Onderzoek:
Verhoging leeftijdsgrens alcohol
Publicatiedatum: 24-‐12-‐2013 Over dit onderzoek Aan het onderzoek van het EenVandaag Opiniepanel, gehouden van 9 t/m 19 december 2013, deden ruim 29.000 volwassenen mee. Onder hen waren 700 ouders met drinkende kinderen van 16 en/of 17 jaar. De uitslag van de peiling is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012. Aan het onderzoek van het 1V Jongerenpanel, gehouden van 9 t/m 17 december 2013, deden ruim 2300 jongeren mee. Onder hen waren 400 jongeren van 16 en 17 jaar die wel eens in de openbare ruimte drinken. De uitslag van de peiling is na weging representatief voor drie variabelen, namelijk leeftijd, geslacht en spreiding over het land. Meer informatie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Eva van Mossevelde:
[email protected] en 035-‐6715809.
Samenvatting 16-‐ en 17-‐jarigen mogen van ouders blijven drinken
Driekwart van de volwassenen (74%) vindt de verhoging van de leeftijdsgrens voor het drinken van alcohol een goede zaak. Toch mogen de meeste jongeren van 16 en 17 jaar na 1 januari gewoon blijven drinken van hun ouders. Dit blijkt uit onderzoek van tv-‐programma EenVandaag onder 29.000 volwassenen, onder wie 700 ouders van drinkende 16-‐ en 17-‐jarigen. Twee op de drie ouders van 16-‐ en 17-‐jarigen geven aan dat hun kind op dit moment van hen mag drinken. De meerderheid van hen (81%) zal hun kind het drinken niet ontzeggen als de leeftijdsgrens voor alcohol naar 18 jaar gaat. Sterker nog: van de ouders die wel eens drank kopen voor hun kind, geeft vrijwel iedereen aan dit na 1 januari ook nog te zullen blijven doen. Boetes schrikken niet af Thuis kunnen de meeste jongeren dus gewoon blijven drinken, maar ook buiten de deur gaan veel jongeren hun drinkgedrag niet aanpassen. Dit blijkt uit onderzoek van het 1V Jongerenpanel onder 400 16-‐ en 17-‐jarigen die wel eens alcohol drinken in de openbare ruimte. Tweederde (69%) denkt dat de alcoholcontroles zullen meevallen en laat zich daarom niet afschrikken door het risico op een boete. Slechts 8 procent geeft aan niet meer buiten de deur te zullen drinken. Een kwart (27%) is van plan om te minderen, maar de meerderheid (59%) blijft gewoon evenveel drinken. Een derde (35%) van de 16-‐ en 17-‐jarigen geeft aan meer te drinken dan hun ouders weten. Een ongeveer even grote groep ouders (31%) zegt inderdaad niet te weten hoeveel hun kind drinkt.
2
Onderzoeksuitslag volwassenen (en specifiek ouders van 16-‐ en 17-‐jarigen) Per 1 januari 2014 wordt de leeftijdsgrens voor alcohol verhoogd van 16 naar 18 jaar. Dat betekent dat supermarkten en cafés geen drank meer mogen verkopen aan minderjarigen. Ook zijn 16-‐ en 17-‐jarigen dan strafbaar als zij drank bij zich dragen. Vindt u het een goede of een slechte zaak dat de leeftijdsgrens van het kopen en drinken van alcohol van 16 naar 18 jaar wordt verhoogd? Alle volwassenen Ouders van 16/17-‐jarigen Goede zaak 74% 70% Slechte zaak 21% 27% Weet niet / geen mening 5% 3% Voor 16-‐ en 17-‐jarigen betekent deze verhoging van de leeftijdsgrens dat zij nu bier en wijn mogen drinken, maar vanaf volgende maand niet meer. Geef aan of u het eens of oneens bent met de volgende stelling: ‘Er moet een uitzondering gemaakt worden voor jongeren van 16 en 17 jaar die nu al mogen drinken.’ Alle volwassenen Ouders van 16/17-‐jarigen Mee eens 30% 44% Mee oneens 63% 52% Weet niet / geen mening 7% 4% Vanaf 1 januari 2014 riskeren 16-‐ en 17-‐jarigen een boete van 90 euro als zij drank bij zich dragen in de openbare ruimte. Jongeren onder de 16 jaar zijn momenteel al strafbaar. Vindt u het een goede of een slechte zaak dat jongeren van 16 en 17 jaar die alcohol bij zich dragen in de openbare ruimte straks een boete riskeren? Alle volwassenen Ouders van 16/17-‐jarigen Goede zaak 73% 63% Slechte zaak 21% 33% Weet niet / geen mening 6% 4% Geef aan of u het eens of oneens bent met de volgende stelling: ‘Wat je ook verbiedt, jongeren vinden toch wel een manier om aan drank te komen.’ Mee eens 89% Mee oneens 8% Weet niet / geen mening 3% Wat denkt u dat het beste werkt om jongeren minder alcohol te laten drinken? U kunt maximaal drie antwoorden aankruisen. Betere voorlichting over gevolgen van alcohol 53% Strengere controles op drankverkoop 33% Ouders van dronken jongeren ook straffen 31% Alcoholverbod voor jongeren onder de 18 jaar 29% Happy hours en prijsacties verbieden 26% Jongeren beboeten als zij alcohol drinken 23%
3
Alcoholische drankjes duurder maken door belastingverhoging 10% Anders 10% Weet niet / geen mening 2% Niets helpt 11% DE VOLGENDE VRAGEN ZIJN ALLEEN GESTELD AAN OUDERS VAN 16-‐ EN 17-‐JARIGEN We gaan u een paar vragen stellen over uw eigen kind. We bedoelen hiermee uw kind(eren) van 16/17 jaar. Mag uw kind alcohol drinken van u? Ja 69% Nee 31% Als: ja Per 1 januari 2014 wordt de leeftijdsgrens voor alcohol verhoogd van 16 naar 18 jaar. Dat betekent dat supermarkten en cafés geen drank meer mogen verkopen aan minderjarigen. Ook zijn 16-‐ en 17-‐jarigen dan strafbaar als zij drank bij zich dragen. Mag uw kind na 1 januari blijven drinken van u? Nee, mijn kind moet dan wachten tot 18 jaar 12% Ja, mijn kind mag van mij blijven drinken 81% Weet ik nog niet / mijn kind is dan al 18 jaar 7% Vanaf welke leeftijd mocht of mag uw kind voor het eerst drinken van u? Als u sowieso niet wilt dat uw kind drinkt, kies dan '18 jaar'. Vanaf die leeftijd zijn jongeren officieel volwassen en mogen zij volgens de wet dit soort beslissingen zelf nemen. Jonger dan 12 jaar 0% 12 jaar 0% 13 jaar 0% 14 jaar 4% 15 jaar 12% 16 jaar 44% 17 jaar 6% 18 jaar of ouder 28% Weet ik niet 6% Gevraagd aan ouders wiens kind alcohol mag drinken: Koopt u wel eens alcohol voor uw kind? Ja 45% Nee 55% Geen mening 0% Als: ja Blijft u na 1 januari alcohol kopen voor uw kind? Bijvoorbeeld bier voor in huis of een wijntje in een restaurant. Ja 96% Nee 3% Weet ik nog niet / mijn kind is dan al 18 jaar 1%
4
Ongeacht of uw kind van u mag drinken of niet: Drinkt uw kind van 16 of 17 jaar wel eens alcohol? Als u meerdere kinderen van deze leeftijd heeft, kies dan ‘ja’ als één van hen alcohol drinkt. Ja 69% Nee 28% Weet ik niet 3% Als: ja Denkt u dat uw kind na 1 januari blijft drinken? Ja 89% Nee 4% Weet ik niet / mijn kind is dan al 18 jaar 7% Geef aan of u het eens of oneens bent met de volgende stelling: ‘Ik weet precies hoeveel mijn kind drinkt.’ Mee eens 60% Mee oneens 31% Weet niet / geen mening 9% Geef aan of u het eens of oneens bent met de volgende stelling: ‘Ik voel me gesteund door de nieuwe alcoholwet, omdat dit het voor mij gemakkelijker maakt om mijn kind(eren) te verbieden alcohol te drinken tot 18 jaar.’ Mee eens 39% Mee oneens 52% Weet niet / geen mening 9%
5
Onderzoeksuitslag jongeren (en specifiek 16-‐ en 17-‐jarigen) Per 1 januari 2014 wordt de leeftijdsgrens voor alcohol verhoogd van 16 naar 18 jaar. Supermarkten en cafés mogen dan geen alcoholische drankjes meer verkopen aan minderjarigen. Ook zijn 16-‐ en 17-‐jarigen dan strafbaar als zij drank bij zich dragen. Vind je het een goede of een slechte zaak dat de leeftijdsgrens van het kopen en drinken van alcohol van 16 naar 18 jaar wordt verhoogd? Alle jongeren 16-‐/17-‐jarigen Goede zaak 63% 47% Slechte zaak 33% 48% Weet niet / geen mening 4% 5% Voor 16-‐ en 17-‐jarigen betekent deze verhoging van de leeftijdsgrens dat zij nu bier en wijn mogen drinken, maar vanaf volgende maand niet meer. Stelling: ‘Er moet een uitzondering gemaakt worden voor jongeren van 16 en 17 jaar die nu al mogen drinken.’ Alle jongeren 16-‐/17-‐jarigen Eens 57% 80% Oneens 39% 18% Weet niet / geen mening 4% 2% Stelling: ‘Het is beter voor jongeren om niet te drinken tot hun 18e.’ Alle jongeren 16-‐/17-‐jarigen Eens 82% 76% Oneens 14% 20% Weet niet / geen mening 4% 4% Vanaf 1 januari 2014 riskeren 16-‐ en 17-‐jarigen een boete van 90 euro als zij drank bij zich hebben in de openbare ruimte (bv. op straat en in het café). Vind je het een goede of een slechte zaak dat jongeren van 16 en 17 jaar die alcohol bij zich hebben straks een boete riskeren? Alle jongeren 16-‐/17-‐jarigen Goede zaak 57% 37% Slechte zaak 37% 56% Weet niet / geen mening 6% 7% Denk je dat het risico op een boete ervoor zorgt dat jongeren minder alcohol gaan drinken? Alle jongeren 16-‐/17-‐jarigen Ja 33% 20% Nee 59% 76% Weet niet / geen mening 8% 4% Stelling: ‘Wat je ook verbiedt, jongeren vinden toch wel een manier om aan drank te komen.’ Alle jongeren 16-‐/17-‐jarigen Eens 91% 95% Oneens 7% 4% Weet niet / geen mening 2% 1%
6
Wat denk jij dat het beste werkt om jongeren minder alcohol te laten drinken? Je kunt maximaal drie antwoorden aankruisen. Strengere controles op drankverkoop 46% Betere voorlichting over gevolgen van alcohol 41% Alcoholverbod voor jongeren onder de 18 jaar* 32% Jongeren beboeten als zij alcohol drinken 28% Alcoholische drankjes duurder maken door belastingverhoging 23% Ouders van dronken jongeren ook straffen 21% Happy hours en prijsacties verbieden 17% Anders 9% Weet niet / geen mening 3% Niets helpt 12% * Jongeren van 16 en 17 jaar zetten deze maatregel met 19 procent van de stemmen op de 6e plek. DE VOLGENDE VRAGEN ZIJN ALLEEN GESTELD AAN 16-‐ EN 17-‐JARIGEN Je hebt aangegeven dat je 16 of 17 jaar bent als de nieuwe wet ingaat. Vanaf dan mag je dus niet (meer) drinken in openbare ruimtes. Wist jij dat je vanaf 1 januari niet meer mag drinken? Ja 98% Nee 2% Stelling: ‘Ik kom toch wel aan drank als ik dat wil.’ Eens 93% Oneens 4% Weet niet 3% Stelling: ‘Als ik geen drank meer mag kopen, vraag ik oudere vrienden om dat voor mij te doen.’ Onder vrienden kun je ook bijvoorbeeld je broer of zus verstaan. Eens 79% Oneens 15% Weet niet 6% Stelling: ‘Ik drink meer dan mijn ouders weten.’ Eens 35% Oneens 62% Weet niet 3% Hoe staan jouw ouders tegenover jouw drinkgedrag? Ik mag sowieso niet drinken van mijn ouders 4% Ik mag nu wel drinken van mijn ouders, maar vanaf januari niet meer 5% Ik mag ook na januari blijven drinken van mijn ouders 61% Mijn ouders bemoeien zich niet met mijn drinkgedrag 22% Weet ik niet 7%
7
DE VOLGENDE VRAGEN ZIJN ALLEEN GESTELD AAN 16-‐ EN 17-‐JARIGEN DIE WEL EENS DRINKEN IN OPENBARE RUIMTES ZOALS HET CAFE Heeft deze nieuwe alcoholwet gevolgen voor hoeveel jij drinkt? Ik ga tot mijn 18e helemaal geen alcohol meer drinken in openbare ruimtes 8% Ik ga tot mijn 18e minder alcohol drinken in openbare ruimtes 27% Ik blijf dan evenveel alcohol drinken in openbare ruimtes 59% Weet niet / geen mening 6% Stelling: ‘Als ik in cafés geen alcohol meer mag drinken, ga ik thuis meer indrinken.’ Eens 65% Oneens 25% Weet niet 10% Stelling: ‘De alcoholcontroles in cafés zullen wel meevallen, ik laat me daar niet door afschrikken.’ Eens 69% Oneens 16% Weet niet 15% Stelling: ‘Een avondje stappen met alcohol is meestal leuker dan een avondje stappen zonder alcohol.’ Eens 57% Oneens 31% Weet niet 12%
8
