectenrapporteringen van de bedrijven REZINAL nv en UMICORE OXYYDE Belgium nv. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitwerken van een milieurapportering voor de bedrijven REZINAL nv en UMICORE OXYYDE Belgium nv. Organisaties: • Menselijke Ecologie


Ealuatie en begeleiding agrarisch natuurbeheer. Universiteit Antwerpen Abstract: De opdrachthouder, in de persoon van dr. Joke Vandenabeele, werkzaam bij de Studiegroep voor Technologie, Energie en Milieu - STEM (UFSIA), krijgt samen met Prof. Dirk Reheul van de Vakgroep Plantaardige Productie van de Universiteit Gent, de opdracht het pilootproject agrarisch natuurbeheer van de Koning Boudewijnstichting te begeleiden en te evalueren. Organisaties: • VAKGROEP MILIEU, TECHNOLOGIE EN TECHNOLOGIEMANAGEMENT • Engineering Management

Onderzoekers: • Lieve Goorden

Synthesis of chiral compounds by (dia)stereoselective reduction of carbonyl groups with heterogeneous metallic and metal complex based catalysts. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In the industrial preparation of drugs such as prostaglandins (PG), and of fine chemicals in general, there is a need for clean, selective and catalytic technologies that replace waste-producing stoichiometric reactions. Previous collaboration has resulted in several catalysts with strongly improved chemoselectivity for reduction of unsaturated carbonyl compounds ('enones') or with interesting diastereoselectivity. Till now, these catalysts have largely been tested with a prostaglandin-type enone. Main objectives(1) Expansion of previously developed methodology to reactions with (economically) relevant (natural) molecules, and to reactions with mechanistic probe molecules;(2) Promising catalysts that were discovered in screenings will be further developed;(3) Understanding of the factors affecting chemoselectivity - diastereoselectivity. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Toepassing van op genactivatie gebaseerde in vitro testen voor de karakterisering en opsporing van milieuschadelijke stoffen. Universiteit Antwerpen Abstract: Toepassing van op genactivatie gebaseerde in vitro testen voor de karakterisering en opsporing van milieuschadelijke stoffen. Organisaties: • ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Ronny Blust

Opvangbeurs: Joris MEYS (IWT) Universiteit Antwerpen Abstract: Opvangbeurs: Joris MEYS (IWT) Organisaties: • ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Ronny Blust • Joris Meys

Financiering vervanging basisuitrusting voor de vervanging van een ultracentrifuge. Universiteit Antwerpen Abstract: Financiering vervanging basisuitrusting voor de vervanging van een ultracentrifuge. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)


Gecombineerde zwavel en stikstofverwijdering door ZnO en Ni gedisperseerd op poreus Tio. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vergassing van biomassa en/of kool leidt tot een brandbaar gas, dat na verwijdering van zwavelhoudende componenten, ammonial en teerderivaten als brandstof kan gebruikt worden. Hoge temperatuurgasreiniging heeft tot voordeel, dat bij electrische energieopwekking, het globale energetische rendement van het proces stijgt ten gevolge van de lagere exergieverliezen. ZnO in combinatie met metallisch Nikkel, gedispenseerd op poreus TiO2, ljkt een goede kans hebben om de volledige gaszuivering: ontzwaveling, NH3 dissociatie en teerkraking in 1 stap uit te voeren Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Ontwikkeling van niet-destructieve en flow-cytometrische biomarkers voor milieu impact evaluaties. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van niet-destructieve en flow-cytometrische biomarkers voor milieu impact evaluaties. Organisaties: • ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Wim De Coen

Een geïntegreerde studie naar de relatie tussen blootstelling en accumulatie van zware metalen bij de bosmuis (Apodemus sylvaticus L.). Universiteit Antwerpen Abstract: Een geïntegreerde studie naar de relatie tussen blootstelling en accumulatie van zware metalen bij de bosmuis (Apodemus sylvaticus L.). Organisaties:

• ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)


Ecologische effecten en compartimentalisatie van cadmium in experimentele mesocosms : differentiële effecten van milieuverontreininging gedurende seizoensgebonden veranderingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Ecologische effecten en compartimentalisatie van cadmium in experimentele mesocosms : differentiële effecten van milieuverontreininging gedurende seizoensgebonden veranderingen. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Ronny Blust • Roel Smolders

HETEROGENE KATALYSE: VAN MATERIAAL TOT REACTOR. Ontwerp van op maat gesneden hybride katalysatormaterialen voor hyperselectieve en duurzame chemische processen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel de nodige generische informatie te verzamelen voor de ontwikkeling van een nieuwe generatie van katalytische materialen en reactoren voor een brede waaier van toepassingen in de bulk chemische industrie, de fijnchemie, de farmaceutische productie en de voedingschemie. Meer specifiek zullen twee families van hoog selectieve hybride katalysatoren worden ontwikkeld, waar superzuren of superbasen aan anorganische dragers worden gehecht. Bijzondere aandacht zal gaan naar de vormgeving van deze katalysatoren om te kunnen functioneren in nieuwe (micro)gestructureerde reactorconfiguraties. Een geïntegreerde benadering wordt nagestreefd die naast materiaaldesign ook vormgeving, kinetische modelering en constructie van een reactormodel omvat.

De drie universitaire partners: ·Prof. P. Jacobs, COK, K.U. Leuven ·Prof. G. Marin, LPT, U. Gent ·Prof. G. Baron, CHIS, V.U.Brussel Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Geïntegreerde studie van de effecten van milieuverontreiniging op aquatische en terrestische ecosystemen Universiteit Antwerpen Abstract: Geïntegreerde studie van de effecten van milieuverontreiniging op aquatische en terrestische ecosystemen Organisaties: • ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Ronald Verhagen • Ronny Blust • Wim De Coen • Marcel Eens • Paul Schepens

Transfer en effecten van zware metalen in aquatische voedselketens: rol van voedselkeus en biobeschikbaarheid. Universiteit Antwerpen Abstract: Transfer en effecten van zware metalen in aquatische voedselketens: rol van voedselkeus en biobeschikbaarheid. Organisaties: • ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Jasper Hattink

Ontwikkeling van een schuifkrachtgedreven on-chip chromatografisch scheidingapparaat. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De finale doelstelling van het voorgestelde project is de bouw en evaluatie van een optimaal functionerend prototypetoestel voor het uitvoeren van schuifkrachtgedreven chromatografische (SGC-)scheidingen in microkanalen met een vlak rechthoekige kanaaldoorsnede en een diepte binnen de sub-micron range. Het concept van SGC werd recent geïntroduceerd als een krachtig alternatief voor de conventionele druk en elektrisch gedreven chromatografen. SGC is gebaseerd op het gebruik van een bewegend kanaalelement welk toelaat een stabiele en continue stroming te genereren zonder nood aan druk of spanningsgradiënt. Het past ook perfect binnen de huidige trend naar de miniaturisatie van analytische scheidingssystemen. Om aan te tonen dat SGC de huidige state of the art prestatiegrenzen van druk- en elektrisch gedreven chromatografie kan overtreffen dienen twee hoofdtaken ondernomen te worden: i) gespecialiseerde etstechnieken dienen aangewend te worden om sub-micron SGC kanalen met een zeer uniform diepteprofiel te produceren en te voorzien van een geïntegreerde poreuze stationaire laag welke een voldoende hoge retentiecapaciteit levert, en ii) de micro-kanalen dienen geïntegreerd te worden met een voldoende gevoelig en vlug laser-geïnduceerd fluorescentie detectie systeem. Beide taken zullen ondernomen worden in nauwe samenwerking met twee internationaal gerenommeerde onderzoeksgroepen. Andere cruciale items die gedurende het project zullen worden belicht zijn de selectie van een goede tribologische coating en de ontwikkeling van een geautomatiseerd injectiesysteem. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GERT DESMET

Coûts financiers directs et indirects engendrés par l'installation de systèmes d'air climatisé dans les voitures particulières.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze opdracht heeft betrekking op het ramen van de directe en indirecte financiële kosten van de installatie van systemen voor klimaatregeling in individuele voertuigen. De VUB-ETEC evalueert de directe en indirecte emissies van airco's in de context van het Brussels Hoodstedelijk Gewest. De ULB-CEESE berekent de financiële kosten. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Jean-Marc TIMMERMANS • JOERI VAN MIERLO

Sustainable batteries (SUBAT) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Levenscyclusanalyse (LCA) van batterijen voor elektrische aangedreven voertuigen A thorough knowledge of the environmental balance of all available battery systems is necessary to back any decision to incriminate nickelcadmium batteries. The SUBAT (Sustainable Batteries) project aimed to make a comprehensive assessment of commercially available and forthcoming battery technologies, comparing them with nickelcadmium. The work was built on three pillars: 1. Technical assessment Today's electrically propelled vehicles are high-performance systems with extended technical constraints on components. The on-board electrical energy storage system, the battery, can be considered the most critical component. SUBAT considered all battery types on the world market, including but not limited to lead-acid, nickel-metal hydride, sodium-nickel-chloride, lithiumion, lithium-polymer and zinc-air, and of course nickel-cadmium, comparing their performances, whilst taking into account the status of these batteries as to their availability as commercial products. 2. Environmental assessment Batteries are electrochemical systems using reactive chemicals. The environmental performance of all considered battery types were assessed in order to be able to give them an environmental score which can designate them as being a sustainable solution or not. This was based on a Life Cycle Assessment. 3. Economical assessment The battery system is the single most expensive component of the electrically propelled vehicles, and its cost is thus a main critical item to determine the viability of the electric vehicle on the market. Finally all aspects were evaluated together on the basis of a multicriteria analysis. Through this multidisciplinary approach, SUBAT allowed to define an overall view of all aspects of the electric and hybrid vehicle battery market, in order to provide the Commission with a valuable policy support document which will assist in tracing the pathways for the sustainable transport of the future. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • PHILIPPE LATAIRE • GASTON MAGGETTO • Jean-Marc TIMMERMANS • Julien MATHEYS • Wout VAN AUTENBOER • PETER VAN DEN BOSSCHE • JOERI VAN MIERLO

Environmental management capacity building for the Ghana ports and Harbours authority and relevant stakeholders in Ghana. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project focust op de rol van belangrijke groepen bij milieubeheerssystemen voor havens in Ghana. Havens en havengebieden zijn belangrijk voor de economie van vele landen. Deze economische activiteiten hebben meestal echter serieuze milieugevolgen. Om deze milieudegradatie tegen te gaan, is de rol van milieubeheerssystemen zeer belangrijk. De implementatie van een dergelijk systeem vereist echter de actieve betrokkenheid van belangrijke groepen wiens activiteiten de havenomgeving beïnvloeden. Organisaties: • Menselijke Ecologie


Water quality management information tool for rivers basins based on environmental and economic considerationspects. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project beoogt de ontwikkeling van een beslissingsondersteunend programma voor het beheer van de waterkwaliteit in de Russische Federatie Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Ontwikkeling en toepassing van euleriaanse rekenmethoden voor buitenluchtakoestiek Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Dick Botteldooren

Toepassingen van geavanceerde geotechnische berekeningsmethodes in toepassing van baggertechniek, berging van baggerspecie, baggerbaarheid van materialen

Universiteit Gent Abstract: In near-shore en off-shore voorwaarden zijn geotechnische interpretaties van proeftechnieken van een andere moeilijkheidsorde van de gekende interpretaties op land. Daarenboven worden geotechnische stabiliteits- en vervormingsanalyses in onderwater voorwaarden eveneens veel ingewikkelder. Tenslotte staat de ontwikkeling van milieugeotechnische techniek in onderwater omgeving nog in haar kinderschoenen. Dit langetermijn onderzoeksproject handelt over de boven geciteerde problematiek. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • William Van Impe

Milieurapport Vlaanderen. Themarapport MIRA-T-2005 : energie, huishoudens en handel & diensten. Universiteit Antwerpen Abstract: Milieurapport Vlaanderen. Themarapport MIRA-T-2005 : energie, huishoudens en handel & diensten. Organisaties: • Engineering Management

Onderzoekers: • Aviel Verbruggen

Evaluatie en gebruik van niet-invasieve en microschaal cellulaire flow cytometrische analysetechnieken informatief in milieutoxicologische en hematologische context. Universiteit Antwerpen Abstract: Evaluatie en gebruik van niet-invasieve en microschaal cellulaire flow cytometrische analysetechnieken informatief in milieutoxicologische en hematologische context. Organisaties: • ECOFYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Ronald Verhagen • Jan Scheirs • Wim De Coen

Studie van Advanced Oxidation Processes voor de afbraak van organische micropolluenten Universiteit Gent Abstract: Advanced Oxidation Processes (AOPs) bieden perspectieven voor de destructie van organische micropolluenten in afvalwaters en gassen. De doelstelling van het onderzoeksproject bestaat erin meer inzicht te verwerven in de theoretische principes van AOPs en in de praktische uitdagingen bij de toepassing ervan. Het project richt zich op heterogene fotokatalyse, peroxone gebaseerde oxidatieve geaswassers, het Fenton proces en sonochemische waterstofperoxide ontbinding. Organisaties: • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie

Onderzoekers: • Herman Van Langenhove

Plasmatechnologie voor milieutoepassingen Universiteit Gent Abstract: Het bilaterale project is een studie van niet-thermische en thermische plasma's voor respectievelijk de verwijdering van vluchtige organische stoffen (VOS) uit luchtstromen en de vergassing van vaste afvalstoffen. De studie moet de wetenschappelijke grondslagen leggen voor de ontwikkeling van een gecombineerde plasmatechniek voor de verwerking van afval. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica

Onderzoekers: • Christophe Leys • Guido Van Oost

Smeltperformantie en residuele concentraties van ontijzeingsproducten Universiteit Gent Abstract: Studie naar optimalisatie van ontijzingsproducten met verhoogde smeltperformantie en verlaagd residu. Smeltperformantie en residuele concentraties van ontijzeingsproducten. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Willy Verstraete

Perfluorinated Organic Compounds in the European Environment. (PERFORCE) Universiteit Antwerpen Abstract: Perfluorinated Organic Compounds in the European Environment. (PERFORCE) Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)


HARMONHY : Harmonization of standards and regulations for a sustainable hydrogen and fuel cell technology Vrije Universiteit Brussel Abstract: HarmonHy maakt een evaluatie van de activiteiten in het gebied van waterstof en brandstofcelvoertuigen en de bijhorende standaardisatie, normalisatie en regelgeving. Aanbevelingen voor een verbetering hiervan worden geformuleerd. HarmonHy aims first to make an assessment of the activities on hydrogen and fuel cell related regulations and standards on a worldwide level. On this basis gaps will be identified and propositions to solve fragmentation will be made. Potential conflicts between codes, standards and regulations will also be investigated and propositions to solve the conflicts will be made. Particular attention to identify the needs for standards as perceived by the industry will be paid as well as action to ensure concordance between

standards and regulations The final goal of all the process is to render European collaboration in the field as effective as possible and to increase its contribution at the worldwide level, rendering it more effective and homogeneous as well as corresponding to its major interests. At a second stage, the result of the discussions could also serve as basis for further projects to be set up as response to the last call series of FP6. As a conclusion to the different discussion meetings and hearings the partners intend to organize as final point of the SSA a conference with the aim to present the results of the project and guidelines for the setting up of adequate bodies to solve the identified problems Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Julien MATHEYS • PETER VAN DEN BOSSCHE • JOERI VAN MIERLO

Analytiek en metabolisatie van endocriene verstoorders ((semi-) natuurelijke hormonen, xenobiotica en phytosterolen) bij de invertebraat Neomysis integer met behulp van massaspectrometrie Universiteit Gent Abstract: De metabolisatie van een aantal natuurlijke hormonen, xenobiotica en fytosterolen wordt onderzocht bij de aquatische invertebraat Neomysis integer. Analytische procedures voor de identificatie, kwantificatie en opzuivering van de verschillende metabolieten worden uitgewerkt via LC-MSn en/of GC-MSn. Vergelijkende metabolisatiestudies worden uitgevoerd en er wordt getracht om in vivo standaarden te produceren voor de gevonden metabolieten. Organisaties: • Vakgroep Veterinaire volksgezondheid en voedselveiligheid

Onderzoekers: • Hubert De Brabander • Caroline Janssen

Onderzoek naar de ontwikkeling van Legionella pneumophila in biofilms om zo infecties en Legionella-uitbraken te vermijden Universiteit Gent Abstract: Dit project wil de condities ophelderen die belangrijk zijn bij de ontwikkeling van Legionella pneumophila in multispecies biofilms. Kennis over deze biofilms kan ons informatie leveren over het vernietigen van deze celclusters en het bestrijden van legionella pneumophila. De doelstelling is het vinden van alternatieve, milieuvriendelijke benaderingen om de vermenigvuldiging van Legionella pneumophila in biofilms, mogelijks een van de belangrijkste oorzaken van Legionella-uitbraken, zoveel mogelijk te controleren Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie


IMAGINE = Improved Methods for the Assessment of the Generic Impact of Noise in the Environment Universiteit Gent Abstract: Het project zorgt ervoor dat richtlijnen, voorbeelden en databases beschikbaar zijn, zodat de geharmoniseerde berekeningsmethodes inzake geluid makkelijk kunnen gebruikt worden door de lidstaten van de EU. Deze informatie zal gebruikt moeten worden vanaf 2007 door de lidstaten, zoals vastgelegd in the EU Noise Directive. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie


Milieurapport Vlaanderen - Themarapport MIRA - T 2006: studie- en samenwerkingsovereenkomst Universiteit Antwerpen Abstract: Het betreft de uitwerking van het achtergronddocument 1.04 Energie (volledig) en de achtergronddocumenten 1.02 Huishoudens en 1.07 Handel & diensten (enkel delen m.b.t. energie en broeikasgassen) voor het milieurapport. De milieurapportering (MIRA) in Vlaanderen behelst 3 elementen: 1) een beschrijving, analyse en evaluatie van de bestaande toestand van het milieu; 2) een beschrijving, analyse en evaluatie van het tot dan toe gevoerde milieubeleid; 3) een beschrijving van de verwachte ontwikkeling van het milieu bij ongewijzigd beleid en bij gewijzigd beleid volgens een aantal relevant geachte scenario's. Organisaties: • Engineering Management


Haalbaarheid van een participatief modelleringsproces inzake risicobepaling van pesticiden. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstellingen van het project zijn de volgende : -de mees geschikte participatieve methodologie te ontwikkelen voor een bruikbare input van burgers bij de modellering van risicobepaling van pesticiden; -testen van de methodologie, en zijn haalbaarheid definiëren; -contacten leggen met geïnteresseerde participanten en potentiële organiserende instellingen. Organisaties: • Engineering Management

Onderzoekers: • Lieve Goorden

Preventie van zoutschade aan het cultureel bouwerfgoed door het gebruik van kristallisatie-inhibitoren Universiteit Gent Abstract: Zoutverwerking veroorzaakt afbraak en schade bij een ruime keuze van materialen, niet in het minst bij gebouwen die belangrijk zijn voor het Europees cultureel erfgoed. Zout kan daarbij totale structurele desintegratie veroorzaken. Een aantal conservatiebehandelingen zijn beschikbaar, maar deze kunnen de zoutschade niet volledig verhinderen. Er zijn dus dringend nieuwe conservatiemethoden nodig die zowel

zoutschade kunnen verhinderen als de ontzouting van stenen bouwsels kunnen bevorderen. SALTCONTROL heeft tot doel om nieuwe methoden te ontwikkelen om zoutschade te verhinderen door gebruik te maken van verbindingen die de groei van zoutkristallen kunnen tegenhouden. Het aanbrengen van deze inhibitoren zal de zoutkristallisatie in de steenporieën tegengaan. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde

Onderzoekers: • Patric Jacobs

Stedelijke geluidsklimaatdynamica Universiteit Gent Abstract: Dit project wil het aspect dynamica toevoegen aan de studie van de impact van (weg)verkeer op het stedelijk geluidsklimaat. Dit omvat het koppelen van geluidsemissie aan dynamische verkeersmodellen (micro-modellen), het aanpassen van propagatiemodellen (vaagrekenen zal toegevoegd worden om rekening te houden met onzekerheden) en het bestuderen van de invloed van de dynamica op de impact van geluid op de mens. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie


Capacity building to implement scientific instruments for ports' environmental management in Vietnam and Cambodia. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het belangrijkste doel van de actie is de capaciteit bij het milieubeheer onder havenmanagers, hun personeel en andere lokale bewaarders in Vietnam en Cambodja te bouwen. Voortbouwend op de resultaten van het éénjarige project VN/Asia ProEco/01 (91168), zal dit project de capaciteit in de vijf havens blijven versterken die in dit project worden vermeld en het zal drie havens meer in zowel Vietnam als Kambodja impliceren. De specifieke doelstelling is de toepassing van milieubeheersinstrumenten in de haven en de betrokkenheid van havenzaken te verhogen en lokale gemeenschappen in een duurzaam beheersproces te versterken. Om dit specifieke doel te bereiken, vonden de volgende acties plaats: 1. In een workshop, zullen de Aziatische deskundigen worden opgeleid hoe deze SDEPs te analyseren. 2. In een onderzoekcomponent, zal de ontwikkeling van een Handboek van de EMS- Implementatie worden gedaan. Het doel van het handboek is de kennis en de vaardigheden van havenbewaarders te verbeteren en de implementatie van EMS te vergemakkelijken. 3. De beheersstructuur van deelnemende havens zal worden aangepast om een milieumanager te omvatten. Het project zal en opleiding aan milieumanagers (opleiding van trainers) verstrekken om hen met kennis en vaardigheden uit te rusten om EMS in havens uit te voeren. 4. Een opleiding van trainerszitting in Europa is inbegrepen, om een beperkt aantal van Aziatisch milieupersoneel in aanraking met het milieubeleid en de technologieën te brengen dat in Europese havens worden toegepast. De implementatie van de hulpmiddelen die in ECOPORTS worden gebruikt, zullen de belangrijkste onderwerpen van het plaatsbezoek zijn. 5. De opgeleide Aziatische deskundigen en de opgeleide trainers, samen met Europese deskundigen, zullen nieuw trainingsmateriaal ontwikkelen om aan havenpersoneel in opleidingssessies bij havens te verspreiden. 6. Vijf kleine workshops zullen worden georganiseerd om kennis onder een bredere groep Aziatische haven milieubewaarders te verspreiden. De opgeleide trainers en de opgeleide deskundigen zullen hun kennis met collega's delen en het trainingsmateriaal zal worden voorgesteld. 7. In een definitieve conferentie zal het goedgekeurde havensmilieubeleid en de resultaten van EMS onder burgers van de havens worden meegedeeld die gemeenschappen, plaatselijk autoriteiten, NGOs, zaken en de industrie in havens en onderzoekinstituten omringen. Organisaties: • Menselijke Ecologie

Onderzoekers: • David PROOT • Katrien VAN DE SIJPE • LUC HENS • Quynh LE XUAN

Uitbreiding van de tool SAVER-LEAP voor scenario-analyses voor de huishoudens. Universiteit Antwerpen Abstract: De ontwikkeling en de uitbreiding van de scenariotool SAVER-LEAP naar woningen (residentieel gebruik), hierbij steundend op de kennis en ervaring reeds opgedaan in de studie van de utiliteitsgebouwen. Grosso modo dezelfde werkwijze als voor utiliteitsgebouwen zal gevolgd worden. De current accounts die nodig zijn voor het analyseren van scenario's in SAVER zullen worden gedefinieerd in LEAP. Organisaties: • Engineering Management


Geïntegreerde milieutoxicologische evaluatie van perfluoralkyl polluenten bij de zebravis (Danio rerio). Universiteit Antwerpen Abstract: Geïntegreerde milieutoxicologische evaluatie van perfluoralkyl polluenten bij de zebravis (Danio rerio). Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Wim De Coen • An Hagenaars

Themarapport MIRA-T 2007: uitwerken achtergronddocument Energie en de achtergronddocumenten Huishoudens en Handel & Diensten.

Universiteit Antwerpen Abstract: In opdracht van de Vlaamse Regering dient de VMM de milieurapportering tot stand te brengen, in rapporten toegankelijk voor een breed, geïnteresseerd publiek. De rapporten moeten de wetenschappelijke basis voor het gewestelijke milieubeleid bieden; zo moeten het maatschappelijk draagvlak voor dit milieubeleid versterken en ze moeten in overeenstemming zijn met de internationale standaarden inzake milieukennis. Meer specifiek omvat de opdracht voor de UA de grondige actualisatie en verdere uitwerking van: 1) het achtergronddocument Energie 2) de achtergronddocumenten Huishoudens en Handel & Diensten (delen m.b.t. energie en broeikasgassen) Organisaties: • Engineering Management


Een duurzame oplossing voor varkensmestverwerking: Milieugerichte naleving van de Europese richtlijn inzake geïntegreerde preventie en bestijding van verontreiniging (PIGMAN) Universiteit Gent Abstract: Een project genoemd PIGMAN wordt uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie onder het 6de Kaderprogreamma voor Onderzoek, Technologische Ontwikkeling en Demonstratie. In het project zal varkensmest vergist worden met de toevoeging van andere organische afvalproducten. Het digestaat wordt verder verwerkt tot irrigatiewater na verwijdering van P als struviet (Het ANPHOS proces) en N als stikstof gas (OLAND proces). Onderzoekers zullen verschillende labotesten en kleinschaling piloottesten uitvoeren op boerderijen in vijf verschillende landen. Een grote piloot installatie zal ontworpen en gebouwd worden op Cyprus. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie


Uitwerken en uitvoeren van een pilootproject voor effectgerichte metingen om de luchtkwaliteit in Vlaanderen te kunnen evalueren. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van deze studie is het uitwerken en uitvoeren van een pilootproject voor effectgerichte metingen om de luchtkwaliteit in meerdere testgebieden in Vlaanderen te evalueren. Daarbij dient een meetstrategie voor Vlaanderen ontwikkeld en gevalideerd te worden. Bijkomend zal de bruikbaarheid van dergelijke meetstrategie voor opvolging van mogelijke problemen voor de gezondheid en opsporen van bronnen van vervuiling geëvalueerd worden. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)


Elektrische fiets voor postbedeling - (Geassocieerd aan de EUREKA actie : New electric postmen helper - NEPH) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Elektrische fiets voor postbedeling Industrieel ontwikkelingsproject waarbij de vakgroep verantwoordelijk was voor het aanleveren van de specificaties voor de elektrische aandrijflijn voor elektrisch geassisteerde lichte voertuigen voor postbedeling (elektrische fietsen/caddies/driewielers). In het bijzonder werd een simulatietool ontwikkeld dat toelaat om ontwerpparameters te bepalen ifv postale gebruiksparameters. Het NEPH project betreft de studie en ontwikkeling van een waaier aan innovatieve elektrische vermogenssystemen die een essentieel element zullen uitmaken van de elektrische geassisteerde lichte voertuigen ter ondersteuning van de Europese postmannen: -om de postbedeling uit te voeren in stedelijke omgevingen om bij te dragen aan het "European Sustainable Development Policy" Demonstraties voor en door postmannen zullen uitgevoerd worden om deze nieuwe voertuigen te promoten ten opzichte van de bestaande voertuigen. Elke systeem zal bestaan uit volgende componenten: -Batterij systeem gesteund op Li-ion en Ni-MH technologieën -Motorsystemen gesteund op een brushless hub motor technologie -Human-Machine interface (HMI) om het voor elke gebruiker mogelijk te maken om het voertuig te bedienen Drie soorten voertuigen worden in dit project ontwikkeld: -De elektricsch-geassisteerde caddy of trolley -De elektrisch-geassisteerde fiets -De familie van elektrisch-geassisteerde meerwielers: driewieler, vierwieler,... Andere voertuigen (zoals bv een elektrische scooter) zouden in overweging genomen kunnen worden in functie van de vraag die op de markt zou bestaan. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • PHILIPPE LATAIRE • HUGO SOL • Jean-Marc TIMMERMANS • Julien MATHEYS • JOERI VAN MIERLO • FREDERIK VAN MULDERS

De efficiëntie van driftreducerende maatregelen ter beveiliging van het milieu in Vlaanderen Universiteit Gent Abstract: Het voorkomen van drift geeft aanleiding tot een betere ziektecontrole van gewassen en minimaliseert verspilling van sproeimiddelen. Doel is het modelleren van drift bij spuittoepassingen van pesticidenformuleringen en daarmee samengaand risicoanalyses voor mens en milieu. Om dit te realiseren wordt een model, dat drift voorspelt op basis van de druppelgroottespectra van nevels, ontwikkeld. Modelvalidatie gebeurt met behulp van reeële pesticidetoepassingen.

Organisaties: • Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen • Vakgroep Gewasbescherming • Vakgroep Biosysteemtechniek

Onderzoekers: • Walter Steurbaut

Estimation of hazardous metals concentrations in ambient urban air taken up by a human respiratory system. (beurs CEVIK UGUR, Turkijke) Universiteit Antwerpen Abstract: Estimation of hazardous metals concentrations in ambient urban air taken up by a human respiratory system. (beurs CEVIK UGUR, Turkijke) Organisaties: • AXES

Onderzoekers: • Rene Van Grieken

Biofouling in ondergedompelde membraanbioreactoren. Universiteit Antwerpen Abstract: Doelstellingen - ontwikkeling van een online meetsysteem om het membraanvervuilingspotentieel van slib en slibfracties te karakteriseren; - studie van de mechanismen van membraanvervuiling in MBR; - identificatie van membraanfoulingcomponenten; - in kaart brengen van parameters die een invloed hebben op MBR-membraanfouling; - ontwikkeling van een geavanceerd controlesysteem op basis van de opgedane kennis rond membraanvervuiling en de on-line meetresultaten. Organisaties: • Departement Biologie - overige

Onderzoekers: • Ludo Diels • Celine Huyskens

AOPs (Advanced Oxidation Processes) als drijvende kracht voor membraanabsorptie van vluchtige organische stoffen uit afvalgassen Universiteit Gent Abstract: de doelstelling van het project bestaat erin het toepassingsgebied van membraanabsorbers bij luchtzuivering te verruimen door gebruik te maken van ozongebaseerde AOPs als drijvende kracht. In een eerste fase worden de verdelings- en transporteigenschappen van de membranen odnerzocht. Vervolgens wordt de invloed van divesre reactieparameters op de absortie van verschillende VOS in een AOP gedreven membraanabsorber onderzocht. Organisaties: • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie


Chemical characterisation of individual fine particulate matter with respect to their health impact. (beurs NOVAKOVIC., Servië) Universiteit Antwerpen Abstract: Chemical characterisation of individual fine particulate matter with respect to their health impact. (beurs NOVAKOVIC., Servië) Organisaties: • AXES


Breaking Ecotoxicological Restraints in Spatial Planning (BERISP). Universiteit Antwerpen Abstract: Breaking Ecotoxicological Restraints in Spatial Planning (BERISP). Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Lieven Bervoets • Wim De Coen

Ontwikkeling van chemosensoren voor endocriene disruptors: synthese en evaluatie van vaste-drager gebonden modelreceptoren Universiteit Gent Abstract: Huidig project beoogt een bijdrage te leveren voor de ontwikkeling van een efficiënt detectie/concentratiesysteem voor endocriene disruptors (EDC's). Het werkingsmechanisme van EDC's berust op een interactie met de oestrogeenreceptor. Op basis van de gekende structuur van het oestrogeen receptor - ligand bindingsdomein (Protein Data Bank) zullen hiervoor modelverbindingen op vaste drager ontwikkeld worden. Mogelijke applicaties voo rvaste-fase extractie zullen onderzocht worden. Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)

Onderzoekers: • Annemieke Madder

Duurzaam eindgebruik van biobrandstoffen (BIOSES). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het BIOSES project analyseert de impact van verschillende marktintroductiescenarios van biobrandstoffen in het Belgische transportsysteem, met de nadruk op het perspectief van de gebruikersmarkt (de vraagzijde). Tijdshorizon voor de analyses gaat van korte termijn (2010) over middellange termijn (2020) tot lange termijn (2030). Het project zal een roadmap creëren voor de introductie van vloeibare biobrandstoffen in België, met de nadruk op de vraagzijde (eindgebruikers),

waarbij technische en beleidsnoden geïdentificeerd worden op korte, middellange en lange termijn. Op basis van up-to-date gegevens van energiegebruik, emissies en kost, zal het project de praktische haalbaarheid en de ecologische, socio-economische en macro-economische impact bepalen van de introductie van biobrandstoffen in België. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Vincent WYNEN • Faycal-Siddikou BOUREIMA • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Een gedragsanalyse en onderzoek van de milieu-implicaties van de multimodale transportkeuze. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De toenemende bezorgdheid over de voortdurende groei van het autogebruik en de hieraan verbonden externe lasten, zorgen voor een stijgende interesse naar beleidsmaatregelen betreffende transportplanning die het steeds toenemend verlangen naar persoonlijk mobiliteit tenminste kunnen matigen en de principes van duurzame ontwikkeling kunnen ondersteunen. Openbaar vervoer is dan een evidente keuze, maar deze vorm van transport dient geïntegreerd te zijn in een goed gecoördineerde multimodale vervoersketen. De doelstelling van dit project is de aandacht te vestigen op de drie pijlers van duurzaamheid in de context van multimodaal transport. we zullen dit onderzoek enerzijds uitvoeren met behulp van activiteitengebaseerde modellen, die in staat zijn te voorspellen hoe individuen reageren op beleidsmaatregelen om de vraag naar transport te beheersen. Na het uitvoern van een sensitiviteitsanalyse geeft dit een geoptimaliseerde multimodale vervoersketen. Anderzijds zal een sociale kosten-baten analyse worden uitgevoerd van de diverse beleidsmaatregelen. De combinatie van beiden stelt ons in staat om milieueffecten uit te splitsen na tijd en ruimte, waardoor milieu-en congestiekosten kunnen worden berekend. De impact op het milieu van verplaatsingen met vershcillende transportmodi , zal geschat worden m.b.v. een aangepast Ecoscore model. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek


Onderzoek naar milieuvriendelijke voertuigen: Levenscyclus Analyse (LCA) en beleidsmaatregelen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Vrije Universiteit Brussel, VITO en ULB hebben de Ecoscore ontwikkeld, een well-to-wheel milieu rating tool voor voertuigen. Deze methodologie werd ontwikkeld voor toepassing in verschillende beleidsmaatregelen om de aankoop en het gebruik van milieuvriendelijke voertuigen te stimuleren. In het CLEVER project zal een Levenscyclus Analyse (LCA) uitgevoerd worden van voertuigen met conventionele en alternatieve brandstoffen (LPG, CNG, alcoholen, biobrandstoffen, biogas en waterstofgas) en/of alternatieve aandrijfsystemen (batterij, hybride en brandstofcel elektrische voertuigen). Naast de well-to-wheel emissies zal deze LCA eveneens rekening houden met de volledige cradle-to-grave emissies (inclusief productie en ontmanteling/recyclage van het voertuig). Recente ontwikkelingen in brandstofproductie en nieuwe voertuigtechnologieën zullen in rekening gebracht worden en speciale aandacht zal gewijd worden aan de well-to-tank emissies van biobrandstoffen en waterstofgas en aan de cruciale invloed van de energie-mix (i.e. combinatie van energiebronnen) voor de elektriciteitsproductie van (plug-in) elektrische wegvoertuigen. Vanuit het perspectief van de gebruiker is de levenscyclus kost vaak een sleutelfactor in de keuze van een nieuw voertuig. Prijsinstrumenten zijn geschikt om de milieuprestaties van voertuigen te integreren in de aankoopbeslissing. CLEVER zal het mogelijk maken om mogelijke beleidsmaatregelen voor een duurzamere voertuigkeuze te onderzoeken. De onderzochte beleidsinstrumenten zullen niet alleen de nadruk leggen op individueel aankoopgedrag van voertuigen, maar eveneens op maatregelen gericht op bedrijven en openbare instanties. De Ecoscore methodologie is eveneens een geschikte indicator om de milieuprestaties van de volledige voertuigvloot te analyseren. Mogelijkheden om een ecologischere samenstelling van de voertuigvloot te bereiken zullen bestudeerd worden, waarbij rekening wordt gehouden met de factoren die de optimale tijd voor vervanging bepalen, socio-economische haalbaarheid, enz. Al deze aspecten zullen rekening houden met externe kosten, waaronder milieu-impact en sociale weerstand geassocieerd met de geselecteerde technologieën. De aandacht van CLEVER zal voornamelijk gaan naar de markt van de personenwagens. In alle analyses zal echter op een kwalitatieve manier aandacht besteed worden aan mogelijk extrapolaties naar zwaar vervoer in het algemeen en naar stadsbussen in het bijzonder, daar stadsbussen zich er gemakkelijk toe lenen om nieuwe technologieën te implementeren en zij een voorbeeldfunctie kunnen vervullen. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep


A behavioural analysis and examination of environmental implications of multimodal transportation choice - ESTIMATE. (Fase 1). Een gedragsanalyse en evaluatie van de impact op het milieu bij een multimodale transportkeuze. ESTIMATE (Fase 1) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De toenemende bezorgdheid over de voortdurende groei van het autogebruik en de hieraan verbonden externe lasten, zorgen voor een stijgende interesse naar beleidsmaatregelen betreffende transportplanning die het steeds toenemend verlangen naar persoonlijke mobiliteit tenminste kunnen matigen en de principes van duurzame ontwikkeling kunnen ondersteunen. Openbaar vervoer is dan een evidente keuze, maar deze vorm van transport dient geïntegreerd te zijn in een goed gecoördineerde multimodale vervoersketen. De doelstelling van dit project is de aandacht te vestigen op de drie pijlers van duurzaamheid in de context van multimodaal transport. We zullen dit onderzoek enerzijds uitvoeren met behulp van activiteitengebaseerde modellen, die in staat zijn te voorspellen hoe individuen reageren op beleidsmaatregelen om de vraag naar transport te beheersen. Na het uitvoeren van een sensitiviteitsanalyse geeft dit een geoptimaliseerde multimodale vervoersketen. Anderzijds zal een sociale kosten-baten analyse worden uitgevoerd van de diverse beleidsmaatregelen. De combinatie van beiden stelt ons in staat om milieueffecten uit te splitsen naar tijd en ruimte, waardoor milieu- en congestiekosten kunnen worden berekend. De impact op het milieu van verplaatsingen met verschillende transportmodi, zal geschat worden m.b.v. een aangepast Ecoscore model.

Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Vincent WYNEN • CATHY MACHARIS • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Geïntegreerde milieutoxicologische evaluatie van perfluoralkyl polluenten bij aquatische organismen. Universiteit Antwerpen Abstract: Geïntegreerde milieutoxicologische evaluatie van perfluoralkyl polluenten bij aquatische organismen. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Wim De Coen • An Hagenaars

In situ conditioning van baggerspecie en minerale slibs Universiteit Gent Abstract: Bagger- en ruimmateriaal bevat vaak een behoorlijke hoeveelheid organisch materiaal, dat bij anaerobe omstandigheden (als gevolg van compacte opslag) door natuurlijke microbiologische activiteit omgezet wordt in biogas. Gasproductie in opgeslagen sediment is nefast voor snelheid van consolidatie, finale steekvastheid en stabiliteit, en broeikasgasemissie. In het project wordt gezocht naar technieken om 1) gasophoping te voorkomen en 2) versnelde consolidatie te bewerkstelligen. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie


Nieuwe duurzame concepten en processen voor het optimaliseren en upgraden van de behandeling van gemeentelijk afvalwater en slijk Universiteit Gent Abstract: Bij gemeentelijke waterzuiveringinstallaties is de focus verschoven van end-of-pipe behandeling naar hergebruik van water. Dit heeft implicaties voor de kwaliteit doelstellingen van WWTP producten: hergebruik van water, verwijderen van nutrienten, recycleren van nutrienten, verwijderen van pathogenen, verwijderen van micro-vervuilende stoffen en ecotoxiciteit, optimaliseren van energie, energie productie, het wegruimen van slijk, hergebruiken van slijk en zijn bronnen. NEPTUNE wil deze taken benaderen door te focussen op technologische oplossingen zodat zowel aan huidige als toekomstige standaarden kan voldaan worden, en dit via upgraden van bestaande gemeentelijke infrastructuur (nieuwe controle strategieën met online sensoren afvoervloeistof upgraden door behandeling met zuurstof, geactiveerd koolstof of wetland Veilige verwerking van slijk en hergebruik) en ook via nieuwe technieken (Brandstofcel applicaties nieuwe oxidatie processen productie van polymeer en fosfaten uit slijk). Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie


Milieurapport Vlaanderen Toekomstverkenning MIRA-S 2009: wetenschappelijk rapport Huishoudens en Handel & Diensten (deel energiegebruik en gerelateerde emissies). Universiteit Antwerpen Abstract: In opdracht van de Vlaamse Regering dient de VMM de milieurapportering tot stand te brengen, in rapporten toegankelijk voor een breed, geïnteresseerd publiek. De rapporten moeten de wetenschappelijke basis voor het gewestelijke milieubeleid bieden; zo moeten het maatschappelijk draagvlak voor dit milieubeleid versterken en ze moeten in overeenstemming zijn met de internationale standaarden inzake milieukennis. Meer specifiek omvat de opdracht voor de UA de grondige actualisatie en verdere uitwerking van: 1) het achtergronddocument Energie 2) de achtergronddocumenten Huishoudens en Handel & Diensten (delen m.b.t. energie en broeikasgassen) Organisaties: • Engineering Management


Hoe omgaan met de complexiteit van mileuvraagstrukken. Universiteit Antwerpen Abstract: De bijdrage gaat in op de vraag hoe om te gaan met de complexiteit van milieuvraagstukken zoals die aan de orde zijn in tal van MIRAproducten. De traditionele wetenschappelijke benadering wordt steeds vaker ter discussie gesteld, zeker wat betreft maatschappelijke en beleidsrelevantie. Er is nood aan alternatieven. Erkenning van de inherente complexiteit van bijvoorbeeld milieuthema's is hiertoe een eerste stap. Vervolgens stelt zich de vraag hoe we op een relevante en meer transparante wijze met beperkte kennis rond die belangwekkende thema's om kunnen gaan en te communiceren. Twee cases dienen ter illustratie: de manier waarop het Intergovernmental Panel on Climate Change tot onderzoeksconclusies komt en het Vlaams Steunpunt Milieu en Gezondheid bij de interpretatie van resultaten uit de humane biomonitoring. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Ilse Loots • Hans Keune

Uitvoering van een literatuurstudie met betrekking tot plantengroei en een modellering van sedimenttransport en oppervlaktewater in en rond het gebied 'Bankei' te Balen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het projectteam binnen deze studie bestaat uit leden van de onderzoeksgroep Ecosysteembeheer van de Universiteit Antwerpen en van het Laboratorium voor Hydraulica van de Ugent. Beide onderzoeksgroepen werken reeds samen omtrent de hydrologische modellering van waterlopen. In dit project zal er echter gekeken worden naar de invloed van vegetatie op sedimentatie en erosie in het gebied de Bankei.

Het Laboratorium voor Hydraulica werkt binnen dit project als onderaannnemer. De opdeling van de taken is daarom zeer duidelijk gesplits. Namelijk de literatuurstudie zal worden uitgevoerd door de onderzoeksgroep Ecosysteembeheer. Deze groep heeft immers een jarenlange ervaring met het onderzoek naar waterplanten en de effecten van biota op het gedrag van sediment en heeft zodoende ook toegang tot de relevante literatuur voor dit onderwerp. Het modelleringsgedeelte en het scenario gedeelte vallen dan weer onder de verantwoordelijkheid van het Laboratorium voor Hydraulica van de Ugent. Organisaties: • Ecosysteembeheer

Onderzoekers: • Patrick Meire

Steunpunt Milieu & Gezondheid. Universiteit Antwerpen Abstract: Zie continuering in het Steunpunt Milieu en Gezondheid 2007-2011 (project 21603) Organisaties: • Welzijnsplanning • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Ilse Loots

Testsysteem voor vroege ontwikkelingsstoornissen, met ontwikkeling van biomerkers voor neurotoxiciteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Testsysteem voor vroege ontwikkelingsstoornissen, met ontwikkeling van biomerkers voor neurotoxiciteit. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Wim De Coen • Ingrid Selderslaghs

Study band broadening in nebulizer tube by means of computational fluid dynamics simulations and investigate the relationship proposed by Guillarme et al. in JCA 1192 (2008)103-112. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' SEDERE SA' hebben voor het project ' Study band broadening in nebulizer tube by means of computational fluid dynamics simulations and investigate the relationship proposed by Guillarme et al. in JCA 1192 (2008)103-112.' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Evaluability assessment van het Vlaams klimaatadaptatiebeleid. Universiteit Antwerpen Abstract: De evaluability assessment heeft tot doel, in samenspraak tussen het MIRA-team en de Universiteit van Antwerpen: - lnititatieven te nemen die het engagement van de betrokkenen in het onderzoek verzekeren; - Antwoorden te formuleren op vragen en opmerkingen die rijzen bij het onderzoek om vervolgens (in coproductie tussen MlRA en de UA) oplossingen of alternatieven uit te werken. - Praktische afspraken te maken over timing van het onderzoek en datatoelevering. De evaluability assessment heeft niet tot doel de wenselijkheid van het onderzoek te beoordelen maar wel de modaliteiten ervan te bepalen na verkenning van de huidige (beleids)context. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Ilse Loots • Ann Crabbé

Piloottest voor het controleren van emissies bij de sanering van bodems verontreinigd met vluchtige organische componenten met behulp van een nieuwe Multi-array VOC-O2-CO2 sensor Universiteit Gent Abstract: Vluchtige organische verbindingen (VOC) vormen één van de meest voorkomende gevallen van bodemverontreiniging in geïndustrialiseerde landen. Bij bodemsaneringsprojecten is een nauwkeurige opvolging van VOC in de bodem nodig. Doelstelling van het project is om een VOC-sensor en bijhorende software te ontwikkelen en te demonstreren voor gebruik in de bodemsanering. Organisaties: • Vakgroep Bodembeheer

Onderzoekers: • Marc Van Meirvenne

Conservatiemateriaal voor glasramen (CONSTGLASS) Universiteit Gent Abstract: Het project heeft tot doel om de behandelingen voor conservatie van glasramen in historische gebouwen over gans Europa, aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Het omvat tevens studies over de omkeerbaarheid van de behandelingen, en de efficiëntie van innovatieve restauratiestrategieën en producten. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde

Onderzoekers: • Patric Jacobs

Development of a chromatographic method by an automatic coupling column system Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Pfizer Inc.' hebben voor het project ' Development of a chromatographic method by an automatic coupling column system. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Modellering van het sedimenttransport en oppervlaktewater ter hoogte van de sites Olen en Overpelt Universiteit Gent Abstract: Uitvoering van een modellering van het oppervlaktewater- en sedimenttransport ter hoogte van de sites Umicore Olen en Nyrstar Overpelt in het kader van het onderzoek naar noodzakelijke maatregelen ten gevolge van de historische zware metalenproblematiek voor een duurzaam waterbodem- en oppervlaktewaterbeheer. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Ronny Verhoeven

Aviation and the Belgian Climate Policy : Analysis of Integration Options and Impacts : ABC impacts (Fase 1 en Fase 2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Evaluatie van de bijdrage van de luchtvaart tot het broeikaseffect. Hiervoor zal een analyse gemaakt worden van de beschikbare gegevens. De verkeerstromen zullen in kaart worden gebracht. Eveneens zal een emissie inventaris worden opgesteld. De klimaat gerelateerde emissies zullen worden beschouwd om zodoende de bijdrage tot het broeikaseffect van de luchtvaart sector in België te kunnen evalueren. De bijdrage zal vergeleken worden met de bijdragen van de andere transportsectoren. Verschillende methodologieën zullen bestudeerd en ontwikkeld worden. Daarnaast zullen er ook verschillende toekomstscenario's voorgesteld en geanalyseerd worden. Het project bevat een belangrijke beleidsondersteunende opdracht in de context van de uitbreiding van het Europese Emissiehandelsysteem (EUETS) naar de internationale luchtvaart. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Tom VAN LIER • Annalia BERNARDINI • CATHY MACHARIS • Julien MATHEYS • JOERI VAN MIERLO

Detectie van endocriene disruptors: ontwikkeling van nieuwe vaste fase extractie systemen Universiteit Gent Abstract: Endocriene disruptors (EDC's) zijn milieuverontreinigende stoffen die een endocriene activiteit vertonen. Een verhoogde kans op kanker, verstoring van ontwikkeling van kinderen en verlaagde mannelijke vruchtbaarheid worden toegeschreven aan EDC's. Het project beoogt een efficiënte samenwerking tussen synthetische organisch-chemici, polymeerchemici en specialisten in scheidingstechnieken en structurele karakterizering voor het ontwerp van nieuwe vaste fase extractie systemen voor EDC's. Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)

Onderzoekers: • Pierre De Clercq • Patrick Sandra • Johan Van der Eycken • José Martins • Filip Du Prez • Annemieke Madder

Ontwikkeling evaluatiemethodiek ten behoeve van de systeemmonitoring Schelde estuarium. Universiteit Antwerpen Abstract: In de Ontwikkelingsschets-2010 Schelde-estuarium (OS2010) van 11 maart 2005 zijn door de Nederlandse en Vlaamse regering besluiten genomen betreffende de uitvoering van een groot aantal projecten in het Schelde-estuarium. Voor de projecten op het gebied van veiligheid tegen overstromen, toegankelijkheid en natuurlijkheid zijn specifieke besluiten genomen voor het uitvoeren van monitoring. In het kader van het verdrag over Gemeenschappelijk Beleid en Beheer werd vervolgens besloten om te komen tot één gezamenlijk monitoringprogramma. In deze studie wordt een evaluatiemethode opgesteld voor dit monitoringsprogramma. Definitie evaluatiemethodiek: hoe moeten de gegevens van de Vlaams-Nederlandse systeemmonitoring Schelde-estuarium verwerkt worden tot resultaten die een antwoord geven op of een bijdrage leveren aan de (maatschappelijke) vragen van beleid, beheer, belanghebbende en betrokkenen bij het Schelde-estuarium. De evaluatiemethodiek zal uiteindelijk bestaan uit een combinatie van modellen, andere methodieken als statistiek en experten oordeel. Gezien de complexheid van de materie, de nodige helderheid voor de procesgang en vanuit ervaringen met MOVE is verder besloten nu al een evaluatiemethodiek voor het toekomstige monitoringprogramma op te stellen. Deze methodiek moet door Nederland en Vlaanderen worden gedragen. Het monitoring programma van 10 oktober 2008 is uitgangspunt voor de evaluatiemethodiek. Met de methodiek zal om de 6 jaar een evaluatie van het functioneren van het hele systeem Schelde-estuarium worden uitgevoerd. Opdrachtgever voor de ontwikkeling van de evaluatiemethodiek is de Vlaams - Nederlandse Schelde Commissie (VNSC), vertegenwoordigd door de Stuurgroep O&M. Organisaties:

• Ecosysteembeheer


Membraanvervuiling in ondergedompelde membraanbioreactoren. Universiteit Antwerpen Abstract: Doelstellingen - ontwikkeling van een online meetsysteem om het membraanvervuilingspotentieel van slib en slibfracties te karakteriseren; - studie van de mechanismen van membraanvervuiling in MBR; - identificatie van membraanfoulingcomponenten; - in kaart brengen van parameters die een invloed hebben op MBR-membraanfouling; - ontwikkeling van een geavanceerd controlesysteem op basis van de opgedane kennis rond membraanvervuiling en de on-line meetresultaten. Organisaties: • Departement Biologie - overige • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • Ludo Diels • Silvia Lenaerts • Celine Huyskens

Risicogebaseerde bodemsanering in de Kempen, gestoeld op een reductie van de mobiliteit en de biobeschikbaarheid van zware metalen in de bodem. Universiteit Hasselt Abstract: In situ immobilisatie van metalen, met behulp van metaalimmobiliserende bodemadditieven, is een potentiële saneringsstrategie voor metaalverontreinigde bodems. Diverse mechanismen zoals sorptie- en (co)precipitatiereacties, geïnduceerd door het toevoegen van een additief aan de bodem, kunnen een verlaging teweegbrengen van de biobeschikbaarheid van metalen en zo ook van de risicos geassocieerd met de contaminatie. Voornamelijk voor grootschalige diffuse verontreinigingen, zoals deze in de Belgische (en Nederlandse) Kempen, is deze techniek, door zijn relatief lage kost en de weinig ingrijpende impact op de omgeving, een aantrekkelijke optie. Tal van verschillende produkten zijn reeds onderzocht als potentiële bodemadditieven in deze context,maar vergelijken van de efficiëntie van de verschillende bodemadditieven doorheen de talrijke studies over metaalimmobilisatie, om zo te komen tot een selectie van het beste additief of tot een rangschikking volgens toenemende immobilisatiecapaciteit, is echter niet evident of zelfs onmogelijk. Deze moeilijkheid heeft hoofdzakelijk te maken met het feit dat door verschillende onderzoeksgroepen vaak verschillende evaluatiemethoden gebruikt werden, maar daarnaast blijkt de werking van bodemadditieven tevens bodemafhankelijk. Een doorgedreven literatuurstudie levert dus geen pasklare oplossing op voor de 700 m² verontreinigde bodems in de Kempen. Het project beoogt een risicogebaseerde bodemsanering in de Kempen, gebaseerd op de reductie van de mobiliteit en de biobeschikbaarheid van zware metalen in de bodem. Het onderzoeksproject omvat 2 onderdelen: (i) de uitwerking van een geoptimaliseerd en gestandardiseerd evaluatieprotocol met een fysicochemisch (UGent), milieubiologisch (UHasselt) en exotoxicologisch luik (PHL), en (ii) de geschiktheidsananlyse van een aantal potentiële metaalimmobiliserende bodemadditieven en hun commercialisatie. Resultaten uit dit onderzoek worden finaal getoetst aan de grondbeginselen van risico-gebaseerde sanering in nauw overleg met OVAM. Organisaties: • Milieubiologie • Centrum voor Milieukunde

Onderzoekers: • Kristin ADRIAENSEN

Leren in meervoud door co-housing Universiteit Gent Abstract: Doel van dit project is inzicht te verwerven in bestaande Vlaamse cohousingprojecten. De resultaten hiervan worden verwerkt tot beleidsaanbevelingen inzake collectieve woonvormen die bijdragen aan een duurzame ontwikkeling. Organisaties: • Vakgroep Plantaardige productie

Onderzoekers: • Patrick Van Damme

Gedeeltelijke actualisatie van het MIRA achtergronddocument Energie 2010. Universiteit Antwerpen Abstract: De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) publiceert jaarlijks een 'Toestand van het milieu' rapport in Vlaanderen. Dit zogenaamde MIRA-T rapport beschrijft de toestand van milieu en natuur, analyseert de waargenomen evoluties en beoordeelt de al uitgevoerde beleidsmaatregelen. Dit project beoogt een gedeeltelijke actualisatie van het achtergronddocument voor de energiesector binnen de context van MIRA-T. Organisaties: • Engineering Management


Externe evaluatie van de MIRA-publicatie 'Milieuverkenning 2030'. Universiteit Antwerpen Abstract: In december 2009 publiceerde de Vlaamse Milieumaatschappij, meer bepaald het team verantwoordelijk voor de milieurapportering (het MIRA-team), het rapport Milieuverkenning 2030. De Milieuverkenning 2030 bevat een beschrijving van de verwachte ontwikkelingen van het milieu volgens een aantal relevant geachte scenario's, zowel bij ongewijzigd als bij gewijzigd beleid. In dit onderzoeksproject onderzoekt de Universiteit Antwerpen hoe deze publicatie werd ontvangen bij het doelpubliek. Het MIRA-team wil: (1) een duidelijk beeld over de wijze waarop de lezers van de Milieuverkenning 2030 het document evalueren, zowel wat betreft de inhoud, het proces als de vormgeving, (2) weten of de Milieuverkenning 2030 een goede insteek geeft voor het milieubeleid in Vlaanderen en het maken van strategische keuzes op langere termijn, en (3) concrete suggesties voor een conceptnota die zal ontwikkeld worden met het oog op een nieuwe editie van de Milieuverkenning, te publiceren in 2013. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Onderzoek naar de relatie tussen pakkingskwaliteit en gradiënt-piekcapaciteit van gepakte en monolithische kolommen voor vloeistofchromatografie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Om aan de vraag naar scheidingen van meer complexe mengsels te kunnen beantwoorden, vormen capillaire kolommen een mogelijk antwoord. Voor complexe scheidingen kan niet meer gewerkt worden onder isocratische condities, maar zal op de samenstelling van het solvent een gradiënt in de tijd worden opgelegd. Het opzet is om een gedetailleerde studie te maken van het effect van de pakkingstructuur die verschillend zal zijn ten opzichte van normal-bore kolommen, op de piekcapaciteit onder gradiënt-elutie-condities van capillaire kolommen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Jeroen BILLEN • GERT DESMET

Uitbouw van een integraal kennis- en testplatform voor de evaluatie van chromatografische systemen en kolommen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Rationale Hoge Prestatie-Vloeistofchromatografie (HPLC) is sinds haar ontstaan begin jaren '70 uitgegroeid tot één van de meest gebruikte technieken in de analytische chemie. Ondanks dit succes wordt momenteel intensief verder gezocht naar methodes om de techniek nog verder te verbeteren. De huidige HPLC-kolommen zijn immers niet in staat de toenemende vraag naar snellere en betere scheidingen vanuit de industrie en de maatschappij te beantwoorden. Industrieën (o.a. de farmaceutische) willen steeds complexere mengsels scheiden (cfr. het opstellen van fingerprintchromatogrammen en het proteomics-onderzoek), willen steeds meer samples per dag analyseren (cfr. de high-throughput drugscreening), of willen steeds kortere antwoordtijden (cfr. de on-line proces- en productcontrole). Vanuit de maatschappij worden steeds strenger wordende zuiverheidseisen gesteld aan de kwaliteit van het milieu, het voedsel, de samenstelling van geneesmiddelen, enz... Om aan al deze vragen te voldoen zijn enerzijds chromatografiekolommen nodig die significant meer resolutie leveren in dezelfde analysetijd en anderzijds zijn er kolommen nodig die de analysetijd significant kunnen verkorten zonder aan resolutie in te boeten. In een reeks studies binnen de vakgroep, waaronder het eigen doctoraat, werd aangetoond dat de sleutel tot het ontwerp van betere kolommen tweevoudig is: 1) de pakking en de doorstroomporiën moeten maximaal uniform zijn en 2) kleine diffusie-afstanden (=kleine partikels of kleine domeingroottes) moeten gecombineerd kunnen worden met een lage stromingsweerstand. Voor hoge snelheidsscheidingen kunnen de kleine diffusie-afstanden gerealiseerd worden door gepakte kolommen te vullen met zeer kleine (sub 2- of sub 1-micrometer) sferische poreuze partikels. Voor hoge resolutie-scheidingen zijn gepakte kolommen echter te dicht gestapeld en zijn systemen met een grotere externe porositeit (i.e., doorstroomvolume per volume kolom) nodig. Monolietkolommen, en met name dan voornamelijk silica-monolietkolommen, zijn via hun regelbare verhouding tussen skeletgrootte en poriegrootte bij uitstek geschikt om deze grotere externe porositeit te leveren. Gepakte kolommen en monolietkolommen zijn dus in zekere zin complementair. Het eerste type kan vooral uitgespeeld worden om snelle scheidingen nog sneller te maken, terwijl het laatste type vooral geschikt is om hogere resoluties in een korte tijd te bekomen. Hoewel de kolomfabrikanten momenteel nieuwe producten op de markt brengen die volgens bovenstaande regels ontworpen zijn, worstelen zij toch nog met een aantal fundamentele vragen. De huidige sub-2- micrometerkolommen bijvoorbeeld presteren slechter dan theoretisch verwacht. Of dit afkomstig is van het feit dat partikels moeilijker pakken indien ze onder de sub-2-micrometergrens gaan, of omdat de pieken die verwacht worden zo smal zijn dat een klein zijwand- of een pakkingsdichtheidsgradiënt-effect toch significant wordt, of omdat niet vermeden kan worden dat zeer kleine afgebrokkelde partikeldeeltjes mee in de pakkingsuspensie terecht komen, is moeilijk te zeggen zonder nader onderzoek. Dat dit laatste effectief een probleem kan vormen werd tijdens het eigen doctoraatsonderzoek aangetoond door het testen van een reeks sub 2 ?m-kolommen die gevuld waren met zelfgemaakte mengsels bekomen door twee verschillende fracties met licht verschillende gemiddelde diameter met mekaar te mengen [1]. Voor de productie van monolietkolommen zijn de problemen die rijzen bij de kolomfabricage nog veel fundamenteler omdat elke poging om de domeingrootte te verkleinen vaak gepaard lijkt te gaan met een verlies van externe porositeit, en erger nog, ook met een toename van de wanorde. M.a.w. voor monolietkolommen lijkt het moeilijk te zijn om de eisen 1) en 2) met mekaar te verzoenen. Dit probleem werd tijdens het eigen doctorale onderzoek uitgebreid theoretisch onderzocht [2,3], o.a. door het uitvoeren van computational fluid dynamics(CFD)-simulaties op een reeks geometrische modellen met afnemende schaalgrootte maar met constante variatie op de skelet- en poriediameter. Dit inherente probleem betekent ook dat grootschalig, systematisch en theoretisch onderbouwd onderzoek naar het vinden van de optimale reactie- en synthesecondities absoluut nodig is. Samengevat toont het bovenstaande eigenlijk aan dat de onduidelijkheid die er bestaat over de relatie tussen het productieproces en de interne kolomstructuur enerzijds, en de relatie tussen deze structuur en de chromatografische prestaties anderzijds nog zo groot is dat er internationaal zeer veel onderzoek nodig is. Het huidige project is er op gericht om deze zoektocht mee te ondersteunen. 2. Doelstelling De doelstelling van het huidige project is om voldoende testtechnieken en theoretische kennis bij mekaar te brengen om een sluitende analyse betreffende de pakkingkwaliteit en de structurele uniformiteit van nieuwe of bestaande HPLCkolommen te kunnen maken. De uiteindelijke bedoeling is om een integraal kennis- en testplatform uit te bouwen dat kan aangeboden worden aan kolomontwerpers, zowel academische als commerciële, om hun kolomproductieprocessen te evalueren en bij te sturen. Om dit platform te realiseren zullen enerzijds alle theoretische of experimentele concepten die tijdens het doctorale onderzoek ontwikkeld of onderzocht werden samengebundeld worden en gecombineerd worden met een aantal additionele en nieuwe technieken. Anderzijds zullen één of meerdere prototypeHPLC-instrumenten uitgebouwd worden die het mogelijk moeten maken de prestaties van ultra-hoge resolutie en ultra-snelle kolommen op te meten zonder additionele piekverbreding en tot diep in het C-term gebied. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Jeroen BILLEN

Onderzoek naar de gevolgen van het Sigmaplan, baggeractiviteiten en havenuitbreiding in de Zeeschelde op het milieu. Universiteit Antwerpen Abstract: De Schelde is een estuarium met vele functies: naast zijn belangrijke ecologische functie (bv. als broed- en foerageergebied voor vis, schelpdieren, vogels,enz), is het een belangrijke vaarroute (bv. naar de Antwerpse haven) en dienen dichtbevolkte woongebieden langs de Schelde te worden beschermd tegen stormvloeden (bv. overstromingen 1953, 1976,enz). Duurzaam beheer van het Schelde-estuarium is enkel mogelijk indien deze functies goed op elkaar zijn afgestemd. Dit project onderzoekt de effecten van menselijke ingrepen, zoals de aanleg van gecontroleerde overstromingsgebieden, baggeren en havenuitbreiding, op het natuurlijke milieu van de Zeeschelde (= Vlaamse deel Scheldeestuarium). In het huidige project worden specifiek de sedimentatie/erosieprocessen bestudeerd in een recent aangelegd overstromingsgebied (Lippenbroek, Hamme). Organisaties: • Ecosysteembeheer

Onderzoekers: • Stijn Temmerman

Integrale benadering van duurzaam energiebeleid - Een normatieve bijdrage tot beleidsondersteuning (SEPIA). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Belspo. UA levert aan Belspo de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Organisaties: • Engineering Management


CLEVER: Clean vehicle research: LCA and policy measures. Onderzoek naar milieuvriendelijke voertuigen: LCA (Levenscyclus Analyse) en beleidsmaatregelen (Fase 1 en Fase 2). Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Vrije Universiteit Brussel, VITO en ULB hebben de Ecoscore ontwikkeld, een well-to-wheel milieu rating tool voor voertuigen. Deze methodologie werd ontwikkeld voor toepassing in verschillende beleidsmaatregelen om de aankoop en het gebruik van milieuvriendelijke voertuigen te stimuleren. In het CLEVER project zal een Levenscyclus Analyse (LCA) uitgevoerd worden van voertuigen met conventionele en alternatieve brandstoffen (LPG, CNG, alcoholen, biobrandstoffen, biogas en waterstofgas) en/of alternatieve aandrijfsystemen (batterij, hybride en brandstofcel elektrische voertuigen). Naast de well-to-wheel emissies zal deze LCA eveneens rekening houden met de volledige cradle-to-grave emissies (inclusief productie en ontmanteling/recyclage van het voertuig). Recente ontwikkelingen in brandstofproductie en nieuwe voertuigtechnologieën zullen in rekening gebracht worden en speciale aandacht zal gewijd worden aan de well-to-tank emissies van biobrandstoffen en waterstofgas en aan de cruciale invloed van de energie-mix (i.e. combinatie van energiebronnen) voor de elektriciteitsproductie van (plug-in) elektrische wegvoertuigen. Vanuit het perspectief van de gebruiker is de levenscyclus kost vaak een sleutelfactor in de keuze van een nieuw voertuig. Prijsinstrumenten zijn geschikt om de milieuprestaties van voertuigen te integreren in de aankoopbeslissing. CLEVER zal het mogelijk maken om mogelijke beleidsmaatregelen voor een duurzamere voertuigkeuze te onderzoeken. De onderzochte beleidsinstrumenten zullen niet alleen de nadruk leggen op individueel aankoopgedrag van voertuigen, maar eveneens op maatregelen gericht op bedrijven en openbare instanties. De Ecoscore methodologie is eveneens een geschikte indicator om de milieuprestaties van de volledige voertuigvloot te analyseren. Mogelijkheden om een ecologischere samenstelling van de voertuigvloot te bereiken zullen bestudeerd worden, waarbij rekening wordt gehouden met de factoren die de optimale tijd voor vervanging bepalen, socio-economische haalbaarheid, enz. Al deze aspecten zullen rekening houden met externe kosten, waaronder milieu-impact en sociale weerstand geassocieerd met de geselecteerde technologieën. De aandacht van CLEVER zal voornamelijk gaan naar de markt van de personenwagens. In alle analyses zal echter op een kwalitatieve manier aandacht besteed worden aan mogelijk extrapolaties naar zwaar vervoer in het algemeen en naar stadsbussen in het bijzonder, daar stadsbussen zich er gemakkelijk toe lenen om nieuwe technologieën te implementeren en zij een voorbeeldfunctie kunnen vervullen. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Laurence TURCKSIN • Vincent WYNEN • Faycal-Siddikou BOUREIMA • Maarten MESSAGIE • Annalia BERNARDINI • CATHY MACHARIS • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Duurzaam eindgebruik van biobrandstoffen - BIOSES Biofuels Sustainable End uSe - BIOSES (Fase 1 en Fase 2). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het BIOSES project analyseert de impact van verschillende marktintroductiescenarios van biobrandstoffen in het Belgische transportsysteem, met de nadruk op het perspectief van de gebruikersmarkt (de vraagzijde). Tijdshorizon voor de analyses gaat van korte termijn (2010) over middellange termijn (2020) tot lange termijn (2030). Het project zal een roadmap creëren voor de introductie van vloeibare biobrandstoffen in België, met de nadruk op de vraagzijde (eindgebruikers), waarbij technische en beleidsnoden geïdentificeerd worden op korte, middellange en lange termijn. Op basis van up-to-date gegevens van energiegebruik, emissies en kost, zal het project de praktische haalbaarheid en de ecologische, socio-economische en macro-economische impact bepalen van de introductie van biobrandstoffen in België. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Vincent WYNEN • Faycal-Siddikou BOUREIMA • CATHY MACHARIS • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO • JACQUES DE RUYCK • Svend BRAM

Governance van klimaatadaptatie in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project is het vervolg op de voorstudie "Evaluability assessment van het Vlaams klimaatadaptatiebeleid" die eerder werd uitgevoerd. De vraag die in dit onderzoek centraal staat, is: hoe gaat Vlaanderen - ondanks of niettegenstaande wetenschappelijke onzekerheden - aan de slag met het probleem van de klimaatadaptatie? Ageert Vlaanderen, en welke overwegingen maakt het daarbij? Welke factoren remmen het adaptatieproces en welke factoren zijn stimulerend? Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Fytotechnisch gebruik van bamboe voor biomassaproductie en bodemsanering. Universiteit Antwerpen

Abstract: Dit project stelt zich tot doel, het gebruik van bamboeplanten in biomassaproductie en bodemsanering te evalueren. Planten worden opgekweekt op drie verschillende velden met een verschillende graad van vervuiling ; evaluatie van biomassaproductie en tolerantie tegen de polluent gebeurt via groeianalyse, koolstofassimilatie en chlorofylfluorescentie. Vanuit deze data wordt een bestaand groeimodel (FORUG) geparametriseerd voor bamboe. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)

Onderzoekers: • Geert Potters • Roeland Samson

"Hernieuwbare energie in de context van duurzame ontwikkeling: beleid, financiering en implementatie" in het 'IPCC special report on renewable energy sources and climate change (SRREN)' . Universiteit Antwerpen Abstract: Het project met als volledige titel: 'Renewable energy in the context of sustainable development: policy, financing and implementation' in het 'IPCC special report on renewable energy sources and climate change (SRREN)' en ondersteuning van het IPCC Focal Point en de technischwetenschappelijke cel ter ondersteuning van de IPCC Vice-voorzitter, Jean-Pascal van Ypersele, voor wat de WG III activiteiten van het IPCC betreft. Organisaties: • Engineering Management


Organisatie van een consultatietraject ter voorbereiding van een actieplan voor het omgaan met milieurisico's van extreem laag frequente velden van elektrische installaties zoals hoogspanningslijnen en opmaak van het actieplan. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Ilse Loots • Lieve Goorden

ICP Environmental Sanitation 2010-2011 Universiteit Gent Abstract: Het ICP 'Environmental Sanitation' beoogt de vorming van milieuspecialisten die voldoende kennis hebben van (1) het begrip milieuverontreiniging en wat het eigenlijk inhoudt, (2) de detectie en kwantificering van milieuverontreiniging, (3) de mogelijke impact van milieupolluenten op ecosystemen en biota, met daaraan gekoppeld de gangbare technieken voor risicoschatting, en (4) de beschikbare technologieën voor preventie en remediëring van milieuverontreiniging en hoe zij in de praktijk worden toegepast. Dit initieel masterprogramma, dat vooral gericht is op gediplomeerden uit ontwikkelingslanden met een verantwoordelijke positie op het vlak van milieu binnen lokale overheidsdiensten, universiteiten of NGO's, is gestructureerd rond de volgende thema's: 1/ studie van de niet-verontreinigde milieus; 2/ bronnen en oorzaken van milieuverontreiniging; 3/ de methodologieën voor detectie en analyse van milieuvervuiling; 4/ milieutoxicologie en risicoschatting (zowel op eco- als op menselijk toxicologisch vlak); 5/ het voorkomen en saneren van milieuverontreiniging; 6/ de behandeling van afval. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste ecologie en milieubiologie

Onderzoekers: • Marc Van Den Heede

Ontwikkeling van een generisch methode-ontwikkelingsinstrument dat efficiëntie en selectiviteit. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het voorgestelde project is gericht op het toevoegen van efficiëntie als een extra variabele aan de huidige manier van methodeontwikkeling voor vloeistofchromatografie. Door kolommen serieel te koppelen via rotor-stator kleppen met een innovatief connectiegroevenpatroon kan immers een systeem van gekoppelde kolommen verkregen worden waarvan niet alleen de totale ketenlengte automatisch kan gewijzigd worden, maar ook de inhoud (aard van de stationaire fase, partikelgrootte) van de verschillende segmenten. Hierdoor kunnen selectiviteit en efficiëntie onafhankelijk van elkaar gevarieerd worden en kan gericht gezocht worden naar hun optimale combinatie. Door de ontwikkeling van automatische zoekalgoritmes zal ook getracht worden om dit nieuwe type van methode-ontwikkeling volledig te automatiseren zodat het als een "stand alone"-applicatie kan werken (dit laatste is mogelijk doordat nu bij verschillende kolomlengtes gegevens verzameld kunnen worden). Het potentiële voordeel van de methode zal onderzocht worden op een reeks moeilijke scheidingen uit de farmacie, de voedingsindustrie en veiligheid. Om een globaal beeld te krijgen van de voordelen van de methode zal ook gewerkt worden aan de theoretische beschrijving van haar prestatielimieten als functie van de monster-complexiteit en de beschikbare druk. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Deirdre CABOOTER

Leveren van wetenschappelijke bijstand bij het sediment Fingerprinting onderzoek van het Waterbouwkundig Laboratorium. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • AXES

Onderzoekers: • Pierre Van Espen • Rene Van Grieken • Katleen Van Meel

Steunpunt Milieu en Gezondheid (2007-2011). Universiteit Antwerpen Abstract: Het ondezoeksprogramma 2007-2011 is de verderzetting van het Steunpunt Milieu en Gezondheid 2001-2006: Sociaalwetenschappelijk onderzoek en procesbegeleiding in het interuniversitair consortium Milieu en Gezondheid, in het bijzonder voor de humane biomonitoring, voor de risicocommunicatie daarbij en opzet van een Fasenplan voor Actie (structuur geven aan co-design van onderzoek en de interpretatie van onderzoeksresultaten uit de humane biomonitoring). Nieuwe onderwerpen in dit steunpunt zijn de selectie(procedure) voor hot spots in Vlaanderen voor humaan biomonitoringsonderzoek en onderzoek naar sociale ongelijkheid in de context van milieu en gezondheid. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Constructie van een bodembioreactor voor afbraak van het gasvormige polluent zwavelhexafluoride Universiteit Antwerpen Abstract: Zwavelhexafluoride (SF6) is een sterk broeikasgas dat evenwel slechts in lage concentraties voorkomt in de atmosfeer. Een bruikbare methode voor de degradatie van dit gas is evenwel nog niet bekend. In dit project construeren we een reactor om de capaciteit te testen van verschillende vervuilde bodems om SF6 af te breken. Tegelijk wordt het verloop van relevante fysische en chemische parameters van deze bodems onder SF6 begassing bepaald. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)

Onderzoekers: • Geert Potters

CFD modellering van lokale luchtkwaliteit en ultrafijn stof. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VITO. UA levert aan VITO de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • Karl C M Vrancken • Peter Vos

KALLISTO Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt de kosten-effectieve optimalisatie van de waterketen van rivier De Dommel. Dit gebeurt met een innovatieve aanpak waarbij een geintegreerd model wordt opgesteld en toekomstige scenarios worden getoetst op basis van immissies in de rivier. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling

Onderzoekers: • Ingmar Nopens

Membraan bioreactoren optimalisatie Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt de studie van de impact van influenteigenschappen op membraanvervuiling. Er wordt gewerkt met 2 pilootinstallaties en doorgedreven metingen in combinatie met geavanceerde mathematische modellen. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling


Verbeterde Micro- en Nanogestructureerde kolom- en pakkingsstructuren voor de chromatografische scheiding van macromolecules. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het voorgestelde project is gericht op de experimentele verificatie van de nieuwe mogelijkheden die geboden worden door toepassing van de meest recente micro- en nano-machiningstechnieken voor de vervaardiging van verbeterde kolom-pakkingen voor de grootte- en vormscheiding van macro-molecules. Meer concreet zal nagegeaan worden of de mogelijkheid om perfect geordende pakkingsstructuren te maken en de mogelijkheid om de afmetingen en vorm van de macro-molecules af te stemmen, niet gebruikt kan worden om inventieve en verbeterde pakkingen te fabriceren voor scheidingsmethodes zoals SEC (Size Exclusion Chromatografie), Hydrodynamische chromatografie (HDC) en Molecular Topological Fractionation (MTF). Om dit aan te tonen zal met behulp van deep-UV lithografie en Nano-Imprint Lithografie een reeks micropilaarkolommen gemaakt worden met een ruime waaier aan doorstraamporie- en mesoporievormen en zal het elutiegedrag en de axiale dispersie van nano-partikel, eiwitten, DNA-ketens en polymeerketens met verschillende lengte en vertakkingsgraad opgemeten worden. Dit werk moet enerzijds leiden tot het bekomen van betere scheidingsmethodes voor macro-molecules, en anderzijds tot het vergaren van een veelheid van fundamentele informatie over het stromingsgedrag van macro-molecules in ingeperkte ruimtes. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Wim DE MALSCHE

Ontwikkeling van een generische methode-ontwikkelingsinstrument. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het voorgestelde project is gericht op het toevoegen van efficiëntie als een extra variabele aan de huidige manier van methodeontwikkeling voor vloeistofchromatografie. Door kolommen serieel te koppelen via rotor-stator kleppen met een innovatief connectiegroevenpatroon kan immers een systeem van gekoppelde kolommen verkregen worden waarvan niet alleen de totale ketenlengte automatisch kan gewijzigd worden, maar ook de inhoud (aard van de stationaire fase, partikelgrootte) van de verschillende segmenten. Hierdoor kunnen selectiviteit en efficiëntie onafhankelijk van elkaar gevarieerd worden en kan gericht gezocht worden naar hun optimale combinatie. Door de ontwikkeling van automatische zoekalgoritmes zal ook getracht worden om dit nieuwe type van methode-ontwikkeling volledig te

automatiseren zodat het als een "stand alone"-applicatie kan werken (dit laatste is mogelijk doordat nu bij verschillende kolomlengtes gegevens verzameld kunnen worden). Het potentiële voordeel van de methode zal onderzocht worden op een reeks moeilijke scheidingen uit de farmacie, de voedingsindustrie en veiligheid. Om een globaal beeld te krijgen van de voordelen van de methode zal ook gewerkt worden aan de theoretische beschrijving van haar prestatielimieten als functie van de monster-complexiteit en de beschikbare druk. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Deirdre CABOOTER

Studie van de effecten van ultra hoge drukken toegepast op een automatisch kolom koppeling systeem ontwikkeld om methode ontwikkeling te verbeteren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van de effecten van ultra hoge drukken toegepast op een automatisch kolom koppeling systeem ontwikkeld om methode ontwikkeling te verbeteren. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Deirdre CABOOTER • GERT DESMET

Analytische separatie wetenschap Vrije Universiteit Brussel Abstract: MATCHING FWOAL488: Ontwikkelen en fundamentele evaluatie van hoge efficiëntie capillaire vloeistofchromatografie. Het huidige project is gericht op het vervaardigen van zo lang mogelijke capillaire kolommen voor hoogresolutie vloeistofchromatografiescheidingen en op hun gebruik voor de analyse van complexe monsters. Om na te gaan wat de beste aanpak is om het gewenste aantal theoretische platen in zo kort mogelijke tijd te kunnen bekomen zullen verschillende mogelijke kolompakkingen (pakkingen van volledige of partieel poreuze partikels, silica-of polymeermonolieten, open-tubulaire systemen met wandcoating van molymere fazen) en verschillende mogelijke physicochemische condities (extra-hoge druk en/of extra-hoge temperatuur) met mekaar vergeleken worden. De bedoeling van dit werk is enerzijds om de grenzen te verleggen van de momenteel haalbaar scheidingsresoluties en dit experimenteel te demonstreren op voor de praktijk relevante scheidingsproblemen. Anderzijds is het ook de bedoeling om door middel van modellering en theoretische analyse na te gaan waar de prestatiegrenzen van gepakte-en open-tubulaire capillaire LC liggen, en via welke mechanismen de kleine capillair-diameter een effect heeft op de kwaliteit (=jpùpge,oteot) van de gevormde partikelbedden en monolietstructuren. Omdat het gebruik van het capillaire kolomformaat ook belangrijke gevolgen heeft voor de detectie zal ook onderzoek verricht worden naar de best mogelijke cap-LC detectoren. Hier zal de nadruk ook liggen op het uittesten van nieuwe combinaties (bv. cap-LC-ELSD, cap-LC-CAD, koppeling met FID voor groene chromatografie,...) Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Educatieve aanpak in cultureel erfgoed. (ELAICH) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • AXES


Huishoudelijk energieverbruik en reboundeffect (HECoRE). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project bestudeert de terugslageffecten verbonden aan de toegenomen efficiëntie van het energiegebruik door Belgische huishoudens. Het bestudeert de beleidsinstrumenten die de contraproductieve terugslageffecten kunnen verzwakken, neutraliseren of zelfs voorkomen, om op die manier een effectieve vermindering van de uitstoot van broeikasgassen te realiseren. Het project focust op energiegebruik in de woning en op mobiliteit. Organisaties: • Engineering Management


Dienstenovereenkomst: Evaluatie van CMS stalen: N2 en O2 adsorptie Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Atlas Copco Airpower NV - Quality Air Division' hebben voor het project ' Services Agreement Evaluation of CMS Samples: N2 and O2 adsorption' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • JOERI DENAYER

Integratie van een milieukostenmodel in een ruimtelijk expliciet waterkwaliteitsmodel. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VITO. UA levert aan VITO de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers:

• Piet Dfe Seuntjens • Genserik Reniers • Pieter Jan Haest

Developing and evaluating guidelines to assess the impacts and risks of climate change and to propose adequate measures, applied to the Limpopo Province (South Africa). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Vergelijkende studie neervallend stof van ADIM-toestel met methode 'vaseline plaatjes' Universiteit Gent Abstract: Met deze studie wordt de performantie van een prototype stofmeter om stofdepositie te meten, nl. het ADIM-toestel ontworpen door MCTA, getest aan de hand van een vergelijkende studie met de methode ?vaselineplaatjes? van de Universiteit Gent. Organisaties: • Vakgroep Bodembeheer

Onderzoekers: • Wim Cornelis

Evaluatie van beschikbare gegevens over aanwezigheid van gechloreerde verbindingen in lokaal geteelde voeding en de relevantie ervan voor humane belasting als basis voor een ontwerp actieplan afgestemd op de beoogde doelgroepen. Universiteit Antwerpen Abstract: De studie heeft als doel: de evaluatie van beschikbare gegevens over aanwezigheid van gechloreerde verbindingen in lokaal geteelde voeding en de relevantie ervan voor de humane belasting als basis voor een ontwerpactieplan afgestemd op de beoogde doelgroepen. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Inzichten in microbiële processen en performantie tijdens de biodegradatie van verontreinigde bodems en grondwater Universiteit Gent Abstract: Bioremediatie is een effectieve "groene technologie" voor de sanering van ondergrondse verontreiniging. Inzicht in de in-situ microbiële processen en de intrinsieke aanwezige biologische afbreekbaarheid zijn essentieel om de biodegradatie in te kunnen schatten. Dit onderzoek bestudeert de relatie tussen microbiële gemeenschap, de bijbehorende vervuiling, grondwaterstroming, via zowel microbiële en hydrogeologische aanpakken. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Nico Boon

Energiepositieve mestverwerking Universiteit Gent Abstract: Met dit project wordt ernaar gestreefd mestverwerking op zodanige wijze aan te pakken dat met minimale input van energie zowel de biomassa als het water uit de mest gevaloriseerd kunnen worden en tegelijk de uitgaande lucht verregaand gezuiverd kan worden. Via het beoogde concept kan in de praktijk een energiepositieve mestverwerking tot stand komen. Organisaties: • Vakgroep Biosysteemtechniek

Onderzoekers: • Eveline Volcke

Sociologische analyse van milieuvraagstukken en van omgevingsbeleid. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt aan welke voorwaarden moet worden voldaan en welke stappen dienen doorlopen opdat een plan of programma op realistische, efficiënte en maatschappelijk gedragen manier kan worden vertaald in een concreet project. Daarbij zal zowel naar inhoudelijke als proces elementen worden gekeken. Allereerst wordt een theoretisch kader ontwikkeld om onder meer volgende vragen te behandelen: (a) In welke mate en op welke basis kan van een gegeven plan of programma worden vastgesteld of de meeste pertinente belangen werden meegenomen bij de opmaak en deliberatie (bv. middels een publieke consultatie) ervan? (b) Werden de meest pertinente probleempunten, door de diverse betrokken actoren aangehaald, op adequate wijze mee in rekening genomen? (c) Op welke criteria kan men pertinentie en adequaatheid beoordelen? Vervolgens wordt het door NIRAS opgemaakte "Afvalplan" als casus bestudeerd. Daarbij zal worden nagegaan in welke mate dit plan (en de manier waarop het tot stand is gekomen) erin geslaagd is een antwoord te bieden op uiteenlopende verwachtingen omtrent het beheer van het hoogradioactief afval in België en hoe het door diverse actoren werd ontvangen. Zo zal onder meer een analyse gebeuren van de ingediende reacties tijdens het openbaar onderzoek van 2010, alsook een media-analyse van de berichtgeving in de pers omtrent het "Afvalplan" in de periode 2009-2011. Het onderzoek naar de totstandkoming van het "Afvalplan" en het daarrond gevoerde consultatieproces zal worden aangevuld met een comparatieve analyses van vergelijkbare beslissingstrajecten rond hetzelfde type afval in enkele andere landen (met name: Frankrijk, GrootBrittannië, Zwitserland en Canada). Op basis van deze analyses zullen lessen worden getrokken en aanbevelingen geformuleerd omtrent mogelijke pistes voor het verdere verloop van het besluitvormingsproces in deze materie. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Anne Bergmans

Geavanceerde biosysteemmodellering: een holistische aanpak voor het balanceren van submodellen, modelstructuur sensitiviteitsanalyse en experimentele identificeerbaarheid

Universiteit Gent Abstract: Geavanceerde mathematische modellen zijn nodig om de huidige suboptimale biosystemen te optimaliseren. Bij het opstellen van deze modellen is er vaak een onevenwicht in complexiteit tussen de ruimtelijke- en bioprocesmodellen. Dit project ontwikkelt nieuwe wiskundige methodologische concepten (modelstructuur sensitiviteitsanalysse, onzekerheidspropagatie, experimentele identificeerbaarheid) om submodellen beter te balanceren en daarbij rekening houdend met de beschikbaarheid van experimentele data. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling


Milieuimpact van verschillende electronische afvalbehandelingsscenario?s in Viëtnam Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek richt zich op verschillende end-of-life strategieën die momenteel toegepast of onderzocht worden om in Viëtnam met electronisch afval (e-waste) om te gaan. De doelstelling is de impact op milieu en mens en evenzeer de effectiviteit van de verschillende technologieën te begroten. Dit moet leiden tot een verhoogde duurzame ontwikkeling in Viëtnam Organisaties: • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie

Onderzoekers: • Dirk De Craemer

Theoretische en experimentele onderzoek naar de effecten van kolomdrukken boven de 1000 bar in analytische vloeistofchromatografie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het huidige project is gericht op het leveren van een fundamenteel antwoord op de vraag of het mogelijk is de effecten van de viskeuze wrijvingswarmte zodanig in te perken dat de huidige bovenlimiet van 1000 bar uitgebreid kan worden naar 1500 bar (en meer) voor analytische vloeistofchromatografie-kolommen (2.1 mm en 4.6 mm binnendiameter). Ook zal beschreven worden welke theoretische prestatiegrenzen op het gebied van scheidingsresolutie en -snelheid verwacht kunnen worden, en zullen modellen opgesteld worden die weergeven hoe de piekverbreding en de retentiefactoren van de componenten gaan variëren onder de combinaties van hoge druk en veranderende kolomtemperatuur die onvermijdelijk gaan optreden onder deze extreme omstandigheden. Deze modellen zijn ook onontbeerlijk om de huidige methode-ontwikkelings-software klaar te maken voor ultra-hoge druktoepassingen. Tijdens het project is een in-huis gemodificeerd prototype-toestel beschikbaar waarmee unieke metingen gemaakt zullen kunnen worden van de extra piekverbreding en retentie-verschuivingen die optreden door de combinatie van hoge druk (tot 1500 bar) en de bijhorende gedissipeerde wrijvingswarmte. Deze metingen zullen verder ook gebruikt worden om de nieuw op te stellen wiskundige modellen voor piekverbreding en retentiefactoren te valideren. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Effecten van membraanvervuiling bij zeewaterontzouting en afvalwaterhergebruik: vergelijking van omgekeerde osmose en forward osmose (FO en RO) Universiteit Gent Abstract: Door een gebrek aan zoetwaterbronnen, kiezen veel landen tegenwoordig voor zeewaterontzouting of hergebruik van afvalwater als alternatieve bronnen voor drinkwater. Hierbij wordt voornamelijk gebruik gemaakt van membraantechnieken om het water te zuiveren. Membraantechnieken worden echter nog steeds geplaagd door membraanvervuiling. Membraantechnieken worden echter nog steeds geplaagd door membraanvervuiling. Een beter fundamenteel begrip van vervuiling in traditionele (RO) en nieuwere (FO) membraanapplicaties is daarom nodig. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie

Onderzoekers: • Arne Verliefde

Modellering van geavanceerde oxidatie processen Universiteit Gent Abstract: De belangstelling voor geavanceerde water-en afvalwaterzuiveringsinstallaties in het licht van waterhergebruik en het verwijderen van deze schadelijke stoffen stijgt aanzienlijk. Oxidatieprocessen en vooral ozonisatie en ultraviolet (UV) bestraling in combinatie met waterstofperoxide (H2O2) zijn in deze context zeer effectief bevonden. Dit Doctoraatsonderzoek richt zich op modellering en karakterisatie van deze processen zowel op laboratorium schaal als in de realiteit. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling


Mechanismen van fotokatalyse in TiO2 dunne filmen voor luchtzuivering Universiteit Gent Abstract: De processen aan de grondslag van de fotokatalytische activiteit van TiO2 dunne filmen voor de afbraak van vluchtige organische stoffen uit de atmosfeer, zullen worden onderzocht. Hiertoe wordt de invloed van filmdikte, microstructuur, samenstelling en dotering op de activiteit en op andere fysische parameters onderzocht. Het onderzoek is zowel experimenteel van aard als theoretisch (modelleren van de fotokatalytische processen). Organisaties: • Vakgroep Vaste-stofwetenschappen

Onderzoekers: • Dirk Poelman

Scheiding van binaire mengsels op metaal-organische roosters. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstellingen van het project: we willen 1. het potentieel aantonen van MOFs in scheiding van binaire mengsels (gas, vloeistof) door opsporen van combinaties van ?MOF + binair mengsel??die resulteren in hoge scheidingsfactoren; 2. in geselecteerde gevallen, de interactie

volgen tussen het MOF-oppervlak en de adsorbaten (zuiver of als binair mengsel) door spectroscopische of diffractiemethodes; 3. in deze gevallen, relaties opstellen tussen de adsorptievoorkeur van MOFs en hun fysicochemische karakteristieken, bv.: o de grootte en vorm van poriën en kooien; o de functionaliteit van de poriewanden: aromatische of alifatische groepen, -OH groepen, andere functionele groepen; o open coördinatiesites op metaalionen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Het verkennen van de voordelen van orde en opsluiting voor een Groenere Chemie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van chemische en biochemische engineering met focus op het microscopische en moleculaire niveau en daarom ook vergelijkbaar met de aanpak van moleculaire biologie. De meeste activiteiten kunnen opgesplitst worden in 2 delen: - Optimalisatie door structurering of separatie en reactie kolomsystemen - Nieuwe strategieën voor directe maat/vorm separatie van moleculen en deeltjes Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • JOERI DENAYER • GERT DESMET

Vermeden ontbossing als mitigatie van klimaatverandering. Universiteit Antwerpen Abstract: Tropische ontbossing zorgt elk jaar voor ongeveer 20% van de huidige antropogene broeikasgasemissies. Binnen de United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) wordt momenteel onderhandeld over een mechanisme om emissies van ontbossing en bosdegradatie in ontwikkelingslanden (REDD) te reduceren. Het objectief van dit mechanisme is om positieve intensieven te creëren voor ontwikkelingslanden om tropische ontbossing en bosdegradatie te stoppen of te verminderen. Om te verzekeren dat REDD effectief, efficiënt en eerlijk zal zijn voor ontwikkelingslanden, beoogt dit project een kwantitatieve duurzaamheidsanalyse van de landspecifieke gevolgen van verschillende REDD-scenario's. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)

Onderzoekers: • Roeland Samson • Marieke Vangoidsenhoven

Annex I in het kader van de Framework Agreement met Keppel Seghers Belgium nv van 20/01/2012: Theoretical and literature research in the field of chemical process characterization. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Keppel Seghers Belgium NV' hebben voor het project ' Framework Agreement' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Uitvoeren van een stapsgewijze beleidsdoorwerking (fasenplan) van de resultaten van de 2de Vlaamse humane biomonitoringscampagne uitgevoered ikv 2de generatie steunpunt Milieu & Gezondheid. Universiteit Antwerpen Abstract: De onderhavige opdracht behelst het doorlopen van het faseplan met betrekking tot de in de voorfase geselecteerde resultaten van de 2de cyclus van het Vlaams humaan biomonitoringprogramma. Het betreft zowel de inhoudelijk wetenschappelijke begeleiding als de procedurele begeleiding. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Uitwerking en verdieping van onderzoek dat zich richt op hinderbeleving, betrokkenheid en participatie, in het bijzonder in de context van het Antwerps havengebied. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. UA levert aan Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Ilse Loots • Anne Bergmans • Frederic Vandermoere

Ontwerp en ontwikkeling van hoge-resolutie scheidingstechnieken voor het opstellen van metabolietprofielen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Metabolieten zijn de tussen- of eindproducten die ontstaan nadat een chemische stof in een biologisch systeem metabolisme heeft ondergaan. Dankzij het ontwerp en de ontwikkeling van hoge-resolutie scheidingstechnieken, kunnen wij metabolietprofielen ontwerpen. Organisaties:

• Toegepaste Biologische Wetenschappen • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Sebastiaan EELTINK • GERT DESMET • Hamed EGHBALI

Evolutie van microbiële gemeenschappen en functionele dynamica in anaerobe bioreactors voor de duurzame productie van groene energie Universiteit Gent Abstract: Dit project zal onderzoek verrichten naar de microbiële biodiversiteit in anaerobe vergisters en bioelektrische systemen, bioreactors die tot op heden vaak als een black box behandeld werden. Nieuwe ecologische principes, moleculaire technieken, mathematische ondersteuning en statistische verwerking zullen in dit project gecombineerd worden tot een krachtig tool om het verband tussen species diversiteit en functionele stabiliteit te achterhalen. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie


Levenscyclusanalyse van Pangasius aquacultuur in de Mekong Delta, Vietnam Universiteit Gent Abstract: Aquacultuur wordt meer en meer als een duurzaam alternatief voor de visserij aanzien. Westerse landen hangen sterk af van import zoals Pangasius uit landen zoals Viëtnam. Toch worden er heel wat vragen gesteld over de duurzaamheid van dit alternatief. Het onderzoek probeert hieraan een antwoord te bieden a.h.v. levenscyclusanalyse. Organisaties: • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie

Onderzoekers: • Patrick Sorgeloos • Jo Dewulf

Ontwikkeling van een ultra-hoge druk vloeistofchromatografie systeem voor de studie en de modellering van axiale dispersie en fysico-chemische eigenschappen van vloeistoffen bij ultra-hoge druk. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoeksproject ontwikkelen we een ultra-hoge druk vloeistofchromatografie systeem voor de studie en de modellering van axiale dispersie en fysico-chemische eigenschappen van vloeistoffen bij ultra-hoge druk. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Ken BROECKHOVEN • GERT DESMET

Fabricage en evaluatie van pijler matrix kolommen voor vloeibare chromotografie Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Shiseido Company, Limited' hebben voor het project ' Internship agreement' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


De opvolging van ontwikkelingen inzake de veilige werking van repositories en opgevoerde sluiting (MODERN). Universiteit Antwerpen Abstract: Het MoDeRn project beoogt te voorzien in een referentiekader voor de ontwikkeling en mogelijke implementatie van monitoring activiteit, met inbegrip van het betrekken van geïnteresseerde actoren en burgers (stakeholders) tijdens diverse fasen van het proces van berging van radioactief afval, m.n. tijdens de voorafgaande site verkenning; de constructie, exploitatie en gefaseerde sluiting van de installatie; alsook in de fase van institutionele controle na de sluiting van de installatie. Het project kent een interdisciplinaire aanpak, met medewerking van zowel technischwetenschappelijke experts, als onderzoekers uit de sociale wetenschappen. Middels complementaire en gezamenlijke onderzoeksinspanningen tracht het project tot een beter begrip te komen van monitoring activiteiten en beschikbare technologieën die toepasbaar zijn in de context van een bergingsinstallatie; alsook aanbevelingen te doen met betrekking tot daaraan gerelateerde consultaties van betrokken actorengroepen en burgers. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Onderzoek waterkwaliteit van vennen in geselecteerde natuurgebieden in de Regio Antwerpse Kempen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van deze opdracht is het bepalen van de waterkwaliteit a.h.v. gedetailleerde analyses van geselecteerde vennen in het natuurreservaat de Kalmthoutse Heide, in het militair domein Klein Schietveld en in het domeinbos Wolfsheuvel. Deze vennen hebben als kwaliteitsdoel Natura 2000 habitattypes 3110 (Mineraalarme oligotrofe wateren van de Atlantische zandvlakten) danwel 3160 (Dystrofe natuurlijke poelen en meren). Deze habitatypes hebben gemeen dat ze gekenmerkt zijn door (zeer) voedselarme omstandigheden en zeer gevoelig zijn voor de toevoer van voedingsstoffen van elders: atmosferische depositie van stikstof, instroom van landbouwwater en eventuele effecten van de heidebrand in Kalmthout in de voorzomer van 2011. Organisaties: • Ecosysteembeheer

Onderzoekers: • Rudy van Diggelen

Impact van een bio-energiecultuur op het milieu: broeikasgasemissies, koolstofsekwestratie in de bodem, en biodiversiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)

Onderzoekers: • Reinhart Ceulemans

Biomonitoring van de stedelijke habitatkwaliteit aan de hand van hyperspectrale vliegtuigwaarnemingen (BIOHYPE). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Belspo. UA levert aan Belspo de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)

Onderzoekers: • Roeland Samson

Wetenschappelijke advisering bij de werking van de lokale partnerschappen in de gemeenten Dessel en Mol en ondersteuning bij het uitvoeren van hun opdracht in het participatieproces (ontwerpfase cAT-project). Universiteit Antwerpen Abstract: Het voeren van onderzoek naar mogelijke manieren voor het concretiseren van de lokale voorwaarden inzake de continuering van inspraak en participatie, verbonden aan het implementeren van het cAT-project. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Ilse Loots • Anne Bergmans

FWO-ERA-Proj Universiteit Gent Abstract: Dit project streeft naar kennisuitwisseling tussen Vlaanderen en India mbt procesoptimalisatie van waterzuivering met geavanceerde modellering en controle. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling


Luchtkwaliteit gerelateerd aan vluchtige organische stoffen in binnen en buitenlucht van geselecteerde locaties Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit onderzoek is het opbouwen van een dataset over luchtkwaliteit. Hierbij zal voornamelijk aandacht gegeven worden aan de groep van de vluchtige organische stoffen. Deze dataset zal gebruikt worden om concentratie en blootstellingsniveaus te vergelijken tussen verschillende geografische locaties, waar momenteel weinig tot geen data beschikbaar zijn. Organisaties: • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie


Ontwikkeling van pilar array op basis van kolommen voor vloeistofchromatografie met ultra-hoge piek capaciteiten Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van pilar array op basis van kolommen voor vloeistofchromatografie met ultra-hoge piek capaciteiten Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Sustainable Production of Coffee: Valorization by Pervaporation throughBioethanol Production KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Wetenschappen

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Dessalegn Dadi Olani

Co-usership of a space of about 14m² in the laboratory of the CHIS research group. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Dionex Benelux B.V.' hebben voor het project ' Co-usership of a space of about 14m² in the laboratory of the CHIS research group. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Sebastiaan EELTINK • GERT DESMET

Review editor voor hoofdstuk 5 "Drivers, Trends and Mitigation" en de "glossary" van de bijdrage van WG III (Climate Change 2014: Mitigation of Climate Change) aan het vijfde assessmentrapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Belspo. UA levert aan Belspo de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Engineering Management


Ontwerp en ontwikkeling van zelfstructurerende nanomaterialen voor vloeistofchromatografie Vrije Universiteit Brussel Abstract: De complexiteit van vragen die tegenwoordig beantwoord moet worden door middel van chemische analyse stijgt exponentieel. Aangezien de gevestigde scheidingstechnologieën de huidige scheidingsproblemen niet kunnen oplossen is er een totaal nieuwe aanpak nodig om toekomstige uitdagingen aan te kunnen gaan. Dit voorstel beoogt de ontwikkeling van revolutionaire zelfstructurerende nanomaterialen toegepast voor complexe uitdagingen gegenereerd door biomarker studies en klinische diagnostiek. De nieuwe synthetische nanomaterialen zullen ongeevenaarde mogelijkheden geven voor hoge resolutie vloeistofchromatografie met massaspectrometrie-detectie (LC-MS). De morfologie en het chemisch oppervlak van de nanomaterialen zullen specifiek worden afgestemd op toekomstige scheidingstechnieken: ultrahoge druk LC, hoge temperatuur LC en tweedimensionale LC. Daarnaast zal er een nieuwe baanbrekende techniek worden ontwikkeld: ruimtelijke chromatografie. Hierbij worden complexe mengels gescheiden waarbij elke piek wordt gekarakteriseerd door zijn coördinaten in een vlak of in een driedimensionale ruimte. Deze techniek heeft de potentie om duizenden componenten te scheiden zonder dat de tijdschaal van huidige analyses wordt verlengd. De nanomaterialen van de toekomst worden ontwikkeld in capillaire formaten en in chips en zullen worden toegepast in vooruitstrevende life science-applicaties, zoals: -Fingerprinting van complexe eiwit- en peptidemengsels in geoptimaliseerde één- en multidimensionale LC-MS. -Geavanceerde chipscheidingen, inclusief ruimtelijke chromatografie. -Het ontwikkelen van kwantitatieve structuur-retentie-verbanden voor ééndimensionale LC scheidingen met MS/MS data analyse om de betrouwbaarheid van peptide-identificatie te verbeteren. Dit project beoogt het realiseren van het scheiden van zeer complexe mengsels met als doel biomarkers studies in een stroomversnelling te brengen en ziektebeelden in beeld te brengen. Om in de toekomst sneller medische diagnoses te kunnen stellen en nieuwe therapieën te kunnen voorschrijven zijn er analytische technieken nodig zoals beschreven in dit voorstel. De geplande onderzoeksactiviteiten passen naadloos in de activiteiten van het departement Chemical Engineering van de VUB. Door de nadruk te leggen op applicaties in life science en biotechnologie, versterkt het huidige voorstel de positie van het departement en zal het samenwerkingsverbanden binnen de universiteit en tussen de universiteiten versterken. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Sebastiaan EELTINK • GERT DESMET

Separation of Acetic Acid and Water using Pervaporation Process (Scheiding van azijnzuur en water door middel van pervaporatie) KU Leuven Abstract: The aim of this study is to conduct a separation of acetic acid and water mixture using a hybrid pervaporation process. Acetic acid is a multipurpose chemical. It uses in the vinyl acetate monomer industry, production of purified terephtalic acid, cellulose acetate/acetic anhydride, acetate ester and others. Thus, acetic acid is not only presence in the production line but also exist in the waste stream. In the VAM industry forinstance, pure acetic acid is required for the reaction between acetic acid and ethylene and oxygen. Therefore, dehydration or further purification of acetic acid is a vital process. On the other hand, high acetic acid content (65wt %) in the waste stream for example in the by-product from the terephthalic acid process, is possible to be recovered and reusefor basic purpose. Thus, it is essential to separate the acetic acid from the waste stream not only for the ecological protection but also forchemical saving. However, to do both acetic acid dehydration and re Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Nora Jullok

Wetenschappelijke dienstverlening binnen het Engaged Project. Universiteit Antwerpen Abstract: Via dit project van wetenschappelijke dienstverlening, adviseert UA het Nederlandse ECN in het kader van het project "End repository Network Geared towards Actor Groups involvement and Effective Decision making". Daarin wordt een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van een framework voor het opstellen van een eerste 'safety case' in het kader van de eindberging van het Nederlandse radioactieve afval. Dit gebeurt door middel van een stakeholder analyse en scenario ontwikkeling voor participatie van betrokken actoren in de besluitvorming. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Kwarts kristal microbalans met dissipatie (QCM-D) Universiteit Gent Abstract: QCM-D kan gebruikt worden om verschillende sorptie-fenomeen te bestuderen door de massa, structuur morfologie en visco-elastische eigenschappen van dunne geadsorbeerde films te bepalen. Dit kan in real-time, waardoor ook sorptie-kinetiek kan bepaald worden. Er kan ook

onderscheid gemaakt worden tussen geadsorbeerde solvent-moleculen en andere moleculen, waardoor ook verdringing bij reiniging kan gemeten worden. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie

Onderzoekers: • Paul Van Der Meeren • Arne Verliefde

Removal of Arsenic from Groundwater using Physico-Chemical Methods (Verwijdering van arseen uit grondwater door middel van fysico-chemischemethoden) KU Leuven Abstract: De verontreiniging van grondwater door arseen in grote delen van de wereld is het resultaat van natuurlijke en/of antropogene bronnen, en heeft een grote impact op de volksgezondheid. Miljoenen mensen uit verscheidene landen zijn voor drinkwater afhankelijk van grondwater dat verhoogde concentraties aan As bevat. Verschillende verwijderingsmethoden werden toegepast voor de behandeling van As bevattend water: oxidatie, coagulatie/ flocculatie, adsorptie, ionenwisseling enmembraanprocessen. Deze gesuggereerde technologieën hebben meerdere tekortkomingen, zoals de noodzaak voor het verder behandelen van secundair afval dat As bevat, als resultaat van de behandelingsmethoden. In deze thesis wordt voorwaartse osmose (forward osmosis, FO) onderzocht als een meer efficiënte techniek in vergelijking met drukgedreven membraanprocessen. FO membranen werden nog niet onderzocht op het vlak van arseenverwijdering uit waterige oplossingen. Vervolgens werd een chemische reductievan oplosbaar As naar Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Priyanka Mondal

Genetische karakterisatie van pesticide-degraderende bacteriën in de Mekong delta van Vietnam KU Leuven Abstract: De Mekong-delta is de grootste landbouwregio van Vietnam. Om te kunnen voldoen aan de vraag naar voedsel vanwege de lokale bevolking en te kunnen voorzien in de productie van gewasteelten voor export worden steeds meer chemische meststoffen en pesticiden toegepast. Diverse chemische klassen van herbiciden, fungiciden en insecticiden werden in de delta gebruikt, resulterend in een contaminatie van het oppervlaktewater en sedimenten. Het lot van de resterende pesticiden en de microbiële degradatiecapaciteiten aanwezig in de bodems van de Mekong-delta zijn echter grotendeels ongekend. Deze studie onderzoekt de hypothese dat de continue selectiedruk van pesticiden in de landbouwbodems van de Mekong-delta heeft geresulteerd in een aangepaste bacteriële gemeenschap die de intensief gebruikte pesticiden kan afbreken en/of mineraliseren. De algemene doelstelling van dit onderzoek was het verwerven van kennis over de biodegradatievan enkele huidig gebruikte pesticiden in de Mekong-delta en de g Organisaties: • Afdeling Bodem- en Waterbeheer

Onderzoekers: • René De Mot • Dirk Springael • Thi Phi Oanh Nguyen

De genetische basis van bacteriële invasie in een microbiële gemeenschap. Bepalend voor het succes van microbiële biotechnologie.nbsp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; KU Leuven Abstract: De noodzaak voor duurzame, groene technologie maakt microbiologische procestechnologie interessanter dan fysisch-chemische technieken. Biotechnologische applicaties bestaan vaak uit de introductie van vreemde bacteriën met een specifieke eigenschap in een systeem die reeds gekoloniseerd is door een inheemse microbiële gemeenschap. Bioaugmentatie is een biotechnologische techniek waarbij polluentafbrekende bacteriën in vervuilde bodem, water, enz. worden geïntroduceerd voor remediëring. Het succes van bioaugmentatie ligt vooral in de mogelijkheid van de vreemde bacterie om te overleven en groeien in nieuwe omgevingscondities waarbij deze ondertussen moeten wedijveren of samenwerken met de inheemse microbiële gemeenschap. Het is vooral hier in dit stadium dat problemen ontstaanen pogingen tot bioaugmentatie gefaald hebben. Het doel van dit projectbestaat erin de genetische basis te begrijpen achter de succesvolle introductie van een pesticidenafbrekende bacnbsp;terie, zijnde Aminoba Organisaties: • Afdeling Bodem- en Waterbeheer

Onderzoekers: • Dirk Springael • Benjamin Horemans

INCA - Innovatieve stikstofverwijdering in conventionele actief-slib systemen. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale doelstelling van het project is het vastleggen van de optimale regelstrategie om een praktisch realiseerbare, doorgedreven en stabiele partiële nitrificatie/denitrificatie (PND) te verkrijgen en te behouden in een conventionele actief slib installatie. Het project heeft betrekking op de biologische stikstofverwijdering uit (industrieel) afvalwater gebaseerd op de natuurlijke stikstofcyclus. De "klassieke" nitrificatie/denitrificatie verloopt hierbij via nitraat. De toenemende zorg om de ecologische en economische duurzaamheid van industriële processen heeft geleid tot de ontwikkeling van verschillende alternatieve biologische stikstofverwijderingsprocessen, waarbij o.a. minder zuurstof én minder (externe) koolstof vereist zijn om een zelfde effluentkwaliteit te bereiken. Van deze innovatieve processen sluit partiële nitrificatie/denitrificatie (PND) het dichtst aan bij de absorptiecapaciteit van de Vlaamse ondernemingen. In het PND proces wordt de stikstofcyclus "kortgesloten" via nitriet. De doelgroep omvat de waterzuiveraars en hun klanten, met een focus op bedrijven die beschikken over een anaërobe voorzuivering van het afvalwater en/of bedrijven uit de voedingsindustrie, slibvergisting en mestverwerking... De waterzuiveraars hebben echter geen zicht op de optimale set van parameters om het innovatieve PND proces te implementeren en hebben nood aan projectresultaten die meer aanleunen bij de praktijk dan wat er in de literatuur voorhanden is. De centrale doelstelling van het project is daarom het vastleggen van de optimale regelstrategie om een praktisch realiseerbare, doorgedreven en stabiele partiële nitrificatie/denitrificatie (PND) te verkrijgen én te

behouden in een conventionele actief slib installatie. De regelstrategie die in het project wordt uitgewerkt en gevaloriseerd, is gebaseerd op de regeling van één of meerdere beluchtingsparameters. Aangezien de meerderheid van de waterzuiveringen beschikt over online zuurstofmetingen en een geautomatiseerde procesvoering, kunnen de projectresultaten, na afloop van het project, in principe rechtstreeks door de bedrijven in bestaande zuiveringen geïmplementeerd worden. Organisaties: • Biochemische ingenieurstechnieken (BIT)

Onderzoekers: • Jan Dries

Herwinning van waardevolle grondstoffen uit afvalwater door middel van een gefluïdiseerde pellet reactor en elektrodialyse KU Leuven Abstract: Waterschaarste en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen zijn belangrijke uitdagingen voor duurzame ontwikkeling. Volgens gegevens van de Verenigde Naties leven 1,2 miljard mensen in een situatie van waterschaarste, en 0,5 miljard zijn hier niet ver van verwijderd. Twee derden van dewereldbevolking zal zich in 2025 in een toestand van water stress bevinden. Daarenboven zal door de stijgende wereldbevolking de druk op natuurlijke niet hernieuwbare hulpbronnen verder stijgen. Een aantal technologische oplossingen werd recent onderzocht in dit kader,om te komen tot de herwinning van waardevolle componenten uit afvalwater met als doel om zowel waterschaarste te reduceren, de uitputting van natuurlijke hulpbronnen te verminderen, het leefmilieu te beschermen en afvalwaterzuivering te optimaliseren. Het blijft evenwel onbekend of dezetechnologieën efficient genoeg zijn. Het doel van deze thesis is om eenhaalbaar geïntegreerd systeem te ontwikkelen om water te herwinnen uit concentraatstro Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Thi Kim Anh Tran

Identificatie en karakterisatie van genfuncties betrokken bij de synergetische interacties in een pesticidedegraderend multispecies bacterieel consortium. KU Leuven Abstract: Dit project heeft als doel om op genetisch niveau "interspecies signaalgenfuncties" te identificeren die belangrijk zijn voor interacties tussen verschillende bacteriële leden van een multispecies bacteriëel consortium (MBC). Het MBC dat als modelsysteem zal gebruikt worden in deze studie, degradeert synergetisch het toxisch fenylureum-herbicide linuron enbestaat uit drie bacteriële stammen, die to drie verschillende species behoren. Zowel de synergetisch metabolische als fysische interacties vandit MBC zijn reeds dudielijk beschreven geweest. Concreet zullen eerst de genomen van de drie consortiumleden gesequeneerd en geannoteerd worden. De identificatie van "interspecies signaal genfuncties" zal worden bereikt via twee benaderingen waarvoor het consortium als een biofilm zal gegroeid worden in continue flow cellen. De eerste bandering omvat een differentiële transcriptieanalyse van de drie bacteriële consortiumleden wanneer ze zijn gegroeid als consortium vergeleken met individuele b Organisaties: • Afdeling Bodem- en Waterbeheer

Onderzoekers: • Kathleen Marchal • René De Mot • Dirk Springael • Pieter Albers

Haalbaarheidsstudie Biomonitoring "3xG". Universiteit Antwerpen Abstract: In de periode 2010-2012 zal een consortium van VITO (coördinator), PIH, VUB en UA, de haalbaarheid onderzoeken om voor meerdere jaren omgevings- en levensstijlgerelateerde gezondheidsaspecten op te volgen bij kinderen die geboren worden in de Vlaamse regio Dessel-MolRetie. Dit opvolgingsproject is een uitdrukkelijk gestelde voorwaarde van de plaatselijke bevolking bij het geïntegreerde bergingsproces van laag- en middenactief kortlevend radioactief afval in de regio. Bedoeling is op een statistische manier, en dus op groepsniveau, uitspraken te doen over het gezondheidsprofiel van de regio. Dit kan met humane biomonitoring, een techniek die de blootstelling meet en vroegtijdige gezondheidseffecten van milieuvervuilende stoffen in het lichaam. In de periode 2010-2012 zullen metingen gebeuren in het navelstrengbloed en de urine van 200 moeders en hun pasgeboren baby's. Dit wordt de eerste geboortecohorte. Aan de biomonitoring zullen vragenlijstgegevens gekoppeld worden over voeding en leefgewoontes. Daarnaast zullen specifieke gegevens over ziekte en sterfte in de regio verzameld worden en vergeleken met Vlaamse gegevens. Uit de resultaten zullen aanbevelingen volgen met het oog op een betere gezondheid in de regio. Het uitgangspunt van het programma op langere termijn (na 2012) is de opvolging van de kinderen van de eerste geboortecohorte tot de leeftijd van 18 jaar. Dit houdt in dat de kinderen opnieuw onderzocht worden op een leeftijd van ongeveer zeven jaar en wanneer ze jongvolwassen zijn. Wanneer we elke vijf jaar opnieuw een cohorte baby's rekruteren, zullen we vergelijkingen kunnen maken met de eerste geboortecohorte die we in 2011-2012 rekruteren. Tijdens de haalbaarheidsstudie zal een scenario worden uitgewerkt voor deze longitudinale opvolging. Ook voor de interpretatie en (beleids)vertaling van de resultaten van de humane biomonitoring zal een scenario ontwikkeld worden, bestaande uit een lokaal stappenplan dat beleidsmakers kan helpen bij het uitwerken van specifieke acties rond gezondheidspreventie. De project omvat dus zowel de conceptontwikkeling van een plaatselijk gezondheidsprofiel (op korte en lange termijn) en een interpretatiekader, als de realisatie van een eerste reeks metingen en update van sterfte- en ziektegegevens. Het onderzoeksteam bewaakt samen met een extern wetenschappelijk comité de wetenschappelijke kwaliteit van het voorstel. De strategie om tot een verantwoord en haalbaar concept te komen veronderstelt echter evenzeer de samenwerking met en advisering door de lokale actoren over het design en de uitvoering van de studie. Hiervoor zal het onderzoeksteam onder meer een lokale adviesgroep samenstellen en faciliteren. Lokale samenwerking is eveneens ingebouwd via de Stuurgroep van de studie, waarin de initiatiefnemers Niras, de lokale partnerschappen, de gemeentebesturen en het lokaal gezondheidsoverleg (LOGO-MMK) zitting hebben. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Procesoptimalisatie voor het hergebruik van groeimedium in de kweek van mariene microalgen. Universiteit Antwerpen

Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Groene Eco-efficiënte hernieuwbare materialen (GERM)

Onderzoekers: • Serge Tavernier

Ontwikkeling van ruimtelijke drie-dimensionale chromatografie voor de karakterisatie van complexe proteoom stalen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Driedimensionale (ruimtelijke) chromatografie is nodig om zeer complexe mengsels van niet vluchtige verbindingen te kunnen scheiden. Voor mengsels die duizend of meer verbindingen bevatten is het de enige denkbare scheidingsmethode. Chromatografische scheidingen vinden plaats in drie dimensies, analoog aan tweedimensionale papier- of dunnelaagchromatografie Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Sebastiaan EELTINK

EU-bonuskrediet type B2a voor EU FP7 project: ENERGY-2013-1 Vrije Universiteit Brussel Abstract: EU-bonuskrediet voor Europees project ENERGY 2013-1 Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Experimentale en numerieke modelering van dynamische baggerpluimen Universiteit Gent Abstract: Studie van het gedrag van een sedimentpluim gegenereerd door de overvloei van een sleephopperzuiger, door middel van een fysische modelstudie, CFD simulaties en een terreinmeting. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Tom De Mulder

Nadere uitwerking Abundance Intactness Index. Universiteit Antwerpen Abstract: Nadere uitwerking Abundance Intactness Index, als onderdeel bij de sleutelsoortenlijst Schelde-estuarium en Trefkansen, voor invoeging in Update Evaluatiemethodiek ten behoeve van de werkgroep Onderzoek en Monitoring van de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie. Organisaties: • Ecosysteembeheer


The use of Metal-Organic Frameworks (MOF) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Jiuyang Lin

Energetisch Algenproject (EnAlgae) Universiteit Gent Abstract: Het EnAlgae project verenigt 19 partners en 14 waarnemers over zeven EU-lidstaten met het oog op het ontwikkelen van duurzame technologieën voor algen biomassa productie, bio-energie en mitigatie van broeikasgassen (BKG). Het project heeft financiering ontvangen voor het ontwikkelen van algen technologieën op negen pilootopstellingen en om toe te treden tot de opkomende markt in Noord West Europa. Organisaties: • Vakgroep Industrieel Systeem- en Productontwerp • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie

Onderzoekers: • Johan Albrecht • Jo Dewulf • Diederik Rousseau

The potential of using electrokinetic fences against sea water intrusion KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Shadi Hamdan

Verwijdering van micropoluenten uit water met behulp van electrochemische sorpie/desorptie en biogene nanopartikels. Universiteit Gent Abstract: in dit onderzoeksproject zal een technologie ontwikkeld worden om micropolluenten uit water te verwijderen. Deze zal bestaan uit een combinatie van een electrochemische opconcentratie door sorptie gevolgd door desorptie en de katalytische verwidering mbv biogene nanopartikels. De activiteit van de nanopartikels zal gemaximaliseerd worden mbv structuurbepaling met state of the art technieken.

Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie


Sturing van microbiële populaties voor duurzame afvalwaterbehandeling Universiteit Gent Abstract: Dit doctoraatsproject bestudeert de wederzijdse beïnvloeding tussen microbiële gemeenschappen en controlestrategieën toegepast in reactoren voor (1) innovatieve stikstofverwijderingsprocessen gebaseerd op ammoniumoxidatie tot nitriet (2) waterstofproductie door anaerobe vergisting De voornaamste onderzoeksdoelstellingen zijn: - het wiskundig modelleren van microbiële interacties - het analyseren van de invloed van procescondities op het evenwichts- en dynamisch reactorgedrag - het ontwikkelen van regelstrategieën voor de optimalisatie van microbiële populaties Organisaties: • Vakgroep Biosysteemtechniek


Verbeterde Micro-en Nanogestructureerde Kolom-en Pakkingsstructuren voor de Chromatografische Scheiding van Macromolecules. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het voorgestelde project is gericht op de experimentele verificatie van de nieuwe mogelijkheden die geboden worden door toepassing van de meest recente micro- en nano-machiningstechnieken voor de vervaardiging van verbeterde kolom-pakkingen voor de grootte- en vormscheiding van macro-molecules. Meer concreet zal nagegeaan worden of de mogelijkheid om perfect geordende pakkingsstructuren te maken en de mogelijkheid om de afmetingen en vorm van de macro-molecules af te stemmen, niet gebruikt kan worden om inventieve en verbeterde pakkingen te fabriceren voor scheidingsmethodes zoals SEC (Size Exclusion Chromatografie), Hydrodynamische chromatografie (HDC) en Molecular Topological Fractionation (MTF). Om dit aan te tonen zal met behulp van deep-UV lithografie en Nano-Imprint Lithografie een reeks micropilaarkolommen gemaakt worden met een ruime waaier aan doorstraamporie- en mesoporievormen en zal het elutiegedrag en de axiale dispersie van nano-partikel, eiwitten, DNA-ketens en polymeerketens met verschillende lengte en vertakkingsgraad opgemeten worden. Dit werk moet enerzijds leiden tot het bekomen van betere scheidingsmethodes voor macro-molecules, en anderzijds tot het vergaren van een veelheid van fundamentele informatie over het stromingsgedrag van macro-molecules in ingeperkte ruimtes. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Wim DE MALSCHE • GERT DESMET

Numerieke studie van het massatransport en de axiale dispersie in poreuze structuren: toegepast op vloeistofchromatografie, voor het verbeteren van de huidige vorm van de van Deemtervergelijking Vrije Universiteit Brussel Abstract: De efficiëntie van vloeibare chromatografie scheidingen hangt zeer sterk af van de axiale dispersie of de analyten band verbreding ondervinden bij het migreren van door de scheiding kolom Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Sander DERIDDER • GERT DESMET

SANITAS Universiteit Gent Abstract: De focus in dit project is integraal waterbeheer met behulp van modellering en controle met nadruk op duurzaamheid. De fellow bij biomath modelleert het zuiveringsproces met behulp van een gekoppeld CFD-kinetisch model. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling

Onderzoekers: • Ingmar Nopens • Eveline Volcke

Beoordeling van milieuopties en het beheer van de Abu Nakhla rioleringvijver. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Qatar University. UA levert aan Qatar University de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ecosysteembeheer

Onderzoekers: • Stefan Van Damme

De biologische recuperatie van stikstofnutriënten uit laagbelaste afvalstromen Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit onderzoeksproject is de ontwikkeling van een biologische stikstofrecuperatiemodule die het mogelijk maakt om stikstofnutriënten uit laag belaste afvalstromen terug te winnen en deze vervolgens als een alternatieve bron van stikstofbemesting te valoriseren. Meer specifiek wordt hierbij onderzocht of mariene nitraataccumulerende bacteriën en diatomeeën geïmplementeerd kunnen worden in de afvalwaterbehandeling om zo recuperatie van nitraat mogelijk te maken. Organisaties:

• Vakgroep Biochemische en microbiele technologie


Toepassing van de Sewage Plus technologie voor de behandeling van afvalwater in Vietnam. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • Ludo Diels • Marcel Goemans

Gedrag van pesticiden in wetland bufferzones: reactief transport en invloed van seizoensgebonden omgevingsveranderingen KU Leuven Abstract: Natte oeverzones worden toegepast als een mogelijk benadering om de afvloei van landbouwcontaminanten zoals nitraat naar het oppervlaktewater te reduceren. Wat betreft verwijdering van (matig sorberende) pesticiden in wetlands is er echter weinig kennis. Verwacht wordt dat hier voornamelijk biodegradatie een rol zal spelen en dat seizoensgebonden veranderingen in het milieu (droogte in de zomer of winterkoude) kunnen leiden totbelangrijke dynamieken in de populatiegrootte van pesticide afbrekende micro-organismen. Dit laatste kan een negatieve invloed hebben op de pesticide verwijderingsefficiëntie van het systeem. Huidige reactief transport modellen houden met dergelijke dynamieken geen rekening. Dit projectheeft als doel om de rol in de verwijdering van matig sorberende pesticiden te kwantificeren van enerzijds biodegradatie en anderzijds de dynamiek van pesticide afbrekende micro-organismen (als resultante van seizoensgebonden milieuveranderingen). Dit zal gedaan worden aan de hand Organisaties: • Afdeling Bodem- en Waterbeheer

Onderzoekers: • Jan Diels • Dirk Springael • Pieter Vandermeeren

Milieutoxicologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek spitst zich toe op twee aspecten van de ecotoxicologie : 1) De biobeschikbaarheid en accumulatie van polluenten door zowel terrestrische als aquatische organismen zal verder bestudeerd worden. Hierbij zullen modellen worden opgesteld die het mogelijk moeten maken om onder natuurlijke omstandigheden te kunnen voorspellen hoe polluenten zullen accumuleren. 2) Relaties tussen opgenomen dosis en effecten op verschillende niveaus van biologische organisatie zullen worden onderzocht, met bijzondere aandacht voor effecten op het niveau van de levensgemeenschappen. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Lieven Bervoets

Steunpunt Milieu en Gezondheid (2012-2015) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Greta Schoeters • Marc van Sprundel • Ilse Loots

Ontwikkeling van een continue roetstroom in een laboratorium opstelling. Universiteit Antwerpen Abstract: Roet is één van de belangrijkste oorzaken van gezondheidsproblemen. In ons labo wordt de afbraak van dit roet bestudeerd. Om dit te kunnen doen is het echter belangrijk om roet in de gasstroom te krijgen. In dit project is het dan ook de bedoeling om een systeem te ontwikkelen dat een continue en reproduceerbare stroom van roet creëert die in de bestaande gasopstellingen kan geïmplementeerd worden. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • Tom Tytgat

Verkennend onderzoek naar de binnenmilieukwaliteit in gebouwen na (energie-efficiënte) renovaties. Universiteit Antwerpen Abstract: De globale doelstelling van dit project betreft het uitvoeren van een verkennend onderzoek naar de kwaliteit van de binnenlucht in gebouwen (woningen, scholen) waar renovaties vanuit het oogpunt van energiebesparing werden uitgevoerd, met inbegrip het voorstellen van remediërende maatregelen voor het verbeteren van de binnenluchtkwaliteit. Een deelopdracht richt zich specifiek op een gedetailleerde studie van de invloed van luchtfiltratie op het binnenmilieu in scholen. De Universiteit Antwerpen werkt in dit project samen met het VITO. De Universiteit Antwerpen levert een bijdrage aan het literatuuronderzoek, het meetplan, de thermografische beelden en de metingen van de vochthuishouding in de bouwcomponenten, en het formuleren van voorstellen voor valorisatie en beleidsaanbevelingen met betrekking tot de renovaties. Organisaties: • Energie en Materialen in Infrastructuur en Gebouwen (EMIB)

Onderzoekers:

• Stijn Verbeke • Leen Lauriks

Grondstof-efficiëntie in materiaalkringlopen en ontwikkeling van indicatoren Universiteit Gent Abstract: Evaluatie van bestaande grondstof-efficiëntie indicatoren, systematisatie en ontwikkeling van een eigen framework. Toepassing van de gedefineerde indicatoren op verschillende case studies door gebruik te maken van exergie-gebaseerde levencyclusanalyse (LCA) en input-output analyse (IOA). Organisaties: • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie

Onderzoekers: • Jo Dewulf

Meetstrategieën voor lokale luchtkwaliteit met heterogene netwerken van goedkope en mobiele sensoren Universiteit Gent Abstract: Dit doctoraatsonderzoek handelt over de ontwikkeling en toepassing van een methodologie voor het meten van luchtkwaliteit met een hoge temporele en spatiale resolutie. Voor de monitoring worden zowel draagbare toestellen mobiel ingezet als met goedkope sensoren gewerkt. Dit zal worden aangevuld met machine learning technieken om specifieke problemen rond de goedkope sensoren aan te pakken en met ruimtelijke interpolatietechnieken. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling

Onderzoekers: • Bernard De Baets

Study and modeling of peak broadening in liquid chromatography columns packed with porous shell particles and development of alternative particle shapes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie en modellering van de piekverbreding in vloeistofchromatografiekolommen gepakt met poreuze schaal-partikels en ontwikkeling van alternatieve partikelvormen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Microreactoren in de veeleisende condities van geavanceerde industriële processen voor metaal extractie en materiaal synthese. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar microreactoren in de veeleisende condities van geavanceerde industriële processen voor metaal extractie en materiaal synthese. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


MOFSHAPE: De vorm van metaal-organische kaders voor adsorptie, energie en katalyse toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: MOFSHAPE: De vorm van metaal-organische kaders voor adsorptie, energie en katalyse toepassingen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Geen Nederlandstalige Titel KU Leuven Abstract: ? Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Thomas Van Gerven • Hasan Farrokhzad

Organic solvent nanofiltration (OSN): unraveling the fundamentals of OSN KU Leuven Abstract: Molecular separation in water with membranes is possible since the lasthalf of the 20th century thanks to the emergence of reverse osmosis andnanofiltration membranes. Membrane separation at the molecular level inorganic solvents emerged as a new area in membrane technologies during the 90ties. The progress in this area is accelerated since 2000, due to the enormous potential of these membranes in a wide range of industrial applications. Possible applications are : down-stream purification of high-value chemical products, solvent exchange in chemical synthesis, separation of unwanted byproducts, fractionation of chemicals, combination of reaction and separation. Ceramic membranes have a great potential in organic solvent nanofiltration (OSN), thanks to their unique properties, such as broad chemical and thermal stability. The performance of nanofiltration membranes in organic solvents is however not so straight forward as in water. All interactions between membrane surface, solute an Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Sareh Rezaei Hosseinabadi

Inschatting en verbetering van de verwijdering van nieuwe verontreinigingen in waterzuiveringswetlands Universiteit Gent Abstract: Factoren die de verwijdering van metallische nanopartikels en geneesmiddelen in waterzuiveringswetlands beïnvloeden, worden onderzocht in laboratorium- en microcosmos experimenten. Bovendien wordt onderzocht hoe de verwijdering van deze contaminanten in waterzuiveringswetlands zou kunnen verbeterd worden, met focus op wijziging van het beluchtingsregime en de eigenschappen van het wetlandsubstraat. De bekomen resultaten worden vervolgens gevalideerd op pilootschaal. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie

Onderzoekers: • Gijs Du Laing

Biotemplaat silica titania diatomeeën voor gasfase fotokatalyse. Universiteit Antwerpen Abstract: Luchtverontreiniging is een groeiend maatschappelijk en economisch probleem in dichtbevolkte regio's zoals Vlaanderen. Een veelbelovende luchtzuiveringstechnologie is fotokatalyse dat onder invloed van UV-licht schadelijke stoffen omzet tot onschadelijke componenten zoals CO2 en H2O. Fotokatalysatoren, vaak op basis van titaandioxide, vertonen verschillende nadelen: (1) milieuvervuilend productieproces, (2) ontoereikende immobilisatie met het risico dat er nanopartikels (30 - 100 nm) vrijkomen, (3) onvoldoende activiteit. Immobilisatie van TiO2 door metabolische incorporatie in de biosilicastructuur van diatomeeën kan hiervoor een oplossing bieden. In dit proces wordt titaandioxide geïncorporeerd in het silicaskelet van diatomeeën tijdens de celdeling. Diatomeeën zijn unicellulaire microalgen (2-2000 µm) die een hiërarchisch gestructureerd silicaskelet vormen, frustule genoemd. Deze frustules worden gevormd door gehydrateerd silica met specifieke 3D morfologie, micro-, meso- of macroporositeit en hebben typisch een groot specifiek oppervlak (10 – 250 m2/g) . In dit project worden twee soorten diatomeeën, de zoutwateralg Pinnularia sp. en de acidofiele zoetwateralg Eunotia sp. gebruikt. Deze studie levert duurzame, goed geïmmobiliseerde en sterk poreuze biosilica-titania materialen met veelbelovende eigenschappen voor fotokatalytische luchtzuivering. De nodige expertise over het kweken van deze algen is aanwezig binnen de onderzoeksgroep Ecophysiology, Biochemistry and Toxicology (EBT) van het departement Biologie. Het verhogen van het TiO2-gehalte is belangrijk om deze nieuwe biologische productiemethode te gebruiken voor de aanmaak van fotokatalytische materialen. Er zullen twee nieuwe strategieën worden toegepast om het titaangehalte in de geproduceerde biosilicastructuren (frustules) te verhogen. Enerzijds wordt er gebruik gemaakt van acidofiele diatomeeën, anderzijds zullen titanium complexen bestudeerd worden. De resulterende mesoporeuze biosilica-titania skeletten worden geanalyseerd voor hun titaandioxide-gehalte (ICP-MS) en de locatie van de titaandioxide afzetting (STEM-EDS). Na thermische annealing bij hoge temperaturen (400–900°C) gebeurt dan de verdere materiaalkarakterisatie (XRD, porositeit en specifiek oppervlakte BET-analyse) van de materialen met een hoog titaandioxide-gehalte. Deze biotemplaat structuren worden getest op hun fotokatalytische afbraak performantie ten opzichte van verschillende luchtpolluenten (NOx, etheen, aceetaldehyde) in de gasfase. Expertise met betrekking tot de studie van real time in-situ metingen van de fotokatalysator in werking in realistische omstandigheden is aanwezig binnen de onderzoeksgroep DuEL (Duurzame Energie en Luchtzuivering) van het departement Bioingenieurswetenschappen. Dit onderzoeksproject resulteert in een geoptimaliseerd biotemplaat productieproces van mesoporeus silica-titania fotokatalysatoren als basis voor een efficiënt, duurzaam, economisch en ecologisch verantwoord luchtzuiveringsproces. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • Ronny Blust • Silvia Lenaerts

Blauwe Cirkel Universiteit Gent Abstract: Doel van de Blauwe Cirkel is een verbeterde efficiëntie van waterhergebruik en mogelijke recuperatie van zout uit zoute afvalwaterstromen. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie


Uitvoeren van een stapsgewijze beleidsdoorwerking (fasenplan) van de resultaten van het 3de Vlaamse humane biomonitoringscampagne (HBM-campagne) uitgevoered ikv 3de generatie steunpunt Milieu & Gezondheid - Gentse Kanaalzone. Universiteit Antwerpen Abstract: De onderhavige opdracht behelst het doorlopen van het faseplan met betrekking tot de in de voorfase geselecteerde resultaten van de 3de cyclus van het Vlaams humaan biomonitoringprogramma. Het betreft zowel de inhoudelijk wetenschappelijke begeleiding als de procedurele begeleiding. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Geïntegreerde controle van energie en broeikasgassen bij de behandeling van sterk geconcentreerd afvalwater Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject richt zich op het optimaliseren van de energiebalans en tegelijkertijd de beheersing van broeikasgasemissies bij de behandeling van afvalwater met een hoge ammonium concentratie. Drie onderzoeksniveaus worden onderscheiden: - Toepassing van innovatieve stikstofverwijderingsprocessen - Warmteterugwinning uit de biologische reactoren - Minimalisering van N2O-emissies Organisaties: • Vakgroep Biosysteemtechniek


Toepassing van goedkope sorptietechnologie voor (grond)waterzuivering in de Ethiopische Rift vallei Universiteit Gent

Abstract: In dit project wordt onderzocht in welke mate ruw en gemodificeerd chitosan, slakken en puimsteen geschikt zijn voor zuivering van Ethiopisch grondwater, verontreinigd met F, As, U, Mo en B. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van batch en kolom adsorptie experimenten, waarbij ontwerpparameters, zoals contacttijd, stroomsnelheid en dosis van adsorbens, en initiële polluentconcentratie, pH en concurrerende ionen in overweging genomen worden. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie

Onderzoekers: • Christian Stevens • Gijs Du Laing

Immobilisering van metaal organische roosters in capillaire monolithische kolommen voor vloeistoffase chromatografie Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project immobiliseren we metaal organische roosters in capillaire monolithische kolommen voor vloeistoffase chromatografie. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Sarah COUCK • JOERI DENAYER

De weg naar proteoom- en metaboloom-analyse van enkelvoudige cellen door de ontwikkeling van 'single-node' silicamonolithische kolommen om de kloof te dichten tussen open-tubulaire en conventionele monolithische capillaire kolommen Vrije Universiteit Brussel Abstract: De ontwikkeling van 'single-node' silica-monolithische kolommen maakt de weg vrij naar proteoom- en metaboloom-analyse van enkelvoudige cellen. Op deze manier wordt de kloof gedicht tussen open-tubulaire en conventionele monolithische capillaire kolommen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Sebastiaan EELTINK • Takeshi HARA • GERT DESMET

Development of an innovative and improved membrane distillation concept KU Leuven Abstract: The potential of membrane distillation is mainly desalination of salt water, but other applications are also a possibility. Membrane distillation is a process based on a hydrophobic membrane with a stream of water with a different temperature on each side. Because this difference in temperature, there is a difference in vapor pressure and the water molecules transfer through the membrane from the high vapor pressure side to thelow vapor pressure side. Most membranes used for this application are commercial membranes not developed for this application. Therefore, this technique can be improved by synthesizing new membranes specific for this application. This improvement is necessary for membrane distillation to be competitive with other techniques like reverse osmosis, which have a few disadvantages compared to membrane distillation. The new membranesare tested in different operational modes and the characteristics of the membranes like thermal conductivity and porosity are determined. Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Luc Pinoy • Lies Eykens

Carbon Dioxide Recovery by Membrane Contactors KU Leuven Abstract: For this project, the main objective is to design an effective membranecontactor system to capture carbon dioxide from the practical flue gases.

Carbon dioxide is one of the major contributors to the greenhouse effect, which is believed to cause some serious environmental problems, such as global warming and climate change. Therefore, the efficient technology to recover carbon dioxide is imperatively needed. It is well known that carbon dioxide capture is the bottleneck technology which is still difficult to meet technical and economical requirements in industrial application. In recent years, membrane contactors are considered to be promising alternatives to the conventional techniques. In this project, we will find the proper membrane materials embracing many required benefits in recovering carbon dioxide from flue gases. Also, the configurationand module structure of the membrane contactors, the proper liquid absorbents and the mass transfer processes of the membrane contactors w Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Wenyuan Ye

Application of acoustic energy in chemical processes. KU Leuven Abstract: Ultrageluid wordt algemeen toegepast in de medische diagnostiek en voorhet verbeteren van de menging. De toepassing ervan in chemische reacties daarentegen is nog in volle ontwikkeling. In het kader van procesintensificatie en de ontwikkeling van nieuwe producten wordt de toepassing van alternatieve energievormen, zoals ultrageluid, bestudeerd. Een van de nadelen van ultrageluid is de beperkte indringdiepte in een vloeibaar medium. Dit nadeel is echter niet van belang wanneer gewerkt wordt met micro- of mesoreactoren (continue reactoren met een diameter boven 1000 µm en beneden 1 cm).Dit project focust dan ook op de toepassing van ultrageluid in een continue mesoreactor tijdens kristallisatiereacties. Hoewel de voordelen van continue kristallisatoren (betere reproduceerbaarheid en kortere verblijftijd) en ultrasoonkristallisatie (eenbetere sturing van de kristalgrootteverdeling, een snellere nucleatie en voorkomen agglomeratie van kristaldeeltjes en verstoppen van de reactor) elk afzon

Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Jan Degrève • Thomas Van Gerven • Leen Braeken • Jeroen Jordens

Gecombineerde reductie en actief kool adsorptie voor efficiënte verwijdering van organische microverontreinigingen bij drinkwaterzuivering Universiteit Gent Abstract: Het vóórkomen van organische microverontreinigingen in de bronnen van drinkwater wordt steeds meer een probleem voor drinkwaterbedrijven. De bedoeling van dit onderzoek is daarom om een nieuwe combinatie van waterzuiveringstechnieken te onderzoeken, namelijk reductie van de microverontreinigingen, gevolgd door adsorptie. Dit proces moet resulteren in een efficiëntere verwijdering van microverontreinigingen, met een verminderd energiegebruik ten opzichte van bestaande zuiveringsprocessen. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie


User modeling for personalized Ad retrieval KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Marie-Francine Moens • Golnoosh Farnadi

Computation of thermodynamics for organic-organic separations# KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Jan Degrève • Bart Van der Bruggen • Antonio Amelio

Fotochemische oxidatie en reductie van zeldzame aarden in niet-waterig midden door middel van licht met discrete golflengte. KU Leuven Abstract: De zeldzame aarden vormen een groep van 17 chemische elementen, namelijk de 15 lanthaniden van lanthaan tot en met lutetium, aangevuld met scandium en yttrium. Ze worden gebruikt in tal van hoogtechnologische en duurzame materialen (tablet PC#s, hybride wagens, windturbines, permanente magneten,#). De laatste jaren heeft de politieke en economische situatierond zeldzame aarden geleid tot een schaarste en in de nabije toekomst dreigt een tekort te ontstaan van deze kostbare elementen. Vandaar dat recyclagemethoden om zeldzame aarden uit elektronisch afval terug te winnen tegenwoordig van groot belang zijn. Het scheiden van zeldzame aarden is een ingewikkeld en intensief proces, en daarenboven is voor de meestetoepassingen een hoge zuiverheid (99,9%) vereist. Selectieve oxidatie of reductie van zeldzame aarden kan voor een efficiënte scheiding zorgen.Deze oxidaties of reducties kunnen fotochemisch tot stand komen, en conventionele fotochemische processen worden vaak uitgevoerd met kwikla Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Thomas Van Gerven • Bart Van den Bogaert

Microaeratie van hoogbelaste anaerobe (UASB) reactoren voor de ontzwaveling van biogas Universiteit Gent Abstract: Dit doctoraatsproject is gericht op de reductie van H2S-emissies uit anaerobe bioreactoren met korrelslib door de toepassing van microaerobe condities. De toegepaste methodologie betreft labschaalexperimenten op korte en lange termijn, aangevuld met wiskundige modellering en numerieke simulaties. De voornaamste objectieven zijn het verwerven van inzicht in de mechanismen van sulfideoxidatie bij microaeratie en het ontwerpen van een doeltreffende regelstsrategie. Organisaties: • Vakgroep Biosysteemtechniek


Toepassing van (innovatieve) RO en FO membranen voor verwijdering van organische microverontreinigingen bij afvalwaterhergebruik Universiteit Gent Abstract: Door een gebrek aan zoetwaterbronnen, kiezen veel landen tegenwoordig voor hergebruik van afvalwater als alternatieve bron voor drinkwater. Afvalwater bevat echter vaak (toxische) organische verontreinigingen. Daarom zijn bij afvalwaterhergebruik membranen nodig met een zo hoog mogelijke verwijdering van deze organische verontreinigingen. Binnen dit project wordt fundamenteel onderzoek uitgevoerd naar innovatieve membranen en membraanmaterialen. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie


Pervaporation membrane reactors for transesterification KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Giuseppe Genduso

Modellering van membrane destillatie Universiteit Gent Abstract: Membraan Destillatie is een veelbelovende techniek voor de effectieve verwijdering van niet-vluchtige componenten uit een vloeistofstroom. In dit project wordt een conceptueel- en een CFD-model, dat de massa en warmte-overdracht bevat, ontwikkeld. Het uiteindelijke doel is om het systeem te optimaliseren om het economisch levensvatbaar te maken. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling


Ultrasound-enhanced liquid-liquid extraction in microreactors KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Thomas Van Gerven • Leen Braeken • Jinu Joseph John

Ultrasound assisted crystallisation in microreactors KU Leuven Abstract: At first, the research will focus on the characterisation of the ultrasonic field within small scale reactors (Ø: 0,1 # 5 mm). Measuring techniques like Schlieren imaging and hydrophone measurements will be evaluated on their applicability within these channel diameters. In addition, the mixing efficiency and the cavitation effects will be investigated withappropriate techniques. Secondly, the effect of an ultrasonic field on crystallisation will be evaluated. Therefore, several parameters like frequency, power and flow rate will be screened. The crystal size and crystal size distribution will continuously be observed during the experiments. Finally, a microreactor will be constructed in which a automated acoustic field will enhance and control ultrasonic crystallisation. Organisaties: • TC Chemische Procestechn. Diepenbeek

Onderzoekers: • Thomas Van Gerven • Leen Braeken • Leen Thomassen • Bjorn Gielen

Production of Potable Water for Small Scale Communities using Low-Cost Filtration Membrane KU Leuven Abstract: This Research aims to develop flat sheet filtration membranes from waste plastics, without any use of solvents or non-renewable energy, as the technology that will be used for decentralized purification of contaminated waters in Tshaanda, a rural village in Limpopo province- South Africa, using a waste-to-product principle in which the product cycle, including all necessary auxiliaries, is entirely based in South Africa. Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Patricia Luis Alconero • Gomotsegang Fred Molelekwa

Evaluatieonderzoek langetermijnparticipatie in het cAT project NOCA 2014-0471 (2014-0681). Universiteit Antwerpen Abstract: Het voeren van onderzoek naar de continuering van inspraak en participatie bij de implementatie en operationalisering van het cAtproject, met behulp van in de literatuur beschikbare kaders en modellen en het peilen van verwachtingen van betrokken actoren. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Ilse Loots • Anne Bergmans

Mineral Carbonation in combination with a Gravity Pressure Vessel KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Thomas Van Gerven • N. N. • Rafael Santos

Chromium Remediation from Leather Tanneries KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Thomas Van Gerven • Ilse Smets • Embialle Mengistie Beyene

Model-gebaseerde optimaliseren van de RWZI te Eindhoven Universiteit Gent Abstract: De optimalisatie van de RWZI te Eindhoven wordt onderzocht vanuit verschillende invalshoeken: influent karakterisering, primaire bezinking, biokinetische model kalibratie / validatie, mengen, airconditioning en secundaire bezinking. Dit dient als ondersteuning voor het Kallisto 2.0 project van WDD. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling


Low-cost, high-performance processes for water treatment KU Leuven Abstract: In this study, low-cost, high-performance processes for water treatmentare considered in view of alleviating challenges in water quality in a non-industrial and non-municipal context. This comprises e.g., hospital wastewater (for which membrane technology as well as adsorption can be used) and remote communities (often in developing countries, which require a robust treatment method). The PhD will consider new materials for adsorption and pressure driven membrane technology; properties of these materials will be assessed and related to engineered applications. Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Kerwin Wong

Instroomonzekerheden kwantificeren voor CFD simulaties van spreiding in de atmosferische grenslaag. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)

Onderzoekers: • Gustaaf Van Tendeloo • Catherine Gorlé

Biomassa omzetting tot gecomprimeerd H2 en CO2 bij omgevingstemperatuur in een bio-elektrochemisch systeem voor productie van chemicaliën Universiteit Gent Abstract: Dit project firlsty ontwikkelen een gesloten systeem bioelektrische (BES) organisch afval omzetten druk CO2 en H2 bij kamertemperatuur en vervolgens verder omzetten in specifieke chemicaliën (bijv. acetaat, formiaat en methanol) in een fermentor en /of katalytische reactor. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Korneel Rabaey

Recovery of rare earths from bauxite residue (red mud) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Koen Binnemans • Thomas Van Gerven • Yiannis Pontikes • Chenna Rao Borra

Plasmakatalytische afbraak van gechloreerde VOS. Universiteit Gent Abstract: Dit project bestudeerd de afbraak van een gechloreerde vluchtige organische stof (VOS), nl. perschloorethyleen (PERC) met behulp van atmosferische plasmatechnologie gecombineerd met heteregonene katalyse. Perschloorethyleen is kankerverwekkend maar wordt nog steeds gebruikt in de droogkuissector bij gebrek aan volwaardig alternatief. De bedoeling van dit project is om de emissie van PERC te beperken d.m.v. plasmakatalyse. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica

Onderzoekers: • Rino Morent

Separation of rare earths by intensified photochemical oxidation and reduction KU Leuven

Abstract: Het proefschrift handelt over het ontwerp van een continue LED-reactor,die metaalrecyclage vanuit afvalwater mogelijk moet maken. Tijdens de behandeling van het afvalwater wordt fenol afgebroken met een fotokatalysator en worden zeldzame aardmetalen selectief verwijderd via fotochemische oxidatie of reductie. De reactor zal worden geoptimaliseerd op basis van modellering (CFD, ray tracing) en experimentele validatie. De parameters in de LED-reactor die bestudeerd zullen worden, zijn optimale geometrie, energie-efficiëntie en reactieconversie. Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Thomas Van Gerven • Georgios Stefanidis

Syntheses in geconcentreerde media met elektrodialyse-gerelateerde technologieën. KU Leuven Abstract: Elektrodialyse (ED) wordt conventioneel gebruikt voor het ontzouten vanwaterige oplossingen. Tot op heden werd het gebruik van deze technologie voor productiedoeleinden weinig onderzocht. Syntheses met behulp van elektrodialyse hebben echter ruim potentieel voor industriâle toepassingen, en vormen bovendien een wetenschappelijke uitdagende piste. De doelstelling van dit project is de ontwikkeling van methodes voor de productievan chemicaliân door middel van verschillende elektrodialyse configuraties in zo geconcentreerd mogelijke media. Concreet wordt het project toegespitst op de productie van verschillende chemicaliân namelijk de synthese van ionische vloeistoffen in zo hoog mogelijke concentratie met vergelijkbare of betere productzuiverheid dan bestaande productiemethoden, de ontwikkeling van een productiemethode met economisch potentieel voor de synthese van organisch zuren en zouten door middel van ED of elektrodialyse met bipolaire membranen (EDBM) en de synthese van methoxide v Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Luc Pinoy • Thomas Rottiers

Nutrientverwijdering uit industriëel afvalwater via simultane nitritatie - denitritatie m.b.v. granulair slib. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale onderzoeksdoelstelling in dit doctoraat is het verkrijgen en behouden van een doorgedreven (>80% via nitriet) en stabiele nitritatie in granulair slib. Het combineren van deze twee technologieën brengt significante voordelen met zich mee, zowel op vlak van energieefficiëntie (besparing van 25% O2 , 40% COD en bezinkingstijden) als op vlak van oppervlaktegebruik (besparing tot 75%). De grote uitdaging in dit project vormt het verzoenen van de factoren die enerzijds granulatie en anderzijds een doorgedreven nitritatie bevorderen. Organisaties: • Biochemische ingenieurstechnieken (BIT)

Onderzoekers: • Ronny Blust • Jan Dries • Luc Geuens • Thomas Dobbeleers

. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Carlos Andecochea Saiz

Development of an Integrated Method based on a Pellet Reactor and a Constructed Wetland for Phosphorus Recycling and Pathogen Removal KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Luc Brendonck • Robert Van Deun • Anita Mukarugaika Rugaika

Active front end based on a four-leg three-level converter controlled and synchronized by IEC 61850 and IEEE 1588 KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Johan Driesen

Application and Development of Polymeric Membranes for Natural Gas Purification KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Bart Van der Bruggen • Saeed Mazinani

Experimental characterization of multiphase transport processes in novel milli-scale reactors KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Leen Thomassen • Simon Kuhn

Computational fluid dynamics study of granular flows KU Leuven Abstract: Ondanks de vele voordelen van microreactoren zorgt de grote oppervlakte-volume ratio voor problemen bij stromen die vaste deeltjes bevatten. Inhet bijzonder als de vaste deeltjes gevormd worden als bijproduct van de reactie. In deze gevallen groeit de hoeveelheid vast bijproduct in de axiale richting van de microreactor. Dit leidt uiteindelijk tot verstopping van de microkanalen van de reactor. Uit vroegere onderzoeken is gebleken dat brugvorming en constrictie mogelijke oorzaken van verstopping zijn. Het mogelijk maken om stromen met vaste deeltjes continu te behandelen is een belangrijke stap in de overgang van batch naar continu.Indit project zullen we deze continue microsystemen modeleren met de gekoppelde "discrete element method" (DEM) / "computational fluid dynamics" (CFD) methode. In deze methode wordt DEM gebruikt om de bewegingsvergelijkingen voor elk deeltje op te lossen. De continue fluida worden beschreven door de Navier-Stokes vergelijkingen gebruik makend van CFD. Dit pr Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Thomas Van Gerven • Simon Kuhn • Wouter Van Aeken

Ultrasound assisted leaching of rare earths from waste materials KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Thomas Van Gerven • Steff Van Loy

Effectieve en Stabiele Internationale KlimaatAkkoorden [ESIKA]. KU Leuven Abstract: Dit project beoogt om de fundamentele determinanten te identificeren van de effectiviteit (in welvaarts- en milieutermen) en speltheoretische stabiliteit van internationale klimaatbeleidsakkoorden. Methodologisch zal het project de meest recente ontwikkelingen in de speltheoretische analyse van internationale klimaatsamenwerking (gemodelleerd als een globaal publiek goed) combineren met geavanceerde statistische analyse van numerieke simulatieresultaten geproduceerd met een integrated assessment economie-klimaat model. Deze benadering zal ons toelaten om te focussen opheterogeniteit van landen en regios in relevante achtergrondparameterszoals kwetsbaarheid voor klimaatverandering, mitigatie- en adaptatiekosten en stadium van economische ontwikkeling bijvoorbeeld. De resultaten van dit project omvatten een update van een numeriek IA model, een aantal state-of-the art publicaties in hoog aangeschreven wetenschappelijke tijdschriften in de domeinen van (milieu)economie en knbsp;limaatver Organisaties: • OG Energie, Transport en Milieu Leuven

Onderzoekers: • Johan Eyckmans

Post plasmakatalyse voor VOS verwijdering Universiteit Gent Abstract: Vluchtige Organische Stoffen (VOS) zijn schadelijk voor mens en milieu en zijn aanwezig in sommige afvalstromen. In dit project wordt geprobeerd dit probleem aan te pakken door de combinatie van een nietthermisch plasma en katalyse. De afbraak van trichloroethyleen en tolueen wordt bestudeerd in een plasmakatalytische reactor. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica

Onderzoekers: • Rino Morent

Hyperspectrale biomonitoring: luchtkwaliteit en de stad (HYPERCITY). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de federale overheid. UA levert aan de federale overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)

Onderzoekers: • Roeland Samson • Frank Veroustraete

Wetenschap, Technologie en Samenleving. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)


Wetenschap, Technologie en Samenleving. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES)

Onderzoekers: • Gert Verschraegen

/ KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.

Onderzoekers: • Georgios Stefanidis • Christos Xiouras

ENVIROMICS, Milieutoxicologie en technologie voor een duurzame wereld. Ontwikkeling en toepassing van diagnostische instrumenten voor industrie en beleid. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Ronny Blust • Wim De Coen • Johan Robbens • Freddy Dardenne

Modaliteiten van de hervorming van de verkeersbelasting en de belasting op de inverkeerstelling, op basis van de milieuprestaties van voertuigen. Modalités de réforme de la taxe de circulation et de la taxe de mise en circulation, sur base des performa... Vrije Universiteit Brussel Abstract: Analyse van de modaliteiten van de hervorming van de verkeersbelasting en de belasting op de inverkeerstelling, op basis van de milieuprestaties van voertuigen. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Laurence TURCKSIN • CATHY MACHARIS • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Welke toekomst voor de waterstofeconomie? Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voorstanders vinden waterstof gewoon inzetbaar voor bijna alle toepassingen, tegenstanders werpen op dat de energiedrager waterstof steeds met behulp van andere energiebronnen wordt aangemaakt. Intussen is waterstof nu reeds inzetbaar in allerlei niches. Welke verwachtingen zou de energiedrager waterstof kunnen waarmaken binnen een toekomstig energiesysteem? Welke energiebronnen zijn hiervoor beschikbaar? Aan welke drempelwaarde inzake milieu-impact en qua uitstoot van broeikasgassen wordt er voldaan? De uitgangssituatie van dit kortlopend project is de stand van de technologische ontwikkeling, rekening houdend met de grote diversiteit qua productie en opslag, distributie en transport, aanwending en verdeelnet, en het maatschappelijk draagvlak. Maatschappelijk bestaat er nogal wat weerstand tegenover de introductie van waterstof. Volstaat het om die bezwaren terug te brengen tot een onzekerheid inzake veiligheidsrisicos? Intussen staat waterstof niet alleen met een claim als toeleverancier van de toekomstige economie, hoe verhoudt zich die optie t.a.v. de even grote ambities van de sector van de biobrandstoffen? Waarop baseren zich beide claims? Wordt het of/of dan wel en/en, tenzij ...? Is het vermoeden gegrond dat hierbij sprake is van een doordenken binnen de klassieke denklijnen, namelijk een aanbod gedreven economie met gecentraliseerde energie-voorzieningen, weliswaar met een andere invulling? Op welke manier wordt bij het voldoen van de energiebehoeften van de toekomstige samenleving de trias energetica gerespecteerd. Wordt hierbij voldoende rekening gehouden met de stijgende trend naar decentralisatie? De rol van waterstof binnen een toekomstig energiesysteem is dus nog steeds onbeslist. De strekking pro zet onvoorwaardelijk in op waterstof, aangezien deze energiedrager inzetbaar is voor transportdoeleinden en voor stationaire toepassingen, voor elektriciteits-opwekking en als opslagmedium. Kortom, hun advies luidt: stroomlijn onmiddellijk alle inspanningen inzake onderzoek, ontwikkeling en demonstratie opdat waterstof dé energiedrager van de toekomstige economie kan worden. De strekking contra werpt op dat waterstof slechts een vector is die steeds met behulp van andere energiebronnen moet worden aangemaakt. Hun voorbehoud wordt ook gedragen door de vrees voor een technologische lock-in. Resoluut kiezen voor een forse inbreng van een bepaalde energiedrager kan een hinderpaal vormen voor de optie om een mix van beperkte deeloplossingen na te streven, om aldus de kwetsbaarheid door falen te beperken. Uiteraard is en blijft waterstof inzetbaar in niches. In de zienswijze van de pragmatici is een stapsgewijze introductie via het betreden van opeenvolgende nichemarkten de aangewezen strategie. Bestaat er een bovengrens, een drempelwaarde van wat een energiesysteem aankan? Nu reeds staat het nut als tussentijds opslagmiddel buiten kijf. Misschien hebben pragmatici een oplossing in petto inzake de problematiek eigen aan de introductie van een fluctuerende energiebronnen. Aldus wordt een combinatie van electrolyse met brandstofcel inzetbaar om fluctuaties uit te milderen bij het aanwenden van grootschalige hernieuwbare bronnen.

Welke hiaten moeten dan nog worden gedicht. En wat komt er eerst aan bod? Er blijft nog een belangrijk vraagstuk inzake de onderlinge afstemming tussen vraag en aanbod. Intussen wachten de aanbieders met hun ontwikkelingen op een voldoende afzetmarkt terwijl de vraag uitblijft in afwezigheid van een volwaardig aanbod. Maar wie is er aan zet en via welke aanpak kan deze patstelling worden doorbroken? De forse nadruk op meer onderzoek naar waterstoftechnologie is voelbaar. Een grootschalige introductie van waterstof als energiedrager binnen het energiesysteem realiseren vergt een heel specifieke dynamiek. Weinig kans dat dit spontaan tot een goed resultaat zal komen, dus is er nood aan sturing. Is het wachten op beleidsinitiatieven? Maar hoe? of wat? of hoeveel? hoelang? of net niet(s)?. Dit verkennend onderzoek brengt de algemene tendensen binnen het domein van de waterstoftechnologie in kaart. Hierbij ligt de nadruk op de relevantie voor beleidsmakers, met bijzondere aandacht voor het Vlaamse niveau. Naast de bundeling van actuele en relevante informatie, omvat deze onderzoeksopdracht ook een bevraging van experts en stakeholders naar de mogelijkheden, moeilijkheden, gevaren en opportuniteiten bij de aanwending van waterstof in een toekomstig energiesysteem. Met dit onderzoek wil viWTA het Vlaams Parlement informeren over de maatschappelijke impact en discussiepunten van deze ontwikkelingen. Alle resultaten worden gebundeld in een dossier. Tijdens een middagdebat in één van de zalen van het Vlaams Parlement worden de resultaten van de bevraging voorgesteld. Maatschappelijk interessante discussiepunten en beleidsrelevante themas worden becommentarieerd en bediscussieerd door een expertpanel en het publiek. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Vincent WYNEN • Julien MATHEYS • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Centre For Molecular Separation Science & Technology - C-MOST Vrije Universiteit Brussel Abstract: (Conceptuele) Dichtheidsfunctionaal Theorie - Theoretische chemie - Elektron correlaties - Computationele (Nano)Fysica/Chemie Moleculaire Modellering op nanoporeuze materialen, spectroscopie, biosystemen en materiaalfysica Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Agilent Technologies Research Gift nr. 2225: "Constant Pressure HPLC - A paradigm change in liquid chromatography". Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract (zie Engelse versie) Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Niet-Amerikaanse Gift University overeenkomst Vrije Universiteit Brussel Abstract: Als een wereldwijd bedrijf streeft van Agilent naar een economische, intellectuele en sociale troef in de landen en gemeenschappen waarin zij opereert. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Kaderovereenkomst Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Atlas Copco Airpower NV - Quality Air Division' hebben voor het project ' Framework agreement' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


SFC - Agilent Technologies Vrije Universiteit Brussel Abstract: Agilent technologies foundation - steun aan universitair onderzoek - SFC Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Ken BROECKHOVEN • GERT DESMET

Onderzoeksprojecten (1-264 van 264)

Recommend Documents