www.researchportal.be - 4 Jul 2016 08:04:55
Onderzoeksprojecten (1 - 20 van 69) Zoekfilter: Classificaties: Sociale geneeskunde
Activiteiten met betrekking tot de preventie van hepatitis B in Centraal en Oost-Europa en de NOS. Universiteit Antwerpen Abstract: Deze activiteiten omvatten de financiering van de vertaling van engelstalige publicaties van de VHPB in het Russisch, de deelname van een aantal experten op gebied van virale hepatitis in Centraal en Oost Europa aan de VHPB vergaderingen en de organisatie van een VHPB congres in Kiev , juni 2001, over het onderwerp: introductie van een universeel hepatitis B vaccinatiecampagne in de landen van Centraal en OostEuropa en de NOS. De organisatie van deze congressen past in het kader van de activiteiten van het wetenschappelijk secretariaat van de VHPB binnen de vakgroep Epidemiologie en Sociale Geneeskunde. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Pierre Van Damme
AIDS, de eenzame dood? Sociaal kapitaal als hefboom bij de implementatie van antiretrovirale behandelingen in de openbare gezondheidszorg in Zuid-Afrika. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek heeft tot doel de verschillende dimensies van de kwaliteit van het leven van AIDS-patiënten te analyseren. Het begrip "kwaliteit van het leven" dient men in de ruimste zin te interpreteren. Conform met gestandaardiseerde schalen, behelst de meting van kwaliteit van het leven zowel fysiek functioneren als psychisch, sociaal en rolgebonden functioneren en het vermogen om sociaal kapitaal te mobiliseren en ondersteuningsnetwerken in te schakelen. Nadat de verschillende achterliggende dimensies van kwaliteit van het leven van AIDS-patiënten zijn blootgelegd, begint de zoektocht naar de factoren die deze kwaliteit beïnvloeden. Aan de hand van de verzamelde data van ongeveer 400 Zuid-Afrikaanse AIDS-patiënten zal de invloed van deze factoren op de globale kwaliteit van het leven van deze patiënten worden getest. Aan de invloed van hun antiretrovirale behandeling zal in het bijzonder aandacht worden besteed. Het betreft dus een onderzoek naar de dimensies van en de dynamiek achter de kwaliteit van het leven AIDS-patiënten in Zuid-Afrika. Wordt uitgevoerd in samenwerking met het Centre for Health Systems Research and Development (CHSR&D), University of the Free State (UFS), Bloemfontein, Zuid-Afrika. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Herman Meulemans • Edwin Wouters
AIDS, de eenzame dood? Sociaal kapitaal als hefboom bij de implementatie van antiretrovirale behandelingen in de openbare gezondheidszorg in Zuid-Afrika. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek heeft tot doel de verschillende dimensies van de kwaliteit van het leven van AIDS-patiënten te analyseren. Het begrip "kwaliteit van het leven" dient men in de ruimste zin te interpreteren. Conform met gestandaardiseerde schalen, behelst de meting van kwaliteit van het leven zowel fysiek functioneren als psychisch, sociaal en rolgebonden functioneren en het vermogen om sociaal kapitaal te mobiliseren en ondersteuningsnetwerken in te schakelen. Nadat de verschillende achterliggende dimensies van kwaliteit van het leven van AIDS-patiënten zijn blootgelegd, begint de zoektocht naar de factoren die deze kwaliteit beïnvloeden. Aan de hand van de verzamelde data van ongeveer 400 Zuid-Afrikaanse AIDS-patiënten zal de invloed van deze factoren op de globale kwaliteit van het leven van deze patiënten worden getest. Aan de invloed van hun antiretrovirale behandeling zal in het bijzonder aandacht worden besteed. Het betreft dus een onderzoek naar de dimensies van en de dynamiek achter de kwaliteit van het leven AIDS-patiënten in Zuid-Afrika. Wordt uitgevoerd in samenwerking met het Centre for Health Systems Research and Development (CHSR&D), University of the Free State (UFS), Bloemfontein, Zuid-Afrika. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Herman Meulemans • Edwin Wouters
Alternatieve en ondersteunende zorgvormen - Protocol 3 ouderenzorg. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is te komen tot de bepaling van de methode, de instrumenten en de operationalisering van de wetenschappelijke evaluatie van de projecten inzake alternatieve en ondersteunende zorgvormen voor ouderenzorg die in het kader van protocol 3 zullen worden gefinancierd. protocol 3 is een federaal project (meer dan 40 miljoen Euro) met als doelstelling nieuwe zorgsystemen te onderzoeken zodat ouderen langer thuis kunnen blijven met behoud of verbetering van de kwaliteit van leven. Organisaties: • Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)
Onderzoekers: • Roy Remmen
Antiretrovirale therapie als katalystor van kennis, positieve atitudes en veilig gedrag in een lokale Zuid-Afrikaanse gemeenschap: de ontwikkeling van een multidimensionele interventie in de strijd tegen HIV/AIDS. Universiteit Antwerpen Abstract: Achtergrond: Hoewel de eerste resultaten van het Zuid-Afrikaanse publieke antiretrovirale programma positief zijn, staan enkele obstakels een succesvolle strijd tegen HIV/AIDS op lange termijn in de weg, met name: (1) HIV/AIDS als chronische ziekte vereist niet enkel medische zorgen maar ook psychosociale zorgen teneinde therapietrouw en retentie op lange termijn te verzekeren, en (2) het aantal nieuwe besmettingen met het virus moet dalen door de kennis, attitudes and seksuele gedragingen van de Zuid-Afrikaanse bevolking positief te wijzigen. Het mobiliseren en versterken van lokale families en gemeenschappen wordt in toenemende mate vermeld als een potentieel succesvolle strategie om deze obstakels te overwinnen via het ontwikkelen van sociaal ondersteunend en gezondheidsbevorderend gedrag op familieniveau. Een reeks
recente onderzoeken heeft derhalve gewezen op de nood aan wetenschappelijk onderzoek naar de factoren die de HIV/AIDS-gerelateerde kennis, attitudes en praktijken van lokale families positief beïnvloeden teneinde interventies om de geciteerde obstakels te overwinnen, te kunnen ontwikkelen. Objectieven: Het algemene onderzoeksdoel van het vooropgestelde onderzoeksproject betreft het ontwikkelen van een interventie gericht op het stimuleren van gezondheidsbevorderende families die in staat zijn om de HIV/AIDS-epidemie op een duurzame manier te bevechten. Het onderzoek beoogt de praktijkkennis en ervaring van HIV/AIDS-patiënten op behandeling optimaal te benutten als katalysatoren om deze vaardigheden en attitudes in de lokale families te verspreiden. Onze hypothese is dat publieke antiretrovirale therapie (ART), via de bijbehorende kennis en ervaring van de behandeling en ziekte, op termijn vertaald kan worden in de positieve veranderingen in de HIV/AIDS-gerelateerde kennis, attitudes en praktijken –AIDS-vaardigheden genaamd– noodzakelijk om HIV/AIDS duurzaam te bestrijden in lokale Zuid-Afrikaanse families. Methodologie: Het voorgestelde onderzoek maakt gebruik van een verklarend mixed-methods research design, waarin de kwantitatieve gegevens van de bestaande 'Effective Aids Treatment and Support in the Free State (FEATS) cohort study' (n=2168) zullen worden gebruikt om longitudinaal kwalitatief onderzoek te voeden en informeren. Allereerst gebruiken we structurele vergelijkingmodellen om de dynamische relaties tussen een reeks persoonlijke en familiale karakteristieken enerzijds en de aanwezige AIDS-vaardigheden anderzijds doorheen de tijd te onderzoeken. Ten tweede wordt de kwantitatieve dataset aangewend om 50 positief deviante families (i.e. families waarin de AIDS-vaardigheden doorheen de tijd toenamen) en 50 negatief deviante families (i.e. families waarin geen of negatieve veranderingen in de AIDS-vaardigheden plaatsvonden) te identificeren. Deze families vormen het onderwerp van verder diepgaand longitudinaal kwalitatief onderzoek naar de determinanten van deze verschillen in AIDS-vaardigheden. Er worden vervolgens 4 golven van driemaandelijkse diepte-interviews afgenomen met de geselecteerde 100 families om aldus de complexe verbanden tussen HIV/AIDS en ART aan de ene zijde en de geassocieerde AIDS-vaardigheden aan de andere zijde op familieniveau te ontwarren. Verwachte resultaten: Het voorgestelde onderzoeksproject heeft zowel theoretische als praktische relevantie. Vanuit theoretisch oogpunt, is dit het eerste onderzoek dat op zoek gaat naar de complexe relaties tussen ART, familiedynamieken en de AIDS-vaardigheden van lokale families. Het mixed-methods design kan waardevolle inzichten opleveren in de paden waarlangs ART kan bijdragen tot het ontwikkelen van AIDS-vaardigheden op familieniveau. Vanuit praktisch oogpunt, tracht het onderzoek 'good practices' te ontdekken om aldus strategieën te ontwikkelen om op een duurzame en realistische manier de vaardigheden die bij de antiretrovirale behandeling worden aangeleerd, maximaal te benutten en vertalen in AIDS-vaardigheden op familieniveau. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Edwin Wouters • Caroline Masquillier
A university training unit in a model project of primary health care (Zuid-Afrika). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Zuidafrikaans gezondheidsbeleid werd na de apartheid georiënteerd naar de ontwikkeling van een breed, geïntegreerd, rechtvaardig en efficiënt Nationaal Gezondheidssysteem. Naar implementatie zijn er echter nog veel lacunes. De Noorderprovincie - één van de armste en meest verwaarloosde gebieden in Zuid Afrika met de eigenschappen van een typisch Sub-Saharisch ontwikkelingsgebied - is hiervan een goede illustratie. De voornaamste problemen zijn: een gebrek aan artsen en aan adekwaat opgeleide verpleegkundigen en een slecht en inadekwaat functionerende gezondheidsinfrastructuur. In deze provincie bevindt zich de University of the North, de partneruniversiteit van dit project. Deze beschikt over een faculteit Gezondheidswetenschappen, maar tot op heden worden er geen artsen opgeleid. Zij wenst primary health care in de opleiding van haar gezondheidswerkers op te nemen. Het project moet de ontwikkeling van een model voor een systeem van eerstelijnsgezondheidszorg in een ruraal district, met terugval op een referentieziekenhuis in de buurt van de University of the North, vergemakkelijken en versnellen. Tevens is het de bedoeling ervoor te zorgen dat er in de universiteit een structuur komt die instaat voor de continue opleiding in eerstelijnsgezondheidszorg van alle gezondheidswerkers. De stages zouden dan kunnen gebeuren in de 'model'eerstelijngezondheidsdiensten. Om de operationalisering van dit model in het omliggende district mogelijk te maken zijn nodig: - een identificatie van de gezondheidsproblemen en kennis van de noden aan basis districtinfrastructuur; - bijscholing in klinische vaardigheden en training in het gebruik van essentiële geneesmiddelen bij verpleegkundigen, verbetering van de patiëntenregistratie en een permanente in-service training en supervisie - verbetering en coördinatie van de communicatie tussen verschillende beleidsverantwoordelijken en veldwerkers op de verschillende niveau's; - betrekken van de bestaande universitaire departementen bij de ontwikkeling van deze eerstelijnsstructuur. Organisaties: • Maatschappelijke Gezondheidszorg
Onderzoekers:
• ANNE-MARIE DEPOORTER
Buurten en het welzijn van mensen. De interactie tussen sociale cohesie en individueel sociaal kapitaal ter verklaring van persoonlijk welzijn. Universiteit Gent Abstract: De centrale doelstelling van dit onderzoeksproject is het verder ontleden van de invloed van zowel de sociale organisatie van een buurt (bv. collectieve weerbaarheid en sociale steun) als de sociale desorganisatie van een buurt (bv. sociale en fysieke overlast) op het welzijn van mensen, in combinatie met de invloed van individuele aspecten van sociaal kapitaal. Organisaties: • Vakgroep Strafrecht en criminologie
Onderzoekers: • Lieven Pauwels
De hybride identiteit van de hiv/aidspatiënt : een longitudinaal onderzoek naar de impact van antiretrovirale geneesmiddelen op het leven van hiv/aidspatiënten in subsaharaans Afrika. Universiteit Antwerpen Abstract: Het algemene onderzoeksdoel is bijgevolg sociologisch onderzoek te verrichten naar de impact van hiv/aids op het leven en meer specifiek de identiteitsconstructie van ART-patiënten in subsaharaans Afrika. Het onderzoek erkent met andere woorden ART niet enkel als een keerpunt in de behandeling van het met hiv besmette 'biomedisch lichaam' los van de sociale werkelijkheid, maar tevens als keerpunt in de ervaring van aids als chronische ziekte die vergroeid is met deze sociale werkelijkheid. Het onderzoek tracht een totaalbeeld te schetsen van de hiv/aidspatiënt op ART als een 'sociaal lichaam' met een chronische ziekte en een bepaalde plaats en functie in de samenleving. We onderzoeken in de praktijk welke factoren de kansen op een succesvolle antiretrovirale behandeling en de daarbij horende identiteitsconstructie beïnvloeden. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Herman Meulemans • Francis Van Loon • Edwin Wouters
Determinanten voor niet-participatie van vrouwen uit de doelgroep aan het Vlaamse bevolkingsonderzoek naar borstkanker en de manieren om de participatie gunstig te beïnvloeden. Universiteit Antwerpen Abstract: Via kwantitatief en kwalitatief onderzoek zal de groep niet-participanten aan het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker worden in kaart gebracht. Daarnaast zal ook worden nagegaan waarom vrouwen die een eerste keer deelnemen aan het onderzoek, na het verstrijken van het interval van 2 jaar niet opnieuw deelnemen ('participatietrouw'). Aangezien de bejegening bij de radiologische dienst waar de vrouw haar mammografie laat uitvoeren van uitermate groot belang is voor de participatietrouw, zal er bovendien een evaluatie gebeuren van de dienstverlening binnen de mammografische eenheden. Uiteindelijk moeten de resultaten van dit onderzoek leiden tot een beter inzicht in hoe de moeilijk bereikte groep kan worden gemotiveerd en gensensibiliseerd om meer deel te nemen aan het screeningsprogramma voor borstkanker en welke maatregelen kunnen worden genomen om de drop-out tegen te gaan, o.a. door de tevredenheid van de dames bij hun bezoek aan de mammografische eenheden te verhogen. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde (ESOC)
Onderzoekers: • Guido Van Hal
De toepassing van de wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt in het domein van de controle- en expertisegeneeskunde. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project is dat volgende algemene vragen beantwoord zouden worden: (i) Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de wet betreffende de rechten van de patiënt beter toegepast wordt op het domein in kwestie? en/of (ii) zou de wet betreffende de rechten van de patiënt gewijzigd moeten worden voor het domein van de controle/expertisegeneeskunde, in het bijzonder door bepaalde bijzonderheden/afwijkingen te voorzien in specifieke domeinen. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde (ESOC)
Onderzoekers: • Jan Verlooy • Thierry Vansweevelt
Druggebruik onder vrouwelijke sekswerkers in België (DRUSEB). Universiteit Antwerpen Abstract: Het project wil de aard en de omvang van legaal en illegaal druggebruik onder vrouwelijke sekswerkers in België bestuderen. Er zal o.a. in kaart gebracht worden wat de meest voorkomende drugsgerelateerde gezondheidsproblemen in de fysieke, sociale en psychische aspecten. Vanuit het perspectief van de sekswerkers zal er nagegaan worden welke van deze gezondheidsproblemen prioritair zijn. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde (ESOC)
Onderzoekers: • Guido Van Hal
Druggebruik onder vrouwelijke sekswerkers in België (DRUSEB). Universiteit Antwerpen Abstract: Het project wil de aard en de omvang van legaal en illegaal druggebruik onder vrouwelijke sekswerkers in België bestuderen. Er zal o.a. in kaart gebracht worden wat de meest voorkomende drugsgerelateerde gezondheidsproblemen in de fysieke, sociale en psychische aspecten. Vanuit het perspectief van de sekswerkers zal er nagegaan worden welke van deze gezondheidsproblemen prioritair zijn. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Pierre Van Damme
Dubbel blind placebo gecontroleerde randomisatiestudie naar het effect van pre-emptieve aciclovier therapie in het voorkomen van lage luchtweginfectie met Herpes simplex virus bij patiënten op intensieve zorgen
Universiteit Gent Abstract: Dubbel blind placebo gecontroleerde randomisatiestudie naar het effect van pre-emptieve aciclovier therapie in het voorkomen van lage luchtweginfectie met Herpes simplex virus bij patiënten op intensieve zorgen. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Johan Decruyenaere
Een gezondheidssociologische analyse van de aetiologie van beroepsgerelateerde klachten en aandoeningen bij een patiëntenpopulatie op de eerste lijn door middel van een retrospectief longitudinaal onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sociaal-economische gezondheidsverschillen zijn een persistent en universeel fenomeen in geïndustrialiseerde landen. In de sociale epidemiologie werden in de loop der jaren verschillende verklaringen vooropgesteld. Een boeiende theoretische discussie hierbij is deze tussen individuele risicobenaderingen en meer structurele, (neo-)materialistische benaderingen. Arbeidsomstandigheden worden traditioneel aanzien als een belangrijke bron van sociaal-economische gezondheidsverschillen. Door radicale transformaties in de productiewijze zijn de arbeidsgerelateerde gezondheidsrisico's drastisch veranderd. Er is een verschuiving van fysieke/ materiële risico's naar meer immateriële gevolgen van werkeisen, controle over het werk, flexibiliteit, onzekerheid, enz. Deze nieuwe "stressoren" werden in het recente verleden uitvoerig onderzocht in psychosociale werkstress modellen. Dergelijk onderzoek is in grote mate geïnspireerd vanuit de individuele risicobenadering. Sociale gezondheidsverschillen in de beroepsbevolking verschijnen hierbij als een gevolg van het "quasi-toevallige" samenspel tussen empirisch meetbare fysieke en psychosociale arbeidsomstandigheden. Een neo-materialistische benadering, daarentegen, benadrukt de fundamentele sociale relaties van ongelijkheid binnen de werkcontext als de echte oorzaken van gezondheidsverschillen in de beroepsbevolking. Arbeidsomstandigheden zijn niet 'ad random' verdeeld, maar hangen samen met klassenrelaties binnen het productieproces en met voordelige sociale kenmerken, zoals opleiding en vaardigheden. Onze centrale onderzoeksvraag richt zich op de manier waarop hedendaagse arbeidsomstandigheden onderling clusteren en ongelijk verdeeld zijn volgens fundamentele sociale posities. Op die manier willen we onderzoeken hoe het geheel van hedendaagse beroepsrisico's en stressoren bijdraagt aan de reproductie van sociaal-economische gezondheidsverschillen binnen de beroepsbevolking. Hierbij gaat bijzondere aandacht naar de gevolgen van werkintensifiëring en werkonzekerheid/ precaire arbeid. De uitkomstvariabelen zijn zelfgerapporteerde indicatoren van gezondheid en welbevinden. Ondanks het feit dat het om essentiële elementen bij de verklaring van sociale gezondheidsverschillen gaat, vormen de structurering en sociale verdeling van beroepsrisico's een verwaarloosd terrein in het onderzoek naar werkstress en welzijn op het werk. Organisaties: • Medische Sociologie
Onderzoekers: • FREDDY LOUCKX • Christophe VANROELEN
Een grondige studie van de sociaal-economische-, gezondheids-en milieueffecten van mogelijke gemeenschappelijke initiatieven inzake de bescherming van EU gezondheidswerkers tegen door bloed overgedragen infecties als gevolg van prikaccidenten. Universiteit Antwerpen Abstract: Een grondige studie van de sociaal-economische-, gezondheids-en milieueffecten van mogelijke gemeenschappelijke initiatieven inzake de bescherming van EU gezondheidswerkers tegen door bloed overgedragen infecties als gevolg van prikaccidenten. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde (ESOC)
Onderzoekers: • Antoon De Schryver
Eerstelijnszorg voor patiënten met multimorbiditeit: het ontwikkelen van een richtlijn voor een verpleegkundige interventie voor een adequater zelfmanagement en behoud van biomedische variabelen binnen het multidisciplinair team. Universiteit Gent Abstract: Chronische aandoeningen vragen een overweldigende therapie. Verpleegkundigen zijn een goede optie voor patiëntgerichte zorg. Het doel is het ontwikkelen van een verpleegkundig spreekuur voor patiënten met multimorbiditeit. Kwalitatieve interviews met patiënten en zorgverleners worden gebruikt om de nodige inhoud te exploreren. Na de implementatie wordt mixed method onderzoek gebruikt om de interventie te testen en aan te passen. Organisaties: • Vakgroep Maatschappelijke gezondheidkunde
Onderzoekers: • Sofie Verhaeghe
E-interventions voor studenten met een problematisch of riskant alcoholgebruik: een pilootstudie. Universiteit Antwerpen Abstract: Achtergrond In 2005 heeft de Universiteit van Antwerpen een elektronische bevraging gedaan over het middelengebruik bij de studentenpopulatie van Antwerpen. De resultaten tonen dat 10% van de mannelijke studentenpopulatie een indicatie vertoont van problematisch alcoholgebruik. Uit het literatuuronderzoek blijkt dat korte elektronische interventies een positief effect hebben op het terugbrengen van alcoholgebruik bij studenten en dat studenten elektronisch boven persoonlijk contact verkiezen.
Methode Een website is gemaakt om studenten met een riskant of problematisch alcoholgebruik te motiveren hun alcoholgebruik te minderen en hun bereidheid te vergroten hulp te zoeken. De website bevat een vragenlijst die het alcoholgebruik van de studenten test. De AUDIT (Alcohol Use Disorders Identification Test) is ontwikkeld door de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO). De AUDIT is een gevalideerde test van 10 vragen die de riskante en schadelijke gedragingen omwille van alcoholgebruik in kaart brengt. Op basis van de antwoorden die de studenten geven, krijgen ze onmiddellijk een persoonlijke feedback. Na de test krijgen ze de mogelijkheid om een mail te versturen naar een studentenbegeleider voor vragen, begeleiding of advies. De website werd bekendgemaakt door de verschillende studentenbegeleiders per campus door middel van flyers, poster, een e-mail naar alle
studenten, artikels in studentenmagazines enzovoort. Begin april 2008 werd de website www.eentjeteveel.be gelanceerd op de UA en al de hogescholen in Antwerpen.
Resultaten Na 3 weken telde de site 2.000 bezoekers. 41,9% vertoonde geen risico op problematisch alcoholgebruik (AUDIT-score van 0-7), 40,5% vertoonde een gewoon risico (8-15), 9,7% een hoog risico (16-20) en 7,9% een zeer hoog risico (21-40). Van de personen die een score hadden van meer dan 15, stopten 46,0% met de test nadat ze de feedback gekregen hadden, 13,5% zocht voor informatie en 3,7% vroeg voor begeleiding, een afspraak of advies.
Besluit Het effect van de e-interventie op het problematische alcoholgebruik van de Antwerpse studenten zal worden geëvalueerd in een bevraging. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde (ESOC)
Onderzoekers: • Guido Van Hal
Empirisch onderzoek uit te voeren aan de hand van een schriftelijke bevraging van huisartsen en specialisten in Vlaanderen betreffende houdingen en handelwijzen van artsen rond het levenseinde van patienten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In Belgie komt het onderzoek over de handelswijzen rond het levenseinde van patienten(HLP) maar langzaam op gang. Verschillende bevragingen van artsen laten zien dat hun attitudes t.a.v. passieve en actieve levensverkorting zijn gewijzigd.Ook de houding van de bevolking is aan verandering onderhevig.Berichten uit de medische praktijk leren dat er thans ook levensverkortend wordt gehandeld. Valide en betrouwbare gegevens inzake attitudes en handelwijzen van artsen rond het levenseinde van hun patienten ontbreken evenwel geheel in Vlaanderen . Bovendien zijn een aantal bioethische vragen bij deze praktijk onbeantwoord:Geschieden deze praktijken wel met inachtneming van voldoende zorgvuldigheidscriteria ? Is de patient voldoende voorgelicht over deze beslissingen ? Gebeuren al deze beslissingen op uitdrukkelijk verzoek van de patient ? Deze studie heeft als doel de HLP's in kaart te brengen voor Vlaanderen. Organisaties: • Zorg rond het levenseinde • Medische Sociologie
Onderzoekers: • FREDDY LOUCKX • JOHAN BILSEN • LUC DELIENS
Ethisch-medische kwaliteitszorg van beslissingen rond het levenseinde van patiënten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Adequate zorgverlening voor terminale patiënten krijgt in toenemende mate maatschappelijke en wetenschappelijke aandacht. De overtuiging groeit daarbij dat de kwaliteit van de laatste levensfase een belangrijke bijkomende doelstelling is van de medische zorg. Uit onderzoek blijkt dat artsen frequent beslissingen nemen en handelingen stellen i.v.m. het levenseinde van patiënten (HALP) maar dat dit niet altijd zorgvuldig gebeurt. Zo wordt er bijvoorbeeld niet steeds met de patiënten overlegd bij HALP (Deliens et al., 2000). Een manier om meer rekening te houden met de visie van de patiënt en de ethisch-medische kwaliteit van HALP te verbeteren, is het gebruik van een protocol dat artsen als richtlijn voor hun handelen kunnen gebruiken. In dit onderzoek wordt gepoogd om een dergelijk protocol op te stellen voor de eerstelijnsgezondheidszorg. Het zal ondermeer gericht zijn op het optimaliseren van de participatie en communicatie tussen alle betrokken partijen bij de terminale besluitvorming, het bepalen van hoe de doorverwijzing bij voorkeur verloopt en hoe men het best kan omgaan met een verzoek tot potentieel levensverkortende of levensbeëindigende handelingen. Er wordt geopteerd voor een kwalitatieve methode op basis van half-gestructureerde interviews en focusgroepintervieuws met de betrokken actoren (artsen, verpleegkundigen, palliatieve teams, patiënten met een levensbedreigende aandoening, familieleden van overleden patiënten, enz.). In een eerste fase is de dataverzameling gericht op het inventariseren van de noden en behoeften i.v.m. beslissingen rond het levenseinde. Deze fase moet resulteren in een ontwerpprotocol 'Ethische kwaliteitszorg bij HALP in de eerstelijnszorg'. In een tweede fase wordt dit voorgelegd aan huisartsen en andere betrokkenen en wordt terug via interviews en focusgroepen nagegaan of dit protocol werkbaar is. In totaal worden een vijftgtal interviews en een vijftal focusgroepen voorzien. Het onderzoek loopt van maart 2001 tot maart 2003. Organisaties: • Zorg rond het levenseinde
Onderzoekers: • JEAN BERNHEIM • LUC DELIENS • GRETA VAN DER KELEN • REGINALD DESCHEPPER
Evaluatie actieplan voeding en beweging Universiteit Gent Abstract: Taken: uitwerken van meetinstrumenten voor de proces- en effectevaluatie van acties binnen het Vlaams Actieplan Voeding en Beweging en de coördinatie, uitvoering en verwerking ervan in samenwerking met de projecthouders. Advisering van de Vlaamse overheid over de mogelijke
continuering van de projecten. Uitwerking van een voorstel voor de wetenschappelijke evaluatie van de Vlaamse gezondheidsdoelstelling voeding en beweging. Organisaties: • Vakgroep Maatschappelijke gezondheidkunde
Onderzoekers: • Greet Cardon
